ΠΡΑΚΤΙΚΑ

Συνεδριάσεις Ολομέλειας

Περίδος: Θ΄ΠΕΡΙΟΔΟΣ (ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ), Σύνοδος: Δ', Συνεδρίαση: ΠΕ' 15/02/2000

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΠΕ'
Τρίτη 15 Φεβρουαρίου 2000
ΘΕΜΑΤΑ
Α. ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
1. Επικύρωση Πρακτικών, σελ.
2. 'Αδεια απουσίας του Βουλευτή Ε. Χαιτίδη, σελ.
Β. ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
1. Κατάθεση αναφορών, σελ.
2. Απαντήσεις Υπουργών σε ερωτήσεις Βουλευτών, σελ.
3. Ανακοίνωση του δελτίου επικαίρων ερωτήσεων της Τετάρτης 16 Φεβρουαρίου 2000, σελ.
4. Συζήτηση αναφορών και ερωτήσεων:
α) Προς τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων: i) σχετικά με τη νομοθετική κατοχύρωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων του Τμήματος Διοίκησης Μονάδων Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Τ.Ε.Ι. Καλαμάτας), σελ.
ii) σχετικά με τη μετεγκατάσταση του Μουσικού Σχολείου Σερρών σε νέο κατάλληλο κτίριο, σελ.
iii) σχετικά με την περικοπή της ετήσιας αποζημίωσης που χορηγείται στους σχολικούς συμβούλους, σελ.
β) Προς τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας: i) σχετικά με τη λήψη μέτρων για την κάλυψη των αναγκών σε προσωπικό του Εθνικού Κέντρου 'Αμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ) Χανίων, σελ.
ii) σχετικά με τις διαδικασίες για την έκδοση της υπουργικής απόφασης που αφορά τον προσδιορισμό του μεγέθους της μικρής ποσότητας κάθε επιμέρους ναρκωτικής ουσίας, σελ.
Γ. ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
1. Ψήφιση στο σύνολο του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Δημόσιας Τάξεως: "Αναδιάρθρωση υπηρεσιών Υπουργείου Δημόσιας Τάξης, σύσταση Αρχηγείου Ελληνικής Αστυνομίας και άλλες διατάξεις".
2. Συζήτηση και ψήφιση επί της αρχής των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης: "Κύρωση του Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων, σελ.
3. Ψήφιση επί της αρχής των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνικών:"Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Εσθονίας για τη διεθνή οδική μεταφορά επιβατών και εμπορευμάτων", σελ.
4. Ψήφιση επί της αρχής των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας:"Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Ρουμανίας για συνεργασία στον τομέα της Υγείας", σελ.
5. Συζήτηση επί της αρχής του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Γεωργίας: "Αγροτικές Συνεταιριστικές Οργνάωσεις", σελ.
6. Κατάθεση Εκθέσεων Διαρκούς Επιτροπής:
Η Διαρκής Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, καταθέτει τις εκθέσεις της:
α) Στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης:"Κύρωση της Σύμβασης δικαστικής συνδρομής σε αστικές και ποινικές υποθέσεις, μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Γεωργίας".
β) Σε αίτηση για τη χορήγηση ή μη άδειας δίωξης του Βουλευτή κ.
Παναγιώτη Καμμένου.
7. Κατάθεση σχεδίων νόμων:
α) Οι Υπουργοί Γεωργίας, Εξωτερικών και Οικονομικών, κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Ρωσικής Ομοσπονδίας για οικονομική, επιστημονκή και τεχνική συνεργασία στον τομέα της γεωργίας και των τροφίμων", σελ.
β) Οι Υπουργοί Εθνικής 'Αμυνας, Οικονομικών και Εξωτερικών, κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ του Υπουργείου Εθνικής 'Αμυαςν της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Υπουργείου 'Αμυνας της Τσεχικής Δημοκρατίας για συνεργασία στο στρατιωτικό πεδίο", σελ.
γ) Οι Υπουργοί Εθνικής 'Αμυνας, Οικονομικών και Εξωτερικών, κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση του Μνημονίου Κατανόησης μεταξύ της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Ελλάδος και της Κυβέρνησης του Βασιλείου της Σουηδίας για συνεργασία στον αμυντικό τομέα",σελ.
δ) Οι Υπουργοί Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Εξωτερικών, Πολιτισμού και Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Αλβανίας για τη συνεργασία στους τομείς της παιδείας, των επιστημών και του πολιτισμού", σελ.
ε) Οι Υπουργοί Ανάπτυξης, Εξωτερικών και Μεταφορών και Επικοινωνιών, κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση της Κοινής Σύμβασης για την ασφάλεια της διαχείρισης αναλωθέντων καυσίμων και την ασφάλεια της διαχείρισης ραδιενεργών αποβλήτων", σελ.
στ) Οι Υπουργοί Εθνικής 'Αμυνας και Εξωτερικών, κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση της Συμφωνίας στρατιωτικής συνεργασίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Τυνησίας", σελ.
ζ) Οι Υπουργοί Εθνικής 'Αμυνας, Οικονομικών και Εξωτερικών, κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση της Συφμωνίας μεταξύ του Υπουργείου Εθνικής 'Αμυνας της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Υπουργείου 'Αμυνας της Σλοβακικής Δημοκρατίας για συνεργασία στο στρατιωτικό πεδίο", σελ.
ΟΜΙΛΗΤΕΣ
Α. Επί των αναφορών και ερωτήσεων:
ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ Ι., σελ.
ΑΡΑΠΗ-ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ Β., σελ.
ΒΑΛΥΡΑΚΗΣ Ι., σελ.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ Σ., σελ.
ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ Λ., σελ.
ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Ε., σελ.
ΣΟΥΡΛΑΣ Γ., σελ.
Β. Επί του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης: ΚΑΝΤΑΡΤΖΗΣ Α. σελ.
3. Επί του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Γεωργίας:
ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ Γ., σελ.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ Ε., σελ.
ΑΡΓΥΡΗΣ Ε., σελ.
ΒΑΛΥΡΑΚΗΣ Σ., σελ.
ΒΕΖΔΡΕΒΑΝΗΣ Η., σελ.
ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Δ., σελ.
ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ Θ., σελ.
ΚΕΔΙΚΟΓΛΟΥ Β., σελ.
ΚΟΥΡΑΚΗΣ Ι., σελ.
ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ Ε., σελ.
ΜΠΟΥΤΑΣ Ε. σελ
ΡΟΚΟΣ Γ., σελ.
ΣΚΟΥΛΑΚΗΣ Μ., σελ.
ΣΠΥΡΙΟΥΝΗΣ Κ., σελ.
ΤΣΙΤΟΥΡΙΔΗΣ Σ., σελ.
ΤΣΟΒΟΛΑΣ Δ., σελ.
ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ
Θ' ΠΕΡΙΟΔΟΣ
(ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ)
ΣΥΝΟΔΟΣ Δ'
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΠΕ'
Τρίτη 15 Φεβρουαρίου 2000
---------------------
Aθήνα, σήμερα στις 15 Φεβρουαρίου 2000, ημέρα Τρίτη και ώρα 18.15' συνήλθε στην Αίθουσα των συνεδριάσεων του Βουλευτηρίου η Βουλή σε ολομέλεια, για να συνεδριάσει υπό την προεδρία του Β' Αντιπροέδρου αυτής κ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΣΓΟΥΡΙΔΗ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αρχίζει η συνεδρίαση.
Παρακαλείται ο κύριος Γραμματέας να ανακοινώσει τις αναφορές προς το Σώμα.
(Ανακοινώνονται προς το Σώμα από τον κ. Ιωσήφ Βαλυράκη, Βουλευτή Χανίων, τα ακόλουθα:
(Το κείμενο των ανακοινώσεων υπάρχει στο τεύχος των Πρακτικών της Βουλής)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα το δελτίο των επικαίρων ερωτήσεων της Τετάρτης 16ης Φεβρουαρίου2000.
Α. ΕΠΙΚΑΙΡΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Πρώτου Κύκλου ('Αρθρα 129 παρ. 2 και 3, 130 παρ. 2 και 3 Καν. Βουλής)
1. H με αριθμό 646/32/14.2.2000 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Πανελλήνιου Σοσιαλιαστικού Κινήματος κ. Ιωάννη Γιαννάκη προς τον κύριο Πρωθυπουργό, σχετικά με τις αποφάσεις που ελήφθησαν στη Διαβαλκανική Σύνοδο του Βουκουρεστίου και τη συμβολή τους στην επίλυση του προβλήματος στο Κόσοβο κλπ.
2. Η με αριθμό 634/31/14.2.000 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας κ. Δημητρίου Σιούφα προς τον κύριο Πρωθυπουργό, σχετικά με τη χρησιμοποίηση κοινοτικών κονδυλίων για διαφημίσεις κατά την προεκλογική περίοδο κλπ.
3. Η με αριθμό 641/14.2.2000 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος κ. Νικολάου Γκατζή προς την Υπουργό Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, σχετικά με τον αποκλεισμό των ατόμων με ειδικές ανάγκες από το διαγωνισμό πρόσληψης προσωπικού στις Τράπεζες κλπ.
4. Η με αριθμό 635/14.2.2000 επίκαιρη ερώτηση της Βουλευτού του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου κ. Ανδριανής Λουλέ προς τον Υπουργό Οικονομικών, σχετικά με την επιστροφή του Φόρου Προστιθεμένης Αξίας (Φ.Π.Α.) σε πληγέντες, από καιρικά φαινόμενα, αγρότες.
5. Η με αριθμό 630/11.2.2000 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Δημοκρατικού Κοινωνικού Κινήματος κ. Γεωργίου Ρόκου προς τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, σχετικά με την αύξηση του επιδόματος ανεργίας των εποχιακά, απασχολουμένων ξενοδοχοϋπαλλήλων.
Β. ΕΠΙΚΑΙΡΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Δευτέρου Κύκλου ('Αρθρο 130 παρ. 2 και 3 Καν. Βουλής)
1. Η με αριθμό 644/14.2.2000 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Πανελληνίου Σοσιαλιστικού Κινήματος κ. Δημητρίου Γεωργακόπουλου προς την Υπουργό Πολιτισμού, σχετικά με την τοποθέτηση των μηχανημάτων για το προκαθορισμένο στοίχημα σε όλα τα πρακτορεία του ΠΡΟ-ΠΟ κλπ.
2. Η με αριθμό 627/11.2.2000 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας κ. Αθανασίου Κονταξή προς τον Υπουργό Γεωργίας, σχετικά με τη λήψη μέτρων για τη στήριξη των πορτοκαλεοπαραγωγών του Νομού 'Αρτας.
Ο Βουλευτής κ. Ευγένιος Χαϊτίδης ζητά ολιγοήμερη άδεια απουσίας στο εξωτερικό.
Εγκρίνει το Σώμα;
ΠΟΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Συνεπώς η Βουλή ενέκρινε τη ζητηθείσα άδεια.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Κύριοι συνάδελφοι, εισερχόμεθα στη συζήτηση των ΑΝΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ Αναφορές - ερωτήσεις πρώτου κύκλου.
Θα συζητηθεί πρώτα η δεύτερη με αριθμό 3995/29.11.99 ερώτηση του Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας κ. Ελευθέριου Παπανικολάου προς τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, σχετικά με τη νομοθετική κατοχύρωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων του Τμήματος Διοίκησης Μονάδων Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Τ.Ε.Ι. Καλαμάτας).
Η ερώτηση του κ. Παπανικολάου σε περίληψη έχει ως εξής:
"Στο Τ.Ε.Ι. Καλαμάτας ιδρύθηκε και λειτουργεί το Τμήμα Διοίκησης Μονάδων Τοπικής Αυτοδιοίκησης, το οποίο είναι μοναδικό πανελλαδικά στο επίπεδο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και σκοπό έχει να καλύψει την έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού στο χώρο της Δημόσιας Διοίκησης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Είναι προφανές ότι οι πτυχιούχοι του τμήματος αποκτούν τεράστια εξειδίκευση και πρέπει να καλύψουν τις κενές θέσεις μέσα σε ένα σύστημα Δημόσιας Διοίκησης το οποίο επιθυμεί τη βελτιστοποίηση των υπηρεσιών του.
Δυστυχώς, το τμήμα Διοίκησης Μονάδων Τοπικής Αυτοδιοίκησης και οι απόφοιτοί του δεν τυγχάνουν από την πολιτεία της δέουσας αξιοποίησης, αφού δεν έχουν επαγγελματικά δικαιώματα και δεν προβλέπουν οργανικές θέσεις στους Ο.Τ.Α. Α' και Β' Βαθμού.
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
1. Θα εκδοθούν άμεσα τα προεδρικά διατάγματα για τη νομοθετική κατοχύρωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων του τμήματος ΔΜΤΑ του Τ.Ε.Ι. Καλαμάτας;
2. Προτίθεσθε με νομοθετική ρύθμιση ο κλάδος ΤΕ22 (απόφοιτοι ΔΜΤΑ Τ.Ε.Ι. Καλαμάτας) να κατοχυρωθεί και οι απόφοιτοι να μπορούν να απορροφηθούν από το δημόσιο, από τον ΟΤΑ και από τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις;
Ο Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Ανθόπουλος έχει το λόγο.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Βρίσκομαι στην ευχάριστη θέση να ενημερώσω τον κύριο συνάδελφο ότι έχει υπογραφεί ο πάπυρος του σχετικού προεδρικού διατάγματος από το Υπουργείο Παιδείας. Βρίσκεται καθ'οδόν προς το Υπουργείο Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης. Πιστεύω ότι εντός των ημερών θα υπογραφεί και από εκεί. Στη συνέχεια θα σταλεί στο Εθνικό Τυπογραφείο, για να δημοσιευθεί στο Φ.Ε.Κ.
'Οσον αφορά στο δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας, πρέπει να πω ότι έχουμε αποστείλει σχετικά ενημερωτικά έγγραφα για το τμήμα της διοίκησης μονάδων Τοπικής Αυτοδιοίκησης του ΤΕΙ Καλαμάτας, αλλά και οποιουδήποτε άλλου τμήματος προς το Υπουργείο Εσωτερικών αφ'ενός και προς το ΑΣΕΠ αφ'ετέρου, προκειμένου να προχωρήσουν στις δικές τους ενέργειες.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Παπανικολάου έχει το λόγο.
ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ: Υπουργέ μου, χαίρομαι που ο πάπυρος οδεύει τελικώς. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, αλλά γίνεται ετεροχρονισμένα.
Αυτό το τμήμα διοίκησης μονάδων Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Τ.Ε.Ι.
Καλαμάτας λειτουργεί από το 1993. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν παιδιά που καίτοι επέλεξαν αυτήν την εξειδικευμένη κατεύθυνση στον τομέα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης -είναι το μοναδικό τμήμα στην Ελλάδα- παραμένουν περιθωριοποιημένα. Πρόκειται για πάνω από διακόσια παιδιά. Είναι σαν να θέλουμε να τα τιμωρήσουμε, επειδή έκαναν αυτήν την ορθή κατ'εμέ επιλογή.
Αναφορικά με αυτό που είπατε για την ενημέρωση, πρέπει να σας πω ότι χθες επιτροπή από τοπικούς παράγοντες της Καλαμάτας, από το προεδρείο και από καθηγητές, επεσκέφθησαν το Υπουργείο Εσωτερικών. Με διαβεβαίωσαν ότι υπήρχε πλήρης άγνοια. Αγνοούν ότι υπάρχει τέτοιο τμήμα στο Τ.Ε.Ι. Καλαμάτας. Δεν ξέρουν αν υπάρχει τέτοιο τμήμα στην Ελλάδα.
Παρόμοιες απαντήσεις και διαβεβαιώσεις υπάρχουν από όλους τους οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Γι'αυτό, Υπουργέ μου, σας παρακαλώ, το συντομότερο δυνατόν να εκδώσετε μια εγκύκλιο προς όλους τους οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης προς ενημέρωση, γιατί από έρευνα που έκαναν οι ίδιοι οι σπουδαστές του Τ.Ε.Ι. Καλαμάτας απεδείχθη ότι μόνο το 20% των ΟΤΑ είναι ενημερωμένο.
Πρέπει δε να σας πω ότι από όλα αυτά τα παιδιά μόνο δύο είναι διορισμένα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Δέκα από αυτούς τους σπουδαστές έχουν οκτάμηνη θητεία στο πρόγραμμα ΣΤΑΙΤΣ και σύντομα θα απολυθούν.
Nομίζω ότι πρέπει να δοθεί μία λύση, να ενημερωθούν οι αρμόδιοι.
Είναι τιμή για όλους μας, όχι μόνο για μένα που είμαι από την Καλαμάτα, αλλά για όλους τους πολίτες και τους πολιτικούς της Καλαμάτας, γιατί μέσω αυτού του μοναδικού τμήματος στις δύσκολες μέρες που περνάμε, η Τοπική Αυτοδιοίκηση θα μπορέσει να αναβαθμιστεί και να δώσει εκείνο που πρέπει να δώσει, αντιμετωπίζοντας τις σύγχρονες προκλήσεις.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Κύριε Υπουργέ, θέλετε το λόγο;
ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων):
'Οχι, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Tρίτη είναι η με αριθμό 4725/10.1.2000 ερώτηση του Βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος κ. Σταύρου Παναγιώτου προς τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, σχετικά με τη μετεγκατάσταση του Μουσικού Σχολείου Σερρών σε νέο κατάλληλο κτίριο.
Η ερώτηση του κ. Παναγιώτου είναι η ακόλουθη:
"Aποχή από τα μαθήματά τους και πορεία προς τη Νομαρχία Σερρών πραγματοποίησαν στα μέσα του Δεκέμβρη οι μαθητές του Μουσικού Σχολείου Σερρών διαμαρτυρόμενοι για τις άθλιες συνθήκες στέγασης του σχολείου τους. Το Μουσικό Σχολείο Σερρών στεγάζεται προσωρινά στο υπόγειο του 4ου Λυκείου, που είναι αποθηκευτικός χώρος και κάθε άλλο παρά για τη λειτουργία σχολείου προσφέρεται.
Οι αίθουσες διδασκαλίας διαμορφώθηκαν με ψευδοχωρίσματα από γυψοσανίδες, που τοποθετήθηκαν μεταξύ σωλήνων θέρμανσης, ύδρευσης κλπ., δεν φωτίζονται και δεν εξαερίζονται και συχνά υπάρχει δυσοσμία. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα μαθήματα μουσικών οργάνων διδάσκονται σε αίθουσες σκοτεινές χωρίς παράθυρα. Σύμφωνα με καταγγελίες του δεκαπενταμελούς σε κάθε ισχυρή βροχόπτωση οι αίθουσες πλημμυρίζουν. Προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα πολλά ποντίκια που κυκλοφορούν, τοποθετούνται τοξικές ουσίες στις αίθουσες διδασκαλίας και στους διαδρόμους. Οι συνθήκες είναι τελείως ακατάλληλες, τόσο για τους μαθητές όσο και για το διδακτικό προσωπικό.
Οι μαθητές διαμαρτύρονται γιατί, ενώ υπήρχαν υποσχέσεις για την εγκατάσταση του σχολείου τους από τις αρχές της σχολικής χρονιάς στο νέο κτίριο, μέχρι σήμερα δόθηκαν δύο παρατάσεις -η πρώτη για τα μέσα του Νοέμβρη 1999 και η δεύτερη για τις αρχές του Γενάρη 2000- χωρίς να είναι γνωστό πότε επιτέλους θα υλοποιηθεί.
Ερωτάται ο κύριος Υπουργός:
Πού οφείλεται αυτή η καθυστέρηση και ποια μέτρα προτίθεται να πάρει για τη χωρίς άλλη καθυστέρηση εγκατάσταση του Μουσικού Σχολείου στο νέο κτίριο;" Ο Υφυπουργός και Βουλευτής Σερρών κ. Ανθόπουλος έχει το λόγο για τρία λεπτά, να πρωτολογήσει.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Είναι φυσικό, κύριε Πρόεδρε, να έχω καθαρά προσωπική και άμεση αντίληψη του τι γίνεται με το Μουσικό Γυμνάσιο-Λύκειο Σερρών. Βέβαια αυτά που περιγράφει ο αγαπητός συνάδελφος στην ερώτησή του, αφορούν το παρελθόν. Διότι από το 1996 και μετά κινήθηκε διαδικασία ανέγερσης ενός νέου κτιριακού συγκροτήματος, περίπου πέντε στρεμμάτων, που κατά την άποψη όλων όσων το έχουν ήδη δει, αποτελεί ένα "Μέγαρο Μουσικής" και όχι ένα απλό Γυμνάσιο-Λύκειο για την πόλη των Σερρών. Και τέτοια "Μέγαρα Μουσικής", Μουσικά Γυμνάσια-Λύκεια, έχουν αποκτήσει αρκετές πόλεις της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια με την ιδιαίτερη φροντίδα που δίνουμε στη μουσική παιδεία των νεοελλήνων.
Βεβαίως, σύμφωνα με το νόμο, την ευθύνη της κατασκευής σχολικών κτιρίων κατά νομό την έχει η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. Δεν θέλω να πω ότι υπάρχει υπαιτιότητα, όσον αφορά τη δεδηλωμένη καθυστέρηση στην ανέγερση αυτού του κτιριακού συγκροτήματος. Είναι όμως γεγονός ότι χρειάστηκαν πρόσθετες εργασίες ιδιαίτερα στον αύλειο χώρο -διότι έχω όπως προείπα προσωπική αντίληψη, πρόσφατα το επισκέφθηκα- δικαιολογημένες πρόσθετες εργασίες, που δεν προκάλεσαν στην εργολάβο εταιρεία κανένα πρόβλημα, διότι υπήρξε άμεση χρηματοδότησή τους, άμεση χρηματική τους κάλυψη.
Με διαβεβαίωσαν, λοιπόν, από τη Διεύθυνση Προγραμματισμού της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Σερρών, αλλά και από την εργολάβο εταιρεία, ότι στις 20 Φεβρουαρίου θα είναι έτοιμο το νέο αυτό κτίριο να φιλοξενήσει τους μαθητές που ήδη ταλαιπωρούνται στο παλιό κτίριο του 4ου Γυμνασίου-Λυκείου Σερρών, όπου πράγματι εκεί είναι προσωρινά στεγασμένοι. Από τις 20 Φεβρουαρίου και μετά θα γίνει η μετακόμιση. Και φυσικά η ολοκλήρωση κάποιων κατασκευαστικών λεπτομερειών του κτιρίου θα έχει γίνει μέχρι τα τέλη της σχολικής χρονιάς.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Παναγιώτου έχει το λόγο για δύο λεπτά.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ: Το Μουσικό Σχολείο, που η λειτουργία του άρχισε πριν από έξι χρόνια, φέτος, λόγω της υπόσχεσης ότι με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς θα στεγαζόνταν στο νέο κτίριο, βρίσκεται σε πλήρη ανάπτυξη. 'Ετσι μόνο η Γ' λυκείου έχει ένα τμήμα με δεκαεπτά μαθητές, ενώ οι υπόλοιπες τάξεις τόσο του λυκείου όσο και του γυμνασίου, έχουν από δύο τμήματα. Μάλιστα, η Α' τάξη του γυμνασίου έχει τρία τμήματα και με εβδομήντα περίπου μαθητές.
Παρά τις δύο παρατάσεις -η πρώτη, αν δεν κάνω λάθος, ήταν για το Νοέμβριο και η δεύτερη για τα μέσα του Φεβρουαρίου- το Μουσικό Σχολείο εξακολουθεί να στεγάζεται στο υπόγειο του Δ' Λυκείου, το οποίο κάθε άλλο παρά κατάλληλο για τη στέγασή του είναι. Δεν θέλω να επαναλάβω αυτά που περιγράφονται στην ερώτηση.
Πρόσφατα, λόγω του ότι έσπασε ο αγωγός αποχέτευσης, δημιουργήθηκε σοβαρό πρόβλημα και όταν πήγαν τα τοπικά κανάλια, τα έδιωξαν, για να μη φανεί η άθλια κατάσταση που υπάρχει σε αυτό.
Εκείνο που θέλω να σημειώσω, κύριε Υφυπουργέ, είναι ότι με τους ρυθμούς που προχωρά η κατασκευή του, μόνο ένα τμήμα του θα είναι έτοιμο στο άμεσο διάστημα -δεν ξέρω πότε, εσείς είπατε από τις 20 Φεβρουαρίου, μακάρι- κι αυτές είναι οι αίθουσες γενικής διδασκαλίας. Οι αίθουσες για τα μουσικά μαθήματα δεν θα είναι ακόμα έτοιμες. Το κτίριο θα είναι έτοιμο πλήρως για τη μεταστέγαση του Μουσικού Σχολείου μόνο στο τέλος της σχολικής χρονιάς και τον επόμενο χρόνο, το 2001, θα μπορεί ίσως να μετεγκατασταθεί από το σημερινό υπόγειο του Δ' Λυκείου.
Πάντως ανεξάρτητα αν έχει ευθύνες η Τοπική Αυτοδιοίκηση, δεν απαλλάσσεσθε και εσείς των ευθυνών σας, γιατί εκτός από τη χορήγηση των αναγκαίων ποσών, θεωρούμε ότι έπρεπε να προβείτε και στον ανάλογο έλεγχο, ώστε να μη σημειωθούν αυτές οι καθυστερήσεις που καταταλαιπωρούν τους μαθητές και το διδακτικό προσωπικό.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κύριος Υφυπουργός έχει το λόγο.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων):
Δεν θα έπαιρνα το λόγο, αν ο αγαπητός συνάδελφος δεν επέμενε στην απόδοση ευθυνών στο Υπουργείο Παιδείας.
Εάν λέγατε, κύριε συνάδελφε, ότι καθυστέρησε σε κάποια φάση η χρηματοδότηση του έργου, θα αναλαμβάναμε την ευθύνη της καθυστέρησης. Αλλά δεν μπορούμε να αναλάβουμε ευθύνες που δεν ανήκουν σε εμάς και που με νόμο από το 1994 ξεκάθαρα ανήκουν και ως αρμοδιότητες και ως ευθύνες στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση.
Το Υπουργείο Παιδείας δεν είναι επιστάτης εκτέλεσης σχολικής στέγης, αλλά είναι ο χρηματοδότης, ο προγραμματιστής όλης της χώρας. Και αυτό, βέβαια, πάντοτε με τις προτάσεις και τις εισηγήσεις που έρχονται από τη Νομαρχιακή και την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Γι'αυτό αναγκάστηκα προηγουμένως να αντιδιαστείλω το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον.
'Αρα, λοιπόν, έχουμε αυτήν τη στιγμή ένα σχεδόν ετοιμοπαράδοτο κτίριο συνολικής έκτασης κατασκευής πέντε στρεμμάτων για διακόσιους πενήντα μαθητές. Αν έχετε επισκεφθεί αυτό το κτίριο, θα δείτε ότι υπάρχουν ατομικές αίθουσες διδασκαλίας για κάθε ένα όργανο, πιάνο, τσέμπαλο κλπ., υπάρχει αίθουσα συναυλιών και ένας απέραντος χώρος για τη σίτιση των παιδιών, με εστιατόριο, με κυλικείο, με αίθουσα πολλαπλών χρήσεων και χώρους πραγματικά ονειρεμένους σε σύγκριση όχι με τα ελληνικά δεδομένα αλλά και με τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Τέτοια μουσικά σχολεία δεν υπάρχουν ούτε στην Ευρώπη!
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Τέταρτη είναι η με αριθμό 4681/658/30-12-99 ερώτηση και αίτηση κατάθεσης εγγράφων της Βουλευτού του Δημοκρατικού Κοινωνικού Κινήματος κ. Βασιλικής Αράπη-Καραγιάννη προς τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, σχετικά με την περικοπή της ετήσιας αποζημίωσης, που χορηγείται στους Σχολικούς Συμβούλους.
Η ερώτηση της κ. Καραγιάννη προς τον Υπουργό Παιδείας, καθώς και η αίτηση κατάθεσης εγγράφων, είναι η ακόλουθη: "Στην "ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ" της 27.12.1999 δημοσιεύτηκε διαμαρτυρία σχολικών συμβούλων σχετικά με την περικοπή της ετήσιας αποζημίωσής τους από τετρακόσιες χιλιάδες (400.000) δραχμές σε διακόσιες χιλιάδες (200.000) δραχμές, αμοιβή για την πρόσθετη διδακτική στήριξη, που εχορηγείτο μέχρι τώρα. Με αυτόν τον τρόπο διπλασιάζει την αποζημίωση των συντονιστών των προγραμμάτων στα λύκεια και ακυρώνει το καθοδηγητικό και επιστημονικό έργο των συμβούλων.
Ανατρέπεται, λοιπόν, η υπαλληλική ιεραρχία και καταρρακώνεται ο θεσμός του σχολικού συμβούλου.
Ερωτάται ο κύριος Υπουργός:
Γιατί προέβη σε περικοπή της αμοιβής των σχολικών συμβούλων;
Γιατί αντί να αναβαθμίσει το εκπαιδευτικό τους έργο, το περιορίζει; Γιατί χορηγεί επιδόματα σε συντονιστές και προϊσταμένους;
Γιατί πληρώνει με απαράδεκτα ποσά τους καθηγητές ενισχυτικής διδασκαλίας, μειώνοντας παράλληλα τις ώρες τους;
Τι μέτρα έλαβε για επιμόρφωση καθηγητών, συντονιστών, συμβούλων και προϊσταμένων;
Παρακαλώ, να κατατεθεί η Γ2/2.12.99 απόφαση του Υπουργού Παιδείας". Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο για τρία λεπτά, να πρωτολογήσει. ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων):
Κύριε Πρόεδρε, μάλλον θα πρόκειται για παρεξήγηση, γιατί η τροποποίηση της Γ2/5445/12.10.98 κοινής υπουργικής απόφασης με τη Γ2/80/10.1.2000 έχει να κάνει μόνο με τη διαδικασία υλοποίησης του προγράμματος της πρόσθετης διδακτικής στήριξης, χωρίς να μεταβάλλει κατ' ελάχιστο τα οικονομικά στοιχεία αυτού του προγράμματος.
Συγκεκριμένα, το ποσό που αναφέρεται στα διοικητικά στελέχη παρέμεινε το ίδιο συνολικά, αθροιστικά. Θα ήθελα να μου δώσετε την ευκαιρία να το αναλύσω.
Ειδικότερα για τους σχολικούς συμβούλους αναφέρουμε ότι σύμφωνα με την κοινή υπουργική απόφαση του '98 η μηνιαία αμοιβή του σχολικού συμβούλου για τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα ήταν κατά μέσο όρο εξήντα χιλιάδες, άρα ετησίως, με επτάμηνο υπολογιζόμενο, ήταν τετρακόσιες είκοσι χιλιάδες (420.000), όπως λέτε και εσείς. Με την τροποποίηση, με τη νέα απόφαση τώρα, το ποσό αυτό μοιράζεται σε τριάντα ώρες σεμιναρίων, δηλαδή τρεις ημερίδες παιδαγωγικής επιμόρφωσης καθηγητών -τριάντα ώρες επί οκτώ χιλιάδες δραχμές την ώρα, ίσον διακόσιες σαράντα χιλιάδες- και σε ένα εφάπαξ ποσό διακοσίων χιλιάδων δραχμών στο τέλος του έτους, με την παράδοση στην αρμόδια διεύθυνση του Υπουργείου Παιδείας, τελικής έκθεσης με την οποία αξιολογείται η εφαρμογή των προγραμμάτων πρόσθετης διδακτικής στήριξης στα σχολεία της αρμοδιότητάς τους. Δηλαδή τους πληρώνουμε τώρα ελέγχοντας και τις φάσεις συμμετοχής τους στο πρόγραμμα και στη φάση της ενημέρωσης και στη φάση της αξιολόγησης του αποτελέσματος.
Αυτό νομίζω ότι μόνο αναβάθμιση είναι και όχι υποβάθμιση του ρόλου των σχολικών συμβούλων.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ορίστε, κυρία Καραγιάννη, έχετε το λόγο για δύο λεπτά, να αναπτύξετε την ερώτησή σας.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΑΡΑΠΗ-ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ: Κύριε Υπουργέ, είναι έτσι όπως τα λέτε.
'Ομως δεν νομίζω ότι αυτοί οι άνθρωποι διαμαρτύρονται άδικα. Ισχυρίζονται ότι εφόσον ετησίως παρακολουθούν και αξιολογούν τμήματα πρόσθετης διδακτικής στήριξης και παραδίδουν στο τέλος της χρονιάς επεξεργασμένα ερωτηματολόγια και την τελική έκθεση αξιολόγησης στη Διεύθυνση Σπουδών οι σχολικοί σύμβουλοι, αντίθετα οι προϊστάμενοι των γραφείων που έχουν τη γενική ευθύνη των προγραμμάτων πρόσθετης διδακτικής στήριξης αμείβονται γι' αυτήν τη συμμετοχή τους με το ποσό των οκτακοσίων χιλιάδων δραχμών. 'Ετσι διαμορφώνεται μία σχέση άνιση και άδικη, θα έλεγε κανείς, ως προς την αμοιβή των σχολικών συμβούλων, οι οποίοι έχουν και τη μεγαλύτερη προσφορά στα προγράμματα πρόσθετης διδακτικής στήριξης και στους προϊσταμένους, οι οποίοι έχουν συμμετοχή μόνο ως προς τη διοικητική τους ευθύνη.
Εάν δεν αλλάξει αυτό το καθεστώς της αδικίας, τότε είναι λογικό οι σχολικοί σύμβουλοι να μην έχουν οικονομικό κίνητρο για την εκτέλεση των προγραμμάτων, οπότε θα αρνηθούν να συμμετέχουν σε αυτά, γεγονός που θα ζημιώσει όλη την εκπαιδευτική κοινότητα. 'Αλλωστε, οι στοιχειώδεις κανόνες δεοντολογίας θέλουν τους πρωταγωνιστές μιας διαδικασίας να μην αδικούνται σε σχέση με τους επιβλέποντες αυτής της διαδικασίας και στην προκειμένη περίπτωση είναι προϊστάμενοι.
Κύριε Υπουργέ, πέρα απο αυτήν την αδικία που λένε οι σχολικοί σύμβουλοι ότι γίνεται εις βάρος τους, στο νομοσχέδιο αυτό που αναφέρεται στην ειδική αγωγή στο άρθρο 15 είχε ενσωματωθεί μία διάταξη, η οποία ρύθμιζε το θέμα καταβολής των αποδοχών τους. Ενώ το Υπουργείο Οικονομικών τους είπε ότι θα το δει με την πρέπουσα φροντίδα και είχαν τη στήριξη του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, έρχεστε τώρα και δεν το συμπεριλαμβάνετε. Αυτοί έχουν καταθέσει ήδη μία τροπολογία. 'Αρα και εδώ αδικούνται.
Πέραν αυτού κύριε Υπουργέ, αδικούνται και εκείνοι οι οποίοι είχαν γίνει σχολικοί σύμβουλοι παλαιότερα, μετά τους σταματήσατε από σχολικούς συμβούλους, δεν πήραν το βαθμό τους, τους επαναφέρατε στο βαθμό που ήταν πριν. Και αυτοί έχουν παράπονο και κατέθεσαν μία τροπολογία.
Υπάρχουν πάρα πολλά προβλήματα με τους σχολικούς συμβούλους, κύριε Υπουργέ, και καλό θα είναι να βρεθεί μία λύση για να μη διαμαρτύρονται, γιατί, όπως γνωρίζετε, στηρίζουν πάρα πολύ το εκπαιδευτικό μας σύστημα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο για δύο λεπτά, για να δευτερολογήσει.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων):
Για να καλύψω όλο το εύρος της ερώτησης της κυρίας συναδέλφου, θα συνεχίσω την απάντηση μου και δεν θα ξεφύγω από το θέμα.
Σχετικά με τις ώρες των καθηγητών, σύμφωνα με την κοινή υπουργική απόφαση που εξεδόθη πρόσφατα, οι ώρες των μονίμων καθηγητών στην πρόσθετη διδακτική στήριξη -ας το πούμε ενισχυτικη διδασκαλία, για να το καταλάβουμε όλοι- αυξήθηκαν από πέντε σε έξι. Των ωρομισθίων παρέμειναν όπως ήταν πριν, χωρίς να αυξηθεί βέβαια η συνολική ωριαία αμοιβή του διδάσκοντος, που φθάνει τις 6.500 δραχμές και καθαρά τις 5.000. 'Εχουμε μία σημαντική αύξηση κατά μήνα των αποδοχών του εκπαιδευτικού που συμμετέχει στο πρόγραμμα της ενισχυτικής διδασκαλίας. Να το πούμε, να το ακούσουμε, γιατί δεν είναι λίγο. Με έξι ώρες εβδομαδιαίως ο εκπαιδευτικός παίρνει καθαρά το μήνα -δηλαδή σε τέσσερις εβδομάδες- 120.000 δραχμές πλέον του μισθού του και αν έχει πέντε εβδομάδες παίρνει 150.000 δραχμές επιπλέον του μισθού του. Δυστυχώς δεν προσέρχονται μετά προθυμίας για να συμμετάσχουν στην ενισχυτική διδασκαλία. Αυτή είναι μία θλιβερή διαπίστωση, που πρέπει να κάνουμε εδώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Αφού κάνουν φροντιστήρια.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Η ελεύθερη αγορά των φροντιστηρίων και των ιδιαίτερων μαθημάτων τους προσφέρει καλύτερες αμοιβές. Δεν μπορούν όμως κάποιοι να κατακρίνουν και να κατηγορούν την Κυβέρνηση, γιατί υιοθέτησε αυτό το μέτρο με χρήματα του ελληνικού δημοσίου για να στηρίζεται το παιδί μέσα στο σχολείο και οι εκπαιδευτικοί να μην προσέρχονται, αλλά αντίθετα έχουμε και μεμονωμένες περιπτώσεις που υπονομεύουν την πρόσθετη διδακτική στήριξη των Ελλήνων μαθητών.
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΑΡΑΠΗ-ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ: Πόσο καιρό έχετε να τους πληρώσετε;
ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων):
Μην ανησυχείτε, πληρώνονται. 'Εξω πληρώνονται περισσότερο, βέβαια.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Εισερχόμαστε στη συζήτηση της πρώτης με αριθμό 4746/10.1.2000 ερώτησης του Βουλευτή του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος κ.Ιωσήφ Βαλυράκη προς τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας, σχετικά με τη λήψη μέτρων για την κάλυψη των αναγκών σε προσωπικό του Εθνικού Κέντρου 'Αμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ) Χανίων.
Η ερώτηση του κ. Βαλυράκη εν περιλήψει είναι η ακόλουθη:
"Το ΕΚΑΒ Χανίων, μετά την πρόσφατη "αναβάθμιση", έχει υποβαθμιστεί επικίνδυνα. Μία "αναβάθμιση" η οποία το άφησε με λιγότερο προσωπικό σε σύγκριση με το παρελθόν και, επομένως, με μικρότερο αριθμό ασθενοφόρων. 'Ετσι κατά τις απογευματινές και βραδινές ώρες διαθέσιμο πλέον είναι μόνο ένα ασθενοφόρο, με αποτέλεσμα όποτε παρουσιάζονται δύο περιστατικά, το ΕΚΑΒ να μην μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτούμενες ανάγκες.
Αυτό έγινε προχθές το απόγευμα όταν ένας δεκαεξάχρονος ποδοσφαιριστής της ομάδας του "Μινώταυρου" κατά τη διάρκεια φιλικού αγώνα με τον "'Ικαρο", έχασε τις αισθήσεις του και έπεσε στον αγωνιστικό χώρο.
Το μοναδικό ασθενοφόρο εκείνη την ώρα μετέφερε ένα άτομο με κρανιοεγκεφαλική κάκωση από το Γενικό Νοσοκομείο Χανίων στο Πανεπιστημιακό του Ηρακλείου.
'Ετσι ο νεαρός ποδοσφαιριστής μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο με το αυτοκίνητο ενός παράγοντα της ομάδας του "Μινώταυρου", όπου διαπιστώθηκε ο θάνατος του.
Από την 1η Σεπτεμβρίου 1999 το ΚΑΒ (Κέντρο 'Αμεσης Βοήθειας) που είχε έδρα τα Χανιά, υπάχθηκε στο ΕΚΑΒ της Περιφέρειας Κρήτης στο Ηράκλειο.
Το προσωπικό από τριάντα εννέα άτομα περίπου μειώθηκε στα δεκαέξι, ενώ τα τρία ασθενοφόρα που λειτουργούσαν κατά τις απογευματινές και βραδινές ώρες μειώθηκαν στον αριθμό του ενός.
Ξεκίνησε μία προσπάθεια αναβάθμισης με εκπαιδευτικά πληρώματα ασθενοφόρων, χωρίς όμως να υπάρχει το αντίστοιχο προσωπικό. Υπάρχει προκήρυξη για να καλυφθούν δέκα περίπου θέσεις για το παράρτημα ΕΚΑΒ Χανίων, αλλά αυτό το προσωπικό δεν έχει προσληφθεί ακόμα.
Με άλλα λόγια διαλύθηκε το ΚΑΒ που υπήρχε, χωρίς να υπάρχει το αντίστοιχο προσωπικό για να στελεχώσει το ΕΚΑΒ.
Ερωτάται ο κύριος Υπουργός και καλείται να ενημερώσει τη Βουλή:
Σε ποιές άμεσες ενέργειες προτίθεται να προβεί, προκειμένου να διασφαλισθεί η κάλυψη των αναγκών του νομού και η ομαλή λειτουργία του ΕΚΑΒ Χανίων, ώστε να αποφευχθούν στο μέλλον παρόμοια τραγικά περιστατικά".
Ο Υπουργός Υγείας κ. Λάμπρος Παπαδήμας έχει το λόγο για τρία λεπτά.
ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ (Υπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Κύριε Πρόεδρε, κύριε συναδελφε, ο στόχος της Κυβέρνησης είναι να αναβαθμίζει τις υπηρεσίες του ΕΚΑΒ και αυτό κάνει με συνέπεια και αυτό έκανε και στο Νομό Χανίων. Στο Νομό Χανίων, πολύ σωστά είπατε ότι δεν υπήρχε ΕΚΑΒ μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου του 1999. Τότε λειτούργησε το ΕΚΑΒ. Αντίθετα το προσωπικό αυτό, που αποτελούσε το ΚΑΒ πριν και έκανε όλες αυτές τις διακομιδές, δεν απομακρύνθηκε, αλλά επέστρεψε στα νοσοκομεία. Αυτό το προσωπικό ήταν προσωπικό και του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων και του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου. Επέστρεψε λοιπόν στα νοσοκομεία, διατηρεί τη λειτουργία των ασθενοφόρων με ευθύνη πλέον των νοσοκομείων -όσα ασθενοφόρα είχε πριν το ΚΑΒ- και το ΕΚΑΒ που ήρθε εκτός από το ότι στελεχώθηκε με δεκατρία άτομα προσωπικό, που αποτελούν πληρώματα ασθενοφόρων, πήρε μαζί του μια κινητή μονάδα υπερσύγχρονη -που μπορεί να αντιμετωπίζει οποιοδήποτε περιστατικό σε επίπεδο προνοσοκομειακής περίθαλψης και την ώρα ακόμα που είναι σε άρνηση, να μπορούν να γίνονται μικροεπεμβάσεις- καθώς και δύο καινούρια ασθενοφόρα.
Το περιστατικό που αναφέρατε συνέβη διότι εκείνη τη στιγμή φαίνεται δεν είχε ακόμη εμπεδωθεί η συνεργασία του ΕΚΑΒ και των νοσοκομείων. Εξάλλου από τότε που συνέβη αυτό το περιστατικό δεν είχε ένα μήνα που λειτουργούσε το ΕΚΑΒ στα Χανιά και δεν είχαν ξεκαθαρίσει ποια είναι η ευθύνη του ΕΚΑΒ και ποια είναι η ευθυνη του νοσοκομείου. Δεν είχαν ξεκαθαρίσει, δηλαδή, τις περιοχές ευθύνης του καθενός. Αυτό έγινε.
Εκτός αυτού το ΕΚΑΒ στελεχώνεται και με άλλο προσωπικό. 'Ηδη είναι υπό προκήρυξη εννέα θέσεις πληρωμάτων ακόμη και άλλες τρεις θέσεις πληρωμάτων για τα ασθενοφόρα του Νοσοκομείου Χανίων, δώδεκα θέσεις πληρωμάτων συνολικά και μια θέση γιατρού για το ΕΚΑΒ. Και αυτή είναι υπό προκήρυξη.
Αυτή η στελέχωση, λοιπόν, και ο καθορισμός των ορίων ευθύνης νοσοκομείου και ΕΚΑΒ έχει ξεκαθαρίσει τα πράγματα. Οχι απλώς δεν υπάρχει πρόβλημα στη λειτουργία των διακομιδών στο Νομό Χανίων, αλλά έχουν αναβαθμιστεί σημαντικότατα έναντι αυτών που ήταν πριν από τέσσερις ή πέντε μήνες.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ορίστε, κύριε Βαλυράκη, έχετε το λόγο για δύο λεπτά, για να αναπτύξετε την ερώτησή σας.
ΣΗΦΗΣ ΒΑΛΥΡΑΚΗΣ: Κύριε Υπουργέ, εγώ σας ακούω με μεγάλη προσοχή, αλλά θα σας πω ότι έχω εδώ μια απάντηση σε υπόμνημα του 1998 όπου αναφέρεται ότι στα Χανιά από 20.2.98 λειτουργεί τομέας του παραρτήματος ΚΑΒ Ηρακλείου, που έχει δύο ασθενοφόρα συν μια κινητή μονάδα. Και αναφέρεται συγκεκριμένα ότι αν χρειαστούν, θα διατεθούν και άλλες μονάδες.
Επίσης, απαντάτε σε άλλο υπόμνημα το 1999 και μπαίνει ακριβώς η ίδια παράγραφος, ότι δηλαδή λειτουργεί τομέας και αν χρειαστούν και άλλα θα δοθούν. Τώρα εδώ θα σας πω ότι ενδεχομένως υπάρχει πρόβλημα λόγω κακής συνεννόησης αλλά το πρόβλημα επισημάνθηκε από το 1998, επιβεβαιώθηκε το 1999 και το 2000 είχαμε αυτό το τραγικό θέμα.
Συμβαίνει το εξής, μονίμως το ένα από τα δύο ασθενοφόρα είναι στο Ηράκλειο. Η απόσταση είναι, πήγαινε-έλα, εκατόν πενήντα χιλιόμετρα, άρα χρειάζονται πάνω από τρεις τέσσερις ώρες. Η μια λοιπόν απ' αυτές τις μονάδες οπωσδήποτε πάντα λείπει. Χαίρομαι που λέτε ότι θα πάρετε παραπάνω προσωπικό τα εννιά άτομα. 'Ωσπου να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες, θα παρακαλούσα να αποσπαστεί προσωπικό για να αναβαθμιστεί και να ενισχυθει ουσιαστικά η λειτουργία και θα παρακαλούσα, επίσης, για ένα ακόμη ασθενοφόρο, διότι η εικόνα που τουλάχιστον εγώ έχω είναι της έλλειψης.
Θα σας πω ότι στα Χανιά, που είναι ένας μεγάλος νομός, έχουμε πολλά τροχαία. Φανταστείτε λοιπόν αν έχουμε ο μη γένοιτο μια μετωπική σύγκρουση, όπου το λιγότερο θα έχεις τρεις τραυματίες, τι μπορεί να συμβεί. Δεν φθάνουν λοιπόν με τρεις και τέσσερις τραυματίες σε ένα και μόνο επεισόδιο οι μονάδες που έχουμε. Αυτό είναι κάτι που συμβαίνει κάθε μέρα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.
ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ (Υπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Θα ήθελα να τονίσω στον κύριο συνάδελφο ότι το περιστατικό αυτό δεν συνέβη το 2000, όπως είπε στη δευτερολογία του, αλλά όπως είπα ένα μήνα μετά τη λειτουργία του ΕΚΑΒ. Το ΕΚΑΒ λειτούργησε το τέλος Σεπτεμβρίου και το περιστατικό αυτό συνέβη την 1η Οκτωβρίου 1999. Η ρύθμιση που έγινε μεταξύ νοσοκομείου και ΕΚΑΒ συνοδεύτηκε με απόσπαση προσωπικού και από το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο και από το Γενικό Νοσοκομείο Χανίων, αλλά και από το Ηράκλειο και το ΕΚΑΒ αυτήν τη στιγμή έχει ενισχυθεί. Τα δεκατρία πληρώματα δηλαδή έχουν γίνει είκοσι δύο, έχει ενισχυθεί με τέσσερα άτομα διοικητικό προσωπικό, το οποίο πήγε από το Νοσοκομείο των Χανίων και από τον ΟΑΕΔ και όσον αφορά την ανάγκη για ένα ασθενοφόρο ακόμη, αυτό στο ΕΚΑΒ θα δοθεί. Θέλω να σας πω όμως ότι υπάρχει επάρκεια ασθενοφόρων αυτήν τη στιγμή στο Νομό Χανίων, διότι έχουν αρκετά ασθενοφόρα και τα δύο νοσοκομεία του Νομού Χανίων, εκτός από τα ασθενοφόρα του ΕΚΑΒ και την κινητή μονάδα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Αναφορές και ερωτησεις δευτέρου κύκλου.
Θα συζητηθεί η πρώτη υπ' αριθμ. 4756/11.1.2000 ερώτηση του Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας κ. Γεωργίου Σούρλα προς τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας, σχετικά με τις διαδικασίες για την έκδοση της υπουργικής απόφασης, που αφορά τον προσδιορισμό του μεγέθους της μικρής ποσότητας κάθε επί μέρους ναρκωτικής ουσίας.
Η ερώτηση του κ. Σούρλα είναι η ακόλουθη:
"Θέμα: Καθορισμός μικρής ποσότητας ναρκωτικών ουσιών.
Ερωτώνται οι Υπουργοί και παρακαλούνται να ενημερώσουν τη Βουλή, αν πρόκειται και πότε να εκδοθεί η υπουργική απόφαση για τον προσδιορισμό του μεγέθους της μικρής ποσότητας της κάθε επί μέρους ναρκωτικής ουσίας, όπως ορίζει η παράγραφος 1 του άρθρου 14 του ν.2161/93 και στην οποία παραπέμπει και το άρθρο 9 του ν.2721/99".
Ο Υπουργός Υγείας έχει το λόγο.
ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ (Υπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Κύριε Πρόεδρε, κύριε συνάδελφε, ο προσδιορισμός των ορίων της μικροποσότητας κάθε ναρκωτικής ουσίας, πραγματικά, δεν έχει καθοριστεί με το νόμο. Από το νόμο δίνεται εξουσιοδότηση με κοινή υπουργική απόφαση, να οριστεί ποια είναι αυτή η μικροποσότητα. Βέβαια ο νόμος δεν λέει ότι πρέπει οπωσδήσποτε να εκδοθεί υπουργική απόφαση, που θα καθορίζει τη μικροποσότητα, αλλά ότι μπορεί να καθορίζεται η μικροποσότητα. Μπορεί να καθορίζεται.
Σύμφωνα με την άποψη ειδικών επιστημόνων και του ΟΚΑΝΑ και του Γραφείου των Ναρκωτικών, που λειτουργεί στη Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου, είναι αδύνατο να μιλάμε ότι μπορεί να προσδιοριστεί ποια είναι η μικροποσότητα της κάθε εξαρτιογόνου ουσίας, γιατί καθημερινά κυκλοφορούν και νέες. Επομένως αυτή η απόφαση, που θα εκδοθεί, θα αφορά ορισμένες ουσίες και δεν μπορεί να αφορά το σύνολο των ουσιών που μπορεί να οδηγήσουν κάποιο χρήστη στο δικαστήριο.
Η επιτροπή εκτιμάει επίσης ότι αυτή η μικροποσότητα πρέπει να εξατομικεύεται ανάλογα με την ηλικία του χρήστη, με το χρόνο χρήσης, την παράλληλη χρήση άλλης ή άλλων ουσιών και με άλλους μη προσδιορίσιμους συντελεστές. Και βέβαια είναι τραγικό τώρα να μιλάμε για ανεκτή μικροποσότητα του χρήστη, να νομιμοποιούμε ουσιαστικά μια παράνομη καθαρά δράση καθορίζοντας ότι μέχρι αυτήν τη μικροποσότητα ουσιαστικά νομιμοποιείται αυτός για να λέγεται χρήστης.
Εν πάση περιπτώσει, η επιτροπή ετοιμάζει εισήγηση με όλες αυτές τις παραμέτρους που είπα, οι οποίες θα καθορίζουν μικροποσότητες κάποιων συγκεκριμένων νακρωτικών ουσιών και που αυτήν τη στιγμή είναι σε θέση να μπορέσει να καθορίσει ποια είναι αυτή η μικροποσότητα για την κάθε μια.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ορίστε, κύριε Σούρλα, έχετε το λόγο.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΛΑΣ: Είναι ενδιαφέρον το ιστορικό για την περίπτωση του καθορισμού της μικροποσότητας. Το 1993 ψηφίζεται για πρώτη φορά η διάταξη που προβλέπει έκδοση υπουργικής απόφασης για τον καθορισμό μικροποσότητας για τους χρήστες ναρκωτικών. Στις 10 Απριλίου του 1998, κύριε Υπουργέ, έχω απάντηση από τον Υφυπουργό κ. Σκουλάκη, που λέει ότι εχει πολλές δυσκολίες, είναι στο στάδιο της διερεύνησης, δεδομένου ότι απαιτεί διεπιστημονική προσέγγιση από ιατρική, ψυχολογική, κοινωνιολογική κλπ, άποψη και δεν μπορεί να υπάρχει μια ικανοποιητική απάντηση.
