Συνεδριάσεις Ολομέλειας

Περίδος: ΙΒ, Σύνοδος: Α΄, Συνεδρίαση: ΡΔ΄ 13/03/2008

(Σημείωση: Ο παρακάτω πίνακας περιεχομένων δεν αποτελεί το τελικό κείμενο, διότι εκκρεμούν ορθογραφικές και συντακτικές διορθώσεις)

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ
Η’ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΒΟΥΛΗ
ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΙΒ΄
ΣΥΝΟΔΟΣ A΄
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΡΔ΄
Πέμπτη 13 Μαρτίου 2008

ΘΕΜΑΤΑ

Α. ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
1. Επικύρωση Πρακτικών, σελ.
2. Ανακοινώνεται ότι τη συνεδρίαση παρακολουθούν μαθητές από το 3ο Δημοτικό Σχολείο Παλλήνης, το 2ο Γενικό Λύκειο Αγίας Παρασκευής, το Δημοτικό Σχολείο Αυλωναρίου Ευβοίας, το 5ο Γυμνάσιο Ξάνθης, το Γενικό Λύκειο Βουκολίων Χανίων και το Γυμνάσιο Αγράς Λέσβου. σελ.
3. Ειδική Ημερήσια Διάταξη
Συζήτηση επί της «Ετήσιας Εκθέσεως 2006» του Συνηγόρου του Πολίτη. σελ.

Β. ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
1. Κατάθεση Αναφορών, σελ.
2. Απαντήσεις Υπουργών σε ερωτήσεις Βουλευτών, σελ.
3. Ανακοίνωση του δελτίου επικαίρων ερωτήσεων της Δευτέρας 17 Μαρτίου 2008, σελ.
4) Συζήτηση επικαίρων ερωτήσεων,
α) Προς τον Υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών, σχετικά με τις παραβιάσεις της εταιρίας «HYATT REGENCY - Ξενοδοχειακή και Τουριστική Α.Ε», όσον αφορά τη νομοθεσία περί προστασίας ξένων επενδύσεων κ.λ.π., σελ.
β) Προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σχετικά με τη προστασία του Αμβρακικού Κόλπου κ.λ.π. σελ.
γ) Προς τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, σχετικά με τη διερεύνηση του θέματος καταγραφής συνομιλιών εργαζομένων στο Τ.Ε.Ι Πειραιά κ.λ.π. σελ.
δ) Προς τον Υπουργό Εσωτερικών, σχετικά με την αύξηση της εγκληματικότητας. σελ.
ε) Προς τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας, σχετικά με την εναλλακτική κοινωνική θητεία κ.λ.π. σελ.
στ) Προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων,
i) σχετικά με την επέκταση της περιοχής Natura περιμετρικά του Αγίου Όρους μέχρι 500 μέτρα από τις ακτές κ.λ.π. σελ.
ii) σχετικά με την προστασία του Κορινθιακού Κόλπου κ.λ.π. σελ.


Γ. ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
1. Κατάθεση Σχεδίων Νόμων
α) Οι Υπουργοί Οικονομίας και Οικονομικών, Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας και Δικαιοσύνης κατέθεσαν σχέδιο νόμου: «Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις για τους αποχωρούντες από την υπηρεσία δικαστικούς λειτουργούς».
β) Οι Υπουργοί Δικαιοσύνης, Εσωτερικών, Οικονομίας και Οικονομικών, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας κατέθεσαν σχέδιο νόμου: «Βελτίωση και επιτάχυνση των διαδικασιών της δίκης στα Τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια και άλλες διατάξεις». σελ.
2. Κατάθεση Εκθέσεως Διαρκούς Επιτροπής
Η Διαρκής Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων καταθέτει την ‘Εκθεσή της στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας «Διοικητική και Οργανωτική Μεταρρύθμιση του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης και λοιπές ασφαλιστικές διατάξεις». σελ.

ΟΜΙΛΗΤΕΣ

Α. Επί της Ειδικής Ημερήσιας Διάταξης
ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ Κ. σελ.
ΒΟΛΟΥΔΑΚΗΣ Μ. σελ.
ΒΟΡΙΔΗΣ Μ. σελ.
ΓΕΙΤΟΝΑΣ Κ. σελ.
ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ Α. σελ.
ΔΡΑΓΩΝΑ Θ. σελ.
ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ Α. σελ.
ΚΑΝΤΑΡΤΖΗΣ Α. σελ.
ΚΑΣΤΑΝΙΔΗΣ Χ. σελ.
ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗ Ο. σελ.
ΚΟΡΚΑ-ΚΩΝΣΤΑ Α. σελ.
ΚΟΥΒΕΛΗΣ Φ. σελ.
ΜΑΓΚΡΙΩΤΗΣ Ι. σελ.
ΜΠΟΥΓΑΣ Ι. σελ.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ Π. σελ.
ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Γ. σελ.
ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ Π. σελ.
ΠΛΕΥΡΗΣ Α. σελ.
ΡΑΓΙΟΥ-ΜΕΝΤΖΕΛΟΠΟΥΛΟΥ Α. σελ.
ΡΗΓΑΣ Π. σελ.
ΣΓΟΥΡΙΔΗΣ Π. σελ.
ΣΤΑΜΑΤΗΣ Δ. σελ.
ΤΖΑΚΡΗ Θ. σελ.
ΤΡΥΦΩΝΙΔΗΣ Γ. σελ.
ΤΣΟΥΚΑΛΗΣ Ν. σελ.
ΦΙΛΙΝΗ Α. σελ.
Β. Επί των επικαίρων ερωτήσεων:
ΑΪΒΑΛΙΩΤΗΣ Κ. σελ.
ΑΛΕΥΡΑΣ Α. σελ.
ΒΕΛΟΠΟΥΛΟΣ Κ. σελ.
ΓΙΑΝΝΑΚΑ. Σ. σελ.
ΖΙΩΓΑΣ Ι. σελ.
ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ Σ. σελ.
ΚΟΝΤΟΣ Α. σελ.
ΜΑΥΡΙΚΟΣ Γ. σελ.
ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Ι. σελ.
ΣΟΥΡΛΑΣ Γ. σελ.
ΤΑΛΙΑΔΟΥΡΟΣ Ι. σελ.
ΤΑΣΟΥΛΑΣ Κ. σελ.
ΧΗΝΟΦΩΤΗΣ Π. σελ.
ΤΣΟΥΚΑΛΗΣ Ν. σελ.

ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ
Η΄ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΒΟΥΛΗ
ΙΒ΄ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΣΥΝΟΔΟΣ Α΄
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΡΔ΄
Πέμπτη 13 Μαρτίου 2008
Αθήνα, σήμερα στις 13 Μαρτίου 2008, ημέρα Πέμπτη και ώρα 10.33΄ συνήλθε στην Αίθουσα των συνεδριάσεων του Βουλευτηρίου η Βουλή σε ολομέλεια για να συνεδριάσει υπό την προεδρία του Α΄ Αντιπροέδρου αυτής κ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΟΥΡΛΑ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αρχίζει η συνεδρίαση.
Παρακαλείται ο κύριος Γραμματέας να ανακοινώσει τις αναφορές προς το Σώμα.
(Ανακοινώνονται προς το Σώμα από τον κ. Ιωάννη Ζιώγα, Βουλευτή Α΄ Θεσσαλονίκης, τα ακόλουθα:
Α. ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΑΝΑΦΟΡΩΝ
1) Ο Βουλευτής Λασιθίου κ. ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΡΧΙΜΑΚΗΣ κατέθεσε δημοσίευμα εφημερίδας το οποίο αναφέρεται στα λειτουργικά προβλήματα του Νοσοκομείου Αγίου Νικολάου Κρήτης.
2) Ο Βουλευτής Λασιθίου κ. ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΡΧΙΜΑΚΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία η Ένωση Τεχνικών Πολεμικού Ναυτικού ζητεί την αναβάθμιση των συντάξεων, για τους συνταξιοδοτούμενους με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.
3) Ο Βουλευτής Μεσσηνίας κ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΟΥΣΕΛΑΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Δήμος Νέστορος Νομού Μεσσηνίας ζητεί την αποζημίωση των ελαιοπαραγωγών της περιοχής του για τις ζημιές που υπέστησαν από τον παγετό.
4) Ο Βουλευτής Μεσσηνίας κ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΟΥΣΕΛΑΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία το Σώμα Επίλεκτων Μεταφραστών -Διερμηνέων ζητεί την αναγνώριση και κατοχύρωση του επαγγέλματος του μεταφραστή και του διερμηνέα.
5) Ο Βουλευτής Αρκαδίας κ. ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΟΥΛΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία η Επιτροπή Περιβάλλοντος Αγίου Στεφάνου Αττικής ζητεί την αναστολή της έκδοσης οικοδομικών αδειών μέχρι να εγκριθεί νόμιμος πολεοδομικός σχεδιασμός για τον Άγιο Στέφανο.
6) Ο Βουλευτής Έβρου κ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΤΟΛΙΟΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο κ. Σάββας Νικόλαος ζητεί τη μετάταξή του, κατ΄ εφαρμογή του ν. 3528/2007.
7) Ο Βουλευτής Λασιθίου κ. ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΡΧΙΜΑΚΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Δήμος Αγίου Νικολάου Νομού Λασιθίου ζητεί χρηματοδότηση για την προώθηση πολεοδομικών μελετών.
8) Ο Βουλευτής Λασιθίου κ. ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΡΧΙΜΑΚΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία το Σώμα Επίλεκτων Μεταφραστών-Διερμηνέων ζητεί την αναγνώριση και την κατοχύρωση του επαγγέλματος του μεταφραστή και του διερμηνέα.
9) Ο Βουλευτής Λασιθίου κ. ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΡΧΙΜΑΚΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Σύλλογος Ανθοπαραγωγών Ιεράπετρας ζητεί την εξαίρεση από τον ΕΛ.Γ.Α.,των καλλιεργητών του στεγασμένου χώρου.
10) Ο Βουλευτής Λασιθίου κ. ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΡΧΙΜΑΚΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Σύλλογος Ανθοπαραγωγών Ιεράπετρας Νομού Λασιθίου ζητεί ενημέρωση για τα οικονομικά δικαιώματα των μελών του μετά τις πρόσφατες αλλαγές στα καύσιμα κίνησης και θέρμανσης.
11) Ο Βουλευτής Σερρών κ. ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΚΟΥΤΜΕΡΙΔΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία o Σύλλογος Εργαζομένων Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας ζητεί να αναγνωριστούν άμεσα και θεσμικά ως δασικοί υπάλληλοι, όλοι οι υπάλληλοι που τοποθετούνται και υπηρετούν στις δασικές υπηρεσίες.
12) Ο Βουλευτής Ξάνθης κ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΓΟΥΡΙΔΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία το Σώμα Επίλεκτων Μεταφραστών -Διερμηνέων ζητεί την αναγνώριση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των επιστημόνων μεταφραστών - διερμηνέων.
13) Ο Βουλευτής Β΄ Θεσσαλονίκης κ. ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Δήμος Καλινδοίων Θεσσαλονίκης διαμαρτύρεται για τη μείωση των δρομολογίων του Κ.Τ.Ε.Λ. στην περιοχή.
14) Ο Βουλευτής Β΄ Θεσσαλονίκης κ. ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πρέβεζας ζητεί την αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου που αφορά στην εγκατάσταση των κεραιών της κινητής τηλεφωνίας.
15) Ο Βουλευτής Β΄ Αθηνών κ. ΦΩΤΗΣ ΚΟΥΒΕΛΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Σύλλογος Υπαλλήλων του Αυτόνομου Οικοδομικού Οργανισμού Αξιωματικών ζητεί την αναβάθμιση του Οργανισμού ως δημόσιου στεγαστικού φορέα.
16) Ο Βουλευτής Ηρακλείου κ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΕΓΚΕΡΟΓΛΟΥ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Σύλλογος Επαγγελματιών Κτηνοτρόφων Νομού Ηρακλείου διαμαρτύρεται για νοθείες στα παραδοσιακά γαλακτοκομικά και τυροκομικά προϊόντα της Κρητικής Κτηνοτροφίας.
17) Ο Βουλευτής Πέλλης κ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΑΣΜΑΝΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία η Κίνηση Πολιτών για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς Γιαννιτσών ζητεί να παραχωρηθεί στο Δήμο Γιαννιτσών η έκταση του στρατοπέδου Καψάλη.
Β. ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΩΝ ΣΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ
1. Στην με αριθμό 1619/7-11-07 ερώτηση του Βουλευτή κ. Αθανασίου Πλεύρη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. Φ900α/5613/9339/28-11-07 έγγραφο από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της υπ' αριθμ. 1619/07-9-2007 ερώτησης της Βουλής των Ελλήνων, που κατέθεσε ο Βουλευτής κ. Αθανάσιος Πλεύρης, με θέμα τα οστά των ηρωικώς πεσόντων το 1940, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:
Τ ο θέμα απασχολεί συνεχώς το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Η πάγια θέση της ελληνικής πλευράς ήταν ανέκαθεν, και εξακολουθεί να είναι σήμερα, τα οστά των ηρωικώς πεσόντων στην Αλβανία κατά την περίοδο του ελληνοϊταλικού Πολέμου 1940-41 να παραμείνουν στον τόπο της θυσίας τους δια της κατασκευής στρατιωτικών νεκροταφείων-μνημείων.
Για τον σκοπό αυτό προωθήθηκαν για υπογραφή Πρωτόκολλα και ΜOU σχετικά με το θέμα. Το ΥΠ.ΕΞ. Αλβανίας, μολονότι αρνήθηκε την υπογραφή τους, δεν φάνηκε να έχει αντίρρηση για την εύρεση των νεκρών, υπό την προϋπόθεση της μεταφοράς των οστών στην Ελλάδα.
Σε αντίθεση με το ΥΠ.ΕΞ. της Αλβανίας, το Υπουργείο Άμυνας της χώρας εκφράσθηκε θετικά και μετά από συνάντηση των Υπουργών Άμυνας των δύο χωρών επιτεύχθηκε προφορική συμφωνία συνεργασίας για την διακριτική κατασκευή και συντήρηση των στρατιωτικών νεκροταφείων στην Αλβανία και ειδικότερα στις περιοχές Βουλιαράτες, Κλεισούρα και Κορυτσά. Για την υλοποίηση της εν λόγω συμφωνίας το ΓΕΕΘΑ ανέθεσε:
- Στο ΓΕΑ/Γ5, την μελέτη ανακατασκευής του νεκροταφείου στις Βουλιαράτες Αργυροκάστρου και του δρόμου πρόσβασης σε αυτό.
- Στο ΓΕΣ/ΔΥΠΟ, την μελέτη κατασκευής νεκροταφείων στις περιοχές της Κλεισούρας και της Κορυτσάς.
- Στον ΑΚΑΜ Τιράνων, τον συντονισμό όλων των σχετικών ενεργειών και δραστηριοτήτων.
Η εξέλιξη των έργων στην Αλβανία έχει ως εξής:
Νεκροταφείο Βουλιαράτων-Αργυροκάστρου
Το έργο μετά την αρχιτεκτονική μελέτη του ΓΕΑιΓ5 δημοπρατήθηκε στις 24/9/98 και κατακυρώθηκε στην εταιρεία «ΓΕΝΕΡ Α.Ε.». Τον Οκτώβριο του 1999 περατώθηκαν οι εργασίες κατασκευής του νεκροταφείου και της οδού που το συνδέει με την εθνική οδό, με χρηματοδότηση του Ελληνικού ΥΠ.ΕΘ.Α (ΓΕΕΘΑ). Το ποσό που δόθηκε για την αποπεράτωση ανέρχεται στα 475.450 ευρώ περίπου. Εξάλλου, με μέριμνα του ΑΚΑΜ Τιράνων, έχει προσληφθεί ιδιώτης για τη φύλαξη και συντήρηση του εν λόγω νεκροταφείου.
Νεκροταφεία Κλεισούρας-Κορυτσάς
Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας παρεχώρησε δύο (2) ιδιόκτητες εκτάσεις της, στην Κλεισούρα και στην Κορυτσά, για τη δημιουργία των εκεί στρατιωτικών νεκροταφείων. Το Γ.Ε.Σ/Δ.ΥΠΟ συνέταξε τις αρχιτεκτονικές μελέτες, οι οποίες τέθηκαν υπόψη του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας Αναστασίου και έτυχαν της εγκρίσεώς του. Η κατασκευή γίνεται με χρηματοδότηση του ΓΕΕΘΑ και της ΓΔΟΣΥ/ΥΠΕΘΑ (858.700 Ευρώ), υπό την επίβλεψη της Εκκλησίας της Αλβανίας. Το νεκροταφείο Κλεισούρας έχει ολοκληρωθεί, ενώ για την περάτωση του νεκροταφείου Κορυτσάς υπολείπεται μικρός αριθμός εργασιών. Επίσης, υπάρχει προφορική δέσμευση της Αρχιεπισκοπή ς Αλβανίας για την ανακατασκευή του νεκροταφείου στο Δέλβινο.
Πέραν των παραπάνω, στην Αλβανία, στο Αργυρόκαστρο, ιδρύθηκε και λειτουργεί με χρηματοδότηση του ΥΠ.ΕΘ.Α ο σύλλογος «ΟΙ ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΤΟΥ 1940» με πρόεδρο τον ομογενή κ. Αλκιβιάδη Κώστα. Σύμφωνα με το καταστατικό του συλλόγου, πρόκειται για ανθρωπιστική και κοινωνική οργάνωση που σκοπό έχει να αποκαλύψει τη βοήθεια που προσέφερε ο ντόπιος πληθυσμός στον Ελληνικό Στρατό στο πλαίσιο του ελληνοϊταλικού πόλεμου. Ο κ. Αλκιβιάδης Κώστας έχει επιφορτισθεί με τον εντοπισμό των πεσόντων στην ευρύτερη περιοχή του Αργυροκάστρου-Κλεισούρας-Πρεμετής. Από τον Σεπτέμβριο του 2001 το έργο του εντοπισμού, εκταφής και περισυλλογής των οστών των πεσόντων στην ευρύτερη περιοχή της Κορυτσάς έχει ανατεθεί από τον σύλλογο «ΟΙ ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΤΟΥ 1940» στον κ. Βασίλειο Σπιρολλάρι.
Επιπλέον, έχουν διατεθεί μέσω του ΑΚΑΜ Τιράνων εφάπαξ ή διατίθενται σε μηνιαία ή εξαμηνιαία βάση από το ΓΕΕΘΑ για την παρακολούθηση του έργου και τη μισθοδοσία των Ελλήνων της Αλβανίας που απασχολούνται σε αυτό τα ακόλουθα ποσά:
- 80.950 ευρώ για κάλυψη εξόδων εργασιών εκταφής, συντήρησης των ανευρεθέντων οστών και κατασκευής οστεοφυλακίων.
- 21.170 ευρώ για αποζημιώσεις ιδιωτών στις ιδιοκτησίες των οποίων εκτελέστηκαν εργασίες εκταφών.
- 40.725 ευρώ για μισθοδοσία στον κ. Νίκα Γεώργιο (υπεύθυνος για την έρευνα ανεύρεσης πεσόντων).
- 8.721 ευρώ για μισθοδοσία στον κ. Κώστα Αλκιβιάδη (αντικαταστάτης του κ. Νίκα Γεωργίου).
- 16.650 ευρώ για μισθοδοσία στον κ. Μπάκο Γεώργιο (φύλακας-συντηρητής στρατιωτικού νεκροταφείου Βουλιαράτων).
- 38.575 ευρώ για μισθοδοσία στον κ. Σπιρολλάρι Βασίλειο (υπεύθυνος για την έρευνα ανεύρεσης πεσόντων).
- 17.000 ευρώ για αγορά οχημάτων για την έρευνα, ανεύρεση και εκταφή των πεσόντων.
Επισημαίνεται ότι το έργο του εντοπισμού των νεκρών είναι σήμερα ιδιαιτέρως δύσκολο διότι οι ηλικιωμένοι επιζώντες που μπορούν να βοηθήσουν στον εντοπισμό τους καθημερινά λιγοστεύουν.
Μέχρι σήμερα έχουν ανευρεθεί τα οστά εξακοσίων ενενήντα (690) πεσόντων. Από τις έρευνες που συνεχίζονται στις περιοχές Αργυροκάστρου-Κλεισούρας έχουν εντοπισθεί σε διάφορες περιοχές περίπου εξακόσιοι (600) τάφοι, οι οποίοι κατά πάσα πιθανότητα περιέχουν οστά Ελλήνων. Ο μεγαλύτερος αριθμός (500-550) βρίσκεται σε περιοχή των «Στενών της Κλεισούρας». Στην περιοχή αυτή τα οστά των Ελλήνων στρατιωτικών τοποθετήθηκαν από τμήμα του Ειδικού Ιταλικού Τάγματος Μηχανικού, το οποίο συγκροτήθηκε μετά τον πόλεμο και είχε ως αποστολή την ανεύρεση των Ιταλών νεκρών και τη μεταφορά τους στην Ιταλία. Στην διάρκεια αυτής της προσπάθειας, όταν οι Ιταλοί εύρισκαν οστά Ελλήνων, τα επανατοποθετούσαν σε συγκεκριμένη ζώνη, αφού προηγουμένως αναρτούσαν επί των ξυλοκιβωτίων των οστών μεταλλική πινακίδα με την ένδειξη «ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ».
Ομοίως, περί τα 500 μέτρα βορειοανατολικά της πόλης της Πρεμετής, βρίσκεται έκταση στην οποία έχουν ενταφιαστεί από τους Ιταλούς περί τους χίλιους τετρακόσιους (1400) Έλληνες πεσόντες.
Εξάλλου, στην περιοχή της Κορυτσάς έχουν εντοπισθεί οι θέσεις τριακοσίων (300) περίπου τάφων σε διάφορα σημεία, στα οποία υπάρχει η βεβαιότητα ότι θα βρεθούν οστά Ελλήνων πολεμιστών.
Πέραν των ανωτέρω, μετά την υποβολή αιτήματος του ΥΠΕΞ και εντολή του κ. ΥΕΘΑ, συντάχθηκε τον Φεβρουάριο 2006 σχέδιο πρωτοκόλλου συνεργασίας μεταξύ των Υπουργείων Εθνικής Άμυνας της Ελλάδος και της Αλβανίας, αναφορικά με τη θεσμοθέτηση της κατασκευής των υπόψη στρατιωτικών νεκροταφείων στην Αλβανία για τους Έλληνες στρατιωτικούς που έπεσαν μαχόμενοι εκεί κατά την διάρκεια του Β' Παγκοσμίου. Το σχέδιο προωθήθηκε ιεραρχικά για την περαιτέρω επεξεργασία του.
Στις σχετικές διαπραγματεύσεις για την κατάρτιση κειμένου κοινής αποδοχής που πραγματοποιήθηκαν στα Τίρανα στις 12-13 Απριλίου 2006 από επιτροπές εμπειρογνωμόνων των Υπουργείων Άμυνας και Εξωτερικών των δύο πλευρών, η ελληνική αντιπροσωπεία έκανε δεκτές όλες τις προταθείσες από Αλβανικής πλευράς τροποποιήσεις, επιμένοντας μόνο στον αριθμό των κοιμητηρίων (τρία), αφού πρόκειται για περισσότερους από 12.000 πεσόντες.
Ωστόσο, η αλβανική πλευρά αντιπρότεινε την κατασκευή δύο κοιμητηρίων (ενός παλαιού και ενός νέου) αντί τριών και τη διάθεση των χώρων κατασκευής τους όχι από την Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας, όπως επιμόνως μέχρι τούδε απαιτούσε και η ίδια, αλλά από το αλβανικό κράτος σε περιοχές που εκείνο θα απαλλοτρίωνε. Είναι σαφές ότι οι προτάσεις αυτές αλλάζουν τελείως το περιεχόμενο της συμφωνίας και φέρνουν τις δύο πλευρές στην αρχή των διαπραγματεύσεων. Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αναβολή της προγραμματισμένης τότε επισκέψεως του κ. ΥΕΘΑ στα Τίρανα (8-10 Μαΐου 2006).
Η υπογραφή του εν λόγω πρωτοκόλλου εκτιμάται ότι θα επιτρέψει την σύντομη και απρόσκοπτη περάτωση του έργου με τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα.
Όσον αφορά στην κατασκευή μνημείου πεσόντων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, σας γνωρίζουμε ότι στο Καλπάκι και συγκεκριμένα στην περιοχή όπου κάθε χρόνο γίνεται αναπαράσταση της μάχης του Καλπακίου υπάρχει το Μνημείο του Έλληνα Μαχητή, ενώ και στην Κόνιτσα υπάρχει μνημείο πεσόντων του 1940.
Τα παραπάνω δεν αποτελούν παρά συνοπτική περιγραφή της έμπρακτης ευαισθητοποίησης του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας για την ανεύρεση των οστών των πεσόντων ηρώων μας κατά την εποποιία 1940-41 στα αλβανικά βουνά και τη δημιουργία στρατιωτικών νεκροταφείων, ώστε οι νεκροί μας να αναπαύονται στον χώρο στον οποίον έπεσαν ηρωικά μαχόμενοι.
Ο Υπουργός
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ – ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Ι. ΜΕΙΜΑΡΑΚΗΣ»
2. Στην με αριθμό 4059/4.1.08 ερώτηση του Βουλευτή κ. Θεόδωρο Καράογλου δόθηκε με το υπ’ αριθμ. Φ.041.2/ΑΣ 72/28-1-08 έγγραφο από τον Υφυπουργό Εξωτερικών η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της εν θέματι ερώτησης, και κατά λόγο αρμοδιότητας του Υπουργείου Εξωτερικών, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:
Τα σχέδια της Βουλγαρίας για την κατασκευή πυρηνικού σταθμού στο Belene του Δούναβη είναι γνωστά στη χώρα μας, ήδη από τις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, όταν η κατασκευή του διακόπηκε, κυρίως για λόγους οικονομικούς. Το ζήτημα ετέθη εκ νέου προ μερικών ετών, όταν η βουλγαρική κυβέρνηση πείσθηκε, τελικά, στο πλαίσιο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση, να προχωρήσει στη διακοπή των αντιδραστήρων 3 και 4 του εργοστασίου στο Κοζλοντούι.
Η Βουλγαρία, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι υποχρεωμένη να εξασφαλίζει βασικές προϋποθέσεις σε θέματα πυρηνικής ασφάλειας, όπως αυτές προβλέπονται από συμβατικά κείμενα της ΕΕ. Επιπλέον, ως συμβαλλόμενη σε διεθνείς Συμβάσεις, όπως η Σύμβαση ESPOO, η γειτονική χώρα είναι υποχρεωμένη να ακολουθεί αυστηρές προδιαγραφές ασφαλείας κατασκευής και λειτουργίας πυρηνικών σταθμών και υποχρεούται να ενημερώνει συστηματικώς τα αντισυμβαλλόμενα κράτη.
Η κυβέρνηση της Βουλγαρίας γνωστοποιεί συστηματικά, ως οφείλει, τα σχέδιά της στα αρμόδια διεθνή fora, στα οποία συμμετέχει, όπως στη Διεθνή Οργάνωση Ατομικής Ενέργειας, στη Σύμβαση ESPOO ή στην ομάδα High Level Group για θέματα ενέργειας στην ΕΕ. Μετά από βουλγαρικό αίτημα, εκπονήθηκε, μάλιστα, από την ΔΟΑΕ, σεισμολογική μελέτη και ανάλυση των συστημάτων ασφαλείας εγκατάστασης του σταθμού, προκειμένου να τηρηθούν οι επιβαλλόμενες υψηλές προδιαγραφές ασφαλείας κατά τη μελλοντική λειτουργία του. Κατά συνέπεια, οι αρμόδιες ελληνικές υπηρεσίες έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθούν το ζήτημα, καθώς οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι είναι υπαρκτοί και οι σχετικές ανησυχίες κατανοητές.
Βέβαια, πρέπει να συνεκτιμηθεί το γεγονός, ότι η λήψη αποφάσεων για την πορεία του έργου κατασκευής του σταθμού ανήκει στη διακριτική ευχέρεια της βουλγαρικής κυβέρνησης, χωρίς παρεμβάσεις εξωτερικών παραγόντων, όπως, άλλωστε, καταδεικνύει και η συμφωνηθείσα, κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Προέδρου Ρυtin στη Σοφία, συμμετοχή ρωσικών εταιριών στο έργο.
Σε κάθε περίπτωση είναι αυτονόητο, ότι το Υπουργείο Εξωτερικών θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την εξέλιξη του έργου, ώστε να διασφαλιστεί, ότι πληρούνται οι προβλεπόμενες τεχνικές προϋποθέσεις και κριτήρια, σε κάθε στάδιο της κατασκευής του, προκειμένου να προβούμε, εφόσον προκύψει ανάγκη, στις απαραίτητες ενέργειες σε διμερές και διεθνές επίπεδο.
Ο Υφυπουργός
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ»
3. Στην με αριθμό 4029/8.1.08 ερώτηση του Βουλευτή κ. Αθανασίου Πλεύρη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 7017/4/7763/28.1.08 έγγραφο από τον Yφυπουργό Εσωτερικών η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της ανωτέρω ερώτησης, που κατέθεσε ο Βουλευτής κ. Α. Πλεύρης, σας γνωρίζουμε ότι, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (π.δ. 4/1995 όπως τροποποιήθηκε από το π.δ. 67/2007), η διαδικασία για την επιλογή του ένστολου προσωπικού της Αστυνομίας, όσον αφορά τη διερεύνηση των ψυχικών ικανοτήτων, περιλαμβάνει ψυχοτεχνικές ή ψυχομετρικές δοκιμασίες και προφορική συνέντευξη ενώπιον τριμελούς Επιτροπής, της οποίας δύο μέλη είναι ψυχολόγοι της Διεύθυνσης Υγειονομικού του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας.
Ειδικότερα, η ψυχομετρική δοκιμασία για το διαγωνισμό επιλογής υποψηφίων αστυνομικών έτους 2007 περιελάμβανε test ανθρώπινης μορφής και test αυτοπεριγραφής, που χρησιμοποιήθηκε και από τις Ένοπλες Δυνάμεις για κατάταξη στις Στρατιωτικές Σχολές, δεδομένης της αναγκαιότητας εναρμόνισης της εφαρμογής ενιαίων δοκιμασιών, λόγω κοινών υποψηφίων.
Αναφορικά με τον αντίστοιχο έλεγχο για την πρόσληψη ειδικών φρουρών έτους 2007 και σε συνδυασμό με την ισχύουσα νομοθεσία κατά το χρόνο προκήρυξης του διαγωνισμού (30-3-2007), χρησιμοποιήθηκε το test ΜΜΡΙ2, που το Πανεπιστήμιο της MINESSOTΑ πρότεινε σε αντικατάσταση του παλαιού ΜΜΡΙ. Επιπλέον, στο πλαίσιο του ελέγχου της σωματικής ικανότητας, οι υποψήφιοι υποβλήθηκαν και σε ψυχιατρική εξέταση.
Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημάνουμε ότι, από τα προαναφερόμενα ψυχομετρικά test που χρησιμοποίησε μέχρι σήμερα η Αστυνομία, το ΜΜΡΙ εφαρμόστηκε από την καθιέρωση του συστήματος επιλογής των υποψηφίων μέσω των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Η χρήση του διακόπηκε το 2007, μετά από σχετικό έγγραφο του Πανεπιστημίου της MINESSOTA, το οποίο διατηρεί και τα αποκλειστικά πνευματικά δικαιώματα αυτού.
Σύμφωνα με τον καθηγητή ψυχιατρικής Αλεβιζόπουλο, η διεθνής βιβλιογραφία και η επιστημονική εμπειρία επιβεβαιώνει ότι, σε καμία περίπτωση, μία ή οποιαδήποτε ψυχομετρική δοκιμασία είναι αρκετή για να δώσει αξιόπιστα αποτελέσματα ως προς την επιλογή, τόσο των ιδίων των ατόμων, τα οποία θα ενταχθούν στην Αστυνομία, όσο και ως προς την ικανότητά τους να φέρουν όπλο. Αντίστοιχη έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 1996 από τεχνική επιτροπή του Κοινοβουλίου της Μεγάλης Βρετανίας καταλήγει, ομοίως, στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει ψυχομετρική μέθοδος ή άλλος τρόπος αξιολόγησης που να προβλέπει με ασφάλεια την επικινδυνότητα στη χρήση των όπλων. Παράλληλα, η Αστυνομική Υπηρεσία στις Η.Π.Α. χρησιμοποιεί ταυτόχρονα 3-4 διαφορετικές ψυχομετρικές δοκιμασίες, από τις 1 Ο διαθέσιμες για το σκοπό αυτό, με συχνότερα χρησιμοποιούμενες σε ποσοστό 71,6% το ΜΜΡI2, 57,4% το CHQ και 24,5% το CPI, οι οποίες συμπεριλαμβάνουν και ψυχιατρική/ψυχολογική συνέντευξη. Τα test αυτά μετράνε παθολογικά χαρακτηριστικά προσωπικότητας και χρησιμοποιούνται ως δοκιμασία αρχικού ελέγχου σε διάφορες επαγγελματικές ομάδες.
Επίσης, σύμφωνα με τον καθηγητή Αλεβιζόπουλο, στερείται κάθε επιστημονικής αξιοπιστίας η υπόθεση ότι η ψυχομετρική δοκιμασία από μόνη της μπορεί να είναι επαρκές στοιχείο πρόβλεψης της συμπεριφοράς, ακόμη και μετά από στάθμιση και ότι ο ισχυρότερος προγνωστικός παράγοντας παραμένει η προηγούμενη συμπεριφορά, άρα το ιστορικό του ατόμου. Εντούτοις όλες οι ψυχομετρικές και άλλες μέθοδοι που χρησιμοποιούνται από την Αστυνομία για τη διερεύνηση των ικανοτήτων των υποψηφίων ένστολων αποσκοπούν στο κατά το δυνατό περιορισμό επιλογής ακατάλληλων υποψηφίων.
Λόγω των ανωτέρω εγγενών προβλημάτων, η αρμόδια Υπηρεσία μας, αναζητεί λύση μόνιμου χαρακτήρα και στα πλαίσια αυτά υποβλήθηκε πρόταση σύστασης Επιτροπής από Ψυχιάτρους και Ψυχολόγους της Υπηρεσίας, προς αναζήτηση, στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή, ψυχομετρικού εργαλείου, για το οποίο η Αστυνομία να διαπραγματευθεί την παραχώρηση δικαιώματος περιορισμένης χρήσης και εν συνεχεία να ανατεθεί σε επιστημονικό φορέα που διαθέτει Τμήμα Ψυχολογίας (Πάντειο Πανεπιστήμιο, Πανεπιστήμιο Αθηνών) η αξιολόγηση και στάθμισή του στο αστυνομικό προσωπικό. Επιπρόσθετα μελετάται η υποβολή πρότασης ώστε να δοθεί η δυνατότητα στις Επιτροπές αξιολόγησης να έχουν στη διάθεσή τους τα προσωπικά στοιχεία του υπό εξέταση υποψηφίου, που αφορούν στο ιστορικό της σωματικής και ψυχικής υγείας του, τα οποία από της εφαρμογής του ν.2472/1997 «περί προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα» δεν γνωστοποιούνται. Παράλληλα εξετάζονται και οι χρησιμοποιούμενες συναφείς μέθοδοι από τις Ένοπλες Δυνάμεις.
Σημειώνουμε δε ότι το ανωτέρω ως ιστορικό και ως προηγούμενη συμπεριφορά παραμένει ο ισχυρότερος παράγοντας πρόβλεψης της επικινδυνότητας και συνάδει με αυτό και η εκπεφρασμένη άποψη των υπηρεσιακών ψυχιάτρων, ότι ο έλεγχος και η πρόβλεψη, τόσο της επικινδυνότητας όσο και της προαυτοκτονικής συμπεριφοράς, είναι αδύνατο να γίνει στα πλαίσια των διενεργούμενων δοκιμασιών και εξετάσεων, όπως εφαρμόζονται σήμερα.
Σε ό,τι αφορά την πρόσληψη του αναφερόμενου στην ερώτηση ειδικού φρουρού, ο οποίος κατετάγη στην Ελληνική Αστυνομία την 15-06-2007, σας πληροφορούμε ότι έπασχε από σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα και υπηρέτησε στον Ελληνικό Στρατό ως Ι4. Την 13-06-2007 αιτήθηκε την αλλαγή της Ι4 υπηρεσιακής του κατάστασης και προς τούτο παραπέμφθηκε στην αρμόδια επιτροπή του Στρατού (472 Σ.Ν.), όπως η τελευταία γνωματεύσει σχετικά με την ύπαρξη ή όχι του προβλήματος, η Επιτροπή, γνωμάτευσε ότι υφίσταται το ίδιο πρόβλημα και συνεπώς δεν αλλάζει η σωματική του ικανότητα.
Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημάνουμε ότι, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, οι οικείες Αστυνομικές Διευθύνσεις οφείλουν να αναζητήσουν αυτεπαγγέλτως το Πιστοποιητικό Στρατολογικής Κατάστασης τύπου Α΄, ενός εκάστου υποψηφίου που καλείται για πρόσληψη. Το Πιστοποιητικό Στρατολογικής Κατάστασης τύπου Α του ανωτέρω ειδικού φρουρού, δεν ανέφερε τη σωματική του ικανότητα, διότι το στοιχείο αυτό αποτελεί δεδομένο προσωπικού χαρακτήρα και δεν γνωστοποιείται, είτε το πιστοποιητικό ζητηθεί αυτεπαγγέλτως είτε όχι. Εν συνεχεία και σε συνδυασμό με την έλλειψη της ανωτέρω πληροφόρησης, αυτός κρίθηκε ΙΚΑΝΟΣ από την αρμόδια επιτροπή προκαταρκτικών εξετάσεων της Αστυνομίας.
Ο προαναφερόμενος ειδικός φρουρός, την 02-07-2007, υπέβαλε αίτηση παραίτησης από την εκπαίδευση και απόλυσης από το Σώμα της Αστυνομίας για προσωπικούς λόγους, η οποία έγινε αποδεκτή με την 6002/22/167-α' από 04-07-2007 απόφαση του Αρχηγείου της Αστυνομίας, με αποτέλεσμα τη διαγραφή του από τη Σχολή και απόλυσή του από το Σώμα την 03-07-2007.
Τέλος σας πληροφορούμε ότι, με τις διατάξεις του π.δ. 135/2006, καθιερώθηκε νέο σύστημα πρόσληψης του ειδικού ένστολου προσωπικού της Δημοτικής Αστυνομίας και ο τρόπος εκπαίδευσής του. Ειδικότερα, σε σχέση με το προϊσχύσαν π.δ. 23/2002 επήλθαν αλλαγές, μεταξύ των οποίων και η εισαγωγή των ψυχοτεχνικών δοκιμασιών (test προσωπικότητας ΜΜΡΙ) και της συνέντευξης κατά τη διαδικασία επιλογής του προσωπικού αυτού, που διενεργούνται από τριμελή επιτροπή, κατ' εφαρμογή της παρ. 1 του άρθρου 8 του π.δ. 135/2006, ενώ με τη διάταξη της παρ. 7 του άρθρου 23 του ν. 3536/2007 το test προσωπικότητας ΜΜΡΙ αντικαταστάθηκε με το test ΜΜΡΙ2.
Ο Υφυπουργός
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΗΝΟΦΩΤΗΣ»
4. Στην με αριθμό 4304/14-1-08 ερώτηση του Βουλευτή κ. Φώτη Κουβέλη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. Β 13-29/29-01-2008 έγγραφο από τον Υφυπουργό Ανάπτυξης η ακόλουθη απάντηση:
«Απαντώντας στην παραπάνω ερώτηση, που κατέθεσε στη Βουλή των Ελλήνων ο Βουλευτής κ. Φ. Κουβέλης, με θέμα «Μέτρα για τον έλεγχο της ακρίβειας των αγαθών και υπηρεσιών», σας γνωστοποιούμε τα ακόλουθα:
Από το 1992 και μετά, δυνάμει της Α.Δ. 16/92, οι τιμές πώλησης των πάσης φύσεως αγαθών και υπηρεσιών και στο σύνολο σχεδόν των τροφίμων και ποτών διαμορφώνονται ελεύθερα, με βάση την προσφορά, ζήτηση και τους κανόνες του υγιούς ανταγωνισμού, σε όλα τα στάδια εμπορίας τους (βιομηχανία, βιοτεχνία, εισαγωγέας, χονδρέμπορος, λιανοπωλητής), με μόνη εξαίρεση τα οπωρολαχανικά και τις παιδικές τροφές, των οποίων οι τιμές τελούν ακόμα υπό το καθεστώς των ελεγχομένων ειδών.
Η απελευθέρωση των τιμών ήταν απόρροια της επιτακτικής ανάγκης εναρμόνισης της οικονομίας της ελληνικής αγοράς προς τις αντίστοιχες οικονομίες των άλλων Κρατών-Μελών της Ε.Ε., αφ' ενός μεν γιατί κάτι τέτοιο επιτάσσει η συνθήκη ένταξης της χώρας μας στην Ε.Ε. και αφετέρου γιατί με την απελευθέρωση αυτή διασφαλίσθηκε η οικονομική επιβίωση των ελληνικών επιχειρήσεων απέναντι στις ανταγωνιστικές συνθήκες στην Ευρωπαϊκή και Παγκόσμια Αγορά, που είναι αισθητές αλλά και για να δοθούν κίνητρα στις επιχειρήσεις αυτές να δραστηριοποιηθούν και ανταγωνιστικά μεταξύ τους, προς όφελος των ιδίων και του καταναλωτικού κοινού.
Συνεπεία πλέον της απελευθερωμένης αγοράς οι εκάστοτε κρατούσες συνθήκες, πολλές φορές στα πλαίσια του υγιούς ανταγωνισμού, εκ των πραγμάτων επηρεάζουν τις τιμές (π.χ. με χαμηλή προσφορά -υψηλή ζήτηση ?άνοδος τιμών, με υψηλή προσφορά -χαμηλή ζήτηση ?μείωση τιμών).
Το γεγονός ότι οι τιμές διαμορφώνονται ελεύθερα, δε σημαίνει ότι δεν υφίσταται μηχανισμός ελέγχου αυτών, αφού σε ισχύ ευρίσκεται το ισχυρό νομικό πλαίσιο του Ν. 703/77 «Περί προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, που εφαρμόζεται από την αρμόδια Επιτροπή Ανταγωνισμού, νόμος που θεσπίζει κανόνες περί τη λειτουργία της αγοράς μέσα από υγιείς συνθήκες ανταγωνισμού και επιβάλλει κυρώσεις σε επιχειρήσεις, που για ίδιο και μόνο οικονομικό όφελος, εφαρμόζουν συμπεριφορές και πρακτικές που διαστρεβλώνουν τον ανταγωνισμό (κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης, εναρμονισμένες πρακτικές τιμών, ολιγοπωλιακές ή μονοπωλιακές καταστάσεις κ.λπ.).
Κατ' ακολουθία των ανωτέρω, ο ανταγωνισμός υπαγορεύει στον καταναλωτή την ανάγκη όπως, για την προστασία του και διασφάλιση των οικονομικών του συμφερόντων, ερευνά την αγορά, για επιλογή των προϊόντων της αρεσκείας του και στις συμφέρουσες γι' αυτόν τιμές.
Από πλευράς αρμοδιότητας της Διεύθυνσης Τιμών Τροφίμων και Ποτών ισχύουν μηχανισμοί, μέσω των οποίων παρακολουθείται η διαμόρφωση και εξέλιξη των τιμών τροφίμων και ποτών στην εγχώρια αγορά, όπως:
α) Η Α.Δ. 5/05, με την οποία επιβάλλεται η υποχρέωση σε βιομηχανίες, βιοτεχνίες και εισαγωγείς μεγάλης οικονομικής επιφάνειας (υψηλός κύκλος εργασιών) όπως, επί εκδηλούμενης πρόθεσής τους να μεταβάλλουν τις τιμές των τροφίμων και ποτών (που απαριθμούνται σε 57 προϊόντα), ενημερώνουν απευθείας την υπηρεσία 10 ημέρες τουλάχιστον, πριν τη μεταβολή αυτή, υποβάλλοντας προς τούτο τον τιμοκατάλογο με τις νέες τιμές. Σε συνέχεια αυτής της διάταξης και σε μια προσπάθεια καλύτερης καταγραφής των τάσεων της αγοράς, ζητήθηκε από την Πολιτική Ηγεσία του Υπουργείου Ανάπτυξης από τις αλυσίδες των Super Market να καταθέτουν επιπλέον λίστες με τις τιμές από 450 βασικά προϊόντα. Μέσα από αυτή τη διαδικασία και με παράλληλη εξέταση των τιμών παραγωγού και των αντίστοιχων διεθνών τιμών επιδιώκεται η διερεύνηση αναίτιων ανατιμήσεων.
β) Η σε τακτά χρονικά διαστήματα διενέργεια τιμοληψίας σε βασικά είδη διατροφής από επιλεγμένες πηγές πληροφόρησης (Σούπερ Μάρκετ) της Πρωτεύουσας.
γ) Ο καθημερινός αγορανομικός και τιμοληπτικός έλεγχος στις τιμές οπωρολαχανικών που διαμορφώνονται στις Λαϊκές Αγορές της Πρωτεύουσας.
δ) Η λειτουργία του θεσμού «ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΤΙΜΩΝ», όπου καταγράφονται οι τιμές πώλησης οπωρολαχανικών που διαμορφώνονται στις Κεντρικές Αγορές Χονδρεμπορίου και στις Λιανικές (Σούπερ-Μάρκετ, Οπωροπωλεία και Λαϊκές Αγορές).
Όλα τα στοιχεία τιμών που συλλέγονται από τους παραπάνω μηχανισμούς καταγράφονται παρακολουθούνται και αξιολογούνται έτσι ώστε να υπάρχει κάθε φορά μια σαφής εικόνα στις τάσεις της αγοράς από πλευράς τιμών στο πλαίσιο των δράσεών μας για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και την καλύτερη ενημέρωση, τόσο των εμπόρων, αλλά και των καταναλωτών, δημοσιοποιούμε - στην αντίστοιχες ιστοσελίδες- τις τιμές χονδρικής οπωρολαχανικών και κρεάτων στις Κεντρικές Αγορές Αθηνών (Ρέντη) και Θεσσαλονίκης. Έτσι ο κάθε λιανοπωλητής γνωρίζει τι τιμές θα βρει στη Κεντρική Αγορά σε καθημερινή βάση. (Βλ. ιστοσελίδες www.okaa.gr, στο πεδίο: Δελτία Τύπου-Δελτία Τιμών και www.kath.gr, πεδίο: Δελτία Τιμών). Η γραμμή καταναλωτή 1520 λειτουργεί διατηρώντας την ανωνυμία της κάθε καταγγελίας, αν αυτό επιθυμεί ο κάθε καταγγέλλων πολίτης, διερευνά την κάθε υπόθεση και δημοσιοποιεί τις ποινές.
Επίσης, σημειώνουμε ότι ο Υφυπουργός Ανάπτυξης κ. Γιώργος Βλάχος με την από 13/12/07 επιστολή του ζήτησε από εταιρίες τροφίμων, μετά την αναγγελία νέων τιμών στα προϊόντα τους και επειδή αυτές υπερβαίνουν τις αυξήσεις του δείκτη καταναλωτή, να ενημερώσουν τις υπηρεσίες του Υπουργείου Ανάπτυξης με τα αναλυτικά κοστολόγια από τα οποία προκύπτουν οι αυξήσεις. Επιπλέον ζήτησε όπως γνωστοποιήσουν αν οι αναγγελθείσες ανατιμήσεις αφορούν νέα παραγωγή ή εισαγωγή ή αποθέματα προσδιορίζοντας και το χρονικό διάστημα που αφορούν.
Ο αγορανομικός έλεγχος ως προς την κανονικότητα ή μη των τιμών, υπό τη στενή του έννοια, διενεργείται μόνο στις τιμές των οπωρολαχανικών και παιδικών τροφών, επειδή τα είδη αυτά, όπως προαναφέρεται, υπάγονται στην κατηγορία «των ελεγχομένων ειδών».
Σε όλα τα υπόλοιπα είδη τροφίμων και ποτών η κανονικότητα των τιμών συνδέεται ευθέως με το Ν. 703/77 αρμοδιότητας της Επιτροπής Ανταγωνισμού.
Δεν υπάρχει βέβαια αμφιβολία ότι οι αυξήσεις διεθνώς των τιμών πετρελαίου, έχουν επιπτώσεις στις οικονομίες των χωρών και κατ' επέκταση και στην χώρα μας. Αυτονόητο λοιπόν είναι ότι οι αυξήσεις αυτές επιδρούν και στην εσωτερική αγορά μέσω αυξητικού επηρεασμού τιμών και ως εκ τούτου ο παράγοντας «πετρέλαιο» ως στοιχείο επίδρασης στο κόστος των τροφίμων και ποτών δε μπορεί να παραγνωρισθεί.
Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι οι πολύ υψηλές τιμές διαμόρφωσης των δημητριακών, αφ' ενός μεν λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας στην χώρα μας και αφ' ετέρου λόγω της υψηλής ζήτησης που παρατηρήθηκε στην Κίνα και Ινδία για τα προϊόντα αυτά, είχαν σαν συνέπεια ν' αυξηθούν σημαντικά οι διεθνείς τιμές του είδους, αίτια που επέδρασαν αυξητικά στις τιμές των παραγώγων προϊόντων των δημητριακών (άλευρα, άρτος, ζυμαρικά κ.λπ.).
Οι αυξήσεις των εισαγωγικών τιμών των κτηνοτροφικών προϊόντων (όπως γάλα, τυροκομικά, κρέατα κ.λπ.), που συμπαρασύρουν αυξητικά και τις τιμές των αντίστοιχων εγχωρίων προϊόντων, λαμβανομένου μάλιστα υπόψη ότι στις αξίες αυτές επέδρασαν και επελθούσες ανατιμήσεις των ζωοτροφών.
Σε επίπεδο εργοστασιακών τιμών στα παραπάνω προϊόντα δεν πρέπει να διαφεύγει το γεγονός ότι οι τιμές αυτές επηρεάζονται και από άλλους κοστολογικούς παράγοντες που δε μπορούν να παραγνωρισθούν, όπως:
Η τελική τιμή εργοστασίου, αναμφισβήτητα εμπεριέχει στοιχεία κόστους που εξ' αντικειμένου δεν μπορούν να παραγνωρισθούν, όπως π.χ.
-Τιμή κτήσης πρώτης ύλης, μεταφορά στο εργοστάσιο, έξοδα παραγωγής, έξοδα διάθεσης, γενικά έξοδα, καθαρά κέρδη, προμήθεια αντιπροσώπων, κέρδη χονδρεμπόρων, κέρδη λιανοπωλητών, Φ.Π.Α. κ.λπ.).
Επισημαίνουμε ότι η χρήση του όρου «αισχροκέρδεια δεν αποτελεί θέμα που άπτεται του Αγορανομικού Κώδικα, δεδομένου ότι σύμφωνα με τη γνωμοδότηση 16/1954 του Αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, για τα προϊόντα που διαμορφώνουν τιμές ελεύθερες δεν έχει εφαρμογή η διάταξη του άρθρου 405 του Ποινικού Κώδικα «περί αισχροκέρδειας», διότι πρόκειται για αδίκημα που απαρτίζεται από τελείως διαφορετικά στοιχεία.
Ειδικά για τη διάπραξη αγορανομικών αδικημάτων, σας γνωρίζουμε ότι το μέγιστο μέρος αυτών τιμωρείται μόνο ποινικά από τα αρμόδια δικαστήρια και σε μερικές εξειδικευμένες περιπτώσεις τιμωρείται πέραν των ποινικών κυρώσεων και με το Νόμο 1401/83, που επιβάλλει χρηματικά πρόστιμα με απόφαση των αρμόδιων Νομαρχών.
Σε εξειδικευμένες περιπτώσεις αδικημάτων και σε εφαρμογή του άρθρου 38 παράγρ. 2- 6 του Αγορανομικού Κώδικα, αυτά τιμωρούνται μόνο με χρηματικό πρόστιμο 350 ευρώ με τη διαπίστωση της παράβασης.
Από τη Διεύθυνση Τιμών Τροφίμων και Ποτών για το έτος 2007 βεβαιώθηκαν τα παρακάτω χρηματικά πρόστιμα:
Α) Για 315 παραβάσεις, που αφορούν το άρθρο 38 (παράγρ. 2-6) του Αγορανομικού Κώδικα βεβαιώθηκαν χρηματικά πρόστιμα συνολικού ύψους 110.250 ευρώ.
Β) Για 516 παραβάσεις, που αφορούν το Υπαίθριο Εμπόριο και Λαϊκές Αγορές βεβαιώθηκαν χρηματικά πρόστιμα συνολικού ύψους 237.500 ευρώ.
Το πρόβλημα της ακρίβειας σε αγαθά και υπηρεσίες είναι διαχρονικό. Η Διεύθυνση Τιμών Παροχής Υπηρεσιών της Γ.Γ. Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης έχει προχωρήσει στη θέσπιση και εφαρμογή της αγορανομικής διάταξης 4/2005 η οποία συμπληρώθηκε με την Υπουργική Απόφαση Α2-96/07 με την οποία καθορίζονται ανώτατες τιμές σε εννέα (9) βασικά είδη που διατίθενται υποχρεωτικά σε χώρους ελεγχόμενης πρόσβασης. Η νέα ρύθμιση διασφαλίζει πολύ φθηνότερες τιμές στους καταναλωτές σε 9 βασικά είδη τα οποία προσφέρονται σε πελάτες ορθίους και όχι σερβιριζόμενους. Σχετικά με τα αγαθά και υπηρεσίες για τα οποία ισχύει το καθεστώς του ελεύθερου ανταγωνισμού, και παρόλο ότι υπάρχουν δυνατότητες εναλλακτικής επιλογής για την αγορά τους, η υπηρεσία πραγματοποιεί ελέγχους και όπου διαπιστώνονται παραβάσεις επιβάλλονται οι νόμιμες κυρώσεις. Κατά την χρονική περίοδο 1/1/2007 – 31/12/2007 διενεργήθηκαν 1227 έλεγχοι και διαπιστώθηκαν 201 παραβάσεις.
Επίσης από την Διεύθυνση Τιμών Βιομηχανικών Προϊόντων και Φαρμάκων για την χρονική περίοδο 1/1/2007 – 31/12/2007 διενεργήθηκαν 8.619 έλεγχοι σε καταστήματα και επιχειρήσεις και διαπιστώθηκαν 822 παραβάσεις.
Ο έλεγχος για την εφαρμογή των διατάξεων του Αγορανομικού Κώδικα και των κατ' εξουσιοδότηση αυτού ισχυουσών Αγορανομικών Διατάξεων εντάσσεται μέσα στα ημερήσια καθήκοντα των Αρχών που ασκούν αγορανομικούς ελέγχους και όπου διαπιστώνονται παραβάσεις από τους υπόχρεους εφαρμογής των διατάξεων αυτών, κινούνται οι διαδικασίες εφαρμογής των νομίμων κατά των παραβατών.
Τέλος επιβάλλεται να γίνει κοινή συνείδηση ότι η ισχύουσα Αγορανομική Νομοθεσία που έχει στόχο την προστασία των καταναλωτών, δεν αφορά μόνο θέματα τιμών, αλλά και πλήθος άλλων ρυθμίσεων και μέτρων, που συγκλίνουν προς το στόχο αυτό.
Ο Υφυπουργός
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΛΑΧΟΣ»
5. Στην με αριθμό 1524/5.11.07 ερώτηση του Βουλευτή κ. Βασιλείου Έξαρχου δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 74/26.11.07 έγγραφο από τον Υπουργό Δικαιοσύνης η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της ανωτέρω ερώτησης, παρακαλώ να ενημερώσετε την αξιότιμη 1α/ρία συνάδελφο για τα εξής:
1. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης αντιμετωπίζει τα προβλήματα που ανακύπτουν από τα κενά σε προσωπικό, τα οποία παρατηρούνται σε ορισμένα Καταστήματα Κράτησης της χώρας, με διορισμούς σωφρονιστικών υπαλλήλων και εξωτερικών φρουρών.
Ως προς τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους, μόνο κατά την τελευταία διετία έχουν προσληφθεί 478 υπάλληλοι του κλάδου ΔΕ Φύλαξης (διαγωνισμοί υπ' αριθμ. 79140/06 και 58070/07). Από αυτούς, 22 έχουν τοποθετηθεί στη Δικαστική Φυλακή Λάρισας.
Ως προς το προσωπικό της Υπηρεσίας Εξωτερικής Φρούρησης, ήδη έχουν προσληφθεί από τον περασμένο Φεβρουάριο 209 νέοι εξωτερικοί φρουροί μετά από σχετικό διαγωνισμό (υπ' αριθμ. 58070/06), ενώ μόλις την περασμένη εβδομάδα ολοκληρώθηκε και νέος διαγωνισμός (υπ' αριθμ. 62515/07) για την πρόσληψη 167 επιπλέον υπαλλήλων του συγκεκριμένου κλάδου. Οι επιλεγέντες υποψήφιοι έχουν ήδη καταταχθεί σε Σχολή δίμηνης υποχρεωτικής εκπαίδευσης, από την οποία και αναμένεται να αποφοιτήσουν και να διορισθούν στις αρχές του Φεβρουαρίου του 2008. Από τον συγκεκριμένο διαγωνισμό δεν κατανεμήθηκαν θέσεις στη Δικαστική Φυλακή Λάρισας, καθώς το αρμόδιο Υπηρεσιακό Συμβούλιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης έχει ήδη γνωμοδοτήσει για την μετάθεση 9 Εξωτερικών Φρουρών από άλλα Καταστήματα Κράτησης σε αυτό της Λάρισας. Οι συγκεκριμένοι υπάλληλοι θα αναλάβουν καθήκοντα αμέσως μετά τον διορισμό των 167 προαναφερθέντων.
Για την περαιτέρω ενίσχυση των Καταστημάτων Κράτησης σε προσωπικό, το Υπουργείο Δικαιοσύνης έχει ήδη εξασφαλίσει την έγκριση από το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών για την πλήρωση με διαγωνισμούς πρόσληψης 300 νέων θέσεων σωφρονιστικών υπαλλήλων και εξωτερικών φρουρών για το 2008.
Ωστόσο, για την εξασφάλιση ακόμη μεγαλύτερου αριθμού θέσεων σωφρονιστικών υπαλλήλων και εξωτερικών φρουρών, οι οποίοι θα στελεχώσουν τα Καταστήματα Κράτησης της χώρας, το Υπουργείο Δικαιοσύνης έχει ζητήσει από το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών (αρ. 94162/30-7-07 επιστολή του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Δικαιοσύνης) την έγκριση πιστώσεων για την πλήρωση 713 θέσεων, πλέον των ήδη εγκεκριμένων 300, για το 2008.
Από τα προαναφερθέντα καθίσταται σαφές ότι το Υπουργείο Δικαιοσύνης λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα για την ενίσχυση των Καταστημάτων Κράτησης της χώρας σε προσωπικό. Σε κάθε περίπτωση, επισημαίνεται ότι η Δικαστική Φυλακή Λάρισας είναι μια από τις πλέον στελεχωμένες φυλακές της χώρας, καθώς καλύπτεται πάνω από το 70% των προβλεπόμενων οργανικών θέσεων.
2. Το πρόβλημα του υπερπληθυσμού που παρατηρείται στις Δικαστική Φυλακή Λάρισας αντιμετωπίζεται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης στο πλαίσιο του ολοκληρωμένου προγράμματος για την αποσυμφόρηση των Καταστημάτων Κράτησης της χώρας, το οποίο εφαρμόζεται από τον Μάρτιο του 2004. Το πρόγραμμα αυτό έχει ως προτεραιότητα την κατασκευή 7 νέων Καταστημάτων Κράτησης και, αμέσως μετά την ολοκλήρωσή τους, άλλων 5 νέων συγκροτημάτων Καταστημάτων Κράτησης. Ειδικότερα:
Ολοκληρώνεται σε λίγους μήνες ένα ταχύρρυθμο πρόγραμμα κατασκευής 7 νέων φυλακών, δυναμικότητας 2.700 κρατουμένων. Το πρώτο από τα 7 νέα Καταστήματα Κράτησης στα Τρίκαλα ήδη λειτουργεί από τον Ιούνιο του 2006. Το δεύτερο νέο Κατάστημα Κράτησης στο Δομοκό λειτουργεί ήδη από τον περασμένο Μάρτιο. Το τρίτο Κατάστημα Κράτησης στα Γρεβενά ήδη παραδόθηκε προς χρήση προ τριμήνου και θα ξεκινήσει να λειτουργεί στις αρχές του 2008. Πριν από μερικές εβδομάδες παραδόθηκε σε χρήση και το νέο Κατάστημα Κράτησης Γυναικών «Αττική Ι» στον Ελαιώνα Θηβών, όπου θα μεταφερθούν 350 περίπου γυναίκες-κατάδικοι.. οι οποίες κρατούνται μέχρι σήμερα στον Κορυδαλλό. Η μεταφορά θα ολοκληρωθεί στις πρώτες εβδομάδες του 2008, οπότε και θα τεθεί σε λειτουργία η εν λόγω φυλακή. Στις αρχές του 2008 θα ολοκληρωθούν οι εργασίες στα νέα Καταστήματα Κράτησης στις Σέρρες και στη Δράμα, ενώ εντός του πρώτου εξαμήνου του 2008 θα παραδοθεί και η έβδομη φυλακή στα Xαvιά. Αμέσως μετά θα ξεκινήσει η ήδη δρομολογημένη κατασκευή 5 ακόμη νέων συγκροτημάτων Καταστημάτων Κράτησης, δυναμικότητας 4.000 κρατουμένων.
Με την ολοκλήρωση της ανέγερσης των νέων, σύγχρονων, Καταστημάτων Κράτησης δίδεται οριστική λύση στο κτιριακό πρόβλημα των φυλακών της χώρας και αναβαθμίζεται σημαντικά η ποιότητα ζωής των κρατουμένων.
Ο Υπουργός
ΣΩΤΗΡΗΣ ΧΑΤΖΗΓΑΚΗΣ»
6. Στην με αριθμό 1518/5.11.07 ερώτηση του Βουλευτή κ. Φώτη Κουβέλη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 73/26.11.07 έγγραφο από τον Υπουργό Δικαιοσύνης η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της ανωτέρω ερώτησης, και κατά το μέρος που εμπίπτει στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Δικαιοσύνης, παρακαλώ να ενημερώσετε τον αξιότιμο κύριο συνάδελφο για τα εξής:
1. Η Ελλάδα, πράγματι, δεν έχει εmκυρώσει ακόμη το 12° Πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), το οποίο, εξάλλου, δεν έχει εmκυρωθεί από την πλειοψηφία των κρατών του Συμβουλίου της Ευρώπης. Το εν λόγω Πρωτόκολλο, που τροποποιεί το άρθρο 14 της ΕΣΔΑ για την απαγόρευση των διακρίσεων, άνοιξε προς υπογραφή στις 4 Νοεμβρίου 2000, έχει επικυρωθεί μόνο από 15 κράτη του Συμβουλίου της Ευρώπης και άρχισε να ισχύει τον Απρίλιο του 2005.
Εντούτοις, με το νόμο 3304/2005 (ΦΕΚ Α'.16) θεσπίστηκε το γενικό πλαίσιο ρύθμισης για την καταπολέμηση και εξάλειψη των διακρίσεων λόγω φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, καθώς και για την καταπολέμηση και εξάλειψη των διακρίσεων λόγω θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού στον τομέα της απασχόλησης και της εργασίας, σύμφωνα με τις οδηγίες 2000/43/ΕΚ του Συμβουλίου της 29ης Ιουνίου 2000 και 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου της 27ης Νοεμβρίου 2000 που βασίζονται στα άρθρα 6 παρ. 1 και 13 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να διασφαλίζεται η εφαρμογή της ίσης μεταχείρισης. Με τις ρυθμίσεις του καλύπτονται συγκεκριμένες και ειδικότερες πτυχές του θέματος, εισάγονται νομικά μέσα προστασίας, προβλέπονται αποτελεσματικές κυρώσεις, ούτως ώστε να αποτρέπεται κάθε διάκριση. Ταυτόχρονα διαρθρώνεται ένα πλήρες θεσμικό πλαίσιο για την προώθηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης.
Ειδικότερα, προκειμένου για διακρίσεις ένεκα φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής οι διατάξεις του νόμου εφαρμόζονται, σύμφωνα με το άρθρο 4, σε όλα τα πρόσωπα, στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, όσον αφορά τον τομέα της εργασίας και της απασχόλησης και επιπλέον όσον αφορά την κοινωνική προστασία, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικής ασφάλισης και της υγειονομικής περίθαλψης, τις κοινωνικές παροχές, την εκπαίδευση καθώς και την πρόσβαση στη διάθεση και την παροχή αγαθών και υπηρεσιών που διατίθενται (συναλλακτικά) στο κοινό, συμπεριλαμβανομένης και της στέγης.
Με τον νόμο 927/1979 (ΦΕΚ Α'.139), περί κολασμού πράξεων ή ενεργειών αποσκοπουσών εις φυλετικάς διακρίσεις, όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 24 του νόμου 1419/1984 (ΦΕΚ Α'28), εισήχθησαν διατάξεις για την ποινική καταστολή των φυλετικών, εθνικών και θρησκευτικών διακρίσεων.
Το έννομο αγαθό που προστατεύεται με τις διατάξεις του Ν. 927/1979 είναι το, συνταγματικά άλλωστε κατοχυρωμένο (άρθρο 5 παρ. 2 σε συνδυασμό με το άρθρο 4 παρ. 1 του Συντάγματος), δικαίωμα κάθε Έλληνα και μη πολίτη, που βρίσκεται πάντως στην Ελλάδα, για ισότητα μεταχείρισης και αποφυγή φυλετικών, εθνικών και θρησκευτικών διακρίσεων. Ή αλλιώς, το δικαίωμα να δια βιώνει κανείς στην Ελλάδα χωρίς διακρίσεις εξαιτίας της φυλής, της εθνικότητας ή της θρησκείας του.
Ειδική νομοπαρασκευαστική επιτροπή του Υπουργείου Δικαιοσύνης έχει επεξεργαστεί σχέδιο νόμου για τις «Μονάδες Μέριμνας Νέων και άλλες διατάξεις», στο οποίο περιλαμβάνονται διατάξεις για τη φιλοξενία και άσκηση επιμέλειας αλλοδαπών ανηλίκων, που εισήλθαν στη χώρα ασυνόδευτοι, χωρίς να πληρούν τις νόμιμες προϋποθέσεις εισόδου και ζητούν άσυλο.
Περαιτέρω, στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης, η Ελλάδα έχει υπογράψει, αλλά δεν έχει ακόμα κυρώσει, την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο και το συμπληρωματικό σε αυτήν πρωτόκολλο, που αφορά στην ποινικοποίηση πράξεων ρατσιστικού ή ξενοφοβικού χαρακτήρα που τελούνται μέσω των συστημάτων ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ήδη, ειδική νομοπαρασκευαστική επιτροπή του Υπουργείου Δικαιοσύνης παρέδωσε σχέδιο νόμου για την κύρωση και ενσωμάτωση στην ελληνική έννομη τάξη της εν λόγω Σύμβασης και του Πρωτοκόλλου σε αυτήν, το οποίο βρίσκεται στο στάδιο της τελικής του επεξεργασίας.
Σε κάθε περίπτωση το Υπουργείο Δικαιοσύνης παρακολουθεί τις διεθνείς εξελίξεις κατά του ρατσισμού, της ξενοφοβίάς και των φυλετικών διακρίσεων και συμμετέχει δημιουργικά στις σχετικές διαδικασίες. Ενδεικτικά σημειώνουμε ότι στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκεται στο τελικό στάδιο υιοθέτησή ς της Απόφαση-Πλαίσιο για την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας.
2. Με την υπ'αριθμ.771/2006/ΕC, 31-5-2006, Απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ανακηρύχθηκε το 2007 ως Ευρωπαϊκό Έτος Ίσων Ευκαιριών για Όλους. Εθνικός Εκτελεστικός Φορέας, υπεύθυνος για το σχεδιασμό της εθνικής στρατηγικής, την επιλογή των δράσεων που προτάθηκαν για χρηματοδότηση και την υλοποίηση του έργου είναι το Υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας (Διεύθυνση Κοινωνικής Προστασίας). Σημειώνουμε ότι για την Ελλάδα το ύψος της χρηματοδότησης ανέρχεται σε 516.000 € , εκ των οποίων το 50% είναι η κοινοτική συμμετοχή και το υπόλοιπο 50% καλύπτεται από εθνικούς πόρους (Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων).
3. Όσον αφορά τα λοιπά θέματα, αυτά εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο είναι και συναποδέκτης της ανωτέρω ερώτησης.
Ο Υπουργός
ΣΩΤΗΡΗΣ ΧΑΤΖΗΓΑΚΗΣ»)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστούμε τον κ. Ζιώγα.
Έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα ότι οι Υπουργοί Οικονομίας και Οικονομικών, Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας και Δικαιοσύνης κατέθεσαν σχέδιο νόμου: «Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις για τους αποχωρούντες από την υπηρεσία δικαστικούς λειτουργούς».
Παραπέμπεται στην αρμόδια Διαρκή Επιτροπή.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, εισερχόμαστε στη συζήτηση των
ΕΠΙΚΑΙΡΩΝ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ (Υφυπουργός Οικονομίας και Οικονομικών): Κύριε Πρόεδρε, αν μου επιτρέπετε, έχουμε συνεννοηθεί να προηγηθεί η ερώτηση του κ. Βελόπουλου που είναι τελευταία.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Αφού συμφωνούν οι Βουλευτές, το Προεδρείο ευχαρίστως το κάνει δεκτό.
Επομένως, πρώτη θα συζητηθεί η τέταρτη με αριθμό 707/6.3.2008 επίκαιρη ερώτηση δεύτερου κύκλου του Βουλευτή του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού κ. Κυριάκου Βελόπουλου προς τον Υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών, σχετικά με τις παραβιάσεις της εταιρείας «HYATT REGENCY – Ξενοδοχειακή και Τουριστική Α.Ε.», όσον αφορά τη νομοθεσία περί προστασίας ξένων επενδύσεων κ.λπ..
Αναλυτικότερα το περιεχόμενο της επίκαιρης ερώτησης του κ. Βελόπουλου έχει ως εξής:
«Με το π.δ. 290/1995 εγκρίθηκε η υπαγωγή της εταιρείας «HYATT REGENCY – Ξενοδοχειακή και Τουριστική Α.Ε.», στις ειδικές διατάξεις περί προστασίας ξένων επενδύσεων, για την κατασκευή και λειτουργία καζίνο-συνεδριακού κέντρου στη Θεσσαλονίκη.
Στη δεύτερη φάση της συγκεκριμένης επένδυσης, η εταιρεία δανείστηκε το προβλεπόμενο κεφάλαιο από τράπεζα του Λουξεμβούργου, το κατέθεσε σε ελληνική τράπεζα και την ίδια μέρα το επανεξήγαγε στην τράπεζα του Λουξεμβούργου.
Με τον τρόπο αυτό παραβίασε τις προϋποθέσεις του νόμου για την προστασία των ξένων επενδύσεων, ότι δεν επιτρέπεται η επανεξαγωγή του κεφαλαίου νωρίτερα του ενός χρόνου από την εισαγωγή του, ούτε αυτή να υπερβαίνει ετησίως το 10% του κεφαλαίου.
Οι παραβιάσεις αυτές οδηγούν αυτόματα στον αποχαρακτηρισμό της επένδυσης και την έκπτωση από τα σχετικά προνόμια-κίνητρα των ξένων επενδύσεων.
Ερωτάται ο κύριος Υπουργός:
Θα επιβάλει τις κυρώσεις που προβλέπει η νομοθεσία περί προστασίας των ξένων επενδύσεων για τις παραπάνω παραβιάσεις;»
Στην επίκαιρη ερώτηση του κ. Βελόπουλου θα απαντήσει ο Υφυπουργός Οικονομίας και Οικονομικών κ. Παπαθανασίου.
Κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ (Υφυπουργός Οικονομίας και Οικονομικών): Πράγματι, σύμφωνα με το π.δ. 290/1995, όπως τροποποιήθηκε με το π.δ. 219/1996, η επένδυση της εταιρείας «HYATT» υπήχθη στις διατάξεις του ν. 2687 για εισαγωγή και προστασία κεφαλαίων από το εξωτερικό. Συνολικά, τα κεφάλαια ήταν 107.600.000 δολάρια Ηνωμένων Πολιτειών.
Αυτή η επένδυση θα έπρεπε να γίνει σε δύο φάσεις. Η πρώτη φάση κατασκευής και λειτουργίας καζίνο με εισαγωγή 77.250.000 δολάρια και η δεύτερη φάση κατασκευής ξενοδοχείου και συνεδριακού κέντρου με εισαγωγή 30.350.000 δολαρίων.
Η πρώτη φάση ολοκληρώθηκε κανονικά, εξεδόθη απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και διαπιστώθηκε η πλήρωση όλων των όρων με εισαγωγή 82.082.650 δολαρίων.
