Συνεδριάσεις Ολομέλειας

Περίδος: Θ΄ ΠΕΡΙΟΔΟΣ (ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ), Σύνοδος: (Θέρος '97), Συνεδρίαση: Λ' 29/08/1997

Σελίδα 893

Π Ρ Α Κ Τ Ι Κ Α Β Ο Υ Λ Η Σ

Θ' ΠΕΡΙΟΔΟΣ (ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ)

Σ Υ Ν Ο Δ Ο Σ Α'

ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΒΟΥΛΗΣ

ΘΕΡΟΥΣ 1997

ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ Λ'

Παρασκευή 29 Αυγούστου 1997

Αθήνα, σήμερα στις 29 Αυγούστου 1997, ημέρα Παρασκευή και ώρα 10.44', συνήλθε στην Αίθουσα των συνεδριάσεων του Βουλευτηρίου το Τμήμα Διακοπής Εργασιών της Βουλής (Β' σύνθεση), για να συνεδριάσει υπό την προεδρία του Α' Αντιπροέδρου αυτής, κ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ Ν.ΚΡΗΤΙΚΟΥ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Κύριοι συνάδελφοι, αρχίζει η συνεδρίαση.

Εισερχόμεθα στην ημερήσια διάταξη

ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ψήφιση στο σύνολο του σχεδίου νόμου: "Διοικητικές και ποινικές κυρώσεις στη φορολογική νομοθεσία και άλλες διατάξεις".

Ο κύριος Υφυπουργός των Οικονομικών έχει να κάνει καμία νομοτεχνική παρατήρηση, πριν ψηφιστεί το σχέδιο νόμου;

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να παρακαλέσω τους κύριους Βουλευτές να δεχθούν αυτές τις τρεις καθαρά νομοτεχνικές βελτιώσεις.

Πρώτον, στο άρθρο 22...

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, όταν έχουμε ψηφίσει επί των άρθρων μπορούμε να κάνουμε βελτιώσεις;

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Ακούστε πρώτα, κύριε Γκατζή.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Νομοτεχνικές παρατηρήσεις και βελτιώσεις γίνονται πάντοτε, όταν πρόκειται να ψηφιστεί ένα νομοσχέδιο στο σύνολο. Αυτό από συστάσεως του Κοινοβουλίου.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Δικά σας αιτήματα είναι, κύριε Γκατζή.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Είναι διαδικαστική η ερώτηση, κύριε Πρόεδρε.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Καλά κάνετε και ρωτάτε, γιατί είσθε καινούριος Βουλευτής. Σας επαναλαμβάνω όμως ότι αυτό είναι πάγια πρακτική, προβλεπόμενη και από τον Κανονισμό. Νομοτεχνικές βελτιώσεις γίνονται πάντα.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Στη σελίδα 26 στην παράγραφο 8γ είχε γίνει μία πρόταση από τους συναδέλφους του Κ.Κ.Ε., σχετικά με την αντιμετώπιση των μελών των διοικητικών συμβουλίων των συνεταιρισμών και θα θυμάται ο κ. Γκατζής που είπα ότι δεν υπάρχουν γενικοί γραμματείς στους συνεταιρισμούς. Διορθώθηκε, λοιπόν, σε μία απ' αυτές τις αναφορές, δεν διορθώθηκε όμως στις επόμενες δύο.

Για να είναι, επομένως, πλήρες και σωστό το κείμενο, η παράγραφος 8γ' διαμορφώνεται πλέον ως εξής:"για συνεταιρισμούς, κατά των προέδρων, " -λέει εδώ -"ή των γενικών γραμματέων", διαγράφεται η λέξη "γενικών"- "ή γραμματέων ή διαχειριστών, ή" -τίθενται οι λέξεις- "ταμιών". Δηλαδή, οι συνεταιρισμοί έχουν γραμματείς, ταμίες, διαχειριστές.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Ανταποκρίνεται στη υπάρχουσα πραγματική κατάσταση.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Το δεύτερο είναι ακριβώς το ίδιο.

Στη σελίδα 28 παράγραφος 2γ λέει: "Για συνεταιρισμούς, στους προέδρους ή γενικούς γραμματείς ή διαχειριστές αυτών ...". Το "γενικούς" διαγράφεται και γίνεται "γραμματείς ή ταμίες ή διαχειριστές αυτών...". Είναι το ίδιο ακριβώς, όπως και στην προηγούμενη διόρθωση.

Τέλος, κύριοι συνάδελφοι, είχα κάνει μια βελτίωση στο άρθρο 24 παράγραφο 4. Είχαμε πει ότι, επειδή δεν μπορεί να λειτουργήσει στους μικροεπαγγελματίες η εγγυητική επιστολή της τράπεζας, να καταργήσουμε την εγγυητική επιστολή και να βάλουμε προσωπική επιταγή. Η παλιά διατύπωση, λοιπόν, έλεγε ότι χορηγείται εγγυητική επιστολή τράπεζας "χωρίς επιφύλαξη". Από τη στιγμή που δεχθήκαμε την προσωπική επιταγή του επαγγελματία, δεν μπορούμε να χρησιμοποιούμε τον όρο: "χωρίς επιφύλαξη". Γι' αυτόν το λόγο αυτές οι δύο λέξεις πρέπει να διαγραφούν.

Ο αριθμός των δόσεων - πάλι στο ίδιο άρθρο - είχαμε πει να γίνει από τέσσερις (4) σε έξι (6), κύριε Πρόεδρε. Επομένως, αφού καταβάλλεται άμεσα η πρώτη δόση, απομένουν ως υπόλοιπο, πέντε δόσεις. Στην πρώτη αναφορά το τρία (3) έγινε πέντε (5), στη δεύτερη αναφορά όμως παρέμεινε τρία (3) και δεν διορθώθηκε. Πρέπει, λοιπόν και εδώ να διορθωθεί και να γίνει πέντε (5) οι οφειλόμενες δόσεις.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): 'Έγινε κατανοητό. Ερωτάται το Τμήμα: Γίνεται δεκτό το νομοσχέδιο και στο σύνολο με τις παρατηρήσεις τις οποίες έκανε ο κύριος Υπουργός;

ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Το νομοσχέδιο έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία και στο σύνολο με τις παρατηρήσεις τις οποίες έκανε ο κύριος Υπουργός.

Συνεπώς, το νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών "Διοικητικές και ποινικές κυρώσεις στη φορολογική νομοθεσία και άλλες διατάξεις" έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία σε μόνη συζήτηση επί της αρχής, των άρθρων και του συνόλου και έχει ως εξής:

Σελίδα 894



Διοικητικές και ποινικές κυρώσεις στη φορολογική νομοθεσία και άλλες διατάξεις

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α'

ΠΡΟΣΘΕΤΟΙ ΦΟΡΟΙ

'Άρθρο 1

Πρόσθετοι φόροι

1. Aν ο κατά τη φορολογική νομοθεσία υπόχρεος να υποβάλει δήλωση και ανεξάρτητα από την πρόθεσή του να αποφύγει ή όχι την πληρωμή φόρου:

α) υποβάλει εκπρόθεσμη δήλωση, υπόκειται σε πρόσθετο φόρο που ορίζεται σε ποσοστό ενάμισι τοις εκατό (1,5%) επί του οφειλόμενου με τη δήλωση φόρου, για κάθε μήνα καθυστέρησης,

β) υποβάλει ανακριβή δήλωση, υπόκειται σε πρόσθετο φόρο που ορίζεται σε ποσοστό τρία τοις εκατό (3%) επί του φόρου την πληρωμή του οποίου θα απέφευγε λόγω της ανακρίβειας, για κάθε μήνα καθυστέρησης,

γ) δεν υποβάλει δήλωση, υπόκειται σε πρόσθετο φόρο που ορίζεται σε ποσοστό τριάμισι τοις εκατό (3,5%) επί του φόρου την πληρωμή του οποίου θα απέφευγε λόγω μη υποβολής δήλωσης, για κάθε μήνα καθυστέρησης.

2. Στο φόρο προστιθέμενης αξίας, στο φόρο κύκλου εργασιών και στους παρακρατούμενους και επιρριπτόμενους φόρους, τέλη και εισφορές τα παραπάνω ποσοστά πρόσθετων φόρων ορίζονται σε δυόμισι τοις εκατό (2,50%) για την εκπρόθεσμη δήλωση, σε τεσσεράμισι τοις εκατό (4,50%) για την ανακριβή δήλωση και σε πέντε τοις εκατό (5%) για τη μη υποβολή δήλωσης.