'Ερχεστε και σεις και απαντάτε το Νοέμβρη του '98 ότι θα τεθεί υπόψη επιστημόνων, οι οποίοι θα αποφανθούν και σε σχέση με τη διενέργεια πραγματογνωμοσύνης. Αυτά περίπου τα οποία είπατε σήμερα σε σχέση με την ηλικία, με το χρήστη, με το είδος του ναρκωτικού κλπ. Και στη συνέχεια έρχεται ο αρμόδιος Υφυπουργός ο κ. Κοτσώνης και λέει -για να το ακούσει και ο Υπουργός Δικαιοσύνης- "ο προσδιορισμός της ανεκτής μικροποσότητας του χρήστη δεν μπορεί να είναι ευεργετικός, διότι δεν βοηθάει το χρήστη στη συνειδητοποίησή του ως εξαρτημένου ατόμου, που χρήζει θεραπευτικής αντιμετώπισης αφ'ενός, ενώ διευκολύνει τον έμπορο που μπορεί να διακινεί εκ του ασφαλούς κάθε φορά μικρές νόμιμες ποσότητες από την άλλη πλευρά. Επίσης, δημιουργείται το παράδοξο της ύπαρξης νόμιμης ποσότητας της παράνομης ουσίας". Καταδικάζει, απορρίπτει, δεν δέχεται τον καθορισμό της μικροποσότητας ο κ. Κοτσώνης. 'Ερχεται ο ν. 2721/1999 του Υπουργού Δικαιοσύνης, που επαναφέρει τη διάταξη αυτή και όπου εμείς είχαμε την ευκαιρία να επισημάνουμε, κύριε Υπουργέ της Υγείας, αυτά που είπατε εσείς, τις δυσκολίες, ωστόσο όμως θεσπίστηκε για ακόμη μια φορά αυτή η διάταξη. 'Εχουμε διανύσει οκτώ χρόνια από τότε μέχρι τώρα και σήμερα θυμηθήκατε να μας πείτε το "μπορεί". 'Οταν όμως, κύριε Υπουργέ, της Υγείας γίνονται αυτές οι ρυθμίσεις, εμένα μου δίνουν την εντύπωση, όπως στον καθέναν, ότι αυτά γίνονται για χάρη εντυπωσιασμού, για να δείξουμε την κοινωνική μας ευαισθησία, τη συμπαράσταση στον τοξικομανή και από κει και πέρα, στο διά ταύτα, έχουμε οκτώ χρόνια χωρίς να μπορούμε να εκδώσουμε μια υπουργική απόφαση. Αυτό, κύριε Υπουργέ της Υγείας, δεν συνιστά σε καμία περίπτωση υπεύθυνη πολιτική. Πρέπει να το καταλάβετε και να το ξεκαθαρίσετε. Σας τα είχαμε τονίσει στην Επιτροπή Ναρκωτικών μέσα στη Βουλή και εκτός της Βουλής εσείς όμως επιμένετε και να επαναφέρετε και να διατυμπανίζετε τα ίδια. Ξεκαθαρίστε επιτέλους, τη θέση σας. Αποσύρετε τη διάταξη ή εκδώστε την απόφαση. Αυτά είναι τραγέλαφος, κύριε Υπουργέ της Υγείας.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο για δύο λεπτά, να δευτερολογήσει.
ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ (Υπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Εγώ κατάλαβα ότι ο ερωτών συνάδελφος δεν έχει καμία διαφωνία επί της ουσίας των όσων εκτέθηκαν και σήμερα και στο παρελθόν από το Υπουργείο Υγείας. Συμφωνεί απόλυτα με αυτά που είπα και έχει μια διαφωνία γιατί υπήρξε αυτή η διάταξη στο νόμο. Η διάταξη στο νόμο, όπως σας είπα, είναι σαφής. Σας διαβάζω ακριβώς, όπως διατυπώνεται: "Το μέγεθος της μικρής ποσότητας ναρκωτικής ουσίας μπορεί να προσδιορίζεται με απόφαση της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού". Το "μπορεί" δεν σημαίνει ότι σώνει και καλά πρέπει να βγάλουμε απόφαση εμείς και να πούμε πόσο είναι η μικροποσότητα στο χασίς, πόσο είναι στην ηρωίνη κλπ. Υπάρχει όμως η δυνατότητα στην Επιστημονική Επιτροπή, να ξεκαθαρίσει και να πει ότι εγώ γι'αυτήν τη ναρκωτική ουσία, που κυκλοφορεί αυτήν τη στιγμή και για μια φαρμακευτική συσκευασία καθορίζω ότι το να κατέχει ο χρήστης πάνω από τόση ποσότητα θεωρείται πλέον ότι δεν είναι για τον εαυτό του, δεν είναι για χρήση του, είναι για εμπορία. Θα πρέπει η Επιστημονική Επιτροπή να καθορίσει ποιες θα είναι αυτές οι ναρκωτικές ουσίες. Και νομίζω ότι στην πρωτολογία μου αυτό το θέμα κάλυψα. Δηλαδή, θα καθορίσει η Επιτροπή ποιες απ'όλες αυτές τις ουσίες, οι οποίες είναι αναρίθμητες και οι οποίες καθημερινά αυξάνουν σε αριθμό, θα μπορούσε να καθοριστεί ποια είναι η μικροποσότητα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ολοκληρώθηκε η συζήτηση των αναφορών και ερωτήσεων.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Κύριοι συνάδελφοι, εισερχόμαστε στην ημερήσια διάταξη της ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Θα γίνει προεκφώνηση των νομοσχεδίων που είναι εγγεγραμμένα στην ημερήσια διάταξη.
Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως.
Ψήφιση στο σύνολο του σχεδίου νόμου: "Αναδιάρθρωση Υπηρεσιών Υπουργείου Δημόσιας Τάξης, σύσταση Αρχηγείου Ελληνικής Αστυνομίας και άλλες διατάξεις".
Ο κύριος Υπουργός έχει να κάνει κάποια παρατήρηση, όσον αφορά την ψήφιση στο σύνολο;
ΜΙΧΑΗΛ ΧΡΥΣΟΧΟΙΔΗΣ (Υπουργός Δημόσιας Τάξης): Κύριε Πρόεδρε, στο άρθρο 15, μετά την ομόφωνη αποδοχή κατά την κατ'άρθρον συζήτηση του νομοσχεδίου, να ορισθεί πρόεδρος αστυνομικής επιτροπής ο Εισαγγελέας Πλημμελειοδικών στην έδρα του νομού σε αντικατάσταση του Πρωτοδίκη που προβλεπόταν στο αρχικό κείμενο, είναι πρόδηλο ότι απαιτείται να απαλειφθεί από την παράγραφο 1 του άρθρου 15 η φράση: "που ορίζεται από τον οικείο Πρόεδρο Πρωτοδικών", η οποία αφορούσε τον Πρωτοδίκη και δεν μπορεί να ισχύσει βέβαια για τον Εισαγγελέα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Είναι απαραίτητο, γιατί ο Εισαγγελέας σαφώς δεν ορίζεται από τον Πρόεδρο Πρωτοδικών, οπότε απαλείφετε αυτήν τη φράση.
'Εχετε κάποια άλλη αλλαγή φραστική ή νομοτεχνικού περιεχομένου;
ΜΙΧΑΗΛ ΧΡΥΣΟΧΟΙΔΗΣ (Υπουργός Δημόσιας Τάξης): 'Οχι, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το νομοσχέδιο και στο σύνολο, με τις νομοτεχνικές παρατηρήσεις του κυρίου Υπουργού;
ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό.
ΑΧΙΛΛΕΥΣ ΚΑΝΤΑΡΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία και στο σύνολο, με τις νομοτεχνικές παρατηρήσεις του κυρίου Υπουργού.
Συνεπώς το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης "Αναδιάρθρωση Υπηρεσιών Υπουργείου Δημόσιας Τάξης, σύσταση Αρχηγείου Ελληνικής Αστυνομίας και άλλες διατάξεις" έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία, σε μόνη συζήτηση, επί της αρχής των άρθρων και του συνόλου και έχει ως εξής:
(Το κείμενο του ψηφισθέντος νομοσχεδίου υπάρχει στο τεύχος των Πρακτικών της Βουλής)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Παρακαλώ το Σώμα να εξουσιοδοτήσει το Προεδρείο για την υπευθύνη του επικύρωση των Πρακτικών ως προς την ψήφιση στο σύνολο του παραπάνω νομοσχεδίου.
ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Παρεσχέθη η ζητηθείσα εξουσιοδότηση.
Υπουργείου Δικαιοσύνης.
Μόνη συζήτηση επί της αρχής, των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου: "Κύρωση του Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων".
Αυτό το νομοσχέδιο έγινε ομοφώνως δεκτό στη Διαρκή Επιτροπή και θα συζητηθεί, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 108 παράγραφος 6 του Κανονισμού της Βουλής, δεδομένου ότι πληροί τις αναγκαίες προϋποθέσεις.
Κατά τη συζήτηση δεν παρέστη το Κομμουνιστικό Κομμα Ελλάδος. Αν λοιπόν το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος θέλει να τοποθετηθεί στο σχέδιο νόμου έχει το λόγο.
ΑΧΙΛΛΕΥΣ ΚΑΝΤΑΡΤΖΗΣ: Βεβαίως και θέλουμε να τοποθετηθούμε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ορίστε, κύριε Κανταρτζή, έχετε το λόγο.
ΑΧΙΛΛΕΥΣ ΚΑΝΤΑΡΤΖΗΣ: Μα, απουσιάζουν οι εισηγητές των άλλων κομμάτων.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Δεν υπάρχει θέμα. Εκτός από σας δεν πρόκειται να τοποθετηθεί άλλος. Πόσο χρόνο θέλετε, κύριε Κανταρτζή;
ΑΧΙΛΛΕΥΣ ΚΑΝΤΑΡΤΖΗΣ: Νομίζω ότι δέκα λεπτά είναι αρκετά.
Κύριε Πρόεδρε, είναι γεγονός ότι στη συνεδρίαση της επιτροπής δεν κατέστη δυνατόν να παραστούμε, λόγω ξαφνικής ασθένειας και βεβαίως το παράδοξο είναι ότι αν και ειδοποιήσαμε τη γραμματεία της επιτροπής ότι είναι αδύνατη η παρουσία μας κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου και, εν πάση περιπτώσει, δεν μπορούμε να το ψηφίσουμε, δεν έγινε καμιά αναφορά στα πρακτικά από τον προεδρεύοντα της επιτροπής. Παρ' όλα αυτά θα πούμε τις παρατηρήσεις μας κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια.
Ο παρών Κώδικας Δικαστικών Υπαλλήλων έρχεται να ρυθμίσει τις εργασιακές σχέσεις των δικαστικών υπαλλήλων, ενός κλάδου των εργαζομένων που κατά τη γνώμη μας παίζει πολύ σημαντικό, αποφασιστικό, ρόλο στη λειτουργία της δικαιοσύνης. Βεβαίως είναι γνωστό ότι πολλές φορές και σε πολλές περιπτώσεις εργάζονται κάτω από σκληρές και αντίξοες συνθήκες, με ακαθόριστα ωράρια, στιβαγμένοι σε πολλά γραφεία και, εν πάση περιπτώσει, σε συνθήκες οι οποίες, λόγω της κατάστασης η οποία υπάρχει και όσον αφορά την κτιριακή υποδομή, δεν δημιουργούν τις καλύτερες προϋποθέσεις για τη λειτουργία της δικαιοσύνης.
Σαν μια γενική παρατήρηση θα ήθελα να πω τα εξής: Σε σύγκριση βεβαίως με το ισχύον καθεστώς θα μπορούσε κανείς να πει ότι σε ορισμένα ζητήματα -το υπογραμμίζω αυτό- ο Κώδικας Δικαστικών Υπαλλήλων κάνει ορισμένα θετικά βήματα. Για παράδειγμα προβλέπει τη δημιουργία νέων κλάδων και ειδικοτήτων, προβλέπει το δικαίωμα για την επιμόρφωση των δικαστικών υπαλλήλων, προβλέπει την κρίση δεύτερου βαθμού στα δικαστικά υπηρεσιακά συμβούλια.
Θα πω όμως ότι τα βήματα αυτά δεν αρκούν. Δεν αρκούν τα βήματα εκσυγχρονισμού. Το ζητούμενο είναι ο εκδημοκρατισμός του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των δικαστηρίων και των εισαγγελιών. Τα βήματα τα οποία γίνονται είναι και μικρά και άτολμα.
Για παράδειγμα η γραμματεία παραμένει αποδυναμωμένη χωρίς οι προϊστάμενοι της γραμματείας, δικαστικοί υπάλληλοι, να έχουν την παραμικρή δυνατότητα άσκησης διοικητικών καθηκόντων, έστω και για τα απλούστερα θέματα λειτουργίας της γραμματείας. Ο κώδικας δεν θίγει στο ελάχιστο τις διατάξεις του οργανισμού των δικαστηρίων, που ουσιαστικά καθιερώνει μια απόλυτη εξουσιαστική σχέση των δικαστών προς τους γραμματείς.
Η συμμετοχή των εκπροσώπων των δικαστικών υπαλλήλων στα υπηρεσιακά δικαστικά συμβούλια δεν είναι ουσιαστική. Περιορίζεται μόνο σε δικαίωμα λόγου, χωρίς δικαίωμα ψήφου και κατά τη γνώμη μας δεν υπάρχει πρόβλημα ακόμη και με το ισχύον Σύνταγμα, να καθιερωθεί η συμμετοχή δικαστικών υπαλλήλων με δικαίωμα ψήφου στα δικαστικά συμβούλια.
Η υπηρεσιακή συνέλευση που θα μπορούσε ενδεχομένως κάποιος να πει ότι είναι μια σημαντική καινοτομία, η οποία εισάγεται με τον υπό ψήφιση κώδικα, ουσιαστικά δεν έχει τη δυνατότητα να λαμβάνει αποφάσεις. Μπορεί μόνο να συζητά γενικά κάποια ζητήματα, τα οποία όμως κανένα αποτέλεσμα, καμία δέσμευση δεν παρέχουν, δεν έχουν δηλαδή με άλλα λόγια τον απαιτούμενο δεσμευτικό χαρακτήρα.
Θα μπορούσε κανείς να αναφέρει και πολλές άλλες τέτοιες παρατηρήσεις για τον Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων, όπως για παράδειγμα η δυνατότητα, η οποία δίνεται στον εκάστοτε Υπουργό να ανακατανέμει τις θέσεις, τις ειδικότητες, ουσιαστικά να τροποποιεί τον οργανισμό των δικαστηρίων, χωρίς έστω τη σύμφωνη γνώμη των δικαστηρίων και των ίδιων των δικαστικών υπαλλήλων του αρμόδιου δικαστηρίου. Κατά τη γνώμη μας, δεν μπορεί να υπάρχει μία τέτοια γενική εξουσιοδοτική διάταξη.
Υπάρχουν ακόμη και άλλες διατάξεις, οι οποίες αφήνουν παράθυρα για να καταστρατηγούνται έστω τα μικρά, περιορισμένα βήματα, τα οποία γίνονται. Για παράδειγμα, θα μπορούσα να πω τη ρύθμιση η οποία υπάρχει, την πρόβλεψη η οποία υπάρχει στο άρθρο 30, το οποίο δίνει τη δυνατότητα να εργάζεται κάποιος υπάλληλος, πέρα και έξω από την ειδικότητα ή ακόμη και τον κλάδο του, για τρεις μήνες, οι οποίοι μπορούν να παραταθούν ακόμη για έξι μήνες, ουσιαστικά δηλαδή για ένα εννιάμηνο. Αυτό δίνει τη δυνατότητα, κατά τη γνώμη μας, στην εκάστοτε κυβέρνηση, στον εκάστοτε Υπουργό, να αντιμετωπίζει τα προβλήματα της λειψής στελέχωσης, της λειψής επάνδρωσης των υπηρεσιών αυτών με το ανάλογο προσωπικό. Δηλαδή με αποσπασματικές λύσεις, της πολυειδικότητας, αντιμετωπίζετε προβλήματα, αντί της σωστής επιλογής που θα έπρεπε να ήταν η πρόσληψη του ανάλογου προσωπικού.
Δεν είναι όμως μόνο αυτά τα ζητήματα. Ακόμα και σε ζητήματα στα οποία μπορεί να φαίνεται ότι γίνονται κάποια βήματα σε θετική κατεύθυνση, θα πρέπει να πούμε ότι τα βήματα αυτά είναι πίσω και από το επίπεδο το οποίο έχουν κατακτήσει οι εργαζόμενοι μέσα από αγώνες.
Πάρτε για παράδειγμα το δικαίωμα της ελεύθερης πολιτικής έκφρασης. Αναγνωρίζεται το δικαίωμα της ελεύθερης πολιτικής έκφρασης, δικαίωμα κατεκτημένο άλλωστε στην πράξη, έρχεται όμως στο ίδιο άρθρο η επόμενη παράγραφος να βάλει ένα σαφέστατο περιορισμό, που στην ουσία αναιρεί το δικαίωμα αυτό. Λέει ότι δεν έχει το δικαίωμα να εκφράζεται κατά την άσκηση των καθηκόντων του. Δεν εννοεί, βεβαίως, να εξαρτά την εργασία του από τις πολιτικές επιλογές, αλλά αντιλαμβάνεσθε σε τι καταστάσεις μπορούμε να οδηγηθούμε αύριο, μεθαύριο, σε μία ενδεχόμενη έξαρση της κατάστασης.
Δικαστικός υπάλληλος που συνομιλεί με το συναδελφό του, που διανέμει τις εφημερίδες της συνδικαλιστικής του παράταξης ή οτιδήποτε άλλο, να διώκεται και πειθαρχικά -προβλέπεται άλλωστε αυτή η δυνατότητα- για τη διάδοση των ιδεών κατά την άσκηση των καθηκόντων του.
Είναι διατάξεις, με άλλα λόγια, οι οποίες έρχονται να συντηρήσουν ένα αντιδημοκρατικό κλίμα. Κατά τη γνώμη μας διατηρούν αυτό το αντιδημοκρατικό οπλοστάσιο, όσον αφορά την εσωτερική οργάνωση των υπηρεσιών, που έχει σαν στόχο να δημιουργήσει εκείνο το κλίμα που είναι απαραίτητο, για να υλοποιούνται οι κάθε φορά αντεργατικές, αντιλαϊκές επιδιώξεις, οι οποίες στις σημερινές συνθήκες που ζούμε, με την πολιτική που ακολουθείται, στα πλαίσια της παγκοσμιοποίησης της ΟΝΕ, παίρνει χαρακτήρα χιονοστιβάδας, όσον αφορά τις εργασιακές σχέσεις, τα εργασιακά δικαιώματα.
'Ερχεται στην άλλη διάταξη, αναγνωρίζεται το δικαίωμα των συλλογικών συμβάσεων, αλλά σε ποιο βαθμό; 'Οχι στο βαθμό, όχι στο ζήτημα για το οποίο αγωνίσθηκε το συνδικαλιστικό κίνημα, το δημοσιοϋπαλληλικό κίνημα, δηλαδή να έχουν το δικαίωμα να υπογράφουν συλλογικές συμβάσεις για την αμοιβή. Εξαιρεί την αμοιβή. Συλλογικές συμβάσεις απλά για τις συνθήκες εργασίας.
Να γιατί, λοιπόν, λέμε ότι και τα βήματα ακόμη, τα οποία γίνονται, είναι και άτολμα, αλλά έχουν και συγκεκριμένες σκοπιμότητες να διατηρήσουν τη σημερινή κατάσταση.
Υπάρχουν μία σειρά σαφείς διατάξεις. Τα κριτήρια αξιολόγησης, τα οποία αποτελούν τη βάση και για την υπηρεσιακή κατάσταση των δικαστικών υπαλλήλων, αφήνετε να ρυθμιστούν σε προεδρικά διατάγματα.
Είναι φανερό ότι με τέτοιου είδους επιλογές δίνεται η δυνατότητα να καθιερωθούν κριτήρια, όχι αντικειμενικά και μετρήσιμα, όπως είναι η απαίτηση του δημοσιοϋπαλληλικού κινήματος, για να μπορέσει επιτέλους να πάρει ένα τέλος αυτό το καθεστώς, το οποίο παρατηρείται και συνεχίζεται και σήμερα στη Δημόσια Διοίκηση. Γίνονται επιλογές με ασαφή, ακαθόριστα κριτήρια, τα οποία δίνουν το έδαφος στους εκάστοτε κρατούντες, να προωθούν τους "ημετέρους", ή να δείχνουν ευνοϊκή μεταχείριση σε αυτούς.
Υπάρχουν και άλλα ζητήματα, τα οποία θα μπορούσα να αναφέρω, όσον αφορά τα συνδικαλιστικά και ατομικά πολιτικά δικαιώματα των δικαστικών υπαλλήλων. Ενώ διακηρύσσεται ότι ο δικαστικός υπάλληλος μπορεί να αρνηθεί παράνομη διαταγή, στην πράξη όμως, με τη ρύθμιση η οποία γίνεται, ο δικαστικός υπάλληλος δεν θα έχει το δικαίωμα αυτό. Και ενώ μπορεί να δέχεται προφανώς παράνομες εντολές στο όνομα των εξαιρετικών λόγων ή του κατεπείγοντος, θα αναγκάζεται να προχωρήσει σε παράνομες εντολές. Μπορεί για παράδειγμα να βρίσκεται σε απεργία ο κλάδος, να δέχεται την εντολή, τις πιέσεις "έλα δούλεψε κι άσε την απεργία" και να μην έχει το δικαίωμα να αντισταθεί.
Υπάρχει, τέλος, το μεγάλο ζήτημα των λεγόμενων πειθαρχικών παραπτωμάτων. Κι εδώ θα πρέπει να αναλογιστούν όλοι ότι η αναφορά που γίνεται στα πειθαρχικά παραπτώματα, είναι ενδεικτική. Υπάρχει η φράση, "πειθαρχικά παραπτώματα αποτελούν ιδία για όσους...", δηλαδή ιδίως.
Τι σημαίνει "ενδεικτική απαρίθμηση πειθαρχικών παραπτωμάτων";
Υπονοείται ότι μπορούν να υπάρχουν και άλλα πέρα απ' αυτά τα οποία αναφέρονται στον Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων. Κάτι τέτοιο, όμως, φαντάζομαι πως είναι φανερό σε όλους, σε τι καταστάσεις μπορεί να οδηγήσει. Δηλαδή διώξεις για παραπτώματα ανύπαρκτα, για παραπτώματα τα οποία δεν υπάρχουν. Και υπάρχει ακόμη η αναφορά στα παραπτώματα που έχουν γίνει, όπως αδικαιολόγητη αποχή από την άσκηση των καθηκόντων, τη στιγμή μάλιστα που οι απεργίες κηρύσσονται σωρηδόν παράνομες και καταχρηστικές με αποφάσεις καρμπόν -θα έλεγε κανένας- και θα μπορούσε να οδηγήσει σε διώξεις των απεργών. Επίσης, η άσκηση κριτικής των πράξεων της προϊσταμένης αρχής, εφόσον -λέει- γίνεται με ανακριβή στοιχεία ή προδήλως απρεπείς εκφράσεις. Ουσιαστικά αναιρείται, υπονομεύεται το δικαίωμα στην άσκηση κριτικής.
Παρακάτω αναφέρεται η ανάρμοστη συμπεριφορά προς τους δικαστικούς λειτουργούς, τους υπαλλήλους της Γραμματείας, στις υπηρεσίες, τους Εισαγγελείς και τους πολίτες. Τι σημαίνουν αυτές οι γενικότητες και η έννοια "ανάρμοστη συμπεριφορά"; Δίνουν τη δυνατότητα ώστε στην εκάστοτε επικρατούσα άποψη να δίνεται η ανάλογη ερμηνεία και σε καθεστώς έντασης να διώκονται οι μη αρεστοί.
Με άλλα λόγια, από τα στοιχεία τα οποία ανέφερα, φαίνεται ότι το βασικό αυταρχικό οπλοστάσιο, το οποίο χαρακτήριζε το μέχρι σήμερα ισχύον καθεστώς, παραμένει άθικτο, παρά τα ορισμένα θετικά αλλά άτολμα βήματα, τα οποία μπορεί να γίνονται σε ορισμένα ζητήματα.
Γι' αυτούς ακριβώς τους λόγους και μ' αυτές τις παρατηρήσεις, το Κ.Κ.Ε. δεν μπορεί να ψηφίσει τον Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων. Δεν αναφέρομαι βεβαίως στα μισθολογικά θέματα, στα οποία έχουμε κατ' επανάληψη αναφερθεί.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Κύριε Υπουργέ, έχετε να κάνετε κάποια παρατήρηση;
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Δικαιοσύνης): 'Οχι, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το νομοσχέδιο επί της αρχής;
ΜΕΡΙΚΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό.
ΑΧΙΛΛΕΥΣ ΚΑΝΤΑΡΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Συνεπώς το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης "Κύρωση του Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων" έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία επί της αρχής.
Εισερχόμαστε στην ψήφιση επί των άρθρων.
Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το Πρώτο 'Αρθρο;
ΜΕΡΙΚΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό.
ΑΧΙΛΛΕΥΣ ΚΑΝΤΑΡΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Συνεπώς το Πρώτο 'Αρθρο έγινε δεκτό, κατά πλειοψηφία.
Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το Δεύτερο 'Αρθρο;
ΜΕΡΙΚΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό.
ΑΧΙΛΛΕΥΣ ΚΑΝΤΑΡΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Συνεπώς το Δεύτερο 'Αρθρο έγινε δεκτό, κατά πλειοψηφία.
Συνεπώς το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης "Κύρωση του Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων", έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία επί της αρχής και επί των άρθρων.
Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το νομοσχέδιο και στο σύνολο;
ΜΕΡΙΚΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό.
ΑΧΙΛΛΕΥΣ ΚΑΝΤΑΡΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Το νομοσχέδιο έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία και στο σύνολο.
Συνεπώς το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης "Κύρωση του Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων", έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία, σε μόνη συζήτηση, επί της αρχής, των άρθρων και του συνόλου και έχει ως εξής:
(Το κείμενο του νομοσχεδίου υπάρχει στο τεύχος των πρακτικών της Βουλής)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Παρακαλείται το Σώμα να εξουσιοδοτήσει το Προεδρείο για την υπ' ευθύνη του επικύρωση των Πρακτικών του παραπάνω νομοσχεδίου.
ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Παρεσχέθη η ζητηθείσα εξουσιοδότηση.
Υπουργείου Γεωργίας.
Μόνη συζήτηση επί της αρχής, των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου: "Αγροτικές Συνεταιριστικές Οργανώσεις".
Το νομοσχέδιο θα συζητηθεί κατά τη σημερινή συνεδρίαση.
Yπουργείου Δικαιοσύνης.
Μόνη συζήτηση επί της αρχής, των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου: "Κώδικας Συμβολαιογράφων".
Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το νομοσχέδιο;
ΜΕΡΙΚΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Κρατείται.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Το νομοσχέδιο κρατήθηκε και θα συζητηθεί κατά τον Κανονισμό.
Υπουργείου Εθνικής 'Αμυνας.
Μόνη συζήτηση επί της αρχής, των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου: "Κύρωση της Συμφωνίας για την ασφάλεια των πληροφοριών μεταξύ των Μερών της Συνθήκης του Βορείου Ατλαντικού".
Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το νομοσχέδιο;
ΜΕΡΙΚΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Κρατείται.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Το νομοσχέδιο κρατήθηκε και θα συζητηθεί κατά τον Κανονισμό.
Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών.
Μόνη συζήτηση επί της αρχής, των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου: "Κύρωση των τροποποιήσεων του άρθρου ΧΙΧ της Σύμβασης Ιδρύσεως του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δορυφορικών Τηλεπικοινωνιών "EUTELSAT" και του άρθρου 22 της Συμφωνίας Εκμεταλλεύσεως του Οργανισμού".
Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το νομοσχέδιο;
ΜΕΡΙΚΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Κρατείται.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Το νομοσχέδιο κρατήθηκε και θα συζητηθεί κατά τον Κανονισμό.
Του ιδίου Υπουργείου.
Μόνη συζήτηση επί της αρχής των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου: "Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Εσθονίας για τη διεθνή οδική μεταφορά επιβατών και εμπορευμάτων".
Το νομοσχέδιο ψηφίσθηκε ομοφώνως στη Διαρκή Επιτροπή.
Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το νομοσχέδιο;
ΟΛΟΙ ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Συνεπώς το νομοσχέδιο του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών: "Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Εσθονίας για τη διεθνή οδική μεταφορά επιβατών και εμπορευμάτων" έγινε δεκτό ομοφώνως, σε μόνη συζήτηση, επί της αρχής, των άρθρων και στο σύνολο και έχει ως εξής:
(Το κείμενο του νομοσχεδίου υπάρχει στο τεύχος των Πρακτικών της Βουλής)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Παρακαλείται το Σώμα να εξουσιοδοτήσει το Προεδρείο για την υπ' ευθύνη του επικύρωση των Πρακτικών του παραπάνω νομοσχεδίου.
ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Παρεσχέθη η ζητηθείσα εξουσιοδότηση.
Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας.
Μόνη συζήτηση επί της αρχής, των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου: "Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Ρουμανίας για συνεργασία στον τομέα της Υγείας".
Το νομοσχέδιο έγινε δεκτό ομοφώνως στη Διαρκή Επιτροπή.
Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το νομοσχέδιο;
ΟΛΟΙ ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Συνεπώς το νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας: "Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Ρουμανίας για συνεργασία στον τομέα της Υγείας", έγινε δεκτό ομοφώνως, σε μόνη συζήτηση, επί της αρχής, των άρθρων και στο σύνολο και έχει ως εξής:
(Το κείμενο του νομοσχεδίου υπάρχει στο τεύχος των Πρακτικών της Βουλής)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Παρακαλείται το Σώμα να εξουσιοδοτήσει το Προεδρείο για την υπ' ευθύνη του επικύρωση των Πρακτικών του παραπάνω νομοσχεδίου.
ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Παρεσχέθη η ζητηθείσα εξουσιοδότηση.
Επανερχόμαστε στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Γεωργίας.
Μόνη συζήτηση επί της αρχής των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου: "Αγροτικές Συνεταιριστικές Οργανώσεις".
Εισηγητές είναι εκ μέρους του ΠΑΣΟΚ ο κ. Αργύρης και εκ μέρους της Νέας Δημοκρατίας ο κ. Μπασιάκος.
Στη Διάσκεψη των Προέδρων αποφασίστηκε να συζητηθεί σε τρεις συνεδριάσεις. Μία επί της αρχής και δύο επί των άρθρων.
Ο κ. Σταύρος Δήμας με επιστολή του ορίζει ως Κοινοβουλευτικό Εκπρόσωπο το Βουλευτή Κιλκίς κ. Τσιτουρίδη.
Επίσης ο Πρόεδρος του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου κ. Κωνσταντόπουλος ορίζει ως ειδικό αγορητή το Βουλευτή κ. Αποστόλου στο νομοσχέδιο αυτό.
Ο Πρόεδρος του Δημοκρατικού Κοινωνικού Κινήματος κ. Τσοβόλας ορίζει ως ειδικό αγορητή τον κ. Γεώργιο Ρόκο.
Ο κ. Αργύρης έχει το λόγο.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΡΓΥΡΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, οι συνεταιρισμοί σε παγκόσμιο αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχουν μία πλούσια και ενδιαφέρουσα διαδρομή, η οποία αρχίζει ουσιαστικά πριν από εκατόν πενήντα χρόνια.
Στο 19ο αιώνα οι αγροτικές περιοχές της Ευρώπης μαστίζονται απο τη φτώχεια, την εκμετάλλευση και τη μετανάστευση. Η βιομηχανική επανάσταση απαξιώνει την αγροτική παραγωγή και ερημώνει την ύπαιθρο. Οι πρωτοπόροι του συνεργατισμού, ιδρυτές του συνεταιρισμού του Ρος Ντέιλ στην Αγγλία, αλλά και ο Φουριέλ στη Γαλλία, ο Ματσίνι στην Ιταλία, ο Ραφσέιν στη Γερμανία, προσπάθησαν να βρουν τρόπους εξόδου από την απελπιστική κατάσταση στην οποία είχαν περιέλθει οι αγροτικές περιοχές. Ιστορικά η πιο ισχυρή παράδοση έχει συνδεθεί με το συνεταιρισμό των σκαπανέων του Ρος Ντέιλ, όπως ονομάστηκαν, και ιδρύθηκε το 1844. Αυτός ο συνεταιρισμός οραματίστηκε μία νέα παγκόσμια οικονομική και κοινωνική οργάνωση, που θα βασίζεται στους συνεταιρισμούς. Βασική αρχή η αυτοβοήθεια και με ένα σύνθημα "ενωμένοι θα σταθούμε ή χωρισμένοι θα πέσουμε". 'Ηταν το σύνθημα των πρώτων συνεταιριστών, σύνθημα απλό, αλλά επαναστατικό για εκείνους τους δύσκολους καιρούς. Αυτοβοηθεια, αυτοδιοίκηση, αυτοδιαχείριση. 'Ηταν οι πρώτες βασικές αρχές του συνεταιριστικού κινήματος, αρχές οι οποίες θεμελίωσαν τη συνεταιριστική κίνηση μέχρι και σήμερα.
Σήμερα στην απαρχή του 21ου αιώνα, η πολύτιμη συνεταιριστική γνώση και η εμπειρία του 19ου αιώνα, αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Τα γεγονότα τα ίδια μιλούν για την επικαιρότητα και την ανάγκη εφαρμογής της συνεταιριστικής ιδέας και της πρακτικής.
Η βασική ιστορική παράδοση ότι οι αγροτικοί συνεταιρισμοί είναι ιδιωτικές επιχειρήσεις εντελώς ανεξάρτητες από τις κρατικές αρχές, αποτελεί θεμελιακό στοιχείο και αναγκαίο και σήμερα. Οι αγροτικοί συνεταιρισμοί είναι εθελοντικές ενώσεις των αγροτών και στοχεύουν στην είσοδο μεμονωμένων αγροτικών εκμεταλλεύσεων στην αγορά. Από τη φύση της η αγροτική παραγωγή συντελείται με μονάδες οικογενειακής μορφής, οι οποίες εξαρτημένες από διάφορες οικονομικές μονάδες αδυνατούν μόνες τους να επιβιώσουν ανταγωνιστικά στην αγορά. Ο εθελοντικός αγροτικός συνεταιρισμός επιτυγχάνει τη δυναμική προώθηση των αγροτικών προϊόντων, καθώς και την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των παραγωγών αλλά και της ίδιας της υπαίθρου.
Η τελευταία εικοσαετία επέφερε ραγδαίες αλλαγές στην οικονομική συγκρότηση κρατών, κοινωνιών σε παγκόσμιο επίπεδο. Η κυριαρχία των οικονομιών της αγοράς, η τεχνολογική επανάσταση, η ρήξη των παραδοσιακών φραγμών εμπορίου, η μείωση της κρατικής στήριξης στον αγροτικό τομέα, επέφεραν τεράστιες αλλαγές και στους ίδιους τους συνεταιρισμούς.
Η ιστορική εμπειρία και η γνώση του χθες σε συνδυασμό με τα νέα κοινωνικοοικονομικά δεδομένα οδήγησε τη διεθνή συνεταιριστική ένωση να συμπυκνώνει τον προβληματισμό, να αξιοποιήσει την προηγούμενη γνώση και να επαναδιατυπώσει τις συνεταιριστικές αρχές στο 30ο Συνέδριο στο Μάντσεστερ στα τέλη του 1995. Θα ήθελα εδώ να ανοίξω μία παρένθεση και να πω ότι η Συνεταιριστική 'Ενωση μετά τον Ερυθρό Σταυρό είναι η πιο αρχαία μη κυβερνητική οργάνωση στον κόσμο.
Στο Συνέδριο του Μάντσεστερ καταγράφονται επτά αρχές: Η συμμετοχή, η οικονομική οργάνωση, η δημοκρατία, η συνεργασία, η εκπαίδευση, η αυτονομία και η κοινότητα.
Συμμετοχή σημαίνει ότι οι συνεταιρισμοί είναι οικονομικές οργανώσεις που διοικούνται από τα ίδια τα μέλη τους. Είναι ανοικτοί σε εθελοντική βάση έχοντας παγκόσμια προοπτική, χωρίς κοινωνικές διακρίσεις γλώσσας, θρησκείας, φυλής.
Οικονομική οργάνωση σημαίνει ότι η διαχείριση και ο σκοπός των συνεταιρισμών βασίζεται στις ανάγκες των μελών.
Δημοκρατία σημαίνει ότι οι συνεταιρισμοί είναι δημοκρατικές οργανώσεις, αυτοδιοικούμενες, όπου τα μέλη, η εκλεγμένη διοίκηση, οι μάνατζερ, οι εργαζόμενοι, έχουν συγκεκριμένους ρόλους και ευθύνες.
Συνεργασία σημαίνει ανάπτυξη κοινών επιχειρήσεων, συγχωνεύσεων και νέες δραστηριότητες. Η απάντηση στη γιγάντωση σήμερα από την ελεύθερη αγορά όλων των μεγάλων εμπορικών επιχειρήσεων.
Πέμπτη αρχή είναι η εκπαίδευση, η οποία παρέχει πολλά πλεονεκτήματα, τόσο στις διοικήσεις των συνεταιρισμών όσο και στα ίδια τα μέλη, να διακρίνουν τις νέες και μεταβαλλόμενες συνθήκες, μέσα στις οποίες παράγουν και εργάζονται.
(Θόρυβος από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Τι πηγαδάκια είναι αυτά, κύριε Φούσα;
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΡΓΥΡΗΣ: Κύριε Φούσα, θα έχουμε άλλωστε την ευχέρεια να μιλήσουμε στο νομό μας αρκετές φορές.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Μου φαίνεται ότι σας κάνει αντιπερισπασμό ο κ. Φούσας.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΡΓΥΡΗΣ: 'Εκτη αρχή είναι η αυτονομία, η οποία κατοχυρώνεται με την απεξάρτηση των συνεταιρισμών από το κράτος αλλά και του κράτους από τους συνεταιρισμούς.
Η έβδομη αρχή είναι η κοινότητα. Αποτελεί δέσμευση των συνεταιρισμών προς τις ίδιες τις κοινωνίες ότι θα εργάζεται για τη συνεχή βελτίωση της διαβίωσης των περιοχών αυτών, διαμορφώνοντας καλύτερες συνθήκες οικονομικών και κοινωνικών όρων ζωής των πολιτών.
Η Ελλάδα έχει μία μακρά συνεταιριστική παράδοση. Το 1780 ιδρύθηκε η γνωστή τότε συντροφιά των Αμπελακίων, με πρωτεργάτες τους αδελφούς Σβαρτς και άλλους Αμπελακιώτες, η οποία έδρασε για τριάντα χρόνια και πλέον.
'Ομως η συνεταιριστική νομοθεσία θεσμοθετήθηκε πολύ αργά, το 1915. Ιστορικές, οικονομικές, κοινωνικές και αναπτυξιακές συνθήκες οδήγησαν στη θεσμοθέτηση αυτού του εγχειρήματος των συνεταιρισμών στην Ελλάδα.
Οι μεταλλαγές στο φεουδαρχικό τρόπο παραγωγής, η μετατροπή της γεωργίας από αυτοκαταναλωτική σε εμπορευματική, η είσοδος του αγρότη στην πολιτική ζωή του τόπου, ήταν τα γεγονότα της δημιουργίας των αγροτικών συνεταιρισμών. Οι κύριοι πόλοι οικονομίας και κοινωνικής δράσης της υπαίθρου ήταν και είναι οι συνεταιρισμοί. 'Οπου το κράτος αδυνατούσε να επενδύσει, εκεί επένδυαν οι συνεταιρισμοί.
Οι συνεταιρισμοί, ως θεσμός, δημιουργήθηκαν για την πιο αδικημένη και παραμελημένη οικονομικά και κοινωνικά μερίδα του λαού. Γρήγορα ο θεσμός αγκαλιάστηκε, στηρίχθηκε και αναπτύχθηκε από τους αγρότες. Αντίθετα, το κράτος βλέποντας να γίνονται χώροι κοινωνικής έκφρασης και οικονομικής δραστηριότητας, προσπάθησε να τους χειραγωγήσει, νοθεύοντας πολλές φορές το περιεχόμενο και το ρόλο τους.
Αναμφισβήτητα οι αγροτικοί συνεταιρισμοί δημιούργησαν πρόοδο και ανάπτυξη σε χρόνια πολύ δύσκολα. Ξέρουν, όμως, ακόμα και σήμερα το στίγμα της κρατικής εξάρτησης, κυρίως στις συνειδήσεις των αγροτών.
Αγαπητοί συνάδελφοι, αυτή η κατάστασή έπρεπε γρήγορα να ανατραπεί. Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι οι εξελίξεις της τελευταίας εικοσαετίας στη χώρα μας, στην Ευρώπη, στον κόσμο, ήταν ραγδαίες. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας, της βιοτεχνολογίας, της πληροφορικής, των τηλεπικοινωνιών, μετασχηματίζουν δραματικά το διεθνή καταμερισμό της εργασίας, αλλάζουν ακόμα και τον ίδιο το ρόλο της εργασίας, που σιγά-σιγά αντικαθίστανται από τη νέα παραγωγική δύναμη, τη γνώση.
Η ύπαιθρος, ο αγροτικός κόσμος, υπόκεινται στις πιο έντονες πιέσεις, εξαιτίας των αλλαγών αυτών. 'Εχουμε μείωση του αγροτικού πληθυσμού και περιορισμό του ρόλου της γεωργίας. 'Αμεσο αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι η απειλή του επιπέδου ευημερίας των αγροτικών κοινοτήτων και ακόμη περισσότερο η απειλή της γεωργίας, η οποία διανύει βαθιά κρίση.
Κατά τα επόμενα έτη ο ευρωπαϊκός γεωργικός τομέας θα αντιμετωπίσει και νέες πιέσεις από πλευράς εξελίξεων της αγοράς, νέοι εμπορικοί κανόνες, νέες προτιμήσεις των καταναλωτών, πέραν της νέας κατάστασης που διαμορφώνεται ως αποτέλεσμα της διεύρυνσης, η οποία θα επηρεάσει τις γεωργικές αγορές και τις αγροτικές οικονομίες.
Η Κυβέρνηση μέσα από τη νέα πολιτική της για την αγροτική ανάπτυξη, επιδιώκει να συγκροτήσει ένα σύγχρονο πλαίσιο για το μέλλον των αγροτικών περιοχών, με στόχο την ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας, τη διαφοροποίηση και τη διεύρυνση του οικονομικού ιστού των αγροτικών περιοχών.
Βασικές αρχές της πολιτικής της Κυβέρνησης του ΠΑ.ΣΟ.Κ. είναι η πολυλειτουργικότητα και η πολυτιμιακή θεώρηση της αγροτικής οικονομίας, με τη δημιουργία νέων πηγών εισοδήματος και απασχόλησης, με την ανάπτυξη των αγροτικών υπηρεσιών, με τη στήριξη της υπαίθρου και του αγροτικού πολιτιστικού πλούτου, καθώς και με την υποστήριξη ενός βιώσιμου και αειφόρου γεωργικού και δασοκομικού κλάδου, αναγκαίου για τη διατήρηση του αγροτικού πληθυσμού με βάση την αειφόρο προσέγγιση.
Για την πολυλειτουργική αγροτική ανάπτυξη αναγκαίοι είναι οι συνεταιρισμοί, οι οποίοι ορθολογοποιούν την αναπτυξιακή διαδικασία.
Θα ήθελα εδώ να ανοίξω μια παρένθεση, αγαπητοί συνάδελφοι, και να πω ότι ανάπτυξη που αφήνεται ανεξέλεγκτη στις δυνάμεις της αγοράς, αποδιοργανώνει τον κοινωνικό ιστό, αποσυνθέτει το κοινωνικό κράτος, γίνεται φονικό όπλο. Το αόρατο χέρι της αγοράς πάει τον αγρότη, τον εργαζόμενο, δύο βήματα πίσω, πριν τον πάει ένα βήμα μπροστά.
Οι μεταλλαγές, οι οποίες έχουν έρθει και τις βλέπουμε συνέχεια, θα πρέπει να μας κάνουν να πιστεύουμε ότι η διαδικασία της ανάπτυξης δεν είναι και δεν πρέπει να είναι μια μηχανική αυτόματη διαδικασία. Η ανάπτυξη δεν πρέπει να είναι μια λογιστική αφήγηση και άθροισμα των ισολογισμών. Αντίθετα πρέπει να εμπεριέχει το όραμα και την προοπτική μιας δίκαιης κοινωνίας. Αν αποποιηθούμε τις ευθύνες, τότε το αόρατο χέρι της αγοράς θα μας εκδικηθεί.
Οι συνεταιρισμοί από τη φύση τους συμβάλλουν στο χτίστιμο μιας οικονομίας-αγοράς και όχι μιας κοινωνίας-αγοράς. Η διάφορα έγκειται στο πώς βλέπουμε την αναπτυξιακή διαδικασία και πώς εκτιμούμε ότι πρέπει να διανέμονται τα οφέλη της ανάπτυξης και σε εθνικό, αλλά και σε περιφερειακό επίπεδο.
Η συζήτηση για την ανάπτυξη δεν πρέπει να εξαντλείται μόνο στην ποσοτική της διάσταση. Μεγαλύτερη σημασία έχει η ποιοτική της διάσταση, η οποία εξαρτάται από πληθώρα παραγόντων. Τρεις είναι οι πιο σημαντικοί παράγοντες:
Ο πρώτος είναι η δίκαιη κατανομή των κερδών και εισοδημάτων. Κάθε επενδυτική δραστηριότητα του ιδιωτικού τομέα έχει ως στόχο το κέρδος. Είναι το κέρδος που ξαναγίνεται επένδυση, που ανανεώνει το παλαιό και εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα της επιχείρησης. Υπάρχει όμως και ο εργαζόμενος, ο αγρότης, ο κύριος συντελεστής παραγωγής, που είναι ταυτόχρονα και ο κύριος καταναλωτής και ο οποίος πρέπει να αμείβεται τουλάχιστον σύμφωνα με την προσφορά του. Η ουσία είναι ότι αυτό πρέπει να είναι το σημείο εκκίνησης οποιασδήποτε εργασιακής σύμβασης.
Ο δεύτερος παράγοντας είναι ότι η ανάπτυξη πρέπει να είναι βιώσιμη. Ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις πρέπει να δημιουργούν παραγωγικές δομές με διάρκεια και αντοχή. 'Ετσι καταπολεμάται η ανεργία, έτσι ενισχύεται η απασχόληση. Και αυτό εξαρτάται κατά κύριο λόγο από την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων που παράγονται. Αυτό που πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα είναι ότι ήδη φτάσαμε στην εποχή όπου η ανταγωνιστικότητα των αγροτικών μας προϊόντων ορίζεται με κριτήρια παγκόσμιας αγοράς.
Ο τρίτος παράγοντας είναι η ποιοτική διάσταση της παραγωγικότητας. Εξαρτάται από τη δυνατότητα των παραγωγικών μονάδων να αφομοιώσουν διαχρονικά νέες τεχνολογίες και νέες μορφές διοίκησης.
Μόνο τότε έχουμε τα προϊόντα σε αντιστοιχία με τις νέες ανάγκες της αγοράς. Αυτή η διαπίστωση είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη χώρα μας. Η τεχνολογία, η γεωργία, η κτηνοτροφία δεν είναι ξεχωριστοί τομείς δραστηριότητας. Συνυπάρχουν μέσα στην ίδια μικρή ή μεγάλη παραγωγική μονάδα. Αυτό, οι συνεταιρισμοί κι εμείς οι ίδιοι, θα πρέπει να το καταλάβουμε, αλλά και να το εφαρμόσουμε στην πράξη, δίνοντας το δικό μας παρόν και κάνοντας τις δικές μας προσαρμογές.
Σήμερα οι αγροτικοί συνεταιρισμοί κλείνουν το μεγάλο κύκλο της ενηλικίωσής τους και έχοντας αναλύσει τα σφάλματα και τις αδυναμίες του παρελθόντος βρίσκονται μπροστά σε ένα πανίσχυρο οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον εξαιρετικά ευκίνητο, ευπροσάρμοστο και άμεσα εξελίξιμο.
Οι ελληνικοί αγροτικοί συνεταιρισμοί σήμερα δεν είναι μόνοι τους.
Μαζί με τους πενήντα χιλιάδες αγροτικούς συνεταιρισμούς, που έχουν δεκαπέντε εκατομμύρια μέλη και ένα εκατομμύριο εργαζόμενους, έχουν τη δυνατότητα να συνεχίζουν να παίζουν καθοριστικό ρόλο στην παραγωγική ανάπτυξη της υπαίθρου.
Η αντίληψη που έχει αναπτυχθεί κατά των συνεταιρισμών, που τους κρίνει για όλες τις αδυναμίες, που παρουσιάζονται, αποκρύβοντας ταυτόχρονα τις πραγματικές αιτίες τους, πρέπει να καταπολεμηθεί. Ταυτόχρονα, μείζονα στόχο των αγροτών και της κυβερνητικής πολιτικής αποτελεί ο γρήγορος εκσυγχρονισμός των αγροτικών συνεταιρισμών. Καθοριστικά στοιχεία τα οποία αποτυπώνονται στο νομοσχέδιο είναι η νέα ευέλικτη μορφή των συνεταιρισμών, η ενεργή συμμετοχή των μελών, η οικονομική αυτοδυναμία και η σύγχρονη συγκρότησή τους.
Οι μοχλοί για να γίνει αποτελεσματικός ο σύγχρονος ρόλος των συνεταιρισμών είναι πέντε. Πρώτον, αυτό που γίνεται με το νομοσχέδιο, απλή και σύγχρονη νομική βάση. Ο σύγχρονος, ευέλικτος και αποτελεσματικός νόμος-πλαίσιο περιέχει τις βασικές αρχές, τις οποίες κατά περίπτωση ή ανάλογα με τις τοπικές ιδιαιτερότητες αποφασίζουν οι γενικές συνελεύσεις.
Δεύτερον, η εκπαίδευση σαν προϋπόθεση και σαν ανάγκη για την ανάδειξη ηγετικών στελεχών. Η σύγχρονη συνεταιριστική εκπαίδευση πρέπει να παρέχεται συνεχώς και μόνιμα. Θα αλλάξει τη νοοτροπία και αντίληψη των συνεταιριστικών στελεχών και των μελών για το ρόλο των συνεταιρισμών.
Τρίτον, η επέκταση των οικονομικών τους δραστηριοτήτων. Ο μεγάλος αριθμός συνεταιρισμών και τα μικρά τους μεγέθη είναι οικονομικά αναποτελεσματικό και προβληματικό. Η συγχώνευση και η μεγέθυνσή τους, μονόδρομη τάση πλέον του οικονομικού περιβάλλοντος, πρέπει να αποτελεί παράδειγμα και για τους συνεταιρισμούς.
Παράλληλα, σε μία εποχή που το χρήμα είναι πραγματικός συντελεστής κόστους, οι συνεταιρισμοί ως οικονομικοί οργανισμοί πρέπει να αντιληφθούν την κρισιμότητα της ύπαρξης ιδίων κεφαλαίων για τη βιωσιμότητά τους και την οικονομική τους επέκταση.
Κύριοι συνάδελφοι, είμαι μέλος ενός συνεταιρισμού, που η μερίδα του ξεπερνάει τα 2,5 εκατομμύρια και δεν γίνεται ούτε από το νόμο ούτε από την υποχρεωτικότητα. 'Αρα είναι η αδήριτη ανάγκη ότι οι συνεταιρισμοί πρέπει να έχουν ίδια κεφάλαια.
Τέταρτον, η επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο. Είναι γεγονός ότι το ανθρώπινο κεφάλαιο, που οι συνεταιρισμοί είχαν στη διάθεσή τους, δεν χρησιμοποιήθηκε μέχρι σήμερα με τον καλύτερο τρόπο από αυτούς. Η δυναμική αξιοποίηση των αγροτών και κυρίως των νέων, καθώς και του ανθρώπινου παράγοντα συνολικά, αποτελεί τη δυναμική απάντηση των συνεταιρισμών σε ένα συνεχώς αυξανόμενο και αμείλικτο ανταγωνισμό στα πλαίσια της ελεύθερης αγοράς.
Πέμπτον, η ενίσχυση του κοινωνικού ρόλου του συνεταιρισμού. Οι αγροτικοί συνεταιρισμοί είναι επιχειρήσεις των ιδίων των αγροτών, που λειτουργούν σε συνθήκες της ανταγωνιστικής αγοράς, το ίδιο όμως και οι αγροτικοί συνεταιρισμοί την αγροτική κοινωνία ως πόλο της δύναμης και της ισχύς τους. Οι συνεταιρισμοί πρέπει να αντιληφθούν ότι για να διαδραματίσουν ένα σοβαρό και υπεύθυνο κοινωνικό ρόλο πρέπει να είναι οικονομικά εύρωστοι, σύγχρονοι και αποτελεσματικοί.
