Συνεδριάσεις Ολομέλειας

ΙΑ, Σύνοδος: Α' (Συνέχιση Ολομέλειας), Συνεδρίαση: ϞΒ΄ 12/01/2005

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ
ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΙΑ΄
ΣΥΝΟΔΟΣ Α΄
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ SΒ΄
Τετάρτη 12 Ιανουαρίου 2005
Α. ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
1. Άδεια απουσίας των Βουλευτών κ. Α. Διαμαντοπούλου και κ. Μ. Δαμανάκη, σελ.
2. Ανακοινώνεται ότι τη συνεδρίαση παρακολουθούν μαθητές από το 6ο Γυμνάσιο Αμαρουσίου, σελ.

Β. ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
1. Κατάθεση αναφορών, σελ.
2. Απαντήσεις Υπουργών σε ερωτήσεις Βουλευτών, σελ.
3. Ανακοίνωση του δελτίου επικαίρων ερωτήσεων της Πέμπτης 13 Ιανουαρίου 2005, σελ.
Γ. ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
1. Συζήτηση επί της αρχής του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «Εφαρμογή της Ιατρικής Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής», σελ.
2. Κατάθεση Εκθέσεων Διαρκών Επιτροπών:
α) Η Διαρκής Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου καταθέτει τις εκθέσεις της στα σχέδια νόμων:
i) του Υπουργείου Ανάπτυξης «Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος αναφορικά με την ένταξη της Ελλάδας στη Συνθήκη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος και τους συναφείς όρους και προϋποθέσεις», σελ.
ii) του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Κύρωση του Πρωτοκόλλου μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας του Λιβάνου για την οικονομική, επιστημονική και τεχνική συνεργασία στον τομέα της γεωργίας», σελ.
β) Η Διαρκής Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων καταθέτει την έκθεσή της στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών: «Αμοιβαία συνδρομή των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής ‘Ενωσης στον τομέα της άμεσης φορολογίας, φορολογίας τόκων και άλλες διατάξεις», σελ.

ΟΜΙΛΗΤΕΣ
Επί του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης:
ΑΡΑΠΟΓΛΟΥ Χ., σελ.
ΒΕΡΡΑΣ Μ., σελ.
ΓΕΙΤΟΝΑΣ Κ., σελ.
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ Α., σελ.
ΓΡΗΓΟΡΑΚΟΣ Λ., σελ.
ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ Ν., σελ.
ΚΑΛΑΝΤΖΑΚΟΥ Σ., σελ.
ΚΙΛΤΙΔΗΣ Κ., σελ.
ΚΟΣΙΩΝΗΣ Π., σελ.
ΛΕΒΕΝΤΗΣ Α., σελ.
ΛΙΝΤΖΕΡΗΣ Α., σελ.
ΜΕΛΑΣ Π., σελ.
ΜΕΡΕΝΤΙΤΗ Α., σελ.
ΜΠΟΥΓΑΣ Ι., σελ.
ΝΑΣΙΩΚΑΣ Ε., σελ.
ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Γ., σελ.
ΠΕΡΛΕΠΕ-ΣΗΦΟΥΝΑΚΗ Α., σελ.
ΤΣΙΑΝΤΟΥΛΑΣ Δ., σελ.
ΤΣΙΑΡΑΣ Κ., σελ.
ΤΣΟΥΡΗ Ε., σελ.
ΧΑΙΔΟΣ Χ., σελ.
ΧΡΙΣΤΟΦΙΛΟΓΙΑΝΝΗΣ Δ., σελ.
ΧΩΜΑΤΑΣ Ι., σελ.

ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ
ΙΑ’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ (ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ)
ΣΥΝΟΔΟΣ Α΄
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ Β΄
Τετάρτη 12 Ιανουαρίου 2005
Αθήνα, σήμερα στις 12 Ιανουαρίου 2005, ημέρα Τετάρτη και ώρα 10.53’ συνήλθε στην Αίθουσα των συνεδριάσεων του Βουλευτηρίου η Βουλή σε ολομέλεια για να συνεδριάσει υπό την προεδρία του Β΄ Αντιπροέδρου αυτής κ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΟΥΡΛΑ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αρχίζει η συνεδρίαση.
Παρακαλείται ο κύριος Γραμματέας να ανακοινώσει τις αναφορές προς το Σώμα.
(Ανακοινώνονται προς το Σώμα από τον κ. Κωνσταντίνο Τσιάρα, Βουλευτή Καρδίτσας, τα ακόλουθα:
Α. ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΑΝΑΦΟΡΩΝ
1) Ο Βουλευτής Ρεθύμνης κ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Δήμαρχος Ζάρου Ηρακλείου ζητεί την ολοκλήρωση της κατασκευής του διανομαρχιακού δρόμου Βοριζίων-Νίδας
2) Ο Βουλευτής Αργολίδας κ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Δήμος Ναυπλίου Αργολίδας ζητεί την ίδρυση Εφορείας Βυζαντινών Μνημείων στην πόλη του Ναυπλίου.
3) Οι Βουλευτές κύρια ΑΣΗΜΙΝΑ ΞΗΡΟΤΥΡΗ-ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΑΡΗ και κύριος ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΡΑΓΑΣΑΚΗΣ κατέθεσαν αναφορά με την οποία η Πανελλήνια Ναυτική Ομοσπονδία, ζητεί την ικανοποίηση εργασιακών και φορολογικών αιτημάτων των ναυτεργατών.
4) Ο Βουλευτής Λακωνίας κ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΑΒΑΚΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία παραγωγοί ελαιολάδου Νεάπολης Λακωνίας ζητούν να τους καταβληθεί η επιδότηση ελαιολάδου της περιόδου 2002-2003.
5) Ο Βουλευτής Πρεβέζης κ. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Δήμαρχος Φιλιππιάδας Πρέβεζας, ζητεί την προσθήκη αίθουσας στο Δημοτικό Σχολείο Νέας Κερασούντας Φιλιππιάδας.
6) Ο Βουλευτής Ρεθύμνης κ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία Αγρότες από το Ρέθυμνο της Κρήτης, ζητούν την ικανοποίηση αιτημάτων σχετικά με επιδότηση ελαιολάδου.
7) ο Βουλευτής Ρεθύμνης κ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο κ. Αντώνιος Πετράκης, Μέλος Τοπικού Συμβουλίου Πανόρμου Δήμου Γεροποτάμου, ζητεί την επέκταση σχεδίου πόλεως του οικισμού Πανόρμου, Δήμου Γεροποτάμου Ν.Ρεθύμνου Κρήτης.
8) Ο Βουλευτής Ρεθύμνης κ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Δήμαρχος Γεροποτάμου ζητεί την τοποθέτηση αναμεταδοτών της ΕΡΤ στο Δ.Δ. Σισών και Μπαλί.
Β. ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΩΝ ΣΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ
1. Στην με αριθμό 2621/11-8-04 ερώτηση της Βουλευτού κ. Θεοδώρας Τζάκρη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 504/23-8-04 έγγραφο από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων η ακόλουθη απάντηση:
«Aπαντώντας στην παραπάνω ερώτηση που κατέθεσε η Βουλευτής και Θ. Τζάκρη, σας πληροφορούμε τα εξής:
1. Για τις ζημιές που προξενήθηκαν από τις χαλαζοπτώσεις και βροχοπτώσεις των προηγουμένων μηνών στις καλλιέργειες επιτραπέζιων και συμπύρηνων ροδακίνων και νεκταρινιών του Ν. Πέλλας και για τις οποίες χορηγήθηκε από τον ΕΛΓΑ με απόφαση του Δ.Σ., προθεσμία υποβολής δηλώσεων ζημιάς από 26-7-04 μέχρι και 10-8-04, ήδη διενεργούνται εξατομικευμένες εκτιμήσεις από πολυπληθές κλιμάκιο Γεωπόνων εκτιμητών και υπολογίζεται ότι το έργο των εκτιμήσεων αυτών θα ολοκληρωθεί έγκαιρα (με τη λήξη της συγκομιδής των προϊόντων).
2. Οι εκτιμήσεις διενεργούνται σύμφωνα με τους Κανόνες της Γεωπονικής Επιστήμης και τον Κανονισμό Ασφάλισης Φυτικής Παραγωγής του ΕΛΓΑ.
3. Στόχος του ΕΛΓΑ είναι οι εκτιμήσείς να ολοκληρωθούν με ηρτημένη όλη την παραγωγή. Όπου όμως αυτό δεν είναι δυνατό, βάσει του Κανονισμού Ασφάλισης Φυτικής Παραγωγής, ο ασφαλισμένος οφείλει να συγκομίσει το προϊόν που μπορεί να χρησιμοποιηθεί πριν την εκτίμηση της ζημιάς, είναι ωστόσο υποχρεωμένος να αφήσει «μάρτυρες», δηλαδή άθικτα (ασυγκόμιστα) τμήματα της καλλιέργειάς του, ώστε να διαπιστώνεται η ζημιά, αφού η εκτίμηση γίνεται στο μάρτυρα. Συγκεκριμένα, για δενδρώδεις καλλιέργειες, ο παραγωγός είναι υποχρεωμένος να αφήσει διάσπαρτα, σ' όλη την έκταση του αγροτεμαχίου, τόσα περίπου ασυγκόμιστα δένδρα όση είναι η αναλογία ένα (1) δένδρο για κάθε είκοσι (20) δένδρα.
Ο Υπουργός
Σ. ΤΣΙΤΟΥΡΙΔΗΣ»
2. Στην με αριθμό 2602/9-8-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Ιωάννου Μανιάτη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 7017/4/4474/27-8-04 έγγραφο από τον Υφυπουργό Δημόσιας Τάξης η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της ανωτέρω ερώτησης, που κατέθεσε ο Βουλευτής κ. Γ. ΜΑΝΙΑΤΗΣ, σας γνωρίζουμε ότι μια από τις τομές που προωθεί το Υπουργείο μας, για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των αστυνομικών προβλημάτων και την παροχή καλύτερων υπηρεσιών στον πολίτη, είναι και η αναδιάρθρωση-αναδιοργάνωση των περιφερειακών αστυνομικών Υπηρεσιών, με βάση τη χωροταξική κατανομή των Δήμων, τις σύγχρονες ανάγκες και τα νέα αστυνομικά δεδομένα.
Όμως, η συγκεκριμένη διαδικασία, λόγω της ευρύτητας του αντικειμένου της, απαιτεί, όπως είναι φυσικό, την προσεκτική, μεθοδική και υπεύθυνη αξιολόγηση όλων εκείνων των στοιχείων και δεδομένων, που κρίνονται απαραίτητα για τη μόρφωση της πληρέστερης δυνατής εικόνας των αστυνομικών προβλημάτων κάθε περιοχής, προκειμένου να προκριθούν οι πλέον ορθολογικές, αποτελεσματικές και με μακρόχρονη προοπτική καινοτόμες βελτιωτικές. παρεμβάσεις, ενώ οι όποιες αποφάσεις ληφθούν θα επιδιωχθεί να συγκεντρώσουν την ευρύτερη δυνατή συναίνεση όλων των ενδιαφερομένων. Στα πλαίσια δε αυτά θα αντιμετωπισθεί και το θέμα της αναδιάρθρωσης των Υπηρεσιών της Αστυνομικής Διεύθυνσης Αργολίδας.
Ο Υφυπουργός
ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΡΚΟΓΙΑΝΝΑΚΗΣ»
3. Στην με αριθμό 2572/5-8-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Ευάγγελου Βενιζέλου δόθηκε με το υπ’ αριθμ. ΥΠΠΟ/ΓΡ.ΥΦ/Κ.Ε./232/30-8-04 έγγραφο από τον Υφυπουργό Πολιτισμού η ακόλουθη απάντηση:
«Αναφορικά με την υπ' αριθμ. 2572/5-8-2004 ερώτηση του Βουλευτή Α΄ Θεσσαλονίκης κου Ευάγγελου Βενιζέλου, σας θέτουμε υπ' όψιν τα εξής:
Η 29η Γενική Διάσκεψη της UNESCO, που πραγματοποιήθηκε το 1997, αποφάσισε την υποστήριξη της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας που θα διοργανωνόταν το 2004 στην Αθήνα ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004.
Στα πλαίσια της συμφωνίας αυτής ο κ. Βενιζέλος κάλεσε με επιστολή του στις 19 Απριλίου του 2001 το Γενικό Διευθυντή της UNESCO κ. Matsuura να συμμετάσχει στην τιμητική επιτροπή για την απονομή των βραβείων της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας. Ο κ. Matsuura απoδέχτηκε μεν την πρόταση αλλά από την πλευρά του ο κ. Βενιζέλος ουδέποτε συγκρότησε και έθεσε σε λειτουργία την επιτροπή αυτή με αρνητικά αποτελέσματα για τη διεθνή εικόνα της χώρας.
Αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων της, η νέα ηγεσία του ΥΠΠΟ ήρθε σε επαφή με την UNESCO και κατόρθωσε να βελτιώσει τις σχέσεις της με τον Διεθνή Οργανισμό. Ο κος. Matsuura δήλωσε μάλιστα ότι είναι πρόθυμος να συνεργαστεί με σαφή και συστηματικό τρόπο πάνω στη συνέχεια και στη διάρκεια του θεσμού της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας.
2. Στις 2 Σεπτεμβρίου του 1998 με πρωτοβουλία του τότε υπουργού πολιτισμού κ. Βενιζέλου συνεστήθη το Ίδρυμα της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας με ιδρυτές τον κ. Σάμαρανγκ, τον κ. Μαγιόρ και τον κ. Βενιζέλο. Η μοναδική συνεδρίαση του Δ.Σ. του Ιδρύματος πραγματοποιήθηκε την 1η Δεκεμβρίου του 1998 στο Παρίσι. Από τότε μέχρι και το Φεβρουάριο του 2004 ουδεμία απολύτως κίνηση έκανε ο κ. Βενιζέλος για την ενεργοποίηση του Ιδρύματος παρ΄ ότι σύμφωνα με την Ιδρυτική Πράξη μπορούσε να συνεδριάζει είτε στην Αθήνα είτε στη Λωζάννη είτε στο Παρίσι. Επίσης παρ' ότι η θητεία των μελών του Ιδρύματος ήταν 4ετής (έληγε το 2002), απολύτως καμία πράξη δεν έκανε ο κ. Βενιζέλος με σκοπό τη λειτουργία του Ιδρύματος. Επίσης παρ΄ ότι με την απόφαση 1261/98 της 28ης Αυγούστου του 1998 επιχορήγησε το Ίδρυμα με 50 εκ. δρχ. ουδεμία απολύτως περαιτέρω πράξη έκανε είτε για να ελέγξει είτε για να αξιοποιήσει αυτή την επιχορήγηση προς τους σκοπούς του Ιδρύματος. Την δε απόφαση αυτή ακύρωσε ο μετέπειτα Υπουργός Πολιτισμού κ. Θεόδωρος Πάγκαλος.
Τέλος, παρ' ότι αποφασίστηκε να συνεδριάζουν τα μέλη της Διεθνούς Επιτροπής το Μάιο του 1999, αυτή η συνάντηση ουδέποτε έγινε με αποτέλεσμα να μην υπάρξει καμία συνέχεια στους στόχους και στις δράσεις της Πολιτιστικής Oλυμπιάδας όπως προέβλεπε η συνεδρίαση στο Παρίσι.
3. Στις 19 Ιουνίου του 2001 υπεγράφη συμφωνία συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού με εκπρόσωπο τον κ. Βενιζέλο, της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής με εκπρόσωπο τον κ. Σάμαραγκ και του Αθήνα 2004 με εκπρόσωπο την κ. Γιάννα Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη για την πραγματοποίηση της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας για τους Oλυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004.
Στο προοίιο αυτής της συμφωνίας αναφέρονται τα εξής:
«Ο «Αθήνα 2004» έχει αποστολή και ευθύνη να οργανώσει και να διεκπεραιώσει σε συνεργασία με τον Ολυμπιακό Χάρτη έναν πολιτιστικό χάρτη το οποίο παραδοσιακά αναγράφεται ως Πολιτιστική Ολυμπιάδα.»
«Το Υπουργείο με την πλήρη έγκριση και υποστήριξη του «Αθήνα 2004» και της ΔΟΕ σκοπεύει να διευρύνει τους σκοπούς της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας με επιπρόσθετες πολιτιστικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας»
«Οι όροι Ολυμπιακός και Ολυμπιάδα καθώς και το Ολυμπιακό Σύνθημα προστατεύονται στο όνομα της ΔΟΕ και/ή έχουν αποκτήσει από την κυβέρνηση και/ή των αρμοδίων κρατικών αρχών της Ελλάδας, επαρκή και συνεχή νομική προστασία προς ικανοποίηση της ΔΟΕ και στο όνομα της τελευταίας».
Επίσης στο μνημόνιο συναντίληψης και συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και του «Αθήνα 2004» που υπεγράφη μεταξύ του κ. Πάγκαλου και της κας. Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη το 2000, στο άρθρο 1 παρ.3:
«Το πολιτιστικό πρόγραμμα για το διάστημα από 1.1 2001 έως 1.6.2004 ονομάζεται Πολιτιστική Ολυμπιάδα των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας 2004»
Οι συμφωνίες που προσυπέγραψε ο κ. Βενιζέλος προσδιορίζουν το θεσμό της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας σημαντικά περιορισμένο σε σχέση με τις προηγούμενες «διακηρύξεις» του.
4) Στις 27/2/2004 η 14η Γενική Συνέλευση της Ένωσης Εθνικών Oλυμπιακών Επιτροπών που συνεδρίασε στην Αθήνα αποφάσισε: «Οι Εθνικές Ολυμπιακές Επιτροπές εκφράζουν την υποστήριξή τους προς αυτή την ευγενή ιδέα και θα προσπαθήσουν να συνεισφέρουν στη διεύρυνση της κληρονομιάς των Αγώνων προς όφελος τόσο του Ελληνικού λαού όσο και των συμμετεχόντων στους Ολυμπιακούς Αγώνες».
Οι διαστάσεις που δίνει στην απόφαση ο κ. Βενιζέλος είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της αντιπολιτευτικής μαξιμαλιστικής του προσέγγισης και δε συνάδουν ούτε με την ουσία αυτής, ούτε πολύ περισσότερο με το ίδιο το περιεχόμενο της.
5) Αν ο κ. Βενιζέλος είχε πραγματικά ασχοληθεί με την ουσία του θεσμού της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας και δεν επεδίωκε απλώς να κεφαλοποιήσει το θεσμό αυτό για τη δίκη του προβολή μέσα από τα ΜΜΕ, τότε είναι προφανές ότι θα γνώριζε ότι εδώ και χρόνια κάθε χώρα που φιλοξενεί του Ολυμπιακούς Αγώνες, δημιουργεί και τον ανάλογο θεσμό της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας. Η μοναδική διαφορά της Ελληνικής Πολιτιστικής Ολυμπιάδας με τις παρελθούσες αλλά και τις μελλοντικές είναι ίσως το εύρος των δραστηριοτήτων αλλά και το κόστος αυτών, τα οποία βάρυναν τον ίδιο τον Έλληνα φορολογούμενο.
Ο κ. Βενιζέλος, αντί να ανησυχεί για τη στάση της ΔΟΕ αναφορικά με το θεσμό της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας, για την οποία ΔΟΕ ο ίδιος εμφανίζει στην ερώτηση του ότι στηρίζει το θεσμό, θα όφειλε να ανησυχεί αλλά και να αξιολογήσει ο ίδιος την απόλυτη απουσία του από την ουσιαστική προσέγγιση της Κίνας και της Οργανωτικής Επιτροπής των Ολυμπιακών Αγώνων στο Πεκίνο το 2008 για τη συνέχιση της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας και για την παροχή τεχνογνωσίας της χώρας μας προς το σκοπό αυτό. Έναν σκοπό που θα επέτρεπε στη χώρα μας να διασφαλίσει κομβικό ρόλο στις πολιτιστικές εξελίξεις της υφηλίου μετά το τέλος των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας.
Με αυτή τη σημαντική προσπάθεια ασχολείται συστηματικά η σημερινή ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού, αθόρυβα και ουσιαστικά, δίχως βερμπαλισμούς και μεγαλοστομίες αλλά με μεθοδικότητα και ξεκάθαρες στοχεύσεις. Θα πρέπει επιτέλους να γίνει κατανοητό απ' όλους ότι ο χώρος του Πολιτισμού δεν προσφέρεται ούτε για μικροπολιτικούς σχεδιασμούς, ούτε για κομματικές κεφαλοποιήσεις μεγάλων συλλογικών και εθνικών προσπαθειών.
Ο Υφυπουργός
ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΟΥΛΗΣ»
4. Στην με αριθμό 2606/9-8-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Μάνου Φραγκιαδουλάκη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 502/23-8-04 έγγραφο από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων η ακόλουθη απάντηση:
«Aπαντώντας στην παραπάνω ερώτηση που κατέθεσε ο Βουλευτής κ. Μ. Φραγκιαδουλάκης, για τα θέματα της αρμοδιότητάς μας, σας πληροφορούμε τα εξής:
Σύμφωνα με την με αριθμ. 264757 Απόφαση Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης - Γεωργίας (ΦΕΚ 1378/26-9-2003) με θέμα «Αναδιάρθρωση των Περιφερειακών Μονάδων-Κανονισμός Οργανωτικής Διάρθρωσης και Λειτουργίας του ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.» όλες οι περιφερειακές μονάδες του ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε (Ινστιτούτα, Ιδρύματα, Κέντρα, Σταθμοί) ενοποιούνται, αναδιαρθρώνονται, καταργούνται και μετατρέπονται σε Ινστιτούτα, Αυτοτελή Εργαστήρια και Κέντρα Εφαρμογής Αγροτικής Έρευνας με λειτουργική αυτοτέλεια.
Στο πλαίσιο της ανωτέρω Απόφασης έχει ήδη θεσμοθετηθεί και λειτουργεί το «Εργαστήριο Συστημάτων Οικολογικής Παραγωγής» που υπάγεται στο Ινστιτούτο Κηπευτικών και Ανθοκομίας Ηρακλείου του Εθνικού Ινστιτούτου Αγροτικής Έρευνας Κηπευτικών και Ανθοκομίας. Στις αρμοδιότητες του εργαστηρίου αυτού περιλαμβάνονται και θέματα σχετικά με την οικολογική γεωργία.
Σημειώνεται ότι, στο πλαίσιο της εν. λόγω απόφασης έχει θεσμοθετηθεί και Κέντρο Εφαρμογής Αγροτικής Έρευνας με έδρα τη Μεσσαρά του Νομού Ηρακλείου.
Ο Υπουργός
Σ. ΤΣΙΤΟΥΡΙΔΗΣ»
5. Στην με αριθμό 2528/30-7-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Μανόλη Στρατάκη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. ΠΛΟ278/27-8-04 έγγραφο από τον Υπουργό Ανάπτυξης η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της ανωτέρω ερώτησης του Βουλευτή κ. Μ. Στρατάκη με αρ. πρωτ. 2528/30-7-2004, σας γνωρίζουμε τα εξής:
1. Οι μεταβολές στα Ερευνητικά Ιδρύματα εντάσσονται στο πλαίσιο γενικότερης στρατηγικής και δεν πραγματοποιούνται κατά περίπτωση.
2. Το ΙΤΕ με την υπ' αριθμ. 350190/6-8-2004 απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών επιχορηγείται για τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2004 με ποσοστό διάθεσης 75% ήτοι με 7.575.000,00 € καθώς και με ποσό 7.314.256,03 € από το πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων σύμφωνα με την απόφαση κατανομής που υπέγραψε ο Υπουργός Ανάπτυξης. Πρέπει να επισημανθεί ότι η συνολική χρηματοδότηση για τα συγχρηματοδοτούμενα ερευνητικά έργα των εποπτευομένων από το Υπουργείο Ανάπτυξης Ερευνητικών Φορέων είναι αυξημένη κατά 22,95% σε σύγκριση με την αντίστοιχη του 2003 (από 17.893.720 € σε 22.000.000 €).
Ο Υπουργός
Δ. ΣΙΟΥΦΑΣ»
6. Στην με αριθμό 2570/5-8-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Μανόλη Στρατάκη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 43908/25-8-04 έγγραφο από τον Υφυπουργό Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης η ακόλουθη απάντηση:
«Απαντώντας στην ανωτέρω σχετική ερώτηση του Βουλευτή κυρίου Μανόλη Σοφ. Στρατάκη, που αφορά -μεταξύ άλλων - την αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου των ΔΕΥΑ, σας γνωρίζουμε τα εξής:
Το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τις ΔΕΥΑ επιτρέπει τη διεύρυνση του αντικειμένου τους ώστε να μπορεί να συμπεριληφθεί η διαχείριση των δικτύων τηλεθέρμανσης (άρθρο 57 του ν. 2218/94).
Σε ότι αφορά τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου των ΔΕΥΑ, ώστε το αντικείμενό τους να μπορεί να διευρύνεται και να περιλαμβάνει την διαχείριση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη διαχείριση αρδευτικών υδάτων με ανταποδοτικό τέλος, το Υπουργείο μας έχει δρομολογήσει ήδη τις σχετικές διαδικασίες για τον εκσυγχρονισμό του ανωτέρω θεσμικού πλαισίου και πρόκειται πολύ σύντομα να καταθέσει. στη Βουλή των Ελλήνων σχετικό σχέδιο νόμου.
Κατά τα λοιπά, αρμόδιο να σας απαντήσει είναι το Υπουργείο Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων στο οποίο επίσης απευθύνεται η σχετική ερώτηση.
Ο Υπουργός
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ»
7. Στην με αριθμό 2598/9-8-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Ιωάννου Δραγασάκη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 90022/21918/428/1-8-04 έγγραφο από τον Υφυπουργό Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας η ακόλουθη απάντηση:
«Απαντώντας στην με αριθμό 2598/9-8-2004 ερώτησή σας, η οποία κατατέθηκε στη Βουλή στις 9-8-2004 από το Βουλευτή κ. Γιάννη Δραγασάκη, σχετικά με παροχή στοιχείων για Ανασφάλιστους Υπερήλικες, σας πληροφορούμε τα εξής:
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, που αφορά την ασφάλιση ανασφαλίστων ομάδων (ν.1296/82 και ν. 2556/97, άρθρ.20), χορηγείται από τον ΟΓΑ σύνταξη και υγειονομική περίθαλψη σε Έλληνες Υπηκόους ή ομογενείς-και κατ επέκταση, βάσει της αρχής της ίσης μεταχείρισης που προβλέπει ο Καν. (ΕΟΚ) 1408/71, σε πρόσωπα, ανεξαρτήτως υπηκοότητας, στα οποία ο εν λόγω κανονισμός έχει εφαρμογή και εφόσον συμπληρώνουν τις εξής προϋποθέσεις:
Τα πρόσωπα αυτά θα πρέπει να μένουν στην Ελλάδα και να έχουν συμπληρώσει το 50 έτος της ηλικίας τους και
Να μη λαμβάνουν οι ίδιοι ή οι σύζυγοί τους σύνταξη ή άλλο περιοδικό βοήθημα από οποιαδήποτε πηγή, μεγαλύτερο της σύνταξης πού χορηγεί ο ΟΓΑ στον αγρότη ή το αγροτικό ζευγάρι αντίστοιχα και να μην έχουν εισοδήματα προερχόμενα από οποιαδήποτε πηγή μεγαλύτερα των ετήσιων συντάξεων που χορηγεί ο ΟΓΑ.
Εξαιρούνται και δεν αποτελούν κώλυμα για τη συνταξιοδότηση των ανασφαλίστων υπερηλίκων, τα βοηθήματα ή άλλης μορφής οικονομικές ενισχύσεις, που χoρηγoύvται σε αναξιοπαθούντα πρόσωπα από τα ειδικά προγράμματα του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ή οποιουδήποτε άλλου φορέα.
Ο αριθμός των προσώπων αυτών που συμπληρώνει τις προϋποθέσεις και λαμβάνει σήμερα σύνταξη από τον Ο.Γ.Α. ανέρχεται στα 52.200 άτομα περίπου.
Το ποσό της μηνιαίας σύνταξης των ανασφαλίστων υπερηλίκων είναι το ίδιο με αυτό που χορηγεί κάθε φορά ο ΟΓΑ στους Αγρότες του ν. 4169/61.
Σύμφωνα δε με το άρθρο 7 του ν. 3220/2004, το ποσό των μηνιαίων βασικών συντάξεων που καταβάλλονται από τον Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων (του ν. 4169/61), από 1-1-2004 αυξήθηκε κατά τριάντα ευρώ (30,00 €), προσδιοριζόμενο, έτσι, στο ύψος των διακοσίων ευρώ (200,00 €) μηνιαίως.
Επομένως και η καταβαλλόμενη σήμερα σύνταξη στους ανασφάλιστους υπερήλικες ανέρχεται στο ποσό των (200,00 €) μηνιαίως.
Πέραν των ανωτέρω άλλα στοιχεία που αφορούν τον αριθμό των ανασφαλίστων υπερηλίκων οι οποίοι δεν καλύπτονται συνταξιοδοτικά από τον ΟΓΑ, διότι δεν πληρούν τις προϋποθέσεις που ορίζουν οι νόμοι 1296/82 και 2556/97, δεν διαθέτει η Υπηρεσία μας.
Το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Δ/νση Κοινωνικής Αντίληψης Και Αλληλεγγύης) προς το οποίο κοινοποιείται η Ερώτηση αυτή, παρακαλείται να δώσει στοιχεία στη Βουλή, σχετικά με ηλικιωμένα ανασφάλιστα άτομα που τυχόν εντάσσονται στα προγράμματα παροχής επιδομάτων υπό μορφής οικονομικής ενίσχυσης, καθώς και κάθε άλλο στοιχείο που έχει στη διάθεσή της για το θέμα αυτό.
Επίσης και η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος προς την οποία κοινοποιούμε την εν λόγω Ερώτηση παρακαλείται, αν διαθέτει στοιχεία για το θέμα αυτό, να ενημερώσει σχετικά τη Βουλή των Ελλήνων.
Ο Υφυπουργός
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ»
8. Στην με αριθμό 2252/19-7-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Ανδρέα Μακρυπίδη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 7017/4/4445/3-8-04 έγγραφο από τον Υφυπουργό Δημόσιας Τάξης η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της ανωτέρω ερώτησης, που κατέθεσε ο Βουλευτής κ. Α. Μακρυπίδης, σε ό,τι μας αφορά, σας γνωρίζουμε ότι, στα πλαίσια της νέας πολιτικής δημόσιας τάξης που προωθούμε, το θέμα της καλύτερης πυροπροστασίας όλης της χώρας και ασφαλώς και των δασών και των δασικών εκτάσεων, όπως και αυτό της αποτελεσματικότερης αντιμετώπισης των συνεπειών από φυσικές καταστροφές, ατυχήματα ή άλλες έκτακτες ανάγκες, αποτελούν για το Υπουργείο μας θέματα πρώτης προτεραιότητας. Σύμφωνα δε και με τις προγραμματικές δηλώσεις της Κυβέρνησης, μεταξύ των βασικών αξόνων της πολιτικής που εφαρμόζουμε είναι ο εκσυγχρονισμός και η αναβάθμιση του ρόλου του Πυροσβεστικού Σώματος, καθώς και η επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν το προσωπικό και οι Υπηρεσίες με στόχο την ενίσχυση της ικανότητας και αποτελεσματικότητας των Υπηρεσιών και την αναβάθμιση των παρεχόμενων στους πολίτες υπηρεσιών. Για το σκοπό δε αυτό συνεργαζόμαστε στενά με τα συναρμόδια Υπουργεία, Υπηρεσίες, Ο.Τ.Α., φορείς κλπ.
Σε ό,τι αφορά την ίδρυση, κατάργηση και προαγωγή των Πυροσβεστικών Υπηρεσιών, σας πληροφορούμε αυτές γίνονται σύμφωνα με τον επιχειρησιακό σχεδιασμό του Σώματος, κατόπιν ενδελεχούς μελέτης όλων των παραμέτρων που αφορούν τις ανάγκες και την επικινδυνότητα κάθε περιοχής, καθώς και τις υπηρεσιακές και δημοσιονομικές δυνατότητες, με στόχο βεβαίως την καλύτερη δυνατή πυροπροστασία όλων των περιοχών της χώρας.
Σύμφωνα με τα ανωτέρω στην παρούσα χρονική περίοδο δεν είναι δυνατή η ίδρυση και άλλων Πυροσβεστικών Υπηρεσιών και Κλιμακίων στο νομό Αιτωλοακαρνανίας, αλλά η δυνατότητα αυτή θα εξετασθεί μελλοντικά μετά την αύξηση της υπηρετούσας δύναμης του Σώματος και την εξασφάλιση της αναγκαίας υλικοτεχνικής υποδομής.
Πάντως, ο ανωτέρω νομός, από πλευράς πυροπροστασίας, σήμερα, καλύπτεται από τις Πυροσβεστικές Υπηρεσίες Μεσολογγίου, Αγρινίου, Ναυπάκτου και Αμφιλοχίας, καθώς και από το Πυροσβεστικό Κλιμάκιο Θέρμου, που διαθέτουν τον αναγκαίο εξοπλισμό και το απαραίτητο προσωπικό, ενώ κατά την αντιπυρική περίοδο ενισχύονται και με εποχικούς πυροσβέστες, ώστε οι Υπηρεσίες αυτές να ανταποκρίνονται με επιτυχία στην αποστολή τους.
Επισημαίνεται πάντως ότι, πέραν των αρμοδίων τοπικών Υπηρεσιών, η αντιμετώπιση των δασικών και λοιπών πυρκαγιών, όταν υπάρχει ανάγκη γίνεται και με τη συνδρομή των όμορων Υπηρεσιών, αλλά .και των αερομεταφερόμενων πεζοπόρων τμημάτων, όπως επίσης και από τα λοιπά διαθέσιμα, για το σκοπό αυτό, επίγεια και εναέρια μέσα και στο πλαίσιο αυτό θα αντιμετωπισθεί κάθε περίπτωση πυρκαγιάς και στις αναφερόμενες περιοχές.
Σε ό,τι αφορά το προληπτικό έργο της δασοπροστασίας και κυρίως τη λήψη των ενδεικνυόμενων μέτρων για την αποτροπή εκδήλωσης των δασικών πυρκαγιών, καθώς και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, όπως η σύνταξη των σχετικών μελετών και η υλοποίηση των προβλεπομένων έργων διάνοιξης αντιπυρικών ζωνών, κατασκευής υδατοδεξαμενών, διανοίξεις δασικών οδών, καθαρισμοί δασικών εκτάσεων, αραιώσεις της υπορόφου βλάστησης κλπ. και μετά την εφαρμογή του ν. 2612/1998 «Ανάθεση της δασοπυρόσβεσης στο Πυροσβεστικό Σώμα και άλλες διατάξεις», σας πληροφορούμε ότι τα θέματα αυτά ανήκουν στην αρμοδιότητα των Υπηρεσιών του συνερωτώμενου Υπουργείου. Πάντως, από τις Πυροσβεστικές Υπηρεσίες έχουν επισημανθεί τα προβλήματα αυτά και έχουν ενημερωθεί εγγράφως οι αρμόδιες για τον καθαρισμό, τη συντήρηση και τη διάνοιξη νέων δρόμων, Υπηρεσίες.
Ο Υφυπουργός
ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΡΚΟΓΙΑΝΝΑΚΗΣ»
9. Στην με αριθμό 2519/30-7-04 ερώτηση των Βουλευτών κυρίων Δημητρίου Τσιόγκα και Νικολάου Γκατζή δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 477/10-8-04 έγγραφο από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων η ακόλουθη απάντηση:
«Απαντώντας στην παραπάνω ερώτηση που κατέθεσαν οι Βουλευτές κύριοι Δ. Τσιόγκας και Ν. Γκατζής, σας πληροφορούμε τα εξής:
Για τις καλυπτόμενες από τον ΕΛΓΑ ζημιές που προξενήθηκαν από την ανεμοθύελλα της 13-6-2004 σε διάφορες καλλιέργειες του Δ.Δ. Μελισσοχωρίου του Δήμου Πλατυκάμπου Νομού Λάρισας, το έργο των εξατομικευμένων εκτιμήσεων έχει ολοκληρωθεί και οι αποζημιώσεις θα καταβληθούν το συντομότερο δυνατό.
Οι μη καλυπτόμενες από τον ΕΛΓΑ ζημιές, που προξενήθηκαν από την παραπάνω ανεμοθύελλα στο Πάγιο Κεφάλαιο του Δήμου Πλατυκάμπου, έχουν ήδη καταγραφεί από τον ΕΛΓΑ και θα ενταχθούν σε νέο πρόγραμμα χορήγησης κρατικών ενισχύσεων (αρμοδιότητα ΠΣΕΑ).
Ο Υπουργός
Σ. ΤΣΙΤΟΥΡΙΔΗΣ»
10. Στην με αριθμό 2350/22-7-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Ιωάννη Δραγασάκη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. Β-837/9-8-04 έγγραφο από τον Υπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της ερώτησης με αριθμό 2350/22-7-2004 που κατέθεσε στη Βουλή ο Βουλευτής κ. Ιωάννης Δραγασάκης, σας πληροφορούμε ότι :
Το θέμα που θίγεται με την υπόψη ερώτηση αποτελεί ενδοεταιρική υπόθεση της «Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών» Α.Ε., αφορά στη διαχείριση του προσωπικού της και δεν επεκτείνεται στους λοιπούς εργαζομένους (της Υ.Π.Α. των αεροπορικών εταιρειών), καθώς και στο επιβατικό κοινό.
Προς τούτο, διαβιβάζουμε για την ενημέρωσή σας, το αριθμ.61168/2-8 /2004 σχετικό έγγραφο της Εταιρείας του Αεροδρομίου.
Ο Υπουργός
ΜΙΧΑΛΗΣ Κ. ΛΙΑΠΗΣ»
Σημ.: Τα συνημμένα σχετικά έγγραφα ευρίσκονται στο αρχείο της Δ/νσης Κοινοβουλευτικού Ελέγχου (Τμήμα Ερωτήσεων).
11. Στην με αριθμό 2273/20-7-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Γρηγορίου Νιώτη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 15297/5-8-04 έγγραφο από τον Υπουργό Ανάπτυξης η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της παραπάνω ερώτησης που κατέθεσε ο Βουλευτής κ. Γ. Νιώτης, σας πληροφορούμε ότι αρμόδιο να απαντήσει είναι το συνερωτώμενο Υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας.
Όσον αφορά την εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 46α του ν. 1892/90, αρμόδιο να απαντήσει είναι το συνερωτώμενο Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών.
Ο Υπουργός
ΔΗΜ. ΣΙΟΥΦΑΣ»
12. Στην με αριθμό 2502/29-7-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Χρήστου Αηδόνη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 76639/18-8-04 έγγραφο από τον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης η ακόλουθη απάντηση:
«Απαντώντας στην με αρ. 2502/29-7-2004 ερώτηση που κατατέθηκε στη Βουλή από το Βουλευτή κ. Χ. Αηδόνη αναφορικά με τη λειτουργία του Ν.Γ.Ν. Δράμας, σας διαβιβάζουμε το αρ. 4560/9-8-2004 έγγραφο του Προέδρου του ΠεΣΥΠ Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, με τα επισυναπτόμενα σε αυτό έγγραφα, προκειμένου να ενημερωθείτε σχετικά.
Ο Υπουργός
Ν. ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ»
Σημ.: Τα συνημμένα σχετικά έγγραφα ευρίσκονται στο αρχείο της Δ/νσης Κοινοβουλευτικού Ελέγχου (Τμήμα Ερωτήσεων).
13. Στις με αριθμό 2464/28-7-04 και 1537/29-7-04 ερωτήσεις του Βουλευτή κ. Κωνσταντίνου Καϊσερλη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. ΓΠ/76656/18-8-04 έγγραφο από τον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης η ακόλουθη απάντηση:
«Απαντώντας στις με αρ. 2464/28-7-2004 ερώτηση και 1533/29-7-2004 αναφορά που κατατέθηκαν στη Βουλή από τον Βουλευτή κ. Κ. Καϊσερλη αναφορικά με την καταβολή των εφημεριών στα Νοσοκομεία της Δωδεκανήσου, σας διαβιβάζoυμε το αρ. 99/7-8-2004 έγγραφο του Προέδρου του Β΄ ΠεΣΥΠ Νοτίου Αιγαίου, προκειμένου να ενημερωθείτε σχετικά.
Ο Υπουργός
Ν. ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ»
Σημ.: Τα συνημμένα σχετικά έγγραφα ευρίσκονται στο αρχείο της Δ/νσης Κοινοβουλευτικού Ελέγχου (Τμήμα Ερωτήσεων).
14. Στην με αριθμό 2294/20-7-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Κωνσταντίνου Ρόβλια δόθηκε με το υπ’ αριθμ. Β-853/12-8-04 έγγραφο από τον Υφυπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών η ακόλουθη απάντηση:
«Στην προγενέστερη, απολύτως ταυτόσημη, υπ' αριθμ. 1679/23.06.2004 ερώτηση του αυτού Βουλευτή κ. Ρόβλια έχει δοθεί η υπ' αριθμ. Β-702/16.07.2004 απάντησή μας, της οποίας το περιεχόμενο, παρέχει πλήρεις και διεξοδικές εξηγήσεις και στα ερωτήματα, που θέτει η παρούσα υπ' αριθμ. 2249/20.07.2004 ερώτηση τούτου.
Ως εκ περισσού όμως, επισημαίνουμε τα ακόλουθα:
Οι υποψήφιοι οι οποίοι, με αίτησή τους, συμμετείχαν στην προκήρυξη 1/497/Μ/2003 (ΦΕΚ' 756/31.12.2003) για τη Δ.Ε. κατηγορία ειδικότητας Διανομέων Οδηγών και Εσωτερικής Εκμετάλλευσης ήταν 32.000.
Όλοι καταγράφονται σε αλφαβητικούς πίνακες με το σύνολο των μορίων που συγκεντρώνουν, ως και το λόγο απόρριψής τους. Οι Πίνακες αυτοί βρίσκονται στο Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών του ΕΛΤΑ, όπου οι υποψήφιοι προσέρχονται και ενημερώνονται Επίσης στην έδρα της Διοίκησης έχει αναρτηθεί ο πίνακας των επιτυχόντων.
Οι πίνακες κατάταξης εστάλησαν και στα κατά τόπους παραρτήματα που προκηρύχθηκαν θέσεις, καθώς και στις οικείες Νομαρχίες, στις οποίες μάλιστα εστάλησαν και πίνακες απορριπτέων.
Τέλος, πληροφορούμε ότι στο Α.Σ.Ε.Π. θα σταλούν πίνακες απορριπτέων, ονομαστική κατάσταση όλων των υποψηφίων, πίνακες διοριστέων, οι αιτήσεις και τα δικαιολογητικά τους.
Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο οι υποψήφιοι είχαν δικαίωμα να δηλώσουν και τους 73 προορισμούς της προκήρυξης καθώς και τις δύο ειδικότητες. Ως εκ τούτου, εξ αιτίας των πολλών επιλογών και των ισοβαθμούντων υποψηφίων, καθώς και της διαδικασίας υπολογισμού των μονάδων και της τελικής κατάταξης, δεν είναι εφικτό να προσδιοριστεί επακριβώς η σειρά των επιλαχόντων, η οποία θα ορισθεί από το Α.Σ.Ε.Π., μετά τον αυτεπάγγελτο και κατ' ένσταση έλεγχο.
Εν πάση περιπτώσει, ισχύουν με μεγαλύτερη όμως, αυτή τη φορά, επίταση, τα όσα περιλαμβάνονται υπό το Νο. 5, στην άνω πρώτη απάντησή μας.
Ο Υφυπουργός
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΝΕΡΑΤΖΗΣ»
15. Στην με αριθμό 2425/27-7-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Αλέξανδρου Αλαβάνου δόθηκε με το υπ’ αριθμ. ΥΠΠΟ/ΓΡ.ΥΦ./Κ.Ε./215/18-8-04 έγγραφο από τον Υφυπουργό Πολιτισμού η ακόλουθη απάντηση:
«Σχετικά με την υπ. αριθμ. 2452/27.07.2004 ερώτηση του Βουλευτή Β' Αθηνών κ. Αλεξάνδρου Αλαβάνου αναφορικά με το Ινστιτούτο Λαϊκού Θεάτρου στη Ζάκυνθο, έχουμε να σας γνωστοποιήσουμε τα εξής:
Το Υπουργείο Πολιτισμού αντιμετωπίζει κατ' αρχήν θετικά κάθε πρόταση που επιδιώκει την προαγωγή της έρευνας στους Τομείς των Τεχνών και των Γραμμάτων.
Η πρόταση της ΤΕΔΚ Ζακύνθου για τη δημιουργία Ινστιτούτου, στον τομέα της έρευνας και της εφαρμογής του Λαϊκού Θεάτρου, παρουσιάζει θεματικό ενδιαφέρον, αλλά θα πρέπει να συνοδεύεται από αναλυτικά στοιχεία σχετικά με την επιστημονική της τεκμηρίωση, τη νομική μορφή του Ινστιτούτου, τη δομή και την οργάνωσή του, τη στελέχωσή του, τη στέγαση, τους προτεινόμενους οικονομικούς πόρους, τη συμμετοχή ή συμβολή της ΤΕΔΚ Ζακύνθου και ενδεχομένως της Περιφέρειας και του Ιονίου Πανεπιστημίου και γενικότερα τη σύνδεση και το συγκεκριμένο ρόλο στο όλο εγχείρημα της προτείνουσας ΤΕΔΚ Ζακύνθου, η οποία λογικά θα πρέπει να έχει επεξεργασθεί την πρόταση.
Είναι προφανές ότι η «θεσμική και οικονομική συμπαράσταση του Υπουργείου Πολιτισμού» δεν μπορεί να γίνει άνευ ετέρου αν δεν υπάρξει μία - έστω νέα - πρόταση που να απαντά στα ως άνω τιθέμενα ζητήματα, που είναι κρίσιμα για τη βιωσιμότητα ενός νέου φορέα και νέου θεσμού που φιλοδοξεί να διαδραματίσει καλλιτεχνικό και κυρίως επιστημονικό ερευνητικό ρόλο στην πορεία και την εξέλιξη του Μεσαιωνικού και Λαϊκού Θεάτρου.
Στόχος μας είναι η δημιουργία νέων θεσμών, ειδικότερα όταν υπάρχει ανάγκη προς αυτό και όταν πρέπει να καλυφθεί κάποιο σημαντικό κενό στους κατ' ιδίαν Τομείς των Τεχνών και των Επιστημών, σε συνδυασμό και λαμβανομένων υπόψη των αντίστοιχων ή συναφών δράσεων των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων ή Κέντρων.
Το Υπουργείο Πολιτισμού αντιμετωπίζει θετικά την πρόταση για τη δημιουργία του εν λόγω Ινστιτούτου, θα εξετάσει όλες τις παραμέτρους και υπό τις κατάλληλες προϋποθέσεις θα παράσχει τη συνδρομή του για τη δημιουργία και την εδραίωση αυτού.
Ο Υφυπουργός
ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΟΥΛΗΣ»
16. Στην με αριθμό 2425/27-7-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Αλέξανδρου Αλαβάνου δόθηκε με το υπ’ αριθμ. ΥΠ.ΠΟ/ΓΡ.ΥΦΥΠ./Κ.Ε./216/18-8-04 έγγραφο από τον Υφυπουργό Πολιτισμού η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της με αριθμ. πρωτοκόλλου 2425/27-7-04 ερώτησης του Βουλευτή κ. Αλέξανδρου Αλαβάνου, σας αναφέρουμε τα εξής:
Η πρότασή του κ. Αλαβάνου να τοποθετηθεί στην «εθνική όψη» του νομίσματος του ενός Ευρώ μια παράσταση από τα Γλυπτά του Παρθενώνα, κρίνεται ως αξιόλογη, δεδομένου ότι θα μπορούσε να συμβάλει στην ευρύτερη προβολή του θέματος της Επανένωσης των Γλυπτών, λόγω της ενιαίας κυκλοφορίας του νομίσματος σε τόσα ευρωπαϊκά κράτη.
Ο κ. Αλαβάνος είχε προτείνει και στο παρελθόν κατά την πρώτη κοπή του Ευρώ να τοποθετηθεί σε αυτήν τη θέση ο Παρθενώνας, η πρότασή όμως δεν έγινε αποδεκτή. Πάντως στην Περίπτωση που ληφθεί απόφαση για την τοποθέτηση παράστασης από τα Γλυπτά του Παρθενώνα, χρήσιμο θα ήταν να γίνει επιλογή μεταξύ των Γλυπτών που βρίσκονται στο Μουσείο της Ακρόπολης και όχι αυτών που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο.
Το Υπουργείο Πολιτισμού θα εξετάσει με ιδιαίτερη προσοχή το θέμα.
Ο Υφυπουργός
ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΟΥΛΗΣ»
17. Στην με αριθμό 2438/27-7-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Αθανασίου Λεβέντη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. ΥΠ.ΠΟ/ΓΡ.ΥΦΥΠ./Κ.Ε./214/17-8-04 έγγραφο από τον Υφυπουργό Πολιτισμού η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της με αριθμ. πρωτοκόλλου 2438/27-7-04 ερώτησης του Βουλευτή κ. Θανάση Λεβέντη, σας αναφέρουμε τα εξής:
Για τη συντήρηση του Κάστρου Αστυπάλαιας συγκροτήθηκε τον lούνιο 2003 5μελής Επιτροπή Επιστημόνων του ΥΠΠΟ για τον έλεγχο της κατάστασης διατήρησης του τείχους του Κάστρου Αστυπάλαιας και την πρόταση άμεσων μέτρων για τη συντήρηση και αποκατάστασή του. Η εν λόγω Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι για την αποκατάσταση του μνημείου είναι τελείως επείγουσες και απαραίτητες οι εργασίες μελέτης σχεδιασμού μέτρων προστασίας και ενίσχυσης των βραχωδών πρανών, καθώς και η μελέτη στερέωσης των τοιχοποιιών με πρώτη προτεραιότητα στα κτήρια της περιμέτρου του Κάστρου που περιλαμβάνει τοπογραφική και αρχιτεκτονική αποτύπωση, τεκμηρίωση και στατική μελέτη.
Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού κρίνει ιδιαίτερα σημαντική τη συντήρηση, αναστήλωση και ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, θέτοντας ως πρωταρχικό της μέλημα την προστασία της. Γι' αυτό ακριβώς το λόγο το θέμα της συντήρησης του Κάστρου θα ενταχθεί στο πρόγραμμα Δράσης του ΥΠΠΟ για το 2005.Εξάλ/ου μία από τις βασικές εξαγγελίες της Κυβέρνησης είναι και η άμεση παρέμβαση σε όλα τα θέματα που έχουν άμεση σχέση με την προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Ο Υφυπουργός
ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΟΥΛΗΣ»
18. Στην με αριθμό 2426/27-7-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Αθανασίου Λεβέντη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. Α.Π.Φ.21/38/ΑΣ 2086δις/12-8-04 έγγραφο από τον Υπουργό Εξωτερικών η ακόλουθη απάντηση:
«Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία (άρθρο 5 του Ν.2833/2000, ΦΕΚ Α' 150/30.6.2000) περί «προετοιμασίας των Ολυμπιακών Αγώνων», το θέμα ασφαλείας των Ολυμπιακών Αγώνων υπάγεται στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως και ως εκ τούτου εκφεύγει των αρμοδιοτήτων του Υπουργείου Εξωτερικών.
Εν πάση περιπτώσει, τα όσα αναφέρονται σε δημοσιεύματα ξένων εφημερίδων και τα οποία επικαλείται ο κ. Βουλευτής στην εν θέματι ερώτησή του, δεν ανταποκρίνονται στην αλήθεια. Η ελληνική Κυβέρνηση, ουδέποτε προσκάλεσε σε διμερές επίπεδο, ξένες στρατιωτικές δυνάμεις να εισέλθουν στο ελληνικό έδαφος. Ωστόσο, και προκειμένου να ενισχυθεί ο ρόλος των αρμοδίων ελληνικών αρχών στην αντιμετώπιση ενδεχόμενου τρομοκρατικού χτυπήματος, ενόψει ενός γεγονότος παγκόσμιας εμβέλειας, όπως αυτό των Ολυμπιακών Αγώνων, η χώρα μας υπέβαλλε στις 12 Μαρτίου 2004, επίσημο αίτημα στο ΝΑΤΟ για στρατιωτική και κάθε άλλη δυνατή συνδρομή. Το εν λόγω αίτημα, έγινε ομόφωνα αποδεκτό από τους Συμμάχους με τη συμφωνία όπως, η ελληνική πλευρά, να μην επωμισθεί το οικονομικό βάρος από την βοήθεια που θα της παρασχεθεί, αλλά η σχετική δαπάνη να καλυφθεί από κονδύλια του ΝΑΤΟ.
Πρέπει ωστόσο να τονιστεί, ότι η παρουσία των ανωτέρω δυνάμεων θα λάβει χώρα υπό καθορισμένο πλαίσιο και υπό τους προβλεπόμενους από την έννομη τάξη περιορισμούς, η δε χρήση των δυνατοτήτων που πρόκειται να προσφέρουν εναπόκειται στην κρίση των ελληνικών αρχών, οι οποίες έχουν λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να διεξαχθούν ασφαλείς και επιτυχείς Ολυμπιακοί Αγώνες, χωρίς παράλληλα να θίγονται συνταγματικά δικαιώματα των Ελλήνων πολιτών.
Ο Υπουργός
ΠΕΤΡΟΣ Γ. ΜΟΛΥΒΙΑΤΗΣ»
19. Στην με αριθμό 2547/3-8-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Αθανασίου Λεβέντη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 269/18-8-04 έγγραφο από τον Υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση του με αριθ. πρωτ. 2547/03-08-2004 εγγράφου σας, με το οποίο μας διαβιβάστηκε ερώτηση του Βουλευτή κ. Α. Λεβέντη που κατατέθηκε στη Βουλή των Ελλήνων, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:
1. Για την αντιμετώπιση 'των κινδύνων που εγκυμονούν τα ναυάγια πλοίων στη ναυσιπλοΐα και στο περιβάλλον, αλλά και για την ελεύθερη προσόρμιση, αγκυροβολία, παραβολή των πλοίων, τη χρήση και γενικά τη λειτουργία των λιμένων, εφαρμόζεται ο ν. 2881/2001. Με τον ίδιο νόμο ρυθμίζονται και τα θέματα αντιμετώπισης των επικίνδυνων και επιβλαβών πλοίων, που η κατάστασή τους δημιουργεί κινδύνους βύθισης ή κινδύνους στη ναυσιπλοΐα ή απειλεί να προσβάλλει το περιβάλλον.
2. Σύμφωνα με το ν. 2881/2001 οι φορείς διοίκησης και διαχείρισης των λιμένων και οι Λιμενικές Αρχές (για τις θαλάσσιες περιοχές που δεν περιλαμβάνονται σε ζώνες λιμένων), δύνανται να εκτελούν, ως νόμιμοι εντολοδόχοι των κυρίων των ναυαγίων και των επιβλαβών πλοίων, κάθε πράξη για την εξάλειψη των κινδύνων που εγκυμονούν αυτά, αν οι κύριοι δεν εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους. Κάθε δικαίωμα επί του πλοίου ή του ναυαγίου (κατάσχεση, δήμευση, πλειστηριασμός, μεσεγγύηση κ.λπ.) δεν εμποδίζει τον κύριο ή άλλο .κατά περίπτωση υπόχρεο ή το νόμιμο εντολοδόχο του (φορέα διοίκησης και διαχείρισης-Λιμενική Αρχή) να εκτελέσει τις υποχρεώσεις που καθορίζονται από το νόμο.
3. Σημειώνεται ότι για την εξάλειψη αμφισβητήσεων που δημιουργήθηκαν από την εφαρμογή του νόμου, με την αριθ. 2128/05/04/08-04-2004 απόφαση του Υπουργού Ε.Ν. έγινε αποδεκτή η αριθ. 43/2004 γνωμοδότηση του Α' Τμήματος του Ν.Σ.Κ., σύμφωνα με την οποία κατά την εκποίηση ναυαγίου ή επιβλαβούς πλοίου σε ανοικτό πλειοδοτικό ή μειοδοτικό διαγωνισμό αυτό αποκτάται ελεύθερα από το βάρος των οφειλών του πρώην πλοιοκτήτη και προς το Ν.Α.Τ.
4. Λόγω καθυστερήσεων που παρουσιάσθηκαν στις ενέργειες των φορέων διοίκησης και διαχείρισης των λιμένων (Οργανισμοί Λιμένα, Λιμενικά Ταμεία) στους χώρους ευθύνης των οπίων βρίσκεται η συντριπτική πλειοψηφία των ναυαγίων και των επιβλαβών πλοίων, με σχετική εγκύκλιο -διαταγή του ΥΕΝ επισημάνθηκαν οι απορρέουσες από το νόμο υποχρεώσεις τους και οι ενέργειες στις οποίες όφειλαν να προβούν. Ο «Ο.Λ.Π. Α.Ε.», στους χώρους ευθύνης του οποίου ευρίσκετο ο μεγαλύτερος αριθμός ναυαγίων και επιβλαβών πλοίων (σε ποσοστό 80% περίπου), ενήργησε και συνεχίζει να ενεργεί, με αποτέλεσμα να έχει απομακρυνθεί ήδη μεγάλος αριθμός και να έχει προγραμματισθεί η απομάκρυνση και άλλων. Όσον αφορά στο λιμένα Ελευσίνας, ήδη στη συνεδρίαση του Ο.Λ. Ελευσίνας Α.Ε. την 29/07/2004 καθορίσθηκε το μέλος του Οργανισμού που θα προεδρεύει στην προβλεπόμενη γνωμοδοτική επιτροπή για την ανέλκυση ναυαγίων.
5. Πέραν των ανωτέρω, τα ναυάγια του κόλπου Ελευσίνας, πλην αυτού του επιβατηγού πλοίου «CITY OF ΜΥΚΟΝΟS», έχουν ήδη σηματοδοτηθεί. Με έγγραφα της αρμόδιας Λιμενικής Αρχής έχει ζητηθεί από. τον Ο.Λ. Ελευσίνας Α.Ε. η σηματοδότηση και του εν λόγω ναυαγίου.
Τέλος, πέραν των διατάξεων του ν. 2881/2001, για την αντιμετώπιση των ναυαγίων και των επιβλαβών πλοίων στον κόλπο της Ελευσίνας εφαρμόζονται οι διατάξεις του αριθ. 43 Ειδικού Κανονισμού Λιμένα Ελευσίνας «Περί παροπλισμού πλοίων στα αγκυροβόλια Ελευσίνας» (Β 449/1994) στον οποίο καθορίζονται αυστηροί όροι και προϋποθέσεις για τον παροπλισμό κάθε πλοίου.
Ο Υπουργός
ΜΑΝΩΛΗΣ Κ. ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ»
20. Στην με αριθμό 2220/15-7-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Κωνσταντίνου Γκιουλέκα δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 54/31-8-04 έγγραφο από τον Υφυπουργό Πολιτισμού η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της από 15-07-2004 ερώτησης του Βουλευτή κ. Κων/νου Γκιουλέκα, σας γνωρίζουμε ότι δεν υφίσταται αποκλεισμός της αθλήτριας Γαϊτανίδου Έφης από τους Παραoλυμπιακoύς Αγώνες του 2004, αφού η συγκεκριμένη αγωνιστική κατηγορία (αναπηρίας) S1, δε συμπεριλαμβάνεται στο Πρόγραμμα των Παραολυμπιακών Αγώνων ΑθΗΝΑ 2004, με απόφαση της Τεχνικής Επιτροπής Κολύμβησης της Διεθνούς Παραoλυμπιακής Επιτροπής, λόγω της μικρής συμμετοχής σε παγκόσμιο επίπεδο (μόλΙς 3 αθλήτριες, συμπεριλαμβανoμένης και της Ελληνίδας αθλήτριας Γαϊτανίδου Έφης).
Επομένως, δεν μπορεί να υπάρξει ούτε αύξηση των χρονικών ορίων πρόκρισης στην Κατηγορία S1 προς συμπλήρωση της απαραίτητης οκτάδας -για το υπόψη αγώνισμα της Κολύμβησης, αφού σύμφωνα. με την Παγκόσμια Λίστα Κατάταξης δεν υπάρχουν οκτώ αθλήτριες αλλά μόνο τρεις.
Σας αποστέλλουμε, συνημμένα, το υπ’ αριθμ. 6079/26-07-2004 έγγραφo της Ελληνικής Παραολυμπιακής Επιτροπής.
Ο Υφυπουργός
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΟΡΦΑΝΟΣ»
Σημ.: Τα συνημμένα σχετικά έγγραφα ευρίσκονται στο αρχείο της Δ/νσης Κοινοβουλευτικού Ελέγχου (Τμήμα Ερωτήσεων).
21. Στην με αριθμό 2053/8-7-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Μάξιμου Χαρακόπουλου δόθηκε με το υπ’ αριθμ. Β13-741έγγραφο από τον Υφυπουργό Ανάπτυξης η ακόλουθη απάντηση:
«Απαντώντας στην υπ’ αριθμ. 2053/8-7-04 ερώτηση, που κατέθεσε στη Βουλή των Ελλήνων ο Βουλευτής κ. Μ. Χαρακόπουλος, με θέμα «Μέτρα για τη μείωση των τιμών των γεωργικών φαρμάκων» και κατά το μέρος που τα διαλαμβανόμενα σε αυτή εμπίπτουν στις αρμοδιότητές μας, σας γνωρίζουμε ότι σύμφωνα με την ισχύουσα Α.Δ. 16/1992 οι τιμές των πάσης φύσεως αγαθών και υπηρεσιών διαμορφώνονται ελεύθερα και ανάλογα με την προσφορά και ζήτηση που έχουν στην αγορά του κλάδου τους.
Ο Υφυπουργός
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ»
22. Στην με αριθμό 1694/23-6-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Αντωνίου Καρπούζα δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 57/31-8-04 έγγραφο από τον Υφυπουργό Πολιτισμού η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της από 23-06-2004 ερώτησης του Βουλευτή κ. (Αντωνίου Καρπούζα, κατά το μέρος που η ερώτηση αφορά στη Γ.Γ.Α., σας γνωρίζουμε ότι , ιδιαίτερα μετά τη δεινή οικονομική κατάσταση του αθλητισμού που μας κληροδοτήθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση, ο προγραμματισμός μας για τη λειτουργία των αθλητικών στη μεγαλύτερη δυνατή μείωση του κόστους λειτουργίας τους εφ’ όσον φυσικά τούτο είναι οικονομικά εφικτό και νομικά επιτρεπτό.
Ο Υφυπουργός
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΟΡΦΑΝΟΣ»
23. Στην με αριθμό 2257/19-7-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Κωνσταντίνου Γείτονα δόθηκε με το υπ’ αριθμ. ΓΠ/72541/9-8-04 έγγραφο από τον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης η ακόλουθη απάντηση:
«Απαντώντας στην με αρ. 2257/19-7-2004 ερώτηση που κατατέθηκε στη Βουλή από το Βουλευτή κ. Κ. Γείτονα σχετικά με τη λειτουργία του Π.Γ.Ν. «Αττικόv», σας γνωρίζουμε τα εξής:
Κατά το τετράμηνο Μαρτίου-Ιουνίου 2004 έγιναν ενδεικτικά τα παρακάτω:
Βελτιώθηκε η λειτουργία των ΤΕΠ και της εφημερίας.
Βελτιώθηκε-επεκτάθηκε η λειτουργία της Αιματολογικής Μονάδας, της
Μονάδας Τεχνητού Νεφρού και των Μονάδων Ακτινοθεραπείας και
Χημειοθεραπείας.
Λειτούργησε και το μαιευτικό μέρος της Γ΄ Γυναικολογικής-Μαιευτικής
Κλινικής (με βοήθεια για τα νεογνά από τη Γ΄ Παιδιατρική Κλινική), καθώς και η Μονάδα υποβοηθoύμενης αναπαραγωγής.
Λειτούργησε ως Μονάδα ημερήσιας νοσηλείας η Οφθαλμολογική Κλινική με χειρουργείο.
Είναι σταθερά ανερχόμενη η λειτουργία των Πανεπιστημιακών Κλινικών (2
Παθολογικές, 2 Χειρουργικές, 1 Καρδιολογική, 1 Ορθοπεδική, 1 Mαιευτική
Γυναικολογική, 1 Παιδιατρική, 1 Αναισθησιολογική, 1 ΜΕΘ, 1
Οφθαλμολογική, 1 Δερματολογική-Αλλεργιολογική και 1 Νευρολογική-
Ψυχιατρική), 5 Βιοπαθολογικά Εργαστήρια (Βιοχημικό, Mικροβιολογικό, Αιματολογικό-Αιμοδοσία, Παθολογοανατομικό και Κυτταρολογικό) και όλες οι Μονάδες ιατρικής απεικόνισης του Β΄ Εργαστηρίου Ακτινολογίας (πλέον Αιμοδυναμικού Εργαστηρίου της Β΄ ΚΔ Κλινικής).
Το θέμα της ολοκλήρωσης των υπαρχόντων και της μεταφοράς των υπολοίπων Πανεπιστημιακών Κλινικών χειρίζεται το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με το Πανεπιστήμιο Αθηνών (Ιατρική Σχολή). Ενδεικτικά οι υπόλοιπες Κλινικές είναι: Β΄ Ουρολογική, Β΄ ΩΡΛ, Καρδιοχειρουργική, Αγγειοχειρουργική, Θωρακοχειρουργική, Παιδοχειρουργική, Γναθοχειρουργική, Πλαστική Χειρουργική, Πνευμολολογική, Νευροχειρουργική, Εργαστήριο Ανοσολογίας, κλπ.
Ένα πρώτο χρονοδιάγραμμα από την πλευρά του Νοσοκομείου περιέχεται στο επικαιροποιημένο επιχειρησιακό σχέδιο (2004-2005): 315 κλίνες σήμερα, 400 κλίνες προς το τέλος του 2004, 500 κλίνες προς το τέλος του α΄ εξαμήνου 2005 και πλήρης ανάπτυξης προς το τέλος του 2005.
Επιπροσθέτως σας διαβιβάζουμε και πίνακες με συγκεντρωτικά και αναλυτικά στοιχεία για το ιατρικό (ειδικευμένο και ειδικευόμενο), νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό του Νοσοκομείουι>
Ο Υπουργός
ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ»
24. Στην με αριθμό 2273/20-7-04 ερώτηση των Βουλευτών κυρίων Ιωάννη Πατσιλινάκου, Ελπίδας Παντελάκη και Ιωάννη Τραγάκη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 8104/10-8-04 έγγραφο από τον Υπουργό Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας η ακόλουθη απάντηση:
«Απαντώντας στα ανωτέρω σχετικά, με τα οποία μας διαβιβάστηκε η από 9-7-2004 αναφορά του Σωματείου Εργαζομένων «ΝΑΥΣΙ» Επισκευαστική Ζώνη Περάματος, που κατατέθηκε στη Βουλή από τους Βουλευτές κ.κ. Ι. Πατσιλινάκο, Ελπίδα Παντελάκη και Ι. Τραγάκη, σχετικά με τα προβλήματα των εργαζομένων στην εταιρεία ΝΑΥΣΙ, σας πληροφορούμε τα εξής:
1. Με την Υπουργική Απόφαση αριθμ. 30589/14-4-2004, ο Υπουργός Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας, προς ικανοποίηση αιτήματος του Σωματείου Εργαζομένων «ΝΑΥΣΙ», ενέκρινε την καταβολή έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης 500,00 € σε 4.329 ανέργους της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης και σε 150 μισθωτούς της επιχείρησης ΝΑΥΣΙ, δηλαδή συνολικά σε 4.479 ανέργους.
Επιπλέον, στην προσπάθεια διαμόρφωσης πολιτικής αντιμετώπισης των προβλημάτων που έχουν δημιουργηθεί στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος, πραγματοποιήθηκε στις 23 Ιουνίου 2004 στο Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας διυπουργική σύσκεψη μετά από πρωτοβουλία του Υφυπουργού Απασχόλησης και Κοινωνικής Πρoστασίας κ. Γεράσιμου Γιακουμάτου, στην οποία αποφασίστηκε η συγκρότηση Ομάδας Εργασίας αποτελούμενη από τους Γενικούς Γραμματείς των Υπουργείων Εμπορικής Ναυτιλίας (Υ.Ε.Ν.), Οικονομίας και Οικονομικών, Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας, Εθνικής Άμυνας, Ανάπτυξης και Μεταφορών και Επικοινωνιών. (8312.23Β/01/04/12-7-2004). Έργο της Ομάδας Εργασίας είναι η υποβολή συγκεκριμένων προτάσεων για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης Περάματος.
2. Το Τμήμα Κοινωνικής Επιθεώρησης Νοτίου Τομέα Πειραιά, κατά το έτος 2003, επιλήφθηκε κατ’ επανάληψη καταγγελιών εργαζομένων στην εταιρεία «ΝΑΥΣΙ» στην κατασκευαστική ζώνη Περάματος, με την διαδικασία των εργατικών διαφορών και με την διενέργεια επιτόπιων ελέγχων.
Σε άρνηση της επιχείρησης να καταβάλει τα οφειλόμενα δεδουλευμένα ημερομίσθια αλλά και να προσκομίσει αναλυτική κατάσταση οφειλής για κάθε εργαζόμενο, η τοπική μας υπηρεσία προέβη με την αριθ. 262/12-2-2003 εισηγητική πράξη, στην επιβολή διοικητικού προστίμου 5.000 €, ενώ παράλληλα απέστειλε την αριθμ. 261/14-2-2003 μηνυτήρια αναφορά προς τον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών.
Στη συνεχεία, η τοπική μας υπηρεσία για το ίδιο θέμα διενήργησε επανέλεγχο στις 21-1-2004 στην επιχείρηση και ζητήθηκε εκ νέου αναλυτική κατάσταση οφειλών για κάθε εργαζόμενο από τον Οκτώβριο του 2002. Η εταιρεία για δεύτερη κατά σειρά φορά δεν προσκόμισε τα στοιχεία που της ζητήθηκαν.
Κατόπιν τούτου η τοπική μας υπηρεσία διαβίβασε την αριθμ. 1/177/29.1.04 μήνυση προς τον Εισαγγελέα για την ποινική δίωξη της επιχείρησης.
Ο Υπουργός
ΠΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ»
25. Στην με αριθμό 2209/15-7-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Χρήστου Πρωτόπαπα δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 8096 έγγραφο από τον Υπουργό Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας η ακόλουθη απάντηση:
«Απαντώντας στην υπ’ αριθμ. 2209/2004 ερώτηση, που κατατέθηκε στη Βουλή από το Βουλευτή κ. Χρ. Πρωτόπαπα, σχετικά με αιτήματα Εκπαιδευτικών Τεχνικών Επαγγελματικών Εκπαιδευτηρίων Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ), σας πληροφορούμε τα εξής:
α) Η αριθμ. 190898/7-7-2004 (ΦΕΚ 1035/Β/8-7-2004 - επισυνάπτεται για ενημέρωσή σας) Απόφαση του Υπουργού Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας, (που αντικαθιστά την αριθμ. 190862/2-8-2002 όμοιά της, αναφέρεται στον καθορισμό κριτηρίων επιλογής, διαδικασίας αξιολόγησης και επιλογής του με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου εκπαιδευτικού προσωπικού των σχολών Τ.Ε.Ε. του ΟΑΕΔ, χωρίς ν’ αναιρεί την υφιστάμενη αντικειμενική διαδικασία του ενιαίου πίνακα, βάσει της προϋπηρεσίας και των διδακτικών ωρών.
β) Στην προαναφερόμενη Υπουργική Απόφαση, προβλέπεται η κατά προτεραιότητα πρόσληψη των εκπαιδευτικών, που είχαν απασχοληθεί κατά τα σχολικά έτη 1988-1989 και 1993-1994, δεδομένου ότι επί του θέματος υπάρχει σχετική νομολογία, τόσο του Δ.E.A., όσο και του Σ.Τ.Ε.
γ) Τέλος, σας γνωρίζουμε ότι η πολιτική του Υπουργείου μας για την ομαλή λειτουργία και αναβάθμιση της Τεχνικής-Επαγγελματικής Εκπαίδευσης του ΟΑΕΔ, οριοθετείται από τα μέτρα εκείνα που κατατείνουν στην σύνδεσή της με την απασχόληση.
Ο Υπουργός
ΠΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ»
Σημ.: Τα συνημμένα σχετικά έγγραφα ευρίσκονται στο αρχείο της Δ/νσης Κοινοβουλευτικού Ελέγχου (Τμήμα Ερωτήσεων).
26. Στην με αριθμό 2131/13-7-04 ερώτηση της Βουλευτού κ. Ασημίνας Ξηροτύρη-Αικατερινάρη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 32775/11-8-04 έγγραφο από τον Υφυπουργό Οικονομίας και Οικονομικών ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της ανωτέρω ερώτησης που κατέθεσε στη Βουλή η Βουλευτής κα Ασημίνα Ξηροτύρη-Αικατερινάρη, σχετικά με το θέμα «Δυσοίωνες οι προοπτικές για την ΘΡΑΚΗ Α.Ε.», σας πληροφορούμε τα εξής:
1. Για το πώς περιήλθε η επιχείρηση στο σημείο ν’ αδυνατεί ν’ ανταποκριθεί στις τρέχουσες υποχρεώσεις της, θα πρέπει να ερωτηθεί η Εταιρεία.
2. Για το πώς θα διασφαλισθεί το μέλλον των εργαζομένων στην επιχείρηση και γενικά για τα εργασιακά θέματα αρμόδιο ν’ απαντήσει είναι το Υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας προς το οποίο αποστέλλουμε αντίγραφο της ερώτησης.
3. Το σχέδιο στήριξης της επιχείρησης είναι θέμα που εξαρτάται από το αποτέλεσμα των συνομιλιών που διενεργεί η εταιρεία με τις πιστώτριες Τράπεζες.
Ο Υφυπουργός
ΧΡΗΣΤΟΣ ΦΩΛΙΑΣ»
27. Στην με αριθμό 2217/15-7-04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Κωνσταντίνου Γκιουλέκα δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 51/31-8-04 έγγραφο από τον Υφυπουργό Πολιτισμού η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της από 15-07-2004 ερώτησης του Βουλευτή κ. Κων/νου Γκιουλέκα, σας γνωρίζουμε ότι, όσον αφορά στο γήπεδο Χαριλάου του ΑΡΗ έχει δοθεί εντολή στον ανάδοχο για άμεση αποπεράτωσή του, αφού άλλωστε θα χρησιμοποιηθεί και ως Ολυμπιακό Πρoπoνητήριo.
Το θέμα της ρύθμισης των χρεών των ΠΑΕ αντιμετωπίζεται ήδη νομοθετικά και στο πλαίσιο αυτής της ρύθμισης θα αντιμετωπιστεί και το πρόβλημα του ΑΡΗ .
Ο Υφυπουργός
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΟΡΦΑΝΟΣ»
28. Στην με αριθμό 2567/5.8.04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Μάρκου Μπόλαρη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. Α.Π. Δ5/ΗΛ/Α/Φ6/80/14723/20.8.04 έγγραφο από τον Υφυπουργό Ανάπτυξης η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της υπ αριθ. 2567/05.08.04 ερώτησης που κατατέθηκε στη Βουλή από τον ως άνω Βουλευτή, σας διαβιβάζουμε συνημμένα, το υπ αριθ. Γ.ΔΝΣ/255911 8.08.04 έγγραφο της ΔΕΗ το οποίο καλύπτει το θέμα».
Ο Υφυπουργός
Γ. ΣΑΛΑΓΚΟΥΔΗΣ»
Σημ.: Τα συνημμένα σχετικά έγγραφα ευρίσκονται στο αρχείο της Δ/νσης Κοινοβουλευτικού Ελέγχου (Τμήμα Ερωτήσεων).
29. Στην με αριθμό 2130/13.7.2004 ερώτηση της Βουλευτού κ. Ασημίνας Ξηροτύρη-Αικατερινάρη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 7017/4/4466/11.8.04 έγγραφο από τον Υφυπουργό Δημόσιας Τάξης η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της ανωτέρω ερώτησης, που κατέθεσε η Βουλευτής κ. Α. Ξηροτύρη — Αικατερινάρη και μας διαβίβασε του Υπουργείο ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. με το 221 από 4-8-2004 έγγραφό του, σε ό,τι μας αφορά, σας γνωρίζουμε ότι, για την αντιμετώπιση των κυκλοφοριακών προβλημάτων που παρουσιάζονται σε διάφορες πόλεις της χώρας μας, οι Υπηρεσίες Τροχαίας, στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων τους και σύμφωνα με τις εντολές και οδηγίες που τους έχουν δοθεί, συνεργάζονται στενά με τις Υπηρεσίες των αρμόδιων Υπουργείων και την Τοπική Αυτοδιοίκηση, επισημαίνοντας σε αυτές τα προβλήματα που εντοπίζουν με τις ανάλογες προτάσεις για την επίλυσή τους. Παράλληλα όμως, για το σκοπό αυτό, λαμβάνεται και κάθε αναγκαίο μέτρο αστυνόμευσης της κυκλοφορίας στις πόλεις της περιφέρειας.
Ο Υφυπουργός
ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΡΚΟΓΙΑΝΝΑΚΗΣ»
30. Στην με αριθμό 2293/20.7.04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Ανδρέα Ανδριανόπουλου δόθηκε με το υπ’ αριθμ. Α.Π.Φ. 21/31/ΑΣ/2017/ δις 5.8.04 έγγραφο από τον Υπουργό Εξωτερικών η ακόλουθη απάντηση:
«Με τη «Συμφωνία του Βελιγραδίου» (14.3.2002, υπό τον τίτλο “Proceeding Points for the restructuring of relations between Serbia and Mondenegro”), επήλθε ο μετασχηματισμός της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας του Γιουγκοσλαβίας σε κρατική ένωση «Σερβίας και Μαυροβουνίου», η οποία απέκτησε δική της διεθνή προσωπικότητα, μέσα στα διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορά της.
Το νέο κράτος της «Σερβίας και Μαυροβουνίου», έχει την ίδια διεθνή νομική οντότητα, όπως η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας - της οποίας αναγνωρίσθηκε ως διάδοχο κράτος - συγκροτείται δε από τη Δημοκρατία της Σερβίας το Κόσοβο (υπό Διεθνή Διοίκηση, σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 1244/10/ Ιούνιος 1999, απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών) και την Δημοκρατία του Μαυροβουνίου.
Στην ανωτέρω Συμφωνία υφίσταται ρήτρα, σύμφωνα με την οποία, μετά την πάροδο τριών ετών, η Σερβία και το Μαυροβούνιο θα έχουν δικαίωμα επανεξέτασης, μέσω δημοψηφισμάτων, του μέλλοντος της κρατικής ένωσης. Στα πλαίσια της ανωτέρω ρήτρας, ανώτατοι αξιωματούχοι της Κυβέρνησης του Μαυροβουνίου, φέρονται να δηλώνουν συχνά, ότι Θα επιδιώξουν την προκήρυξη δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της χώρας, μετά την παρέλευση της ταχθείσας τριετίας, την οποία ορισμένοι τοποθετούν το έτος 2005.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, έχει δηλώσει σαφώς, ότι η προθεσμία της τριετίας για τυχόν αναθεώρηση της Συμφωνίας του Βελιγραδίου και τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, έχει αρχίσει με την υιοθέτηση του Συνταγματικού Χάρτη (Φεβρουάριος 2003) και όχι με την υπ της Συμφωνίας και ως εκ τούτου, κάθε απόφαση για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος πρέπει να ληφθεί εντός του 2006.
Η Ελληνική Πολιτεία, όπως, εξάλλου, και τα υπόλοιπα κράτη — μέλη της Ευρωπαϊκής ‘Ενωσης, χωρίς να παραγνωρίζει το αναφαίρετο δικαίωμα των δύο λαών να αποφασίσουν για την τύχη της ένωσής τους, δεν παραλείπει να τονίζει ότι η διατήρηση της Σερβίας και του Μαυροβουνίου ως ενιαίας κρατικής ένωσης συμβάλλει στην προαγωγή της σταθερότητας και ασφάλειας στην ευαίσθητη αυτή περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων και παράλληλα ενισχύει τη δυνατότητα ένταξης της χώρας αυτής στους Ευρωατλαντικούς θεσμούς.
Ο Υπουργός
ΠΕΤΡΟΣ Γ. ΜΟΛΥΒΙΑΤΗΣ»
31. Στην με αριθμό 2552/3.8.04 ερώτηση των Βουλευτών κυρίων Μιχάλη Καρχιμάκη, Θάνου Μωραΐτη και Παναγιώτη Ρήγα δόθηκε με το υπ’ αριθμ. Φ 900 α/4172/7373/6.8.04 έγγραφο από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της υπ’ αριθμ. 2552/03-08-2004 ερώτησης, που κατέθεσαν οι Βουλευτές κ.κ. Μιχάλης Καρχιμάκης, Θάνος Μωραΐτης και Παναγιώτης Ρήγας με Θέμα τη χρήση στρατιωτικού ελικοπτέρου από τον κ. Πρωθυπουργό για τη μετάβασή του από την Αθήνα στην Ίο, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:
Οι μετακινήσεις της Πολιτειακής και Πολιτικής Ηγεσίας με Στρατιωτικά μέσα γίνονται σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 993/21-10-2002 Απόφαση του Γενικού Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου κ. Σωκράτη Κοσμίδη και την Π.Δ. 5-1/2004/ΥΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ «Περί Διάθεσης Ιπτάμενων και Πλωτών Μέσων για Κάλυψη Στρατιωτικών και μη Στρατιωτικών Αναγκών Ειρηνικής Περιόδου». Σύμφωνα με αυτές, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ο Πρωθυπουργός δεν υπάγονται σε κανένα περιορισμό ως προς τις μετακινήσεις τους. Τα δε έξοδα μετακινήσεώς των με Ε/Π επιμερίζονται στους κλάδους των ΕΔ (ΣΞ, ΠΝ, ΠΑ). Παρόλα αυτά, στο αίτημα διάθεσης Ε/Π (Φ.501.7/202/46976/27-7-2004/ΕΠΥΕΘΑ) για τις συγκεκριμένες πτήσεις στις 29-07-2004 και 02-08-2004 αναφέρεται ρητά στην παρ. 3 ότι: «Το κόστος χρήσης του Ε/Π θα βαρύνει το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας», τακτική η οποία ακολουθείτο από τον Πρωθυπουργό και στο παρελθόν για τις μετακινήσεις του, ως αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης.
Οι μετακινήσεις για οποιοδήποτε σκοπό του Πρωθυπουργού λόγω του κορυφαίου θεσμικού του ρόλου επιβάλλεται να γίνονται σύμφωνα με όλους τους Κανόνες Ασφάλειας Πτήσεων και εδάφους, και γι’ αυτόν το λόγο το Σμήνος Υψηλών Προσώπων, που εξυπηρετεί την Πολιτειακή και Πολιτική Ηγεσία, υπάγεται σε Επιχειρησιακή Μονάδα της ΠΑ (112 ΠΜ) και οι επιχειρησιακοί Κανόνες λειτουργίας του ελέγχονται εξονυχιστικά.
Επιπλέον εκτός της παραπάνω διάθεσης προς την Πολιτειακή και Πολιτική Ηγεσία, βάση της σχετικής ΠΔ (παρ. 7β) οι Ένοπλες Δυνάμεις είναι δυνατόν να διαθέσουν τα μέσα τους υπέρ τρίτων για μη στρατιωτικές ανάγκες μετά από έγκριση του ΕΠΥΕΘΑ και με ορισμένες προϋποθέσεις, όπως π.χ. της ασφάλισης των επιβαινόντων με ευθύνη του αιτούντος φορέα [ Δημοσίου ή Ιδιωτικού (παρ. 14)) με ανάλογη χρέωσή τους.
Η χρήση του Ε/Π έγινε όχι μόνο σύμφωνα με τις ισχύουσες διαταγές κανονισμούς, αλλά και ως μη όφειλε η Νέα Δημοκρατία ανέλαβε τη χρέωση της μεταφοράς αυτής.
Ο Υπουργός
ΣΠΗΛΙΟΣ Π. ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ»
32. Στην με αριθμό 2340/21.7.04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Μιχάλη Καρχιμάκη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. Β-865/12.8.04 έγγραφο από τον Υπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της ερώτησης με αριθμό 2340/21-7-2004, που κατέθεσε στη Βουλή ο Βουλευτής κ. Μιχάλης Καρχιμάκης, σας πληροφορούμε, κατά λόγο αρμοδιότητας, του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών ότι:
Η κυβέρνηση επιθυμεί την ιδιωτικοποίηση των Ολυμπιακών Αερογραμμών ακολουθώντας τις Κοινοτικές Οδηγίες για την ιδιωτικοποίησή της αλλά και για τη διασφάλιση του εθνικού συμφέροντος, του συμφέροντος των εργαζομένων και του ευρύτερου κοινωνικού συμφέροντος.
Ο Υπουργός
ΜΙΧΑΛΗΣ Κ. ΛΙΑΠΗΣ»
33. Στην με αριθμό 2690/11.8.04 ερώτηση των Βουλευτών κυρίων Αντωνίου Σκυλλάκου και Λιάνας Κανέλλη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. 7017/4/4476/31.8.04 έγγραφο από τον Υφυπουργό Δημόσιας Τάξης η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της ανωτέρω ερώτησης, που κατέθεσαν οι Βουλευτές κ. κ. Α. Σκυλλάκος και κ. Λ. Κανέλλη, σας γνωρίζουμε ότι το Υπουργείο μας είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στο θέμα της άψογης συμπεριφοράς των αστυνομικών και της πιστής εκτέλεσης των καθηκόντων τους, κυρίως σε ό,τι αφορά το σεβασμό των ατομικών δικαιωμάτων των πολιτών. Διαρκής επιδίωξή μας είναι η προστασία των δικαιωμάτων όλων των πολιτών, αλλά και η διασφάλιση της αξιοπρέπειας της μέγιστης πλειοψηφίας των αστυνομικών και η διαφύλαξη του κύρους της Αστυνομίας, μέσα από τη δημοκρατική δομή και λειτουργία της και την αφοσίωση του προσωπικού στους θεσμούς του δημοκρατικού μας πολιτεύματος και στις συνταγματικές και νομικές επιταγές. Για το λόγο δε αυτόν κάθε σχετική καταγγελία ερευνάται σε βάθος και εφόσον προκύψουν ποινικές ή πειθαρχικές ευθύνες αστυνομικών επιβάλλονται οι ανάλογες ποινές.
Στα πλαίσια αυτά και για τις αναφερόμενες στην ερώτηση περιπτώσεις διατάχθηκε από την Υπηρεσία η διενέργεια έρευνας σύμφωνα με τις διατάξεις του πειθαρχικού δικαίου της Αστυνομίας. Από τις έρευνες αυτές δεν προέκυψαν στοιχεία ικανά για τη θεμελίωση πειθαρχικών παραπτωμάτων σε βάρος των επιληφθέντων αστυνομικών και οι υποθέσεις τέθηκαν στο αρχείο. Πάντως, για την αναφερόμενη σύλληψη στελέχους του Συνδικάτου Οικοδόμων Αθήνας την 9-8- 2004, σας πληροφορούμε ότι τέτοια περίπτωση δεν απασχόλησε τις αρμόδιες Υπηρεσίες μας. Επίσης και για την περίπτωση της 29-7-2004 ουδεμία έγγραφη ή προφορική καταγγελία έγινε στις αρμόδιες Υπηρεσίες μας, ενώ πρέπει να επισημάνουμε ότι στο Δήμο Μυτιλήνης δεν λειτουργεί Δημοτική Αστυνομία.
Πέραν αυτών, σχετικά με τα αναφερόμενα περί παρακολούθησης, μέσω των καμερών, συγκέντρωσης απεργών ξενοδοχοϋπαλλήλων την 4-8-2004, σας πληροφορούμε ότι δεν ελήφθησαν κοντινά πλάνα της εν λόγω συγκέντρωσης από τους χειριστές του κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης (CCTV) στο Ολυμπιακό Κέντρο Ασφαλείας/ΘΕΠΕΚ, με τα οποία θα υπήρχε κίνδυνος παραβίασης των προσωπικών δεδομένων των συμμετεχόντων σ’ αυτή, αλλά ζητήθηκε από τον αρμόδιο εκφωνητή, που συντόνιζε τις δυνάμεις της Τροχαίας, να ληφθούν εικόνες από κεντρικές οδούς, από τις οποίες θα διερχόταν η πορεία, προκειμένου να γίνει η καλύτερη δυνατή διαχείριση της κυκλοφορίας και η ρύθμισή της, ώστε να αποφευχθούν μείζονα κυκλοφοριακά προβλήματα στο κέντρο της Αθήνας, λίγες ημέρες πριν από την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων.
Ο Υφυπουργός
ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΡΚΟΓΙΑΝΝΑΚΗΣ»
34. Στην με αριθμό 2365/22.7.04 ερώτηση του Βουλευτή κ. Στυλιανού Ματζαπετάκη δόθηκε με το υπ’ αριθμ. Β-856/12.8.04 έγγραφο από τον Υπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών η ακόλουθη απάντηση:
«Σε απάντηση της ερώτησης με αριθμό 2365/22-7-04, που κατέθεσε στη Βουλή ο Βουλευτής κ. Στέλιος Ματζαπετάκης, σας πληροφορούμε ότι :
Το συγκεκριμένο γεγονός που αναφέρεται στην ερώτησή σας αφορά διαφορά της Εταιρείας των Ολυμπιακών Αερογραμμών και των εργαζομένων. Οι εργαζόμενοι άσκησαν τα νόμιμα δικαιώματα τους προς τα πολιτικά δικαστήρια όπου και εκκρεμεί η έκδοση δικαστικής αποφάσεως».
Ο Υπουργός
ΜΙΧΑΛΗΣ Κ. ΛΙΑΠΗΣ»)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα το δελτίο επικαίρων ερωτήσεων της Πέμπτης 13 Ιανουαρίου 2005.
Α. ΕΠΙΚΑΙΡΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Πρώτου Κύκλου (Άρθρο 130 παράγραφοι 2 και 3 του Κανονισμού της Βουλής.)
1. Η με αριθμό 532/10.1.2005 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος κ. Παναγιώτη Αντωνακόπουλου προς τον Υπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών, σχετικά με αναφορά υπαλλήλων της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας για παραβιάσεις στις πτήσεις του αεροσκάφους της Υπηρεσίας κλπ..
2. Η με αριθμό 538/10.1.2005 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας κ. Αντωνίου Σκυλλάκου προς τον Υπουργό Ανάπτυξης, σχετικά με τις προθέσεις της Κυβέρνησης για απελευθέρωση του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων κλπ..
3. Η με αριθμό 533/10.1.2005 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κ. Ιωάννη Δραγασάκη προς τους Υπουργούς Εξωτερικών και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, σχετικά με τη βοήθεια που χορηγεί η χώρα μας προς τρίτες χώρες κλπ..
Β. ΕΠΙΚΑΙΡΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Δεύτερου Κύκλου (Άρθρο 130 παράγραφοι 2 και 3 του Κανονισμού της Βουλής.)
1. Η με αριθμό 540/10.1.2005 επίκαιρη ερώτηση της Βουλευτού του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος κ. Χρύσας Μανωλιά προς τον Υπουργό Δημόσιας Τάξης, σχετικά με τη λειτουργία της 4ης ΕΜΑΚ στην Κομοτηνή κλπ.
2. Η με αριθμό 539/10.1.2005 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας κ. Γεωργίου Χουρμουζιάδη προς τους Υπουργούς Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας, σχετικά με τις προθέσεις της Κυβέρνησης να μονιμοποιήσει τους εργαζόμενους μέσω εργολάβων, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης κλπ..
3. Η με αριθμό 534/10.1.2005 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κ. Αθανασίου Λεβέντη προς τους Υπουργούς Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, σχετικά με την απομάκρυνση των υλικών αμιάντου από σχολεία και νοσοκομεία κλπ..
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, εισερχόμεθα στην ημερήσια διάταξη της
ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Μόνη συζήτηση επί της αρχής, των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης: «Εφαρμογή της Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής».
Κύριε Υπουργέ, έχετε να κάνετε κάποια διευκρίνιση;
ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ (Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Όχι, κύριε Πρόεδρε. Είναι όπως τα είχαμε πει στην Επιτροπή. Νομίζω ότι η συζήτηση σήμερα είναι επί της αρχής και αύριο επί των άρθρων, εάν συμφωνούν και οι συνάδελφοι.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Πολύ καλά το λέει ο κύριος Υπουργός. Στη Διάσκεψη των Προέδρων αποφασίστηκε να γίνει σε δύο συνεδριάσεις η συζήτηση, σήμερα επί της αρχής και αύριο επί των άρθρων. Επομένως θα υπάρχει όλη η άνεση χρόνου για να γίνει η συζήτηση για ένα τόσο σοβαρό νομοσχέδιο.
Το λόγο έχει ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας κ. Δημήτρης Χριστοφιλογιάννης.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΡΙΣΤΟΦΙΛΟΓΙΑΝΝΗΣ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, εύχομαι Καλή Χρονιά και δημιουργική για όλους μας και για τον καθένα χωριστά.
Συζητάμε σήμερα ένα πάρα πολύ σπουδαίο νομοσχέδιο, που έχει σχέση με την εφαρμογή της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Η αδυναμία αναπαραγωγής συνιστούσε και συνιστά σοβαρό ψυχολογικό πρόβλημα στο άτομο, με επιπτώσεις στην οικογένεια και την κοινωνία.
Στην περίπτωση δε της Ελλάδας οι επιπτώσεις αποκτούν διάσταση μείζονος προβλήματος, διότι επιδεινώνουν μερικώς το ήδη τραγικό πρόβλημα της υπογεννητικότητας, που οδηγεί σε γήρανση του πληθυσμού και, για τους πλέον απαισιόδοξους, σε μελλοντική εξαφάνιση του γένους των Ελλήνων από την περιοχή που την κατοικούν εδώ και τρεισήμισι χιλιάδες χρόνια.
Η υπογονιμότητα που -σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας- αφορά παγκοσμίως το 15% των ζευγών αναπαραγωγικής ηλικίας, μπορεί να οφείλεται στον άνδρα, τη γυναίκα ή και στους δύο και εμφανίζεται ως αδυναμία σύλληψης ή κυοφορίας. Οι συχνότερες περιπτώσεις αδυναμίας σύλληψης είναι η κακή ποιότητα σπέρματος, η αδυναμία παραγωγής ωαρίων, προβλήματα λειτουργίας των σαλπίγγων και της αδυναμίας κυοφορίας η σοβαρή ασθένεια της γυναίκας και η δυσλειτουργία της μήτρας.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση της υπογονιμότητας αποτελεί, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, θεμελιώδες δικαίωμα συνυφασμένο με την ανάπτυξη και την προστασία της προσωπικότητας του ανθρώπου. Η πρόοδος της ιατρικής και άλλων επιστημών, όπως της Βιολογίας, έχει προσφέρει αποτελεσματικές λύσεις στο πρόβλημα της υπογονιμότητας, μέσα από τις διαδικασίες της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Έτσι, η σύλληψη επιτυγχάνεται με τεχνητή σπερματέγχυση, μεταφορά δηλαδή σπέρματος στο γεννητικό σύστημα της γυναίκας, ή εξωσωματική γονιμοποίηση και μεταφορά γονιμοποιημένων πλέον ωαρίων, δηλαδή ωάρια που ελήφθησαν με επέμβαση από τη γυναίκα γονιμοποιούνται εκτός του σώματός της στο εργαστήριο και εν συνεχεία ένα ή περισσότερα από αυτά μεταφέρονται στη μήτρα της ίδιας ή άλλης γυναίκας.
Η αδυναμία παραγωγής σπερματοζωαρίων ή ωαρίων αντιμετωπίζεται με την εθελοντική, άνευ ανταλλάγματος, προσφορά τους από τρίτους και η αδυναμία κυοφορίας με την παρένθετη μητρότητα, δηλαδή με την εθελοντική, άνευ αμοιβής, ανάληψη της ευθύνης της κυοφορίας και της γέννησης από άλλη γυναίκα.
Οι μέθοδοι αυτές υποβοηθούνται από τεχνικές που αναφέρονται στο κείμενο του νομοσχεδίου λεπτομερέστατα. Ειδικότερες εφαρμογές που προέκυψαν από την εξέλιξη της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είναι η έρευνα, η επιλογή φύλου, η κλωνοποίηση και η δημιουργία χιμαιρών και υβριδίων. Από αυτές επιτρέπεται η έρευνα –υπό προϋποθέσεις- και η επιλογή φύλου μόνο αν πρέπει να αποφευχθεί κληρονομική νόσος που συνδέεται με το φύλο του παιδιού που πρόκειται να γεννηθεί. Η κλωνοποίηση για αναπαραγωγικούς σκοπούς και η δημιουργία χιμαιρών και υβριδίων απαγορεύονται απόλυτα.
Στο πλαίσιο της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής εντάσσονται και άλλες εφαρμογές, όπως η μεταθανάτια γονιμοποίηση, η κρυοσυντήρηση γεννητικού υλικού, δηλαδή η συντήρηση σε υγροποιημένο άζωτο ωοθηκικού ή ορχικού ιστού, σπέρματος, γεννητικών κυττάρων και γονιμοποιημένων ωαρίων, καθώς και η γενετική διάγνωση νοσημάτων προ της εμφύτευσης.
Οι περισσότερες από τις παραπάνω μεθόδους και τεχνικές, εφαρμοζόμενες στη χώρα μας από πολλών ετών άναρχα και ανεξέλεγκτα, δημιούργησαν προβλήματα που αναφέρονταν στο Οικογενειακό και Κληρονομικό Δίκαιο και την κοινωνία γενικότερα.
Έτσι προέκυψε η ανάγκη διαμόρφωσης ενός νομικού πλαισίου που να θέτει όρους και κανόνες στην εφαρμογή όλων αυτών των βιοϊατρικών μεθόδων. Ο πρώτος νόμος που κάλυψε το υπάρχον νομοθετικό κενό είναι ο ν. 3089/2002 «περί ιατρικής υποβοήθησης στην ανθρώπινη αναπαραγωγή» και με αυτόν τροποποιήθηκαν διατάξεις του Αστικού Κώδικα σχετικές με τη συγγένεια και το Κληρονομικό Δίκαιο, ώστε να ανταποκρίνονται στην προκύψασα νέα πραγματικότητα.
Πέρα όμως από τις ρυθμίσεις του ν. 3089/2002 τις σχετικές με τις μεθόδους ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, τη μεταθανάτια γονιμοποίηση, την παρένθετη μητρότητα, την τύχη του κρυοσυντηρημένου γενετικού υλικού και τις τροποποιήσεις ή αντικαταστάσεις διατάξεων του Αστικού Κώδικα στο πεδίο του οικογενειακού και κληρονομικού δικαίου που επέφερε, προκύπτει και μία άλλη μεγάλη ανάγκη που σχετίζεται με την προστασία και την προαγωγή της δημόσιας υγείας, η οποία απειλείται ενδεχομένως από την εφαρμογή ορισμένων μεθόδων στο πλαίσιο της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Καθίσταται, λοιπόν, απαιτητή η ύπαρξη ενός εξειδικευμένου νομοθετήματος που θα καλύπτει αυτήν την αναγκαιότητα. Το παρόν σχέδιο νόμου φιλοδοξεί να πληρώσει αυτό το κενό και συγχρόνως προνοεί για την αντιμετώπιση προβλημάτων που με την αλματώδη εξέλιξη των βιοϊατρικών μεθόδων είναι δυνατόν να προκύψουν μελλοντικά.