Οι πρόσθετοι αυτοί φόροι επιβάλλονται τόσο στην προσωρινή όσο και στην εκκαθαριστική δήλωση, καθώς και στις δηλώσεις αποθεμάτων των παραγράφων 11 και 12 των άρθρων 32 και 33 αντίστοιχα του ν.1642/1986 (ΦΕΚ 125 Α'). Απαγορεύεται η με οποιονδήποτε τρόπο επίρριψη του πρόσθετου φόρου από τον υπόχρεο σε παρακράτηση στον πραγματικό φορολογούμενο.

3. Οι διατάξεις του άρθρου αυτού εφαρμόζονται και όταν από την κείμενη νομοθεσία προβλέπεται απόδοση φόρου εντός ορισμένης προθεσμίας χωρίς την υποβολή δήλωσης, οπότε ως εκπρόθεσμη δήλωση νοείται η εκπρόθεσμη απόδοση του φόρου, ως ανακριβής δήλωση νοείται η ελλιπής απόδοση του φόρου και ως μη δήλωση θεωρείται η μη απόδοση του φόρου που οφείλεται. Εξαιρετικά, οι διατάξεις του άρθρου αυτού δεν εφαρμόζονται για τα τέλη κυκλοφορίας των οχημάτων που καταβάλλονται με ειδικό σήμα και το τέλος διενέργειας ψυχαγωγικών τεχνικών παιγνίων.

4. Ανακριβής δήλωση θεωρείται η δήλωση στην οποία μεταξύ του φόρου που προκύπτει με βάση τα όσα δηλώθηκαν με αυτή και του φόρου που καταλογίζεται υφίσταται διαφορά, ανεξάρτητα από την αιτία στην οποία οφείλεται αυτή. Στη φορολογία του ν.δ.118/1973 (ΦΕΚ 202 Α') δεν θεωρείται ανακρίβεια της δήλωσης και δεν επιβάλλεται πρόσθετος φόρος λόγω ανακρίβειας, όταν η διαφορά μεταξύ της αξίας ολόκληρης της κληρονομικής μερίδας ή κληροδοσίας που δηλώθηκε δεν είναι μεγαλύτερη του είκοσι τοις εκατό (20%) της αξίας τους που οριστικά καθορίσθηκε, μετά την έκπτωση του παθητικού. 'Οταν συνυπολογίζονται και προγενέστερες δωρεές, γονικές παροχές ή προίκες λαμβάνονται υπόψη και συγκρίνονται τα αθροίσματα των μερίδων των δωρεών, γονικών παροχών ή προικών, που δηλώθηκαν και οριστικά καθορίσθηκαν. Αν η αξία των δωρεών, γονικών παροχών και προικών, που συνυπολογίζονται δεν είναι οριστική, λαμβάνεται υπόψη αυτή που δηλώθηκε, με την επιφύλαξη της διενέργειας νέας εκκαθάρισης μετά την οριστικοποίησή της. Στη φορολογία μεταβίβασης ακινήτων και στο φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας δεν θεωρείται ανακρίβεια της δήλωσης όταν η διαφορά μεταξύ της αξίας που δηλώθηκε και αυτής που προσδιορίστηκε με βάση το σύστημα των συγκριτικών στοιχείων δεν υπερβαίνει το είκοσι τοις εκατό (20%). Σε περίπτωση ανακρίβειας των περιγραφικών στοιχείων των ακινήτων στη φορολογία κεφαλαίου γενικά και ανεξάρτητα από το σύστημα προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας αυτών, η δήλωση θεωρείται πάντοτε ανακριβής και επιβάλλεται πρόσθετος φόρος έστω και αν η διαφορά φόρου δεν υπερβαίνει το είκοσι τοις εκατό (20%).

5. 'Οταν έχει υποβληθεί εκπρόθεσμη συμπληρωματική δήλωση, ως φόρος που προκύπτει με τη δήλωση θεωρείται το συνολικό ποσό φόρου αρχικής και συμπληρωματικής δήλωσης. Σε περίπτωση καταλογισμού ποσού φόρου μετά από έλεγχο, ο πρόσθετος φόρος ανακρίβειας επιβάλλεται στη διαφορά του φόρου μεταξύ του ποσού που προκύπτει με την αρχική συν τη συμπληρωματική δήλώση και του ποσού του φόρου που από έλεγχο καταλογίζεται.

6. Σε περίπτωση μερικής διοικητικής επίλυσης της διαφοράς, για τον προσδιορισμό της ανακρίβειας επί της τυχόν επιπλέον διαφοράς που προσδιοριζεται από το δικαστήριο, λαμβάνεται υπόψη η διαφορά μεταξύ του φόρου που προκύπτει με βάση τη φορολογητέα ύλη που προσδιορίσθηκε από το δικαστήριο και του φόρου που αναλογεί στη φορολογητέα ύλη που προέκυψε από τη μερική διοικητική επίλυση της διαφοράς.

7. Στη φορολογία κεφαλαίου ως παράλειψη υποβολής δήλωσης θεωρείται η μη αναγραφή περιουσιακών στοιχείων στη δήλωση που υποβλήθηκε, καθώς και η σύμβαση δωρεάς που με το συμβόλαιο χαρακτηρίσθηκε εικονικά ως αγοραπωλησία. Στην περίπτωση αυτή ο πρόσθετος φόρος υπολογίζεται επί της διαφοράς του φόρου τον οποίο ζημιώθηκε το Δημόσιο λόγω της εικονικότητας. Σε ανακρίβεια δηλωθέντων και παράλειψη δήλωσης άλλων περιουσιακών στοιχείων οι πρόσθετοι φόροι ανακρίβειας και παράλειψης υποβολής της δήλωσης υπολογίζονται επιμεριστικά.

8. Πρόσθετος φόρος δεν επιβάλλεται εφόσον ο φορολογούμενος: α) ακολούθησε τις εγκυκλίους του Υπουργείου των Οικονομικών ή έγγραφες θέσεις της αρμόδιας φορολογικής αρχής αναφορικά με τη φορολογική του υποχρέωση. Ο φορολογούμενος πάντως δεν μπορεί να επικαλεσθεί τις άνω εγκυκλίους ή έγγραφα, εφόσον δόθηκε από το Σ.τ.Ε. αντίθετη ερμηνεία στις σχετικές διατάξεις της φορολογικής νομοθεσίας. Στην τελευταία περίπτωση η φορολογική αρχή επιβάλλει πρόσθετο φόρο μετά την ανάκληση των πιο πάνω εγκυκλίων ή εγγράφων και β) υπέβαλε συμπληρωματική δήλωση με την οποία αποδέχεται το τεκμαρτό ακαθάριστο εισόδημα από οικοδομές, όπως αυτό είχε προσδιορισθεί με βάση τα στοιχεία έγγραφης πρόσκλησης του προϊσταμένου της αρμόδιας δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 22 του ν. 2238/1994 (ΦΕΚ 151 Α').

'Αρθρο 2

Χρόνος υπολογισμού των πρόσθετων φόρων -

Διοικητική επίλυση της διαφοράς

1. Τα ποσοστά πρόσθετων φόρων, που ορίζονται στο προηγούμενο άρθρο υπολογίζονται κατ' αρχήν μέχρι την έκδοση της οικείας καταλογιστικής πράξης του φόρου.

2. 'Οταν εκδοθεί απόφαση του διοικητικού πρωτοδικείου ενεργείται, με βάση τα όσα έχουν γίνει δεκτά από την πρωτόδικη απόφαση, νέα εκκαθάριση του οφειλόμενου κύριου και πρόσθετου φόρου με χρονικό σημείο αφετηρίας υπολογισμού του πρόσθετου φόρου την επόμενη ημέρα εκείνης κατά την οποία έληξε η προθεσμία υποβολής της φορολογικής δήλωσης. Η αυτή διαδικασία ακολουθείται και με βάση τα όσα έχουν γίνει δεκτά με την εφετειακή απόφαση ή την απόφαση του Σ.τ.Ε. ή την απόφαση, που εκδίδεται μετά από αναίρεση.

3. 'Οταν δεν υποβληθεί φορολογική δήλωση, χρονικό σημείο αφετηρίας υπολογισμού του πρόσθετου φόρου είναι η επόμενη ημέρα της ημερομηνίας κατά την οποία έληξε για το φορολογούμενο η κατά νόμο προθεσμία υποβολής της δήλωσής του. 'Οταν δεν υποβληθεί ή υποβληθεί ανακριβής περιοδική δήλωση Φ.Π.Α., χρόνος αφετηρίας υπολογισμού του πρόσθετου φόρου είναι η επόμενη ημέρα εκείνης κατά την οποία έληξε η κατά νόμο προθεσμία υποβολής της περιοδικής δήλωσης. Κατά τον τακτικό έλεγχο σε μια διαχειριστική περίοδο από τον οποίο προκύπτει διαφορά φόρου που δεν

Σελίδα 895

μπορεί να ενταχθεί σε συγκεκριμένη περιοδική δήλωση, ο χρόνος αφετηρίας υπολογισμού του πρόσθετου φόρου μη υποβολής ή ανακρίβειας είναι η επόμενη ημέρα εκείνης κατά την οποία έληξε η προθεσμία υποβολής της εκκαθαριστικής δήλωσης.