Η σχέση κράτους και συνεταιρισμών πρέπει να στηρίζεται πάνω απ' όλα σε αμοιβαία κατανόηση και σε μία προσπάθεια από την πλευρά του κράτους δημιουργίας ευνοϊκού κλίματος για την ίδρυση και τη δραστηριότητά τους. 'Αλλωστε είναι και συνταγματική επιταγή ότι πρέπει να φροντίζει για τη δημιουργία και την απρόσκοπτη λειτουργία των συνεταιρισμών.
Τονίζω ακόμη την ανάπτυξη και τη βελτίωση των ενδοσυνεταριστικών σχέσεων, δηλαδή των σχέσεων μεταξύ των ντόπιων συνεταιριστικών οργανώσεων. Αυτό κάνει το παρόν νομοσχέδιο. Σπάει τα σύνορα της γεωγραφικής ενότητας, όχι μόνο σε επίπεδο τοπικό, νομαρχιακό ή περιφερειακό. Αυτό πρέπει να γίνει και σε επίπεδο βαλκανικών χωρών και ευρωπαϊκών χωρών.
Επίσης θα πρέπει να δούμε, τη δημιουργία στο μέλλον ενός αμιγούς συνεταιριστικού πιστωτικού συστήματος. Είναι πλέον αδήριτη ανάγκη η διεύρυνση της σκοπιμότητας και του τρόπου ίδρυσης ενός αμιγούς συνεταιριστικού πιστωτικού ιδρύματος το οποίο θα περιέχει σύγχρονα και ανταγωνιστικά πακέτα χρηματοδότησης στις συνεταιριστικές επιχειρήσεις.
Τέλος, σημαντική είναι η αναβάθμιση του ρόλου των δευτεροβαθμίων και τριτοβαθμίων κλαδικών οργανώσεων. Οι αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις πρέπει να αναπτύξουν ολοκληρωμένους μηχανισμούς αντιμετώπισης των αλλαγών στα συστήματα παραγωγής και μεταποίησης του αγροτοδιατροφικού τομέα. Είναι μια επιλογή στρατηγικής σημασίας για το μέλλον μας.
'Ολες αυτές οι παράμετροι μαζί και με μια σειρά σημαντικών παραγόντων άρρηκτα συνδεδεμένων με τη στήριξη της ανάπτυξης των συνεταιρισμών αποτελούν τα βασικά στοιχεία αυτού του νόμου-πλαίσιο που δικαιώνει όλους αυτούς που αγωνιούν και πασχίζουν για το μέλλον. 'Αλλωστε αυτός ο νόμος πλαίσιο δεν είναι ένα εγκεφαλικό κατασκεύασμα των υπηρεσιών του Υπουργείου Γεωργίας και της πολιτικής ηγεσίας. Είναι καταστάλαγμα ενός μακρόχρονου συναινετικού διαλόγου και των απόψεων όλων εκείνων, που έχουν εμπλακεί στα θέματα των αγροτικών συνεταιρισμών. Ακόμη και η γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής δείχνει πόσο την απασχόλησε το θέμα και τη θετική γνώμη που έχει για το παρόν νομοσχέδιο.
Σε μια εποχή τρομακτικής ανάπτυξης των επιχειρήσεων χωρίς σύνορα ο συνεταιριστικός τρόπος δράσης αποτελεί μονόδρομο για τους αδύνατους και ευάλωτους αγρότες, καταναλωτές εργαζόμενους και πάσης φύσεως μικρούς επιχειρηματίες, που μπορούν να ασκήσουν τα δικά τους δικαιώματα στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού του ανθρώπου από τον άνθρωπο.
Οι συνεταιρισμοί, δηλαδή η επικοινωνία, η αλληλεγγύη, η συνεργασία μεταξύ των ανθρώπων, μπορούν και πρέπει να συνεχίσουν να υπάρχουν, γιατί αποτελούν όαση και πηγή αισιοδοξίας για την ανθρώπινη κοινωνία, μια κοινωνία που ζει σε μια εποχή που εγκυμονεί πολλούς κινδύνους για το μέλλον. Αυτό το νομοσχέδιο φιλοδοξεί να αφήσει τους ίδιους τους αγρότες να αποφασίσουν για την οικονομική οργάνωση που επιθυμούν. Οι συνεταιρισμοί δεν είναι μια ελληνική πρωτοτυπία. Είναι ένας παγκόσμιος θεσμός που έχει αντέξει με διαχρονικότητα. Γι'αυτό πιστεύω ότι αυτό που γίνεται σήμερα, αυτό που όλοι μας οφείλουμε να κάνουμε, είναι αυτό που κάνει η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Γεωργίας, δηλαδή το να δίνει στους 'Ελληνες αγρότες ένα εργαλείο για την υπεράσπιση των δικών τους συμφερόντων. Και γι'αυτό σας καλώ να υπερψηφίσετε το νομοσχέδιο. Σας ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑ.ΣΟ.Κ.)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος κ. Κολοζώφ ορίζει ως Κοινοβουλευτικό Εκπρόσωπο του κόμματός του για τη συζήτηση αυτού του νομοσχεδίου το Βουλευτή κ. Ευάγγελο Μπούτα.
Απ' ό,τι φαίνεται κύριε Υπουργέ, σήμερα "ευαγγελίζεται" η γεωργία και η Βουλή. Ευάγγελος Αργύρης, Ευάγγελος Μπασιάκος, Ευάγγελος Αποστόλου, Ευάγγελος Μπούτας.
Ο κ. Μπασιάκος έχει το λόγο.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Πράγματι, κύριε Πρόεδρε, είμαστε πάρα πολλοί Ευάγγελοι οι εισηγητές, αλλά δεν είναι καθόλου καλά τα μηνύματα για τη γεωργία και για το συνεταιριστικό κίνημα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, εάν στην Αίθουσα παρευρίσκοντο αγρότες και μας άκουγαν να συζητάμε στο παραπέντε των εκλογών για το νέο θεσμικό πλαίσιο με το οποίο θα λειτουργήσουν οι συνεταιριστικές οργανώσεις, προτάσσοντας έναντι άλλων προβλημάτων την αντιμετώπιση του προβλήματος των συνεταιρισμών με αυτόν το συγκεκριμένο τρόπο, θα μας θεωρούσαν εκτός τόπου και χρόνου, διότι δεν προβλέπονται ρυθμίσεις στο νομοσχέδιο, που να επιλύουν ευθέως λίγα ή πολλά από τα οξυμένα προβλήματα, που αντιμετωπίζει σήμερα το συνεταιριστικό κίνημα.
Μια και έχουμε μια πικρή παράδοση, μια κακή εμπειρία από τις νομοθετικές πρωτοβουλίες της Κυβέρνησης, που δυστυχώς δεν επιλύουν κανένα από τα προβλήματα που αναφέρονται στον τομέα της γεωργίας, δεν μπορούμε και εδώ να έχουμε την αισιοδοξία ότι και αν παρέμενε ακόμα αυτή η Κυβέρνηση στην εξουσία, θα μπορούσε, μέσω αυτού του εργαλείου, του νόμου για τους συνεταιρισμούς, να επιλύσει οποιοδήποτε από τα οξυμένα και πολύ σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα το συνεταιριστικό κίνημα. Αρκεί να θυμίσει κανείς στην Αίθουσα τις νομοθετικές πρωτοβουλίες της Κυβέρνησης των τελευταίων ετών και να διερωτηθεί τι τύχη είχαν αυτές οι πρωτοβουλίες.
Κύριε Υπουργέ, θα σας θυμίσω δικές σας, αλλά και άλλες πρωτοβουλίες παλαιότερων Υπουργών, προκατόχων σας σε σχέση για παράδειγμα με την εκπαίδευση των αγροτών.
Τι έγινε εκεί; Απολύτως τίποτα. Διορίσατε ένα διοικητικό συμβούλιο, πληρώνονται οι εγκάθετοι κομματικοί σας και δεν λειτουργεί τίποτα. Ακόμα θα σας θυμίσω τι έγινε με την Εταιρεία Αγροτικής Γης. Και εκεί φέρατε νομοσχέδιο, το επαινέσατε, το προβάλατε, αγωνιστήκατε να περάσει, γιατί βρήκατε ότι υπήρχε σθεναρή αντίδραση και από την πλευρά της Νέας Δημοκρατίας και δεν το εφαρμόζετε. Και βλέπετε ότι αυτή η διάταξη, η ρύθμιση, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αποτελέσει εργαλείο για την αναδιάρθρωση του αγροτικού τομέα, για το σχηματισμό βιώσιμης εκμετάλλευσης κλπ.
Θα σας θυμίσω τι έγινε με τις διεπαγγελματικές οργανώσεις. Απολύτως τίποτα δεν έχει συμβεί και δεν έχει εφαρμοστεί.
Το ίδιο έχει γίνει και με το νόμο για την αναδιοργάνωση των υπηρεσιών του Υπουργείου Γεωργίας. Αυτό ψηφίστηκε επί κ. Τζουμάκα. Προεβλέποντο διάφορες διατάξεις για την καλύτερη λειτουργία των αρμόδιων υπηρεσιών του Υπουργείου Γεωργίας και της ΔΕΔΑΓΕΠ ειδικότερα. Η ΔΕΔΑΓΕΠ αντικαθίσταται, υποτίθεται, από κάποιους άλλους οργανισμούς και φορείς του δημοσίου τομέα, που θα πετύχαιναν την επίσπευση της καταβολής των αποζημιώσεων, των επιδοτήσεων και γενικότερα των πληρωμών του Υπουργείου Γεωργίας.
Θα σας επισημάνω ότι δυστυχώς παρατηρούνται μεγαλύτερες καθυστερήσεις αυτών των θεσμών που η Κυβέρνησή σας έφερε στην καταβολή των επιδοτήσεων και στην εν γένει λειτουργία των υπηρεσιών του Υπουργείου Γεωργίας.
Βέβαια ανάλογα προβλήματα έχουμε και με τη ρύθμιση των χρεών των συνεταιρισμών που προβλέπονταν στον ίδιο αυτό νόμο και τα οποία ρυθμίστηκαν κατά τρόπο απαράδεκτο, αδιαφανή, που μας εξέθεσε στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση και σε καμία περίπτωση δεν οδήγησε στην επίλυση σοβαρών προβλημάτων, που αντιμετώπιζαν οι συγκεκριμένες συνεταιριστικές οργανώσεις.
Μήπως κάνατε τίποτα με το Μητρώο των Αγροτών; Μήπως το Μητρώο των Αγροτών -το οποίο το είχατε πολυδιαφημίσει και για το οποίο είχατε συνεργαστεί με την ΠΑΣΕΓΕΣ και τελικά σας το παρέδωσε η ΠΑΣΕΓΕΣ πριν από δύο περίπου χρόνια- αποτέλεσε εργαλείο για την άσκηση αγροτικής πολιτικής; Πείτε μου σε τι εφαρμόζεται το Μητρώο των Αγροτών; Απολύτως πουθενά! Ενώ μέχρι πρότινος είχατε ως πρόφαση την ατέλεια που παρουσίαζε το Μητρώο των Αγροτών για να εφαρμόσετε την απόφαση και το αίτημα το δικό μας, αν θέλετε, για τη μείωση της τιμής των καυσίμων αλλά και για μια σειρά άλλα μέτρα περιορισμού και μείωσης των εισφορών και των φόρων, όταν το παραλάβατε και το είχατε στα χέρια σας, δεν εφαρμόσατε απολύτως τίποτα.
Θέλω, λοιπόν, να καταλήξω σε αυτήν την πρώτη τοποθέτησή μου ότι, δυστυχώς, η Κυβέρνηση επινοεί αυτούς τους τρόπους, δηλαδή να φέρνει αόριστους θεσμούς, γενικόλογους, που σε καμία περίπτωση δεν εφαρμόζονται για να δείξει την ευαισθησία της στην αντιμετώπιση των προβλημάτων των αγροτών που είναι ιδιαίτερα οξυμένα τον τελευταίο καιρό. Γι' αυτό το λόγο οι αγρότες σας έχουν γυρίσει την πλάτη και έχουν άρει την εμπιστοσύνη τους στην Κυβέρνηση.
'Εχουμε, λοιπόν, αυτήν την πικρή εμπειρία νομοθετικών ρυθμίσεων, που άλλοτε είναι αψυχολόγητες και χωρίς μελέτη, άλλοτε είναι πιο σοβαρές ρυθμίσεις, αλλά που σε καμία περίπτωση δεν εφαρμόζονται και δεν αποτελούν εργαλείο για την επίλυση προβλημάτων των αγροτών.
'Ερχομαι στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο.
Πιστεύει κανείς σοβαρά σ' αυτήν την Αίθουσα ότι είναι δυνατόν αυτόν τον ένα μήνα ή τους δύο μήνες που είσαστε στην Κυβέρνηση με την εφαρμογή αυτού του νόμου, αν εφαρμοστεί ακόμη, θα επιλυθεί οποιοδήποτε πρόβλημα; Απολύτως κανένα. Τι το φέρνετε τελευταία στιγμή; Αν πιστεύετε ότι υπάρχει μεγάλη κρίση στο συνεταιριστικό κίνημα, ότι είναι υπερχρεωμένες οι συνεταιριστικές οργανώσεις, ότι τις διακρίνει κομματισμός, ότι τις έχετε απαξιώσει, ότι δεν παρέχεται κανένα κίνητρο και καμία προοπτική για την ανάπτυξή τους και εν συνεχεία για την ανάπτυξη της περιφέρειας και του αγροτικού τομέα για τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των αγροτών μας, γιατί φέρνετε την όποια νομοθετική ρύθμιση, τροποποίηση, τις παραμονές των εκλογών στο παρά πέντε;
Γιατί δεν αντιμετωπίζετε τα οξυμένα προβλήματα εφτά ολόκληρα χρόνια τώρα; Ποιο μέτρο φέρατε για να επιλύσετε προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι συνεταιριστικές οργανώσεις; Θα σας πω και κάτι άλλο. Διαβάζοντας κανείς το νομοσχέδιο βλέπει ότι πολλές από τις διατάξεις αυτές έχουν εφαρμοσθεί και στο παρελθόν, κάποιες άλλες ισχύουν και σήμερα, αλλά δεν εφαρμόζονται. 'Αρα το πρόβλημά μας δεν είναι να φέρουμε άλλες διατάξεις, να ροκανίζουμε το χρόνο, να δείχνουμε την ευαισθησία μας στους αγρότες, ενώ ουσιαστικά δεν επιλύουμε κανένα πρόβλημα, να τα αφήνουμε αυτά την τελευταία στιγμή και να υπερηφανευόμαστε ότι αγωνιζόμαστε για τα προβλήματα των αγροτών ή για τα προβλήματα των συνεταιριστικών οργανώσεων.
Εγώ, κύριε Υπουργέ, σας προειδοποιώ ότι και αν ακόμα εφαρμοζόταν αυτός ο νόμος, και αν ακόμη παραμένατε στην εξουσία, δεν θα μπορούσατε να εφαρμόσετε καμία απ'αυτές τις διατάξεις, τις κρίσιμες αυτές διατάξεις, και σε καμία περίπτωση δεν θα οδηγούσε η όποια εφαρμογή των διατάξεων αυτών σε επίλυση προβλημάτων που εσείς έχετε δημιουργήσει όλα αυτά τα χρόνια.
Ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η συνεταιριστική οργάνωση;
Πρώτα-πρώτα, σας μίλησα για τον κομματισμό.
'Ενα δεύτερο σοβαρό πρόβλημα είναι η υπερχρέωση. Εισθε αποκλειστικά υπεύθυνοι, η δική σας κυβέρνηση και προσωπικα ο τότε Υπουργός Γεωργίας από το 1981 μέχρι το 1985, σημερινός Πρωθυπουργός ο κ. Σημίτης, για τη διόγκωση των χρεών των συνεταιριστικών οργανώσεων μέσω της άσκησης της λεγόμενης κοινωνικής πολιτικής, η οποία οδηγούσε προφανώς σε κάλυψη αναγκών του κυβερνώντος κόμματος για να καρπώνεται το ανάλογο πολιτικό όφελος.
Αυτό συνέβη τα χρόνια που μας πέρασαν. Και σε καμία περίπτωση δεν αφέθηκαν το συνεταιριστικό κίνημα και οι συνεταιριστικές οργανώσεις ελεύθερα, αυτόνομα, αυτοδύναμα, όπως άλλωστε επιτάσσει η αρχή του συνεργατισμού, να κινηθούν με στόχο να επιλύουν προβλήματα και να βοηθούν τον αγρότη, να αποτελέσουν τον κύριο αρωγό του αγρότη στην αγροτική του δραστηριότητα και την εκμετάλλευση.
Κατά καιρούς επιλέξατε διάφορες μεθόδους είτε με τα κομματικά ψηφοδέλτια είτε με τη μεροληπτική μεταχείριση ορισμένων απ'αυτές τις οργανώσεις, αλλά δεν επιτύχατε τίποτα απολύτως. Σήμερα, κύριε Υπουργέ -αν έχετε άλλη εκτίμηση να το διαψεύσετε- οι συνεταιρισμοί χρωστούν στην ΑΤΕ πάνω από ένα τρισεκατομμύριο δραχμές. Τι κάνατε γι'αυτό; Ποιος ευθύνεται γι'αυτό; Είναι δυνατόν να μιλάμε σοβαρά για ορθολογική λειτουργία του συνεταιριστικού κινήματος και των συνεταιριστικών οργανώσεων όταν εσείς τις έχετε υπερχρεώσει σ'αυτό το δυσθεώρητο επίπεδο; Είναι δυνατόν να μιλάμε σοβαρά για προοπτική ανάπτυξής τους; Τι κάνατε γι'αυτό; Είχατε την ευχέρεια, είχατε τη δυνατότητα όλα αυτά τα χρόνια που κυβερνάτε, τουλάχιστον τα τελευταία τριάμισι χρόνια που είναι αυτή η Κυβέρνηση να τα επιλύσετε όχι μέσω νομοθετικών μέτρων, που επαναλαμβάνω είναι αόριστα και σε καμία περίπτωση δεν αγγίζουν το πρόβλημα των συνεταιριστικών οργανώσεων, αλλά με τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων. 'Εχετε τρία εργαλεία να εφαρμόσετε μία πολιτική. Είτε μέσω της νομοθεσίας είτε μέσω της παρεμβάσεως στα αρμόδια κοινοτικά όργανα όταν συζητούνται ζωτικά και κρίσιμα ζητήματα του αγροτικού τομέα και βέβαια μέσω εσωτερικών μέτρων, τα οποία είναι επιτρεπτά, είναι συμβατά σε σχέση με τους κοινοτικούς κανονισμούς. Τίποτα απ'αυτά δεν κάνατε όλη αυτήν την επταετία που πέρασε. Και έρχεσθε τώρα παραμονές εκλογών, ενώ έχετε κρίση στον αγροτικό χώρο, οι αγρότες σας υβρίζουν και σας καταψηφίζουν, όπως απεδείχθη από τις δύο τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις των νομαρχιακών και δημοτικών εκλογών καθώς και των ευρωεκλογών, και μας φέρνετε ένα αόριστο νομοσχέδιο το οποίο βασικό χαρακτηριστικό έχει ότι καταργεί τους περιορισμούς που επέβαλε η προηγούμενη νομοθεσία. Αυτό είναι το χαρακτηριστικό του.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΕΔΙΚΟΓΛΟΥ: Ο νόμος είναι λάθος;
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Μα, κύριε Κεδίκογλου, οι νόμοι υπάρχουν. Ξέρετε ότι οι περισσότερες απ'αυτές τις διατάξεις ισχύουν ήδη; Δεν σας προβληματίζει το γεγονός ότι δεν εφαρμόζονται; Πείτε μου ένα λόγο να πιστέψω ότι αν αυτή η κυβέρνηση παρέμενε στην εξουσία θα εφήρμοζε τις διατάξεις που σήμερα ψηφίζουμε.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΕΔΙΚΟΓΛΟΥ: Θα σας απαντήσει αν τις εφήρμοζε.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Αφού δεν εφήρμοζε τις προηγούμενες.
Είναι περιττό να αναφερθώ στη διαδικασία των συγχωνεύσεων. Και παλαιότερα είχαμε τη διαδικασία των συγχωνεύσεων, αλλά δεν εφαρμόστηκε. Είναι περιττό να σας πω για τον τρόπο λειτουργίας των διοικητικών συμβουλίων, είναι περιττό να σας πω για τη διαδικασία των πτωχεύσεων που δεν εφαρμόστηκε, είναι περιττό να σας πω για τον τρόπο λήψης αποφάσεως αλλά και εκλογής των μελών των Δ.Σ. Είχαμε παλιά ενιαίο ψηφοδέλτιο και το ΠΑΣΟΚ το κατήργησε. Μας λέτε τώρα ότι θα λειτουργήσει καλύτερα ο συνεταιρισμός εφόσον θα φέρουμε το ενιαίο ψηφοδέλτιο και δε θα υπάρχει κομματισμός, όταν και πάλι η σταυροδοσία προβλέπει δυνατότητα σχηματισμού πλειοψηφίας μέσω της οργανωμένης σταυροδοσίας που προβλέπει το νομοσχέδιο.
Βλέπετε, λοιπόν, ότι το μείζον πρόβλημα είναι ότι δεν έχετε την πολιτική βούληση ή είσθε ανίκανοι, δεν έχετε την ικανότητα να επιλύσετε τα σοβαρά προβλήματα που έχουν συσσωρευθεί. Και σε καμία περίπτωση, επιμένω, δεν αναμένω από την εφαρμογή αυτών των ρυθμίσεων επίλυση των προβλημάτων.
Θα είμαι πιο συγκεκριμένος. Τι θα κάνετε με τα χρέη; Φέρατε πριν από λίγα χρόνια μία συγκεκριμένη διάταξη με την οποία ρυθμίσατε περίπου διακόσια δισεκατομμύρια δραχμές. Αυτά ήταν ένα μέρος των χρεών.
Καταγγέλθηκε από όλες τις πτέρυγες της Βουλής η διάθεσή σας και η νοοτροπία σας να ρυθμίζετε χρέη με τρόπο κομματικό, αδιαφανή και χωρίς καμία εγγύηση, για την καλή πορεία των συνεταιρισμών μετά τη ρύθμιση αυτών των χρεών. Δεν σας κατήγγειλε μόνο η Αντιπολίτευση, αλλά και συγκεκριμένοι Βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος, καθώς επίσης, σας ζήτησε το λόγο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Εκτεθήκαμε στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση ακριβώς γιατί εξακολουθείτε να εφαρμόζετε τέτοιες μεθόδους και να υπονομεύετε την αξιοπιστία της χώρας.
Εκεί, λοιπόν, ο κ. Τζουμάκας, επειδή είχε δεσμευθεί, ζήτησε για τελευταία φορά να του εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή 'Ενωση, παρά του ότι θα ήταν παράτυπο, παρά του ότι ήταν παρά την κοινοτική νομοθεσία, αυτή η συγκεκριμένη ρύθμιση, για να μην εκτεθεί. Ξέρετε πολύ καλά ότι υπάρχει μία συγκεκριμένη διαδικασία. Σε έκτακτες ανάγκες μπορεί με απόφαση του Συμβουλίου Υπουργών να εγκριθεί μία ρύθμιση, έστω και αν είναι αντικοινοτική.
Καταφύγατε, λοιπόν, σε αυτή την απαράδεκτη ρύθμιση, προσφύγατε στη διαδικασία, ως τελευταίο σας όπλο, για να μην εκτεθείτε, να μην εκτεθεί η χώρα ακόμα περισσότερο από όσο είχε εκτεθεί, για να εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή 'Ενωση μία απαράδεκτη ρύθμιση, η οποία χαρακτηριζόταν από κομματισμό και αδιαφάνεια.
Θα σας θυμίσω ότι όταν η Νέα Δημοκρατία στις εκλογές του 1996, αλλά και στη διάρκεια των τελευταίων ετών γενικότερα, μιλούσε για την ανάγκη εξασφάλισης κονδυλίων για τη στήριξη του αγροτικού εισοδήματος και γενικότερα της αγροτικής δραστηριότητας, ύψους εκατό ή εκατόν είκοσι δισεκατομμυρίων δραχμών σε ετήσια βάση, καταφύγατε σε ύβρεις και χαρακτηρισμούς ότι η Νέα Δημοκρατία λαϊκίζει. 'Ετσι μας λέγατε, επειδή η Νέα Δημοκρατία επιθυμούσε αυτό που σύσσωμος ο αγροτικός κόσμος ζητούσε, δηλαδή την ιδιαίτερη μεταχείριση των αγροτών στο θέμα του κόστους παραγωγής και σε μία σειρά άλλα ζητήματα, τα οποία δημιουργούσαν, αν θέλετε, αυτήν τη δαπάνη.
'Ημασταν, λοιπόν, λαϊκιστές εμείς οι οποίοι εξασφαλίζαμε όρους για τον αγροτικό τομέα, αφού πιστεύουμε ότι είναι ένας τομέας μεγάλης εθνικής σημασίας και από τον οποίο εξαρτάται η επιβίωση και η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου στην ύπαιθρο συνολικά. 'Οταν μάλιστα μιλούμε για παραμεθόριες περιοχές, αναφερόμαστε και στους εθνικούς λόγους που επιβάλλουν την παραμονή των αγροτών σε αυτές τις ευαίσθητες εθνικά περιοχές.
Μας λέγατε, λοιπόν, λαϊκιστές και όταν μας φέρατε, χωρίς κανένα προγραμματισμό, χωρίς καμία μελέτη, χωρίς κανένα διάλογο, μία σκανδαλώδη ρύθμιση για τη διαγραφή χρεών διακοσίων δισεκατομμυρίων (200.000.000.000) δραχμών συνεταιριστικών οργανώσεων, χωρίς να ξεκινήσετε μία διαδικασία καθορισμού κάποιων συγκεκριμένων διαφανών κριτηρίων για την υπαγωγή αυτών των οργανώσεων, τότε δεν ήσασταν λαϊκιστές, τότε κοιτάζατε να λύσετε τα προβλήματα του συνεταιριστικού κινήματος.
Να, λοιπόν, γιατί τα μέτρα σας είναι αποσπασματικά, είναι πρόχειρα, είναι χωρίς μελέτη και προφανώς χωρίς προοπτική επίλυσης των προβλημάτων του αγροτικού τομέα.
Πριν από λίγους μήνες ο κ. Τζουμάκας πρώτος και εσείς για ένα μικρό διάστημα, τοποθετηθήκατε υπέρ της ανάγκης κατάργησης των συνεταιριστικών οργανώσεων και ενώσεων αγροτικών συνεταιρισμών. Μας το είπατε σαφώς. Μας είπατε δηλαδή ότι θα πρέπει πολλές από τις συνεταιριστικές οργανώσεις πρώτου και δευτέρου βαθμού να καταργηθούν και μας διαβεβαιώσατε ότι διαφορετικά δεν γίνεται δουλειά στους συνεταιρισμούς, ότι μόνο διά αυτού του τρόπου -το υπαινίχθη και ο κ. Αργύρης προηγουμένως, το είπε λίγο πιο ευγενικά, είπε ότι πρέπει να συγχωνευθούν εθελοντικά- μπορεί να υπάρξει βιώσιμο συνεταιριστικο κίνημα, βιώσιμη συνεταιριστική οργάνωση.
Πρώτα από όλα, αγαπητοί συνάδελφοι, ο θεσμός για τη συνένωση των συνεταιρισμών υπάρχει και σήμερα. Γιατί να μην εφαρμοστεί; 'Εχουμε ανάγκη να μιλάμε σήμερα για συνενώσεις, για συγχωνεύσεις; Σήμερα φοβούμενη η Κυβέρνηση τις αντιδράσεις από την αναγκαστική, στην ουσία, συγχώνευση, συνένωση των συνεταιριστικών οργανώσεων πρώτου και δεύτερου βαθμού συνεταιρισμών και ενώσεων, παραποιεί την αλήθεια, παραπληροφορεί τη Βουλή και τους αγρότες και μετονομάζει την αναγκαστική συνένωση σε εθελοντική συγχώνευση. Λέει δηλαδή, ότι όποιοι αξιοποιήσουν τα κίνητρα, τα οποία θα δώσω εγώ, θα μπορέσουν να συγχωνευθούν και να λειτουργήσουν ορισμένες, λιγότερες, βιώσιμες αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις.
Ο στόχος σας, όπως φαίνεται και από τα κείμενά σας -και αυτά δεν είναι φαντασία μου, δεν είναι λόγια του αέρα- η δική σας η τοποθέτηση και στα φυλλάδια και στην εισηγητική έκθεση και μέσω των δηλώσεων σας, είναι ότι θα καταργηθούν εξίμισι χιλιάδες συνεταιρισμοί στη χώρα και θα καταργηθούν επίσης ογδόντα ενώσεις αγροτικών συνεταιρισμών στη χώρα.
Πείτε το, λοιπόν, ευθέως ότι στόχο έχετε όχι να συνενώσετε εθελοντικά τους συνεταιρισμούς, αλλά να καταργήσετε υποχρεωτικά τη μεγάλη πλειοψηφία των συνεταιρισμών και των ενώσεων. Πείτε το ότι αυτή είναι η πολιτική σας και από κει και πέρα, να συζητήσουμε, με ποιο τρόπο θα λειτουργήσουν μετά οι οργανώσεις. Μη χαϊδεύετε τους αγρότες και τους λέτε ότι πάμε να εξυγιάνουμε το συνεταιριστικό κίνημα, αλλά θα σας επιτρέψουμε εθελοντικά να προχωρήσετε. Και σήμερα επιτρέπεται εθελοντικά. Γιατί δεν γίνεται;
'Ερχεστε τώρα και λέτε ότι θα προβλέψετε κίνητρα. Για να δούμε, το Σώμα εδώ γνωρίζει ποια είναι τα κίνητρα; Ο συνάδελφος της Πλειοψηφίας κ. Αργύρης γνωρίζει ποια είναι τα κίνητρα; Εγώ δεν τα γνωρίζω.
Πώς, κύριε συνάδελφε, χωρίς μελέτη του θέματος λέτε ότι τα κίνητρα θα είναι καλά; Πού τα ξέρετε τα κίνητρα; Εγώ, δεν τα είδα πουθενά, δεν άκουσα ούτε μια δήλωση για το είδος των κινήτρων που θα ισχύσουν για τις εθελοντικές, όπως λέτε εσείς -αναγκαστικές λέω εγώ- συνενώσεις. Πού είναι τα κίνητρα;
Υπάρχει μια μελέτη; Υπάρχει πρόβλεψη της σχετικής δαπάνης στον προϋπολογισμό που εκτελείται; Καμία. Το αφήνετε με προεδρικό διάταγμα για μετά τις εκλογές και όταν θα τελειώσουν οι εκλογές, αν μεν όπως ελπίζετε -και πιστεύω ότι δεν θα συμβεί- είστε κυβέρνηση, θα εφαρμόσετε οτιδήποτε.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΡΓΥΡΗΣ: Κύριε συνάδελφε, μου επιτρέπετε;
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Παρακαλώ.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΡΓΥΡΗΣ: Τα οικονομικά κίνητρα δεν είναι πάντα κάποιου μεγέθους.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Ωραία. Γιατί δεν εφαρμόζετε σήμερα τα κίνητρα;
'Εχετε διερωτηθεί γι'αυτό;
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΡΓΥΡΗΣ: Είναι επιλεκτικά κίνητρα. 'Εχουμε αυτήν τη στιγμή τη δυνατότητα να σπάμε το περιφερειακό. Δηλαδή όταν έφευγες από τα όρια ενός χωριού, δεν μπορούσες να πας να συνεταιριστείς με κανέναν άλλον συνεταιρισμό. Δεν είναι, λοιπόν, μόνο οικονομικού χαρακτήρα τα κίνητρα.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Είναι δηλαδή κακό να ξέρουμε τα κίνητρα;
Εγώ ξέρω ότι τα κίνητρα της Κυβέρνησής σας δεν εφαρμόστηκαν μέχρι σήμερα.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΡΓΥΡΗΣ: Επαναλαμβάνω ότι δεν είναι μόνο οικονομικά.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Κύριε Αργύρη, παρακαλώ είπατε την άποψή σας, θα πει την άποψή του και εκείνος. Ούτως ή άλλως θα γίνει μεγάλη συζήτηση μέχρι να ψηφίσουμε το νομοσχέδιο επί της αρχής.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Δεν έχω καμία βεβαιότητα ότι τα κίνητρα που θα φέρετε -αν κάποτε τα φέρετε και αν είχατε εκλεγεί- θα εφαρμοστούν και θα είναι δελεαστικά για την εθελοντική συνένωση των συνεταιρισμών.
ΜΟΣΧΟΣ ΓΙΚΟΝΟΓΛΟΥ: Γνωρίζουμε την ικανότητα του συναδέλφου ως καθηγητή να κάνει μαθήματα.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Θα σας πω κάτι, κύριοι συνάδελφοι. Αναγκάστηκε η Κυβέρνηση εκ των πραγμάτων να μετονομάσει τις αναγκαστικές συγχωνεύσεις, συνενώσεις των συνεταιριστικών οργανώσεων με την αναγκαστική κατάργηση αυτών των χιλιάδων συνεταιρισμών, που σας ανέφερα και κάποιων δεκάδων ενώσεων, γιατί φοβήθηκε το κόστος που θα υπάρχει στην ελληνική κοινωνία και ιδιαίτερα στην περιφέρεια, που θα ήταν αντίστοιχο του κόστους που αντιμετώπισε η Κυβέρνηση με την αναγκαστική, αψυχολόγητη και οπισθοδρομική κατάργηση των κοινοτήτων. Θα είχατε ακριβώς το ίδιο πρόβλημα.
Οι δηλώσεις περί αναγκαστικής καταργήσεως συνεταιρισμών και ενώσεων -το λέω για τους συναδέλφους που δεν ασχολούνται ιδιαίτερα με τη γεωργίαείναι δικές σας δηλώσεις, κύριε Υπουργέ. Δεν είναι επινόηση δική μας. Δεν νομίζω ότι θα επιχειρήσετε να πείτε ότι κινδυνολογούμε, γιατί είναι δικές σας οι δηλώσεις και του προηγούμενου Υπουργού κ. Τζουμάκα. Απλώς ανέκρουσε πρύμνα στην ορολογία και μόνο, όχι στο θεσμό που μας φέρνει σήμερα, γιατί φοβήθηκε την αντίδραση στην ευρύτερη ελληνική περιφέρεια, όταν οι κάτοικοι της περιφέρειας θα έβλεπαν πού οδηγούμαστε.
Γιατί ενώ μας μιλάτε για εθελοντικές συγχωνεύσεις με τα κίνητρά σας και όπως σας είπα δεν καταγράφεται στο νομοσχέδιό σας, ούτε υπάρχει κάποια σχετική δήλωση για το είδος των κινήτρων -αν ο κ.Αργύρης έχει κάποια άλλη ενημέρωση από σας, ας μας πει ποια είναι αυτά τα κίνητρα-λέτε "εμείς θα τις συνενώσουμε και εμείς θα τις οδηγήσουμε κατ'αυτό τον τρόπο".
Και δεν λέτε επίσης και κάτι άλλο, το οποίο θα μας απασχολήσει σύντομα, δηλαδή τι θα γίνει με το προσωπικό. Λέτε ότι θα απολυθεί το προσωπικό. Τι θα γίνει το προσωπικό αυτό; Δεν προσπαθώ να περιορίσω τη συζήτηση στο θέμα του προσωπικού σε καμία περίπτωση, αλλά προσπαθώ να σας αποδείξω ότι είναι τελείως αψυχολόγητη η ενέργειά σας, χωρίς μελέτη και χωρίς καμία πρόβλεψη των προοπτικών. Και τώρα έκαναν οι συνεταιρισμοί περικοπή δαπανών και τώρα απέλυσαν υπαλλήλους και τώρα βρήκαν κάποιο τρόπο με τις απομακρύνσεις κλπ. Σας είπαμε να μετατάξετε προσωπικό και δεν κάνατε απολύτως τίποτα. Τι θα κάνετε, λοιπόν, αύριο με το θέμα των απολυόμενων υπαλλήλων;
Θα σας πω και κάτι άλλο. Λέτε, ότι θα προχωρήσετε με τον εθελοντικό αυτόν τρόπο στις συγχωνεύσεις με τα κίνητρά σας. 'Εχετε πει παλαιότερα και σεις και ο προκάτοχός σας Υπουργός Γεωργίας ότι θα είναι μια η ένωση σε επίπεδο νομού και μια η συνεταιριστική οργάνωση σε επίπεδο δήμου.
Μέχρι τώρα λέγατε στις ενώσεις και στους συνεταιρισμούς να κάνουν μια πολιτική λιτότητας, να περικόψουν δαπάνες, να προσπαθήσουν να επιβιώσουν, να λειτουργήσουν με κέρδος και όσο γίνεται με λιγότερο χρέος. Πολλές απ'αυτές τις οργανώσεις το πέτυχαν και αν θέλετε, μείωσαν τα έξοδά τους, έκαναν ορθολογικότερη διαχείριση των οικονομικών δεδομένων.
Τώρα, ξέρετε τι τους λέτε; Επειδή δεν είναι στην έδρα του νομού η ένωση ή επειδή δεν είναι στην έδρα ο δήμος, να καταργηθούν. 'Ετσι επιβραβεύετε τα κίνητρα, τα οποία εσείς δώσατε κάποτε για να προχωρήσουν κατά τρόπο βιώσιμο από οικονομικής πλευράς οι συνεταιριστικές οργανώσεις;
Είναι δυνατόν δηλαδή να ανατρέπετε την δική σας πολιτική, την οποία έχετε επιβάλει λίγο καιρό πριν, συνιστώντας τους ή επιβάλλοντάς τους να περικόψουν το προσωπικό και τις δαπάνες;
Χθες, λοιπόν, τους λέγατε να περικόψουν το προσωπικό και τις δαπάνες και ως ανταμοιβή θα έχουν να παραμείνουν, σήμερα τους λέτε: "έχετε δεν έχετε χρέη, είστε δεν είστε προβληματικοί, αν υπάρχει μια ένωση στην έδρα του νομού, αυτή θα είναι η μόνη και όλες οι άλλες θα καταργηθούν". Αν υπάρχει ένας συνεταιρισμός στην έδρα του δήμου, θα παραμείνει αυτός ο συνεταιρισμός, έστω και αν είναι καταχρεωμένος, έστω και αν λειτουργεί άσχημα. Αυτό δεν τους πειράζει. Θα πρέπει να καταργηθούν οι άλλοι, έστω και αν είναι βιώσιμοι, έστω και αν είναι υγιείς οικονομικά.
Αυτά επαγγέλλεται η δική σας Κυβέρνηση, αυτά προβλέπει το δικό σας νομοσχέδιο.
Από κει και πέρα βέβαια, αν κανείς προχωρήσει στις ειδικότερες διατάξεις, θα βρει πάρα πολλά θέματα προς συζήτηση, τα οποία θεωρητικά, αν θέλετε, μπορεί να έχουν μια προβληματική. 'Αλλος θα πει μια άποψη, άλλος θα πει κάποια άλλη.
Δεν μπορεί όμως η Νέα Δημοκρατία να αποδεχθεί ότι μ'αυτό το νομοθέτημα, το κατασκεύασμα, πρόκειται να επιλυθεί οποιοδήποτε από τα προβλήματα. Αμφιβάλλει πολύ, αν μπορούν ποτέ να εφαρμοστούν αυτές οι διατάξεις, αφού οι υφιστάμενες και οι ισχύουσες διατάξεις δεν εφαρμόζονται από την Κυβέρνηση.
Γι'αυτό ζητά την απόσυρση του νομοσχεδίου, ζητά την κατάθεσή του από την επόμενη κυβέρνηση, που θα είναι η μόνη κυβέρνηση που θα μπορεί να επιλύσει προβλήματα του αγροτικού χώρου, γιατί διαπιστώνεται ότι πραγματικά αυτή η Κυβέρνηση είναι η πιο αντιαγροτική κυβέρνηση των τελευταίων ετών και είναι ανίκανη να λύσει τα προβλήματα και του συνεταιριστικού κινήματος. Ευχαριστώ.
( Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας ) ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Ευάγγελος Μπούτας έχει το λόγο.
ΜΟΣΧΟΣ ΓΙΚΟΝΟΓΛΟΥ: Διαλέξατε όλους τους Βαγγέληδες, κύριε Πρόεδρε.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Μήπως και κάνουμε κάτι, γιατί οι υπόλοιποι...
ΜΟΣΧΟΣ ΓΙΚΟΝΟΓΛΟΥ: Ο κατελθών Ευάγγελος είδα ότι δεν γνωρίζει τα αγροτικά θέματα.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Καλό είναι που οι Βαγγέληδες έρχονται εδώ...
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Συνεχίστε, κύριε Μπούτα. Είπαμε περί ευαγγελισμού της αγροτιάς προηγουμένως.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ:...αλλά χρειάζεται να πάρουμε και μια γάτα για να φύγουν τα ποντίκια. Η γάτα είναι η ψήφος στις 9 του Απρίλη. 'Αμα η ψήφος δεν πάει στο ΚΚΕ, τα ποντίκια δεν φεύγουν.
ΜΟΣΧΟΣ ΓΙΚΟΝΟΓΛΟΥ: Τώρα, σωθήκαμε. Για να συμπράξει πάλι με τη δεξιά να κάνει κυβέρνηση.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Πριν ανέβω στο Βήμα, άκουσα και τον εισηγητή του ΠΑΣΟΚ και τον εισηγητή της Νέας Δημοκρατίας και είχα διαβάσει προηγουμένως τα Πρακτικά από τη συνεδρίαση του 1993, σχετικά με την τροποποίηση του ν.1541. Τη θέση, λοιπόν, του ΠΑΣΟΚ τότε την είχε η Νέα Δημοκρατία και τη θέση της Νέας Δημοκρατίας τότε την είχε ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ. 'Ελεγαν ακριβώς τα ίδια πράγματα και μάλιστα ήταν και προεκλογική περίοδος, όταν ψηφίστηκε εκείνος ο νόμος για τους συνεταιρισμούς. 'Ηταν ακριβώς τα ίδια επιχειρήματα.
Βεβαίως, τα προβλήματα ήταν οξυμένα. Γινόταν κριτική από το ΠΑΣΟΚ στη Νέα Δημοκρατία τότε για τα προβληματα των αγροτών ότι είναι οξυμένα, ότι η κατάσταση είναι άσχημη. Το ίδιο συμβαίνει σήμερα. Γίνεται κριτική από τη Νέα Δημοκρατία προς το ΠΑΣΟΚ ότι τα προβλήματα είναι οξυμένα και η κατάσταση είναι άσχημη, πού θα οδηγηθούμε με όλα αυτά, για την ταμπακιέρα ποιος ευθύνεται, γιατί εφαρμόζεται αυτή η πολιτική, τι υπηρετεί αυτή η πολιτική ούτε ο ένας ούτε ο άλλος δεν μας λένε.
Βεβαίως έτσι παίζεται το παιχνίδι του δικομματισμού, έτσι πρέπει να αποπροσανατολιστούν οι αγρότες για να μην μπορούν να δουν τα πραγματικά αίτια και τι υπηρετεί αυτή η πολιτική, για να είναι εγκλωβισμένοι και βεβαίως να συνεχίζεται η εκμετάλλευση εις βάρος τους, η φτώχεια, η ανέχεια, η υπερχρέωσή τους στην Αγροτική Τράπεζα να συνεχίζεται.
Μάλιστα, στις σημερινές συνθήκες τα πράγματα είναι χειρότερα, δεδομένου ότι μετά την τελευταία απόφαση στις 25 του Μάρτη του 1999 στο Βερολίνο, στα πλαίσια της "Ατζέντας 2000", οι Αρχηγοί κρατών και Υπουργοί Γεωργίας της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, αποφάσισαν φοβερά πράγματα για τους αγρότες, τα οποία θα τα βρουν μπροστά τους τα επόμενα χρόνια και θα είναι πολύ χειρότερες οι καταστάσεις απ'αυτές που υπήρξαν την προηγούμενη περίοδο.
Και θέλω να επισημάνω ότι η μετά ΟΝΕ εποχή για τους αγρότες ήδη άρχισε. Οι αποφάσεις για την μετά ΟΝΕ εποχή για τους αγρότες ήδη πάρθηκαν και γι' αυτό άλλωστε και η Κυβέρνηση προκήρυξε πρόωρα τις εκλογές για να μην πέσουν όλες μαζί οι επιπτώσεις της μετά ΟΝΕ εποχής και στα άλλα κοινωνικά στρώματα. Γιατί και στον αγροτικό τομέα η εφαρμογή αυτών των πολιτικών θα είναι σταδιακή και θα εφαρμοστεί από τον Ιούνιο, Ιούλιο και μετά. Θα το καταλάβει στο πετσί του δηλαδή ο αγρότης το Σεπτέμβριο και πάει λέγοντας.
'Ετσι, λοιπόν, σήμερα έχουμε από τη μια μεριά, της Νέας Δημοκρατίας, καταστροφολογία από την άλλη μεριά, της Κυβέρνησης, μια προσπάθεια να ωραιοποιήσει τα πράγματα. Δισεκατομμύρια επιδοτήσεις για τα βαμβάκια, ανακοίνωσε χθες ο κύριος Υπουργός, για τους ελαιοπαραγωγούς και δεν συμμαζεύεται. 'Αμα όμως κανένας δει πραγματικά τι αντιστοιχεί σε κάθε οικογένεια βαμβακοκαλλιεργητών απ' αυτά τα δισεκατομμύρια, αν αφαιρέσει τα έξοδα σαράντα χιλιάδες (40.000) το στρέμμα, που παραδέχεται το Υπουργείο Γεωργίας ότι τόσα είναι για τη βαμβακοκαλλιέργεια αντιστοιχεί στην κάθε οικογένεια ένα εκατομμύριο τετρακόσιες χιλιάδες (1.400.000) δραχμές καθαρά χρήματα. Και αυτό είναι οικογενειακό εισόδημα. Και αν πούμε ότι μια οικογένεια έχει κατά μέσο όρο τέσσερα άτομα, τι πολλά λεφτά που δίνετε! Τι καλή πολιτική έχετε! Τους κάνατε πλούσιους τους αγρότες!
Γι' αυτούς τους τσιφλικάδες λέγατε ότι έκλειναν τους δρόμους, κύριε Υπουργέ; Αυτοί είναι οι τσιφλικάδες με ένα εκατομμύριο τετρακόσιες χιλιάδες (1.400.000) οικογενειακό εισόδημα; Το ίδιο συμβαίνει και στους παραγωγούς ελαιολάδου, εσπεριδοειδών, δημητριακών, στους κτηνοτρόφους και βέβαια πάνω στο πτώμα του αγρότη θα πέσετε ως "κοράκια" για τους ψήφους.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ (Υπουργός Γεωργίας): Με νύχια γαμψά!
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Τα έχετε τροχίσει τα νύχια και κόβουν τόσο πολύ που ο αυταρχισμός -αυτά εννοώ νύχια- εκφράστηκε και χθες με την καταδίκη εκατοντάδων αγροτών και τις επόμενες μέρες θα σύρονται στα δικαστήρια χιλιάδες αγρότες. Τι είναι αυτό το πράγμα; Και δεν είναι μόνο το σύρσιμο στα δικαστήρια, δεν είναι μόνο η δίκη, η καταδίκη, είναι και η οικονομική επιβάρυνση. Και βεβαίως υπάρχει σημαντικό πρόβλημα δημοκρατίας όταν όλες οι πτέρυγες της Βουλής ψήφισαν για την παραγραφή των υποτιθέμενων αδικημάτων και δεν εφαρμόζεται, κύριε Υπουργέ. Υπάρχει σοβαρό πρόβλημα.
Βέβαια δεν ξέρω τα είχατε καλύτερα τροχισμένα τα νύχια τα γαμψά όταν σκίζατε τα λάστιχα; 'Εκοβαν πιο πολύ τότε; Αλλά τώρα έχουν και οι αγρότες ένα όπλο που λέγεται "ψήφος" και στις 9 του Απρίλη θα κρίνουν και θα κατακρίνουν, θα δικάσουν και θα καταδικάσουν. Δεν ξεχνούν και δεν πρέπει να ξεχνούν. Και βεβαίως πρέπει να δουν και να κρίνουν με βάση αυτά που γίνονται εδώ με το νομοσχέδιο το τι επιδιώκει η Κυβέρνηση τι θέλει να κάνει μ' αυτούς τους νόμους.
Είναι αλήθεια ότι το νομοσχέδιο που εισάγεται είναι το πέμπτο μεταπολιτευτικά. Το 1993 έλεγε ο εισηγητής της μειοψηφίας, του ΠΑΣΟΚ τότε, γιατί θέλετε, κύριοι, να ψηφίσετε τώρα το νομοσχέδιο για τους συνεταιρισμούς; Θέλετε να καταστρέψετε τους συνεταιρισμούς, να τους διαλύσετε και θέλετε και προεκλογικά να βγείτε στο κόσμο, στους αγρότες να λεηλατήσετε ψήφους. Ο κ. Μπασιάκος είπε το ίδιο που είπε ο κ. Βασιλακάκης, εισηγητής του ΠΑΣΟΚ το 1993. 'Ελεγε τότε ο κ. Βασιλακάκης: "Η κυβέρνησή σας αντίθετα σταμάτησε τη χρησιμοποιήση των συνεταιρισμών και δημιουργεί ευνοϊκές προϋποθέσεις για τους φίλους και την Αγροτική Τράπεζα για να πλουτίσουν".
Το ίδιο δηλαδή είπε και ο κ. Μπασιάκος πριν. Το 1993 το ΠΑ.ΣΟ.Κ. έλεγε ότι το νομοσχέδιο για τους συνεταιρισμούς, που φέρνει η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας για ψήφιση, θέλει να βάλει τους μεγαλεμπόρους στους συνεταιρισμούς. Σήμερα τι διαφορετικό γίνεται; Μάλιστα, γινόταν κριτική τότε από την αντιπολίτευση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. ότι θέλει να συρρικνώσει και να διαλύσει το συνεταιριστικό κίνημα η Νέα Δημοκρατία, γιατί έτσι θα εξυπηρετούν καλύτερα τα συμφέροντα των μεγάλων κεφαλαίων, των ιδιωτών κλπ. 'Ελεγε επίσης το ΠΑ.ΣΟ.Κ. ότι ο ν. 602/1914 ήταν ο νόμος που προστάτευε τη διάσπαση των συνεταιρισμών και κατηγορούσε τη Νέα Δημοκρατία ότι με το νομοσχέδιο που δίνει τη δυνατότητα κάθε επτά άνθρωποι να κάνουν συνεταιρισμό διαλύει και διασπάται ο συνεταιρισμός. Σήμερα στο παρόν νομοσχέδιο είναι η κορωνίδα ότι κάθε επτά άτομα μπορούν να συστήνουν συνεταιρισμό. Τι άλλαξε;
Το 1993 κατηγορούσατε, κύριοι συνάδελφοι, τη Νέα Δημοκρατία ότι άλλαξε τον εκλογικό νόμο και έφερε το πλειοψηφικό γιατί ήθελε να ανακτήσει τη δύναμη που έχασε με την -ας την πούμε- απλή αναλογική που καθιέρωσε ο 1541 και κάνατε σφοδρή κριτική, σήμερα έρχεστε στη θέση της Νέας Δημοκρατίας που τότε ψήφιζε την ενισχυμένη αναλογική. Και ύστερα λέτε γιατί πήγε ο Κοντογιαννόπουλος στο ΠΑ.ΣΟ.Κ. 'Εχει δίκιο ο Κοντογιαννόπουλος. Δεν πήγε ο Κοντογιαννόπουλος στο ΠΑ.ΣΟ.Κ., το ΠΑ.ΣΟ.Κ. πήγε στον Κοντογιαννόπουλο. Αν διαβάσει κανείς τα Πρακτικά θα τα δει. Να φτιάξετε ένα κόμμα να ξεκαθαρίσει και ο λαός, να ξέρει τι θα κάνει.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΦΟΥΝΤΑΣ (Υφυπουργός Γεωργίας): Η κ. Κανέλλη;
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Τώρα τι υπαινίσεσθε, κύριε Φουντά, με την κ. Κανέλλη.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Δεν απαντάτε όμως γιατί τότε μιλάγατε υπέρ της απλής αναλογικής και κατηγορούσατε τη Νέα Δημοκρατία, που ως επιχείρημα έφερνε να φύγει ο κομματισμός από του συνεταιρισμούς και σήμερα έρχεστε ακριβώς με το ίδιο επιχείρημα. Το 1993 λέγατε για τη "ΔΕΛΤΑ" και για τη "ΦΑΓΕ" ότι θα μπουν στους συνεταιρισμούς και έλεγε ο εισηγητής του ΠΑ.ΣΟ.Κ. τι θα γίνει με τη "ΦΑΓΕ" και τη "ΔΕΛΤΑ" που μπορεί να πιάσουν πέντε ανθρώπους και να στήσουν συνεταιρισμό και να μπουν μέσα και να ελέγχουν παράπλευρα. Θα είναι νόμιμα καλυμμένοι χώρια από το γεγονός ότι δώσατε τόσες υποσχέσεις στη Διαρκή Επιτροπή. Ερωτώ και εγώ σήμερα τι θα γίνει με τις εταιρείες "ΜΠΟΥΤΑΡΗ", "ΤΣΑΝΤΑΛΗ", "ΦΑΓΕ", με τις δυόμισι χιλιάδες (2.500) αγροτικές επιχειρήσεις, που είναι γραμμένες στο Μητρώο Αγροτών, που μπορούν με πέντε άλλα μέλη να φτιάξουν συνεταιρισμό και να λειτουργούν παράπλευρα. Αυτό είναι προς όφελος των μικρών αγροτών;
Η Νέα Δημοκρατία ήταν πιο δημοκρατική φαίνεται. Στις τέσσερις μερίδες προέβλεπε δυο ψήφους. Εσείς προβλέπετε τρεις μερίδες τρεις ψήφους. Ποιος εξυπηρετείται με την ενίσχυση των μεγάλων αγροτών; Δεν εξυπηρετούνται οι μεγάλοι αγρότες; Πώς, λοιπόν, ισχυρίζεστε ότι με τον τρόπο αυτό μπορούν πραγματικά οι συνεταιρισμοί να παίξουν το ρόλο στήριξης του εισοδήματος των μικρομεσαίων αγροτών. Δεν είναι κοροϊδία αυτή προς τους αγρότες; Δεν υπάρχει μεγαλύτερη κοροϊδία απ' αυτή. Και ποια συνεταιριστική αρχή είναι αυτή που λέει ότι μπορεί να υπάρχουν αγρότες με μια ψήφο και αγρότες με τρεις ψήφους, για ένα συνεταιρισμό που είναι εκατό αγρότες και οι είκοσι έξι έχουν από τρεις ψήφους και οι υπόλοιποι έχουν από μια. Ποιος ελέγχει τον συνεταιρισμό; Τι δημοκρατία είναι αυτή; Το διοικητικό συμβούλιο δεν θα πάρει την πλειοψηφία με είκοσι έξι;
Εν πάση περιπτώσει εμείς πιστεύουμε ότι η Κυβέρνηση με ένα τέτοιο νομοσχέδιο έρχεται να ολοκληρώσει το νομικό πλαίσιο για το ξεκλήρισμα της μικρομεσαίας αγροτιάς.