Επιγραμματικά, το παρόν σχέδιο νόμου εξειδικεύει τις διατάξεις του ν. 3089/2002 προσδίδοντάς τους και βιοϊατρική διάσταση, προσδιορίζει ειδικούς όρους για την προσφυγή στις μεθόδους της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, θέτει το επιτρεπόμενο πλαίσιο της έρευνας σε γαμέτες και γονιμοποιημένα ωάρια, καθορίζει τους όρους ίδρυσης και λειτουργίας μονάδων ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και τραπεζών κρυοσυντήρησης προβλέπει την ίδρυση ανεξάρτητης εθνικής αρχής ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.3051/2002 για τις συνταγματικά κατοχυρωμένες ανεξάρτητες διοικητικές αρχές, θεσπίζει ποινικές και διοικητικές κυρώσεις για τις παραβάσεις των διατάξεων του παρόντος νόμου, καθώς και του ν. 3089/2002.
Τέλος, παρέχει εξουσιοδότηση για την έκδοση προεδρικού διατάγματος που θα υποχρεώνει τους Ασφαλιστικούς Οργανισμούς και την Κοινωνική Πρόνοια να καλύπτουν τις δαπάνες της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και των συναφών τεχνικών.
Οι μέθοδοι της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής προβλέπεται να εφαρμόζονται με τρόπο που να γίνεται σεβαστή η ελευθερία του ατόμου και η επιθυμία του για απόκτηση απογόνων, σύμφωνα με τα δεδομένα της βιοϊατρικής επιστήμης, τις αρχές της βιοηθικής και λαμβανομένων σοβαρά υπ’ όψιν των συμφερόντων του παιδιού που θα γεννηθεί, όπως αυτά καθορίζονται από το Σύνταγμα, την εθνική νομοθεσία και τις διεθνείς συμβάσεις. Πρέπει δηλαδή πριν από την εφαρμογή των μεθόδων να έχει συνεκτιμηθεί η δυνατότητα των μελλοντικών γονέων να δημιουργήσουν ένα υγιές, σταθερό, στηρικτικό περιβάλλον που θα ευνοεί την ομαλή ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού και θα καλύπτει τις βασικές του ανάγκες. Έτσι καταξιώνεται και ηθικά η χρήση των μεθόδων της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Το παρόν σχέδιο νόμου δίνει απάντηση στο ερώτημα που πάντοτε τίθεται: Σε ποια άτομα εφαρμόζονται οι μέθοδοι της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής; Υιοθετούνται οι διατάξεις του ν. 3089/2002 που καθορίζουν ότι εφαρμόζονται στα άτομα που έχουν ηλικία φυσικής ικανότητας αναπαραγωγής. Στη γυναίκα καθορίζεται το πεντηκοστό έτος ως ανώτατο όριο.
Επίσης το παρόν σχέδιο νόμου προβλέπει τον έλεγχο των εμπλεκομένων ατόμων για νοσήματα που είναι δυνατόν να μεταδοθούν στο παιδί, ιδίως για τους ιούς HIV I και HIV II του AIDS, την ηπατίτιδα τύπου Β και C και τη σύφιλη, ώστε να ληφθούν τα ενδεδειγμένα μέτρα.
Δεν επιτρέπεται η συμμετοχή ατόμων στις μεθόδους ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής χωρίς να ενημερωθούν πλήρως για τους πιθανούς κινδύνους και τις κοινωνικοηθικές, νομικές και οικονομικές παραμέτρους. Η συναίνεση των προσώπων μετά ταύτα διατυπώνεται γραπτώς.
Η κρυοσυντήρηση γενετικού υλικού για θεραπευτικούς και ερευνητικούς υπό όρους σκοπούς γίνεται σε κατάλληλα οργανωμένες τράπεζες κρυοσυντήρησης, που οι όροι ίδρυσης και λειτουργίας τους είναι συγκεκριμένοι και αυστηροί.
Αυστηρές και συγκεκριμένες είναι και οι προϋποθέσεις για την ίδρυση και λειτουργία μονάδων ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής,που μπορούν να λειτουργούν στα πλαίσια των νοσοκομείων και των ιδιωτικών κλινικών σύμφωνα και με το ν. 3089/2002, αλλά και αυτόνομα ως ιδιωτικοί φορείς που όμως πρέπει να έχουν εξασφαλίσει διασύνδεση με νοσοκομείο ή γυναικολογικό-μαιευτικό τμήμα ιδιωτικής κλινικής που να βρίσκεται σε κοντινή απόσταση.
Τόσο οι τράπεζες κρυοσυντήρησης όσο και οι μονάδες ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής οφείλουν να τηρούν αρχείο του υλικού που φυλάσσουν -οι πρώτες- και των στοιχείων και ιατρικών δεδομένων των προσώπων που συμμετέχουν στη διαδικασία -οι δεύτερες- και να το μεταβιβάζουν στην εθνική αρχή.
Η διάθεση γαμετών και γονιμοποιημένων ωαρίων από τρίτα άτομα καθώς και η παρένθετη μητρότητα γίνονται χωρίς ανταλλάγματα οικονομικά ή άλλα. Προβλέπεται μόνο η κάλυψη βασικών εξόδων. Το σχέδιο νόμου προβλέπει τη δυνατότητα προεμφυτευτικής γενετικής διάγνωσης μόνο με άδεια της εθνικής αρχής που χορηγείται στη μονάδα ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής που έχει τα μέσα να την πραγματοποιήσει, ώστε να αποτραπεί η εμφύτευση γονιμοποιημένων ωαρίων που είναι φορείς γενετικών ανωμαλιών.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, με το παρόν σχέδιο νόμου καθορίζονται επίσης η σκοπιμότητα και οι όροι της έρευνας που γίνεται σε γαμέτες, ζυγώτες και γονιμοποιημένα ωάρια που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για εγκυμοσύνη και σε εκείνα που πλεονάζουν και χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για προαγωγή της επιστήμης. Η έρευνα διενεργείται πάντοτε κατόπιν άδειας της Εθνικής Αρχής.
Οι τράπεζες κρυοσυντήρησης και οι μονάδες ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής οφείλουν να εξασφαλίζουν την ιχνηλασιμότητα του υλικού από το δότη έως το λήπτη και αντίστροφα, καθώς και να ανακοινώνουν άμεσα στην αρχή τα εξαιρετικά συμβάντα.
Οι μονάδες ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής οφείλουν να συμπεριλαμβάνουν στο προσωπικό τους απαραίτητα ένα μαιευτήρα-γυναικολόγο, μία μαία, έναν πτυχιούχο πανεπιστήμιου των βιοϊατρικών επιστημών και έναν αναισθησιολόγο, όταν οι μέθοδοι απαιτούν γενική αναισθησία. Οι τράπεζες κρυοσυντήρησης οφείλουν να συμπεριλαμβάνουν έναν ειδικό γιατρό ή επιστήμονα βιοϊατρικών επιστημών και έναν δεύτερο επιστήμονα βιοϊατρικών επιστημών ή τεχνολόγο. Άπαντες οφείλουν να έχουν προϋπηρεσία και ειδίκευση στο αντικείμενο σε ειδικά κέντρα της Ελλάδας ή του εξωτερικού.
Με αυτό το σχέδιο νόμου προβλέπεται και η σύσταση εθνικής αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής –σύμφωνα με το Σύνταγμα και το νόμο για τις ανεξάρτητες διοικητικές αρχές- με δικό της προϋπολογισμό και δική της γραμματεία. Η αρχή διατηρεί αρχείο, χορηγεί άδειες ίδρυσης και λειτουργίες σε μονάδες ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και τράπεζες κρυοσυντήρησης, τις οποίες και ελέγχει αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν καταγγελιών. Καταρτίζει κώδικα δεοντολογίας, ενημερώνει το κοινό για θέματα σχετικά με την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, γνωμοδοτεί και υποβάλλει προτάσεις προς τον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, εκδίδει κανονιστικές πράξεις και τέλος, αποφασίζει για την τύχη των γαμετών και γονιμοποιημένων ωαρίων που φυλάσσονται σε μονάδες ή τράπεζες κρυοσυντήρησης που έχει διακοπεί η λειτουργία τους.
Διοικείται από τον πρόεδρο και οκτώ μέλη με προσόντα ανάλογα των υψηλών απαιτήσεων της θέσεώς τους. Καθορίζονται λεπτομερώς τα καθήκοντα, τα δικαιώματα, καθώς και οι ευθύνες τόσο του προέδρου όσο και των μελών της αρχής.
Το παρόν σχέδιο νόμου επίσης, προβλέπει συγκεκριμένες ποινικές και διοικητικές κυρώσεις για όλες τις παραβάσεις των διατάξεων του ν. 3089/2002 καθώς και του νόμου που συζητάμε. Οι διοικητικές κυρώσεις επιβάλλονται από τη εθνική αρχή.
Τέλος, ο νόμος εξουσιοδοτεί για την έκδοση προεδρικού διατάγματος με το οποίο θα καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις και οι απαιτούμενες διαδικασίες της κάλυψης των δαπανών εφαρμογής των μεθόδων ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής από τα Ασφαλιστικά Ταμεία και την Κοινωνική Πρόνοια. Μέσα σε τέσσερις μήνες από την έναρξη ισχύος του νόμου ορίζεται ο πρόεδρος και τα μέλη της αρχής. Η έναρξη λειτουργίας της αρχής ορίζεται με απόφαση του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης που εκδίδεται μέσα σε τρεις το πολύ μήνες μετά τη συγκρότησή της και ξεκινά τη λειτουργία της με προσωπικό που αποσπάται από άλλες υπηρεσίες. Οι μονάδες ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και οι τράπεζες κρυοσυντήρησης που λειτουργούν ήδη κατά την έναρξη ισχύος του νόμου οφείλουν να αναφέρουν μέσα σε έξι μήνες στην αρχή όλα τα στοιχεία που σχετίζονται με την μέχρι τότε λειτουργία τους, προκειμένου να εκδοθεί η προβλεπόμενη από τον παρόντα νόμο άδεια λειτουργίας τους.
Τέλος, καταργείται η παράγραφος 2 του άρθρου 59 του ν. 2071/1992 που όριζε ότι αυτές οι μονάδες ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής λειτουργούν υποχρεωτικά σε νοσοκομεία νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή ειδικώς οργανωμένες ιδιωτικές κλινικές. Δηλαδή, επιτρέπεται πλέον και η αυτόνομη λειτουργία τους.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω την αίσθηση ότι συζητάμε ένα πολύ σοβαρό νομοσχέδιο. Επί της αρχής νομίζω ότι δεν θα υπάρξει αντίρρηση από πουθενά να υπερψηφιστεί. Είναι ένα νομοσχέδιο, που σε λίγο θα είναι νόμος του κράτους, πάρα πολύ προοδευτικό. Καθοδηγεί την κοινωνία προς καλύτερες συνθήκες και μέρες. Είναι ένα νομοσχέδιο το οποίο στην κυριολεξία μορφοποιεί και το χάος το οποίο επικρατεί αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα στο χώρο της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Ευχαριστώ πολύ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος ορίζει ως Κοινοβουλευτικό Εκπρόσωπο το Βουλευτή κ. Παναγιώτη Κοσιώνη.
Το λόγο έχει ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ κ. Δημήτριος Λιντζέρης.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΛΙΝΤΖΕΡΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να απευθύνομαι σε εσάς ως εισηγητής της Μειοψηφίας με διπλή ιδιότητα: αυτή του μέλους του ελληνικού Κοινοβουλίου και ενός ανθρώπου που στην άσκηση της επιστήμης του έχει αντιμετωπίσει στην πράξη προβλήματα υπογονιμότητας και αναπαραγωγής από αυτά που έρχεται σήμερα να ρυθμίσει το σχετικό νομοθέτημα.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία αλματώδης εξέλιξη της ιατρικής, της βιολογίας και της βιοτεχνολογίας η εφαρμογή των οποίων επιδρά στις σχέσεις και τις ανάγκες των ανθρώπων. Δίδονται λύσεις, ικανοποιούνται επιθυμίες που μέχρι τώρα φαίνονταν ανυπέρβλητες, συγχρόνως όμως γεννούν ένα πλήθος ιατρικών, ηθικών, κοινωνικών και νομικών προβλημάτων. Ο δε νομοθέτης καλείται ασθμαίνοντας να παρακολουθήσει τις ταχύτατες εξελίξεις της επιστήμης, οι οποίες βεβαίως παρουσιάζουν μεγάλη κοινωνική επίδραση.
Οι ιατρικές πράξεις που γίνονται σαν ρουτίνα τα τελευταία χρόνια εντάσσονται πλέον στη σφαίρα της έννομης τάξης. Τα εθνικά κοινοβούλια της Ευρώπης αλλά και όλου του κόσμου την τελευταία εικοσαετία δημιουργούν το απαραίτητο νομοθετικό πλαίσιο. Επίσης, έχει απασχολήσει κατ’ επανάληψη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς και το Συμβούλιο της Ευρώπης.
Το νομοσχέδιο για την εφαρμογή των μεθόδων Ιατρικώς Υποβοηθούμενης αναπαραγωγής αποτελεί ένα βήμα στην προσπάθεια της ελληνικής κοινωνίας να αντιμετωπίσει όλα τα πιο πάνω. Σημαντικά βήματα επί των ημερών της προηγούμενης κυβέρνησης αποτελεί ο ν. 2519/1997, ο ν. 2619/1998 όπου κυρώθηκε η γνωστή σαν Σύμβαση του Οβιέντο –είναι και ο πρώην υπουργός Υγείας κ. Γείτονας εδώ επί των ημερών του οποίου συνέβησαν αυτά- και βεβαίως ο πολύ σημαντικός νόμος, ο ν. 3089/2002. Άλλωστε και η επιτροπή που κατήρτισε το νομοσχέδιο ορίστηκε με απόφαση του Υπουργού Υγείας τότε στις 9/1/2002.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ο Πρόεδρός μας, ο Γεώργιος Παπανδρέου, από τις πρώτες μέρες της νέας Βουλής τόνισε ότι εμείς θα ασκήσουμε εποικοδομητική και δημιουργική αντιπολίτευση. Δεν θα ακολουθήσουμε δηλαδή την τακτική της Νέας Δημοκρατίας, όταν αυτή βρισκόταν στα έδρανα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Γι’ αυτό και θα ψηφίσουμε επί της αρχής το νομοσχέδιο, το οποίο άλλωστε αποτελεί και προϊόν συλλογικής δουλειάς το μεγαλύτερο μέρος της οποίας έγινε επί των ημερών της προηγούμενης κυβέρνησης.
Και επειδή η μνήμη στην πολιτική είναι απαραίτητο συστατικό για την αξιολόγηση αρχών και θέσεων, να θυμίσω ότι κατά την ψήφιση του ν. 3089/2002, ο εισηγητής σας έλεγε επί λέξει «εισάγονται νέοι θεσμοί, οι οποίοι θα προκαλέσουν σοβαρότατες συνέπειες τόσο στο χώρο του δικαίου όσο και στο πεδίο των κοινωνικών, ηθικών και διαπροσωπικών σχέσεων». Ως και για αντισυνταγματικότητα του νόμου μιλούσατε. Ο δε λατινομαθής κ. Πολύδωρας έκανε λόγο για «in extremis ρυθμίσεις».
Βεβαίως, δύο χρόνια μετά, όχι μόνο αρνητικές συνέπειες δεν είδαμε αλλά αντιθέτως η Νέα Δημοκρατία τώρα ως Κυβέρνηση φέρνει προς συζήτηση νομοσχέδιο που, όπως και στην εισαγωγική έκθεση αναφέρει, αποτελεί συνέχεια και εξειδίκευση του αντισυνταγματικού νόμου που έλεγε, δηλαδή του ν. 3089. Αλλά ας είναι. Η Νέα Δημοκρατία μάς έχει συνηθίσει σε μηδενιστικές προσεγγίσεις. Εμείς δεν θα ακολουθήσουμε αυτόν το δρόμο.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πριν μπω επί της ουσίας, οφείλω να επαινέσω το υψηλό επίπεδο των εργασιών της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων. Το συγκεκριμένο θέμα είναι απολύτως εξειδικευμένο και αν οι συνάδελφοι που συμμετέχουν στη συζήτηση δεν είχαν στο παρελθόν –αλλά δεν έχουν και τώρα- επαγγελματική εμπειρία ο καθένας στον τομέα του και δεν παρακολουθούσαν την κοινωνική πραγματικότητα, αντιλαμβάνεστε ότι μόνο θεωρητικά θα μπορούσαν να προσεγγίσουν το θέμα. Αναφέρομαι βεβαίως στο θέμα του επαγγελματικού ασυμβίβαστου των Βουλευτών και στις αρνητικές επιπτώσεις του στον πολιτικό μας βίο.
Ανάλογη αναφορά είχε κάνει στην ψήφιση του ν. 3089/2002 και ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας τότε και νυν Υπουργός Εσωτερικών, ο κ. Παυλόπουλος. Γι’ αυτό ελπίζω και εύχομαι να είναι συνεπής με τα λεγόμενά του και να αναλάβει την ευθύνη ενός εκτελεστικού νόμου που ούτως ή άλλως εκκρεμεί, για να λύσει ή τουλάχιστον να ελαφρύνει τις συνέπειες του προβλήματος.
Η αναφορά του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Στεφανόπουλου, ο οποίος χαρακτήρισε το ασυμβίβαστο των Βουλευτών «καταστρεπτικό», καθώς, όπως είπε, στερεί την προσφορά της κοινωνίας στο Κοινοβούλιο, αλλά και η αναφορά της Προέδρου της Βουλής με τη φράση «στερνή μου γνώση να σ’ είχα πρώτα», νομίζω ότι δημιουργούν το απαραίτητο κλίμα που επιτρέπει τη λύση του προβλήματος.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το παρόν σχέδιο νόμου θέτει το ιατρικό πλαίσιο μέσα στο οποίο πραγματοποιούνται οι πράξεις ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Είναι ένα ισορροπημένο νομοσχέδιο που εισάγει ανεξάρτητη διοικητική αρχή, περιγράφει την ελάχιστη στελέχωση των μονάδων υγείας, καθώς και τους όρους λειτουργίας τους και κατηγοριοποιεί τα αδικήματα επιβάλλοντας ποινικές και διοικητικές κυρώσεις.
Κυρίες και κύριοι, εξωσωματική γονιμοποίηση είναι η γονιμοποίηση έξω από το σώμα. Είναι μια μικρή παράκαμψη του φυσιολογικού τρόπου γονιμοποίησης και το αποτέλεσμα δεν είναι «παιδί του σωλήνα», αλλά είναι ένα φυσιολογικό παιδί του ζεύγους που συμμετείχε σ’ αυτήν τη μέθοδο.
Ας πούμε και κάποια πράγματα τα οποία είναι απαραίτητα για να συνειδητοποιήσουμε και να τεκμηριώσουμε τα διάφορα άρθρα που ακολουθούν. Το μηνιαίο ποσοστό γονιμότητας στον άνθρωπο είναι μόλις 20%. Για να γίνει αντιληπτό αυτό το μικρό μέγεθος, αρκεί να αναφέρω ότι το αντίστοιχο μηνιαίο ποσοστό γονιμότητας στους πιθήκους μπαμπουϊνους είναι 80%, στα δε κουνέλια 90%.
Το ποσοστό των υπογόνιμων ζευγαριών είναι δύσκολο να υπολογιστεί στη χώρα μας. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου τριακόσιες χιλιάδες ζευγάρια που αντιμετωπίζουν πρόβλημα. Υπάρχουν σήμερα στη χώρα μας σαράντα έξι κέντρα που πραγματοποιούν πάνω από δώδεκα χιλιάδες προσπάθειες ετησίως. Το 90% γίνεται στον ιδιωτικό τομέα, υπολογίζεται δε ότι γεννιούνται γύρω στα δυόμισι χιλιάδες με τρεις χιλιάδες παιδιά ανά χρόνο μέσα απ’ αυτήν τη μέθοδο.
Κυρίες και κύριοι, υπάρχει σαφώς πρόβλημα υπογονιμότητας. Με στοιχεία του ’99 αντιστοιχούν 1,3 παιδιά ανά γυναίκα, κάτι που σημαίνει -και ας το συνειδητοποιήσουμε αυτό- ότι σε είκοσι χρόνια, με τα σημερινά δεδομένα, ο πληθυσμός της χώρας μας θα ανέρχεται μόλις σε επτά εκατομμύρια. Δεν ισχυρίζομαι ότι μέσω της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής θα λυθεί το πρόβλημα της υπογεννητικότητας. Θα πάρει, όμως, αναμφίβολα μερικές σημαντικές ανάσες.
Κυρίες και κύριοι, χρέος της πολιτείας είναι η άσκηση κοινωνικής πολιτικής με ισοτιμία και διαφάνεια. Είναι απαραίτητο να υπάρξει, λοιπόν, άμεση κάλυψη των εξόδων ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, όπως επίσης και της φαρμακευτικής αγωγής που είναι και ακριβή αλλά και απαραίτητη, προκειμένου να φτάσουμε στη συγκεκριμένη μέθοδο.
Δεύτερον, είναι εξίσου απαραίτητο να υπάρχει εθνική καταγραφή των αποτελεσμάτων και επίσημη δημοσιοποίησή τους. Ακόμα, θα πρέπει να υπάρχει αξιολόγηση των λειτουργούντων μονάδων με επιστημονικά και αντικειμενικά κριτήρια. Μ’ αυτόν τον τρόπο και με την ευρεία ενημέρωση του πληθυσμού θα προστατευθεί κάθε ζευγάρι που προσφεύγει σ’ αυτήν τη μέθοδο.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, υπάρχει άμεση ανάγκη πλήρους κάλυψης των προσπαθειών εξωσωματικής γονιμοποίησης από πλευράς ασφαλιστικών ταμείων. Το είχα επισημάνει και πριν δύο χρόνια στη Βουλή, κατά την ομιλία μου στο νόμο που προανέφερα. Το ίδιο έπραξαν και άλλοι συνάδελφοι απ’ όλες τις πτέρυγες της Βουλής. Να θυμίσω ότι τότε η νυν Υπουργός Παιδείας κ. Μαριέττα Γιαννάκου είχε πει επί λέξει: «Δεν είναι δυνατόν να ισχυριστούμε ότι το να θέλει κανείς να αποκτήσει παιδιά με τεχνητή γονιμοποίηση είναι νόσος. Και θέλω να το πω προς όλους τους συναδέλφους. Δεν είναι νόσος η τεχνητή γονιμοποίηση, για να μιλάμε για ασφαλιστικούς οργανισμούς και τα υπόλοιπα». Όπως είπα και πριν, η μνήμη στην πολιτική είναι σπουδαίος παράγοντας για την αξιολόγηση και των προσώπων και των πολιτικών.
Κυρίες και κύριοι, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, έκανε πολλά βήματα προς την κατεύθυνση της δωρεάν υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Βεβαίως άφησε πολλά κενά. Ενδεικτικά αναφέρω ότι το ΙΚΑ, έπειτα από απόφαση επιτροπής, καλύπτει δωρεάν τα φάρμακα μέχρι τέσσερις προσπάθειες και δίνει βοήθημα 350 ευρώ ανά προσπάθεια. Τα υπόλοιπα ταμεία δίνουν ανάλογες παροχές που η έλλειψη χρόνου δεν μου επιτρέπει να αναφέρω.
Το άρθρο 28 επιδιώκει αυτήν τη ρύθμιση, στην ουσία όμως, δεν κάνει τίποτα άλλο, παρά να νομοθετεί ευχές. Παραπέμπει το πρόβλημα της ασφαλιστικής κάλυψης των μεθόδων ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής σε ένα αόριστο μέλλον και μάλιστα προβαίνει σε μια πρωτοτυπία. Αναθέτει τη ρύθμισή του σε άλλο Υπουργείο. Μάλλον ακολουθεί τη γενική πολιτική της Κυβέρνησης να επαναλαμβάνει τις προεκλογικές της υποσχέσεις, χωρίς όμως να τις υλοποιεί.
Κυρίες και κύριοι της Κυβέρνησης, νομίζω ότι οφείλετε να συνειδητοποιήσετε ότι βρίσκεστε στην Κυβέρνηση. Η εκτελεστική εξουσία αποφασίζει το διά ταύτα. Δεν παραπέμπει στις καλένδες. Και, βεβαίως, αν υπήρχε βούληση να λυθεί άμεσα αυτό το θέμα, θα υπήρχε εγγεγραμμένο κάποιο κονδύλι στον προϋπολογισμό που συζητήσαμε πριν μερικές μέρες. Τέτοιο πράγμα δεν υπάρχει. Γιατί λοιπόν για μια ακόμα φορά δημιουργείτε ελπίδες που δεν τις υλοποιείτε, τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον;
Το θέμα είναι πολύ σοβαρό. Ζητήσαμε από τον Υπουργό στη διάρκεια της συζήτησης στην επιτροπή να κάνει έναν προϋπολογισμό του κόστους και μάλιστα ανά ταμείο, προκειμένου να μιλάμε επί συγκεκριμένης βάσης. Δεν το έκανε όμως, γι’ αυτό και η ΟΚΕ, η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, φοβούμενη ότι κινδυνεύει η βιωσιμότητα των ασφαλιστικών ταμείων, προτείνει οι δαπάνες αυτές να καλύπτονται από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Αφού, λοιπόν, δεν έχουμε κάποια στοιχεία –δεν το έκανε ο κύριος Υπουργός- θα προσπαθήσω εγώ, με κάποια πρόχειρη προσέγγιση να δώσω κάποια στοιχεία για να ενημερωθεί το Σώμα.
Το μέσο κόστος της εξωσωματικής γονιμοποίησης ανέρχεται στα 1500 ευρώ για τα φάρμακα που είναι απαραίτητα, ενώ η μέση αμοιβή του κέντρου είναι περίπου στα 2000 ευρώ. Δηλαδή συνολικά η κάθε προσπάθεια κοστίζει 3500 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι το συνολικό κόστος, σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα, ανέρχεται στο ύψος των 45 με 50 εκατομμυρίων ευρώ το χρόνο ή, αλλιώς, έχουμε κόστος 15.000 ευρώ ανά παιδί, απόρροια της μεθόδου που προαναφέραμε. Αυτά καλούνται να πληρώσουν το κράτος ή οι ασφαλιστικοί φορείς, αφαιρώντας βεβαίως αυτά που ήδη καλύπτονται μέχρι σήμερα. Είναι ένα μικρό νούμερο, του οποίου το βάρος αξίζει τον κόπο να σηκώσει ο προϋπολογισμός. Θα πρέπει, στην προκειμένη περίπτωση, όλες οι πολιτικές δυνάμεις, αλλά κυρίως η Κυβέρνηση, να δείξουν αυτό το κοινωνικό τους πρόσωπο.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα μιλήσουμε επί των άρθρων, σημειώνοντας τη δήλωση του Υπουργού ότι οι προτάσεις της αρχής που θεσμοθετούμε σήμερα, θα έρθουν εκ νέου προς συζήτηση στη Βουλή. Με αυτόν τον τρόπο αφαιρείται ύλη, απ’ αυτήν τη συνεδρίαση, αλλά θέλω να επισημάνω αυτήν τη δήλωσή του. Άλλωστε, το νομοσχέδιο παραπέμπει σε πολλά άρθρα του στη γνωμοδότηση της αρχής, η οποία θα συσταθεί.
Κυρίες και κύριοι, οφείλω να κάνω μία παρατήρηση. Υπάρχει ανάγκη να κατοχυρωθούν στη χώρα μας ορισμένες υποειδικότητες. Στο μεν τομέα της μαιευτικής γυναικολογίας είναι η εμβρυομητρική ιατρική, η ενδοκρινολογία της αναπαραγωγής, η γυναικολογική και η ογκολογική ουρολογία, στον δε τομέα της βιολογίας είναι η κλινική εμβρυολογία, η γενετική και η μοριακή ανοσολογία. Αυτό είναι απαραίτητο για την προστασία των ασθενών και την πρόοδο της επιστήμης. Τότε αναμφίβολα θα διαφοροποιηθούν και οι διάφορες περιγραφικές διατάξεις του νομοσχεδίου. Αυτή η ανάγκη αποκαλύφθηκε άμεσα κατά τη συζήτηση στην επιτροπή και την ακρόαση των αντίστοιχων φορέων. Πρέπει να πάψει, επιτέλους, τουλάχιστον σ’ αυτόν το χώρο, η ισχύς της γνωστής ρήσης του Τσαρούχη πως «στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις», με ό,τι βεβαίως αυτό συνεπάγεται.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κλείνοντας θέλω να πω ότι για να πετύχει κάθε σύστημα υγείας και κάθε νομοσχέδιο, που επιδιώκει να ρυθμίσει ζητήματα υγείας με την ευρεία έννοια της αναπαραγωγής, όπως το συγκεκριμένο, οφείλει να έχει κέντρο των επιδιώξεών του τον άνθρωπο, να διακρίνεται για την ανάγκη και την αίσθηση προσφοράς του στον άνθρωπο.
Οι εργαζόμενοι σ’ αυτόν τον τομέα πρέπει να έχουν υψηλά ανεπτυγμένο αίσθημα κοινωνικής ευθύνης και αυτό δεν είναι θέμα νόμων αλλά νοοτροπίας και συμπεριφοράς, πολλώ δε μάλλον, όταν η εφαρμογή του νόμου σε σημαντικό βαθμό εξαρτάται από τους ίδιους τους εμπλεκόμενους και η επιθυμία τεκνοποιίας είναι τόσο έντονη, ώστε ο κίνδυνος να πέσουν θύμα εκμετάλλευσης είναι υπαρκτός.
Για όλους αυτούς τους λόγους επιβάλλεται η μεγαλύτερη δυνατή ενημέρωση των πολιτών για ζητήματα που αναφύονται στην εφαρμογή των μεθόδων, όπως επίσης και η ανακοίνωση των ποσοστών επιτυχίας, της κάθε προσπάθειας.
Το αίσθημα κοινωνικής ευθύνης είναι ένα απαραίτητο εφόδιο, εξίσου σημαντικό, με την επιστημονική αρτιότητα και τη διαρκή επιμόρφωση όλων όσων βοηθούν στο να γίνει πράξη η ανάγκη των γονιών για απόκτηση τέκνων. Πρέπει να ξέρετε ότι η αναπαραγωγή του είδους εμπεριέχεται ως πληροφορία στα γονίδια της γυναίκας και, μετά από την κάλυψη της ανάγκης για επιβίωση, δεν υπάρχει τίποτα πιο δυνατό, τίποτα πιο ηθικό, αλλά και τίποτα πιο ωραίο από την ανάγκη της γυναίκας να γίνει μητέρα, από την ανάγκη της αναπαραγωγής.
Ευχαριστώ πολύ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑΣΟΚ)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστούμε τον κ. Λιντζέρη γιατί, πέρα από την πολιτική του ενημέρωση και τη γνώση για κοινωνικά ζητήματα, έχει εμπειρία και ως εξειδικευμένος γιατρός. Είναι σημαντικό το ότι σήμερα οι εισηγητές του νομοσχεδίου είναι έμπειροι γιατροί, όπως και ο κ. Χριστοφιλογιάννης που ήταν ο εισηγητής από την πλευρά της Νέας Δημοκρατίας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, τη συνεδρίασή μας παρακολουθούν από τα άνω δυτικά θεωρεία της Βουλής, αφού προηγουμένως ξεναγήθηκαν σε χώρους του κτηρίου, τριάντα ένας μαθητές και μαθήτριες και δύο συνοδοί καθηγητές από το 6ο Γυμνάσιο Αμαρουσίου.
Η Βουλή καλωσορίζει τους μαθητές και τους εύχεται «χρόνια πολλά και καλή πρόοδο».
(Χειροκροτήματα από όλες τις πτέρυγες της Βουλής)
Το λόγο έχει ο Ε΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. Κοσιώνης με την ιδιότητα του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΣΙΩΝΗΣ (Ε’ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Σε ένα τέτοιο θέμα ο γυναικολόγος έχει μια άποψη τελείως εξειδικευμένη, ο οφθαλμίατρος έχει σκοπό όμως να μάθει τον κόσμο να βλέπει μακριά!
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Να βλέπουν μακριά. Αυτό είναι γεγονός.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΣΙΩΝΗΣ (Ε’ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Αγαπητοί συνάδελφοι, για την αξία του νομοσχεδίου μιλήσαμε και στο προηγούμενο νομοσχέδιο που είχε έρθει το 2002 και στην επιτροπή και είναι τεράστιας σημασίας, πραγματικά τεράστιας σημασίας. Έχει πολλές πλευρές, ηθικές πλευρές, τεχνικές πλευρές, πολιτικές, ιδεολογικές πλευρές. Είναι βασικό, βέβαια δεν είναι τόσο βασικό όσο «ο βασικός μέτοχος» και φαίνεται σήμερα αυτό.
Αλλά ας συζητήσουμε επί της ουσίας του νομοσχεδίου, επί της φιλοσοφίας του, γιατί ακούστηκαν πολλά πράγματα και άκουσα και στο τέλος τον εισηγητή της Πλειοψηφίας να λέει ότι πιστεύει ότι όλες οι παρατάξεις θα το ψηφίσουν κλπ., δηλαδή να γίνει όπως έγινε χθες. Δεν ξέρω, κύριε Αδρακτά, αν πήρατε χαμπάρι ότι καταργήθηκαν όλες οι διακρίσεις χθες! Να πάμε τώρα λοιπόν να το ψηφίσουμε ένα νομοσχέδιο γιατί λύνει το πρόβλημα. Ας δούμε όμως ποιο είναι το πρόβλημα.
Αν ήταν μια καθαρά ιατρική πράξη θα μπορούσε ένα συμβούλιο το οποίο θα ορίζονταν από τον Υπουργό να πει ότι, ιατρική υποβοήθηση στην τεχνητή γονιμοποίηση μπορεί να γίνει με αυτόν τον τρόπο, νομιμοποιείται και τελειώνει η υπόθεση. Έρχεται, όμως, ένα νομοσχέδιο. Γιατί έρχεται ένα νομοσχέδιο; Γιατί αναγνωρίζει η κυβέρνηση και το Υπουργείο ότι υπάρχει ένα πρόβλημα. Όταν θέλεις να επιλύσεις ένα πρόβλημα, πρέπει να προσπαθήσεις κατ’ αρχήν να το χαρακτηρίσεις να δεις τι είδους πρόβλημα είναι. Είναι ένα πρόβλημα τεχνικό; Ένα πρόβλημα οικονομικό; Τι είναι; Κατά τη γνώμη τη δική μας είναι ένα πρόβλημα κοινωνικοπολιτικό. Γιατί έχει κοινωνικές διαστάσεις τις γνωστές –αναφέρθηκαν και από τους προηγούμενους ομιλητές- και είναι και πολιτικό με την έννοια ότι ή ευθύνεται η πολιτεία για τη δημιουργία του, ή πρέπει να πάρει μέτρα η πολιτεία για να λυθεί το πρόβλημα. Κοινωνικοπολιτικό, λοιπόν, αλλά αγαπητοί συνάδελφοι, αν διαβάσει κανείς την ιστορία της ανθρωπότητας λιγάκι προς τα πίσω θα δει ότι σε κανένα μέρος του πλανήτη και σε καμιά εποχή της ανθρωπότητας δεν λύθηκε το παραμικρό τέτοιο πρόβλημα χωρίς την αναζήτηση, ανάλυση και αντιμετώπιση των αιτίων που τα δημιουργούν. Αλλιώς πρέπει να υποθέσει κανείς ότι εμείς οι Έλληνες γίναμε, απότομα τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, λιγότερο καρπεροί. Είναι αυτός ο λόγος; Είναι και αυτός ο λόγος. Η αναζήτηση, λοιπόν, των αιτίων με την έννοια της πρόληψης που εδώ το Υπουργείο δεν κάνει καμία μνεία φυσικά.
Είναι αποδεδειγμένο επιστημονικά ότι αυτό το θέμα της υπογεννητικότητας έχει δυο παραμέτρους. Η μία αφορά εκείνα τα ζευγάρια που θέλουν, μπορούν και δεν τολμούν –θα αναλύσω μετά για ποιους λόγους- και η άλλη εκείνα τα ζευγάρια που δεν μπορούν, γιατί υπάρχουν κάποιοι παθολογικοί λόγοι. Δεν λέω βέβαια ότι μ’ ένα νόμο θα μπορούσε να λυθεί αύριο αυτό στο θέμα της πρόληψης. Αλλά θα μπορούσε και με συνεργασία άλλων Υπουργείων –γιατί παρατηρείται το εξής φαινόμενο, την προηγούμενη φορά είχε έρθει από το Υπουργείο Δικαιοσύνης χωρίς ιατρικά στοιχεία επιστημονικού χαρακτήρα μέσα- αυτό το νομοσχέδιο που έρχεται εδώ αν θέλει η πολιτεία για το θέμα να πάρει ορισμένα μέτρα πρόληψης για να αντιμετωπιστούν αυτά τα προβλήματα, όπως οικονομικού χαρακτήρα, περιβαλλοντικές επιπτώσεις, ψυχολογικές επιπτώσεις, αλλιώς δεν πρόκειται να λυθεί το πρόβλημα.
Ερχόμαστε, λοιπόν, τώρα στην ουσία του θέματος. Λέει η πολιτεία ότι θέλει να το λύσει. Πώς θα το λύσει; Έχει σχέση με το δημογραφικό πρόβλημα παρά το ότι στην επιτροπή ο κύριος Υφυπουργός είπε ότι δεν έχει άμεση σχέση κλπ. Έχει και αναφέρθηκε και από προηγούμενους ομιλητές. Και μιλάμε για το δημογραφικό πρόβλημα, για το οποίο αν έχετε διαβάσει το τελευταίο χρονικό διάστημα ορισμένα άρθρα, αγαπητοί συνάδελφοι, είναι να ανατριχιάζει κανείς, γιατί έχουν μια «καιαδική» αντίληψη, δηλαδή τη γήρανση του πληθυσμού που έχει δυο σκέλη. Το ένα είναι ότι το προσδόκιμο επιβιώσεως έχει περάσει τα εβδομήντα έξι χρόνια και πάμε για τα ογδόντα. Δηλαδή αφήνουν να εννοηθεί ότι είναι καλύτερα να φθάναμε μόνο μέχρι την ηλικία των εξήντα χρονών και να πεθαίνουμε για να μην υποχρεώνεται το κράτος να καλύψει τις ασφάλειες και βρίσκουν και άλλο μέσο τώρα την αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης.
Το άλλο είναι η υπογονιμότητα. Γίνονται, λοιπόν, τέτοιες συζητήσεις και αντί να προσπαθούμε να καλύψουμε το πρώτο, δηλαδή το δημογραφικό θέμα με την έννοια της υπογεννητικότητας, παίρνουμε κάποια μέτρα.
Ποια είναι αυτά τα μέτρα; Εφόσον αναγνωρίζω ότι το πρόβλημα είναι τεράστιο και μάλιστα πολλοί λένε ότι το ελληνικό έθνος πάει χαμένο και τελείωσε –δεν ξέρω ίσως αυτό παίρνει μία άλλη μορφή και ίσως είναι και λίγο υπερβολικό, αλλά ας πούμε ότι έχει μία τέτοια διάσταση- τι κάνω; Καταγράφω κατ’ αρχήν την υπάρχουσα κατάσταση. Έχω την εντύπωση ότι με αυτό το νομοσχέδιο νομιμοποιούνται ορισμένες καταστάσεις.
Στη συζήτηση που είχε γίνει -και την άποψη μου την είχε υπερασπιστεί και ο κύριος Υπουργός- και είχα πει τότε, στο προηγούμενο νομοσχέδιο, ότι δεν υπάρχει ούτε ένα κρατικό, μου λένε ότι υπάρχουν τώρα κατά 25%. Γιατί; Το άλλο 75% τι είναι;
Και αν αυτό το 25% είναι σε οργανωμένα νοσοκομειακά συγκροτήματα –να μην πω για μία περίπτωση που είναι ανατριχιαστική και ξεφεύγει από τα όρια της απάτης, της αισχροκέρδειας σε οργανωμένα, δεν χρειάζεται να πω πού είναι τώρα, αλλά υπάρχουν συνάδελφοι που το ξέρουν, όχι σε ιδιωτικά, αλλά σε οργανωμένα- βλέπει κανείς ότι υπάρχουν άνθρωποι σε πόλεις, για παράδειγμα σαράντα ή πενήντα χιλιάδων κατοίκων και πάνω, που πηγαίνεις σε ιατρεία και βλέπεις πώς γίνεται η εξωσωματική γονιμοποίηση! Και δεν μιλάω για τον απλό ιδιώτη ελεύθερο επαγγελματία γιατρό, αγαπητοί συνάδελφοι -ο οποίος, ειρήσθω εν παρόδω, γιατί το ξεχνάνε πολλοί, με βάση τη σύμβασή του με το δημόσιο πληρώνεται με 22.000 δραχμές εδώ και δεκατρία-δεκατέσσερα χρόνια, αλλά μιλάω γι’ αυτά τα συμφεροντολογικά συμπλέγματα, τα οποία κατά τη δική μας γνώμη εξυπηρετεί και το νομοσχέδιο τώρα, γιατί τα νομιμοποιεί και δημιουργεί και άλλα.
Όταν, λοιπόν, θέλεις να διορθώσεις το πρόβλημα, το πρώτο που κάνεις είναι να πάρεις μία απόφαση, η οποία δεν περιμένεις να υλοποιηθεί αύριο, αλλά μέσα στον επόμενο χρόνο. Σε όλα τα περιφερειακά νοσοκομεία, πανεπιστημιακά ή μη, δημιουργούνται μονάδες ιατρικής υποβοήθησης αναπαραγωγής οι οποίες έχουν τη δυνατότητα συντήρησης, διατήρησης των υλικών κρυοσυντήρησης κλπ.
Ας πούμε ότι αφήνεις –εμείς δεν το δεχόμαστε- και τον ιδιωτικό φορέα, αλλά το κάνεις πρώτα σαν κράτος, σαν πολιτεία, σαν Υπουργείο γιατί υποτίθεται ότι θέλεις να λύσεις αυτό το πράγμα. Δεν φαίνεται πουθενά αυτό. Και καταλαβαίνετε ότι αυτό το πράγμα στο παραεμπόριο -που δεν το λέμε εδώ- έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις.
Κάποιος χθες μου έδωσε ένα δημοσίευμα μιας εφημερίδας. Ξέρετε, αγαπητοί συνάδελφοι, ότι υπάρχει ξένη τράπεζα αποθήκευσης βλαστικών κυττάρων, η οποία έχει πάρει πιστοποίηση από το κράτος της και λειτουργεί εδώ στην Ελλάδα; Τώρα, αν είναι νόμιμη ή δεν είναι, δεν λέω αυτό. Μπορεί το Υπουργείο να έχει δώσει μία άδεια. Λειτουργεί όμως ως ιδιωτική επιχείρηση! Και δεν είναι η μοναδική.
Προηγουμένως αναφέρθηκα στις δύο περιπτώσεις. Η μία περίπτωση είναι όταν μία οικογένεια θέλει και μπορεί, αλλά δεν το τολμάει, γιατί καταλαβαίνει ότι το κόστος της ζωής για την ανατροφή ενός παιδιού είναι τεράστιο. Αυτή είναι η περίπτωση της οικογένειας, που μπορεί να κάνει παιδί και δεν χρειάζεται την ιατρική υποβοήθηση.
Είχα πει και στην επιτροπή, αλλά και άλλη φορά, σε μία οικογένεια όπου δουλεύουν και οι δύο σύζυγοι και έχουν ένα παιδί, υπάρχει πρόβλημα με το πού θα αφήσουν το παιδί. Θα το πάνε σε παιδικό σταθμό. Μέχρι το 1999 –και το θυμούνται πολλοί συνάδελφοι- δεν πλήρωναν στους παιδικούς σταθμούς εκείνοι που είχαν μία φορολογική ενημερότητα, που ήταν κάτω από το κανονικό. Τώρα πληρώνουν όλοι από 5.000 μέχρι 27.000 δραχμές το μήνα.
Στη συνέχεια, υπάρχει πρόβλημα όταν θέλουν να σπουδάσουν το παιδί. Μία απογραφή που έγινε από το Υπουργείο Παιδείας -πριν δύο χρόνια νομίζω- έδειξε ότι το 65% των μαθητών του δημοτικού στο λεκανοπέδιο της Αττικής και το 95% των μαθητών του γυμνασίου κάνει φροντιστήρια. Ποιος τα πληρώνει αυτά; Όταν αυτό το συνδυάσουμε με την ανεργία και την ακρίβεια, για την οποία φωνάζουν όλοι το τελευταίο χρονικό διάστημα, καταλαβαίνετε ότι είναι δύσκολο να τολμήσει αυτό το ζευγάρι να κάνει ένα παιδί. Πώς να τα βγάλει πέρα;
Η άλλη περίπτωση είναι αυτών που δεν μπορούν να κάνουν ένα παιδί και δεν μπορούν για συγκεκριμένους λόγους. Αυτοί πλήρωναν και θα πληρώνουν –είπε και ο κ. Λιντζέρης πιο πριν- το ποσό το οποίο θα χρειάζεται για να κάνουν αυτό το τόλμημα να κάνουν ένα παιδί ή περισσότερα αν θέλουν.
Τώρα σε ότι αφορά αυτό που είπα από την αρχή, δηλαδή τι μέτρα παίρνει η Κυβέρνηση: Εκείνο που εντυπωσιάζει ευθύς εξαρχής, αναφέρθηκε και από τον εισηγητή της Πλειοψηφίας μ’ έναν τρόπο όπως λέμε «σκεπαστό», είναι αυτό που αναφέρεται στο άρθρο 31 που καταργεί διάταξη προηγούμενου νόμου, που τι έλεγε; Έλεγε ότι τέτοια πράγματα γίνονται μόνο σε οργανωμένες μονάδες, που είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου. Έβαζε και ιδιωτικές κλινικές που είναι ΝΠΙΔ. Εμείς δεν το δεχόμαστε αυτό, αλλά ήταν έστω κάτι. Τώρα τι γίνεται; Το κάνουν και άλλοι εκτός αυτών. Δηλαδή γίνεται μια προσπάθεια και θα αφεθεί ένας τόσο ευαίσθητος τομέας στον ιδιωτικό τομέα που θα τον εκμεταλλευτεί για τους λόγους της ελεύθερης αγοράς, όπου δεν μπορεί να βάλει κανείς καμία αρχή ούτε ο Συνήγορος του Πολίτη. Δεν θα μπορεί, δηλαδή, να βάλει φρένο σε κανένα, γιατί έχουν συγκεκριμένους κανόνες μέσα από τους οποίους λειτουργούν, πέρα από αυτό που πήγε να εφαρμοστεί με τον οικογενειακό προγραμματισμό, την αντιμετώπιση ασθενειών με το ότι η γυναίκα δεν μπορεί να κυοφορήσει κλπ., τα οποία φυσικά δεν έχουν προχωρήσει και δεν έχουν υλοποιηθεί.
Εμείς λέμε, λοιπόν, ότι πρέπει να είναι της απόλυτης αρμοδιότητας κρατικού φορέα και να γίνεται με έξοδα του κρατικού προϋπολογισμού. Βέβαια θα αναρωτηθεί κανείς το εξής: Καλά λέτε εσείς του ΚΚΕ συνέχεια όλα να γίνονται δωρεάν με έξοδα του κρατικού προϋπολογισμού. Και τα λεφτά από πού θα βρεθούν;
Όταν συζητούσαμε τον προϋπολογισμό είπα το εξής, σε σχέση με κάτι που διάβαζα. Με την ελάττωση του συντελεστή φορολόγησης των μεγάλων επιχειρήσεων χάνονται από τον κρατικό προϋπολογισμό 400.000.000 ευρώ. Σκεφτείτε με αυτό το ποσό πόσες μονάδες κρατικές θα μπορούσε να κάνει κανείς, κρυοσυντήρησης, ιατρικής υποβοήθησης και πόσα νοσοκομεία. Αλλά ας έρθουμε στο σχετικό θέμα που συζητάμε. Πόσες μονάδες θα μπορούσε να κάνει κανείς. Είναι, λοιπόν, θέμα οικονομικό, αλλά και πολιτικής βούλησης και ποιους βολεύει όταν τα αφήνω έτσι λιγάκι στον αέρα αυτά τα πράγματα.
Υπάρχουν τώρα και ορισμένα άλλα πράγματα, στα οποία θα αναφερθώ εν ολίγοις. Λέει ότι αυτές οι ιδιωτικές μονάδες πρέπει να είναι σε εύλογη απόσταση από κάποια νοσοκομεία κλπ. Τι θα πει εύλογη απόσταση; Βέβαια δεν το λέγω τώρα αυτό επειδή «λύθηκε και το κυκλοφοριακό πρόβλημα της Αθήνας» και θα είναι ευκολότερη η πρόσβαση! Αλλά τι θα πει εύλογη απόσταση. Καταλαβαίνετε, λοιπόν, ότι αυτό το θέμα είναι τεράστιας σημασίας και στο θέμα της κρυοσυντήρησης και στο θέμα του να μεταφερθεί κάποιος γρήγορα σ’ ένα νοσοκομείο. Τι θα πει, λοιπόν, εύλογη απόσταση; Παραμένει και αυτό στον αέρα.
Λέει ακόμη ότι με το υλικό αυτό μπορεί να γίνει έρευνα. Ποιος θα την κάνει αυτήν την έρευνα; Θα την κάνουν αποκλειστικά πανεπιστημιακά νοσοκομεία, νομαρχιακά νοσοκομεία ή θα μπορούν να την κάνουν και οι ιδιώτες; Και ποιος θα αμείβει αυτήν την έρευνα και σε ποια κατεύθυνση; Όλα αυτά είναι στον αέρα.