4. Τα ποσοστά πρόσθετων φόρων σε καμιά περίπτωση δεν μπορούν να υπερβούν: α) το διακόσια τοις εκατό (200%) για την υποβολή της εκπρόθεσμης δήλωσης και β) το τριακόσια τοις εκατό (300%) για την υποβολή ανακριβούς δήλωσης ή μη υποβολή δήλωσης, του φόρου την πληρωμή του οποίου θα απέφευγε ο υπόχρεος.

5. Στη φορολογία εισοδήματος, για την επιβολή πρόσθετου φόρου ως φόρος που οφείλεται με βάση τη δήλωση θεωρείται αυτός που προκύπτει είτε από το εισόδημα που εξευρίσκεται, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4, είτε από το εισόδημα που προσδιορίζεται με βάση τις διατάξεις των άρθρων 15 έως και 19 του ν. 2238/1994.

6. Ο πρόσθετος φόρος λόγω εκπρόθεσμης υποβολής της δήλωσης επιβάλλεται και συμβεβαιώνεται με το φόρο της δήλωσης, ενώ στις περιπτώσεις της ανακριβούς ή μη υποβολής δήλωσης επιβάλλεται με την καταλογιστική πράξη του φόρου. Εξαιρετικά, ο πρόσθετος φόρος λόγω εκπρόθεσμης υποβολής της δήλωσης επιβάλλεται με καταλογιστική πράξη της αρμόδιας δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας στις περιπτώσεις που η δήλωση δεν υποβάλλεται σε δημόσια οικονομική υπηρεσία, ή άλλη αρχή αρμόδια για την επιβολή πρόσθετου φόρου.

7. Για την καταβολή των πρόσθετων φόρων ευθύνονται εις ολόκληρον με τους φορολογουμένους και: α) οι υπόχρεοι των περιπτώσεων α' και β' της παραγράφου 3 του άρθρου 61 του ν. 2238/1994, β) οι κληρονόμοι του φορολογουμένου των οποίων η ευθύνη εκτείνεται μέχρι το ποσό της κληρονομικής μερίδας καθενός, γ) τα πρόσωπα του άρθρου 28 του ν. 1642/1986 και δ) τα πρόσωπα της παραγράφου 3 του άρθρου 5 του α.ν.1521/1950 (ΦΕΚ 245 Α'), του άρθρου 83 του ν.δ. 118/1973 και της παραγράφου 2 του άρθρου 22 του ν. 2459/1997 (ΦΕΚ 17 Α').

8. 'Οταν η διαφορά λυθεί με δικαστικό συμβιβασμό ή ολικά ή μερικά με διοικητική επίλυση, ο επιπλέον πρόσθετος φόρος υπολογίζεται για το ποσό του φόρου μέχρι το χρονικό σημείο της υπογραφής της συμβιβαστικής ή διοικητικής επίλυσης της διαφοράς και ο πρόσθετος φόρος που προκύπτει συνολικά περιορίζεται στα τρία πέμπτα (3/5) αυτού.

'Αρθρο 3

Πρόσθετα τέλη, εισφορές και δικαιώματα

Οι διατάξεις των άρθρων 1 και 2 του παρόντος νόμου εφαρμόζονται ανάλογα και για τα τέλη, εισφορές και δικαιώματα υπέρ του Δημοσίου. Επίσης, οι ως άνω διατάξεις εφαρμόζονται και για το τέλος εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης αεροδρομίων, την εισφορά υπέρ ΕΛΓΑ, την εισφορά δακοκτονίας, τα δικαιώματα του Δημοσίου από τα εισιτήρια εισόδου στα καζίνο και για κάθε τέλος, εισφορά ή δικαίωμα υπέρ τρίτων που αποδίδεται στις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες και η εκπλήρωση ή μη της σχετικής φορολογικής υποχρέωσης ελέγχεται από αυτές.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β'

ΠΡΟΣΤΙΜΑ

'Αρθρο 4

Πρόστιμα

1. Τα πρόσωπα που παραβαίνουν τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από την κείμενη φορολογική νομοθεσία υπόκεινται για κάθε παράβαση σε πρόστιμο που ορίζεται από σαράντα χιλιάδες (40.000) δραχμές μέχρι τετρακόσιες χιλιάδες (400.000) δραχμές. Το πρόστιμο αυτό επιβάλλεται στις περιπτώσεις που δεν προβλέπεται η επιβολή πρόσθετου φόρου ή δεν προκύπτει ποσό φόρου για καταβολή. Ειδικά, όποιος κατέχει και χρησιμοποιεί αριθμούς φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.) περισσότερους από έναν υπόκειται σε πρόστιμο που ορίζεται σε δέκα εκατομμύρια (10.000.000) δραχμές. Επίσης, σε πρόστιμο πέντε εκατομμυρίων (5.000.000) δραχμών υπόκεινται και όποιος αναγράφει στα φορολογικά του στοιχεία αριθμό φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.) που ανήκει σε άλλο πρόσωπο ή που δεν έχει χορηγηθεί σε αυτόν.

2. Οι διατάξεις της παραγράφου 8 του άρθρου 1 του παρόντος νόμου έχουν ανάλογη εφαρμογή και για τα πρόστιμα του άρθρου αυτού.

'Aρθρο 5

Πρόστιμα για παραβάσεις του Κώδικα Βιβλίων

και Στοιχείων (Κ.Β.Σ.) - Αντικειμενικό σύστημα

1. 'Οποιος παραβαίνει τις διατάξεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων (π.δ.186/1992 ΦΕΚ 84 Α') τιμωρείται με πρόστιμο που προσδιορίζεται κατ' αντικειμενικό τρόπο.

Για το σκοπό αυτόν καθιερώνονται δύο βάσεις υπολογισμού, συντελεστές βαρύτητας, και ανώτατα όρια (οροφές). Οι παραβάσεις διακρίνονται σε δύο κατηγορίες, γενικές και αυτοτελείς.

2. Για την εφαρμογή του αντικειμενικού συστήματος δίδονται οι πιο κάτω εννοιολογικοί προσδιορισμοί:

α) Βάση Υπολογισμού Νο1 (ΒΑΣ.ΥΠ.1) είναι το αντικειμενικό ποσό επί του οποίου εφαρμόζονται οι συντελεστές βαρύτητας για συγκεκριμένες παραβάσεις, όπως στις κατ' ιδίαν διατάξεις ορίζεται. Το ποσό της βάσης αυτής κλιμακώνεται ανάλογα με την κατηγορία των βιβλίων, που υποχρεούται να τηρεί κάθε υπόχρεο πρόσωπο του Κ.Β.Σ., ως εξής:

α.α. Για μη υπόχρεους σε τήρηση βιβλίων ή τηρούντες

βιβλία Α' κατηγορίας 100.000 δραχμές.

α.β. Για υπόχρεους σε τήρηση βιβλίων Β' κατηγορίας

200.000 δραχμές.

α.γ. Για υπόχρεους σε τήρηση βιβλίων Γ' κατηγορίας

300.000 δραχμές.

Για τους ιδρυτές επιχειρήσεων επιβάλλονται τα πρόστιμα που προβλέπονται για τους υπόχρεους σε τήρηση Β' κατηγορίας βιβλίων, εκτός από τους ιδρυτές Ε.Π.Ε. και Α.Ε. για τους οποίους επιβάλλονται τα πρόστιμα που προβλέπονται για τους υπόχρεους σε τήρηση Γ' κατηγορίας βιβλίων.

β) Βάση Υπολογισμού Νο2 (ΒΑΣ.ΥΠ.2) είναι το αντικειμενικό ποσό επί του οποίου εφαρμόζονται οι συντελεστές βαρύτητας για συγκεκριμένες παραβάσεις, όπως στις κατ' ιδίαν διατάξεις ορίζεται. Το ποσό της βάσης αυτής ισούται με την αξία της συναλλαγής ή του στοιχείου ή μέρους αυτών, μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α., κατά περίπτωση.

γ) Συντελεστής βαρύτητας είναι ο αριθμός που κλιμακώνεται ανάλογα με τη σοβαρότητα της παράβασης και εφαρμόζεται στην αντίστοιχη βάση υπολογισμού.

δ) Ανώτατο όριο (οροφή) είναι το ποσό, το οποίο δεν μπορεί να υπερβεί το επιβαλλόμενο πρόστιμο και εφαρμόζεται στις αυτοτελείς παραβάσεις, με εξαίρεση αυτές για τις οποίες ισχύει η βάση υπολογισμού Νο 2 (ΒΑΣ.ΥΠ.2).