Όταν ήρθε η ώρα για να ερευνήσει το κεντρικό όργανο ελέγχου που συνεστήθη για την υλοποίηση και την τήρηση των όρων της δεύτερης φάσης, τότε πράγματι διαπιστώθηκε ότι ένα ποσό 22.000.000 δολαρίων Ηνωμένων Πολιτειών είχε εξαχθεί νωρίτερα απ’ ό,τι προέβλεπε η διαδικασία. H εταιρεία «HYATT» έκανε χρήση αυτού του δικαιώματος μέσα σ’ αυτό το χρονικό διάστημα, το οποίο –επαναλαμβάνω- ήταν μικρότερο του προβλεπόμενου.
Επειδή, λοιπόν, δεν μπορούμε να συνυπολογίσουμε αυτό το ποσό των 22.000.000 δολαρίων στα εισαχθέντα κεφάλαια, έχουμε τελικά εισαγωγή εισαχθέντων κεφαλαίων 84.271.327 δολαρίων που αποτελεί το 78,8% του αρχικά ορισθέντος εισακτέου ποσού και τελικά, υπολείπεται κατά 1,24% του ελαχίστου ποσού που είναι το 80%.
Από την άλλη μεριά, όμως, μιλάμε για μία επένδυση η οποία είχε ολοκληρωθεί. Και, επίσης, είναι μία επένδυση με εισαγωγή σημαντικών –σε απόλυτο νούμερο ούτως ή άλλως- κεφαλαίων. Γι’ αυτό το λόγο, η υπηρεσία του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών έστειλε έγγραφο προς το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους με όλα τα δεδομένα, δεδομένου ότι γι’ αυτό το 1,24% το οποίο υπολείπεται, θα έπρεπε να «απενταχθεί» ολόκληρη η υπόλοιπη επένδυση η οποία ήταν –επαναλαμβάνω- 85.000.000 ευρώ.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει προειδοποιητικά το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υφυπουργού)
Σε απάντηση τώρα του άλλου ερωτήματος, το Δεύτερο Τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους με την υπ’ αριθμόν 9 του 2008 γνωμοδότησή του, γνωμοδότησε ομόφωνα –διαβάζω ακριβώς όπως είναι- «επί του τιθέντος ερωτήματος, αρμόζει η απάντηση ότι η διοίκηση, αφού διαπιστώσει ότι με την ολοκλήρωση της συγκεκριμένης επένδυσης και με τη μέχρι σήμερα παραγωγική της λειτουργία εξυπηρετείται το δημόσιο συμφέρον, παρά το γεγονός ότι το εισαχθέν συνάλλαγμα υπολείπεται κατά 1,24% του ελαχίστου ποσού εισαγωγής, μπορεί να μην προχωρήσει στην ανάκτηση της αρχικής εγκριτικής πράξης».
Αυτή η γνωμοδότηση έγινε αποδεκτή. Σε υλοποίηση αυτής της γνωμοδότησης και προκειμένου να διαπιστωθεί εάν από την όλη επένδυση της εταιρείας «HYATT» στο Νομό Θεσσαλονίκης εξυπηρετήθηκε ή όχι τελικά το δημόσιο συμφέρον που είναι η προϋπόθεση που θέτει το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, συγκροτήθηκε μία επιτροπή από εμπειρογνώμονες, στην οποία συμμετέχουν ανώτατα εξειδικευμένα στελέχη των Υπουργείων Οικονομίας και Οικονομικών και Ανάπτυξης –είναι σχετικά οι Προϊστάμενοι των Διευθύνσεων- καθώς και ένας ορκωτός λογιστής.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υφυπουργού)
Περιμένουμε την υποβολή του σχετικού πορίσματος, προκειμένου η διοίκηση να πράξει αναλόγως.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστούμε, κύριε Υπουργέ.
Ο ερωτών συνάδελφος κ. Βελόπουλος έχει το λόγο.
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΒΕΛΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Υπουργέ, επειδή δεν κατάλαβα καλά, γιατί μάλλον δεν το είπατε καλά, το έργο της «HYATT», του Καζίνο –γιατί για καζίνο πρόκειται, δεν πρόκειται για έργο επένδυσης, κ.λπ., παίρνει το αίμα του ελληνικού λαού, είχαμε αυτοκτονίες- ήταν να γίνει σε δύο φάσεις. Σε πρώτη φάση έγινε το καζίνο. Όλα σύννομα. Από τα λεφτά του καζίνο, λοιπόν, πήραν και έκαναν το ξενοδοχείο. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Διότι λέτε το εξής: Όντως, η εταιρεία στη δεύτερη φάση δανείστηκε 22.000.000 ευρώ από το Λουξεμβούργο, από την FJ PRIVATE BANK.
Την επόμενη μέρα, έστειλε τα λεφτά πίσω, κύριε Υπουργέ. Δηλαδή, τι μας λέτε; Σε μία μέρα! Εδώ, είναι παραβίαση της κείμενης νομοθεσίας. Και ξέρετε τι έκαναν; Αυτοί οι κύριοι μπήκαν στις ευεργετικές διατάξεις και το ελληνικό δημόσιο αντί να παίρνει 5.000 δραχμές στο εισιτήριο ανά κεφαλή που μπαίνει μέσα, παίρνει 2.000 δραχμές. Με συντηρητικές μετρήσεις, το ελληνικό δημόσιο έχασε 200.000.000 ευρώ, κύριε Υπουργέ, όταν εσείς με 300.000.000 ευρώ έσοδα που θέλετε να πάρετε από το ασφαλιστικό, βγάζετε τον κόσμο στους δρόμους.
Κύριε Υπουργέ, είναι 200.000.000 ευρώ! Είναι 68,15 δισεκατομμύρια δραχμές. Αυτή είναι η αλήθεια.
Και να σας πω και κάτι άλλο; Το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, με την υπ’ αριθμόν 53/13-2-2007 απόφασή του, λέει ότι όλα έγιναν παράνομα. Άρα, πρέπει να εκπέσει η άδεια του καζίνο. Θα κάνετε –ειλικρινά το λέω αυτό- μεγάλο έργο στην Ελλάδα, αν σ’ αυτούς τους κυρίους δείξετε ότι εδώ υπάρχει κράτος! Δεν μπορούν να κοροϊδεύουν το ελληνικό δημόσιο! Βέβαια, η σύμβαση έγινε από τους προηγούμενους, για να λέμε και την αλήθεια. Διότι η σύμβαση ήταν καθαρά αποικιοκρατική. Έκαναν το καζίνο, πήραν χρήματα και έκαναν το ξενοδοχείο από την τσέπη των Ελλήνων.
Αυτό δεν είναι επένδυση, κύριε Υπουργέ. Αυτό είναι «αεριτζίδικη» δουλειά! Και όχι μόνο αυτό! Από το εισιτήριο που δικαιούται η Ελλάς να παίρνει 5.000 δραχμές –αυτή ήταν η σύμβαση- παίρναμε 2.000 δραχμές, γιατί μπήκε στο νόμο περί επιδοτήσεων και επενδύσεων.
Άρα, λοιπόν, τα 200.000.000 ευρώ που έχασε το ελληνικό κράτος, κύριε Υπουργέ, ποιος θα τα δώσει; Εγώ; Εσείς; Ή οι κύριοι που πρέπει να τα δώσουν πίσω, οι κύριοι του HYATT, οι οποίοι κονομάνε δισεκατομμύρια δραχμές και ευρώ από το υστέρημα του ελληνικού λαού;
Δεν ξέρω αν γνωρίζετε, αλλά είχαμε είκοσι επτά αυτοκτονίες στη βόρεια Ελλάδα από το καζίνο, κύριε Υπουργέ! Τουλάχιστον, να τους δείξουμε ότι εδώ μέσα δεν «μασάει» ούτε ο Υπουργός ούτε η Κυβέρνησή σας. Κάνετε ολόκληρο το ασφαλιστικό μπάχαλο για να κερδίσει η Ελλάδα 300.000.000 ευρώ! Το HYATT μας χρωστάει 200.000.000! Πάρτε απ’ αυτούς και αφήστε τον ελληνικό λαό να ζει με ηρεμία, κύριε Υπουργέ.
Μη λέμε, λοιπόν, τις μισές αλήθειες εδώ μέσα, κύριε Υπουργέ! Να λέμε ολόκληρη την αλήθεια, γιατί ειλικρινά σας τιμώ ως πρόσωπο και ως Υπουργό.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστούμε τον κ. Βελόπουλο.
Κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ (Υφυπουργός Οικονομίας και Οικονομικών): Κατ΄ αρχάς, ασφαλώς και λέμε ολόκληρη την αλήθεια. Και η αλήθεια είναι η εξής, χωρίς να θέλω να υπερασπιστώ τα καζίνο. Άλλωστε, όπως είπατε, δεν είναι δική μας απόφαση. Παράλληλα, όμως, μ’ αυτά τα οποία λέτε, το ελληνικό δημόσιο εισπράττει αυτά τα οποία προβλέπει η σύμβαση από το καζίνο. Και μιλάμε για πολλά εκατομμύρια ευρώ το χρόνο.
Από εκεί και πέρα, η εταιρεία είχε σε δύο φάσεις δύο υποχρεώσεις, το καζίνο και το ξενοδοχείο. Έχουν γίνει και τα δύο. Και η διαφορά είναι ότι έχουν ξοδευτεί 1,24% λιγότερο απ’ όσα προβλέπει ο νόμος. Και επειδή γι’ αυτό το 1,24% θα υπήρχε η πιθανότης με βάση τη νομοθεσία να απενταχθεί όλο το έργο και να ακυρωθεί μία επένδυση 84.000.000 και ο σκοπός μας είναι να προσελκύουμε επενδύσεις και όχι να τις διώχνουμε, γι’ αυτό και απευθυνθήκαμε στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους.
Τίποτα δεν γίνεται παράνομα και τίποτα δεν γίνεται με αυθαίρετη απόφαση του Υπουργού. Και το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, με την απόφαση που σας διάβασα, λέει σαφώς ότι αφού η διοίκηση διαπιστώσει ότι η παραγωγική λειτουργία εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον, παρά το γεγονός ότι το εισαχθέν συνάλλαγμα υπολείπεται κατά 1,24%, μπορεί να μην προχωρήσει στην ανάκληση της εγκριτικής πράξης.
Άρα, λοιπόν, τίποτα δεν γίνεται παράνομα. Επαναλαμβάνω ότι πρέπει να ζυγίσει κάποιος αν αυτή η υπαρκτή έλλειψη του 1,24% βαρύνει πιο πολύ από το να απεντάξουμε μία ολόκληρη επένδυση 85.000.000 ευρώ.
Άρα, λοιπόν, επαναλαμβάνω ότι ο στόχος είναι να δει κάποιος συλλογικά το δημόσιο συμφέρον και όχι να γίνει αρεστός και να λαϊκίσει. Γιατί τα επιχειρήματα για το ασφαλιστικό δεν αντέχουν σε κριτική…
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΒΕΛΟΠΟΥΛΟΣ: Χάνουν 200.000.000 ευρώ, κύριε Υπουργέ.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ (Υφυπουργός Οικονομίας και Οικονομικών): Η σύνδεση αυτού του πράγματος με το ασφαλιστικό δεν αντέχει σε σοβαρή κριτική, εκτός και αν θέλουμε να δημιουργούμε εντυπώσεις. Εγώ δεν είμαι των εντυπώσεων και το ξέρετε.
Περιμένουμε, λοιπόν, το αποτέλεσμα της σχετικής επιτροπής, όπως προβλέπει η απόφαση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και θα πράξουμε ανάλογα, πάντοτε όμως μέσα στα πλαίσια του νόμου.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστούμε τον κύριο Υπουργό.
Εγώ δράττομαι της ευκαιρίας να πω μετά απ’ αυτά που είπε ο κ. Βελόπουλος για αυτοκτονίες –όχι μόνο για τη βόρεια Ελλάδα, αλλά και για άλλες περιοχές- και γενικότερα για το πρόβλημα που δημιουργείται από τον τζόγο, κύριε Υπουργέ, με τη διάλυση που επικρατεί σε οικογένειες, με την κατάρρευση επιχειρήσεων, με τη συμφορά απ’ αυτήν την επάρατη εξάρτηση, νομίζω ότι πρέπει να διατεθούν χρήματα για μονάδες απεξάρτησης και ενημέρωσης. Καλά είναι τα κέρδη και οι εισπράξεις, αλλά και αυτή η αποδιοργάνωση της κοινωνίας λόγω του τζόγου είναι τραγική εξέλιξη.
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΒΕΛΟΠΟΥΛΟΣ: Το καζίνο δεν είναι επένδυση, κύριε Υπουργέ!
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Δεν αφορά εσάς ειδικά. Το λέω επί της ευκαιρίας…
ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ (Υφυπουργός Οικονομίας και Οικονομικών): Κύριε Πρόεδρε, μπορούμε να κάνουμε, αν θέλετε, πολύ μεγάλη συζήτηση περί της χρησιμότητας και της αναγκαιότητας ή των αρνητικών που υπάρχουν ασφαλώς, αλλά επαναλαμβάνω ότι εγώ απαντώ στο συγκεκριμένο ερώτημα που ετέθη και δεν επεξετάθην στα γενικότερα φιλοσοφικά ζητήματα τα οποία τίθενται.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Απλώς, το θέτω ως προβληματισμό.
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΒΕΛΟΠΟΥΛΟΣ: Για τα 200.000.000 ευρώ δεν απαντήσατε, κύριε Υπουργέ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Απλώς, το θέτω ως προβληματισμό. Δεν έχει καμμία σχέση με την ερώτηση. Καλά είναι και τα κέρδη, αλλά και ο τζόγος που διαλύει οικογένειες και επιχειρήσεις, πρέπει να μας απασχολήσει.
Εισερχόμαστε στις επίκαιρες ερωτήσεις πρώτου κύκλου.
Θα συζητηθεί η πρώτη επίκαιρη ερώτηση με αριθμό 710/6-3-2008 της Βουλευτού του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος κ. Σοφίας Γιαννακά προς τους Υπουργούς Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, σχετικά με την προστασία του Αμβρακικού Κόλπου κ.λπ..
Το περιεχόμενο της επίκαιρης ερώτησης της κυρίας συναδέλφου αναλυτικότερα έχει ως εξής:
«Η πρόσφατη μαζική θνησιμότητα μεγάλου αριθμού ψαριών σε μονάδες θαλάσσιας ιχθυοκαλλιέργειας επανέφερε στην επικαιρότητα το θέμα της μόλυνσης του Αμβρακικού Κόλπου, ο οποίος λόγω της οικολογικής του αξίας, προστατεύεται από τη Σύμβαση Ramsar και περιλαμβάνεται στο οικολογικό δίκτυο Natura 2000.
Κύριες αιτίες μόλυνσης που οδηγούν στην προοδευτική επιδείνωση της ποιότητας του νερού είναι το φαινόμενο του ευτροφισμού, που είναι αποτέλεσμα κυρίως της έκπλυσης λιπασμάτων από κοντινές γεωργικές καλλιέργειες, η μη τήρηση συγκεκριμένης χωρητικότητας ιχθυοκλοβών, οι πολλές παράνομες βάσει της κοινοτικής νομοθεσίας μονάδες που λειτουργούν εκτός Περιοχής Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιέργειας, η κατασκευή των φραγμάτων της Δ.Ε.Η. στον Άραχθο, αφού τα νερά από τα υδροηλεκτρικά παρασύρουν τα λιμνάζοντα λύματα, οι εγκατεστημένες στη γύρω περιοχή πετρελαιοδεξαμενές, η κατασκευή του νέου λιμανιού στην Πρέβεζα, αλλά και το μπάζωμα θαλάσσιου χώρου για την κατασκευή μαρίνας στο Άκτιο.
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα παραπάνω αλλά και τη νέα έρευνα του NCEAS που αναφέρει ότι ο βαθμός καταστροφής του Αμβρακικού Κόλπου παρουσιάζεται μέτριος προς υψηλός, ερωτώνται οι κύριοι Υπουργοί:
1. Προτίθενται οι αρμόδιες υπηρεσίες των Υπουργείων να προχωρήσουν σε άμεσο σχεδιασμό και λήψη μέτρων, προκειμένου να προστατευτεί ο Αμβρακικός κόλπος;
2. Προτίθενται τα αρμόδια Υπουργεία να συμπεριλάβουν στο πρόγραμμα Ε.Σ.Π.Α. μέτρα για τον περιορισμό της μόλυνσης στον Αμβρακικό κόλπο;»
Στην επίκαιρη ερώτηση της κ. Γιαννακά θα απαντήσει ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κοντός.
Κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΝΤΟΣ (Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Κύριοι συνάδελφοι, τα πρόσφατα ακραία καιρικά φαινόμενα, οι ισχυροί άνεμοι, οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες οδήγησαν σε αναστροφή των υδάτων κοντά στην περιοχή του Δήμου Μενιδίου, με αποτέλεσμα νερό από τον πυθμένα πολύ χαμηλής περιεκτικότητας σε οξυγόνο να ανέλθει στην επιφάνεια και να προκαλέσει το θάνατο σε οκτακόσιους-εννιακόσιους τόνους ψαριών, που ήταν σε κλούβες ιχθυοτροφείων.
Υπήρξε άμεση κινητοποίηση της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, της περιφέρειας, του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Εστάλησαν 350.000 ευρώ στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αιτωλοακαρνανίας. Μισθώθηκαν από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση ειδικά πλοία, προκειμένου να βγάλουν και να θάψουν με όρους υγειονομικής ταφής σε χώρο που υπέδειξε η τοπική αυτοδιοίκηση τα ψάρια. Θεωρούμε ότι το θέμα αυτό έχει τελειώσει. Όμως, το ευρύτερο θέμα που μας απασχολεί είναι οπωσδήποτε η προστασία του Αμβρακικού Κόλπου.
Θέλω, λοιπόν, να σας πω ότι η προσπάθεια για την προστασία κινείται κυρίως σε δύο κατευθύνσεις:
Η πρώτη είναι με τους επιστημονικούς φορείς. Υπάρχει ο φορέας διαχείρισης των υγροτόπων του Αμβρακικού Κόλπου. Ο Αμβρακικός Κόλπος έχει χαρακτηριστεί ως ευαίσθητη περιοχή, σύμφωνα με οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχει συσταθεί και λειτουργεί ο φορέας διαχείρισης υγροτόπων Αμβρακικού Κόλπου, ο οποίος στοχεύει στην προστασία, στη διατήρηση και στη διαχείριση της φύσης και των τοπίων του Αμβρακικού.
Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η υπογραφή της Κ.Υ.Α. για το Εθνικό Πάρκο του Αμβρακικού, όπου θα προβλέπεται η χωροθέτηση των ζωνών προστασίας και ανθρωπογενών δραστηριοτήτων της προστατευόμενης περιοχής.
Επίσης, έχει αναδειχθεί ανάδοχος του έργου μετά από διεθνή διαγωνισμό που αφορά την προστασία του περιβάλλοντος του Αμβρακικού, φυσικού αντικειμένου 1.434.000.000 ευρώ.
Επίσης πρέπει να πούμε ότι στην κατεύθυνση αυτή λειτουργεί και η Διεύθυνση Υδάτων της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας. Είναι μια νεοσύστατη υπηρεσία. Ιδρύθηκε το 2006 με αρμοδιότητα την κατάρτιση σχεδίου διαχείρισης των λεκανών απορροής των ποταμών της περιοχής.
Εκτός από τους επιστημονικούς φορείς, γίνονται έργα για την προστασία του περιβάλλοντος της περιφερειακής περιοχής του Αμβρακικού. Ολοκληρώθηκαν και λειτουργούν Χ.Υ.Τ.Α. και βιολογικοί καθαρισμοί περιφερειακά του Αμβρακικού, ενώ βρίσκονται στο στάδιο της κατασκευής ή δημοπράτησης οι υπόλοιποι, ολοκληρώνοντας έτσι το απαραίτητο δίκτυο έργων προστασίας του περιβάλλοντος.
Τέλος, η περιφέρεια δυτικής Ελλάδας μέσα από τις δράσεις του Ε.Σ.Π.Α. και από τα προγράμματα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για βιολογικές καλλιέργειες, απονιτροποίησης των περιοχών θεωρεί ότι μπορεί και προσπαθεί να επιλύσει σοβαρά και χρονίζοντα προβλήματα, κυρίως όσον αφορά την προστασία και την ανάδειξη των οικολογικά ευαίσθητων περιοχών.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστούμε, κύριε Υπουργέ.
Η συνάδελφος κ. Γιαννακά έχει το λόγο.
ΣΟΦΙΑ ΓΙΑΝΝΑΚΑ: Κύριε Υπουργέ, όσα είπατε πριν από λίγο για τον Αμβρακικό τα απορρίπτω, γιατί δεν αντιστοιχούν στην πραγματικότητα. Εγώ θέλω με αυτήν τη φωτογραφία (η κυρία Βουλευτής επιδεικνύει σχετική φωτογραφία), που πιστεύω ότι αξίζει όσο χίλιες λέξεις -δεν μου δίνετε το χρόνο, δυστυχώς, να τις πω- να αποδείξω, μέσα στα δύο λεπτά μόνο που έχω, ότι πρόκειται για εννιακόσιους τόνους νεκρά ψάρια στον Αμβρακικό. Αυτά απέδειξαν για μια ακόμη φορά ότι το κράτος είναι γυμνό, ο βασιλιάς είναι γυμνός!
Δεν υπάρχει φορέας διαχείρισης του Αμβρακικού, κύριε Υπουργέ, γιατί απλούστατα δεν έχετε υπογράψει την Κοινή Υπουργική Απόφαση. Ο κ. Καλογιάννης, που είναι ακριβώς πίσω σας, την είχε υποσχεθεί πριν από λίγους μήνες. Πάνε χρόνια. Από το 2004 λέτε, κύριε Υπουργέ, ότι θα υπογράψετε αυτήν την Κοινή Υπουργική Απόφαση που θα δώσει το δικαίωμα στον Αμβρακικό κόλπο να ζήσει.
Είπατε, επίσης, για το θέμα των νεκρών ψαριών. Χίλιοι τόνοι νεκρά ψάρια στον Αμβρακικό, τα οποία όπως-όπως, χωρίς τεχνογνωσία -βρήκαμε μία κάμερα από τις ιχθυοκαλλιέργειες, για να μπούμε στο βυθό να τα ψάξουμε, κύριε Υπουργέ- απέδειξαν ότι ο βασιλιάς είναι γυμνός. Πρόκειται για ψάρια που σάπιζαν στο Μενίδι Αιτωλοακαρνανίας επί δεκαπέντε μέρες και τα θάψαμε, επίσης, όπως-όπως σε έναν τόπο. Εύλογα, βέβαια, διαμαρτυρήθηκαν οι κάτοικοι στην Αιτωλοακαρνανία. Δεν πρέπει, λοιπόν, να λέτε ότι το θέμα έκλεισε.
Κύριε Υπουργέ, δεν έχετε υπογράψει την Κοινή Υπουργική Απόφαση και αυτό είναι ένα εθνικό έγκλημα εις βάρος του Αμβρακικού. Την ώρα που ο φορέας διαχείρισης Αμβρακικού δεν λειτουργεί, δεν έχει προσωπικό και αρμοδιότητας και την ώρα που οι εταιρείες καυσίμων, κύριε Υπουργέ, οι εταιρείες «SHELL» και «ΕΚΟ» αυτήν τη στιγμή έχουν πάρει άδεια να επεκταθούν μέσα στον κλειστό κόλπο του Αμβρακικού, εσείς, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, κύριε Υπουργέ, δεν έχετε ποτέ ασχοληθεί στον Αμβρακικό Κόλπο με ελέγχους σε πτηνοτροφεία, πτηνοσφαγεία, ιχθυοκαλλιέργειες, χοιροτροφεία και λύματα που καταλήγουν στον Αμβρακικό. Εσείς, το δικό σας Υπουργείο, έχει καταργήσει τις υπηρεσίες εσωτερικών υδάτων στη Διεύθυνση Αλιείας.
Σώστε τον Αμβρακικό κόλπο, κύριε Υπουργέ! Υπογράψτε την Κοινή Υπουργική Απόφαση! Βρείτε τα μεταξύ σας! Ο Αμβρακικός κόλπος εκπέμπει SOS. Η περιοχή, στην Αιτωλοακαρνανία ειδικά, τείνει να μετατραπεί στον πιο μολυσμένο υγροβιότοπο της Ευρώπης, που μόνο στα χαρτιά ανήκει στη Συνθήκη RAMSAR και «NATURA». Οι κάτοικοι ξεκινούν κινητοποιήσεις, κύριε Υπουργέ, και γι’ αυτό θα είστε υπεύθυνοι.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστούμε την κ. Γιαννακά.
Κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΝΤΟΣ (Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Κατ’ αρχάς, θέλω να πω στη συνάδελφο ότι πιθανώς από έλλειψη ενημέρωσης δεν γνωρίζει ότι ο φορέας διαχείρισης είναι ανεξάρτητος από την Κοινή Υπουργική Απόφαση. Ο φορέας υπάρχει. Ο φορέας λειτουργεί και έχει διασφαλισμένη χρηματοδότηση. Είχε από το Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης και έχει και από την Δ΄ Προγραμματική Περίοδο. Αυτό είναι το πρώτο.
Δεύτερον, επειδή είπατε ότι δεν υπάρχει Κοινή Υπουργική Απόφαση, σας λέω ότι η Κοινή Υπουργική Απόφαση από μένα έχει υπογραφεί και έχει σταλεί και δημοσίευση στο Φ.Ε.Κ.. Άρα, πώς λέτε ότι δεν έχει συνταχθεί και ότι δεν υπάρχει Κοινή Υπουργική Απόφαση και όλα αυτά;
ΣΟΦΙΑ ΓΙΑΝΝΑΚΑ: Το Νοέμβριο…
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΝΤΟΣ (Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Με συγχωρείτε.
Τρίτον, θέλω να σας πω για την ταφή των ψαριών που έχουν θανατωθεί. Το χώρο όπου έγινε η υγειονομική ταφή τον υπέδειξε η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αιτωλοακαρνανίας είναι αυτή που ανέλαβε το όλο εγχείρημα. Εμείς στείλαμε ειδικούς, στείλαμε το Γενικό Διευθυντή της Αλιείας με ειδικούς ιχθυολόγους, επιστήμονες από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αμέσως μόλις μας ενημέρωσαν ότι υπήρξε καταστροφή. Εστάλησαν από το Υπουργείο Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης 350.000 ευρώ, όσα χρειαζόταν. Γι’ αυτό σας λέω ότι έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία και σε πολύ καλή συνεργασία με τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση και την περιφέρεια.
Πέρα απ’ αυτό, θέλω να σας πω ότι είμαστε σε συνεχή επικοινωνία και εργαζόμαστε πυρετωδώς με το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και με το συνάδελφο κ. Καλογιάννη, έτσι ώστε να ολοκληρωθεί η οριοθέτηση –γίνεται για πρώτη φορά στη χώρα- των Π.Ο.Α.Υ. Έχουν αναπτυχθεί πραγματικά με πολύ γρήγορους ρυθμούς οι ιχθυοκαλλιέργειες στον τόπο μας. Θέλω να σας πω ότι είναι μια μεγάλη δύναμη όσον αφορά την αγροτική ανάπτυξη. Ο δεύτερος τομέας σε εξαγωγές αγροτικών προϊόντων μετά το ελαιόλαδο είναι τα προϊόντα των ιχθυοκαλλιεργειών.
Σύντομα, λοιπόν, θα ολοκληρωθούν οι Π.Ο.Α.Υ.. Αμέσως μετά προχωρούμε σε σύνταξη νομοσχεδίου για πρώτη φορά όσον αφορά τις ιχθυοκαλλιέργειες, έτσι ώστε και το περιβάλλον να προστατεύσουμε, αλλά και να δώσουμε περαιτέρω ώθηση σ΄ ένα πολύ σημαντικό τομέα για την αγροτική μας οικονομία.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστώ, κύριε Υπουργέ.
Γίνεται γνωστό στο Σώμα ότι τη συνεδρίασή μας παρακολουθούν από τα άνω δυτικά θεωρεία της Βουλής, αφού προηγουμένως ξεναγήθηκαν στους χώρους του Μεγάρου της Βουλής των Ελλήνων είκοσι τρεις μαθητές και μαθήτριες και τρεις συνοδοί-δάσκαλοι από το 3ο Δημοτικό Σχολείο Παλλήνης.
Η Βουλή τους καλωσορίζει και τους εύχεται καλές σπουδές.
Τους πληροφορούμε ότι παρακολουθούν συνεδρίαση κοινοβουλευτικού έργου, όπου οι Βουλευτές υποβάλουν ερωτήσεις στην Κυβέρνηση, στους Υπουργούς.
Εισερχόμεθα στη συζήτηση της δεύτερης με αριθμό 712/6-3-2008 επίκαιρης ερώτησης του Βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας κ. Γεωργίου Μαυρίκου προς τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, σχετικά με τη διερεύνηση του θέματος καταγραφής συνομιλιών εργαζομένων στο Τ.Ε.Ι. Πειραιά κ.λπ..
Αναλυτικότερα το περιεχόμενο της επίκαιρης ερώτησης του κυρίου συναδέλφου έχει ως εξής:
«Στο χώρο του Τ.Ε.Ι. του Πειραιά, το τελευταίο χρονικό διάστημα, όπως κατ’ επανάληψη έχει καταγγελθεί, συμβαίνουν μια σειρά αντιδημοκρατικών γεγονότων και ενεργειών, όπως: Διώξεις συνδικαλιστών, παρακολουθήσεις εργαζομένων, καθηγητών και φοιτητών με κάμερες που έχουν τοποθετηθεί σε διάφορα σημεία κ.ά.
Τελευταία, καταγράφηκε το ακόλουθο περιστατικό σύμφωνα με καταγγελία της εργαζόμενης και συνδικαλίστριας στον παραπάνω χώρο, Μαρινέττας Γαζή:
Στις 12 Φεβρουαρίου 2008, η παραπάνω εργαζόμενη, που είναι εκλεγμένη Οργανωτική Γραμματέας της Ομοσπονδίας «Διοικητικού Προσωπικού Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης», κατά την περιοδεία της στο Τ.Ε.Ι., με αφορμή την απεργία της 13ης Φεβρουαρίου 2008, έγινε δέκτης της έντονης διαμαρτυρίας των εργαζομένων της Τεχνικής Υπηρεσίας για καταγραφή τηλεφωνικών τους συνδιαλέξεων εντός της υπηρεσίας. Άκουσε, μάλιστα, την επίμαχη καταγραφή, παρουσία των εργαζομένων, του Προϊσταμένου της Τεχνικής Υπηρεσίας και του Γραμματέα του Συλλόγου των Διοικητικών. Οι εργαζόμενοι καταγγείλανε ότι η καταγραφή τους γινόταν μέσω συσκευής που ήταν τοποθετημένη στο γραφείο του Προϊσταμένου της Τεχνικής Υπηρεσίας, αυτοί δε συνομιλούσαν από άλλη συσκευή και από άλλο χώρο που βρίσκεται μακριά (φυλάκιο της πύλης).
Ερωτάται ο κύριος Υπουργός:
Τι μέτρα θα πάρει για τη διασφάλιση των ελάχιστων δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών των εργαζομένων και την άμεση διερεύνηση του θέματος καταγραφής των συνομιλιών, η οποία έγινε εν αγνοία των συνδιαλεγόμενων;
Θα ξηλωθεί άμεσα κάθε σύστημα που δίνει τη δυνατότητα καταγραφής συνδιαλέξεων, καθώς και οι κάμερες παρακολούθησης που υπάρχον στο Τ.Ε.Ι. Πειραιά, εδώ και ενάμιση χρόνο, ακόμα και μέσα σε γραφεία εργαζομένων;»
Στην επίκαιρη ερώτηση του κ. Μαυρίκου θα απαντήσει ο Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, ο κ. Ταλιαδούρος.
Κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΤΑΛΙΑΔΟΥΡΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.
Κατ’ αρχάς, θα ήθελα να διαβεβαιώσω το αυτονόητο, ότι το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, στο πλαίσιο του σεβασμού και της προστασίας της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της ιδιωτικής ζωής, είναι εναντίον κάθε προσπάθειας παράνομης συλλογής, επεξεργασίας και χρήσης προσωπικών δεδομένων, σεβόμενο, άλλωστε, τις αντίστοιχες διατάξεις και επιταγές του Συντάγματος.
Σε ό,τι αφορά τη συγκεκριμένη υπόθεση που αναφέρεται στην ερώτηση του κυρίου συναδέλφου, ζητήσαμε ενημέρωση από το Τ.Ε.Ι. για τα πραγματικά γεγονότα και είχαμε την εξής ενημέρωση. Πρώτον, εγγράφως ο Πρόεδρος του Τ.Ε.Ι. Πειραιά μας απαντάει -και θα καταθέσω και στα Πρακτικά, για ενημέρωση του κυρίου συναδέλφου και όλων των συναδέλφων στη Βουλή- επιστολή, όπου κατηγορηματικά λέει ότι ουδεμία καταγραφή τηλεφωνικών συνδιαλέξεων -διαβάζω επί λέξει την απάντηση του κυρίου Προέδρου- ούτε εγγραφή με κάμερες γίνεται εις βάρος των εργαζομένων.
Στην ίδια επιστολή διευκρινίζει ότι στο κτήριο των διοικητικών υπηρεσιών του Ιδρύματος και συγκεκριμένα, στις οικονομικές υπηρεσίες, έχουν εγκατασταθεί δύο κάμερες αποκλειστικά και μόνο για λόγους ασφαλείας και διαφύλαξης των κινητών αξιών που φυλάσσονται στους χώρους των δύο αυτών γραφείων, λόγω των επανειλημμένων κρουσμάτων κλοπών που έχουν συμβεί κατά το πρόσφατο παρελθόν. Οι συσκευές αυτές, όμως, δεν βρίσκονται ακόμη σε λειτουργία ούτε λειτούργησαν ποτέ.
Επισημαίνει στην επιστολή του ο κ. Κικίλιας: «Πρόθεσή μας είναι να τίθενται σε λειτουργία για την ασφάλεια του Ιδρύματος, σε περιόδους που υπάρχει κίνδυνος κλοπών, δηλαδή σε αργίες, καταλήψεις, νυκτερινές ώρες, που δεν υπάρχουν ούτε εργαζόμενοι ούτε κόσμος στο Ίδρυμα και βεβαίως, μετά από σύμφωνη γνώμη των εργαζομένων στους χώρους αυτούς και σε κάθε περίπτωση, εκτός ωραρίου εργασίας».
Για το ίδιο θέμα, μας έκανε δεύτερη επιστολή που ζητήσαμε ο Γραμματέας του Τ.Ε.Ι., ο κ. Παπαδόπουλος, την οποία και αυτή θα καταθέσω στα Πρακτικά για πλήρη ενημέρωση του Σώματος και αναφέρει ότι από προκαταρκτική έρευνα που διεξήχθη στο Τ.Ε.Ι. Πειραιά, προέκυψε ότι δεν υπήρξε καμμία καταγγελία ούτε διαμαρτυρία εργαζομένων ή φυλάκων, ούτε καμμία καταγραφή συνομιλιών του φυλακίου της πύλης.
Για το γεγονός στο οποίο αναφέρεται η κ. Γαζή, ο κ. Παπαδόπουλος μας ενημερώνει ότι το Τ.Ε.Ι. Πειραιά προμηθεύτηκε έναν αυτόματο τηλεφωνητή, προκειμένου να τοποθετηθεί στο φυλάκιο, ώστε τις ημέρες των απεργιών, καταλήψεων κ.λπ. και γενικά, όταν το Ίδρυμα θα είναι κλειστό, να ενημερώνονται οι ενδιαφερόμενοι φοιτητές και να γνωρίζουν τι πρόκειται να κάνουν.
Κατά το χρόνο δοκιμών, έγινε αντιληπτό ότι έγιναν δύο καταγραφές μεταξύ του ιδίου και του κ. Γιαννιού και η άλλη μεταξύ του κ. Καμπρή και της προϊσταμένης του Τμήματος Λογιστικής. Αφαιρέθηκε η συσκευή αυτή, τοποθετήθηκε στο ερμάριο, προκειμένου να διερευνηθεί το θέμα. Επρόκειτο να τοποθετηθεί για την Τετάρτη 13-2-2008, λόγω των προγραμματισμένων εκδηλώσεων-απεργιών της Γ.Σ.Ε.Ε. και της Α.Δ.Ε.Δ.Υ. και δεν θα γινόντουσαν οι προγραμματισμένες εξετάσεις, για ενημέρωση των φοιτητών.
Σχετικά με το γεγονός αυτό, έχουμε και επιστολή, την οποία θα καταθέσω στα Πρακτικά, του Συλλόγου των Διοικητικών Υπαλλήλων του Τ.Ε.Ι. Πειραιά, οι οποίοι απορρίπτουν τα γεγονότα, όπως αναφέρονται από την κ. Γαζή και πληροφορούν ότι για το θέμα αυτό, έχει επιληφθεί ο κύριος Εισαγγελέας -ο αρμόδιος Εισαγγελέας- και θα ακολουθηθεί ο δρόμος της δικαιοσύνης, όπου θα αναμείνουμε κι εμείς από τη δικαιοσύνη να διαλευκανθούν πλήρως τα όσα έγιναν μέσα από την προκαταρκτική εξέταση που διενήργησε το ίδιο το Τ.Ε.Ι., ώστε, εάν υπάρχουν ευθύνες, πράγματι να αποδοθούν.
(Στο σημείο αυτό ο Υφυπουργός κ. Σπυρίδων Ταλιαδούρος καταθέτει για τα Πρακτικά τις προαναφερθείσες επιστολές, οι οποίες βρίσκονται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Το λόγο έχει ο ερωτών συνάδελφος, ο κ. Μαυρίκος.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΥΡΙΚΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ, ανησυχούμε ιδιαίτερα από τα φαινόμενα σαν αυτά τα οποία καταγγέλλουμε με την επίκαιρη ερώτησή μας, τα οποία συμβαίνουν στο Τ.Ε.Ι. Πειραιά. Θεωρούμε ότι η διοίκηση του Τ.Ε.Ι. Πειραιά και προσωπικά, ο ίδιος ο κύριος Πρόεδρος του Τ.Ε.Ι., έχουν μεγάλη ευθύνη για τα συγκεκριμένα γεγονότα, τα οποία ούτε αμελητέα είναι και πιστεύουμε ότι η έρευνα του Εισαγγελέα θα οδηγήσει στην πραγματική αλήθεια.
Δεν είναι το μόνο περιστατικό και δεν θα κάναμε την επίκαιρη ερώτηση, εάν δεν είχαμε και άλλα στοιχεία. Να αναφέρουμε για τη γνώση του Υπουργείου σαν παράδειγμα ότι δεν ανανέωσαν τη σύμβαση που είχε η καθηγήτρια Αγγλικών Κόπτσα Ειρήνη που επί δεκατέσσερα χρόνια απασχολούταν στο Τ.Ε.Ι. Πειραιά, για λόγους -πιστεύουμε- πολιτικής αντεκδίκησης. Άλλαξαν τη θέση της προϊσταμένης Μαρινέττας Γαζή και της επέβαλαν βλαπτική μεταβολή με το αιτιολογικό ότι πήγαινε στη δουλειά της και διάβαζε το «Ριζοσπάστη».
Στο Διοικητικό Συμβούλιο του Τ.Ε.Ι. δεν δέχονται συγκεκριμένους φοιτητές -τους ονοματίζουν συνδικαλιστές- που δικαιωματικά, με βάση τα δικά τους συστήματα εκεί, δικαιούνται να συμμετέχουν φοιτητές που ανήκουν στην Πανσπουδαστική Συνδικαλιστική Κίνηση. Τοποθέτησαν κάμερες και σε αίθουσες και σε διαδρόμους, ζητήματα που για εμάς είναι επικίνδυνα.
Εν τέλει, κύριε Υπουργέ, η ίδια η διοίκηση του Τ.Ε.Ι. Πειραιά, στο έγγραφο που διαβάσατε και το οποίο έχει κοινοποιήσει και σ’ εμάς, λέει ότι έγινε καταγραφή και ότι αμέσως αφαίρεσε μετά τις καταγραφές των δύο συνομιλιών, τη συσκευή καταγραφής και την τοποθέτησε στο ερμάριο, προκειμένου να μη γίνουν άλλες καταγραφές και να διερευνηθεί το παραπάνω συμβάν.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Κύριε Πρόεδρε, δέκα δευτερόλεπτα και τελειώνω.
Κύριε Υπουργέ, πρώτον, λένε ψέματα οι αρμόδιοι του Τ.Ε.Ι., όταν λένε ότι το ήθελαν για να το τοποθετήσουν στο φυλάκιο, όπως λέει στο έγγραφο που θα καταθέσετε. Οι φοιτητές που παίρνουν για να μάθουν αν θα κάνουν μάθημα ή αν θέλουν να πληροφορηθούν οτιδήποτε, παίρνουν στο τηλεφωνικό κέντρο και όχι στο φυλάκιο. Το ένα είναι αυτό.
Δεύτερον, ο συγκεκριμένος μηχανισμός, τον οποίο γνωρίζετε ότι εμείς παραδώσαμε στον εισαγγελέα, δεν έχει τη δυνατότητα να απαντά, αλλά έχει τη δυνατότητα μόνο να καταγράφει μηνύματα και να καταγράφει συνομιλίες.
Άρα, λοιπόν, από αυτά τα στοιχεία θεωρούμε ότι προκύπτει η αλήθεια όσων καταγγέλλουμε και πιστεύουμε και απαιτούμε από την Κυβέρνηση να πάρει συγκεκριμένα μέτρα, γιατί τα φαινόμενα αυταρχισμού και έντασης αυτών των φαινομένων είναι απαράδεκτα και πρέπει να καταδικαστούν.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστώ, κύριε Μαυρίκο.
Κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΤΑΛΙΑΔΟΥΡΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Το Υπουργείο Παιδείας, ευθύς ως πληροφορήθηκε τα καταγγελλόμενα γεγονότα, ζήτησε πλήρεις διευκρινίσεις από το Τ.Ε.Ι., γι’ αυτό καταθέτω και τις επιστολές, από τις οποίες προκύπτει ότι τα καταγγελλόμενα γεγονότα δεν συνέβησαν με τον τρόπο που αναφέρονται.
Σε κάθε, όμως, περίπτωση, αρμόδια για το θέμα είναι η δικαιοσύνη. Ήδη έχει επιληφθεί για να το διερευνήσει πλήρως και να φανεί πού υπάρχει η αλήθεια και πού δεν υπάρχει.
Είπα και πριν ότι το Υπουργείο Παιδείας στηρίζει την ελευθερία, την αξιοπρέπεια, το σεβασμό της ανθρώπινης ζωής και είναι αντίθετο σε οποιαδήποτε παράνομη συλλογή, επεξεργασία και χρήση προσωπικών δεδομένων.
Σε ό,τι αφορά τα θέματα τα διοικητικά, αν ανανεώθηκε, γιατί δεν ανανεώθηκε, γιατί άλλαξε θέση, αυτά είναι θέματα στα οποία επιλαμβάνεται η διοίκηση, στο πλαίσιο των καθηκόντων της και κρίνει η ιδία, αν θα πρέπει ή αν δεν θα πρέπει να ανανεωθεί μια σύμβαση. Δεν είναι θέμα του Υπουργείου Παιδείας. Αυτό είναι θέμα που εντάσσεται στο πλαίσιο της αυτοδιοίκησης των ιδρυμάτων, που έχουν από το Σύνταγμα. Η αλλαγή θέσεων διοικητικών υπαλλήλων συμβαίνει σε όλα τα ιδρύματα, σε όλη τη χώρα και σε όλες τις διοικήσεις. Ουδείς είναι μόνιμος σε μία θέση, αλλά γίνεται ανάλογα με τις υπηρεσιακές ανάγκες. Και δεν νομίζω ότι αυτά αποτελούν λόγους για να δημιουργείται ένταση.
Από εκεί και πέρα εμείς, σε συνεργασία με όλα τα ιδρύματα και με το Τ.Ε.Ι. Πειραιά, θέλουμε την απρόσκοπτη λειτουργία, θέλουμε να υπάρχει αξιοκρατία, θέλουμε να υπάρχουν οι κανόνες εκείνοι, οι οποίοι θα βοηθήσουν το Ίδρυμα να παράσχει στους φοιτητές την εκπαίδευση που απαιτούν οι καιροί και οι περιστάσεις και γι’ αυτόν τον αγώνα, θα είμαστε συνεχώς σε πλήρη επαφή με το Ίδρυμα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστούμε, κύριε Υπουργέ.
Η Τρίτη με αριθμό 716/6.3.2008 επίκαιρη ερώτηση του Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κ. Αλέξανδρου Αλαβάνου προς τον Υπουργό Πολιτισμού, σχετικά με τον χαρακτηρισμό του φαραγγιού της Καντάνου ως ιστορικού τόπου, δεν θα συζητηθεί λόγω κωλύματος του Προέδρου, κυρίου Αλαβάνου.
Επόμενη είναι η με αριθμό 708/6.3.2008 τέταρτη επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού, κ. Κωνσταντίνου Αϊβαλιώτη προς τον Υπουργό Εσωτερικών, σχετικά με την αύξηση της εγκληματικότητας, κ.λπ..
Αναλυτικότερα η επίκαιρη ερώτηση του κ. Αϊβαλιώτη έχει ως εξής:
«Έντονες είναι οι διαμαρτυρίες των πολιτών για την αύξηση της εγκληματικότητας. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ληστείες έκαναν ιστορικό «ρεκόρ» το 2007 και είναι συχνό το φαινόμενο αλλεπάλληλων διαρρήξεων με την ίδια «τεχνική», όπως παραδείγματος χάρη στις 28 Φεβρουαρίου 2008 και 29 Φεβρουαρίου 2008, όπου έγιναν επτά διαρρήξεις (η μία μετά την άλλη!!) σε πολυκατοικίες των οδών Δ. Ράλλη και Αμαρυλλίδος στην Αγία Παρασκευή Αττικής.
Ερωτάται ο κύριος Υπουργός:
1. Για ποιο λόγο υπάρχει τόσο πλημμελής αστυνόμευση;
2. Για ποιο λόγο έχει μείνει ανενεργή η ρύθμιση για τον «αστυνομικό της γειτονιάς» και την πεζή αστυνόμευση, ώστε να εμπεδωθεί το αίσθημα της ασφάλειας στους πολίτες;»
Στην επίκαιρη ερώτηση του κ. Αϊβαλιώτη θα απαντήσει ο Υφυπουργός Εσωτερικών, κ. Παναγιώτης Χηνοφώτης.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΗΝΟΦΩΤΗΣ (Υφυπουργός Εσωτερικών): Κύριε Πρόεδρε, κύριοι συνάδελφοι, ως γνωστό η εγκληματικότητα είναι ένα πολυσύνθετο και πολυπαραγοντικό φαινόμενο και βέβαια, η παντελής εξάλειψή της θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ένας στόχος ιδεατός, πλην, όμως, η δραστική μείωσή της πρέπει να είναι ένας στόχος προσεγγίσιμος και καθόλα εφικτός.
Καταθέτω στοιχεία εγκληματικότητας από το 1995 και εντεύθεν.
(Στο σημείο αυτό ο Υφυπουργός Εσωτερικών κ. Παναγιώτης Χηνοφώτης καταθέτει για τα Πρακτικά τα προαναφερθέντα στοιχεία, τα οποία βρίσκονται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)
Και βέβαια, επειδή υπάρχει μία διακύμανση των αριθμών σε σχέση με το 2007, θεωρώ -και εκτιμώ ότι ασπάζονται όλοι την άποψή μου- ότι δεν μπορεί κανείς να επιχαίρει, άπαξ και υπάρχει έστω ένα έγκλημα, μία ληστεία, μία κλοπή.
Η αριθμητική των εγκλημάτων ενδιαφέρει, αλλά αυτό που επίσης, αποτελεί το κέντρο βάρους, είναι το ποιοτικό, το ειδεχθές και το ασύδοτο του κάθε εγκλήματος υπό την ευρεία έννοια.
Πώς κινούμεθα; Η Διεύθυνση Άμεσης Δράσης και οι υπηρεσίες ασφάλειας αποτελούν προτεραιότητα. Άρχισε η ενίσχυσή τους με μέσα και προσωπικό που θα εξοικονομηθεί από άλλες υπηρεσίες της ΕΛ.ΑΣ. στις ετήσιες μεταθέσεις του τρέχοντος έτους, για στοχευμένη και αποτελεσματική αστυνόμευση σε περιοχές με προβλήματα εγκληματικότητας.
Στόχος μας είναι η ελαχιστοποίηση του χρόνου ανταπόκρισης των αστυνομικών στις κλήσεις των πολιτών για συνδρομή και η αποτελεσματικότητα στην πρόληψη και εξιχνίαση εγκλημάτων.
Ως προς το οργανωμένο έγκλημα, ήδη έχει αρχίσει η επαύξηση και η βελτίωση των αστυνομικών ερευνών, που στοχεύουν στην οριστική εξάρθρωση εγκληματικών οργανώσεων.
Ως προς τα ναρκωτικά, διενεργούνται συστηματικές έρευνες για τη σύλληψη εμπόρων και την κατάσχεση ποσοτήτων ναρκωτικών ουσιών, με στόχο τη μείωση της προσφοράς. Παράλληλα, γίνεται προσπάθεια για την πάταξη της μικροδιακίνησης και επισημαίνω ότι στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης των αστυνομικών υπηρεσιών, στην έδρα κάθε Αστυνομικής Διεύθυνσης ιδρύεται Τμήμα Δίωξης Ναρκωτικών.
Αρκεί, μόνο δειγματοληπτικά, να σας πω ότι το 2007, σε όλη την περιοχή της Αττικής, είχαμε 589 υποθέσεις. Το πρώτο δίμηνο, έχουμε ήδη 161. Έχουμε 797 συλληφθέντες το 2007, ενώ το πρώτο δίμηνο έχουμε διακόσιους δέκα.
Ως προς τα ναρκωτικά, μόνο την ποσότητα της ηρωίνης θα σας πω που κατεσχέθη το 2007 στην ευρύτερη, επαναλαμβάνω, περιοχή της Αττικής η οποία ανέρχεται σε σαράντα εννέα κιλά, ενώ το πρώτη δίμηνο ήδη έχουμε σαράντα πέντε κιλά.
Ως προς το εμπόριο των ανθρώπων, το human trafficking διενεργούνται συντονισμένες αστυνομικές επιχειρήσεις που περιλαμβάνουν τη διενέργεια ελέγχων των καταστημάτων και λοιπών χώρων, όπου ενδεχομένως να γίνεται εκμετάλλευση θυμάτων. Γίνεται στόχευση συγκεκριμένων ομάδων και προσώπων που δραστηριοποιούνται στο συγκεκριμένο έγκλημα. Για την καταπολέμηση του φαινομένου λειτουργούν δύο τμήματα καταπολέμησης εμπορίας ανθρώπων στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη και δώδεκα ομάδες αντιtrafficking σε κεντρικές πόλεις της χώρας.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υφυπουργού)
Επιτρέψτε μου για μισό λεπτό ακόμα, κύριε Πρόεδρε.
Ως προς τα όπλα, ήδη, εκτός από τις κλασικές περιπτώσεις, επεκτεινόμεθα και στη διενέργεια ουσιαστικών ελέγχων στην αλυσίδα της νόμιμης διακίνησης των όπλων, πυρομαχικών και εκρηκτικών υλών, διότι πολλές φορές αντιμετωπίζονται και εκεί παρανομίες.
Ως προς τους ανηλίκους, επιδιώκουμε την επιτήρηση και συστηματικό έλεγχο των χώρων όπου συχνάζουν, συνεργαζόμαστε και με το Υπουργείο Παιδείας, με το Παρατηρητήριο το οποίο έχει ιδρυθεί, καθώς επίσης αντίστοιχες προσπάθειες εξικνούνται και στην παράνομη μετανάστευση, στη βελτίωση των υπηρεσιών για το ηλεκτρονικό έγκλημα και την ενδοοικογενειακή βία, καθώς και την καταπολέμηση του εμπορίου.
Θα συνεχίσω στη δευτερολογία μου, κύριε Πρόεδρε.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Το λόγο έχει ο ερωτών συνάδελφος, κ. Αϊβαλιώτης.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΪΒΑΛΙΩΤΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, μπορεί η προστασία που προσφέρει η Κυβέρνηση στους πολίτες να είναι μηδενική, όμως, είναι πολύ πετυχημένη στο να καταδιώκει και να προσπαθεί να εκφοβίσει πολιτικούς της αντιπάλους -ο υποφαινόμενος έχει εμπειρία- με πρακτικές που θυμίζουν άλλες εποχές.
Έχω μπροστά μου το Ναύαρχο κ. Χηνοφώτη. Θα σας εξηγήσω, κύριε Χηνοφώτη.
Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος, σχετικά με τις προμήθειες στις Ένοπλες Δυνάμεις και τη διαφάνεια θα συνεχιστεί. Κτύπησε η Κυβέρνηση λάθος πόρτα. Όσο προσπαθεί να εκφοβίσει τους πολιτικούς της αντιπάλους, εμείς θα συνεχίζουμε την προσπάθεια για διαφάνεια και οι μεθοδεύσεις δεν θα μείνουν αναπάντητες.
Μιλάμε τώρα για το θέμα της ασφάλειας. Ο εκπρόσωπος Τύπου της Ελληνικής Αστυνομίας το Δεκέμβριο του 2006 δήλωσε σε τηλεοπτική εκπομπή της Ν.Ε.Τ. ότι υπάρχουν εκατό περιπολικά ανά βάρδια σε μια πόλη πέντε εκατομμυρίων. Ξέρετε πόσο είναι αυτό, αν επιμερίσουμε τον αριθμό των περιπολικών ανά πολίτη; Είναι ένα περιπολικό για πενήντα χιλιάδες ανθρώπους. Για το Λεκανοπέδιο της Αθήνας μιλάμε. Επαναλαμβάνω, ένα περιπολικό για πενήντα χιλιάδες ανθρώπους. Δεν το είπε ο Αϊβαλιώτης. Το είπε ο εκπρόσωπος Τύπου της Ελληνικής Αστυνομίας σε εκπομπή της κρατικής τηλεόρασης.
Ο συνδικαλιστής της Αστυνομίας αμφισβήτησε τα στοιχεία του εκπροσώπου Τύπου της Ελληνικής Αστυνομίας και είπε ότι υπάρχουν είκοσι περιπολικά ανά βάρδια στο Λεκανοπέδιο, δηλαδή το 1/5. Είμαστε, λοιπόν, μια χώρα πρωταθλήτρια στις ληστείες. Είμαστε μία χώρα όπου η Νέα Δημοκρατία έχει πανευρωπαϊκό ρεκόρ ληστειών. Εσείς μου στείλατε τα στοιχεία, κύριε Χηνοφώτη. Είχαμε 3.027 ληστείες πέρυσι. Είναι πανευρωπαϊκό ρεκόρ και φυσικά πανελλήνιο ρεκόρ, μακράν από όλα τα προηγούμενα χρόνια, γιατί μου στείλατε τα στοιχεία από το 1991 και πέρα.
Βιασμοί. Οι μισοί εξιχνιάστηκαν.
Ρωτά και τελειώνω, κύριε Υπουργέ. Για ποιο λόγο δεν υπάρχει πεζή αστυνόμευση; Αναφέρω στην ερώτησή μου επτά κρούσματα σε δύο δρόμους μόνο της Αγίας Παρασκευής σε μία μέρα. Για ποιο λόγο οι πολίτες δεν βλέπουν ούτε «ζωγραφιστό» τον πεζό αστυνομικό; Ούτε φυσικά βλέπουν τον αστυνομικό της γειτονιάς. Ούτε πεζή αστυνόμευση υπάρχει ούτε αστυνομικός της γειτονιάς. Είναι ανέκδοτο να λέμε σήμερα σε μία πόλη και σε μια χώρα που υποφέρει από την εγκληματικότητα ότι υπάρχουν αυτοί οι δύο θεσμοί.
Ερωτώ; Για ποιο λόγο δεν υπάρχουν :
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστούμε, κύριε Αϊβαλιώτη.
Ο κύριος Υφυπουργός έχει το λόγο.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΗΝΟΦΩΤΗΣ (Υφυπουργός Εσωτερικών): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Αντιπαρέρχομαι το πρώτο σκέλος της απαντήσεως, καθόσον δεν είναι αρμοδιότητα δική μου και οπωσδήποτε θεωρώ ότι η κρατική διοίκηση κάνει αυτό το οποίο προβλέπεται από τους νόμους. Αναφέρομαι στο πρώτο, όπου χρησιμοποιήσατε την προτέρα ιδιότητά μου.
Ως προς το θέμα των περιπολικών που είπατε, η αλήθεια είναι αυτή η οποία ελέχθη από τον εκπρόσωπο της Ελληνικής Αστυνομίας, εκπροσωπώντας τη διοίκηση και η διοίκηση δεν εκπροσωπείται από τους συνδικαλιστές. Επαναλαμβάνω, όπως είπα και στην αρχή, ότι προτεραιότητά μας αποτελεί η πληρέστερη στελέχωση των αστυνομικών υπηρεσιών και κυρίως αυτών που ως κύρια αποστολή έχουν την αντιμετώπιση της εγκληματικότητας.
Δηλαδή η Άμεση Δράση, ενίσχυση σε μέσα και προσωπικό, προκειμένου να έχει όλη την περιοχή της Αττικής, καθώς επίσης και υπηρεσίες ασφαλείας.
Με αυτό το στόχο προχωράμε και στη σταδιακή πλήρωση των κενών οργανικών θέσεων του προσωπικού που υπάρχουν ενώ παράλληλα επιχειρούμε την αποδέσμευση προσωπικού από αντικείμενα όπως η διάθεση σε μέτρα τάξεως, σε επιτελικές υπηρεσίες κ.λπ., ώστε αυτό να διατεθεί στην εμφανή αστυνόμευση, πεζές και εποχούμενες περιπολίες, συνεργεία ελέγχου κ.λπ..
Εδώ, υπενθυμίζω ότι το 2007 εκατόν σαράντα ένα χιλιάδες αστυνομικοί διετέθησαν για την προστασία των αθλητικών αγώνων και τη διακίνηση των ομάδων από πόλη εις πόλη στην ελληνική επικράτεια, καθώς επίσης και εκατόν τριάντα τρεις χιλιάδες αστυνομικοί για διάφορες συγκεντρώσεις, πορείες κ.λπ..
Επιπρόσθετα, προχωράμε σε δομικές και θεσμικές αλλαγές στην ΕΛ.ΑΣ. μεταξύ των οποίων η ομογενοποίηση των Ειδικών Φρουρών και των Συνοριοφυλάκων προκειμένου να το φέρουμε εις πέρας το ταχύτερο δυνατόν, το βαθμολόγιο των αστυνομικών. Αλλαγές στον κώδικα μεταθέσεων, καθώς επίσης και στο Πειθαρχικό Δίκαιο το οποίο διέπει το προσωπικό της Αστυνομίας.
Ειδικότερα, επιδίωξή μας είναι η περαιτέρω αύξηση των πεζών περιπολιών που διενεργούνται σήμερα, ώστε να γίνει αισθητή στους πολίτες η εμφανής αστυνόμευση στις μεγάλες πόλεις. Απλά και μόνο για τους αριθμούς, το 2007 πανελλαδικά πραγματοποιήθηκαν ενενήντα οκτώ χιλιάδες εκατόν εξήντα εννέα πεζές περιπολίες από τις οποίες ελέγχθησαν τριακόσιες τριάντα χιλιάδες άτομα και προσήχθησαν δώδεκα χιλιάδες περίπου άτομα και συνελήφθησαν χίλιοι πεντακόσιοι εξήντα. Δεν είναι αυτό το ζητούμενο, όμως. Όπως είπαμε η εμφανής αστυνόμευση πρέπει στην ουσία να δίνει την έννοια της ασφάλειας στον πολίτη.
Ο θεσμός του αστυνομικού της γειτονιάς όπως ρωτάτε, που καθιερώθηκε το έτος 2003, επεκτάθηκε πιλοτικά και στις έδρες των Αστυνομικών Διευθύνσεων και το 2007 ο θεσμός λειτούργησε σε εξήντα δύο αστυνομικά τμήματα ανά την επικράτεια με εκατόν δέκα αστυνομικούς. Στα σχέδιά μας είναι η περαιτέρω επέκταση του θεσμού σταδιακά σε όσο το δυνατόν περισσότερο μεγάλες πόλεις της χώρας.
Ακολουθούμε ένα πιλοτικό πρόγραμμα το οποίο αναφέρεται σε μια συγκεκριμένη περιοχή της Αττικής, η οποία αριθμεί περί τους εκατόν ενενήντα πέντε χιλιάδες κατοίκους, κατά την εκτίμηση των οικείων δήμων και εκατόν τριάντα οκτώ χιλιάδες κατά την απογραφή του 2001. Απλά και μόνο να σας πω ότι από τις 11 Δεκεμβρίου μέχρι τις 11 Μαρτίου έχουν διατεθεί επτάμισι χιλιάδες αστυνομικοί, δύο χιλιάδες επτακόσια αυτοκίνητα της αστυνομίας και χίλια διακόσια τριάντα ένα δίκυκλα, όπου –και σας λέω τα κυριότερα στοιχεία- έχουν προσαχθεί δύο χιλιάδες διακόσια εξήντα τρία άτομα, έχουν συλληφθεί εξακόσιοι τριάντα τέσσερις εξ αυτών, έχουν ελεγχθεί τριάντα δύο χιλιάδες περίπου οχήματα και έχουν ανευρεθεί εκατόν δεκαεπτά κλαπέντα οχήματα. Αυτό το πιλοτικό πρόγραμμα θα αποτελέσει το γνώμονα για την εφαρμογή του και σε άλλες περιοχές είτε της Αττικής είτε της πατρίδας μας.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστούμε, κύριε Υπουργέ.
Επίκαιρες ερωτήσεις δεύτερου κύκλου:
Θα συζητηθεί η με αριθμό 714/6.3.2008 πρώτη επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος κ. Αθανασίου Αλευρά προς τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας, σχετικά με την εναλλακτική κοινωνική θητεία κ.λπ..
Αναλυτικότερα, ο συνάδελφος κ. Αλευράς στην επίκαιρη ερώτησή του αναφέρει:
«Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα, πάγια τακτική του Υπουργείου είναι η –χωρίς επαρκή αιτιολογία- απόρριψη των αιτημάτων των αντιρρησιών συνείδησης προκειμένου να εκπληρώσουν εναλλακτική κοινωνική θητεία για λόγους ιδεολογίας.
Η συνεχιζόμενη αυτή πρακτική προσβάλλει ευθέως θεμελιώδες συνταγματικό ατομικό δικαίωμα και έρχεται σε αντίθεση με τις αρχές μιας ευνομούμενης δημοκρατικής πολιτείας.
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
1.Για ποιο λόγο απορρίπτονται κατ’ εξακολούθηση τα αιτήματα των πολιτών που ζητούν να υπαχθούν στο καθεστώς της εναλλακτικής κοινωνικής θητείας;
2.Εάν προτίθεται να εισηγηθεί ένα σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο που θα σέβεται το δικαίωμα του ατόμου στην εναλλακτική θητεία και να καταργήσει την ύπαρξη μιας αμφιβόλου νομιμότητας επιτροπής;»
Στην επίκαιρη ερώτηση του κ. Αλευρά θα απαντήσει ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Τασούλας.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΑΣΟΥΛΑΣ (Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας): Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να θυμίσω απαντώντας στον κύριο συνάδελφο, ότι η υποχρέωση προς στράτευση είναι υποχρέωση η οποία πηγάζει από το Σύνταγμα. Είναι το άρθρο 4 παράγραφος 6 του Συντάγματος, που ορίζει ότι όλοι οι Έλληνες, οι δυνάμενοι να φέρουν όπλα, είναι υποχρεωμένοι να υπηρετήσουν στις Ένοπλες Δυνάμεις.
Υπάρχει μία ερμηνευτική δήλωση που συνοδεύει αυτό το άρθρο από την Συνταγματική Αναθεώρηση του 2001 και η οποία γράφει ότι με νόμο μπορεί να ρυθμιστεί η περίπτωση να κάνουν εναλλακτική, όχι ένοπλη, θητεία Έλληνες πολίτες οι οποίοι επικαλούνται τεκμηριωμένα λόγους συνειδήσεως για την άρνησή τους να υπηρετήσουν ενόπλως. Προς αυτό το σκοπό έχουμε νομοθετική ρύθμιση η οποία ρυθμίζει αυτά τα ζητήματα και τα ρυθμίζει με τρόπο ο οποίος είναι ισορροπημένος και δεν επιτρέπει, πρώτον, να γίνεται κατάχρηση της επικλήσεως της αντιρρήσεως συνειδήσεως και, δεύτερον, να μη θεωρούν οι υπόλοιποι πολίτες, οι οποίοι δεν έχουν αντιρρήσεις συνειδήσεως και υπηρετούν τη θητεία τους ενόπλως, ότι με αυτό τον τρόπο εκείνοι οι οποίοι την υπηρετούν κανονικά είναι περίπου θύματα της «υπακοής» τους ή κατά το λεγόμενο, είναι κορόιδα.
Δεν ισχύουν τα στοιχεία που έδωσε ο κ. Αλευράς. Για να σας καταδείξω πόσο ισορροπημένα και πόσο εμπεριστατωμένα εξετάζονται αυτές οι αιτήσεις, θα σας πω ότι μόνο για τις περιπτώσεις επικλήσεως αρνήσεως θητείας στο στράτευμα έχουν υποβληθεί από το 1998 είκοσι οκτώ αιτήσεις αντιρρησιών συνειδήσεως για ιδεολογικούς λόγους. Οι περισσότερες είναι για θρησκευτικούς. Για ιδεολογικούς λόγους έχουμε πολύ λιγότερες. Έχουν υποβληθεί μόνον είκοσι οκτώ αιτήσεις, έχουν γίνει δεκτές δεκατρείς και έχουν απορριφθεί δεκαπέντε. Κατά ένα περίεργο στατιστικό δεδομένο, οι δέκα απ’ αυτές τις δεκαπέντε απορρίψεις έγιναν από την ισχύ του παλαιότερου στρατολογικού νόμου του 1998 έως το 2004.
Συνεπώς, δεν υπάρχει θέμα κατά κόρον ή συλλήβδην απορρίψεως αυτών των αιτήσεων. Είναι πολύ μοιρασμένα τα πράγματα. Εξετάζονται με πολύ προσοχή και ευαισθησία και έχουμε αυτά τα αποτελέσματα τα οποία δείχνουν ότι ούτε γίνεται κατάχρηση της επίκλησης λόγων ιδεολογίας, αλλά ούτε και το κράτος, όπως μας κατηγορεί ο κ. Αλευράς, απορρίπτει διαρρήδην και συλλήβδην αυτές τις αιτήσεις.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστούμε κύριε Υπουργέ.
Ο ερωτών συνάδελφος κ. Αλευράς έχει το λόγο.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΑΛΕΥΡΑΣ: Ο σκοπός της ερώτησής μου, κύριε Πρόεδρε, είναι να καταδείξω ότι η αντιμετώπιση των αντιρρησιών συνειδήσεως εξακολουθεί να είναι προβληματική. Δεν θα αμφισβητήσει κανένας ότι η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα προόδου μετά και τη Συνταγματική Αναθεώρηση του 2001 ως προς την αναγνώριση του δικαιώματος, του θεμελιώδους δικαιώματος, των αντιρρησιών συνείδησης, το οποίο όπως ορθά έχει χαρακτηρίσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με παλαιότερες αποφάσεις του, αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα συναρτώμενο με την ελευθερία στη σκέψη, στη συνείδηση και στη θρησκεία.
Εκείνο στο οποίο ιδιαίτερα θέλω να επιμείνω είναι ότι η αντιμετώπιση εκείνων που υποβάλλουν ιδεολογικούς λόγους για την άρνηση ένοπλης θητείας, είναι διαφορετική από εκείνη αυτών που επικαλούνται θρησκευτικούς λόγους. Είναι σαφές -τα νούμερα που επικαλεστήκατε και εσείς το δείχνουν- ότι υπάρχει μία δυσκολία της πολιτείας στο να αναγνωρίσει τους ιδεολογικούς λόγους συνείδησης. Και αυτό είναι ένα ζήτημα που πρέπει να μας απασχολήσει.
Δεύτερο ζήτημα, το οποίο θέλω να τονίσω με την ερώτηση, είναι το γεγονός ότι ο έλεγχος, με βάση το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο των ιδεολογικών λόγων αντίρρησης, είναι πολύ σχετικός και κατά την εκτίμησή μου προσβάλλει ευθέως την προστασία των προσωπικών δεδομένων των πολιτών. Είναι ένα θέμα που το Υπουργείο θα πρέπει να εξετάσει μάλιστα με την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, διότι τίθεται το ερώτημα και εύλογα από εκείνους οι οποίοι είναι καχύποπτοι, ότι εφόσον γίνεται αυτός ο έλεγχος των προσωπικών πεποιθήσεων του κάθε πολίτη, ο οποίος επικαλείται αυτές τις προσωπικές πεποιθήσεις, πώς είναι δυνατόν μια επιτροπή να ανατρέχει στο βάθος της ζωής του πολίτη για να κρίνει αν είναι αντιρρησίας συνείδησης;