Υπάρχει και ένα άλλο πολύ ευαίσθητο σημείο. Το είπα και την άλλη φορά το είπαν και άλλοι συνάδελφοι κατά τη συζήτηση του άλλου νομοσχεδίου. Αναφέρεται μεν σαν…, αλλά γίνεται αποδεκτό δε, δηλαδή αυτό το θέμα της παρένθετης μητέρας.
Κατ’ αρχήν η οποιαδήποτε γυναίκα δεν θα το κάνει αυτό για την ψυχή του πατέρα της. Έτσι δεν είναι; Λέει το νομοσχέδιο να γίνεται χωρίς ανταλλάγματα. Αλλά ας πούμε ότι γίνεται χωρίς ανταλλάγματα. Θεωρείται εδώ με το γράμμα του νόμου ως μία τεκνοποιητική μηχανή, ένα μηχανάκι.
Υπάρχουν επιστημονικές έρευνες, αγαπητοί συνάδελφοι, που έχουν δείξει ορισμένα πράγματα, διότι καμιά φορά και το μαγνητόφωνο της μνήμης λειτουργεί, θα λέγαμε, επιλεκτικά.
Πριν από πέντε-επτά χρόνια –δεν ξέρω αν το θυμάται ο Μιλτιάδης Βέρρας- είχε γίνει μια έρευνα που είχε δείξει τι; Εμένα τότε με συγκλόνισε. Είχε δείξει ότι το παιδί στη διάρκεια της κύησης από τον έβδομο μήνα ξεχωρίζει τη φωνή του πατέρα από της μάνας και δημιουργείται μία ιδιαίτερη ψυχολογική σχέση ανάμεσα στο παιδί και στη μάνα.
Σε αρκετές περιπτώσεις που έχει χρησιμοποιηθεί παρένθετη μήτρα, υπήρξε παρέμβαση της μάνας αυτής μέσω της δικαιοσύνης και μπόρεσε και κράτησε το παιδί. Άρα υπάρχει ένα άλλο λεπτό σημείο στο χωρίς αντάλλαγμα.
Προβλέπεται ότι θα αποζημιώνεται η γυναίκα σε περίπτωση που δεν πάει στη δουλειά της ή καθυστερήσει κλπ. Εδώ όσοι είναι γιατροί –αλλά δεν χρειάζεται να είναι μόνο γιατροί- ξέρουν ότι όλη αυτή η διαδικασία από την ιατρική υποβοήθηση και την τεχνητή γονιμοποίηση μέχρι και τον τοκετό ενέχει και κινδύνους ή για μία ανήκεστη βλάβη που θα την κάνει ανάπηρη για μία συγκεκριμένη δουλειά ή μπορεί να κοστίσει και τη ζωή της γυναίκας.
Προβλέπεται αποζημίωση γι’ αυτήν τη γυναίκα, που εγώ δεν το δέχομαι έτσι κι αλλιώς για τους άλλους λόγους που είπα πιο πριν; Καμία. Είναι, λοιπόν, «μηχανάκι» αυτή η γυναίκα; Τη θεωρούμε πράγματι «μηχανάκι». Τώρα αρχίζει η σκέψη αν είναι από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ξέρουμε ότι γίνεται εισαγωγή τέτοιων γυναικών γι’ αυτό το πράγμα και σε χώρες της Ευρώπης.
Άρα, λοιπόν, δεν είναι μόνο ευαίσθητο το θέμα, αλλά έχει και μία ιδιαίτερη σημασία, γιατί μπορεί να είναι και συγγενικό πρόσωπο, να είναι και γνωστό πρόσωπο εκείνος που ρωτάει τη γνώμη σου αν μπορεί να κάνει αυτό το πράγμα. Πέρα, λοιπόν, του ότι δε λαμβάνονται εκείνα τα απαραίτητα μέτρα, τα οποία είναι αναγκαία για να λυθεί το πρόβλημα, είναι και το ότι αφήνονται περιθώρια να λειτουργήσει σε ευρύτερο πλαίσιο αυτό που εμείς λέμε «ιδιωτική πρωτοβουλία», η οποία δρα μέσα στα πλαίσια της ελεύθερης αγοράς με τη διακίνηση, όπως έχει πιστοποιηθεί και άλλες φορές και αφήνει μεγάλα περιθώρια στην εμπορευματοποίηση. Αυτό θα το δούμε και με την πάροδο του καιρού. Στην πραγματικότητα δεν λύνει και για τους λόγους πρόληψης που είπα πιο μπροστά, το θέμα αυτό. Θα κοστίζει τεράστια ποσά στους ανθρώπους που θέλουν να κάνουν αυτήν την προσπάθεια και κατά τη δική μας γνώμη αυτό θα επιβαρύνει πάλι τα λαϊκά εισοδήματα, γιατί το πρόβλημα δεν το έχει αυτός που έχει πολλά λεφτά, γιατί αυτός μπορεί να το λύσει με πολλούς τρόπους. Το πρόβλημα το έχουν τα λαϊκά εισοδήματα, τα οποία αντιμετωπίζουν και όλα τα υπόλοιπα προβλήματα της ακρίβειας, της ανεργίας κλπ.. Χρειαζόταν, λοιπόν, λίγη περισσότερη «ψυχούλα» και μεγαλύτερη αποφασιστικότητα.
Για όλους αυτούς τους λόγους που είπα, χωρίς να υπάρχει τίποτα το συγκεκριμένο εναντίον του Υπουργείου, γιατί εδώ είναι μία γενικότερη πολιτική, εμείς θα καταψηφίσουμε το νομοσχέδιο και ας ακουστεί από συναδέλφους ότι έπρεπε όλοι μαζί αυτό το τεράστιας σημασίας νομοσχέδιο να το ψηφίσουμε, όπως είπα χθες ότι ψηφίστηκε το νομοσχέδιο. το οποίο καταργεί όλες τις διακρίσεις και θα τις δούμε αυτές τις διακρίσεις.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Η Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ κ. Διαμαντοπούλου ζητά άδεια απουσίας στο εξωτερικό για μία ημέρα.
Η Βουλή εγκρίνει;
ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Η Βουλή ενέκρινε τη ζητηθείσα άδεια.
Το λόγο έχει ο κ. Λεβέντης ως ειδικός αγορητής του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς, έτερος γιατρός, αλλά νευροχειρούργος τώρα. Σήμερα θα περάσουν όλες οι ειδικότητες από το ιερό Βήμα της Βουλής.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΛΕΒΕΝΤΗΣ: Όλες οι ειδικότητες έχουν και παρουσία και ρόλο.
Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, υπάρχει μία ραγδαία ανάπτυξη της επιστήμης της ιατρικής τα τελευταία χρόνια, που είναι πολυεπίπεδη: Νέα φάρμακα, νέες τεχνολογίες, νέες ιατρικές τεχνικές έχουν βελτιώσει πάρα πολύ τομείς που θεωρούντο απροσπέλαστοι παλαιότερα, έχουν βελτιώσει γενικά την ποιότητα της ζωής από πλευράς ιατρικής, θα λέγαμε -γιατί άλλες ποιότητες ζωής έχουν άλλα προβλήματα να αντιμετωπίσουν- και επίσης αντιμετωπίζουν αποτελεσματικότερα την αρρώστια. Έχει παραταθεί ο μέσος όρος ζωής. Μάλιστα, η χώρα μας είναι από τις πιο προνομιούχες σ’ αυτόν τον τομέα. Αν λάβουμε υπόψη μας ότι έχουμε και ένα θαυμάσιο κλίμα, τότε έχουμε ελπίδες να βελτιωθούν ακόμα περισσότερο οι όροι.
Όμως, ενώ έχουμε αυτήν την αύξηση του μέσου όρου ζωής μ’ αυτήν τη βελτίωση γενικά στον τομέα της ιατρικής και ενώ έχει υπερδιπλασιαστεί ο μέσος όρος ζωής σε σχέση μ’ αυτόν που υπήρχε πριν από εκατό χρόνια, απεναντίας έχουμε μία μείωση της γεννητικότητας.
Έχουμε μια υπογεννητικότητα που είναι ανησυχητική, γιατί έχουμε φθάσει τώρα να έχουμε εκατόν πέντε χιλιάδες θανάτους κατά μέσο όρο το χρόνο και εκατό χιλιάδες γεννήσεις. Και εδώ, ευτυχώς, που υπάρχουν και οι μετανάστες, οι οποίοι βοηθούν σημαντικά σε αυτόν τον τομέα.
Στη χώρα μας, λοιπόν, η υπογεννητικότητα είναι από τις υψηλότερες στην Ευρωπαϊκή Ένωση και έχει διπλασιαστεί σχεδόν η υπογονιμότητα των ζευγαριών. Βέβαια αυτό σε σχέση με πριν από πενήντα ή και περισσότερα χρόνια έχει υποδιπλασιαστεί. Αυτό, όμως, έχει σχέση και με το ότι οι προσπάθειες που κάνουν τα ζευγάρια για να κάνουν παιδιά τώρα αρχίζουν σε μεγαλύτερη ηλικία και ως ένα βαθμό παίζει και αυτό το ρόλο του. Η υπογεννητικότητα, όμως, δεν οφείλεται μόνο σε ιατρικούς λόγους. Υπάρχουν πολλοί άλλοι που είναι κοινωνικοί, οικονομικοί, επαγγελματικοί. Είναι γενικά η αλλαγή του τρόπου ζωής, η αστικοποίηση και ο εγκλωβισμός των ανθρώπων στις πολυκατοικίες και στα διαμερίσματα, η ενασχόληση των νέων με τις σπουδές τους και η αγωνιώδης προσπάθεια για την εξεύρεση εργασίας. Και ξέρουμε ότι είναι πάνω από το 30% το ποσοστό της ανεργίας στους νέους, ακόμα σε αυτούς που έχουν πολλά πτυχία.
Επίσης ένας σημαντικός λόγος είναι και η χειραφέτηση της γυναίκας που διεκδικεί -και δικαιωματικά- την αναβάθμιση του ρόλου της, την αναγνώρισή της στον κοινωνικό στίβο.
Υπάρχει ακόμα η χαλάρωση των δεσμών της οικογένειας, που δεν είναι πια διαθέσιμοι η γιαγιά και ο παππούς, οι αδελφές, οι θείες κλπ., όπως παλαιότερα, η αλλαγή των οικογενειακών προτύπων και όλα αυτά μέσα σ΄ έναν ανταγωνιστικό κόσμο και μέσα σε μια άχαρη πόλη, όπου δεν υπάρχει χώρος για τα παιδιά. Δυστυχώς, δεν υπάρχει χώρος μέσα στις πολυκατοικίες και στα διαμερίσματα, δεν υπάρχει η ευκολία να βρουν τα παιδιά τα άλλα παιδιά, δεν υπάρχει μια πιθαμή χώμα, η παραδοσιακή αλάνα. Όλα αυτά είναι ανασταλτικοί παράγοντες. Αλλά και όταν ακόμα γεννηθούν τα παιδιά, θα πρέπει να υπάρχουν οι παιδικοί σταθμοί κοντά στην κατοικία τους, ώστε να μην ταξιδεύουν μέσα στους δρόμους αυτής της άχαρης, πολυάνθρωπης και απωθητικής πόλης. Όλα αυτά αναστέλλουν οπωσδήποτε τις δυνατότητες για να γεννηθούν παιδιά.
Το νομοσχέδιο που συζητούμε σήμερα, κύριοι συνάδελφοι, έρχεται να επιλύσει μία σειρά από κενά που υπάρχουν στη νομοθεσία μας, σ΄ έναν εξαιρετικά ευαίσθητο τομέα που έχει σχέση με την ανθρώπινη ζωή, τη διαιώνισή της που βέβαια είναι σύμφυτο με μια σειρά από κοινωνικά, ηθικά, πολιτικά, οικονομικά και ψυχολογικά προβλήματα. Σε ορισμένα από αυτά τα προβλήματα δίνει λύσεις, σε άλλα δίνει μερικές λύσεις και σε άλλα όχι κατά την άποψή μας.
Κατ’ αρχήν θα ήθελα εγώ να πω ότι αξίζουν συγχαρητήρια σε αυτούς που επεξεργάστηκαν το νομοσχέδιο, διότι σπάνια βλέπουμε να έρχεται στη Βουλή ένα τόσο επιστημονικά επεξεργασμένο και συγκροτημένο νομοσχέδιο. Και δίνει υπεύθυνες πληροφορίες όχι μόνο για τους αδαείς, αλλά και για τους ειδικούς σε ένα ευρύ φάσμα που έχει σχέση με την τεχνικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Είναι ένας τομέας που στα τελευταία χρόνια καταγράφεται μια αλματώδη πρόοδο τόσο διεθνώς όσο και στη χώρα μας. Προσπαθεί να θέσει κανόνες και να κωδικοποιήσει τις πρακτικές που θα επιτρέψουν να αποκτήσουν παιδιά τα ζευγάρια και τα άτομα που δεν μπορούν να το πετύχουν αυτό με τις συνηθισμένες διαδικασίες αναπαραγωγής.
Φιλοδοξία του νομοσχεδίου είναι όχι μόνο να δώσει τη χαρά της γέννησης παιδιών σε γονείς που το επιθυμούν και δεν μπορούν, αλλά και να βοηθήσει κατά έναν τρόπο στην επίλυση του δημογραφικού προβλήματος.
Βέβαια η φιλοδοξία ως προς το πρώτο σκέλος είναι αξιέπαινη, αλλά ως προς το δεύτερο, την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος, νομίζω ότι δεν μπορούμε να προχωρήσουμε πέρα από ένα όριο. Είναι πολύ μικρή η συμβολή που μπορεί να έχει σε αυτόν τον τομέα.
Και βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η επίλυση του δημογραφικού εναπόκειται στο να γίνουν τα πολλά παιδιά με τις φυσιολογικές διαδικασίες, που έχει θεσπίσει η φύση. Προφανώς δεν είναι μέσα ούτε στις φιλοδοξίες, αλλά ούτε και στις δυνατότητες του νομοσχεδίου να δώσει απαντήσεις σε αυτά τα θέματα, να λυθεί το δημογραφικό πρόβλημα.
Εμείς επικροτούμε την προσπάθεια να διευκολυνθούν με όλους τους τρόπους όσοι επιδιώκουν την απόκτηση παιδιών όχι μόνο με την τεχνητώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, αλλά και με τις φυσιολογικές διαδικασίες. Βέβαια μπαίνει ένα πρωταρχικό πρόβλημα. Θα πρέπει να είναι καθοριστικό το συμφέρον και το μέλλον του παιδιού. Αλλά βέβαια και σε αυτές τις διαδικασίες σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να κινδυνεύσει η υγεία της μητέρας. Πρέπει κατ’ αρχήν να γίνεται ο προγεννητικός έλεγχος, ο αποκλεισμός των γενετικώς κληρονομουμένων παθήσεων, η επιλογή του καλύτερου δυνατού γενετικού υλικού, λήψη υπό άριστες συνθήκες, διατήρηση και διαφύλαξη του υλικού υπό τις καλύτερες προϋποθέσεις και βέβαια οι όλες λειτουργίες θα πρέπει να γίνουν με τον άριστο τρόπο. Προς αυτήν την κατεύθυνση, ασφαλώς, το νομοσχέδιο προσπαθεί να βοηθήσει, αλλά δεν μπορεί όλα να τα αντιμετωπίσει. Για μας, όμως, έχει ένα σοβαρότατο πρόβλημα το νομοσχέδιο και γι’ αυτό είμαστε επιφυλακτικοί από την αρχή και δεν θα μπορέσουμε να το ψηφίσουμε επί της αρχής. Και αυτό είναι ότι εισάγει την αποδοχή όχι απλώς της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, της οικονομίας της αγοράς και του κέρδους στο χώρο της υγείας, αλλά σε αυτόν τον ευαίσθητο τομέα, όπου υπάρχει προοπτική, για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις να κερδίσουν τεράστια ποσά. Ήδη έχουν αναπτύξει σε αυτόν τον τομέα εξαιρετική δραστηριότητα και ασφαλώς με αυτό το νομοσχέδιο θα μπορέσουν να την επεκτείνουν ακόμα περισσότερο. Αλλά όταν βλέπουμε ότι θα μπορούν αυτές τις τράπεζες και τις μονάδες κρυοσυντήρησης να τις έχουν όχι μόνο νοσοκομεία, αλλά ιδιωτικές κλινικές και διάφοροι άλλοι φορείς, οι οποίοι δεν προσδιορίζονται ποίοι είναι, που θα κατοικοεδρεύουν, σε ποιους θα ανήκουν, ποιος θα τις διαχειρίζεται, ποιος θα επωφελείται, πώς θα μπορούν να ελέγχονται αποτελεσματικά; Εδώ, λοιπόν, δεν απαντά το νομοσχέδιο και αφήνει πάρα πολλά κενά, τα οποία δίνουν όχι μόνο περιθώρια σε μια μεγάλη οικονομική εκμετάλλευση, αλλά δεν εξασφαλίζουν, κατά την άποψή μας, και τις επιστημονικές προϋποθέσεις που απαιτούνται σε μια τέτοια διαδικασία.
Αυτήν τη στιγμή θα μπορεί να δημιουργηθεί ένα ιατρείο στο ισόγειο της οποιασδήποτε πολυκατοικίας και εφόσον έχει ένα μαιευτήρα, ένα βιολόγο, έναν αναισθησιολόγο και μια αδελφή που έχουν μια διετή προϋπηρεσία, θα μπορούν να επιδοθούν σε όλες αυτές τις διαδικασίες της τεχνητώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Έτυχε ένα σύμβαμα εκεί πέρα: Θα πρέπει, λέει, να είναι συμβεβλημένη με νοσοκομεία και κλινικές, που θα πρέπει να είναι σε εύλογη απόσταση. Και ξέρουμε, αναφέρθηκε και ο κ. Κοσιώνης και άλλοι συνάδελφοι, το συζητήσαμε και στην επιτροπή, αυτή η εύλογη απόσταση πόση μπορεί να είναι. Ένα χιλιόμετρο μπορεί να είναι μια οδύσσεια που να κρατήσει πάνω από μια και δύο ώρες. Αν έχει μια μεγάλη αιμορραγία η γυναίκα, τι γίνεται σε αυτήν την περίπτωση; Ας αφήσουμε ότι θα προβλέπεται εκεί να υπάρχουν τα ασανσέρ, να υπάρχουν τα ασθενοφόρα διαθέσιμα και όλα τα συναφή, που ασφαλώς αυτά δεν εξασφαλίζονται.
Για μας είναι εξαιρετικά παρακινδυνευμένο και εξαιρετικά επικίνδυνο κάτι τέτοιο, και γι’ αυτό και μόνο θα μπορούσε κανείς να καταψηφίσει το νομοσχέδιο. Δεν μπορεί να γίνονται τέτοιες προσπάθειες σε άλλους χώρους, εκτός από οργανωμένα κέντρα, δημόσια νοσοκομεία, κλινικές που να εξασφαλίζουν όλες τις προϋποθέσεις και να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν όποιο σύμβαμα χρειαστεί, εκεί επί τόπου, γιατί μπορεί πολλές φορές οι εξελίξεις εκεί να είναι ραγδαίες και να χαθούν άνθρωποι. Και έχουν χαθεί, δυστυχώς, και στο παρελθόν άνθρωποι.
Υπάρχει και ένα άλλο κεφάλαιο, τα ζευγάρια που θέλουν να αποκτήσουν παιδί, που έκαναν διάφορες απόπειρες και που δεν μπόρεσαν να αποκτήσουν και αρχίζουν αυτές τις προσπάθειες με την τεχνητώς υποβοηθούμενη παραγωγή. Πόσες προσπάθειες θα κάνουν; Ποιος θα τις κάνει αυτές τις προσπάθειες; Ποιος θα τους κατευθύνει; Ξέρετε την ευαισθησία που υπάρχει και πόσο εύκολα είναι επιρρεπείς σε εκμετάλλευση αυτοί οι άνθρωποι. Εδώ πάλι η άκριτη και ανεξέλεγκτη εισδοχή της ιδιωτικής πρωτοβουλίας μπορεί να οδηγήσει σε πολύ επικίνδυνες ατραπούς, γιατί θα μπορεί να παροτρύνει κάποιος αυτούς τους ανθρώπους να επιμένουν, με την προσδοκία του οικονομικού οφέλους. Θα παροτρύνονται, λοιπόν, μέχρι δεν ξέρω για πόσο. Και αυτό αυξάνει και τους κινδύνους, αλλά αυξάνει και την οικονομική τους εκμετάλλευση.
Υπάρχει και κάτι άλλο. Αυτά τα μηχανήματα, οι τράπεζες που θα διατηρούν το γενετικό υλικό μπορεί να παρουσιάσουν μια βλάβη κάποια στιγμή, μπορεί να υπάρξει κάποια πολύωρη διακοπή ρεύματος της ΔΕΗ. Αυτό το γενετικό υλικό ποιος θα το ελέγξει μετά; Θα πει η ιδιωτική τράπεζα ότι είχε αυτό το πρόβλημα τόσες ώρες και σταμάτησε το ρεύμα και από τους -150 C μπορεί να ανέβηκε στους -50 C ή στους -20 C και λιγότερο και μπορεί να καταστράφηκαν όλα αυτά τα γενετικά υλικά; Και πρέπει να πούμε εδώ ότι το μόνο βιολογικό υλικό που αυτήν τη στιγμή είναι σε ευρεία χρήση, το αίμα, είναι καθαρά στην αρμοδιότητα του κράτους και πολύ σωστά. Σαν παλιότερος γιατρός έχω ζήσει το πρόβλημα των ιδιωτικών τραπεζών αίματος και τα τόσα και τόσα συμβάματα και τα τόσα και τόσα θύματα που είχε προκαλέσει αυτή η κατάσταση.
Είμαστε, λοιπόν, πάρα πολύ επιφυλακτικοί πάνω σε αυτόν τον τομέα, γιατί το θεωρούμε εξαιρετικά παρακινδυνευμένο αν δεν υπάρχει ο πλήρης, αποτελεσματικός, συστηματικός και συνεχής έλεγχος και αυτό δεν πιστεύουμε ότι μπορεί να γίνει σε αυτούς τους «διάφορους άλλους ιδιωτικούς φορείς». Ζούμε άλλωστε στην Ελλάδα, κύριε Υπουργέ, και το ξέρετε πολύ καλά πόσο εύκολο είναι να παρεκκλίνουν όλοι και πόσο οι ελεγκτικοί μηχανισμοί της πολιτείας ολιγωρούν, ανεπαρκούν, δεν έχουν προσωπικό ή έχουν άλλους λόγους και δεν κάνουν αυτόν τον έλεγχο που θα έπρεπε να υπάρχει.
Υπάρχει ένα λεπτό θέμα με τα προσωπικά δεδομένα, που βέβαια υπάρχουν και για τους δημόσιους φορείς, αλλά και για τους ιδιωτικούς και νομίζω ότι είναι ακόμα μεγαλύτερο το πρόβλημα με τους ιδιωτικούς φορείς και αυτό είναι ένα σοβαρό στοιχείο που πρέπει να το λάβουμε υπόψη μας.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε επίσης τους κινδύνους γενετικών ανωμαλιών που υπάρχουν όσο προχωράει η ηλικία της μητέρας και όσο αυξάνονται οι προσπάθειες. Είναι απαραίτητο να πάρουν περισσότερα φάρμακα όσο προχωράνε στην ηλικία και γι’ αυτό εγώ φοβάμαι το πεντηκοστό έτος της ηλικίας, που είπαμε. Και αυτό, κύριε Υπουργέ, γιατί έχουν, δυστυχώς, πολλά τα μάτια μας και χωρίς να θέλω να κινδυνολογήσω φοβάμαι ότι αυτή η ηλικία μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα. Και ελέχθη εδώ στην επιτροπή από τους ειδικούς ότι τα συμβάματα με την τεχνητώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή είναι δύο, τρεις και τέσσερις φορές περισσότερα. Αυτό είναι ένα στοιχείο που πρέπει να ληφθεί σοβαρότατα υπόψη.
Θέλω να πω και κάτι άλλο για την παρένθετη μητέρα. Είναι ένα σοβαρότατο πρόβλημα. Προσωπικά πρέπει να πω ότι φοβάμαι όλη αυτήν τη διαδικασία. Έχουμε μία νέα γυναίκα, η οποία προτίθεται να φιλοξενήσει το παιδί κάποιων άλλων με όλους τους κινδύνους που συνεπάγεται η εγκυμοσύνη, μικρούς -μπορεί να πείτε- αλλά υπαρκτούς. Οπωσδήποτε συνδέεται με το κύημα. Είναι το δικό της παιδί πια. Το κυοφόρησε και το γέννησε το παιδί αυτό. Πώς θα την αποστερήσουμε από το δικαίωμα, αν θελήσει να το διεκδικήσει και αν -ο μη γένοιτο- συμβεί κάτι και δεν έχει τη δυνατότητα να αποκτήσει άλλο δικό της παιδί αύριο;
Θα δημιουργηθούν σοβαρότατα κοινωνικά, ηθικά, νομικά και άλλα προβλήματα, που πρέπει πολύ καλά να σκεφτούμε.
Βέβαια δεν πιστεύω ότι η παρένθετη μητέρα θα υπάρξει χωρίς ανταλλάγματα. Όσοι «παροικούν την Ιερουσαλήμ» γνωρίζουν ότι δεν είναι εύκολο να γίνει διαφορετικά.
Τέλος, όσον αφορά στην ασφαλιστική κάλυψη, το κόστος όλων αυτών των διαδικασιών είναι υψηλό. Αναφέρεται στο νομοσχέδιο να αναλάβουν το κόστος τα ασφαλιστικά ταμεία. Προφανώς θα πρέπει να εξασφαλιστεί και οικονομικά η δυνατότητα σε όλα τα ζευγάρια που επιθυμούν και έχουν τις προϋποθέσεις να αποκτήσουν με αυτόν τον τρόπο παιδί.
Όμως, τα ασφαλιστικά ταμεία έχουν ήδη «γονατίσει». Αυτές οι διαδικασίες ξέρουμε ότι είναι πολύ δαπανηρές. Εάν δεν αυξήσουμε τις δημόσιες δαπάνες για την υγεία, δηλαδή να πούμε ότι στον προϋπολογισμό προβλέπουμε 0,5% ή όσο κριθεί απαραίτητο για αυτήν την προσπάθεια, τότε τα ασφαλιστικά ταμεία δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν, θα βρουν διάφορες προφάσεις για να αποφύγουν το σκόπελο και υποχρεωτικά οι ενδιαφερόμενοι θα καταφύγουν στη ιδιωτική πρωτοβουλία και θα καταβάλουν πανάκριβα, «γονατίζοντας» οικονομικά.
Εμείς επικροτούμε το γεγονός ότι το νομοσχέδιο προσπαθεί να δώσει λύσεις, αλλά με το ότι εισάγει με αυτόν τον τρόπο την ιδιωτική πρωτοβουλία και την αφήνει να «αλωνίζει» σ΄ ένα χώρο που της είναι οικείος, διαφωνούμε και για το λόγο αυτό επί της αρχής καταψηφίζουμε το νομοσχέδιο.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ο Υπουργός κ. Κακλαμάνης έχει το λόγο, για να κάνει μια σύντομη παρέμβαση.
ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ (Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το νομοσχέδιο είναι από αυτά που ο Υπουργός δεν χρειάζεται να μιλήσει, παρά μόνο για να ευχαριστήσει όλους τους εισηγητές, της Πλειοψηφίας, της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και των δύο κομμάτων της Αριστεράς, και όλους τους συναδέλφους, που και στην επιτροπή και εδώ σήμερα με τις παρατηρήσεις τους έκαναν καλύτερο το νομοσχέδιο.
Η παρέμβαση γίνεται μόνο για να διευκρινίσω δυο-τρία πράγματα που άκουσα ήδη από τους εισηγητές. Θέλω να ξεκινήσω από τον τελευταίο εισηγητή, τον κ. Λεβέντη. Άκουσα το πολιτικό σκεπτικό με βάση το οποίο το κόμμα του δεν ψηφίζει το νομοσχέδιο επί της αρχής.
Κύριε Λεβέντη, σαφέστατα θα μπορούσαμε, γιατί, όπως ξέρετε, δεν υπάρχει η αρχή της επικουρικότητας στο χώρο της υγείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να πούμε ότι απαγορεύουμε τους ιδιωτικούς φορείς. Γνωρίζετε, όμως –αν θυμάμαι καλά, το κόμμα σας είναι υπέρ της ένταξης της Ελλάδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το Κομμουνιστικό Κόμμα έχει μια άλλη θεώρηση, την οποία δεν αποδέχομαι, αλλά τη σέβομαι- ότι αυτό δεν αποκλείει να έρθει κάποιος Γάλλος και να κάνει ιδιωτικό φορέα στην Ελλάδα. Η Ελλάδα δεν μπορεί να του το απαγορεύσει, γιατί εάν του το απαγορεύσει, τότε θα προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και θα κερδίσει την υπόθεση.
Υποθέτω, λοιπόν, ότι μάλλον σας διέφυγε αυτό, γιατί δεν θέλω να πιστέψω ότι είστε υπέρ του να απαγορεύουμε στους Έλληνες γιατρούς να κάνουν στον ιδιωτικό τομέα τέτοιο κέντρο κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις, αλλά να μπορούν να έρχονται και να το κάνουν οι Γάλλοι, οι Άγγλοι και οι Γερμανοί.
Αυτό για να είμαστε ξεκάθαροι όταν λέμε κάτι και να μη δίνουμε λάθος μήνυμα προς τα έξω. Φιλοσοφικά και συναισθηματικά ίσως να συμφωνώ με την άποψή σας, αλλά πρακτικά δεν γίνεται. Άρα το πολιτικό σκεπτικό βάσει του οποίου καταψηφίζετε επί της αρχής το νομοσχέδιο, θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι δεν είναι σωστό.
Δεύτερον, με όσα υποστήριξε ο κ. Λιντζέρης, όπως είπα και στην επιτροπή συμφωνώ με τα περισσότερα, όπως το κάνω και σήμερα, πλην, όμως, στο άρθρο 29 δεν ήταν δυνατόν το προεδρικό διάταγμα να μην το υπογράψει ο Υπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Εκείνος θα πληρώσει, ως αρμόδιος Υπουργός, δεν θα τα πληρώσει το Υπουργείο Υγείας. Εγώ θα το συνυπογράψω σε ό,τι αφορά στο επιστημονικό του κομμάτι, αλλά είναι δυνατόν να μου λέτε ότι παραπέμπω σε καλένδες και σε άλλον Υπουργό; Αυτός είναι ο αρμόδιος Υπουργός. Μάλλον ήταν εκ παραδρομής αυτό που είπατε.
Επίσης, δεν παραπέμπουμε σε καλένδες το χρονοδιάγραμμα. Είναι σαφέστατο. Σε τέσσερις μήνες το αργότερο επικυρώνει η Βουλή την εισήγηση του Υπουργού για την αρχή, το πολύ σε τρεις μήνες, διάστημα που βάλαμε για λόγους γραφειοκρατικούς, γιατί μόλις περάσει από τη Βουλή αρχίζει η λειτουργία, και εντός δώδεκα μηνών το αργότερο, πρέπει να έχει βγει το προεδρικό διάταγμα. Σε καλένδες, επομένως, δεν παραπέμπεται. Εάν υποστηρίζετε ότι δώδεκα μήνες είναι πολλοί, ενδεχομένως να είναι, αλλά δεν παραπέμπεται σε καλένδες.
Η τρίτη διευκρίνιση που θέλω να κάνω, αφορά σε αυτό που είπε ο κ. Κοσιώνης, δηλαδή γιατί δεν βάλαμε μέσα το δημόσιο τομέα υποχρεωτικά σε όλα τα περιφερειακά. Μα, ήδη ισχύει αυτό στα περισσότερα περιφερειακά. Στην Πάτρα υπάρχει ένα πρόβλημα –το ξέρετε καλύτερα εσείς- στην Αλεξανδρούπολη δεν λειτουργούσε, αλλά εδώ και ένα -ενάμιση μήνα έχει μπει σε λειτουργία και ετοιμάζεται και στο «Αρεταίειο». Στα Γιάννενα υπάρχει, στη Θεσσαλονίκη υπάρχει, στο «Αρεταίειο» ετοιμάζεται, στο «Αλεξάνδρα» υπάρχει, στο «Έλενα» υπάρχει, στην Κρήτη υπάρχει, γι’ αυτό και δεν θεωρήθηκε υποχρεωτικό να μπει η δέσμευση που λέτε. Είτε λειτουργούν, είτε για τρία που δεν λειτουργούν είναι σε εξέλιξη η δημιουργία τους.
Ένα τελευταίο σχόλιο αφορά την παρένθετη μήτρα. Εγώ ασπάζομαι, γιατί δεν είναι μόνο δικές σας οι παρατηρήσεις, αλλά και συναδέλφων της Πλειοψηφίας, που τις διατύπωσαν στην επιτροπή, τους ενδοιασμούς σας, αλλά θέλω να υπενθυμίσω ότι με το ν.3089 το θέμα της παρένθετης μήτρας έχει νομοθετηθεί και έχει τελειώσει. Εμείς απλά εδώ βάζουμε κάποιες επιπλέον προϋποθέσεις, όπως για παράδειγμα, την ψυχολογική υποστήριξη, ως είχαμε υποχρέωση να κάνουμε. Δεν είναι ότι εμείς θεσμοθετούμε την παρένθετη μήτρα. Η παρένθετη μήτρα είχε θεσμοθετηθεί στο ν. 3089, στο δικό σας νόμο.
Ήθελα να διευκρινίσω αυτά τα ζητήματα, για τα οποία μάλλον εκ παραδρομής δεν έγιναν κατανοητά.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Εισερχόμαστε στον κατάλογο των ομιλητών Βουλευτών. Επειδή είναι εγγεγραμμένοι δεκαεννέα συνάδελφοι και θα αργήσει να τελειώσει η συνεδρίαση, παράκληση να τηρηθεί ο χρόνος για να μην υποχρεούται το Προεδρείο να σας διακόπτει.
Το λόγο έχει ο κ. Μπούγας Ιωάννης.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΠΟΥΓΑΣ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι γνωστό ότι στη χώρα μας το γενικό πλαίσιο εφαρμογής μεθόδων ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής καθορίστηκε για πρώτη φορά με το ν.3089/2002. Με το νόμο αυτό ρυθμίστηκαν οι γενικοί όροι εφαρμογής των μεθόδων ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, ζητήματα μεταθανάτιας γονιμοποίησης, παρένθετης μητρότητας και διάθεσης του πλεονάζοντος γενετικού υλικού.
Από τη μελέτη των σύγχρονων αυτών θεμάτων, τα οποία για πρώτη φορά τέθηκαν στην ελληνική έννομη τάξη με το ν.3089/2002, προκύπτουν συμπεράσματα και προβληματισμοί. Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι η γενετική τεχνολογία έχει κάνει τόση πρόοδο σήμερα, ώστε όλα να είναι στον τομέα αυτό δυνατά. Ταυτόχρονα, όμως, προκύπτει και ο προβληματισμός εάν όλα είναι ωφέλιμα.
Επίσης, ως συμπέρασμα προκύπτει ότι για την τεχνική γονιμοποίηση εκφράζονται μεν ποικίλες και αλληλοσυγκρουόμενες απόψεις, όμως η πλειοψηφία της κοινής γνώμης πρόσκειται ευμενέστερα προς αυτήν, έναντι άλλων ζητημάτων βιοτεχνολογίας. Αυτό προφανώς συμβαίνει, επειδή χρησιμοποιούνται στον τομέα αυτό τα μέσα της επιστήμης για να έρθει στον κόσμο μια νέα ανθρώπινη ύπαρξη.
Πέρα, όμως, από τη θετική αυτή αντιμετώπιση οι προεκτάσεις και οι ενδεχόμενες κοινωνικές παρενέργειες του θέματος, μας υποχρεώνουν να επισημάνουμε, με την ευκαιρία και της συζήτησης του παρόντος σχεδίου νόμου, κατά τρόπο επιγραμματικό, ορισμένα θέματα που δημιουργούν προβληματισμό στην ελληνική κοινωνία, όπως τα εξής:
Πρώτον, το γεγονός ότι παρά τη γενική απαγόρευση επιλογής φύλου, αυτή ως εξαίρεση επιτρέπεται, προκειμένου να αποφευχθεί σοβαρή κληρονομική νόσος, που συνδέεται με το φύλο.
Δεύτερον, με τη δυνατότητα μεταθανάτιας γονιμοποίησης και κρυοσυντήρησης του γενετικού υλικού, θα γεννηθεί ένα παιδί αναγκαστικά ορφανό με όλα όσα αυτό το γεγονός συνεπάγεται.
Ένα άλλο σημαντικό πρόβλημα αποτελεί και η παρεχόμενη δυνατότητα ετερόλογης γονιμοποίησης. Πρόκειται, δηλαδή, για την περίπτωση όπου για την τεχνητή γονιμοποίηση χρησιμοποιείται όχι το σπέρμα του συζύγου ή του συντρόφου, αλλά τρίτου προσώπου. Στις περιπτώσεις αυτές επιδιώκεται να διατηρείται η ανωνυμία του δότη, για να διασφαλίζεται η συνοχή της οικογένειας που κατέφυγε στη λύση αυτή.
Εάν, όμως, προκύψει πρόβλημα υγείας του τέκνου και πρέπει να γίνουν γνωστές πληροφορίες για την αντιμετώπιση του ιατρικού προβλήματος, που αφορούν τον τρίτο δότη, το παιδί θα ανακαλύψει ότι έχει προκύψει από σπέρμα δότη που ουδέποτε γνώρισε ούτε υπάρχει πιθανότητα να γνωρίσει. Ακόμα και αν το θελήσει το τέκνο, δεν μπορεί να αναζητήσει την αληθινή ταυτότητα του δότη, αφού οι ιατρικές πληροφορίες που τον αφορούν, τηρούνται σε αρχείο, χωρίς ένδειξη της ταυτότητάς του.
Τέλος, ένα άλλο ζήτημα που προκύπτει, είναι η αναγνώριση με τις διατάξεις περί τεχνητής γονιμοποίησης για πρώτη φορά στο ελληνικό δίκαιο, εννόμων συνεπειών στην ελεύθερη συμβίωση, κατά τρόπο μάλιστα αποσπασματικό, που ενδέχεται να προκαλεί σοβαρά και δυσχερή ζητήματα απόδειξης.
Ασφαλώς τα θέματα αυτά τα οποία επιγραμματικά ανέφερα, ζητήματα βιοηθικής περισσότερο, αντιμετωπίστηκαν κατά τη συζήτηση του ν.3089/2002 και στην παρούσα συζήτηση περιοριζόμαστε απλώς να εκφράσουμε τον προβληματισμό μας. Πλην, όμως, κατά την άποψή μου, τα ζητήματα αυτά αντιμετωπίστηκαν κατά τρόπο πλημμελή. Και οι εισηγητικές ρυθμίσεις του ν. 3089/20002 δεν ανταποκρίνονται και δεν εναρμονίζονται προς τις ηθικές αρχές και τις κοινωνικές αξίες του μέσου Έλληνα πολίτη. Κατά την άποψή μου η βοήθεια της επιστήμης έπρεπε να θεσμοθετείται για τους συζύγους που αδυνατούν με φυσικό τρόπο να αποκτήσουν τέκνο, ώστε να μην αλλοιώνεται η έννοια της οικογένειας και να μην καταστρατηγείται ο θεσμός του γάμου.
Το παρόν σχέδιο νόμου, όπως και παραπάνω αναφέρθηκε, έχει σκοπό να συμπληρώσει και να ρυθμίσει κατά τρόπο λεπτομερειακό το ισχύον καθεστώς για την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, ώστε να διαμορφωθεί ένα πλήρες, σύγχρονο νομοθετικό πλαίσιο για το κοινωνικά ευαίσθητο αυτό ζήτημα, που απασχολεί όλο και περισσότερους συνανθρώπους μας.
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις μέχρι σήμερα επιστημονικές εξελίξεις στο θέμα της τεχνητής γονιμοποίησης, το σχέδιο νόμου το οποίο συζητούμε, ορίζει τις μεθόδους της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και τις συναφείς τεχνικές και δίδει τους ορισμούς του ζυγωτού και του γονιμοποιημένου ωαρίου, αν και από κάθε άποψη αντί του όρου «γονιμοποιημένο ωάριο» πρέπει να χρησιμοποιείται ο όρος «έμβρυο». Πλην, όμως, χρησιμοποιείται και στο παρόν σχέδιο νόμου ο όρος αυτός, για να υπάρχει εναρμόνιση με την ορολογία του ν. 3089/2002.
Επιπλέον προσδιορίζεται η ηλικία μέχρι την οποία οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να προσφύγουν σε μεθόδους τεχνητής γονιμοποίησης και λαμβάνεται μέριμνα για την επαρκή ενημέρωση και τη λήψη έγγραφης συναίνεσης των ενδιαφερομένων που καταφεύγουν στη λύση αυτή.
Ρυθμίζεται, επίσης, ο αριθμός των ωαρίων και των γονιμοποιημένων ωαρίων, ώστε να επιτυγχάνεται ορθολογική σχέση μεταξύ της πιθανότητας επίτευξης εγκυμοσύνης και αποφυγής πολύδυμων κυήσεων.
Με πληρότητα, επίσης, ορίζονται τα σχετικά ζητήματα της κρυοσυντήρησης γενετικού υλικού, ζυγωτών και γονιμοποιημένων ωαρίων, σε ειδικές τράπεζες κρυοσυντήρησης και ρητώς καθορίζεται ποια είναι η τύχη του γενετικού υλικού, των ζυγωτών και των ωαρίων, σε περίπτωση διαφωνίας των ενδιαφερομένων ως προς τη χρησιμοποίησή τους, σε περίπτωση διαζυγίου, ακύρωσης του γάμου, διάστασης ή λύσης της ελεύθερης συμβίωσης.
Επίσης προβλέπει το υπό συζήτηση σχέδιο νόμου περιοριστικώς τις περιπτώσεις υπό τις οποίες δύναται να διενεργείται επιστημονική έρευνα που δεν οδηγεί σε εγκυμοσύνη, περιγράφει ενδεικτικώς τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες η αρχή χορηγεί άδεια διενέργειας της έρευνας, ενώ απαγορεύει τη χρησιμοποίηση γενετικού υλικού για την επίτευξη εγκυμοσύνης. Ομοίως προβλέπεται -με προϋπόθεση την προηγούμενη άδεια της αρχής- και η έρευνα που πρόκειται να οδηγήσει σε εγκυμοσύνη.
Σημαντική είναι η διάταξη του νομοσχεδίου, που αφορά την παρένθετη μητρότητα. Και προτείνω στο σημείο αυτό να υιοθετηθεί η πρόταση που διατύπωσε στην επιτροπή ο συνάδελφος, ο κ. Τσιάρας, δηλαδή η γυναίκα που πρόκειται να κυοφορήσει να είναι ήδη μητέρα.
Ιδιαίτερος λόγος πρέπει να γίνει για την υποχρέωση, που εισάγει το νομοσχέδιο, διακίνησης ανθρώπινου γενετικού υλικού υπό συνθήκες που εξασφαλίζουν την ιχνηλασιμότητα του υλικού από το δότη ως και το λήπτη και το αντίστροφο, όπως και για την τήρηση των στοιχείων σε ειδικό αρχείο.
Σημαντική επίσης καινοτομία του σχεδίου νόμου αποτελεί η σύσταση εθνικής ανεξάρτητης αρχής, στην οποία χορηγούνται αποφασιστικές εποπτικές, γνωμοδοτικές και ελεγκτικές αρμοδιότητες, ώστε να υφίσταται συνεχής παρακολούθηση όλων των σχετικών τεχνολογικών, ιατρικών, νομικών, κοινωνικών και βιοηθικών ζητημάτων, που έχουν να κάνουν με την εφαρμογή μεθόδων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το υπό συζήτηση νομοσχέδιο ρυθμίζει κατά τρόπο σαφή και πλήρη όλα τα σύγχρονα ζητήματα τα σχετικά με την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Το σημαντικότερο, όμως, κατά την άποψή μου, είναι ότι ως γνώμονα για τη λήψη των αποφάσεων, που αφορούν τα ευαίσθητα ζητήματα της τεχνητής γονιμοποίησης, καθώς και για την ερμηνεία των διατάξεών του, θέτει το παρόν νομοσχέδιο το συμφέρον του παιδιού που θα γεννηθεί.
Πρόκειται για μία αρχή που υφίσταται ήδη στο Οικογενειακό Δίκαιο και καθιερώνεται και από τις διατάξεις του παρόντος νομοσχεδίου ως γενική αρχή που πρέπει να διέπει όχι μόνο την ερμηνεία των διατάξεών του, αλλά και κάθε άλλου σχετικού νομοθετήματος.
Υπό τις επιφυλάξεις που διατύπωσα στην αρχή της ομιλίας μου και αναφέρονται προφανώς στο ηθικό υπόβαθρο του προηγούμενου νόμου, υπερψηφίζω το συζητούμενο νομοσχέδιο.
Σας ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστούμε τον κ. Μπούγα.
Το λόγο έχει ο κ. Κωνσταντίνος Γείτονας.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΕΙΤΟΝΑΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Από το Βήμα της Ολομέλειας και σε εσάς και σε όλους τους συναδέλφους εύχομαι Καλή Χρονιά.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το νομοσχέδιο που συζητούμε, συμπληρώνει και εξειδικεύει, κατά την άποψή μου, στο πεδίο της Ιατρικής το ν. 3089/2002. Είναι ο νόμος με τον οποίο καθορίστηκαν οι κανόνες προσφυγής στην ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και ρυθμίστηκαν οι έννομες σχέσεις που κατά συνέπεια δημιουργούνται. Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις βασίζονται στα πορίσματα σχετικής ομάδας εργασίας, που συνεστήθη το 2002 προς το σκοπό αυτό.
Ήθελα να πω ότι στη χώρα μας ευτυχώς –αυτό πιστεύω, αυτή είναι η εκτίμησή μου- κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση, όσον αφορά την αξιοποίηση των εξελίξεων στην Ιατρική και τη Γενετική και με μετρημένα βήματα. Προχωρήσαμε έγκαιρα μάλιστα σε νομοθετικές πρωτοβουλίες για τα θέματα της βιοηθικής που προκύπτουν.
Υπενθυμίζω τη σύσταση της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής στην αρχή με το ν.2519/1997 και μετά με το ν.2667/1998, -ώστε να υπαχθεί στον Πρωθυπουργό- την κύρωση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη βιοηθική ή βιοιατρική -είναι ο ν.2619/1998- και τη νέα παράγραφο 5 στο άρθρο 5 του Συντάγματος.
Πιστεύω ότι είναι κοινωνική αναγκαιότητα, συνταγματική υποχρέωση, αλλά θα έλεγα –λόγω και του δημογραφικού- και εθνική υποχρέωση να ρυθμίσουμε τα θέματα της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Πιστεύω, όμως, ότι καθώς νομοθετούμε για τόσο ευαίσθητα θέματα, που έχουν σχέση και αφορούν την αλυσίδα της ζωής, θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί, σχολαστικοί, θα έλεγα. Το γνωρίζετε καλύτερα, ιδιαίτερα οι ιατροί συνάδελφοι, ότι στην πορεία «από το γόνο μέχρι τον κλώνο» η σφαίρα της βιοηθικής είναι εκείνη η οποία μπορεί να δημιουργήσει την ατμόσφαιρα προστασίας της ίδιας της ζωής από τα θέματα που ανακύπτουν. Γι’ αυτό όλα αυτά τα θέματα δεν μπορούμε να τα βλέπουμε ούτε στενά ιατρικά ούτε μονοδιάστατα νομικά. Η θεώρηση πρέπει να συνεκτιμά όλες τις κοινωνικές και βιοηθικές παραμέτρους.
Γιατί τα λέω αυτά; Παρακαλώ να ανατρέξετε και στα Πρακτικά. Κατά τη συζήτηση του ν.3089 είχα ορισμένες επιφυλάξεις και ανησυχίες για δύο ζητήματα. Και θεωρώ, ακριβώς λόγω της σοβαρότητας του ζητήματος, υποχρέωσή μου να τις επαναλάβω.
Η πρώτη μου επιφύλαξη, ένσταση, ο πρώτος μου προβληματισμός, αν θέλετε, αφορά στη –δεν βρίσκω καταλληλότερη λέξη- «γονεοκεντρική» θεώρηση των ρυθμίσεων τόσο στην Ελλάδα όσο και στις άλλες χώρες, όπου έχουν γίνει σχετικές ρυθμίσεις. Και αυτό έχει ιδιαίτερα σημασία, όταν όλοι γνωρίζουμε πολύ καλά ότι ο αδύναμος κρίκος στην κοινωνικοβιολογική αλυσίδα είναι το παιδί. Αποφασίζουμε για λογαριασμό και ερήμην του παιδιού που θα γεννηθεί. Και από το άρθρο, όμως, 21 του Συντάγματος επιβάλλεται συνταγματικά η προστασία της παιδικής ηλικίας.
Χαρακτηριστικό επί παραδείγματι και στη συγκεκριμένη ρύθμιση είναι το ότι δεν προβλέπεται όριο ηλικίας για τον πατέρα. Είναι δυνατόν να πούμε ότι έχει στην ουσία γονείς ένα παιδί με μία μάνα πενήντα πέντε χρονών και έναν πατέρα ογδόντα ετών; Ιδιαίτερα δε στην ετερόλογη γονιμοποίηση, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να έχουμε τρόπον τινά «έκθετα» παιδιά, που ενώ φαίνονται «εξαγονεϊκά» -αν είναι τα ζευγάρια τρία, στην ετερόλογη μπορεί να συμβεί- τελικά μπορεί να είναι χωρίς κληρονομική ρίζα, συναισθηματικά μετέωρα και ψυχολογικά ανασφαλή.