ε) Γενικές παραβάσεις είναι αυτές, για τις οποίες επιβάλλεται ένα ενιαίο πρόστιμο, ανά διαχειριστική περίοδο, ανεξάρτητα από το πλήθος αυτών.

στ) Αυτοτελείς παραβάσεις είναι αυτές, που ορίζονται στην παράγραφο 8 του άρθρου αυτού για τις οποίες επιβάλλεται ιδιαίτερο πρόστιμο για κάθε παράβαση.

3. Για κάθε πράξη ή παράλειψη των διατάξεων του άρθρου αυτού, που διαπιστώνεται σε διαφορετικό χρόνο εντός της ίδιας χρήσεως, επιβάλλεται ιδιαίτερο πρόστιμο.

4. Πράξεις ή παραλείψεις, που συνιστούν παράβαση των διατάξεων αυτών και ανάγονται σε περισσότερες της μιας διαχειριστικές περιόδους κρίνονται αυτοτελώς, και εκδίδεται χωριστή, κατά διαχειριστική περίοδο, απόφαση επιβολής προστίμου.

5. Κατ' εξαίρεση δεν επιβάλλεται πρόστιμο, όταν:

α) εκ παραδρομής εκδοθούν φορολογικά στοιχεία χωρίς την τήρηση ενιαίας αρίθμησης,

β) έχουν εκδοθεί αθεώρητα φορολογικά στοιχεία, αντί

Σελίδα 896

θεωρημένων, εφόσον στις άνω περιπτώσεις έχουν εκδοθεί από παραδρομή και έχουν καταχωρηθεί στα βιβλία εμπρόθεσμα και δηλώθηκε εγγράφως από τον υπόχρεο στον προϊστάμενο της αρμόδιας δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας η παράλειψη αυτή, πριν από τη διαπίστωσή της από οποιονδήποτε φορολογικό έλεγχο. Οι διατάξεις της παραγράφου 8 του άρθρου 1 του παρόντος έχουν ανάλογη εφαρμογή και για τα πρόστιμα του άρθρου αυτού.

6. Για τις γενικές παραβάσεις λαμβάνεται υπόψη η Βάση Υπολογισμού Νο1 (ΒΑΣ.ΥΠ.1) και εφαρμόζεται ο συντελεστής βαρύτητας με αριθμητική τιμή ένα (1). Κατ' εξαίρεση, για τις πιο κάτω παραβάσεις ο συντελεστής βαρύτητας καθορίζεται ως εξής:

α) Σε μη τήρηση βιβλίων τρίτης κατηγορίας ή τήρηση κατώτερης αυτής σε δύο (2).

β) Σε μη τήρηση πρόσθετων βιβλίων της παραγράφου 5 του άρθρου 10 του Κ.Β.Σ. και της παραγράφου 11 του άρθρου 64 του ν. 2065/1992 (ΦΕΚ 113 Α'), σε δύο (2).

γ) Σε μη τήρηση βιβλίου αποθήκης ή παραγωγής κοστολογίου, σε δύο (2).

δ) Σε περίπτωση ελλιπούς περιγραφής του είδους των αγαθών ή υπηρεσιών στα βιβλία ή στοιχεία, σε δύο (2).

ε) Σε περίπτωση μη επίδειξης των βιβλίων και στοι- χείων, μετά από προηγούμενη πρόσκληση, σε δύο (2).

στ) Σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης ενημέρωσης του βιβλίου απογραφών ή μη τήρησης αυτού, σε τρία (3).

ζ) Σε περίπτωση μη υποβολής στοιχείων του άρθρου 20 του Κ.Β.Σ. ή εκπρόθεσμης υποβολής τους μετά την παρέλευση τριών μηνών από την οριζόμενη προθεσμία, καθώς και στις περιπτώσεις παράλειψης καταχώρησης αντισυμβαλλομένων ή ανακριβούς καταχώρησης της αξίας, εφόσον οι παραλείψεις ή ανακρίβειες αυτές αναφέρονται σε συναλλαγές συνολικής αξίας πάνω από πέντε εκατομμυρία (5.000.000) δραχμές, σε τρία (3).

η) Σε περίπτωση μη σύνταξης ή μη εμπρόθεσμης σύνταξης και καταχώρησης του ισολογισμού, σε τέσσερα (4).

θ) Σε περίπτωση παρεμπόδισης του προληπτικού φορολογικού ελέγχου με θετικές ενέργειες, σε τέσσερα (4).

7. Στο πρόστιμο που ορίζεται από τις διατάξεις της περίπτωσης α' της παραγράφου 2 του άρθρου αυτού υπόκεινται και ο διευθυντής ή οποιοσδήποτε άλλος μισθωτός των υποχρέων της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του Κ.Β.Σ. ή ο νομικός ή ο λογιστικός ή ο φορολογικός ή ο οικονομικός σύμβουλος και εν γένει κάθε τρίτος,ο οποίος αποδεδειγμένα συμπράττει στις πράξεις ή στις παραλείψεις που έχουν ως συνέπεια τα βιβλία και στοιχεία να μην εμφανίζουν την πραγματική κατάσταση.

8. Οι παρακάτω περιπτώσεις, για την επιβολή του αντικειμενικού προστίμου, θεωρούνται αυτοτελείς παραβάσεις, για τις οποίες εφαρμόζεται η Βάση Υπολογισμού Νο 1 (ΒΑΣ.ΥΠ.1) ο δε συντελεστής βαρύτητας, εφόσον δεν ορίζεται διαφορετικά, έχει αριθμητική τιμή ένα (1).

α) Η παράλειψη έκδοσης κάθε στοιχείου, που ορίζεται από τις διατάξεις του Κ.Β.Σ.. Κατ' εξαίρεση η μη έκδοση Δελτίων Αποστολής από αγρότες του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α. θεωρείται γενική παράβαση, επιφυλασσομένων των διατάξεων της περίπτωσης α' της παραγράφου 10 του άρθρου αυτού.

β) Η έκδοση καθενός αθεώρητου στοιχείου, όταν από τις διατάξεις του Κ.Β.Σ. προβλέπεται η έκδοση θεωρημένου. Ειδικά, όταν τα στοιχεία αυτά έχουν εκδοθεί εκ παραδρομής αθεώρητα και έχουν καταχωρηθεί στα βιβλία πριν από οποιονδήποτε έλεγχο θεωρείται γενική παράβαση.

γ) Η μη αναγραφή ή η ανακριβής αναγραφή σε καθένα από τα στοιχεία που αναφέρονται στην ανωτέρω περίπτωση α' του ονοματεπώνυμου ή της επωνυμίας, καθώς και του Α.Φ.Μ. του αντισυμβαλλόμενου, του είδους, της ποσότητας και της αξίας ή της αμοιβής. Ειδικά, σε περίπτωση μη αναγραφής του ονοματεπώνυμου στις αποδείξεις λιανικής πώλησης, όταν αυτές αφορούν πωλήσεις αγαθών, εκπιπτόμενες στη φορολογία εισοδήματος, θεωρείται γενική παράβαση.

δ) Η μη καταχώρηση κάθε στοιχείου ή εγγράφου αγοράς, πώλησης, εσόδου, εξόδου, εφόσον δεν επιβλήθηκε πρόστιμο των περιπτώσεων α' και γ'.

ε) Η κάθε ανακριβής καταχώρηση των αναφερομένων στην προηγούμενη περίπτωση, εφόσον δεν επιβλήθηκε πρόστιμο της περίπτωσης γ'.

στ) Η κάθε μη καταχώρηση ή η ανακριβής καταχώρηση στοιχείου απογραφής.

ζ) Η καθεμιά καταχώρηση ανύπαρκτης αγοράς, πώλησης ή ανύπαρκτου εσόδου, εξόδου και στοιχείου απογραφής.

η) Η κάθε μη καταχώρηση ή η ανακριβής καταχώρηση στα πρόσθετα βιβλία που ορίζονται από τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 5 του άρθρου 10 του Κ.Β.Σ., της παραγράφου 11 του άρθρου 64 του ν.2065/1992, και τις αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών που εκδίδονται κατ' εξουσιοδότηση του άρθρου 38 περίπτωση γ' υποπερίπτωση γη' του Κ.Β.Σ. ή άλλων αποφάσεων που εκδίδονται κατ' εξουσιοδότηση νόμου και καθιερώνουν την υποχρέωση τήρησης πρόσθετων βιβλίων. Η μη καταχώρηση στα πρόσθετα βιβλία του προηγούμενου εδαφίου, εφόσον έχουν εκδοθεί τα στοιχεία εσόδου, θεωρείται γενική παράβαση.