Το νομοσχέδιο αυτό, κατά την άποψή μας, εξυπηρετεί δυο στόχους. Τον έλεγχο και τη χρησιμοποίηση των συνεταιρισμών από τις εκάστοτε κυβερνήσεις σαν μοχλό εφαρμογής και συγκάλυψης των αντιαγροτικών πολιτικών της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. 'Αλλωστε και μέχρι τώρα το είδαμε αυτό, τώρα θα το δούμε σε άλλη μορφή και πιο έντονα.
Το δεύτερο είναι η προσαρμογή των συνεταιρισμών στα νέα δεδομένα που δημιουργούνται στη γεωργία με τις διάφορες αναθεωρήσεις της κοινής Αγροτικής Πολιτικής και του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Η χρησιμοποίηση των συνεταιρισμών από τις κυβερνήσεις κύρια στη δεκαετία του 1980 είχε σαν αποτέλεσμα τη χρεοκοπία, την ανυποληψία τους, τη συρρίκνωσή τους και πολλές φορές το κλείσιμο των συνεταιρισμών. Αυτήν την αρνητική κατάσταση, που είναι δημιούργημα της Κυβέρνησης, η ίδια η Κυβέρνηση τη χρησιμοποιεί ως άλλοθι για να ψηφίσει το νέο νομοσχέδιο. Οι στόχοι που επιδιώκει η Κυβέρνηση μέσα απ' αυτό το νομοσχέδιο είναι να συμβάλουν οι συνεταιρισμοί στο ξεκλήρισμα των μικρομεσαίων αγροτών και στην ενίσχυση των μεγαλοαγροτών. Αυτό φαίνεται καθαρά μέσα από το νομοσχέδιο, γι' αυτό άλλωστε δίνετε και τρεις ψήφους στους μεγαλοαγρότες και οι αντιπρόσωποι των συνεταιρισμών στις ενώσεις θα καθορίζονται με βάση τις εμπορικές δοσοληψίες, οι μικροί μια μερίδα, οι μεγάλοι τρεις μερίδες όπως και οι ψήφοι των συνεταιρισμών προς τις ενώσεις των συνεταιρισμών, που πάλι θα καθορίζονται από το ύψος των συναλλαγών και δεν θα μετρούν πλέον τα φυσικά μέλη, αλλά το πόσο γερό πορτοφόλι θα έχει ο καθένας. Αυτό δεν μπορεί να αποβεί προς όφελος των μικρομεσαίων αγροτών, που είναι η πλειοψηφία των αγροτών της χώρας μας. Είπα και πριν οι δυόμισι χιλιάδες αγροτικές επιχειρήσεις που είναι στο Μητρώο Αγροτών παράπλευρα θα υπηρετούν τα συμφέροντά τους κατά τον καλύτερο τρόπο και σεις με αυτόν το νόμο, αυτό κάνετε. Από την άλλη μεριά δίνει τη δυνατότητα να μπει το μεγάλο κεφάλαιο που δραστηριοποιείται στον αγροτικό χώρο και με το άρθρο 5 δίνεται η δυνατότητα και με την τροποποίηση που κάνατε να μπουν στους συνεταιρισμούς κάποιοι γιατί όπως ξέρουμε στα χωριά οι πρωτοβάθμιοι συνεταιρισμοί κανένα λίπασμα φέρνουν, δεν ξέρω αν το φέρνουν και αυτό, που θα το δώσουν στους παραγωγούς, τα δάνεια δίνουν και φυτοφάρμακα. Αυτή είναι η δραστηριότητα. Εκεί που στοχεύει η Κυβέρνηση είναι στις δευτεροβάθμιες και στους μεγάλους πρωτοβάθμιους συνεταιρισμούς που υπάρχουν αρκετοί και ιδιαίτερα στα οπωροκηπευτικά και εκεί θα εισχωρήσουν και θα μπορέσουν πραγματικά να υπηρετήσουν τα συμφέροντά τους. 'Ανετα μπορεί κάποιος βιομήχανος που δραστηριοποιείται στη βιομηχανική ντομάτα να καλλιεργήσει και εκατό στρέμματα. Αυτός άλλωστε έχει εξουσιοδότηση να μοιράζει και το δικαίωμα της καλλιέργειας και θα γίνει και μέλος του συνεταιρισμού και όλα καλά.
Οι εκκοκκιστές το ίδιο μπορούν να κάνουν οι χυμοποιοί, οι κονσερβοποιοί το ίδιο μπορούν να κάνουν, άρα, λοιπόν, δίνεται η δυνατότητα να μπουν κατ' ευθείαν από τα μέσα και να αλώσουν τους συνεταιρισμούς και να υπηρετήσουν τα συμφέροντά τους.
Ο νόμος καθιερώνει τον ασφυκτικό κρατικό έλεγχο. Δεν υπάρχει πλέον αυτονομία του συνεταιριστικού κινήματος από τη στιγμή που καταργούνται τα εποπτικά συμβούλια. Εμείς το είπαμε στην επιτροπή το ξαναλέμε ότι πρέπει να υπάρξει ένα σώμα που θα βοηθά τα αγροτικά συμβούλια για να κάνει την έκθεσή του στη γενική συνέλευση του συνεταιρισμού και να μπορεί να ελέγχει πραγματικά.
Εμείς, κύριε Υπουργέ, βλέπουμε ότι υπάρχει πρόβλημα στην αγροτική οικονομία της χώρας, υπάρχει πρόβλημα με το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο λειτουργίας των συνεταιρισμών. Αλλά όμως το πρόβλημα λύνεται είτε με τη μορφή που εσείς οδηγείτε τα πράγματα με το ξεκλήρισμα των μικρομεσαίων αγροτών είτε με τη δημιουργία των παραγωγικών συνεταιρισμών και την ενίσχυση της οικογενειακής μορφής εκμετάλλευσης.
Εμείς πιστεύουμε ότι πρέπει να αλλάξει κατεύθυνση ο νόμος πλαίσιο να προβληθούν κίνητρα, να ενισχυθούν οι παραγωγικοί συνεταιρισμοί να ενισχυθούν οι οικογενειακής μορφής εκμετάλλευση και με τον τρόπο αυτό και με μια άλλη πολιτική διαφορετική απ' αυτό που εφαρμόζεται σήμερα των περιορισμών των προστίμων των υψηλών επιτοκίων, μια πολιτική που θα δίνει τη δυνατότητα όσο γίνεται μεγαλύτερη υπεραξία από τα αγροτικά προϊόντα και από την αγροτική εκμετάλλευση να παραμένει στον μικροαγρότη για να μπορέσει να αντεπεξέλθει. Σε διαφορετική περίπτωση και βεβαίως φαίνονται τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής θα έχουμε ξεκλήρισμα από τη μια μεριά των αγροτών και από την άλλη ένα τίναγμα της ανεργίας στα ύψη και το κακό δεν είναι μόνο για την ύπαιθρο αλλά και για τα αστικά κέντρα, γιατί το πρόβλημα θα είναι γενικότερο.
'Αρα λοιπόν αυτό το νομοσχέδιο δεν μπορεί να φέρει απολύτως τίποτα θετικό, δεν μπορούμε να το ψηφίσουμε είμαστε κάθετα αντίθετοι και επιφυλάσσομαι στην κατ' άρθρον συζήτηση να τοποθετηθώ ξεχωριστά για το καθένα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Αποστόλου έχει το λόγο.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ: Αγαπητοί συνάδελφοι, το συζητούμενο νομοσχέδιο ασχολείται με το σοβαρότερο πρόβλημα του αγροτικού χώρου αυτό της λειτουργίας του συνεταιριστικού κινήματος.
'Οπως είπαμε στη Διαρκή Επιτροπή, όφειλε η Κυβέρνηση να το αποσύρει γιατί δεν είναι δυνατόν να γίνει ουσιαστική και σε βάθος συζήτηση σε ένα τόσο σοβαρό θέμα στην προεκλογική περίοδο. Εξάλλου είναι χαρακτηριστικό απ' ό,τι βλέπω ότι δεν υπάρχει ούτε ένας εκπρόσωπος του αγροτικού χώρου που να παρακολουθεί τη σημερινή συζήτηση. Αν ερχόταν αυτό το νομοσχέδιο μετά από τρεις μήνες όχι μόνο δεν θα είχε προστεθεί κανένα επιπλέον πρόβλημα στους συνεταιρισμούς, αλλά και η συζήτηση θα ήταν έξω από εκλογικές σκοπιμότητες και μικροκομματικές πολιτικές, που παραμονές των εκλογών είτε θέλουμε είτε δεν θέλουμε δεν μπορούν να αποφευχθούν. Εξάλλου υπάρχει και η προθεσμία των δυο ετών που με απόφαση του Υπουργείου Γεωργίας μπορεί να γίνουν και τρία χρόνια για να προσαρμοστούν τα καταστικά των συνεταιρισμών στις νέες διατάξεις. 'Αλλος φαίνεται ότι είναι ο λόγος και βέβαια το καταλαβαίνει ο αγροτικός κόσμος, κύριε Υπουργέ, για τον οποίο σεις φέρατε το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου τώρα, αυτήν την περίοδο στη Βουλή.
Για τη συμβολή του συνεταιριστικού κινήματος, αγαπητοί συνάδελφοι, στον αγροτικό χώρο και την αναγκαιότητα αλλαγής του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας του, νομίζουμε ότι δεν έχει ουσιαστικά διαφωνήσει κανείς από ό,τι τουλάχιστον ακούστηκε. Βέβαια στη μακρόχρονη ιστορία του συνεταιριστικού κινήματος έχει αποδειχθεί ότι τα θεσμικά πλαίσια, που διέπουν τους συνεταιρισμούς δεν προκαθορίζουν και την ανάπτυξή τους, αφού με τα ίδια αυτά πλαίσια είχαμε και συνεταιρισμούς, οι οποίοι είχαν σημαντική ανάπτυξη -έφθασαν σε καλό επίπεδο λειτουργίας και αποδοτικό-είχαμε και συνεταιρισμούς, οι οποίοι προκάλεσαν τεράστια ζημιά στη συνεταιριστική ιδέα.
Αυτό όμως που είναι σίγουρο σήμερα είναι ότι για τη σωστή λειτουργία του συνεταιριστικού κινήματος στη χώρα μας πρέπει αυτό να απαλλαγεί από την κομματική του λειτουργία και την τεράστια υπερχρέωση, δύο προβλήματα, τα οποία έχουν φέρει το συνεταιριστικό κίνημα στη χειρότερη θέση, στην πορεία του μέχρι σήμερα.
Δυστυχώς, αγαπητοί συνάδελφοι, όπως και εσείς γνωρίζετε, οι συνεταιρισμοί στη χώρα μας έχουν ταυτιστεί με ελλείμματα και με χρέη. Και αυτά δημιουργήθηκαν από ζημιές εξαιτίας της παρεμβατικής πολιτικής με εντολή του κράτους, αλλά και της κομματικής συμπεριφοράς των διοικούντων. Και όταν δινόταν η δυνατότητα να ασκείται αυτή η πολιτική με αδιαφανή τρόπο, τότε συνέβαιναν πολλά, τα οποία γνωρίζει καλύτερα και από μας ο αγροτικός κόσμος.
Υπάρχει τεράστια ευθύνη στις τελευταίες κυβερνήσεις, γιατί επέτρεψαν να ασκείται κοινωνική πολιτική με αδιαφανή τρόπο, πράγμα που οδήγησε στην κακοδιαχείριση, στη σπατάλη και κυρίως στη ρουσφετολογική πολιτική. 'Εγιναν όπως όλοι γνωρίζετε στο συνεταιριστικό χώρο αλλεπάλληλες ρυθμίσεις. Τα αποτελέσματα ελάχιστα.
'Ομως με αυτές τις ρυθμίσεις το σίγουρο είναι ότι συγκαλύφθηκαν πράξεις και παραλείψεις όλων των κυβερνήσεων, αλλά κυρίως όλων των διοικούντων στον αγροτοσυνεταιριστικό χώρο. Και έχουμε φθάσει, αγαπητοί συνάδελφοι, σήμερα να υπάρχουν οργανώσεις, οι οποίες να λειτουργούν μόνο με την παράνομη παρακράτηση κοινοτικών ενισχύσεων. Είναι ένα πρόβλημα πάρα πολύ σοβαρό, κύριε Υπουργέ, το οποίο δεν το έχετε δει με τη δέουσα σοβαρότητα και υπάρχει κίνδυνος να βρεθούμε κατηγορούμενοι στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση για αντικοινοτική συμπεριφορά. Εκεί, δυστυχώς, έχει φτάσει σήμερα το συνεταιριστικό κίνημα για να μπορεί να λειτουργεί.
Με το συζητούμενο νομοσχέδιο οι συνεταιριστικές οργανώσεις αποκηρύττουν τον κοινωνικό τους ρόλο και στο εξής θα λειτουργούν με επιχειρηματικό πνεύμα και αυστηρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Μέλλον θα έχουν οι συνεταιρισμοί, που δημιουργούν κέρδη γι' αυτό και προωθούνται συνοπτικές διαδικασίες διάλυσης των οργανώσεων, που παρουσιάζουν ανοίγματα και αδυνατούν να τακτοποιήσουν τις υποχρεώσεις τους. Βέβαια εμείς διαφωνούμε με αυτήν τη λογική.
Για μας αυτό που προέχει σήμερα είναι να μας πει η Κυβέρνηση τι θα γίνει με την παρούσα κατάσταση, τι θα γίνει με τη σημερινή υποχρέωση. 'Ολοι γνωρίζουμε ότι η Αγροτική Τράπεζα σκοπεύει τον ερχόμενο Νοέμβριο να μπει στο χρηματιστήριο. Και γεννάται αμέσως το ερώτημα, τι θα γίνει με αυτούς τους συνεταιρισμούς, οι οποίοι δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις οικονομικές τους υποχρεώσεις. Θα διαλυθούν; Θα ζητηθούν τότε υποχρεώσεις πέραν της συνεταιριστικής μερίδας; Θα ζητηθούν υποχρεώσεις πέραν του εικοσιπενταπλασίου της συνεταιριστικής μερίδας από τα μέλη, όπως προβλέπεται από το καταστατικό των συγκεκριμένων οργανώσεων; Θα προχωρήσει η Αγροτική Τράπεζα -σας λέω πάντα με τη λογική ότι όταν θα μπει στο χρηματιστήριο θα υπάρχει και ο μέτοχος- σε εκποιήσεις περιουσιακών στοιχείων των μελών των συνεταιριστικών οργανώσεων, όταν είναι γνωστό ότι τουλάχιστον το 1/2 της ακίνητης περιουσίας της περιφέρειας είναι υποθηκευμένο στην Αγροτική Τράπεζα; Αυτά είναι τεράστια προβλήματα, ερωτήματα, στα οποία οφείλετε να απαντήσετε.
Εμείς ζητήσαμε στη Διαρκή Επιτροπή να κατατεθεί αναλυτική κατάσταση των οφειλών του συνεταιριστικού κινήματος και κυρίως της πορείας εξυπηρέτησης αυτών των οφειλών. Περιμέναμε σήμερα να έρθει η σχετική κατάσταση, αλλά δεν κατατέθηκε.
Δεν γνωρίζουμε, αγαπητοί συνάδελφοι, τι απέδωσαν στο συνεταιριστικό κίνημα τα εκατόν εξήντα δύο δισεκατομμύρια (162.000.000.000) τα οποία φορτώθηκε στις πλάτες του ο ελληνικός λαός και τα οποία βέβαια η Αγροτική Τράπεζα τα πήρε για να διορθώσει την οικονομική της θέση και μέσα σ' αυτήν τη λογική σίγουρα ενέκρινε σχεδόν όλες τις μελέτες βιωσιμότητας που της κατατέθηκαν, γιατί όταν έχεις τη λογική ότι πρέπει να εισπράξεις τα συγκεκριμένα χρήματα, όλοι καταλαβαίνουμε πως τα στοιχεία οδηγούνται προς την κατεύθυνση της θετικής αξιολόγησης των μελετών βιωσιμότητας.
Δεν μπορούμε να ψηφίζουμε σήμερα νομοσχέδιο-πλαίσιο για τη λειτουργία του συνεταιριστικού κινήματος, χωρίς να έχουμε ενημερωθεί πώς θα αντιμετωπισθεί αυτό το τεράστιο πρόβλημα που δεν επιτρέπει στο κίνημα να λειτουργήσει αποδοτικά για τον 'Ελληνα αγρότη.
Φοβόμαστε ότι και αυτός ο νόμος θα έχει την ίδια τύχη με άλλους νόμους για τους αγρότες, δηλαδή θα παραμείνει και αυτός στα συρτάρια του Υπουργείου Γεωργίας.
Είναι γεγονός ότι σήμερα καλούνται οι συνεταιρισμοί να δράσουν στο νέο πλαίσιο του αυξημένου ανταγωνισμού και παρά τις αδυναμίες τους, αναγκαστικά θα είναι το εργαλείο που θα στηρίξει τον αγροτικό τομέα της χώρας μας, θα είναι ουσιαστικός φορέας άσκησης της οικονομικής δραστηριότητας, κυρίως του μικρομεσαίου αγρότη.
Σήμερα στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση πράγματι υπάρχουν μεγάλες αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις, που διαχειρίζονται το μεγαλύτερο μέρος της αγροτικής παραγωγής και αποτελούν βασικό μοχλό στήριξης του εισοδήματος του αγρότη παραγωγού. Στην Ελλάδα όμως η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική και βέβαια δεν λύνεται το πρόβλημα με τη μεταφορά απλά και μόνο των ευρωπαϊκών προτύπων στη χώρα μας.
Βέβαια το σχέδιο νόμου που συζητάμε αφήνει αρκετά σημεία για να τα ρυθμίσει το καταστατικό των οργανώσεων και έτσι μπορούμε να πούμε ότι ως ένα σημείο αποτελεί νόμο-πλαίσιο. Δεν κάνει όμως τη μεγάλη τομή που αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση. Δεν ανοίγει το δρόμο για την δημιουργία μεγάλων και βιώσιμων αγροτικών συνεταιρισμών, αφού κυρίως δεν δίνει συγκεκριμένα κίνητρα για τη συνένωσή τους. Δεν ανοίγει το δρόμο για τη μετατροπή των αγροτικών συνεταιριστικών οργανώσεων σε ομάδες παραγωγών. Δεν διαχωρίζει τις αρμοδιότητες διοίκησης και διεύθυνσης. Η θέσπιση της θέσης του γενικού διευθυντή management είναι δυνητική. Αφήνεται στη βούληση των αιρετών να τη θεσπίσουν μέσα από το καταστατικό.
Βέβαια αυτές οι διατάξεις που εκχωρούσαν αρμοδιότητες σε τρίτους υπηρεσιακούς ή μη παράγοντες, υπήρχαν και στον ισχύοντα νόμο 2169/93. Απλά τώρα γίνονται πιο σαφείς οι σχετικές ρυθμίσεις.
Για μας υπάρχουν στο νομοσχέδιο μερικά κομβικά σημεία, που δεν μας επιτρέπουν την ψήφισή του επί της αρχής. Η σύμπραξη των αγροτικών συνεταιριστικών οργανώσεων σε κοινές επιχειρήσεις με φυσικά και νομικά πρόσωπα στα πλαίσια διεπαγγελματικής συνεργασίας, εμάς μας βρίσκει εντελώς αντίθετους και τούτο διότι στο χώρο της σωστής συνεταιριστικής αντίληψης και πράξης δεν μπορεί ποτέ να γίνει δεκτή μία συνεργασία μεταξύ συνεταιριστικής επιχείρησης και φυσικών ή νομικών προσώπων, που κατέχουν και διαχειρίζονται επιχειρήσεις του οποιουδήποτε μεταπραττικού και κερδοσκοπικού κεφαλαίου με τη μορφή της ανώνυμης εταιρείας.
Θα μπορούσε, βέβαια, εδώ να προστεθεί η δικλείδα ασφαλείας, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
Γιατί αυτή η δικλείδα, που μπαίνει, του μη ανταγωνισμού με τη συνεταιριστική οργάνωση για μας δεν διασφαλίζει τίποτε. Και τούτο γιατί υπάρχει ο μεγάλος κίνδυνος να παρασυρθούν οι συνεταιρισμοί, δηλαδή να τους παρασύρουν τα καραδοκούντα οργανωμένα συμφέροντα πίσω από τέτοιες ετερόκλητες συνεργασίες, οι οποίες βέβαια θα γίνονται κάτω από τις ευλογίες του συγκεκριμένου νόμου, με αποτέλεσμα το σίγουρο ξεπούλημα και των συνεταιριστικών οργανώσεων στο κερδοσκοπικό, μεταπρατικό κεφάλαιο.
Ο ελάχιστος αριθμός των αγροτών για τη σύσταση ενός συνεταιρισμού πρέπει προφανώς να καθορίζεται με βασικό κριτήριο πρώτα και κύρια το μέγεθος της γεωργικής εκμετάλλευσης. Προκειμένου να προκύψει ένας βιώσιμος συνεταιρισμός, πρέπει να παίζει βασικό ρόλο ο όγκος παραγωγής και η βιωσιμότητα του συνεταιρισμού.
Τέτοιες βέβαια προϋποθέσεις μπορούν να υπάρχουν στις χώρες της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, όπου μιλάμε για εκτάσεις τριακοσίων και τετρακοσίων στρεμμάτων, γιατί εκεί είναι ο μέσος αγροτικός κλήρος. Στη χώρα μας, όπως γνωρίζετε, ο μέσος αγροτικός κλήρος δεν ξεπερνά τα πενήντα στρέμματα. 'Αρα δεν είναι δυνατόν να δικαιολογηθεί η λειτουργία ενός συνεταιρισμού μόνον με επτά αγρότες.
Πρέπει να σας θυμίσω, αγαπητοί συνάδελφοι, και ότι ο ν. 921/79 είχε επιτρέψει τη δημιουργία συνεταιρισμών μόνο με δέκα αγρότες, αλλά η αποτυχία τους -όλοι το ξέρετε- ήταν παταγώδης. Και αυτό γιατί εκείνοι οι συνεταιρισμοί εξυπηρετούσαν κάποιους πρόσκαιρους μικροκομματικούς σκοπούς για μια συγκεκριμένη περίοδο. Μετέπειτα ή διαλύθηκαν, ή περιέπεσαν σε συνεταιρισμούς-σφραγίδες, κάτι που και σήμερα χαρακτηρίζει κατά μεγάλο μέρος το συνεταιριστικό αγροτικό κίνημα.
Αγαπητοί συνάδελφοι, είναι απορίας άξιον πώς είναι δυνατόν στο ίδιο νομοσχέδιο από τη μια να προτείνεται -και ορθά- η συνένωση των μέχρι σήμερα υπαρχόντων συνεταιρισμών και από την άλλη να δημιουργούμε συνεταιρισμούς με επτά πρόσωπα. Κάπου αυτό είναι οξύμωρο.
Επίσης με το πρόσχημα απόκτησης προαιρετικής μερίδας ανοίγονται οι πόρτες των συνεταιρισμών σε άγνωστους τρίτους. 'Οταν μπαίνουν τέτοιες ρυθμίσεις, τότε δημιουργείται σύγχυση σχετικά με το στόχο, που μπορεί να έχουν και πού μπορεί να μας οδηγήσουν.
Βέβαια δεν είναι δυνατόν να συμφωνήσουμε με την κρατική κηδεμονία στους συνεταιρισμούς μέσω του ελέγχου από τις υπηρεσίες του Υπουργείου Γεωργίας. 'Ετσι όπως έχει η σχετική διάταξη για μας προμηνύει -δεν είναι απίθανο- ακόμη και αγορανομικίστικες παρεμβάσεις και ωμή ανάμειξη του κράτους στα εσωτερικά των συνεταιρισμών. Ακόμη και ο τίτλος του συγκεκριμένου άρθρου "Κρατική εποπτεία" θυμίζει κατευθυνόμενες οικονομίες.
Δεν είναι δυνατόν από τη μια μεριά να έχουμε μια Κυβέρνηση, η οποία έχει ανάγει την ιδιωτικοποίηση σαν κύριο χαρακτηριστικό της κυβερνητικής της πολιτικής και από την άλλη, όταν μιλάμε για το συνεταιριστικό κίνημα, να έχουμε απροκάλυπτη ανάμειξη. Γιατί, αυτό θα συμβεί στα εσωτερικά της λειτουργίας ενός θεσμού, που από τη γέννησή του κύριο χαρακτηριστικό είχε την αυτοδιοίκηση.
Είναι θετικό, αγαπητοί συνάδελφοι, το ενιαίο ψηφοδέλτιο, όταν αυτό βέβαια συνοδεύεται από μειωμένη σταυροδοσία. Αντίθετα, είναι απαράδεκτο, όταν επιχειρείται ως πρόσχημα η συγκεκριμένη ρύθμιση για την επιβολή του πλειοψηφικού εκλογικού συστήματος. Γιατί, όταν έχουμε σταυροδοσία μέχρι το 50%, καθόλου απίθανο να οδηγηθούμε σ' αυτήν τη διαδικασία. Για μας δεν θα πρέπει η σταυροδοσία να ξεπερνά το 40% των εκλεγομένων.
'Οσον αφορά την παρουσία των μελών, αν θα είναι αυτοπρόσωπη ή όχι, έγινε κάποια διόρθωση στο άρθρο 11. Υπάρχουν βέβαια τα άρθρα 12 και 13, που αναφέρονται στην εκπροσώπηση.
Παρακαλώ, κύριε Υπουργέ, να δείτε το θέμα και να γίνει και στα σχετικά άρθρα η ανάλογη διόρθωση.
Πέραν όμως αυτών από τη στιγμή που το συγκεκριμένο νομοσχέδιο αποβάλλει τον κοινωνικό χαρακτήρα του συνεταιριστικού κινήματος και χωρίς να έχει προϋπάρξει από τη πλευρά της Κυβέρνησης η αντιμετώπιση του τεράστιου προβλήματος της υπερχρέωσης, εμείς δεν μπορούμε να ψηφίσουμε το νομοσχέδιο επί της αρχής. Καταψηφίζουμε το συγκεκριμένο νομοσχέδιο.
Πάντως το σίγουρο είναι ότι ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου, όταν μιλούσ για συνεργατικό πνεύμα, δεν φανταζόταν τότε ότι σήμερα μετά από τόσα χρόνια θα ερχόταν μια σοσιαλιστική κυβέρνηση, η οποία θα χρησιμοποιούσε το όνομά του σε ένα νομοσχέδιο που τουλάχιστον αυτό που κατορθώνει είναι να βάζει ένα πλαίσιο λειτουργίας των συνεταιριστικών οργανώσεων με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά και κερδοσκοπικά κριτήρια.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Ρόκος έχει το λόγο.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΟΚΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, αναμέναμε με αγωνία εδώ και τρία χρόνια να δοθεί μία λύση σε ένα σημαντικό πρόβλημα της χώρας μας, δηλαδή στο ζήτημα των αγροτικών συνεταιρισμών. Και βέβαια ήταν απαίτηση των καιρών, ήταν ανάγκη να γίνει κάτι τέτοιο, διότι τα αποτελέσματα του συνεταιριστικού κινήματος είναι γνωστά σε αυτήν την Αίθουσα και ο ελληνικός λαός τα έχει πληρώσει πανάκριβα. Θα μπορούσε κανείς να θυμηθεί το νόμο που περάσαμε για την υπερχρέωση κάποιων συνεταιριστικών οργανώσεων. Ιστορικά θα έλεγε κανείς ότι το συνεταιριστικό κίνημα στη χώρα μας ξεκίνησε το 1944 με τον ν. 1602, έχει δείξει από την αρχή αδυναμίες προσαρμογής στα σύγχρονα τότε δεδομένα. Αρκεί να πει κανείς ότι σε κείνον το νόμο είχαν γίνει επτακόσιες τροπολογίες. Οι νόμοι που ακολούθησαν ήταν ο ν. 1257/82 για τους γεωργικούς συνεταιρισμούς, ο οποίος εισάγει μεταξύ των άλλων το σύστημα των συνδυασμών στις εκλογές των συνεταιρισμών, ο ν. 1541/85 για τις αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις και ο 1667/82 για τους αστικούς συνεταιρισμούς. Υπήρχαν και άλλα νομοσχέδια, που δεν θέλω να τα αναφέρω.
'Ολοι αυτοί οι νομοι έδειξαν ότι αυτές οι συχνές αλλαγές προκάλεσαν μία πανσπερμία προσαρμογών που δημιούργησαν πάρα πολλα προβλήματα και τις προϋποθέσεις παρέμβασης των κομμάτων στη λειτουργία των συνεταιρισμών. Σταδιακά οι αγροτικοί συνεταιρισμοί γινοντουσαν εντολοδόχοι πολιτικών κομμάτων και κυβερνήσεων σε βαθμό που οι διοικήσεις τους να εκλέγονται μεν με δημοκρατικές διαδικασίες, αλλά με χρησιμοποίηση κομματικών μηχανισμών.
Θεωρούνται ως φορείς "άσκησης κοινωνικής πολιτικής" στο γεωργικό τομέα υπό την κηδεμονία των πολιτικών κομμάτων. Τελικά όμως ο θεσμός των συνεταιρισμών με την υπερχρέωσή του, με την κακοδιοίκηση, με την κακοδιαχείριση των αγροτικών συνεταιρισμών, στα μάτια του μέσου πολίτη διασύρθηκε και θεωρήθηκε αποτυχημένος κρατικοδίαιτος και κακοδιαχειριζόμενος.
Οι γεωργικές συνεταιριστικές οργανώσεις όμως είναι ένας φυσικός φορέας δημοκρατίας και άσκησης πολιτικής, που μαζί με την τοπική αυτοδιοίκηση θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ανάπτυξη του χωριού, της υπαίθρου, γιατί ενισχύουν και διευρύνουν τη γεωργική δραστηριότητα, σταθεροποιούν και δημιουργούν γεωργικές απασχολήσεις και νέες θέσεις εργασίας με τις γεωργικές βιοτεχνίες και βιομηχανίες που αξιοποιούν τα γεωργικά προϊόντα, βελτιώνουν το επίπεδο και τις συνθήκες ζωής στο χωριό και στην ύπαιθρο και εξομαλύνουν τις ανισότητες μέσα στην ύπαιθρο συντελώντας επίσης στην κοινωνική και πολιτιστική πρόοδο του χωριού και των ίδιων των πολιτών, δημιουργούν όρους δημοκρατικής διαδικασίας, καλλιεργούν και προωθούν τη συλλογικότητα, τη συμμετοχικότητα και την ανθρώπινη δραστηριότητα.
'Ολα αυτά τα αγαθά των συνεταιρισμών, που θα έπρεπε πράγματι και στη δική μας χώρα να έχουν ένα θετικό αποτέλεσμα είχαν ένα αρνητικότατο αποτέλεσμα.
'Ερχεται η Κυβέρνηση σήμερα επικαλούμενη τον εκσυγχρονισμό και τα ευρωπαϊκά δεδομένα, δίνοντας εξετάσεις στα ευρωπαϊκά κεκτημένα και κάνει παρεμβάσεις, που υπερβαίνουν των ήδη υφισταμένων κανόνων στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση.
Ακόμη και αν σήμερα συζητούν σε επιτροπές και δεν έχουν αποφασίσει στην αναπτυγμένη, πρότυπο για εμάς, Ευρωπαϊκή 'Ενωση και τις χώρες, εμείς πρωτοτυπούμε σε συγκεκριμένα άρθρα, δημιουργώντας έτσι ένα πλαίσιο που στην πραγματικότητα θα είναι αυτό το πλαίσιο που θα δυσφημίσει το αγροτικό και συνεταιριστικό κίνημα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ακόμη συζητιέται στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση, αλλά δεν έχει αποφασισθεί αν οι συνεταιριστικές οργανώσεις θα μπορούν να είναι συνεταιριστικές οργανώσεις επτά ατόμων. Πόσο μάλλον όταν στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση είναι γνωστό ότι οι αγροτικοί κλήροι είναι πολύ μεγαλύτεροι από τους δικούς μας κλήρους.
Την ίδια στιγμή -και αυτό είναι η ταφόπετρα του ίδιου του συνεταιριστικού κινήματος- στο άρθρο 5 εμπλέκονται οι παραγωγοί με τους μεταποιητές και φτιάχνουν έναν πρωτότυπο για τα δεδομένα της ελληνικής οικονομίας συνεταιρισμό.
Με λίγα λόγια, παρ' όλες τις αδυναμίες που είχε καθώς και τις διορθώσεις που είχε ανάγκη ο νόμος, εμείς ξεθεμελιώνουμε το συνεταιριστικό κίνημα. Είναι αδιανόητο να πεισθεί κανείς πως μπορεί να υπάρχει σύμπτωση λειτουργίας και συμφέροντος μεταξύ εμπόρων, παραγωγών και βιομηχάνων. Εξάλλου με δυσκολία το αποτολμήσαμε αυτό σε ένα άλλο επίπεδο των διεπαγγελματικών οργανώσεων και είναι και αυτό υπό αναμονή και υπό έλεγχο για να διαπιστωθούν και οι δυνατότητές τους.
Πώς είναι δυνατόν να κλείνουμε τα μάτια ότι το πρόβλημα του πρωτοβάθμιου συνεταιρισμού ήταν η διείσδυση σε αυτόν μέσα από κενά που είχαν αφήσει οι προηγούμενοι νόμοι όλων αυτών των αγροτοπατέρων του σύγχρονου συνδικαλιστικού κινήματος στη χώρα μας που τόσα δεινά έφερε. Δικηγόροι, γιατροί, οι περισσότεροι πρόεδροι. Πιθανόν να είναι καλοί δικηγόροι, ικανότατοι γιατροί και μηχανικοί, σε καμία περίπτωση όμως δεν μπορούν να ευθυγραμμιστούν με το ίδιο το κλίμα, που υπάρχει στον αγροτικό κόσμο, με την ίδια την πραγματικότητα. 'Αλλο να τους χρησιμοποιείς σαν εργαλεία στήριξης και άλλο να τους βάζεις στη διοίκηση.
'Ολο αυτό το πλέγμα των σχέσεων που δημιουργήθηκε και που έχει φθάσει σε επίπεδο ευτελισμού πολλές δευτεροβάθμιες οργανώσεις που τις καταχρέωσε και οδήγησε την ανάγκη στη χώρα μας με τον οβολό των πολιτών να τις ξεθεώσει, ενώ μέχρι χθες έμπαιναν από παράθυρα και από χαραμάδες, θέλουμε σήμερα να τους βάλουμε επίσημα και ευθέως από την πόρτα.
Αποδυναμώνεται τελείως απόλυτα η δυνατότητα στον αγρότη να μπορεί να διαφεντεύει το χωράφι του, να μπορεί να εκμεταλλεύεται τα προϊόντα του. Αυτό το ίδιο συμπληρώνεται και με τη δυνατότητα που δίνεται στο νομοσχέδιο -και θεωρώ ότι δεν είναι καθόλου τυχαία αυτά- της εκπροσώπησης από τρίτους. 'Ετσι οι γνωστοί τρίτοι μπαίνουν και αυτοί με τη σειρά τους από το παράθυρο. Εξουσιοδοτήσεις όχι μόνο για να ασκούν τα εκλογικά τους δικαιώματα, αλλά για να ασκούν και διοίκηση.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΡΓΥΡΗΣ: Το καταργήσαμε.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΟΚΟΣ: Πιστεύω ότι μέσα από πιέσεις θα αναγκαστείτε στο τέλος να καταργήσετε πολλά.
ΚΥΡΙΑΚ0Σ ΣΠΥΡΙΟΥΝΗΣ: Μαζί είμαστε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Δεν καταλαβαίνω αυτό το μαζί, ας πούμε, κύριε Σπυριούνη.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΟΚΟΣ: Να είμαστε μαζί, αλλά να έχουμε και μια κοινή αντίληψη και να έχουμε πάρει και μια απόφαση όλοι μαζί, πως ευθύνη δική μας είναι να διορθώνουμε και όχι να ξεθεμελιώνουμε αυτά που επί χρόνια δημιουργήθηκαν, αυτά που και σε άλλες χώρες του κόσμου αποτελούν το συστατικό στοιχείο προόδου και ανάπτυξης, γιατί η λογική του εκσυγχρονισμού σας έχει οδηγήσει σε παραπατήματα.
Θέλετε ουσιαστικά να διδάξετε τους Ευρωπαίους ή να καταθέσετε μια άποψη ότι εσείς τα καταλάβετε καλύτερα από αυτούς, που ακόμα σήμερα τα ψάχνουν. Και είπατε για το νόμο τον προηγούμενο των επτά μελών, τις οργανώσεις. Δεν σκεφθήκατε όμως πόσος είναι ο κλήρος των Ευρωπαίων αγροτών!
Μπαίνουμε στη λογική του ελέγχου. Από τη μια μεριά λέμε να περιορίσουμε τον κρατικό έλεγχο και την κρατική παρέμβαση και από την άλλη μεριά καταργούμε όλα τα αιρετά όργανα και βάζουμε ευθέως τον κρατικό έλεγχο, χωρίς τουλάχιστον να υπάρχει το στοιχείο της συνύπαρξης, της συλλειτουργίας και συναγωνιστικότητας στο να δοθούν αποτελέσματα.
Καταργείτε εντελώς τις εφορευτικές επιτροπές, οι οποίες θα είχαν τουλάχιστον ένα στοιχείο πληροφόρησης στους τεχνοκράτες ορκωτούς λογιστές για την ανθρώπινη πλευρά του συνεταιριστικού κινήματος, για τη διάσταση του πραγματικού προβλήματος, το οποίο βεβαίως μετά θα ελεγχθεί μέσα από διαδικασίες, τα εποπτικά συμβούλια.
Είναι πράγματι πάρα πολλές οι αδυναμίες. Θέλησα σε αυτά τα δέκα λεπτά να τονίσω την πλήρη αντίθεσή μου στο ίδιο το πνεύμα του νομοσχεδίου, το οποίο προέκυψε με έναν τρόπο, φαντάζομαι -γιατί έχω την αίσθηση ότι δεν ήταν αυτή η πρόθεση του Υπουργού- μέσα από πιέσεις των συγκροτημένων χώρων στο σοσιαλιστικό κίνημα, των γνωστών συνεταιριστών. Αυτοί ήταν οι ίδιοι αυτοί οι οποίοι υπονόμευσαν σε όλα τα επίπεδα το σοσιαλιστικό κίνημα. Πίεσαν και εκβίασαν την Κυβέρνηση για να μπορέσει να ρυθμίζει έτσι τα πράγματα, ούτως ώστε για μια ακόμη φορά αυτοί οι άνθρωποι με τις διασυνδέσεις τους, αυτοί οι άνθρωποι που σύνδεσαν μέσα από χαραμάδες και παράθυρα τη σχέση του παραγωγού με τον έμπορα, που οδήγησαν στην εκμετάλλευση του πρώτου, να συνεχίσουν με χειρότερο ακόμα τρόπο, πόσο μάλλον τώρα, που αποτελεί και θεμέλιο δημιουργικό του ίδιου πλαισίου-νόμου.
Θα προσπαθήσουμε, κύριε Υπουργέ, να κάνουμε τις δικές μας παρατηρήσεις, μιας και ως φαίνεται αυτό το νομοσχέδιο θα ήθελε χρόνο συζήτησης και χρόνο συνεργασίας, αλλά ήρθε σε μια περίοδο -και το γνωρίζετε αυτό καλά- όπου όλα τα φώτα της δημοσιότητας είναι στραμμένα σε άλλες δημοκρατικές διαδικασίες, εξίσου ασφαλώς απαραίτητες, που όμως υπονομεύουν την ουσιαστική λειτουργία, όπως την υπονόμευσαν και σε επίπεδα επιτροπής, όταν συζητήθηκε το νομοσχέδιο με διαδικασία μιάμισης ώρας τουλάχιστον στην πρώτη συνεδρίαση.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ (Υπουργός Γεωργίας): Εγώ φταίω γι' αυτό;
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΟΚΟΣ: Κύριε Υπουργέ, ασφαλώς και φταίτε γι' αυτό! Γιατί από την αρχή σας είπαμε ότι το φέρατε σε μια περίοδο όπου πράγματι δεν μπορούσε να γίνει ουσιαστική δουλειά. Είναι γνωστό το προεκλογικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί. Εξάλλου ήταν η μόνη απαίτηση που διαδικαστικά προβάλαμε από την αρχή και εμείς, αλλά και σύσσωμη η Αντιπολίτευση. Θέλετε ασφαλώς και το περνάτε, για να δημιουργήσετε για άλλη μια φορά το συνηθισμένο φαινόμενο να επιστρέψουμε ξανά με συνεχείς τροπολογίες, όπως μην ξεχνάτε έτσι έγινε και με το προηγούμενο νομοσχέδιο του Υπουργείου Γεωργίας. Αναφέρομαι στο νομοσχέδιο για τους νέους αγρότες, που κάθε φορά διαπιστώνεται μετά την ψηφοφορία του η μη αποτελεσματικότητά του και μη χρήση του.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο. (Στο σημείο αυτό την Προεδρική 'Εδρα καταλαμβάνει ο Γ' Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. ΛΟΥΚΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ)
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ (Υπουργός Γεωργίας): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η ανάγκη εκσυγχρονισμού του θεσμικού πλαισίου που διέπει τους συνεταιρισμούς έχει σήμερα διατυπωθεί απ' όλες τις πλευρές και όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά σε ευρωπαϊκό και σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι γνωστό ότι οι συνεταιριστικές οργανώσεις ανήκουν στους θεσμούς κοινωνικής οικονομίας τους οποίους η Ευρωπαϊκή 'Ενωση από τη Συνθήκη της Ρώμης, αλλά και πολύ αργότερα μετά το 1971 και μέχρι σήμερα έχει αναγνωρίσει ως σημαντικούς και αξιόπιστους θεσμούς ιδιαίτερα για θέματα της αγροτικής οικονομίας, αλλά και για τη μάχη εναντίον της ανεργίας και της κοινωνικής συνοχής.
Η Λευκή Βίβλος την οποία ετοιμάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τους συνεταιρισμούς είναι ένα μεγάλο γεγονός. Η ίδια η επιχειρηματική ανασυγκρότηση των συνεταιριστικών οργανώσεων και ιδιαίτερα το μέρος της μεγέθυνσής τους αποτελεί ένα μεγάλο θέμα στο οποίο με το νόμο που συζητάμε δίνουμε απάντηση. Δεν είναι δυνατόν σε μια εποχή όπου το διεθνές παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον σπρώχνει τις ιδιωτικές επιχειρήσεις και το ιδιωτικό κεφάλαιο σε μεγέθυνση και σε συγχωνεύσεις οργανώσεων, οι συνεταιριστικές επιχειρήσεις, οι επιχειρήσεις της κοινωνικής οικονομίας να παραμένουν κάτω από κρατικά δεσμά και επιβολές, δέσμιες, κατατεμαχισμένες και χωρίς ιδανικές, κεφαλαιακής συγκρότησης, μονάδες, χωρίς τη δυνατότητα να μπορούν να γίνουν αρκετά δυνατές και ισχυρές για να μπορούν να είναι μέσα στις αγορές.
Είναι γεγονός ότι αυτήν τη χρονιά κλείνουμε στο ελληνικό δίκαιο εκατό περίπου χρόνια από τότε που εμφανίστηκε η πρώτη οργανωμένη συνεταιριστική οργάνωση και ογδόντα πέντε χρόνια από τότε που βγήκε ο πρώτος προοδευτικός δημοκρατικός νόμος ο γνωστός 602/15 με εισηγητή τότε τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας τον Ανδρέα το Μιχαλακόπουλο. Από τότε μέχρι σήμερα πέρασαν πολλά χρόνια. Είναι γεγονός ότι αυτή η εμπειρία της εκατονταετίας μαζί με όλες τις τροποποιήσεις που έγιναν σε εκείνο το νομοθετικό πλαίσιο και ήταν πολλές, μας οδήγησαν σήμερα με σύνεση, περίσκεψη και με μελέτη των διεθνών θεμάτων και προβλημάτων του συνεταιριστικού κινήματος σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά κυρίως μέσα από τις διεργασίες που γίνονται στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση να επανατοποθετήσουμε στις σωστές βάσεις τους συνεταιριστικούς θεσμούς, ώστε αυτό το μεγάλο βάθρο ανάπτυξης να το ενισχύσουμε προς όφελος των γεωργικών εισοδημάτων και συνολικά της αγροτικής οικονομίας.
Είναι γεγονός ότι αυτός ο νόμος, νόμος - πλαίσιο, καταργεί στην ουσία όλο το προηγούμενο νομοθετικό πλαίσιο από το 1915 μέχρι σήμερα και εισάγει μέσα σε μια νέα φιλοσοφία και νέα λογική, τη λογική της απελευθέρωσης, διατάξεις και νόμους που δίνουν τη δυνατότητα στις συνεταιριστικές οργανώσεις να τις εκμεταλλευτούν σωστά και να παίξουν ακόμα καλύτερα το ρόλο τους.
Εμείς αυτό το νομοσχέδιο που μπορεί να έρχεται ένα μήνα πριν από την επίσημη προκήρυξη των εκλογών δεν το φέραμε απλώς επειδή κάτσαμε και το γράψαμε με τους ικανούς συνεργάτες και φίλους στο Υπουργείο Γεωργίας. Το συζητάμε επί έξι-επτά μήνες με όλες τις συνεταιριστικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις των οποίων τα συμπεράσματα μετά από πρόσκληση δικιά μας τα ακούσαμε στη Διαρκή Επιτροπή της Βουλής.
Και καλά θα κάνουν κάποιοι τουλάχιστον αυτούς που ακούσαμε που είναι στελέχη άλλων κομμάτων και όχι του δικού μας κόμματος και που συμφωνούν με τη θετική εξέλιξη και δίνουν θετική γνώμη στο νομοσχέδιο να καθήσουν να τους ακούσουν. Να ακούσουν τα δικά τους στελέχη και η Νέα Δημοκρατία και ο Συνασπισμός με τα οποία κάναμε διάλογο πολύμηνο για να φθάσουμε στην ΟΚΕ, την Οικονονομική και Κοινωνική Επιτροπή που έδωσε θετική γνώμη. 'Ολοι μαζί, όλοι οι κοινωνικοί εταίροι έδωσαν θετική γνώμη γι' αυτό το νόμο. Και τις παρατηρήσεις που κάναμε προς τιμή της η Κυβέρνηση τις έκανε δεκτές όπως έκανα δεκτές και τις δεκατρείς παρατηρήσεις που έγιναν στη Διαρκή Επιτροπή από τα κόμματα. Αυτό δείχνει ευθύνη, δείχνει σύνεση, δείχνει θέληση για να δημιουργήσουμε πραγματικά ένα νόμο πλαίσιο ο οποίος να είναι όχι ένας ευκαιριακός νόμος, αλλά ένας νόμος για τον νέο αιώνα, ένας νόμος ο οποίος πραγματικά θα στηρίζει τους κεντρικούς στόχους που είναι η ενίσχυση του συνεταιριστικού κινήματος.
Και αυτό το ενισχύσαμε ακόμη περισσότερο με τη δική μας πρόταση, ότι δεν θα καταθέσουμε άλλες τροπολογίες επειδή είναι προεκλογική περίοδος και δεν θα δεχθούμε καμιά τροπολογία ακριβώς, γιατί πιστεύουμε σ' αυτό που έχουμε κάνει και δεν το χρησιμοποιούμε για προεκλογικές ή άλλες σκοπιμότητες.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ο συνεταιριστικός θεσμός αποτελεί σε παγκόσμιο επίπεδο μια διαμορφωμένη μορφή οικονομικής δραστηριότητας. Εκατομμύρια μέλη, εκατοντάδες χιλιάδες εκατομμύρια οργανώσεων χρησιμοποιούν αυτό το θεσμό. 'Εχουν μεγεθυνθεί και μπορεί να μιλάμε εδώ αν βάλαμε εφτά ή όχι μέλη; Μα, το ευρωπαϊκό καταστατικό μιλάει για δύο μέλη. Και ειλικρινά πρέπει να πω σε όλους, ξεχάστε το συνεταιρισμό σαν σωματείο ή σαν κομματικό όργανο. Αν δείτε το συνεταιρισμό σαν οικονομική επιχείρηση κοινωνικού χαρακτήρα τότε θα μπορούμε να τον προσεγγίσουμε καλύτερα όχι τους αριθμούς που λαϊκίστικα λέμε αν είναι δύο ή πέντε. Και δύο και πέντε και επτά. Δεν πρόκειται για σωματείο που θέλουμε είκοσι μέλη για να ασχοληθούμε με την άλφα ή βήτα δραστηριότητα, επιχείρηση κάνουμε επιχείρηση θέλουμε.
Και να σας πω κάτι. Μιλάμε όλοι με το μοντέλο που έχουμε μπροστά μας με το πρότυπο που έχουμε μπροστά μας με τα ελληνικά δεδομένα. 'Εχουμε καταλάβει ότι έχουμε ψηφίσει νόμους σε επίπεδο Ευρωπαϊκής 'Ενωσης και μπορεί πια με κάποιον από αυτούς τους νόμους προοπτικά ένας ελληνικός και κάποιος ευρωπαϊκός συνεταιρισμός να μπορούν να ασκούν κοινή δραστηριότητα; Από πού κι ως πού δηλαδή, οπωσδήποτε ο συνεταιρισμός πρέπει να είναι οργανωμένος και να τον αναγνωρίζουμε σε επίπεδο μιας κοινότητας ή πρώην κοινότητας; 'Εχουν αλλάξει τα δεδομένα. Πρέπει να δούμε το συνεταιρισμό ως ιδέα και ως επιχειρηση και μέσα εκεί να τοποθετηθούμε.
Είναι γεγονός ότι οι συνεταιρισμοί αποτελούν οικονομικό σύστημα με κοινωνικό περιεχόμενο και αυτό δεν το αρνείται -αντίθετα το ενισχύει-και αυτό το θεσμικό πλαίσιο που σήμερα φέρνουμε στην Εθνική Αντιπροσωπεία. Είναι γεγονός ότι συνεταιρισμός δεν μπορεί να υπάρχει αν δεν υπάρχει συνεργασία, αν δεν υπάρχει αλληλεγγύη. Η συνεργασία αποτελεί για τους συνεταιριστές πραγματικά πρωτογενή πηγή παραγωγής πλούτου και από κει ξεκινάμε. Θα πρέπει να πούμε ότι όλα αυτά τα χρόνια που πέρασαν η συνεταιριστική ιδέα -γι' αυτό και κυριάρχισε ως βασική ιδέα ενότητας συμφερόντων αδυνάτων απέναντι σ' εκείνους που έχουν τη δύναμη και τον πλούτο- οι συνεταιρισμοί πραγματικά κυριάρχησαν γιατί προώθησαν τα συμφέροντά τους τα συμφέροντα των μελών τους και όχι γιατί ήταν κάποιες οργανώσεις που έπαιξαν ή έμειναν μέσα σε κάποιες ισορροπίες που φυσικά βοήθησαν άλλους, αλλά όχι τα συμφέροντα των αγροτών.