Το δεύτερο ζήτημα το οποίο πρέπει να εξεταστεί και προτίθεμαι τουλάχιστον να το πράξω σε σχέση με την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, είναι ποια είναι η τύχη των Πρακτικών της Επιτροπής τα οποία κρατούνται κατά την εξέταση αυτών των θεμάτων; Είναι εξασφαλισμένος ο απόρρητος χαρακτήρας τους; Κυκλοφορούν ανάμεσα σε υπηρεσίες και με ποιόν τρόπο γίνεται ο χειρισμός τους;
Το τελευταίο ζήτημα με το οποίο και θα ήθελα να κλείσω είναι το εξής. Θα πρέπει να λάβει υπ’όψιν του το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και η Κυβέρνηση γενικότερα το γεγονός ότι τόσο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με παλαιότερες αποφάσεις του, όσο και η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών όπως και το Συμβούλιο της Ευρώπης έχουν ζητήσει. Πρώτον, ο έλεγχος των λόγων να μην είναι υπό την καθοριστική επιρροή του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και δεύτερον, η διάρκεια της εναλλακτικής θητείας –και αυτό είναι ένα μείζον θέμα που έχει να κάνει με την ισχύουσα νομοθεσία- να μην έχει χαρακτηριστικά τιμωρίας ή δυσμενούς μεταχείρισης για εκείνους που επικαλούνται, που ζητούν την άοπλη κοινωνική θητεία. Γι’ αυτό πιστεύω ότι θα πρέπει και η διάρκειά της να οριστεί με τέτοιον τρόπο ώστε να μη θίγει το δικαίωμα αυτό.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΑΣΟΥΛΑΣ (Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας): Κύριε Πρόεδρε, ήθελα παίρνοντας τη σκυτάλη από τα όσα είπε ο κ. Αλευράς να πω, ότι πέραν των αντιρρησιών συνείδησης για λόγους ιδεολογικούς, υπάρχουν και άλλοι λόγοι ηθικοί, θρησκευτικοί. Η συνολική στατιστική αυτών των περιπτώσεων από το 1998 που θεωρητικά επιτρέπεται η επίκληση αυτών των λόγων είναι ότι έχουν υποβληθεί χίλιες τριακόσιες δεκατρείς αιτήσεις ατόμων, πολιτών Ελλήνων, οι οποίοι επικαλούνται λόγους θρησκευτικούς, ηθικούς, ιδεολογικούς για να μην υπηρετήσουν ενόπλως. Από αυτές τις χίλιες τριακόσιες δεκατρείς περιπτώσεις έχουν γίνει δεκτές οι χίλιες διακόσιες ενενήντα μία, συνεπώς δεν υπάρχει αυτό που φοβάται κάποιος, μία μεταχείριση αυστηρή.
Επίσης, θα ήθελα να πω ότι η εξέταση των ιδεολογικών λόγων πράγματι έχει αυτό το στοιχείο που επικαλείστε, αλλά το ίδιο το Σύνταγμα ομιλεί για τεκμηριωμένη περίπτωση να είναι κάποιος αντιρρησίας συνειδήσεως. Κι εδώ υπάρχει ο κίνδυνος να γίνει κατάχρηση αυτής της επίκλησης. Και αν γίνει κατάχρηση, κύριε Αλευρά, τότε θα υπάρχει παραβίαση της ισότητας σε σχέση με το γεγονός ότι οι περισσότεροι Έλληνες πολίτες είναι υποχρεωμένοι εφόσον έχουν την υγεία τους να υπηρετούν στις ‘Ένοπλες Δυνάμεις. Και δεν υπάρχει μόνο η ισότητα έναντι των εξαιρέσεων. Ξέρετε ότι πολλές φορές στην Ελλάδα ασχολούμαστε ιδιαίτερα με τις εξαιρέσεις κι εγώ νομίζω ότι παραπονούμενοι είναι αυτοί που αποτελούν τον κανόνα. Πρέπει λίγο να νοιαστούμε και γι’ αυτούς που αποτελούν τον κανόνα. Νοιαζόμαστε αποτελεσματικά και με επιείκεια γι’ αυτούς που αποτελούν την εξαίρεση τόσο, ώστε να περιμένω και κάποια ερώτηση για την προστασία των δικαιωμάτων εκείνων οι οποίοι δεν είναι αντιρρησίες συνείδησης. Νιώθω τόσο εντάξει με την προάσπιση αυτών των ανθρώπων, που ειλικρινά θα περίμενα μία ερώτηση γι’ αυτούς που υπηρετούν κανονικά τη θητεία τους, ότι θα πρέπει να φροντίσουμε ακόμη περισσότερο και αυτούς τους ανθρώπους!
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Δεύτερη επίκαιρη ερώτηση είναι η με αριθμό 711/-3-2008 του Βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος κ. Ιωάννη Ζιώγα προς τους Υπουργούς Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, σχετικά με την επέκταση της περιοχής Natura περιμετρικά του Αγίου Όρους μέχρι 500 μέτρα από τις ακτές κ.λπ..
Η επίκαιρη ερώτηση του κ. Ζιώγα, σε περίληψη, έχει ως εξής:
«Είναι γνωστό ότι το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής με απόφαση του είχε απαγορεύσει στους παράκτιους αλιείς να ψαρεύουν σε απόσταση μικρότερη των 500 μέτρων από τις ακτές του Αγίου Όρους.
Όμως είναι γνωστές οι αντιρρήσεις και οι αγώνες των ψαράδων, γιατί τους απομάκρυνε από μία περιοχή όπου εκατοντάδες χρόνια με το ψάρεμα έβγαζαν το ψωμί τους. Με την απαγόρευση αυτή είχαν διαφωνήσει και πολλοί φορείς της Χαλκιδικής (Νομαρχία, Δήμοι κ.α.).
Η Κυβέρνηση όμως όχι μόνο δεν άκουσε την φωνή του λαού, αλλά έρχεται τώρα και προωθεί την επέκταση της περιοχής Natura περιμετρικά του Αγίου Όρους μέχρι 500 μέτρα από τις ακτές. Απόφαση που στρέφεται κατά εκατοντάδων παράκτιων αλιέων ιδίως της Χαλκιδικής.
Αποδεικνύεται ότι η Κυβέρνηση συνεχίζει τις εκδουλεύσεις της προς τους «πνευματικούς» της του Αγίου Όρους. Από τις παράνομες προκλητικές παραχωρήσεις χιλιάδων στρεμμάτων δημόσιων εκτάσεων (δάση, καλλιέργειες, μνημεία κ.α) στις μονές, τώρα βάζει «σύνορα» με τα οποία απαγορεύει να περνούν οι «ιθαγενείς» ψαράδες της Χαλδικικής.
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
-Θα σταματήσει τη διαδικασία επέκτασης της περιοχής Natura περιμετρικά του Αγίου ‘Όρους μέχρι 500 μέτρα από τις ακτές;
-Θα ακυρώσει της απόφαση απαγόρευσης της αλιείας για τους παράκτιους αλιείς, οι οποίοι για εκατοντάδες χρόνια ψάρευαν χωρίς κανένα πρόβλημα;»
Στην επίκαιρη ερώτηση του κ. Ζιώγα θα απαντήσει ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων κ. Καλογιάννης.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Σχετικά με την επέκταση της περιοχής Νatura στο Άγιο Όρος θα ήθελα να ενημερώσω τα εξής σε ό,τι αφορά το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων.
Το νότιο τμήμα της χερσονήσου του Άθω μέχρι την ακτή είχε προταθεί από το 1999 από το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. για ένταξη στο δίκτυο «Natura 2000» ως τόπος κοινοτικής σημασίας. Εκτός του δικτύου είχαν μείνει σημαντικές περιοχές της χερσονήσου οι οποίες περιλαμβάνουν τύπους οικοτόπων που ανήκουν στην κοινοτική οδηγία 92/43.
Το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. για την προστασία αυτών των τύπων οικοτόπων κι έχοντας την αρμοδιότητα για τον δίκτυο «Natura 2000» και σε συνεννόηση με την Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους έκανε πρόταση επέκτασης της περιοχής «Natura» σε όλη την χερσόνησο του Άθω. Εκπονείται ειδική περιβαλλοντική μελέτη και στο πλαίσιο της διαβούλευσης με τις συναρμόδιες υπηρεσίες τόσο σε κεντρικό επίπεδο όσο και σε τοπικό επίπεδο, το Υπουργείο ενημέρωσε και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και βεβαίως την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χαλκιδικής έτσι ώστε να διατυπώσουν τις απόψεις τους.
Είναι γεγονός ότι τόσο από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων όσο και από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χαλκιδικής εκφράστηκαν σοβαρές αντιρρήσεις σε ό,τι αφορά την επέκταση του δικτύου. Η πρόταση βρίσκεται ακόμα σε διαβούλευση, αγαπητέ κύριε συνάδελφε, και μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι αυτήν τη στιγμή το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. επανεξετάζει το θέμα.
Σε ό,τι αφορά στον υφιστάμενο περιορισμό προσέγγισης σε ακτές του Αγίου Όρους που ισχύει για τους επαγγελματίες αλιείς, αυτός προέρχεται από τον κανονισμό Λιμένος Ιερισσού. Η άσκηση της αλιείας γνωρίζετε ότι ρυθμίζεται από το καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργείο, που είναι το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Επομένως, για τυχόν αναδιαμόρφωση του ισχύοντος κανονισμού του Λιμένος Ιερισσού αρμόδια να απαντήσουν είναι τα Υπουργεία Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ο ερωτών συνάδελφος κ. Ζιώγας έχει το λόγο.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΖΙΩΓΑΣ: Κύριε Υπουργέ, επανερχόμαστε μετά από ένα μήνα στο ίδιο θέμα. Είχαμε κάνει μία ερώτηση και είχαμε πάρει τις απαντήσεις που μας είπατε όσον αφορά στο Λιμεναρχείο Ιερισσού.
Διαπιστώνουμε ότι η Κυβέρνηση όχι μόνο κώφευσε στα δίκαια αιτήματα τόσα χρόνια, αλλά μετά από την απαγόρευση από το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής σε εκατοντάδες παράκτιους –και μιλάμε για οικογένειες που κάνουν κάτι για αιώνες, όπως αναφέρεται και στην ερώτηση- έρχεται και αυτή η επέκταση για τα πεντακόσια μέτρα. Διαπιστώνουμε ότι η Κυβέρνηση δεν ενδιαφέρεται και δεν προστατεύεται το εισόδημα των ψαράδων, αλλά η πολιτική, η δική σας, τους φέρνει σε εξόντωση. Και είναι μία πολιτική που συνεχίζεται και είναι γνωστό ότι ξεκίνησε από το 1999 όσον αφορά στον χαρακτηρισμό της περιοχής.
Γιατί μιλάμε για εξόντωση; Γιατί η Ευρωπαϊκή Ένωση έδωσε κίνητρα για να καταστρέψουν τις βάρκες τους οι αλιείς και τώρα τελευταία να τις βάζουν σε μουσεία. Συνεχίζουν να υπόκεινται σε εκμετάλλευση από τους εμπόρους. Αλιεύουν περιορισμένα είδη ψαριών με την επιβολή του κύριου «εργαλείου», όπως λέγεται. Δεν είναι ασφαλισμένοι στον ΕΛ.Γ.Α., άρα, λοιπόν, από φυσικές καταστροφές δεν έχουν αποζημιώσεις. Πληρώνουν πρόστιμα και τρέχουν στα δικαστήρια, γιατί για λόγους επιβίωσης αναγκάζονται να ψαρέψουν στη ζώνη αυτή. Αναγκαστικά μετακινούνται μακρύτερα και επομένως έχουν περισσότερα έξοδα και βέβαια η παρουσία των ιχθυοκαλλιεργειών περιορίζουν και τους ψαρότοπους για τους ίδιους. Καταλαβαίνετε, λοιπόν, ότι έχουμε ένα μπαράζ από αρνητικές επιπτώσεις και μέτρα.
Παράλληλα όμως οι μοναχοί όχι μόνο ψαρεύουν –να δούμε και την άλλη όψη του νομίσματος- αλλά και εμπορεύονται τα αλιεύματα αυτά. Γιατί, λοιπόν, αυτή η προκλητική προστασία της Κυβέρνησης στους μοναχούς σε βάρος των παράκτιων ψαράδων;
Δεν αρκούν τα μεγαλεπήβολα «business plan» των μονών και τα χιλιάδες στρέμματα που έχουν παραδοθεί στις μονές και αυτά βέβαια από τις μονές θα πάνε στα γραφεία, δηλαδή Λάτσης και πάει λέγοντας, στην περιοχή για την τουριστική της αξιοποίηση; Και τα «ψίχουλα», λοιπόν, δικά τους; Τα θέλουν όλα οι μονές; Δεν είναι μόνο οι ψαράδες, είναι και οι ελαιοκαλλιεργητές, είναι και οι κτηνοτρόφοι στην περιοχή που έχουν αντίστοιχα προβλήματα. Συνολικά οι εργαζόμενοι της Χαλκιδικής είναι «παιδιά ενός κατώτερου Θεού»;
Εμείς θα τους συμπαρασταθούμε και θα στηρίξουμε μ’ όλες μας τις δυνάμεις τους αγώνες που θα κάνουν συνολικά γιατί πιστεύουμε ότι πρέπει να δημιουργηθεί ένα μέτωπο των κατοίκων της Χαλκιδικής –και όλης της χώρας- σε μία κατεύθυνση ενός άλλου δρόμου ανάπτυξης.
Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστούμε τον κ. Ζιώγα.
Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Επιτρέψτε μου να πω, κύριε συνάδελφε, ότι ως Υπουργείο Περιβάλλοντος όχι μόνο δεν κωφεύσαμε, αλλά το αντίθετο. Σας διαβεβαίωσα ότι λάβαμε υπ’ όψιν τις απόψεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το θέμα βρίσκεται στη διαβούλευση. Γνωρίζετε ότι η διαδικασία εκπόνησης μιας ειδικής περιβαλλοντικής μελέτης προβλέπει τη διαδικασία διαβούλευσης και σ’ ό,τι αφορά το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. το θέμα επανεξετάζεται.
Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστούμε τον κύριο Υπουργό.
Θα συζητηθεί η με αριθμό 717/6-3-2008 τρίτη επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κ. Νικολάου Τσούκαλη προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σχετικά με την προστασία του Κορινθιακού Κόλπου κ.λπ..
Η επίκαιρη ερώτηση του κυρίου συναδέλφου έχει ως εξής:
«Την Κυριακή 24 Φεβρουαρίου χιλιάδες πολίτες από έξι νομούς του Κορινθιακού συνέκλιναν στη γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου και διατράνωσαν τη θέλησή τους για τη σωτηρία του Κόλπου. Κατόπιν ενός πρωτοφανούς και άκρως ελπιδοφόρου συντονισμού για περιβαλλοντικά θέματα, οι φορείς και οι πολίτες απαίτησαν από την Κυβέρνηση:
1) Να εντάξει όλες τις αναγκαίες δράσεις για τη σωτηρία του Κορινθιακού στο Ε.Σ.Π.Α. και να προχωρήσει στην υλοποίηση των προτάσεων των τοπικών φορέων και
2) να αποτρέψει τη λειτουργία λιθανθρακικής μονάδας στον Αγ. Νικόλαο Βοιωτίας και να επανεξετάσει την αδειοδότηση μονάδων φυσικού αερίου ώστε να ληφθούν υπ’όψιν οι ενστάσεις σχετικά με την ποσότητα του νερού που θα απορρίπτεται στον Κορινθιακό.
Όπως προκύπτει από απαντήσεις του αρμόδιου Επιτρόπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπάρχει η δυνατότητα να περιληφθούν μέτρα περιβαλλοντικής αποκατάστασης και διαχείρισης των λυμάτων στα διάφορα επιχειρησιακά προγράμματα της νέας προγραμματικής περιόδου 2007-2013.
Κατόπιν τούτων, ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
Ποια η θέση της Κυβέρνησης απέναντι στα αιτήματα των πολιτών;
Τι μέτρα προτίθεται να αναλάβει για την προστασία του Κορινθιακού Κόλπου; Σκοπεύει να εντάξει τις δράσεις στο Ε.Σ.Π.Α. αξιοποιώντας όλα τα κοινοτικά κονδύλια;
Προτίθεται να εκπονήσει ειδική μελέτη για την παρακολούθηση της κατάστασης στον Κορινθιακό Κόλπο στο πλαίσιο του Ε.Σ.Π.Α. 2007-2013;».
Στην επίκαιρη ερώτηση του κ. Τσούκαλη θα απαντήσει ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων κ. Καλογιάννης.
Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Η ορθολογική διαχείριση και η προστασία του περιβάλλοντος αποτελούν μία από τις προτεραιότητες του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς, του Ε.Σ.Π.Α., κεντρικός στόχος του οποίου είναι για την προγραμματική περίοδο 2007-2013 η περαιτέρω προστασία και ανάδειξη του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος και η ανταπόκριση της χώρας στις ευρωπαϊκές και στις διεθνείς της υποχρεώσεις.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι από τους δεκαεπτά γενικούς στόχους του Ε.Σ.Π.Α., οι τρεις στόχοι αφορούν στην αειφόρο ανάπτυξη και στο περιβάλλον. Στο πλαίσιο του νέου επιχειρησιακού προγράμματος: «Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη» του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. προβλέπεται η υλοποίηση έργων αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων για οικισμούς δεύτερης και τρίτης προτεραιότητας σύμφωνα με τη σχετική κοινοτική οδηγία 91/271. Η ένταξη των έργων στο συγκεκριμένο επιχειρησιακό πρόγραμμα μπορεί να γίνει μέσω των προσκλήσεων που θα ανοίξουν προς τους δυνητικούς τελικούς δικαιούχους έτσι ώστε να υποβάλουν τις προτάσεις τους.
Συνεπώς είναι σαφές ότι οι οικισμοί που βρίσκονται πάνω ή πολύ κοντά στον Κορινθιακό Κόλπο και στερούνται μέχρι σήμερα δικτύου αποχέτευσης καθώς και εγκατάστασης επεξεργασίας λυμάτων, θα έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν τα κονδύλια του συγκεκριμένου επιχειρησιακού προγράμματος.
Το πλήρες κείμενο του συγκεκριμένου προγράμματος βρίσκεται ήδη ανηρτημένο στην ιστοσελίδα του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. έτσι ώστε κάθε δικαιούχος να ενημερωθεί και να προετοιμάσει τις προτάσεις του.
Όσον αφορά την ποιότητα των νερών κολύμβησης του Κορινθιακού Κόλπου θέλω να κάνω μία αναφορά και να πω ότι η ποιότητα αυτή παρακολουθείται συστηματικά με δειγματοληψίες και αναλύσεις στο πλαίσιο σχετικού προγράμματος που εφαρμόζει το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. με εκατόν τρία σημεία δειγματοληψίας.
Τέλος, σε ό,τι αφορά την αδειοδότηση μονάδας λιθάνθρακα η οποία επίσης αναφέρεται στο κείμενο της ερώτησης, θέλω να σας βεβαιώσω, κύριε συνάδελφε, ότι μέχρι στιγμής στο Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. δεν έχει κατατεθεί κανένας σχετικός φάκελος. Συνεπώς, δεν τίθεται κανένα τέτοιο θέμα.
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστούμε, κύριε Υπουργέ.
Το λόγο έχει ο ερωτών συνάδελφος κ. Τσούκαλης.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΣΟΥΚΑΛΗΣ: Κύριε Υπουργέ, θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι ίσως να μην έγιναν κατανοητά το περιεχόμενο και τα αιτήματα της συγκεκριμένης επίκαιρης ερώτησης. Όπως γράφω στην επίκαιρη ερώτησή μου, σ’ έναν πρωτοφανή συντονισμό και σε μία δικτύωση πάνω από τριάντα δήμων του Κορινθιακού, όλων των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, σχεδόν όλων των Βουλευτών των νομών που βρέχονται από τον Κορινθιακό, καθώς επίσης και πάνω από πενήντα περιβαλλοντικών φορέων, διατυπώνονται προς την Κυβέρνηση και προς το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων συγκεκριμένα ερωτήματα. Επ’ αυτών δεν απαντήσατε τίποτα.
Πρώτον, υπάρχει το αίτημα και της «GREENPEACE» να χαρακτηριστεί ο Κόλπος ως θαλάσσιο καταφύγιο, δεύτερον να απαγορευτεί η αλιεία με μηχανότρατα, τρίτον όλα αυτά τα οποία αναφέρατε και επιπλέον μία απόφαση σχεδόν ομόφωνη τριών Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, Αιτωλοακαρνανίας, Αχαΐας και Κορινθίας προκειμένου να ενταχθεί προς χρηματοδότηση στο Ε.Σ.Π.Α. η εκπόνηση μελέτης βιώσιμης διαχείρισης του Κορινθιακού Κόλπου. Το τι σημαίνει αυτό φαντάζομαι ότι είναι γνωστό στο Υπουργείο σας. Έχει εκπονηθεί στον Παγασητικό Κόλπο από τη δεκαετία του 1990 και ο Παγασητικός Κόλπος σώθηκε.
Όσον αφορά τους τελικούς δικαιούχους, γνωρίζετε ότι ένα τέτοιο συλλογικό έργο που αναφέρεται σε συλλογική απόφαση τριών περιφερειών και έξι Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων δεν μπορεί να ανατίθεται και να αναφέρεστε σ’ έναν τελικό αποδέκτη που πιθανόν να είναι μία Περιφέρεια ή μία Νομαρχία. Είναι υποχρέωση του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., είναι υποχρέωση της Κυβέρνησης προκειμένου να εντάξει αυτό το μεγαλεπήβολο σχέδιο στο συγκεκριμένο πρόγραμμα.
Χαρακτηριστικά αναφέρω –και τελειώνω, κύριε Πρόεδρε- ότι σε δύο απαντήσεις που έδωσε ο αρμόδιος Επίτροπος, ο κ. Δήμας, σε αντίστοιχες ερωτήσεις του κ. Παπαδημούλη, λέει -και συγκεκριμένα στη δεύτερη που αφορά το σχέδιο βιώσιμης διαχείρισης στη συγκεκριμένη μελέτη- ότι πρέπει να ενταχθεί μία τέτοια πρόταση στο Ε.Σ.Π.Α. και δήλωσε ότι αυτή θα είναι η σωτηρία του Κορινθιακού, δεδομένου ότι επιτέλους θα αποκτηθεί ένα «εργαλείο» διαχείρισης του Κορινθιακού Κόλπου.
Επ’ αυτών σας παρακαλώ να δοθούν απαντήσεις.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστούμε τον κ. Τσούκαλη.
Ο κ. Υπουργός έχει το λόγο.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε συνάδελφε, απάντησα στις ερωτήσεις που έχετε καταθέσει στο κείμενό σας. Εσείς αυτήν τη στιγμή θέτετε άλλες ερωτήσεις. Με ρωτάτε ποια είναι η θέση της Κυβέρνησης απέναντι στα αιτήματα των πολιτών. Αυτή είναι μία εξαιρετικά γενικόλογη ερώτηση που δεν μπορεί να απαντηθεί στο πλαίσιο μίας επίκαιρης ερώτησης.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΣΟΥΚΑΛΗΣ: Η τελευταία ερώτηση είναι.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Τι μέτρα προτίθεται να αναλάβει για την προστασία του Κορινθιακού Κόλπου και αν θα εντάξει τις δράσεις στο Ε.Σ.Π.Α. αξιοποιώντας όλα τα κοινοτικά κονδύλια. Ήμουν, λοιπόν, πολύ συγκεκριμένος.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΣΟΥΚΑΛΗΣ: Η τελευταία ερώτηση…
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Επιτρέψτε μου, κύριε συνάδελφε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Το είπατε, κύριε Τσούκαλη, σας άκουσε ο Υπουργός.
Συνεχίστε, κύριε Υπουργέ.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Απάντησα, λοιπόν, ότι υπάρχει πολύ συγκεκριμένη διαδικασία που ακολουθείται από τους τελικούς δικαιούχους που είναι οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, κύριε συνάδελφε. Το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. δεν κατασκευάζει δίκτυα αποχέτευσης και εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων σε κάθε οικισμό της χώρας. Χρηματοδοτεί μέσω του επιχειρησιακού προγράμματος που έχει και έχουμε προβλέψει σημαντικά κονδύλια, όπως σας είπα προηγουμένως, ακριβώς για να καλύψουμε τους οικισμούς οι οποίοι μέχρι σήμερα δεν έχουν δίκτυα αποχέτευσης και στερούνται μονάδας επεξεργασίας λυμάτων.
Θέλω, επίσης, να συμπληρώσω ότι στο πλαίσιο του Γ’ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, του Προγράμματος «ΕΠΠΕΡ» συγκεκριμένα, χρηματοδοτείται από το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., Πρόγραμμα Παρακολούθησης Ποιότητας Θαλασσίου Περιβάλλοντος, στο οποίο εντάσσεται και ο Κορινθιακός Κόλπος. Ελέγχεται η ποιότητα με έξι σταθμούς στις θέσεις Ηραίο, Ξυλόκαστρο, Αντίκυρα, Ιτέα, Αίγιο, Βαθύ Σημείο.
Προκηρύσσουμε εκ νέου διαγωνισμό για τη συνέχιση της παρακολούθησης του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Θα περιλαμβάνεται και ο Κορινθιακός Κόλπος στο νέο αυτό πρόγραμμα.
Και βεβαίως, σε καμμία περίπτωση δεν πρόκειται να αφήσουμε χωρίς έλεγχο τη συγκεκριμένη περιοχή, η οποία ενδεχομένως σε ορισμένα σημεία της να είναι βεβαρημένη.
Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστούμε, κύριε Υπουργέ.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ολοκληρώθηκε η συζήτηση των επικαίρων ερωτήσεων.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι εισερχόμαστε στην
ΕΙΔΙΚΗ ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΔΙΑΤΑΞΗ
Συζήτηση επί της «Ετήσιας Εκθέσεως 2006» του Συνηγόρου του Πολίτη.
Η συζήτηση θα διεξαχθεί με ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 137 του Κανονισμού της Βουλής.
Όσον αφορά στην οργάνωση της συζήτησης προτείνω να τηρήσουμε τη διαδικασία που ακολουθείται σε ανάλογες συζητήσεις, δηλαδή κατ’ εφαρμογή της διάταξης της παραγράφου 5, του άρθρου 65 του Κανονισμού της Βουλής να υπάρξει κατάλογος, κατά προτεραιότητα, ομιλητών που θα οριστούν από τα κόμματα ως εξής: Τρεις Βουλευτές από τη Νέα Δημοκρατία, τρεις Βουλευτές από το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα, ανά ένας συνάδελφος από τα άλλα τρία κόμματα, εκτός από τους Προέδρους των Κοινοβουλευτικών Ομάδων και τους Κοινοβουλευτικούς Εκπροσώπους. Όποιος άλλος συνάδελφος θέλει να μιλήσει, θα εγγραφεί με το ηλεκτρονικό σύστημα μέχρι το τέλος της ομιλίας του δεύτερου ομιλητή.
Οι πέντε πρώτοι ομιλητές, ένας από κάθε κόμμα, προτείνω να μιλήσουν μέχρι δέκα λεπτά και οι λοιποί τέσσερις, δύο από τη Νέα Δημοκρατία και δύο από το ΠΑ.ΣΟ.Κ., μέχρι οκτώ λεπτά.
Σύμφωνα με τον Κανονισμό οι συνάδελφοι οι οποίοι θα εγγραφούν στον κατάλογο με το ηλεκτρονικό σύστημα, θα μιλήσουν πέντε λεπτά.
Οι ομιλητές θα λάβουν το λόγο εναλλάξ και δεν θα υπάρξουν δευτερολογίες.
Οι αναπληρωτές των Προέδρων των Κοινοβουλευτικών Ομάδων θα μιλήσουν μέχρι δέκα λεπτά. Εάν, όμως, προηγηθεί ομιλία Προέδρου Κοινοβουλευτικής Ομάδος, ο αναπληρωτής του θα μετάσχει στη συζήτηση σύμφωνα με τους ορισμούς του άρθρου 167, παράγραφος 2 του Κανονισμού.
Οι Υπουργοί θα μιλήσουν για δεκαοκτώ λεπτά.
Εφόσον η Βουλή αποδεχθεί αυτήν την πρόταση, τα κόμματα έχουν υποδείξει: Από τη Νέα Δημοκρατία τον κ. Γεώργιο Τρυφωνίδη, τον κ. Δημήτρη Σταμάτη και την κ. Όλγα Κεφαλογιάννη. Από το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα τον κ. Γεώργιο Παπαδημητρίου, την κ. Θεοδώρα Τζάκρη και τον κ. Παναγιώτη Ρήγα. Από το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας τον κ. Αχιλλέα Κανταρτζή. Από το Συνασπισμό Ριζοσπαστικής Αριστεράς τον κ. Νικόλαο Τσούκαλη. Από το Λαϊκό Ορθόδοξο Συναγερμό τον κ. Μαυρουδή Βορίδη.
Τέλος, προτείνω η συνεδρίαση να λήξει το αργότερο στις 16.00΄ το απόγευμα.
Συμφωνεί το Σώμα;
ΟΛΟΙ ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Το Σώμα συνεφώνησε.
Το λόγο έχει ο κ. Τρυφωνίδης για δέκα λεπτά.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΡΥΦΩΝΙΔΗΣ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, παρουσιάζεται σήμερα ενώπιον του ελληνικού Κοινοβουλίου η ετήσια Έκθεση πεπραγμένων του 2006 του Συνηγόρου του Πολίτη, μία έκθεση που οφείλουμε όλοι να ομολογήσουμε ότι τη διακρίνει η σαφήνεια, η πληρότητα, η οργανωμένη παράθεση στοιχείων μέσα από τα οποία καθρεφτίζεται το έργο του Συνηγόρου του Πολίτη, αλλά και τα προβλήματα της Δημόσιας Διοίκησης.
Ο θεσμός του Συνηγόρου του Πολίτη είναι ένας εξωδικαστικός μηχανισμός επίλυσης προβλημάτων κακοδιοίκησης. Καλείται να διαμεσολαβήσει μεταξύ κράτους και πολίτη με στόχο την επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων αφ’ενός και αφ’ετέρου γενικότερα να βελτιώσει τις σχέσεις ανάμεσα στη διοίκηση και στον πολίτη.
Ακόμη, αποτελεί μία δεξαμενή σκέψεων και προβληματισμού, που οδηγεί σε προτάσεις και δράσεις οι οποίες βελτιώνουν την ποιότητα των προσφερομένων υπηρεσιών από την ελληνική διοίκηση στον Έλληνα πολίτη.
Είναι ένας μηχανισμός που πρέπει όλοι να αναγνωρίσουμε το σοβαρό ρόλο που μπορεί να παίξει στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης του λαού στην πολιτική και στους πολιτικούς.
Εκείνο που αποζητά σήμερα ο πολίτης είναι ο σεβασμός, η υπεύθυνη και αποτελεσματική αντιμετώπιση των προβλημάτων του. Εκεί βαθμολογείται το πολιτικό σύστημα. Στην άσκηση της εξουσίας. Και δεν εννοώ μόνο την εξουσία που ασκείται στα Υπουργεία και στο στενό δημόσιο τομέα. Υπάρχουν οι Δ.Ε.Κ.Ο., οι διάφοροι οργανισμοί και οι λοιποί φορείς εξουσίας.
Θα ήθελα να σας σημειώσω ότι το 30% των περιπτώσεων κακοδιοίκησης αφορούν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αν στόχος μας είναι ο περιορισμός της κακοδιοίκησης, τότε ο Συνήγορος του Πολίτη είναι το εργαλείο για να την εντοπίσουμε, να την αντιμετωπίσουμε άμεσα και να μελετήσουμε τρόπους και μέσα για την απάλειψη ή τουλάχιστον τον περαιτέρω περιορισμό των αιτιών και των συνθηκών που την αναπτύσσουν.
Για το λόγο αυτόν ο θεσμός του Συνηγόρου του Πολίτη πρέπει να αγκαλιάζεται όχι μόνο από τους πολίτες αλλά και από τους ασκούντες την εξουσία. Είναι ο διαμεσολαβητής για μία καλύτερη ποιότητα ζωής. Είναι το πέρασμα από τη διακήρυξη στην εφαρμογή του κράτους δικαίου και της ίσης μεταχείρισης των πολιτών. Είναι τελικά η εφαρμογή και η εμπέδωση της δημοκρατίας.
Το 2006 υπήρχε μία μικρή μείωση κατά 9% περίπου των αναφορών των πολιτών στο Συνήγορο του Πολίτη. Από αυτές, σας λέω περιληπτικά, το 30% τέθηκε στο αρχείο λόγω αναρμοδιότητας, το 56% κρίθηκε βάσιμο και προσπάθησε ο Συνήγορος του Πολίτη να επέμβει. Αυτές στις οποίες επενέβη ήταν 2.975. Το 9% αυτών επιλύθηκε κατά τη διαδρομή της επίλυσης άνευ παρέμβασης.
Έτσι, μαζί με τις επεμβάσεις του Συνηγόρου του Πολίτη, φτάνουμε σε ένα ποσοστό 85% περίπου των βάσιμων υποθέσεων που λύθηκαν με τη διαδικασία αυτή. Παραμένει ένα 15% των περιπτώσεων που δεν λύθηκε. Κι εδώ πρέπει να εστιάσουμε. Από αυτό το 15% ένα 6% δικαιολογείται από κενά της νομοθεσίας ή από οργανωτικές αδυναμίες. Υπάρχει όμως και ένα 9% των περιπτώσεων –διακόσιες εβδομήντα εννέα περιπτώσεις- οι οποίες δεν κατέστη δυνατόν να επιλυθούν για άλλους λόγους.
Παρατηρούμε, όμως, ότι το 2006 είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που διαπιστώνεται βελτίωση της αποτελεσματικότητας της δράσης της αρχής σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Υπάρχει, δηλαδή, μία μείωση των περιπτώσεων –κάτω από 10%- που οι υπεύθυνοι της διοίκησης δεν αποδέχθηκαν τη διαμεσολάβηση και την επέμβαση της αρχής.
Οι κύριοι φορείς της κακοδιοίκησης, όπως σας ανέφερα, είναι η Τοπική Αυτοδιοίκηση, η Περιφέρεια με 12%, το Ι.Κ.Α. με 6,19%, το Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π., πρώην Δ.Ι.Κ.Α.Τ.Σ.Α., με 5%, το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών με 4,7%, το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης με 4%.
Οι σημαντικότερες μορφές κακοδιαχείρισης είναι η μη τήρηση από τις δημόσιες υπηρεσίες της νόμιμης προθεσμίας για τη διεκπεραίωση των υποθέσεων του πολίτη, η ελλιπής ενημέρωση και πληροφόρησή τους για νόμιμα δικαιώματα και υποχρεώσεις, καθώς και η παραβίαση διατάξεων νόμων και κανονιστικών πράξεων.
Πρέπει να παρατηρήσουμε ότι η μείωση κατά 9,17% των αναφορών που δέχθηκε ο Συνήγορος του Πολίτη κατά μεγάλο ποσοστό οφείλεται στο γεγονός ότι οι Έλληνες πολίτες αγνοούν ακόμη την ύπαρξη του θεσμού του Συνηγόρου του Πολίτη. Και αυτό φάνηκε στις αρχές του 2007 όταν είχαμε μία μεγάλη αύξηση του αριθμού των αναφορών προς το Συνήγορο του Πολίτη αμέσως μετά την ανάρτηση μιας διαφημιστικής ενημερωτικής αφίσας στα Κ.Ε.Π. της χώρας.
Ακόμα, αν παρατηρήσουμε τη γεωγραφική κατανομή, θα δούμε ότι η Αττική έχει περίπου το 54%, η Θεσσαλονίκη το 8% και η υπόλοιπη Ελλάδα το 35%.
Αυτό μας παρακινεί να σκεφτούμε ότι ο Συνήγορος του Πολίτη πρέπει να απευθυνθεί στον πολίτη της περιφέρειας. Και προτείνω μία περιοδική παρουσία των υπηρεσιών του Συνηγόρου του Πολίτη στις πρωτεύουσες των νομών, αλλά και μία μόνιμη παρουσία, έστω με μικρό γραφείο, στις έδρες των περιφερειών της χώρας.
Η κατανομή τώρα των νέων αναφορών κατά θεματικούς κύκλους έχει ως ακολούθως: Η πλειοψηφία των υποθέσεων, 31,91%, αφορά τον κύκλο σχέσεων κράτους και πολίτη, που παραμένει πρώτος. Βέβαια έχουμε μία μείωση από το 2001, που τότε είχαμε το 34% των υποθέσεων.
Στη δεύτερη θέση είναι ο κύκλος των δικαιωμάτων του ανθρώπου, όπου έχουμε ένα ποσοστό περίπου 23%. Εδώ έχουμε μία αλματώδη αύξηση σχετικά με το 2001, που ήταν 11%.
(Στο σημείο αυτό την Προεδρική Έδρα καταλαμβάνει η Ε΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. ΒΕΡΑ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ)
Στην τρίτη θέση έχουμε μία μείωση από το 31% στο 21% περίπου στον κύκλο της κοινωνικής προστασίας και στην τέταρτη θέση έχουμε τον κύκλο της ποιότητας ζωής-περιβάλλον, με 20,54% από την τρίτη θέση που κατείχε το 2001, πάλι με 23%. Συγκρίνοντας, λοιπόν, τις τάσεις που διαμορφώνονται το 2006, σχετικά με την κατάσταση του 2001, μπορούμε να πούμε, ότι αν και μειώθηκαν, κατά 2%, οι υποθέσεις του κύκλου κράτος-πολίτης, έχουμε ένα υψηλό ποσοστό που υποδηλώνει τη συνεχιζόμενη αγκύλωση της διοίκησης σε λογικές και πρακτικές παρωχημένες. Η τυπολατρεία, η ευθυνοφοβία ή το μαγαζάκι του διπλανού γραφείου αποτελούν ακόμα και σήμερα στοιχεία στο λειτουργικό περιβάλλον της διοίκησης.
Η άνοδος στη δεύτερη θέση του κύκλου των δικαιωμάτων του ανθρώπου, κατά 23%, σε σχέση με το 11% το 2001, δεν παραπέμπει στην ύπαρξη και λειτουργία μιας μη δημοκρατικής και ελεύθερης ελληνικής κοινωνίας. Κάθε άλλο. Η Κυβέρνηση με τη ψήφιση δύο νόμων, του ν. 3304/2005 και του ν. 3488/2006 έκανε μια τομή, όσον αφορά τη λειτουργία του Συνηγόρου του Πολίτη, γιατί πέραν του αρχικού παρεμβατικού ρόλου που είχε στον ιδρυτικό του νόμο, με τους νόμους αυτούς, η αρχή αποκτά νέες αρμοδιότητες που συμβάλλουν στην αποτελεσματικότερη εκπλήρωση της θεσμικής της αποστολής.
Ο ν. 3304/2005 για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανεξαρτήτως φυλετικής ή εθνικής καταγωγής, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας κ.λπ., προάγει την αρχή της ισότητας και της αξιοπρέπειας του ανθρώπου στη χώρα. Το ίδιο και ο άλλος νόμος για την εφαρμογή της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών, όσον αφορά την πρόσβαση στην απασχόληση, στην επαγγελματική εκπαίδευση κ.λπ..
Οι αναφορές στον τρίτο κύκλο της κοινωνικής προστασίας, παρ’ όλη τη μείωση στο 21%, σηματοδοτούν την ανεπίτρεπτη κατάσταση με το πολυδιασπασμένο και παρωχημένο ασφαλιστικό σύστημα, το οποίο ελπίζουμε να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικότερα με το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο. Οι υποθέσεις του τετάρτου κύκλου της ποιότητας ζωής υποδηλώνουν επίσης την ανάγκη ακόμη μεγαλύτερης προσπάθειας, απ’ όλους τους φορείς που εμπλέκονται στη βελτίωση του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής του πολίτη.
Τέλος, η εισαγωγή του κύκλου για τα δικαιώματα του παιδιού είναι μια ακόμα διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του Συνηγόρου του Πολίτη, για την προστασία της τρυφερής ηλικίας που υποδηλώνει το ενδιαφέρον και την ευαισθησία της ελληνικής πολιτείας για τα παιδιά της.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, από την έκθεση των πεπραγμένων του 2006 γίνεται σαφές ότι ο Συνήγορος του Πολίτη λειτουργεί ταυτόχρονα και σαν ισχυρός συμπαραστάτης του πολίτη αλλά και σαν πολύτιμος συνεργάτης της διοίκησης. Θα έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον σε κάθε έκθεση να αναλύονται οι πραγματικοί λόγοι μη συμμόρφωσης της διοίκησης σε τεκμηριωμένες υποδείξεις του Συνηγόρου του Πολίτη που δεν οφείλονται σε κενά της νομοθεσίας, ή σε άλλους αντικειμενικούς λόγους. Έτσι, θα προσδιορίζεται καθαρότερα, αν η ευθύνη της μη συμμόρφωσης αποδίδεται σε διοικητικούς παράγοντες, ή πολιτικά πρόσωπα που έχουν την ευθύνη της διοίκησης του συγκεκριμένου φορέα. Κανείς να μην αισθάνεται ότι είναι υπεράνω του θεσμού αυτού και να φωτίζονται πρόσωπα και καταστάσεις. Βλέπετε, κύριοι συνάδελφοι, η πολιτεία και η κοινωνία διαθέτει εργαλεία και τρόπους να αυτοπροστατευτεί και να μην έχει ανάγκη από τους αυτόκλητους εισαγγελείς των Μ.Μ.Ε..
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Πρέπει να ολοκληρώσετε, κύριε συνάδελφε, για να δοθεί η δυνατότητα και στους υπόλοιπους συναδέλφους να μιλήσουν.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΡΥΦΩΝΙΔΗΣ: Μισό λεπτό, κυρία Πρόεδρε, και θα ολοκληρώσω.
Από την άλλη μεριά, οι κίνδυνοι για το Συνήγορο του Πολίτη, είναι, να αντιμετωπίζει τα προβλήματα με γραφειοκρατική νοοτροπία και υπηρεσιακή σχολαστικότητα. Επίσης, να «κατανοεί» και να αποδέχεται «δυσκολίες» που αντιμετωπίζει η διοίκηση και να οδηγείται στη συγκάλυψη. Εάν θέλουμε να επισημάνουμε τους δυο πυλώνες που πρέπει να στηρίζεται η λειτουργία του Συνηγόρου του Πολίτη, είναι η κοινωνική ευαισθησία και η αποτελεσματικότητα. Καθήκον όλου του πολιτικού κόσμου είναι να συμπαρασταθεί στο Συνήγορο του Πολίτη και να αξιοποιήσει τις δυνατότητες για αρτιότερη και αποτελεσματικότερη διοίκηση. Αυτό επιτάσσει το συμφέρον του πολίτη και της διοίκησης, να στηρίξουμε στην πράξη βασικές αρχές της δημοκρατίας και να αρχίσουμε να κερδίζουμε την εμπιστοσύνη των πολιτών.
Σας ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Και εγώ σας ευχαριστώ.
Το λόγο έχει ο κ. Γεώργιος Παπαδημητρίου, Βουλευτής του ΠΑ.ΣΟ.Κ..
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα μου επιτρέψετε πρώτα να ευχαριστήσω θερμά τους παρισταμένους βοηθούς συνηγόρου και το Συνήγορο του Πολίτη για το πολύτιμο έργο που προσέφεραν καθ’ όλη τη διάρκεια της πενταετούς θητείας τους. Και να συγχαρώ θερμά το συνάδελφο κ. Καμίνη για την ανανέωση της θητείας του. Θα του ευχηθώ δε επιλογή το ίδιο άξιων συνεργατών και καλή ευόδωση της προσπάθειας και του έργου του.
Η σημερινή συνεδρίαση, κυρία Πρόεδρε και κύριοι συνάδελφοι, θα μπορούσε να αποτελέσει το πρότυπο και να ενταχθεί στη λογική των εργασιών της Ολομέλειας του Σώματος. Είναι η πρώτη φορά που έκθεση ανεξάρτητης αρχής συζητείται και σχολιάζεται με άνεση χρόνου, προκειμένου να εντοπισθεί η προσφορά της και να επισημανθούν αδυναμίες, καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου της και κυρίως κατά τη χρονιά στην οποία αναφέρεται η έκθεση.
Η συμβολή του Συνηγόρου είναι σημαντική για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων, την καταπολέμηση της κακοδιοίκησης, την τήρηση της νομιμότητας, την προώθηση της χρηστής διοίκησης και, τέλος, την εμπέδωση και τη διάχυση μιας νέας διοικητικής κουλτούρας. Αποτελεί ένα νεωτερικό θεσμό, ο οποίος ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες όλων μας. Και γι’ αυτό, του οφείλουμε ευχαριστίες και του ευχόμαστε να συνεχίσει με τον ίδιο ζήλο και την ίδια αποτελεσματικότητα το έργο.
Κύριοι συνάδελφοι, θα προσπαθήσω να αναδείξω πολύ σύντομα τη πολυσχιδή δραστηριότητα του Συνηγόρου. Όπως ξέρετε, η βασική του δραστηριότητα συνίσταται στην εξέταση των αναφορών που υποβάλλουν οι πολίτες για διάφορα δικαιώματα και συμφέροντά τους. Ο Συνήγορος στη διάρκεια του 2006 κατάφερε να διεκπεραιώσει το μεγαλύτερο όγκο των εκκρεμών αναφορών, είτε αυτές είχαν υποβληθεί κατά την τρέχουσα χρονική περίοδο είτε προηγουμένως. Αλλά πολύ σημαντικότερη είναι η διατύπωση των πορισμάτων στις περιπτώσεις εκείνες, όπου, παρά τις επίμονες προσπάθειές του, δεν καθίσταται δυνατή η επίλυση των προβλημάτων. Στα πορίσματα αποτυπώνονται με τρόπο εναργή οι δυσλειτουργίες και οι παθογένειες της διοίκησής μας. Είναι δε τα πορίσματα καθρέπτης όλων των δεινών που την μαστίζουν.
Δεύτερον, ο Συνήγορος σε ευαίσθητα και κρίσιμα ζητήματα συντάσσει ειδικές εκθέσεις, οι οποίες αποτυπώνουν προτάσεις τόσο για τη διαμόρφωση διοικητικών πρακτικών, οι οποίες θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων, όσο και την ανάληψη νομοθετικών πρωτοβουλιών.
Σας θυμίζω μόνο ορισμένα παραδείγματα εκθέσεων που δημιούργησαν αίσθηση. Είναι η έκθεση για τους αλλοδαπούς, η έκθεση για τα ασυνόδευτα ενήλικα παιδιά, η έκθεση για την παραβίαση των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας, για να μείνω σε ορισμένα μόνο από τα πολλά παραδείγματα στα οποία έχει στρέψει την προσοχή του ο Συνήγορος.
Εκτός των εκθέσεων, κατά μια πάγια και ευπρόσδεκτη πρακτική, επισημαίνει και εντοπίζει προβλήματα, τα οποία θα έπρεπε να απασχολήσουν το νομοθέτη. Είναι αλήθεια ότι ορισμένες φορές ο νομοθέτης τείνει ευήκοον ους και ανταποκρίνεται στην έκκληση του Συνηγόρου, αναζητώντας κάθε φορά την πρόσφορη λύση για τα ζητήματα που ανακύπτουν.
Εξίσου σημαντική είναι η προσφορά του για την ευαισθητοποίηση των πολιτών σε ζητήματα προστασίας δικαιωμάτων, σε ζητήματα καταπολέμησης της κακοδιοίκησης και σε ζητήματα προώθησης της χρηστής διοίκησης και της εμπέδωσης μιας νέας διοικητικής κουλτούρας.
Η δράση του αυτή εξειδικεύεται με τη συμμετοχή σε επιστημονικές συναντήσεις, σε δημόσιες εκδηλώσεις, σε διοργάνωση επιστημονικών ημερίδων, σε επαφές και διαβουλεύσεις με όλους τους κοινωνικούς φορείς, σε επισκέψεις στα μεγάλα αστικά κέντρα, για να καταστεί γνωστό το έργο του και να ενθαρρυνθούν οι πολίτες να προσφεύγουν σ’ αυτόν. Εάν ανατρέξετε τη δεκαετία που πέρασε -γιατί οι επισημάνσεις που κάνω αναφέρονται στην Έκθεση του 2006, αλλά έχουν ασφαλώς διαχρονική σημασία- θα διαπιστώσετε ότι αθόρυβα, αλλά αποτελεσματικά έχει επιτελεστεί πολύ σημαντική δουλειά στην κρίσιμη αυτή περιοχή.
Και εκτός συνόρων της χώρας ο Συνήγορος πρωτοπόρησε στην παραγωγή και τη μετάδοση θεσμικής τεχνογνωσίας, ιδίως στις χώρες της Νοτιανατολικής Ευρώπης, αλλά και τις νέες δημοκρατίες της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης. Θα ήθελα ιδιαίτερα να υπογραμμίσω ότι ήταν ο κύριος σύμβουλος για την ίδρυση και την λειτουργία του Συνηγόρου στη φίλη και γείτονα Τουρκία. Εάν, λοιπόν, αναζητήσετε ποιος φορέας πρωτοστατεί και αναπτύσσει πρωτοβουλίες στη μεταφορά θεσμικής τεχνογνωσίας σε έναν κόσμο που αναζητά το δρόμο του προς τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου, θα συναντήσετε πρώτα και κύρια το Συνήγορο. Γι’ αυτόν το λόγο του οφείλουμε ευχαριστίες και ευγνωμοσύνη.
Η πολυσχιδής δραστηριότητά του έχει ως αποδέκτες τη διοίκηση και την Κυβέρνηση και φυσικά την κοινωνία και τους πολίτες. Θα μου επιτρέψετε στο δεύτερο κύκλο των επισημάνσεών μου, στο λίγο χρόνο που μου μένει, να εντοπίσω ορισμένες παθογένειες που εξακολουθούν να συντηρούνται στη σχέση Συνηγόρου, διοίκησης και κυβέρνησης και να τονίσω προκαταρκτικά ότι οι κανόνες που απορρέουν από το Σύνταγμα και πρέπει να προσδιορίζουν σε κάθε λεπτομέρεια τη σχέση τους, είναι ο κανόνας της αρμονικής συνεργασίας και της θεσμικής ευπρέπειας.
Τηρούνται οι κανόνες αυτοί στην πράξη; Άλλοτε ναι και άλλοτε όχι. Φοβούμαι πάντως ότι πολύ περισσότερες φορές απ’ ό,τι φαίνεται δεν τηρούνται. Για να γίνω συγκεκριμένος: Πολλές φορές οι διοικητικές αρχές κωφεύουν στις προσπάθειες του Συνηγόρου. Δεν συνεργάζονται μαζί του. Καθιστούν την επικοινωνία και τη συνεργασία δυσχερή και αναποτελεσματική. Θωρακίζονται σε μία παρωχημένη αντίληψη αυτάρκειας της διοίκησης. Ανάλογες τάσεις ενδημούν ακόμα και σήμερα, συνιστούν δε μία παθογένεια και πρέπει να καταπολεμηθούν και να εγκαταλειφθούν οριστικά.
Η διαπίστωση αυτή καθίσταται ανάγλυφη, κυρίως εάν ανατρέξει κανείς στα πορίσματα και στον τρόπο που τα αντιμετωπίζει η διοίκηση. Πολλά πορίσματα περιμένουν μετά την πάροδο χρόνων την ανταπόκριση της διοίκησης στις επισημάνσεις της κακοδιοίκησης και της παρανομίας που εντοπίζουν.
Το ίδιο συμβαίνει, όχι πάντοτε, συχνά -θα μου επιτρέψετε να σημειώσω ότι οι επισημάνσεις που κάνω. θέτουν τον πήχη ψηλά- και με τις εκθέσεις, που μένουν πολλές φορές στα αζήτητα. Άλλοτε πάλι αξιοποιούνται. Τα δείγματα γραφής είναι διαφορετικά.
Θα σας φέρω ένα ακραίο παράδειγμα. Η έκθεση για τη σωρευτική παραβίαση που επιβιώνει των δικαιωμάτων της ιδιοκτησίας που υποβλήθηκε το 2005 δεν έχει τύχει καμμίας ακόμη ανταπόκρισης, ενώ άλλες όπως η αντιμετώπιση των αλλοδαπών, και προς τιμήν της Κυβέρνησης, έχει επηρεάσει σημαντικά πρωτοβουλίες της.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει προειδοποιητικά το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Με κόψατε, κυρία Πρόεδρε, και ήθελα να πω και μερικές προοπτικές σκέψης.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΕΙΤΟΝΑΣ: Είναι αυτόματο το ρολόι.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Το ξέρω, κύριε συνάδελφε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Έχετε ένα λεπτό ακόμη.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Θα μου δώσετε ένα παραπάνω για να τελειώσω.
Θα έκανα έκκληση να πρυτανεύουν σε όλες τις σχέσεις του Συνηγόρου με τη διοίκηση και την Κυβέρνηση οι κανόνες της αρμονικής συνεργασίας και ο κανόνας της θεσμικής ευπρέπειας. Από την επικράτησή τους θα βγουν πολλαπλά ωφελημένοι οι πολίτες, η κοινωνία, η διοίκηση και η Κυβέρνηση. Μόνο έτσι μπορούμε να εμπεδώσουμε ό,τι μας λείπει και ό,τι θα πρέπει επίμονα να επιδιώκουμε, μία νέα διοικητική κουλτούρα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων των πολιτών.
Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, τελειώνω διαγράφοντας μία νέα προοπτική για το Συνήγορο. Η σημερινή συνεδρίαση θα έπρεπε να αποτελεί την απαρχή μίας νέας οργάνωσης των σχέσεων, τουλάχιστον των συνταγματικά ανεξάρτητων αρχών, με τη λαϊκή αντιπροσωπεία. Θα είμαι απολύτως συγκεκριμένος.
Πρώτον, πρέπει σοβαρά να μελετηθεί το ενδεχόμενο να μεταφερθεί η λογοδοσία την οποία οφείλει κάθε δημόσια αρχή στο φυσικό της χώρο, στη Βουλή. Η συνεδρίαση που οργανώνεται εκ των ενόντων σήμερα, πρέπει να παγιωθεί και να ρυθμιστεί στον Κανονισμό της Βουλής.
Δεύτερον, οι ακροάσεις του Συνηγόρου στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας, πρέπει να πυκνώσουν όταν επίκαιρα ζητήματα επιβάλλουν τη συνεργασία τους.
Τέλος, τρίτον και σημαντικότερο, να μεταφερθεί κάθε διοικητική και δημοσιονομική υποστήριξη από τα καθ’ ύλην αρμόδια Υπουργεία στη Βουλή και στο Προεδρείο της. Με άλλα λόγια, η Βουλή θα πρέπει να αποτελέσει το φυσικό χώρο για τη λογοδοσία και την κάθε μορφής υποστήριξη, τουλάχιστον όλων των συνταγματικά ανεξάρτητων αρχών.
Μία συμβολική πράξη θα ήταν, για να αρχίσει ένας διάλογος, που θα μπορούσε να δώσει διέξοδο στην προοπτική που διέγραψα, να επισκεφτεί με αφορμή τη σημερινή μας συνεδρίαση ο Πρόεδρος ή το Προεδρείο της Βουλής τα γραφεία του Συνηγόρου ως πράξη φιλοφρόνησης και αναγνώρισης του πολύτιμου έργου που επί δέκα χρόνια επιτελεί.
Ευχαριστώ πολύ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑ.ΣΟ.Κ.)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Και εγώ σας ευχαριστώ.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα ήθελα να σας ενημερώσω ότι ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΛΑ.Ο.Σ. κ. Αϊβαλιώτης ορίζει για τη σημερινή συζήτηση Κοινοβουλευτικό Εκπρόσωπο το Βουλευτή κ. Αθανάσιο Πλεύρη.
Επίσης, τη συνεδρίασή μας παρακολουθούν από τα άνω δυτικά θεωρεία, αφού πρώτα ξεναγήθηκαν στους χώρους του Μεγάρου της Βουλής, σαράντα οκτώ μαθητές και μαθήτριες και δύο συνοδοί-καθηγητές από το 2ο Γενικό Λύκειο Αγίας Παρασκευής.
Η Βουλή τους καλωσορίζει.
(Χειροκροτήματα από όλες τις πτέρυγες της Βουλής)
Το λόγο έχει ο κ. Αχιλλέας Κανταρτζής, Βουλευτής του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας και Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος.
ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΚΑΝΤΑΡΤΖΗΣ: Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, θα προσπαθήσω να είμαι σύντομος στον περιορισμένο χρόνο που έχουμε στη διάθεσή μας. Πραγματικά ακούγοντας τους εκπροσώπους των δύο μεγάλων κομμάτων να μιλούν για την ανάγκη καταπολέμησης της παθογένειας, της κακοδιαχείρισης της Δημόσιας Διοίκησης, την ανάγκη προστασίας και διεύρυνσης των κοινωνικών και άλλων δικαιωμάτων των εργαζομένων, ο νους μου γύρισε έντεκα χρόνια πίσω, όταν ξανά στην ίδια Αίθουσα γινόταν εκείνη η συζήτηση για την ίδρυση των ανεξάρτητων αρχών.
Τότε, απευθυνόμενοι σε όλους εκείνους που πλειοδοτούσαν για την ανάγκη δημιουργίας ανεξάρτητων αρχών, ώστε να αντιμετωπιστούν αυτά τα προβλήματα, απευθυνόμενοι κυρίως στα δύο μεγάλα κόμματα, που επικαλούνταν την ανάγκη αντιμετώπισης των προβλημάτων της καθημερινότητας, βάλαμε το εξής ερώτημα: Η έλλειψη ανεξάρτητης αρχής σας εμπόδισε, κύριοι της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑ.ΣΟ.Κ., που κυβερνάτε όλα αυτά τα χρόνια, να αντιμετωπίσετε τα προβλήματα αυτά;
Ή, για να το θέσουμε με άλλον τρόπο, είναι δυνατόν να αντιμετωπιστούν όλα αυτά τα προβλήματα στα οποία αναφέρεστε, της προστασίας των κοινωνικών δικαιωμάτων, της προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου, της ποιότητας ζωής, του περιβάλλοντος, της υγείας με τη συνέχιση αυτής της πολιτικής; Η κοινή λογική λέει όχι. Γι’ αυτό μιλήσαμε για υποκρισία, ακούγοντας όλους εκείνους που τους είχε πιάσει ο ποιητικός οίστρος με τη θεσμολαγνεία και την ανάγκη αντιμετώπισης ανεξάρτητων αρχών, ώστε να αντιμετωπιστούν αυτά τα προβλήματα. Είχε βρεθεί, βλέπετε, το φάρμακο της ίδρυσης ανεξάρτητης αρχής για την αντιμετώπιση πάσας νόσου. «Οι θεσμοί» έλεγαν. «Πάνω από όλα οι θεσμοί».
Δεν αμφισβητούμε ασφαλώς τις προθέσεις στη διάθεση των ανθρώπων που στελεχώνουν αυτές τις υπηρεσίες και τις μεγάλες προσπάθειες που κάνουν, αλλά θα το επαναλάβουμε ακόμα μία φορά. Πολιτικές είναι αυτές που οξύνουν ή λύνουν τα διάφορα κοινωνικά προβλήματα.
Στην πραγματικότητα, όλοι αυτοί οι θιασώτες αυτής της λογικής μέσα από την επίκληση των ανεξάρτητων αρχών, έκαναν μια προσπάθεια μετάθεσης των ευθυνών. Ήθελαν, με άλλα λόγια, να μεταθέσουν τις δικές τους ευθύνες –γιατί η πολιτική τους ακριβώς είναι η πολιτική που πυροδοτεί αυτά τα προβλήματα, που οξύνει αυτά τα προβλήματα- στις πλάτες των ανεξάρτητων αρχών, για να καλυφθούν πίσω από αυτές τις επιλογές.
Είναι οι επιλογές του κεφαλαίου, είναι οι πολιτικές, οι οποίες έχουν χαραχθεί με στρατηγικό στόχο την αύξηση της κερδοφορίας των μεγάλων επιχειρήσεων, είναι οι πολιτικές που έχουν χαραχθεί στο όνομα της ανταγωνιστικότητας, της παγκοσμιοποίησης, αυτές που πυροδοτούν τα προβλήματα. Είναι αυτές που έκαναν και συνεχίζουν να κάνουν ολοένα και πιο δύσκολη τη ζωή των εργαζομένων.
Και, κύριοι, άκουσα προηγουμένως τον Εκπρόσωπο της Νέας Δημοκρατίας να λέει ότι πέρσι, το 2006, περιορίστηκαν οι αναφορές των πολιτών στο Συνήγορο του Πολίτη. Αυτό από μόνο του δεν λέει τίποτα. Όλοι μας γινόμαστε μάρτυρες ότι τα προβλήματα αυτά, τα απλά, τα λαϊκά, τα προβλήματα της καθημερινότητας, γίνονται ολοένα και οξύτερα.
Αυτές οι πολιτικές και όχι καμμιά μυστηριώδης παθογένεια του πολιτικού συστήματος και της Δημόσιας Διοίκησης είναι οι υπεύθυνοι για την όξυνση αυτών των προβλημάτων. Τα τελευταία χρόνια εφευρίσκουμε συνεχώς λέξεις. Όπως παλιά είχαμε τα φαντάσματα, τα διάφορα που δεν ξέρω πώς μπορεί να τα ονόμαζαν από περιοχή σε περιοχή, τώρα βρίσκουμε την παθογένεια, την παγκοσμιοποίηση και μια σειρά άλλες λέξεις, για να κρυφτεί τι;
Να κρυφτεί η ταξική ουσία της πολιτικής, την οποία ακολουθείτε. Να κρυφτεί ο ταξικός χαρακτήρας στην πολιτική, την οποία ακολουθούν κεντροδεξιές και κεντροαριστερές κυβερνήσεις, είτε στην Ευρωπαϊκή Ένωση είτε οπουδήποτε αλλού, γιατί ακριβώς οι κυβερνήσεις αυτές υπηρετούν τα ταξικά συμφέροντα, την κερδοφορία του μεγάλου κεφαλαίου.
Αυτές ακριβώς οι επιλογές ήρθαν να επισφραγιστούν με μια σειρά αποφάσεις, όπως για παράδειγμα η επικύρωση της Συνθήκης του Μάαστριχτ, που κατοχύρωσε τις τέσσερις γνωστές ελευθερίες του κεφαλαίου, που αποτέλεσε και την αφετηρία για ένα νέο κύκλο επίθεσης στα δικαιώματα και τις κατακτήσεις των εργαζομένων. Και η ζωή έδειξε ότι όσο πιο ελεύθερο γίνεται το κεφάλαιο, όσο πιο ελεύθεροι γίνονται οι επιχειρηματίες, άλλο τόσο κονταίνουν, άλλο τόσο περισσότερο αλυσοδένονται οι εργαζόμενοι και περιορίζονται τα δικαιώματά τους.
Αυτές οι πολιτικές και όχι καμμιά αφηρημένη κακοδιοίκηση και κακοδιαχείριση είναι οι πραγματικές αιτίες. Δεν υπερασπιζόμαστε το σημερινό κράτος. Δεν κλείνουμε τα μάτια μας ούτε μπροστά σε αυτά τα υπαρκτά φαινόμενα, τα οποία όμως είναι αποτέλεσμα και όχι η αιτία που δημιουργεί και οξύνει τα προβλήματα των εργαζομένων. Εκεί που οι κυρίαρχες δυνάμεις θέλουν αποτελεσματικό κράτος για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα της πλουτοκρατίας, εκεί ακριβώς και το έχουν.
Απόδειξη; Υπάρχει, είναι ικανός και παραείναι ικανός ο κρατικός μηχανισμός, για να υπηρετήσει την αύξηση της κερδοφορίας των μεγάλων επιχειρήσεων. Δείτε τα τραπεζικά κέρδη, δείτε τα κέρδη των μεγάλων βιομηχανικών επιχειρήσεων, των μεγάλων εμπορικών επιχειρήσεων. Είναι και παραείναι αποτελεσματικό το κράτος για να αντιμετωπίσει τις λαϊκές κινητοποιήσεις, για να αντιμετωπίσει τους αγώνες, τις διεκδικήσεις των εργαζομένων.
Δεν υπήρξε και δεν πρόκειται να υπάρξει στην ιστορία ασφαλώς ουδέτερο και ανεξάρτητο κράτος, ουδέτερο και ανεξάρτητο από τις τάξεις. Πάντα ήταν και θα είναι όργανο των κυρίαρχων δυνάμεων. Και οι ανεξάρτητες αρχές δεν λειτουργούν στο κενό. Και οι ανεξάρτητες αρχές λειτουργούν βάσει του συγκεκριμένου θεσμικού πλαισίου, που έχει θεσπιστεί από τις κυρίαρχες δυνάμεις.
Πώς θα αντιμετωπίσουν, για παράδειγμα, τα ζητήματα από την όξυνση των προβλημάτων των εργαζομένων, όση καλή διάθεση –επαναλαμβάνω- και να έχουν οι άνθρωποι αυτοί που στελεχώνουν τις ανεξάρτητες αρχές, όπως στην προκειμένη περίπτωση το Συνήγορο του Πολίτη;