θ) Η μη διαφύλαξη κάθε βιβλίου και στελέχους στοιχείων των πενήντα (50) φύλλων ή ανά πενήντα (50) κινητά φύλλα, που ορίζονται από τις διατάξεις του Κ.Β.Σ. και για όσο χρόνο ορίζεται, εκτός αν η μη διαφύλαξη οφείλεται αποδειγμένα σε ανωτέρα βία.

ι) Η μη εμπρόθεσμη εκτύπωση κάθε βιβλίου, του μηνιαίου ισοζυγίου γενικού καθολικού και της μηνιαίας κατάστασης του βιβλίου αποθήκης.

ια) Η μη κάλυψη από τα προγράμματα λογισμικού των υποχρεώσεων που προβλέπονται από τις διατάξεις των άρθρων 23 και 24 του Κ.Β.Σ., ως και η μη τήρηση καθεμιάς από τις υποχρεώσεις που θεσπίζονται από τα άρθρα αυτά.

9. Κάθε φορά που διενεργείται φορολογικός έλεγχος και διαπιστώνονται επαναλαμβανόμενες εντός της ίδιας διαχειριστικής περιόδου αυτοτελείς, κατά τις διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου, παραβάσεις, για τις οποίες προβλέπεται η επιβολή προστίμων με βάση την κατηγορία βιβλίων, κατά τα οριζόμενα στην περίπτωση α' της παραγράφου 2, το ανώτατο όριο του προστίμου δεν μπορεί να υπερβεί κατά την πρώτη έκδοση απόφασης επιβολής προστίμου το δεκαπενταπλάσιο των προστίμων αυτών, για κάθε κατηγορία παραβάσεων των περιπτώσεων της προηγούμενης παραγράφου και κατά τη δεύτερη έκδοση απόφασης επιβολής προστίμου το τριακονταπλάσιο των προστίμων αυτών, για κάθε ως άνω κατηγορία παράβασης. Σε περίπτωση διαπίστωσης για τρίτη φορά της διάπραξης των παραβάσεων αυτών δεν ισχύει περιορισμός ως προς το ανώτατο όριο αυτών των προστίμων.

10. Οι παρακάτω περιπτώσεις, επίσης, θεωρούνται αυτοτελείς παραβάσεις, για τις οποίες εφαρμόζεται η Βάση Υπολογισμού Νο2 (ΒΑΣ.ΥΠ.2), όπως ειδικότερα προσδιορίζεται στις κατ' ιδία διατάξεις, με τις οποίες προσδιορίζεται και η τιμή του κατά περίπτωση ισχύοντος συντελεστή βαρύτητας:

α) 'Οταν η παράβαση αναφέρεται σε μη έκδοση ή σε ανακριβή έκδοση των στοιχείων, που ορίζονται από τον Κ.Β.Σ. και έχει ως αποτέλεσμα την απόκρυψη της συναλλαγής ή μέρους αυτής η δε αποκρυβείσα αξία είναι μεγαλύτερη των τριακοσίων χιλιάδων (300.000) δραχμών, επιβάλλεται πρόστιμο για κάθε παράβαση ίσο με την αξία της συναλλαγής ή του μέρους αυτής που αποκρύφτηκε. Θεωρείται απόκρυψη της συναλλαγής και επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με τη συνολική της αξία και η περίπτωση διακίνησης αγαθών χωρίς το συνοδευτικό φορολογικό στοιχείο, που προβλέπεται από τον Κ.Β.Σ..

'Οταν δεν είναι δυνατός ο προσδιορισμός της αξίας της συναλλαγής επιβάλλεται το πρόστιμο που ορίζεται από την περίπτωση α' της παράγραφου 2, κατά περίπτωση.

Ειδικά, στις περιπτώσεις που προκύπτει το ύψος της συνολικής αποκρυβείσας αξίας, χωρίς να προσδιορίζεται το πλήθος των συναλλαγών ως και η αξία μιας εκάστης ξεχωριστά, επιβάλλεται πρόστιμο ισόποσο της συναλλαγής.

β) Η έκδοση πλαστών ή εικονικών φορολογικών στοιχείων

Σελίδα 897

και η λήψη εικονικών, καθώς και η νόθευση αυτών θεωρείται ιδιάζουσα φορολογική παράβαση και επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το διπλάσιο της αξίας κάθε στοιχείου, μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. εφόσον αυτή είναι μεγαλύτερη των τριακοσίων χιλιάδων (300.000) δραχμών, σε αντίθετη δε περίπτωση ίσο με το διπλάσιο της ΒΑΣ.ΥΠ.1. Αν η αξία του στοιχείου είναι μερικώς εικονική, το ως άνω πρόστιμο επιβάλλεται για το μέρος της εικονικής αξίας. 'Οταν δεν είναι δυνατός ο προσδιορισμός της μερικώς εικονικής αξίας το πρόστιμο της περίπτωσης αυτής, επιβάλλεται μειωμένο κατά πενήντα τοις εκατό (50%).

Κατ' εξαίρεση στην περίπτωση έκδοσης αποδείξεων από φορολογική ταμειακή μηχανή (φ.τ.μ.) του ν.1809/ 1988, στις οποίες τα εκτυπούμενα ατομικά στοιχεία του εκδότη δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, επιβάλλεται πρόστιμο σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης α' της παραγράφου 2, εφόσον οι εκδοθείσες αποδείξεις έχουν καταχωρηθεί εμπρόθεσμα στα τηρούμενα βιβλία του κατόχου - χρήστη επιτηδευματία, η δε φ.τ.μ. έχει δηλωθεί από αυτόν στην αρμόδια δημόσια οικονομική υπηρεσία, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.1809/1988.

11. Για την εφαρμογή των διατάξεων της προηγούμενης παραγράφου και των περιπτώσεων α' και γ' της παραγράφου 8, εφόσον καταλογίζονται αυτοτελείς παραβάσεις για τα φορολογικά στοιχεία αξίας, δεν καταλογίζονται, για την ίδια αιτία, όμοιες παραβάσεις για τα αντίστοιχα δελτία αποστολής.

12. 'Οπου σε άλλες διατάξεις γίνεται αναφορά σε παραβάσεις ή πρόστιμα του π.δ/τος 99/1977 - Κ.Φ.Σ. - (ΦΕΚ 34 Α') ή του π.δ/τος 186/1992 - Κ.Β.Σ., νοούνται οι παραβάσεις και τα πρόστιμα του παρόντος νόμου.

'Αρθρο 6

Πρόστιμα Φ.Π.Α. για πλαστά, νοθευμένα ή

εικονικά φορολογικά στοιχεία

1. Στο Φ.Π.Α. όταν μετά από έλεγχο αποδειχθεί ότι ο υποκείμενος στο φόρο ως λήπτης εικονικού φορολογικού στοιχείου ή στοιχείου το οποίο νόθευσε αυτός ή άλλοι για λογαριασμό του, διενήργησε έκπτωση φόρου εισροών ή έλαβε επιστροφή φόρου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 27 του ν.1642/1986 και των εκάστοτε υπουργικών αποφάσεων, που ορίζουν τη διαδικασία της επιστροφής αυτής, ή ως εκδότης δεν απέδωσε φόρο, με βάση πλαστά, εικονικά ή νοθευμένα φορολογικά στοιχεία, επιβάλλεται ειδικό πρόστιμο ισόποσο με το τριπλάσιο του φόρου που εξέπεσε ή που επιστράφηκε ή δεν απέδωσε, ανεξάρτητα αν δεν προκύπτει τελικά ποσό φόρου για καταβολή.

2. Η έννοια των πλαστών και εικονικών στοιχείων ορίζεται από τις διατάξεις των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 19 του παρόντος νόμου.

'Αρθρο 7

Πρόστιμα για παραβάσεις στην προμήθεια του

ειδικού σήματος των τελών κυκλοφορίας

1. Για την εκπρόθεσμη προμήθεια του ειδικού σήματος των αυτοκινήτων οχημάτων, την προμήθεια σήματος μικρότερης κατηγορίας ή την παράλειψη προμήθειας σήματος, επιβάλλεται αυτοτελές πρόστιμο ίσο με τα τέλη κυκλοφορίας που αντιστοιχούν στον κυλινδρισμό του οχήματος. 'Οταν το όχημα απαλλάσσεται από τα τέλη κυκλοφορίας, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το ένα δεύτερο (1/2) των τελών κυκλοφορίας που αντιστοιχούν στον κυλινδρισμό του.