Το ίδιο σημαντικός, πέρα από οικονομικός, είναι και ο κοινωνικός σκοπός, ο κοινωνικός ρολος των συνεταιρισμών. Το γεγονός ότι ο συνεταιριστικός θεσμός εισήγαγε και εισάγει δημοκρατικές διαδικασίες στην οικονομική ζωή, τον καθιερώνει μέσα στο σύνολο -γιατί πραγματικά ο συνεταιρισμός δεν είναι απλά μία μικρή επιχειρηματική λειτουργία- των μελών του, επιδιώκει και τη διατήρηση του περιβάλλοντος και τη διατήρηση του οικοσυστήματος και την υπεροχή, αν θέλετε, του ανθρώπου απέναντι στο κεφάλαιο.
Ο συνεταιριστικός θεσμός πραγματικά πέρασε από πολλά στάδια. Είναι όμως γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα μετά από τις συζητήσεις που έγιναν στον ΟΗΕ στο Μάντσεστερ, μετά από τις συζητήσεις που έγιναν σε επίπεδο Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, κατέληξε και στον ακριβή ορισμό του και στις αξίες του. 'Ετσι συνεταιρισμός είναι μία αυτόνομη ένωση προσώπων που συγκροτείται εθελοντικά για την αντιμετώπιση των κοινών οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών αναγκών και επιδιώξεών τους δια μέσου μιας συνιδιόκτητης δημοκρατικά διοικούμενης επιχείρησης. Και αυτό τον ορισμό εμείς υιοθετούμε. Και φυσικά στις ίδιες θέσεις προσδιορίστηκαν και οι αξίες τις οποίες ο συνάδελφος Βαγγέλης Αργύρης ανέφερε, εννοώ τις επτά βασικές αρχές του συνεταιριστικού κινήματος που αυτό το σχέδιο νόμου σέβεται και οι οποίες τελείως επιγραμματικά είναι η εθελοντική και η ελεύθερη συμμετοχή, η δημοκρατική διοίκηση εκ μέρους των μελών, η οικονομική συμμετοχή των μελών, η αυτονομία και η ανεξαρτησία, η εκπαίδευση, πρακτική άσκηση και πληροφόρηση, η συνεργασία μεταξύ συνεταιρισμών και το ενδιαφέρον για την κοινότητα. Είναι γεγονός ότι αυτά δεν αποτελούν δόγμα. Αποτελουν, όμως, κατευθύνσεις γενικής φύσεως τις οποίες αποδέχεται αυτό το σχέδιο νόμου, ο νόμος-πλαίσιο Αλέξανδρος Παπαναστασίου που σήμερα συζητάμε.
Από την άλλη πλευρά είναι γεγονός ότι το οικονομικό περιβάλλον μέσα στο οποίο καλούνται σήμερα οι συνεταιρισμοί να δραστηριοποιηθούν κυριαρχείται από μορφές οξύτατου ανταγωνισμού. Η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας καθιστά αναγκαία την επιχειρηματική αποτελεσματικότητα αν θέλουμε πραγματικά να πετύχουμε στον τομέα της ανάπτυξης.
Η συντήρηση των συνεταιρισμών με τεχνικά μέσα, με επιδοτήσεις και προνόμια μπορεί να ανακουφίζουν προσωρινά, αποτελούν όμως ακριβώς τους φορείς εκείνους που δεν δημιουργούν λόγω της προσωρινότητος σε αύξηση της οικονομικής αποτελεσματικότητας.
Είναι γεγονός επίσης ότι η κατανομή των δικών μας συνεταιρισμών σε πρωτοβάθμιο και δευτεροβάθμιο επίπεδο έχει οδηγήσει σε δυσλειτουργίες, γι' αυτό και ένα από τα σημαντικότερα άρθρα αυτού του νομοσχεδίου είναι το άρθρο που δίνει συγκεκριμένα κίνητρα για συγχωνεύσεις. Στο χώρο της επιχειρηματικής, αλλά και της συνεταιριστικής δραστηριότητας, για λόγους αρχών, δεν χωρεί βίαιος τρόπος συγχωνεύσεων και συνενώσεων. Γι' αυτό και μέσα από το συγκεκριμένο άρθρο αλλά και από μελέτη και υπουργική απόφαση, η οποία είναι έτοιμη και έχει γίνει από το Ινστιτούτο Συνεταιριστικών Ερευνών και Μελετών -το είπα στη Διαρκή Επιτροπή, απλώς κάποιοι δεν το άκουσαν- δίνουμε κίνητρα, ώστε να ωθήσουμε και τους πρωτοβάθμιους και τους δευτεροβάθμιους συνεταιρισμούς σε συγχωνεύσεις, που πραγματικά θα δώσουν το μέγεθος εκείνο της συνεταιριστικής οργάνωσης που μπορεί να σταθεί στη διεθνή σκηνή, στις διεθνείς αγορές, στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον.
Από την άλλη πλευρά, το ενδιαφέρον της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης είναι γνωστό. 'Οπως είπα, από το άρθρο 58 της Συνθήκης της Ρώμης μέχρι σήμερα κύλησε πάρα πολύς χρόνος. Από τις ερμηνείες για το αν αντιστρατεύονται ή όχι τις αρχές της ανταγωνιστικότητας, μέχρι τη διαδικασία συνεννόησης, για να υπάρξει η Λευκή Βίβλος για τις συνεταιριστικές οργανώσεις, για να υπάρξουν κοινοί κανονισμοί, πραγματικά πέρασαν πολλά χρόνια, αλλά πάρθηκαν και σημαντικές αποφάσεις.
Δεν είναι τυχαίο ότι οι ομάδες παραγωγών, οι κοινές οργανώσεις αγορών πολλές φορές ασχολούνται και υπογραμμίζουν την ανάγκη της λειτουργίας και της στήριξης των συνεταιριστικών οργανώσεων.
Από την άλλη πλευρά, τόσο και η παραδοχή στα όργανα της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης ότι έχουμε και επιχειρηματικές οργανώσεις με κοινωνικό χαρακτήρα, οδήγησε και την Ευρωπαϊκή 'Ενωση να δημιουργήσει διεύθυνση κοινωνικής οικονομίας στη γενική διεύθυνση 23, που είναι για τις επιχειρήσεις, το εμπόριο, τον τουρισμό και την κοινωνική οικονομία.
Είναι γεγονός ότι στο δικό μας τόπο υπήρχε μία πίεση και μία ανάγκη να δημιουργήσουμε ένα καινούριο πλαίσιο. Αυτό το πλαίσιο δημιουργήθηκε μέσα από αυτό το νόμο, τον οποίο συζητήσαμε με όλα τα συνδικαλιστικά και συνεταιριστικά όργανα, όχι σε επίπεδο κορυφαίων οργάνων, αλλά και στο επίπεδο του συνόλου της χώρας και δεν είναι τυχαίο ότι και τα συνδικαλιστικά όργανα του αγροτικού τομέα των άλλων κομμάτων έχουν θετική γνώμη γι' αυτόν το νόμο πλαίσιο.
Αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι, οι κατευθυντήριες γραμμές του σχεδίου νόμου για τις αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις, τουλάχιστον όπως αυτές περιγράφονται σε αυτό το σχέδιο νόμου, είναι οι εξής οκτώ:
Πρώτον, δημιουργούμε ένα πραγματικό ρυθμιστικό πλαίσιο. Σε αντίθεση με τα προηγούμενα νομοθετήματα, το σχέδιο νόμου προχωρεί στις βασικές μόνο ρυθμίσεις του συνεταιριστικού θεσμού, αφήνοντας τις λεπτομέρειες να ρυθμίζονται από τα καθεστωτικά, ώστε να προσαρμόζονται στις ανάγκες των συνθηκών στην κάθε περιοχή, στο κάθε είδος παραγωγής. Αυτό είναι πολύ σημαντικό.
Δεν είναι δυνατόν και πάλι με την κρατική αυθαιρεσία, πολλές φορές, ειδικά σε περιόδους αυταρχικών καθεστώτων, ακραίων συντηρητικών καθεστώτων ή και δικτατοριών, το κράτος να παρεμβαίνει συνεχώς μέσα στη συνεταιριστική νομοθεσία και να επιβάλει δεσμά στην κυριολεξία στις συνεταιριστικές οργανώσεις.
Εγώ έχω πει πολλές φορές ότι οι συνεταιριστικές οργανώσεις είναι σε πολύ χειρότερη μοίρα από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις. Το νομοθετικό πλαίσιο που είχαμε, οδηγούσε πραγματικά σε χειρότερη μοίρα τις συνεταιριστικές οργανώσεις και ας υπάρχει η εντύπωση, λόγω των ρυθμίσεων των χρεών, ότι οι συνεταιριστικές οργανώσεις ήταν τα χαϊδεμένα παιδιά του κράτους. Το κράτος τις καταπίεσε, το κράτος τις οδήγησε στη σημερινή κατάσταση, ώστε μη πιστεύοντας στον εαυτό τους και μη έχοντας δυνάμεις, να μην μπορούν να παίξουν το συνολικό τους ρόλο στην αγροτική παραγωγή, την εμπορία, τις εξαγωγές και τη μεταποίηση σε όλους τους τομείς που ακολουθούν την παραγωγή των αγροτικών προϊόντων.
Η δεύτερη κατεύθυνση είναι η επιχειρηματική κατεύθυνση. Οι αγροτικοί συνεταιρισμοί σε αυτόν το νόμο αντιμετωπίζονται ως επιχειρήσεων μελών, που οφείλουν να είναι επιχειρηματικά ανταγωνιστικές στον οικονομικό στίβο, ως αυτόνομες επιχειρήσεις που διαχειρίζονται τα συμφέροντα των μελών τους με ευθύνη και χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις. Αυτό πρέπει να το πούμε.
Εμείς δεν δημιουργούμε ιδιωτικές επιχειρήσεις. Δεν ιδιωτικοποιούμε, όπως λένε κάποιοι, τις συνεταιριστικές οργανώσεις. Εμείς πιστεύουμε στον συνεργατισμό, πιστεύουμε στην ιδέα του συνεργατισμού, πιστεύουμε στις αρχές του, πιστεύουμε στον ορισμό που σας διάβασα, και στηρίζουμε αυτήν την επιχειρηματική μορφή, που έχει έντονο κοινωνικό χαρακτήρα.
Η τρίτη κατευθυντήρια γραμμή είναι η απόκτηση επαρκούς κεφαλαιακής βάσης. Παρέχονται δηλαδή, δυνατότητες άντλησης κεφαλαίων από τα μέλη με υποχρεωτικές, πρόσθετες και προαιρετικές μερίδες, αλλά και από το προσωπικό και τρίτους, που μπορούν να αποκτούν προαιρετικές μερίδες με ειδικά κίνητρα, που καθορίζονται από τα καταστατικά και φυσικά με χίλιους δυο άλλους τρόπους, για να μπορούν αυτές οι επιχειρήσεις να βρίσκουν κεφάλαια, πέρα από το μονόδρομο της αγροτικής πίστης.
Η τέταρτη κατευθυντήρια γραμμή είναι η σύγχρονη διοίκηση, το σύγχρονο μάνατζμεντ. Παρέχεται η δυνατότητα να αξιοποιούνται στελέχη εξειδικευμένα στο μάνατζμεντ, με εκχώρηση της διαχείρισης από το διοικητικό συμβούλιο. Για πρώτη φορά δημιουργούμε το θεσμό αυτό, που διαχωρίζει το εκλεγμένο στέλεχος από τη διοίκηση και προς αυτήν την κατεύθυνση πραγματικά μπορούμε και με κίνητρα ακόμη να στηρίξουμε το αναγκαίο όργανο λειτουργίας μιας επιχείρησης, που είναι το συνολικό μάνατζμεντ ή ο ίδιος ο μάνατζερ.
Η πέμπτη κατευθυντήρια γραμμή είναι οι συστηματικοί έλεγχοι. Για πολλά χρόνια είναι γνωστό ότι είχαμε εποπτικά συμβούλια, είχαμε τις εποπτικές υπηρεσίες της Αγροτικής Τράπεζας, αλλά βλέπουμε ότι όλα αυτά δεν οδήγησαν πουθενά. Μπορεί να οδήγησαν για πολλά χρόνια σε έναν καλό έλεγχο, αλλά βλέπουμε ότι στο τέλος και χρέη δημιουργήθηκαν και έλεγχοι δεν γίνονται.
Σήμερα η ελεγκτική διαδικασία αποτελεί επιστήμη, απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις και δεν μπορεί το κάθε μέλος, το οποίο εκλέγεται, όπως ένα σωματείο, σαν εξελεγκτική επιτροπή, να παίξει το ρόλο σε τόσο μεγάλα μεγέθη και τόσο πολυσύνθετους οργανισμούς. Γι' αυτό η επιλογή, η κατευθυντήρια γραμμή είναι οι έλεγχοι, με τους οποίους διασφαλίζονται τα συμφέροντα των μελών και των συναλλασσομένων με τις αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις, να είναι παρόμοιοι με τις ισχύουσες για όλες τις άλλες μορφές επιχειρήσεις, άρα ελεγκτικές εταιρίες και τα ελεγκτικά όργανα, που έχουν την έγκριση της πολιτείας.
Η έκτη κατευθυντήρια γραμμή έχει σχέση με την απομάκρυνση από την έμφαση που δίνεται στις εκλογικές διαδικασίες. Από τη στιγμή που τις θεωρούμε επιχειρήσεις με κοινωνικό χαρακτήρα, δεν μπορούμε να σταθούμε στη λογική των ανά διετία μεγάλων εκλογικών αναμετρήσεων, για τις όποιες θέσεις. Γι' αυτό καθιερώνουμε το ενιαίο ψηφοδέλτιο και γι' αυτό καθιερώνουμε αυτό το εκλογικό σύστημα μέχρι 50% των σταυρών, παρ' ότι το σωστότερο και στις άλλες ευρωπαϊκές οργανώσεις και μέσα από την εμπειρία, θα ήταν ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό, γιατί εδώ μιλάμε για επιχείρηση, που πρέπει να διοικηθεί και όχι για ισορροπίες που πρέπει να υπάρχουν μεταξύ των όποιων ομάδων μέσα σε ένα συνεταιρισμό.
Φυσικά ακολουθούμε αυτήν τη μέση οδό και γνωρίζουμε ότι είναι μία μέση οδός, μία συμβιβαστική πρόταση, γιατί ούτε η ακραία αναλογική ούτε και το πλειοψηφικό θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα ενδιάμεσο συμβιβαστικό, μεταβατικό σύστημα.
Η έβδομη κατευθυντήρια γραμμή είναι τα κίνητρα που είπα προηγουμένως για συγχωνεύσεις και ανάπτυξη.
Διευκολύνουμε τις συγχωνεύσεις με τη δημιουργία μεγάλων επιχειρηματικών μονάδων. Δεν μπορούμε να έχουμε επτά χιλιάδες πρωτοβάθμιους συνεταιρισμούς, δεν μπορούμε να έχουμε εκατόν πενήντα έξι δευτεροβάθμιες οργανώσεις και να έχουμε μηδενική παρέμβαση στις ευρωπαϊκές και διεθνείς αγορές. Πρέπει να αποκτήσουμε με κίνητρα, φορολογικά, επενδυτικά, ανθρώπινου δυναμικού -τα οποία όπως είπα είναι έτοιμα μέσα από συγκεκριμένη μελέτη που έγινε τους τελευταίους έξι μήνεςδυνατούς και ισχυρούς συνεταιρισμούς που να πάρουν στα χέρια τους την πολιτική, ιδιαίτερα της εμπορίας και των εξαγώγιμων προϊόντων.
Χαίρομαι, γιατί και αυτό έχει γίνει απόλυτα δεκτό από όλες τις συνεταιριστικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις. Και πρέπει να σας πω κάτι το οποίο για μένα είναι πολύ σημαντικό και εντυπωσιακό. Από τις εκατόν πενήντα έξι δευτεροβάθμιες οργανώσεις μόνο μία διεφώνησε. Οι άλλες εκατόν πενήντα πέντε συμφώνησαν. Και η διαφωνία της μίας ήταν ακριβώς γιατί είχε μόνο εκλογικές πολιτικές και κομματικές λογικές και είναι σε μία περιοχή άλλων συμφερόντων.
Τέλος, το καταστατικό, που είναι η όγδοη κατευθυντήρια γραμμή, τονώνει το ενδιαφέρον των μελών. Αυτό ήταν ένα μεγάλο θέμα στο οποίο έπρεπε να απαντήσουμε, γι'αυτό το καταστατικό μπορεί να προβλέπει και τη χορήγηση πρόσθετων μερίδων στα μέλη που διεξάγουν τις συναλλαγές τους με το συνεταιρισμό.
Επειδή δεν μπορούμε να πούμε σε κάποιον, μην είσαι ή να είσαι μέλος, -αυτό είναι ελεύθερο- δεν μπορούμε να μη δίνουμε κίνητρα, τα οποία να στηρίζουν και να προωθούν εκείνους που θέλουν να είναι μέσα στο συνεταιρισμό, που να συναλλάσσονται με το συνεταιρισμό. 'Οχι εκείνους οι οποίοι ό,τι είναι καλό το δίνουν στους εμπόρους και ό,τι είναι κακό πάνε και το πουλάνε στο συνεταιρισμό.
Αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι, είναι γεγονός ότι βρισκόμαστε σε μία άλλη εποχή. Και πολλές φορές έχω πει ότι πράγματι τους πόρους, τις κοινοτικές ενισχύσεις από τα ευρωπαϊκά όργανα καταφέραμε και τους διασφαλίσαμε. Το κόστος εισροών καταφέρνουμε και το συμπιέζουμε. Αλλά αυτά είναι δικά μας θέματα. Οι διεθνείς αγορές δεν ξέρουν από κυβερνήσεις, από κόμματα. Ξέρουν από προϊόντα που πωλούνται. Και ένα προϊον θα πωληθεί μόνο αν μπορεί να μπει σε μία αγορά, αν έχει ανταγωνιστικά στοιχεία και μόνο έτσι θα πετύχει μία καλύτερη τιμή. Στις διεθνείς αγορές επειδή έχουμε τα καλύτερα προϊόντα, ιδιαίτερα μέσα στο χώρο της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης μπορούμε να μπούμε. Αλλά θα μπούμε με ισχυρούς συνεταιρισμούς, με διεπαγγελματικές ενώσεις, με εταιρείες προώθησης εξαγωγών και με μία σειρά από άλλες μορφές εθνικών παρεμβάσεων. Μέσα από αυτές τις θεσμικές αλλαγές θα υπάρξουμε δυναμικά στις διεθνείς αγορές.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, οι αγρότες γνωρίζουν ποιοι αντιμετωπίζουν σοβαρά και υπεύθυνα τα θέματα των θεσμών, των προϊόντων, της ίδιας τους της ζωής και φυσικά το εισόδημά τους.
Μπορεί ιστορικά στη δεκαετία του '90 από τη μεγάλη ήττα της GATT που υποστήκαμε σαν Ευρωπαϊκή 'Ενωση και σαν χώρα το 1992 να έχουμε σε μία σειρά από προϊόντα υστερήσεις. Και καλά θα κάνουν όσοι μιλάνε για το βαμβάκι να πάνε να δουν τη ρήτρα ειρήνης του 1992 στα πλαίσια της GATT για να δουν γιατί δεν μπορούμε να έχουμε περισσότερα λεπτά και περισσότερους τόνους.
Επειδή άκουσα όλες τις ομιλίες με πολλή προσοχή, κάποιοι -και ιδιαίτερα όσοι θέλουν να κυβερνήσουν τον τόπο μέσα από την εναλλαγή των κομμάτων εξουσίας- καλά θα κάνουν να μη χρησιμοποιούν τους αγρότες ως εκλογικά αντικείμενα. Δεν είναι οι μαύροι που τους τάζουμε χάντρες για να τους προσελκύσουμε και μετά να τους ξεχάσουμε. Γιατί ο αγροτικός κόσμος δεν ξεχνάει τη διακυβέρνηση της χώρας από το 1989 μέχρι το 1993 από τη Νέα Δημοκρατία. Δεν ξεχνάει αυτούς που διέλυσαν την ΚΥΔΕΠ και κατέστρεψαν το πολλαπλασιαστικό υλικό και αύξησαν τις τιμές. Δεν ξεχνάει εκείνους που ανέβασαν τα επιτόκια στο 23%. Δεν ξεχνάει εκείνους που έκαναν τις συμβιβαστικές συμφωνίες το 1992 στα ευρωπαϊκά όργανα.
Επομένως, καλά θα κάνουμε, όσοι θέλουμε να λέμε ότι πειθαρχούμε ή ζούμε μέσα στο ευρωπαϊκό περιβάλλον -γιατί μπορεί τα κόμματα στην Ελλάδα να εναλλάσσονται, αλλά το ευρωπαϊκό περιβάλλον και οι δεσμεύσεις που έχουμε μένουν- καλά θα κάνουν όσοι μιλούν για το αύριο να χτίζουν και για το αύριο.
Εμείς επειδή είμαστε κόμμα με ευρωπαϊκό προσανατολισμό, επειδή κάναμε πολλά και μεγάλα βήματα για να χτίσουμε αυτό που έχουμε χτίσει σήμερα και επειδή θα είμαστε κυβέρνηση αύριο, ακόμα και τον τελευταίο μήνα αυτής της Βουλής χτίζουμε για το αύριο, γιατί το αύριο θα είμαστε εμείς. Ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑ.ΣΟ.Κ.)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο κ. Τσιτουρίδης έχει το λόγο.
ΣΑΒΒΑΣ ΤΣΙΤΟΥΡΙΔΗΣ: Εγώ χαίρομαι, κύριε Υπουργέ, που στα πολιτικά σας γεράματα στο ΠΑ.ΣΟ.Κ. ανακαλύψατε ότι είστε κόμμα με ευρωπαϊκό προσανατολισμό. Αλλά μην προκαλείτε τη Νέα Δημοκρατία διεκδικώντας το μονοπώλιο του ευρωπαϊκού προσανατολισμού.
'Ησασταν εσείς στο ΠΑ.ΣΟ.Κ. βιολογικά και πολιτικά ενήλικες όταν λέγατε τα πλέον αφελή και ανόητα, τα οποία άκουσε αυτός ο τόπος, όταν δεν μπορούσατε να κατανοήσετε στις αρχές της δεκαετίας του '80 το πόσο σημαντική υπόθεση ήταν η ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση και μιλούσατε για ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο. 'Ησασταν εσείς οι οποίοι λέγατε το τι καταστροφές θα γίνουν στον αγροτικό τομέα εάν μπούμε στην ΕΟΚ. 'Ηταν ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας ο κ. Παπαντωνίου, ο οποίος υπεστήριζε το 1980 με τη διατριβή του την καταστροφή της χώρας και των αγροτών, από την ένταξη.
Μη μας προκαλείτε, λοιπόν, και μη γυρνάτε πίσω, διότι τα δεδομένα τα οποία υπάρχουν καταδεικνύουν τον τραγικό ρόλο τον οποίο είχατε και έχετε. Και φοβούμαι ότι την τακτική με τις οποίες ταλανίσατε την πολιτική ζωή θα συνεχίσετε να έχετε στα προσεχή χρόνια.
Μιλούμε για ένα τομέα στον οποίο οι ευθύνες σας για τη διάλυση, γι' αυτό το οποίο υπάρχει σήμερα είναι σημαντικές, κύριε Υπουργέ. Μιλούμε για ένα τομέα στον οποίο έρχεστε παραμονές εκλογές να μιλήσετε για θεσμούς και για μέτρα, όταν στον τομέα στον οποίο προϊστασθε υπάρχουν όλα τα χαρακτηριστικά της έντονης και παρατεταμένης κρίσης: Στασιμότητα στην παραγωγή, στασιμότητα στην παραγωγικότητα, στασιμότητα στις δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, αναντιστοιχία στην προσφορά ανάμεσα στα εγχώρια και στα διεθνή προϊόντα, διεύρυνση του εμπορικού ισοζυγίου αγροτικών προϊόντων, μείωση του αγροτικού εισοδήματος επί τέσσερα χρόνια, εγκατάλειψη της υπαίθρου, μείωση του αγροτικού πληθυσμού. 'Ολα συνέβησαν αυτά τα τελευταία χρόνια.
'Ολα αυτά, λοιπόν, οδηγούν σε μία παρατεταμένη κρίση. Και πραγματικά είναι πρόκληση για μας στη Νέα Δημοκρατία, όπως είναι πρόκληση για τους αγρότες και κτηνοτρόφους να σας ακούν να λέτε ότι τα δεινά της ελληνικής γεωργίας οφείλονται στη διακυβέρνηση του 1990 με 1993.
Είναι πρόκληση να ομιλείτε εδώ, κάνοντας διαλέξεις για το τι πρέπει να γίνει στο συνεταιριστικό κίνημα, όταν παραδώσατε ένα συνεταιριστικό κίνημα το 1989 που χρώσταγε πάνω από πεντακόσια δισεκατομμύρια δραχμές στην Αγροτική Τράπεζα με την "κοινωνική πολιτική" σας την οποία κάνατε; Μην μας προκαλείτε, λοιπόν, στη Νέα Δημοκρατία.
Επιπλέον η συνεχιζόμενη κρίση στον αγροτικό τομέα εντείνει και επιτείνει τα μεγάλα κοινωνικά αδιέξοδα στα αστικά κέντρα. Παρ'όλα τα προβλήματά του ο αγροτικός τομέας είναι ένας πολύ σημαντικός τομέας και δυστυχώς δεν το έχετε καταλάβει στο ΠΑ.ΣΟ.Κ. Η ανυπαρξία σας, η αφέλειά σας, οι κακές σας πολιτικές, οι αντιαγροτικές σας πολιτικές οδηγούν στα φαινόμενα στα οποία προανέφερα και στην έντονη κρίση.
Εκείνο το οποίο έχετε πετύχει επί ημερών σας, κύριε Υπουργέ, είναι να αυξάνει η ανεργία και στα αστικά κέντρα εξαιτίας της αγροτικής εξόδου. Αυτοί είναι οι δείκτες, αυτή είναι η κατάσταση. Αυτή είναι η κρίση των Ελλήνων αγροτών. Δεν θα σας ψηφίσουν οι 'Ελληνες αγρότες με τις διαλέξεις που κάνετε παραμονές εκλογών για το πώς πρέπει να είναι το συνεταιριστικό κίνημα. Θα σας ψηφίσουν για τον ευτελισμό του συνεταιριστικού κινήματος για τον οποίο ευθύνεστε.
Εσείς ήσασταν στο ΠΑΣΟΚ βιολογικά και πολιτικά ενήλικες, ο κ. Σημίτης ως Υπουργός Γεωργίας, ο κ. Ποττάκης ως Υπουργός Γεωργίας, όταν ασκούσατε "κοινωνική" πολιτική, χωρίς να εγγράφετε τις πιστώσεις στον τακτικό προϋπολογισμό, αλλά βάζοντας το συνεταιριστικό κίνημα να χρεώνεται στην Αγροτική Τράπεζα. Τολμάτε να μας πείτε για το '90 απόψε εδώ, μιλώντας για τις συνεταιριστικές οργανώσεις;
Μας είπατε ότι διαλύσαμε την ΚΥΔΕΠ. Τριακόσια εξήντα δισεκατομμύρια δραχμές χρώσταγε η ΚΥΔΕΠ το 1990 από την κοινωνική σας πολιτική στο ΠΑΣΟΚ. Ποιος τη διέλυσε την ΚΥΔΕΠ, κύριε Υπουργέ; Τριακόσια εξήντα δισεκατομμύρια χρώσταγε το 1990 μόνο μια συνεταιριστική οργάνωση.
Με έκπληξη άκουσα εδώ απόψε, όπως διάβασα και σε μια συνέντευξή σας προχθές, για τις επώδυνες συμφωνίες της GATT του 1992. Στις λίγες εβδομάδες που σας απέμειναν στο Υπουργείο Γεωργίας, ενημερωθείτε ποιος υπέγραψε την GATT. Στο τελευταίο συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας τον Σεπτέμβρη του 1993 που παρέστησαν Υπουργοί της Νέας Δημοκρατίας, ο κ. Κοσκινάς Υπουργός, ο κ. Μπασιάκος Υφυπουργός, είχαμε κατορθώσει κάτι πάρα πολύ σημαντικό. Μετά την αναθεώρηση του 1992, η οποία επέτυχε σημαντικές αντισταθμίσεις για όλα τα προϊόντα για τα οποία υπήρξαν θεσμικές μειώσεις στις τιμές, αντισταθμίσεις πλήρεις. Για τις ενδεχόμενες μειώσεις της κοινοτικής στήριξης, πετύχαμε το Σεπτέμβρη του 1993 μια ρήτρα που έλεγε για ό,τι θα αναθεωρηθεί στο μέλλον, θα υπάρχουν αντισταθμίσεις και ειδικά για τα μεσογειακά προϊόντα. Και δυστυχώς ότι αναθεωρήθηκε επί ημερών σας μετά, με πρώτη περίπτωση τα οπωροκηπευτικά, δεν προβλήφθηκε αντιστάθμιση. Και για το αν ήταν επώδυνες οι συμφωνίες της Νέας Δημοκρατίας, θα φρεσκάρω τη μνήμη σας, αν γνωρίζετε τα περιστατικά, για να σας πω ότι παραμονές Χριστουγέννων του '93 ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εξωτερικών, ο εκλειπών Κρανιδιώτης, ο οποίος εκπροσωπούσε την Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ σε ένα μεικτό συμβούλιο στο οποίο θα έπρεπε να είναι τρεις Υπουργοί και επροσωπείτο η Ελλάδα από ένα γενικό γραμματέα, με τηλεγράφημά έστελνε στην Αθήνα το μήνυμα λέγοντας, "εκτιμώ -διότι ήταν ανοικτή η διαπραγμάτευση- ότι η συμφωνία για τον αγροτικό τομέα, είναι ωφέλιμη για τα ελληνικά προϊόντα. Αν έχετε αντίρρηση πείτε το μου". Δεν υπήρχε καμία αντίρρηση στην Αθήνα το Δεκέμβριο του '93. Γι' αυτό κλείσατε την πολιτική συμφωνία επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ το Δεκέμβριο του 1993 για την GATT και υπογράψατε την τελική συμφωνία τον Απρίλιο του '94. Ποιες είναι, λοιπόν, οι επώδυνες ρυθμίσεις της Νέας Δημοκρατίας; Τα επώδυνα άρχισαν μετά, όταν άρχισαν οι αναθεωρήσεις, χωρίς αντισταθμίσεις, όταν χάθηκε κάθε επαφή με τις Βρυξέλλες, μέσα από ανεκδιήγητες πολιτικές πολιτικών μικρού βεληνεκούς και όταν η μια ήττα άρχισε να έρχεται μετά την άλλη. Εκεί άρχισαν τα τραγικά για την ελληνική γεωργία.
Και επειδή μιλούμε για συνεταιριστικό κίνημα, ο ομφάλιος λώρος τον οποίο δημιουργήσατε με ευθύνες της πολιτικής σας ανάμεσα στο συνεταιριστικό κίνημα και στην ΑΤΕ, δεν έχει κοπεί ακόμα. Ρυθμίσεις επί ρυθμίσεων και το συνεταιριστικό κίνημα δεν κατόρθωσε να σταθεί στα πόδια του, λόγω των πολλών επαναλαμβάνω δισεκατομμυρίων χρεών που κληρονόμησε από τις αφελείς και από τις κακές πολιτικές σας της δεκαετίας του '80.
Εμείς ξεκινήσαμε στη δεκαετία του '90 μια σημαντική προσπάθεια για να εξυγιάνουμε το συνεταιριστικό κίνημα. Δεν έφθαναν οι ρυθμίσεις. Διότι και καθ' όλην την περίοδο '90-'93 θυμόσασταν τον καλό σας εαυτό. Καίγατε νομαρχίες, βάζατε μπροστά τα συνεταιριστικά στελέχη να κλείνουν τους δρόμους και ξαναθυμηθήκατε τα ΕΟΚ και ΝΑΤΟ και τις τιμές Βρυξελλών ή Αθηνών, που θα ξαναθυμηθείτε σε λίγο.
Μη μας μιλάτε λοιπόν εδώ για ευθύνες. Εμείς σταθερά είτε είμαστε στην Αντιπολίτευση είτε είμαστε στην Κυβέρνηση, έχουμε άποψη για το πώς πρέπει να είναι το συνεταιριστικό κίνημα και για το τι πρέπει να κάνουν τα συνεταιριστικά στελέχη. 'Αλλοι αλλάζουν απόψεις ανάλογα με το αν είναι στην Κυβέρνηση ή στην Αντιπολίτευση. Και έρχονται εδώ απόψε να μας κάνουν διαλέξεις για το πώς πρέπει να είναι το συνεταιριστικό κίνημα. Αντί να μας κάνετε διαλέξεις, να κάνετε αυτοκριτική για το τι κάνατε στο συνεταιριστικό κίνημα, ως Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα και δυστυχώς δεν αλλαξαν αυτές οι πρακτικές ούτε σήμερα. Ο ομφάλιος λώρος με την Αγροτική Τράπεζα παραμένει και χρησιμοποιείτε την Αγροτική Τράπεζα, αντί να κάνετε ουσιαστική εξυγίανση, σε ύποπτα δυσώδη και νοσηρά πολιτικά παιχνίδια να ανεβοκατεβάζετε το δείκτη στο χρηματιστήριο. Αυτό έχετε κάνει μέχρι σήμερα και πάτε να κάνετε και μια πλήρη ιδιωτικοποίηση τώρα.
Θα σας πω τη θέση της Νέας Δημοκρατίας, γιατί μας ρωτάτε ποια είναι η θέση μας. Βεβαίως η Αγροτική Τράπεζα πρέπει να εξελιχθεί, να μπει στον τραπεζικό ανταγωνισμό, να γίνει μια τράπεζα, κύριε Υπουργέ της Γεωργίας, πολλαπλών χρήσεων, με εξειδικευμένο όμως και με ιδιαίτερους κανόνες λειτουργίας ειδικού κλάδου Αγροτικής Πίστεως. Αυτό πάει να χαθεί σήμερα.
Ανακαλύψατε στα πολιτικά γηρατειά σας το νεοφιλελευθερισμό και πιστεύετε ότι η Αγροτική Τράπεζα πρέπει να γίνει Εθνική Τράπεζα ή Εμπορική. Κρατείστε το μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα που έχει αυτή η Τράπεζα, μην τα διαλύετε όλα στα πλαίσια του άκρατου νεοφιλελευθερισμού που σας διακρίνει και με το πώς θα παίξετε παιχνίδια στο Χρηματιστήριο με την Αγροτική Τράπεζα για να διασώσετε ό,τι δεν μπορεί να διασωθεί πλέον. Αυτή είναι η θέση της Νέας Δημοκρατίας.
Από κει και πέρα, επειδή πολύς θόρυβος έγινε τελευταία και αφορά και τις συνεταιριστικές οργανώσεις, θέλω να πω το εξής: Χωρίς ντροπή βγήκατε προχθές με τον κ. Παπαντωνίου να μας πείτε, ότι είναι παροχή προς τους αγρότες η μείωση των επιτοκίων της Αγροτικής Τράπεζας, όταν είναι καθυστερούμενη και οφειλόμενη η εμπορική πράξη της Αγροτικής Τράπεζας. Δεν μπορεί να μειώνονται τα επιτόκια σ'όλες τις τράπεζες και η Αγροτική να μένει με υψηλότερα επιτόκια. Αυτό τολμήσατε παραμονές εκλογών να το εμφανίζετε ως παροχή σας στους αγρότες. Και παρά τις όποιες μειώσεις οι οποίες υποχρεωτικώς γίνονται στα πλαίσια του τραπεζικού ανταγωνισμού, το επιτόκιο της Αγροτικής Τραπέζης είναι και μιάμισυ και δυο και τρεις μονάδες παραπάνω από τα επιτόκια των άλλων τραπεζών. Και αν μου βρείτε έναν αγρότη σε όλην την Ελλάδα ο οποίος από τώρα μέχρι τις εκλογές θα πάει σ' ένα υποκατάστημα της Εμπορικής Τραπέζης και θα μπορέσει να ρυθμίσει τα χρέη του σύμφωνα με τη ρύθμιση που ψηφίσατε ή θα μπορέσει να βρει επιτόκιο 9%, να μας τον φέρετε, να μας τον δείξετε, να τον βγάλετε σε σποτάκι στην προεκλογική σας εκστρατεία. Εκεί μαζί με τη γέφυρα του Ρίου Αντιρρίου, να μας βγάλετε και αυτόν.
ΗΛΙΑΣ ΒΕΖΔΡΕΒΑΝΗΣ: Να περπατάει στη γέφυρα του Ρίου Αντιρρίου.
ΣΑΒΒΑΣ ΤΣΙΤΟΥΡΙΔΗΣ: Ναι, να περαπατά στη γέφυρα. Θα χαρούμε πολύ. Δείχνετε με τη συμπεριφορά σας ότι φτιάξατε ένα θαυμαστό κόσμο μέσα στην κοινωνική και πολιτική ερημιά σαν της Αθήνας και μέσα στο γυάλινο κόσμο σας, και πιστεύετε όλα πάνε καλά στη γεωργία, ότι θα σωθεί το συνεταιριστικό κίνημα. Δεν σώζεται το συνεταιριστικό κίνημα με αλλαγές νόμων παραμονές των εκλογών.
Δεν έχετε κανένα λόγο να πιέζετε και να επιμένετε. Αποσύρετε το νομοσχέδιο αυτό. Μας είπατε ότι κάνετε διάλογο επτά μήνες με τις συνεταιριστικές οργανώσεις. Εάν κάνετε διάλογο επτά μήνες, προς τι η βιασύνη σας να φέρετε την προηγούμενη εβδομάδα μέσα σ'ένα βράδυ το νομοσχέδιο και την επόμενη την Ειδική Επιτροπή Γεωργίας. Και να ερχόμεθα σήμερα σε προεκλογική περίοδο, σε μη ουδέτερη και προσήκουσα πολιτικά εκ των πραγμάτων εποχή λόγω του προεκλογικού κλίματος στο οποίο έχετε οδηγήσει τη χώρα εδώ και ένα χρόνο τώρα, να μιλήσουμε για αγροτικό νομοσχέδιο, για τους συνεταιρισμούς. Δεν γίνεται έτσι.
Αν σέβεστε το θεσμό, αν επιδεικνύετε όπως είπατε ευθύνη, σύνεση και έχετε θέληση, η θέση μας είναι να αποσύρετε αυτό το νομοσχέδιο, να δεσμευθούμε όλα τα κόμματα εδώ- εκτιμώ ότι εδώ θα είμαστε ως κόμματα και στην επόμενη Βουλή- να συζητήσουμε πολύ σοβαρά για το τι πρέπει να γίνει.
Εκείνο το οποίο πιστεύουμε εμείς ως Νέα Δημοκρατία είναι πως ό,τι νόμους και αν αλλάξετε, με την πολιτική κουλτουρα την οποία επιδείξατε όλες αυτές τις δεκαετίες σε ό,τι αφορά τις σχέσεις συνεταιριστικού κινήματος και πολιτείας, δεν μπορεί ν' αλλάξει τίποτα στο συνεταιριστικό κίνημα. Αλλαγή στο συνεταιριστικό κίνημα απαιτεί και προϋποθέτει αλλαγή της διακυβέρνησης του τρόπου της χώρας. Σημαίνει αλλαγή κυβέρνησης, σημαίνει το τέλος της πολιτικής κουλτούρας της ήσσονος προσπάθειας, της διάλυσης, της "κοινωνικής" πολιτικής με χρέη προς την Αγροτική Τράπεζα του συνεταιριστικού κινήματος. Γι'αυτό δεν μπορούμε ως Νέα Δημοκρατία να συζητάμε εδώ για ένα νομοσχέδιο το οποίο ακόμη και αν το ψηφίσετε με την εναπομείνασα τυπική κυβερνητική πλειοψηφία εδώ, ούτε πρόκειται να το εφαρμόσετε μέσα στις προσεχείς εβδομάδες ούτε πρόκειται να λύσει κανένα μεγάλο ζήτημα.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο κ. Βεζδρεβάνης.
ΗΛΙΑΣ ΒΕΖΔΡΕΒΑΝΗΣ: Κύριοι συνάδελφοι, δεν αντέχω στον πειρασμό να μην αναφερθώ στο τελευταίο λεπτό της ομιλίας του κυρίου Υπουργού. Για μια ακόμη φορά προκάλεσε τη Νέα Δημοκρατία και τη νοημοσύνη της Βουλής.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ (Υπουργός Γεωργίας): Mα με προκάλεσε ο εισηγητής σας.
ΗΛΙΑΣ ΒΕΖΔΡΕΒΑΝΗΣ: Κύριε Υπουργέ, σας έχω πει και άλλη φορά απ'αυτό το Βήμα και το έχω πει και σε άλλους συναδέλφους σας Υπουργούς -και η Βουλή με έχει ακούσει κατ' επανάληψη- ότι εμείς χαιρόμαστε που ήλθατε έστω καθυστερημένα στην ευρωπαϊκή πολιτική μας, στον ευρωπαϊκό προσανατολισμό τον οποίο η Νέα Δημοκρατία χάραξε διά του αειμνήστου εθνάρχου Κωνσταντίνου Καραμανλή.
Καλωσήρθατε, λοιπόν. Μη γίνεστε όμως, "βασιλικότεροι του βασιλέως". Δεύτερον, κατ'επανάληψη αναφέρεστε στη διακυβέρνηση της χώρας την περίοδο 1990-1993 και μας καταλογίζετε χίλια δύο. 'Εχω πει και άλλη φορά από αυτό το Βήμα, το επαναλαμβάνω και σήμερα: Εμείς αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας για τα τριάμισι χρόνια της διακυβέρνησης του τόπου από τη Νέα Δημοκρατία. Επιτέλους, αναλάβετε και εσείς τις δικές σας ευθύνες για τα δεκαέξι χρόνια που κυβερνάτε αυτήν τη χώρα. Αυτές ειναι δύο παρατηρήσεις στην ομιλία σας, κύριε Υπουργέ, ιδιαίτερα κατά το τελευταίο λεπτό, διότι κατά τα προηγούμενα λεπτά της ομιλίας σας, μπορώ να πω ότι ήσασταν συναινετικός και προσπαθήσατε να περάσετε το "Ρουβίκωνα" μαλακά.
Κύριοι συνάδελφοι, παρακολουθώντας τη σημερινή συζήτηση ο αγροτικός κόσμος της χώρας, είμαι βέβαιος ότι θα λέει "το νομοθετικό πλαίσιο για τους συνεταιρισμούς μάρανε τη Βουλή αυτές τις ημέρες; Δεν συνειδητοποίησαν οι 'Ελληνες Βουλευτές ότι οδηγηθήκαμε σ' αυτήν την εσχάτη πενία"; Αυτά λένε οι αγρότες, αυτά λέμε και εμείς προς εσάς και προς ολόκληρη την Κυβέρνηση, αλλά εμμένετε στο να ασχολείσθε με τους αγρότες μόνο όταν είναι αδάπανα τα νομοσχέδια, όπως είναι το παρόν.
Κύριε Υπουργέ, δεν πρόκειται να καταβάλετε τίποτε στους αγρότες και ο χρόνος εφαρμογής του νομοσχεδίου αυτού είναι τουλάχιστον μετά απο δύο έτη. Αν είναι δυνατόν στις πενήντα μέρες που έμειναν ακόμα να μπορέσετε να κάνετε κάτι για τους 'Ελληνες αγρότες.
'Εχω γίνει κουραστικός, κάθε φορά που ανεβαίνω στο Βήμα, να ζητώ από σας, κύριε Υπουργέ της Γεωργίας ιδιαίτερα, αλλά και από τους άλλους Υπουργούς, τη λήψη μέτρων για τους αγρότες. Θα το πράττω μέχρι την ημέρα της διάλυσης της Βουλής αυτής, γιατί το θεωρώ χρέος μου.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Μετά τις εκλογές θα το κάνετε;
ΗΛΙΑΣ ΒΕΖΔΡΕΒΑΝΗΣ: Κύριε Μπούτα, εμείς θα το κάνουμε πράξη, εφαρμόζοντας το πρόγραμμά μας μόλις έρθουμε στην Κυβέρνηση και όπως γνωρίζετε και όπως το βλέπετε ήδη ερχόμαστε.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Ο Κοινοβουλευτικός σας Εκπρόσωπος άλλα είπε, όμως. ΗΛΙΑΣ ΒΕΖΔΡΕΒΑΝΗΣ: Σε προηγούμενη ομιλία μου, από αυτό το Βήμα κάλεσα την Κυβέρνηση να υλοποιήσει τις προτάσεις της Νέας Δημοκρατίας για τους 'Ελληνες γεωργούς και κτηνοτρόφους. Σας είπαμε: Δώστε το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΑΣ) στους 'Ελληνες αγρότες, δώστε το επίδομα των σαράντα χιλιάδων δραχμών το μήνα στους 'Ελληνες κτηνοτρόφους για να υπάρξει ελληνική κτηνοτροφία, για να μείνει κάποιος κτηνοτρόφος ακόμα.
Εσείς τα ακούτε, αλλά μένετε παγερά αδιάφοροι. Σας έχουμε πει κατ' επανάληψη με το πρόγραμμά μας: Λάβετε μέτρα για την μείωση του κόστους της παραγωγής των γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων. Μάλιστα, κύριε Υπουργέ, σημείωσα το εξής: Σας είπα να πάρετε αυτά τα μετρα και να τα εξαργυρώσετε εν όψει των εκλογών και με ψήφους. Εμείς θα συμφωνήσουμε γιατί δεν μας ενδιαφέρει ποιος θα πάρει τις ψήφους, αλλά μας ενδιαφέρει ποιος θα λύσει τα προβλήματα του 'Ελληνα γεωργού και κτηνοτρόφου.
Κύριε Υπουργέ, ενώ αυτό έπρεπε να πράξετε, φέρατε προς ψήφιση ένα αδάπανο νομοσχέδιο για τις συνεταιριστικές οργανώσεις, που -οι διατάξεις το λένε- θα χρειασθεί έναν ορίζοντα δύο ετών προσαρμογής των συνεταιριστικών οργανώσεων στη νομοθεσία για να λειτουργήσει.
Εύλογο είναι, λοιπόν, το ερώτημα: Γιατί επείγεσθε; Γιατί βιάζεσθε;
Για να πείτε ότι κάτι κάνετε για τους αγρότες; Μα οι αγρότες ξέρουν τι κανετε. Αν δεν το ξέρουν, θα το ακούσουν απο τους Βουλευτές ολόκληρης της Αντιπολίτευσης. Θα τους πούμε ότι είναι μία φενάκη. Θα τους πούμε ότι αυτό είναι ένα νομοσχέδιο που δεν αφορά εσάς και τα προβλήματά σας.
Αν εσείς νομίζετε ότι με αυτό μπορείτε να εξαπατήσετε τους 'Ελληνες αγρότες, πλανάσθε πλάνην οικτρά και θα είναι χείρον της πρώτης και εννοώ νομαρχιακές εκλογές και ευρωεκλογές.
'Ενα νομοσχέδιο που φιλοδοξεί να γίνει νόμος-πλαίσιο για ένα νευραλγικό τομέα της οικονομίας που είναι ο γεωργικός, δεν μπορεί να εισάγεται προς ψήφιση στη Βουλή απο μία κυβέρνηση που ήδη είναι κυβέρνηση μειοψηφίας στο λαό -γιατί ακόμα στη Βουλή έχετε την πλειοψηφία- και που σε πενήντα μέρες απέρχεται. Δεν μπορεί αυτός ο νόμος να ψηφισθεί από αυτήν τη Βουλή.
Τόσο καιρό που ήταν αυτή η Κυβέρνηση; Εμείς γίναμε κουραστικοί με ερωτήσεις και επερωτήσεις να σας εγκαλούμε σ' αυτήν την Αίθουσα καθημερινά σχεδόν για τις υποχρεώσεις σας, αλλά εσείς εμμείνατε στην παγερή σας αδιαφορία. "Στο παραπέντε" φέρνετε αυτό το νομοσχέδιο για τους συνεταιρισμούς, ισχυριζόμενοι ότι η νομοθεσία που ρυθμίζει τα των συνεταιρισμών είναι παρωχημένη και πρέπει να εκσυγχρονισθεί.
Κανείς δεν θα έχει αντίρρηση για τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας. 'Εχουμε εκφρασθεί κατ' επανάληψη για τους συνεταιρισμούς, αναφερόμαστε και στο πρόγραμμά μας, που σας το έχουμε δώσει τέσσερα χρόνια πριν και είμαι σίγουρος ότι το έχετε μελετήσει, αλλά τίποτα από αυτά δεν έχει υλοποιήσει.
Κύριε Υπουργέ, δεν σας προξενεί κατάπληξη το ότι σύσσωμη η Αντιπολίτευση αυτήν την ώρα αρνείται να ψηφίσει το νομοσχέδιό σας; Δεν σας ανησυχεί το γεγονός ότι η Νέα Δημοκρατία, το Κ.Κ.Ε., ο Συνασπισμός, το ΔΗ.Κ.ΚΙ., λένε "όχι" στο νομοσχέδιό σας; 'Ολοι μαζί αυτοί και πριν γίνετε κυβέρνηση ήταν η πλειοψηφία του ελληνικού λαού και τώρα πολύ περισσότερο είναι πλειοψηφία του ελληνικού λαού και αρνούνται να ψηφίσουν το νομοσχέδιό σας. Αυτό δεν σας ανησυχεί;
Αν δεν θέλετε όμως να ακούσετε εμάς, γιατί δεν ακούτε την ΟΚΕ η οποία αναφέρεται σε τέσσερα θετικά σημεία και τέσσερα αρνητικά; Αυτά τα οποία αναφέρει ως θετικά σημεία του νομοσχεδίου είναι αυτονόητα. Δείτε τα αρνητικά σημεία: "Αξιολογείται αρνητικά η κατάργηση του εποπτικού συμβουλίου που ήταν το εκλεγμένο και συνεπώς πολιτικά νομιμοποιημένο όργανο ελέγχου της διαχείρισης του συνεταιρισμού.
Δεύτερον, δεν καθιερώνεται ενιαίο κριτήριο εκλογής ανά βαθμίδα συνεταιριστικής οργάνωσης. Η εκπροσώπιση της δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας οργάνωσης, πρέπει να γίνεται με ενιαίο τρόπο, ώστε να διασφαλισθεί η αντιπροσωπευτικότητά τους.
Τρίτον, ομοίως κρίνεται ως αρνητική η μη καθιέρωση συγκεκριμένου αριθμού σταυρών σε σχέση πάντα με το συνολικό αριθμό των συμβούλων ενός διοικητικού συμβουλίου, για την ανάδειξη διοικητικών συμβουλίων κλπ.
Τέταρτον, οι διατάξεις για το γενικό διευθυντή καθώς και αυτές που καθορίζονται στο είδος των συμβάσεων εργασίας, που μπορεί να συνάπτουν οι συνεταιρισμοί με εργαζομένους σε αυτές, αφίστανται χωρίς αποχρώντα λόγο από την αρχή της μη παρεμβάσεως στην εσωτερική οργάνωση των συνεταιρισμών που εκφράζουν οι περισσότερες από τις λοιπές διατάξεις του νομοσχεδίου.
Δεν έχω χρόνο να τα αναλύσω όλα αυτά, έχω όμως να σας πω ότι η ΟΚΕ κάνει οκτώ παρατηρήσεις εκ των οποίων οι τέσσερεις είναι αρνητικές.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ (Υπουργός Γεωργίας): Τις κάνω δεκτές όλες αυτές.
ΗΛΙΑΣ ΒΕΖΔΡΕΒΑΝΗΣ: Θα δούμε στη συνέχεια τι κάνατε δεκτό και κατά ποιο τρόπο το κάνατε. Ωστόσο, από τις οκτώ παρατηρήσεις της ΟΚΕ οι τέσσερεις είναι αρνητικές. Οι τέσσερεις που είναι θετικές, είναι αυτονόητα πράγματα και δεν έχω χρόνο να τα αναγνώσω, αλλά είμαι σίγουρος ότι οι κύριοι συνάδελφοι έχουν αναγνώσει τη γνώμη της ΟΚΕ.
Για όλους αυτούς τους λόγους, κύριε Υπουργέ, η Νέα Δημοκρατία σας ζήτησε να αποσύρετε το νομοσχέδιο.
Επιμένουμε στην απόσυρση του νομοσχεδίου, διότι με αυτόν τον τρόπο θα δοθεί η δυνατότητα στην Κυβέρνηση αύριο με νωπή λαϊκή ετυμηγορία να δώσει λύση και πράγματι να ψηφίσει ένα νομοσχέδιο-πλαίσιο για τους συνεταιρισμούς, που πράγματι το έχουν ανάγκη.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας) ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο Πρόεδρος του Δημοκρατικού Κοινωνικού Κινήματος κ. Τσοβόλας, έχει το λόγο.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΟΒΟΛΑΣ (Πρόεδρος του ΔΗ.Κ.ΚΙ.): Κύριοι συνάδελφοι, νομίζω ότι ο αγροτικός τομέας και το συνεταιριστικό κίνημα άξιζαν και αξίζουν καλύτερης μεταχείρισης. Πιστεύω ότι η περίοδος που έρχεται αυτό το νομοσχέδιο για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, μετά δηλαδή την ανακοίνωση από τον κύριο Πρωθυπουργό των πρόωρων εκλογων, υποβαθμίζει και το συνεταιριστικό κίνημα, αλλά και τον αγροτικό τομέα, που δεινοπαθεί τα τελευταία έντεκα χρόνια. Η δε πλειοψηφία του αγροτικού πληθυσμού βρίσκεται κυριολεκτικά σε απόγνωση.