Πώς θα αντιμετωπίσουν, για παράδειγμα, τη συρρίκνωση της κοινωνικής πρόνοιας, της υγείας, που θυσιάζονται στο βωμό του κέρδους, γιατί η εργοδοσία και το κράτος θέλουν να απαλλαγούν από αυτές τις υποχρεώσεις τους; Πώς θα αντιμετωπίσουν τους άλλους τομείς της κοινωνικής πρόνοιας, όταν με τον ίδιο στόχο οι κυρίαρχες δυνάμεις, το κράτος και η εργοδοσία, θέλουν να απαλλαγούν;
Και γι’ αυτό έχουν βρει τη φόρμουλα, τον τρόπο είτε να μεταθέτουν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση είτε να συρρικνώνουν τις υπηρεσίες αυτές είτε, εν πάση περιπτώσει, να τα φορτώνουν στους δήμους, στις κοινότητες, στην πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση, χωρίς να δίνουν τους ανάλογους πόρους, βάζοντάς τους το μαχαίρι στο λαιμό, κόψτε το σβέρκο σας, βρείτε πόρους, βάλτε φόρους, βάλτε τέλη, για να μπορέσετε να λειτουργήσετε αυτές τις υπηρεσίες.
Δεν είναι τυχαίο ότι εκεί που προωθήθηκαν τέτοια ακριβώς μέτρα, τέτοιες ακριβώς πολιτικές, φτάσαμε στην κατάσταση, όπως για παράδειγμα στην πιο πλούσια χώρα του κόσμου, ο ένας στους έξι να μην έχει στοιχειώδεις υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας.
Πώς θα αντιμετωπίσει ο Συνήγορος του Πολίτη, όσο καλή διάθεση και πρόθεση και να έχει, όσες παρεμβάσεις και να κάνει, όλα αυτά τα προβλήματα που δημιουργείτε; Πώς θα προστατευτούν τα δικαιώματα του παιδιού, όταν οι γονείς τους καταδικάζονται να ζουν με μισθούς των 400 και των 500 ευρώ, όταν σήμερα εκατοντάδες χιλιάδες άνεργοι δεν έχουν ούτε αυτό το πενιχρό επίδομα της ανεργίας των 350 ευρώ;
Πώς θα προστατευτούν τα δικαιώματα του παιδιού, όταν ακολουθούνται πολιτικές, οι οποίες κλείνουν το δρόμο για τη μόρφωση, όταν η μόρφωση γίνεται εμπόρευμα, που για να μπορέσει να την αποκτήσει κάποιος, θα πρέπει να την ακριβοπληρώσει; Πώς θα προστατευτούν τα δικαιώματα του παιδιού, το δικαίωμα στον ελεύθερο χρόνο, το δικαίωμα στις διακοπές, στην αναψυχή, όταν οι οικογένειές τους καταδικάζονται σε συνθήκες φτώχειας και ολοένα μεγαλύτερης όξυνσης των προβλημάτων;
Θέλετε να το δούμε και από μια άλλη πλευρά; Είναι τυχαίο ότι οι παρατηρήσεις οι οποίες γίνονται επανειλημμένα όλα αυτά τα χρόνια και από το Συνήγορο του Πολίτη, όσον αφορά τα δικαιώματα του ανθρώπου, δεν οδηγούν σε ουσιαστική αντιμετώπιση;
Επανειλημμένα επισημαίνεται το ζήτημα της αστυνομικής αυθαιρεσίας στις σωματικές έρευνες, σε συλλήψεις κ.λπ.. Γιατί δεν αντιμετωπίζεται το πρόβλημα αυτό; Είναι γιατί υπάρχουν κάποιοι κακοί αμετανόητοι; Όχι. Είναι ακριβώς γιατί το όλο κλίμα, ο κύριος προσανατολισμός των Σωμάτων Ασφαλείας είναι η αντιμετώπιση του λαϊκού κινήματος, η αντιμετώπιση των εργαζομένων.
Είναι ακριβώς αποτέλεσμα των επιλογών που έχουν υιοθετηθεί και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ, με τη σύμφωνη γνώμη και των δικών μας κυβερνήσεων οι πολιτικές που θέλουν να αναγορεύουν σαν τον υπ’ αριθμόν ένα εχθρό τον «εχθρό λαό». Χαφιεδοκάμερες, παρακολούθηση, ηλεκτρονικό φακέλωμα, τρομοκρατία στους χώρους δουλειάς.
Να, λοιπόν, ποια είναι η κατάσταση και να μέσα σε ποιο κλίμα εκτρέφονται και τέτοιου είδους φαινόμενα. Να γιατί δεν αντιμετωπίζονται ακόμα και τέτοια απλά ζητήματα, τα οποία επισημαίνονται επανειλημμένα και από τις διάφορες εκθέσεις του Συνηγόρου του Πολίτη.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Για να ολοκληρώσω, για να αντιμετωπιστούν ριζικά τα προβλήματα αυτά, για να υπάρχει ποιότητα ζωής ανάλογη με τα σύγχρονα επιτεύγματα της επιστήμης, της τεχνικής, για να υπάρχουν σύγχρονες υπηρεσίες στους τομείς της υγείας και της πρόνοιας, αντίστοιχες με τα μεγάλα άλματα της επιστήμης και της τεχνικής, για να μπορούν τα παιδιά να ζουν σε έναν κόσμο, που δεν θα φοβούνται το μέλλον, σε έναν κόσμο που θα τους εξασφαλίσει μια ανθρώπινη ζωή, χρειάζονται βαθιές, ριζικές αλλαγές.
Πολιτικό είναι το πρόβλημα. Χρειάζονται βαθιές, ριζικές αλλαγές σε επίπεδο οικονομίας και κοινωνίας. Χρειάζεται τα μεγάλα μέσα παραγωγής να γίνουν κοινωνική ιδιοκτησία, ώστε ο πλούτος, ο κοινωνικός πλούτος να ανήκει σε αυτούς που τον παράγουν και όχι στους επιχειρηματίες, στους καπιταλιστές που έχουν τα μέσα παραγωγής. Χρειάζονται ριζικές αλλαγές, που απαιτούν βεβαίως μια άλλη εξουσία, τη λαϊκή εξουσία.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Πρέπει να ολοκληρώσετε, κύριε συνάδελφε.
ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΚΑΝΤΑΡΤΖΗΣ: Ένα λεπτό να ολοκληρώσω, κυρία Πρόεδρε.
Οι εργαζόμενοι έχουν τη δύναμη να ανατρέψουν τα χειρότερα, έχουν τη δύναμη να διεκδικήσουν λύση στα προβλήματά τους. Προϋπόθεση, πριν απ’ όλα είναι η αλλαγή του συσχετισμού των δυνάμεων σε όλα τα επίπεδα.
Το κίνημα θα αποκτήσει ακόμη περισσότερη ικανότητα, οι εργαζόμενοι θα έχουν ακόμη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στους αγώνες τους, στο βαθμό που οι ιδέες αυτές θα κερδίζουν έδαφος. Στο βαθμό που οι ιδέες της λαϊκής εξουσίας και της λαϊκής οικονομίας θα κερδίζουν έδαφος, τότε και η εργατική τάξη, οι εργαζόμενοι θα γίνουν πολύ πιο ικανοί να φράξουν το δρόμο στα χειρότερα που έρχονται, να διεκδικήσουν και να αποσπάσουν λύσεις.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Τελείωσε ο χρόνος σας.
ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΚΑΝΤΑΡΤΖΗΣ: Και η ζωή έδειξε ότι η κοινωνική απελευθέρωση, η κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, η λύση στα προβλήματα δεν μπορούν να έρθουν απ’ έξω, παρά μόνο θα είναι αποτέλεσμα της πάλης και του αγώνα της εργατικής τάξης και των εργατικών στρωμάτων.
Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Κι εγώ σας ευχαριστώ.
Το λόγο έχει ο κ. Φώτης Κουβέλης, Βουλευτής του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και Κοινοβουλευτικός του Εκπρόσωπος.
ΦΩΤΗΣ ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, υποστήριξα στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής ότι η Ανεξάρτητη Αρχή Συνήγορος του Πολίτη δικαιολογεί την ίδρυση των ανεξαρτήτων αρχών. Και το λέω με την έννοια ότι το έργο που επιτελεί είναι σημαντικό, τόσο ο Συνήγορος όσο και οι βοηθοί συνήγοροι, αλλά και όλο το επιστημονικό και άλλο προσωπικό που εργάζεται στην Ανεξάρτητη Αρχή Συνήγορος του Πολίτη. Είναι η πολλοστή φορά που διαπιστώνουμε το σημαντικό έργο που έχει επιτελέσει και ο λόγος οφείλει να είναι λόγος συγχαρητηρίων και προς το συνήγορο, αλλά και προς τους βοηθούς συνηγόρους.
Η συζήτηση, όμως, στην Ολομέλεια, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, των πορισμάτων της κάθε ανεξάρτητης αρχής αποκτά νόημα από την ώρα που τα συμπεράσματα και οι πορισματικές κρίσεις των ανεξαρτήτων αρχών υιοθετούνται, αξιοποιούνται και προτρέπουν την ευρύτερη διοίκηση να συμμορφώνεται προς όλα εκείνα που υποδεικνύουν οι ανεξάρτητες αρχές, με το δεδομένο ότι οι ανεξάρτητες αρχές δραστηριοποιούνται κυρίως στον ευαίσθητο χώρο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ατομικών ελευθεριών, εκεί δηλαδή που παραδοσιακά η εκτελεστική εξουσία με τον εγγενή αυταρχισμό της δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει ούτε την αναγκαία ουδετερότητα αλλά ούτε και να προστατεύσει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ατομικές ελευθερίες.
Είναι σημαντικά αυτά τα οποία καταγράφονται στην ετήσια έκθεση του έτους 2006 του Συνηγόρου του Πολίτη. Αναφερόμενος στον κύκλο δικαιωμάτων του ανθρώπου, δεν είναι δυνατόν να μην αναφερθεί κάποιος στην επισήμανση ότι εξακολουθεί η υφιστάμενη και μάλιστα με έντονο τρόπο πολλές φορές, η αυθαίρετη συμπεριφορά αστυνομικών. Και σημειώνεται στην έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη, στη βάση συγκεκριμένων αναφορών, δηλαδή πραγματικών περιστατικών, ότι και αυθαίρετες σωματικές έρευνες έχουμε και αυθαίρετες προσαγωγές πολιτών στα αστυνομικά τμήματα. Όπως επίσης –και λυπάμαι, κύριε Υπουργέ, που απουσιάζει ο Υπουργός Δικαιοσύνης- καταγράφεται και διαπιστώνεται ότι παρακωλύεται ο Συνήγορος του Πολίτη να έχει την αναγκαία και δικαιούμενη εκ μέρους του πρόσβαση στα σωφρονιστικά καταστήματα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.
Κύριε Υπουργέ, είμαι βέβαιος ότι βλέποντας και εσείς την έκθεση, δεν θα είστε ευχαριστημένος όταν ο Συνήγορος του Πολίτη, τεκμηριωμένα, επισημαίνει ότι έχουμε τη διατήρηση ενός θυλάκου ανέξελεγκτης διοικητικής δράσης σε ζητήματα που αφορούν, για παράδειγμα, την ιθαγένεια, ή σε ζητήματα που έχουν σχέση με την αντιμετώπιση των ετεροδόξων, αλλά και για θέματα τα οποία αναφέρονται στη θρησκευτική εκπαίδευση. Και είναι καιρός, κύριε Υπουργέ των Εσωτερικών, να υιοθετήσετε τις προτάσεις που κάνει ο Συνήγορος του Πολίτη, αναφερόμενος στον κύκλο των δικαιωμάτων του ανθρώπου για τη διοικητική εξυπηρέτηση των μεταναστών.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, βεβαίως, το ζήτημα της κοινωνικής προστασίας είναι τεράστιο, αλλά ο Συνήγορος του Πολίτη και ο αντίστοιχος βοηθός συνήγορος, διαπιστώνουν ότι εξακολουθούν να υπάρχουν μεγάλα και σημαντικά προβλήματα διοικητικής διαδικασίας, τα οποία αναφέρονται στην πλημμελή ενημέρωση των πολιτών, αναφορικά με τα δικαιώματά τους.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ο λόγος δεν είναι υπερβολικός, αλλά σήμερα θα έπρεπε να είναι εδώ όλοι οι αρμόδιοι Υπουργοί της Κυβέρνησης, διότι ο Συνήγορος του Πολίτη αναφέρεται σε όλες τις αρμοδιότητες του συνόλου των μελών του Υπουργικού Συμβουλίου. Η ποιότητα ζωής, η προστασία του οικιστικού και του εν γένει περιβάλλοντος είναι ζητήματα τα οποία με την παρέμβασή του, με τη διαμεσολάβησή του ανέδειξε και καταγράφει στην ετήσια έκθεση ο Συνήγορος του Πολίτη.
Επίσης, γίνεται ειδική αναφορά στο εξαιρετικά κρίσιμο ζήτημα της διαχείρισης των υδάτων. Όμως, σε ποιο βαθμό το αρμόδιο Υπουργείο, ο αρμόδιος Υπουργός ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., υιοθέτησε ή θα υιοθετήσει αυτά τα οποία καταγράφει η ετήσια Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη; Και επαναλαμβάνω και επανέρχομαι σε αυτό το ζήτημα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, για το λόγο ότι, εάν δεν αξιοποιούνται και δεν δεσμεύουν οι προτάσεις και οι απόψεις των ανεξαρτήτων αρχών και εν προκειμένω του Συνηγόρου του Πολίτη, τότε αναφερόμαστε σε επιφάσκοντα στοιχεία, τα οποία δεν έχουν καμμία σχέση με την ουσία του ζητήματος και ουσία είναι να αντιμετωπίζονται όλα εκείνα τα οποία επισημαίνονται.
Περαιτέρω, είναι ακριβές –και το θεωρώ θετικό- ότι αναφορικά με τη σχέση μεταξύ κράτους και πολίτη, ο Συνήγορος του Πολίτη διαπιστώνει ότι η διοίκηση αρχίζει και αποδέχεται τη διαμεσολάβηση του, δηλαδή τη διαμεσολάβηση του Συνηγόρου του Πολίτη. Φαίνεται πως έχει αρχίσει μία οικείωση των στελεχών της διοίκησης με αυτά τα οποία παρατηρεί και γι’ αυτά τα οποία διαμεσολαβεί ο Συνήγορος του Πολίτη. Υπάρχουν κάποια βήματα, αλλά η απόσταση που πρέπει να διανυθεί, είναι εξαιρετικά μεγάλη.
Όμως, παρά το γεγονός ότι η διοίκηση δείχνει να αποδέχεται τη διαμεσολάβηση του Συνηγόρου του Πολίτη, εξακολουθούν να υφίστανται ζητήματα τα οποία αναφέρει η Έκθεση -πάντα στα στοιχεία της Έκθεσης αναφέρομαι και εγώ- εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλο πρόβλημα επαφής των πολιτών με τη Δημόσια Διοίκηση και καταγράφεται αυτό το οποίο όλοι μας γνωρίζουμε, η κακή συμπεριφορά πολλών υπαλλήλων προς τους πολίτες, οι οποίοι προστρέχουν στη Δημόσια Διοίκηση, για να αντιμετωπίσουν προβλήματα τα οποία είναι αρμοδιότητές της. Αυτά, κύριε Υπουργέ, πρέπει να σας δεσμεύσουν ως επιλογές, προκειμένου να αξιοποιηθούν και υπαρκτές διαδικασίες, αλλά και άλλες που πρέπει να δρομολογηθούν, έτσι ώστε να αντιληφθούν κάποιοι δημόσιοι υπάλληλοι ότι δεν διαχειρίζονται ατομικές τους υποθέσεις, αλλά υποθέσεις που αναφέρονται στους πολίτες, δηλαδή στο συλλογικό συμφέρον.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αισθάνομαι την υποχρέωση να κάνω ειδική αναφορά στο Συνήγορο του Πολίτη και στο Βοηθό Συνήγορο για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Εδώ έχουν γίνει πολλά και σημαντικά πράγματα μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, εάν δεν απατώμαι, μέσα σε διάστημα τριών ετών. Βεβαίως, και στο σημείο αυτό ο Συνήγορος του Πολίτη αναφέρεται στη μη εφαρμογή ή -ας είμαι επιεικής -στην εν μέρει εφαρμογή της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Ο Συνήγορος του Πολίτη και ο Βοηθός Συνήγορος για τα Δικαιώματα του Παιδιού επίμονα και έντονα έχουν αναφερθεί στην προσβολή της προσωπικότητας του παιδιού από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και τίποτα δεν έχει γίνει μέχρι τώρα. Ελπίζουμε στη βάση μίας πρόσφατης δέσμευσης του αρμόδιου Υπουργού Επικρατείας ότι επιτέλους είναι δυνατόν να δρομολογηθούν κάποιες διαδικασίες και να ληφθούν κάποια μέτρα, προκειμένου να προστατευθούν τα δικαιώματα του παιδιού ως προς την προσβολή τους από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Θα μπορούσαμε να συζητάμε διεξοδικότερα για ένα τέτοιο θέμα, αλλά επειδή η κλεψύδρα με παρακολουθεί, θα ολοκληρώσω.
Ιδρύματα παιδικής προστασίας με έλλειψη ειδικού επιστημονικού προσωπικού, ελλείψεις αναφορικά με την αντιμετώπιση παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, παραλείψεις, παράνομες συμπεριφορές του κράτους απέναντι σε ασυνόδευτα αλλοδαπά παιδιά, όλα αυτά είναι ζητήματα τα οποία πρέπει να αντιμετωπιστούν, εάν όντως η εκτελεστική εξουσία και εμείς θέλουμε να αξιοποιήσουμε την Έκθεση του έτους 2006 του Συνηγόρου του Πολίτη.
Επίσης, κύριε Υπουργέ -και είναι της δικής σας αρμοδιότητας- επισημαίνει ο Συνήγορος του Πολίτη ότι υπάρχουν πολλά προβλήματα, αναφορικά με την ένταξη παιδιών Ρομά στο εκπαιδευτικό σύστημα.
Τέλος, αναφερόμενος πάντοτε στα δικαιώματα του παιδιού, ο Συνήγορος του Πολίτη, για άλλη μία φορά, προειδοποιεί και επισημαίνει ότι η παιδική εργασία, η παιδική εκμετάλλευση, είναι παρούσα και πρέπει αυτό το τεράστιο πρόβλημα να απασχολήσει την Κυβέρνηση.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ολοκληρώνοντας, οφείλω για άλλη μία φορά να συγχαρώ το Συνήγορο του Πολίτη και τους βοηθούς συνηγόρους για το σημαντικό έργο που επιτελούν.
Σας ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Ευχαριστώ, κύριε συνάδελφε.
ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εσωτερικών): Κυρία Πρόεδρε, παρακαλώ το λόγο.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Θέλετε να κάνετε παρέμβαση; Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.
ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εσωτερικών): Κυρία Πρόεδρε, δεν θέλω να κάνω παρέμβαση. Απλώς, για τη διευκόλυνση της συζήτησης, θα ήθελα να καταθέσω δύο εκθέσεις, επειδή, όπως είναι ευνόητο, παρά την έκκληση του κ. Κουβέλη την οποία αντιλαμβάνομαι, από πλευράς και κυβερνητικής δουλειάς, αλλά και δουλειάς στο Κοινοβούλιο θα ήταν αδύνατο όλοι οι συναρμόδιοι Υπουργοί να είναι εδώ. Γι’ αυτό είναι εδώ ο Υπουργός Εσωτερικών, ο οποίος, επειδή έχει την ευθύνη της διευκόλυνσης του έργου του Συνηγόρου του Πολίτη, μπορεί να απολογείται –ας το πω έτσι- ή να μιλά και για τους άλλους συναδέλφους. Θα ήθελα, λοιπόν, να καταθέσω στα Πρακτικά και την έκθεση την οποία έχει υποβάλλει το Υπουργείο Δικαιοσύνης για τα θέματα του Υπουργείου Δικαιοσύνης -μιας και το ανέφερε ο κ. Κουβέλης- αλλά και την έκθεση του Υπουργείου Υγείας σε ό,τι αφορά τα αντίστοιχα θέματα, που ανέφεραν τόσο ο κ. Κουβέλης και άλλοι συνάδελφοι, ώστε να είναι στα Πρακτικά και όποιος θέλει να τις διαβάσει.
(Στο σημείο αυτό ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Προκόπης Παυλόπουλος καταθέτει για τα Πρακτικά τα προαναφερθέντα έγγραφα, τα οποία βρίσκονται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)
ΦΩΤΗΣ ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Κυρία Πρόεδρε, παρακαλώ το λόγο.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Ορίστε, κύριε Κουβέλη, έχετε το λόγο.
ΦΩΤΗΣ ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Κύριε Υπουργέ, αυτές οι εκθέσεις και τα έγγραφα των Υπουργείων θα έπρεπε να έχουν δοθεί στα μέλη του Κοινοβουλίου, προκειμένου να μπορούμε να συναξιολογήσουμε αυτά που πορισματικά συμπεραίνει ο Συνήγορος του Πολίτη με την Έκθεσή του, καθώς και αυτά τα οποία τα διάφορα Υπουργεία ισχυρίζονται. Βεβαίως, από την ώρα που κατατίθενται στα Πρακτικά, θα τα μελετήσουμε, αλλά νομίζω ότι η φροντίδα εκ μέρους των αρμοδίων Υπουργών θα έπρεπε να υπάρχει, έτσι ώστε όλοι και όλες εδώ μέσα να έχουμε τη δυνατότητα σήμερα -γιατί γνωρίζετε πάρα πολύ καλά ότι δεν θα υπάρξει άλλη διαδικασία συζητήσεως της συγκεκριμένης Εκθέσεως- να αξιοποιήσουμε αυτά τα στοιχεία.
ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εσωτερικών): Κυρία Πρόεδρε, παρακαλώ το λόγο.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.
ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εσωτερικών): Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να πω στον κ. Κουβέλη ότι σε μία τόσο γενική συζήτηση, όπως είναι αυτή για την Έκθεση, επιμέρους ζητήματα δεν μπορούν να συζητηθούν όλα ή να αναδειχθούν πλήρως σε επίπεδο κοινοβουλευτικό.
Κύριε συνάδελφε, εγώ θεωρώ ότι με το να τα πάρετε, μπορείτε κάλλιστα στην πορεία να αναδείξετε θέματα μέσω του κοινοβουλευτικού ελέγχου ad hoc, που είναι και σημαντικά σε οποιοδήποτε επίπεδο. Θα σας έλεγα μάλιστα –και το λέω προς όλους τους συναδέλφους- ότι ένας τρόπος σημαντικός θα ήταν από τη μία πλευρά η κλήση του Συνηγόρου, για παράδειγμα, στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας, που είναι και ο ρόλος της, αλλά και εδώ, εμένα θα με διευκόλυνε -γιατί δουλειά μου είναι να στηρίξω το θεσμό όσο μπορώ περισσότερο- να συζητήσουμε σε επίπεδο επερωτήσεων και για συγκεκριμένα θέματα. Γι’ αυτό σας λέω ότι είμαστε ανοικτοί και εγώ και οι συνάδελφοι -όπως είναι χρέος μας άλλωστε- στον κοινοβουλευτικό έλεγχο και ζητώ συγγνώμη που παρενέβην.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Κύριε Κουβέλη, θα μοιραστούν αμέσως αυτά που κατέθεσε πριν από λίγο ο κύριος Υπουργός.
Το λόγο έχει ο Βουλευτής του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού κ. Μαυρουδής Βορίδης.
ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ ΒΟΡΙΔΗΣ: Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, όπως ελπίζω να έχει καταστεί σαφές μέχρι σήμερα, εμείς έχουμε μία έντονα κριτική στάση απέναντι στις λεγόμενες «ανεξάρτητες αρχές». Να θυμίσω απλώς ότι η στάση μας αυτή στηρίζεται σε δύο βασικά επιχειρήματα.
Το πρώτο είναι ότι δεν υπάρχουν στην πολιτική διαδικασία πραγματικά ουδέτερες αρχές, αλλά οι αρχές αυτές μέσα στην πολιτική λειτουργία έχουν συγκεκριμένη ιδεολογικοπολιτική ταυτότητα. Αυτό το επιχείρημα, λίγο πιο στρατευμένα, το ανέπτυξε ο συνάδελφος του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Το δεύτερο είναι ότι θρυμματίζεται –κατά την άποψή μας- η συνολική ευθύνη που πρέπει να υπάρχει σε αυτούς που είναι πολιτικά υπεύθυνοι και που πρέπει να καταλογίζεται σε αυτούς και που ο τρόπος καταλογισμού της είναι πρωτίστως και κυρίως η δημοκρατική διαδικασία τόσο στο επίπεδο του Κοινοβουλίου όσο και στο επίπεδο της κυβερνητικής λειτουργίας, αλλά πρωτίστως και κυρίως στο επίπεδο της κοινωνίας.
Η συγκεκριμένη Ανεξάρτητη Αρχή, ο Συνήγορος του Πολίτη, δείχνει να είναι η αρχή που κατ’ αρχήν θα μπορούσε να αντισταθεί ευχερέστερα σε αυτού του τύπου την κριτική. Με αυτήν την έννοια είμαστε απέναντί της, ίσως, λιγότερο επικριτικοί από ότι θα είμαστε και είμαστε σε άλλες ανεξάρτητες αρχές.
Οφείλω να επισημάνω ως εξαιρετικά θετικό το υψηλότατο επίπεδο με το οποίο πληρώνονται οι θέσεις του προσωπικού του Συνηγόρου του Πολίτη, αλλά -επειδή έχω και ιδία αντίληψη- και το πρόσωπο του Συνηγόρου και των Βοηθών Συνηγόρου του Πολίτη. Είναι ένα εξαιρετικά υψηλό επιστημονικό επίπεδο και νομίζω ότι αυτό θα ήταν ένα καλό παράδειγμα, μιας και μπορούμε από ό,τι φαίνεται –γιατί υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι στην Ελλάδα- να βρίσκουμε τέτοιους ανθρώπους στην Ελλάδα. Είναι όμως απορίας άξιο γιατί τους βρίσκουμε μόνο στο Συνήγορο του Πολίτη ή μόνο στις ανεξάρτητες αρχές και δεν τους βρίσκουμε γενικότερα στη Δημόσια Διοίκηση, προκειμένου να καλυφθούν αυτά τα κενά.
Αυτό είναι εξαιρετικά θετικό και νομίζω ότι εν πολλοίς, αν κανείς αποδεχθεί τη βασική του λειτουργία, πράγματι η λειτουργία του Συνηγόρου του Πολίτη έχει εξαιρετικά θετικά στοιχεία. Νομίζω όμως, ότι η λειτουργία του Συνηγόρου του Πολίτη μας δοκιμάζει πάνω ακριβώς σε αυτά τα επιχειρήματα, τα οποία σας ανέπτυξα προηγουμένως στη γενικότητά τους και θα ήθελα τώρα να τα εξειδικεύσω.
Ποιος είναι ο προορισμός του Συνηγόρου του Πολίτη; Πρώτον, η διαμεσολάβηση, λέει, για την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών, κυρίως σε περιπτώσεις που υπάρχουν παραβιάσεις τέτοιων δικαιωμάτων από την πλευρά του κράτους.
Δεύτερον, η τήρηση της νομιμότητας και τρίτον, η καταπολέμηση της κακοδιοίκησης.
Να πω αμέσως ότι εμείς αντιλαμβανόμαστε το πρώτο ως την κλασική μορφή της διοικητικής δυσλειτουργίας. Προσφεύγει ένας πολίτης σε κάποια διοικητική αρχή, δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί είτε λόγω της κακοτροπίας είτε λόγω της παραβάσεως είτε λόγω της παρανομίας, ο ίδιος ο διοικητικός μηχανισμός στον οποίο προσφεύγει ιεραρχικά δεν μπορεί να λύσει το θέμα και χρειάζεται κάποιον τρίτο προκειμένου να προσφύγει γρήγορα και αποτελεσματικά για να μπορέσει να βρει το δίκιο του. Ως εκεί νομίζω ότι καταλαβαίνω τι γίνεται και ως εκεί μπορώ να αναγνωρίσω τη σημασία μιας αρχής έξω από το παραδοσιακό διοικητικό πλαίσιο που θα προστρέξει σε βοήθεια του πολίτη. Ως εκεί νομίζω ότι το έργο του Συνηγόρου του Πολίτη μπορεί κανένας να πει ότι είναι σημαντικό διότι παράγει θετικό προϊόν.
Καταπολέμηση της κακοδιοίκησης. Είναι ένα ερώτημα το οποίο ήδη επισημάνθηκε από προλαλήσαντα εισηγητή, το κατά πόσο μπορεί να υπάρξει πραγματική καταπολέμηση της κακοδιοίκησης με μια εισήγηση ή -να το πω και διαφορετικά- τι ακριβώς περιλαμβάνει η λέξη «κακοδιοίκηση» αν δεν εμπίπτει στο πρώτο. Πρόκειται για μια δυσλειτουργία που δεν θίγει δικαιώματα ή είναι ταυτόσημη με την προσβολή δικαιωμάτων, δικαιωμάτων όχι με τη στενή έννοια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά ακόμα του δικαιώματος που έχει ο κάθε πολίτης να εξυπηρετείται από τη Δημόσια Διοίκηση. Όχι απαραίτητα να πηγαίνουμε στον σκληρό πυρήνα προσβολών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά ακόμα και στο θέμα αυτής της λειτουργίας. Εάν εδώ εννοούμε αυτό, την καταπολέμηση της κακοδιοίκησης, τότε θα σας έλεγα ότι εν πολλοίς είναι μια εξειδίκευση του πρώτου σκοπού.
Τήρηση της νομιμότητας. Εδώ αρχίζουν και υπάρχουν πια δυσκολίες. Εγώ νόμιζα ότι τα ζητήματα της τηρήσεως της νομιμότητας κρίνονται από τα δικαστήρια. Νόμιζα ότι το ζήτημα του τι αποτελεί νόμιμο και μη νόμιμο, στα πλαίσια μια διοικητικής δυσλειτουργίας, ειδικώς εάν υπάρχουν παράνομες πράξεις, θα διαπιστωθεί με προσφυγή σε αυτό που λέμε δικαιοσύνη. Ποια είναι εδώ η παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη και κυρίως με ποια κριτήρια γίνεται;
Ούτως ή άλλως στο δίκαιο υπάρχει μια σχολή η οποία θεωρεί ότι διαμέσου της ερμηνείας μπορεί να ανοίξει πόρτες παρεμβάσεως, στην πραγματικότητα, στην νομοθετική λειτουργία. Το έχει χρησιμοποιήσει και αναπτύξει εκτενώς ο Ρόναλντ Ντουόρκιν και αποτελεί μια συγκεκριμένη στρατηγική.
Εδώ λοιπόν, εγώ πρέπει να ξεκαθαρίσω τη δική μας θέση. Είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι στην υποκατάσταση τόσο της κυβερνητικής ευθύνης, όσο και της νομοθετικής λειτουργίας από οποιαδήποτε ανεξάρτητη αρχή. Και δεν αποδεχόμαστε –και να πού είναι το σημείο που συναντιέται στην πραγματικότητα αυτός ο κρίσιμος πυρήνας- ότι οι ανεξάρτητες αρχές είναι ουδέτερες, διότι στην πραγματικότητα κάνουν επιλογές οι οποίες έχουν πολιτικό χαρακτήρα.
Να πάρω μια σελίδα που έχω μπροστά μου. Εκκοσμίκευση της διοίκησης και δικαιώματα του ανθρώπου. Ερώτημα: Πρέπει ή όχι να έχουμε λαϊκό κράτος; Να χωριστεί η Εκκλησία από το κράτος; Να εκκοσμικευθεί με αυτή την έννοια η διοίκηση και σε ποιο βαθμό; Αυτό είναι κάτι το οποίο θα μου το πει μια ανεξάρτητη αρχή; Δεν είναι κάτι που θα το αποφασίσει κεντρικά και θεμελιακά η νομοθετική λειτουργία του κράτους με πρωτοβουλία της Κυβέρνησης, έτσι όπως ορίζεται μέσα στους νόμους μας; Βεβαίως, θα μου πείτε, ο Συνήγορος του Πολίτη δεν αποφασίζει τίποτα. Κάνει προτάσεις, συστάσεις. Εγώ όμως ρωτώ: Γιατί χρειαζόμαστε τη σύσταση μιας ανεξάρτητης αρχής σε ένα ζήτημα το οποίο, σε τελική ανάλυση, είναι βαθιά πολιτικό; Ποια είναι η νομιμοποίηση αυτής της αρχής για να πάρει θέση σε ένα πολιτικό ζήτημα; Από πού; Εμείς όλοι εδώ τοποθετούμαστε γιατί έχουμε μια βασική νομιμοποίηση: Εξελέγημεν. Με τις διαφορές μας, με τις διαφωνίες μας, με τις αντιρρήσεις μας, με όλα τα ζητήματα, αν θέλετε, που πρέπει να συνθέσουμε μέσα στην κοινοβουλευτική διαδικασία, αλλά η βασική μας νομιμοποίηση, για να μιλήσουμε πολιτικά και αξιακά είναι μία, το ότι εξελέγημεν. Το ίδιο και η Κυβέρνηση που έχει το βάρος της νομοθετικής πρωτοβουλίας.
Ποία η χρεία συστάσεων ως προς το πώς θα τοποθετηθούμε σε βαθύτατα πολιτικά ζητήματα; Ποία η χρεία –διαβάζω- για τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζεται το δόγμα στο βιβλίο Θρησκευτικών της Α΄ τάξης του ενιαίου λυκείου; Γιατί χρειάζομαι μια ανεξάρτητη αρχή για να μου πει τι θα λέει το βιβλίο Θρησκευτικών της Α΄ λυκείου; Γιατί νομιμοποιείται μια ανεξάρτητη αρχή να κάνει συστάσεις γι’ αυτό; Η απάντηση που θα μπορούσε να δοθεί είναι: Γιατί όλος ο κόσμος νομιμοποιείται να μιλάει για οτιδήποτε. Εγώ, με αυτήν την έννοια είμαι πάρα πολύ υπέρ. Αλλά, είμαι πάρα πολύ εναντίον στο να συγκροτείται μια αρχή η οποία, σε τελευταία ανάλυση, θα χρησιμοποιήσει συγκεκριμένες ερμηνευτικές προσεγγίσεις προκειμένου να υποδείξει στη διοίκηση, με την μορφή των συστάσεων, το προς τα πού πρέπει να πάει το πράγμα. Το πού πρέπει να πάει το πράγμα δεν θα μας το λένε οι ανεξάρτητες αρχές. Το πού πρέπει να πάει το πράγμα θα το λέει το κυρίαρχο νομοθετικό όργανο του ελληνικού λαού. Θα το λέει το ελληνικό Κοινοβούλιο και κανένας άλλος. Με την ευθύνη της Κυβέρνησης να λάβει την νομοθετική πρωτοβουλία και να πάρει θέση πάνω σε αυτό.
Νομίζω, λοιπόν, αναγνωρίζοντας το σημαντικό έργο το οποίο συντελεί στα θέματα της διευκολύνσεως του πολίτη με τη σχέση του με τη διοίκηση, ειδικά όταν υπάρχουν ζητήματα που η διοίκηση κωφεύει, ότι πρέπει η ίδια η αρχή να είναι εξαιρετικά προσεκτική. Δεν βρίσκεται για να μας υποδεικνύει τι θα κάνουμε, δεν βρίσκεται για να παίρνει πολιτική θέση, εάν θέλει να είναι ανεξάρτητη και ουδέτερη. Άλλως διακυβεύει η ίδια την αξία της και μπαίνει η ίδια σε μια διαδικασία πολιτικής λειτουργίας, οπότε τότε η μόνη νομιμοποίησή της είναι το να εκλέγεται και όχι βεβαίως να παίζει το ρόλο της ανεξάρτητης αρχής.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΛΑ.Ο.Σ)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα ότι τη συνεδρίασή μας παρακολουθούν από τα άνω δυτικά θεωρεία της Βουλής, αφού προηγουμένως ξεναγήθηκαν στους χώρους του Μεγάρου της Βουλής των Ελλήνων, σαράντα δύο μαθητές και μαθήτριες και επτά συνοδοί-δάσκαλοι από το Δημοτικό Σχολείο Αυλωναρίου Εύβοιας.
Βουλή τους καλωσορίζει.
(Χειροκροτήματα από όλες τις πτέρυγες της Βουλής)
Το λόγο έχει για οκτώ λεπτά ο Βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, κ. Δημήτριος Σταμάτης.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣ: Όχι δέκα;
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Δέκα είχαν οι εισηγητές, αυτό αποφασίσαμε.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣ: Ο κ. Σούρλας είχε πει για δέκα λεπτά. Εκτός εάν με αναγκάσετε να προσφύγω στο Συνήγορο του Πολίτη, για να υπερασπιστώ το δικαίωμά μου να μιλάω ένα εύλογο χρονικό διάστημα στη Βουλή.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Αυτήν τη διαδικασία συναποφασίσαμε όλοι. Παρακαλώ, προχωρήστε.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, συζητούμε σήμερα για την ετήσια Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη, της Ανεξάρτητης αυτής Αρχής που αναλαμβάνει διαμεσολαβητικό ρόλο μεταξύ πολιτών και δημοσίων υπηρεσιών, λειτουργώντας έτσι ως θεσμική εγγύηση ενός ατομικού δικαιώματος, του δικαιώματος των πολιτών να αναφέρονται εγγράφως στις αρχές.
Και εδώ θα απαντήσω εμμέσως στον κ. Βορίδη, ο οποίος ανεζήτησε την αιτία ύπαρξης της Ανεξάρτητης Αρχής του Συνηγόρου του Πολίτη και ο οποίος πολύ σωστά είπε ότι για ορισμένα κεντρικά ζητήματα μπορεί να αποφασίσει το Σώμα και αποφασίζει το Σώμα. Το θέμα όμως είναι σε ποιον θα μπορεί να απευθύνεται ο πολίτης ο οποίος νιώθει ότι αδικείται, ο πολίτης ο οποίος πιστεύει ότι η Δημόσια Διοίκηση δεν τον υπερασπίζεται και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δημιουργήθηκε αυτή η Ανεξάρτητη Αρχή, ο Συνήγορος του Πολίτη.
Η συζήτηση αυτή, ωστόσο, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς σε λίγους μήνες συμπληρώνονται δέκα χρόνια από την έναρξη λειτουργίας του Συνηγόρου του Πολίτη κατά τη διάρκεια των οποίων μπορούμε να πούμε ότι πέτυχε την αποστολή του και επέδειξε σημαντικότατο έργο προασπίζοντας τα δικαιώματα των πολιτών που απευθύνθηκαν σε αυτόν και συνέβαλαν στην καταπολέμηση της κακοδιοίκησης όπως άλλωστε προβλέπει και ο καταστατικός του νόμος.
Βέβαια, όταν μιλάμε, κύριε Υπουργέ ή κύριε Συνήγορε του Πολίτη, για κακοδιοίκηση ή ζητάμε να προασπίσουμε έναν πολίτη από τη Δημόσια Διοίκηση, πρέπει να σκεφθούμε λίγο αυτή η Δημόσια Διοίκηση πώς δημιουργήθηκε επί τόσα χρόνια, πώς επιμορφώθηκε επί τόσα χρόνια, ποιος δημιούργησε αυτό το κράτος, ώστε σήμερα ο πολίτης να χρειάζεται μια ανεξάρτητη αρχή στην οποία να καταφεύγει, για να υπερασπιστεί τον εαυτό του.
Είναι γεγονός ότι ο Συνήγορος του Πολίτη έχει μέχρι σήμερα καταφέρει να κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών, όπως άλλωστε αποδεικνύουν και οι ογδόντα δύο χιλιάδες περίπου αναφορές που δέχθηκε από την 1η Οκτωβρίου του 1998 ως στις 31 Δεκεμβρίου 2006. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύει κάθε χρόνο αυτή η ανεξάρτητη αρχή, καρποφορεί το 80% των περιπτώσεων στις οποίες το αίτημα του πολίτη ήταν βάσιμο. Το ποσοστό αυτό είναι θετικό και ενθαρρυντικό για το μέχρι τώρα έργο, αλλά και για τη μελλοντική πορεία της αρχής. Ωστόσο, όμως, σημειώνει ο Συνήγορος του Πολίτη, ο κ. Καμίνης, ότι το ποσοστό αυτό υπολείπεται συγκρινόμενο με όσα έχουν επιτύχει ομόλογοι θεσμοί άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που διαθέτουν κύρος και έχουν μεγάλη παράδοση. Αυτός είναι άλλωστε ο λόγος που ο Έλληνας Συνήγορος του Πολίτη καλείται να αντιμετωπίσει μια πολύ πιο σύνθετη αποστολή και να συμβάλει καθοριστικά στη μεταρρύθμιση της Δημόσιας Διοίκησης παρεμβαίνοντας με τρόπο άμεσο, ευέλικτο και ταχύ, επεξεργαζόμενος με συνθετικό τρόπο την εμπειρία του από την καθημερινή ενασχόληση με τα προβλήματα των πολιτών.
Δεν θα αναφερθώ σε άλλα επιμέρους νούμερα. Το έκαναν οι προηγούμενοι ομιλητές. Θέλω όμως να αναφερθώ, για να καταδείξω απευθυνόμενος στη Βουλή των Ελλήνων ότι η σημερινή Κυβέρνηση έχει πραγματικά ακούσει με ενδιαφέρον τις προτάσεις του Συνηγόρου του Πολίτη, έχει κάνει προσπάθειες σε σχέση με το νομοθετικό πλαίσιο το οποίο σήμερα στηρίζει την Ανεξάρτητη αυτή Αρχή και έχει πραγματικά προσπαθήσει να συμβάλει στη σωστή λειτουργία του θεσμού αυτού.
Ο Συνήγορος του Πολίτη πρέπει να σημειώσουμε ότι ιδρύθηκε με το ν. 2477/1997 και έτσι καθιερώθηκε ως ένας εξωτερικός μηχανισμός ελέγχου της Δημόσιας Διοίκησης, του οποίου η παρέμβαση καταλήγει στη διαμεσολάβηση, όπως προαναφέρατε και εσείς κύριοι συνάδελφοι, στις περιπτώσεις που το αίτημα του πολίτη θεωρείται βέβαιο. Έκτοτε, ανατέθηκαν στο Συνήγορο του Πολίτη νέες αρμοδιότητες.
Με το ν. 3094/2003 ανατέθηκαν στο Συνήγορο και τα καθήκοντα προάσπισης και προαγωγής των δικαιωμάτων του παιδιού, η ίδρυση του Συνηγόρου του Παιδιού ως πέμπτος κύκλος δραστηριότητας. Ταυτόχρονα, δόθηκε και η δυνατότητα να παρεμβαίνει και για προάσπιση των δικαιωμάτων, όχι μόνο όταν προσβάλλονται από δημόσιες υπηρεσίες, αλλά και από ιδιώτες. Επίσης, επεκτάθηκε η αρμοδιότητα της Αρχής στον χώρο της δραστηριότητας ενός κύκλου νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου, τα οποία με βάση ορισμένα κριτήρια εντάσσονται λειτουργικά στη Δημόσια Διοίκηση.
Κατά τη διάρκεια του 2004, ν. 3242 και ν. 3293, έλαβαν χώρα σημαντικές τροποποιήσεις και συμπληρώσεις στο ν. 3094 και στον κανονισμό λειτουργίας της αρχής, οι οποίες σε συνδυασμό με τη θέσπιση και άλλων νέων νομοθετικών διατάξεων επέφεραν ενίσχυση των αρμοδιοτήτων της αρχής και του διαμεσολαβητικού της ρόλου. Τυχόν υφιστάμενο πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη λαμβάνεται πλέον υπ' όψιν ως κριτήριο για τον καθορισμό του ύψους της καταβλητέας αποζημίωσης σε πολίτες, όταν δεν τηρούνται οι προθεσμίες διεκπεραίωσης των υποθέσεων από τη διοίκηση, οι οποίες προβλέπονται από τις διατάξεις του ν. 2690/1999. Ποινικοποίηση –και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό- της άνθησης συνεργασίας λειτουργού ή υπαλλήλου με τον Συνήγορο του Πολίτη, όπου πλέον το αδίκημα έγινε ιδιώνυμο. Ίδρυση του Συνηγόρου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ο οποίος αποτελεί πλέον νέο κύκλο δραστηριότητας της Ανεξάρτητης Αρχής.
Το 2005 και το 2006 πραγματοποιήθηκαν μεγάλες καινοτομίες, οι οποίες βασίζονται κυρίως στην εφαρμογή κοινοτικών οδηγιών για την καταπολέμηση των διακρίσεων είτε στον τομέα της απασχόλησης μεταξύ των δύο φύλων, είτε σε άλλους τομείς, όπως η θρησκεία, οι πεποιθήσεις, η ηλικία, οι σεξουαλικές προτιμήσεις.
Το 2005 με το ν. 3304 εισήχθησαν οι ακόλουθες διατάξεις:
Πρώτον, ενσωματώθηκε στην ελληνική έννομη τάξη η οδηγία 2000/43/ΕΚ, περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής στους τομείς της απασχόλησης, της εργασίας, της συμμετοχής σε σωματεία και περιβαλλοντικές οργανώσεις καθώς και στην εκπαίδευση, τις κοινωνικές παροχές και την πρόσβαση στη διάθεση και την παροχή αγαθών και υπηρεσιών που διατίθενται στο κοινό.
(Στο σημείο αυτό χτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα λίγο την ανοχή σας.
Δεύτερον, η οδηγία 2000/78 για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω θρησκείας ή πεποιθήσεων, ειδικών αναγκών, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού, ειδικά στον τομέα της απασχόλησης και της εργασίας.
Τρίτον, επέκταση της αρμοδιότητας του Συνηγόρου του Πολίτη, ώστε να μπορεί να διερευνά και ζητήματα διακριτικής μεταχείρισης δημοσίων υπαλλήλων.
Τέταρτον, δυνατότητα της Αρχής να διενεργεί σχετικές έρευνες και να δημοσιεύει ειδικές εκθέσεις για την εφαρμογή και την προώθηση των αρχών της οικείας νομοθεσίας.
Λόγω έλλειψης χρόνου πρέπει να κλείσω, κύριοι συνάδελφοι, λέγοντας μόνο δύο κουβέντες ακόμα και εξωτερικεύοντας δύο σκέψεις. Είναι σημαντικό πρώτα από όλα, ότι σήμερα συζητείται η Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη, η έκθεση των πεπραγμένων του 2006 στην Ολομέλεια της Βουλής. Είναι πολύ σημαντικό βήμα. Το δεύτερο που θέλω να πω είναι ότι οι προτάσεις που γίνονται από το Συνήγορο του Πολίτη και τους συνεργάτες του, τους οποίους συγχαίρω, είναι επίσης σημαντικές. Και είναι επίσης σημαντική η θέση της Κυβέρνησης και του Υπουργού, ο οποίος προχωρεί συνεχώς σε νομοθετικές ρυθμίσεις, έτσι ώστε να δώσει ακόμα περισσότερες διευκολύνσεις στη λειτουργία του θεσμού αυτού.
Πρέπει όμως να σας πω, κύριε Υπουργέ, απευθυνόμενος ειδικά σε σας, πρέπει να σας πω, κύριοι συνάδελφοι, ότι πρέπει να δούμε και την άλλη πλευρά του λόφου, να δούμε το θέμα της Δημόσιας Διοίκησης, να δούμε το θέμα της επιμόρφωσης των υπαλλήλων, να δούμε πώς ο πολίτης δεν θα έχει ανάγκη να προσφεύγει, είτε στον Συνήγορο του Πολίτη είτε σε άλλες ανεξάρτητες αρχές, όταν αυτή η Δημόσια Διοίκηση θα λειτουργεί υπέρ του και θα εγγυάται για τα ατομικά του δικαιώματα.
Έτσι λοιπόν, συγχαίρω τον κ. Καμίνη για τη νέα του θητεία, συγχαίρω τους συνεργάτες του για το έργο το οποίο έχουν κάνει και θέλω να σας πω ότι η Βουλή των Ελλήνων είναι πλάι σας, προκειμένου να προστατεύσουμε τον Έλληνα πολίτη.
Ευχαριστώ πολύ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Και εγώ σας ευχαριστώ.
Το λόγο έχει η κ. Θεοδώρα Τζάκρη Βουλευτής του ΠΑ.ΣΟ.Κ και παρακαλώ όλους να τηρείται ο χρόνος.
ΘΕΟΔΩΡΑ ΤΖΑΚΡΗ: Με λίγη ανοχή, κυρία Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Κυρία Τζάκρη, ακριβώς στο χρόνο σας παρακαλώ. Υπάρχουν πολλοί συνάδελφοι που έχουν δηλώσει ότι θέλουν να μιλήσουν.
Ορίστε, έχετε το λόγο.
ΘΕΟΔΩΡΑ ΤΖΑΚΡΗ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ο Συνήγορος του Πολίτη σε έξι περίπου μήνες συμπληρώνει δέκα χρόνια λειτουργίας. Αξίζει, λοιπόν, σήμερα, εκτός από μια προσεκτική μελέτη της Έκθεσης του Συνηγόρου, να κάνουμε και ένα συνολικό απολογισμό του έργου του για να διαπιστώσουμε την προσφορά του, τις πιθανές αδυναμίες του λόγω νομοθετικών κενών που διαπιστώθηκαν όλα αυτά τα χρόνια, τις ελλείψεις του και τις ανάγκες του, ούτως ώστε το έργο του να γίνει ακόμα περισσότερο παραγωγικό και αποτελεσματικό και να προβούμε στη μεγαλύτερη θωράκιση του θεσμού.
Πέραν δε όλων αυτών, αξίζει να δούμε πόσο η Δημόσια Διοίκηση αξιοποίησε τις προτάσεις και την εμπειρία του θεσμού. Το διαμεσολαβητικό έργο του Συνηγόρου όλα αυτά τα χρόνια μπορεί να θεωρηθεί σε γενικές γραμμές θετικό, αφού διεκπεραίωσε επιτυχώς πλήθος υποθέσεων, ενώ ως θετικό έχει καταγραφεί το έργο του και στη συνείδηση των πολιτών. Στατιστικά, ο Συνήγορος του Πολίτη από την αρχή της έναρξης της λειτουργίας του μέχρι το τέλος του 2006 αντιμετώπισε ογδόντα δύο χιλιάδες πεντακόσιες τριάντα πέντε αναφορές. Σύμφωνα, λοιπόν, με την Έκθεση του 2006, ο Συνήγορος του Πολίτη δέχθηκε τη χρονιά αυτή εννέα χιλιάδες εκατόν εξήντα δύο νέες αναφορές πολιτών. Εξ αυτών, θετική έκβαση και επίλυση των προβλημάτων που σχετίζονται με την κακοδιοίκηση είχε το 47,64% των υποθέσεων. Το ποσοστό αυτό μπορεί να θεωρηθεί γενικά ικανοποιητικό, αν σκεφθεί κανείς ότι η μη επίλυση των προβλημάτων κακοδιοίκησης ήταν μόνο το 5,26% των αναφορών και αδυναμία επίλυσης το 3,26%, ενώ μη διαπίστωση προβλήματος κακοδιοίκησης το 35,34% των υποθέσεων και διακοπή έρευνας το 8,53%.
Το ότι ο διαμεσολαβητικός ρόλος του Συνηγόρου του Πολίτη έγινε με τα χρόνια πιο αποτελεσματικός, περισσότερο αποδεκτός από τη διοίκηση και κατανοητός από τους πολίτες αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι, σύμφωνα με την Έκθεση του Συνηγόρου, παρατηρείται για δεύτερη συνεχή χρονιά βελτίωση της ανταπόκρισης της διοίκησης στο διαμεσολαβητικό έργο της Αρχής, ενώ σημαντική μείωση παρατηρείται και στον αριθμό των εκτός αρμοδιοτήτων αναφορών που δέχεται ο Συνήγορος. Δεν συνέβη όμως το ίδιο, τουλάχιστον όχι σε αρκετά ικανοποιητικό βαθμό, με τις υποδείξεις και τις παρατηρήσεις στις οποίες προέβη ο Συνήγορος προς τη Δημόσια Διοίκηση, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, την Αστυνομία, το Υπουργείο Δικαιοσύνης και τις λοιπές δημόσιες υπηρεσίες. Αυτό φαίνεται και από το γεγονός ότι και σε αυτήν την έκθεση, όπως και στις προηγούμενες, οι οικονομικές υπηρεσίες, τα ασφαλιστικά ταμεία, οι δήμοι, οι πολεοδομίες, οι δημόσιες υπηρεσίες υγείας κατέχουν το ρεκόρ της ταλαιπωρίας του πολίτη.
Οι περιβόητες προεκλογικές και μετεκλογικές εξαγγελίες για μεταρρύθμιση της Δημόσιας Διοίκησης, όχι μόνο ξεχάστηκαν εδώ και καιρό, αλλά αντίθετα η επέλαση της ρουσφετολογικής πολιτικής στη Δημόσια Διοίκηση, επιδείνωσε ακόμα περισσότερο τα υφιστάμενα προβλήματα. Περαιτέρω, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ιδιαίτερα σε θέματα πολεοδομίας, χωροταξίας και προστασίας του περιβάλλοντος και οι αντίστοιχες υπηρεσίες των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, συνεχίζουν, δυστυχώς, μέχρι σήμερα να παρουσιάζουν τραγική εικόνα, όχι μόνο στα ζητήματα εξυπηρέτησης των πολιτών, αλλά και στα φαινόμενα διαφθοράς, για την καταπολέμηση της οποίας δήθεν είχατε σχέδιο και όραμα, κύριε Υπουργέ, το οποίο στη συνέχεια ξεχάσατε.
Αντίθετα, σε γενικές γραμμές οι υποδείξεις του Συνηγόρου του Πολίτη που έγιναν δεκτές αφορούσαν κυρίως ανώδυνα από πολιτικής άποψης ζητήματα και σε πολλά θέματα υπήρξαν μεν θετικές αντιδράσεις στις υποδείξεις του Συνηγόρου και η υιοθέτηση προτάσεων σε θεσμικό επίπεδο, στις περισσότερες όμως περιπτώσεις η έκβαση των υποθέσεων δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ικανοποιητική. Για παράδειγμα, η επιρροή του στο πεδίο των δικαιωμάτων των αλλοδαπών και των αιτούντων άσυλο είναι σημαντική. Η Ελληνική Αστυνομία σε πολλές περιπτώσεις υιοθέτησε αυτούσιες τις υποδείξεις του Συνηγόρου σε κανονιστικές αποφάσεις και εγκυκλίους της αναφορικά με τη στάση των αστυνομικών απέναντι στους πολίτες. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με την έκθεση του Συνηγόρου, στην πράξη συχνά επιδεικνύονται αυταρχικές συμπεριφορές αστυνομικών, ιδίως όσον αφορά την προσαγωγή, τη χρήση καταναγκασμού, καθώς και η πλημμελής διερεύνηση σχετικών καταγγελιών από ανωτέρους τους.
Επίσης, όπως επισημαίνει η έκθεση του 2006, το Υπουργείο Δικαιοσύνης, παρά την εντατική συνεργασία του με επιμέρους σωφρονιστικά καταστήματα, περιορίζει την καλή του σχέση με την Αρχή στα ανώδυνα από πολιτικής άποψης ζητήματα της ενδοοικογενειακής βίας. Επιμένει να παρακωλύει συστηματικά την πρόσβαση του Συνηγόρου στα σωφρονιστικά καταστήματα για τη διερεύνηση συγκεκριμένων καταγγελιών, στάση που δεν είναι μόνο παράνομη και πολιτειακά προβληματική, αλλά έρχεται και σε αντίθεση με την εγκύκλιο του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Όσον αφορά, δε, στην ομαλοποίηση της κατάστασης των μεταναστών στη χώρα μας δεν υλοποιήθηκαν οι αναγκαίες διοικητικές διευθετήσεις, όπως η στελέχωση των υπηρεσιών, η επέκτασή τους και η δημιουργία νέων.
Επιπλέον, ο Συνήγορος του Πολίτη κατά το χειρισμό υποθέσεων που άπτονται του κύκλου της κοινωνικής προστασίας, κατέγραψε μεταξύ άλλων προβλήματα στο συντονισμό των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης, όταν καλούνται να συμπράξουν με την απονομή των κοινωνικοασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών παροχών στους πολίτες, με αποτέλεσμα τις τεράστιες καθυστερήσεις ακόμα και για χρόνια στην ολοκλήρωση των διαδικασιών. Οι προτάσεις του Συνηγόρου του Πολίτη για την επιμόρφωση των ασφαλιστικών οργάνων, για την ενσωμάτωση της πάγιας νομολογίας των δικαστηρίων στη νομοθεσία του Ι.Κ.Α., για την επέκταση του συστήματος μηχανοργάνωσης σε όλα τα ταμεία, για την ενημέρωση των ασφαλισμένων σε τακτά χρονικά διαστήματα δεν έχουν μέχρι στιγμής εισακουστεί.
Όσον αφορά δε τον κύκλο της ποιότητας ζωής που αφορά την προστασία των δασών, του πολιτιστικού, οικιστικού και εν γένει περιβάλλοντος ή τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας, ο Συνήγορος προβαίνει σε διαπιστώσεις που αφορούν την ανεπάρκεια εποπτείας και εφαρμογής του νομικού πλαισίου λόγω της πολυνομίας και του απαρχαιωμένου νομοθετικού πλαισίου και προτείνει κωδικοποίηση και συστηματοποίηση της σχετικής νομοθεσίας, απλούστευση της διοικητικής διαδικασίας αδειοδότησης, χορήγηση ευεργετικών μέτρων και κινήτρων για τους ιδιοκτήτες διατηρητέων ακινήτων, προτάσεις χρήσιμες, τις οποίες πολύ καλά θα κάνει η Δημόσια Διοίκηση να αποδεχθεί με σκοπό να βελτιώσει τις υποδομές και τις υπηρεσίες της.
Οι σχέσεις κράτους-πολίτη, ένας ακόμα από τους πέντε κύκλους με τους οποίους ασχολείται ο Συνήγορος, έχουν παρουσιάσει τα τελευταία χρόνια βελτίωση, η οποία έχει επέλθει σ’ ένα σημαντικό βαθμό με τη λειτουργία των Κ.Ε.Π., ένας θεσμός πράγματι επιτυχημένος, που σύμφωνα με την έκθεση του Συνηγόρου θεωρούνται από την κοινή γνώμη ως μια από τις πιο επιτυχημένες πρωτοβουλίες της Δημόσιας Διοίκησης, ένας θεσμός τον οποίο η Νέα Δημοκρατία ως αντιπολίτευση απαξίωνε, η αποδοχή όμως του θεσμού αυτού από την κοινωνία και η αποτελεσματικότητά του ανέτρεψε τα σχέδιά σας, κύριε Υπουργέ, και σας ανάγκασε να αναγνωρίσετε τη συμβολή του στην εξυπηρέτηση του πολίτη.
Ο Συνήγορος του Πολίτη από το 2003 έχει αναλάβει νομοθετικά και το ρόλο του συνηγόρου του παιδιού, που έχει κάνει πολύ σοβαρή δουλειά και στα θέματα που άπτονται των δικαιωμάτων του παιδιού, ενώ καταπέλτης είναι ο Συνήγορος του Πολίτη και για τις προσλήψεις εκτός διαδικασιών Α.Σ.Ε.Π.. Στις υποδείξεις του Συνηγόρου του Πολίτη για εξορθολογισμό του νομοθετικού πλαισίου και για τη συγκρότηση ενός σώματος ελάχιστων κοινών προδιαγραφών αντικειμενικότητας και αξιοκρατίας που θα διατρέχουν όλα τα στάδια μιας διαδικασία πρόσληψης προσωπικού στο δημόσιο τομέα και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, για τη σύνταξη ενός κώδικα πρόσληψης προσωπικού, για την αποτελεσματικότερη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων, για την υποχρέωση εξέτασης των ενστάσεων, για την αλλαγή του τρόπου κατάρτισης των συμβάσεων μίσθωσης έργου, για τον εκσυγχρονισμό και τη βελτίωση της απαρχαιωμένης νομοθεσίας, για την καθιέρωση ενός ευέλικτου προγραμματισμού προσλήψεων στο δημόσιο και για την ενίσχυση του εποπτικού ρόλου του Υπουργείου Εσωτερικών συστηματικά κωφεύετε, κύριε Υπουργέ.
Θα ήθελα, όμως, κλείνοντας, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, και παρατηρώντας τις διατάξεις του νόμου οι οποίες διέπουν τη λειτουργία του Συνηγόρου του Πολίτη, να διαπιστώσω ότι δεν έχει καμμία δυνατότητα επιβολής της νομιμότητας της διοίκησης και στην πραγματικότητα το μόνο που μπορεί να προσφέρει στον πολίτη είναι μια απόπειρα εξωδικαστικής επίλυσης της διαφοράς του με το δημόσιο, η οποία είναι χρήσιμη μεν για τις σχέσεις μεταξύ ιδιωτών, είναι όμως προβληματική ως προς τη σχέση του πολίτη με το δημόσιο και τούτο γιατί μπορεί να συγκαλύψει αυθαιρεσίες των οργάνων της διοίκησης και αναγκάζει τελικά τον πολίτη να υφίσταται μια ιδιότυπη συνδιαλλαγή με το δημόσιο για ζητήματα που άπτονται δικαιωμάτων του, τα οποία όμως αρνείται να γνωρίσει η διοίκηση. Σε κάθε περίπτωση, όμως, αν η διοίκηση δεν συμμορφωθεί στις προτάσεις του Συνηγόρου, ο τελευταίος δεν μπορεί να την αναγκάσει προς τούτο, αλλά θα αρκεστεί να δημοσιοποιήσει την άρνηση της υπηρεσίας και να παραπέμψει τον πολίτη τελικά στα δικαστήρια, στη δικαιοσύνη και τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων και των αιτημάτων του. Αυτό, όμως, φέρνει τον πολίτη τελικά σε δυσμενέστερη θέση, καθώς θα έχει στο μεταξύ καθυστερήσει στη δικαστική διεκδίκηση των αιτημάτων του, δεδομένου ότι δεν του επιτρέπεται βάσει του νόμου να απευθυνθεί παράλληλα και στο Συνήγορο του Πολίτη και στη δικαιοσύνη.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Πρέπει να ολοκληρώσετε. Έχει τελειώσει ο χρόνος σας.
ΘΕΟΔΩΡΑ ΤΖΑΚΡΗ: Ολοκληρώνω, κυρία Πρόεδρε, σε μισό λεπτό.
Είναι, λοιπόν, βασικό να ξεκαθαρίσουμε τις ακριβείς αρμοδιότητες και τις εξουσίες του Συνηγόρου του Πολίτη, ώστε να γίνει αποτελεσματικότερη η προσφορά των υπηρεσιών του στην ελληνική κοινωνία. Αν κριθεί ότι ο Συνήγορος του Πολίτη μπορεί να επιβάλλει την τήρηση της νομιμότητας στη διοίκηση προς όφελος του πολίτη, τότε πρέπει να του δώσουμε τα εφόδια ή και τους τρόπους επιβολής του νόμου στη διοίκηση και να μην τον εφοδιάζουμε μόνο με τη δυνατότητα να υποβάλλει προτάσεις μη δεσμευτικές για τη διοίκηση.
Κλείνοντας, κυρία Πρόεδρε, δεν νοείται σε μια ευνομούμενη κοινωνία ο Συνήγορος του Πολίτη να περιορίζεται μόνο στο να επιχειρεί τη συνδιαλλαγή και συμβιβαστική επίλυση των διαφορών μεταξύ ιδιώτη και διοίκησης, αλλά αυτό που απαιτείται είναι όπως ο Συνήγορος του Πολίτη ενεργήσει ως ουσιαστικός αρωγός των πολιτών στα νόμιμα αιτήματά τους και ως αρωγός της δικαιοσύνης στο έργο διαφύλαξης και τήρησης της νομιμότητας.
Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑ.ΣΟ.Κ.)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Και εγώ σας ευχαριστώ.
Το λόγο έχει τώρα η κ. Όλγα Κεφαλογιάννη, Βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας.
ΟΛΓΑ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πολύς λόγος γίνεται τον τελευταίο καιρό στη χώρα μας για τις ανεξάρτητες αρχές. Πιο συγκεκριμένα η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από το θεσμικό τους ρόλο, από το βαθμό της πραγματικής ανεξαρτησίας τους και το εύρος των αρμοδιοτήτων τους. Στο πλαίσιο αυτό αναπτύσσονται τάσεις που υποστηρίζουν ότι ο ρόλος των αρχών αυτών υποβαθμίζει μακροπρόθεσμα τη ρυθμιστική δυναμική του κράτους. Μια γεύση από τη σχετική επιχειρηματολογία είχαμε προηγουμένως από τον κ. Βορίδη του ΛΑ.Ο.Σ..
Θα ήθελα να απαντήσω ξεκάθαρα ότι οι ανεξάρτητες αρχές και έχουν λόγο ύπαρξης και παράγουν σημαντικό έργο. Το επιβεβαιώνει η νομική και σε κάποιες περιπτώσεις η συνταγματική τους κατοχύρωση. Συστάθηκαν για να εγγυώνται το σεβασμό στα ατομικά δικαιώματα την υγιή ανάπτυξη μιας σύγχρονης ανταγωνιστικής αγοράς και την αναβάθμιση της Δημόσιας Διοίκησης. Με άλλα λόγια συστάθηκαν για να καλύψουν ανάγκες της κοινωνίας και της αγοράς οι οποίες δεν πρέπει να κομματικοποιούνται ή να συνδέονται με την εξουσία. Με αυτό το πρίσμα οι ανεξάρτητες αρχές είναι πολύτιμοι θεσμοί που εφόσον ανταποκρίνονται με επιτυχία στον ιδιότυπο ρυθμιστικό τους ρόλο συμβάλλουν στην προαγωγή της δημοκρατίας μας.
Ο Συνήγορος του Πολίτη είναι ένα τέτοιο σημαντικό παράδειγμα συνέπειας και αποτελεσματικότητας που επιβεβαιώνει ότι το όποιο ρεύμα της αμφισβήτησης δεν θα πρέπει να παρασέρνει τις ανεξάρτητες αρχές στο σύνολό τους. Συμπληρώνοντας πλέον μια δεκαετία λειτουργίας έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη της ελληνικής κοινωνίας αλλά και των φορέων της Δημόσιας Διοίκησης. Συνεπής στους στόχους του ανταποκρίνεται σταθερά στο σύγχρονο μεσολαβητικό και ελεγκτικό ρόλο του σε πέντε κύκλους δραστηριοποίησης.
Αυτή η επιτυχία δεν είναι μια δική μου εκτίμηση αλλά προκύπτει από τα στατιστικά στοιχεία του Συνηγόρου σύμφωνα με τα οποία το 80% των περιπτώσεων αναφοράς, όπου το αίτημα είναι βάσιμο είχε αίσιο τέλος για τους πολίτες.