2. Για τα οχήματα με κυλινδρισμό κινητήρα μέχρι και επτακόσια ογδόντα πέντε (785) κυβικά εκατοστά, το πρόστιμο για την ανωτέρω αιτία ανέρχεται σε δέκα χιλιάδες (10.000) δραχμές. Επίσης, πρόστιμο δέκα χιλιάδων (10.000) δραχμών επιβάλλεται και στην περίπτωση που αφαιρέθηκαν οι πινακίδες του οχήματος με πράξη της αστυνομικής αρχής, επειδή δεν έφερε επικολλημένο το ειδικό σήμα, η προμήθεια του οποίου όμως είχε γίνει πριν από την αφαίρεση, εμπρόθεσμα ή εκπρόθεσμα. Το πρόστιμο των δέκα χιλιάδων (10.000) δραχμών επιβάλλεται και στην περίπτωση απώλειας ή κλοπής του ειδικού σήματος, εφόσον αφαιρεθούν οι πινακίδες λόγω μη επικόλλησης του σήματος.

'Αρθρο 8

Πρόστιμα για παραβάσεις που αφορούν το τέλος διενέργειας

ψυχαγωγικών τεχνικών παιγνίων

1. Σε περίπτωση εγκατάστασης ή λειτουργίας ψυχαγωγικών τεχνικών παιγνίων σε παιγνιομηχανήματα ή σε ειδικά διασκευασμένα τραπέζια, χωρίς την καταβολή του νόμιμου τέλους διενέργειας ψυχαγωγικών τεχνικών παιγνίων, επιβάλλεται από την αρμόδια δημόσια οικονομική υπηρεσία πρόστιμο, το οποίο ανέρχεται στο πενταπλάσιο του κατά περίπτωση προβλεπόμενου ετήσιου τέλους.

Σε περίπτωση μη επικόλλησης του σήματος επιβάλλεται πρόστιμο που ισούται με το διπλάσιο του ετήσιου τέλους που αντιστοιχεί στο συγκεκριμένο παιγνιομηχάνημα ή τραπέζι. Πρόστιμο που ισούται με το διπλάσιο του ετήσιου τέλους επιβάλλεται και σε περίπτωση μη επικόλλησης του σήματος σε παιγνιομηχάνημα που έχει υποστεί βλάβη και βρίσκεται εντός του χώρου διενέργειας ψυχαγωγικών τεχνικών παιγνίων.

2. Απαγορεύεται, με την επιφύλαξη των διατάξεων του ν.2206/1994 (ΦΕΚ 62 Α'), η με οποιονδήποτε τρόπο εγκατάσταση και διενέργεια μικτών ή τυχερών παιγνίων. Απαγορεύεται επίσης η με οποιονδήποτε τρόπο μετατροπή των παιγνιομηχανημάτων ψυχαγωγικών τεχνικών παιγνίων και η εγκατάσταση ή διενέργεια μικτών ή τυχερών παιγνίων επ' αυτών. Σε κάθε περίπτωση εγκατάστασης ή διενέργειας μικτών ή τυχερών παιγνίων εφαρμόζονται ως προς τις κυρώσεις οι σχετικές διατάξεις του β.δ/τος 29/1971 (ΦΕΚ 21 Α').

'Αρθρο 9

Επιβολή προστίμων - Διοικητική επίλυση

της διαφοράς

1. Το πρόστιμο επιβάλλεται σε βάρος του παραβάτη φυσικού προσώπου και στις εταιρίες ομόρρυθμες, ετερόρρυθμες, περιορισμένης ευθύνης, ανώνυμες, καθώς και στους συνεταιρισμούς και στα λοιπά ημεδαπά ή αλλοδαπά νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, σε βάρος του νομικού προσώπου. Στις κοινοπραξίες επιτηδευματιών, κοινωνίες αστικού δικαίου και αστικές εταιρίες το πρόστιμο επιβάλλεται σε βάρος αυτών και κοινοποιείται στα μέλη τους, το καθένα από τα οποία ευθύνεται εις ολόκληρον. Στις αλλοδαπές επιχειρήσεις και αλλοδαπούς οργανισμούς το πρόστιμο επιβάλλεται σε βάρος αυτών και κοινοποιείται στους διευθυντές ή αντιπροσώπους ή πράκτορες, που έχουν στην Ελλάδα.

2. Το πρόστιμο επιβάλλεται με απόφαση του προϊσταμένου της αρμόδιας δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας, στην οποία γίνεται σύντομη περιγραφή της παράβασης και αναγράφεται το πρόστιμο που επιβάλλεται για αυτή, καθώς και η διάταξη που εφαρμόζεται.

Με την ίδια απόφαση μπορεί να επιβληθούν πρόστιμα διακεκριμένως για περισσότερες από μία παραβάσεις, που ανάγονται στην ίδια διαχειριστική περίοδο. Μαζί με την απόφαση κοινοποιείται στον παραβάτη αντίγραφο της σχετικής έκθεσης ελέγχου.

Κατ' εξαίρεση, τα πρόστιμα, που προβλέπονται από τις διατάξεις του άρθρου 7 του παρόντος νόμου, εισπράττονται ή βεβαιώνονται εφάπαξ χωρίς την έκδοση της παραπάνω απόφασης.

3. Αρμόδιος για την έκδοση της απόφασης επιβολής προστίμου είναι, προκειμένου για επιτηδευματία φυσικό πρόσωπο ή πρόσωπο της παραγράφου 4 του άρθρου 2 ή του άρθρου 101 του ν. 2238/1994, ο προϊστάμενος της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας της έδρας της επιχείρησης ή του επαγγέλματος του επιτηδευματία κατά περίπτωση και προκειμένου για τα λοιπά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, ο προϊστάμενος της αρμόδιας δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας για την παραλαβή της δήλωσης απόδοσης του παρακρατούμενου φόρου εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες. Για τις

Σελίδα 898

λοιπές περιπτώσεις αρμόδιος είναι ο προϊστάμενος της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας της κατοικίας του παραβάτη.

4. Με την επιφύλαξη των διατάξεων του παρόντος νόμου που ορίζουν διαφορετικά για τη διοικητική επίλυση της διαφοράς, βεβαίωση και καταβολή των προστίμων εφαρμόζονται ανάλογα οι διατάξεις της κύριας φορολογίας.

Ειδικά, για τη βεβαίωση και καταβολή των προστίμων, που προβλέπονται από το άρθρο 8 και για τη διοικητική επίλυση της διαφοράς, βεβαίωση και καταβολή των προστίμων που προβλέπονται από το άρθρο 5, εφαρμόζονται ανάλογα οι διατάξεις του ν. 2238/1994. Για τα πρόστιμα που δεν συνδέονται με αντίστοιχη φορολογία, ως κύρια φορολογία νοείται η φορολογία εισοδήματος.

5. Οι διατάξεις περί παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου για την ενέργεια αρχικής ή συμπληρωματικής φορολογικής εγγραφής στην κύρια φορολογία εφαρμόζονται ανάλογα και για την επιβολή των προστίμων. Η προθεσμία αρχίζει από τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου που έπεται εκείνης, στην οποία αφο- ρά η παράβαση. Στα πρόστιμα του Κ.Β.Σ. ως και σε άλλα πρόστιμα που δεν συνδέονται με αντίστοιχη φορολογία, ως κύρια φορολογία νοείται η φορολογία εισοδήματος.

6. Σε διοικητική επίλυση της διαφοράς ή δικαστικό συμβιβασμό τα πρόστιμα των άρθρων 4, 5 και 6 περιορίζονται στο ένα τρίτο (1/3) αυτών, στρογγυλοποιούμενα στην πλησιέστερη χιλιάδα δραχμών. Σε περίπτωση αποδεδειγμένης ολικής ή μερικής ανυπαρξίας της παράβασης, τα πρόστιμα διαγράφονται ολικά ή μερικά. Η πράξη διαγραφής πρέπει να περιέχει πλήρη και ειδική αιτιολογία για την ανυπαρξία της παράβασης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ'

ΑΛΛΕΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ

'Αρθρο 10

Κυρώσεις σε όσους δεν δηλώνουν το εισόδημα

από ακίνητα

1.'Οσοι αποκτούν εισόδημα από ακίνητα και είναι υπόχρεοι να υποβάλλουν δήλωση, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2238/1994, αν δεν δηλώσουν το εισόδημα αυτό στερούνται το δικαίωμα:

α) Να εγείρουν αγωγή έξωσης ή να μεταβιβάσουν την κυριότητα με οποιονδήποτε τρόπο ή να συστήσουν εμπράγματα δικαιώματα, για μια πενταετία από τη λήξη της προθεσμίας για την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, στα ακίνητα για τα οποία δεν έχουν δηλωθεί τα μισθώματα.

β) Να παραχωρήσουν υποθήκη για μια δεκαετία από τη λήξη της προθεσμίας για την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, σε ακίνητα για τα οποία δεν έχουν δηλωθεί τα μισθώματα.