Είναι ζητήματα, τα οποία θα πρέπει να τα σκεφτούμε και το Κοινοβούλιο είναι ο καλύτερος χώρος. Τα είχα πει αυτά και κατά τη συζήτηση του ν. 3089/2002.
Το δεύτερο θέμα αφορά την παρένθετη μητέρα, στην οποία αναφέρθηκε και ο κύριος Υπουργός στη σύντομη παρέμβασή του. Είχα και εγώ και έχω αυτές τις επιφυλάξεις. Στο δικό σας νόμο προστίθεται ότι απαιτείται μία ενδελεχής ψυχολογική αξιολόγησή της, είναι πράγματι ένα θετικό βήμα. Δεν νομίζω όμως -και το λέω για τους συναδέλφους- ότι είναι αρκετό. Γιατί το λέω; Δεν είναι δυνατόν το ελάχιστο που απαιτείται σήμερα για τις υιοθεσίες, επί παραδείγματι, να μην το προβλέπουμε και για την παρένθετη μητέρα και το περιβάλλον της. Δηλαδή τι εννοώ; Πλήρη κοινωνική έρευνα από ειδικούς επιστήμονες, κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους, που θα πιστοποιούν ότι οι μέλλοντες γονείς, αλλά και η παρένθετη μητέρα και το περιβάλλον όλων αυτών είναι προετοιμασμένο και διατεθειμένο να στηρίξει όλη αυτήν την προσπάθεια. Αλλιώς θα ανακύψουν προβλήματα. Και δεν αναφέρομαι στα νομικά ή τέτοιου είδους προβλήματα, όπως είχαν ανακύψει και έχουμε υπόψη μας γνωστές δίκες στην Αμερική. Αναφέρομαι σε καθαρά ψυχολογικά προβλήματα σε σχέση με το μεγάλωμα, την ανατροφή και ψυχοσωματική ισορροπία του παιδιού.
Τελειώνω με τρεις επισημάνσεις για τις συγκεκριμένες ρυθμίσεις.
Η πρώτη αφορά στην κάλυψη των δαπανών –αναφέρθηκαν και άλλοι συνάδελφοι- από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς. Αναφέρομαι στο άρθρο 28 του νομοσχεδίου.
Κύριε Υπουργέ, όταν πρωτοπαρουσιάστηκε το νομοσχέδιο, νομίζω ότι είχατε αφήσει να εννοηθεί ότι δεν καλύπτεται τίποτα σήμερα από τα ταμεία. Δεν ξέρω εάν ήταν έτσι ή εγώ επικοινωνιακά το αντιλήφθηκα έτσι. Αυτό ασφαλώς δεν είναι αλήθεια. Σήμερα τα ταμεία σε μεγαλύτερο ή σε μικρότερο βαθμό παρέχουν μία κάλυψη. Θα πρέπει όμως και σε αυτό να είμαστε προσεκτικοί. Εγώ δεν θέλω να χαϊδέψω αυτιά, γιατί το κόστος είναι πολύ μεγάλο και το βάρος που παίρνουν τα ταμεία, είναι πάρα πολύ μεγάλο. Η κάλυψη επομένως των δαπανών είναι ένα κρίσιμο θέμα, είναι ένα θέμα ουσίας.
Είδα τη γνώμη της ΟΚΕ, θα την είδατε και εσείς, κύριε Υπουργέ. Πιστεύω ότι έχει αξία, γιατί η ΟΚΕ αναφέρεται στην ανάγκη για επιμερισμό του κόστους μεταξύ ταμείων και κρατικού προϋπολογισμού. Αλλιώς μπορεί να γονατίσουν τα ταμεία από αυτήν την υπόθεση. Είναι μεγάλο το κόστος.
Η δεύτερη παρατήρησή μου έχει σχέση με το άρθρο 16, με τη δημιουργία, δηλαδή, των κέντρων ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Κύριε Υπουργέ, σας άκουσα. Απ’ ό,τι ήξερα, είναι δύο στην Αθήνα, στο Λεκανοπέδιο, που είναι δημόσια. Τώρα είπατε για ένα τρίτο στο Αρεταίιο.
ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ (Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Ετοιμάζεται.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΕΙΤΟΝΑΣ: Τα ιδιωτικά είναι σαράντα πέντε.
Εγώ νομίζω ότι θα έπρεπε να υπάρχει πρόβλεψη και στόχος να ενισχύσουμε τα δημόσια κέντρα, γιατί και το κόστος θα ήταν μειωμένο, αλλά και το επίπεδο φροντίδας καλύτερο.
Η τρίτη παρατήρησή μου αφορά τη σχέση της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής με τη νέα ανεξάρτητη αρχή που θεσμοθετείται.
Κύριε Υπουργέ, κάνετε μία ανεξάρτητη αρχή και συμφωνώ μ΄ αυτό. Είναι, όμως, θεσμοθετημένη η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής, η οποία υπάγεται στον Πρωθυπουργό και αυτό δεν το αλλάζετε και καλώς. Εγώ θα ήθελα μία καλύτερη σχέση για να αποφευχθούν εμπλοκές. Εγώ προτείνω να έχουμε οπωσδήποτε συμμετοχή ενός μέλους της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής, στην ανεξάρτητη αρχή για να υπάρχει μία πιο αρμονική σχέση.
ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ (Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Μία διασύνδεση δηλαδή.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΕΙΤΟΝΑΣ: Ναι, να υπάρχει μία διασύνδεση. Αναφέρομαι στο άρθρο 19. Θεωρώ, παρά τις επιφυλάξεις που διατύπωσα στον προηγούμενο νόμο, του 3089/2002 και έχω και τώρα, ότι η συγκεκριμένη νομοθετική πρωτοβουλία είναι και απαραίτητη και θετική. Πιστεύω δε ότι ο κύριος Υπουργός θα έχει «ευήκοον ους» σε ορισμένες προτάσεις που ακούγονται και που αποσκοπούν στη βελτίωση των διατάξεων και στη λειτουργικότητα του νόμου.
Θα παρακαλούσα τον κύριο Υπουργό στην απάντησή του, πέρα από τις μονάδες ιατρικής υποβοήθησης, επειδή έγινε πολύς λόγος αυτές τις μέρες, κύριε Υπουργέ, για τις ελλείψεις κρεβατιών στις ΜΕΘ, άκουσα και τον Υφυπουργό να μιλάει ότι εκατόν είκοσι κρεβάτια δεν λειτουργούν λόγω έλλειψης προσωπικού, να αναφερθεί σ’ αυτό το σοβαρότατο ζήτημα των μονάδων εντατικής θεραπείας. Να ενημερώσετε σήμερα το Σώμα με την ευκαιρία αυτή γι’ αυτό το θέμα που απασχολεί τον κόσμο.
Αυτές ήταν οι παρατηρήσεις μου. Πιστεύω ότι μέσα από ένα γόνιμο διάλογο μπορεί το νομοσχέδιο να βελτιωθεί. Γιατί μία τέτοια νέα πρωτοβουλία που έχει σχέση -όπως είπα- με την αλυσίδα της ζωής, θα πρέπει να μας βρίσκει όλους σύμφωνους, ώστε να μπορέσει να προχωρήσει και καλύτερα στην πράξη.
ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ (Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Θα κάνετε προτάσεις τώρα για τον πατέρα ή αύριο στα άρθρα;
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΕΙΤΟΝΑΣ: Θα το δούμε. Είπα να το σκεφτούμε λίγο. Στην υιοθεσία, όπως θα ξέρετε –εσείς τα ξέρετε πολύ καλύτερα, αλλά εγώ έχω και μία οικειότητα, ίσως δεν το ξέρουν πολλοί, γιατί η γυναίκα μου ήταν κοινωνική λειτουργός και δούλευε σ΄ αυτά- δεν υπάρχει περίπτωση να δώσουν παιδί για υιοθεσία σε γονείς πέρα από μία ορισμένη ηλικία.
Εδώ ενδεχομένως θα έχουμε παιδιά με πατέρες σε βαθύ γήρας. Δεν είναι σωστό για τα παιδιά.
Σας ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑΣΟΚ)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ο κ. Χωματάς έχει το λόγο.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΩΜΑΤΑΣ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, Χρόνια Πολλά, υγεία, χαρά και ευτυχία σε όλους σας!
Το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με το υπό ψήφιση νομοσχέδιο θέτει τους κανόνες και τις προϋποθέσεις για την τεχνητή γονιμοποίηση σε μία προσπάθεια να καλυφθεί το υφιστάμενο νομοθετικό κενό, το οποίο δημιουργούσε σοβαρά προβλήματα, πρακτικά και επιστημονικά. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πολλές φορές κατά το παρελθόν μας είχε εγκαλέσει για την έλλειψη αυτής της νομοθετικής πρωτοβουλίας. Με το παρόν σχέδιο νόμου τίθενται οι αναγκαίες βάσεις για την ομαλή και αξιόπιστη λειτουργία της μεθόδου της τεχνητής γονιμοποίησης και λαμβάνεται ιδιαίτερη μέριμνα για την προστασία της υγείας τόσο των ζευγαριών, όσο και των παιδιών που πρόκειται να γεννηθούν.
Αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι η αδυναμία αναπαραγωγής αποτελεί ένα ζήτημα μείζονος σημασίας με προεκτάσεις όχι μόνο κοινωνικές και ψυχολογικές, αλλά ακόμη και εθνικές, εάν αναλογιστούμε το οξύ δημογραφικό πρόβλημα που μαστίζει τη χώρα μας. Ο δείκτης γεννητικότητας βρίσκεται σήμερα κάτω από το όριο διατηρησιμότητας του πληθυσμού μας και η απειλή να μετατραπεί η πατρίδα μας σε μία κοινωνία γερόντων είναι πιο ορατή από ποτέ. Σήμερα ο δείκτης γεννητικότητας μετά βίας αγγίζει τα 1,4 παιδιά ανά γυναίκα, ενώ θα έπρεπε να βρίσκεται στο 2,1 έως 2,2 παιδιά ανά γυναίκα, για να συντηρηθεί ο πληθυσμός μας. Μάλιστα, η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία προβλέπει ότι μ΄ αυτόν το ρυθμό που πάμε, εάν δεν αυξηθεί ο δείκτης γεννητικότητας μέσα σε τριάντα χρόνια, ο ελληνικός πληθυσμός θα συρρικνωθεί στα επτά εκατομμύρια.
Το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, εκτιμώντας όχι μόνο την κοινωνική αλλά και την εθνική παράμετρο του προβλήματος, επιχειρεί να συμβάλει έμπρακτα στην αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας που μαστίζει τη χώρα μας, παρέχοντας την απαιτούμενη οικονομική συμπαράσταση στα υπογόνιμα ζευγάρια μέσω των ασφαλιστικών τους ταμείων, τα οποία αναγνώριζαν μεν την εν λόγω δαπάνη, αλλά σε πολύ μικρό ποσοστό. Μέχρι σήμερα, για ένα ζευγάρι που επιθυμούσε να ακολουθήσει αυτήν τη μέθοδο, το αποτέλεσμα ήταν να κινδυνεύει από οικονομικό στραγγαλισμό, δεδομένου ότι η πρώτη προσπάθεια τεχνητής γονιμοποίησης μπορούσε να αποτύχει και να χρειαστεί δεύτερη ή και τρίτη προσπάθεια. Εάν αναλογιστείτε ότι το κόστος για μία τέτοια προσπάθεια ανέρχεται στα 3.000 έως 5.000 ευρώ, αντιλαμβάνεσθε ότι για πολλές οικογένειες αυτό το οικονομικό βάρος θα ήταν δυσβάσταχτο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το ποσοστό των ζευγαριών αναπαραγωγικής ηλικίας, που παρουσιάζουν πρόβλημα γονιμότητας, ανέρχεται στο 15% περίπου. Με τα δεδομένα του ελληνικού πληθυσμού, αυτό σημαίνει ότι διακόσιες χιλιάδες ζευγάρια στην Ελλάδα έχουν πρόβλημα υπογεννητικότητας. Αυτό καθιστά άμεση προτεραιότητα την ουσιαστική συνδρομή της πολιτείας για αποτελεσματική και δραστική αντιμετώπιση του προβλήματος, το οποίο, λόγω του τεράστιου οικονομικού κόστους, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί απ’ όλους.
Είναι άξιο προσοχής ότι, παρά την απαιτούμενη οικονομική θυσία υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο στη χώρα μας γίνονται περίπου δεκατρείς χιλιάδες απόπειρες εξωσωματικής γονιμοποίησης. Το Υπουργείο, αναγνωρίζοντας την ανάγκη αυτή, όχι μόνο καθιερώνει την κάλυψη των εξόδων από τα ασφαλιστικά ταμεία, αλλά και μέσω ενός προγράμματος κοινωνικής πρόνοιας μεριμνά για τους οικονομικά αδύνατους και τους ανασφάλιστους πολίτες, οι οποίοι θα δικαιούνται στο εξής να καταφύγουν και αυτοί με ευνοϊκούς όρους στη λύση της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Είναι αλήθεια ότι η παρούσα νομοθετική πρωτοβουλία αποτελεί πραγματική πρόκληση τόσο σε νομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, δεδομένου ότι άπτεται σύγχρονων βιοϊατρικών μεθόδων, οι οποίες εύλογα έχουν προκαλέσει πληθώρα συζητήσεων με τις δυνατότητες που παρέχουν για επιλογή γονιμοποιημένου εμβρύου προ της εμφυτεύσεως στη μήτρα.
Γνωρίζουμε ότι μπορούμε να επιλέξουμε το φύλο του παιδιού που θα γεννηθεί ή να αποκλείσουμε την εμφύτευση εμβρύων, των οποίων μπορεί ο γονιός να έχει ένα γονίδιο φορέα μιας κληρονομικής νόσου, που είναι δυνατό με πιθανότητες 50% να εκδηλωθεί στο παιδί που θα γεννηθεί μετά από τριάντα ως πενήντα χρόνια από τη γέννησή του.
Εύλογα, λοιπόν, γεννιέται το ερώτημα μήπως στο μέλλον το πρόσχημα της πρόληψης ορισμένων ασθενειών αποτελέσει το άλλοθι, ούτως ώστε να ανοίξει ο ασκός του Αιόλου για την αθέμιτη επιλογή εμβρύων με απαράδεκτες προεκτάσεις, που η τακτική αυτή συνεπάγεται.
Για όλους τους παραπάνω λόγους και εξαιτίας του ευαίσθητου χαρακτήρα της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, λαμβάνονται σοβαρά υπόψη από το νομοσχέδιο όχι μόνο οι σύγχρονες επιστημονικές εξελίξεις, αλλά και τα ηθικά ζητήματα που προκύπτουν από την εφαρμογή των εν λόγω μεθόδων.
Το γενικό πλαίσιο της εφαρμογής των μεθόδων της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής καθορίστηκε με το ν. 3089/2002 περί ιατρικής υποβοήθησης στην ανθρώπινη αναπαραγωγή, ο οποίος έδωσε έμφαση στη νομική διάσταση του ζητήματος, επιφέροντας τις απαραίτητες τροποποιήσεις στο πεδίο του Κληρονομικού και Οικογενειακού Δικαίου.
Το υπό συζήτηση σχέδιο νόμου έρχεται να εξειδικεύσει και να συμπληρώσει τις διατάξεις του ν. 3089/2002, προσδίδοντας την απαιτούμενη βιοϊατρική διάσταση και εστιάζοντας το ενδιαφέρον στην προαγωγή και προστασία της δημόσιας υγείας. Υπό αυτό το πρίσμα οι πιο σημαντικές ρυθμίσεις του παρόντος σχεδίου νόμου είναι οι εξής: Τίθεται όριο ηλικίας για τη γυναίκα που καταφεύγει στην εφαρμογή αυτών των μεθόδων, μέχρι την ηλικία της εμμηνόπαυσης με ανώτατο όριο τα πενήντα χρόνια. Ο εξειδικευμένος ιατρός που θα προχωρήσει σε εφαρμογή εξωσωματικής γονιμοποίησης, αγνοώντας το όριο ηλικίας της γυναίκας, θα τιμωρείται με ποινή φυλάκισης μέχρι ενός έτους και με υψηλό πρόστιμο. Τίθεται όριο στη μεταφορά του αριθμού των γονιμοποιημένων ωαρίων, ούτως ώστε να αποκλείονται μόνιμες βλάβες στην υγεία των παιδιών εξαιτίας των κυήσεων.
Για πρώτη φορά κατοχυρώνεται νομικά η παρένθετη μητρότητα υπό αυστηρές βέβαια προϋποθέσεις και χωρίς οποιασδήποτε φύσεως ανταλλάγματα. Τίθεται ημερομηνία λήξεως για το γενετικό υλικό, το σπέρμα θα φυλάσσεται για δέκα χρόνια και το γονιμοποιημένο ωάριο για πέντε χρόνια. Απαγορεύεται ρητά η κλωνοποίηση και η επιλογή φύλου. Προβλέπεται η ίδρυση τραπεζών συντήρησης για την κατάψυξη και φύλαξη γενετικού υλικού και τίθενται αυστηρές προϋποθέσεις για τη θεμιτή διακίνηση γονιμοποιημένων ωαρίων και βιολογικών συστατικών. Τίθενται αυστηρές προδιαγραφές για τη διασφάλιση της ψυχικής και σωματικής υγείας των δοτών σπέρματος και ωαρίων και προβλέπεται όριο συμμετοχής στη γέννηση έως δέκα φορές.
Εδώ θα έλεγα, κύριε Υπουργέ, τουλάχιστον για τη χώρα μας λόγω των μικρών κοινωνικών ομάδων που μοιραία υπάρχουν ότι το να δίνει ένας δότης σπέρμα και να χρησιμοποιείται για δέκα περιπτώσεις, ώστε να γονιμοποιηθούν ωάρια, νομίζω πως είναι υπερβολικό και θα οδηγήσει σε φαινόμενα αιμομιξίας. Θα παρακαλούσα να σκεφθείτε μήπως θα πρέπει να χρησιμοποιείται άπαξ για γονιμοποίηση ενός και μόνο ωαρίου και για μία ανεπιτυχούσα προσπάθεια για το ίδιο ζευγάρι.
Θέλω να πω ότι το υπό συζήτηση σχέδιο νόμου καλύπτει το νομοθετικό κενό που υφίσταται στη χώρα μας στο θέμα της αδειοδότησης και του καθεστώτος λειτουργίας των κέντρων τεχνικής γονιμοποίησης. Υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα λειτουργούν σήμερα πενήντα εξειδικευμένα κέντρα, τα περισσότερα των οποίων είναι ιδιωτικά και ενδεχομένως να λειτουργούν χωρίς να πληρούν όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις καλής λειτουργίας του λόγω σχετικού νομοθετικού κενού.
Με το παρόν νομοσχέδιο καλύπτεται και αυτό το κενό και νομίζω ότι οι αυστηρές κυρώσεις που επιβάλλονται, θα περιορίσουν κατά πολύ τις παράνομες προσπάθειες γονιμοποίησης. Υπ’ αυτό το πρίσμα προβλέπεται ότι οι μονάδες που λειτουργούν ως ιδιωτικοί φορείς, υποχρεούνται να έχουν επιστημονική διασύνδεση με νοσοκομεία ή με ιδιωτικές κλινικές που θα βρίσκονται σε κοντινή απόσταση και θα διαθέτουν τμήματα μαιευτικής και γυναικολογίας για την εξασφάλιση από τυχόν κινδύνους που θα προκύψουν. Ιδιαίτερα χρήσιμη κρίνεται η ίδρυση της εθνικής αρχής ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής με αρμοδιότητες εποπτικές, γνωμοδοτικές και ελεγκτικές, που θα μεριμνά για την ορθή τήρηση του νομοθετικού πλαισίου της εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Κλείνοντας, θέλω να υπογραμμίσω ότι το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με το υπό ψήφιση νομοσχέδιο συμβάλλει αποφασιστικά στην αντιμετώπιση ενός φλέγοντος εθνικού προβλήματος, που ταλαιπωρεί χιλιάδες υπογόνιμα ζευγάρια στη χώρα μας. Εκτός αυτού, συμπληρώνει ένα νομοθετικό κενό που υπήρχε και για το οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μας είχε εγκαλέσει και γι’ αυτό το υπερψηφίζω.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ο κ. Γρηγοράκος έχει το λόγο.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΓΡΗΓΟΡΑΚΟΣ: Κύριοι συνάδελφοι, Χρόνια Πολλά και Καλή Χρονιά.
Κύριε Υπουργέ, έμεινα πολύ ικανοποιημένος από τις διευκρινίσεις που δώσατε, νομίζω πως ήταν απαραίτητο να το κάνετε και τις θεώρησα πολύ σημαντικές.
Σήμερα συζητάμε ένα νομοσχέδιο το οποίο είναι συνέχεια του ν. 3089, ενός νόμου που έλειπε από τη χώρα μας για πολλά χρόνια και έτσι το 2002 ήλθε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ να υλοποιήσει ένα μεγάλο όνειρο πολλών ανθρώπων, που θα μπορούν να αποκτήσουν παιδί.
Σήμερα έρχεσθε εσείς -και είναι προς τιμή σας και συμπληρώνετε αυτόν το νόμο με όλες τις καλές διαθέσεις, προσπαθώντας να δημιουργήσετε τις καλύτερες προϋποθέσεις για τη σωστή εφαρμογή των νομοθετημάτων.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σήμερα μας ενδιαφέρει η ποιότητα της ζωής και όχι η ποσότητα της ζωής. Εξάλλου ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, όταν είχε πει «υγεία για όλους», εννοούσε ότι τον ενδιαφέρει η ποιότητα της υγείας για όλους, βάζοντας την ποσότητα σε δεύτερη μοίρα.
Αυτές τις μέρες εμείς ευχηθήκαμε ο ένας στον άλλο «Χρόνια Πολλά». Πολλοί βέβαια είχαν γράψει και «Χρόνια καλά». Αυτή είναι η διαφορά στον αιώνα που ζούμε, γιατί θέλουμε πάνω απ΄ όλα και καλά χρόνια και πολλά, δηλαδή θέλουμε μια ποιότητα ζωής.
Έτσι σήμερα μ’ αυτό το νομοσχέδιο προσπαθούμε να φτιάξουμε την ποιότητα ζωής πολλών ζευγαριών στη χώρα μας,πού δεν έχουν παιδιά. Συνδύαζαν δε την ύπαρξή τους και τη φιλοσοφική τους τάση για τη ζωή, ώστε να γίνουν και αυτοί κάποια στιγμή γονείς.
Έρχεσθε, λοιπόν, σήμερα εσείς και φέρνετε ένα νομοθέτημα που δίνει αυτήν τη δυνατότητα σ’ αυτά τα ζευγάρια που είναι περίπου τριακόσιες χιλιάδες. Βλέπουμε και από την άλλη περίπου δεκαπέντε χιλιάδες ζευγάρια να πηγαίνουν σ’ αυτές τις τράπεζες και στα ιδιωτικά κέντρα εξωσωματικής γονιμοποίησης -και ξέρετε ότι το κόστος εκεί είναι πολύ υψηλό, δεν ξέρω αν το έχετε υπολογίσει, κύριε Υπουργέ- και προσπαθούν να ικανοποιήσουν το όνειρό τους, που πιστεύουν ότι θα τους συμπληρώσει την ευτυχία τους σαν ζευγάρι.
Κύριε Υπουργέ, πριν δυο-τρεις μέρες στις εφημερίδες υπήρχαν αρκετά θέματα γύρω από την εξωσωματική γονιμοποίηση, πιστεύω οι συνεργάτες σας να σας ενημέρωσαν, όπου φαίνεται καθαρά ότι η χώρα μας δεν αποτελεί μόνο μια τουριστική χώρα, αλλά έρχονται και για τουριστική γονιμότητα. Έτσι αυτό το νομοσχέδιο που φέρνετε σήμερα, οριοθετεί αυτό που πρέπει να γίνει με κανόνες στη χώρα μας. Μην ξεχνάμε ότι πολλά ζευγάρια απ’ όλο τον κόσμο έχουν βρει σαν χώρα παραδείσου την Ελλάδα και ενώ έρχονταν τα καλοκαίρια για τουρισμό, το συνδύαζαν αυτό και με μια προσπάθεια εξωσωματικής γονιμοποίησης στα ιδιωτικά κέντρα της χώρας μας.
Είναι γνωστό αυτό. Εξάλλου, αναφερόταν αυτές τις ημέρες και σ’ ένα άρθρο στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ».
Κύριε Υπουργέ, εγώ ήθελα να συμπληρώσω αφ’ ενός μεν την εμπειρία μου ως γιατρός και αφ’ ετέρου μερικά ηθικά προβλήματα που μπορούν να ενσκήψουν από τα δύο νομοθετήματα μαζί, δηλαδή από το ν. 3089/2002 και από το νόμο το δικό σας. Η διεθνής κοινότητα, η παγκόσμια κοινή γνώμη και η ιατρική κοινότητα έχουν απασχοληθεί και έχουν ξοδέψει πάρα πολλές ώρες, αλλά και πολύ μελάνι, για να μπορέσουν να βγάλουν τις σωστές αποφάσεις τα υψηλότατα δικαστήρια του δυτικού κόσμου.
Θα σας θυμίσω την υπόθεση Μουζάλα. Η υπόθεση Μουζάλα στην Αμερική έφθασε στο Supreme Court, δηλαδή στον Άρειο Πάγο, ο οποίος εκλήθη να απαντήσει τίνος είναι το παιδί. Ένα ζευγάρι νέων, που ήταν αποδεδειγμένο ότι και οι δύο δεν μπορούσαν να τεκνοποιήσουν, ζήτησε τη βοήθεια της επιστήμης -δόξα τω Θεώ, αυτόν τον καιρό ο Θεός έχει βοηθήσει και η βοήθειά του είναι πραγματικά πλουσιοπάροχη- για να αποκτήσει παιδί. Έτσι, λοιπόν, πήγαν στην παρένθετη μητέρα και έγινε μια συμφωνία με το ζευγάρι.
Ένα μήνα πριν γεννηθεί το παιδί, ο σύζυγος είπε: «Εγώ δεν θέλω αυτό το παιδί και διαλύω το γάμο». Η μητέρα είπε: «Εγώ αυτό το παιδί το ήθελα, για να συμπληρώσω την ευτυχία μου με το συγκεκριμένο σύζυγο». Ο σύζυγος της κυρίας που ήταν η παρένθετη μητέρα, είπε: «Εγώ αυτό το παιδί δεν το θέλω, γιατί έχω τέσσερα. Απλούστατα ήθελα κάποια χρήματα από τη συμφωνία που είχα κάνει, για να συμπληρώσω την ευτυχία των ήδη υπαρχόντων παιδιών μου.»
Κλήθηκε, λοιπόν, το Supreme Court να πάρει απόφαση τίνος είναι το παιδί. Η απόφαση, βέβαια, ήταν σολομώντεια. Ο Άρειος Πάγος είπε ότι το παιδί είναι έκθετο. Είναι ορφανό. Το πήρε το κράτος, αν και υπάρχει ειδική σχέση της μητέρας, όπως είπε ο συνάδελφος κ. Κοτσώνης, με το παιδί από τον έβδομο μήνα και θα μπορούσε η κυρία αυτή να κρατήσει το παιδί. Όμως κατέληξε στη σολομώντεια λύση, ότι το παιδί αυτό μ’ αυτές τις συνθήκες που έγινε, δεν ήταν παιδί κανενός.
Αυτά τα προβλήματα υπάρχουν και θα υπάρχουν. Εμείς δεν ήρθαμε εδώ για να λύσουμε τις σπάνιες περιπτώσεις. Πρέπει, όμως, να αναφέρουμε και αυτές τις σπάνιες περιπτώσεις, που πιθανόν να υπάρξουν και στην Ελλάδα, όπως θα πρέπει να αναφέρουμε και τις περιπτώσεις για τις οποίες η Εκκλησία είχε λάβει θέση γι’ αυτό το νομοθέτημα με τον προηγούμενο νόμο. Διαβάσαμε και την ειδική έκθεση που σας έστειλε η Εκκλησία της Ελλάδας.
Ανάλογη ήταν η στάση της Εκκλησίας και σε μια άλλη υπόθεση στην Αμερική, στην υπόθεση των εξαδύμων της Αϊόβα, όπου η εγκυμοσύνη με εξάδυμα ήταν υψηλού κινδύνου. Κλήθηκαν οι γιατροί και είπαν ότι αν η γυναίκα προχωρήσει στην εγκυμοσύνη της, κινδυνεύει να πεθάνει. Όμως το ζευγάρι λόγω θρησκευτικών πεποιθήσεων δεν έκανε καμιά επιστημονική αφαίρεση κάποιων από τα έμβρυα και συνεχίστηκε η εγκυμοσύνη. Ευτυχώς η εγκυμοσύνη πήγε καλά.
Όμως απ’ αυτήν τη διαδικασία ενσκήπτουν τα εξής ερωτήματα: Αν η μητέρα πέθαινε, ποιος έφταιγε γι’ αυτήν τη διαδικασία; Αν τα παιδιά που γεννήθηκαν εξάδυμα, γεννιόντουσαν με γεννητικές διαμαρτίες, ποιοι είχαν την ευθύνη για τη γέννηση των παιδιών;
Υπάρχουν, λοιπόν, ορισμένα θέματα τα οποία πρέπει να λυθούν. Εσείς με το νομοθέτημα που φέρατε σήμερα και με την ανεξάρτητη αρχή που δημιουργείτε, πιστεύω ότι μπορείτε να θέσετε αυτά τα ερωτήματα και να μας δώσετε απάντηση. Πιστεύω ότι στην όλη διαδικασία θα πρέπει να υπάρχει συναίνεση και πάνω απ’ όλα θα πρέπει να υπάρξει ενημέρωση καλή, ήρεμη σε όλα τα επίπεδα των ανθρώπων που προσπαθούν να κάνουν παιδιά με τον τρόπο αυτό.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.
(Χειροκροτήματα απ’ όλες τις πτέρυγες)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστούμε τον κ. Γρηγοράκο.
Το λόγο έχει η κ. Καλαντζάκου.
ΣΟΦΙΑ ΚΑΛΑΝΤΖΑΚΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είμαστε εδώ για να συζητήσουμε ένα πραγματικά καυτό κοινωνικό θέμα, όχι ένα γυναικείο θέμα, αλλά ένα θέμα που αφορά διακόσιες χιλιάδες ζευγάρια περίπου στην Ελλάδα, αν υποθέσουμε ότι η ευρωπαϊκή στατιστική αντικατοπτρίζει και τα νούμερα που αφορούν τη χώρα μας. Αφορά διακόσιες χιλιάδες ζευγάρια που θέλουν να κάνουν παιδί και χρειάζονται την παρέμβαση της επιστήμης, για να μπορέσουν να πετύχουν αυτόν το στόχο.
Θέλω να συγχαρώ τον Υπουργό και την Κυβέρνηση, γιατί πιστεύω ότι αυτό είναι από τα νομοθετήματα που πραγματικά έχουν άμεσο αντίκτυπο στην κοινωνία. Δεν είναι μόνο οι άνθρωποι που έχουν έρθει και έχουν συζητήσει μαζί μου γι’ αυτό το θέμα. Η αγωνία που εκφράζουν για το πώς θα ενημερωθούν και πώς θα κάνουν παιδί, αλλά και το κόστος -πιστεύω ότι αυτό είναι κάτι που πρέπει να το συζητήσουμε εδώ- έχουν άμεσο αντίκτυπο σε διακόσιες χιλιάδες ζευγάρια. Πραγματικά είναι ένα κοινωνικό μέτρο.
Θα ήθελα, λοιπόν, να πω τα εξής: Άκουσα πολλά, άκουσα πολλές επιστημονικές απόψεις, όχι μόνο γύρω από τα όρια ηλικίας, αλλά και γύρω από τα ηθικά διλήμματα που υπάρχουν για το θέμα. Και πολλά από αυτά είναι πραγματικά ανησυχητικά. Αλλά η ζωή μας έχει γίνει πιο σύνθετη. Και ίσως είναι και λυπηρό ότι ζούμε σε μια χώρα, ζούμε στην Ευρώπη, όπου πραγματικά σε γενικές γραμμές έχουμε πολύ περισσότερες ευκαιρίες, έχουμε πολύ καλύτερο επίπεδο και ποιότητα ζωής από χώρες του Τρίτου Κόσμου, αλλά βλέπετε ότι τα προβλήματα της τεκνοποίησης υπάρχουν πολύ πιο έντονα εδώ σε αντίθεση με τις χώρες του Τρίτου Κόσμου, όπου το πρόβλημα είναι ακριβώς το αντίθετο.
Είναι και πολύ σημαντικό το ότι έρχεται αυτό το θέμα εδώ, διότι για πολύ καιρό συζητούμε στην Ελλάδα το δημογραφικό πρόβλημα, το πώς πρέπει να βοηθήσουμε τα ζευγάρια να τεκνοποιήσουν, το πώς χρειάζεται η Ελλάδα να κρατήσει ψηλά τα νούμερα για να συντηρήσει τον πληθυσμό της. Γιατί μεγαλώνουμε, γερνάμε. Ή μάλλον, μεγαλώνουμε, αλλά δεν ξέρω αν τελικά γερνάμε τόσο πολύ, γιατί τα όρια ηλικίας έχουν αλλάξει. Κάποτε μια γυναίκα σαράντα πέντε χρονών ήταν γιαγιά και σήμερα μια γυναίκα σαράντα πέντε χρονών θεωρείται νεότατη. Το ίδιο ισχύει και για τους άνδρες.
Ο μέσος όρος της ηλικίας, λοιπόν, έχει αυξηθεί σημαντικά, γι’ αυτό και αντιμετωπίζουν προβλήματα και τα ασφαλιστικά ταμεία. Διότι τα ασφαλιστικά ταμεία έδιναν συντάξεις για ανθρώπους που ήταν στο τέλος της ζωής τους και τώρα η ζωή τους δεν τελειώνει, υπό κανονικές συνθήκες, πράγμα το οποίο από τη μία είναι ευχάριστο, από την άλλη, όμως, είναι και οικονομικά δυσβάσταχτο για τα ταμεία και έχουμε όλες αυτές τις συζητήσεις.
Θέλω να πω για την εξωσωματική γονιμοποίηση το εξής: Είπα ότι δεν είναι ένα γυναικείο θέμα. Και νομίζω ότι πρέπει να δώσουμε έμφαση στην ενημέρωση. Γιατί πάρα πολλά από τα προβλήματα αφορούν και τους άνδρες. Και παρ’ όλο που είμαστε όλοι πάρα πολύ ανοιχτοί και σύγχρονοι και μοντέρνοι, υπάρχουν ακόμα ταμπού στην κοινωνία. Και δεν νομίζω ότι υπάρχει κανείς από μας, ο οποίος δεν έχει κάνει συζήτηση, όταν κάποιο ζευγάρι έχει δίδυμα ή τρίδυμα και δεν έχει πει ότι αυτό έγινε με εξωσωματική, σαν να είναι αυτό κάτι το οποίο, έστω και υποσυνείδητα, έχει μια αρνητική έννοια. Νομίζω ότι δεν υπάρχει και δεν πρέπει να υπάρχει αυτό το ταμπού και πρέπει να συζητιέται. Γιατί το θέμα αυτό το συζητούν οι γυναίκες πιο εύκολα, γιατί ο διακαής πόθος είναι των γυναικών να γίνουν μητέρες. Έτσι μας ανέθρεψαν, αυτό μας είπε η κοινωνία και γι’ αυτό οι γυναίκες το εκφράζουν πολύ πιο έντονα σε σχέση με τους άνδρες.
Και όταν υπάρχει ένα πρόβλημα στο ζευγάρι, πάντα στις γυναίκες απευθύνεται η μομφή και στις γυναίκες απευθύνεται η παρότρυνση. Το λέω αυτό, όχι για να κάνω κριτική στην κοινωνία, αλλά απλώς για να πω και στις γυναίκες που θα ακούσουν ενδεχομένως τη συζήτησή μας στη Βουλή, ότι αυτό είναι κάτι που πρέπει να αντιμετωπιστεί σε επίπεδο ζευγαριού και αφορά και τα δύο φύλα.
Οι ρυθμίσεις που υπάρχουν στο νομοσχέδιο, είναι πολύ σημαντικές, διότι εξασφαλίζουν και την ποιότητα αυτής της διαδικασίας. Πραγματικά, επειδή είναι κάτι, για το οποίο δεν υπάρχει επαρκής ενημέρωση -και επανέρχομαι σ’ αυτό- πάρα πολλά ζευγάρια μπορεί να πέσουν και θύματα ανθρώπων και κέντρων, που μπορεί να θέλουν να εκμεταλλευτούν αυτόν το διακαή τους πόθο. Είναι επίσης, όπως είπαμε και πολύ υψηλό το κόστος, συνεπώς υπάρχει «πεδίο δόξης λαμπρόν», για να παρασυρθούν και να απευθυνθούν σε λάθος κέντρα γι’ αυτού του είδους τη βοήθεια. Νομίζω, λοιπόν, ότι είναι πολύ σημαντικό το ότι αυτή τη στιγμή θα εξασφαλιστεί η υψηλή ποιότητα αυτής της διαδικασίας.
Το πολύ σημαντικό κοινωνικό μέτρο είναι το θέμα των ταμείων. Ακούστηκε κριτική για το αν τελικά τα ταμεία θα μπορούν να καλύψουν το κόστος. Κοιτάξτε, δεν ξέρω πώς θα καλυφθεί το κόστος. Αυτό είναι θέμα των ανθρώπων που διοικούν τα ταμεία και της Κυβέρνησης, το πού θα βρεθούν τα χρήματα. Θεωρώ όμως, ότι πρέπει να βρεθούν τα χρήματα. Γιατί μέχρι αυτήν τη στιγμή το καθεστώς που υπήρχε στα διάφορα ταμεία, ήταν πραγματικά διαφορετικό ανάμεσα στα ταμεία.
Για παράδειγμα, το ΙΚΑ πλήρωνε τα φάρμακα μέχρι το 75%. Υπήρχε δικαίωμα να γίνουν τέσσερις προσπάθειες. Για κάθε προσπάθεια πλήρωνε το ΙΚΑ 352 ευρώ. Τα φάρμακα μαζί με την προσπάθεια φτάνουν γύρω στις 700.000 παλιές δραχμές και το κόστος -και είτε κάποιος πετύχει είτε αποτύχει το κόστος είναι περίπου το ίδιο- είναι 3000 με 5000 ευρώ.
Συνεπώς, είναι μία πολύ δύσκολη προσπάθεια, αν σκεφθείτε ότι οι πιθανότητες επιτυχίας είναι περίπου στο 30% -ίσως και λιγότερο- για κάθε τέτοια προσπάθεια. Τα περισσότερα ζευγάρια χρειάζεται να προσπαθήσουν τουλάχιστον τρεις φορές πριν να πετύχουν. Μιλάμε, δηλαδή, για κόστος 15.000 ευρώ για κάθε ζευγάρι, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων δίνεται από τη δική τους τσέπη χωρίς συνεισφορά.
Κλείνοντας, πιστεύω πως αυτό είναι ένα μέτρο, το οποίο θα έχει πολύ μεγάλη απήχηση. Είναι ένα μέτρο που δείχνει ότι η κάθε κυβέρνηση και η πολιτεία γενικότερα πρέπει να προηγείται των εξελίξεων και όχι να ακολουθεί με τόσο μεγάλη καθυστέρηση. Χαίρομαι που ήρθε το θέμα αυτό, γιατί πάρα πολλές οικογένειες στην Ελλάδα, όταν περάσει το προεδρικό διάταγμα, θα μπορέσουν πραγματικά να εκμεταλλευτούν αυτήν την ευκαιρία.
Μία μόνο σύσταση προς το Υπουργείο. Κύριε Υπουργέ, είπατε ότι το προεδρικό διάταγμα θα χρειαστεί περίπου ένα χρόνο. Νομίζω ότι ένας χρόνος είναι πάρα πολύς. Είναι ένα μέτρο, το οποίο επειδή κανείς στην πολιτική δεν πιστεύει ότι ένα μέτρο ψηφίζεται σήμερα και αύριο μπορεί να μπει σε εφαρμογή …
ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ (Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Μέχρι ένα χρόνο.
ΣΟΦΙΑ ΚΑΛΑΝΤΖΑΚΟΥ: Μέχρι ένα χρόνο. Επειδή, όμως, είμαστε στην Ελλάδα και ξέρουμε τις δυσκολίες που υπάρχουν και επειδή πάρα πολλά θέματα τρέχουν, θα προτείνω, εάν μπορεί, να επισπευσθεί η διαδικασία, για να προχωρήσουμε το μέτρο πιο γρήγορα, βεβαίως εάν αυτό είναι δυνατόν. Μπορώ να φανταστώ ότι ακόμη και οι δικοί μας μηχανισμοί μπορούν να λειτουργήσουν με ταχύτερους ρυθμούς από το ένα έτος.
Ευχαριστώ πάρα πολύ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Το λόγο έχει ο κ. Μιλτιάδης Βέρρας.
ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΒΕΡΡΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, Χρόνια Πολλά, Καλή Χρονιά, δημιουργική και παραγωγική για όλους. Αυτό έχει σχέση και με το σημερινό νομοσχέδιο που συζητάμε.
Στην εισηγητική έκθεση του νομοσχεδίου για την εφαρμογή των μεθόδων της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, αναγνωρίζεται σαφέστατα η προσφορά του ν. 3089/2002, οι ρυθμίσεις του οποίου κατά συντριπτική πλειοψηφία εντάχθηκαν στον Αστικό Κώδικα. Ο νόμος αυτός αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα νομοθετήματα της χώρας στο χώρο της υγείας και του ελληνικού Οικογενειακού Δικαίου και ένα από τα πλέον δημοκρατικά και φιλελεύθερα σε διεθνές επίπεδο.
Δεν είναι τυχαίο το χθεσινό δημοσίευμα, στο οποίο αναφέρθηκε και ο προλαλήσας συνάδελφος κ. Γρηγοράκος. Σε χθεσινό ρεπορτάζ της εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ» γίνεται λόγος για συρροή εκατοντάδων γυναικών στην Ελλάδα από το εξωτερικό για τεχνητή γονιμοποίηση λόγω μη ύπαρξης λίστας αναμονής, χαμηλού κόστους -περίπου το μισό από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ- και κυρίως αξιοπιστίας στην αποτελεσματικότητα των μεθόδων ιατρικής υποβοηθούμενης αναπαραγωγής στη χώρα μας, συνδυάζοντας βεβαίως το τερπνό και το ωφέλιμο.
Ιδού, λοιπόν, πεδίον δόξης λαμπρόν για την πατρίδα μας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, γιατί αν θυμάστε όλοι σας πριν από λίγα χρόνια για όχι μείζονα ιατρικά προβλήματα όλοι τρέχαμε στο εξωτερικό με αντίστροφες συνέπειες, κόστος, δαπάνες, φθορά και πάει λέγοντας.
Βεβαίως, η πρόοδος της επιστήμης και της γενετικής βιολογίας σε ιατρικό επίπεδο επιβάλλουν την αναθεώρηση και προσαρμογή ακόμη και των νομοθετημάτων στα νέα δεδομένα των εποχών μας. Με αυτήν την έννοια το παρόν νομοσχέδιο θεωρώ ότι κινείται σε βελτιωτική και συμπληρωματική πορεία του ν. 3089/2002. Ωστόσο η γνώμη της ΟΚΕ για καθιέρωση ηλικιακών ορίων, καθιέρωση συγκεκριμένων ιατρικών εξετάσεων ως υποχρεωτικών και κυρίως της πρόβλεψης απόλυτης ασφαλιστικής κάλυψης των δαπανών με βρίσκουν απόλυτα σύμφωνο.
Ειδικά για την ασφαλιστική κάλυψη των ατόμων που υποβάλλονται στις διαδικασίες ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής προτείνονται τα εξής:
Πρώτον, απόλυτη κάλυψη κόστους από τα ταμεία. Αλλά επειδή κι αυτά είναι προβληματικά ας δούμε και το ενδεχόμενο της κάλυψης από τον εθνικό προϋπολογισμό.
Δεύτερον, να καθιερωθεί ανώτατο όριο στη χρηματοδότηση των αποτυχημένων, των ατελέσφορων προσπαθειών.
Τρίτον, να μην κρίνεται σκόπιμη…
ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ (Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Συμφωνείτε;
ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΒΕΡΡΑΣ: Το χαιρετίζω.
Να μην κρίνεται σκόπιμη η χρηματοδότηση για άτομα που έχουν δύο παιδιά και άνω, σε ό,τι αφορά τη συγκεκριμένη ρύθμιση. Η υποχρέωση βέβαια της πλήρους ενημέρωσης και της απόλυτης συναίνεσης είναι εκ των ων ουκ άνευ.
Εκεί που θα ήθελα βέβαια να εστιάσω είναι στη σύνθεση της ανεξάρτητης αρχής να υπάρχει η κοινωνική εκπροσώπηση. Και δεν το είδαμε αυτό να υπάρχει στο νομοσχέδιο που προτείνετε, κύριε Υπουργέ.
ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ (Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Έχετε το αρχικό κείμενο. Στην επιτροπή το βάλαμε.
ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΒΕΡΡΑΣ: Να κάνω και μία πρόταση. Θεωρώ ότι η παρουσία του ΠΙΣ, η παρουσία μέλους από το διοικητικό συμβούλιο της Ένωσης Γιατρών Μαιευτήρων-Γυναικολόγων ή της Ένωσης Ιδιωτικών Κλινικών Ελλάδος ή της Πανελλήνιας Ένωσης Βιολόγων είναι απαραίτητη. Θεωρώ ότι είναι τα κατάλληλα άτομα να στελεχώσουν αυτήν την αρχή, φυσικά και με τις προτάσεις που θα γίνουν από τον Υπουργό για τον Πρόεδρο κλπ..
Απαραίτητη είναι κι η καθιέρωση προϋποθέσεων και απόλυτης ασφάλειας για τη λειτουργία των μονάδων εξωσωματικής γονιμοποίησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα -αναφέρθηκε από προηγούμενους ομιλητές- λειτουργούν στη χώρα μας περίπου σαράντα πέντε με πενήντα μονάδες εξωσωματικής γονιμοποίησης, παρ’ ότι βέβαια κατά βάση πολλές απ’ αυτές λειτουργούν και εκτός νοσοκομείων και εκτός ιδιωτικών κλινικών παρά την ισχύουσα από το ’92 απαγόρευση. Είναι ο νόμος 2071, αν θυμάμαι καλά. Η ανάγκη, λοιπόν, θέσπισης αυστηρών προδιαγραφών και τήρησής τους επιβάλλει την επαρκή στελέχωση και χρηματοδότηση της αρχής, ώστε να διασφαλίσει την αρχή του νόμου.
Ιδιαίτερα ως προς τον τρόπο λειτουργίας των μονάδων, πέρα από τις επιστημονικά άρτια λειτουργούσες υπάρχουν και περιπτώσεις πλημμελούς λειτουργίας, με όλους βέβαια τους κινδύνους που απορρέουν για τα άτομα και το κοινωνικό σύνολο. Ως εκ τούτου θεωρώ λάθος και καταψηφίζω την κατάργηση της παραγράφου 2 του άρθρου 59 του ν. 2071, η οποία όριζε ότι οι μονάδες αυτές λειτουργούν υποχρεωτικά σε ειδικώς οργανωμένα νοσοκομεία ή ειδικώς οργανωμένες ιδιωτικές κλινικές. Βεβαίως ανεφέρθη και από άλλους συναδέλφους προηγουμένως για το εγγύς ή για τις αποστάσεις που πρέπει να πληρούνται από τον υπό ψήφιση νόμο. Θεωρώ όμως ότι αυτό είναι μια ερμηνεία που επιδέχεται πολλές εξηγήσεις.
Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε. Θα ήθελα να πω και μια τελευταία παρατήρηση επειδή είμαι και γυναικολόγος-μαιευτήρας τριάντα χρόνια. Δεν υπάρχει πρόβλεψη στο υπό ψήφιση νομοσχέδιο ο γυναικολόγος που διενεργεί εξωσωματική γονιμοποίηση να διαθέτει την ανάλογη πιστοποίηση, εξειδίκευση και γνώση από θεσμοθετημένα κι αναγνωρισμένα από την πολιτεία όργανα, εξασφαλίζοντας την απόλυτη υγεία του κοινωνικού συνόλου και φυσικά των ίδιων των ενδιαφερομένων.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Προβλέπεται. Υπάρχουν ορισμένα κέντρα…
ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΒΕΡΡΑΣ: Δεν προβλέπεται αυτή η πιστοποίηση προς το παρόν, κύριε Υπουργέ.
(Στο σημείο αυτό την Προεδρική Έδρα καταλαμβάνει ο Α’ Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. ΣΩΤΗΡΗΣ ΧΑΤΖΗΓΑΚΗΣ)
Γιατί αυτήν τη στιγμή μπορεί ο κάθε γυναικολόγος –σύμφωνα με την ερμηνεία του νόμου- να ανοίξει κέντρο εξωσωματικής γονιμοποίησης.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Όχι, δεν μπορεί.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Συνεχίστε, κύριε συνάδελφε.
ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΒΕΡΡΑΣ: Ολοκλήρωσα, κύριε Πρόεδρε.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Σας ευχαριστώ και εγώ, κύριε συνάδελφε.
Το λόγο έχει τώρα η κ. Περλεπέ-Σηφουνάκη.
ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΕΡΛΕΠΕ-ΣΗΦΟΥΝΑΚΗ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το παρόν σχέδιο νόμου θέτει τη Βουλή των Ελλήνων αλλά και την κοινωνία της χώρας μας ενώπιον ενός ζητήματος που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο και εξαιρετικά πολύπλοκο. Το ζητούμενο που είναι η εφαρμογή των μεθόδων ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής αποτελεί ένα αντικείμενο μιας συζήτησης πολλαπλών προσεγγίσεων που σε πολλά σημεία έγινε πριν δύο χρόνια με το ν. 3089/2002. Τότε αναπτύχθηκε σε βάθος από την Εθνική μας Αντιπροσωπεία.