Δεν μπορεί ένα τέτοιο νομοσχέδιο, που θίγει ένα τόσο μεγάλο για την ελληνική οικονομία και κοινωνία ζήτημα, να έρχεται δεκαπέντε, είκοσι μέρες πριν και τυπικά να διαλυθεί η Βουλή, ενώ στην ουσία υπολειτουργεί και είναι φανερό από την εικόνα που παρουσιάζει σήμερα, κάτι που είναι λογικό.
Θυμάμαι, επί Κυβερνήσεως του προοδευτικού ΠΑ.ΣΟ.Κ. με Υπουργό τον κ. Σημίτη, τον σημερινό Πρωθυπουργό, είχε έλθει ο επαναστατικός και με τις αδυναμίες που είχε νόμος για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς. Τότε είχα την τιμή κι εγώ και πολλοί άλλοι συνάδελφοι του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και της Νέας Δημοκρατίας, να συμμετάσχουμε σε εκείνες τις μαραθώνιες συνεδριάσεις, που κράτησαν, αν θυμάμαι καλά, πάνω από τρεις μήνες. Η Βουλή δηλαδή, επειδή το ΠΑ.ΣΟ.Κ. τότε ήταν κίνημα αγροτών πράγματι, ασχολήθηκε πάνω από τρεις μήνες με εκείνο το νομοσχέδιο για τους αγροτοβιομηχανικούς συνεταιρισμούς.
Τώρα, έρχεται μέσα σε μία ουσιαστικά προεκλογική περίοδο έντασης, όπου αντικειμενικά δεν μπορεί η Βουλή να έχει πληρότητα και ασφαλώς να ασχοληθεί με τη σοβαρότητα που επιβάλλεται, για ένα τόσο σημαντικό για την ελληνική οικονομία και κοινωνία ζήτημα. Αυτό σαν μια πρώτη παρατήρηση.
Επειδή τυχαίνει να είμαι απ' αυτούς που έχουν μακρά πορεία εδώ στο Κοινοβούλιο, θυμάμαι όταν ήμουν ακόμη Βουλευτής στο ΠΑ.ΣΟ.Κ., πριν το Γενάρη του '92, που εξέπεσα από το βουλευτικό αξίωμα, που Κυβέρνηση ήταν η Νέα Δημοκρατία, ότι είχαν έλθει ρυθμίσεις παρόμοιες με αυτές που κάνει σήμερα η Κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ., που έχει μετεξελιχθεί σε μια κυβέρνηση όχι των αγροτών ή των εργαζομένων, αλλά των οικονομικά ισχυρών.
Τότε οι ρυθμίσεις της Νέας Δημοκρατίας άνοιγαν τους συνεταιρισμούς σε μεταποιητές, σε εμπόρους, σε επιχειρηματίες. Και από τη θέση εκείνη, της Αντιπολίτευσης, το ΠΑ.ΣΟ.Κ. κατακεραύνωσε αυτές τις ρυθμίσεις κι εγώ ο ίδιος ως Βουλευτής τότε του ΠΑ.ΣΟ.Κ., γιατί ακόμη δεν είχε μετεξελιχθεί σε συντηρητικό, αντιαγροτικό, αντιεργατικό και αντιλαϊκό Κόμμα.
Βλέπω τώρα να φέρνει εκείνες τις διατάξεις, που με αγώνα -όχι μόνο του ΠΑ.ΣΟ.Κ., αλλά και των άλλων Κομμάτων της Αριστεράς- αποσύρθηκαν τότε. Βλέπω λοιπόν να φέρνει εκείνες τις ρυθμίσεις, που στην ουσία αποτελούν δυναμίτη σε ό,τι απέμεινε από το συνεταιριστικό αγροτοβιομηχανικό κίνημα.
Και δεν είναι μόνο αυτά που αποδεικνύουν τη μετάλλαξη του ΠΑ.ΣΟ.Κ. σε ένα Κόμμα, το οποίο κάθε άλλο παρά κάνει τομές στις δομές της οικονομίας και της κοινωνίας προς όφελος αγροτών, εργαζομένων, Ελλήνων πολιτών. Αυτό σαν μια δεύτερη παρατήρηση, για να μην υπάρχει και η υποκρισία από την πλευρά της Νέας Δημοκρατίας, η οποία επιχείρησε ακριβώς αυτές τις διατάξεις να τις περάσει, όταν ήταν Κυβέρνηση την περίοδο 1990-1993.
Ασφαλώς, όπως είπε και ο ειδικός αγορητής του ΔΗ.Κ.ΚΙ. κ. Ρόκος, καταψηφίζουμε αυτό το νομοσχέδιο, γιατί δεν προωθεί τους νέου τύπου αγροτοβιομηχανικούς συνεταιρισμούς, που το Δημοκρατικό Κοινωνικό Κίνημα στη συνολική και εξειδικευμένη πρόταση για τον αγροτικό τομέα προτείνει σε συνδυασμό με μια σειρά άλλων ουσιαστικών αποφάσεων και μέτρων που πρέπει να ληφθούν για να αντιμετωπισθούν έστω μερικώς τα μεγάλα προβλήματα που παρουσιάζει στην πατρίδα μας ο αγροτικός τομέας και η πλειοψηφία του αγροτικού πληθυσμού.
Θα αναφέρω μερικά απ' αυτά τα προβλήματα, που είχα την ευκαιρία να τα συζητήσω και με τον κύριο Υπουργό Γεωργίας, πριν από ένα περίπου μήνα, όταν τον επισκέφθηκα επικεφαλής αντιπροσωπείας του ΔΗ.Κ.ΚΙ., μετά από αίτημα δικό μου.
Τα προβλήματα αυτά, όση προσπάθεια κι αν κάνει η Κυβέρνηση να ωραιοποιήσει την κατάσταση, είναι επιγραμματικά τα εξής: Η μη απορρόφηση των περισσοτέρων αγροτικών προϊόντων, για να μην πω όλων των αγροτικών προϊόντων. Η πώληση των αγροτικών προϊόντων σε τιμές οι οποίες συνεχώς φθίνουν, μειώνονται, αντί να αυξάνονται, ενώ από την άλλη μεριά είναι γνωστό ότι το κόστος παραγωγής, όπως και τα χρηματοοικονομικά έχουν τινάξει στον αέρα και τον αγροτικό τομέα, αλλά και την πλειοψηφία του αγροτικού πληθυσμού της χώρας, που βρίσκεται πλέον σε απόγνωση.
Αναφέρω χαρακτηριστικά το παράδειγμα των πορτοκαλιών. Φτάσαμε στα μέσα του Φεβρουαρίου και στο Νομό της 'Αρτας παραδείγματος χάρη και όχι μόνο, σχεδόν δεν έχει απορροφηθεί τίποτα, παρά ελάχιστες ποσότητες. Το ίδιο συμβαίνει και σε άλλες περιοχές που παράγουν πορτοκάλια, στην Πελοπόννησο και αλλού. Οι δε τιμές της πώλησης των πορτοκαλιών, όπως και μιας σειράς άλλων προϊόντων, είναι κυριολεκτικά εξευτελιστικές, δεν καλύπτουν καν το κόστος παραγωγής. Από την άλλη μεριά η Αγροτική Τράπεζα με τους υπερβολικούς και σήμερα πραγματικούς τόκους, τα πραγματικά επιτόκια, τους υπερβολικούς τόκους υπερημερίας και τα πανωτόκια, δημιουργεί κίνδυνο όχι μόνο για την επιβίωση της πλειοψηφίας του αγροτικού πληθυσμού και των πορτοκαλοπαραγωγών, αλλά δημιουργεί και κίνδυνο κάθε μέρα μαζικά να εγκαταλείπουν την αγροτική εκμετάλλευση οι αγρότες και κυρίως οι νέοι αγρότες.
Δεν φθάνει μόνο ότι οι τιμές των περισσοτέρων αγροτικών προϊόντων κάθε χρόνο μειώνονται αντί να αυξάνονται έστω κατά τον πληθωρισμό, αλλά οι έμποροι, οι μεγαλέμποροι παίρνουν όποτε θέλουν όσο θέλουν και πληρώνουν όποτε θέλουν αυτές τις ελάχιστες τιμές των αγροτικών προϊόντων. Ορισμένοι απ' αυτούς δεν πληρώνουν και καθόλου. Η Κυβέρνηση λέει "σηκώνω τα χέρια, γιατί έχουμε ελευθερία της αγοράς" και από την άλλη μεριά λέει "τι ωραία που περνάνε οι αγρότες".
Ασφαλώς αυτό δεν υπηρετεί ούτε τους αγρότες, ούτε τα λαϊκά στρώματα. Γιατί από την άλλη μεριά η τελική τιμή στον καταναλωτή είναι πολλαπλάσια της τιμής πώλησης από τον παραγωγό, από τον αγρότη προς τον πρώτο έμπορο μεσάζοντα.
Το άλλο μεγάλο πρόβλημα είναι οι ποσοστώσεις. Είναι χαρακτηριστική η περιπτωση με το βαμβάκι, με την τελευταία απόφαση που πάρθηκε στην Ευρώπη. 'Ομως δεν είναι μόνο αυτό. Οι άδειες που έχουν χορηγηθεί στο παρελθόν τελικά γίνονται αντικείμενο αξιοποίησης από κάποιους που δεν είναι καν αγρότες.
Πρόκειται για τεράστιο θέμα. Εχω πει ότι πρέπει να γίνει επαναπροσδιορισμός, αλλά και χορήγηση στους πραγματικους αγρότες που καλλιεργούν σήμερα ή έχουν διάθεση να καλλιεργήσουν προϊόντα. 'Ομως τι αύξηση παραγωγικότητος μπορεί να υπάρξει όταν λέτε στους αγρότες και σεις και η Ευρώπη "θάψτε τα προϊόντα, ποσοστώσεις στα προϊόντα". Εγώ δεν μπορώ να καταλάβω πως είναι δυνατόν με οικονομικά κριτήρια να αναπτυχθεί ο αγροτικός τομέας και η ελληνική παραγωγική οικονομία όταν βάζετε τέτοιου είδους περιορισμούς και σεις και η Ευρώπη.
Αλλά βέβαια η Ευρώπη δεν είναι Ευρώπη των πολιτών και των λαών. Μετά από τη σύμβαση και μετά από τις δεσμεύσεις που ανέλαβε με το διεθνή Οργανισμό Εμπορίου σε λίγα χρόνια θα τινάξει στον αέρα και το ισοζύγιο γεωργικών συναλλαγών συνολικά σαν Ευρώπη και όχι μόνο σαν Ελλάδα υπέρ των αμερικάνικων, αλλά και άλλων εξωευρωπαϊκών προϊόντων.
Ασφαλώς αυτή δεν είναι πολιτική, που μπορεί να συγκρατήσει τους αγρότες στη γη τους, ώστε να μείνουν εκεί και αυτοί και τα παιδιά τους. Είναι μία πολιτική συνειδητής επιλογής για απομάκρυνση των αγροτών, για αστικοποίηση του αγροτικού πληθυσμού με μετακίνησή του στα μεγάλα αστικά κέντρα. Από μία απάντηση που μου είχε δώσει ο κύριος Πρωθυπουργός σε επίκαιρη ερώτηση που είχα κάνει στην ώρα του Πρωθυπουργού φάνηκε αυτό διότι μου είπε, ότι στην Ευρώπη ο αγροτικός πληθυσμός είναι 8% έως 10% ενώ στην Ελλαδα είναι 18% έως 20% . 'Αρα και η Νέα Δημοκρατία το 1990 και το ΠΑΣΟΚ από το 1993 μέχρι σήμερα εφαρμόζουν μία αντιαγροτική πολιτική ώστε να πετύχουν τη μείωση του αγροτικού πληθυσμού από το 18% έως 20% στο 8% έως 10%. Το είπε αυτό ο κύριος Πρωθυπουργός εδώ στην Αίθουσα της Βουλής και υπάρχουν τα Πρακτικά στα οποία έχουν καταχωρηθεί τα λεγόμενά του.
Ασφαλώς εκείνο που θα μπορούσε να βοηθήσει πέρα από τις αναδιαρθρώσεις κάτω από άλλη λογική και φιλοσοφία με οικονομική στήριξη για το μεταβατικό διάστημα, εκεί που πρέπει για να προσαρμοστούν τα προϊόντα στις καταναλωτικές ανάγκες της ευρωπαϊκής και διεθνούς αγοράς είναι ουσιαστικά έργα αναπτυξιακής υποδομής στον αγροτικό τομέα. Δηλαδή έργα αρδευτικά, στραγγιστικά, εγγειοβελτιωτικά, για να μειωθεί το κόστος παραγωγής. Παραλλήλως θα πρέπει να προχωρήσουμε στην παραχώρηση καλλιεργήσιμων εκτάσεων, αλλά και βοσκοτόπων από το δημόσιο και από τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου στους ακτήμονες και ημιακτήμονες καλλιεργητές. Αυτά είναι ουσιαστικά μέτρα πέρα από την ανάγκη για μείωση του κόστους παραγωγής. Μπορούμε να τα παλαίψουμε και να τα πετύχουμε μέσα στην Ευρώπη, διότι η Ελλάδα είναι μία κατ'εξοχήν γεωργική χώρα. Δεν είναι δυνατόν η ευρωπαϊκη τρόϊκα να κλείνει τα μάτια μπροστά σε μία τραγική πραγματικότητα, δηλαδή, ότι μέσα από την ευρωπαϊκή πολιτική και μέσα από την πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης δημιουργείται ένα τεράστιο κοινωνικό και παράλληλα οικονομικό πρόβλημα, διότι με αυτήν την αντιαγροτική πολιτική μετακινούνται μαζικά αγρότες από τα χωριά προς τα μεγάλα αστικά κέντρα χωρίς στα αστικά κέντρα να υπάρχει αφού δεν έχει ακολουθηθεί μία αναπτυξιακή παραγωγική πολιτική, εναλλακτική λύση απασχόλησης. Πού τους στέλνετε; Στη ζούγκλα των ανέργων του αστικού πληθυσμού;
Είναι αυτό πολιτική; Και μας λέτε ότι αυτό το λέει η Ευρώπη. 'Ετσι συγχωρούνται οι αμαρτίες; Μα, τότε δεν χρειάζεστε όταν αυτό είναι το επιχείρημά σας. Δεν χρειάζεται να είστε Κυβέρνηση αν η απάντηση είναι αυτή που μας έχει δώσει κατά καιρούς ο κύριος Πρωθυπουργός και ο κύριος Υπουργός Γεωργίας "κύριοι τι να κάνουμε αυτό λέει η Ευρώπη". Δηλαδή, η Ευρώπη είναι για να εξαθλιώνονται οι αγρότες και τα λαϊκά στρώματα; Περιμένετε να το στηρίξει αυτό ο ελληνικός λαός που οδηγείται κάθε μέρα στο περιθώριο, στην ανεργία, στη φτώχεια, στη μιζέρια και στην εκγληματικότητα;
Για μας αυτή δεν είναι πολιτική. Γι'αυτό σας ζητάμε να αποσύρετε αυτό το νομοσχέδιο το οποίο χειροτερεύει τα πράγματα στους συνεταιρισμούς. 'Ισως να εξυπηρετεί κάποιες κομματικές σκοπιμότητες και κάποια κομματικά στέλεχη. Τινάζει στον αέρα ότι απέμεινε απο τα συνεταιριστικό κίνημα. Αν ψηφίσετε αυτό το νόμο θα παραδώσετε τους αγρότες και τη σοδειά τους στο έλεος των μεγαλοεπιχειρηματιών που τώρα με τη μορφή μελών αγροτικών συνεταιρισμών θα εκμεταλλεύονται και άλλα πράγματα. Πέρα από τους αγρότες θα εκμεταλλεύονται ασφαλώς και τον κρατικό τομέα. Γι' αυτό εμείς ζητάμε να αποσυρθεί αυτό το νομοσχέδιο, άλλως το καταψηφίζουμε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο κ. Γεωργακόπουλος έχει το λόγο. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριοι συνάδελφοι, πιστεύω ότι σήμερα συζητάμε ένα πολύ σημαντικό νόμο για την ελληνική ύπαιθρο, για τους 'Ελληνες αγρότες. Είναι ένας νόμος που πιστευω ότι τον είχε ανάγκη ο 'Ελληνας αγρότης. Είναι ο νόμος πλαίσιο για τη λειτουργία των αγροτικών συνεταιριστικών οργανώσεων.
Ο συνεταιρισμός πάνω απ' όλα είναι μία οικονομική μονάδα με στόχο μόνο την εξυπηρέτηση του συνεταίρου. Συνεταιρισμός σημαίνει εθελοντική και συλλογική προσπάθεια για οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη και προαγωγή των συμφερόντων των μελών των συνεταίρων με την αμοιβαία βοήθεια όλων αυτών.
Εμείς με το νόμο-πλαίσιο λέμε όχι στις πέντε πληγές του συνεταιριστικού κινήματος οι οποίες κατα την άποψή μου είναι ή ο κομματισμός και η διάσπαση του συνεταιριστικού κινήματος, ο αγροπατερισμός και η κακή διοίκηση, ο κρατικός προστατευτισμός και η υπερχρέωση σχεδόν όλων των συνεταιριστικών οργανώσεων, η γραφειοκρατία η οποία δημιουργήθηκε και η αναποτελεσματικότητα εξ' αυτής, και η κακή νοοτροπια η οποία είχε περάσει στο συνεταιριστικό κίνημα.
Λένε όμως ναι στη συνεταιριστική ιδέα με τις αρχές του συνεργατισμού, λέμε ναι στη θεσμική απελευθέρωση και στην αυτονομία του συνεταιριστικού κινήματος, λέμε ναι στην οικονομική και διοικητική αυτοτέλεια των αγροτικών συνεταιριστικών οργανώσεων. Θέλουμε κερδοφόρους και ζωντανούς τους συνεταιρισμούς. Λέμε ναι στην ενίσχυση του ρόλου των νέων αγροτών, λέμε ναι στο ενιαίο ψηφοδέλτιο και στην αξιοκρατία που μόνο το ΠΑΣΟΚ τολμά να κάνει πραγματικότητα. Ακόμα λέμε ναι στα άξια συνεταιριστικά στελέχη γιατί το συνεταιριστικό κίνημα οπωσδήποτε είχε ανάγκη από τέτοια στελέχη.
Ο συνεταιρισμός είναι το πλέον αποτελεσματικό μέσο για την άρση των διαρθρωτικών αδυναμιών του αγροτικού τομέα, ώστε να υπάρξει μείωση του κόστους παραγωγής και εμπορίας των αγροτικών προϊόντων. Με το να ξορκίζουμε τη μείωση του κόστους δεν γίνεται τίποτα. Εάν δεν υπάρξει οργάνωση στη βάση του συνεταιριστικού κινήματος δεν πρόκειται να μειωθεί το κόστος παραγωγής. Από τη στιγμή που το κόστος παραγωγής διαμορφώνεται μόνο από τους εμπόρους, μόνο από τις βιομηχανίες είναι επόμενο, ότι θα αυξάνεται χωρίς να μπορεί να ανταποκριθεί ο αγρότης στις σύγχρονες ανάγκες της αγοράς.
Η από κοινού εκτέλεση των παραγωγικών εργασιών οι κοινές προμήθειες των εφοδίων, η άσκηση περιορισμένης πίστης στους συνεταίρους με την συνεργασία ή μη της ΑΤΕ, η από κοινού πώληση των αγροτικών προϊόντων, η δημιουργία κοινής βιομηχανικής υποδομής για τυποποίηση συσκευασία, επεξεργασία, μεταποίηση και αποθήκευση, υπό ψύξη ή μη των ευάλωτων αγροτικών προϊόντων είναι εργασίες αυτού του συλλογικού οργάνου της ιδιωτικής πρωτοβουλίας που λέγεται συνεταιρισμός.
Πρέπει να κατανοήσουν οι αγρότες μας ότι ο συνεταιρισμός δεν είναι κάποια δημόσια υπηρεσία, δεν είναι κάτι που ανήκει στο κράτος, αλλά είναι μία ιδιωτική επιχείρηση συνεργατικού χαρακτήρα από τους ιδιώτες αγρότες.
Πέραν αυτών, ένας καλός συνεταιρισμός αμβλύνει το εγγενές διαρθρωτικό πρόβλημα της ελληνικής γεωργίας, που είναι ο μικρός και κατακερματισμένος κλήρος. Σαράντα περίπου στρέμματα σε επτά τεμάχια, αυτό λένε τουλάχιστον οι στατιστικές, ότι είναι ο αγροτικός κλήρος. Δημιουργεί όμως τις προϋποθέσεις για επενδύσεις και απασχόληση στον ευαίσθητο και πρωτογενή τομέα, αλλά και στο δευτερογενή τομέα της γεωργίας, ενώ με τις εξαγωγικές του δραστηριότητες συμβάλλει στη μείωση του ελλείμματος, όχι μόνο του εμπορικού ισοζυγίου των αγροτικών προϊόντων της χώρας, αλλά και γενικότερα του εμπορικού ισοζυγίου της χώρας.
Για τη σημασία του συνεταιριστικού κινήματος ο Πρωθυπουργός, Κωνσταντίνος Σημίτης, είχε τονίσει σε μία ομιλία του προ ενός έτους περίπου, ότι "ο στόχος για οικονομική, κοινωνική και δημοκρατική συνοχή μιας χώρας περνά αναγκαστικά μέσα από τη γεωργία και το συνεταιριστικό κίνημα με τις οργανώσεις του". Αυτός είναι, λοιπόν, ο λόγος, που είναι λόγος οικονομικός, κοινωνικός, πολιτιστικός και δημοκρατικός, για τον οποίο σήμερα το νομοσχέδιο περιφρουρεί το θεσμό, χωρίς να παρεμβαίνει στα εσωτερικά της συνεταιριστικής οργάνωσης και δίνει μία νέα πνοή στο εν πολλοίς κουρασμένο συνεταιριστικό κίνημα. 'Οπως ένας μεγάλος συνεταιριστής οραματιστής έλεγε, ότι η απόδειξη της αξίας ενός κινήματος δεν εντοπίζεται στη διάρκεια, αλλά στην ικανότητα της αναγέννησής του. Εδώ είναι η διαφορά μας με τα όσα προ ολίγου από του Βήματος της Βουλής ανέπτυξε ο Αρχηγός του ΔΗ.Κ.ΚΙ. Πρέπει να ανανεώνεται το συνεταιριστικό κίνημα, πρέπει να αντιμετωπίζει τις σύγχρονες ανάγκες και συνθήκες και του εμπορίου και της παραγωγής και της μεταποίησης, αλλά ακόμα και των μεταφορών και δεν μπορεί ένα συνεταιριστικό κίνημα όταν στην πράξη απεδείχθη ότι δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί σε αυτές τις συνθήκες, να το αφήσουμε εκεί δογματικά κολλημένοι σε κάποιες αρχές, οι οποίες δεν μπορούν να εφαρμοστούν πλέον.
Η θετική, λοιπόν, ψήφος στο νομοσχέδιο αυτό σημαίνει υγιές και ακηδεμόνευτο συνδικαλιστικό κίνημα, ανταγωνιστική γεωργία και ζωντάνεμα της υπαίθρου. Σημαίνει σεβασμός στους κόπους και στον τίμιο ιδρώτα του 'Ελληνα γεωργού, του κτηνοτρόφου και του ψαρά. Σημαίνει αναγνώριση της ιδέας του συνεργατισμού, σε καιρό μάλιστα της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας, του ανοίγματος των αγροτών. Σημαίνει στήριξη της ελληνικής αγροτικής οικονομίας. Αυτό κάνει το νομοσχέδιο, κύριοι συνάδελφοι, σήμερα.
Θα επισημάνω και μερικά σημεία. 'Εχω επισημάνει επτά από τα κυριότερα σημεία των καινοτομιών για τα ελληνικά χρονικά των αλλαγών σε σχέση με τους προηγούμενους νόμους και τη λειτουργία των αγροτικών συνεταιριστικών οργανώσεων.
Με το παρόν νομοσχέδιο, με τα άρθρα 1, 14, 18 και 19 προωθούμε την επιχειρηματική λογική με αυστηρά οικονομικά κριτήρια στη λειτουργία τους, γιατί οι αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις εξ ορισμού είναι πρωτίστως, οικονομικές μονάδες. Συνεπώς το κέρδος είναι απαραίτητο μέσον για την επίτευξη των στόχων του συνεταιρισμού και την επιβίωσή του. Το κέρδος θεωρείται ότι είναι απαραίτητο εργαλείο και όχι αυτοσκοπός για την άρση κάθε παρεξήγησης, την οποία μπορεί κάποιος κακόβουλος να πιστέψει. Είναι ένας νόμος-πλαίσιο και οριοθετούμε τις αρχές λειτουργίας τους, χωρίς να επεισερχόμαστε στον κανονισμό λειτουργίας τους και στον τρόπο της διοίκησής του. Αυτό είναι το άρθρο 1, παρ. 3, και άρθρα 2 και 3, παρ. 2.
Με τα άρθρα 21, παρ. 10 και 11, και 22 και 23 με το νέο νόμο το μέλλον ανήκει μόνο στους συνεταιρισμούς που έχουν κέρδη. Για τους υπόλοιπους, τους ζημιογόνους συνεταιρισμούς, δίνονται κίνητρα για συγχώνευση. Δεν θέλουμε επτάμισι χιλιάδες πρωτοβάθμιους πεθαμένους και αδρανείς συνεταιρισμούς. Τους θέλουμε λιγότερους, αλλά ζωντανούς, δραστήριους και οικονομικά υγιείς. Η περιφέρεια των αγροτικών συνεταιριστικών οργανώσεων ορίζεται από το καταστατικό της και δεν περιορίζεται στα στενά όρια του δήμου ή της κοινότητας, όπως ήταν μέχρι σήμερα, ενώ η έδρα της είναι ο δήμος που βρίσκεται στη διοίκησή της.
Με το άρθρο 8 οι συνεταιριστικές μερίδες και οι ψήφοι θα είναι ανάλογοι της οικονομικής δραστηριότητας κάθε μέλους, ενώ οι εκλογές για την ανάδειξη των οργάνων του συνεταιρισμού θα γίνονται με ενιαίο ψηφοδέλτιο, που θα συμμετέχουν μόνο πρόσωπα και όχι παρατάξεις.
Κύριοι συνάδελφοι, τολμήσαμε κάτι που νομίσαμε ότι είναι απαραίτητο για την εξυγίανση του συνεταιριστικού κινήματος κατά απόλυτη μάλιστα αλφαβητική σειρά, έτσι ώστε να μην μπαίνουν κριτήρια ομάδων μέσα στο ψηφοδέλτιο. Αλλά να επιλέγονται τα καλύτερα πρόσωπα με ήθος και διάθεση για προσφορά στο συνεταιριστικό κίνημα.
Το επόμενο σημείο είναι ότι κάθε μέλος συμμετέχει στο συνεταιριστικό κίνημα με μία υποχρεωτική μερίδα. Το καταστατικό του συνεταιρισμού μπορεί να προβλέπει και πρόσθετες υποχρεωτικές μερίδες ανάλογα με το ύψος των συναλλαγών ή πρόσθετες προαιρετικές μερίδες άνευ ψήφου. Πάντως ο συνολικός αριθμός των ψήφων δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να υπερβεί τις τρεις. Πότε άλλοτε είχαν γίνει τέτοιες τομές στο συνεταιριστικό κίνημα;
Η επόμενη παρατήρηση που θέλω να κάνω είναι ότι για πρώτη φορά επίσης προβλέπονται τα ελάχιστα απαιτούμενα προσόντα για τη θέση του γενικού διευθυντή μιας συνεταιριστικής οργάνωσης, τα οποία περιλαμβάνουν όχι μόνο την καλή γνώση μιας ξένης γλώσσας, αλλά πτυχίο Ανωτάτου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος και τριετή προηγούμενη εμπειρία στα καθήκοντα αυτά. Δίνουμε την υποδομή εκείνη την οποία πρέπει να έχει ένας συνεταιρισμός, ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει σε στέρεες βάσεις, για να έχει θετικά οικονομικά αποτελέσματα, για να μην υπερχρεώνεται, να μην ζητά την προστασία του κράτους, να μη ζητά τις ρυθμίσεις από την Αγροτική Τράπεζα, να μην ζητά ο 'Ελληνας συνεταιριζόμενος αγρότης την προστασία του κράτους, αλλά από μόνος του ως αυτόνομος επιχειρηματίας με το νόμο αυτό πλαίσιο, χωρίς κανείς να παρεμβαίνει στη δραστηριότητά του, να μπορεί να δράσει ως επιχειρηματίας. Αυτή είναι η τομή την οποία κάνουμε στο συνεταιριστικό κίνημα. Και δεν κατανοώ γιατί πρέπει να αποσυρθεί το νομοσχέδιο, όπως υποστηρίζεται από τους συναδέλφους της Αντιπολίτευσης, γιατί τάχα λέει, πάμε σε εκλογές. Στη δημοκρατία πάμε για εκλογές, αλλά πάμε για εκλογές μια μέρα, ένα μήνα, κάθε τέσσερα χρόνια δεν πάμε στις εκλογές συνέχεια. Γιατί έτσι θα έπρεπε όταν η Αντιπολίτευση επικαλείται τις εκλογές, να σταματά να λειτουργεί η Βουλή.
Πιστεύω, λοιπόν, ότι ο νόμος αυτός κάνει μία βαθιά τομή στο συνεταιριστικό κίνημα. Θα βρει την ανταπόκριση που θέλει στους συνεταιριστές. Απόδειξη αυτού είναι ότι οι συνεταιριστές απεδέχθησαν αυτό το νόμο με κοινή συναινέσει από όλες τις παρατάξεις, πράγμα που σημαίνει ότι είναι νόμος κοινής αποδοχής. Το ότι τα κόμματα δεν τον αποδέχονται, είναι για μικροκομματική εκμετάλλευση τις παραμονές των εκλογών. Μετά τις εκλογές πιστεύω ότι θα παραδεχθούν το λάθος τους.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο κ. Κουράκης έχει το λόγο.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΟΥΡΑΚΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, κύριοι συνάδελφοι, ο θεσμός των συνεταιρισμών στη μέχρι σήμερα πορεία του αναγνωρίζεται διεθνώς ότι συνέβαλε σημαντικά στην προώθηση των συμφερόντων των αδυνάτων κοινωνικά και οικονομικά ομάδων του πληθυσμού. Δημιουργήθηκε από εμπνευσμένους και πρωτοπόρους αγωνιστές των προοδευτικών δυνάμεων της κοινωνίας με διπλό χαρακτήρα, κοινωνικό και οικονομικό.
Αυτός ακριβώς ο διπλός στόχος με την παράλληλη διάθεση για έλεγχο που επιδιώχθηκε από το κράτος έχει δημιουργήσει αρκετές παρενέργειες και αδυναμίες και δεν έχει επιτρέψει στους αγροτικούς συνεταιρισμούς να γίνουν μοχλοί ανάπτυξης όπως απαιτούν οι σημερινές συνθήκες στις οποίες καλείται ο αγρότης να εργασθεί, να δημιουργήσει και να υπάρξει.
Ο συνεταιρισμός είναι η απάντηση στην κυρίαρχη λογική της γιγαντοποίησης που δημιουργείται με τις συγχωνεύσεις των εμπορικών εταιρειών σήμερα. Στον αιώνα που διανύσαμε η ύπαρξη των συνεταιρισμών βοήθησε πολύ τους αγρότες. Παρατηρήθηκαν όμως και φαινόμενα αρνητικά από ανεπάρκειες προσώπων και από εμπόδια που δημιουργούσε το θεσμικό πλαίσιο.
Φυσικά υπάρχουν πρότυπα συνεταιρισμών και πρέπει να το αναγνωρίσουμε εκεί όπου αφιερωμένοι συνδικαλιστές και αφοσιωμένοι του συνεταιριστικού κινήματος, με γνώσεις, με εμπειρία, μπήκαν δυναμικά και με αυταπάρνηση στην προσπάθεια εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης κάποιων οργανώσεων. Η πολύτιμη πείρα τους και οι προτάσεις τους έγιναν αντικείμενο μελέτης και τα κορυφαία συνεταιριστικά όργανα με τους εκπροσώπους τους συνέβαλαν σημαντικά στη διαμόρφωση του νομοσχεδίου που συζητάμε σήμερα, για τις αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις.
Στο νομοσχέδιο αυτό προβλέπεται και διατηρείται ο κοινωνικός χαρακτήρας των συνεταιριστικών οργανώσεων που δημιουργεί δυνατότητες και προοπτικές για συνοχή και συνεργασία μέσα σε καθεστώς πλήρους διαφάνειας να λειτουργήσουν οι συνεταιρισμένοι αγρότες, για την προώθηση των προϊόντων τους στην αγορά και τη βελτίωση του εισοδήματός τους.
Θεσπίζονται επίσης κίνητρα για τις συνενώσεις. Αφήνετε όμως πλήρη ελευθερία -και αυτό πρέπει να το αναγνωρίσουμε είναι από τα πολύ θετικά του νομοσχεδίου- να κρίνουν οι ίδιοι και να αποφασίσουν τις σχετικές διαδικασίες. Παράλληλα διευκολύνεται και απλοποιείται ο τρόπος εκλογής της διοίκησης και καθορίζεται ο ρόλος και η σημασία των ειδικών τεχνικών συμβούλων, που θα κληθούν να υλοποιήσουν τη βούληση των αιρετών οργάνων.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η πολυδιάσπαση και η ασαφής δομή του συνεταιριστικού κινήματος μέχρι σήμερα μείωσε την αποτελεσματικότητα και τη δυνατότητα παρέμβασης στην αγορά, με αποτέλεσμα η εμπορία των αγροτικών προϊόντων από τους συνεταιρισμούς να γίνεται με ανορθόδοξο τρόπο. Οι ειδικοί σύμβουλοι, τα εξειδικευμένα στελέχη που προβλέπει το νομοσχέδιο, είναι αναγκαία, γιατί δεν είναι επαρκής η καλή διάθεση και η αυταπάρνηση των συνεταιριστών στις συνθήκες ανταγωνισμού, όπως διαμορφώνονται σήμερα και θα γίνονται, όπως προβλέπεται, καθημερινά σκληρότερες.
Το συμφέρον, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι ισχυρό κίνητρο για τον άνθρωπο. Η πληροφόρηση όμως θα επιτρέψει να φανεί ποιο είναι το πραγματικό συμφέρον. Η γενική συνέλευση όπως προβλέπεται από το νομοσχέδιο, με τη συμμετοχή των μελών, παραμένει το κυρίαρχο όργανο. Δίνεται όμως η δυνατότητα να είναι περισσότερο αντιπροσωπευτική με την εκπροσώπηση και να εξουσιοδοτεί το διοικητικό συμβούλιο, ώστε να ενεργεί με περισσότερη ευελιξία. Επίσης η γενική συνέλευση έχει τη δυνατότητα να εξουσιοδοτεί για συγκεκριμένα θέματα τους ειδικούς συμβούλους.
Σαφής είναι η γενικότερη αρχή που διέπει όλα τα άρθρα για αυτονόμηση και απελευθέρωση των συνεταιρισμών από την κρατική παρέμβαση και πρόσωπα, αλλά και εξάρτηση από την Αγροτική Τράπεζα. Η εμπιστοσύνη αυτή προς το συνεταιριστικό κίνημα βεβαίως ήταν ανάγκη των καιρών. 'Εχει όμως κατακτηθεί από τη μέχρι σήμερα πορεία των ίδιων των συνεταιρισμένων αγροτών.
Είναι συνείδηση όλων ότι οι οργανώσεις τους πρέπει να είναι υγιή και παραγωγικά κύτταρα διαφορετικά είναι καταδικασμένοι να συμπιεστούν από την ψυχρή λογική της αγοράς.
Η συλλογικότητα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι αξία που δοκιμάζεται στις μέρες μας και δυστυχώς είναι αρετή που δεν διακρίνει ιδιαίτερα το λαό μας. Οι κάθε μορφής προστατευτισμοί συχνά υπήρξαν ψεύτικοι και υποκριτικοί τρόποι χειραγώγησης και ελέγχου. Οι νέοι αγρότες αποδεικνύουν καθημερινά ότι είναι καινοτόμοι, δυναμικοί και πιστεύω ότι το νομοσχέδιο αυτό τους επιτρέπει να λειτουργήσουν μέσα σε ένα πλαίσιο ελευθερίας και αυτοτέλειας, ώστε να συμβάλουν σε ένα ευρύτερο εκσυγχρονισμό της οικονομίας και της κοινωνίας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, βεβαίως το παρόν σχέδιο νόμου είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. 'Ομως για να βελτιωθεί ο αγροτικός τομέας χρειάζονται και άλλα μέτρα, χρειάζονται και άλλα νομοσχέδια θεσμικού χαρακτήρα. Και άκουσα με ιδιαίτερη ικανοποίηση και χαρά, κύριε Υπουργέ ότι ήδη έχετε ετοιμάσει ένα πακέτο με φορολογικά κίνητρα και άλλα. Πρέπει όμως να δούμε και βραχυπρόθεσμα μέτρα, ώστε να μειωθεί το κόστος παραγωγής, διότι ξέρετε ότι το κόστος είναι πάρα πολύ υψηλό. Υπάρχει ο μικρός κλήρος. Χρειάζονται έργα υποδομής, φράγματα λιμνοδεξαμενές. Χρειάζεται η μείωση του κόστους των γεωργικών εφοδίων. Χρειάζεται χορήγηση χαμηλότοκων δανείων. Χρειάζεται φθηνό πετρέλαιο κίνησης, φθηνό πετρέλαιο για τα θερμοκήπια. Χρειάζεται -και πρέπει να το δείτε αυτό- να γίνεται έγκαιρη πληρωμή των αγροτικών προϊόντων, καθώς να καταβάλλεται έγκαιρα η επιδότηση κάθε φύσης. Χρειάζονται να θεσπισθούν περισσότερα κίνητρα για τους αγρότες και ιδιαίτερα για τους νέους αγρότες. Η Κυβέρνηση έχει κάνει σημαντικές προσπάθειες σ' αυτήν την κατεύθυνση πρέπει να τις ολοκληρώσει.
Επίσης, κύριε Υπουργέ, με δική σας πρωτοβουλία να ολοκληρωθεί η προσπάθεια που ξεκίνησε για την σύνταξη των αγροτών. Νομίζω ότι η Κυβέρνηση μπορεί να ολοκληρώσει την προσπάθεια με την πλήρη καταβολή του ΕΚΑΣ.
'Ετσι με τα παραπάνω μέτρα και σε συνδυασμό με το συζητούμενο νομοσχέδιο, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι θα ενισχυθεί η σοβαρή προσπάθεια που κάνει η Κυβέρνηση για τη βελτίωση της θέσης των αγροτών.
Πριν κλείσω όμως, θέλω να κάνω μια σύντομη αναφορά στο συνεταιριστικό κίνημα της Κρήτης, ένα συνεταιριστικό κίνημα ιδιαίτερα δυναμικό, ιδιαίτερα ισχυρό και ιδιαίτερα πρωτοπόρο μέσα στις δύσκολες συγκυρίες που λειτούργησε.
Είναι γεγονός, κύριοι συνάδελφοι, ότι οι συνεταιρισμοί της Κρήτης ήταν από τους πρώτους συνεταιρισμούς και πρέπει να το αναγνωρίσουμε αυτό στην Ελλάδα που μπήκαν πρώτοι στην εξαγωγή διατροφικών προϊόντων. Και ξέρετε πάρα πολύ καλά ότι η Κρήτη παράγει ποιοτικά προϊόντα. Μάλιστα σε μια διεθνή έκθεση αγροτικών προϊόντων το κρητικό λάδι, κύριε Υπουργέ και κύριοι συνάδελφοι, ήταν το πρώτο λάδι στο κόσμο. Επίσης τα σταφύλια,η σταφίδα τα πρώϊμα κηπευτικά σε συνδυασμό τις καιρικές και κλιματολογικές που επικρατούν στην Κρήτη μας επιτρέπουν να έχουμε αυτά τα ποιοτικά προϊόντα.
Πολλά προσέφεραν και σε πολλές περιπτώσεις οι συνεταιρισμοί της Κρήτης είχαν θετικά αποτελέσματα. 'Ομως πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι οι συνθήκες έχουν αλλάξει και οι μέχρι τώρα επιτυχείς ενέργειες, με τη σημερινή παγκοσμιοποίηση και το σημερινό θεσμικό πλαίσιο είναι πλέον δύσκολες και χρειάζονται πάρα πολλά και τολμηρά μέτρα. Και επαναλαμβάνω χάρηκα που απόψε είπατε ότι υπάρχει το νέο πακέτο μέτρων για να μπορέσουν να ανταποκριθούν. Χρειάζεται να μπούμε δυναμικά στις νέες συνθήκες οργάνωσης της αγοράς, τυποποίησης και ανταγωνιστικότητας των προϊόντων, ώστε τα προϊόντα όλης της χώρας -τα κρητικά προϊόντα που ανέφερα ότι είναι ποιοτικά- να γίνουν γνωστά και επώνυμα στις διεθνείς αγορές.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, με τις βελτιώσεις που πιστεύω ότι θα υπάρξουν στην κατ' άρθρον συζήτηση είμαι βέβαιος ότι η Κυβέρνηση ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των καιρών και δείχνει για άλλη μια φορά το ενδιαφέρον της για την αγροτική τάξη. Γι' αυτό σας καλώ να υπερψηφίσουμε το παρόν νομοσχέδιο.
Ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα απο την πτέρυγα του ΠΑΣΟΚ)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο κ. Γεωργιάδης έχει το λόγο.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, συζητούμε το σχέδιο νόμου για τις αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις, ένα νομοθέτημα πολύ σπουδαίο, θεσμικού χαρακτήρα, που πιστεύω ότι θα επηρεάσει τη δραστηριότητα, αλλά και την οικονομική θέση της μεγαλύτερης κοινωνικής ομάδας του ελληνικού λαού τους αγρότες.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η οικονομική πολιτική της Κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, το Πρόγραμμα Σύγκλισης έχει φέρει την Ελλάδα μέσα στην ΟΝΕ, μέσα στο σκληρό πυρήνα των χωρών της ζώνης του ΕΥΡΩ. Η ελληνική οικονομία είναι πλέον μια ισχυρή οικονομία. Η Ελλάδα διαδραματίζει πλέον σπουδαίο ρόλο τόσο στα Βαλκάνια και την Ευρώπη, όσο και διεθνώς. Αυτό είναι κάτι που πλέον γίνεται αποδεκτό από όλους τους σοβαρούς οικονομικούς οργανισμούς μέσα και έξω από την Ελλάδα. 'Ομως ενώ η βελτίωση της θέσης όλων των άλλων κοινωνικών ομάδων της ελληνικής κοινωνίας είναι αισθητή, ενώ όλοι οι 'Ελληνες βιώνουν τη σταθερότητα των τιμών, τη βελτίωση των υπηρεσιών που απολαμβάνουν, βιώνουν τη σημαντική άνοδο του βιοτικού τους επιπέδου, ενώ η πρόοδος που έχει πετύχει η Κυβέρνηση σε όλους τους τομείς, υγείας, παιδείας, αθλητισμού, Τοπικής Αυτοδιοίκησης κλπ. είναι καταφανής, ενώ τους καρπούς αυτής της θετικής οικονομικής πορείας απολαμβάνουν, όπως είπα πριν, όλες οι κοινωνικές ομάδες του ελληνικού λαού, στον τομέα της αγροτικής οικονομίας υπάρχει κάποια υστέρηση.
Βεβαίως, όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία της εισηγητικής έκθεσης του προϋπολογισμού του 2000, η αγροτική παραγωγή την περίοδο 1990-1998, αυξήθηκε κατά 7,8% συνολικά έναντι 4,6% του συνόλου της Ενωμένης Ευρώπης των δεκαπέντε και βρίσκεται πλέον στην πέμπτη θέση, μετά το Βέλγιο, την Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο και τη Γαλλία, πλην όμως η πολύ μεγαλύτερη κατά την ίδια περίοδο αύξηση των τιμών των σπόρων, των λιπασμάτων, των γεωργικών μηχανημάτων, των γεωργικών φαρμάκων, η οποία δε συνοδεύτηκε και από αντίστοιχη ή μεγαλύτερη αύξηση των τιμών των αγροτικών προϊόντων, δημιούργησε μια στασιμότητα και μια κάποια υποχώρηση της οικονομίας της ελληνικής αγροτικής οικογένειας.
Πολλοί είναι οι λόγοι για την κατάσταση αυτή στην ελληνική γεωργία. Το καλοκαίρι του 1998, μετά τις γνωστές μεγάλες κινητοποιήσεις, στις αρχές του 1998, με απόφαση της Βουλής συνεστήθη, όπως θα θυμάστε, μια διακομματική επιτροπή για να φέρει προς συζήτηση στη Βουλή ένα πόρισμα για την ελληνική γεωργία. Τότε, βέβαια, δεν κατορθώθηκε όλα τα κόμματα να κατεβάσουν ένα ενιαίο πόρισμα και το κάθε κόμμα είχε κατεβάσει δική του έκθεση, δική του πρόταση. Από την ανάγνωση αυτών των εκθέσεων των κομμάτων έβγαινε ένα κατ' αρχήν συμπέρασμα ότι σε γενικές γραμμές δηλαδή συνέπιπταν οι διαπιστώσεις για τις βασικές αιτίες της αδυναμίας της ελληνικής γεωργίας. Εκεί βέβαια που διαφωνούσαμε όλοι ήταν ποιος είναι αυτός που φτάνει γι' αυτήν την κατάσταση. 'Ετσι ο πολυτεμαχισμός και ο συνεπεία αυτού μικρός γεωργικός κλήρος, το αυξημένο κόστος παραγωγής για τον 'Ελληνα αγρότη, η αδυναμία σωστής λειτουργίας των συνεταιριστικών οργανώσεων, η υπερβολική οικονομική επιβάρυνση των αγροτών λόγω δανεισμού από την Α.Τ.Ε., η ελλιπής επιμόρφωση είναι από τις αιτίες που αναφέρονται σε όλες τις εκθέσεις των κομμάτων.
Πράγματι, οι ανωτέρω λόγοι είναι μερικές από τις αιτίες για την κακοδαιμονία της ελληνικής γεωργίας, όμως εγώ πιστεύω, όπως ανέφερα και κατά τη συζήτηση στη Βουλή των ανωτέρω εκθέσεων της διακομματικής επιτροπής στις 19.6.1998, ότι η βασικότερη αιτία της κακοδαιμονίας της ελληνικής γεωργίας είναι, ότι ποτέ η ελληνική πολιτεία δεν αντιμετώπισε ενιαία την ελληνική γεωργία. Δεν την αντιμετώπισε δηλαδή, βάσει ενός κεντρικού σχεδιασμού, τουλάχιστον μετά τον Εμφύλιο, έτσι ώστε βάσει συγκεκριμένου προγραμματισμού να οριστούν οι κατευθύνσεις προς τις οποίες θα έπρεπε να κινηθεί η ελληνική γεωργία. Θα έπρεπε δηλαδή από τότε, να υποδειχθεί στον 'Ελληνα αγρότη, μετά από μελέτη, σε ποια κατεύθυνση έπρεπε να οδηγήσει την επιχείρησή του. Στη δενδροκαλλιέργεια, στην ανθοκομία, στην αλιεία, στην κτηνοτροφία; Αντί αυτού, το έργο αυτό αφέθηκε στις επιμέρους διευθύνσεις γεωργίας ή στους αγροτικούς συνεταιρισμούς και τις ενώσεις αυτών.
Βεβαίως, το συνεταιριστικό κίνημα προσέφερε πάρα πολλά στον αγρότη, όμως σε πάρα πολλές περιπτώσεις ανέδειξε αγροτοπατέρες που περισσότερο ενδιαφέρονταν για την προσωπική τους καριέρα, παρά για την ανάδειξη και επιτυχία του αγροτικού προβλήματος.
Πέραν όμως των ανωτέρω λόγων, πιστεύω, ότι μια άλλη σοβαρή αιτία είναι ότι η ελληνική πολιτεία δεν πήρε έγκαιρα τα μηνύματα των καιρών. Πιστεύω, ότι η ελληνική γεωργία αντιμετωπίστηκε και αντιμετωπίζεται ακόμα -και αυτός πιστεύω ότι είναι ο πιο σοβαρός λόγος, κύριε Υπουργέ-από το ελληνικό εκπαιδευτικό μας σύστημα μόνο ως πρωτογενής παραγωγή. Το εκπαιδευτικό μας σύστημα έβγαζε έναν γεωπόνο ο οποίος, στις περισσότερες περιπτώσεις, καταντούσε να είναι διεκπεραιωτής των δηλώσεων για σκληρά στάρια κλπ. Σήμερα όμως, με την παγκοσμιοποίηση της αγοράς, με την τεχνολογική πρόοδο, η γεωργία δεν είναι μόνο πρωτογενής παραγωγή. Είναι πρώτα και κύρια οργάνωση αγοράς, είναι μανατζμεντ, είναι τυποποίηση, είναι ανταγωνιστικότητα, πράγματα ακόμη άγνωστα στην ελληνική γεωργία.
'Αρα, πρέπει η αρχή για τη βελτίωση της ελληνικής γεωργίας να γίνει από το εκπαιδευτικό μας σύστημα το οποίο πρέπει να βγάλει αγρότες ειδικούς επιστήμονες στο μάνκετινγκ, στο μανατζμεντ, στην τυποποίηση, στην ανταγωνιστικότητα των ελληνικών αγροτικών προϊόντων. Εάν κοντά σε όλα αυτά λάβουμε υπόψιν και τις δεσμεύσεις που προκύπτουν από τη συμφωνία GAP, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, τις πιέσεις που δέχεται η Ενωμένη Ευρώπη να καταργήσει τις πάσης φύσεως επιδοτήσεις, αντιλαμβάνεται κανείς τι πρέπει να γίνει στην ελληνική γεωργία.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πρέπει να το πάρουμε απόφαση σαν ελληνική πολιτεία, ότι στον αγροτικό τομέα για να πάμε μπροστά επιβάλλεται να κάνουμε ειρηνική επανάσταση και να κάνουμε την ειρηνική επανάσταση έξω από τις επιδοτήσεις της Ε.Ο.Κ. και τις πιέσεις της Ε.Ο.Κ. Μπορούμε; Εγώ λέω ναι.
Εγώ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν είμαι γεωπόνος, δεν είμαι τεχνοκράτης, είμαι δικηγόρος, αλλά για να αποδείξω τον ισχυρισμό μου, θα μου επιτρέψετε να κάνω δύο συγκρίσεις. Θα κάνουμε μια υπόθεση εργασίας. Ας συγκρίνουμε την Ελλάδα με το Ισραήλ. Το έχω πει και άλλη φορά αυτό, κύριε Υπουργέ. Αν στο Ισραήλ βρέχει είκοσι εκατοστά το χρόνο, εδώ βρέχει ένα μέτρο. Αν το Ισραήλ καλλιεργεί εκατό στρέμματα, εμείς καλλιεργούμε τετρακόσια στρέμματα. Το Ισραήλ είναι περίπου σαν την Πελοπόννησο. Το Ισραήλ είναι έρημος, δεν ανήκει στην Ενωμένη Ευρώπη, και όμως μεγαλουργεί. Εμείς, όχι. Γιατί; Να ψάξουμε να το βρούμε.
Ας συγκρίνουμε τώρα την Ελλάδα με την Ολλανδία. Αν η Ολλανδία έχει πενήντα μέρες το χρόνο ήλιο, εμείς έχουμε διακόσιες μέρες. Η Ολλανδία πλημμυρίζει τον κόσμο με ζαρζαβατικά και λουλούδια, εμείς εισάγουμε τα γαρύφαλλα που τα πετάμε στα νυκτερινά κέντρα και πληρώνουμε -ακούστε-περισσότερα λεφτά για τα γαρύφαλλα, απ'ό,τι για το κρέας. Η Ολλανδία με τις δυσμενέστερες καιρικές συνθήκες, μπορεί. Εμείς δεν μπορούμε; Γιατί; Να ψάξουμε να το βρούμε. Εγώ, πιστεύω, ότι πρέπει να γίνει μια σοβαρή μελέτη για το τι πρέπει να γίνει στην ελληνική γεωργία.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, όλα τα ανωτέρω προβλήματα και οι δομικές αδυναμίες της ελληνικής γεωργίας, πιστεύω ότι έγιναν πλέον αντιληπτές από την Κυβέρνηση και το Υπουργείο Γεωργίας. Γι' αυτό και ξεκινά με την κατάθεση του παρόντος σχεδίου νόμου για τις αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις, μια μεγάλη προσπάθεια να βοηθηθεί ο ελληνικός αγροτικός τομέας. Σίγουρα από την ανάγνωση των άρθρων του παρόντος σχεδίου νόμου προκύπτει ότι γίνονται σοβαρές τομές στη μέχρι τώρα λειτουργία των γεωργικών συνεταιριστικών οργανώσεων οι οποίες θα βοηθήσουν πιστεύω στη βελτίωση της ελληνικής γεωργίας. Αναφέρω ενδεικτικά την εισαγωγή του θεσμού του μανατζερ, τον έλεγχο από ορκωτούς λογιστές, την κατάργηση του εποπτικού συμβουλίου, την καθιέρωση του ενιαίου ψηφοδελτίου. Η πλέον βέβαια φιλόδοξη αλλαγή που επιχειρείται, είναι η προσπάθεια για έναν εκούσιο "ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ" και στο αγροτικό συνεταιριστικό κίνημα. Το Υπουργείο επέλεξε αυτόν το δρόμο τον εκούσιο. Πιστεύω, κύριε Υπουργέ, ότι θέλετε να βοηθήσετε και εύχομαι να πετύχει αυτό το πείραμα.