γ) Να πάρουν στεγαστικό δάνειο από τις τράπεζες, το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και λοιπούς οργανισμούς, οι οποίοι χορηγούν στεγαστικά δάνεια, για τα ακίνητα για τα οποία δεν έχουν δηλωθεί τα μισθώματα.

2.Τα εισοδήματα από εκμίσθωση ακινήτων ή από δωρεάν παραχώρηση, που δηλώνονται εκπρόθεσμα, φορολογούνται αυτοτελώς, χωρίς καμιά έκπτωση ή μείωση, με συντελεστή πενήντα τοις εκατό (50%), εφόσον μέσα σε τρεις (3) μήνες από την υποβολή της εκπρόθεσμης δήλωσης ζητηθεί το πιστοποιητικό, που προβλέπεται από την παράγραφο 1 του άρθρου 81 του ν. 2238/1994.

Για την καταβολή του φόρου αυτού ευθύνεται στο ακέραιο και ο τελευταίος, ύστερα από σύμβαση, διακάτοχος του ακινήτου. Για τη διαδικασία της βεβαίωσης του φόρου εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 74 του ν. 2238/1994.

'Αρθρο 11

Κυρώσεις σε όσους δεν δηλώνουν το εισόδημα

από γεωργικές επιχειρήσεις

1. 'Οσοι αποκτούν καθαρό γεωργικό εισόδημα από οποιαδήποτε γεωργική δραστηριότητα και είναι υπόχρεοι σε υποβολή δήλωσης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2238/1994, αν δεν δηλώσουν το εισόδημα αυτό και είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, δεν δικαιούνται:

α) Να εισπράξουν επιστρεφόμενο φόρο προστιθέμενης αξίας, ποσού άνω των τριακοσίων χιλιάδων (300.000) δραχμών.

β) Να εισπράξουν επιδοτήσεις ποσού άνω των πεντακοσίων χιλιάδων (500.000) δραχμών, για τη φυτική παραγωγή και επτακοσίων πενήντα χιλιάδων (750.000) δραχμών, για τη ζωική παραγωγή.

γ) Να πάρουν άδεια από την αρμόδια αρχή να πωλούν αγροτικά προϊόντα πλανοδίως ή σε λαϊκές αγορές.

δ) Να πάρουν άδεια αγροτικού αυτοκινήτου.

ε) Να μεταβιβάσουν με οποιονδήποτε τρόπο την κυριότητα γεωργικής γης, για μια πενταετία από τη λήξη της προθεσμίας για την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. Ειδικά η περίπτωση αυτή προϋποθέτει το καθαρό γεωργικό εισόδημα που δεν δηλώθηκε να υπερβαίνει τις τριακόσιες χιλιάδες (300.000) δραχμές.

2. 'Οσοι δεν είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες και αποκτούν καθαρό γεωργικό εισόδημα, από οποιαδήποτε γεωργική δραστηριότητα, αν δεν δηλώσουν το εισόδημα αυτό, δεν δικαιούνται:

α) Να εισπράξουν κάθε μορφής και ποσού επιδότηση.

β) Να εισπράξουν κάθε ποσό αποζημίωσης γεωργικής παραγωγής λόγω έκτακτων και απρόβλεπτων ζημιών.

γ) Να πάρουν άδεια αγροτικού αυτοκινήτου.

δ) Να μεταβιβάσουν με οποιονδήποτε τρόπο την κυριότητα γεωργικής γης για μια πενταετία από τη λήξη της προθεσμίας για την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. Ειδικά η περίπτωση αυτή προϋποθέτει το καθαρό γεωργικό εισόδημα που δεν δηλώθηκε να υπερβαίνει τις τριακόσιες χιλιάδες (300.000) δραχμές.

3. Με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών, που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, μπορούν να αναπροσαρμόζονται τα ποσά των προηγούμενων παραγράφων. Με τις ίδιες αποφάσεις ρυθμίζεται και κάθε άλλη λεπτομέρεια, που είναι αναγκαία για την εφαρμογή αυτού του άρθρου.

'Αρθρο 12

Κυρώσεις σε όσους δεν καταβάλλουν τέλη

κυκλοφορίας αυτοκινήτων

1. Στην περίπτωση κυκλοφορίας αυτοκινήτου οχήματος χωρίς να έχει επικολληθεί στο όχημα το ειδικό σήμα τελών κυκλοφορίας, αφαιρούνται οι πινακίδες και η άδεια κυκλοφορίας του με πράξη της αστυνομικής αρχής από την οποία δεν επιστρέφονται εάν ο ενδιαφερόμενος δεν προσκομίσει το ειδικό σήμα και το αποδεικτικό πληρωμής του κατά περίπτωση προστίμου.

2. Επίσης οι πινακίδες και η άδεια κυκλοφορίας αυτοκινήτου οχήματος αφαιρούνται από την αστυνομική αρχή, ύστερα από έγγραφο της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας, στις κατωτέρω περιπτώσεις:

α) Για μη καταβολή των τελών κυκλοφορίας ενός (1) έτους των αυτοκινήτων οχημάτων, για τα οποία τα τέλη κυκλοφορίας δεν καταβάλλονται με την προμήθεια ειδικού σήματος.

β) Για μη καταβολή των εισφορών και τελών που προβλέπονται κατά περίπτωση από τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 12 του ν. 383/1976 (ΦΕΚ 182 Α'), της παραγράφου 9 του άρθρου 2 του ν.δ/τος 49/1968 (ΦΕΚ 294 Α'), της παραγράφου 3 του άρθρου 2 και της παραγράφου 2 του άρθρου 7 του ν.1108/1980 (ΦΕΚ 304 Α').

3. Δεν επέρχεται μεταβίβαση της κυριότητας αυτοκινήτου οχήματος αν δεν καταβληθούν προηγουμένως τα τέλη κυκλοφορίας του έτους εντός του οποίου λαμβάνει χώρα η μεταβίβαση και τα τυχόν οφειλόμενα τέλη κυκλοφορίας προηγούμενων ετών, περιλαμβανομένης και της αξίας του ειδικού σήματος, οι τυχόν προσαυξήσεις και πρόστιμα, καθώς και το προβλεπόμενο, κατά περίπτωση, για τη μεταβίβαση τέλος χαρτοσήμου και ο πόρος υπέρ του Ταμείου Νομικών.

Σελίδα 899



'Aρθρο 13

Αναστολή λειτουργίας επαγγελματικών

εγκαταστάσεων επιτηδευματιών και

αφαίρεση πινακίδων και αδειών κυκλοφορίας

μεταφορικών μέσων

1. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, μετά από πρόταση της Διεύθυνσης Σχεδιασμού και Συντονισμού Φορολογικών Ελέγχων, μπορεί να ανασταλεί μέχρι ένα (1) μήνα η λειτουργία καταστήματος, γραφείου, εργοστασίου, εργαστηρίου, αποθήκης και γενικά κάθε επαγγελματικής εγκατάστασης των επιτηδευματιών, σε περίπτωση που παρεμποδίζεται η διενέργεια του φορολογικού έλεγχου με χρησιμοποίηση βίας ή απειλών κατά των ελεγκτικών οργάνων, καθώς και κάθε φορά που διαπιστώνεται από φορολογικό έλεγχο η επανάληψη, μέσα στην ίδια ή την επόμενη ή τη μεθεπόμενη χρήση, της μη έκδοσης του προβλεπόμενου από τον Κ.Β.Σ. στοιχείου κατά την πώληση ή διακίνηση αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών. Η διακίνηση αγαθών χωρίς την ύπαρξη του προβλεπόμενου συνοδευτικού στοιχείου θεωρείται ως μη έκδοση του στοιχείου αυτού. Η τυχόν αλλαγή στη νομική μορφή ή στο πρόσωπο του φορέα της επιχείρησης, από το χρόνο διαπίστωσης της παράβασης μέχρι το χρόνο της εκτέλεσης της απόφασης, δεν αποτελεί λόγο μη επιβολής της κύρωσης, εφόσον κατά το χρόνο εκτέλεσης η επιχείρηση εξακολουθεί να λειτουργεί στον ίδιο χώρο με ίδιο ή παραπλήσιο αντικείμενο εργασιών και σε αυτήν συμμετέχουν ένα ή περισσότερα από τα αρχικά μέλη του φορέα. Η εκτέλεση της παραπάνω απόφασης ουδεμία ασκεί επιρροή στις ενοχικές σχέσεις του επιτηδευματία με τους μισθωτούς που συνδέονται με αυτόν με σύμβαση παροχής εξαρτημένης εργασίας.