Ο νόμος εκείνος, όπως αναφέρεται και στον παρόν νομοσχέδιο, τόσο στην εισηγητική έκθεση όσο και στα άρθρα αποτελεί το νομικό υπόβαθρο και τον οδηγό για την εξειδίκευση των ζητημάτων που σήμερα καλούμαστε εδώ να επεξεργαστούμε. Σε πολλές περιπτώσεις τα άρθρα και η φιλοσοφία του ν. 3089/2002 επαναλαμβάνονται επαναδιατυπωμένα και εξειδικεύονται, για να δώσουν ένα πιο συγκεκριμένο περιεχόμενο στην εφαρμογή της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Εδώ πρέπει να υπογραμμιστεί ότι προοίμιο όλων των νομοθετημάτων αυτών μέχρι σήμερα υπήρξε ο ν. 2519/1997. Σύμφωνα με εκείνο το νόμο συνεστήθη τότε μία επιτροπή βιοηθικής με τα ζητήματα δικαίου υπό το Υπουργείο Δικαιοσύνης και τα ζητήματα υγειονομικού περιεχομένου υπό το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας. Αυτή η επιτροπή λειτούργησε από το 2000. Τα αποτελέσματα αυτής της επιτροπής ουσιαστικά είναι εκείνα που ενσωματώνουν όλο τον προβληματισμό και τις θέσεις στο κείμενο που συζητάμε σήμερα.
Απ’ αυτήν την άποψη θα μπορούσε να πει κανείς ότι σε μία ακόμα περίπτωση η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας και η Κυβέρνηση βρήκαν ένα έτοιμο έργο από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και το εισαγάγουν σήμερα προς ψήφιση –και βέβαια σωστά το εισαγάγουν προς ψήφιση- αλλά οφείλω να το υπενθυμίσω προς αποφυγή οποιασδήποτε διάθεσης επικοινωνιακής εκμετάλλευσης.
Πρώτο σχόλιο που θα ήθελα να κάνω είναι ότι το σχέδιο νόμου ενέχει σε ικανοποιητικό βαθμό στοιχεία και όρους για τα συγκεκριμένα πλαίσια λειτουργίας του συστήματος της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Παρ’ ότι όλη η συζήτηση γύρω απ’ αυτό το θέμα δημιουργεί ένα αίσθημα θεμιτού πειρασμού για φιλοσοφικές εμβαθύνσεις, όπως έγινε και στη συζήτηση του ν. 3089/2002, θεωρώ ότι ως Βουλευτές θα πρέπει να μείνουμε στο πολιτικό κομμάτι, να αποφανθούμε πολιτικά για όλα τα ζητήματα που αφορούν το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου. Είχα διαβάσει αυτά τα Πρακτικά των συζητήσεων του νόμου και ομολογουμένως οι συνάδελφοι είχαν δείξει ιδιαίτερες ευαισθησίες και είχαν εμβαθύνει πάρα πολύ, κάτι που σε πάρα πολλά νομοσχέδια δεν το βλέπουμε.
Κατ’ αρχήν, η πολιτική μου θέση, όπως αναφέρεται στο άρθρο 1, είναι ότι κυρίαρχο αιτούμενο αποτελεί ο σεβασμός της ελευθερίας του ατόμου και του δικαιώματος της προσωπικότητας για την ικανοποίηση της επιθυμίας για απόκτηση απογόνων. Δεν θα πρέπει, λοιπόν, να θεωρηθεί ότι η Βουλή απλά προβαίνει σ’ αυτήν τη νομοθετική πράξη για να αντιμετωπίσει το δημογραφικό μας πρόβλημα. Πρώτα απ’ όλα είναι ο άνθρωπος και το φυσικό του δικαίωμα στη ζωή. Αυτή πρέπει να είναι η αφετηρία της οπτικής μας και του προβληματισμού μας και βέβαια με το παρόν σχέδιο νόμου συνδέεται άμεσα και ο στόχος της αύξησης του πληθυσμού των Ελλήνων.
Δεύτερο ζήτημα πολιτικής τάξης είναι η διασφάλιση των όρων και των προϋποθέσεων για την πραγμάτωση αυτού του δικαιώματος, η δημιουργία δηλαδή, ενός πλέγματος κανόνων που ελαχιστοποιεί τους κινδύνους για την υγεία των πολιτών που θα γεννηθούν, αλλά και για τους δότες ωαρίων και σπερματοζωαρίων -των γεννητόρων θα έλεγα- που χρειάζονται και αυτοί την προστασία της πολιτείας στην όλη διαδικασία. Κυρίως βέβαια υπάρχει ανάγκη ενός ισχυρού ιστού προστασίας για αντικοινωνικές συμπεριφορές είτε λόγω άγνοιας είτε λόγω έλλειψης κανόνων ή ακόμα και επειδή η διαδικασία αυτή είναι αρκούντως δεκτική σε οικονομικού τύπου παρανομίες.
Ένα τρίτο ζήτημα που θα ήθελα να θίξω και που επιχειρεί να αντιμετωπίσει το νομοσχέδιο είναι η εκκρεμότητα με το οικονομικό, μια εκκρεμότητα που πρέπει να λυθεί για την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, η κάλυψη δηλαδή των εξόδων και των δαπανών από τα ασφαλιστικά ταμεία. Εδώ πρέπει να δεσμευτεί το κράτος και έναντι των ασφαλισμένων και έναντι όμως των ανασφάλιστων που δικαιούνται να κάνουν χρήση της μεθόδου της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Σε ένα άλλο σημαντικό κατ’ εμένα θέμα που θέλω να εστιάσω είναι στη δημιουργία δημόσιων κέντρων ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής ενταγμένων στο ΕΣΥ. Στο σχέδιο νόμου δυστυχώς δεν υπάρχει αυτή η κατεύθυνση ως προτεραιότητα άλλα δίνεται έμφαση στις ιδιωτικές μονάδες που λειτουργούν και σ’ αυτές που πρόκειται να δημιουργηθούν. Από τα στοιχεία που έχουμε υπάρχουν σαράντα έξι κέντρα εξωσωματικής εκ των οποίων τα πιο πολλά είναι ιδιωτικά. Στο Λεκανοπέδιο από τα είκοσι πέντε περίπου που λειτουργούν είναι μόνο δύο τα οποία ανήκουν στα δημόσια νοσοκομεία, νομίζω στο «Έλενας» και στο «Αλεξάνδρας» που σημαίνει ότι πάνω από 90% των εξωσωματικών γίνονται σε ιδιωτικά κέντρα με ένα τεράστιο κόστος για τους πολίτες αλλά και αυτό ακόμη δεν ενδιαφέρει τόσο πολύ όσο ενδιαφέρει η διασφάλιση που παρέχει το δημόσιο σύστημα υγείας. Είναι κάτι που θα ήθελα να επισημάνω και θα ήθελα να φροντίσουμε όλοι να αναπτυχθούν πολύ περισσότερα κέντρα τέτοιου είδους στα δημόσια νοσοκομεία που είναι ενταγμένα στο ΕΣΥ.
Όσον αφορά, τέλος, την εθνική αρχή της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είναι ένας θεσμός που προσδοκούμε να παίξει το ρόλο του ελεγκτή στην όλη διαδικασία με τον πιο υπεύθυνο τρόπο αλλά πρέπει πάντα την υψηλή εποπτεία να την έχει το κράτος και το Υπουργείο Υγείας ως καθ’ ύλην αρμόδιο και βέβαια όχι μόνο θεωρητικά αλλά έμπρακτα, καθημερινά και συνεχώς.
Θα ήθελα να κάνω και μια άλλη παρατήρηση από την εμπειρία μου σαν γιατρός πολλά χρόνια σε δημόσια νοσοκομεία. Ήρθα σε επαφή με πάρα πολλά ζευγάρια που για διάφορους λόγους δεν μπορούσαν να αποκτήσουν απογόνους και βέβαια αρκετά απ’ αυτά έπεσαν θύματα αδίστακτων ανθρώπων όχι μόνο με οικονομικές, αλλά και με ψυχολογικές επιπτώσεις. Θεωρώ ότι με το νομοσχέδιο που συζητείται σήμερα θα έχουμε τη δυνατότητα να σταματήσουμε όλες αυτές τις απαράδεκτες καταστάσεις. Θεωρώ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ότι σήμερα νομοθετούμε για τη ζωή και ότι η ευθύνη που βαραίνει όλους μας είναι ίδια όσο είναι και η ζωή και θέλω να κάνω μια έκκληση: να ανταποκριθούμε όλοι με τον καλύτερό μας εαυτό για να προκύψει ένα πάρα πολύ καλό νομοσχέδιο που θα λύσει τα προβλήματα σε χιλιάδες οικογένειες χωρίς τις επιπτώσεις που έχουμε ζήσει μέχρι σήμερα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Ο κ. Γεώργιος Παπαγεωργίου έχει το λόγο.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ (Ν. Άρτας): Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, οφείλω ειλικρινά να ομολογήσω κάτι που έκανα και κατά τη συζήτηση στην επιτροπή ότι κατά τη μελέτη του νομοσχεδίου αυτού, αν και γιατρός, αισθάνθηκα πάρα πολλές φορές την ανάγκη να προσφύγω σε ειδική βιβλιογραφία αλλά και στη γνώμη ειδικών για να τεκμηριώσω στο μέτρο του δυνατού την επιστημονική του υφή, διαπιστώνοντας ειλικρινά –και το ομολογώ- την πλήρη αυτοτεκμηρίωση του κειμένου και την απεριόριστη ειλικρινά «ηθική» βάση του όλου θέματος.
Έχω την άποψη, πιστεύω απόλυτα, ότι στο νομοσχέδιο που σήμερα συζητάμε συναντώνται οι ανθρώπινες αξίες με τον έντονο προβληματισμό μιας κοινωνίας με μεγάλο δημογραφικό πρόβλημα, οι αρχές της βιοηθικής με τις εξελίξεις τις τεχνολογικές της ιατρικής και της βιολογίας και επιπλέον αν θέλετε η κοινωνική αντίληψη ενός σύγχρονου κράτους πρόνοιας με το αναπόφευκτα υψηλό κόστος των σύγχρονων μεθόδων κλινικής και εργαστηριακής ιατρικής.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αναμφίβολα η ιατρικά υποβοηθούμενη αναπαραγωγή αποτελεί από μόνη της -και όλοι το αντιλαμβανόμαστε- ένα τεράστιο νομικό, ηθικό, κοινωνικό και ιατρικό πρόβλημα που μία σύγχρονη και σοβαρή κοινωνία δεν επιτρέπεται να το αφήνει να προσπερνιέται έτσι.
Το ερώτημα, επομένως, το οποίο τίθεται κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου σήμερα είναι κατά πόσο σ’ αυτούς τους προβληματισμούς δίνονται απαντήσεις από τις διατάξεις του νομοσχεδίου. Αν, δηλαδή, δίνονται απαντήσεις σ’ αυτούς τους προβληματισμούς που συνοδεύουν τις εξελίξεις που έρχονται στην ιατρική και που ανατρέπουν την υφιστάμενη τάξη και απαιτούν, αν θέλετε, αναθεώρηση των κανόνων της σχετικής δεοντολογίας και αναθεώρηση της υπάρχουσας σήμερα βιοηθικής.
Πολύ σωστά, επομένως, υποστηρίζεται από πάρα πολλούς ότι για την ορθή και χωρίς αρνητικές επιπτώσεις στο μέτρο του δυνατού, εφαρμογή των μεθόδων της ιατρικά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής κυρίαρχο ρόλο έχει το αίσθημα κοινωνικής ευθύνης που ειλικρινά πρέπει να καταλαμβάνει τους γιατρούς, που επιχειρούν και ασχολούνται μ’ αυτές τις επεμβάσεις, αφού όλοι γνωρίζουμε ότι οι ανθρώπινες σχέσεις ανάμεσα στα ζευγάρια, αν θέλετε ανάμεσα στους γιατρούς και στα άτομα τα οποία επιθυμούν να τεκνοποιήσουν, λόγω του προβλήματος, μ’ αυτήν τη μέθοδο είναι τόσο ευαίσθητες, ώστε η εφαρμογή και η τήρηση των κανόνων εξαρτάται στο μέγιστο βαθμό από τη δική τους θέληση και δευτερευόντως, θα έλεγα, ότι η επιβολή κυρώσεων από το νόμο μπορεί να διαδραματίσει κάποιο ρόλο.
Ειλικρινά πιστεύω ότι στο μέγιστο βαθμό το νομοσχέδιο που σήμερα συζητάμε δίνει απάντηση σ’ αυτούς τους προβληματισμούς, όπως δίνει απάντηση και στις ανάγκες ρυθμιστικής παρέμβασης στο θέμα της ιατρικά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, αφού έρχεται να συμπληρώσει με το ν. 3089/2002 το όλο νομοθετικό πλαίσιο που ήταν αναγκαίο και απαραίτητο να υπάρχει για τη ρύθμιση των θεμάτων αυτών. Ως γνωστόν, ο ν. 3089 κάλυπτε τις νομικές πτυχές του ζητήματος, αφού όριζε τις περιπτώσεις όπου επιτρέπεται η προσφυγή στη μέθοδο της ιατρικά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και ταυτόχρονα καθόριζε και τις έννομες σχέσεις που προκύπτουν απ’ αυτές τις καταστάσεις.
Το σημερινό νομοσχέδιο έρχεται να καλύψει σε μεγάλο βαθμό ένα κενό του ν. 3089 από άποψη προστασίας και προαγωγής της υγείας, ταυτόχρονα όμως ρυθμίζει και δίνει απάντηση σε θέματα που προκύπτουν από την εφαρμογή της μεθόδου στο πεδίο του Οικογενειακού και του Κληρονομικού Δικαίου.
Ερχόμενος τώρα στις επιμέρους διατάξεις θα αναφερθώ πολύ επιγραμματικά σε ορισμένες απ’ αυτές -κατά την άποψή μου, τις κυριότερες- γιατί στην κατ’ άρθρο συζήτηση θα έχουμε τη δυνατότητα να πούμε περισσότερα. Το κάνω αυτό γιατί θεωρώ ειλικρινά -και το ομολογώ- ότι η άψογη από κάθε πλευρά εισήγηση του αγαπητού φίλου και συναδέλφου, του Δημήτρη Χριστοφιλογιάννη, αλλά και του κ. Λιντζέρη, χωρίς να παραβλέπω ειλικρινά τις τοποθετήσεις των συναδέλφων του κ. Κοσιώνη και του κ. Λεβέντη τις οποίες σέβομαι, εκτιμώ και σε πολλά σημεία υιοθετώ, δεν μου αφήνουν περιθώριο να προσθέσω τίποτα καινούργιο και άρα θα ήταν κουραστικό να επαναλάβω τα ίδια πράγματα.
Πιο συγκεκριμένα, λέω ότι με το νομοσχέδιο η ιατρικά υποβοηθούμενη αναπαραγωγή συνδέεται άρρηκτα με την προστασία της ελεύθερης προσωπικότητας στην οποία συμπίπτει –και είναι- το δικαίωμα της τεκνοποιίας. Συγκεκριμενοποιεί τις επιστημονικές μεθόδους της ιατρικά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και καθορίζει το πλαίσιο του κολασμού όλων των άλλων ενεργειών απ’ όπου κι αν προέρχονται. Ορίζει τις προϋποθέσεις εφαρμογής αυτών από άποψη πλήρως επιστημονική και οριοθετεί επίσης, τις προϋποθέσεις για τη χρήση, τη μεταφορά και τη συντήρηση κάτω από άριστα επιστημονικά συνθήκες. Θεσμοθετεί σύγχρονες αντιλήψεις τις ιατρικής γενετικής στο μέτρο που είναι δυνατόν, ώστε να αποφευχθεί ειλικρινά το τεράστιο οικογενειακό και κοινωνικό δράμα που προκύπτει από τη γέννηση ενός παιδιού με μία συγγενή νόσο. Ταυτόχρονα όμως καθορίζει και το νομικό πλαίσιο χρησιμοποίησης των γαμετών, ώστε τα αποτελέσματα αυτά να μας βοηθήσουν στην ακόμα καλύτερη εξέλιξη της ιατρικά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Καθορίζει επίσης τους όρους ίδρυσης και λειτουργίας των κέντρων αυτών, διορθώνοντας μια άναρχη κατάσταση που επικρατούσε όλα αυτά τα χρόνια με περίπου πενήντα κέντρα, τα οποία ουσιαστικά λειτουργούσαν χωρίς κανένα έλεγχο, τα περισσότερα έξω από νοσοκομεία ή και ιδιωτικές κλινικές.
Τέλος, στέκομαι στην καθιέρωση της πληρωμής της συνολικής δαπάνης από την πλευρά των ασφαλιστικών ταμείων, θέτοντας κατά την άποψή μου τα ασφαλιστικά ταμεία μπροστά στη δική τους ευθύνη απέναντι στο τεράστιο δημογραφικό πρόβλημα, αλλά, αν θέλετε, και στην υποχρέωση που έχουν να δώσουν σε όλους τους ασφαλισμένους, σε όλους τους Έλληνες πολίτες τη δυνατότητα να κάνουν χρήση, να απολαύσουν τις εξελίξεις της σύγχρονης ιατρικής και της τεχνολογίας.
Τέλος, με τη δημιουργία της εθνικής αρχής ιατρικά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής δημιουργείται ένα όργανο υψηλού επιπέδου, όχι μόνο ελεγκτικού χαρακτήρα, αλλά και σε σοβαρό επιστημονικό επίπεδο, ώστε να αποτελεί το σύμβουλο της πολιτείας, να παρακολουθεί τις εξελίξεις, να προσπαθεί να δώσει λύση σε προβλήματα βιοηθικής και νομιμότητας και όλα τα σχετικά.
Συμπερασματικά θα έλεγα ότι λόγω της αρτιότητας ειλικρινά αυτού του νομοσχεδίου που όλοι ομολογούμε, μετά μάλιστα και την αποδοχή από πλευράς Υπουργού της τροποποίησης του ορίου ηλικίας της μητέρας, μετά από τις πάρα πολύ καλές τοποθετήσεις όλων των συναδέλφων, δεν νομίζω ότι σ’ αυτήν την πρώτη φάση συντρέχουν λόγοι άλλων τροποποιήσεων, πλην ίσως αυτής, την οποία ανέφερε και ο συνάδελφος κ. Ιωάννης Χωματάς, όχι όμως την ακραία περίπτωση την οποία κι εγώ θέτω, κύριε Υπουργέ, και να τη λάβετε υπόψη, δηλαδή του περιορισμού του αριθμού των γεννήσεων που θα πρέπει να προκύπτουν από τον ίδιο δότη. Θεωρώ ότι είναι υπερβολικά μεγάλος ο αριθμός 10 και θα πρέπει να πάμε τουλάχιστον στο μισό αριθμό.
Μετά, λοιπόν, απ’ όλα αυτά, εισηγούμαι την υπερψήφιση του νομοσχεδίου.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Ευχαριστώ τον κ. Γεώργιο Παπαγεωργίου.
Ο κ. Κωνσταντίνος Κιλτίδης έχει το λόγο.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΙΛΤΙΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ, σήμερα συζητάμε ένα νομοσχέδιο, θα έλεγε κανείς με τεχνογνωσία υγειονομική και εξειδικευμένα ιατρική. Είναι η συνάντηση της εξέλιξης της επιστήμης και της εφηρμοσμένης πολιτικής.
Θα συμφωνήσω απόλυτα με πολλούς προλαλήσαντες συναδέλφους και συναδέλφισσες -και θα πρέπει να είμαστε ειλικρινείς και να το αποτυπώνουμε, όπως αποτυπώνεται σε ευνομούμενες πολιτείες και χώρες και στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε συγκεκριμένες οδηγίες- ότι πρωτίστως επιθυμούμε να δικαιώσουμε και να ικανοποιήσουμε το ατομικό αγαθό της διαιώνισης που θέλει ο κάθε άνθρωπος και βεβαίως δευτερευόντως να ικανοποιήσουμε την κοινωνική ανάγκη αυτού που ονομάζουμε δημογραφικό πρόβλημα και όχι έτσι άκριτα και ασυλλόγιστα ότι το δημογραφικό πρόβλημα έχει να κάνει μόνο με τη διάσταση του πώς θα ζήσει αυτή η κοινωνία, το έθνος μας η πατρίδα μας. Έχει και τεράστια εργασιακή σημασία και συνταξιοδοτική σημασία και δεν πρέπει αυτό να αποκρύπτεται για να ωραιοποιούμε τα πράγματα, όταν ομιλούμε περί δημογραφικού προβλήματος.
Κύριε Πρόεδρε και αγαπητοί συνάδελφοι, πιστεύω ότι σχετικά με το παρόν νομοσχέδιο, για έναν πολιτικό, αν αφαιρέσει κανείς την ιατρική του ή οποιαδήποτε άλλη υγειονομική υπόστασή του και επαγγελματική διάσταση, δύο είναι τα μεγάλα πολιτικά ζητήματα τα οποία πρέπει να έχει κατά νου.
Ποια είναι αυτά; Απευθύνομαι προπάντων προς την πλευρά των συναδέλφων της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, επειδή ακούστηκαν άκριτα κάποια πράγματα από τον αγαπητό συνάδελφο και στην Ιατρική και στη Βουλή, τον κ. Λιντζέρη, ότι η παράταξή μας δεν έχει μνήμη.
Θα ήθελα να του τονίσω, αν ήταν παρών και τώρα εδώ, ότι πολλοί συνάδελφοι από τη δική του πλευρά, από τη δική του παράταξη, το δικό του κόμμα, εστίασαν και είχαν αιτιάσεις και αντιρρήσεις και αμφιβολίες γύρω από το ν. 3089/2002. Και τότε ήμουν παρών και είχα λάβει και το λόγο και βεβαίως θα πω ότι εμείς είχαμε εκθέσει αντιρρήσεις και αμφιβολίες για το πού οδηγούμαστε νομικά. Διότι τότε λέγαμε πολύ χαρακτηριστικά ότι ο ν. 3089 και το νομοσχέδιο που έρχεται σήμερα, θα ήταν καλύτερα να έρθουν και τα δύο μαζί.
Διότι και τότε αναζητούσαμε την ιατρική διάσταση που δεν υπήρχε, αλλά και τώρα, όσο και αν είναι εμπεριστατωμένο υγειονομικά και ιατροκεντρικά το παρόν νομοσχέδιο, θα αναζητούμε και στο μέλλον μέσα στα προεδρικά διατάγματα τη νομική διάσταση και θα βρίσκουμε πολλές φορές προβλήματα μπροστά μας. Δηλαδή, πιστεύω ότι ο ν. 3089 θα έπρεπε να είναι πολύ περισσότερο κεντρομόλος δικαιικά, να βρίσκεται στον πυρήνα του προβλήματος που θέλουμε να λύσουμε. Τότε αυτό δεν είχε γίνει.
Το σημερινό νομοσχέδιο έρχεται ολοκληρωμένο από κάθε υγειονομική πλευρά. Θα έλεγε κανείς ότι ξεπερνά ακόμα και τα εσκαμμένα ενός σχεδίου νόμου και υπεισέρχεται σε πολλές λεπτομέρειες, γιατί προσπαθεί εναγωνίως να καλύψει τα κενά που άφησε ο ν. 3089. Όλοι αναμένουμε το προεδρικό διάταγμα. Ο Υπουργός Υγείας, αναγνωρίζοντας ότι δεν μπορεί άκριτα ένα προεδρικό διάταγμα να προχωρήσει και να δώσει λύσεις, ζητά τη συναίνεση και τη γνώμη της Εθνικής Αντιπροσωπείας και πιστεύω ότι πράττει ορθώς πάνω σ’ αυτό το θέμα.
Κύριοι συνάδελφοι, έχουν εγερθεί πολλά νομικά θέματα που έχουν να κάνουν με τη φιλοσοφική θεώρηση του ν. 3089. Για παράδειγμα, διάφορες έννοιες, όπως αυτή της παρένθετης μήτρας, δεν υπήρχαν στο δικαιικό μας σύστημα. Ο ν. 3089 άνοιξε αυτήν την κερκόπορτα. Το Υπουργείο Υγείας έρχεται αυτήν τη στιγμή και προσπαθεί να δώσει υγειονομικό περιεχόμενο, για τις οποίες, όμως, δικαιικά ήδη έχει ανοίξει η κερκόπορτα.
Επομένως, το πρώτο μέγιστο θέμα είναι η φιλοσοφική θεώρηση αυτού του ζητήματος που σήμερα συζητούμε επί της αρχής. Ο ν. 3089 θα έπρεπε να είχε έρθει στην Εθνική Αντιπροσωπεία μαζί με το σημερινό νομοσχέδιο και να συζητήσουμε τα δύο αυτά νομοσχέδια μαζί.
Το δεύτερο ζήτημα, στο οποίο θα έπρεπε να σταθεί ένας πολιτικός είναι στο πώς θα παρέχεται η δυνατότητα στον πολίτη να κάνει χρήση αυτού του συγκεκριμένου ευεργετήματος, δηλαδή, της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Έχουν γίνει αναφορές σε πολλές έγκριτες εφημερίδες και σε διάφορες τοποθετήσεις από θεσμικούς παράγοντες. Παρατήρησα ότι υπάρχει μία κριτική, την οποία ανέλυσα κατά τη συζήτηση στην επιτροπή και θεωρώ σκόπιμο να αναφέρω και σήμερα. Αυτή η κριτική αναφέρεται στο ζήτημα του πώς επιτρέπουμε στην ιδιωτική πρωτοβουλία να λειτουργεί κατ’ αυτόν τον τρόπο.
Κύριοι συνάδελφοι, μέχρι να εμπεδωθεί από όλους, δεν θα κουραστώ να λέω ότι πρέπει να αντιληφθούμε πως σήμερα το κράτος, με την έννοια του δημοσίου συμφέροντος και των παροχών του δημοσίου, δεν έχει να κάνει με την απαρχαιωμένη εκείνη διάσταση του ότι «παρέχω υπηρεσία και τη θεωρώ κρατική, μόνο όταν παρέχεται από έναν κρατικό φορέα». Τα ασφαλιστικά ταμεία είναι πλέον η εξέλιξη της δημόσιας παροχής και εκεί πρέπει να σταθούμε.
Όσοι μίλησαν πρωτύτερα για το δημογραφικό πρόβλημα, πρέπει να αντιληφθούν ότι το παρόν νομοσχέδιο έρχεται να υποβοηθήσει την αναπαραγωγή και δεν είναι κενό γράμμα, ούτε ένα ιδεολόγημα περί του δημογραφικού. Το νομοσχέδιο έχει να κάνει με τη διάσταση και την ύπαρξη των ασφαλιστικών ταμείων, με το αν αυτά θα μπορέσουν να τροφοδοτήσουν την ελληνική κοινωνία με τα νέα άτομα που πρέπει να βγουν στη σύνταξη.
Κατά συνέπεια, όλοι πρέπει να αντιληφθούμε ότι τα ασφαλιστικά ταμεία είναι αυτά που παρέχουν και το κράτος θα πρέπει να έχει τον ελεγκτικό ρόλο. Δεν μπορούμε να δαιμονοποιούμε ούτε συναδέλφους από τον ιατρικό χώρο ούτε από τον ευρύτερο υγειονομικό χώρο και να λέμε ότι σώνει και καλά είναι αμαρτωλοί. Το κράτος υποχρεούται να τους ελέγχει μέσω των ελεγκτικών μηχανισμών και σ’ αυτό το σημείο νομίζω ότι δεν υφίσταται πλέον πρόβλημα.
Νομίζω ότι αν σεβαστούμε και ενστερνιστούμε αυτήν την αντίληψη, τότε το παρόν νομοσχέδιο, αγαπητοί συνάδελφοι, και με το επικείμενο προεδρικό διάταγμα, όπως δήλωσα, όχι μόνο κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, όχι μόνο δίνει λύσεις, αλλά πιστεύω ότι έχει ξεπεράσει κατά πολύ τα εσκαμμένα.
Θα κάνω απλώς μία επισήμανση. Έχει αναδειχθεί ότι η αρχή η οποία θα ελέγχει την όλη δομή και τη διαδικασία του παρόντος νομοθετήματος θα πρέπει με πολύ περισσότερη προσοχή και περίσκεψη να αναλάβει τις ευθύνες της.
Σας ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Ευχαριστούμε τον κ. Κιλτίδη.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα ότι η Διαρκής Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου καταθέτει τις εκθέσεις της στα σχέδια νόμων:
α) του Υπουργείου Ανάπτυξης «Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος αναφορικά με την ένταξη της Ελλάδας στη Συνθήκη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος και τους συναφείς όρους και προϋποθέσεις» και
β) του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Κύρωση του Πρωτοκόλλου μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας του Λιβάνου για οικονομική, επιστημονική και τεχνική συνεργασία στον τομέα της γεωργίας».
Το λόγο έχει η κ. Τσουρή.
ΕΛΠΙΔΑ ΤΣΟΥΡΗ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριοι συνάδελφοι, το συζητούμενο σχέδιο νόμου αγγίζει πράγματι ένα ευαίσθητο ζήτημα, το οποίο συναρτάται με τη χρήση και την επίδραση που έχουν η επιστημονική πρόοδος, οι επιστημονικές ανακαλύψεις και οι εφαρμογές τους στη ζωή της κοινωνίας μας και στις αρχές και τις αξίες που τη διέπουν.
Από την άποψη αυτή, πολλά από τα ζητήματα που καλύπτονται και θίγονται από το συζητούμενο σχέδιο νόμου θα πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μιας ευρύτερης συζήτησης, θέμα ενός διαλόγου, ο οποίος θα εμπλέξει όχι μόνο την επιστημονική κοινότητα, αλλά και κοινωνικούς φορείς.
Πρέπει να επισημάνω ότι ανάλογα ζητήματα τα οποία εδράζονται στην πρόοδο της βιοτεχνολογίας και της βιοϊατρικής μπαίνουν, συχνά με δραματικό τρόπο, στη ζωή όλων μας. Είμαστε υποχρεωμένοι να αντιμετωπίζουμε αρχές και αξίες με νέο βλέμμα, να προσαρμόζουμε πρακτικές και συμπεριφορές στις εξελίξεις αυτές και στη χρήση τους.
Σ’ αυτό το γενικό πλαίσιο εντάσσεται και η σημερινή συζήτηση, γιατί η ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή αποδεικνύεται όντως «ένα νόμισμα με δύο όψεις». Από τη μία υπάρχει η δυνατότητα τεκνοποίησης που παρέχει πια η επιστήμη σε πολίτες οι οποίοι για διάφορους λόγους δεν την είχαν, από την άλλη όμως υπάρχουν και οι ευκαιρίες χειραγώγησης της ανθρώπινης ύπαρξης, οι οποίες περικλείονται σε χρήσεις της επιστημονικής προόδου χωρίς αρχές, χωρίς όρια και με αποκλειστικό σκοπό το κέρδος. Αυτός ο διττός χαρακτήρας στον οποίο αναφέρθηκα διατρέχει και όλη τη σχετική συζήτηση η οποία διεξάγεται σχετικά μ’ αυτά τα θέματα στην Ευρώπη και σ’ όλο τον κόσμο.
Βασικό κείμενο προσανατολισμού, με το οποίο έχει συμφωνήσει και έχει δεσμευθεί η χώρα μας, είναι η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και τη βιοϊατρική, η οποία έχει συναφθεί στα πλαίσια του Συμβουλίου της Ευρώπης, έχει κυρωθεί με νόμο από τη χώρα μας και είναι σε ισχύ από την 1η Δεκεμβρίου 1999. Σύμφωνα δε με τη σχετική με τις διεθνείς συμβάσεις πρόβλεψη του Συντάγματός μας, έχει αυξημένη ενωτική ισχύ σε περίπτωση σύγκρουσης διατάξεων σε σχέση με έναν εθνικό νόμο.
Πρέπει να ξεκαθαρίσω από την αρχή ότι θεωρώ θετική και απαραίτητη τη νομική ρύθμιση των ζητημάτων η οποία επιχειρείται μέσα από το συζητούμενο νομοσχέδιο, παράλληλα όμως θέλω να καταθέσω μία σειρά παρατηρήσεων προς την κατεύθυνση πάντα της βελτίωσής του, αλλά και της πρόληψης παρενεργειών που είναι δυνατό να αντιληφθούμε στο μέλλον.
Πρώτη παρατήρηση: Στο άρθρο 2 υπάρχει αναλυτική παρουσίαση τεχνικών και μεθόδων, όμως κάθε τέτοια παράθεση κινδυνεύει να αποδειχθεί σύντομα ανεπαρκής, αδυνατώντας να συμπεριλάβει μεθόδους που θα εμφανιστούν στο μέλλον. Θα ήταν προτιμότερη μία γενικότερη και περισσότερο ευρεία περιγραφή του ρυθμιζόμενου αντικειμένου, ικανή να συμπεριλάβει εκ των προτέρων και τα αποτελέσματα της διαρκούς επιστημονικής προόδου στο συγκεκριμένο πεδίο. Αναφέρω ως παράδειγμα την περιγραφή που γίνεται από τον αντίστοιχο γαλλικό νόμο του 2004: «Η ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή περιλαμβάνει τις κλινικές και βιολογικές πρακτικές οι οποίες επιτρέπουν την εξωσωματική γονιμοποίηση, την εμβρυομεταφορά και την τεχνητή σπερματέγχυση, καθώς και κάθε τεχνική ισοδύναμου αποτελέσματος, η οποία επιτρέπει την αναπαραγωγή εκτός της φυσικής διαδικασίας».
Παρατήρηση δεύτερη. Δεδομένης της εξαιρετικής σημασίας που έχει η υπεύθυνη επιστημονικά και επαγγελματικά ενημέρωση των προσφευγόντων στην ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και η εν συνεχεία καθαρή, πλήρης και άνευ ελαττώματος συναίνεσή τους, θα ήταν δυνατόν να προβλεφθούν πιο αναλυτικές ρυθμίσεις όσον αφορά στην ενημέρωση και στις συναινέσεις. Ενδεχομένως η συναίνεση θα πρέπει να δίνεται και με συμβολαιογραφική πράξη.
Η τρίτη παρατήρηση είναι ότι οι προβλεπόμενες αποζημιώσεις δαπανών του δότη είναι δυνατόν να αποτελέσουν μεταμφίεση ανταλλάγματος για τη συναλλαγή αποφεύγοντας με τον τρόπο αυτό τη σχετική απαγόρευση. Η λύση θα ήταν να δοθούν στις περιπτώσεις διάθεσης ευρύτατες ελεγκτικές εξουσίες στη θεσπιζόμενη αρχή.
Όσον αφορά στην έρευνα είτε οδηγεί είτε δεν οδηγεί σε εγκυμοσύνη και τα δύο σχετικά άρθρα δίνουν την εντύπωση ότι αφήνουν υπερβολικά περιθώρια στην έρευνα και ότι υποκρύπτουν ανεπίτρεπτες αντιθέσεις με τη σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης. Συγκεκριμένα το άρθρο 16 της Σύμβασης του Οβιέδου επιτρέπει την έρευνα όταν πληρούνται σωρευτικά πέντε προϋποθέσεις που κάποιες απ’ αυτές οι εξής δύο απουσιάζουν προφανέστατα από το νομοσχέδιο. Είναι η απουσία εναλλακτικής μεθόδου έρευνας συγκρίσιμης αποτελεσματικότητας και ενημέρωση του προσώπου για τα δικαιώματα και τις εγγυήσεις προστασίας που παρέχει ο νόμος.
Επίσης, ενώ και το νομοσχέδιο απαιτεί συναίνεση των δοτών, κακώς παραλείπει να προσθέσει την προσθήκη του άρθρου 16 εδαφίου 5 της Σύμβασης σύμφωνα με την οποία η συναίνεση αυτή μπορεί ανά πάσα στιγμή να αποσυρθεί από το δότη. Και αυτό το θεωρώ πολύ σημαντικό.
Στο πέμπτο κεφάλαιο σχετικά με τη σύσταση της εθνικής αρχής της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, προκύπτουν ορισμένα ερωτήματα και αναφέρω μερικά απ’ αυτά:
Πως θα οριοθετηθούν οι αρμοδιότητες της υπό σύσταση εθνικής αρχής σε σχέση με αυτές της υπάρχουσας Ανεξάρτητης Επιτροπής Βιοηθικής.
Δεύτερον, υφίσταται πραγματικά ανάγκη για μια νέα Αρχή η οποία θα έχει αποκλειστική αρμοδιότητα τα ζητήματα της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής; Δεν θα μπορούσε μια ενιαία αρχή να εξετάζει ζητήματα βιοηθικής συμπεριλαμβανομένης της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και των μεταμοσχεύσεων;
Θέλω επίσης να παρατηρήσω ότι είναι κατά βάση ορθή η παρατήρηση της ΟΚΕ περί ανάγκης της κοινωνικής εκπροσώπησης στην αρχή, κάτι που προς το παρόν απουσιάζει. Και συνδέεται, κύριε Υπουργέ, αυτή η παρατήρηση με τη διαπίστωση ότι τα ζητήματα βιοηθικής. Δεν είναι αμιγώς θέματα τεχνικής φύσεως, δεν αφορούν μόνο στην επιστημονική κοινότητα, αλλά αφορούν ευρύτερα στην κοινωνία και ως τέτοια θα πρέπει να τα διαχειρίζεται κάθε σχετικό όργανο το οποίο συγκροτείται από την πολιτεία και το νόμο.
Τέλος, έρχομαι στο πολύ σημαντικό θέμα των ποινών και των κυρώσεων που ρυθμίζονται στο κεφάλαιο 6. Λέω ότι είναι πολύ σημαντικό γιατί σ’ αυτό το σημείο κρίνεται η αποτρεπτική δύναμη και καθορίζεται η αποτρεπτική δύναμη των ρυθμίσεων που αναφέρθηκαν παραπάνω.
Πιστεύω ότι για πολύ σημαντικές παραβιάσεις του νόμου οι ποινές είναι πολύ ελαστικές ή τουλάχιστον ελαστικότερες απ’ ό,τι προβλέπονται στο γαλλικό νόμο. Έχω αναφερθεί κατ’ επανάληψη σ’ αυτόν γιατί είναι το πιο πρόσφατο νομοθέτημα σε ευρωπαϊκό επίπεδο και θα καταθέσω στα Πρακτικά σχετικό πίνακα συγκριτικών ποινών.
Καταληκτικά θέλω να επισημάνω ότι σε σχέση με τις ρυθμίσεις που είναι πράγματι θετικές, οι σημαντικές αλλαγές είναι απαραίτητες προκειμένου το νομικό πλαίσιο που θα έχει η χώρα μας να καλύπτει, όσο είναι δυνατόν και ανθρωπίνως προβλέψιμο, τις σύγχρονες απαιτήσεις. Ούτως ή άλλως ο διάλογος για τα ζητήματα βιοηθικής είναι ένας ουσιαστικός διάλογος ο οποίος μόλις σήμερα ανοίγει στη χώρα μας. Αυτόν το διάλογο θα πρέπει να τον συνεχίσουμε και να τον διευρύνουμε χωρίς εκπτώσεις σε βασικές αρχές και αξίες, αλλά και χωρίς προκαταλήψεις.
Τουλάχιστον από την πλευρά της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης θεωρώ ότι μ’ αυτόν τον τρόπο προσεγγίσαμε το θέμα. Ευχαριστώ.
(Στο σημείο αυτό η Βουλευτής κ. Ε. Τσουρή καταθέτει για τα Πρακτικά το προαναφερθέν έγγραφο, το οποίο βρίσκεται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Ο κ. Τσιάρας έχει το λόγο.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΣΙΑΡΑΣ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αισθάνομαι κατ’ αρχήν την ανάγκη να ευχηθώ και εγώ με τη σειρά μου να έχουμε μια καλή χρονιά ουσιαστικής και παραγωγικής κοινοβουλευτικής δραστηριότητας.
Είναι μια από τις ελάχιστες φορές που συζητάμε ένα τόσο ολοκληρωμένο σχέδιο νόμου για ένα τόσο ιδιαίτερο και τόσο ειδικό κοινωνικό ζήτημα.
Αξίζει βέβαια να επισημάνουμε ότι το σημερινό μας νομοσχέδιο συμπληρώνει τον ήδη γνωστό νόμο 3089/2002, ενώ ταυτόχρονα μέσα απ’ αυτό αναδεικνύεται η σοβαρή δουλειά της αρμόδιας επιτροπής.
Η εφαρμογή των μεθόδων της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής μέσα από το νομοθετικό πλαίσιο και τους κανόνες που επιβάλλονται, έρχεται να απαντήσει σε ένα πρόβλημα που τελευταία έχει πάρει μεγάλες κοινωνικές διαστάσεις.
Μας είναι γνωστό ότι τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερα ζευγάρια καταφεύγουν στις μεθόδους της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Έρευνα της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, έχει δείξει ότι το ποσοστό των παιδιών που αναλογεί σε κάθε μητέρα, έχει μειωθεί σε 1,4 αντί 2,2, γεγονός που μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι σε μερικά χρόνια ο πληθυσμός της χώρας μας θα μειωθεί δραματικά και η πλειοψηφία του θα είναι μεσήλικες. Ένα τέτοιο γεγονός, κατανοούμε όλοι μας, θα φέρει με τη σειρά του σημαντικές επιπτώσεις σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο.
Οι περισσότερες μορφές της στειρότητας δεν επιδέχονται θεραπεία. Και όμως εκατοντάδες παιδιά έχουν γεννηθεί από στείρους γονείς με τη βοήθεια της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Και προφανώς ένας σημαντικός λόγος για την εξέλιξη της εξωσωματικής γονιμοποίησης είναι το συνεχώς αυξανόμενο πρόβλημα της υπογονιμότητας στο δυτικό κόσμο.
Απ’ όσο γνωρίζουμε, στην Ελλάδα γίνονται δέκα-δώδεκα χιλιάδες κύκλοι εξωσωματικής κάθε χρόνο.
Το υπό συζήτηση σχέδιο νόμου προσδιορίζει τους ειδικούς όρους προσφυγής στις μεθόδους της εξωσωματικής, προβλέποντας τις ελάχιστες προϋποθέσεις ιατρικού ελέγχου και ενημέρωσης των προσώπων που προσφεύγουν στις μεθόδους της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Ταυτόχρονα, θέτει το πλαίσιο για την έρευνα σε γαμέτες και γονιμοποιημένα ωάρια, καθορίζοντας τους σκοπούς που πρέπει να επιδιώκονται και τις τυπικές και τεχνικές προϋποθέσεις της.
Μέσα από το εν λόγω νομοσχέδιο, καθορίζονται οι όροι ίδρυσης και λειτουργίας των μονάδων ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και των τραπεζών κρυοσυντήρησης, ενώ ταυτόχρονα τίθενται οι ειδικές προϋποθέσεις για τον έλεγχό τους. Και φυσικά, αναφέρομαι στην αρχική αδειοδότηση, στους περιοδικούς ελέγχους που πρέπει να γίνονται, στη λειτουργική τους διασύνδεση με νοσοκομείο ή κλινική, την ελάχιστη αριθμητικά και επιστημονικά στελέχωσή τους, την καταγραφή των αποτελεσμάτων και όλα όσα περιγράφονται στο νομοσχέδιο.
Επιπλέον και εδώ επίσης είναι μια σημαντική παράμετρος προσδιορίζονται οι όροι διάθεσης, δωρεάς και διακίνησης του γενετικού υλικού, κάτι το οποίο στην πραγματικότητα μας κάνει να εναρμονιστούμε με την πρόσφατη οδηγία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Επιτέλους, προβλέπεται η ίδρυση ανεξάρτητης εθνικής αρχής ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, στην οποία ανατίθενται σειρά από αρμοδιότητες συναρτώμενες με την εύρυθμη λειτουργία των πεδίων των εφαρμογών της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Για πρώτη φορά θεσπίζονται ποινικές και διοικητικές κυρώσεις για τις παραβάσεις των διατάξεων τόσο του υπό συζήτηση νομοσχεδίου όσο και του ν. 3089/2002 οι οποίες και ποικίλουν ανάλογα με τη βαρύτητα των παραβάσεων.
Μέσα από τις μεταβατικές διατάξεις που αφορούν την καταγραφή των μονάδων εξωσωματικής γονιμοποίησης και των τραπεζών κρυοσυντήρησης, προσβλέπουμε στη βελτίωση των ήδη υπαρχόντων μονάδων και στη δυνατότητα που τους παρέχεται να προσαρμόσουν τη λειτουργία τους στα δεδομένα του νομοσχεδίου.
Τέλος, με το νομοσχέδιο ρυθμίζονται ασφαλιστικά θέματα δίνοντας τη δυνατότητα στους ασφαλιστικούς οργανισμούς να καλύψουν τις δαπάνες εφαρμογής της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Είναι γνωστό πως ο μεγάλος αριθμός των υπογόνιμων ζευγαριών, που όπως αναφέρθηκε καταφεύγει σ’ αυτές τις μεθόδους, συχνά φτάνει σε τραγικά οικονομικά αδιέξοδα αφού μέχρι και σήμερα τα ασφαλιστικά ταμεία δεν συμμετείχαν, ουσιαστικά, στις δαπάνες των εν λόγω μεθόδων. Άλλωστε νομίζω ότι είναι κατανοητό σε όλους μας σε τελική ανάλυση η υπογονιμότητα δεν μπορεί παρά να θεωρηθεί ως πάθηση.
Βεβαίως η συζήτηση των επιμέρους άρθρων του νομοσχεδίου, θα μπορούσε να προκαλέσει πολλά σχόλια, κάτι που επισημάναμε κατά τη συζήτησή τους στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων.
Προσωπικά θα ήθελα να επιμείνω στη θέση που εξέφρασα και τότε και που, ουσιαστικά, αφορά την περίπτωση της παρένθετης μητρότητας. Έχω την εντύπωση, κύριε Υπουργέ, ότι πρέπει να αναθεωρήσουμε αυτό που αφήσαμε, παρά την επισήμανση που είχε γίνει τότε, έχω την αίσθηση ότι οι γυναίκες οι οποίες θα δέχονται να λειτουργήσουν με την διαδικασία της παρένθετης μητρότητας, θα πρέπει ήδη να είναι μητέρες. Είναι μια πολύ σημαντική παρατήρηση, η οποία θα μας βοηθήσει να αποφύγουμε πολλά ηθικά ζητήματα στο μέλλον.
Ωστόσο αξίζει να σταθούμε στη βασική φιλοσοφία του νομοσχεδίου. Επιτέλους δημιουργούμε ένα πλήρες νομοθετικό πλαίσιο για μια διαδικασία στην οποία καταφεύγει μεγάλος αριθμός Ελλήνων πολιτών διαμορφώνοντας τις ηθικές και νομικές παραμέτρους. Επιτέλους αρχίζουμε ως πολιτεία να παρατηρούμε και να αντιμετωπίζουμε ζητήματα τα οποία στο παρελθόν συναντούσαν την άρνηση ή και το φόβο της ίδιας μας της κοινωνίας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σύμφωνα με διεθνή στατιστικά στοιχεία, που ισχύουν και για τη χώρα μας, στην εποχή μας το 15%-20% των ζευγαριών αντιμετωπίζει πρόβλημα υπογονιμότητας. Μέσα από το νομοσχέδιο διατυπώνεται μια νέα πολιτική που, πραγματικά, στηρίζει τα ζευγάρια που επιθυμούν να αποκτήσουν κάποιο παιδί αναγκαζόμενα να καταφύγουν στη χρήση τεχνητών μεθόδων. Ταυτόχρονα όμως, επαναξιολογούμε ένα ζήτημα το οποίο για κάποιους δίνει λύση στο δημογραφικό πρόβλημα της χώρας μας, ενώ για κάποιους άλλους απαντά σε ένα σύγχρονο κοινωνικό πρόβλημα. Οι εμμονές, οι προκαταλήψεις, τα ψευτοηθικά προβλήματα δεν έχουν θέση σε μια κοινωνία που προσπαθεί να κινηθεί προς το μέλλον διασφαλίζοντας τα στοιχειώδη για το σύνολο των πολιτών της.
Και επειδή η ίδια η ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και οι μέθοδοί της θα μεταφέρουν πάντα τα γνωστά ερωτήματα για την ανθρώπινη δυνατότητα παρέμβασης σε κάτι που για πολλούς θεωρείται αποκλειστικά θεϊκό, επιτρέψτε μου να σας θυμίσω κάποιες σκέψεις μιας εξέχουσας φυσιογνωμίας της αναπαραγωγικής τεχνολογίας της Αυστραλίας, της ιατρού Ρόμπιν Ρόουλαντ. Η αναπαραγωγική τεχνολογία για τα στείρα ζευγάρια αποτελεί την τελευταία ελπίδα για το σχηματισμό οικογένειας, για τον κλινικό γιατρό τη θεραπεία της στειρότητας, για τον ερευνητή τη μοναδική ευκαιρία για πειραματισμό στην ανθρώπινη εμβρυολογία, για τις φαρμακευτικές εταιρείες μια πολλά υποσχόμενη περιοχή ανάπτυξης προϊόντων θεραπείας της στειρότητας και ελέγχου της γονιμότητας, για τους νομοθέτες τον εφιάλτη πολύπλοκων κοινωνικών προβλημάτων που απαιτούν λύση, για τους οικονομολόγους τη μαύρη τρύπα που απορροφά τεράστια ποσά και για τους δημοσιογράφους πηγή ειδήσεων, ενδιαφερουσών ανθρωπίνων ιστοριών και κοινωνικών σχολίων.