Πράγματι, το σχέδιο νόμου που συζητούμε, βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση, αλλά για να αποδώσει πρέπει να συνοδευτεί και από άλλα νομοσχέδια θεσμικού χαρακτήρα από αυτά τα οποία ανέφερε ο κύριος Υπουργός για επαγγελματικές οργανώσεις, για θέσπιση εθνικού ενιαίου εξαγωγικού φορέα κλπ. Μόνο έτσι πιστεύω ότι θα αλλάξει ριζικά το τοπίο στον ελληνικό αγροτικό τομέα για να μπορούμε να ελπίζουμε ότι και ο 'Ελληνας αγρότης μπορεί να παράγει επώνυμα ανταγωνιστικά προϊόντα, ώστε να τον βοηθήσουμε να βελτιώσει αισθητά την οικονομική του θέση μέσα στην ελληνική κοινωνία.
(Στο σημείο αυτό την Προεδρική 'Εδρα καταλαμβάνει ο Δ' Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ)
Θα κλείσω, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, με μια παρατήρηση. Πιστεύω, ότι πρέπει να καθιερώσουμε στο νομοσχέδιο ότι οι προσλήψεις του στελεχειακού δυναμικού στους νέους συνεταιρισμούς πρέπει να γίνουν με το ν.2190. Και γιατί το λέω αυτό. Την αφορμή μου την έδωσε η επίσκεψη μιας κυρίας της οποίας ο γιος είχε τελειώσει Τ.Ε.Ι. Οργάνωση Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων. Δεν τον έπαιρνε κανένας και ήρθε και μου έκανε παράπονα. Μου είπε, κύριε Γεωργιάδη, τελείωσε ο γιός Τ.Ε.Ι. Οργάνωση Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων, αλλά δεν τον προσλαμβάνει κανένας. Και βεβαίως δεν τον προσλαμβάνει, γιατί ξέρουμε τι γίνεται. Ο κάθε πρόεδρος παίρνει τους δικούς τους, τους "κολλητούς" του και ας είναι άσχετοι. Αυτή η τακτική είναι μια από τις αιτίες που έχουν βουλιάξει οι συνεταιρισμοί και οι ενώσεις. Γίνεται μια ομάδα γύρω από τον πρόεδρο και ενώ π.χ. το super market χρειάζεται δέκα υπαλλήλους, το φορτώνει με εκατό υπαλλήλους. Γι' αυτό, λοιπόν, πρέπει να βάλουμε κριτήρια. Βάζουμε το θεσμό του manager. Με ποιους όρους θα μπουν; Σας λέω εγώ, ότι οι πρόεδροι των ενώσεων θα βαφτίσουν έναν απλό οικονομολόγο manager και θα τον βάλουν μέσα. Γι' αυτό, νομίζω, ότι πρέπει να το τολμήσουμε αυτό και να γίνονται οι προσλήψεις με βάση το νόμο του Πεπονή.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Μισό λεπτό, κύριε Πρόεδρε.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πιστεύω ότι όλες οι πτέρυγες της Βουλής πρέπει να ψηφίσουν θετικά υπέρ της αρχής του συζητουμένου νομοσχεδίου, ώστε να ξεκινήσει επιτέλους και στην Ελλάδα μια σοβαρή προσπάθεια, που θα αλλάξει την όψη στον ελληνικό αγροτικό τομέα και θα βοηθήσει ουσιαστικά τον 'Ελληνα αγρότη να πάρει την οικονομική θέση που του πρέπει μέσα στην ελληνική κοινωνία.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑΣΟΚ)
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, παρακαλώ το λόγο.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): 'Εχετε μιλήσει, κύριε Μπούτα.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Θα μιλήσω ως Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Θα δευτερολογήσετε μετά τις πρωτολογίες των Βουλευτών.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Στην αρχή μίλησα ως ειδικός αγορητής.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Εφαρμόζω τον Κανονισμό και γι' αυτό γίνομαι δυσάρεστος καμιά φορά. 'Ομως, δεν μπορεί να δευτερολογούν οι Κοινοβουλευτικοί Εκπρόσωποι και να μην εξαντλείται ο κατάλογος των πρωτολογιών των εγγεγραμμένων Βουλευτών.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Αυτό ξανασυνέβη, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Υπό διπλήν ιδιότητα κανένας δεν παρίσταται εδώ.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: 'Οχι, κύριε Πρόεδρε, αυτό ξανασυνέβη στη συζήτηση...
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Εν πάση περιπτώσει ή είσθε Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος ή είσθε ειδικός αγορητής. Είσθε Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος και όχι ειδικός αγορητής. Να σας πω και κάτι; Υπάρχει και ένα τυπικό θέμα. Το κόμμα σας σας γνωστοποίησε ως Κοινοβουλευτικό Εκπρόσωπο όχι ως ειδικό αγορητή. 'Αρα, δεν δικαιούσθε να μιλήσετε ως ειδικός αγορητής.
Ο κ. Σπυριούνης έχει το λόγο.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, νομίζω ότι με αδικείτε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Καθόλου. Είσθε ο τελευταίος τον οποίο θα αδικούσα.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Αυτή η πρακτική ακολουθήθηκε και σε άλλα νομοσχέδια.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Σας παρακαλώ, είμαι πάρα πολύ σύμφωνος με τον Κανονισμό.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Να δεχθώ μετά από δύο συναδέλφους να μιλήσω, το καταλαβαίνω.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Αν προσθέσετε στους τρεις συναδέλφους και έναν ακόμα, θα έλθει η σειρά σας, γιατί είναι ακόμα τέσσερις να μιλήσουν. Είδατε, λοιπόν, πόσο βιαστικός είσθε;
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Εγώ πάντα είμαι συγκαταβατικός, αλλά εσείς δεν με καταλαβαίνετε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Ξέρω πόσο γρήγορα κατεβαίνετε από την Καρδίτσα στη Λάρισα με τα τρακτέρ, γι' αυτό ξέρω ότι βιάζεσθε!
Ορίστε, κύριε Σπυριούνη, έχετε το λόγο.
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΣΠΥΡΙΟΥΝΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, συζητούμε ένα νομοσχέδιο που αναφέρεται στον αγροτικό μας κόσμο, στην τιμημένη τάξη των αγροτών, την τάξη που φυλάει τις ακριτικές μας περιοχές, που συμμετέχει στο αμυντικό μας σύστημα, που επαγρυπνεί για την ασφάλεια της πατρίδας μας, που προσφέρει νύχτα και μέρα στην περηφάνεια και στην αξιοπρέπεια της χώρας.
Από την εμπειρία μου στη στρατιωτική ζωή να δηλώσω, κύριε Υπουργέ, ότι όπου χρειάστηκε να χρησιμοποιήσω δυναμικό στοιχείο, επέλεγα να είναι αγρότης. Αυτό τα λέει όλα. Αν πάρουμε τη στρατιωτική ιστορία, θα δείτε ότι εκείνοι που πρωτοπόροι ανέβηκαν στους αντικειμενικούς σκοπούς και έμειναν, ήταν κατά συντριπτική πλειοψηφία αγρότες και εργάτες.
Αναφερόμαστε σε μία τάξη που κατά την ταπεινή μου άποψη έχει δύο τμήματα. Το ένα τμήμα είναι αγρότες επιχειρηματίες και το άλλο τμήμα είναι πραγματικά φτωχοί αγρότες.
Προβληματίστηκα πολλές φορές με την ιδέα, μήπως, κύριε Υπουργέ, θα πρέπει να γίνει κάποιος διαχωρισμός, ώστε και η κοινωνική μέριμνα, στέγη και φτερούγα του κράτους να είναι διαφορετική, να έχει δηλαδή ένα κοινωνικότερο στοιχείο ο χαρακτηρισμός "αγρότης" ή "αγρότης επιχειρηματίας";
Το νομοσχέδιο, λοιπόν, έρχεται μ' αυτήν την ευλάβεια, μ' αυτό το περιεχόμενο της ευαισθησίας να αρθρώσει τη θεσμική, επιβαλλόμενη από τα πράγματα, μεταβολή για τη συγκρότηση του συνεταιριστικού κινήματος σε σύγχρονες βάσεις. Και είναι χαρακτηριστική η ευαισθησία αυτή από το γεγονός ότι διεξήχθη ένας πολύχρονος δημοκρατικός, παραγωγικός διάλογος. Η συντριπτική εικόνα της συμφωνίας, της συναίνεσης σ' αυτό το νομοσχέδιο προσδιορίζεται με τους αριθμούς 155 προς 1. Συμφώνησαν από τις 156, όπως ανέφερε ο κύριος Υπουργός, οι 155 και διαφώνησε μία. Και η διαφωνία αυτής της μίας αντιλαμβάνεσθε ότι οφείλεται σε λόγους έξω από τον αγροτικό πόνο και την αγροτική μέριμνα.
Επιτέλους -το θίξατε, κύριε Υπουργέ, και εγώ το άκουσα με ιδιαίτερη χαρά- να σταματήσουμε να βλέπουμε το συνεταιριστικό κίνημα, το συνεταιρισμό, σαν χώρο κομματικής αντιπαράθεσης.
Επιτέλους, για την πονεμένη αγροτιά μας ας μείνουμε πάνω από τις κομματικές σκοπιμότητες. Αν δεν μπορούμε τίποτε άλλο να κάνουμε, τουλάχιστον ας απλώσουμε τη μέριμνά μας με συνείδηση ευθύνης σ' αυτούς τους ανθρώπους που τόσα υφίστανται, ενώ τόσα προσφέρουν ιδία σε κρίσιμες της πατρίδας στιγμές.
Το Σύνταγμα ευφυώς προσδιορίζει τον τρίποδα με τον οποίο θεσμικά οχυρώνει την έννοια "συνεταιρισμός", "αγροτικοί συνεταιρισμοί". Αυτοδιοικούνται -είναι το ένα σημείο, η μία κορυφή του τριγώνου- τελούν υπό την εποπτεία και τον έλεγχο του κράτους που μεριμνά για τη συνεχή ανάπτυξή τους. Είναι το συνταγματικό τρίγωνο που προσδιορίζει τους όρους με τους οποίους οράται η υπόθεση των αγροτικών συνεταιρισμών.
'Ερχεται, λοιπόν, το παρόν νομοσχέδιο, συνδυάζοντας και αξιοποιώντας τη συνολική πραγματικότητα, να διαπλάσει τη θεσμική εικόνα που θα λύνει και θα απαντά στα σημερινά προβλήματα του αγροτικού, συνεταιριστικού κινήματος.
Τα προβλήματα αυτά είναι:
Η διεθνής συγκυρία, ο περίγυρος, αν θέλετε της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, ο οποίος επιβάλλει από τα πράγματα ένα σκληρό ανταγωνισμό και στην αγροτική ζωή για τη χώρα μας.
Το δεύτερο σημείο είναι η κατάσταση της αγροτικής μας ζωής, η οικονομία της αγροτικής μας ζωής. Είναι ένας δεύτερος παράγοντας πάνω στον οποίο θεμελίωσε τη νομοθετική του σκέψη ο συντάκτης, το Υπουργείο Γεωργίας.
Το τρίτο στοιχείο είναι το συνταγματικό πλαίσιο, όπως το προσδιόρισα με την τριγωνική του εικόνα, που απαντά στο άλφα, βήτα, γάμα και καθορίζει πώς αντικρύζεται η υπόθεση των αγροτικών συνεταιρισμών.
Το τέταρτο στοιχείο είναι ότι το κράτος οφείλει αυτό το πολυδιάστατο πρόβλημα της αγροτιάς μας, στο σκέλος αγροτικοί συνεταιρισμοί, με την έννοια μιας επιχειρηματικής διάρθρωσης, ώστε να καταστήσει πιο υποστηριζόμενη την αγροτική πολιτική με οργάνωση του αγροτικού συνεταιρισμού σε επιχειρηματική βάση. Είναι πολύ σημαντικό αυτό το στοιχείο. Να δούμε, δηλαδή, ότι οι αγροτικές πρωτοβάθμιες ενώσεις είναι επιχειρηματίες αγρότες και ότι στοιχείο επιβίωσής τους είναι η ικανότητα να παλέψουν μέσα σε ένα απόλυτα ανταγωνιστικό περιβάλλον. Νομίζω ότι αυτή η πραγματική βάση δίνει το θεμέλιο με το οποίο διαρθρώνεται η συνολική θεσμική μεταβολή.
Το νομοσχέδιο έχει 12 κεφάλαια και 42 μαζί με το ακροτελεύτιο άρθρα. Ξεκινάει από ορισμούς και καταλήγει μέχρι το ακροτελεύτιο για την ισχύ του νομοσχεδίου. Περιλαμβάνει στα αντίστοιχα κεφάλαια ρυθμίσεις που αφορούν τα δικαιώματα, τις υποχρεώσεις, τα συμβούλιά τους, τις εκλογές τους, τις ποινικές κυρώσεις, τα διαχειριστικά καλούπια, τα οφειλόμενα βιβλία κ.ο.κ.
Νομίζω ότι είναι ένα πλήρες νομοσχέδιο που καλύπτει το σύνολο των προϋποθέσεων για μια θεσμική μεταβολή, για μια θεσμική κατοχύρωση και πλαίσιο για μια χάρτα των αγροτικών συνεταιρισμών.
Η συνολική εικόνα του νομοσχεδίου έχει ορισμένα χαρακτηριστικά και έχει και τις επτά βασικότατες αρχές πάνω στις οποίες έρχεται να οικοδομήσει τη συλλογική σκέψη.
Είναι η αρχή της ελεύθερης και εθελοντικής συμμετοχής. Είναι η αρχή της δημοκρατικής διοίκησης. Είναι η αρχή της οικονομικής συμμετοχής των μελών. Είναι η αρχή της αυτοτέλειας και της ανεξαρτησίας. Είναι η αρχή της εκπαίδευσης, της πρακτικής εξάσκησης και της πληροφόρησης. Η πληροφορία έχει γίνει βασικό στοιχείο ζωής. Η πληροφορία είναι βασικός όρος για την ανταπόκριση σε αυτό το ανταγωνιστικό μέτωπο. Η πληροφορία παίζει ουσιώδη ρόλο στην προετοιμασία, σχεδίαση και υλοποίηση κάθε σχεδίου, κάθε οικονομικού συνδυασμού.
Επίσης, είναι η αρχή του ενδιαφέροντος των μελών για την κοινότητα, για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς και είναι η αρχή της μεταξύ τους συνεργασίας.
Αυτές οι επτά αρχές, επαναλαμβάνω, προσδιορίζουν το βαθύτερο πνεύμα πάνω στο οποίο υλοποιήθηκε, σχεδιάστηκε και κατοχυρώθηκε θεσμικά ο νομικός άξονας του συζητουμένου νομοσχεδίου.
Ψηφίζω, πιστεύοντας ότι δίνει το πλαίσιο για μία άλλη λειτουργία, για μία άλλη αντίληψη του αγροτικού συνεταιρισμού.
Αξίζει, κύριοι συνάδελφοι, από σεβασμό και αίσθημα ευθύνης απέναντι σε μια τιμημένη στην κυριολεξία τάξη, η οποία πληρώνει πολλά, πληρώνει κυρίως την ευθύνη του κράτους, πληρώνει την έλλειψη έντιμης ενημέρωσης, πληρώνει την εξέλιξη των καταστάσεων γύρωθεν, πληρώνει και τις ίδιες τις δικές της ευθύνες, όχι μόνο το συνεταιριστικό κίνημα, ο αγροτικός συνεταιρισμός με όλα τα λαθάκια και όλες τις ευθύνες του, αλλά ευρύτερα η αγροτική μας ζωή.
Πιστεύω ότι η μεγάλη μας ευθύνη έγκειται στο γεγονός ότι μέχρι τώρα βλέπαμε όλα τα κόμματα και εξακολουθούν κάποια ακόμα να βλέπουν τον αγροτικό χώρο σαν χώρο κομματικής εκμετάλλευσης -θα το πω, δεν αναφέρομαι σε κανένα κόμμα- σαν χώρο ευτελούς ψηφοθηρίας.
Ψηφίζω το νομοσχέδιο επί της αρχής.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Ο κ. Κεδίκογλου έχει το λόγο.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΕΔΙΚΟΓΛΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι, κύριε Υπουργέ, δε νομίζω ότι απόψε είναι μία από τις ευτυχέστερες μέρες του Κοινοβουλίου.
Συζητούμε ένα θεσμικό νομοσχέδιο, ένα νομοσχέδιο που έπρεπε να έχει διαχρονικό χαρακτήρα και υπήρξαν αντιπαραθέσεις κομματικές, οι οποίες οφείλουμε να πούμε ότι δεν περιποιούν τιμή στον πολιτικό κόσμο. Για νομοσχέδια θεσμικού χαρακτήρα δεν πρέπει να αντιτίθενται κομματικά ζητήματα σε οξύτητα και με αυτόν τον τρόπο.
Επίσης, δεν είναι ευχάριστο για τη διοίκηση, για την πολιτεία μας το γεγονός ότι σε λίγα χρόνια είχαμε αρκετά νομοσχέδια, αρκετούς νόμους γύρω από τους συνεταιρισμούς.
Κατ'αρχήν, πρέπει να ξεκινήσουμε από το γεγονός ότι είμαστε μία χώρα γεωργική, αλλά δεν είμαστε αυτάρκεις σε γεωργικά προϊόντα. Πρέπει να ξεκινήσω από το γεγονός ότι είμαστε μια χώρα, η οποία εισάγει κηπευτικά προϊόντα. Εκατόν πενήντα με διακόσιες χιλιάδες τουλάχιστον τόνοι κηπευτικών προϊόντων εισάγονται για να καλύψουν τη διατροφή μας.
Το γεωργικό μας ισοζύγιο είναι αρνητικό και αυτό πρέπει ιδιαίτερα να τύχει της προσοχής του Υπουργείου Γεωργίας, το οποίο κάνει ό,τι μπορεί.
Παρακολούθησα τελευταία τα σχετικά νούμερα με το τρίτο ευρωπαϊκό πλαίσιο ανάπτυξης και είδα ότι τα ποσά που προβλέπονται, οι πληρωμές για τις επενδύσεις είναι πολύ λιγότερες από αυτές που είναι για τις επιχορηγήσεις.
Δηλαδή η Ευρώπη, αγαπητοί συνάδελφοι, κύριε Υπουργέ, μας βλέπει ως μια χώρα καταναλωτών αγροτικών προϊόντων και όχι ως μια χώρα γεωργικής παραγωγής. Αυτό, λοιπόν, είναι ιδιαιτέρως ενδιαφέρον και θα έπρεπε να μας προβληματίσει.
Εδώ συζητούμε για τους συνεταιρισμούς, αγαπητοί συνάδελφοι και κύριε Υπουργέ. Ο συνεταιρισμός είναι κάτι εντελώς διάφορο από την εταιρία. Είναι μια ένωση προσώπων, δεν είναι μια ένωση κεφαλαίων. Αυτός που διευθύνει έναν συνεταιρισμό, διευθύνει και προίσταται εμψύχων όντων, τα οποία με τη βούλησή τους τον ανέδειξαν κάπου. Αυτός που διευθύνει μια ανώνυμη εταιρία, διευθύνει χρήμα, διευθύνει άψυχα στοιχεία και μπορεί να έχει διάφορες πρωτοβουλίες και δραστηριότητες. 'Αλλο πράγμα είναι ο μάνατζμεντ ενός συνεταιρισμού και άλλο ο διευθύνων σύμβουλος μιας εταιρίας. Φοβούμαι ότι στο νομοσχέδιο γίνεται μία σύγχυση.
Πράγματι γίνεται μία σύγχυση, αγαπητοί συνάδελφοι, διότι ένωση προσώπων σημαίνει ότι με δημοκρατική διαδικασία εκλέγουμε αυτόν, ο οποίος θα κατευθύνει το συνεταιρισμό, αυτόν ο οποίος χαράζει πρωτοβουλία, αυτόν ο οποίος θα πάρει τις πολιτικές αποφάσεις, τις ευθύνες. Δεν αρκεί μόνο να λέμε ότι είναι δημοκρατικά εκλεγμένος, αλλά πρέπει να διασφαλίσουμε και την αποτελεσματικότητα, όπως έλεγε ο Ανδρέας Παπανδρέου. Η δημοκρατία χωρίς αποτελεσματικότητα καθίσταται πολλές φορές μη αντάξια του εαυτού της ή αν θέλετε, καθίσταται υποχείριο του εαυτού της. Με τον τρόπο που βλέπετε την ανάδειξη του διοικητικού συμβουλίου, δεν βλέπω πώς μπορεί να υπάρξει αυτή η αποτελεσματικότητα. 'Επρεπε οι αρχαιρεσίες να αναδεικνύουν μια συγκεκριμένη πλειοψηφία ενός διοικητικού συμβουλίου, όπως περίπου γίνεται στους δήμους. 'Επρεπε οπωσδήποτε να υπάρχει αυτή η δυνατότητα, να ξέρει ο παραγωγός, να ξέρει ο αγρότης ότι ο Χ είναι αυτός, που μπορεί να οδηγήσει την τοπική μας παραγωγή σε μια ορισμένη κατεύθυνση. Αυτό δεν γίνεται, ούτε με το ενιαίο ψηφοδέλτιο ούτε με τη συγκρότηση διά συνεννοήσεων ενός διοικητικού συμβουλίου, μιας πλειοψηφίας εντός του διοικητικού συμβουλίου. Δεν διασφαλίζεται, λοιπόν, η αποτελεσματικότητα.
Γίνεται μεγάλος λόγος για την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας και τα προβλήματα, που δημιουργεί αυτή. Δεν νομίζω ότι η παγκοσμιοποίηση βλάπτει τους συνεταιρισμούς. 'Αλλωστε, σήμερα έχουν μειωθεί οι αποστάσεις, έχουν μειωθεί τα κόστη μεταφοράς και όλοι βλέπουμε ότι μπορεί ένα προϊόν να παράγεται σε ένα χωριό και άνετα, με μικρό κόστος, να μεταφέρεται στα άκρα της γης.
Μίλησαν πάρα πολλοί συνάδελφοι για το κόστος παραγωγής. Ασφαλώς και είναι σημαντικό στοιχείο το κόστος παραγωγής. Για να μειωθεί το κόστος παραγωγής, κύριε Υπουργέ, απαιτούνται επενδύσεις. Είμαστε μια χώρα με ορεινούς όγκους και δεν νομίζω ότι έχουμε πολιτική τέτοιων επενδύσεων. Δηλαδή φράγματα στα οποία αναφέρθηκε προ ολίγου ο κ. Κουράκης ή λίμνες ή άλλου είδους επενδύσεις, οι οποίες θα μείωναν το κόστος παραγωγής, δεν υπάρχουν. Εδώ δεν υπάρχουν αρκετά κίνητρα για την καθετοποίηση της παραγωγής των συνεταιρισμών.
Τέλος, αυτό που δεν φαίνεται, κύριε Υπουργέ της Γεωργίας, να έχει απασχολήσει τη γεωργία, είναι η εκπαίδευση των αγροτών. Μας αρέσει ή δεν μας αρέσει, θέλουμε ή δεν θέλουμε, είμαστε σε μια εποχή που η εκπαίδευση παίζει τον κυρίαρχο ρόλο.
Επιτρέψτε μου -επειδή το θέμα το γνωρίζετε, κύριε Υπουργέ- παρά το ότι βρισκόμαστε σε νομοθετική εργασία, να σας πω ότι δεν αισθάνομαι ευχάριστα κατερχόμενος αύριο στην Ιστιαία, να τους πω ότι το 'Ιδρυμα Τασούλα, μια περιουσία που κάποιοι άνθρωποι άφησαν για την ανάδειξη της εκπαίδευσης των αγροτών στην εποχή του 2000, έχουμε μπει ήδη στο 2000 και δεν έχει αρχίσει ακόμα τη λειτουργία του. Αυτά είναι μερικά από τα στοιχεία, που πρέπει να μας προβληματίσουν.
Το νομοσχέδιο, λοιπόν, ασφαλώς δίνει μια δομή, ασφαλώς έχει ένα πλαίσιο λειτουργίας, αλλά νομίζω ότι κάνει σύγχυση μεταξύ ενώσεως προσώπων και ενώσεως κεφαλαίων. Εγώ δεν είμαι αισιόδοξος για την περαιτέρω απόδοσή του. Αυτό θα το δείξει ο χρόνος.
Τώρα θα σας δώσω περαιτέρω στοιχεία για τη γεωργική μας παραγωγή εν γένει. Πριν από χρόνια είχε ξεκινήσει ο αναδασμός, ο οποίος απέδωσε αρκετά, αλλά ακολούθησαν οι επόμενες γενιές. Αναδασμός, κύριε Υπουργέ, χωρίς αλλαγή του κληρονομικού δικαίου δεν γίνεται. Πρέπει, συνεπώς, να προχωρήσουμε, αν θέλετε να κάνουμε βιώσιμη γεωργία, βιώσιμη αγροτική παραγωγή, βιώσιμη κτηνοτροφία κλπ. Θα πρέπει να υπεισέλθετε και στο ζήτημα του κληρονομικού δικαίου. 'Οπως έχει σήμερα το κληρονομικό δίκαιο και όπως έχει η μεταβίβαση περιουσίας αγροτών και όπως έχουν οι κατατμήσεις, οι οποίες ναι μεν απαγορεύονται, αλλά ουσιαστικώς επιτρέπονται, δεν νομίζω ότι μας επιτρέπουν αισιοδοξία για την περαιτέρω άνοδο της αγροτικής μας παραγωγής.
Σε ό,τι αφορά το κόστος παραγωγής, ήθελα να πω ότι δεν είναι μόνο το κόστος παραγωγής, για να έχει εισόδημα ο αγρότης. Βεβαίως μας απασχολεί το κόστος παραγωγής, αλλά κύριος στόχος μας είναι το εισόδημα του αγρότη.
Το εισόδημα του αγρότη, κύριε Υπουργέ, το καθορίζει η αγορά. Το ζήτημα δεν είναι ποιος έχει την ιδιοκτησία της γης, το ζήτημα δεν είναι ποιος έχει την ιδιοκτησία ή τη μέθοδο παραγωγής, αλλά το ποιος κατέχει την αγορά. Το ερώτημα είναι, πού είναι η εκπαίδευση, ποιοι είναι οι όροι, ποια είναι τα μέσα, τα οποία διασφαλίζουν στον αγρότη όλες τις δυνατότητες, ώστε να είναι κυρίαρχος στην αγορά, ώστε να ξέρει ποιο είναι το προϊόν, το οποίο θα ζητηθεί αύριο. Διότι τα προϊόντα μας, αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα στη χώρα μας, κύριε Υπουργέ, είναι προϊόντα σταθερής απόδοσης, όπως είναι η ελιά, είναι η σταφίδα, είναι το βαμβάκι, το οποίο είναι περίπου σταθερής απόδοσης, αλλά είναι και τα προϊόντα εναλλασσόμενης απόδοσης, εναλλασσόμενης καλλιέργειας, όπου είναι απόλυτη ανάγκη να ξέρουμε πώς κινείται η αγορά. Και όχι μόνο αυτό, αλλά στις σταθερές καλλιέργειες πρέπει να γνωρίζουμε πώς κινούμαστε με τα αποθέματα, πώς μέσω των αποθεμάτων μπορούμε να ασκήσουμε μια πολιτική, η οποία να μεγιστοποιεί το εισόδημα του αγρότη.
Σε όλα αυτά δεν έχουμε λάβει τα μέτρα, που είναι απαραίτητα και ακόμα το νομοσχέδιο δεν φαίνεται να δίδει μια ειδοποιό διαφορά στους αγρότες ως προς τα ζητήματα αυτά.
'Εχει ασφαλώς και άλλα στοιχεία το νομοσχέδιο. 'Οπως είπα προηγουμένως, συγκροτεί μια δομή, δημιουργεί μια κατάσταση, αλλά δεν αισθάνομαι απόλυτα ήσυχος ότι είναι το μέσο, το οποίο θα ανεβάσει την αγροτική παραγωγή σε μια αγροτική χώρα, όπως είπα, η οποία δεν είναι αυτάρκης στα γεωργικά προϊόντα. Θα πρέπει να μας απασχολήσει ιδιαίτερα το γεγονός ότι είμαστε σε μια χώρα με σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα.
Σε ό,τι αφορά την ποιότητα του εδάφους, σε ό,τι αφορά τους φυσικούς όρους για να αναπτυχθούν διάφορες καλλιέργειες, βρισκόμαστε σε αρνητικό γεωργικό ισοζύγιο. Αυτό θα πρέπει ιδιαίτερα να μας προβληματίσει.
Γενικότερα ψηφίζω ασφαλώς το νομοσχέδιο, αλλά εκφράζω τις επιφυλάξεις μου, κύριε Πρόεδρε, για τη μακροβιότητά του ως νόμο. Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Ο κ. Σκουλάκης έχει το λόγο. Προφανώς θα μας μιλήσετε για τη γεωργία από ιατρικής πλευράς.
ΣΑΒΒΑΣ ΤΣΙΤΟΥΡΙΔΗΣ: Για το λάδι, που κάνει καλό στην υγεία.
ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΣΚΟΥΛΑΚΗΣ: Είμαι κι εγώ αγρότης, κύριε Πρόεδρε.
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΣΠΥΡΙΟΥΝΗΣ: Πάντως, η Αίθουσα αδικεί το νομοσχέδιο, κύριε Πρόεδρε.
ΣΑΒΒΑΣ ΤΣΙΤΟΥΡΙΔΗΣ: Ο καιρός που επελέγη το αδικεί.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Δεν ξέρω μήπως το αδικεί ο χρόνος συζήτησης. Είναι γνωστό ότι οι συνάδελφοι έχουν τώρα πρόβλημα.
ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΣΚΟΥΛΑΚΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, νομίζω ότι δεν το αδικεί ο χρόνος. Θα ξεκινήσω έτσι την τοποθέτησή μου. 'Ακουσα πολλούς συναδέλφους, που το επικαλέσθηκαν αυτό. Νομίζω ότι είναι ένα σημαντικό νομοσχέδιο και έχει υποστεί τη βάσανο του διαλόγου τόσο, όσο κανένα νομοσχέδιο, τουλάχιστον όσα χρόνια παρακολουθώ εγώ το Κοινοβούλιο. Επτά μήνες και πλέον γίνεται διάλογος, για να μη σας πω ότι χρόνια γίνεται διάλογος. Επτά μήνες, λοιπόν, γίνεται επίσημος διάλογος, μετά από την παράδοση του προσχεδίου από τον Υπουργό στους φορείς και τα κόμματα. 'Οσοι είχαν να κάνουν παρατηρήσεις έκαναν, συνεδρίασαν όλα τα νομαρχιακά συμβούλια αγροτικής πολιτικής της χώρας, πράγμα που είναι πάρα πολύ σημαντικό και δόθηκε η δυνατότητα στους πάντες να καταθέσουν τις απόψεις τους.
Και απορώ γιατί μερικοί συνάδελφοι ιδιαίτερα της Νέας Δημοκρατίας, διαμαρτύρονται, όπως και των άλλων κομμάτων, ότι ο χρόνος δεν είναι κατάλληλος. Αλίμονο αν η Βουλή σταματούσε να νομοθετεί δύο και τρεις μήνες πριν τις εκλογές, ευρωεκλογές, δημοτικές, βουλευτικές. Τότε δεν θα νομοθετούσε ποτέ. Εν πάση περιπτώσει το νομοσχέδιο είναι σημαντικό.
Θέλω να κανω άλλη μια παρατήρηση, σχετικά με όσα άκουσα από το συνάδελφο κ. Τσιτουρίδη. Αγαπητέ και εκλεκτέ συνάδελφε κύριε Τσιτουρίδη, όλοι έχουμε ασφαλώς τις ευθύνες μας για το ότι έφθασε το συνεταιριστικό κίνημα εκεί που έφθασε. Μοιραία κυβερνούμε δεκαπέντε χρόνια, εντάξει, μπορείτε να μας πείτε ότι έχουμε περισσότερες ευθύνες. Θα σας πω, όμως, ένα περιστατικό που το ζήσαμε εμείς οι Χανιώτες. Μέσα σε έξι μήνες κατέρρευσαν όλες οι ενώσεις, τη διάρκεια 1990-1993 -δεν θυμάμαι, αν ήταν το 1991 ή το 1992- όταν από λαθεμένη πολιτική της κυβέρνησής σας ωθήθηκαν οι συνεταιριστικές οργανώσεις και αγόρασαν χίλιες διακόσιες δραχμές το κιλό το λάδι. Ξέφυγε από την κυβέρνηση ο έλεγχος, έγινε λαθραία εισαγωγή λαδιού, εισήχθησαν εβδομήντα χιλιάδες τόνοι και το λάδι που οι ενώσεις είχαν αγοράσει με χίλιες διακόσιες δραχμές πουλήθηκε στην αγορά με εξακόσιες δραχμές και κατέρρευσαν όλες οι ενώσεις που ασχολούνταν με το λάδι. Ας αφήσουμε, λοιπόν, αυτά και να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε όλοι μαζί, λέγοντας μόνο την αλήθεια στους αγρότες, γιατί φοβάμαι ότι αυτό είναι το πρόβλημά σας. Θέλατε προεκλογικά να τους λέτε διάφορα πράγματα, Ιδού το βήμα, ιδού ο χώρος, να καταθέσετε τις απόψεις σας και τις προτάσεις σας υπεύθυνα, για να βγάλουμε όλοι μαζί το χώρο από μια δύσκολη πραγματικά θέση στην οποία βρίσκεται.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, διεθνώς πράγματι παρατηρείται μια τάση εκσυγχρονισμού του πλαισίου που διέπει τους συνεταιρισμούς. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες δοκιμάζονται νέα σχήματα για την καλύτερη επιχειρηματική συγκρότηση των συνεταιρισμών, ώστε να αποτελέσουν αντίβαρο στο γιγαντισμό των επιχειρήσεων που επιτυγχάνεται μέσω εξαγορών και συγχωνεύσεων. 'Ολοι παρακολουθούμε αυτήν τη μεγάλη και εντυπωσιακή εξέλιξη διεθνώς.
Ο ελληνικός αγροτικός τομέας έχει δυνατότητες να καταστεί ανταγωνιστικός μέσω της συλλογικής δράσης η οποία συμβάλει στη διατήρηση των αγροτικών κοινωνιών και την αποφυγή εγκατάλειψης και ερήμωσης της υπαίθρου. Με το συζητούμενο νομοσχέδιο επιδιώκεται η επανατοποθέτηση σε νέες και προσαρμοσμένες στη σημερινή πραγματικότητα βάσεις οργάνωσης και λειτουργίας των συνεταιρισμών.
Το νομοσχέδιο αυτό δίνει ένα μεγάλο χέρι βοήθειας στο διοικητικά αποδιοργανωμένο και αποδυναμωμένο οικονομικά, ανήμπορο να παρέμβει στην τυποποίηση και διάθεση των ελληνικών προϊόντων συνεταιριστικό κίνημα. Πρέπει να ομολογήσουμε ότι με την παρούσα οργάνωση και λειτουργία οι αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις δεν μπορούν πλέον να παίξουν το ρόλο τους.
Με το τέλος του αιώνα και την υπάρχουσα δομή κλείνει οριστικά ο κύκλος του συνεταιριστικού κινήματος. 'Ο,τι είχε να προσφέρει το συνεταιριστικό κίνημα το προσέφερε. Πρέπει να ομολογήσουμε ότι προσέφερε πολλά ιδιαίτερα σε δύσκολες εποχές για τους αγρότες μας. Σήμερα με την παγκοσμιοποίηση της αγοράς και της οικονομίας, με το σκληρό ανταγωνισμό, το συνεταιριστικό κίνημα αποδιοργανωμένο και διασπασμένο με επτά χιλιάδες πρωτοβάθμιες και εκατόν πενήντα έξι δευτεροβάθμιες ενώσεις, αδυνατεί να παρέμβει στην προώθηση των αγροτικών προϊόντων, όχι μόνο στις διεθνείς και ευρωπαϊκές αγορές, αλλά και στις ντόπιες αγορές. 'Ενα ένα τα ελληνικά προϊόντα καθημερινά εκτοπίζονται από τα δικά μας ράφια στις δικές μας αγορές.
Σήμερα, μόνο οι υγιείς οικονομικά και σωστά οργανωμένες σε επιχειρηματική βάση συνεταιριστικές οργανώσεις με κανόνες σύγχρονης διοίκησης, οργάνωσης και λειτουργίας, με κανόνες σύγχρονου μάρκετινγκ θα μπορέσουν να αντέξουν τον ανταγωνισμό και να προωθήσουν τα άριστα ελληνικά προϊόντα με διαφήμιση, με καλύτερη τυποποίηση και ανταγωνιστικές τιμές στις ελληνικές και διεθνείς αγορές.
Το μεγάλο πρόβλημα του αγροτικού χώρου είναι η διάθεση αυτών ακριβώς των προϊόντων στις αγορές. Είμαστε καλοί παραγωγοί, αλλά δεν είμαστε καλοί πωλητές. Υπάρχει η μόνιμη επωδός της Αντιπολίτευσης ότι ευθύνεται η Κυβέρνηση για το ότι δεν πωλούνται τα προϊόντα. Είναι δυνατόν, κύριοι συνάδελφοι, σήμερα το 2000 να υπάρχει πολιτικός που να λέει ότι η Κυβέρνηση πρέπει να καθορίζει τις τιμές των αγροτικών προϊόντων; Για όνομα του Θεού!
'Ενας κυρίαρχος νόμος καθορίζει τις τιμές, ο νόμος της αγοράς.
Ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης. Τι μπορεί να κάνει η Κυβέρνηση; Μπορεί να πάρει διάφορα μέτρα και τα παίρνει. Εξασφάλισε επιδοτήσεις μέχρι το 2006 με σκληρές διαπραγματεύσεις και του Υπουργού Γεωργίας και του ίδιου του Πρωθυπουργού, να συνεχιστούν απρόσκοπτα οι επιδοτήσεις, εξασφαλίζοντας έτσι το 45% περίπου του αγροτικού εισοδήματος. Παίρνει διάφορα μέτρα και φέρνει σήμερα ένα θεσμικό πλαίσιο, ένα εργαλείο και λέει στον αγρότη έλα, πάρτο και προσπάθησε να οργανωθείς καλύτερα.
Το νομοσχέδιο δίνει τη δυνατότητα συνεργασίας μεταξύ των συνεταιριστικών οργανώσεων να οργανωθούν καλύτερα πάνω σε σύγχρονη βάση και με βασικές αρχές όπως είναι η εθελοντική και ελεύθερη συμμετοχή, η δημοκρατική διοίκηση και λειτουργία, η αυτονομία και η ανεξαρτησία, η εκπαίδευση και η πρακτική εξάσκηση του προσωπικού και η πληροφόρηση των εργαζομένων.
Κύριε Υπουργέ, αυτό το νομοσχέδιο για μένα είναι πάρα πολύ σημαντικό, γιατί θα συμβάλει στην αλλαγή νοοτροπίας όλων μας. 'Οσον αφορά τον κρατισμό στον αγροτικό τομέα. Πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι ο κρατικός προστατευτισμός τελείωσε και ότι η ρύθμιση -και το είπατε, κύριε Υπουργέ, και είναι προς τιμήν σας- την οποία έκανε η Κυβέρνηση τελευταία για τα χρέη των συνεταιριστικών οργανώσεων, είναι η τελευταία. Δεν πρόκειται να γίνει άλλη και πέρασε με πολύ δυσκολία στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης.
Κύριοι συνάδελφοι, ένα πολύ μεγάλο θέμα που έρχεται να λύσει αυτό το νομοσχέδιο, είναι η θέσπιση κινήτρων για τις συγχωνεύσεις των συνεταιριστικών οργανώσεων. 'Εχω την τύχη και την τιμή να κατάγομαι από ένα νομό που παράγει πολλά και εκλεκτά προϊόντα, όπως για παράδειγμα το εκλεκτό λάδι μας, τα εκλεκτά πορτοκάλια, τα πρώιμα κηπευτικά και άλλα. Τα τελευταία χρόνια, δυστυχώς, χρόνο με το χρόνο τα εκλεκτά αυτά προϊόντα περνούν στα αζήτητα, λόγω αδυναμίας προώθησής τους από το κατακερματισμένο συνεταιριστικό κίνημα στα Χανιά.
Κύριοι συνάδελφοι, όπως ξέρετε -έχει ακουστεί πολλές φορές εδώ- ο Νομός Χανίων έχει το προνόμιο να έχει οκτώ δευτεροβάθμιες συνεταιριστικές οργανώσεις, συν δύο θυγατρικές, δηλαδή, στην ουσία έχουμε δέκα δευτεροβάθμιες οργανώσεις. Πρωτοβάθμιους συνεταιρισμούς έχουμε εικοσιπέντε περίπου, αλλά στην ουσία λειτουργούν πέντε ή έξι και αυτοί κάθε χρόνο και αποδυναμώνονται. Σχεδόν όλες είναι αποδιοργανωμένες , χρεωμένες και ανήμπορες να παρέμβουν στην προώθηση των προϊόντων μας. Ακούστε το αυτό. 'Ολες μαζί οι ενώσεις, προωθούν τυποποιημένο λάδι 5% της παραγωγής, από τους σαράντα χιλιάδες τόνους που παράγονται τησίως. Το υπόλοιπο 96% προωθείται χύμα στις ελληνικές αλλά κυρίως στις ιταλικές αγορές. Οι ξένοι αγοραστές το τυποποιούν και το πουλούν στις ευρωπαϊκές αγορές, αλλά και στις ελληνικές απ'ό,τι φαίνεται αγορές ως ιταλικό. Αν μπορούσε ένας υγιής φορέας να προωθήσει και να διαθέσει το άριστο λάδι μας τυποποιημένο στις ευρωπαϊκές αγορές, ο παραγωγός μας θα κέρδιζε τουλάχιστον διακόσιες (200) δρχαχμές σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα.
Κύριε Υπουργέ, επειδή τα Χανιά είναι ταλαιπωρημένα από πλευράς κατακερματισμού συνεταιριστικού κινήματος, επειδή η Κρήτη ολόκληρη και τα Χανιά βεβαίως, έχουν ιδιαίτερο πρόβλημα στον αγροτικό χώρο διότι έχουμε αύξηση του κόστους παραγωγής, έχουμε τα μεταφορικά, έχουμε το αυξημένο κόστος να προωθήσουμε τα προϊόντα μας, αυξημένο κόστος να πάρουμε τα εφόδιά μας. Νομίζω ότι ήλθε η ώρα μια που έχετε δεσμευθεί ότι θα εφαρμόσετε πιλοτικά τη διάταξη περί κινήτρων των συχωνεύσεων, ήλθε η ώρα να βοηθήσετε και να ξεκινήσει γρήγορα αυτή η εφαρμογή της διάταξης, έτσι ώστε να δώσουμε άλλο ένα χέρι βοήθειας στους αγρότες μας γιατί το έχουν πολύ ανάγκη, το περιμένει η μεγάλη πλειοψηφία των αγροτών.
'Ηδη όπως ξέρετε, η Αγροτική Τράπεζα με απόφαση του διοικητή της έχει δώσει εντολή στη θυγατρική της την ΑΤΕ FINANCE να προχωρήσει στην εκπόνηση μελέτης για τη συγχώνευση των συνεταιριστικών οργανώσεων στα Χανιά.
Εάν και εσείς απόψε με δήλωσή σας μας πείτε, ναι, θα εφαρμοστεί γρήγορα και θα βγάλω γρήγορα το προεδρικό διάταγμα, το οποίο προβλέπεται στο σχετικό άρθρο για να συγκεκριμενοποιηθούν τα κίνητρα, τότε να είστε σίγουρος ότι θα έχετε κάνει ένα πολύ μεγάλο δώρο στους Χανιώτες αγρότες και σε όλους τους 'Ελληνες αγρότες. Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Ο κ. Βαλυράκης έχει το λόγο.
ΣΗΦΗΣ ΒΑΛΥΡΑΚΗΣ: Κατ'αρχήν,κύριε Πρόεδρε, εδώ έχουμε μια ιδιαίτερη περίπτωση αφού προκηρύσσονται εκλογές. Γιατί όταν ορίζεις την ημερομηνία, στην πράξη τις προκηρύσσεις και βεβαίως, χωρίς να κλείνει η Βουλή. Γιατί παραξενεύεστε ότι έρχεται ένα τέτοιο νομοσχέδιο και συζητείται αυτήν την περίοδο; Δικαίως έρχεται. Ωρίμασε το νομοσχέδιο και έρχεται.
Θα ήταν παράδοξο εάν συγκρατούσαν...
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Εδώ και επτά χρόνια.
ΣΗΦΗΣ ΒΑΛΥΡΑΚΗΣ: Αντιλαμβάνομαι ότι σας ενοχλεί. Κακώς σας ενοχλεί. Απ'ό,τι αντιλαμβάνομαι μέχρι την προκήρυξη των εκλογών θα λειτουργεί η Βουλή και καλώς λειτουργεί. Το πρόβλημα είναι των Βουλευτών, οι οποίοι θα πρέπει να κάνουν και το καθήκον τους στη Βουλή και το καθήκον τους επίσης στην προεκλογική καμπάνια της επαρχίας. Για την επαρχία είναι δύσκολα τα πράγματα, λόγω αποστάσεων και κινήσεων.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Αυτά λέγατε και εσείς το 1993.
ΣΗΦΗΣ ΒΑΛΥΡΑΚΗΣ: Κύριε συνάδελφε, δεν έχει ξαναγίνει από ό,τι εγώ γνωρίζω να ορισθεί η ημερομηνία των εκλογών τόσο νωρίτερα. 'Ετσι και αλλιώς η διάρκεια είναι μεγάλη και θα μας δυσκολέψει.
Ας μπούμε όμως στην ουσία. Νομίζω ότι πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ένα πράγμα. Οι συνεταιρισμοί κυρίως αφορούν ή σχεδόν αποκλειστικά αφορούν κοινωνικοοικονομική δραστηριότητα, οικονομική πάντως. 'Αρα, ξεκαθαρισμένο κίνητρο πρέπει να είναι το οικονομικό όφελος. Και βεβαίως, απαραίτητο συνθετικό, ιδιαίτερα για τις περιοχές μας, για τη χώρα μας, για την επαρχία μας, είναι το κοινωνικό στοιχείο.
Τώρα, θα δούμε σε τι περιβάλλον βρισκόμαστε. Η παγκόσμια οικονομία, η παγκοσμιοποίησή της, κύριε Υπουργέ και κύριοι συνάδελφοι, οδηγεί την οικονομία έξω απο τις διαστάσεις της πραγματικής οικονομίας και της παραγωγής. Το κέρδος δεν χρειάζεται την παραγωγή, το κέρδος δεν χρειάζεται την εργασία, το κέρδος δεν χρειάζεται την κοινωνία. Μπορεί να πραγματοποιείται ελεύθερα χωρίς αυτήν.
Το ζήτημα που πρέπει εμείς ιδιαίτερα να δούμε είναι πώς προστατεύουμε τη δική μας παραγωγή, πώς προστατεύουμε τη δική μας πραγματική οικονομία, πώς προστατεύουμε την επαρχία και την κοινωνική συνοχή στη χώρα μας.
Παρακολουθήσαμε αυτό το θέαμα στο Σηάτλ. Εάν δεν ναυαγούσε αυτή η ιστορία της χιλιετίας από την αντιπαράθεση απο τα έξω, θα ναυαγούσε σίγουρα απο τα μέσα, γιατί η αναμέτρηση ήταν τρομερή ανάμεσα στα συμφέροντα των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας και της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης. Εκεί όμως θα πρέπει να επισημάνουμε ότι είμαστε αδύναμοι. Μιλάω για την ίδια την Ευρωπαϊκή 'Ενωση, η οποία εξαναγκάσθηκε αρκετό καιρό πριν να αλλάξει την εξωτερική της πολιτική και τις οικονομικές της σχέσεις σε ό,τι αφορά την περίφημη συμφωνία του LOME, τη Συμφωνία της Μπανάνας. Η Ευρώπη υποχώρησε ανάμεσα σε ισχυρότερες δυνάμεις.
'Αρα, εμείς μπαίνοντας στην ευρωπαϊκή παγκοσμιοποίηση της ΟΝΕ με το ενιαίο νόμισμα, δεν καλυπτόμαστε ούτε και από αυτήν την Ευρωπαϊκή 'Ενωση. Είμαστε σε ένα τρομακτικά ανταγωνιστικό περιβάλλον, χωρίς κάλυψη από την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα, γιατί η ίδια δεν μπορεί να προστατεύσει τα συμφέροντα και την πολιτική της. 'Αρα, θα πρέπει να δούμε πώς εμείς επιβιώνουμε κυριολεκτικά σε ένα τρομακτικό ανταγωνισμό.
Βεβαίως, εκεί θα δώσω συγχαρητήρια στον Υπουργό. Θεωρώ ιδιαίτερα θετικής κατεύθυνσης το νομοσχέδιο και ας μιλάμε και ας καταλαβαινόμαστε, ας κοιτάξουμε ο ένας στα μάτια τον άλλο για να δούμε, να διαπιστώσουμε και να συμφωνήσουμε, κύριοι συνάδελφοι, πως το υπάρχον θεσμικό και λειτουργικό πλαίσιο των σημερινών συνεταιρισμών είναι χρεοκοπημένο, είναι απηρχαιομένο, δεν μπορεί να δώσει διέξοδο.
Δεν με ενδιαφέρει εμένα ποιος φταίει γι' αυτό. Το αποτέλεσμα παραμένει: Δεν έχουμε συναιτερισμούς, δεν έχουμε τη δυνατότητα να εξασφαλίσουμε για τον αγρότη τη διάθεση της παραγωγής, άρα να του εξασφαλίσουμε εισόδημα. Δεν είναι δυνατόν να περιμένει εισόδημα ο παραγωγός χωρίς τη διάθεση της παραγωγής του. Κάποια στιγμή, πολύ σύντομα, όταν καταργηθούν και οι επιδοτήσεις, τότε θα έχουμε τρομακτικό πρόβλημα, γιατί σημαντικό κομμάτι του εισοδήματος του παραγωγού -δυστυχώς ή ευτυχώς- αποτελούν αυτές οι επιδοτήσεις οι οποίες στην προοπτική της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης δεν θα έχουν ιδιαίτερο μέλλον.
Χαίρομαι γιατί η φιλοσοφία του νομοσχεδίου αφαιρεί τους όποιους περιορισμούς, καταργεί τους όποιους περιορισμούς και απελευθερώνει μια πολύ δυναμική οικονομική λειτουργία, η οποία θα συνδυαστεί και με οικονομικές δραστηριότητες του ιδιωτικού τομέα.
Εδώ, κύριε Υπουργέ, το δημόσιο θα πρέπει να παίξει το ρόλο του. Δεν φτάνει το πλαίσιο. Χρειάζονται επίσης πολιτικές για την εξασφάλιση της ποιότητας για την τυποποίηση, τη μεταποίηση, την ονομασία προέλευσης. Εμείς εάν δεν είχαμε περίοπτης και ρετιρέ ποιότητας προϊόντα, δεν χρειαζόταν να συζητάμε καθόλου. Θα μπορούσαμε να πενθούμε μια χαμένη υπόθεση.
Ακριβώς επειδή έχουμε ανταγωνιστικές ποιότητες, γι' αυτό και μόνο μπορούμε σήμερα να συζητούμε και ιδιαίτερα στα Χανιά θα σας παρακαλούσα να υλοποιήσετε την υπόσχεσή σας για ένα πιλοτικό πρόγραμμα και σχέδιο για τη συνένωση των συνεταιρισμών.
Με αυτήν την οπτική θα σας πω ότι δεν έχουμε μεγάλα περιθώρια, δεν έχουμε κανένα περιθώριο παραπέρα συμπίεσης του κόστους παραγωγής. Μπορούμε ενδεχομένως να μειώσουμε το κόστος μεταφοράς, αλλά το κόστος παραγωγής δεν μπορεί να πάει παρακάτω.
Θα πρέπει να δούμε τι γίνεται με την ανταγωνιστικότητα, κυρίως τι γίνεται με το τεράστιο άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ της τιμής που απολαμβάνει ο παραγωγός και της τιμής που πληρώνει ο καταναλωτής. Γιατί αυτό είναι ένα από τα κλειδιά σ' αυτήν την ιστορία.
Ο καταναλωτής δεν μπορεί να είναι αγοραστής ντόπιων αγροτικών προϊόντων καλής ποιότητος και ο αγρότης να βλέπει την παραγωγή του να μη διατίθεται.