Αγαπητοί συνάδελφοι, με αφορμή τη σημερινή συζήτηση επί της ετήσιας Εκθέσεως του Συνηγόρου του Πολίτη για το 2006, θα ήθελα να σταθώ στα στοιχεία που αφορούν ιδιαίτερες πληθυσμιακές ομάδες, οι οποίες στο παρελθόν είχαν παραγκωνιστεί από την ατζέντα των πολιτικών και κοινωνικών προτεραιοτήτων του τόπου μας. Δηλαδή τους πολίτες που υφίστανται διακρίσεις, όπως γυναίκες, αλλοδαπούς, άτομα με αναπηρίες, μειονότητες και τα παιδιά, που υφίστανται σοβαρές συνέπειες από την παραβίαση των δικαιωμάτων τους.
Ο ν. 3304/2005 για την ίση μεταχείριση ανεξαρτήτως φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας, γενετήσιου προσανατολισμού, υπήρξε σημαντικό βήμα προς την εγγύηση των ατομικών δικαιωμάτων στη χώρα μας. Σημαντική καινοτομία αυτού του νόμου είναι ότι εκτός από το ρόλο του Συνηγόρου του Πολίτη ενίσχυσε και το ρόλο των μη κυβερνητικών οργανώσεων, που όμως σύμφωνα με την έκθεση του 2006 δεν έχουν αξιοποιήσει επαρκώς τις νέες θεσμικές τους δυνατότητες. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι υποβλήθηκαν στο Συνήγορο του Πολίτη μόλις δύο αναφορές, κατόπιν πρωτοβουλίας ή προτροπής από οργανώσεις που κινητοποιούνται σε ζητήματα ίσης μεταχείρισης.
Ένας δεύτερος νόμος, ο ν. 3488/2006 για την ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών στην απασχόληση, στην εκπαίδευση, στους όρους και τις συνθήκες εργασίας, ενίσχυσε ακόμη περισσότερο τις αρμοδιότητες του Συνηγόρου του Πολίτη που απολαμβάνει πλέον ρόλο φορέα επίβλεψης της ίσης μεταχείρισης των δύο φύλων στους προαναφερόμενους τομείς, αλλά και διαμεσολάβησης σε περιπτώσεις παραβίασης. Ο αυξημένος για το 2006 αριθμός αναφορών από πολίτες που κατήγγειλαν παραβιάσεις της ισότητας των ευκαιριών και των δικαιωμάτων τους, έφερε στο φως πολλές περιπτώσεις διακρίσεων λόγω φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής φύλου, ηλικίας και αναπηρίας.
Είναι ξεκάθαρο ότι δεν επαρκεί η νομοθετική ετοιμότητα της πολιτείας. Χρειάζεται η αρχή που θα εντοπίσει τις αδυναμίες, θα προτείνει μέτρα και θα δράσει για την αντιμετώπιση των παραβιάσεων. Γι’ αυτό είναι σημαντικός ο ρόλος του Συνηγόρου του Πολίτη στο βαθμό που πέτυχε σταδιακά και συνεχίζει να συμβάλλει στην καταπολέμηση των διακρίσεων στους τομείς της εκπαίδευσης και της απασχόλησης.
Το δεύτερο ζήτημα που θα ήθελα να θίξω προκύπτει από το σημαντικό και ελπιδοφόρο έργο που επιτελεί ο Συνήγορος του Πολίτη στο πεδίο της προστασίας των δικαιωμάτων του παιδιού. Αποστολή του είναι να εξετάσει το κατά πόσον τηρούνται οι ευθύνες της πολιτείας απέναντι στα παιδιά, όπως αυτές προκύπτουν από το Σύνταγμα, από τη σχετική διεθνή σύμβαση του Ο.Η.Ε. και από την ελληνική νομοθεσία που αναφέρεται στα δικαιώματα του παιδιού. Ο Συνήγορος του παιδιού διεκπεραίωσε το 2006, εβδομήντα έξι αναφορές. Οι τριάντα τρεις απ’ αυτές αφορούσαν την καταπάτηση των δικαιωμάτων του παιδιού και αντιμετωπίστηκαν με ενέργειες του Συνηγόρου του Πολίτη. Τα συμπεράσματα του κύκλου για τα δικαιώματα του παιδιού σε συνεργασία με μη κυβερνητικές οργανώσεις που ασχολούνται με τα δικαιώματα των παιδιών, όπως προκύπτουν από την έκθεση του 2006 είναι σημαντικά, αφού, αφ’ ενός καταδεικνύουν το σχετικό έλλειμμα πολιτικών για το παιδί και αφ’ ετέρου υπογραμμίζουν την υποχρέωση της πολιτείας να επενδύσει ακόμα περισσότερα στην οργάνωση των υπηρεσιών που ασχολούνται με τα παιδιά και να καταρτίσει ειδικό σχέδιο δράσης με κύριους θεματικούς άξονες τα παιδιά και τα μέσα ενημέρωσης, την πρόληψη και την καταπολέμηση της τιμωρίας, την εκπαίδευση για τα παιδιά των Ρομά, την κακοποίηση των παιδιών, την εγκληματικότητα των ανηλίκων, τα παιδιά με αναπηρίες.
Θα ήθελα να κλείσω με δύο παρατηρήσεις: Πρώτον, ο Συνήγορος του Πολίτη είναι μία ανεξάρτητη αρχή, η οποία προσφέρει πολλά και μπορεί να προσφέρει ακόμα περισσότερα στην ελληνική κοινωνία. Η σημασία του απορρέει από τη φύση του μεσολαβητικού του και ελεγκτικού ρόλου, αλλά και από τα παρελκόμενά του. Δηλαδή πετυχαίνει να διοχετεύσει προς τα κέντρα λήψης αποφάσεων τα προβλήματα των πολιτών που υφίστανται παραβίαση των δικαιωμάτων τους, ενώ παράλληλα τα συμπεράσματα της μεσολάβησης και οι προτάσεις του γίνονται συχνά το πρώτο σκαλοπάτι για την προσαρμογή αποτελεσματικών πολιτικών.
Δεύτερον, η δυναμική της κοινωνίας των πολιτών έχει προοπτική ενίσχυσης μέσα από τη θεσμικά προβλεπόμενη συνέργεια των μη κυβερνητικών οργανώσεων, με το Συνήγορο του Πολίτη. Σύμφωνα με την Έκθεση του 2006 σε κάποιες περιπτώσεις οι ΜΗ.ΚΥ.Ο. αξιοποίησαν αυτήν την ευκαιρία και σε κάποιες άλλες όχι. Κατά την άποψή μου, ο Συνήγορος του Πολίτη δεν εκτοπίζει τις μη κυβερνητικές οργανώσεις. Αντίθετα, κτίζει γέφυρες επικοινωνίας και συνεργασίας, έτσι ώστε η κοινωνία των πολιτών να παίξει μελλοντικά πιο καθοριστικά ρόλο στον εντοπισμό και στην αντιμετώπιση της παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εξαιτίας φαινομένων διαφθοράς και κακοδιοίκησης του δημόσιου τομέα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, από την Έκθεση του 2006 προκύπτει ότι ο Συνήγορος του Πολίτη είναι παράδειγμα ανεξάρτητης αρχής που λειτουργεί αποτελεσματικά και πετυχαίνει τους στόχους της με παραγόμενα οφέλη για την κοινωνία και την πολιτεία μας. Το πλήθος των πολιτών που τον εμπιστεύτηκαν και το εύρος των υποθέσεων που αντιμετώπισε επιτυχώς σε όλους τους τομείς της δραστηριότητάς του μας προτρέπουν να συνεχίσουμε δυναμικά να στηρίζουμε την ενίσχυση του ρόλου των ανεξάρτητων αρχών, όπως ο Συνήγορος του Πολίτη, που κατορθώνει με συνέπεια και επίγνωση της ευθύνης του να ανταποκρίνεται στο σύνθετο μεσολαβητικό και ελεγκτικό ρόλο του.
Επιτρέψτε μου να κλείσω με την ευχή μου για καλή θητεία του Συνηγόρου του Πολίτη και των βοηθών του.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Ο κ. Ρήγας έχει το λόγο.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΡΗΓΑΣ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχουν περάσει ήδη δέκα χρόνια από την έναρξη λειτουργίας ενός θεσμού, ο οποίος τυγχάνει συλλογικής αποδοχής, γιατί εκπληρώνει με επάρκεια τη θεσμική του αποστολή.
Η Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη για το 2006 που συζητάμε σήμερα είναι μία έκθεση καθρέφτης, όπου αποτυπώνονται οι ασχήμιες, θα έλεγε κάποιος, οι ρυτίδες, οι ουλές της Δημόσιας Διοίκησης. Ταυτόχρονα μέσα απ’ αυτήν την Έκθεση προκύπτουν πολύ χρήσιμες, επίκαιρες και ιδιαίτερα πολύτιμες προτάσεις και υποδείξεις προς την εκτελεστική εξουσία για την αναβάθμιση της λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης.
Η ίδρυση του Συνηγόρου του Πολίτη συνέπεσε με μία αλλαγή της φιλοσοφίας σε ευρωπαϊκό, αλλά και σε ελληνικό επίπεδο για την αλλαγή του ρόλου της Διοίκησης και του κράτους, φέρνοντας στο επίκεντρο τον πολίτη. Το κράτος και η Διοίκηση από ένα όργανο εξυπηρέτησης της πολιτικής εξουσίας μετατρέπονται σε χώρο παροχής και παραγωγής υπηρεσιών ποιότητας για τους πολίτες. Αυτό ήλθε να υπηρετήσει ο Συνήγορος του Πολίτη. Εισήγαγε όμως μέσα στο διοικητικό μας πολιτισμό και άλλες έννοιες. Διαμεσολαβώντας ανάμεσα στον πολίτη και στη διοίκηση, «σπρώχνει», εξαναγκάζει τη Διοίκηση σε μία εξωδικαστική δημόσια λογοδοσία. Αυτό ενισχύει τη διαφάνεια και την αντικειμενικότητα. Με αυτόν τον τρόπο υποχρεώνεται η Δημόσια Διοίκηση όχι απλά να απαντήσει, αλλά και να αιτιολογήσει την απάντησή της.
Άλλη μία έννοια, λοιπόν, η οποία εισάγεται όχι μόνο της απάντησης αλλά και της αιτιολογημένης απάντησης της δημόσιας διοίκησης. Και είναι γεγονός ότι η Δημόσια Διοίκηση στην Ελλάδα είχε ένα σοβαρό έλλειμμα διοικητικής κουλτούρας, είχε ένα σοβαρό έλλειμμα στο να απαντάει έγκαιρα και αιτιολογημένα στους πολίτες και να λογοδοτεί εμμέσως για τις πράξεις και τη λειτουργία της. Ο Συνήγορος, λοιπόν, του Πολίτη πιστεύω ότι συνέβαλε ουσιαστικά στην αναβάθμιση της λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης αλλά και στην ευαισθητοποίηση και την κινητοποίηση της κοινωνίας των πολιτών, που είναι ένα εξίσου σημαντικό ζήτημα.
Αυτό, όμως, που έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία, από το να απαριθμήσουμε στατιστικά στοιχεία ή να περιγράψουμε την εικόνα που απορρέει από την Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη, είναι να δούμε τι μπορούμε να αντλήσουμε από τις ειδικές εκθέσεις, τα πορίσματα και τις υποδείξεις που κάνει ο Συνήγορος του Πολίτη και οι βοηθοί του στους διάφορους κύκλους των αρμοδιοτήτων τους. Επισημαίνονται πολύ σοβαρά ζητήματα. Επισημαίνεται το θέμα ότι μολονότι υπήρξε μία επέκταση των αρμοδιοτήτων του Συνηγόρου του Πολίτη και σε άλλους κύκλους, όπως είναι αυτός του παιδιού ή της υγείας και κοινωνικής αλληλεγγύης ή της προστασίας και της ίσης μεταχείρισης των προσώπων ανεξάρτητα φύλου, ανεξάρτητα καταγωγής, όλα αυτά, προφανώς, αποτελούν κατακτήσεις. Επισημαίνει όμως ο Συνήγορος του Πολίτη ότι παραμένει άβατο ακόμη ο σκληρός πυρήνας της κρατικής διοίκησης, της κρατικής εξουσίας. Αναφέρεται ο «αποκλεισμός του Συνηγόρου του Πολίτη από τους τομείς ασφάλειας και άμυνας, αλλά, κυρίως, η δυνατότητα πρόσβασης του Συνηγόρου του Πολίτη στα σωφρονιστικά καταστήματα. Είναι ένας τομέας που επισημαίνεται εύστοχα ότι η πολιτεία, η διοίκηση κρατάει ως άβατο και εμποδίζει το Συνήγορο του Πολίτη να παρέμβει σε ένα χώρο, όπου είναι σίγουρο ότι καταπατώνται τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Επίσης, ο Συνήγορος του Πολίτη αναφέρεται και σε δύο-τρεις άλλους τομείς τους οποίους οφείλουμε να προσέξουμε. Αναγνωρίζει την αποδοχή, τουλάχιστον στα έγγραφα και στις εγκυκλίους από πλευράς του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης, των υποδείξεων που κάνει ο Συνήγορος του Πολίτη, όμως στην πράξη επισημαίνει ότι η λειτουργία της αστυνομίας δεν εναρμονίζεται ούτε με τις υποδείξεις του Συνηγόρου του Πολίτη ούτε κυρίως με τις εγκυκλίους που η διοίκηση της αστυνομίας βγάζει, αλλά τελικά δεν υιοθετούνται και δεν εφαρμόζονται. Έτσι εξακολουθούμε να έχουμε συγκεκριμένες περιπτώσεις αυθαιρεσίας και καταπάτησης των ατομικών δικαιωμάτων από τη λειτουργία των δυνάμεων της αστυνομίας. Επίσης, αναφέρεται πάρα πολύ εύστοχα στον κύκλο της κοινωνικής προστασίας στο ότι δηλαδή ενώ υιοθετούνται, ενώ ενσωματώνονται στην ελληνική έννομη τάξη ευρωπαϊκοί κανονισμοί, εντούτοις, όταν τα μέτρα έχουν κόστος δεν υιοθετούνται.
Έτσι, λοιπόν, ο Συνήγορος του Πολίτη πολύ εύστοχα υποδεικνύει την ανάγκη του σχεδιασμού ή του επανασχεδιασμού πολιτικής πρόνοιας, υποδεικνύει τη στελέχωση των υπηρεσιών πρόνοιας κυρίως στην περιφέρεια, υποδεικνύει την κατάρτιση του προσωπικού που ασχολείται με τις υπηρεσίες πρόνοιας, για να γίνει το έργο αυτών των υπηρεσιών πιο αποτελεσματικό.
Και κλείνω με δύο διαπιστώσεις. Ο Συνήγορος του Πολίτη επισημαίνει δύο στοιχεία, τα οποία δεν μπορεί παρά να μας κάνουν μελαγχολικούς. Ο κύκλος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ο κύκλος της σχέσης κράτους-πολίτη αναφέρονται σε περιπτώσεις που καταλαμβάνουν το 53% των υποθέσεων που ασχολήθηκε ο Συνήγορος του Πολίτη. Και ασχολήθηκε με επιτυχία. Αυτό είναι μία νίκη του Συνηγόρου του Πολίτη, είναι μία ήττα όμως της πολιτικής λειτουργίας και του πολιτικού συστήματος ότι δηλαδή το 53% των υποθέσεων αφορούν ακριβώς στις σχέσεις κράτους-πολίτη. Και ακόμη περισσότερο μελαγχολικούς μας κάνει το γεγονός ότι οι παραβιάσεις δεν αφορούν μόνο την κεντρική εξουσία, αλλά και την αυτοδιοίκηση, που σημαίνει ότι η παθογένεια που παρατηρούνταν στο παρελθόν στην κεντρική εξουσία έχει διαχυθεί πλέον και στην αυτοδιοίκηση. Αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να μας απασχολήσει ιδιαίτερα.
Τέλος, θα πρέπει να δούμε ότι η ίδια η πολιτική εξουσία με τη στάση της και τη συμπεριφορά της πρέπει να δίνει δείγματα ότι υιοθετεί τις παραινέσεις του Συνηγόρου του Πολίτη. Τι να πούμε και τι να σχολιάσουμε, όταν σήμερα παρά τις παρατηρήσεις και τις προτροπές του Συνηγόρου του Πολίτη στον τομέα κυρίως των προσλήψεων, έχουμε διαγωνισμούς σαν και αυτούς που έγιναν στο Υπουργείο Πολιτισμού ή σε διάφορους άλλους τομείς του δημόσιου τομέα; Θα πρέπει, λοιπόν, πρώτα η πολιτεία, η Κυβέρνηση, να δείχνει με την πράξη της και τη συμπεριφορά της ότι σέβεται τις υποδείξεις του Συνηγόρου του Πολίτη.
Κλείνω, λέγοντας το εξής: Η Δημόσια Διοίκηση δεν είναι απρόσωπη, η Δημόσια Διοίκηση έχει υπαλλήλους, έχει στελέχη και τα στελέχη αυτά θα πρέπει να έχουν και τα εφόδια για να κάνουν πολύ σωστά τη δουλειά τους. Αυτό δεν σημαίνει ότι πάμε να απαλλάξουμε κανένα από τις ευθύνες του. Όμως θα πρέπει να καταλάβουμε ότι σήμερα και τον νεοπροσλαμβανόμενο κυρίως υπάλληλο τον οποίο «πετάμε» σε μία υπηρεσία αποψιλωμένη από έμπειρο προσωπικό και του αναθέτουμε να «κολυμπήσει» σε ένα καθεστώς πολυνομίας, εάν δεν τον προστατεύσουμε, δεν τον επιμορφώσουμε και δεν τον κατοχυρώσουμε, θα ζητάμε ευθύνες από ανθρώπους οι οποίοι είναι ανέτοιμοι προφανώς να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις που έχει σήμερα η Δημόσια Διοίκηση.
Σας ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑ.ΣΟ.Κ.)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα ότι τη συνεδρίασή μας παρακολουθούν από τα άνω δυτικά θεωρεία της Βουλής, αφού προηγουμένως ξεναγήθηκαν στους χώρους του Μεγάρου της Βουλής των Ελλήνων, πενήντα έξι μαθητές και μαθήτριες και πέντε συνοδοί-καθηγητές από το 5ο Γυμνάσιο Ξάνθης.
Η Βουλή τους καλωσορίζει.
(Χειροκροτήματα από όλες τις πτέρυγες της Βουλής)
Το λόγο έχει ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Προκόπης Παυλόπουλος.
ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εσωτερικών): Θα ήθελα αρχίζοντας την παρέμβασή μου να καταθέσω στα Πρακτικά της Βουλής από πλευράς Υπουργείου Παιδείας και μία Έκθεση σχετικά με την εκπαίδευση των παιδιών των Ρομά, επειδή το θέμα ετέθη προηγουμένως από τον κ. Κουβέλη.
(Στο σημείο αυτό ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Προκόπης Παυλόπουλος καταθέτει για τα Πρακτικά την προαναφερθείσα Έκθεση, η οποία βρίσκεται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)
Και ξαναδιευκρινίζω το θέμα: Υπάρχουν από τα επί μέρους Υπουργεία οι απαντήσεις στην Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη. Και αν ακόμη είχαν δοθεί σε όλους τους συναδέλφους, θα ήταν αδύνατο η συζήτηση να επεκταθεί σε όλες τις λεπτομέρειες. Είναι στη διάθεση όλων των συναδέλφων οι επιμέρους εκθέσεις, ώστε με αφορμή τις παρατηρήσεις αυτές να μπορεί να υπάρχει κοινοβουλευτικός έλεγχος σε όλη την έκθεση. Από κει και πέρα, ας θεωρήσουμε τη σημερινή συζήτηση για την Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη ως προς το 2006 ως μια αφετηρία κοινοβουλευτικού ελέγχου. Η Κυβέρνηση –χρέος της είναι άλλωστε, το τόνισα- είναι ανοιχτή σ' αυτόν το διάλογο και σε αυτήν την κριτική.
Να χαιρετήσω επίσης το γεγονός, κύριοι συνάδελφοι, ότι συζητείται μετά από αρκετό καιρό στην ολομέλεια της Βουλής Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη. Θεωρώ ότι οι εκθέσεις των ανεξάρτητων αρχών είναι χρήσιμο και κρίσιμο να έρχονται να συζητούνται εδώ έστω και αν έχει περάσει ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα από τότε. Διότι η Έκθεση αυτή είναι Έκθεση του 2006 και βεβαίως έχουν επέλθει αρκετές μεταβολές –θεωρώ επί τα βελτίω- στο χώρο της Δημόσιας Διοίκησης. Παρ’ όλα αυτά, όμως, και επειδή το ζήτημα πάντοτε παραμένει ανοιχτό και το έναυσμα για περαιτέρω προτάσεις υπάρχει, είναι πολύ χρήσιμο να συζητούμε τέτοιες εκθέσεις. Γι’ αυτό, με ιδιαίτερη χαρά χαιρετίζω την πρωτοβουλία του Προεδρείου της Βουλής και, βεβαίως, τη συμμετοχή των συναδέλφων σε αυτήν τη συζήτηση.
Να ευχηθώ στον Συνήγορο του Πολίτη, στον κ. Καμίνη στους βοηθούς του και σε όλο το προσωπικό του, «καλή νέα θητεία». Να είναι εκεί και να ανταποκρίνονται στο έργο το οποίο έχουν αναλάβει!
Και επιτρέψτε μου να ξεκινήσω τη συζήτηση αυτή από την πλευρά μου, σε ό,τι αφορά την έκθεση του 2006, από ορισμένες θεσμικές παρατηρήσεις, επειδή ακούστηκαν και απόψεις σχετικά με το ρόλο των ανεξάρτητων αρχών, αλλά και με το ρόλο του ίδιου του Συνηγόρου του Πολίτη.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, οι ανεξάρτητες αρχές είναι ένας ιδιαίτερα χρήσιμος θεσμός.
Η χρησιμότητα του φαίνεται και από το γεγονός ότι παντού στον κόσμο υπάρχουν ανεξάρτητες αρχές και πολλαπλασιάζονται.
Το ζήτημα με τις ανεξάρτητες αρχές είναι, πρώτον, να ιδρύονται εκεί που είναι χρήσιμες να ιδρύονται. Και δεύτερον, όταν ιδρύονται, να έχουν τα κατάλληλα μέσα για να μπορέσουν να λειτουργήσουν. Γιατί όταν πολλαπλασιάζονται οι αρχές αυτές ανεξέλεγκτα, όταν δηλαδή η Πολιτεία και ο νομοθέτης από αμηχανία δημιουργούν τέτοιες ανεξάρτητες αρχές, τότε αυτός ο πληθωρισμός –όπως συμβαίνει παντού άλλωστε με τον πληθωρισμό- ευτελίζει το ίδιο το περιεχόμενο. Έχουμε δει παραδείγματα, να δημιουργούνται ανεξάρτητες αρχές από αμηχανία της Πολιτείας να αναλάβουν οι αρμόδιες διοικητικές αρχές τις ευθύνες τους.
Ως προς τις πέντε ανεξάρτητες αρχές, τις οποίες συνταγματικώς κατοχυρώσαμε μάλιστα, όχι μόνο δεν τίθεται θέμα χρησιμότητας αλλά, θα έλεγα, ότι εάν έλειπαν, θα υπήρχε ένα θεσμικό και πολιτικό κενό, επώδυνο και για τη Δημοκρατία και για τα δικαιώματα του ανθρώπου.
Μιλάω για τον Συνήγορο του Πολίτη, το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, το Α.Σ.Ε.Π., την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων και την Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών. Γι’ αυτό τις θεσμοθετήσαμε και συνταγματικά, γι’ αυτό προσθέσαμε συγκεκριμένες εγγυήσεις.
Αυτές οι αρχές και πρέπει να υπάρχουν και πρέπει να είναι ανεξάρτητες και πρέπει να έχουν τα μέσα να λειτουργήσουν. Τις επιλέξαμε κατά τη Συνταγματική Αναθεώρηση σε πεδία και τομείς που ήταν ανάγκη να λειτουργήσουν. Γιατί ποια είναι η βαθύτερη ουσία των ανεξάρτητων αρχών; Να υπάρχουν εκεί που χρειάζεται, είτε η διαμεσολάβηση είτε η εγγύηση ανεξαρτησίας, για να καταστεί πράξη ή θωράκιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου.
Στην ουσία πάντοτε ο ρόλος των ανεξάρτητων αρχών πρέπει να είναι διαμεσολαβητικός. Είναι άλλο το ζήτημα, εάν σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να έχουν κυρωτικές αρμοδιότητες και σε άλλες όχι.
Επαναλαμβάνω, λοιπόν, ότι οι ανεξάρτητες αρχές είναι χρήσιμες και κρίσιμες. Οι πέντε που θεσμοθετήσαμε συνταγματικά είναι απαραίτητο να υπάρχουν και πρέπει να τις διασφαλίσουμε ως προς τη λειτουργία τους. Πρέπει δε να τονίσω, ότι από εκεί και πέρα υπάρχει και ένα άλλο θέμα -επειδή πάλι δημιουργήθηκε το ζήτημα μέσα στην Αίθουσα- ως προς το που ανήκουν οι ανεξάρτητες αρχές από πλευράς διάκρισης των εξουσιών.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, από πλευράς διάκρισης των εξουσιών, αυτές οι αρχές ανήκουν στην εκτελεστική, από τις τρεις εξουσίες. Αυτό φαίνεται και από τη θεσμική τους λειτουργία. Όταν εκδίδουν εκτελεστές πράξεις προσβάλλονται με αίτηση ακυρώσεως. Εάν τις τοποθετούσαμε οπουδήποτε αλλού και εάν τις θεωρούσαμε κάτι άλλο, πέραν του ότι θα παραβιάζαμε την αρχή της διάκρισης των εξουσιών και το ίδιο το Σύνταγμα, θα στερούσαμε τη δυνατότητα προσβολής συγκεκριμένων διοικητικών πράξεων με τα κατάλληλα ένδικα βοηθήματα και μέσα. Είναι λοιπόν τομείς της εκτελεστικής εξουσίας με συγκεκριμένη ανεξαρτησία, με συγκεκριμένη θεσμική θωράκιση.
Σε ό,τι αφορά τον Συνήγορο του Πολίτη, επειδή και αυτό ακούστηκε, θέλω να σας πω το εξής: Ο Συνήγορος του Πολίτη είναι η πιο ιδιόμορφη, ανεξάρτητη αρχή που έχουμε και η πιο παλιά, σε παγκόσμια κλίμακα. Ο Συνήγορος του Πολίτη ξεκίνησε, όπως ξέρετε, ιδίως από τις Σκανδιναβικές χώρες, με τον θεσμό του Ombudsman, επεκτάθηκε παντού, ήρθε και στη Χώρα μας όταν, επί κυβερνήσεως ΠΑ.ΣΟ.Κ. είχε ψηφισθεί ο σχετικός νόμος.
Θυμάμαι, ότι αναπληρωτής Υπουργός ήταν τότε ο κ. Καστανίδης, ο οποίος είχε αναλάβει την πρωτοβουλία της διαμόρφωσης ειδικού νομοσχεδίου. Εγώ, ως Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος, είχα συνεργαστεί μαζί του, αποδεικνύοντας τότε κάτι που δεν συμβαίνει, δυστυχώς, σήμερα από την Αξιωματική Αντιπολίτευση: Τι σημαίνει συνεννόηση στην ψήφιση σημαντικών νομοθετημάτων. Τον είχαμε ψηφίσει αυτό τον νόμο σχεδόν ομόφωνα.
Θυμάμαι πάρα πολύ καλά και τις συζητήσεις που έγιναν. Θυμάμαι τις ελλείψεις που είχε ο πρώτος νόμος, όπως θυμάμαι από εκείνο το έδρανο να λέω ότι προτιμώ να ψηφίσω έναν νόμο με ελλείψεις που εισάγει έναν κρίσιμο θεσμό, παρά να πω ένα στείρο «όχι», θεωρώντας ότι έχω καλύτερες απόψεις, τις οποίες θα τις θεσμοθετήσω, όταν γίνω Κυβέρνηση! Το θυμάμαι, γιατί τα Πρακτικά είναι εδώ και όποιος θέλει μπορεί να τα δει, για να δει και ανάλογες συμπεριφορές από την Αξιωματική Αντιπολίτευση σήμερα.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Κύριε Υπουργέ, ο νόμος ψηφίστηκε επί Υπουργίας Παπαδόπουλου.
ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εσωτερικών): Ο Συνήγορος του Πολίτη, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι ένας θεσμός, όπως είπα, ιδιόμορφος γιατί πρώτα-πρώτα είναι μονοπρόσωπο όργανο. Είναι το μόνο μονοπρόσωπο όργανο ανεξάρτητης αρχής που έχουμε. Όλα τα άλλα όργανα, όλες οι άλλες συνταγματικώς κατοχυρωμένες ανεξάρτητες αρχές, είναι συλλογικές.
Δεύτερον, ο Συνήγορος του Πολίτη από την καταγωγή του έχει μεσολαβητικό ρόλο και πρέπει να έχει μεσολαβητικό ρόλο. Ο Συνήγορος του Πολίτη δεν είναι δυνατόν να έχει κυρωτικές αρμοδιότητες. Εδώ είναι ο Συνήγορος του Πολίτη, δείτε και αλλού και ρωτήστε.
Κάποτε, είχε λεχθεί μέσα σ’ αυτήν την Αίθουσα ότι πρέπει να έχει κυρωτικές αρμοδιότητες και το είπαν ορισμένοι συνάδελφοι. Ο ίδιος ο Συνήγορος του πολίτη δεν θα τις ήθελε, γιατί ο ρόλος του –σας το είπα- είναι εκ φύσεως μεσολαβητικός. Αν του δώσουμε τη δυνατότητα να επιβάλει εκείνος και τις κυρώσεις, θα εμπλακεί μέσα σ’ ένα πέλαγος αρμοδιοτήτων και δεν θα αναδείξει αυτό που πρέπει να αναδείξει δηλαδή, τι δεν κάνει ή τι πρέπει να κάνει η διοίκηση για να μπορέσει, από εκεί και πέρα να υπάρξει κύρωση μέσα από τους αρμόδιους μηχανισμούς, είτε είναι κοινοβουλευτικοί είτε δικαστικοί είτε άλλοι μηχανισμοί.
Επαναλαμβάνω, λοιπόν, ότι ο Συνήγορος του Πολίτη πρέπει να έχει αυτόν τον μεσολαβητικό ρόλο. Θεσμικά είναι ένα είδος «Ερμή», για να το πω έτσι, που μεσολαβεί ανάμεσα στο κράτος και τους πολίτες. Είναι αυτός ο μεσολαβητικός του ρόλος και αναδεικνύει τι είναι εκείνο το οποίο οι αρμόδιες διοικητικές αρχές δεν έχουν πράξει ή τουλάχιστον δεν έχουν πράξει ακόμη.
Άρα, αυτό που πρέπει να κάνουμε με τον Συνήγορο του Πολίτη είναι όχι να του δώσουμε αποφασιστικές αρμοδιότητες -που δεν τις έχει ανάγκη- αλλά να θωρακίσουμε πολύ περισσότερο από ότι σήμερα την υποδομή του, την ανεξαρτησία του, για να κάνει τη δουλειά του ακόμη καλύτερα.
Αυτό σε ό,τι αφορά το θεσμικό μέρος. Χρήσιμος θεσμός, τον ψηφίσαμε όλοι μαζί, πρέπει να τον θωρακίσουμε όμως ακόμη περισσότερο στην υποδομή και τις δυνατότητές του. Όχι όμως και σε επίπεδο κυρωτικών αρμοδιοτήτων που δεν ταιριάζουν στον ρόλο του. Υπάρχουν άλλες ανεξάρτητες αρχές οι οποίες μπορούν να έχουν αυτήν την αρμοδιότητα.
Ο Συνήγορος του Πολίτη δεν έχει αυτήν την αρμοδιότητα και δεν την έχει πουθενά στον κόσμο, γιατί είναι τέτοιος ο ρόλος του. Όποιος από τους συναδέλφους έχει να κάνει κριτική σ’ αυτό, ας κοιτάξει πώς λειτουργεί ο θεσμός παντού στον κόσμο, ας κοιτάξει τι σημαίνει Συνήγορος του Πολίτη, ας ρωτήσει τον κ. Καμίνη και τους βοηθούς-συνηγόρους του και θα καταλάβει ότι αυτό που έχει, το έχει. Εκείνο που θέλει πολύ περισσότερο είναι δυνατότητες να κάνει τη δουλειά του, όχι να αποκτήσει άλλες κυρωτικές αρμοδιότητες που -το τονίζω- δεν ταιριάζουν στο προφίλ που πρέπει να έχει ο Συνήγορος του Πολίτη, ως Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή.
Θα αναφερθώ τώρα στα μέτρα που έχουμε πάρει όλα αυτά τα χρόνια. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ο θεσμός, όπως ξέρετε, ξεκίνησε πριν από τη συνταγματική του κατοχύρωση. Κατοχυρώθηκε και συνταγματικά ο Συνήγορος του Πολίτη και πρέπει να τονίσω ότι είχε την τύχη να στελεχωθεί από άξιους ανθρώπους. Και, κυρίως, να έχει ένα προσωπικό που είναι αφιερωμένο στη δουλειά του. Παρ’ όλα αυτά, χρειάστηκε όλα αυτά τα χρόνια να γίνουν σημαντικές τομές, για να βελτιωθεί ο ίδιος ο θεσμός.
Νομίζω όπως φαίνεται και από την ίδια την έκθεση, από το 2004 ως σήμερα έγιναν σημαντικές παρεμβάσεις τις οποίες δεν μπορεί κανείς παρά να αναδείξει. Έγιναν περίπου –και νομίζω πως και σε άλλη ευκαιρία το είχα τονίσει, έχω δώσει και τον σχετικό πίνακα- δεκατέσσερις θεσμικές παρεμβάσεις, πάντοτε σε συμφωνία με τον Συνήγορο του Πολίτη, για να τονώσουμε τον ρόλο του και την υποδομή του. Διότι, όπως και να το κάνουμε, όταν ξεκινά ένας θεσμός, σίγουρα έχει ελλείψεις. Στόχος της Πολιτείας είναι να βελτιώνει σταδιακά τα πράγματα.
Σίγουρο επίσης είναι ότι άλλος ο θεσμός το 2003 και άλλος σήμερα, από πλευράς δυνατοτήτων. Αναφέρω ενδεικτικά το γεγονός ότι προστέθηκε ένας βοηθός Συνήγορος στα θέματα της προστασίας του παιδιού. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σ’ αυτόν τον τόσο κρίσιμο τομέα.
Όμως, το τονίζω και παρουσία του Συνηγόρου του Πολίτη και προς όλους σας -επειδή ακούγεται πολλές φορές και αυτό- ότι δεν πρέπει να πολλαπλασιάζεται ο θεσμός των βοηθών Συνηγόρων. Όσο τον πολλαπλασιάζουμε -πολύ περισσότερο σε ό,τι αφορά και άλλες μορφές Συνηγόρων- κατακερματίζεται ο θεσμός και δεν έχει τη συνολική αντίληψη, την οποία πρέπει να έχει.
Όπου δημιουργούμε άλλους συνηγόρους ή βοηθούς συνηγόρους, πρέπει να το κάνουμε με πολύ φειδώ και μόνο εκεί που είναι απαραίτητο. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, για την προστασία του παιδιού, ήταν κάτι το εντελώς απαραίτητο.
Θέλω λοιπόν να πω εδώ, ότι σ’ αυτόν τον τομέα υπήρξε μία σημαντική εξέλιξη, όπως επίσης και σε επίπεδο υποδομής. Ενισχύθηκε το προσωπικό, ενισχύθηκε από πλευράς αποσπάσεων και μετατάξεων. Διατέθηκε περισσότερο προσωπικό.
Τρίτον και πολύ σημαντικό, από πλευράς οικονομικής ενίσχυσης, ο προϋπολογισμός του 2003 ήταν μόλις 3,5 εκατομμύρια ευρώ. Σήμερα, ο προϋπολογισμός του 2008 είναι περίπου 9,5 εκατομμύρια ευρώ. Δεν λέω ότι είναι το παν, είναι όμως μια σημαντική ενίσχυση που δεν μπορεί κανείς να την παραβλέψει.
Επίσης, εκείνο που θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό από το 2006 είναι η δημιουργία του ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος, δηλαδή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, που βοηθά τον Συνήγορο του Πολίτη να προχωρήσει ακόμη περισσότερο.
Αυτό το θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό σε συνδυασμό με τη λειτουργία του προγράμματος «ΣΥΖΕΥΞΙΣ», το οποίο επιτρέπει -μέσα από την οριζόντια επικοινωνία των δημόσιων υπηρεσιών- στον Συνήγορο του Πολίτη να έχει εικόνα εσωτερικής δράσης της Διοίκησης.
Σε ό,τι αφορά ορισμένα θέματα που εξετέθηκαν –γιατί δεν θέλω να σας κουράσω πάρα πολύ σ’ αυτόν τον τομέα, άλλωστε μπορεί να χρειαστεί να παρέμβω για να μιλήσουν περισσότερο οι συνάδελφοι, αφού όπως σας είπα οι Υπουργοί και η Κυβέρνηση θα «απολογούνται» με βάση τον Κοινοβουλευτικό Έλεγχο από τα συμπεράσματα της Έκθεσης- θα αναφερθώ για το εάν και κατά πόσο ύστερα από τα δεκατέσσερα μέτρα που πήραμε, ύστερα από την ενίσχυση σε θεσμικό επίπεδο, σε επίπεδο υποδομής, ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και οικονομικής υποδομής, μπορεί κάποιος σήμερα να πει, αν είμαστε ικανοποιημένοι ως Κυβέρνηση με το Συνήγορο του Πολίτη, μετά από όσα πραγματικά έχουμε κάνει γι’ αυτόν.
Σας το λέω ευθέως. Πρέπει να κάνουμε περισσότερα και για το θεσμό αυτό και για τις άλλες ανεξάρτητες αρχές. Περνάνε τα χρόνια κι οι ανθρώπινες σχέσεις γίνονται πολύ πιο δύσκολες. Ξέρετε πολύ καλά ότι η Δημόσια Διοίκηση πάσχει σε πολλά πράγματα, άρα αν θέλουμε τις ανεξάρτητες αρχές να λειτουργούν και ως κυρωτικοί μηχανισμοί, όπου έχουν αρμοδιότητα, για να αναδεικνύουν αυτήν την παθογένεια που υπάρχει στη Δημόσια Διοίκηση, πρέπει να τις ενισχύουμε πολύ περισσότερο. Δεν είμαι λοιπόν και δεν μπορεί να είμαι ικανοποιημένος. Μέχρι να φύγω απ’ αυτό το πόστο, με όση αρμοδιότητα έχω, δεν θα είμαι ποτε ικανοποιημένος, ό,τι και αν κάνω. Ένα όμως είναι γεγονός. Σε σύγκριση με το τι συνέβαινε το 2003, τώρα έχουν αλλάξει πάρα πολλά πράγματα. Έχουν δοθεί σημαντικές αρμοδιότητες –το τόνισα- κι έχει ενισχυθεί πάρα πολύ ο θεσμός.
Επίσης, όταν κοιτάμε τις εκθέσεις θα παρακαλούσα πολύ τους συναδέλφους να προσέξουν το εξής. Δεν συμπίπτει η κακοδιοίκηση με τη διαφθορά. Δεν έπεται ότι κάθε φαινόμενο κακοδιοίκησης είναι και φαινόμενο διαφθοράς. Αυτό είναι λάθος να το πιστεύουμε. Και το λέω, γιατί ακούω πραγματικά πολλές φορές να ταυτίζονται οι δύο αυτές έννοιες, όσον αφορά ιδίως την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Δεν θέλω να παραστήσω τον αυτόκλητο υπερασπιστή της, αλλά είναι μία αλήθεια. Άλλο είναι η κακοδιοίκηση. Στο κάτω- κάτω έχουμε φορτώσει με τόσες αρμοδιότητες την Τοπική Αυτοδιοίκηση, που δεν έχει πολλές φορές τα μέσα, γιατί έχει εγγενείς αδυναμίες να αντιμετωπίσει τα προβλήματα, κι ερχόμαστε και ταυτίζουμε αυτήν την κακοδιοίκηση, η οποία αν θέλετε, είναι και αντικειμενική, εκ των πραγμάτων, με τη διαφθορά. Δεν είναι έτσι. Πρωταθλητής –λέει- στη διαφθορά είναι η Τοπική Αυτοδιοίκηση! Δεν είναι έτσι, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.
Το τονίζω λοιπόν, στην Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη, ότι άλλο είναι η κακοδιοίκηση και άλλο η διαφθορά. Μπορεί να συμπίπτουν και να τέμνονται, μπορεί όμως και όχι.
Όπως επίσης θέλω να σας τονίσω και κάτι άλλο: Όταν βλέπουμε αυτό που καταγγέλλει ο Συνήγορος του Πολίτη, πρέπει να έχουμε υπ’ όψιν μας το εξής σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Όσο περνάνε τα χρόνια, πρώτον, ο ίδιος ο Συνήγορος του Πολίτη αποκτά περισσότερες αρμοδιότητες, άρα ελέγχει περισσότερο. Είναι επόμενο να βγάζει περισσότερα φαινόμενα που παλιότερα δεν έβγαιναν, γιατί δεν προλάβαινε να τα δει. Σήμερα μπορεί. Άρα ο πολλαπλασιασμός που βλέπετε πολλές φορές δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην ότι σήμερα έχουμε περισσότερη κακοδιοίκηση απ’ ό,τι στο παρελθόν. Σήμερα αναδεικνύεται το φαινόμενο. Αν προσθέσεις σ’ αυτό και το γεγονός ότι οι πολίτες έχουν περισσότερο θάρρος σήμερα να προσφεύγουν στο Συνήγορο και αφού προσφεύγουν αναδεικνύεται το φαινόμενο, τότε σας λέω και πάλι ότι όλος αυτός ο θόρυβος που γίνεται πολλές φορές είναι ένας θόρυβος, ο οποίος δεν σημαίνει ότι σήμερα τα πράγματα είναι χειρότερα για τη δημόσια διοίκηση από ό,τι στο παρελθόν. Απλά σήμερα οι κυρωτικοί μηχανισμοί και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί –κι ένας από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς είναι και ο Συνήγορος του Πολίτη- λειτουργούν καλύτερα από άλλοτε. Έχουν τις δυνατότητες και τις αρμοδιότητες. Αυτό δεν σημαίνει ότι η δημόσια διοίκηση είναι χειρότερη σήμερα. Κάθε άλλο. Κι αυτό αποδεικνύεται από την ίδια την έκθεση του 2006, σε σχέση με τα προηγούμενα. Κοιτάξτε την έκθεση του 2003 -την είχαμε συζητήσει στη Βουλή και κοιτούσα τώρα τα Πρακτικά- και κοιτάξτε την έκθεση του 2006, να δείτε τη μεγάλη βελτίωση. Παρά το γεγονός ότι έχει περισσότερες αρμοδιότητες ο Συνήγορος του Πολίτη, περισσότερα αναδεικνύει και περισσότερα αναδεικνύουν κι οι ίδιοι οι πολίτες. Και αυτό φαίνεται. Η ανταπόκριση της Δημόσιας Διοίκησης σε ατομικές υποθέσεις από το 74% που ήταν το 2003 πήγε στο 76% τώρα. Θα μου πείτε: 2%; Ναι. Αν συλλογιστείτε την αύξηση των υποθέσεων που έχει υπάρξει λόγω αυτού που είπα προηγουμένως, για σκεφθείτε να έχεις αυτήν την αύξηση του όγκου των ατομικών υποθέσεων και να αυξάνεις την ανταπόκριση της δημόσιας διοίκησης.
Όπως επίσης και σ’ επίπεδο νομοθετικών μέτρων. Πάλι το ίδιο. Πολύ περισσότερα είναι τα αιτήματα τώρα, βελτίωση έχουμε και σ’ αυτό. Από το 37% έχει πάει στο 39%.
Είπαμε για την Αστυνομία, παραδείγματος χάριν, προηγουμένως. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θέλω να σας πω ότι υπάρχουν σημαντικές αλλαγές επί τω δημοκρατικότερον στο χώρο της Αστυνομίας. Φαίνεται επίσης από το ότι από τις παρατηρήσεις που είχε κάνει το 2006 –ορθώς- ο Συνήγορος του Πολίτη ορισμένες σήμερα δεν έχουν ανταπόκριση στα πράγματα, γιατί έχουν βελτιωθεί.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Αναφέρει, και ορθώς για το 2006, το θέμα των διαβατηρίων. Τότε, επειδή είχε μεταφερθεί η αρμοδιότητα από το Υπουργείο Εσωτερικών στο τότε Υπουργείο Δημόσιας Τάξης, υπήρχε μια καθυστέρηση. Και ήταν λογικό με τα νέα διαβατήρια που είχαν βγει και το νέο τύπο διαβατηρίων. Αυτήν τη στιγμή που μιλάμε, από την ημέρα που πάει στην οικεία Γενική Διεύθυνση το διαβατήριο θέλεις τριάντα ώρες για να το βγάλεις. Και βεβαίως ορθώς το επισήμανε το 2006 ο Συνήγορος του Πολίτη. Το 2008 όμως δεν ισχύει. Έχει βελτιωθεί αυτή η κατάσταση.
Το ίδιο συμβαίνει και με τα ζητήματα τα οποία αφορούν τη συμπεριφορά της Αστυνομίας απέναντι στους πολίτες. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, παρά το γεγονός ότι όπως σ’ όλο τον κόσμο έτσι κι εδώ δεν μπορεί να μην υπάρχουν κάποια προβλήματα, εγώ -όχι γιατί είμαι Υπουργός και Δημόσιας Τάξης και θέλω να παραστήσω τον καλό απέναντι στην Αστυνομία και να την υπερασπιστώ-, παρακαλώ όλους να δουν με πόση δυσκολία σ’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς η Αστυνομία κάνει τη δουλειά της σεβόμενη στο ακέραιο τον πολίτη, πολλές φορές προπηλακιζόμενη η ίδια. Και το έχετε δει. Και πολλές φορές αντιδρούν και οι άνθρωποι και σου λένε: «Μα, κάθεται η Αστυνομία απέναντι και προκαλείται με αυτόν τον τρόπο;»
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σας το λέω ευθέως σ’ αυτήν την Αίθουσα, γιατί αυτό σημαίνει δημοκρατικό κράτος. Είναι καλύτερα για την Αστυνομία να υποστεί αυτά, αναδεικνύοντας ποιο είναι το ήθος και η συμπεριφορά εκείνων που της επιτίθενται απρόκλητα, από το να έρχεται η Αστυνομία και να δημιουργεί θέματα, που πολλές φορές δεν δημιουργεί, αλλά αυτά διογκούμενα να αποβαίνουν σε βάρος του κύρους της και σε βάρος του ίδιου του κράτους. Είναι προτιμότερο να προστατεύεις τα δικαιώματα του ανθρώπου ακόμη και καθ’ υπερβολήν παρά να έρχεσαι και να κατηγορείσαι στην συνέχεια για παραβίαση δικαιωμάτων, ακόμη και όταν δεν υπάρχει.
Αυτή είναι μία μεγάλη διαφορά, την οποία οφείλουμε να την αναγνωρίσουμε στην Αστυνομία. Και πρέπει να καταλάβουμε με πόσες δυσκολίες, κάτω από ποιες συνθήκες κάνει τη δουλειά της θέλοντας να προστατεύει πρωτίστως τον άνθρωπο και τα δικαιώματά του.
Το ίδιο συνέβη και με τη μετανάστευση. Θέλω να ευχαριστήσω δημόσια το Συνήγορο του Πολίτη, γιατί πολλά ζητήματα τα οποία αφορούν τη μεταναστευτική πολιτική και τη νομιμοποίηση μεταναστών έγιναν από κοινές προτάσεις οι οποίες προέκυψαν.
Τέλος, άφησα ένα ζήτημα το όποιο ακούστηκε περί «Κ.Ε.Π.» κ.λπ.. Τα Κ.Ε.Π. πράγματι έχουν συμβάλει κατά πολύ στο να λυθούν πολλά προβλήματα σε ό,τι αφορά την κακοδιοίκηση και να ανταποκριθούν γενικότερα οι δημόσιες υπηρεσίες σε αυτά που έχει ζητήσει κι ο Συνήγορος του Πολίτη. Όμως άκουσα προηγουμένως πράγματα, τα οποία δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Βεβαίως τα Κ.Ε.Π. δημιουργήθηκαν από την κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ., από τον κ. Σταύρο Μπένο. Δική του ιδέα ήταν. «Ήταν τότε» –λέει- «η Αντιπολίτευση που δεν τα ήθελε»! Να φέρουμε εδώ τον κ. Μπένο να μας πει. Εκεί καθόταν ο κ. Μπένος, μόνος του ήταν, ο αρμόδιος Υπουργός του δεν ήθελε τότε το θεσμό. Ξέρετε, τον θεσμοθέτησε ουσιαστικά μόνος του. Ήμουν τότε Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος κι όχι μόνο στήριξα την πρόταση, αλλά την ψήφισε η Νέα Δημοκρατία. Έρχεται λοιπόν η Νέα Δημοκρατία ως Κυβέρνηση κι επειδή είχε φύγει ο Σταύρος Μπένος και δεν ήταν πια ο εμπνευστής εκεί, στα χρόνια που είχαν προηγηθεί πριν το 2004 είχε καταρρεύσει ο θεσμός. Όταν ανέλαβα τα καθήκοντά μου η σύμβαση με την εταιρεία που είχε αναλάβει την υποδομή των Κ.Ε.Π. ήταν στον αέρα. Από εκεί και πέρα τα Κ.Ε.Π. έκλειναν το ένα μετά το άλλο.
Αποτέλεσμα; Ακούστε για να καταλάβετε για τι μιλάμε. Όταν ανέλαβα τα καθήκοντά μου ενίσχυσα αμέσως το θεσμό των Κ.Ε.Π.. Στον πρώτο νόμο που ψηφίσαμε τον ν. 3242, το βασικότερο άρθρο του ήταν για τα Κ.Ε.Π., όπου αναμορφώθηκε ο θεσμός. Και τον ψήφισε και το ΠΑ.ΣΟ.Κ., γιατί έβλεπε το κενό που είχε δημιουργηθεί. Ήταν ο πρώτος νόμος που ψηφίσαμε. Και το ωραίο ξέρετε ποιο είναι; Ότι παραλάβαμε τα Κ.Ε.Π. ως Κυβέρνηση με υποθέσεις ως εξής. Περίπου 350.000 συναλλασσόμενοι το χρόνο και 450.000 υποθέσεις το χρόνο από τα Κ.Ε.Π.. Και αυτήν τη στιγμή τα Κ.Ε.Π. έχουν πάνω από 1.800.000 συναλλασσομένους και πάνω από τριάμισι εκατομμύρια συναλλαγές μέσα σε τρία χρόνια! Εγώ δεν λέω ότι δεν δημιουργήθηκε προηγουμένως. Όμως μην λέμε σε αυτήν την Αίθουσα ότι είχαμε καταψηφίσει το θεσμό, ότι δεν τον θέλαμε και επιπλέον θέλαμε και να τον καταργήσουμε και επομένως ο θεσμός στις μέρες μας πήγαινε σε απαξίωση. Ό,τι είναι καλό καλό είναι να το καλλιεργείς και να το ενισχύεις. Εγώ δεν διεκδίκησα την πατρότητα κανενός πράγματος. Εκείνο όμως το οποίο δεν ανέχομαι είναι η διαστρέβλωση της πραγματικότητας ή η άγνοια, όπου κι αν οφείλεται. Εν πάση περιπτώσει, η λάθος εικόνα που διαμορφώνεται.
Κλείνω λέγοντάς σας ότι η Έκθεση του 2006 μας έχει δώσει το έναυσμα, ώστε να μπορούμε σήμερα, εν έτει 2008, να έχουμε διορθώσει αρκετά πράγματα από εκείνα που επισημαίνονται σε αυτήν την Έκθεση. Όταν θα έρθει και η έκθεση του 2008 -γιατί πρέπει να κάνουμε συγκρίσεις μεταξύ εκθέσεων από χρονιά σε χρονιά- τότε θα μπορούμε να δούμε πραγματικά ότι ο θεσμός του Συνηγόρου του Πολίτη αν μη τι άλλο, πέρα από τη θεσμική του λειτουργία είναι κι ένα είδος ενεργού θεσμικής και πολιτικής συνείδησης για την ίδια τη Δημόσια Διοίκηση, για το κράτος, για την Πολιτεία, η οποία χτυπάει ακριβώς εκεί που πρέπει: Να μην αφήσει ποτέ την Πολιτεία να αισθάνεται ικανοποιημένη, γιατί αυτό που προστατεύει ο Συνήγορος του Πολίτη. Τα δικαιώματα του ανθρώπου, είναι ένα πολύ εύθραυστο αγαθό, που αν δεν το θωρακίσουμε και δεν το υπερασπιστούμε, τότε δεν θα μπορέσουμε να επιτύχουμε το επίπεδο της ποιότητας της Δημοκρατίας το οποίο μας ταιριάζει και το οποίο όλοι μέσα σ’ αυτή την Αίθουσα επιθυμούμε.
Ευχαριστώ πολύ, κυρία Πρόεδρε.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Κύριε Υπουργέ, ο νόμος για το Συνήγορο προωθήθηκε επί υπουργίας Παπαδόπουλου. Ετοιμάστηκε επί υπουργίας Καστανίδη, αλλά ολοκληρώθηκε…
ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εσωτερικών): Το ανέφερα γιατί η συζήτηση…
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαϊδου): Για την ιστορία η διευκρίνιση.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Το λέω γιατί ο κ. Παπαδόπουλος δεν είναι στην Αίθουσα..
ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εσωτερικών): Με είχε καλέσει ο κ. Καστανίδης τότε, κι αυτό ήθελα να πω, για το επίπεδο της συζήτησης που είχε τότε η όλη προσπάθεια.
Πραγματικά, εγώ θέλω να ευχαριστήσω τον Χάρη Καστανίδη, μάλιστα τότε είχαμε διαφωνήσει σχετικά με το όνομα και το θυμάται εκείνος.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Συμπτωματικά, το λόγο στη συνέχεια έχει ο κ. Καστανίδης.
ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εσωτερικών): Αλλά, εν πάση περιπτώσει, σε όλα τα υπόλοιπα συμφωνήσαμε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα το δελτίο επικαίρων ερωτήσεων της Δευτέρας 17 Μαρτίου 2008.
Α. ΕΠΙΚΑΙΡΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Πρώτου Κύκλου (Άρθρο 130 παράγραφος 4 του Κανονισμού της Βουλής)
1. Η με αριθμό 713/6-3-2008 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος κ. Γεωργίου Παπαδημητρίου προς τον Υπουργό Πολιτισμού, σχετικά με τη συμμετοχή της Ελλάδας στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου στο Πεκίνο κ.λπ..
2. Η με αριθμό 726/11-3-2008 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας κ. Σπυρίδωνος Χαλβατζή προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σχετικά με τις καταστροφές από τις χιονοπτώσεις στο Νομό Χανίων και την αποζημίωση των πληγέντων αγροτοκτηνοτρόφων κ.λπ..
3. Η με αριθμό 724/11-3-2008 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κ. Ιωάννη Μπανιά προς τον Υπουργό Πολιτισμού, σχετικά με τη διάσωση του Κάστρου της Άρτας κ.λπ..
4. Η με αριθμό 722/11-3-2008 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού κ. Βαΐτση Αποστολάτου προς τον Υπουργό Πολιτισμού, σχετικά με το Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά κ.λπ..
Β. ΕΠΙΚΑΙΡΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Δεύτερου Κύκλου (Άρθρο 130 παράγραφος 4 του Κανονισμού της Βουλής)
1. Η με αριθμό 706/6-3-2008 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος κ. Κωνσταντίνου Καρτάλη προς τους Υπουργούς Πολιτισμού και Τουριστικής Ανάπτυξης, σχετικά με την αξιοποίηση του Ολυμπιακού Αθλητικού Κέντρου Αθηνών (Ο.Α.Κ.Α.) κ.λπ..
2. Η με αριθμό 727/11-3-2008 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας κ. Χαράλαμπου Χαραλάμπους προς τους Υπουργούς Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας και Τουριστικής Ανάπτυξης, σχετικά με τη λήψη μέτρων για την εξόφληση των δεδουλευμένων των εργαζομένων σε ξενοδοχεία της Κέρκυρας κ.λπ..
3. Η με αριθμό 725/11-3-2008 επίκαιρη ερώτηση της Βουλευτού του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κ. Άννας Φιλίνη προς τον Υπουργό Πολιτισμού, σχετικά με την προστασία και ανάδειξη των «ΞΕΝΙΑ» και των χαρακτηρισμό τους ως διατηρητέα κ.λπ..
4. Η με αριθμό 723/11-3-2008 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού κ. Αστέριου Ροντούλη προς τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, σχετικά με την αναθεώρηση του Κανονισμού Λειτουργίας των δημοσίων Ι.Ε.Κ. κ.λπ..
Το λόγο έχει τώρα ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. κ. Καστανίδης.
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΚΑΣΤΑΝΙΔΗΣ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα ήθελα να ζητήσω την κατανόηση ορισμένων συναδέλφων και του παρισταμένου κυρίου Υπουργού, γιατί δεν μπόρεσα να παρακολουθήσω τις ομιλίες τους, εξαιτίας της υποχρέωσής μου να βρίσκομαι στη Διάσκεψη των Προέδρων, η συνεδρίαση της οποίας τελείωσε πριν από λίγο.
(Στο σημείο αυτό την Προεδρική Έδρα καταλαμβάνει η Β΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. ΕΛΣΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ)
Εάν ερωτηθεί η κοινή γνώμη ποια από τις ανεξάρτητες αρχές θεωρεί ως την πιο αξιόπιστη, εάν ερωτηθεί η κοινή γνώμη τι έχει εμπεδωθεί ως δράση και λειτουργία στη συνείδησή της για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, είναι βέβαιο ότι με συντριπτική πλειοψηφία θα απαντήσει ο Συνήγορος του Πολίτη.
Χαίρομαι γι’ αυτό, πρώτα απ’ όλα γιατί καταξιώνεται ένας θεσμός απολύτως αναγκαίος για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά και για την βελτίωση των υπηρεσιών του δημοσίου.
Ο Συνήγορος του Πολίτη είναι, λοιπόν, ένας καταξιωμένος θεσμός και η υπεράσπισή του αποτελεί υποχρέωση όλων μας. Το λέω προς εκείνες τις πλευρές, που έχουν ασκήσει κριτική στην ύπαρξη και τη θεσμική λειτουργία των ανεξαρτήτων αρχών.
Άλλωστε, για να υπερασπιστείς έναν τέτοιο θεσμό, πρέπει να έχεις ιστορία και στην υπεράσπιση των ατομικών δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και των νόμων.
Κύριε Υπουργέ, είμαι ευτυχής, γιατί ο Συνήγορος του Πολίτη εξελίχθηκε έτσι. Και θα είμαι περισσότερο ευτυχής, αν το Κοινοβούλιο, τα πολιτικά κόμματα όχι μόνο επιδοκιμάσουν, αλλά και ενισχύσουν την ασφάλεια, που αισθάνεται ο πολίτης, όταν απευθύνεται στο Συνήγορο του Πολίτη.
Έχετε δίκιο, εγώ εβάφτισα το θεσμό έτσι ως Συνήγορο του Πολίτη και είμαι ευτυχής που κρατήθηκε αυτή η ονομασία καθώς και το θεσμικό πλαίσιο που αργότερα εισηγήθηκε –αφού με τους συνεργάτες μου το είχα διαμορφώσει στο Υπουργείο Εσωτερικών- ο Αλέκος Παπαδόπουλος στη Βουλή.
Ο Συνήγορος του Πολίτη, εκτός από αυτά που του απονέμονται ως αρμοδιότητες και οφείλει να τις εξασκεί, έχει και μια άλλη αποστολή: να διαμορφώνει τις προτάσεις εκείνες από την κτηθείσα εμπειρία στη διαχείριση των υποθέσεων, που θα διευκολύνουν κυβέρνηση, Κοινοβούλιο, αλλά και τους επιτελείς της Δημόσιας Διοίκησης, να διαμορφώνουν τις αποφάσεις εκείνες που διορθώνουν κακώς κείμενα στη Δημόσια Διοίκηση.
Ένας από τους στόχους της δημόσιας συζήτησης στην Ολομέλεια του Σώματος, είναι όχι μόνο να γνωρίσει ο ελληνικός λαός, στα όρια μιας επίσημης λογοδοσίας, τι ακριβώς έχει κάνει κατ’ έτος ο Συνήγορος του Πολίτη, αλλά και να δοκιμαστούμε όλοι μας την κρίσιμη άσκηση, να υποδείξουμε στην εκάστοτε κυβέρνηση τι πρέπει να αποφασίσει, για να βελτιώσει τη λειτουργία του κράτους, να βελτιώσει το επίπεδο της απόδοσης των δημοσίων υπαλλήλων, να διαμορφώσει εκείνο το θεσμικό πλαίσιο, που κάθε φορά είναι αναγκαίο, ώστε η πολιτεία, η Δημόσια Διοίκηση να είναι πιο φιλική προς τον πολίτη.
Σ’ αυτήν την πλευρά θα σταθώ σήμερα στη σύντομη παρέμβασή μου, γιατί θέλω να συνεισφέρουμε από την πλευρά μας στον προβληματισμό του Συνηγόρου του Πολίτη.
Πολλές φορές στην ετήσια Έκθεσή του, ο Συνήγορος του Πολίτη ενημερώνει ότι είναι ευτυχές αποτέλεσμα των παρεμβάσεών του, το ότι περίπου το 80% των υποθέσεων που τον απασχόλησαν –και χρειάστηκε η διαμεσολάβησή του στο κράτος- αντιμετωπίσθηκαν επιτυχώς, με δικαίωση δηλαδή των πολιτών, που προσέφυγαν στο Συνήγορο του Πολίτη.
Παρ΄όλα αυτά, είναι ανάγκη, με βάση την εμπειρία την οποία έχει αποκτήσει η ανεξάρτητη αρχή και εμείς, να υποδείξουμε ορισμένες ιδέες. Η δική μου συνεισφορά, τουλάχιστον, αυτή επιθυμώ να είναι.
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα και τις κακοδαιμονίες στη λειτουργία του κράτους, της Δημόσιας Διοίκησης -και δεν εννοώ μόνο την κεντρική διοίκηση, αλλά και την αποκεντρωμένη, δήμοι, νομαρχίες- είναι ότι οι υπηρετούντες το δημόσιο, οι υπηρετούντες το κράτος υπάλληλοι, δεν αισθάνονται ότι υπάρχουν αποτελεσματικοί μηχανισμοί πειθαρχικού ελέγχου.
Αυτό που συνήθως γνωρίζουμε είναι ότι δύσκολα παραπέμπεται ένα πειθαρχικό παράπτωμα στα αρμόδια πειθαρχικά συμβούλια. Τα πειθαρχικά συμβούλια, αποφασίζουν με πολύ μεγάλη καθυστέρηση. Όταν αποφασίσουν, οι ποινές είναι για έναν πολύ μικρό αριθμό υποθέσεων και στο τέλος και αυτές οι ποινές σύχνα πίπτουν, μετά από προσφυγές, στα δικαστήρια της χώρας.
Αυτό, λοιπόν, έχει σαν αποτέλεσμα η διαχείριση των δημοσίων πόρων, η διαχείριση των δημοσίων υποθέσεων, η διαχείριση των δικαιωμάτων των πολιτών, να γίνεται πολλές φορές -όχι πάντα- με τρόπο που δεν είναι επιθυμητές.
Σπεύδω να δώσω μια κρίσιμη εξήγηση. Δεν ισχυρίζομαι ότι το βασικό πρόβλημα στη γραφειοκρατική κακοδαιμονία στον τόπο μας είναι τα μέσα και οι διαδικασίες του πειθαρχικού ελέγχου. Επιλέγω απλώς αυτό ως θέμα σήμερα, γιατί θέλω να το συσχετίσω με την ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης του θεσμού του Συνηγόρου του Πολίτη. Υπάρχουν άλλα προβλήματα, άλλα δομικά προβλήματα στη Δημόσια Διοίκηση που είναι πολύ βαρύτερα και ερμηνεύουν καλύτερα την γραφειοκρατική κακοδαιμονία στον τόπο μας. Όμως, επιλέγω -επαναλαμβάνω- τα θέματα πειθαρχικού ελέγχου.
Ένας, λοιπόν, από τους λόγους που εξηγεί το φαινόμενο είναι ότι κανένας δεν προσλαμβάνει σ΄ αυτόν τον τόπο ό,τι αξιολογείται και ό,τι επαινείται, επιβραβεύεται, εάν αποδίδει και τιμωρείται πειθαρχικώς, όταν παραβιάζει τον όρκο του.
Τα πειθαρχικά συμβούλια, με βάση το Σύνταγμα, αλλά και την κοινή νομοθεσία μας, απαρτίζονται, κυρίως, από δημοσίους υπαλλήλους. Η αδυναμία άσκησης πειθαρχικού ελέγχου, έχει σχέση με τον έχοντα το δικαίωμα να κινήσει τη διαδικασία πειθαρχικού ελέγχου. Δεν με ενδιαφέρει αυτήν την ώρα η αναγωγή των θεμάτων στο επίπεδο του Συντάγματος ή στην κοινή νομοθεσία, αλλά θεωρώ ότι αν πρέπει να αποκατασταθεί ένα κλίμα αυστηρής και λιτής διαχείρισης των δημοσίων πόρων, απόλυτου σεβασμού των δικαιωμάτων των πολιτών, θα πρέπει η πειθαρχική σκιά, να πλανάται στη λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης.
Προτείνω γι’ αυτόν το λόγο δύο ιδέες για συζήτηση. Η μία είναι, έστω και κατά το 1/3, όπως προβλέπει το Σύνταγμά μας, στα πειθαρχικά συμβούλια να επιλέγονται πολίτες με κλήρωση, από μία δεξαμενή πολιτών, που μπορούν να διαχειριστούν τέτοιες υποθέσεις, δηλαδή, για να το πω διαφορετικά, ένα είδος της παλιάς ιδέας των ορκωτών δικαστηρίων. Η πρόβλεψη, λοιπόν, συμμετοχής των πολιτών στις πειθαρχικές δικαιοδοσίες θα μπορούσε να είναι ένα κίνητρο για την επίσπευση και τον πιο αντικειμενικό έλεγχο αυτών των υποθέσεων.
Δεύτερον, πρέπει να εξασφαλίσουμε τη δυνατότητα του Συνηγόρου του Πολίτη, όταν διαπιστώνεται εσκεμμένη ολιγωρία ή πλημμέλεια στην εκκίνηση της πειθαρχικής δικαιοδοσίας, να επεμβαίνει ο Συνήγορος και να επιβάλλει την κίνηση της πειθαρχικής δικαιοδοσίας.
Οι εσωτερικοί μηχανισμοί ελέγχου, όπως ξέρετε, στηρίζονται σε μία παγία αντίληψη. Μεταξύ συναδέλφων, δύσκολα υπάρχουν καταλογισμοί. Η έννοια της συναδελφικής αλληλεγγύης.
Οι εξωτερικοί μηχανισμοί ελέγχου, αποδεικνύονται αποτελεσματικότεροι. Έτσι, συνιστά εξωτερικό μηχανισμό ελέγχου η συμμετοχή των πολιτών. Κυρίως, όμως, συνιστά εξωτερικό μηχανισμό, η δυνατότητα, που πρέπει κάποια στιγμή να απονείμουμε στο Συνήγορο του Πολίτη, να επεμβαίνει στην κίνηση της πειθαρχικής δικαιοδοσίας.
Θεωρώ, λοιπόν, ότι αυτές τις ιδέες –δεν ισχυρίζομαι ότι είναι οι πληρέστερες - πρέπει να τις συζητήσουμε για να δούμε πώς μπορούμε να βελτιώσουμε τα πράγματα.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Τέλος, κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα για άλλη μία φορά να επισημάνω ότι δεν είναι αυτή η πρόταση ο πλούτος των ιδεών που μπορεί κάποιος να έχει, σχετικά με την επίλυση προβλημάτων της Δημόσιας Διοίκησης και της γραφειοκρατίας, έχει, όμως, μεγάλη σημασία, να σκεφθούμε πως θα ενισχύσουμε με κάθε τρόπο θεσμούς, που προστατεύουν και υπερασπίζονται και με λυσιτελή τρόπο, τα δικαιώματα των πολιτών, τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ευχαριστώ πολύ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑ.ΣΟ.Κ.)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Ευχαριστώ, κύριε Καστανίδη.