Καταλαβαίνει κανείς, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ότι ένα τέτοιο νομοσχέδιο με ένα τόσο περίπλοκο ηθικό και κοινωνικό ζήτημα δεν θα μπορούσε παρά να συγκεντρώνει πολλές και διαφορετικές απόψεις, πολλές και διαφορετικές αντιλήψεις. Ωστόσο, όπως και στην αρχή, επιμένω και θεωρώ ότι έχουμε επιτέλους ένα άρτιο νομοσχέδιο το οποίο απαντά σε πάρα πολλά ζητήματα και γι’ αυτό με χαρά θα ήθελα, κύριε Υπουργέ, να σας ανακοινώσω ότι το υπερψηφίζω.
Ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχει ζητήσει το λόγο ο Πρόεδρος κ. Κακλαμάνης.
Κύριε Κακλαμάνη, έχετε το λόγο.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, ζήτησα το λόγο όχι για αυτό καθεαυτό το θέμα του νομοσχεδίου, αλλά για ένα συναφές θέμα. Το νομοσχέδιο ψηφίζεται και ψηφίζεται, αν δεν κάνω λάθος, ομοφώνως και οι παρατηρήσεις που διατυπώνονται θα βοηθήσουν ίσως όχι μόνο στην τελική του διατύπωση αλλά και στην εφαρμογή του.
Το θέμα που ήθελα εγώ να θίξω, το οποίο είχε απασχολήσει το Κοινοβούλιο παλαιότερα, γύρω στο 1996, σε μια ειδική συνεδρίαση, είναι το ζήτημα της δωρεάς οργάνων σώματος για μεταμόσχευση. Θα ενθυμείται ο κύριος Υπουργός και άλλοι συνάδελφοι, που ήσαν μέλη εκείνην την περίοδο της Βουλής των Ελλήνων, ότι είχαμε ξεκινήσει μια πρωτοβουλία στην οποία εδήλωσαν συμμετοχή και έγιναν δωρητές οργάνων σώματος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Πρωθυπουργός, τα μέλη του Προεδρείου της Βουλής και πάρα πολλοί συνάδελφοι. Και αυτό το μήνυμα του Κοινοβουλίου μαζί με άλλα μηνύματα, όπως το θέμα του καπνίσματος που από εδώ ξεκίνησε, πιστεύω ότι είναι μέσα στην αποστολή μας γιατί όπως ανέφερα στη συζήτηση επί του προϋπολογισμού, το Κοινοβούλιο έχει και έναν παιδαγωγικό ρόλο.
Εκπροσωπεί τον ελληνικό λαό και ταυτόχρονα με τη νομοθεσία του, με τον έλεγχο που γίνεται στην Κυβέρνηση με διάφορες άλλες πρωτοβουλίες, με την εικόνα που παρουσιάζει ως Σώμα, αλλά και τα επιμέρους κόμματα και καθένας από μας, νομίζω ότι εκπέμπουμε κατά περίπτωση και θετικά και αρνητικά μηνύματα.
Δυστυχώς παρά τις προσπάθειες και του επικεφαλής τότε του Εθνικού Κέντρου Μεταμοσχεύσεων, του καθηγητή κ. Γιάννη Βλαχογιάννη, αλλά και τις προσπάθειες που κάνει και η νέα διοίκηση του Κέντρου Μεταμοσχεύσεων –πριν από λίγο καιρό είχε μια πολύ καλή εκδήλωση στην Αίθουσα της Παλαιάς Βουλής- ως χώρα υστερούμε παρά το γεγονός, ότι και η Εκκλησία –συμπαραστέκεται ο μακαριστός Σεραφείμ ήταν δωρητής οργάνων και αν δεν κάνω λάθος είναι και ο τωρινός Αρχιεπίσκοπος και αρκετά μέλη της ιεραρχίας. Το τονίζω αυτό γιατί γνωρίζετε ότι ο κυριότερος αρνητικός παράγοντας για την προώθηση αυτού του πνεύματος της δωρεάς οργάνων σώματος ήταν και ορισμένες προκαταλήψεις για τη μετά θάνατο ζωή, τι θα γίνει στην Δευτέρα Παρουσία, αν θα είμαστε ολόσωμοι ή όχι. Θυμάμαι δε ότι και επιστολές στις εφημερίδες έχω διαβάσει, έχω ακούσει σε σταθμούς, πως είναι δυνατόν να δώσουμε το μάτι μας, αν είναι σωστό κτλ.
Η Εκκλησία έχει πάρει μια πολύ καλή θέση σ’ αυτό το θέμα γι’ αυτό κύριε Υπουργέ, πέρα απ’ αυτά που κάνουμε εμείς εδώ ως Κοινοβούλιο, γιατί σ’ αυτά τα ζητήματα η νέα Πρόεδρος και τα άλλα μέλη του Προεδρείου είναι δοσμένοι σ’ αυτό, το Κοινοβούλιο, δηλαδή, να στέλνει όσο το δυνατόν μηνύματα ευαισθητοποίησης του απλού πολίτη για ζητήματα που αφορούν και την κοινωνική αλληλεγγύη και άλλα επίσης σοβαρά ζητήματα για τα οποία είναι κοινή η αντίληψη όλων εδώ στο Κοινοβούλιό μας, θα πρέπει νομίζω να συνεργαστεί το Υπουργείο σας με όσους φορείς μπορούν και έχουν τη διάθεση. Υπάρχουν όπως ξέρετε δίπλα σας οι αιμοδότες και οι ενώσεις τους–είχα παρακολουθήσει μια μέρα μια εκπομπή σε ένα πολύ καλό και σοβαρό πρόγραμμα της ΕΡΤ στις 16:00 το μεσημέρι που ο Υφυπουργός κ. Γιαννόπουλος και εκπρόσωποι των αιμοδοτών συζητούσαν το μεγάλο επίσης θέμα της αιμοδοσίας. Νομίζω, λοιπόν, και ήθελα να σας παρακαλέσω με την ευκαιρία της συζήτησης του νομοσχεδίου αυτού -είμαι μέσα στο πνεύμα της συζητήσεως νομίζω, κύριε Πρόεδρε- τους αξιοποιήσατε για να γίνει μια νέα προσπάθεια. Να γνωστοποιηθεί στο λαό ποιοι από γνωστούς, «επώνυμους» και στον πνευματικό κόσμο και στον κόσμο της τέχνης -όχι απαραιτήτως αυτούς που εμφανίζονται σαν πνευματικοί άνθρωποι και κόσμος της τέχνης στα κανάλια- εννοώ αυτούς που, πράγματι, έχουν συναίσθηση και της κοινωνικής μας ευθύνης, όποιοι ανερχόμεθα στα οποιαδήποτε σκαλιά, της οποιασδήποτε ιεραρχίας, ώστε μια εκστρατεία –δεν θα πω καμπάνια, εκστρατεία είναι η ελληνική λέξη- ενημέρωσης και προβληματισμού όλων των Ελλήνων πολιτών να καλύψει τις μεγάλες ανάγκες που έχουμε σε μοσχεύματα χωρίς να υποχρεωθούμε, αλλιώς και αυτό πρέπει να σκεφτούμε να νομοθετήσουμε όπως οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες τεκμήριο δωρεάς οργάνων σε κάθε περίπτωση που δεν υπάρχει ατομική και ρητή αρνητική δήλωση.
Ίσως δεν είναι ώριμη ακόμη η ελληνική κοινωνία για μια τέτοια νομοθεσία. Είδαμε, όμως, τώρα, με αφορμή την καταστροφή στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, πώς αντέδρασε ολόκληρος ο ελληνικός λαός. Αυτός ο λαός που αυτοευτελίζεται και αυτοκατηγορείται όταν είμαστε εντός της χώρας, ενώ όταν είμαστε εκτός, είμαστε υπερήφανοι Έλληνες, γιατί όταν είμαστε εντός της χώρας ο ένας προσπαθεί να απαξιώσει τον άλλο. Αυτή είναι η μοίρα μας φαίνεται. Είδατε, όμως, ότι όταν υπάρχει ένα σημαντικό γεγονός, όπως αυτό που είχαμε από τη Νοτιοανατολική Ασία με τον καταστροφικό σεισμό, τα τσουνάμι κλπ., όλοι –μα, εδώ κυριολεκτώ- όλοι σχεδόν οι Έλληνες έσπευσαν να εκφράσουν αυτά τα ανθρωπιστικά αισθήματα που πιστεύω ότι έχει στα βάθη της καρδιάς του ο ελληνικός λαός.
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Το λόγο έχει ο κ. Παναγιώτης Μελάς.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΕΛΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το νομοσχέδιο που συζητούμε σήμερα είναι ένα νομοσχέδιο που έχει στόχο να βάλει τάξη, να ρυθμίσει θέματα, προβλήματα που προκύπτουν από την τεχνητή εξωσωματική γονιμοποίηση ή, όπως λέγεται και στο νομοσχέδιο, ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Και τα προβλήματα τα οποία έρχεται να ρυθμίσει είναι θέματα βιοηθικής, νομικής φύσεως, κληρονομικώς μεταβιβαζομένων νοσημάτων, οικονομικά και πολλά άλλα.
Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η ιατρική επιστήμη, όπως και άλλοι τομείς, έχουν κάνει μεγάλα βήματα προόδου και εκσυγχρονισμού. Και σε αυτό έχει συμβάλει πάρα πολύ η τεχνολογική ανάπτυξη.
Έτσι, σήμερα επιτυγχάνονται πράγματα που αν τα αναφέραμε πριν από τρεις, τέσσερις δεκαετίες ότι μπορεί αυτά να συμβούν, θα θεωρούμεθα, πιστεύω, εξωπραγματικοί.
Μία, λοιπόν, από τις μεγάλες επιτυχίες της ιατρικής επιστήμης είναι και η δυνατότητα που δίνεται σήμερα ή τα τελευταία χρόνια σε ζευγάρια, τα οποία είναι σε αναπαραγωγική ηλικία και δεν μπορούν να αποκτήσουν παιδί με φυσιολογικό τρόπο, να μπορούν να το αποκτήσουν με τη βοήθεια, όπως είπαμε, της τεχνητής γονιμοποίησης. Ικανοποιείται έτσι, θα έλεγα, ένα θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, το δικαίωμα απόκτησης παιδιού. Και συμβαίνει αυτό είτε η υπογεννητικότητα αφορά τη γυναίκα είτε αφορά τον άνδρα ή ακόμη και τους δύο.
Όπως ελέχθη –πιστεύω- και από άλλους, τα ζευγάρια αυτά που πάσχουν από υπογονιμότητα ανέρχονται σε ένα ποσοστό 15%, το οποίο φυσικό είναι με τις επικρατούσες σήμερα συνθήκες να αυξάνεται. Και είναι γεγονός ότι τα ζευγάρια αυτά που πάσχουν από υπογονιμότητα αντιμετωπίζουν πολλές φορές κοινωνικά ή ψυχολογικά προβλήματα.
Η πρόοδος αυτής της ιατρικής επιστήμης βοηθάει πολύ και την ελληνική κοινωνία αφού έχουμε έντονο δημογραφικό πρόβλημα και κινδυνεύουμε σε μερικά χρόνια να γίνουμε κοινωνία γερόντων. Η τεχνητή αυτή γονιμοποίηση, αυτή η πρόοδος της επιστήμης συμβάλλει στην καταπολέμηση της υπογεννητικότητας.
Συγχρόνως, όμως, συμβάλλει τα ζευγάρια που έχουν υπογονιμότητα, να αποκτήσουν παιδί, το οποίο κληρονομικά μπορεί να είναι είτε και των δύο, είτε όμως ενός, είτε και κανενός, αφού έχουμε πάρει σπερματοζωάριο και ωάριο από διαφορετικά άτομα. Το ότι, όμως, από τη γέννησή του το παιδί βρίσκεται στην αγκαλιά του ζευγαριού, στην αγκαλιά των γονιών, αντιμετωπίζεται και το αισθάνονται ως δικό τους παιδί.
Η τεχνητή γονιμοποίηση άρχισε να αναπτύσσεται και στη χώρα μας την τελευταία εικοσαετία. Και σήμερα το ποσοστό των ζευγαριών που αποκτούν παιδί μέσω της τεχνητής αυτής μεθόδου είναι αρκετά μεγάλο και πιστεύω ότι συνεχώς θα αυξάνει.
Όμως αυτή η αναπαραγωγική δραστηριότητα έφερε στην επιφάνεια και διάφορα προβλήματα τα οποία με την πάροδο του χρόνου συνεχώς αυξάνονται. Τα προβλήματα όπως ανέφερα είναι προβλήματα βιοηθικής, ιατρικής φύσεως, κληρονομικώς μεταδιδομένων νοσημάτων κλπ. Για το σκοπό αυτό ψηφίστηκε πριν από δυο και πλέον χρόνια ο ν. 3089/2002 που καθόριζε κάποια πράγματα, έβαζε κάποιους κανόνες και ο οποίος βελτιώνεται με το παρόν νομοσχέδιο. Δηλαδή το παρόν νομοσχέδιο έρχεται να συμπληρώσει τα κενά του ν. 3089 και να βάλει τάξη, να θεσπίσει κανόνες στην ασυντόνιστη θα έλεγε κανείς κατάσταση που επικρατεί σήμερα. Έρχεται να προστατεύσει να θωρακίσει αμφοτέρους και κυρίως να μεριμνήσει για τα τέκνα αυτής της προέλευσης, θεσπίζοντας ορισμένους απαραβίαστους κανόνες.
Με το νομοσχέδιο αυτό δημιουργείται μια ανεξάρτητη αρχή –και έχει σημασία αυτό- η οποία κρατά όλα εκείνα τα στοιχεία που χρειάζονται, ώστε εάν υπάρξει κάποιο πρόβλημα ή πρόβλημα ακόμη κληρονομικώς μεταδιδομένων νοσημάτων να καταστεί δυνατός ο έλεγχος.
Επίσης με την κατάργηση του άρθρου 59 του ν. 2071 στο οποίο αναφέρεται ότι οι μονάδες αυτές εξωσωματικής γονιμοποίησης λειτουργούν, υποχρεωτικώς, σε ειδικώς οργανωμένα νοσοκομεία, δηλαδή νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και ιδιωτικές κλινικές, τώρα δημιουργούνται διάφορα κέντρα εξωσωματικής γονιμοποίησης και εκτός νοσοκομείων ή οργανωμένων κλινικών. Όμως καθορίζονται οι προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες θα λειτουργούν αυτά τα κέντρα αλλά και σε καθορισμένη απόσταση από νοσοκομεία επειδή είναι δυνατόν να υπάρξει κάποιο ιατρικό πρόβλημα που μπορεί το κέντρο αυτό παρ’ ότι ελέγχεται η οργάνωσή του να μη μπορεί να το αντιμετωπίσει.
Το νομοσχέδιο αυτό θα έλεγα ότι διακατέχεται για πολλούς λόγους από μια κοινωνική ευαισθησία και ακόμη περισσότερο αφού προβλέπεται ασφαλιστική κάλυψη των εξόδων της τεχνητής γονιμοποίησης. Η κάλυψη αυτή των εξόδων δίνει τη δυνατότητα σε πολλά ζευγάρια έγκαιρα και όχι καθυστερημένα, να προβούν στην υποβοηθουμένη αυτή αναπαραγωγή και να αποκτήσουν παιδί. Αφού όπως είπα θα γίνεται κάλυψη των εξόδων. Διότι σήμερα έχει παγκοσμίως αυτό καθοριστεί ότι ένα ζευγάρι θεωρείται υπογόνιμο όταν με ελεύθερες σχέσεις ενός έτους δεν κάνει παιδί. Και είναι αυτό ένα καλό βήμα και για τη χώρα μας ενάντια όπως είπα στην υπογονιμότητα του πληθυσμού.
Υπάρχουν και πολλά άλλα άρθρα τα οποία καθορίζουν διάφορες λεπτομέρειες όπως π.χ. η γυναίκα μπορεί να προβεί στην τεχνητή γονιμοποίηση μέχρι την ηλικία των πενήντα ετών. Υπάρχουν επίσης μέσα στο νομοσχέδιο και διάφορα άλλα άρθρα που καθορίζουν ποινικές και διοικητικές ευθύνες σε εκείνους οι οποίοι παραβαίνουν το νόμο για όλα αυτά που αναφέρονται μέσα στο νομοσχέδιο.
Κλείνοντας θέλω να τονίσω ότι αυτό το νομοσχέδιο δεν είναι ένα νομοσχέδιο για κομματική αντιπαράθεση. Και θα συμφωνήσω με τον κ. Κακλαμάνη για την ευαισθησία που πρέπει να δείξουμε και για την μεταμόσχευση οργάνων. Πραγματικά δέχομαι ότι έδειξε ολόκληρη η Ελλάδα μια ευαισθησία στον καταστροφικό σεισμό.
Κλείνοντας, λοιπόν, θέλω να πω ότι είναι ένα νομοσχέδιο που δεν είναι για κομματική αντιπαράθεση όπως είπα γι’ αυτό ψηφίζεται σχεδόν απ’ όλες τις πτέρυγες της Βουλής. Είναι ένα νομοσχέδιο που συμφωνεί η Εκκλησία, είναι ένα νομοσχέδιο που συμφωνούν όλοι οι επιστημονικοί φορείς και πιστεύω ότι αυτό θα βοηθήσει την ελληνική κοινωνία.
Σας ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα ότι η Διαρκής Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων καταθέτει την έκθεσή της στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών «Αμοιβαία συνδρομή των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της άμεσης φορολογίας, φορολογίας τόκων και άλλες διατάξεις».
Το λόγο έχει ο κ. Νασιώκας.
ΕΚΤΟΡΑΣ ΝΑΣΙΩΚΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, συζητάμε σήμερα στην Ολομέλεια ένα σχέδιο νόμου με τίτλο «Εφαρμογή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής», ένα σχέδιο νόμου με σημαντικές κοινωνικές παρεμβάσεις και προεκτάσεις. Έχει έντονα επιστημονικά χαρακτηριστικά. Μοιάζει πολύ τεχνικό, σαν να είναι συζήτηση ειδικών, αλλά δεν είναι έτσι. Οπωσδήποτε θα γίνει εξειδικευμένη συζήτηση στην κατ’ άρθρον συζήτηση όπου έχουμε παρατηρήσεις και προβληματισμούς.
Αυτό το νομοσχέδιο είχε μια προετοιμασία, μια διαδρομή. Πάρα πολλοί άνθρωποι δούλεψαν επί χρόνια γι’ αυτό. Θέλω να καταθέσω στα Πρακτικά για ιστορικούς λόγους τις δυο υπουργικές αποφάσεις για την ομάδα εργασίας. Η πρώτη υπεγράφη στις 9 Ιανουαρίου 2002 από τον τότε Υπουργό Υγείας Αλέκο Παπαδόπουλο. Αυτή η ομάδα εργασίας στηρίχτηκε στη δουλειά που είχε γίνει στο ΚεΣΥ και στις επιτροπές. Βοηθήθηκε και από την Επιτροπή Εξωσωματικής Γονιμοποίησης που λειτουργούσε παράλληλα. Δούλεψε πάρα πολύ με επιστήμονες όλων των ειδικοτήτων, τελείως άμισθα. Έκανε πάνω από πενήντα πέντε συνεδριάσεις και τον περασμένο Ιούνιο παρέδωσε στην πολιτική ηγεσία αυτό το κείμενο που σήμερα έρχεται ως σχέδιο νόμου στη Βουλή. Θέλω να τους συγχαρώ όλους αυτούς. Γνωρίζω πολύ καλά επειδή και εγώ ήμουν εκείνην την περίοδο στο Υπουργείο την αγωνία του Αλέκου Παπαδόπουλου και στη συνέχεια του Κώστα Στεφανή που έκφραζε την δεύτερη ομάδα για να προχωρήσει αυτό το σημαντικό έργο για την πατρίδα μας αφού τότε υπήρχαν πολλές δυσκολίες.
(Στο σημείο αυτό ο Βουλευτής κ. ΄Εκτωρ Νασιώκας καταθέτει για τα Πρακτικά τα προαναφερθέντα έγγραφα , τα οποία βρίσκονται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)
Το κόμμα μας ψηφίζει την αρχή αυτού του νομοσχεδίου. Βέβαια έχουμε παρατηρήσεις στα άρθρα και θα τις αναφέρουμε. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να κάνω πέντε παρατηρήσεις, τρεις πολιτικές παρατηρήσεις και δύο επί της ουσίας.
Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου δέχθηκε αυτό το κείμενο και το έφερε στη Βουλή και αυτό είναι θετικό. Αυτό το νομοσχέδιο είναι το τρίτο που έχει έρθει από εσάς στη Βουλή και δεν είναι νομοσχέδιο από αυτά που είχατε δεσμευτεί ότι θα φέρετε. Ζούμε δε σε μια περίοδο στην οποία υπάρχει μια ακινησία που οδηγεί σε αποτελμάτωση η οποία οδηγεί σε επιδείνωση. Ο χαμένος χρόνος του 2004 κατά τον οποίο δεν έγινε καμία προκήρυξη θέσεως εργαζομένου, ήταν ένα κρίσιμο διάστημα. Αυτός ήταν και ένας από τους λόγους που το δεχθήκατε αυτό και το φέρατε στη Βουλή.
Δεύτερον, αλλάξατε μία πάρα πολύ σημαντική θέση. Είναι η θέση της Νέας Δημοκρατίας την οποία εκφράσατε με τον πιο επίσημο και κατηγορηματικό τρόπο πριν δύο χρόνια εδώ στη Βουλή όταν καταψηφίζατε βασικά κομμάτια του ν.3089/2002. Τότε ήσασταν κάθετα αντίθετοι στην παρένθετη μητρότητα. Τώρα ανατρέψατε τη θέση σας και την δεχθήκατε.
Θυμάμαι την επιχειρηματολογία σας τότε. Δεν θα σχολιάσω γιατί αλλάξατε θέση. Είναι καλό που αλλάξατε θέση, παρ’ όλα αυτά αυτό δεν σημαίνει ούτε συνέπεια ούτε σταθερότητα ούτε αξιοπιστία. Θα σχολιάσω μόνο γιατί τότε, με τις ενστάσεις που είχε κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας και της Εκκλησίας, εσείς είχατε την αρνητική θέση για την παρένθετη μητρότητα. Αυτό εμένα μου θυμίζει μία ανάλογη κατάσταση της περιόδου. Μιλάω για τις υπογραφές και το δημοψήφισμα για την αναγραφή ή όχι του θρησκεύματος στις ταυτότητες, γιατί και τότε είχατε μία ανάλογη θέση. Βεβαίως, αυτό είναι και συμβολικό και σημαδιακό και φαίνεται αυτό που κάνατε. Ο σημερινός Πρωθυπουργός κ. Καραμανλής, που τότε ήταν Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, εν κρυπτώ και παραβύστω υπέγραψε υπέρ των ταυτοτήτων, αλλά δεν κίνησε καμία άλλη διαδικασία από τις πολιτικές του θέσεις υπέρ ή κατά τότε ή τώρα, που είναι Πρωθυπουργός.
Η τρίτη παρατήρησή μου έχει να κάνει με την επικοινωνιακή εκμετάλλευση της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο. Καλώς έγινε, αλλά προέβαλε ένα θέμα που ήταν επικοινωνιακά πιο ελκυστικό. Εξήγγειλε δηλαδή, ο Υπουργός –όπου και αν ρωτήσετε όλοι θεωρούν ότι έτσι είναι- ότι καλύπτονται πλέον από τα ταμεία και στο 100% όλα τα έξοδα της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Αυτό δεν είναι αλήθεια.
Ποια είναι η αλήθεια; Το άρθρο 28 δεν λέει αυτό. Λέει ότι το συντομότερο μετά από δεκαεννέα μήνες -γιατί στους τέσσερις μήνες θα γίνει η αρχή, θα έλθει εδώ, σε εφτά μήνες θα λειτουργήσει και σε δώδεκα μήνες πρέπει να κάνει την πρόταση- θα αρχίσει να γίνεται ένα σχέδιο προεδρικού διατάγματος, προεξάρχοντος, βεβαίως, του Υπουργού Εργασίας –Απασχόλησης, αλλά εγώ εμμένω στο Εργασίας, γιατί νιώθω πως η εργασία είναι κάτι πολύ πιο σημαντικό από την απασχόληση και από την απασχολησιμότητα- με μια διαδικασία η οποία θα περάσει, όπως γνωρίζετε, από το Συμβούλιο της Επικρατείας, αν τα ταμεία έχουν τότε τις δυνατότητες να υπογραφεί αυτό το σχέδιο νόμου.
Διακινδυνεύω μία πρόβλεψη, κύριε Υπουργέ, ότι θα αργήσει πάρα πολύ να γίνει αυτό το προεδρικό διάταγμα. Πρέπει να πούμε την αλήθεια. Αυτό πρέπει να το συνοδεύσουμε και με το τι δίνεται σήμερα, που στην επικοινωνιακή καμπάνια δεν ελέχθη. Άρα εμείς πιέζουμε να συντομευτεί αυτός ο χρόνος. Θεωρούμε θετική τη διατύπωση εάν εφαρμοστεί. Η εφαρμογή της, όμως, είναι προβληματική.
Δύο παρατηρήσεις επί της ουσίας. Το πρώτο και σημαντικό, κατά την άποψή μου, άρθρο είναι το άρθρο 17. Αφορά την ίδρυση και τη λειτουργία τραπεζών κρυοσυντήρησης, δηλαδή διαχείριση ανθρώπινου βιολογικού υλικού. Τεράστιο θέμα βιοηθικής με κοινωνικές, νομικές, επιστημονικές, οικονομικές και πολλές άλλες προεκτάσεις αλλά και κινδύνους. Θεωρώ ότι είναι πολύ πρόωρο και ενέχει κινδύνους μεγάλους να δώσουμε τη δυνατότητα να έχουν τέτοιες τράπεζες ιδιώτες ανεξαρτήτως χαρακτηριστικών ή με όποια χαρακτηριστικά θα βάλει η Αρχή που θα πούμε. Θεωρώ ότι πρέπει οι τράπεζες να μείνουν μόνο στο δημόσιο τομέα, κύριε Υπουργέ. Οι τράπεζες αυτού του υλικού με τους κινδύνους που ενέχουν -πολλούς από τους οποίους δεν τους γνωρίζουμε τώρα, αλλά θα τους δούμε με την εξέλιξη της επιστήμης- πρέπει να μείνουν στον έλεγχο του δημοσίου.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Φοβάστε τόσο πολύ τον ιδιωτικό τομέα;
ΕΚΤΟΡΑΣ ΝΑΣΙΩΚΑΣ: Φοβόμαστε την πιθανή κατάσταση τέτοιο υλικό να χρησιμοποιηθεί για άλλους λόγους, με απρόβλεπτες συνέπειες, πολλές από τις οποίες δεν τις γνωρίζει η επιστήμη σήμερα. Όταν σήμερα το αίμα το διαχειρίζεται μόνο το δημόσιο, θεωρούμε ότι η τράπεζα πρέπει να είναι ακριβώς στον έλεγχο του δημοσίου. Αναφέρομαι στην τράπεζα και όχι στις μονάδες. Άλλο η τράπεζα που διαθέτει το γενετικό υλικό και άλλο οι μονάδες.
Έρχομαι στο άρθρο 16 και κλείνω, κύριε Πρόεδρε. Αναφέρεται στην ίδρυση και λειτουργία μονάδων ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Το σχέδιο νόμου λαμβάνει υπόψη την πραγματική κατάσταση, τη διεθνή εμπειρία και την εξέλιξη της επιστήμης στις νέες γνώσεις. Θα κάνω μόνο δύο παρατηρήσεις, θεωρώντας ότι μπορούν να βοηθήσουν να γίνει θετικότερη διάταξη από ό,τι περιγράφεται στο νομοσχέδιο.
Τι εννοώ με αυτό; Ένας όρος που να λέει ότι είναι σε θέση ο φορέας εκεί που υπάρχει αυτή η μονάδα να έχουμε χειρουργική αντιμετώπιση επειγόντων περιστατικών.
Το ότι έχουμε αναισθησιολόγο δεν σημαίνει ότι έχουμε δυνατότητα χειρουργικής αντιμετώπισης. Αυτό είναι το λιγότερο, το ελάχιστο.
Ένα δεύτερο, που έχει να κάνει με το δημόσιο τομέα –στον οποίον επιμένω- είναι ότι οι πέντε, έξι, εφτά, δέκα μονάδες που είναι τώρα και θα γίνουν περισσότερες και καλύτερες, θα πρέπει στα πανεπιστημιακά και τα περιφερειακά μεγάλα νοσοκομεία να παίζουν και έναν άλλο ρόλο. Να παίζουν ένα ρόλο επιστημονικής διασύνδεσης με τις άλλες μονάδες. Να περιγράψουμε, λοιπόν, αυτήν την επιστημονική διασύνδεση και να δώσουμε και το μίνιμουμ της υποχρέωσης να έχει τη δυνατότητα χειρουργικής αντιμετώπισης των επειγόντων περιστατικών.
Κλείνω, κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι. Πιστεύω ότι είναι ένα νομοσχέδιο χρήσιμο, απαραίτητο, έγινε πολύ δουλειά γι’ αυτό και νομίζω ότι θα μπορεί η αρχή να προσαρμόζεται κάθε φορά στις νέες εξελίξεις έτσι, ώστε να αποφύγουμε τους μεγάλους κινδύνους που δημιουργούνται από την εξέλιξη της επιστήμης.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Ευχαριστώ, κύριε Νασιώκα.
Ο κ. Χάιδος έχει το λόγο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΑΪΔΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, συζητούμε σήμερα ένα θέμα που άπτεται ενός μεγάλου προβλήματος των προηγμένων κοινωνιών, αυτού της υπογεννητικότητας και της γήρανσης του πληθυσμού. Για την πατρίδα μας αυτό το πρόβλημα, σε συνδυασμό με την εγκατάλειψη της υπαίθρου και της περιφέρειας και την ταυτόχρονη ενίσχυση της αστυφιλίας, αποτελεί το μείζον εθνικό πρόβλημα.
Οι λόγοι της υπογεννητικότητας είναι γνωστοί σε όλους μας. Είναι τα πολιτιστικά πρότυπα, η ανεργία, η αστυφιλία, η ανέχεια, ανεπαρκείς ενισχύσεις ή φοροαπαλλαγές για τα τέκνα, ελάχιστη βοήθεια ή ασυνέπεια της πολιτείας απέναντι στους πολύτεκνους –σας θυμίζω τους πολύτεκνους με τρία παιδιά, που ακόμα περιμένουν την εκπλήρωση των υποσχέσεων- και σε πολύ μικρότερο βαθμό συμμετέχει η υπογονιμότητα.
Σήμερα το 17% των ζευγαριών που είναι σε αναπαραγωγική ηλικία παρουσιάζουν βιολογικά προβλήματα τεκνοποιίας. Στα αίτια της υπογονιμότητας περιλαμβάνονται περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως η μόλυνση του περιβάλλοντος, η κακή διατροφή, και κοινωνικοί παράγοντες, όπως οι συνθήκες και οι ρυθμοί απασχόλησης, η μεγάλη ηλικία που αρχίζουν οι προσπάθειες αναπαραγωγής, παράγοντες που δεν προβλέπεται να εξαλειφθούν αύριο. Αντίθετα, οι ενδείξεις συνηγορούν υπέρ της άποψης ότι το φαινόμενο θα επιταθεί στο μέλλον.
Υπό αυτές τις συνθήκες, λοιπόν, και με δεδομένο το δημογραφικό πρόβλημα της πατρίδας μας, μαζί με τους άλλους τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου της υπογεννητικότητας, η κοινωνία πρέπει να αξιοποιήσει τις δυνατότητες που προσφέρει στον τομέα αυτό η πρόοδος της επιστήμης, για να αυξηθεί η τεκνοποιία, γεγονός που, πέρα από τη χαρά που θα φέρει στα ίδια τα ενδιαφερόμενα άτομα, θα αποτελέσει και μια θετική εξέλιξη σε μια γηράσκουσα και μειωμένη αριθμητικά κοινωνία.
Όμως τέτοιου είδους εξελίξεις, που αφορούν ζητήματα προόδου της βιοτεχνολογίας, πέρα από τις ευκαιρίες και τις δυνατότητες που διανοίγουν, δημιουργούν σημαντικά προβλήματα, βάσιμες ανησυχίες και φόβους στις κοινωνίες για τις μελλοντικές εξελίξεις από τις εφαρμογές αυτών των δυνατοτήτων. Επιτρέψτε μου, λοιπόν, μια σύντομη θεωρητική προσέγγιση των πτυχών αυτού του ζητήματος, πριν καταλήξω σε συγκεκριμένες προτάσεις για τα θέματα του νομοσχεδίου που συζητούμε.
Η μεγάλη επιστημονική πρόοδος και η γρήγορη τεχνολογική εξέλιξη δημιούργησαν νέα δεδομένα στη ζωή και σε πολλές περιπτώσεις ο άνθρωπος ξεπέρασε τη φύση του. Σας θυμίζω πως σήμερα υπάρχει παιδί, στο οποίο έχουν ηθικό, βιολογικό και νομικό δικαίωμα τρεις γονείς, καθώς επίσης ότι είναι δυνατή μέσω της κλωνοποίησης η δημιουργία παιδιού χωρίς γονείς. Η κλασική σημασία της λέξης «γονέας» με βάση τους αισθητικούς, ιδεολογικούς και ιστορικούς κώδικες του πολιτισμού μας αλλάζει. Πριν ζήσουμε τη μεταβιομηχανική εποχή, πλησιάζει η μετα-ανθρώπινη και ο μέσος άνθρωπος όλο και περισσότερο βασανίζεται από τους ευγονικούς εφιάλτες του μετα-ανθρώπινου μέλλοντός του.
Και είναι τέτοιες οι δυνατότητες της επιστήμης και των εργαστηρίων, που δημιουργούν προβληματισμούς ακόμη και σε ανθρώπους με γνώση, με ανοιχτό πνεύμα, με προοδευτικές αντιλήψεις, αλλά και σε επιστήμονες, διανοούμενους και φιλόσοφους. Χαρακτηριστικά θα αναφέρω τις ανησυχίες του Χάμπερμας, ο οποίος επισημαίνει ότι πολλές απ’ αυτές τις έρευνες και τις εφαρμογές τους έρχονται σε αντίθεση με την πολιτισμική, την πολιτική και την ανθρωπολογική πλευρά του Διαφωτισμού, προειδοποιώντας για τον μελλοντικό κίνδυνο πιθανής δημιουργίας «ανθρωπολογικού κήπου». Θεωρεί επίσης ότι αυτό που διακυβεύεται με την πρόοδο της βιοτεχνολογίας και της γενετικής σε ορισμένες περιπτώσεις είναι η ίδια η φύση του ανθρώπου ως ελεύθερου όντος.
Υπερβολές, θα αντιτείνετε. Όμως είναι σκέψεις και απόψεις για ένα πρωτόγνωρο και πολυσύνθετο ζήτημα, που απασχολεί σήμερα επιστήμονες, διανοούμενους, κοινωνιολόγους, φιλόσοφους, θρησκείες, πολιτικούς σε όλο τον κόσμο.
Όλοι προς το παρόν συλλαβίζουμε το ανείπωτο. Γιατί αυτό που μας απασχολεί είναι καινούριο, είναι άγνωστο, είναι απρόβλεπτο, είναι μυστηριώδες. Η ταχύτατη και θορυβώδης έφοδος του μέλλοντος στο παρόν δημιουργεί ένα μεγάλο κενό, αφού η νέα πραγματικότητα δεν εντάσσεται στις παραδόσεις των λαών, δεν προσεγγίζεται με βάση τα ως τώρα γνωστά ηθικά πρότυπα, δεν περιλαμβάνεται στο σύστημα αξιών των κοινωνιών, δεν ενσωματώθηκε στους πολιτισμούς τους και, κυρίως, δεν υπάρχει επαρκές νομικό πλαίσιο ή δεδικασμένο για τη νέα αυτήν κατάσταση και τα προβλήματα που παρουσιάζονται.
Για την αντιμετώπιση, λοιπόν, αυτών των πρωτόγνωρων προβλημάτων που προκύπτουν από τη νέα αυτήν πραγματικότητα, για να αμβλυνθούν οι ανησυχίες και οι φόβοι για τους πιθανούς κινδύνους και, κυρίως, για να αποτραπούν οι αρνητικές και επιζήμιες εφαρμογές αυτών των δυνατοτήτων για τον άνθρωπο και τις κοινωνίες είναι απαραίτητη η θεσμοθέτηση ενός σύγχρονου, σαφούς νομικού πλαισίου που θα προσδιορίζει τον τρόπο λειτουργίας τέτοιων εργαστηρίων, που θα καθορίζει τι πρέπει να κάνει και τι δεν μπορεί να επιχειρήσει μια τέτοια επιστημονική μονάδα και θα αντιμετωπίζει τα όποια προβλήματα δημιουργούνται χωρίς να καταδικάζει την πρόοδο και να αποτρέπει την έρευνα.
Αυτό το νομοσχέδιο που συζητούμε σήμερα και είναι αποτέλεσμα μακροχρόνιας και επίπονης εργασίας ομάδων ειδικών -και είναι άδικο, κύριε Υπουργέ, που δεν τονίζεται αυτό το γεγονός στην εισαγωγή του νομοσχεδίου- κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση παρά τις όποιες επιμέρους παραλείψεις και αδυναμίες που αναφέρθηκαν και από προηγούμενους ομιλητές.
Θα ήθελα και εγώ με τη σειρά μου να επισημάνω ότι σε κάποια σημεία διαχωρίζονται τα ωάρια από τα σπερματοζωάρια, ενώ και τα δύο είναι γαμέτες, αντιμετωπίζεται διαφορετικά η γυναίκα από τον άνδρα και καταστρατηγείται το δικαίωμα της αυτόνομης και ανεξάρτητης προσωπικής επιλογής δωρεάς οργάνου.
Χαρακτηριστικά θα αναφέρω ότι για τη δωρεά σπέρματος από παντρεμένους άντρες απαιτείται η έγγραφη συγκατάθεση της συζύγου και για τις γυναίκες δεν προβλέπεται η λήψη ωαρίων μόνο για δωρεά, παρά μόνο η χρήση των πλεοναζόντων γονιμοποιημένων ωαρίων από προσπάθειες εξωσωματικής για τις ίδιες.
Επιτρέψτε μου επίσης να προτείνω περισσότερες δικλείδες ασφαλείας για τη λειτουργία αυτών των εργαστηρίων και να ζητήσω να θεσπιστούν αυστηρότερες ποινές για τους παραβάτες. Πέραν όμως αυτού, θεωρώ ως απαραίτητη προϋπόθεση και την ανάληψη από την πολιτεία μιας προσπάθειας συστηματικής και έγκυρης ενημέρωσης της κοινωνίας για αυτήν τη νέα πραγματικότητα.
Αυτό μπορεί να γίνει με δημοσιεύματα στον τύπο, με συζητήσεις μεταξύ ειδικών στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, αλλά, κυρίως, με την ένταξη αυτής της προσπάθειας στην παιδεία, ώστε όλοι οι νέοι να αποκτήσουν την σωστή γνώση, να μάθουν τις πραγματικές πτυχές του ζητήματος. Και όλα αυτά θα βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα τα νέα δεδομένα, να ξεπεράσουμε τις όποιες επιφυλάξεις μας και να αποβάλλουμε τους όποιους φόβους μας.
Ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑΣΟΚ)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Το λόγο έχει η κ. Χρύσα Αράπογλου.
ΧΡΥΣΑ ΑΡΑΠΟΓΛΟΥ: Ευχαριστώ πολύ.
Κύριε Πρόεδρε, έτσι και αλλιώς η νομοθετική διαδικασία είναι η αποφασιστική ρυθμιστική λειτουργία δημόσιων κανόνων και κοινωνικής δεοντολογίας. Οι νομοθετικές πρωτοβουλίες αποτελούν τη σύνοψη της κοινωνικής εξέλιξης, απαντούν σε ώριμες ανάγκες και αιτήματα, όπως τα αντιλαμβάνεται η εκάστοτε κυβέρνηση και τα κόμματα.
Οι ανάγκες αυτές προκύπτουν από κοινωνικές αλλαγές, από εξέλιξη στα παραγωγικά μοντέλα και τα καταναλωτικά πρότυπα, την πρόοδο της επιστήμης ή άλλες θέτουν το πλαίσιο της κοινωνικής προστασίας. Αυτές ωστόσο οι κοινωνικές εξελίξεις γίνονται συνήθως σε χρόνο μεγάλο, σε χρόνο μακρύ, ικανό να δοκιμάσει τα νέα δεδομένα, όπως είπε ο συνάδελφος κ. Χάιδος να ενσωματωθεί στον πολιτισμό μιας κοινωνίας.
Βεβαίως τα ενδεχόμενα νομοθετικά λάθη μπορούν να διορθωθούν με μια μεταγενέστερη ρύθμιση. Αυτά ισχύουν συνήθως για τα περισσότερα θέματα, με εξαίρεση ζητήματα που αφορούν στα καινούρια και καθημερινά εξελισσόμενα δεδομένα της βιοτεχνολογίας. Στα θέματα αυτά, που συνήθως δεν έχουμε επαρκή δεδομένα, ούτε για το σημείο που βρίσκεται σήμερα η δυνατότητα της επιστήμης σε θέματα παρέμβασης στο ανθρώπινο γονιδίωμα, ούτε στατιστικά στοιχεία έρευνας για το βαθμό κοινωνικής αποδοχής, τα πράγματα είναι διαφορετικά.
Και βέβαια πάντα πρέπει να νομοθετούμε με την αίσθηση του δέους -εννοώ του θείου φόβου- γιατί μια υπερβολική ή μια χαλαρή ρύθμιση μπορεί να προκαλέσει ανήκεστο βλάβη όχι μόνο στο σώμα της κοινωνίας αλλά στην ίδια την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους.
Τα αναφέρω όλα αυτά όχι εξαιτίας κάποιου φοβικού συνδρόμου -κάθε άλλο μάλιστα- για την πρόοδο της επιστήμης και τα θεία δώρα της. Απλώς επιμένω ότι πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, πολύ σχολαστικοί γιατί όλα αυτά τα θέματα αλλάζουν τις έννοιες προόδου-συντήρησης, την έννοια της ελευθερίας, αποκωδικοποιούν το μυστήριο της ζωής. Στα θέματα της βιοηθικής δεν υπάρχει «περίπου» γιατί δεν υπάρχει δυνατότητα μεταγενέστερης διόρθωσης.
Για όλους αυτούς τους λόγους νόμοι σημαντικοί όπως ο παρών πρέπει να τίθενται σε συνεχή βάσανο και διάλογο και πριν από τη ψήφιση και μετά τη ψήφισή του, δηλαδή και από αύριο το πρωί, σε αντίστοιχες επιτροπές, όπως στην επιτροπή της Βουλής. Εννοώ αυτήν της Αποτίμησης Τεχνολογίας. Άλλωστε αυτό είναι και το πνεύμα των διεθνών συμβάσεων, όπως η σύμβαση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη βιοϊατρική που υπογράφηκε το ’97 στο Οβιέδο της Ισπανίας και κυρώθηκε από την ελληνική Βουλή το ’98, η οποία προνοεί στο άρθρο 28 ότι οι συμβαλλόμενοι θα μεριμνήσουν ώστε τα θεμελιώδη ερωτήματα που εγείρονται από την εξέλιξη της βιολογίας και της ιατρικής να καταστούν αντικείμενο κατάλληλης δημόσιας συζήτησης υπό το φως ιδίως των σχετικών ιατρικών, κοινωνικών, οικονομικών, δεοντολογικών και νομικών επιπτώσεων, καθώς κι ότι οι πιθανές εφαρμογές τους θα καταστούν αντικείμενο κατάλληλων διαβουλεύσεων.
Θέλω να πω ότι ανάλογη αναφορά κάνει και η ΟΚΕ, της οποίας έχω το συμπέρασμα. Και είναι, πραγματικά, πάρα πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε όλοι εδώ σ’ αυτήν την Αίθουσα το εξής. Βλέπετε ότι συζητάμε ένα πολύ σοβαρό νομοσχέδιο και είμαστε πάρα πολύ λίγοι. Το ενδιαφέρον των μέσων ενημέρωσης είναι αντίστοιχα πάρα πολύ μικρό, γιατί συνήθως οι εξελίξεις στον τομέα της βιοτεχνολογίας μπαίνουν στα «ψιλά» των ειδήσεων. Μέχρι που ένα πρωί ανακαλύπτουμε ότι έχει δημιουργηθεί ένα ολόκληρο καινούριο «προϊόν», δηλαδή έχει κλωνοποιηθεί μία Ντόλι. Η Ντόλι βγαίνει στα πρωτοσέλιδα των ειδήσεων, παγώνει όλος ο πλανήτης για το πού οδηγούμαστε και ποιοι θα πρέπει να είναι οι νέοι κανόνες που θα διέπουν την κοινωνική συμπεριφορά, μέχρι να ξαναγίνει, να ξαναμπεί στα «ψιλά» των ειδήσεων ότι η Ντόλι πέθανε από εκφυλιστικά συμπτώματα. Και δεν ξέρουμε ακριβώς τι έχει συμβεί. Θέλω να πω ότι δεν έχουμε επαρκή δεδομένα ούτε για τα θέματα -που είναι εντελώς διαφορετικά, θα μου πείτε, άλλης τάξεως- της εξωσωματικής γονιμοποίησης, διότι το πρώτο «παιδί του σωλήνα» το είχαμε μόλις το 1978 και πρέπει να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί και σχολαστικοί όταν νομοθετούμε.
Καταρχήν βεβαίως συμφωνώ ότι πρόκειται για μια σημαντική νομοθετική πρόταση, η οποία βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο με την ευκαιρία του παρόντος νόμου θα πρέπει να τονίσουμε ότι πολλά ζητήματα που αφορούν σε κρίσιμα γνωστικά πεδία της Εμβρυολογίας και της Μοριακής Γενετικής ακόμη ερευνώνται και δεν υπάρχουν επαρκείς βάσεις δεδομένων για τις μέχρι σήμερα εφαρμογές της. Πολύ δε περισσότερο στην Ελλάδα παραμένει χωρίς θεσμική κι επαγγελματική κατοχύρωση η εξειδίκευση του γενετιστή. Κύριε Υπουργέ, ας είναι τώρα η στιγμή που θα ξεκινήσει αυτή η διαδικασία. Δεν είναι δυνατόν να προχωράμε για τόσο σημαντικές νομοθετικές ρυθμίσεις και στην Ελλάδα να μην έχουμε ξεκαθαρίσει ποιο είναι το αντικείμενο του γενετιστή και ποιοι επιστήμονες με βάση ποια προϋπηρεσία και ποιες σπουδές μπορούν πραγματικά να ονομαστούν γενετιστές. Και αυτό σας το μεταφέρω κι ως ένα κορυφαίο αίτημα των ίδιων των βιολόγων, διότι εδώ και πάρα πολλά χρόνια και στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως οι περισσότεροι γενετιστές ή βιοεπιστήμονες είναι βιολόγοι κατά τις σπουδές τους. Πλέον στην Ελλάδα όλοι μιλάμε για την εξέλιξη της βιολογίας και των βιολογικών επιστημών και δεν έχουμε κατοχύρωση για τους βιολόγους ούτε μίας ειδικότητάς τους: ούτε ως περιβαντολόγοι έχουν τη θεσμική κατοχύρωση, ούτε ως γενετιστές έχουν τη θεσμική κατοχύρωση ούτε ως ιχθυολόγοι έχουν τη θεσμική κατοχύρωση. Δεν υπάρχει κατοχύρωση του βιολογικού επαγγέλματος. Ας καταργήσουμε, λοιπόν, τις βιολογικές επιστήμες. Γιατί δεν το κάνουμε; Γιατί παράγουμε βιολόγους από τις σχολές μας στην Ελλάδα συνεχώς, από νέα τμήματα, και δεν έχουμε απολύτως καμία θεσμική κατοχύρωση;
Υπάρχει –και με βάση αυτό το νομοσχέδιο σας το λέω- ένα κρίσιμο ερώτημα. Εκεί που αναφέρεστε στους γενετιστές ποιους εννοείτε; Είναι, λοιπόν, ευχής έργον και μία πάρα πολύ καλή ευκαιρία με αφορμή τα προεδρικά διατάγματα και τις υπουργικές αποφάσεις οι οποίες πρόκειται να εκδοθούν για το παρόν νομοσχέδιο, να μεριμνήσετε και για το θέμα αυτό το οποίο είναι μείζονος σημασίας.
Και προχωρώ σε ορισμένες πάρα πολύ γρήγορες παρατηρήσεις στο νομοσχέδιο. Οι περισσότερες από αυτές αφορούν ζητήματα στα οποία θα πρέπει να είμαστε περισσότερο αυστηροί.
Αυστηρή τήρηση αρχείου: Θα ήθελα να κάνω την εξής παράκληση. Καλό θα είναι, κύριε Πρόεδρε, όλα αυτά τα ζητήματα –γιατί δεν αφορούν μεταξύ μας αντιπαραθέσεις, δηλαδή κομματικές αντιδικίες- να ληφθούν πάρα πολύ σοβαρά υπόψη για την τελική ψήφιση, για το τελικό σχέδιο. Να υπάρχει, λοιπόν, αυστηρή τήρηση αρχείου. Στην Ελλάδα έχουμε εξωσωματική υποβοηθούμενη αναπαραγωγή εδώ και πάρα πολλά χρόνια και δεν υπάρχει κανένα αρχείο. Δεν γνωρίζουμε ούτε πόσες έγιναν, ούτε τι νοσήματα παρατηρήθηκαν. Από τα τελευταία δύο χρόνια υπάρχει η δυνατότητα της παρένθετης μητέρας. Δεν έχουμε κανένα απολύτως στοιχείο. Δεν γνωρίζουμε τις κοινωνικές επιπτώσεις και τις κοινωνικές αποδοχές.