Θα παρακαλούσα εδώ και πάλι για το εξής, γιατί υπάρχει ένα ζήτημα. 'Οταν συγχωνεύονται οι συνεταιρισμοί χρειάζεται μελέτη. Τους λέμε να συγχωνευθούν, αλλά χρειάζονται κίνητρα και πολιτικές. Θα παρακαλούσα να δείτε το ζήτημα των μελετών που απαιτούνται. Γιατί, εδώ χρειάζεται και εξειδικευμένη δουλειά, χρειάζεται και κόστος. Θα ήθελα να δείτε με ιδιαίτερη προσοχή αυτό το ζήτημα. Η εμπειρία των Χανίων μας οδηγεί στο ότι παρά τις προσκλήσεις δεν ανταποκρίνονται.
Θα σας πω ότι στην ΑΓΡΟΤΙΚΗ FINANCE δεν έχει πάει κανένα στοιχείο. Πήρε ό,τι πήρε η Αγροτική Τράπεζα μέσω της Αγροτικής Τεχνικής που είχε την πρώτη φάση της μελέτης. Τρεις μόνο ενώσεις έδωσαν στοιχεία. Δεν δίνουν στοιχεία. Δεν τολμούν να προωθήσουν τις μελέτες. 'Αρα εκεί έχουμε ένα πρόβλημα, δεδομένου ότι δεν έχουμε και καθόλου χρόνο.
Θα χρειαστεί επανάσταση, κύριε Υπουργέ, υποθέτω, μετά τις εκλογές.
Θα σας παρακαλέσω πολύ να δείτε το άρθρο 21, που προβλέπει τη διαδικασία συγχώνευσης και δεν περιέχονται διατάξεις σε σχέση με την τύχη του ενδεχομένως πλεονάζοντος προσωπικού. Υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις και νομίζω ότι θα πρέπει να το δείτε. Επίσης, θα πρέπει να διατηρηθούν οι διατάξεις του άρθρου 30 παράγραφος 10 του ισχύοντος νόμου για τη μέριμνα του τι γίνεται ή το τι μπορεί να γίνει με το πλεονάζον προσωπικό. Και αυτό γιατί είναι κρίσιμο στοιχείο και για τη βιωσιμότητα του μετέπειτα σχήματος, αλλά και για τη δεκτικότητα του συστήματος προς τις συγχωνεύσεις τις απαραίτητες. Γιατί χωρίς σχήματα κλίμακας είναι αδύνατον να υπηρετηθεί η ποσότητα αλλά και η απαιτούμενη ποιότητα και η τυποποίησή της για τη διάθεση της παραγωγής.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος κ. Μπούτας έχει το λόγο.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: 'Ακουσα τον κύριο Υπουργό, να λέει ότι αυτοί οι συνεταιρισμοί ξεπεράστηκαν. Βεβαίως. Εμείς ποτέ δεν υποστηρίξαμε αυτούς τους συνεταιρισμούς που έχουμε μέχρι σήμερα και τους θεωρούσαμε ξεπερασμένους από την αρχή, δεδομένου ότι δεν έπαιξαν ποτέ το ρόλο τους. 'Αλλους σκοπούς εξυπηρετούσαν και οι σκοποί αυτοί ήταν κομματικοί. 'Ηταν κομματικός στόχος ο έλεγχος του συνεταιριστικού κινήματος. Και από εκεί και πέρα είτε κέρδισε τις εκλογές το ΠΑΣΟΚ είτε η Νέα Δημοκρατία τι θα γινόταν με τους συνεταιρισμούς ούτε σας ενδιέφερε.
Βέβαια δεν μπορεί ελαφρά τη καρδία η Κυβέρνηση να αποστασιοποιείται απο τις ευθύνες που έχει για την κατάντια -πραγματικά κατάντια είναιτου συνεταιριστικού κινήματος σήμερα. Δεν μπορεί να ζητά συγχωροχάρτι έτσι απλά. Δεν έπαιξε το ρόλο που έπρεπε το συνεταιριστικό κίνημα, ούτε τον παίζει τώρα. Και ούτε και θα παίξει το ρόλο κατά τον οποίο εμείς εκτιμάμε ότι πρέπει να παίζει το συνεταιριστικό κίνημα και οι καινούριοι συνεταιρισμοί.
Κύριε Υπουργέ, το ότι υπάρχει διαρθρωτικό πρόβλημα στην ελληνική αγροτική οικονομία νομίζω ότι είναι γνωστό σε όλους. Είναι αποδεκτό αυτό. Το ζήτημα είναι προς ποια κατεύθυνση λύνεται ή προς ποια κατεύθυνση πάει να δοθεί διέξοδος.
Εμείς καταλαβαίνουμε ότι είστε δέσμιοι της υποταγής απέναντι στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση, στους Αμερικάνους ιμπεριαλιστές. Είστε δέσμιοι και ακολουθείτε αυτήν την κατεύθυνση. Θέλετε να ξεκληρίσετε τους μικρομεσαίους αγρότες και τους συνεταιρισμούς. Από εργαλεία υπεράσπισης των συμφερόντων των μικρομεσαίων αγροτών τους μετατρέπετε ή αν θέλετε τους οδηγείτε, φτιάχνοντας ένα καινούριο νόμο - πλαίσιο, σε εργαλεία υπεράσπισης των μεγάλων αγροτών.
'Αλλωστε ο προκάτοχός σας ήταν πολύ πιο ξεκάθαρος από σας. 'Ελεγε ευθέως "κύριοι, με σαράντα στρέμματα δεν μπορείτε να ζήσετε, δεν ξέρω τι θα κάνετε, κόψτε το λαιμό σας". Εσείς προσπαθείτε με άλλο τρόπο να τα βολέψετε από εδώ και από εκεί. Και σεις όμως, κύριε Υπουργέ, δεν τα καταφέρνετε. Δεν πείθετε τον κόσμο. Ο κόσμος βλέπει τα αποτελέσματα που είναι τραγικά, που δημιουργούν φτώχια, ανέχεια, ανεργία, χρέη στους αγρότες.
Κατά συνέπεια, ο δρόμος που επιλέξατε με το νόμο-πλαίσιο για τους συνεταιρισμούς, είναι να ενισχύσετε ακόμα περισσότερο αυτήν την πολιτική και στους αγροτικούς συνεταιρισμούς του νέου τύπου θα συνεργάζονται, θα συμμετέχουν οι μεγάλες αγροτικές και βιομηχανικές επιχειρήσεις γιατί θα είναι μικτές, ιδιωτικές.
Κατά συνέπεια ο μικρός αγρότης "τι είχες Γιάννη, τι είχα πάντα". Αυτή θα είναι η κατάσταση. Ο αγρότης ενός μικρού χωριού ή και ενός μεγάλου χωριού που συμμετέχει στον πρωτοβάθμιο συνεταιρισμό σε αυτήν την κατάσταση θα βρίσκεται με αυτόν το νόμο πλαίσιο. Δεν θα κάνει τίποτα απολύτως. Θα πάει η ΦΑΓΕ, η ΔΕΛΤΑ, ο Μπουτάρης, ο Χατζημιχάλης, δηλαδή όλοι αυτοί οι μεγαλοσχήμονες ιδιώτες που δραστηριοποιούνται στο χώρο της γεωργίας. Ο μικρός παραγωγός θα μείνει ξανά στην ίδια τάξη.
Κατά συνέπεια οι κορώνες των συναδέλφων του ΠΑ.ΣΟ.Κ. που ακούστηκαν εδώ για να στηρίξουν το νομοσχέδιο δεν πείθουν. Πώς μπορεί να γίνει συγχώνευση των συνεταιρισμών, όταν ο ίδιος ο νόμος προβλέπει ότι επτά άτομα μπορούν να φτιάχνουν συνεταιρισμό. Για ποια συγχώνευση μιλάμε όταν θα ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια οι συνεταιρισμοί; Και κάθε δύο συνεταιρισμοί θα φτιάχνουν ένωση.
Επιπλέον μην αποκρύπτετε από τον ελληνικό λαό και ιδιαίτερα από τους αγρότες ότι επιδιώκετε τη συγχώνευση για να εξυγιάνετε την Αγροτική Τράπεζα. Και οι συνεταιρισμοί που δεν χρωστούν εφ'όσον συγχωνευθούν θα βάλουν τα περιουσιακά τους στοιχεία υποθήκη έναντι των χρεών των άλλων συνεταιρισμών που συγχωνεύθηκαν, προς την Αγροτική Τράπεζα.
Λέτε ότι επεξεργαστήκατε τα κίνητρα. Μελετήσατε για ένα εξάμηνο.
Γιατί δεν μας λέτε ποια είναι για να τα ψηφίσουμε; Δεν θέλετε να αγκαλιάσουν αυτό το σχέδιο νόμου οι αγρότες; Δώστε τους, λοιπόν, αυτήν την ευκαιρία, λέγοντάς τους ότι αν γίνει η συγχώνευση, θα πάρετε εκείνο, θα πάρετε το άλλο, θα γίνεται ζάμπλουτοι ή εν πάση περιπτώσει μεσαίοι. Γιατί, λοιπόν, αποκρύπτετε τα κίνητρα;
Ολοκληρώνοντας, κύριε Πρόεδρε, θέλω να πω αυτό που αισθάνομαι. Αισθάνομαι ότι έχω απέναντί μου ένα σκοτωμένο φίδι και εγώ το κτυπάω για να το ξανασκοτώσω με την κριτική που κάνω. Το λέω αυτό γιατί, ό,τι έλεγε η Νέα Δημοκρατία όταν ήταν κυβέρνηση το λέτε εσείς σήμερα και ό,τι λέγατε εσείς τότε ως ΠΑ.ΣΟ.Κ. τα λέει τώρα η Νέα Δημοκρατία. Τι κριτική να κάνω εγώ τώρα;
ΣΑΒΒΑΣ ΤΣΙΤΟΥΡΙΔΗΣ: Εμείς όμως δεν καίμε νομαρχίες.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Κύριε Μπούτα, δεν νομίζω ότι σας συμφέρει αυτή η παρομοίωση που κάνατε, των αγροτών με το σκοτωμένο φίδι.
Απ'ό,τι ξέρω οι αγρότες είναι πολύ ζωντανοί.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Δεν αναφέρθηκα στους αγρότες. Μίλησα για τα κόμματα του δικομματισμού.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Καλώς.
Ο κ. Αργύρης έχει το λόγο.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΡΓΥΡΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, περίμενα οι συνάδελφοι εισηγητές των υπολοίπων κομμάτων να αναφερθούν στο νομοσχέδιο. Βέβαια είμαστε σε προεκλογική περίοδο και επιτρέπεται να ξεφύγουμε λίγο, αλλά να μη μιλήσουμε για το νομοσχέδιο είναι υποτιμητικό για το ίδιο το νομοσχέδιο και για τη φιλοδοξία που έχει να υπηρετήσει τους αγρότες. Θεωρώ ότι μπορεί να το κάνει αυτό.
Επιπλέον, θέλω να πω ότι αδικήθηκαν οι ίδιοι οι εισηγητές, διότι είχαν και τη γνώση και τη δυνατότητα να εισφέρουν με την εισήγησή τους στο παρόν νομοσχέδιο.
Πρέπει να πω ότι αυτό το νομοσχέδιο είναι προϊόν μακρού διαλόγου, είναι προϊόν αποδοχής των ιδίων των εμπλεκομένων, δηλαδή, των αγροτών και των οργανώσεών τους. 'Aρα έρχεται από πολύ μακριά.
Είχα την τιμή να φιλοξενηθώ στην ανώτερη οργάνωση των συνεταιρισμών, την ΠΑΣΕΓΕΣ. Από παλαιά, όταν φτιάχναμε τα υπομνήματα και διεκδικούσαμε ορισμένα πράγματα σαν κυρίαρχο είχαμε ότι πρέπει επιτέλους να υπάρξει ένας νόμος-πλαίσιο, που να δίνει τη δυνατότητα στους αγρότες να επιλέγουν μόνοι τους τι συνεταιρισμούς θέλουν.
Οι καιροί έχουν αλλάξει, θα έλεγα, δραματικά για τον αγροτικό τομέα. Και αν θέλουμε να μιλάμε στη νέα τάξη πραγμάτων για τον αγροτικό τομέα, είμαστε πλέον ένα παγκόσμιο χωριό. Στο Σιάτλ έχει διεξαχθεί η νέα τακτική και οι νέες διεκδικήσεις και έχει γίνει εκεί η νέα διακήρυξη των διεκδικήσεων όλων εκείνων που καταπιέζονται και θίγονται από τη νέα τάξη πραγμάτων και από το παγκόσμιο χωριό. Αυτό δεν σημαίνει ότι επειδή τα είδαμε αυτά, πρέπει να μοιρολατρούμε, ότι θα πρέπει να αποδεχτούμε καρτερικά αυτήν την τύχη όλων όσων θίγονται από αυτές τις μεγάλες αλλαγές, αλλά θα πρέπει να πάμε σε μια προσαρμοστικότητα.
Επειδή ζούμε στην εποχή του ανταγωνισμού και στη μεγιστοποίηση όλων εκείνων των επιχειρήσεων που μέσα από το μέγεθος μπορούν και αντέχουν τον ανταγωνισμό, θα πρέπει και εμείς να βρούμε τρόπους και μεθόδους να αντέξουμε σε αυτόν τον ανταγωνισμό.
Θα έλεγα ότι η χώρα μας βρίσκεται σήμερα σε μια θέση όπου θα πρέπει να ξεπεράσει τα σφάλματα του παρελθόντος. Πρέπει να ξεφύγει από την αγκύλωση των παγιωμένων θέσεων και απόψεων. Μπορώ να πω, ότι δεν νιώθω καθόλου άσχημα αν πω, ότι οι συνεταιρισμοί στην Ελλάδα, με τη μορφή που υπήρχαν μέχρι σήμερα, έχουν κλείσει τον κύκλο τους. Καθώς επίσης δεν θα παραλείψω να πω ότι οι συνεταιρισμοί στην Ελλάδα είχαν πολύ μεγάλη συνεισφορά, έχουν δώσει πολλά πράγματα στην ύπαιθρο και στην ελληνική οικονομία. 'Ομως, τα πράγματα έχουν αλλάξει.
Κινούμαστε, λοιπόν, σε μια νέα τάξη και οι ελληνικοί συνεταιρισμοί ήταν πρωτοπορεία στο παγκόσμιο συνεταιριστικό κίνημα. Αν το συνεταιριστικό κίνημα μπορούμε να πούμε ότι έχει εκατόν πενήντα χρόνια περίπου, η κίνηση της Συντροφιάς των Αμπελακίων προηγείται πολύ αυτών των εκατόν πενήντα χρόνων. 'Αρα, λοιπόν, ήμασταν και εκεί διαφωτιστές του συνεργατισμού, της συλλογικότητας και της οικονομικής κοινής δράσης.
'Εχουν παρεξηγηθεί πολύ τα πράγματα από τη φιλελευθεροποίηση. Εκείνο, όμως, που πρέπει να δούμε, είναι ότι οι συνεταιρισμοί -αν θέλουμε να τους παρομοιάσουμε με κάτι- είναι για την αγορά στον αγροτικό τομέα ό,τι τα αμορτισέρ σε ένα αυτοκίνητο. Είναι αυτές οι κοινωνικές ομάδες, αυτή η κοινωνική οικονομία που μπορεί να απορροφήσει όλους τους κραδασμούς από αυτές τις γρήγορες αλλαγές που γίνονται.
Θα ήθελα να πω και κάτι άλλο. Μη νομίσουμε ότι οι συνεταιρισμοί είναι πανάκεια, δηλαδή, φτιάχνουμε ένα νόμο και αυτόματα έχουμε λύσει τα προβλήματα του αγροτικού τομέα. Γιατί κάποιοι εδώ πιστεύουν ότι αν έφτιαχναν ένα πολύ καλό νομοσχέδιο, θα μπορούσαν να λύσουν τα προβλήματα του αγροτικού τομέα. Τα προβλήματα του αγροτικού τομέα είναι διαρθρωτικά, διαχρονικά και όποιος πιστεύει ότι μπορεί να τα λύσει με ένα νομοσχέδιο, θα ήθελα να μου το πει και να αλλάξω και εγώ κόμμα και να τον ψηφίσω. Αλλά αυτό δεν μπορεί να συμβεί σε καμία περίπτωση!
Γι' αυτό, λοιπόν, εκείνο που φιλοδοξεί να κάνει το νομοσχέδιο είναι να βάλει τις νέες βάσεις χρονικά, σε μια περίοδο που έκλεισε μια χιλιετία και ανοίγει μια καινούρια, έτσι ώστε να διαμορφώσουμε όλες τις δυνατές προϋποθέσεις για να μπορέσει να αποτελέσει αυτή η εκούσια ένωση, που μπορεί να μετατραπεί αυτός ο εθελοντικός συνεταιρισμός, ένα εργαλείο για την εξυπηρέτηση των αγροτών.
Πιστεύω, λοιπόν, ότι και σαν Κοινοβούλιο και σαν Βουλευτές, που θέλουμε να προσφέρουμε στον αγροτικό τομέα και σαν κόμματα που πιστεύουμε στην εξυπηρέτηση των αγροτών, έχουμε χρέος να υπερψηφίσουμε ένα νομοσχέδιο. Το είπα στην πρωτολογία μου και το λέω και τώρα, ο Υπουργός της Γεωργίας δεν μονοπώλησε αυτήν τη υπόθεση, που ήταν πάγιο αίτημα πολλών χρόνων, αλλά θέλησε να το μοιραστεί και θέλησε να το κάνει κτήμα όλου του Κοινοβουλίου.
Το έδειξε στην επιτροπή, όπου δέχθηκε όλες τις παρατηρήσεις, το δείχνει και σήμερα με την ομιλία του ότι είναι ανοικτός σε οποιαδήποτε τοποθέτηση. Θα ήθελα να πω ότι ο λόγος που δεν τοποθετήθηκαν οι συνάδελφοι επί του νομοσχεδίου είναι γιατί το κομματικό συμφέρον τους έκανε να υπερβούν αυτό του αγροτικού συμφέροντος και τους αδικεί και τους ίδιους. 'Αρα, λοιπόν, υπάρχουν τα περιθώρια μέχρι το τέλος αυτής της συζήτησης να δείξουν ότι μπορούν και πρέπει να υπηρετήσουν τον αγροτικό τομέα. 'Αλλωστε, αυτό είναι και το χρέος μας, γι'αυτό είμαστε όλοι εδώ, για να φτιάχνουμε τέτοια νομοθετήματα που θα είναι για την εξυπηρέτηση των αγροτών. Γιατί αν πάμε στο παρελθόν, θα πρέπει να θυμήσω ότι όλοι οι νόμοι ήταν νόμοι που ήταν ομπρέλλα και είχαν σφικταγκαλιάσει το συνεταιριστικό κίνημα και δεν το άφηναν να κάνει καμία δραστηριότητα. Για να μη θυμήσω στους αγαπητούς φίλους της Νέας Δημοκρατίας ότι έχουν θεσμοθετήσει και έχουν ψηφίσει νόμο που απαγόρευε την εμπορική δραστηριότητα του συνεταιρισμού. Λοιπόν, ας σταματήσει αυτή η υποκρισία, να γυρνάμε να ξύνουμε πληγές που πονάνε, και να προσφέρουμε κάτι που μπορούμε. Και αυτό που μπορούμε, είναι να υπερψηφίσουμε αυτό το νομοσχέδιο, για να αποτελέσει το εργαλείο ενός νέου ξεκινήματος. Δεν θα λύσει τα αγροτικά προβλήματα, αλλά θα είναι σίγουρο ότι θα είναι χρήσιμο εργαλείο για την επίλυση των προβλημάτων.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Ο κ. Μπασιάκος έχει το λόγο.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, δεν θέλω να έρθω σε αντιπαράθεση με το συνάδελφο κ.Αργύρη, αλλά νομίζω ότι όλοι όσοι βρισκόμαστε στην Αίθουσα και όσοι έχουμε λάβει μέρος στη συζήτηση στην επιτροπή, συμφωνήσαμε αφ'ενός ότι οι αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις πάσχουν και ότι δεν ανταποκρίνονται στο ύψος των περιστάσεων και αφ' ετέρου ότι το νομοθετικό πλαίσιο, όποιο και αν είναι αυτό, σε καμιά περίπτωση δεν επιλύει τα προβλήματα. Είμαστε, λοιπόν, κατώτεροι των περιστάσεων γιατί αποδίδουμε, όπως τουλάχιστον συνιστούν οι συνάδελφοι της Πλειοψηφίας, ιδιαίτερη σημασία στο νομοθετικό πλαίσιο, σαν να είναι αυτό το εργαλείο για να λυθούν προβλήματα. Ε, λοιπόν, δεν είναι το εργαλείο να λυθούν προβλήματα. Κανένα πρόβλημα συνάδελφε, κύριε Αργύρη, δεν θα επιλυθεί με αυτό το νομοσχέδιο, πολύ περισσότερο διότι έχουμε μια απαράδεκτη παράδοση στο ΠΑ.ΣΟ.Κ. να νομοθετεί, να συζητάμε με τις ώρες εδώ και τίποτα απ'αυτά να μην εφαρμόζεται. Αλλά και αν ακόμη εφαρμοζόντουσαν ορισμένες διατάξεις απ'αυτές που προβλέπονται στο νομοσχέδιο, πολλές απ'αυτές σας θυμίζω ισχύουν ήδη με το προηγούμενο νομοσχέδιο, και πάλι δεν θα λυθούν προβλήματα. Η Κυβέρνηση, παρά την πίεση που της έχουμε ασκήσει τόσες μέρες, δεν τοποθετήθηκε, δεν πήρε θέση, ως προς τα κρίσιμα ζητήματα των αγροτικών συνεταιριστικών οργανώσεων.
Είπαμε συγκεκριμένα τι γίνεται με τα χρέη. Τι θα κάνετε με αυτό το ζήτημα; Τι γίνεται με τον κομματισμό; Τι γίνεται με την υποχρεωτική κατάργηση, αν συμφωνείτε το 2000 να μιλάμε για υποχρεωτική κατάργηση. Τι γίνεται με την πολιτική σας να επιβάλετε αναγκαστικά συγχωνεύσεις, να παραπληροφορείτε τον ελληνικό λαό και τους αγρότες, λέγοντας ότι δεν πρόκειται για αναγκαστικές, αλλά είναι εθελοντικές, αλλά αν δεν μετέχουν στα κίνητρα -ποια κίνητρα; ανύπαρκτα κίνητρα, άγνωστα σε εμάς κίνητρα-τότε θα κλείσουν. Αυτό δεν είναι το αποτέλεσμα; Το έλεγε και ο προκάτοχός σας κ. Τζουμάκας και εσείς το επαναλάβατε.
Δεν μας απαντήσατε βέβαια για την τύχη των άλλων νομοθετικών σας πρωτοβουλιών, γιατί μας κατηγορεί η Συμπολίτευση ότι δεν συμπλέουμε σε αλλαγή του θεσμικού πλαισίου, να γίνει συμβατό, αν θέλετε, και να γίνει επικαιροποιημένο με βάση τις διεθνείς εξελίξεις κ.ο.κ. Δεν μας πείθει η Κυβέρνηση ότι όποια νομοθετική πρωτοβουλία έρχεται εδώ και τη συζητάμε με τις ώρες τελικώς αποτελεί εργαλείο για την επίλυση προβλημάτων. Σας ανέφερα συγκεκριμένα παραδείγματα για την εκπαίδευση των αγροτών, για την εταιρεία αγροτικής γης, για το ζήτημα των διεπαγγελματικών οργανώσεων, για το μεγάλο θέμα επίσης της καθυστέρησης των πληρωμών και των επιδοτήσεων από τις υπηρεσίες του Υπουργείου Γεωργίας, ανάγκη που οδήγησε εν συνεχεία στην τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου να φτιαχνούν άλλοι φορείς και οργανισμοί και να έχουμε ως αποτέλεσμα να καθυστερούν ακόμα περισσότερο οι καταβολές των επιδοτήσεων στους αγρότες.
Αυτό είναι το νομοθετικό σας πλαίσιο. Σας καταθέσαμε και επερώτηση. Επισημαίνουμε ακριβώς τις αντιφάσεις μεταξύ κυβερνητικών λόγων και κυβερνητικής πρακτικής και κυβερνητικής πολιτικής και επιμένουμε ότι και στη συζήτηση αυτή με τη δική σας απαράδεκτη πρακτική έρχεται το ίδιο μείζον ζήτημα, εάν αυτά τα οποία συζητάμε πρόκειται ποτέ να εφαρμοστούν. Και σε καμιά περίπτωση, παρά το ότι αίρονται κάποιοι περιορισμοί, αυτό το νομοθετικό πλαίσιο δεν θα βοηθήσει στην καλύτερη λειτουργία των συνεταιρισμών. Δεν πάσχουν από θεσμικό πλαίσιο οι συνεταιρισμοί. Πάσχουν από μη εφαρμογή είτε της αρχής του συνεργατισμού είτε των συγκεκριμένων διατάξεων του ισχύοντος νόμου.
Σας είπα και πάλι μιλάτε για την πτώχευση. Μα και σήμερα ισχύει η πτώχευση και σήμερα ισχύει η συγχώνευση αν θέλετε να την κάνετε. Γιατί δεν εφαρμόζεται αυτό; Και επαναλαμβάνω, τι θα κάνετε με τα χρέη; Είναι το μείζον θέμα. Αν ρωτήσετε τους αγρότες πού πάσχει ο συνεταιρισμός θα σας πουν στα χρέη κατά βάση. 'Η νομίζετε ότι θα ανοίξουν αγορές με το νομοσχέδιο αυτό που συζητούμε;
Σε καμία περίπτωση, λοιπόν, αυτό το οποίο συζητούμε δεν επιλύει το πρόβλημα και η Νέα Δημοκρατία σε καμία περίπτωση δεν θα πέσει στην παγίδα της Κυβέρνησης να δείξει το ενδιαφέρον της μέσω αυτών των νομοθετικών ρυθμίσεων και να μπει στη διαδικασία να μιλάμε για συγκεκριμένες διατάξεις. Μα, το πρόβλημά μας δεν είναι η συγκεκριμένη διάταξη. Λέτε ότι θα το κάνουν και τα καταστατικά σε τελευταία ανάλυση, τα αφήνετε ελεύθερα. Θα υπάρχει τελείως διαφορετικό θεσμικό πλαίσιο από τον ένα συνεταιρισμό στον άλλον, από τη μία ένωση στην άλλη. Αυτά μας λέτε αλλά επαναλαμβάνω και πριν που υπήρχε ο νόμος δεν εφαρμοζόντουσαν οι διατάξεις. Πώς, λοιπόν, να πιστέψουμε ότι αν συμβάλουμε εδώ θετικά στη συζήτηση για να βγει το καλύτερο θεσμικό πλαίσιο, αυτό θα συμβάλει στην επίλυση των προβλημάτων;
Δεν μπορούμε σε καμία περίπτωση να αποδεχτούμε τη συζήτηση μάλιστα παραμονές εκλογών για δικούς σας μικροκομματικούς αποκλειστικά λόγους όπως το κάνετε τις τελευταίες μέρες να συμπράξουμε και να συζητάμε για τα κατ' ιδίαν άρθρα. Η Νέα Δημοκρατία επιμένει και ζητάει την απόσυρση του νομοσχεδίου και αν θέλετε σας δίνει την ευκαιρία να τοποθετηθείτε και να πάρετε θέση για τα σοβαρά προβλήματα του συνεταιριστικού κινήματος και γενικότερα της γεωργίας είτε σήμερα στο νομοσχέδιο αυτό είτε στην επερώτηση που έχουμε είτε σε οποιαδήποτε άλλη ευκαιρία. Δεν μπορούμε να δεχτούμε ότι θεωρητικές κατασκευές, αόριστες διατάξεις, ανεφάρμοστες διατάξεις είναι εκείνες οι οποίες τελικά θα λύσουν τα σοβαρά προβλήματα που με δική σας ευθύνη έχετε συσσωρεύσει στον αγροτικό χώρο.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Δεν υπάρχει άλλος εγγεγραμμένος για να μιλήσει.
Κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ (Υπουργός Γεωργίας): Κύριε Πρόεδρε, το νομοσχέδιο που συζητούμε σήμερα στη Βουλή έχει φυσικά τη δική του μακρά ιστορία όχι γιατί τα θέματα των αγροτικών συνεταιριστικών οργανώσεων άρχισαν να μπαίνουν σε ένα νομοθετικό πλαίσιο από το 1915 αλλά γιατί γι' αυτά τα θέματα για τα οποία υπάρχουν προβλήματα ή υπάρχει κρίση συζητάμε πάρα πολύ καιρό μέσα σ' αυτές τις αίθουσες και μέσα στην ίδια την κοινωνία, μέσα στον ίδιο τον αγροτικό κόσμο. Πρέπει όμως να καταλάβουμε ότι δεν μπορούμε πια να κάνουμε ιστορικές αναφορές ή να κάνουμε αντιιστορία απλώς καταδικάζοντας ένα κίνημα, καταδικάζοντας τους εκπροσώπους του, καταδικάζοντας τον ίδιο το συνεργατισμό έτσι εύκολα. Και μάλιστα αυτό δεν μπορούμε να το δεχτούμε μέσα σε μια ιστορική πορεία όπου πριν από λίγες μόνο δεκαετίες για να είσαι συνεταιριστής έπρεπε να έχεις και πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων.
Πέρασαν αυτά, τέλειωσαν αυτά, τελείωσε ο περασμένος αιώνας, τελείωσαν αυτοί οι δεσμοί που υπήρχαν μέσα από ένα θεσμικό πλαίσιο το οποίο εμπόδισε τους συνεταιρισμούς να αναπτυχθούν. Αυτό που φαντάζει κάπου σε κάποιους τρίτους ότι το κράτος βοήθησε τους συνεταιρισμούς είναι λάθος. Το κράτος δεν τους βοήθησε τους συνεταιρισμούς. Η πολιτική της κρατικής επιβολής οδήγησε τους συνεταιρισμούς σε πειθαρχίες που δεν τους άφησαν να αναπτύξουν τις πρωτοβουλίες εκείνες για να εξυπηρετήσουν τα οικονομικά και κοινωνικά συμφέροντα των μελών τους.
Εμείς ερχόμαστε, κύριοι συνάδελφοι, σήμερα με ένα σχέδιο νόμου το οποίο βγήκε μέσα από έναν ευρύτατο διάλογο και θα έλεγα όπως σωστά είπε ο κ. Αργύρης ένα μακρύ διάλογο όχι μόνο των τελευταίων μηνών που έγινε πιο συστηματικός ακριβώς για να έλθει αυτό το νομοσχέδιο εδώ για το οποίο εκφράστηκε ευρύτατη συναίνεση και από συνδικαλιστές και συνεταιριστές όλων που ανήκουν σε όλα τα κόμματα σχεδόν.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: 'Οχι και όλα.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ (Υπουργός Γεωργίας): Αυτός ο νόμος πλαίσιο καταρτίστηκε με απόλυτο σεβασμό στην παράγραφο 5 του άρθρου 12 του Συντάγματος. Με απόλυτο σεβασμό στις θέσεις που διαμορφώθηκαν στη Διεθνή Συνεταιριστική 'Ενωση στο Μάτζεστερ το 1995. Με πλήρη σεβασμό σε όλες τις εκθέσεις του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και ιδιαίτερα την πιο τελευταία αυτή του 1998.
Με πλήρη σεβασμό στο σχέδιο ευρωπαϊκού καταστατικού για τις συνεταιριστικές οργανώσεις που διαμορφώθηκε με τη συνεργασία όλων των κρατών-μελών. Με πλήρη σεβασμό σε όλα αυτά τα οποία ως προβληματισμοί κατατίθενται σήμερα στα πλαίσια του γενικότερου προβληματισμού των ανοιχτών αγορών της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας.
Αντιλαμβάνομαι ότι μπροστά σ'αυτά τα φαινόμενα κάποιοι που δεν θέλουν κάποιοι να τα αντιληφθούν, δεν τα προσεγγίζουν ίσως εύκολα. Και αντιλαμβάνομαι ότι από τη μεριά της συντηρητικής παράταξης δεν προσεγγίζουν αυτό το φαινόμενο κλεισμένοι στο συντηρητικό χωρικό, μικρό κοινοτικό κόσμο που είχαν συνηθίσει επί δεκαετίες και από την άλλη μεριά η Αριστερά η οποία πάντα μιλούσε ανοιχτά για το διεθνισμό και για τις ανοιχτές αγορές που δεν τις φοβόταν σήμερα πάλι κλείνεται μέσα σε ένα κόσμο στενό χωρίς να αντιλαμβάνεται το περιβάλλον στο οποίο πίστευε.
Πιστεύω ότι εμείς έχουμε κάνει την αυτοκριτική μας. Ναι, χρονοτριβήσαμε αλλά δεν μπορεί κανείς να λέει ότι αυτό το σχέδιο νόμου ήρθε χωρίς επεξεργασία, ήρθε χωρίς ευρύτερη συναίνεση και κυρίως ότι ήρθε σε μια περίοδο η οποία χαρακτηρίζεται προεκλογική και να χαρακτηρίζουμε προεκλογική και να κρίνουμε την απουσία πολλών συναδέλφων από τις διαδικασίες αυτές και όταν τον περασμένο Ιούνιο συζητούσαμε ένα άλλο μεγάλο θεσμό, τις διεπαγγελματικές οργανώσεις, πάλι οι ίδιοι είμαστε. Επομένως υπάρχει άλλο θέμα, το οποίο ας μην το ανοίγουμε σ'αυτήν την Αίθουσα.
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΣΠΥΡΙΟΥΝΗΣ: 'Ετσι είναι, κύριε Υπουργέ, και το ξέρει και ο κύριος Πρόεδρος.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ (Υπουργός Γεωργίας): Αγαπητοί συνάδελφοι, εμείς λάβαμε υπόψη μας τα πάντα. Φέρνουμε ένα σχέδιο νόμου για το οποίο δεν αξίζει η κατηγορία " κατάντια" που είπε ο συνάδελφος κ. Μπούτας. Είπε "η κατάντια του συνεταιριστικού μας κινήματος.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Εσείς τη φέρατε.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ (Υπουργός Γεωργίας): Δεν έχει σημασία ποιος την έφερε, κύριε Μπούτα. Κάνατε μια διαπίστωση και είπατε επί λέξει -το σημείωσα- για τη σημερινή κατάντια του συνεταιριστικού κινήματος. Ε, λοιπόν, απέναντι σ'αυτήν την κατάντια, αν εσείς πιστεύετε ότι είναι κατάντια, πείτε μας τι θέλετε. Δεν θέλετε και τη σημερινή κατάντια, δεν θέλετε και το νέο σχέδιο. Κάτι πρέπει να κάνουμε. Ούτε όργανα των ιμπεριαλιστών είμαστε.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Είσθε.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ (Υπουργός Γεωργίας): Αν είμαστε όργανα των ιμπεριαλιστών θα λέγαμε "ναι" στα μεταλλαγμένα, θα λέγαμε "ναι" στα ορμονούχα κρέατα, αλλά λέμε ένα μεγάλο "όχι" και εμείς και η Ενωμένη Ευρώπη γιατί έχουμε τις δικές μας πολιτικές για τον αγροτικό κόσμο και για την αγροτική οικονομία.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: 'Αλλος πόλος του ιμπεριλιασμού.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ (Υπουργός Γεωργίας): Κύριοι συνάδελφοι, ξεκαθαρίζω ένα πράγμα. Αυτό το σχέδιο νόμου βγήκε μέσα από πολλή δουλειά και μέσα από μεγάλη συναίνεση των συνδικαλιστικών και συνεταιριστικών οργανώσεων και γι'αυτό τις παρατηρήσεις που έγιναν στην ΟΚΕ ή στη Διαρκή Επιτροπή, σχεδόν όλες, τις περισσότερες τις έκανα αμέσως δεκτές.
Και στο ερώτημα γιατί έρχεται το νομοσχέδιο αυτό τώρα, πρέπει να πω ότι εμείς, η Κυβέρνηση περιμέναμε να ολοκληρωθεί ο κύκλος των συζητήσεων ο οποίος ολοκληρώνεται σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία στην Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, στην ΟΚΕ, όπου όλες οι επαγγελματικές τάξεις συζητούν και συναποφασίζουν και η επεξεργασία αυτού του σχεδίου νόμου στην ΟΚΕ έγινε στις 17 Ιανουαρίου, άρα πριν από τις 17 Ιανουαρίου, έστω και εάν το συζητάμε εδώ και δύο χρόνια, έστω και αν αυτό το τελικό σχέδιο που συζητάμε εδώ και οκτώ μήνες δεν μπορούσε να γίνει πριν από τις 17 Ιανουαρίου.
Αγαπητοί συνάδελφοι, εμείς όμως κερδίσαμε αυτόν το χρόνο και έχουμε έτοιμο και το προεδρικό διάταγμα και την υπουργική απόφαση και θα καταθέσουμε ευθύς, το ταχύτερο δυνατό μόλις ψηφιστεί το σχέδιο νόμου που συζητάμε. Και μάλιστα πρέπει να σας πω ότι το αναθέσαμε στο Ινστιτούτο Συνεταιριστικών Ερευνών και Μελετών και υπό τον καθηγητή κ. Κώστα Παπαγεωργίου επικεφαλής της ομάδας δουλειάς των καθηγητών και συντονιστή και καθηγητή του γεωπονικού πανεπιστημίου έχουμε ετοιμάσει μια πλήρη ανάλυση και όχι απλώς μια υπουργική απόφαση, ένα προεδρικό διάταγμα. Με πλήρη ανάλυση του τι συμβαίνει σε όλες τις χώρες, του τι απαιτείται και τι πρέπει να κάνουμε για το μεγάλο θέμα που είναι τα κίνητρα για τις συγχωνεύσεις.
Γιατί αν δεν αποκτήσουμε μεγάλους και δυνατούς συνεταιρισμούς, πάλι τα ίδια θα λέμε, όσα χρόνια και αν περάσουν.
Απέναντι στο μεγάλο θέμα της ανάπτυξης της γεωργίας, της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής γεωργίας και της ανασυγκρότησης της υπαίθρου, εμείς έχουμε μία συγκεκριμένη στρατηγική και έχουμε και ένα άθροισμα πολιτικό. Τα έχουμε εντάξει μέσα σε ένα γενικότερο πλαίσιο και αυτό ακολουθούμε.
Αυτό το σχέδιο νόμου μπορεί να αποτελεί μία μεγάλη ανατροπή για τα αγροτικά μας θέματα, αλλά είναι ένας κρίκος σε μία αλυσίδα μεγάλων αποφάσεων που έχουν σχέση με τις διεπαγγελματικές οργανώσεις και με την κρατικοσυνεταιριστική αγροτική ΑΤΕ.
Ακούω πολλά για την ΑΤΕ, αλλά κανείς δεν είπε για τη μεγάλη πολιτική απόφαση που έλαβε η Κυβέρνηση πριν εισάγει στο χρηματιστήριο την Αγροτική Τράπεζα Ελλάδος, το Νοέμβριο, να εκδώσει αγροτικά προμέτοχα κατά το 20% του κεφαλαίου της, τέτοια ώστε να μπορούν να τα αποκτήσουν μόνο οι αγρότες, μόνο οι συνεταιρισμοί και μόνο οι άνθρωποι της υπαίθρου, ώστε στην πρώτη φάση εισόδου η τράπεζα αυτή να έχει έντονο κρατικό αγροτικό συνεταιριστικό χαρακτήρα.
Επίσης, με μία σειρά από εταιρίες, που ενισχύουν την εξαγωγή των αγροτικών προϊόντων, που συντονίζουν την εμπορία του αγροτοτουρισμού, με μία σειρά από εταιρίες ή οργανισμούς, όπως ο Οργανισμός Πιστοποίησης, αλλά και με μια καινούρια εταιρία, την οποία ήδη έχουμε ετοιμάσει για τη διαχείριση των ποσοστώσεων, προκειμένου αυτές να μένουν πάντα στους αγρότες και να μην κυκλοφορούν ως άδειες ταξί σε όποιον θέλει, με όλο αυτό το σύστημα, πιστεύουμε ότι σήμερα, μαζί με τις επιδοτήσεις των κοινοτικών ενισχύσεων που έχουμε καταφέρει να διασφαλίσουμε μέσα από σκληρές διαπραγματεύσεις, καθώς επίσης και με τον έλεγχο του κόστους εισροών, οργανώνουμε και κλείνουμε ένα χώρο, μέσα από τον οποίο έχει πάρα πολλά να κερδίσει ο αγροτικός τομέας, ο πρωτογενής τομέας, η ελληνική αγροτική παραγωγή.
Κλείνοντας, θέλω να πω ότι έχετε απόλυτο δίκιο. Οι νόμοι είναι αναγκαίοι και η δική μας λειτουργία, στη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση, απέναντι σε θεσμικούς νόμους είναι αναγκαία, αλλά τους νόμους τους υπηρετούν άνθρωποι. Εμείς δημιουργούμε τη βάση, για να μπορέσουν αυτοί οι άνθρωποι, που πιστεύουν στο συνεργατισμό, στην αλληλεγγύη και στην ενότητα, να σπρώξουν και εκείνοι με νέα δύναμη στη νέα εποχή τα συμφέροντα του αγροτικού κόσμου. Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Ο κ. Τσιτουρίδης έχει το λόγο.
ΣΑΒΒΑΣ ΤΣΙΤΟΥΡΙΔΗΣ: Κύριε Υπουργέ, ακούγοντάς σας μου δίνετε την εντύπωση Υπουργού νέας κυβέρνησης, ο οποίος έρχεται, στα πλαίσια προγραμματικών δηλώσεων, για να ζητήσει την ψήφο εμπιστοσύνης του Κοινοβουλίου.
'Ηρθατε και μας αναπτύξατε πάλι μία θεωρία για το τι προτίθεσθε να κάνετε, για το τι οράματα έχετε.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΡΓΥΡΗΣ: Ετοιμάζεται για τις προγραμματικές δηλώσεις μετά τις 9 του Απρίλη.
ΣΑΒΒΑΣ ΤΣΙΤΟΥΡΙΔΗΣ: Ναι. Είσθε μία Κυβέρνηση, η οποία έχει κλείσει έναν κύκλο, είσθε πολλά χρόνια Κυβέρνηση και με το να έρχεσθε απόψε εδώ, όταν έχουν ουσιαστικώς προκηρυχθεί εκλογές, διότι ο κ. Σημίτης πριν από δύο εβδομάδες ανακάλυψε ότι σε ένα μήνα θα υπάρχει εθνικός λόγος, για να διαλυθεί η Βουλή, δεν πείθετε κανέναν, ούτε περί του πραγματικού ενδιαφέροντός σας ούτε περί της σοβαρότητας, με την οποία οφείλουμε να συζητήσουμε ένα τόσο σοβαρό ζήτημα.
Ακούσαμε εδώ για τη στρατηγική και το άθροισμα των πολιτικών σας. Εάν η στρατηγική και το άθροισμα των πολιτικών σας έχουν φέρει την επιδείνωση όλων των δεικτών, που μπορούν να χαρακτηρίσουν έναν τομέα, γι' αυτόν το λόγο λέμε ότι σας αποδοκιμάζουν. Και θα σας αποδοκιμάσουν και στις προσεχείς εκλογές.
'Οταν δεν υπάρχει ένα στοιχείο, ένας παράγοντας, ένας τομέας, ένας δείκτης που να λέει το τι πετύχατε στον αγροτικό τομέα, το να ακούμε εδώ απόψε, ύστερα από έξι χρόνια Κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, τι όνειρα και τι οράματα έχετε για τη γεωργία, μας αναγκάζει να σας πούμε ότι δεν προχωράει έτσι η πολιτική.
Θα έλεγα, λοιπόν, ότι τα αγροτικά συμφέροντα δεν υπηρετούνται ούτε από νομοσχέδια ούτε από νόμους που στο τέλος δεν υλοποιούνται. Είσθε επικεφαλής ενός Υπουργείου, το οποίο ψήφισε τέσσερις νόμους εξ' όσων ενθυμούμαι τα τελευταία δύο χρόνια, χωρίς να υλοποιούνται.
Αναφερθήκατε πρωτύτερα στις διεπαγγελματικές οργανώσεις. Τι έγινε στο τομέα αυτό; Τι κάνατε με το νόμο που ψηφίσαμε;
Ψηφίσατε για νέους οργανισμούς. Εδώ και δύο χρόνια υπάρχουν, αλλά δεν λειτουργούν. Λειτουργούν άλλοι οργανισμοί τους οποίους καταργήσατε και δεν υπάρχουν στη βάση των νόμων. Υπάρχει μια πλήρης διάλυση των υπηρεσιών σας, των εποπτευόμενων οργανισμών.
Αναφερθήκατε στην ΑΤΕ και στα προμέτοχα. Μα, με τα προμέτοχα, για να τα πούμε με το όνομά τους, θα επιχειρήσει η ΑΤΕ μέσω των πρακτικών που γνωρίζουν οι αγρότες, στα υποκαταστήματα, να ζητήσει εκατόν εξήντα δισεκατομμύρια από τους αγρότες. Αυτό είναι. Θα πληρώσουν εκατόν εξήντα δισεκατομμύρια οι αγρότες μέσα από πρακτικές που να αναπτύξουν τα υποκαταστήματα, για να ενισχυθεί το διαλυμένο μαγαζί. Αυτό θα γίνει με τα προμέτοχα. Δεν είναι επίτευγμά σας αυτό. Εν πάση περιπτώσει, αν έχετε οράματα, να κρατήσετε τον κοινωνικό χαρακτήρα και τον αγροτικό χαρακτήρα της ΑΤΕ. Δεν κατανοήσαμε αυτό εμείς, εκ του τρόπου με τον οποίο ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας, καπελώνοντας και εσάς και εκφράζοντας το συντηρητισμό και τον νεοφιλελευθερισμό της Κυβέρνησής σας παρουσίασε το τι θέλει να κάνει στην ΑΤΕ. Γι' αυτό ανησυχούμε.
Από κει και πέρα, επειδή αναφερθήκατε στη συντηρητική παράταξη, θα ήθελα να σας εξηγήσω τα εξής. Εμείς ως Νέα Δημοκρατία δεν θέλουμε να συντηρήσουμε την Ελλάδα που κάνατε. Εμείς ως Νέα Δημοκρατία αγωνιζόμαστε, ώστε το κατεστημένο και το καθεστώς της Κυβέρνησης Σημίτη, το οποίο πολλά δεινά επισώρευσε και στους αγρότες να φύγει. Τα συντηρητικά δείτε τα αλλού. Τα νεοφιλελεύθερα σας έχουν πνίξει, αλλά αυτά περί κατεστημένου και περί συντηρητισμού όχι σε μας.
Εμείς πιστεύουμε ότι ο αγροτικός τομέας, με τη διάλυση των θεσμών, με τις κακές πολιτικές, με τις αναποτελεσματικές πολιτικές, βρίσκεται σε πολύ τραγική κατάσταση. 'Οσο δεν το κατανοείτε, τα προβλήματα επιτείνονται. Οι εκλογές είναι μπροστά, θα σας κρίνει και εσάς ο ελληνικός λαός, αλλά όμως απ' αυτά που κάνατε, όχι απ' αυτά που διατείνεσθε ότι θα κάνετε.
Εν πάση περιπτώσει, επειδή δεν ξέρω αν θα έχουμε την ευκαιρία να τα ξαναπούμε, θα ήθελα από τους νέους ρόλους που εκτιμώ εγώ ότι θα σας επιφυλάξει ο ελληνικός λαός ως σοσιαλιστικό κίνημα, να δείξετε την απαραίτητη σοβαρότητα και ευθύνη, την οποία δεν επιδείξατε στο παρελθόν ως Αντιπολίτευση. Θα είσθε πολύ χρήσιμοι, αν αυτό που επικαλείσθε ότι πρέπει να υπάρχει ως ευθύνη, το επιδείξετε και από την Αντιπολίτευση. Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ (Υπουργός Γεωργίας): Μόνο δυο λόγια θα πω, κύριε Πρόεδρε.
Νομίζω ότι σήμερα συζητήσαμε ένα σχέδιο νόμου, έναν καινούριο θεσμό, για τον οποίο όμως οι συνάδελφοι στην Αίθουσα και ειδικά οι συνάδελφοι της Νέας Δημοκρατίας απέφυγαν να μιλήσουν. Γιατί ακόμα και στην περίπτωση -που δεν θα γίνει φυσικά- που θα κερδίσουν τις εκλογές, είναι βέβαιο ότι ένα τέτοιο θεσμό θα στήριζαν και τουλάχιστον, όσοι στηρίζουν την ευρωπαϊκή πολιτική και την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας, δεν μπορούν παρά να δουν μόνο μέσα από τις διατάξεις αυτού του νόμου το μέλλον των αγροτικών συνεταιριστικών οργανώσεων.
Το θέμα δεν είναι ποιος θα κερδίσει τις εκλογές. Αν καθυστερούσαμε να φέρουμε αυτόν το νόμο, μέσα από την εκλογική διαδικασία, μετά από τη συγκρότηση της οποιασδήποτε μελλοντικής κυβέρνησης, θα φθάναμε το Μάιο. 'Ετσι θα είχαμε χάσει έξι μήνες και έξι μήνες είναι πολλοί για το συμφέρον του αγροτικού κόσμου.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Κύριοι συναδελφοι, κηρύσσεται περαιωμένη η συζήτηση επί της αρχής του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Γεωργίας "Αγροτικές Συνεταιριστικές Οργανώσεις".
Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το νομοσχέδιο επί της αρχής;
ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Κατά πλειοψηφία.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Συνεπώς το νομοσχέδιο του Υπουργείου Γεωργίας "Αγροτικές Συνεταιριστικές Οργανώσεις", έγινε δεκτό επί της αρχής, κατά πλειοψηφία.
Εχω τηΝ τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα ότι η Διαρκής Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, καταθέτει τις εκθέσεις της:
α) Στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης "Κύρωση της Σύμβασης δικαστικής συνδρομής σε αστικές και ποινικές υποθέσεις, μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Γεωργίας".
β) Σε αίτηση για τη χορήγηση ή μη άδειας δίωξης του Βουλευτή κ.
Παναγιώτη Καμμένου.
Επίσης, έχω την τιμή να ανακοινώσω προς το Σώμα τα εξής:
1. Οι Υπουργοί Γεωργίας, Εξωτερικών και Οικονομικών, κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Ρωσικής Ομοσπονδίας για οικονομική, επιστημονική και τεχνική συνεργασία στον τομέα της γεωργίας και των τροφίμων".
2. Οι Υπουργοί Εθνικής 'Αμυνας, Οικονομικών και Εξωτερικών, κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ του Υπουργείου Εθνικής 'Αμυνας της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Υπουργείου 'Αμυνας της Τσεχικής Δημοκρατίας για συνεργασία στο στρατιωτικό πεδίο".
3. Οι Υπουργοί Εθνικής 'Αμυνας, Οικονομικών και Εξωτερικών, κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση του Μνημονίου Κατανόησης μεταξύ της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Ελλάδος και της Κυβέρνησης του Βασιλείου της Σουηδίας για συνεργασία στον αμυντικό τομέα".
4. Οι Υπουργοί Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Εξωτερικών, Πολιτισμού και Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Αλβανίας για τη συνεργασία στους τομείς της παιδείας, των επιστημών και του πολιτισμού".
5. Οι Υπουργοί Ανάπτυξης, Εξωτερικών και Μεταφορών και Επικοινωνιών, κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση της Κοινής Σύμβασης για την ασφάλεια της διαχείρισης αναλωθέντων καυσίμων και την ασφάλεια της διαχείρισης ραδιενεργών αποβλήτων".
6. Οι Υπουργοί Εθνικής 'Αμυνας και Εξωτερικών, κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση της Συμφωνίας στρατιωτικής συνεργασίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Τυνησίας".
7. Οι Υπουργοί Εθνικής 'Αμυνας, Οικονομικών και Εξωτερικών, κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ του Υπουργείου Εθνικής 'Αμυνας της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Υπουργείου 'Αμυνας της Σλοβακικής Δημοκρατίας για συνεργασία στο στρατιωτικό πεδίο".
Παραπέμπονται στις αρμόδιες Διαρκείς Επιτροπές Κύριοι συνάδελφοι, έχουν διανεμηθεί τα Πρακτικά της Τετάρτης 2 Φεβρουαρίου 2000 και της Πέμπτης 3 Φεβρουαρίου 2000 και ερωτάται το Σώμα αν επικυρούνται.
ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Συνεπώς τα Πρακτικά της Τετάρτης 2 Φεβρουαρίου 2000 και της Πέμπτης 3 Φεβρουαρίου 2000 επεκυρώθησαν.
Στο σημείο αυτό, κύριοι συνάδελφοι, δέχεσθε να λύσουμε τη συνεδρίαση; ΟΛΟΙ ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.
Με τη συναίνεση του Σώματος και ώρα 00.04', λύεται η συνεδρίαση για σήμερα, ημέρα Τετάρτη και ώρα 18.00' με αντικείμενο εργασιών του Σώματος, α) κοινοβουλευτικό έλεγχο, συζήτηση επικαίρων ερωτήσεων και β) νομοθετική εργασία, σύμφωνα με την ημερήσια διάταξη.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΟΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΣ


TXT:
Es000215.txt


Επιστροφή
 
Η Διαδικτυακή Πύλη της Βουλής των Ελλήνων χρησιμοποιεί cookies όπως ειδικότερα αναφέρεται εδώ