Το λόγο έχει ο κ. Αθανάσιος Πλεύρης του ΛΑ.Ο.Σ..
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΠΛΕΥΡΗΣ: Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Ήδη από προηγούμενες τοποθετήσεις μας, αλλά και από την τοποθέτηση σήμερα του εισηγητή μας, είναι φανερό ότι η θέση του κόμματός μας είναι ότι είμαστε πολύ κριτικοί και επιφυλακτικοί, απέναντι σε οποιαδήποτε αρχή της εκχωρούνται δικαιώματα και υποχρεώσεις που ανήκουν στο νομοθετικό ή στο εκτελεστικό έργο.
Εγώ επιμένω σ’ αυτό που λέω και θα συμφωνήσω μάλιστα και με άλλους που το έχουν πει στο παρελθόν -και υπήρξε και αντίδραση σ’ αυτήν την Αίθουσα- ότι πρόκειται για λεγόμενες ανεξάρτητες αρχές. Μπορεί εμείς να τις βαφτίζουμε ανεξάρτητες αρχές, αλλά είναι λεγόμενες ανεξάρτητες αρχές. Κατά την άποψή μου, οποιοδήποτε όργανο προέρχεται από διορισμό -ακόμη και αν προέρχεται από ευρεία πλειοψηφία, μέσα από τη Διάσκεψη των Προέδρων- είναι διορισμένο όργανο, το οποίο δεν έχει καμμία νομιμοποίηση σε επίπεδο λαϊκής βάσης, δεν έχει εκλεγεί και απλώς βρίσκεται εκεί, για να κάνει μία συγκεκριμένη εργασία που του έχουμε αναθέσει.
Κατά την άποψή μας, οι ανεξάρτητες αρχές στο σύνολό τους, πολλές φορές το μόνο πράγμα που έκαναν, είναι να εξυπηρετήσουν την εκάστοτε εκτελεστική εξουσία. Ήθελε η κυβέρνηση του κ. Σημίτη να βγάλει το θρήσκευμα από τις ταυτότητες, έπρεπε να έρθει η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, για να βγει το θρήσκευμα από τις ταυτότητες.
Τότε θα θυμάστε, ειδικά εσείς οι Βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, ότι έσπευσε ο Αξιότιμος κύριος Πρωθυπουργός με τη σύζυγό του, να υπογράψουν υπέρ της προαιρετικής αναγραφής. Μόλις η Νέα Δημοκρατία έγινε Κυβέρνηση, επικαλέστηκε πάλι τη διορισμένη ανεξάρτητη αρχή των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, για να πει «δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα».
Και σήμερα αυτή η συγκεκριμένη ανεξάρτητη αρχή, μας έχει φέρει σε δυσλειτουργία, γιατί αποφάσισε να παραιτηθεί, επειδή δεν συμφωνούσε με πράξεις της Κυβέρνησης, που μπορεί και εμείς να τις κατακρίναμε, αλλά δεν παύουμε να αναγνωρίζουμε στην Κυβέρνηση ότι έχει το νομιμοποιητικό λόγο που προέρχεται από τις εκλογές. Γι’ αυτό, λοιπόν, που εμείς εδώ το κατακρίναμε, έκρινε μια αρχή ότι πρέπει να παραιτηθεί. Έχει αφήσει πλήθος υποθέσεων, που δεν έχει διερευνήσει και δημιουργεί ολόκληρη δυσλειτουργία πάνω σ’ αυτό που θέλει να προστατεύσει.
Τι είναι στην ουσία τους οι ανεξάρτητες αρχές; Στην ουσία τους οι ανεξάρτητες αρχές είναι η ομολογία του νομοθετικού Σώματος και της εκτελεστικής εξουσίας ότι δεν μπορούν να κάνουν σωστά τη δουλειά τους. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Διότι τις δυσλειτουργίες που υπάρχουν στο δημόσιο φορέα, πρέπει να μας τις πει ο Συνήγορος του Πολίτη; Δηλαδή ο Συνήγορος του Πολίτη που αποτελείται από επιστήμονες, που οι περισσότεροι από αυτούς μπορεί να είναι νομικοί, αλλά ενδεχομένως δεν έχουν ασκήσει τη δικηγορική πρακτική, πρέπει να πει στους συναδέλφους που είναι δικηγόροι ότι υπάρχει υπερπληθώρα στις φυλακές; Χρειαζόμασταν το Συνήγορο του Πολίτη για να μας το πει αυτό; Ή τις λειτουργίες που υπάρχουν ενδεχομένως στα αστυνομικά τμήματα, χρειαζόμασταν το Συνήγορο του Πολίτη να μας τις πει;
Και πολύ σωστά το έθεσε ο εισηγητής του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού κ. Βορίδης. Εάν μείνουμε στο σημείο της διαπίστωσης των δυσλειτουργιών και, αν θέλετε, της πίεσης του νομοθετικού σώματος και της εκτελεστικής εξουσίας να κάνουν σωστά τη δουλειά τους, μπορούμε να το καταλάβουμε. Αυτό, όμως, που δεν μπορούμε να καταλάβουμε, είναι μία ελιτίστικη νοοτροπία που αναπτύσσουν όλες –μηδεμίας εξαιρουμένης- οι ανεξάρτητες αρχές, στον τομέα να γνωμοδοτούν και ουσιαστικά να επιβάλλουν με τον τρόπο τους, με τις γνωμοδοτήσεις τους, στο νομοθετικό Σώμα τι κατευθύνσεις θα λαμβάνει σε θέματα που είναι θέματα κεντρικής πολιτικής σκηνής και δεν είναι θέματα διαχειριστικά του Συνηγόρου του Πολίτη.
Και ειπώθηκε πολύ σωστά από τον εισηγητή μας. Δηλαδή, ο Συνήγορος του Πολίτη θα μας πει εάν θα διδάσκεται και πώς κάποιο μάθημα στο σχολείο; Αυτό δεν είναι απόφαση του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας, που έχει να δώσει λόγο εδώ μέσα στον κοινοβουλευτικό έλεγχο;
Και αυτό το λέμε, γιατί θέλουμε να μιλήσουμε ξεκάθαρα. Πιστεύουμε ότι οι ανεξάρτητες αρχές, πέρα από τα θετικά που μπορεί να έχουν σε επίπεδα διαχειριστικά, χαρακτηρίζονται από συγκεκριμένη ιδεολογική αντίληψη και αναλόγως ερμηνεύουν το Σύνταγμα.
Και θα μιλήσω με παραδείγματα απ’ αυτήν εδώ την Ετήσια Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη. Υπάρχει η περίπτωση της θρησκείας και της εκπαίδευσης. Και μας αναφέρει εδώ πέρα ο Συνήγορος του Πολίτη μετά από επισταμένη έρευνα ότι δεν θα πρέπει να γίνεται εξομολόγηση στα σχολεία ή εάν κάποιος θέλει να μη συμμετέχει στο μάθημα των Θρησκευτικών, ενώ αυτήν τη στιγμή, το Υπουργείο ζητά δήλωση που θα αναφέρει «δεν είμαι χριστιανός ορθόδοξος», ο Συνήγορος του Πολίτη κρίνει ότι θα μπορεί απλώς να πει «δεν επιθυμώ να είμαι στο μάθημα των Θρησκευτικών».
Αυτό που με ενόχλησε ιδιαίτερα από το Συνήγορο του Πολίτη, είναι ότι στην ερμηνεία που κάνει, αναφέρει «συνεκτιμώντας τους συνταγματικούς σκοπούς της εκπαίδευσης, ο Συνήγορος του Πολίτη, επεσήμανε ότι η επίδραση της ανάπτυξης της θρησκευτικής συνείδησης είναι θεμιτή, μόνο όταν σέβεται την προσωπικότητα του μαθητή και ευνοεί τη διάπλασή του σε ελεύθερο και υπεύθυνο πολίτη. Άρθρο 16, παράγραφος 1, του Συντάγματος».
Και εγώ ερωτώ το Συνήγορο του Πολίτη που έχει 33% διδάκτορες, 50% κατόχους μεταπτυχιακού τίτλου, το εξής: Σ’ όλη αυτήν την έκθεση, δεν βρέθηκε ένας που να πει «βρε, παιδιά, υπάρχει και το άρθρο 16, παράγραφος 2, του Συντάγματος». Το άρθρο 16, παράγραφος 2, δεν το ξέρει ο Συνήγορος του Πολίτη; Και ας πει ότι κακώς υπάρχει. Αλλά να το αναφέρει, διότι ενδεχομένως ενοχλεί το Συνήγορο του Πολίτη ότι το άρθρο 16, παράγραφος 2, λέει ότι σκοπός της παιδείας, είναι η σφυρηλάτηση εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης των Ελλήνων. Επειδή αυτό, ιδεολογικά δεν μας αρέσει –γιατί εδώ είναι τελείως ιδεολογική η προσέγγιση, δεν είναι θέμα επιστημονικής ικανότητας, υπάρχει αυτή- δεν το αναφέρουμε. Γιατί να μην αναφερθεί και να κατακριθεί, αν θέλετε;
Το δεύτερο παράδειγμα, αφορά στην περίφημη υπόθεση Ρομά που απασχόλησε πάρα πολύ την κοινωνία. Εγώ είχα την τύχη να πάω πέντε φορές στο Βοτανικό και να δω τις συνθήκες που διαβιούν οι Ρομά. Και έχουμε εδώ πέρα και το πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη, ο οποίος πάλι κάνει μία επιλεκτική ανάλυση του φαινομένου. Και η επιλεκτική ανάλυση είναι συγκεκριμένη. Για όσους δεν γνωρίζουν, το μεγαλύτερο μέρος της έκτασης που καταλαμβάνουν αυτήν τη στιγμή οι Ρομά σ’ εκείνα τα σημεία, είναι ιδιωτικές εκτάσεις ή εκτάσεις του δήμου.
Έρχεται, λοιπόν, ο Συνήγορος του Πολίτη και λέει «σε ορισμένες δε περιπτώσεις καταπάτησης ιδιωτικών εκτάσεων, η διατήρηση της εγκατάστασης, οφείλεται στην αδυναμία των ιδιοκτητών που έσπευσαν να εκτελέσουν δικαστικά μέτρα αποβολής, λόγω της αδράνειας των αρμοδίων αρχών».
Δηλαδή ήρθε κάποιος στο οικόπεδό σας, μπήκε μέσα και εσείς ακολουθήσατε τη νόμιμη διαδικασία και ζητήσατε να φύγει. Αυτό είναι το πρόβλημα του οποίου θα έπρεπε να επιληφθεί ο Συνήγορος του Πολίτη και δεν έχει επιληφθεί. Για ποιο λόγο δεν έχουν εφαρμοστεί αυτές οι αποφάσεις; Αντιθέτως, στο πόρισμά του λέει ότι για να φύγουν, θα πρέπει πρώτα να βρείτε άλλο σημείο να τους πάτε. Δηλαδή, για κάποιον που παρανομεί και εισέρχεται παράνομα σε μία ιδιοκτησία –ό,τι και να είναι αυτός, δεν με απασχολεί, αλλά έχει εισέλθει παράνομα- αυτήν την παρανομία δεν την αναδεικνύουμε. Αντίθετα, αναδεικνύουμε την υποχρέωση του ιδιώτη, να τον ανεχθεί παρανόμως και του κράτους να του βρει άλλο σημείο να μετεγκατασταθεί. Δεν είδα την ίδια ευαισθησία του Συνηγόρου του Πολίτη, όταν οι τράπεζες, με τους πλειστηριασμούς, πετούν τον κόσμο έξω από τα σπίτια του. Εδώ πέρα βλέπουμε την ευαισθησία.
Και ξέρετε πού παραπάνω προχωρά ο Συνήγορος του Πολίτη; Μέμφθηκε τις πολεοδομικές αρχές, διότι –λέει- λειτουργούν με ασυνήθιστη ταχύτητα, ώστε να επιβάλουν πρόστιμα για αυθαίρετες κατασκευές. Ναι, από τη στιγμή που υπάρχουν αυθαίρετες κατασκευές, πρέπει να επιβληθούν πρόστιμα. Και αν στη συγκεκριμένη περίπτωση, η πολεοδομία κάνει καλά και γρήγορα τη δουλειά της, δεν θα πούμε ότι κακώς την κάνει, επειδή πρόκειται για Ρομά. Θα πούμε ότι, όπως έπρεπε να το κάνει σ΄ όλες τις περιπτώσεις, πρέπει να το κάνει και εδώ.
Θα μπορούσα να αναφέρω και άλλα πολλά παραδείγματα. Δέχομαι ότι υπάρχει το θετικό πλαίσιο σε διαχειριστικά θέματα, αλλά εγώ ανησυχώ γι’ αυτήν την ιδεολογική προτίμηση αναλύσεων του νομοθετικού πλαισίου από το Συνήγορο του Πολίτη, που πολλές φορές, οδηγεί σε παρερμηνείες, που πολλές φορές, οδηγεί στο να σύρεται η νομοθετική εξουσία, με βάση πορίσματα κάποιων διορισμένων διδακτόρων και τελικώς, να μην επιτελείται ο σκοπός, που είναι η προστασία του πολίτη, αλλά να επιτελούνται άλλοι σκοποί, που είναι επιβολή συγκεκριμένων ιδεολογικών αντιλήψεων, ως προς θέματα που άπτονται της παιδείας, της μεταναστευτικής πολιτικής και των ατομικών δικαιωμάτων, με το πλέγμα που θέλει να το δει μια μειοψηφούσα πλευρά και όχι όπως αυτή διαμορφώνεται μέσα στην Αίθουσα του νομιμοποιημένου νομοθετικού Σώματος, που δεν προήλθε από διορισμό, αλλά από εκλογές.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΛΑ.Ο.Σ.)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα ότι την Παρασκευή 21 Μάρτη 2008 και ώρα 10.30΄, θα διεξαχθεί προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση, με πρωτοβουλία της Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας κ. Παπαρήγα σε επίπεδο Αρχηγών κομμάτων, με θέμα: «Τα Δικαιώματα της Νεολαίας στη Μόρφωση και τον Πολιτισμό».
Ευχαριστώ.
Ο Πρόεδρος κ. Κακλαμάνης έχει το λόγο για δέκα λεπτά.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ: Κυρία Πρόεδρε, η σημερινή συνεδρίαση έχω τη γνώμη ότι έχει ιδιαίτερη σημασία και ότι το κοινοβουλευτικό μας σύστημα και ο ελληνικός λαός θα είχε αρκετά να ωφεληθεί, αν είχε την ευρύτερη δυνατή δημοσιότητα και, βέβαια, την ανάλογη συμμετοχή των εκπροσώπων του ελληνικού λαού σ΄ αυτήν την Αίθουσα. Διότι ο θεσμός του Συνηγόρου του Πολίτη, είναι ο κατ΄εξοχήν θεσμός, που αφορά τα δικαιώματα, την αναγνώριση, την ανεμπόδιστη άσκηση των δικαιωμάτων των Ελλήνων πολιτών, τους οποίους εμείς εκπροσωπούμε στο Εθνικό Κοινοβούλιο.
Όμως, υπάρχουν ακόμη προβλήματα, γιατί αυτός ο θεσμός, είναι στα πρώτα στάδια -αν θέλετε- της εφαρμογής του στη χώρα μας. Πρόκειται για ένα θεσμό, που σ΄ άλλες χώρες -στις σκανδιναβικές πρώτα-πρώτα χώρες, απ’ όπου ξεκίνησε- έχει ζωή που εγγίζει ίσως και τον αιώνα.
Είναι φυσικό να μην έχει εμπεδωθεί στη συνείδηση όλων μας, στη συνείδηση του ελληνικού λαού, πόσο πολύτιμη ήταν η θεσμοθέτηση, πόσο πολύτιμη είναι η λειτουργία αυτού του θεσμού, σε μια χώρα που όλοι ισχυριζόμαστε ότι είμαστε δημοκρατική χώρα, αλλά έχουμε πολύ μικρής διάρκειας δημοκρατικό βίο. Αυτός ο βίος, όπως γνωρίζουμε όλοι, δεν χαρακτηρίζεται από κάθε πλευρά –και ιδιαίτερα από την εκτελεστική εξουσία και τη Δημόσια Διοίκηση- από πλήρη, αν θέλετε, και απρόσβλητα ατομικά δικαιώματα και ελευθερίες των Ελλήνων πολιτών.
Ακούστηκαν ενστάσεις σ’ ό,τι αφορά τη δημοκρατική νομιμοποίηση και του θεσμού του Συνηγόρου του Πολίτη, αλλά και των θεσμών και των άλλων ανεξαρτήτων αρχών. Αυτό είναι λάθος. Γιατί αυτό το Σώμα -το οποίο είναι αν θέλετε, πλέον άμεσα και πλέον αυθεντικά εκφραστής του ελληνικού λαού- με την ψήφο του εκλέγει μία κυβέρνηση, με την ψήφο του εκλέγει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, με την ψήφο του επιλέγει και τα μέλη των ανεξαρτήτων αρχών. Πού είναι το έλλειμμα της δημοκρατικής νομιμοποίησης των ανεξαρτήτων αρχών;
Είμαστε μία χώρα όπου οι πάντες, ενδεχομένως πολλές φορές καθ’ υπερβολήν, επισημαίνουμε τα χάλια της Δημόσιας Διοίκησης, τις πληγές του κομματισμού και του πελατειακού συστήματος, την αυθαιρεσία που χαρακτηρίζει, θα έλεγα κατά παράδοση κάθε έναν που ασκεί την οποιαδήποτε εξουσία, την οποιαδήποτε κανονιστική ή δικαιοδοτική αρμοδιότητα.
Χθες εδώ, διατύπωσα τη διαμαρτυρία μου για τον ασύδοτο τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται ο σημερινός –διότι υπήρξαν και άλλοι όπως ο κ. Κωνσταντινόπουλος που ήταν και επιλογή μου ως Υπουργού Δικαιοσύνης Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου ο κ. Σανιδάς το ρόλο του. Θεωρεί ότι έργο του, είναι να εκδίδει κάθε τρεις και λίγο και μία «απανταχούσα», ωσάν να είναι ο ανώτατος άρχων αυτής της χώρας.
Όταν, λοιπόν, αυτή είναι η χώρα στην οποία ζούμε, αυτά είναι τα βήματα που οφείλουμε να κάνουμε ώστε να μη λέμε απλώς ότι είμεθα μία ευρωπαϊκή χώρα, αλλά να το εννοούμε κιόλας και, πράγματι, και εξωτερικώς και εσωτερικώς να συμβαίνει αυτό, να γιατί οι ανεξάρτητες αρχές, για όσους είχαν την αντίρρηση, είναι απολύτως αναγκαίες. Όμως είναι ένα σημείο, στο οποίο θέλω να κάνω μία καλόπιστη κριτική. Μετά το 2001 είχα προσωπικά την πρώτη ευθύνη, να διαβουλευτώ με τους Αρχηγούς των κομμάτων και να καταλήξουμε σε ομόφωνες αποφάσεις για τη σύνθεση όλων των ανεξαρτήτων αρχών- αφ’ ης με την Αναθεώρηση του Συντάγματος κατοχυρώθηκαν και συνταγματικά πλέον αυτές οι αρχές.
Μέχρι τότε, είχα την αρμοδιότητα ως Πρόεδρος της Βουλής, να προτείνω μόνο τους προέδρους αυτών των αρχών. Και είμαι πραγματικά υπερήφανος, διότι και ο προκάτοχος του σημερινού Συνηγόρου του Πολίτη, ο κ. Διαμαντούρος, απεδείχθη άξιος και μάλιστα στα πρώτα βήματα του θεσμού, που ήταν εξαιρετικά δύσκολο το έργο του.
Θέλω εδώ να καταθέσω τη μαρτυρία μου, για τις διαμαρτυρίες και κυβερνητικών και άλλων στελεχών της κρατικής μηχανής, μέχρι της ανωτάτης βαθμίδας, για την επιμονή του Συνηγόρου του Πολίτη να επεμβαίνει –έτσι το αντιλαμβάνονταν- στα εσωτερικά της λειτουργίας τους και να ελέγχει. Λέγανε «τι είναι αυτός και με ποια εξουσία θα έρθει στο άλφα ή στο βήτα Υπουργείο να πει ότι εκεί γίνεται αυτό το στραβό που πρέπει να διορθωθεί ή όχι». Και ο κ. Παυλόπουλος το έχει αναφέρει αυτό ως στοιχείο ψόγου για την τότε κυβέρνηση, διότι οι πρόεδροι μιας αρχής, ο ένας μετά τον άλλο παραιτούντο όταν συνεκρούοντο με την κυβέρνηση.
Ξέρετε ποιο είναι το πρόβλημά μας σήμερα; Το πρόβλημά μας -και θέλω να μιλάω καθαρά και ξάστερα σ’ αυτή την Αίθουσα- είναι ότι η Κυβέρνηση ως κόμμα, τότε, της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης -γι’ αυτό και ήταν εξαιρετικά δύσκολο και χρειάστηκε καμμιά φορά κάποιος να κάνει και κάποιους καλώς νοούμενους συμβιβασμούς ώστε να επιτυγχάνεται η ομοφωνία- διακατέχονταν από την αντίληψη ότι αυτός είναι ένας θεσμός, που τον εισηγήθηκε το ΠΑ.ΣΟ.Κ.. Είχε αυτήν τη λογική. Το δυστύχημα είναι ότι συνεχίζει να διακατέχεται από αυτή τη λογική και σήμερα. Γι’ αυτό και έχουμε δυσκολία στην ανασύνθεση των ανεξαρτήτων αρχών.
Και έχει ένα ελαφρυντικό βέβαια η Κυβέρνηση, το οποίο όμως χαρακτηρίζει δυστυχώς και αρκετά από τα πρόσωπα, να μην πω τα πλείστα, για τα οποία η Νέα Δημοκρατία κατά κάποιο τρόπο, επέμενε μετά από αλλεπάλληλες προτάσεις, αντικρούσεις, διαγραφές. Διότι δεκάδες προσώπων συνεζητούντο πάντοτε. Έχει επισημανθεί δυστυχώς στη συμπεριφορά όχι μόνο κάποιων για τους οποίους επέμενε η Νέα Δημοκρατία να είναι μέλη αυτών των αρχών, αλλά και άλλων μελών, λίγων ευτυχώς, ότι θεωρούν ότι εκεί δεν είναι όπως η έδρα του δικαστή, που πρέπει αυτός να αφήνει έξω από το δικαστήριο και κάτω από την έδρα του τις όποιες κομματικές απόψεις του. Αυτό είναι ένα πρόβλημα των ανεξαρτήτων αρχών, που πρέπει να αντιμετωπιστεί ριζικά. Γι΄αυτό χρειάζεται η συναντίληψη όλων των κομμάτων, για να μην ισχυρίζεται κάποιος, είτε εντός αυτής της Αιθούσης είτε εκτός, «τι είναι αυτές οι αρχές, είναι κάποιες διακομματικές επιτροπές». Δεν είναι κάποιες διακομματικές επιτροπές. Υπάρχουν, όμως, πολλές φορές λίγα μέλη αυτών των αρχών, που με ευθύνη και των κομμάτων, δεν αποφεύγουν όπως οφείλουν οποιαδήποτε επικοινωνία και επαφή με αυτά.
Κυρία Πρόεδρε, δεν θα ήθελα ο κύριος Υπουργός να εκπροσωπεί εδώ τις αρχές. Γιατί ο Υπουργός και ο Συνήγορος του Πολίτη δεν είναι το ίδιο πράγμα, ώστε να ελέγχεται η κυβέρνηση για το τι κάνει ο Συνήγορος του Πολίτη. Ανακύπτει εδώ ένα άλλο θέμα, το έθιξε ο κ. Παπαδημητρίου. Πρέπει να δούμε τι θα κάνουμε ώστε η συζήτηση και η λογοδοσία αυτών των αρχών να γίνεται στο Κοινοβούλιο και μόνο. Ώστε να μην εμπεδωθεί σ΄ όσους έχουν τη λανθάνουσα αντίληψη και διολισθαίνουν προς την πλευρά αυτή, ότι εκεί στην οποιαδήποτε αρχή εκπροσωπούν την άποψη κάποιου κόμματος στο οποίο συμβαίνει να βρίσκονται πιο κοντά.
Εδώ στο Κοινοβούλιο πρέπει, πέραν της διατάξεως που θέσαμε, να συζητούμε τις εκθέσεις αυτών των αρχών, να θεσμοθετηθεί και κάποια διαδικασία λογοδοσίας τους, ώστε να ελέγχονται πραγματικά στις Διαρκείς Ειδικές Επιτροπές και στην Ολομέλεια για να έχουν την αίσθηση ότι από εδώ και μόνο εξαρτώνται, δηλαδή εμμέσως εξαρτώνται από τον ελληνικό λαό.
Αυτό σημαίνει, κυρία Πρόεδρε, και είναι μία πρόταση που είχα την τιμή να υποβάλω και στην τότε Κυβέρνηση και τώρα και πρέπει να το κάνουμε αυτό από τον επόμενο προϋπολογισμό. Οι προϋπολογισμοί αυτών των αρχών, δεν πρέπει να εξαρτώνται από την κυβέρνηση. Δεν πρέπει να εξαρτάται από το Γενικό Λογιστήριο, εάν θα έχει τα οδοιπορικά η Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών για να πάει στην Κρήτη, όπου έχει μία καταγγελία για παρακολούθηση τηλεφώνου, για παραβίαση των συνταγματικών διατάξεων και των διατάξεων του νόμου, για το δικαίωμα της ελεύθερης τηλεφωνικής επικοινωνίας.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (΄Ελσα Παπαδημητρίου): Κύριε Πρόεδρε, ολοκληρώστε, σας παρακαλώ.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ: Θα καταρτίζουν τον προϋπολογισμό τους και μαζί με τον προϋπολογισμό της Βουλής, όπως κάνει η Βουλή με το δικό της προϋπολογισμό, να εγκρίνει και τον δικό τους. Έτσι η Βουλή ως μόνη αρμόδια θα κρίνει εάν, πράγματι, οι προτάσεις του προϋπολογισμού τους έχουν υπερβολές ή όχι και αναλόγως θα τις αντιμετωπίζει.
Κυρία Πρόεδρε, ευχαριστώ για την ανοχή.
Θέλω, όμως, να στείλω από εδώ ένα μήνυμα σε όλους εκείνους που επελέγησαν -κι επελέγησαν γιατί όλοι μαζί συμφωνήσαμε- μ’ αυτές τις αρχές: Να ξεχάσουν πού ανήκουν –γιατί έχω μία περίπτωση συγκεκριμένη- να ξεχάσουν που είναι η Ρηγίλλης, όπως επίσης να ξεχάσουν πού είναι η Χαριλάου Τρικούπη, πού είναι η Κουμουνδούρου, πού είναι ο Περισσός. Εκεί βρίσκονται ως μέλη ανεξαρτήτων αρχών και τίποτα άλλο. Τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο.
Ευχαριστώ πολύ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑ.ΣΟ.Κ.)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (΄Ελσα Παπαδημητρίου): Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας κ. Παναγιωτόπουλος έχει το λόγο.
ΠΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, με πολύ προσοχή, διάβασα την ετήσια έκθεση για το 2006 των πεπραγμένων του Συνηγόρου του Πολίτη και όπως μπορεί να το διαπιστώσουν χιλιάδες συμπολίτες μας στην καθημερινότητα της ελληνικής κοινωνίας, έτσι κι εγώ, διαπίστωσα για μία ακόμα φορά, πόσο σημαντικό είναι το έργο το οποίο παράγεται για την καθημερινότητα του Έλληνα και της Ελληνίδας και, κυρίως, για την υπεράσπιση του απλού πολίτη, απέναντι στον αλαζονικό τρόπο και πολλές φορές στον αναποτελεσματικό τρόπο, με τον οποίο τον αντιμετωπίζουν μερίδες, κομμάτια, τμήματα της ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης.
Άξιο παρατήρησης και σχολιασμού, είναι και το γεγονός ότι στα συμπεράσματα τα οποία εξάγονται από την κοινή έκθεση που μας υπέβαλαν, με την υπογραφή του αξιότιμου κυρίου Συνηγόρου του Πολίτη και με τη συμμετοχή των βοηθών συνηγόρων και των άλλων στελεχών της ανεξάρτητης αυτής Αρχής, επισημαίνονται ως βασικές εστίες προβλημάτων κακοδιοίκησης, δυσλειτουργίας και εν γένει προβλημάτων, που προκαλούν δυσφορία και προβλήματα στις συναλλαγές στην καθημερινή επαφή του πολίτη με τις δομές της Δημόσιας Διοίκησης, οι δήμοι, οι νομαρχίες, οι υπηρεσίες της περιφέρειας, το Ι.Κ.Α. κοκ..
Μ’ άλλα λόγια και σ’ αυτήν την Ετήσια Έκθεση, περιγράφεται μία πραγματικότητα την οποία τη ζουν ο Έλληνας πολίτης και η Ελληνίδα, καθημερινά. Αυτές είναι οι προσλαμβάνουσες παραστάσεις που έχουν.
Αποτελεί επίσης κοινό τόπο για όλους μας ότι η αναποτελεσματικότητα της Δημόσιας Διοίκησης, οι εστίες διαφθοράς, σε πολλές περιπτώσεις η αναξιοκρατία, που κατά καιρούς επικρατεί σε τμήματα της Δημόσιας Διοίκησης, συνιστούν σήμερα, ίσως το μείζον εσωτερικό πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζει η ελληνική κοινωνία.
Αυτά που προηγήθηκαν είναι γνωστά, το πελατειακό κύκλωμα για μία ολόκληρη εικοσαετία, οι κομματικές κλαδικές, για να μην ξεχνιόμαστε. Δεν έχει ο καθένας ίσο μερίδιο ευθυνών, απέναντι στην κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην ελληνική Δημόσια Διοίκηση. Κάποια κόμματα, κυβέρνησαν την τελευταία εικοσαετία περισσότερο, άλλα λιγότερο. «Όλοι το ίδιο είναι και όλοι το ίδιο έβλαψαν την Αλεξάνδρεια», αυτό αποτελεί μία λογική, που δεν προσφέρει στη δημοκρατία, δεν προσφέρει στη δημόσια ζωή. Ο καθένας απ’ αυτούς που κυβέρνησαν, έχει τις δικές του ευθύνες και οι ευθύνες πρέπει να επιμερίζονται, ανάλογα με το διάστημα της διακυβέρνησης που άσκησε η κάθε πολιτική παράταξη.
Εμείς δεν το αρνηθήκαμε ποτέ από την πλευρά μας. Βεβαίως κι εμείς έχουμε ευθύνες. Όποιος είναι καλόπιστος παρατηρητής των όσων γίνονται σήμερα στην ελληνική κοινωνία, θα πει ότι η Κυβέρνηση, από το Μάρτιο του 2004 προσπαθεί με σύστημα και με μέθοδο, να βελτιώσει την κατάσταση. Σε πολλές περιπτώσεις, έχουμε διαδικασίες βελτίωσης που αποδίδουν αποτελέσματα.
Θέλω πραγματικά να εκφράσω τη χαρά μου, για το γεγονός ότι και στην έκθεση του 2006, επισημαίνονται διαδικασίες που είχαν αποτέλεσμα, επισημαίνονται απαντήσεις στα αιτήματα και στις παρεμβάσεις του Συνηγόρου του Πολίτη από την πλευρά της διοίκησης, που έλυσαν προβλήματα και αυτό είναι πάρα πολύ θετικό.
Υπάρχει ένα γενικότερο πρόβλημα, δεν θα έλεγα υπαρξιακής υφής, αλλά θα έλεγα βαθύτερου πολιτικού προβληματισμού. Το είδα να διαχέεται μέσα σ’ αυτήν την Αίθουσα κατά τη διάρκεια των αγορεύσεων διαφόρων συναδέλφων από διαφορετικές πλευρές του πολιτικού φάσματος. Πόσο χρειαζόμαστε σήμερα αυτές τις ανεξάρτητες αρχές, εν προκειμένω το Συνήγορο του Πολίτη, ο οποίος με τις παρεμβάσεις του διεμβολίζει σε επίπεδο δομών τις διοικητικές δομές, τις δομές άσκησης της Δημόσιας Διοίκησης; Τις διεμβολίζει, τις ελέγχει, παρεμβαίνει και κυρίως προτείνει λύσεις, για να έχουμε αποτέλεσμα.
Θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε το εξής: Τα θέματα της κακοδιοίκησης και τα θέματα που αφορούν την καταδυνάστευση του Έλληνα και της Ελληνίδας από διοικητές δομές οι οποίες δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες και στις απαιτήσεις των συμπολιτών μας, είναι θέματα που εν αμφιβολία, όπως λέμε στα νομικά, αποτελούν τελική και μεγάλη ευθύνη της νομοθετικής εξουσίας όλων μας.
Δεν πρέπει να βαυκαλίζεται ο πολιτικός κόσμος της χώρας ότι με το να έχουμε ανεξάρτητες αρχές, με το να λειτουργεί ο Συνήγορος του Πολίτη, έχουμε απαλλαγεί όλοι μας από τις ευθύνες που έχουμε, για να αλλάξουμε αυτήν την κατάσταση και να τη μεταρρυθμίσουμε σταδιακά προς το καλύτερο. Οι ανεξάρτητες διοικητικές αρχές είναι αναγκαίες και αποτελούν κατάκτηση του θεσμικού μας πολιτισμού, αλλά δεν είναι πανάκεια, δεν δίνουν απάντηση σε όλα και για όλα και σε κάθε περίπτωση, δεν είναι ικανές από μόνες τους, να εξαλείψουν τη διάχυτη καχυποψία που διαμορφώνεται την τελευταία δεκαετία και στην κοινή γνώμη στην Ελλάδα απέναντι στο πολιτικό σύστημα, στα πολιτικά κόμματα και στους λειτουργούς του πολιτικού συστήματος. Να το πούμε πιο απλά, απλοελληνικά, καθημερινά: Δεν «καθαρίζει» τις ευθύνες του ο πολιτικός κόσμος, επειδή υπάρχει ο Συνήγορος του Πολίτη και επειδή μπορεί να προσφεύγει εκεί ο πολίτης που αισθάνεται θιγόμενος, να παρεμβαίνει ο Συνήγορος του Πολίτη και να επιδιώκει και να επιτυγχάνει στην πράξη –και μπράβο του- να βρεθούν λύσεις.
Οι θεσμικές αλλαγές σε κάθε δημοκρατική χώρα, άρα και στην Ελλάδα, είναι ευθύνες της νομοθετικής και της εκτελεστικής εξουσίας. Πρέπει να το καταλάβουμε, πρέπει να το αποφασίσουμε. Οι ανεξάρτητες αρχές, δεν μπορούν να αποτελούν τη «θυρίδα» διαφυγής του πολιτικού κόσμου από τις ευθύνες μας, ούτε και το άλλοθι για τις ευθύνες αυτές.
Εάν, λοιπόν, πρέπει να αλλάξουν πράγματα στη χώρα, εάν η Δημόσια Διοίκηση δεν πάει καλά, εάν υπάρχουν εστίες διαφθοράς και αναποτελεσματικότητας, εάν επίορκοι δημόσιοι υπάλληλοι δεν μπορούν να πάνε σπίτι τους και απλώς αλλάζουν όροφο, διότι πέφτουν «στα μαλακά», όλα αυτά πριν απ’ όλα, αποτελούν ευθύνες του πολιτικού κόσμου της χώρας.
Και χαίρομαι, γιατί αυτή η Κυβέρνηση αναλαμβάνει τις ευθύνες της και προσπαθεί για το καλύτερο. Δεν λέμε ότι έχει λύσει όλα τα προβλήματα.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΕΙΤΟΝΑΣ: Άσε μας.
ΠΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Το «άσε μας» δεν είναι, κύριε Γείτονα, αντίδραση, που ταιριάζει σ’ εσάς με μεγάλη κοινοβουλευτική πείρα και μεγάλη προσφορά.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΕΙΤΟΝΑΣ: Δεν ήταν προς εσάς, αλλά προς συνάδελφο πίσω.
ΠΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Δεν λέμε, λοιπόν, ότι η Κυβέρνηση έχει λύσει όλα τα προβλήματα. Λέμε, όμως, ότι πολλά πράγματα έχουν μπει στην οδό της επίλυσης. Προσπάθειες γίνονται σε άλλους τομείς, αλλά το πρόβλημα υπάρχει. Μπορεί να έχει περιορισθεί, αλλά αποτελεί, για παράδειγμα, συνείδηση σ’ όλους τους πολίτες, οτιδήποτε και αν ψηφίζουν, ότι υπάρχουν εστίες αναποτελεσματικότητας και διαφθοράς σε υπηρεσίες, όπως οι πολεοδομίες, σε υπηρεσίες όπως οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του Υπουργείου Οικονομικών, σε υπηρεσίες που αφορούν ακόμα και τα Σώματα Ασφαλείας. Αυτή είναι η εικόνα που έχει ο Έλληνας πολίτης. Όπως είπα, γίνονται προσπάθειες. Αποδίδουν καρπούς, αλλά ακόμη έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας.
Χάρηκα, γιατί και ο τρόπος σύνταξης της Εκθέσεως –εγώ διάβασα την περίληψη, δεν διεξήλθα όλη την Έκθεση, αλλά και το να κάνεις μια σωστή περίληψη, απαιτεί κι αυτό ικανότητα και απαιτεί και συγκροτημένη γραφή και συγκροτημένο νου και συγκροτημένη προσωπικότητα από τους συγγράψαντες- δείχνει τη σοβαρή δουλειά που γίνεται.
Μη νομίζει κανείς, όμως, επαναλαμβάνω και κλείνω, κυρία Πρόεδρε, ότι έτσι καθαρίζουμε με τις ευθύνες μας εμείς, ο πολιτικός κόσμος. Μη νομίζει κανείς ότι θα προκύψουν λύσεις στην ευθεία του χρόνου, στο ιστορικό μέλλον, οι οποίες θα προέλθουν από τις ανεξάρτητες διοικητικές αρχές. Οι ανεξάρτητες διοικητικές αρχές, όπως είπα, διεμβολίζουν τις υπάρχουσες δομές μέσα από το θεσμικό ρόλο που τους έχει ανατεθεί, δίδουν αποτελέσματα, υποδεικνύουν λύσεις, αποτελούν πυξίδα, αποτελούν μπούσουλα, αποτελούν δείγμα γραφής, υποδεικνύουν την πορεία που πρέπει να ακολουθήσουμε, αλλά πρέπει να έρθουμε εδώ να νομοθετήσουμε, να πάρουμε αποφάσεις, να αποκαταστήσουμε, δεν θα πω τη χαμένη, αλλά την κινδυνεύουσα να απολεσθεί τιμή του πολιτικού κόσμου και να δείξουμε ότι όταν ο πολίτης έχει αυτή τη διάχυτη καχυποψία για τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί και αποφασίζει η πολιτική εξουσία, έχει άδικο, γιατί μέχρι τώρα οι περισσότερες ενδείξεις πείθουν ότι ο πολίτης έχει δίκιο.
Ας αναλάβουμε, λοιπόν, τις ευθύνες μας όλοι. Περνάμε μια κρίσιμη καμπή για το πολιτικό σύστημα και για τους θεσμούς δημόσιας και κοινοβουλευτικής αντιπροσώπευσης. Η πρόκληση είναι μπροστά μας. Εμείς πιστεύουμε ότι η λύση και οι απαραίτητες θεσμικές δημοκρατικές ανατροπές θα προέλθουν μέσα από τα κόμματα και όχι έξω από τα κόμματα, όχι από αυτόκλητους και αυτοδιοριζόμενους και αυτοαναγορευόμενους ως σωτήρες του σήμερα και του αύριο.
Ευχαριστώ πολύ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Ευχαριστούμε, κύριε Παναγιωτόπουλε.
Το λόγο έχει ο συνάδελφος κ. Μπούγας για πέντε λεπτά.
Κύριοι συνάδελφοι, είναι δεκαπέντε εγγεγραμμένοι. Παρακαλώ να γίνει σεβαστό το πεντάλεπτο.
Ορίστε, κύριε Μπούγα.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΠΟΥΓΑΣ: Κυρία Πρόεδρε, εγώ θα προσπαθήσω να είμαι σύντομος.
Κάθε φορά που γίνεται συζήτηση για μια ανεξάρτητη αρχή, έρχεται στο προσκήνιο, και δικαίως, ο ρόλος των ανεξάρτητων αρχών. Σπεύδω να πω, κυρία Πρόεδρε, ότι οι ανεξάρτητες αρχές αποτελούν τρόπον τινά μια ρωγμή στο κλασικό σχήμα διάκρισης των λειτουργιών. Πρέπει να πω ότι ασκούν διοίκηση, χωρίς να είναι ενταγμένες στο κλασικό σχήμα των διοικητικών οργάνων. Επίσης, ασκούν οιονεί δικαιοδοτικά καθήκοντα, χωρίς να είναι δικαστήρια.
Ο ρόλος τους είναι δικαιοπολιτικά δικαιολογημένος και σε ποια έκταση; Νομίζω ότι πρέπει να απαντήσουμε καταφατικά σ’ αυτό το ερώτημα, διότι οι ανεξάρτητες αρχές και κατά το Σύνταγμά μας προστατεύουν δύο κυρίως τομείς της κοινωνικής και πολιτικής ζωής. Ο πρώτος και σημαντικότερος είναι ο τομέας της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Βασικός είναι ο ρόλος και η συνεισφορά της Αρχής Διασφάλισης Απορρήτου Επικοινωνιών και της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
Η δεύτερη κατεύθυνση είναι η προαγωγή της οικονομίας σε συνθήκες ελεύθερης αγοράς. Και εδώ έχουμε παραδείγματα ανεξάρτητων αρχών, όπως είναι η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας ή η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, που με σημαντικές τους παρεμβάσεις έχουν δώσει δείγματα γραφής και σ’ αυτόν τον τομέα.
Σήμερα γίνεται συζήτηση επί της εκθέσεως του Συνηγόρου του Πολίτη. Νομίζω ότι η μέχρι σήμερα παρουσία του Συνηγόρου του Πολίτη, αλλά και η εμπιστοσύνη, την οποία δείχνουν οι πολίτες προς αυτήν την ανεξάρτητη αρχή, καταδεικνύει τη χρησιμότητά της και την αποδοχή της παρουσίας και δράσης της.
Και αυτό γιατί; Διότι διαχρονικά και μ’ όλες τις παραλείψεις, μ’ όλα τα προβλήματα τα οποία ενδεχομένως υπάρχουν –και αλίμονο αν δεν υπήρχαν- έχει αποδειχθεί ότι όσοι υπηρετούν ή υπηρέτησαν κατά το παρελθόν την ανεξάρτητη αυτή αρχή έχουν υψηλή επιστημονική κατάρτιση. Δεν υπάρχει η ευνοιοκρατία και δεν υπάρχει και η γραφειοκρατική νοοτροπία, που είναι παθογένειες, δυστυχώς, τις οποίες καθημερινά ακόμα και σήμερα βλέπουμε στη Δημόσια Διοίκηση.
Και μ’ όλα όσα ελέχθησαν τόσο σε θεωρητικό επίπεδο για τη δημοκρατική νομιμοποίηση των ανεξαρτήτων αρχών, όσο και σε πρακτικό επίπεδο, για το γεγονός ότι για τις πράξεις τους δεν ασκείται διοικητική προσφυγή, αλλά προσβάλλονται μόνο ενώπιον των δικαστηρίων, πρέπει να πω ότι με το Συνήγορο του Πολίτη εξειδικεύεται η δυνατότητα που παρέχει το άρθρο 10 του Συντάγματος και δίδεται μια εναλλακτική δυνατότητα άσκησης του δικαιώματος ακροάσεως. Και αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, διότι έτσι εισάγεται και η αρχή της λογοδοσίας της Δημόσιας Διοίκησης απέναντι και σε μία ανεξάρτητη αρχή.
Είναι πολλά τα πεδία δράσης του Συνηγόρου του Πολίτη και νομίζω ότι είναι επιτυχής η δράση του. Όμως πρέπει να πω πως δεν εκτείνεται αυτή η δράση μόνο στους φορείς του δημόσιου ή του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Με τον ν. 3488/2006 ο Συνήγορος του Πολίτη παρακολουθεί την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών- γυναικών στην απασχόληση όχι μόνο σε φορείς είτε του δημόσιου είτε του ευρύτερου δημόσιου τομέα, αλλά και εφόσον «δράστης» που πλήττει την αρχή είναι ακόμη και ιδιώτης.
Βεβαίως, μπορεί κανείς να ζητήσει τη δράση του Συνηγόρου του Πολίτη και σε νέα πεδία, όπως είναι τα σωφρονιστικά καταστήματα ή όπως είναι τομείς της εθνικής άμυνας. Και νομίζω ότι υπάρχουν εκθέσεις, διότι έχει ασχοληθεί ο Συνήγορος του Πολίτη και μ’ αυτά τα πεδία πολιτικής και κοινωνικής δραστηριότητας.
Δύο μόνο πράγματα θα επισημάνω, κυρία Πρόεδρε, στο λίγο χρόνο ο οποίος μου μένει. Υπάρχει η εξής κατά την άποψή μου δυσλειτουργία. Πρέπει να δούμε το θέμα συλλειτουργίας του Συνηγόρου του Πολίτη με άλλες αρχές, όπως είναι το Σώμα Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, όπως είναι ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης. Διότι πολλές φορές υπάρχει μια αλληλοκάλυψη, με αποτέλεσμα τη σπατάλη ανθρώπινου δυναμικού, πόρων οικονομικών και καμμιά φορά την ύπαρξη και αντιφατικών πορισμάτων. Αυτό είναι το ένα ζήτημα.
Το άλλο ζήτημα, το οποίο θα ήθελα να απασχολήσει την Εθνική Αντιπροσωπεία είναι το εξής: ασφαλώς ο πολίτης μπορεί ευχερώς να καταφύγει στην ανεξάρτητη αυτή αρχή και μετά από έρευνα να δικαιωθεί ηθικά. Από κει και πέρα όμως, ο πολίτης αξιώνει, όταν με τους φόρους συντηρείται οποιαδήποτε ανεξάρτητη αρχή, να υπάρχει και σε πρακτικό πεδίο αποτέλεσμα της λειτουργίας της.
Θα πρέπει, λοιπόν, να σκεφτούμε πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε την υλοποίηση των πορισμάτων, εν προκειμένω του Συνηγόρου του Πολίτη. Βεβαίως μπορούμε να σκεφτούμε τον πειθαρχικό έλεγχο, μπορούμε να σκεφτούμε την αυτεπάγγελτη, ίσως, εξέταση του ζητήματος, την εμπλοκή των εισαγγελικών αρχών. Όλα αυτά είναι ζητήματα, τα οποία μπορούμε να εξετάσουμε.
Εκείνο, όμως, το οποίο πρέπει να δεχθούμε όλοι, είναι ότι ο ρόλος των ανεξάρτητων αρχών μέχρι σήμερα στο πολιτικό μας σύστημα είναι θετικός.
Ευχαριστώ πολύ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Ευχαριστώ, κύριε Μπούγα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα ότι τη συνεδρίασή μας παρακολουθούν από τα άνω δυτικά θεωρεία της Βουλής, αφού προηγουμένως ξεναγήθηκαν στους χώρους του Μεγάρου της Βουλής των Ελλήνων τριάντα εννέα μαθητές και μαθήτριες και τρεις συνοδοί -καθηγητές από το Γενικό Λύκειο Βουκολίων Χανίων.
Η Βουλή τους καλωσορίζει.
(Χειροκροτήματα από όλες τις πτέρυγες της Βουλής)
Το λόγο έχει η Βουλευτής του ΠΑ.ΣΟ.Κ. κ. Θάλεια Δραγώνα.
ΘΑΛΕΙΑ ΔΡΑΓΩΝΑ: Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Η σημερινή συνεδρίαση μάς κάνει αισιόδοξους τόσο διότι η ετήσια Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη συζητείται στην Ολομέλεια της Βουλής, όσο και διότι έχουμε μία παραδειγματική επί δέκα χρόνια ανεξάρτητη αρχή. Επίσης, είναι στο επίκεντρο της επίκαιρης συζήτησης για τα όρια κράτους και κοινωνίας των πολιτών.
Οι Ανεξάρτητες Αρχές συμβάλλουν στην προάσπιση θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών και αποτελούν στήριγμα του πολίτη σε μία εποχή συνεχών τεχνολογικών εξελίξεων και πολύπλοκης λειτουργίας της δημόσιας υπηρεσίας. Η κυριότερη συμβολή τους στην ενίσχυση κράτους -δικαίου είναι ότι αποτελούν θεσμικά αντίβαρα στο κράτος, που αυξάνουν τη λογοδοσία και τη διαφάνεια προς όφελος της κοινωνίας και των πολιτών. Για τον ίδιο λόγο, συχνά, δεν είναι πάντα αρεστές στην εκτελεστική εξουσία.
Οι Ανεξάρτητες Αρχές έχουν κερδίσει την εμπιστοσύνη των Ελλήνων πολιτών και των αλλοδαπών στη χώρα. Όμως, σε μία περίοδο έντονης αμφισβήτησης των Ανεξάρτητων Αρχών αυτή η εμπιστοσύνη δεν αρκεί. Για την αποστολή τους απαιτείται ο σεβασμός του θεσμικού τους ρόλου από την εκτελεστική εξουσία και η συνεχής ενίσχυση του υλικοτεχνικού και ανθρώπινου δυναμικού τους.
Η τρέχουσα συζήτηση για την καταπολέμηση της διαφθοράς με κάθε κόστος και την αποκατάσταση της χαμένης αξιοπιστίας του πολιτικού κόσμου είναι λόγος κενός, εάν δεν συνοδεύεται από έμπρακτη αυτοδέσμευση της πολιτικής εξουσίας, με κεντρικό παράδειγμα την αμέριστη ενίσχυση των Ανεξάρτητων Αρχών. Υπάρχουν, δυστυχώς, κυβερνητικές επιλογές αποδυνάμωσης των Ανεξάρτητων Αρχών. Ένα παράδειγμα είναι η, παρά το νόμο, συστηματική παρακώλυση της πρόσβασης του Συνηγόρου του Πολίτη σε σωφρονιστικά καταστήματα, κάτι που καταγγέλλει η παρούσα έκθεσή του.
Στη σημερινή συζήτηση θα ήθελα να σημειώσω ότι την άρτια τεκμηρίωση των αποφάσεων του Συνηγόρου του Πολίτη αναδεικνύει το γεγονός ότι οι εκθέσεις του μνημονεύονται στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Η Έκθεση του 2006 καλύπτει ευρύ φάσμα περιπτώσεων κακοδιοίκησης και είναι αδύνατο λόγω χρόνου να αναφερθεί κανείς λεπτομερώς. Γι’ αυτό, σταχυολογώ ενδεικτικά από τον Κύκλο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου κακοδιοικήσεις που εμφανίζονται συστηματικά και παρά τις κατ’ εξακολούθηση παρεμβάσεις του Συνηγόρου του Πολίτη, η διοίκηση δεν τις αντιμετωπίζει.
Το 2004 ο Συνήγορος του Πολίτη αφιέρωσε ειδική έκθεση στην παραβίαση των δικαιωμάτων των πολιτών από αστυνομικά όργανα και στις πλημμέλειες κατά την πειθαρχική διερεύνηση καταγγελιών σε βάρος αστυνομικών. Παρά τις συνεχείς παρεμβάσεις του και επαφές με την Ελληνική Αστυνομία, στην έκθεσή του ο Συνήγορος του Πολίτη αναφέρει ότι υπήρξαν μεν σε θεσμικό επίπεδο επίσημα κείμενα και γενικόλογες δηλώσεις και δεσμεύσεις, όμως τα περιστατικά αστυνομικής αυθαιρεσίας και η πλημμελής διερεύνηση σχετικών καταγγελιών παρέμειναν στα ίδια υψηλά επίπεδα. Χρειάστηκε η ευρεία δημοσιότητα ενός φαινομένου αστυνομικής βίας, ώστε να τεθεί στο πολιτικό προσκήνιο μία επικίνδυνη κατάσταση που ο Συνήγορος του Πολίτη είχε επισημάνει εδώ και χρόνια και που, συμπληρώνω, κάθε άλλο παρά μεμονωμένο περιστατικό είναι, όπως θέλησαν να το παρουσιάσουν. Είναι απαραίτητη η ισχυρή πολιτική βούληση για προληπτική δράση, αλλά και για κατασταλτικούς ελέγχους, προκειμένου να αντιμετωπιστούν φαινόμενα αστυνομικής αυθαιρεσίας που πλήττουν το πολίτευμά μας και εκθέτουν διεθνώς το κύρος της χώρας.
Επίσης, αναφέρομαι στο σχετικά νέο ρόλο του Συνηγόρου του Πολίτη ως φορέα προώθησης της αρχής της ίσης μεταχείρισης. Ο Συνήγορος του Πολίτη επέλεξε να αναπτύξει σύνθετη στρατηγική δράση για την προστασία των Ρομά στην Ελλάδα, επειδή είναι πολλαπλά αποκλεισμένοι από την κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας. Το φαινόμενο είναι διαρθρωτικό και συνεπώς απαιτεί πολυεπίπεδη αντιμετώπιση των προβλημάτων με μέτρα που θα έχουν συνέπεια και συνέχεια και θα αλληλεπιδρούν. Απαιτεί, ακόμη, νομοθέτηση που παράσχει ειδικά νομικά εργαλεία για αποτελεσματικές θετικές δράσεις που θα βελτιώσουν τη θέση της επαχθούς αυτής κοινωνικής ομάδας.
Οι Ρομά αποτελούν την πιο αδικημένη και περιθωριοποιημένη κοινωνική ομάδα στην Ελλάδα. Η δεδομένη αδυναμία των ατόμων-θυμάτων του αποκλεισμού να τον πολεμήσουν από μόνα τους απαιτεί ο κοινωνικός απεγκλωβισμός του πληθυσμού αυτού να γίνει προτεραιότητα της πολιτείας με ενεργητικές και στοχευμένες πολιτικές.
Τέλος, από τον Κύκλο Δικαιωμάτων του Παιδιού επιλέγω να σταθώ: Πρώτον, στην επισήμανση του Συνηγόρου του Πολίτη για την επιτακτική ανάγκη δημιουργίας δομών φιλοξενίας παιδιών και εφήβων με συναισθηματικές δυσκολίες ή προβλήματα συμπεριφοράς, θύματα κακοποίησης, παράνομης διακίνησης και εμπορίας, προβλήματα ουσιοεξάρτησης και λοιπά. Η αρχή έως σήμερα δεν έχει λάβει απάντηση από το Υπουργείο Υγείας.
Δεύτερον, στο πρόβλημα της προστασίας των ασυνόδευτων αλλοδαπών ανηλίκων –ήδη αναφέρθηκε- αλλά νομίζω ότι αξίζει να αναφερθεί πολλές φορές. Με ειδική έκθεση του 2005, που έλαβε γραπτή απάντηση μόνο από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, έχει προτείνει την κατάργηση του μέτρου διοικητικής κράτησης και την αντικατάστασή του, από εναλλακτικά μέτρα φροντίδας, κοινωνικών υπηρεσιών, διορισμού επιτρόπου για όλους τους ασυνόδευτους ανηλίκους και τον επαναπατρισμό τους, μόνο εφόσον αυτός είναι εφικτός και προς το συμφέρον τους.
Τα πρόσφατα γεγονότα της Πάτρας καθιστούν τις τεκμηριωμένες προτάσεις του Συνηγόρου του Παιδιού, όλως επίκαιρες και υπογραμμίζουν τη σημασία να αντιμετωπίζονται οι αλλοδαποί ανήλικοι, όχι ως παραβάτες, αλλά ως δικαιούχοι προστασίας, με βάση τις ανάγκες και την ανηλικότητά τους.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Ευχαριστούμε, κυρία Δραγώνα.
Η συνάδελφος κ. Κόρκα έχει το λόγο.
ΑΘΗΝΑ ΚΟΡΚΑ-ΚΩΝΣΤΑ: Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, συζητάμε σήμερα για την Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη. Θα μου επιτρέψετε να συγχαρώ το Συνήγορο του Πολίτη και το συνεργάτη του γι’ αυτό το σημαντικό έργο, το οποίο παράγεται και για το ότι στη διάρκεια της θητείας των δέκα ετών που υπάρχει αυτή η ανεξάρτητη αρχή, έχετε καταφέρει να εξασφαλίσετε την εμπιστοσύνη των πολιτών κι αυτό είναι πολύ βασικό, διευκολύνοντας και προστατεύοντας τον πολίτη στα διάφορα προβλήματά του και να ευχηθώ και για το μέλλον τη δύναμη να είσαστε οι προασπιστές των συμφερόντων και των δικαιωμάτων του πολίτη.
Η Ανεξάρτητη Αρχή του Συνηγόρου του Πολίτη, η οποία διαρκεί μία δεκαετία στη χώρα μας, προβλέπει διάφορους τομείς και εγώ θα ήθελα να ασχοληθώ με τον τομέα, κυρίως, του Συνηγόρου του Παιδιού. Πρόσφατα είχαμε την ευκαιρία, προσκαλώντας την επιτροπή εις την Ειδική Επιτροπή Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Βουλής, να έχουμε την αναφορά του Συνηγόρου του Πολίτη και αντίστοιχα και του Συνηγόρου του Παιδιού.
Η αποστολή του Συνηγόρου του Παιδιού είναι σημαντική, γιατί αφορά το παιδί και τα δικαιώματά του, την προάσπιση και προαγωγή των δικαιωμάτων του και η αρμοδιότητα είναι σ’ όλους τους τομείς. Και να πούμε αντίστοιχα και στο χώρο της Δημόσιας Διοίκησης, όταν προσβάλλονται τα δικαιώματα του παιδιού και εκεί επισημάνθηκαν σημαντικά ζητήματα ελλείψεων που μπορεί να υπάρχουν στα ιδρύματα παιδικής φιλοξενίας -ελλείψεις στο επίπεδο του προσωπικού και κυρίως του εξειδικευμένου προσωπικού, δηλαδή, οι ελλείψεις κοινωνικών λειτουργών, γιατρών και ψυχολόγων- και εντοπίστηκαν και συζητήθηκαν πάρα πολλά παραδείγματα συγκεκριμένα, αντίστοιχα, όταν απαιτείται εξειδικευμένος κοινωνικός λειτουργός, για να μπορεί να πλησιάσει ένα παιδί. Αλλά και στον ιδιωτικό τομέα. Γιατί δυστυχώς και στον ιδιωτικό τομέα υπάρχουν σημεία που τα δικαιώματα του παιδιού διακυβεύονται και μέσα στην κοινωνία και δυστυχώς πάρα πολλές φορές και μέσα στην οικογένεια.
Και πρέπει εδώ να υπάρχουν συγκροτημένες και επαρκείς δομές κοινωνικών λειτουργών και εξειδικευμένων ανθρώπων, που να μπορέσουν να επαναφέρουν αυτό το παιδί, να το στείλουν στην οικογένειά του ή αντίστοιχα, όταν έχει ανάγκη στήριξης, να υποστηριχτούν και να εξαχθούν τα προβλήματα και να δράσει αντίστοιχα ο Συνήγορος.
Όσον αφορά τα θέματα της παιδικής πορνείας και πορνογραφίας που είναι ένα φαινόμενο στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια σε έξαρση, μεγάλος αριθμός παιδιών ιδιαίτερα από τις βαλκανικές χώρες έρχονται αντίστοιχα στη χώρα μας, είτε συνοδευμένα είτε ασυνόδευτα είτε συνοδευμένα που εγκαταλείπονται και καταλήγουν να είναι ασυνόδευτα. Η θεσμική παρέμβαση, λοιπόν, αφορά και τις ευθύνες της πολιτείας απέναντι στα παιδιά και στο πλαίσιο εφαρμογής του Συντάγματος και στη Διεθνή Σύμβαση του Ο.Η.Ε. για τα δικαιώματα του παιδιού.
Γνωρίζουμε, επίσης, ότι η εκπαίδευση παίζει σημαντικό ρόλο, γι’ αυτό διαβάζοντας την έκθεσή σας είναι σημαντικό ότι οι επισκέψεις σε σχολεία επιτελούν ένα σημαντικό ρόλο -δημιουργείται η αντίστοιχη παιδεία στη νέα γενιά για όλους αυτούς τους τομείς- και επίσης, οι επισκέψεις στα ιδρύματα κοινωνικής προστασίας, δηλαδή, στους χώρους που φιλοξενούνται και περιθάλπονται παιδιά, καθώς και στους χώρους κράτησης ή αντίστοιχα και για όλους τους κρατούμενους.
Η προστασία των δικαιωμάτων είναι βασική αρμοδιότητα του Συνηγόρου του Παιδιού, όσον αφορά το παιδί και πρέπει να γίνεται μέσα από το χειρισμό αναφορών και πιστεύω ότι ο ρόλος θα πρέπει να είναι περισσότερο εποπτικός και όχι να αναγκάζεται αντίστοιχα ο Συνήγορος του Πολίτη, ο Συνήγορος του Παιδιού να έχει και τη γενική δράση, να υπάρχει η αντίστοιχη υποδομή και η οργάνωση των υπηρεσιών για την προστασία της παιδικής ηλικίας.
Θέλω να αναφερθώ σε σημαντικές παρεμβάσεις ή και στη δημοσίευση και μετάδοση μηνυμάτων μέσα από τα Μ.Μ.Ε., που αφορούν κυρίως παιδιά. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην προώθηση των στόχων για το δίκτυο πρόληψης και καταπολέμησης της σωματικής τιμωρίας των παιδιών. Δηλαδή ο Συνήγορος του Πολίτη υποβοηθάται από τα νομοθετικά μέτρα που λαμβάνονται συνήθως τον τελευταίο καιρό, σε σχέση με διάφορα ζητήματα, όπως είναι τα ζητήματα εμπορίας και εκμετάλλευσης παιδιών.
Εν κατακλείδι, κλείνοντας, θα ήθελα να πω ότι στη χώρα μας σήμερα, όπως αναφέρει και η Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη, ειδικά στον τομέα του παιδιού, απαιτείται ένα επιπλέον σχέδιο δράσης για τα παιδιά με συντονισμό και με συμμετοχή και των εκπροσώπων της κοινωνίας. Είναι, λοιπόν, και δική μας υποχρέωση και με τη νομοθετική δουλειά μέσα από το Κοινοβούλιο, αλλά και υποχρέωση της πολιτείας, να προσφέρουμε σε όλες τις ανεξάρτητες αρχές, αντίστοιχα και στο Συνήγορο του Πολίτη, εκείνα τα όπλα που θα βοηθήσουν στο πλαίσιο τού να παρεμβαίνει και να δίνεται η δυνατότητα με παρεμβάσεις, με εργαλεία για την προστασία του πολίτη, στους διάφορους τομείς.
Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Ευχαριστούμε, κυρία συνάδελφε.
Το λόγο έχει ο κ. Γείτονας.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΕΙΤΟΝΑΣ: Ήρθε επιτέλους τώρα, ύστερα από τρεις ώρες και η ώρα των Βουλευτών, κυρία Πρόεδρε, γιατί αυτή η Βουλή, το έχω πει επανειλημμένα …
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Το έχω επισημάνει και παρακαλώ να το λέτε όλοι.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΕΙΤΟΝΑΣ: … έχει καταντήσει Βουλή των αξιωματούχων.
Στην έκθεση, λοιπόν, αποτυπώνεται, κυρία Πρόεδρε, πραγματικά ένα σοβαρό, σημαντικό, θετικό έργο και ποιοτικά και ποσοτικά, για την καταπολέμηση της κακοδιοίκησης και για την προστασία βασικών δικαιωμάτων των πολιτών από το Συνήγορο του Πολίτη. Αυτό, πέραν του ότι δικαιώνει το θεσμό και όσους είχαν την πρωτοβουλία –και την είχαν οι κυβερνήσεις του ΠΑ.ΣΟ.Κ., να το πούμε αυτό- για τη δημιουργία αυτού του θεσμού, μας επιβάλλει να αποδώσουμε τα εύσημα και στο Συνήγορο του Πολίτη και στους βοηθούς, που παρίστανται κιόλας. Να τους ευχηθούμε επίσης καλή νέα θητεία.
Η συζήτηση, όπως ειπώθηκε, είναι πολύ ενδιαφέρουσα, έστω και αν γίνεται καθυστερημένα. Η Έκθεση νομίζω έχει παραδοθεί ένα χρόνο πριν. Αλλά το νόημα και ο χαρακτήρας αυτής της συζήτησης δεν είναι για να αρχίσουμε τα κόμματα να κάνουμε δικό μας απολογισμό σε σχέση με το έργο μας ή τις παραλείψεις μας. Ουσιαστικά ο χαρακτήρας, η έννοια είναι λογοδοσίας μέσω της Βουλής προς τον ελληνικό λαό, για το έργο του Συνηγόρου του Πολίτη. Και, όπως είπαμε, είναι θετική αυτή η λογοδοσία. Από δική μας πλευρά το νόημα είναι να εκτιμήσουμε, να αξιολογήσουμε και να αξιοποιήσουμε τα συμπεράσματα της Έκθεσης, έτσι ώστε να γίνουν στους τομείς βήματα μπροστά.
Το έργο των ανεξάρτητων αρχών, το είπαν σχεδόν όλοι –υπάρχουν και εδώ διαφορετικές απόψεις- είναι χρήσιμο και σημαντικό. Το είπε και ο κ. Παυλόπουλος. Αλλά δεν αρκεί να το λέτε κύριε Υπουργέ. Αφού μάλιστα, όπως είπατε, ανήκουν ουσιαστικά –με την έννοια της διάκρισης των εξουσιών- στην εκτελεστική εξουσία, η εκτελεστική εξουσία έχει μεγαλύτερη ευθύνη να σέβεται τις αρχές. Και η δική σας η Κυβέρνηση, κύριε Υπουργέ, όπως και να το κάνουμε, σ’ αυτήν την τετραετία έδειξε ότι σεβάστηκε πολύ λίγο παρέκαμψε ανεξάρτητες αρχές, όπως η Α.Δ.Α.Ε. ή όπως το Α.Σ.Ε.Π.. Δεν θέλω να επεκταθώ σ’ αυτό περισσότερο.
Εν πάση περιπτώσει, εκείνο που έχει σημασία για το Συνήγορο του Πολίτη είναι να εξασφαλίσουμε, τουλάχιστον, την απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή έτσι ώστε να συνεχίσει απρόσκοπτα ένα σημαντικό έργο που κάνει.
Έρχομαι τώρα σε ορισμένα από τα συμπεράσματα-πορίσματα της Έκθεσης. Στέκομαι σε κάποια σημεία, που δεν τονίστηκαν ιδιαίτερα, από τους συναδέλφους που μίλησαν. Εκείνο που μου κάνει εντύπωση και είναι ενδεικτικό πως ο αριθμός των αναφορών που δέχεται η ανεξάρτητη αρχή ετησίως, την κατατάσσει μεταξύ των πρώτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτό πρέπει να το επισημάνουμε.
Επίσης, είναι αξιοπρόσεκτο το γεγονός που διαπιστώνεται ότι οι παρεμβάσεις του Συνηγόρου αντιμετωπίζονται με δυσαρέσκεια, καλά από διορισμένα, αλλά και από εκλεγμένα, αιρετά όργανα της διοίκησης. Αναφέρεται σε δήμους ή σε πρυτάνεις κ.λπ..
Αυτό, κύριε Υπουργέ, σημαίνει –και δεν αναφέρομαι σε εσάς, αναφέρομαι στα κόμματα- ότι καλά κρατούν οι αντιστάσεις των φορέων της διοίκησης σε κάθε προσπάθεια διοικητικού ή κοινωνικού ελέγχου. Είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να το αλλάξουμε και πρέπει να μας απασχολήσει ως Κοινοβούλιο. Γι’ αυτό θεωρώ και σημαντική αυτήν την παρατήρηση στην Έκθεση.
Βέβαια, στην έκθεσή σας, κύριε Συνήγορε, το λέω αυτό εν παρενθέσει, υπάρχει μία παράγραφος που για μένα επιδέχεται κριτική. Κάνετε μία σύγκριση μεταξύ του ελέγχου που ασκεί ο Συνήγορος του Πολίτη και του κοινοβουλευτικού ελέγχου. Πέραν του ότι νομίζω ότι τέτοιες συγκρίσεις δεν έχουν νόημα, ο χαρακτηρισμός ότι ο κοινοβουλευτικός έλεγχος είναι κομματικά στρατευμένος δεν προσφέρει στην προκειμένη περίπτωση. Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος, άλλωστε, πιστεύω ότι είναι βασικός μοχλός, βάθρο διαφάνειας στο κοινοβουλευτικό σύστημα. Κλείνω εδώ την παρένθεση.
Στο ένα λεπτό που έχω τηλεγραφικά θα ήθελα να προσθέσω τα εξής. Είναι ανησυχητικό ότι οι δήμοι πάλι είναι πρωταθλητές στην κακοδιοίκηση και στα ζητήματα των προσλήψεων και σ’ άλλα ζητήματα. Αυτό για μένα σημαίνει -και πρέπει να το εκτιμήσουμε, κύριε Υπουργέ- ότι τα βήματα αποκέντρωσης που κάναμε, πέραν του ότι δεν συνοδεύτηκαν με αντίστοιχους πόρους και μια σειρά άλλα μέτρα στήριξης, δεν συνοδεύτηκαν και με μηχανισμούς ενίσχυσης της διαφάνειας. Και αυτό το λέω δεδομένου ότι υπάρχει σχεδόν μία συναίνεση για τα επόμενα βήματα. Πριν να προχωρήσουμε λοιπόν και στο δεύτερο κύμα αποκέντρωσης, εκεί θα πρέπει να συνεκτιμήσουμε τη μέχρι σήμερα πορεία και με βάση τα πορίσματα αυτά, έτσι ώστε περαιτέρω αποκέντρωση αρμοδιοτήτων να συνοδευτεί με αποτελεσματικούς ελεγκτικούς μηχανισμούς όσον αφορά τη διαφάνεια.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Τελειώνω σε μισό λεπτό, κυρία Πρόεδρε.