ISO λειτουργίας: Θα πρέπει να είναι πάρα πολύ αυστηρές οι προδιαγραφές αυτών των κέντρων που κάνουν εξωσωματική γονιμοποίηση.
Μονάδες κρυοσυντήρησης: Τι σημαίνει αυτό περί των ερευνητικών και θεραπευτικών σκοπών. Θα ήθελα, κύριε Υπουργέ, να μου απαντήσετε στην απλοϊκή μου ερώτηση. Εάν κάποιος δεν έχει μονάδα εξωσωματικής γονιμοποίησης υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, για ποιο λόγο να κάνει μία αυτόνομη μονάδα κρυοσυντήρησης; Εξηγήστε μου ποιος θα επενδύσει χρήματα, για να κρατά ανθρώπινο γονιδίωμα, αν δεν το κάνει για εμπορικό σκοπό; Σας παρακαλώ πολύ θέλω μια απάντηση πάρα πολύ συγκεκριμένη.
Αριθμός παιδιών ανά δότη: Η Ελλάδα είναι μια πάρα πολύ μικρή χώρα. Όπως προβλέπεται από το νομοσχέδιο, θεωρώ ότι είναι πολύ μεγάλος ο αριθμός –το αναφέρει και η ΟΚΕ- και να μειωθεί αυτός ο αριθμός.
Περί διακίνησης γενετικού υλικού να υπάρχουν πιο αυστηρές ρυθμίσεις.
Να υπάρχει συνυπευθυνότητα του μαιευτήρα και του βιολόγου- βιοεπιστήμονα στην άδεια, διότι θα πρέπει να καταλάβουμε ότι οι εργαστηριακές εξετάσεις είναι πάρα πολύ σημαντικές και στη διαδικασία της γονιμοποίησης και στη διαδικασία του εργαστηριακού ελέγχου για τα γενετικά νοσήματα. Θα πρέπει κι εδώ να δούμε ότι ο ρόλος του βιολόγου έχει μια αυξημένη βαρύτητα. Τουλάχιστον δεχθείτε τη συνυπευθυνότητα στην έκδοση άδειας, στο γιατρό-μαιευτήρα και στο βιολόγο ή βιοεπιστήμονα-γενετιστή.
Διαχείριση των μολυσματικών αποβλήτων.
Αντιστοίχιση περιστατικών με προσωπικό: Δεν μπορεί σε μια μονάδα να γίνονται δεκάδες, εκατοντάδες προσπάθειες και οι επιστήμονες οι οποίοι συμμετέχουν να είναι πάρα πολύ λίγοι στον αριθμό.
Επαρκής ασφαλιστική κάλυψη, που είχε αναφερθεί και το αναφέρει και η ΟΚΕ.
Επιτροπή της Βιοηθικής: Το άκουσα και από την κυρία Τσουρή και έψαξα πραγματικά και στο internet, μίλησα και με τον Πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής, τον κ. Κουμάντο –γιατί δεν συμμετείχα στην επιτροπή- και είδα ότι δεν υπάρχει γνωμοδότηση για το παρόν νομοσχέδιο από την Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής. Θέλω να μου απαντήσετε για ποιο λόγο, γιατί είδα ότι υπήρξε γνωμοδότηση στο προηγούμενο νομοσχέδιο και βεβαίως υπάρχει μια ανησυχία για την επικάλυψη αρμοδιοτήτων, το διαχωρισμό των αρμοδιοτήτων ανάμεσα σε δυο ανεξάρτητες αρχές, που κατ΄ ουσίαν θα ασχολούνται με το ίδιο αντικείμενο.
Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να τελειώσω με κάτι που διδασκόμασταν στη Γενετική όσοι τελειώσαμε τα βιολογικά τμήματα στα ελληνικά πανεπιστήμια σε μια εποχή αρκετά παλαιότερη, που η γενετική και η βιοτεχνολογία δεν είχαν δει αυτή τη σημερινή εξέλιξη. Ξεκινούσε, λοιπόν, το μάθημα της Γενετικής με μία ρήση ενός μεγάλου γενετιστή του Ντομπζάνσκι, ο οποίος έλεγε ότι αν δεν αποδεχθούμε την εξέλιξη της επιστήμης και της βιολογίας, μπορεί να φθάσουμε στα πρόθυρα ενός γενετικού λυκόφωτος, αλλά αν αποδεχθούμε άκριτα κάθε εξέλιξη της Βιολογίας και της Βιοτεχνολογίας, μπορεί να φθάσουμε στα πρόθυρα ενός ηθικού λυκόφωτος.
Σας ευχαριστώ πολύ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑΣΟΚ)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Ευχαριστώ, κυρία Αράπογλου.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα ότι η συνάδελφος κ. Μαρία Δαμανάκη ζητά ολιγοήμερη άδειας απουσίας στο εξωτερικό.
Η Βουλή εγκρίνει;
ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Συνεπώς, η Βουλή ενέκρινε τη ζητηθείσα άδεια.
Ο κ. Δημήτριος Τσαντούλας έχει το λόγο.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΑΝΤΟΥΛΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, υπάρχουν δυο-τρεις λόγοι που με κάνουν ιδιαίτερα ευτυχή να μετέχω στη συζήτηση αυτού του νομοσχεδίου.
Ο πρώτος λόγος είναι ότι η ανάγκη αυτής της νομοθετικής ρύθμισης είναι συνέπεια της μεγάλης προόδου που έγινε τα τελευταία είκοσι χρόνια στη Βιοϊατρική τεχνολογία και κατ’ επέκταση στην ιατρικά υποβοηθούμενη αναπαραγωγή που θέλω να τονίσω κι εγώ ότι φέρνει στον κόσμο απόλυτα υγιή παιδιά.
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι συζητάμε για ιατρικές μεθόδους που συνιστούν ανυπολόγιστης αξίας προσφορά στο τόσο ευαίσθητο και ουσιαστικό ζήτημα της μητρότητας, που ιδιαίτερα συνδέεται με την προσωπικότητα και τη συναισθηματική, ψυχική και βιολογική ολοκλήρωση μιας γυναίκας. Κάθε ζευγάρι, κάθε γυναίκα, έχει δικαίωμα σήμερα να μπορεί να αποκτήσει ένα παιδί μέσα από σωστές και υπεύθυνες ιατρικές παρεμβάσεις, αλλά κάτω από τη σκέπη μιας πολιτείας που οφείλει να προστατεύσει και το παιδί και τη μητέρα, αλλά και το γιατρό που λειτουργεί καλύτερα μέσα σε ένα καθορισμένο και διαφανές νομικό πλαίσιο. Και αυτό το θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα το έχουν όλοι, και πλούσιοι και φτωχοί. Σ’ αυτή τη βάση η πρόβλεψη για ασφαλιστική κάλυψη της δαπάνης είναι ένα πολύ θετικό στοιχείο του νέου νομοσχεδίου που πρέπει ιδιαίτερα να τονιστεί.
Η ιατρικά υποβοηθούμενη αναπαραγωγή δεν αποτελεί βέβαια τη λύση στο πολύ σοβαρό για τη χώρα μας πρόβλημα της υπογεννητικότητας, αφού η αδυναμία σύλληψης συνιστά μόνο ένα μικρό κομμάτι της αιτιολογίας της υπογεννητικότητας, που οφείλεται, όπως ξέρετε, σε άλλα αίτια κυρίως κοινωνικοοικονομικά.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το νομοσχέδιο που συζητάμε έρχεται να συμπληρώσει το ν. 3089/2002 που καθορίζει θέματα οικογενειακού και κληρονομικού δικαίου και τον συμπληρώνει με διατάξεις που στοχεύουν στην προστασία και την προαγωγή της δημόσιας υγείας. Σ’ αυτό το πλαίσιο, πολύ συζητήθηκε στην επιτροπή το ανώτερο επιτρεπτό όριο ηλικίας μίας γυναίκας που ζητάει την εφαρμογή κάποιας από αυτές τις μεθόδους. Το θέμα βέβαια έχει δύο όψεις: την ιατρική και την κοινωνικοηθική. Υπάρχουν σε μεγάλη ηλικία της γυναίκας αυξημένοι κίνδυνοι και γι’ αυτήν και για το παιδί; Και βέβαια υπάρχουν και κατά την κύηση και κατά τον τοκετό για τη μητέρα και για εμφάνιση παθολογικών διαταραχών στο παιδί που θα γεννηθεί.
Έτσι οι περισσότεροι με κάποια εμπειρία στο αντικείμενο γυναικολόγοι, με τους οποίους έχω συζητήσει, θα ήταν πολύ διστακτικοί και καθόλου ευτυχείς να εφαρμόσουν μέθοδο ιατρικά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής σε μία γυναίκα πενήντα πέντε ετών. Και δεν είναι μικρότερη η σημασία της κοινωνικής και ηθικής πλευράς που αφορά τη διαφορά ηλικίας μητέρας – παιδιού. Το προσδόκιμο επιβίωσης έχει βέβαια αυξηθεί, αλλά αυτός δεν είναι επαρκής λόγος για να έχει ένα πολύ μικρό παιδί μια πολύ μεγάλη μητέρα.
Μετά από εκτενή συζήτηση στην επιτροπή, το αρχικά προταθέν όριο ηλικίας των πενήντα πέντε ετών κατέβηκε στο πενήντα, που σίγουρα είναι περισσότερο ρεαλιστικό. Εγώ θα ήθελα, όμως, να συμφωνήσω και με την πρόταση που διατυπώθηκε στην επιτροπή από την Πανελλήνια Ένωση Κλινικών Εμβρυολόγων, να παρέχεται κατά περίπτωση η δυνατότητα σε μία γυναίκα πενήντα πέντε ετών να προσφεύγει σε μεθόδους ιατρικά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής μετά από ειδική άδεια, και κατ’ εξαίρεση, της αρχής.
Η αναφορά του τμήματος Νομοτεχνικής Επεξεργασίας της Βουλής στην πιθανή μεγάλη ηλικία –το είπε και ο κ. Γείτονας νομίζω- του άλλου γονέα, θεωρώ ότι είναι υπερβολική και ακραία. Επειδή, όμως, αυτό στην έκθεση συσχετίζεται με την ηλικία του δότη σπέρματος, που καθορίζεται μέχρι την ηλικία των σαράντα ετών, θα μπορούσε αυτό το όριο των σαράντα ετών να θεωρηθεί ίσως αρκετά χαμηλό, παρά την επιστημονικά τεκμηριωμένη σύνδεση της μεγάλης ηλικίας του δότη με χρωματοσωμικές ανωμαλίες και συγγενείς βλάβες στο έμβρυο.
Σε σχέση με το δότη θα ήθελα κι εγώ να πω ότι ο αριθμός επιτυχών προσπαθειών ανά δότη είναι μεγάλος και παρά τη μικρή στατιστικά πιθανότητα αιμομιξίας στις μεγάλες κοινωνίες, στην ελληνική πραγματικότητα ο αριθμός δέκα είναι σίγουρα μεγάλος. Νομίζω ότι ο αριθμός πέντε μοιάζει πιο λογικός και πιο ασφαλής.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω πει αρκετές φορές μιλώντας απ’ αυτό το Βήμα ότι σαν νέος Βουλευτής θα ήθελα –και θα περίμενα- οι συζητήσεις σ’ αυτήν την Αίθουσα να γίνονται με επιχειρήματα και εποικοδομητική διάθεση. Δυστυχώς, αυτό ελάχιστες φορές έχει συμβεί και χαίρομαι γιατί μία απ’ αυτές τις φορές παρακολουθήσαμε και παρακολουθούμε σήμερα. Αυτός είναι ο τρίτος λόγος που είμαι ευτυχής να μετέχω σ’ αυτή τη συζήτηση και θέλω να ευελπιστώ ότι το νομοσχέδιο που συζητάμε θα υπερψηφισθεί σχεδόν απ’ όλες τις πτέρυγες της Βουλής.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Ευχαριστώ, κύριε Τσαντούλα.
Η συνάδελφος κ. Μερεντίτη είναι η τελευταία ομιλήτρια και έχει το λόγο.
ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΜΕΡΕΝΤΙΤΗ: Με συγχωρείτε, κύριε Πρόεδρε, αλλά είχα άλλο κατάλογο στα χέρια μου.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Μην το λέτε αυτό γιατί θα πουν ότι προτιμώ τους εκ Τρικάλων συναδέλφους …
ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΜΕΡΕΝΤΙΤΗ: Λογικό δεν θα είναι …
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Όχι, προτιμώ τον Κανονισμό πρώτα και έπειτα.
Ορίστε, έχετε το λόγο.
ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΜΕΡΕΝΤΙΤΗ: Σας ευχαριστώ πάντως.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το νομοσχέδιο που συζητούμε σήμερα αγγίζει αναμφίβολα ένα καίριο κοινωνικό ζήτημα. Ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα γονιμότητας αποτελεί ένα πολύ σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.
Το πρόβλημα γονιμότητας είναι ένα πολύ σοβαρό κοινωνικό θέμα που αφορά χιλιάδες οικογένειες σήμερα και πιθανότατα πολύ περισσότερες στο μέλλον. Είναι ένα από τα θέματα στα οποία φαίνεται και κρίνεται η σημασία και η αποτελεσματικότητα της πολιτικής. Πολιτική δεν είναι οι αντεγκλήσεις και οι φραστικές αντιπαραθέσεις, αλλά η γόνιμη διαβούλευση και οι σωστές και ζυγισμένες αποφάσεις για τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων και την πρόοδο της κοινωνίας γενικότερα.
Είναι ένα νομοσχέδιο, όπως και το χθεσινό, που το Κοινοβούλιο, εμείς όλοι με τη στάση μας, όταν το προσεγγίζουμε με γνώση και ευαισθησία αποδεικνύουμε έμπρακτα ότι η πολιτική αφορά άμεσα τη ζωή των απλών ανθρώπων και μπορεί να την κάνει καλύτερη, μπορεί αν ανοίξει νέους δρόμους, μπορεί να λύσει προβλήματα.
Θα ήθελα να προσθέσω ανεπιφύλακτα ότι το γεγονός πως θέματα, όπως αυτό, όπως και το χθεσινό, συναντούν τη συναίνεση της μεγάλης πλειοψηφίας του πολιτικού κόσμου, αποτελεί ένα αδιάψευστο δείγμα πολιτικού πολιτισμού και ωρίμανσης της πολιτικής διαδικασίας. Επιτυγχάνουμε μία ουσιαστική συναίνεση που πράγματι οδηγεί σε πολλαπλασιαστικά θετικό αποτέλεσμα για τους πολίτες. Δεν πρόκειται για μια κούφια φραστική συναίνεση για τηλεοπτική και μόνον κατανάλωση, αλλά για μία δημιουργική συναίνεση που πάει την κοινωνία μας μπροστά. Αν κι όποτε επιδιώξει στο μέλλον η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, δημιουργική συναίνεση σε περισσότερα θέματα, θα φανεί ότι τα αποτελέσματα θα είναι ιδιαιτέρως καλά και αποτελεσματικά.
Ένα θέμα που θα έπρεπε, κατά τη γνώμη μου –βεβαίως με μία επιφύλαξη το θέτω- να παρακολουθούμε διαρκώς, είναι αυτό της παρένθετης μητέρας και στο μέλλον, γιατί θα έχει φοβερές επιπτώσεις και προεκτάσεις στη ζωή μας και στην κοινωνία μας.
Το σημερινό νομοσχέδιο ρυθμίζει τα θέματα που αφορούν την εξωσωματική γονιμοποίηση τον ν. 3089/2002 για την ιατρικώς υποβοηθούμενη γονιμοποίηση. Το νομοσχέδιο αφορά δυνητικά πάρα πολλές σημερινές οικογένειες αλλά κυρίως πολλούς νέους που θα αποκτήσουν ή θα προσπαθήσουν να αποκτήσουν τα επόμενα χρόνια οικογένεια.
Αυτή τη στιγμή μόνο οι οικογένειες που κάνουν προσπάθειες είναι δεκαπέντε χιλιάδες. Το πρόβλημα γονιμότητας είναι υπαρκτό, αφορά την ανθρωπότητα, αφορά τους Έλληνες και τις Ελληνίδες. Δεν είναι της εποχής μας. Υπήρχε πάντα, αλλά μόλις τελευταία η τεχνολογία, όπως και σε πολλούς άλλους τομείς, δείχνει να έχει λύσεις εφικτές.
Μέχρι πρόσφατα, η γυναίκα και ο άνδρας που δεν μπορούσαν να τεκνοποιήσουν ανέπτυσσαν ενοχές και άγχος και αντιμετωπίζονταν από την κοινωνία με αμηχανία, ψιθύρους και επιφύλαξη. Τα προβλήματα γονιμότητας ήταν και σε πολλές περιπτώσεις ακόμα και σήμερα εξακολουθούν να είναι ταμπού. Αυτά θα πρέπει να τα ξεπεράσουμε οριστικά και είναι ευτύχημα ότι σήμερα, χάρη στην τεχνολογία, αρχίζουμε να τα ξεπερνάμε.
Θα ήθελα επίσης να τονίσω ότι είναι πολύ θετικό που το νομοσχέδιο, εκτός από τη συναίνεση του ΠΑΣΟΚ και της Κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, έχει τη συναίνεση της Εκκλησίας. Είναι σημαντικό ότι τα κόμματα, οι σημαντικότεροι πολιτικοί θεσμοί και η Εκκλησία, ο σημαντικότερος θρησκευτικός θεσμός του τόπου αυτού, συναινούν για το καλό και την πρόοδο της κοινωνίας με ανοικτό πνεύμα και χωρίς προκαταλήψεις.
Εδώ θέλω να τονίσω –ειπώθηκε από όλους τους ομιλητές του κόμματός μας και από τον εισηγητή μας– ότι θα πρέπει να ξεκαθαριστεί παρ’ ότι δεν το βλέπω εγώ να ξεκαθαρίζεται πότε και πώς θα αποσαφηνιστεί, πώς θα καλύπτονται τα έξοδα. Το κόστος σήμερα είναι περίπου 2000 ευρώ για το Κέντρο Εξωσωματικής Γονιμοποίησης και περίπου 1.500 ευρώ είναι το κόστος των φαρμάκων.
Πρέπει φυσικά να τίθενται και ορισμένοι όροι και περιορισμοί. Πρώτον και κύριο για μένα η ηλικία. Μια γυναίκα ίσως δεν μπορεί να είναι καλή μητέρα, αν αποκτήσει το πρώτο της παιδί σε μεγάλη ηλικία. Ίσως δεν θα έπρεπε να υπάρχουν ηλικιωμένες μητέρες με παιδιά στο δημοτικό. Θα πρέπει, όμως, να ληφθεί μέριμνα, ώστε το μέτρο αυτό να μην είναι περιοριστικό για τις ελάχιστες περιπτώσεις που μας απομένουν ακόμη, που μια γυναίκα θα κάνει την πρώτη της προσπάθεια να αποκτήσει παιδί σε μεγάλη ηλικία. Σίγουρα πάντως, ακόμα και έτσι, η πρώτη προσπάθεια δεν πρέπει ποτέ να είναι σε μια ηλικία πάνω των 50 ετών.
Ανέφερε πριν από λίγο –και συμφωνώ– ο συνάδελφος που μιλούσε για τον περιορισμό των δοτών, για να μπορούμε να έχουμε έλεγχο του τι κυκλοφορεί στην κοινωνία και πώς θα αποφύγουμε τις περιπτώσεις αιμομιξίας.
Θα ήθελα ακόμη να προτείνω ότι καθώς ο τομέας της ιατρικά υποβοηθούμενης γονιμοποίησης εξελίσσεται διαρκώς, θα πρέπει να υπάρχει άριστη και διαρκής συνεργασία με την Επιτροπή Βιοηθικής, γιατί έτσι επιτυγχάνεται το καλύτερο αποτέλεσμα για τις οικογένειες και την ελληνική κοινωνία, χωρίς να εγείρονται ηθικά ερωτηματικά.
Και φυσικά είναι δεδομένο ότι θα πρέπει ακόμα να παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις στις τεχνικές γονιμοποιήσεις, αλλά και στη βιοτεχνολογία γενικότερα. Οι εξελίξεις είναι τόσο ραγδαίες, ώστε καθιστούν πολύ γρήγορα αναχρονιστικό κάθε καινούργιο νόμο που εισάγουμε. Πρέπει να εκσυγχρονίζουμε διαρκώς το νομοθετικό μας πλαίσιο, πρέπει οι νόμοι και οι θεσμοί να παρακολουθούν στενά την εξέλιξη της τεχνολογίας. Πρέπει να υπάρχει ένας διαρκής δημόσιος διάλογος γύρω από τα θέματα αυτά, αλλά και από άλλα που αφορούν τη Βιοτεχνολογία, όπως τα βλαστικά κύτταρα, τις υποσχέσεις και τις ελπίδες που φέρνουν για την αντιμετώπιση ανίατων μέχρι σήμερα ασθενειών.
Η ανθρωπότητα έχει περάσει σε μία νέα εποχή, σε ό,τι αφορά τη βιοτεχνολογία γενικότερα και πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί, ώστε αποφεύγοντας αρνητικές συνέπειες να έχουμε τα καλύτερα θετικά αποτελέσματα και μάλιστα για όλους και όχι για τους λίγους. Γιατί μία από τις σημαντικότερες ευθύνες των πολιτικών στην Ελλάδα, αλλά και σε όλο τον κόσμο στη σημερινή εποχή είναι να μεριμνήσουμε, ώστε να μην υπάρχουν νέοι κοινωνικοί αποκλεισμοί, σε ό,τι αφορά τη δυνατότητα πρόσβασης των ανθρώπων στα αγαθά που προσφέρει η εξέλιξη της Ιατρικής και της Βιολογίας.
Ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ ( Σωτήρης Χατζηγάκης): Ευχαριστώ, κυρία Μερεντίτη.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ολοκληρώθηκε ο κατάλογος των ομιλητών.
Ζήτησε το λόγο ο κύριος Υπουργός να κάνει ορισμένες παρατηρήσεις και να δώσει ορισμένες απαντήσεις.
Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Κύριε Πρόεδρε, επειδή έγιναν πολλές ερωτήσεις, οφείλω να δώσω ορισμένες εξηγήσεις. Βέβαια, ορισμένοι συνάδελφοι έχουν ήδη φύγει, αλλά για τα Πρακτικά είμαστε υποχρεωμένοι να δώσουμε απαντήσεις.
Είναι γεγονός ότι φθάσαμε στο τέλος της συζήτησης ενός κορυφαίου νομοσχεδίου, για την αρχή του οποίου είμαστε όλοι σύμφωνοι. Είναι μια μεγάλη επιτυχία του Κοινοβουλίου το ότι ο ένας δεν στέκεται αντίθετα στον άλλον σε πολιτικό επίπεδο γιατί αυτά τα κοινωνικά φαινόμενα είναι τόσο κρίσιμα, ώστε όλοι είμαστε ένα.
Είμαι υποχρεωμένος να δώσω ορισμένες εξηγήσεις στον κ. Νασιώκα, όσον αφορά τις πολιτικές του παρατηρήσεις για το θέμα των εξόδων, για το οποίο και η κ. Μερεντίτη τοποθετήθηκε, λέγοντας ότι υπάρχει μια μεγάλη καθυστέρηση έως ότου ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία. Ναι, υπάρχει καθυστέρηση, αλλά μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν οι ασφαλιστικές χρονικές δικλείδες. Θα ήταν ευτύχημα να μπορούσαμε αυτοματοποιημένα να πηγαίναμε σε μία ρύθμιση, αλλά δυστυχώς δεν είναι δυνατόν να γίνει άμεσα. Μην ξεχνάμε, όμως, ότι το 2005 γίνεται πλέον νόμος του κράτους όλη αυτή η εκκρεμότητα, όταν σε άλλα εθνικά Κοινοβούλια έχουν γίνει νομοθετικές ρυθμίσεις από το 1990.
Κύριοι συνάδελφοι, είναι αλήθεια ότι καθυστερήσαμε, αλλά αυτό δεν αποτελεί στοιχείο που μας δίνει τη δυνατότητα να εφησυχάζουμε. Η επιστήμη έχει προχωρήσει μπροστά και δεν μπορεί οι νομοθετικές ρυθμίσεις να γίνονται προ των ερευνητικών προγραμμάτων. Έχουμε την έρευνα και μετά επακολουθούν οι οποιεσδήποτε νομοθετικές ρυθμίσεις. Εγώ κάνω, απλώς, αυτήν τη μικρή αναφορά για το θέμα των εξόδων.
Όσον αφορά στις μονάδες κρυοσυντήρησης, δεν νομίζω ότι πρέπει να υπάρχει προκατάληψη για τις ιδιωτικές μονάδες, διότι δεν είναι το ίδιο πράγμα με τις παλιές ιδιωτικές μονάδες αίματος που υπήρχαν. Άλλωστε, προβλέπονται και από μία κοινοτική οδηγία. Τι μας ενδιαφέρει άμεσα; Ο έλεγχος που θα πρέπει να τον τηρήσουμε ως κόρη οφθαλμού. Για να μπορούν τα κέντρα της ιατρικώς επιβοηθούμενης αναπαραγωγής, αλλά και τα κέντρα κρυοσυντήρησης να έχουν εποπτικούς ελεγκτικούς μηχανισμούς.
Βεβαίως, έχετε δίκιο να λέτε ότι η πολιτική έχει συνέχεια. Κανείς δεν αμφισβήτησε την πρόθεσή σας προ δύο ετών, με την επιτροπή που έγινε, να προχωρήσει η όλη μορφοποίηση ενός νομοσχεδίου, ενός νόμου του κράτους. Κανείς δεν αντιλέγει. Εμείς συνεχίζουμε πάνω στα επιστημονικά δεδομένα και πρέπει να αντιληφθήκατε ότι, κατά τη συζήτηση της επιτροπής, έγιναν δεκτές πολλές παρατηρήσεις που είχαν καθαρώς επιστημονικό και τεχνικό χαρακτήρα. Πώς μπορεί κανείς να αμφισβητήσει ότι σ’ ένα τέτοιο κορυφαίο νομοσχέδιο υπεισέρχονται πολιτικές σκοπιμότητες, παρά μόνον αυτές που έχουν επιστημονική τεκμηρίωση και κοινωνική διάσταση.
Η κ. Τσουρή έκανε κάποιες παρατηρήσεις, από τις οποίες οι περισσότερες είναι διατυπωμένες μέσα στο νομοσχέδιο και αύριο θα έχουμε την ευκαιρία, κατά τη συζήτηση των άρθρων, να κάνουμε πραγματική ανάλυση. Αύριο θα συζητήσουμε και, ίσως, πολλά πράγματα ενδεχομένως να τροποποιηθούν προς την καλύτερη λύση του προβλήματος.
Ο πρώην Πρόεδρος της Βουλής, ο κ. Κακλαμάνης, έκανε εύστοχες παρατηρήσεις για ένα παρένθετο θέμα, το θέμα των μεταμοσχεύσεων. Είπα ότι πρέπει να δώσω δύο απαντήσεις. Ναι, είναι γεγονός ότι στην πατρίδα μας οι μεταμοσχεύσεις έχουν περάσει σε μια καμπή. Τώρα είμαστε σε ικανοποιητικό επίπεδο, αλλά είχαμε κάποιες χρονιές που, μετά από δημοσιεύματα, από γενικότερες κρίσεις, από μία γενικότερη κοινωνική παχυδερμία ή απάθεια ή όπως θέλει κανείς να την χαρακτηρίσει δεν υπήρξε τόσο μεγάλος συντονισμός και διάθεση κοινωνικής προσφοράς. Ναι, είναι σήμερα επιβεβλημένο και είμαστε όλοι εδώ, για να συμφωνήσουμε πάνω σε τέτοια θέματα μεταμοσχεύσεων οργάνων.
Είναι αδιανόητο σήμερα, αγαπητοί συνάδελφοι -οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, είμαστε γιατροί μέσα σ’ αυτήν την Αίθουσα αυτήν τη στιγμή- μοσχεύματα ήπατος να φεύγουν από την Ελλάδα πάνω από εκατό τον αριθμό και να μεταμοσχεύονται έξω άλλοι συνάνθρωποί μας.
Αναπτύσσουμε πρωτοβουλίες δράσης εδώ και τώρα. Ο ΕΟΜ, ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων αναπτύσσει τέτοια πρωτοβουλία και πολύ γρήγορα θα έχουμε και αυτόλογες μεταμοσχεύσεις ήπατος, κάτι που δεν γίνεται. Μου φαίνεται ότι αυτό άρχισε στη Θεσσαλονίκη και υπήρχε ένα περιστατικό προ ολίγων ημερών. Άρα, λοιπόν, γίνονται μεγάλες προσπάθειες πάνω στο θέμα των μεταμοσχεύσεων, το οποίο αποτελεί μία παρένθετη παρατήρηση του πρώην Προέδρου, ο οποίος εύστοχα είπε ότι είχε πάρει και άλλες πρωτοβουλίες. Ακόμα και το κάπνισμα υπό την πρωτοβουλία του πρώην Προέδρου της Βουλής έφυγε από τα ορεινά και πήγε στους διαδρόμους, έξω.
Επίσης, έγινε μία παρατήρηση πάνω στο θέμα του νομοσχεδίου εκ μέρους της συναδέλφου της κ. Αράπογλου όσον αφορά τους γενετιστές. Δεν είναι παρούσα τώρα, αλλά προφανώς είναι βιολόγος ως προς το γνωστικό αντικείμενο. Οι γενετιστές αυτήν τη στιγμή στην πατρίδα μας έχουν ένα πρόβλημα. Δεν έχουν καθοριστεί όσον αφορά την επιστημονική τους διάσταση, ακόμα και στο θέμα της ταυτοποίησης του DNA υπάρχει μία σύγχυση. Είναι κάτι που το αναγνωρίζουμε, είναι κάτι που μας προβληματίζει, είναι κάτι που πολύ σύντομα θα λυθεί.
Όσον αφορά στις παρατηρήσεις που έγιναν για το αρχείο, θα υπάρξει αρχείο και μάλιστα υπάρχουν και κυρώσεις αν τα κέντρα αυτά δε δώσουν τα στοιχεία που είναι υποχρεωμένα να δώσουν για να γίνει αρχειοθέτηση όλων αυτών των ζευγαριών που θα υποβληθούν σε ιατρικώς επιβοηθούμενη αναπαραγωγή.
Για τις μονάδες κρυοσυντήρησης, οφείλω να πω τα ίδια όσον αφορά τη διατήρησή τους και τη διάθεση κυρίως σε σπερματικό υλικό. Η διαχείριση του υλικού γίνεται βάσει μιας κοινοτικής οδηγίας. Τα παιδιά ανά δότη θα ρυθμιστούν από την αρχή. Στο σχόλιο εάν ο Πρόεδρος της Αρχής της Βιοηθικής είχε λάβει κάποια θέση στη συζήτηση, ο κ. Κουμάντος όντως είχε.
Στους διακριτούς ρόλους των δύο αυτών ανεξάρτητων αρχών, θα έλεγα ότι η Αρχή της Βιοηθικής δεν είναι ανεξάρτητη αρχή, αλλά είναι μία συμβουλευτική αρχή, άρα υπάρχει συγκεκριμένος ρόλος και συγκεκριμένη αποστολή συγκριτικά με την ανεξάρτητη αρχή που θεσμοθετείται με το παρόν νομοσχέδιο.
Όσον αφορά επίσης στην παρατήρηση για την παρένθετη μητέρα, όπως αντιλαμβάνεστε αυτό προέρχεται –και το γνωρίζετε- από ένα νομοσχέδιο, το οποίο είναι του Υπουργείου Δικαιοσύνης, είναι στον Αστικό Κώδικα και αυτό προφανώς μπορεί να αποτελέσει ένα στοιχείο πρωτοβουλίας που μπορεί να πάρει το Υπουργείο Δικαιοσύνης μετά από μία ωρίμανση ενδεχομένως πολλών θέσεων πάνω σ’ αυτό το θέμα.
Κύριε Πρόεδρε, καταλήγοντας μ’ αυτές τις παρατηρήσεις λέω ότι χαίρομαι -και πιστεύω να εκφράζω και τους άλλους συναδέλφους- επειδή σε λίγο χρονικό διάστημα αυτό το νομοσχέδιο που θα υπερψηφιστεί από όλες τις πτέρυγες της Βουλής θα είναι ένας νόμος του κράτους και θα βάλει πια ένα τέλος σ’ αυτήν την αναρχία που υπήρξε στην πατρίδα μας, που αποτέλεσε και σχόλιο της κ. Περλεπέ όσον αφορά συμβάντα που πολλάκις είχαν παρουσιαστεί, ακόμα δε και στοιχεία που έθιγαν τα οικονομικά δεδομένα οικογενειών.
Οφείλω δε να πω ότι με την εξωσωματική αναπαραγωγή, την ιατρικώς επιβοηθούμενη αναπαραγωγή και με τις πολύδημες κυήσεις που έχουμε, καταφέραμε κάτι που είναι θετικό για την ελληνική κοινωνία, που είναι θετικό για τις οικογένειες αυτές, ότι δηλαδή λύθηκε πλέον το θέμα των εξόδων για τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας των νεογνών.
Και τα ασφαλιστικά ταμεία έχουν αναλάβει πλέον αυτό το κόστος που για πολλές οικογένειες ήταν δυσβάστακτο. Είναι κάτι που επικουρικά λειτουργεί στην προσπάθεια των νέων ζευγαριών που ανέρχονται πάνω από διακόσιες χιλιάδες να αποκτήσουν, έχοντας τον διακαή πόθο, ένα παιδί και να έχουν την ασφάλεια το ποιος θα πληρώσει την παραμονή τους επί ένα ή δύο μήνες σε μία μονάδα του ιδιωτικού τομέα.
Να λοιπόν, που η πρωτοβουλία είναι θετική προς την κατεύθυνση αυτή και δίνει λύσεις σ’ αυτό το κορυφαίο πρόβλημα της ελληνικής οικογένειας και κοινωνίας.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Ο κ. Χριστοφιλογιάννης έχει το λόγο.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΦΙΛΟΓΙΑΝΝΗΣ: Κύριε Υπουργέ, ο ν. 3089/02 δημιούργησε πράγματι προβληματισμούς και προκάλεσε και διαφωνίες κατά τη συζήτησή του, μεταξύ Συμπολίτευσης και Αντιπολίτευσης. Αυτός, όμως, είναι νόμος του κράτους εδώ και δύο χρόνια. Το παρόν σχέδιο νόμου απλώς συμπληρώνει και δίνει πρόσθετες διαστάσεις σ’ αυτόν το νόμο. Δεν είναι ούτε αντίθετο με τον παλιό νόμο, αλλά ούτε και υπάρχει λόγος να θυμόμαστε τι στάση κράτησαν τα κόμματα στη συζήτησή του.
Μου κάνει εντύπωση που ο εισηγητής της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης αναφέρθηκε σε πολιτικά ζητήματα σε ένα νομοσχέδιο που είναι τελείως ξένο από κομματικές αντιπαραθέσεις. Γι’ αυτό δε θα δώσω απαντήσεις στα πολιτικά αυτά θέματα που έθεσε.
Μου κάνει επίσης εντύπωση το γεγονός ότι τα δύο αριστερά κόμματα της Βουλής δήλωσαν ότι επί της αρχής δεν θα ψηφίσουν το νομοσχέδιο. Δεν θέλω να κάνω κανενός είδους κριτική, αλλά και η διαφωνία τους αλλά και όλα όσα έχουν επισημάνει συμβάλλουν στον κοινοβουλευτικό διάλογο και τελικά είναι και συνεπή με το σχήμα το Μαρξιστικό «δράση, αντίδραση, σύνθεση». Προάγουν, λοιπόν, τη σύνθεση των απόψεων και πιστεύω αύριο στην κατ’ άρθρο συζήτηση θα είναι πιο εμφανής αυτή.
Έγινε μεγάλη συζήτηση για το κόστος που θα επωμιστούν τα ασφαλιστικά ταμεία. Το κόστος δεν είναι τόσο μεγάλο. Ήδη έχουν επωμιστεί ένα μέρος. Ένα μέρος του κόστους θα το επωμιστεί ο προϋπολογισμός μέσω των προγραμμάτων κοινωνικής πρόνοιας και τελικά θα περισσέψει ένα αρκετά μεγάλο μέρος για τα ασφαλιστικά ταμεία, αλλά όχι τόσο μεγάλο όπως νομίζουμε αυτή τη στιγμή.
Έχω τη γνώμη ότι όταν θα γίνει η οικονομοτεχνική μελέτη πάνω σ’ αυτό το θέμα θα πέσουμε από τα σύννεφα. Δεν θα είναι τόσο μεγάλο το κόστος. Αλλά και να ήταν μεγάλο, δεν θα άξιζε τον κόπο προκειμένου να γεννιούνται δεκαπέντε χιλιάδες Ελληνόπουλα και είτε ο προϋπολογισμός είτε τα ασφαλιστικά ταμεία να αναλάβουν αυτό το κόστος;
Ο κ. Γείτονας προβληματίστηκε στο ν. 3089 γιατί ήταν γονεοκεντρικός. Το υπό συζήτηση νομοσχέδιο δείχνει ισόρροπο ενδιαφέρον και για την οικογένεια και είναι επομένως γονεοκεντρικό, αλλά και για το παιδί που θα γεννηθεί και είναι επομένως και τεκνοκεντρικό. Έχει δύο κέντρα ενδιαφέροντος και ισόρροπα.
Οι μονάδες ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής κατά την άποψη των ειδικών αγορητών έπρεπε να είναι μόνο μέσα στα κρατικά νοσοκομεία. Εγώ θα ρωτήσω όμως το εξής: Αυτή την τεχνολογία και αυτές τις μεθόδους ποιος τις έφερε στην Ελλάδα; Τις έφεραν τα κρατικά νοσοκομεία ή η ιδιωτική πρωτοβουλία; Έστω ότι θέλουμε να είναι μόνο στα κρατικά νοσοκομεία οι μονάδες αυτές. Αλλά οι σαράντα και πλέον μονάδες που λειτουργούν στον ιδιωτικό τομέα άναρχα και ανεξέλεγκτα τι θα γίνουν;
Ξέρετε από πότε απαγορεύεται η λειτουργία τους; Το ξέρετε. Απαγορεύεται η λειτουργία τέτοιων μονάδων από ιδιωτικούς φορείς εδώ και δύο χρόνια με το ν. 3089/2002. Πώς έγινε ο έλεγχος; ‘Εκλεισε καμία από αυτές τις μονάδες; ‘Αρα υπάρχει μια δεδομένη ανάγκη να υπάρχει και ο ιδιωτικός τομέας, αλλά παράλληλα υπάρχει και η υποχρέωση απέναντι στις διατάξεις της κοινοτικής νομοθεσίας.
Η απόσταση της ιδιωτικής μονάδος με το συνδεδεμένο με αυτήν νοσοκομείο ή η ιδιωτική κλινική δεν είναι πολύ σοβαρό θέμα. Θα πρέπει να είναι κοντινή. Δεν είναι ανάγκη να διευκρινιστεί απόλυτα. Έχουν γίνει χιλιάδες προσπάθειες σε ιδιωτικές μονάδες και δεν έχουν αναφερθεί επικίνδυνα συμβάμματα για την υγεία και τη ζωή της γυναίκας.
Τέλος, έχουν διατυπωθεί διάφορες ανησυχίες σχετικά με ορισμένα θέματα τα οποία δεν περιλαμβάνονται ή δεν επεξηγούνται ιδιαίτερα διεξοδικά στο κείμενο του νομοσχεδίου. Γι’ αυτό θα υπάρχει η Εθνική Αρχή η οποία με κανονιστικές μεθόδους θα παίρνει αποφάσεις και με αυτόν τον τρόπο θα βάζει και φραγμό σε μια γραφειοκρατική βυζαντινολογία που μπορεί να αναπτυχθεί και θα δίνει λύσεις ανάλογα με την κάθε περίπτωση.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): ‘Εχει ζητήσει το λόγο για μια μικρή παρέμβαση και ο κ. Λεβέντης.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΛΕΒΕΝΤΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, ζήτησα το λόγο γιατί ο κύριος Υπουργός –δεν είναι αυτήν τη στιγμή παρών, αλλά είναι ο κύριος Υφυπουργός- κριτικάροντας τη θέση μας ότι δεν ψηφίζουμε επί της αρχής το νομοσχέδιο –μάλιστα αυτό εγώ το αιτιολόγησα λέγοντας ότι με αυτόν τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα στην ιδιωτική πρωτοβουλία να αξιοποιήσει έναν τομέα που είναι κυριολεκτικά πολύ επωφελής οικονομικά γι’ αυτήν- είπε ότι αν δεν γίνει αυτό από τον ιδιωτικό τομέα, τους δικούς μας τους γιατρούς και τα δικά μας τα κέντρα, τότε θα έλθουν από την Ευρωπαϊκή ‘Ενωση διότι κανένας δεν μπορεί να τους το απαγορεύσει. Να συμφωνήσουμε επ’ αυτού. Αλλά τι κάνουμε για να μπορέσουμε να το αποτρέψουμε αυτό;
Πρώτα-πρώτα, θα έπρεπε να μπουν άλλες προδιαγραφές στο νομοσχέδιο ότι δηλαδή δεν μπορεί να γίνεται με τον τρόπο που προβλέπεται στο νομοσχέδιο, δηλαδή αόριστα διάφοροι ιδιωτικοί φορείς να μπορούν να κάνουν αυτές τις ιατρικές πράξεις που εξηγήσαμε ότι αν δεν είναι κατοχυρωμένες μέσα σε κρατικά νοσοκομεία, σε ειδικά κέντρα υπάρχει κίνδυνος και για τη μητέρα και για το έμβρυο. Ένα είναι αυτό.
Μόλις τώρα ο εισηγητής της Πλειοψηφίας είπε ότι δεν έχουν αναφερθεί συμβάντα. Ειπώθηκε ότι έχουν γίνει δεκαπέντε χιλιάδες γεννήσεις στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια με ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Όταν, όμως, ζήτησα να μου δώσουν στατιστικά στοιχεία, μου είπαν ότι δεν υπάρχει τίποτα. Επομένως, πώς προδιαγράφουμε ότι δεν υπάρχουν συμβάντα; Εύχομαι και ελπίζω να είναι έτσι. Όμως, δεν υπάρχει τίποτα αποδεδειγμένο. Από αυτήν την άποψη και επειδή ξέρουμε πώς λειτουργούν τα στατιστικά στοιχεία στον τόπο μας, εγώ έχω τις επιφυλάξεις μου.
Επίσης, ο εισηγητής της Πλειοψηφίας είπε ότι ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ πολιτικοποίησε το θέμα, αλλά και ο ίδιος πολιτικοποίησε το θέμα λέγοντας ότι εμείς τοποθετούμαστε με βάση τις μαρξιστικές αρχές.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΦΙΛΟΓΙΑΝΝΗΣ: Ίσα-ίσα είπα ότι καλά κάνετε.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΛΕΒΕΝΤΗΣ: Εντάξει.
Εμείς εξηγήσαμε και πιστεύω ότι η εξήγησή μας είναι επαρκής και απόδειξη τούτου είναι ότι ο ίδιος ο Υπουργός είπε ότι δεν διαφωνεί μαζί μου επί της ηθικής και φιλοσοφικής απόψεως, αλλά από πρακτική άποψη δεν μπορεί να εφαρμοστεί. Αυτό για μένα είναι πάρα πολύ ικανοποιητικό, ότι δηλαδή δεν είναι έτσι μετέωρη η βάση στην οποία στηριζόμαστε για να υποστηρίξουμε τις θέσεις μας.
Και ένα τελευταίο, για το κόστος:
Αυτό το κόστος ξέρουμε όλοι ότι είναι πολύ υψηλό. Σύμφωνοι, τα ασφαλιστικά ταμεία να τα πληρώσουν, πλην, όμως, δεν έχουν τη δυνατότητα. Γιατί ξέρουμε ότι αυτήν τη στιγμή δεν έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους και είναι όλα γονατισμένα οικονομικώς. Επομένως, να αναλάβει από αυτής της απόψεως ο προϋπολογισμός, που ασφαλώς και πρέπει να ενισχύσει αυτή την προσπάθεια η οποία από κάθε άποψη είναι αξιέπαινη, και κανένας δεν θα πει όχι.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Κύριε Υφυπουργέ, θέλετε να μιλήσετε;
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Ναι, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Ορίστε, έχετε το λόγο.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Ένα λεπτό, θέλω να κάνω μία δήλωση. Κύριε συνάδελφε, δεν άκουσα την τοποθέτησή σας στην εισήγηση την οποία κάνατε. Απλώς θα αναφερθώ στα σχόλια τα οποία εκμαιεύω και το νόημά τους. Όσον αφορά τον ιδιωτικό τομέα, δηλώσαμε ότι δεν πρέπει να υπάρχουν προκαταλήψεις. Ο ιδιωτικός τομέας έχει μεγάλες δυνατότητες, ενώ δεν μας δίνει την ίδια ευχέρεια ο δημόσιος τομέας.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΛΕΒΕΝΤΗΣ: Δεν είναι κολακευτικό πάντως αυτό.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Μην ξεχνάτε ότι ο πρώτος αξονικός τομογράφος που τοποθετήθηκε στην Ελλάδα ήταν από το μακαρίτη τον Ζαχαρία τον Καψαλάκη που είναι και ένα μνημόσυνο η αναφορά στο όνομά του το 1976, όταν το «Memorial» στην Αμερική δεν είχε τότε αξονικό τομογράφο. Αναφέρω απλώς και μόνο ένα παράδειγμα των δυνατοτήτων που έχει ο ιδιωτικός τομέας. Ο ιδιωτικός τομέας θέλει έλεγχο και αυτόν τον έλεγχο τον κατοχυρώνουμε μέσω του νομοσχεδίου και μέσω αυτής της ανεξάρτητης αρχής που θα δημιουργηθεί για να βάλει το πλαίσιο.
Όσον αφορά στον τρόπο λειτουργίας των κέντρων αυτών, όπως αντιλαμβάνεστε, υπάρχει το π.δ. 235 το οποίο αναμορφώνεται και το π.δ. 84 που θα δώσει τη δυνατότητα του ελέγχου όσον αφορά τη συγκρότηση, τη σύνθεση, τη διαχείριση, όπως είπε η κ. Αράπογλου, του γενετικού υλικού και όλων των υλικών από τα οποία θεωρούνται ενδεχομένως πολλά ως μολυσματικά ιατρικά απόβλητα και θα δοθεί όλη αυτή η εικόνα στην πολύ καλή λειτουργία. Και μέριμνα δικιά μας είναι να αναπτύξουμε στα μεγάλα μαιευτήρια όπου δεν υπάρχουν τέτοια κέντρα υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, για να μπορέσουν πραγματικά να μπουν μέσα σ’ αυτήν την λογική και συνάδελφοι και ο δημόσιος τομέας.
Πρωταρχικό μέλημα, όμως, είναι αυτά τα ιδιωτικά κέντρα, δηλαδή να διορθωθεί αυτή η αναρχία που επικρατεί τώρα με όλες αυτές τις στρεβλές διαδικασίες. Από ενημέρωση που έχω από τα μεγάλα ιδιωτικά κέντρα δεν έχει αναφερθεί επισήμως τουλάχιστον -και θα μου επιτρέψετε να έχω αυτή την επιφύλαξη- κάποιο σύμβαμμα που να θέτει περιορισμούς και όρους ανάπτυξης και ειδικού χειρουργείου μέσα στις μονάδες αυτές ή η απόσταση που αναφέρεται στο νομοσχέδιο να αποτελεί στοιχείο κριτικής.
Άρα, λοιπόν, είναι ένα πολύ καλό νομοσχέδιο. Το βλέπετε και εσείς. Είστε γιατρός. Το ξέρετε. Και βλέπετε ότι όλοι συμφωνούν πάνω ακριβώς σ’ αυτές τις αρχές τις οποίες βάζουμε. Πρωτίστως, όμως, το επαναλαμβάνω και θα το επαναλαμβάνω πάντοτε, σε όλα τα κέντρα, ακόμα και του δημόσιου τομέα, πρέπει να υπάρχει έλεγχος. Και σας ρωτάω, κύριε Λεβέντη, υπάρχει έλεγχος σε πολλές μονάδες, εργαστήρια, κλινικές της ποιοτικής προσφοράς σε δείκτες στο δημόσιο τομέα; Μεγάλο ερωτηματικό. Γι’ αυτό πρέπει να μας απασχολήσει.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΛΕΒΕΝΤΗΣ: Αυτά τα είπα, κύριε Υπουργέ, δεν διαφωνούμε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κηρύσσεται περαιωμένη η συζήτηση επί της αρχής του νομοσχεδίου του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης: «Εφαρμογή της Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής».
Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το νομοσχέδιο επί της αρχής;
ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΛΕΒΕΝΤΗΣ: Κατά πλειοψηφία.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Σωτήρης Χατζηγάκης): Συνεπώς το νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης: «Εφαρμογή της Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής» έγινε δεκτό επί της αρχής κατά πλειοψηφία.
Κύριοι συνάδελφοι, στο σημείο αυτό δέχεστε να λύσουμε τη συνεδρίαση;
ΟΛΟΙ ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.
Με τη συναίνεση του Σώματος και ώρα 15.19΄ λύεται η συνεδρίαση για αύριο ημέρα Πέμπτη 13 Ιανουαρίου 2005 και ώρα 10.30΄ με αντικείμενο εργασιών του Σώματος: α) κοινοβουλευτικό έλεγχο, συζήτηση επικαίρων ερωτήσεων και β) νομοθετική εργασία, συνέχιση της συζήτησης επί των άρθρων και του συνόλου του συζητούμενου νομοσχεδίου του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης: «Εφαρμογή της Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής», σύμφωνα με την ημερήσια διάταξη, που έχει διανεμηθεί..
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΟΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΣ



1
Συνεδρίαση 12-1-05 σελ.

PDF:

es01122005.pdf

TXT:

end050112.txt

Επιστροφή