Με ανησυχεί το ζήτημα που αναφέρεται στην Έκθεση για τις ιατρικές πράξεις και τα ιατρικά λάθη. Είναι ένα ζήτημα στο οποίο η συζήτηση ξεκινάει τώρα καθυστερημένα στην Ελλάδα. Θα πρέπει το Υπουργείο και οι επιστημονικοί φορείς των ιατρών ιδιαίτερα να το προσέξουν, γιατί θα το βρούμε μπροστά μας.
Τέλος, όσον αφορά τη συμπεριφορά των αστυνομικών οργάνων, κύριε Υπουργέ, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι είχαμε σ’ αυτό το διάστημα της τετραετίας σποραδικά κρούσματα αναβίωσης αστυνομικής νοοτροπίας, αστυνομικού κράτους από όργανα, πέρα από τα άλλα. Και μια και μιλάμε για την Αστυνομία και είστε και ο αρμόδιος Υπουργός μια επισήμανση. Σήμερα είχαμε όλες αυτές τις κινητοποιήσεις και τις απεργίες των μέσων μεταφοράς. Δεν χάλασε ο κόσμος, κύριε Υπουργέ, να υπήρχε και τροχαία στους δρόμους. Και προσέξτε το αυτό, το έχω τονίσει και στον Υφυπουργό, δεν υπάρχει τα τελευταία χρόνια τροχαία αστυνόμευση στην Αθήνα και επιβαρύνεται το κυκλοφοριακό.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (΄Ελσα Παπαδημητρίου): Σε ένα πεντάλεπτο δεν θα λύσουμε τα εκτός του νομοσχεδίου προβλήματα, κύριε συνάδελφε.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΕΙΤΟΝΑΣ: Κυρία Πρόεδρε, ευχαριστώ για την παρατήρηση, τη δέχομαι. Καλό θα ήταν να είχατε επισημάνει το χρόνο, στους προηγούμενους ομιλητές, αξιωματούχους που τον υπερέβησαν κατά πολύ. Εγώ εν πάση περιπτώσει δέχομαι την παρατήρηση.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (΄Ελσα Παπαδημητρίου): Με συγχωρείτε. Με εξαίρεση τον κ. Κακλαμάνη, το επεσήμανα σε όλους.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΕΙΤΟΝΑΣ: Τελειώνω λέγοντας ότι είναι πολύ σημαντική η παρατήρηση του Συνηγόρου για μένα έχει αξία για εμάς τους Βουλευτές όσον αφορά τα θέματα των προσλήψεων. Όπου επισημαίνει το μεγάλο παράθυρο που υπάρχει και την κατάχρηση στις προσλήψεις με συμβάσεις έργου. Είναι ένα παράθυρο, το οποίο, αν θέλουμε να διατηρήσουμε την ελάχιστη αξιοπιστία στο σύστημα, πρέπει όλοι μαζί σε ομοφωνία εδώ στη Βουλή να το κλείσουμε το ταχύτερο.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (΄Ελσα Παπαδημητρίου): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα ότι οι Υπουργοί Δικαιοσύνης, Εσωτερικών, Οικονομίας και Οικονομικών, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας κατέθεσαν σχέδιο νόμου: «Βελτίωση και επιτάχυνση των διαδικασιών της δίκης στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια και άλλες διατάξεις».
Παραπέμπεται στην αρμόδια Διαρκή Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 70 παράγραφος 2 του Συντάγματος.
Το λόγο έχει η κ. Νατάσα Ράγιου.
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΡΑΓΙΟΥ-ΜΕΝΤΖΕΛΟΠΟΥΛΟΥ: Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Κυρίες και κύριοι, συνηγορώ σημαίνει υπερασπίζομαι κάποιον με το λόγο. Έτσι, λοιπόν, και η ετήσια Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη υπερασπίζεται με λόγια ποικίλα θέματα άξια ενδιαφέροντος, τα οποία μια κυβέρνηση έχει την υποχρέωση να τα μετουσιώσει σε πράξη, για να υπάρχει ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Θα ήθελα να σταθώ, αν μου επιτρέπετε, σ’ ένα κομμάτι όλης αυτής της έκθεσης που αφορά το παιδί. Καθώς ο Συνήγορος του Πολίτη είναι θεσμός γνωστός σε παγκόσμια κλίμακα ως Ombudsman και λειτουργεί ως ανεξάρτητη διοικητική αρχή, οι εκθέσεις του, που προκύπτουν από ένα σύνολο αναφορών που δέχεται από τον Οκτώβριο του 1998, εξάγουν σημαντικά συμπεράσματα σε ό,τι αφορά στην αποστολή του, που είναι εκτός όλων των άλλων η προάσπιση και η προαγωγή των δικαιωμάτων του παιδιού. Ωστόσο, η θεσμική παρέμβασή του αφορά κυρίως τις ευθύνες της πολιτείας απέναντι στα παιδιά στο πλαίσιο της εφαρμογής του Συντάγματος και του σημαντικότερου κειμένου για τα δικαιώματα των παιδιών, της Διεθνούς Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα του παιδιού, αλλά και της υπόλοιπης εθνικής νομοθεσίας.
Υστέρα από τόσα χρόνια εμπειρίας ο Συνήγορος του Πολίτη έχει διαμορφώσει πια μια εμπεριστατωμένη αντίληψη σχετικά με την εφαρμογή των δικαιωμάτων του παιδιού. Αρκετές από τις προτάσεις που έχουν κατατεθεί έχουν γίνει αποδεκτές. Άλλες όμως που απαιτούν οικονομική ενίσχυση από το κράτος δεν έχουν ευοδωθεί και το επισημαίνω αυτό γνωρίζοντας την οικονομική δυσπραγία. Από την άλλη δεν μπορώ να μη σκεφτώ τα χρήματα τα οποία ξοδεύονται για μύριους άλλους σκοπούς την ίδια ώρα που παραμελείται ένα ευαίσθητο θέμα που άπτεται του παιδιού, των παιδιών μας.
Είμαστε, λοιπόν, όλοι υπεύθυνοι και πρέπει να αντιληφθούμε ότι πάνω από όλα οφείλουμε στους εαυτούς μας και στα παιδιά μας με ενδιαφέρον και υπευθυνότητα να πάρουμε τη ζωή τους στα χέρια μας. Η ανεπάρκεια των διαθέσιμων πόρων για την προστασία της παιδικής ηλικίας αποτελεί μέγα θέμα και η πολιτεία οφείλει να το εξετάσει και να σκύψει πάνω άμεσα. Ο Συνήγορος του Πολίτη έχοντας γνώμονα ότι η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία ανέπτυξε έργο με τις συνεχείς επισκέψεις σε διάφορα σχολεία, σε νοσοκομειακές μονάδες, σε ιδρύματα παιδικής προστασίας και όχι μόνο καταγράφοντας μ’ αυτόν τον τρόπο τις ανάγκες των παιδιών. Οι ελλείψεις που διαπίστωσε μας αφορούν όλους σε μεγάλο βαθμό και δεν πρέπει με κανένα τρόπο να περάσουν απαρατήρητες.
Διαπιστώθηκαν τεράστιες αδυναμίες στο σύστημα παιδικής προστασίας και πρώτα απ’ όλα στις αποκεντρωμένες υπηρεσίες πρόνοιας και έπειτα στις υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Επιπλέον κι αυτό είναι πολύ σημαντικό οι νομαρχιακές διευθύνσεις πρόνοιας δεν έχουν προσωπικό και αδυνατούν να εκτελέσουν το προληπτικό έργο που καλούνται να εφαρμόσουν παράλληλα με τους θεσμούς της αναδοχής και της υιοθεσίας.
Σύμφωνα με το Συνήγορο του Πολίτη το νομοθετικό και το οργανωτικό πλαίσιο της χώρας οφείλει να ανασχεδιαστεί, να οριοθετηθούν και να κατανεμηθούν ακριβείς αρμοδιότητες. Παράλληλα πρέπει να εξασφαλιστεί προσωπικό και οι διευθύνσεις διαθέτοντας ειδικούς επιστήμονες να αποκαταστήσουν τη συνεργασία τους με τους λοιπούς αρμόδιους φορείς. Η αρχή του Συνηγόρου του Πολίτη έχει διαπιστώσει και άλλες ελλείψεις που αφορούν στα οικογενειακά δικαστήρια, στη λειτουργία τους, στις υπηρεσίες οικογενειακής διαμεσολάβησης για την παρακολούθηση της εφαρμογής των δικαστικών αποφάσεων. Η αρχή εκτιμά πως είναι πλέον αναγκαία η περιφερειακή οργάνωση –εκεί πρέπει να σταθούμε μια και εκπροσωπώ την περιφέρεια εδώ- και η νομοθετική απονομή σχετικών αρμοδιοτήτων σε κοινωνικές υπηρεσίες. Μόνο έτσι θα έχουμε ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Δεν είναι δυνατόν, κύριε Υπουργέ, να μην υπάρχει εισαγγελέας ανηλίκων θυμάτων στο ελληνικό σύστημα δικαίου και σε πάρα πολλά σοβαρά θέματα που έχουν να κάνουν με παιδιά να ορίζονται εισαγγελείς γενικής αρμοδιότητας οι οποίοι πιθανόν να μην είναι εξειδικευμένοι στην αντιμετώπιση και στον ειδικό χειρισμό των ανηλίκων θυμάτων. Η πολιτεία οφείλει να σταθεί αρωγός σ’ αυτές τις θεσμικές ελλείψεις. Δεν είναι δυνατόν δημόσιες μονάδες φιλοξενίας ανηλίκων να λειτουργούν χωρίς επαρκές προσωπικό. Πρέπει να διευθετηθεί άμεσα το ζήτημα και τα ιδρύματα και οι μονάδες παιδικής προστασίας με την ανάλογη οικονομική ενίσχυση να αρχίσουν να λειτουργούν όπως πρέπει.
Ακόμη δεν είναι δυνατόν να καταφεύγουν οι Έλληνες πολίτες στην ιδιωτική υιοθεσία. Είναι μια πληγή η οποία σέρνεται εδώ και πολλά χρόνια. Η ιδιωτική υιοθεσία συντηρεί το εμπόριο βρεφών και τις κατάπτυστες οικονομικές συναλλαγές. Ο Συνήγορος του Πολίτη το λέει ξεκάθαρα. Η δημόσια υιοθεσία είναι και χρονοβόρα και παρ’ όλο που η έκδοση των προεδρικών διαταγμάτων του 1996 προβλέπει την οργάνωση των υπηρεσιών για την εφαρμογή του θεσμού της αναδοχής αυτή η υπόθεση συνεχίζει να εκκρεμεί. Είναι αδιανόητο στο 2008 να μην μπορούμε να διασφαλίσουμε ένα καλύτερο αύριο για τα παιδιά που οι γονείς τους αδυνατούν να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα.
Ο Συνήγορος του Πολίτη προέβη με δική του πρωτοβουλία σε ενέργειες που ενημερώνουν το κοινό για τα σχετικά θέματα, όπως ας βγάλουμε τη βία από τα σχολεία μας, το διαδικτυακό τόπο για την καταπολέμηση της σωματικής βίας στα παιδιά και άλλα. Λαμβάνοντας, λοιπόν, υπ’ όψιν όλες αυτές τις πρωτοβουλίες της αρχής θεωρώ ότι είναι πιο επιτακτική η ευθύνη μας σε πολύ σοβαρά ζητήματα. Η Κυβέρνηση έχει ασχοληθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό μ’ αυτό το θέμα. Όμως, υπάρχουν και πολύ μεγάλα κενά όπως ότι πρέπει να γίνει συνείδηση σ’ όλους τους εκπαιδευτικούς ότι πρέπει να αναφέρουν τα περιστατικά βίας στις αρμόδιες αρχές. Για να γίνει αυτό επιβάλλεται επιμόρφωση στα επαγγέλματα πρώτης γραμμής όπως είναι οι εκπαιδευτικοί, οι βρεφονηπιοκόμοι, οι γιατροί, οι κοινωνικοί λειτουργοί κ.λπ.. Δεν πρέπει να δηλώνουμε μόνο την αισιοδοξία μας για το μέλλον αλλά να είμαστε και πρακτικοί. Οφείλουμε να στηρίξουμε τα παιδιά που είναι απροστάτευτα και πέφτουν θύματα βίας και σεξουαλικής κακοποίησης και να αποτρέψουμε μελλοντικές ενέργειες εις βάρος τους.
Γι’ αυτό διαβάζοντας όλη αυτή την έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη, ειδικά για τα παιδιά δεν πιστεύω ότι υπάρχει κανείς μέσα ή έξω απ’ αυτήν την Αίθουσα που να μη θέλει να εκπληρώσει ένα ιερό χρέος πρώτα ως άνθρωπος και έπειτα ως πολιτικός. Εύχομαι να μη γίνω μάντης κακών αλλά νομίζω ότι πολύ σύντομα θα χρειαστεί να επανέλθουμε γιατί είναι πολλά αυτά που πρέπει να γίνουν. Η υπόθεση των δικαιωμάτων του παιδιού δεν αποτελεί ιδιωτική υπόθεση, αλλά αγγίζει την κοινωνική ευαισθησία όλων μας και όπου παρατηρούνται τέτοια φαινόμενα που προσβάλουν τον πολιτισμό και τις ανθρώπινες αξίες οφείλουμε να είμαστε παρόντες!
Σας ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Το λόγο έχει ο κ. Μαγκριώτης.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΓΚΡΙΩΤΗΣ: Η επιλογή των ανεξάρτητων αρχών ιδιαίτερα του Συνηγόρου του Πολίτη και ως αντίληψη και ως θεσμό, αλλά και τα πρόσωπα, τόσο ο προκάτοχος και οι προκάτοχοι όσο και ο κ. Καμίνης και οι σημερινοί συνεργάτες του τίμησαν την εντολή που πήραν από την πολιτεία. Θα έλεγα, λοιπόν, πως και η επιλογή των προσώπων, αλλά και η συγκρότηση του φορέα ήταν από τις καλές στιγμές του πολιτικού συστήματος και μ’ αυτήν την έννοια θα ήθελα και εγώ να ενθαρρύνω τον Συνήγορο του Πολίτη και τους συνεργάτες να συνεχίσουν στο ίδιο πνεύμα και με τον ίδιο ζήλο!
Πάμε τώρα στα δικά μας, στα πολιτικά και στα θεσμικά, κυρία Πρόεδρε. Πρώτα απ’ όλα θα ήθελα να πω ότι η ιδέα των ανεξάρτητων αρχών ανεδείχθη ως πολιτική και θεσμική αναγκαιότητα την προηγούμενη δεκαετία στη χώρα μας και οφείλω να πω ότι κυρίως ανεδείχθη και υποστηρίχθηκε από την τότε αξιωματική αντιπολίτευση. Οφείλω ταυτόχρονα να πω ότι οι κυβερνήσεις του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και μέσα από την Συνταγματική Αναθεώρηση υιοθέτησαν την άποψη και την αντίληψη αυτή και την έκαναν πράξη. Όλα αυτά που ακούστηκαν σήμερα για το Συνήγορο του Πολίτη, αλλά και για τις άλλες ανεξάρτητες αρχές, ιδιαίτερα τις συνταγματικά κατοχυρωμένες νομίζω ότι αποδεικνύουν την αλήθεια αυτών που διατύπωσα προηγουμένως.
Θα μπορούσα όμως χωρίς καμμία επισφάλεια να πω ότι η Νέα Δημοκρατία όταν πέρασε από τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη θέση της Κυβέρνησης άρχισε να νιώθει κάποιες ενοχές για την προηγούμενη θέση της ίσως και κάποιες επιφυλάξεις, να διαφοροποιεί τη θέση της. Δεν ξέρω εάν είναι αυτό απότοκο της εκάστοτε εκτελεστικής εξουσίας, ανεξάρτητα από το κομματικό χρώμα, που φοβάται τον έλεγχο των ανεξάρτητων αρχών ή και γενικότερα τον κοινωνικό και τον πολιτικό έλεγχο –το έχουν πάντοτε αυτό οι κορυφές της εκτελεστικής εξουσίας- ή αν αυτό είναι ίδιον, χαρακτηριστικό της συντηρητικής παράταξης. Θα έλεγα πως είναι και τα δύο. Κάθε εκτελεστική εξουσία έχει μια φοβία απέναντι στους ελεγκτικούς μηχανισμούς. Άλλωστε οι μηχανισμοί της διοίκησης και της εκτελεστικής εξουσίας ενισχύουν και τον αυταρχισμό και την αλαζονεία, τη μονομέρεια, την κατάκτηση ή την αναγνώριση της απόλυτης αλήθειας και όλα μετά ακολουθούν, με κορυφή βεβαίως τη διαφθορά που θα έλεγα ότι διογκώθηκε τραγικά τα τελευταία χρόνια.
Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να πω πως σ’ αυτό το σημείο η Κυβέρνηση και ο παριστάμενος Υπουργός, ο οποίος ήταν από τους πρωταγωνιστές αυτής της ιδέας όταν βρίσκονταν στα έδρανα της αξιωματικής αντιπολίτευσης –και που έδωσε δείγματα και ως Υπουργός Εσωτερικών μιας στάσης υποστήριξης και ανάδειξης των αρχών- θα πρέπει ακόμα περισσότερο να σταθούν κοντά στις αρχές, στο πνεύμα και στη λειτουργία τους, στην ανεξαρτησία και στην αυτοδυναμία τους. Γιατί διαφορετικά ένα μηχανισμό που επέλεξε το πολιτικό σύστημα τα προηγούμενα χρόνια για να εξισορροπήσει την ισχύ της εκτελεστικής εξουσίας, την υπερσυγκέντρωση και πλούτου και διοικητικής και κοινωνικής και πολιτικής εξουσίας στο Λεκανοπέδιο, θα έλεγα πως θα τον χάσουμε. Οι ανεξάρτητες αρχές και ειδικότερα ο Συνήγορος του Πολίτη έρχονται ακριβώς να εξισορροπήσουν αυτή τη μεγάλη απόσταση που υπάρχει ανάμεσα στην εκτελεστική εξουσία, ανάμεσα σε κάθε μορφής εξουσία και στον απλό πολίτη, στο κοινωνικό σύνολο και στις αδύναμες κοινωνικές ομάδες.
Αυτά τα καθήκοντα, βεβαίως, έπρεπε να τα έχει ενσωματωμένα και να τα ασκεί με επάρκεια το ίδιο το πολιτικό σύστημα, όπως εκφράζεται από τους τρεις βασικούς του πυλώνες. Η ανεπάρκειά του, όμως, οδήγησε το πολιτικό σύστημα, έστω και με καθυστέρηση, να επιλέξει το δρόμο των ανεξάρτητων αρχών.
Δεν ξέρω αν κάποτε το πολιτικό σύστημα αποκτήσει την επάρκεια που πρέπει να έχει. Θα έχουν ρόλο, όμως, και οι ανεξάρτητες αρχές. Τουλάχιστον στο ορατό μέλλον εγώ πιστεύω πως πρέπει να ενισχυθεί ο ρόλος τους, γιατί δεν βλέπω το πολιτικό σύστημα -και ιδιαίτερα ο εκτελεστικός του θύλακας και βραχίονας- να έχει κάποια τάση απομείωσης της εξουσίας του και ουσιαστικής αποκέντρωσης.
Το πολιτικό σύστημα στη χώρα μας, όπως και το κράτος με τις διάφορες μορφές του, από τη Μεταπολίτευση μέχρι σήμερα, έχει προσφέρει πολλά. Το αδικούμε ποικιλοτρόπως, το κατεδαφίζουμε στην κυριολεξία και εντείνουμε τη σύγχυση και στην κοινωνία και στους πολίτες.
Βεβαίως, έχει και αδυναμίες και ελλείμματα. Θα έλεγα μάλιστα ότι στην εποχή μας, στις μέρες μας, τα ελλείμματα και οι αδυναμίες είναι εντονότατα. Το εντοπίζουν οι πολίτες, το βλέπουμε καθημερινά. Είναι πολλές φορές βαρίδιο στην πορεία της χώρας μπροστά, στην πρόοδο.
Σήμερα, λοιπόν, η αποτελεσματικότητα, η παραγωγικότητα, αλλά και η διαφάνεια στη λειτουργία του κράτους και του πολιτικού συστήματος είναι τα μεγάλα ζητούμενα. Γι’ αυτό, λοιπόν, θα ήθελα να τονίσω πως σήμερα σ’ αυτήν την καταιγίδα συγκέντρωσης εξουσίας, ήρθε και η μιντιακή εξουσία να συναντηθεί με την οικονομική, τη διοικητική, την εκτελεστική. Θα έλεγα πως είναι ανάγκη να αλλάξουμε μοντέλο, να πάμε στις μεγάλες ανατροπές, να κρατήσουμε επιτελική την κεντρική διοίκηση, το κεντρικό πολιτικό σύστημα και να χτίσουμε τη χώρα περιφερειακά και τοπικά.
Αυτή είναι η μεγάλη ανάσα για το πολιτικό σύστημα, για τη διοίκηση και την ανάπτυξη, για τη σύγκλιση και των περιφερειών, αλλά και των κοινωνικών τάξεων. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Διαφορετικά, η κρίση του πολιτικού συστήματος και των βασικών του πυλώνων, όπως είναι το κράτος μέσα από το οποίο εκφράζει την εξουσία του, συνεχώς θα οδηγούνται σε βαθύτερη κρίση.
Γι’ αυτό το λόγο θα ήθελα να κάνω και μία πρόταση. Συνάδελφος της Νέας Δημοκρατίας είπε ότι θα είναι καλό, ο Συνήγορος του Πολίτη και οι συνεργάτες του να περνούν και από τις περιφέρειες. Εγώ θα ήθελα να προτείνω, κύριε Υπουργέ, να δημιουργηθούν παραρτήματα του Συνηγόρου του Πολίτη σε κάθε πρωτεύουσα περιφέρειας και να υπάρχει σταθερή και μόνιμη λειτουργία, ένα βήμα στην αποκέντρωση. Γιατί ο αδύναμος πολίτης της περιφέρειας είναι δύσκολο, έστω και αν αποκτήσει μία πρώτη επαφή, να έχει μία σταθερή και αποφασιστική επαφή με τον Συνήγορο του Πολίτη.
Να, λοιπόν, σ’ ένα τόσο ευαίσθητο και αποτελεσματικό φορέα που δημιούργησε το πολιτικό μας σύστημα, όπως είναι ο Συνήγορος του Πολίτη, να κάνουμε ένα βήμα, να του δώσουμε αυτή την περιφερειακή διάσταση για να γίνει ακόμα πιο αποτελεσματικός, αλλά να απενοχοποιήσει και σ’ ένα βαθμό την εκτελεστική εξουσία.
Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα ότι τη συνεδρίασή μας παρακολουθούν από τα άνω δυτικά θεωρεία, αφού προηγουμένως ξεναγήθηκαν στους χώρους του Μεγάρου της Βουλής των Ελλήνων, δεκαέξι μαθητές και μαθήτριες και δύο συνοδοί-καθηγητές από το Γυμνάσιο Αγράς Λέσβου.
Η Βουλή τους καλωσορίζει
(Χειροκροτήματα από όλες τις πτέρυγες της Βουλής)
Ο κ. Αγοραστός έχει το λόγο.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ: Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, οι πολιτικοί δεν γίνονται με ευχές, αλλά με πράξεις, όχι με αοριστολογίες, αλλά με έργα, με αποτελέσματα. Δυστυχώς, όμως, εδώ, κάποιοι συνάδελφοι της Αντιπολίτευσης είχαν ξεχάσει ότι διοικούσαν τόσα χρόνια και σήμερα έρχονται εδώ λες και για πρώτη φορά βρίσκονται στον πολιτικό στίβο. Βέβαια, άκουσα από κάποιον συνάδελφο να ακολουθεί τη θεωρεία του κούκου. Ο κούκος γεννάει τα αυγά σε ξένη φωλιά και άλλοι επωάζουν αυτά τα αυγά. Συνεπώς, θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί όταν μιλάμε σ’ αυτή την Αίθουσα.
Η Ανεξάρτητη Αρχή του Συνηγόρου του Πολίτη έγινε επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ, αλλά επί κυβερνήσεων Νέας Δημοκρατίας δόθηκαν οι δυνατότητες, έγιναν οι υποδομές, έγινε πιο αποτελεσματική, πιο γρήγορη, πιο γνωστή, πιο αξιοκρατική. Και αυτό δεν το λέω αόριστα αλλά μετά λόγου γνώσεως. Αν γυρίσετε στο τέλος την Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη και ανατρέξετε, θα δείτε τις θεσμικές και πραγματικές παρεμβάσεις που έκανε η Νέα Δημοκρατία. Δεν θα ήθελα να μιλήσω γι’ αυτό, αλλά υπάρχουν προκλήσεις οι οποίες οδηγούν σ’ αυτές τις ομιλίες.
Βέβαια, ξεχνούν μερικοί ότι το μεγαλύτερο έγκλημα που διαπράχθηκε στον τόπο μας είναι ότι η κοινωνία μας έπαψε να έχει κίνητρα. Κι έπαψε να έχει κίνητρα, γιατί έπαψε να έχει και την εμπιστοσύνη των πολιτών. Έπαψαν να εμπιστεύονται ο ένας τον άλλον. Και αυτό φυσικά έγινε τα προηγούμενα χρόνια. Γι’ αυτό και γεννήθηκε η ανάγκη μιας ανεξάρτητης αρχής, στην οποία να μπορούν να προσφεύγουν οι πολίτες, έχοντας εμπιστοσύνη σ’ αυτή την Αρχή.
Γι’ αυτό κι εμείς θωρακίζουμε αυτή την ανεξάρτητη αρχή, ώστε να έχουν εμπιστοσύνη οι πολίτες, να προστρέχουν και να δημιουργούνται κίνητρα, να βρουν τη δικαιοσύνη, να βρουν το δίκιο, να πάρουν την άποψη, να πάρουν μια γνωμάτευση, να δοθούν κίνητρα σ’ αυτούς να δημιουργήσουν, να εργαστούν, να προοδεύσουν, να αλλάξει η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ των πολιτών. Γιατί αυτή τη στιγμή, ας μην κοροϊδευόμαστε, ζούμε μέσα σε μια δημόσια διοίκηση, η οποία έλκει τις παθογένειές της από το παρελθόν, όπου υπάρχει το λεγόμενο άθλημα της σκυταλοδρομίας. Ο καθένας μεταφέρει τη λύση του προβλήματος σε κάποια άλλη υπηρεσία και στο τέλος ξαναγυρίζει στην αρχή, με αποτέλεσμα να κουράζεται ο πολίτης και ποτέ να μην βρίσκει το δίκιο του. Και για όλα να φταίει ο πολιτικός κόσμος της χώρας και να φταίει το κράτος, λες και το κράτος είναι μία ασαφής κατάσταση και δεν αποτελείται από πολίτες, οι οποίοι είμαστε εμείς οι ίδιοι! Πάντα «φταίει ο απέναντι», χωρίς να ξέρουμε ότι ο απέναντι είναι ο ίδιος μας ο εαυτός.
Πιστεύω ότι ο θεσμός του Συνηγόρου του Πολίτη είναι ένας βαθιά δημοκρατικός θεσμός, καθώς προσπαθεί να δημιουργήσει μια διαφανή διοίκηση απέναντι στον πολίτη ατομικώς, γιατί έχει ασχοληθεί με θέματα που αφορούν την υγεία, το περιβάλλον, την παιδεία, τους μετανάστες, την ισότητα, τα δάση, τα μνημεία, την κοινωνική ασφάλιση, τη φορολογία, την πρόνοια, την προστασία του παιδιού, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, τους πρόσφυγες και μάλιστα, με αποτελέσματα αρκετά ικανοποιητικά. Το 80% των αιτημάτων έχουν βρει ουσιαστική λύση. Υπάρχει ουσιαστική παρέμβαση. Βέβαια, θα πρέπει το αίτημα του κάθε πολίτη να είναι βάσιμο. Και βέβαια, θα πρέπει μέσα απ’ όλη αυτή τη διαδικασία να αναγνωρίζουμε στο Συνήγορο του Πολίτη ότι έχει μια δύσκολη και σύνθετη αποστολή λόγω της διάρθρωσης της λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης. Όμως, όλοι όσοι μίλησαν για το θεσμό και την αποτελεσματικότητά του παραδέχθηκαν στην ουσία ότι έχει αλλάξει και η δημόσια διοίκηση. Δεν είναι χειρότερη από χθες. Είναι σαφώς καλύτερη, έχει βελτιωθεί. Και με μέτρα προσπαθούμε να τη βελτιώσουμε και το Υπουργείο προσπαθεί να τη βελτιώσει ακόμη περισσότερο.
Εκείνο το οποίο πρέπει να πούμε και να επισημάνουμε είναι ότι η σημερινή συνεδρίαση είναι μια σωστή συνεδρίαση προς την καλή κατεύθυνση. Ακούγονται διάφορες απόψεις, υπάρχει μια σύνθεση απόψεων. Υπάρχουν και προβλήματα κι ίσως να υπάρξουν λάθη. Λάθη δεν κάνει κάποιος όταν δεν λειτουργεί, όταν δεν κάνει τίποτα, είναι άπραγος. Και άπραγους στην πολιτική δεν θέλουμε, γιατί είναι επικίνδυνοι. Όμως το θέμα είναι, τα λάθη να διορθώνονται. Και νομίζω ότι η σημερινή συζήτηση θα λειτουργήσει θετικά προς την κατεύθυνση της προστιθέμενης αξίας της λειτουργίας του Συνηγόρου του Πολίτη, στον οποίο προσβλέπουν οι πολίτες και προσβλέπουν θετικά, γιατί μπορούν να πάρουν μία υπεύθυνη, συγκεκριμένη απάντηση σε βάσιμα ερωτήματα τα οποία θέτουν και του εμπιστεύονται.
Το Υπουργείο και ο παριστάμενος Υπουργός έχει κάνει αρκετές βελτιώσεις. Έχει προχωρήσει σε σημαντική βελτίωση του Συνηγόρου του Πολίτη και πιστεύουμε ότι θα βελτιωθεί ακόμη περισσότερο. Και βέβαια, βελτιώνοντας το Συνήγορο του Πολίτη βελτιώνουμε και τη δημόσια διοίκηση.
Σας ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ ('Ελσα Παπαδημητρίου): Ο κ. Μανούσος Βολουδάκης έχει το λόγο για πέντε λεπτά.
ΜΑΝΟΥΣΟΣ ΒΟΛΟΥΔΑΚΗΣ: Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, προσωπικά είμαι από αυτούς που έχουν επιφυλάξεις ως προς τις ανεξάρτητες αρχές για το λόγο ότι δεν εντάσσονται σε μία από τις κλασικές τρεις εξουσίες της δημοκρατίας και άρα είναι λιγότερο σαφής ο ρόλος τους και πολύ περισσότερο δεν είναι ξεκάθαρο το ποιος και πώς τις ελέγχει.
Όμως, έχοντας πει αυτό, αν μια ανεξάρτητη αρχή χρειαζόμαστε στον τόπο μας, αυτή είναι ο Συνήγορος του Πολίτη και αυτό γιατί στον τόπο μας έχουμε μια διαχρονικά δυσκίνητη, δυσλειτουργική θα έλεγα, δημόσια διοίκηση, μια δημόσια διοίκηση που βαρύνεται από τη γραφειοκρατία που διαχρονικά χαρακτηρίζει το κράτος στον τόπο μας.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό για μένα ότι από την Έκθεση του Συνηγόρου φαίνεται πως το 80% των αιτημάτων των πολιτών προς το Συνήγορο έχουν τελικά θετική έκβαση. Μάλιστα, αιδημόνως, με υπερβολική σεμνότητα, ο Συνήγορος δείχνει να μην είναι ικανοποιημένος από το 80%, συγκρίνοντας την αρχή με τις αντίστοιχες της βορείου Ευρώπης, των Σκανδιναβικών Χωρών, από τις οποίες προέρχεται και η αρχική ιδέα.
Μακάρι, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, να είχαμε στον τόπο μας και άλλες αρχές, ανεξάρτητες ή μη, που να είχαν το μισό αυτού του ποσοστού επιτυχίας στη διεκπεραίωση των αιτημάτων των πολιτών.
Παρ’ όλα αυτά, εγώ διαπιστώνω και κάτι ανησυχητικό στην Έκθεση του Συνηγόρου –πρέπει να το λάβουμε υπ’ όψιν μας- και αυτό είναι η σταδιακή πτώση του αριθμού των αναφορών των πολιτών προς το Συνήγορο. Θα ήμουν ιδιαίτερα ευτυχής, αν αυτό συνέβαινε, γιατί ξέραμε ότι οι πολίτες πια δεν αντιμετωπίζουν –ή αντιμετωπίζουν λιγότερα- προβλήματα στη σχέση τους με το κράτος, με τις Αρχές κάθε είδους.
Δυστυχώς, όμως, δεν είναι έτσι τα πράγματα. Το ξέρουμε αυτό. Φοβούμαι ότι απλώς στην πραγματικότητα οι πολίτες, καθώς περνά ο καιρός –ο καιρός που κατ’ αρχήν ξεκίνησε η αρχή, διαφημίστηκε κ.λπ.- αρχίζουν ίσως να μην έχουν τόσο πολλή επίγνωση της υπάρχουσας αρχής και της δυνατότητος προσφυγής τους στην αρχή αυτή και αυτό θα πρέπει να το αντιμετωπίσουμε.
Η γραφειοκρατία, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι κοινός τόπος. Όσες φορές και αν το πει κανείς, δεν λέει κάτι καινούργιο. Παρ’ όλα αυτά, χρειάζεται να το αναφέρουμε. Είναι από τα μεγαλύτερα προβλήματα της κοινωνίας μας σήμερα και είναι ένας τομέας, για τον οποίο δεν μπορεί κανείς να κάνει κομματική πολιτική.
Όποιος και αν προσπαθήσει, κατά την άποψή μου είτε να ασκήσει δριμεία αντιπολίτευση είτε να θριαμβολογήσει για το ζήτημα της γραφειοκρατίας, θα κάνει μεγάλο λάθος και θα χάσει την ουσία του πράγματος και πιστεύω ότι δεν θα τον ακούσουν οι πολίτες. Γιατί για τους πολίτες είναι σαφές ότι η γραφειοκρατία είναι ένα βουνό, το οποίο έχει κτιστεί μέσα από πολυδαίδαλη νομοθεσία και διοικητικές πρακτικές δεκαετιών, που δεν είναι εύκολο να αλλάξουν.
Έγιναν βήματα τα τελευταία χρόνια, σημαντικά, και στο Υπουργείο του παρισταμένου Υπουργού ιδιαίτερα σημαντικά βήματα με την αυτεπάγγελτη αναζήτηση δικαιολογητικών που έχει αυξηθεί σημαντικά, με την απλοποίηση διαδικασιών για διάφορες εγκρίσεις, αδειοδότηση επιχειρήσεων, σε συνεργασία με το Υπουργείο Ανάπτυξης και άλλες τέτοιες προσπάθειες, που οπωσδήποτε βελτιώνουν το περιβάλλον, αλλά σε καμμιά περίπτωση δεν μπορούμε ακόμα να πούμε ότι στον τόπο μας δεν έχουμε γραφειοκρατία και ότι στον τόπο μας δεν χρειαζόμαστε μια αρχή που θα παρεμβαίνει ανάμεσα στον πολίτη και στο κράτος.
Για εμάς, βέβαια, εδώ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αυτό που είναι σημαντικό να δούμε από τη λειτουργία του Συνηγόρου, όπως αυτή φαίνεται στην έκθεσή του, είναι αν προκύπτουν συμπεράσματα πολιτικής. Και προκύπτουν, κατά την άποψή μου.
Πολύ σύντομα θα επισημάνω μόνο δυο σημεία.
Το πρώτο είναι ότι σε όλες τις εκθέσεις του Συνηγόρου εμφανίζονται –στο κεφάλαιο τουλάχιστον «Σχέση κράτους πολίτη»- να πρωτεύουν, δυστυχώς, οι δήμοι στη δημιουργία προβλημάτων στους πολίτες.
Πρέπει να πάψουμε να χαϊδεύουμε αυτιά. Δεν αποτελεί ψόγο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση η διαπίστωση αυτή, αποτελεί όμως προτροπή για να δούμε με ποιον τρόπο θα αλλάξουμε τη δομή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Πιστεύω ότι χρειαζόμαστε έναν νέο «Καποδίστρια» που θα μεγαλώσει τους δήμους, θα τους κάνει ισχυρότερους, περισσότερο ελέγξιμους τελικά και περισσότερο αποτελεσματικούς στη λειτουργία τους.
Θα πρέπει αυτό να το δούμε το συντομότερο δυνατό –ξαναλέω- χωρίς καμμία διάθεση να κατηγορήσουμε την Τοπική Αυτοδιοίκηση ως θεσμό γι’ αυτά που συμβαίνουν σήμερα. Όμως, δεν πρέπει και να χαϊδεύουμε αυτιά και να παρουσιάζουμε την αποκέντρωση ως δήθεν πανάκεια και λύση απέναντι στο ζήτημα της γραφειοκρατίας.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Μισό μόνο λεπτό, κυρία Πρόεδρε.
Ένα άλλο ζήτημα που αναδεικνύεται από τις εκθέσεις του Συνηγόρου του Πολίτη είναι ότι υπάρχει από πλευράς της διοίκησης κι ένα πρόβλημα προσωπικού, ένα πρόβλημα της σχέσεως συχνά του προσωπικού των δημοσίων αρχών με τους πολίτες. Και εδώ δεν πρέπει να χαϊδεύουμε αυτιά.
Υπάρχουν πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι οι οποίοι είναι φιλότιμοι και κάνουν τη δουλειά τους όπως πρέπει και σέρνουν και το άρμα όλων των υπολοίπων. Όμως, υπάρχουν και πολλοί που δεν είναι έτσι και εκεί τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο δύσκολα για τον πολίτη. Σ’ αυτήν την περίπτωση, θα πρέπει στη δημόσια διοίκηση να εντάξουμε επιτέλους διαδικασίες αξιολόγησης, διαδικασίες με τις οποίες θα μπορεί τελικά ο πολίτης να ξέρει ότι, αν κάποιος υπάλληλος δεν φέρεται απέναντί του όπως πρέπει, θα υποστεί τελικά κάποιες συνέπειες.
Αυτά τα οποία έχουμε μέχρι σήμερα σαν μέτρα γι’ αυτό το πρόβλημα: πειθαρχικές διαδικασίες που προβλέπονται, ένορκες διοικητικές εξετάσεις κ.λπ., όλα αυτά δεν έχουν αποδώσει.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Κύριε συνάδελφε, ολοκληρώστε.
ΜΑΝΟΥΣΟΣ ΒΟΛΟΥΔΑΚΗΣ: Τελειώνω, κυρία Πρόεδρε, λέγοντας μόνο αυτό. Ας μη χαϊδεύουμε άλλο αυτιά, ας δούμε ποια είναι τα πραγματικά προβλήματα της δημόσιας διοίκησης, τα οποία έχουν και όνομα και ταυτότητα και πρόσωπα και πρέπει να τα αντιμετωπίσουμε με αυτό τον τρόπο.
Σας ευχαριστώ πολύ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Ευχαριστώ.
Ο κ. Τσούκαλης Νικόλαος, Βουλευτής του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. έχει το λόγο.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΣΟΥΚΑΛΗΣ: Κυρία Πρόεδρε, για όσους από εμάς παρακολουθούμε συστηματικά τα τελευταία χρόνια τη λειτουργία του Συνηγόρου του Πολίτη, πέρα από τις ευχαριστίες τις δικές μας, νομίζω ότι μέσω ημών, θα πρέπει να απευθύνουμε στον παριστάμενο Συνήγορο και στους Βοηθούς Συνηγόρους ένα πολύ μεγάλο ευχαριστώ εκ μέρους δεκάδων χιλιάδων, ίσως και εκατοντάδων χιλιάδων, συμπολιτών που, διαπνεόμενοι από αισθήματα αγανάκτησης, έως και απόγνωσης, κάθε φορά που προσεγγίζουν τη δημόσια διοίκηση, προσβλέπουν προς αυτό το θεσμό σαν μια όαση, μια ανάσα διαφυγής και διεξόδου.
Παρακολούθησα με πολύ μεγάλη προσοχή, κύριε Υπουργέ, την τοποθέτησή σας. Υπάρχουν δύο τρόποι, προκειμένου να απαξιώνονται οι θεσμοί, οι ανεξάρτητες αρχές. Ο πρώτος είναι, βεβαίως, μέσω της αποδιοργάνωσης των ίδιων των θεσμών αυτών, μέσω, δηλαδή, της οργανωτικής απαξίωσης σε αυτό το θεσμό, το να μην έχει, δηλαδή, προσωπικό, χρήματα και όλα αυτά.
Υπάρχει και ο δεύτερος τρόπος, αυτός, δηλαδή, όπου αφήνεται όλη η ελευθερία του να λειτουργούν, να δουλεύουν, να παράγουν έργο, πλην, όμως, να αδιαφορεί η εκάστοτε κυβέρνηση για τα συμπεράσματα και για τις προτάσεις, τις οποίες κάθε φορά καταθέτει, ουσιαστικά, δηλαδή, να μη βελτιώνει την κατάσταση στον τομέα αυτόν με τον οποίο ασχολείται η συγκεκριμένη αρχή.
Θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι, ανεξαρτήτως των προσωπικών προθέσεων, που θεωρώ ότι είναι γνήσιες και οι δύο περιπτώσεις απαξίωσης εμφανίζονται εύγλωττα, ανάγλυφα στην Κυβέρνησή σας. Δεν χρειάζεται να σας αναφέρω ότι υπάρχουν συνάδελφοί σας στην Κυβέρνηση οι οποίοι εκδηλώνουν μέχρι και μένος κατά ανεξάρτητων αρχών. Τα παραδείγματα είναι γνωστά για όσους παρευρισκόμαστε εδώ.
Κυρία Πρόεδρε, εκτός από τους δύο βασικούς τομείς της αποστολής του Συνηγόρου του Πολίτη, δηλαδή, του να διαμεσολαβεί, προκειμένου να λύνει τα προβλήματα των πολιτών και το δεύτερο, βεβαίως, να κάνει προτάσεις βελτίωσης, υπάρχει ένας πολύ χρήσιμος τομέας με τον οποίο ασχολείται ο Συνήγορος του Πολίτη, αλλά καλό θα ήταν να έχουμε και την αξιολόγησή του. Νομίζω ότι είναι η μοναδική ανεξάρτητη αρχή που έρχεται απευθείας σε επαφή με τον ίδιο τον πολίτη. Και όταν μια αρχή έρχεται σε απευθείας επαφή με τον πολίτη, παίζει έναν τεράστιο διαπαιδαγωγικό ρόλο. Παίζει το ρόλο, δηλαδή, της διαμόρφωσης ενός υπεύθυνου πολίτη, γνωστοποιώντας του δικαιώματα και υποχρεώσεις, οι οποίες πάρα πολλές φορές είναι εν υπνώσει ή σπάνια ασκούνται.
Κυρία Πρόεδρε, θεωρώ ότι αυτή η συγκεκριμένη αρμοδιότητα είναι από τις κρισιμότερες του Συνηγόρου του Πολίτη και πολλοί θα είχαν πολύ μεγάλη περιέργεια μια από τις επόμενες εκθέσεις να ήταν η αξιολόγηση αυτής της επαφής με τον πολίτη, στο κατά πόσο, δηλαδή, ο πολίτης έχει βελτιώσει τη συμπεριφορά του, όσον αφορά την αντίληψή του και την νοοτροπία του ως υπεύθυνου πολίτη, ο οποίος ασκεί τα δικαιώματα και υποχρεώσεις που έχει από το Σύνταγμα και τους νόμους.
Τελειώνοντας, θα ήθελα να σταθώ σε δύο ειδικές εκθέσεις, προκειμένου να τεκμηριώσω αυτά τα οποία είπα προηγουμένως. Η μία έκθεση, η οποία είναι πρόσφατη, έχει σχέση με το φαινόμενο των μεταναστών της Πάτρας.
Θα ήθελα να συγχαρώ τον Τομέα του Κύκλου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου –αν δεν κάνω λάθος- και τον υπεύθυνο τον κ. Τάκη, γι’ αυτήν την έκθεση την οποία κατήρτισε, μια έκθεση πολύ σοβαρή, νηφάλια, που εμβάθυνε, όμως, πάρα πολύ στο πρόβλημα και κατάφερε μέσα από αυτήν την Έκθεση ο Συνήγορος του Πολίτη να διαμορφώσει, να αναστρέψει το κλίμα σε όλη την πόλη, όσον αφορά τη συμπεριφορά των τοπικών φορέων, αλλά και της Κυβέρνησης απέναντι στους μετανάστες αυτούς.
Η δεύτερη είναι η έκθεση για τις επιπτώσεις της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας και κυρίως από τις κεραίες βάσεως κινητής τηλεφωνίας, που νομίζω ότι διαμόρφωσε μια νέα αντίληψη και μια νέα συμπεριφορά των φορέων ανά την Ελλάδα, όσον αφορά το συγκεκριμένο κρίσιμο ζήτημα που τόσο πολύ ταλαιπώρησε και εξακολουθεί να ταλαιπωρεί τις τοπικές κοινωνίες.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Εύχομαι -και τελειώνω με αυτό- να συνεχίσει ο Συνήγορος του Πολίτη με αυτόν ακριβώς τον τρόπο, γιατί ουσιαστικά παρεμβάλλεται, διαμεσολαβεί στο σκληρό πυρήνα του κράτους, σε εκείνο τον πυρήνα που το κράτος δύσκολα απεγκλωβίζεται, στον πυρήνα εκείνο που το αναπαραγάγει και διαμορφώνει τη σύγχρονη πραγματικότητα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Ευχαριστώ, κύριε συνάδελφε.
Ο κ. Σγουρίδης έχει το λόγο.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΓΟΥΡΙΔΗΣ: Σας ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ο θεσμός του Συνηγόρου του Πολίτη είναι ένας επιτυχημένος θεσμός που αρχίζει να αποκτά παράδοση στη χώρα μας τώρα. Αυτός είναι και ο λόγος που χρήζει και περαιτέρω εμβάθυνσης. Διότι, όπως παραδέχεται και η ίδια η Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη στην εισαγωγή της, η διαμεσολάβηση του Συνηγόρου του Πολίτη σε βάσιμα αιτήματα των πολιτών είχε αίσιο τέλος στην Ελλάδα κατά 80%, ενώ αντιθέτως, ο θεσμός του Ombudsman στη βορειοδυτική Ευρώπη και στην κεντρική Ευρώπη, στις υποθέσεις που επιλήφθηκε είχε ένα αίσιο τέλος στο 100% των υποθέσεων. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται να συνεχίσουμε και να ενισχύσουμε, να βοηθήσουμε οικονομικά, με υπαλλήλους, το θεσμό αυτό, για να μπορεί να επιτελέσει στο ακέραιο το έργο του.
Πίσω, όμως, από αυτό τι κρύβεται, κύριοι συνάδελφοι; Κρύβεται η κακοδιοίκηση. Υπάρχει κακοδιοίκηση και δεν ευθύνεται μόνο η σημερινή Κυβέρνηση γι’ αυτό. Είναι θέμα σχεδόν όλων των κυβερνήσεων. Ακόμα και πίσω από τη συμπεριφορά των αστυνομικών υπαλλήλων κρύβεται κακοδιοίκηση. Ακόμα και στις υποθέσεις προσλήψεων εκτός Α.Σ.Ε.Π., πάλι κρύβεται κακοδιοίκηση.
Αναρωτιέμαι: στην εποχή των ηλεκτρονικών υπολογιστών, είναι δυνατόν ο πολίτης να ταλαιπωρείται; Είναι δυνατόν να μην υπάρχει ένα απλό σύστημα για τη διοίκηση της χώρας; Αλλά πώς να γίνει αυτό, όταν υπάρχει μια αναξιοκρατία στην ανέλιξη των στελεχών της δημόσιας διοίκησης, όταν η εκάστοτε δημόσια διοίκηση εξαρτάται πάντα από το ποιος κυβερνά;
Σας διαβάζω, για του λόγου το αληθές, αυτό που λέει στην εισαγωγή της έκθεσης ο Συνήγορος του Πολίτη. Λέει τα εξής: «Αδυνατεί να επιληφθεί θεμάτων που αφορούν την υπηρεσιακή κατάσταση του προσωπικού των δημοσίων υπαλλήλων» -ακούστε, όμως και τι λέει παρακάτω- «για λόγους που προφανώς επιβάλλει το εγχώριο σύστημα κομματικής συναλλαγής».
Τι πιο φανερό, που «βγάζει μάτια», απ’ αυτό που γράφει ο ίδιος ο Συνήγορος του Πολίτη μέσα στην Έκθεσή του;
Και λέει παρακάτω: Και συστοίχου κυβερνητικού ελέγχου στις προαγωγές, στις μεταθέσεις, στις μετατάξεις των δημοσίων υπαλλήλων, κ.λπ., ο νομοθέτης φρόντισε να κρατήσει στεγανά το interna corporis της δημόσιας διοίκησης έναντι του Συνηγόρου του Πολίτη. «Τι κάνει νιάου-νιάου στα κεραμίδια»;
Παράλληλα, έχουμε ένα σύστημα γραφειοκρατικό, πολυδαίδαλο, με υπαλλήλους στενοκέφαλους. Θα σας πω το εξής παράδειγμα. Ακούστε, κύριε Υπουργέ, γιατί πραγματικά είναι τρελό! Με επισκέφθηκε στο γραφείο μου μία καλόγρια, η οποία πήγε να παραδώσει το βιβλιάριο υγείας μίας άλλης καλόγριας, επειδή πέθανε και δεν της το έπαιρναν γιατί η δημόσια διοίκηση ισχυριζόταν ότι δεν υπάρχει Αριθμός Φορολογικού Μητρώου! Και ζήτησε τη δική μου παρέμβαση, ώστε να μπει ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου –γιατί οι καλόγεροι και οι καλόγριες δεν έχουν Αριθμό Φορολογικού Μητρώου- του μοναστηριού.
Και, επιτέλους, μ’ αυτήν την παρέμβαση, μπήκε ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου του μοναστηριού και παρεδόθη το βιβλιάριο υγείας της καλόγριας που πέθανε, που θα μπορούσαν να το πάρουν και να κολλάνε πλαστές βεβαιώσεις και να παίρνουν φάρμακα και να γίνεται αυτό το κύκλωμα, το παραϊατρικό και παραφαρμακευτικό, το οποίο ανθεί στην Ελλάδα!
Τέλος, αφού συγχαρώ και για την Έκθεση που πιστεύω απ’ αυτήν να βγάλουμε χρήσιμα συμπεράσματα για τη βελτίωση της δημόσιας διοίκησης –πιστεύω, κύριε Υπουργέ, ότι θα είστε ανοιχτός σ’ αυτό- και αφού πω, επίσης, ότι όλα τα κόμματα πρέπει να συμβάλουν στην κατεύθυνση του να αποκτήσουμε μία αξιόπιστη δημόσια διοίκηση, για να μην ταλαιπωρείται ο πολίτης, θα επισημάνω ότι δεν θα πρέπει να είμαστε γαλαντόμοι, κύριοι συνάδελφοι, στη δημιουργία ανεξαρτήτων αρχών, γιατί είναι σαν να αναγνωρίζουμε τις αδυναμίες του πολιτικού συστήματος. Ας μείνουμε σ’ αυτές που το Σύνταγμά μας κατοχυρώνει, γιατί θέλω να σας υπενθυμίσω ότι ο σημερινός Πρόεδρος της Βουλής έχει δημιουργήσει δυο-τρεις ανεξάρτητες αρχές έξω από το Σύνταγμα, ψηφίζοντας νόμους στο Υπουργείο Ανάπτυξης.
Ας προσπαθήσουμε, λοιπόν, να διορθώσουμε το πολιτικό μας σύστημα. Το έχουμε χρέος και υποχρέωση απέναντι στους πολίτες που μας ψηφίζουν.
Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Ευχαριστώ, κύριε συνάδελφε.
Η κ. Άννα Φιλίνη έχει το λόγο.
ΑΝΝΑ ΦΙΛΙΝΗ: Θα συγχαρώ κι εγώ το Συνήγορο του Πολίτη και τους συνεργάτες του, για όλη την προσφορά τους απέναντι στους πολίτες όλα αυτά τα χρόνια. Βεβαίως, εξαιτίας αυτού, έχουν κατακτήσει και την εμπιστοσύνη των πολιτών, πράγμα που αναγνώρισαν και οι περισσότεροι συνάδελφοι που μίλησαν για την αναφορά που συζητάμε για το 2006.
Θέλω να επισημάνω ότι είναι σημαντικό πως ο Συνήγορος του Πολίτη αναδεικνύει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν συχνά συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, οι οποίες δεν διαθέτουν εύκολη πρόσβαση σε μηχανισμούς και θεσμούς προστασίας των δικαιωμάτων τους, όπως είναι οι φυλακισμένοι, οι πρόσφυγες, τα παιδιά, οι Ρόμα.
Ζούμε, βέβαια, σε μία εποχή όπου όλοι και περισσότεροι πολίτες συνειδητοποιούν ότι οι ίδιοι έχουν το δικαίωμα, αλλά και το καθήκον να υπερασπίζονται τα δικαιώματά τους. Τα κινήματα των πολιτών πληθαίνουν και δυναμώνουν. Όμως, κυρίως οι πιο αδύνατοι μπορούν και πρέπει να βρίσκουν παρηγοριά από το Συνήγορο του Πολίτη.
Ήθελα κι εγώ να αναφέρω ότι τον συγχαίρουμε ιδιαίτερα αυτή τη στιγμή για την υποστήριξη που έδωσαν στους Ρόμα εδώ στην περιοχή μας. Παρ’ όλα αυτά, θέλω να αναφέρω ότι οι Ρόμα εκδιώχθηκαν από το Βοτανικό, δίχως να έχει η πολιτεία –Κυβέρνηση και δήμος- εξασφαλίσει προηγουμένως στέγη γι’ αυτούς. Και τονίζω ότι εμείς, ως εκλεγμένοι Βουλευτές ή και δημοτικοί άρχοντες αυτής της πόλης, δεν είναι δυνατόν να ανεχόμαστε να υπάρχουν άνθρωποι χωρίς στέγη στις πόλεις μας.
Και επειδή, δυστυχώς, ο Συνήγορος του Πολίτη δέχθηκε προηγουμένως μεγάλη επίθεση από συνάδελφο, ήθελα να αναφέρω ότι τα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα, που προστατεύονται από τη Χάρτα Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, πρέπει να είναι πυξίδα για όλους μας, βεβαίως. Ξανά συγχαίρω για τη στάση τους απέναντι στους Ρόμα.
Είναι άξιο προσοχής το γεγονός ότι στους κύριους φορείς κακοδιοίκησης που αναφέρονται, πέρα από τους δήμους, βρίσκεται το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης. Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται στην Έκθεση για το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης, τα δικαιώματα του ανθρώπου και του πολίτη αντιμετωπίζονται ως πολυτέλεια, που δίχως κόστος υποχωρούν με την επίκληση της δημόσιας ασφάλειας.
Θα πρέπει, επίσης, να μας απασχολήσουν τα συμπεράσματα του Συνηγόρου του Πολίτη ως προς τις συνθήκες κράτησης στις φυλακές. Σε αυτό αναφέρθηκαν και άλλοι συνάδελφοι.
Επίσης, να τονιστεί η παρατήρηση της ανεξάρτητης αρχής ότι το Υπουργείο Δικαιοσύνης παρακωλύει συστηματικά την πρόσβασή της σε σωφρονιστικά καταστήματα, προκειμένου να διερευνηθούν οι καταγγελίες, παραβλέποντας ακόμη και τη σχετική γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου.
Δυστυχώς –αναφέρω κι εγώ- δεν είναι παρών ο Υπουργός Δικαιοσύνης ως όφειλε. Δεν νομίζω ότι καλύπτεται από την παρουσία του κυρίου Υπουργού Εσωτερικών. Μας δόθηκε μία αναφορά σχετικά με τις φυλακές, που, όμως, δεν αναφέρεται σε συγκεκριμένα ζητήματα που έχουν να κάνουν με αυτήν την παρακώλυση να δοθούν συγκεκριμένα στοιχεία, που έχουν να κάνουν με τα σωφρονιστικά καταστήματα.
Ήθελα να αναφερθώ πιο αναλυτικά σε χρήσιμες και αξιοποιήσιμες παρατηρήσεις του Συνηγόρου του Πολίτη, σε σχέση με την προστασία του φυσικού οικιστικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος.
Ενδεικτικά στις υποθέσεις που έχουν απασχολήσει το Συνήγορο του Πολίτη ως προς την προστασία της νεότερης αρχιτεκτονικής μας κληρονομιάς, εδώ αναφέρονται περιπτώσεις που έχουν να κάνουν με τη λειψή εκπαίδευση, με τη λειψή προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομίας γενικότερα και με την αλληλοεπικάλυψη αρμοδιοτήτων.
Επίσης, αναφέρονται πολλές περιπτώσεις όπου πολίτες καταγγέλλουν την έλλειψη προστασίας συγκεκριμένων μνημείων και που καθυστερεί, δυστυχώς, το Υπουργείο Πολιτισμού για πολλά χρόνια να αναγνωρίσει την αναγκαιότητα προστασίας των μνημείων.
Τέλος, πραγματικά, θα ήταν πολύ σημαντικό, όχι μόνο να συζητούμε εδώ κάθε χρόνο την αναφορά του Συνηγόρου του Πολίτη, αλλά να έχουμε, πριν από τη συζήτηση εδώ στο Κοινοβούλιο, και τις αναφορές όλων των αρμόδιων Υπουργείων σχετικά με τις παραλείψεις και τι έχουν κάνει γι’ αυτές. Γιατί αυτό είναι και το ενδιαφέρον: Κατά πόσο η πολιτεία παίρνει υπόψη όλες αυτές τις παρατηρήσεις και τις διορθώνει. Δεν είναι μόνο δουλειά των μεμονωμένων πολιτών να τονίζουν αυτά τα ζητήματα. Να βλέπουμε κατά πόσο η πολιτεία διορθώνει και βλέπει υπεύθυνα όλα αυτά τα ζητήματα.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Ευχαριστώ, κυρία συνάδελφε.
Κλείνει ο κατάλογος των ομιλητών με τον κ. Άδωνι Γεωργιάδη για πέντε λεπτά.
ΣΠΥΡΙΔΩΝ – ΑΔΩΝΙΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ: Ευχαριστώ πολύ, κυρία Πρόεδρε.
Θέλω να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τη συνάδελφο κ. Φιλίνη, η οποία είναι και η πρώτη που αναφέρθηκε –διότι ο κύριος Υπουργός απ’ όσο άκουσα δεν αναφέρθηκε καθόλου και μου έκανε εντύπωση- στην ένσταση που, απ’ ό,τι κατάλαβα, μόνο εμείς θέσαμε μέσα στο Κοινοβούλιο σε αυτήν τη συζήτηση, που είναι μια ένσταση ιδεολογική.
Ξέρετε, κύριε Υπουργέ, σε μια δημοκρατία, σε μια κοινωνία όπου οι διαφορές είναι κατά βάση πολιτικές και ιδεολογικές, δεν είναι κακό να έχουμε ιδεολογικές διαφορές. Το αντίθετο. Μας αρέσει η δημοκρατία, για να μπορούμε να εκφράζουμε αυτές τις ιδεολογικές διαφορές.
Και ο εισηγητής μας και ο Κοινοβουλευτικός μας Εκπρόσωπος έθεσαν ένα θέμα το οποίο θα ήθελα εγώ να το κάνω λίγο πιο συγκεκριμένο. Ίσως να είχατε την ευγενή καλοσύνη αν το επιθυμείτε και αν το κρίνετε σκόπιμο να έχουμε έστω μία απάντηση. Για μας, βεβαίως, η λειτουργία του θεσμού του Συνηγόρου του Πολίτη στο επίπεδο της παρεμβάσεως, της διεκπεραιώσεως ζητημάτων της δημοσίας διοικήσεως είναι αν θέλετε κάτι καλό. Βέβαια, από την άλλη πλευρά αποδεχόμαστε a priori ότι δυστυχώς η δημόσια διοίκηση που έχουμε φτιάξει δεν είναι αρκετά καλή και χρειάζεται έναν μπαμπούλα που θα έρχεται και θα τη βάζει στο σωστό δρόμο. Μέχρι εκεί θα μπορούσαμε και να το συζητήσουμε, αν και για λόγους αρχής είμαστε αντίθετοι γενικώς στην ιδέα ότι οι αρχές -πείτε τις όπως θέλετε- που δεν έχουν τη νομιμοποιητική βάση της εκλογής από το λαό, αποκτούν τέτοιου είδους αρμοδιότητες. Αλλά αυτό είναι ένα άλλης τάξεως μεγέθους θέμα.
Στη συγκεκριμένη όμως περίπτωση θέτουμε ένα τελείως διαφορετικής διαστάσεως θέμα. Η δημιουργία αυτών των ανεξάρτητων αρχών και θα έλθω στο κλείσιμό μου στη συγκεκριμένη του Συνηγόρου του Πολίτη, είναι η απόδειξη της ιδεολογικής κυριαρχίας του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στην πολιτική ζωή του τόπου. Και δεν το λέω ειρωνικά. Είναι θαυμαστό το πώς αυτό το κόμμα μπόρεσε, αν και εκπροσωπεί συνήθως εκλογικά μία μειοψηφία, να επιβάλει την ιδεολογική του κυριαρχία.
Και έρχομαι να το αποδείξω. Ο Υπουργός Εσωτερικών της Νέας Δημοκρατίας, ο κ. Παυλόπουλος μας είπε εδώ για το πόσο ευτυχής είναι που ψήφισε ως Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος τη δημιουργία των ανεξαρτήτων αρχών και πόσο σπουδαίο είναι να τους ενισχύσουμε έτι περαιτέρω. Πολύ ωραία! Όμως, άλλος συνάδελφός του, ο Υπουργός Δικαιοσύνης, σ’ αυτό το Κοινοβούλιο νομοθέτησε για τις κάμερες ενάντια στη γνωμοδότηση της ανεξάρτητης αρχής των προσωπικών δεδομένων και μάλιστα, προκάλεσε και την παραίτησή της στην ουσία αυτή η παρέμβαση. Πήγα ο ίδιος στο Κοινοβούλιο, στην αρμόδια επιτροπή, όπου συνάδελφοι της Νέας Δημοκρατίας, της Συμπολιτεύσεως έκαναν επίθεση στην Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων για το γεγονός ότι τόλμησε να παρέμβει. Κατά τη γνώμη μου δε -να το ξεκαθαρίσω- εγώ είμαι ενάντια στη λειτουργία των καμερών. Όμως θεωρώ πολύ σημαντικότερο από τις κάμερες, να σεβόμαστε το δικαίωμα της πλειοψηφίας του ελληνικού λαού να εκλέγει κυβέρνηση και αυτή η κυβέρνηση και η Πλειοψηφία να νομοθετεί και όχι ο όποιος ανεξάρτητος.
Πρέπει δε να σας πω ότι και αυτή η ονομασία του ανεξάρτητου, εμένα μου φαντάζει λίγο υποκριτική. Όλοι έχουμε ιδεολογία, όλοι έχουμε πολιτική άποψη, άρα όποια άποψη εκφράζει ο καθένας μας είναι ιδωμένη από μία συγκεκριμένη σκοπιά.
Ο εισηγητής μας, λοιπόν, ο κ. Βορίδης -λυπούμαι που δεν μπορούν οι εκπρόσωποι του Συνηγόρου του Πολίτη να λάβουν το λόγο λόγω της διαδικασίας- έθεσε ένα θέμα. Ποιο ήταν το θέμα κύριε Υπουργέ; Είπε: ωραία, να καταλάβουμε ότι μπορεί να παρέμβει η ανεξάρτητη αρχή στην περίπτωση που ένας δημόσιος υπάλληλος επειδή ξύπνησε στραβά δεν κάνει καλά τη δουλειά του. Μάλιστα. Αλλά είναι δουλειά της Ανεξάρτητης Αρχής του Συνηγόρου του Πολίτη να γνωμοδοτεί ότι χρειαζόμαστε εκοσμίκευση του κράτους; Εάν θέλουν οι κύριοι του Συνηγόρου του Πολίτη, ο κύριος συνήγορος και οι βοηθοί συνήγοροι να θέσουν θέμα χωριστού Κράτους-Εκκλησίας, πολύ ωραία, να κατέβουν σε εκλογές, να μπουν ενδεχομένως στο ΣΥ.ΡΙΖ.Α., που με συνέπεια εκφράζει αυτή τη θέση, να εκλεγούν Βουλευτές, να είμαστε εδώ συνάδελφοι, να έχουμε πολιτική διαμάχη.
Υπό ποία έννοια, το Κοινοβούλιο, που πίσω από εμάς υπάρχει λαός, δήμος, παραχωρεί στην όποια ανεξάρτητη αρχή το δικαίωμα να γνωμοδοτεί για το τι θα νομοθετήσει η Βουλή; Αυτό πραγματικά μου είναι παντελώς ακατανόητο.
Προηγουμένως άκουσα με μεγάλη προσοχή την κ. Φιλίνη. Επαναλαμβάνω ότι ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. με συνέπεια λέει τα «εύγε» και καλώς τα λέει, γιατί αυτά πιστεύει. Από τη Νέα Δημοκρατία είναι το πρόβλημα, που άλλα λέει στην επιτροπή και άλλα εδώ.
Έρχομαι, λοιπόν, στο συγκεκριμένο. Είπε μόλις τώρα η κ. Φιλίνη συγχαρητήρια στο Συνήγορο του Πολίτη γιατί λέει συμβάλλει στην προάσπιση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, για την οικιστική και τα νεότερα μνημεία, αλλά για το περιβάλλον. Συγνώμη, εσείς πρέπει να αντιδράσετε. Δεν έχετε Υπουργό Πολιτισμού να προστατεύει την πολιτιστική μας κληρονομιά; Δεν έχετε Υπουργό Περιβάλλοντος να προστατεύει το περιβάλλον; Δηλαδή τι ακούμε; Ότι εσείς, για να κάνετε το καθήκον σας, χρειάζεσθε τις υποδείξεις του κυρίου Συνηγόρου; Αυτό είναι μείζον πολιτικό θέμα.
Άρα, λοιπόν, για μια άλλη φορά επανέρχεται η ουσία της συζητήσεως, κύριε Υπουργέ, στην ιδεολογία και στα όρια, τι θέλουμε να νομοθετήσουμε. Εμείς βλέπουμε απ’ όλες τις αρχές πράγματι με μία μεγαλύτερη συμπάθεια το Συνήγορο του Πολίτη, διότι δυστυχώς ξέρουμε ότι δεν λειτουργεί η δημόσια διοίκηση στην Ελλάδα, αυτό είναι το πρόβλημα, αν δεν λειτουργούσε δεν θα χρειαζόταν. Θέλουμε να δώσουμε μάχη για να φτιάξουμε σπουδαία δημόσια διοίκηση, αλλά το μείζον είναι, ποια είναι τα όρια αυτών των ανεξάρτητων αρχών. Υπερβαίνουν τα όρια του Κοινοβουλίου;
Σας ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Κηρύσσεται περαιωμένη η συζήτηση επί της Ετήσιας Εκθέσεως 2006 του Συνηγόρου του Πολίτη.
Να συγχαρούμε το Συνήγορο του Πολίτη για την επανεκλογή του και να ευχηθούμε σ’ αυτόν και τους συνεργάτες του καλή δουλειά.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχουν διανεμηθεί τα Πρακτικά των συνεδριάσεων της Παρασκευής 22 Φεβρουαρίου 2008 και της Δευτέρας 25 Φεβρουαρίου 2008 και ερωτάται το Σώμα αν τα επικυρώνει.
ΟΛΟΙ ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Συνεπώς, τα Πρακτικά των συνεδριάσεων της Παρασκευής 22 Φεβρουαρίου 2008 και της Δευτέρας 25 Φεβρουαρίου 2008 επικυρώθηκαν.
Επίσης, έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα ότι η Διαρκής Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων καταθέτει την έκθεσή της στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας: «Διοικητική και Οργανωτική Μεταρρύθμιση του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης και λοιπές ασφαλιστικές διατάξεις».
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δέχεστε στο σημείο αυτό να λύσουμε τη συνεδρίαση;
ΟΛΟΙ ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.
Με τη συναίνεση του Σώματος και ώρα 16.00’, λύεται η συνεδρίαση για την προσεχή Δευτέρα 17 Μαρτίου 2008 και ώρα 18.00’, με αντικείμενο εργασιών του Σώματος: α) κοινοβουλευτικό έλεγχο, συζήτηση επικαίρων ερωτήσεων και β) νομοθετική εργασία, σύμφωνα με την ημερήσια διάταξη που έχει διανεμηθεί.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΟΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΣ
ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ 13/3/08 ΣΕΛ.1

PDF:

es13032008.pdf

TXT:

end080313.txt

Επιστροφή