2. 'Οταν μεταφέρονται αγαθά με αυτοκίνητο επιβατικό ιδιωτικής ή μικτής ιδιωτικής χρήσης ή με αυτοκίνητο φορτηγό ή ημιφορτηγό ή τρίκυκλο δημόσιας ή ιδιωτικής χρήσης, χωρίς να έχουν εκδοθεί τα οικεία στοιχεία που ορίζονται στον Κ.Β.Σ. για τη μεταφορά τους ή όταν τα στοιχεία αυτά έχουν εκδοθεί αλλά δεν συνοδεύουν τα μεταφερόμενα αγαθά, αφαιρούνται για χρονικό διάστημα από δεκαπέντε (15) ημέρες μέχρι τρεις (3) μήνες οι πινακίδες και η άδεια κυκλοφορίας του μεταφορικού μέσου καθώς και η άδεια οδήγησης του προσώπου που οδηγούσε το όχημα κατά τη μεταφορά των αγαθών. Οι ίδιες κυρώσεις, που αναφέρονται στο προηγούμενο εδάφιο, επιβάλλονται και στις περιπτώσεις που οι οδηγοί των μεταφορικών μέσων αρνηθούν στα αρμόδια ελεγκτικά όργανα, με οποιονδήποτε τρόπο, να διενεργήσουν έλεγχο των φορολογικών στοιχείων που συνοδεύουν τα μεταφερόμενα αγαθά.

3. Επίσης, όταν με ένα από τα πιο πάνω ιδιωτικής ή δημόσιας χρήσης μεταφορικά μέσα, μεταφέρονται αγαθά που συνοδεύονται με ανακριβή φορολογικά στοιχεία, αφαιρούνται για χρονικό διάστημα μέχρι δύο (2) μήνες η άδεια κυκλοφορίας του μεταφορικού μέσου, καθώς και η άδεια οδήγησης του προσώπου που το οδηγεί, εφόσον από την ανακρίβεια αυτή προκύπτει διαφορά που υπερβαίνει το είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) της συνολικής ποσότητας των μεταφερόμενων αγαθών.

4. Δεν αφαιρείται η άδεια του οδηγού του μεταφορικού μέσου, στις περιπτώσεις του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 2 και της παραγράφου 3, μόνον όταν αυτός παρέχει εξαρτημένη εργασία στην επιχείρηση που έχει πωλήσει τα μεταφερόμενα αγαθά ή σε εκείνη που διενεργεί τη μεταφορά των αγαθών ως αποστολέας ή παραλήπτης, ανεξάρτητα αν αυτά ανήκαν στην κυριότητά της ή στην κυριότητα τρίτου.

5. 'Οταν μεταβιβασθεί το όχημα με επαχθή ή χαριστική αιτία ή αντικατασταθεί ή μετατραπεί πριν από την επιβολή των ανωτέρω κυρώσεων και μέχρι την εκτέλεση αυτών, επιβάλλεται με πράξη του προϊσταμένου της αρμόδιας δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας το πρόστιμο της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του παρόντος νόμου σε βάρος αυτού που ήταν ιδιοκτήτης ή εκμεταλλευτής του κατά το χρόνο που διαπράχθηκε η παράβαση.

6. Η επιβολή των διοικητικών κυρώσεων των παραγράφων 2 έως και 5 του άρθρου αυτού γίνεται με απόφαση του προϊσταμένου της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας, που είναι αρμόδιος για την επιβολή των κυρώσεων, που προβλέπονται από τον Κ.Β.Σ..

7. Η απόφαση της προηγούμενης παραγράφου του προϊσταμένου της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας εκδίδεται:

α) Για τις παραβάσεις της παραγράφου 2 του άρθρου αυτού, μετά τη διαπίστωσή τους από τα ελεγκτικά όργανα.

β) Για τις παραβάσεις της παραγράφου 3 του άρθρου αυτού, μετά την οριστικοποίηση της οικείας πράξης επιβολής προστίμου για παράβαση των διατάξεων του Κ.Β.Σ..

8. Η απόφαση του προϊσταμένου της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας κοινοποιείται στον υπόχρεο που αφορά, στη Διεύθυνση Συγκοινωνιών που εξέδωσε την άδεια κυκλοφορίας του οχήματος και την άδεια οδήγησης του οδηγού, κατά περίπτωση, και στην αστυνομική αρχή που είναι αρμόδια για την εκτέλεση της απόφασης.

9. Κατά των αποφάσεων που εκδίδονται με βάση το άρθρο αυτό επιτρέπεται η άσκηση προσφυγής κατά τον Κ.Φ.Δ. ενώπιον του τριμελούς διοικητικού πρωτοδικείου του τόπου της κατοικίας του φορολογουμένου ή της έδρας της επιχείρησης και στην περίπτωση αναστολής λειτουργίας της επαγγελματικής εγκατάστασης του τόπου όπου βρίσκεται η επαγγελματική εγκατάσταση στην οποία αναφέρεται η απόφαση του Υπουργού Οικονομικών. Τόσο η προθεσμία για την άσκηση της προσφυγής όσο και η άσκηση αυτής αναστέλλουν την εκτέλεση των αποφάσεων αυτών. Το διοικητικό πρωτοδικείο εκδικάζει την προσφυγή και εκδίδει την απόφασή του μέσα σε προθεσμία τριών (3) μηνών από την κατάθεσή της. Οι απόψεις της διοικητικής αρχής υποβάλλονται μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών από την αποστολή σε αυτήν της προσφυγής. Η αποστολή της προσφυγής γίνεται από τη γραμματεία του διοικητικού πρωτοδικείου μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών από την κατάθεσή της. Η απόφαση που εκδίδεται επί της προσφυγής κοινοποιείται μέσα σε προθεσμία δύο (2) μηνών από την έκδοσή της στη διάδικο διοικητική αρχή, η οποία φροντίζει για την εκτέλεση αυτής μέσα σε προθεσμία ενός (1) μηνός από την κοινοποίηση αυτή. 'Ασκηση έφεσης κατά της απόφασης του διοικητικού πρωτοδικείου δεν επιτρέπεται.

10. Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών, Δημόσιας Τάξης και Μεταφορών και Επικοινωνιών, που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζεται ο τρόπος, η διαδικασία και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του άρθρου αυτού.

'Αρθρο 14

Διασφάλιση των συμφερόντων του Δημοσίου

σε περίπτωση φοροδιαφυγής

1. Κάθε φορά που η φορολογική αρχή διαπιστώνει φορολογικές παραβάσεις, από τις οποίες βάσει ειδικής έκθεσης ελέγχου, προκύπτει ότι δεν έχει αποδοθεί στο Δημόσιο ποσό πάνω από πενήντα εκατομμύρια (50.000.000) δραχμές από Φ.Π.Α., Φ.Κ.Ε., παρακρατούμενους και επιρριπτόμενους φόρους, τέλη και εισφορές, απαγορεύεται στις αρμόδιες δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες να παραλαμβάνουν δηλώσεις ή να χορηγούν βεβαιώσεις ή πιστοποιητικά που απαιτούνται κατά τις κείμενες διατάξεις και ζητούνται από τον παραβάτη, για την κατάρτιση συμβολαιογραφικών πράξεων μεταβίβασης περιουσιακών στοιχείων. Στην περίπτωση αυτή αναστέλλεται έναντι του Δημοσίου και το απόρρητο των καταθέσεων, των λογαριασμών, των κοινών λογαριασμών, των συμβάσεων και πράξεων επί παραγώγων χρηματοοικονομικών προϊόντων και του περιεχομένου θυρίδων του φορολογουμένου σε τράπεζες ή άλλα πιστωτικά ιδρύματα και δεσμεύεται το πενήντα τοις εκατό (50%) αυτών.

Το παραπάνω ποσό μπορεί να αυξομειώνεται με απόφασεις του Υπουργού Οικονομικών, που εκδίδονται το βραδύτερο μέχρι 15 Φεβρουαρίου κάθε έτους.

Οι κυρώσεις αυτής της παραγράφου επιβάλλονται και στους φορολογούμενους στους οποίους έχουν επιβληθεί τα πρόστιμα

Σελίδα 900

των τρίτου και τέταρτου εδαφίων της παραγράφου 1 του άρθρου 4.

Τα παραπάνω μέτρα λαμβάνονται και για τα πρόσωπα που αναφέρονται στις παραγράφους 1 έως και 4 του άρθρου 20 του παρόντος νόμου.

2. Αντίγραφο της πιο πάνω ειδικής έκθεσης ελέγχου υποβάλλεται από την αρχή που τη συνέταξε στη Διεύθυνση Σχεδιασμού και Συντονισμού Φορολογικών Ελέγχων του Υπουργείου Οικονομικών, η οποία υποχρεώνεται να ενημερώσει με οποιονδήποτε τρόπο όλες τις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες, τις τράπεζες και λοιπά πιστωτικά ιδρύματα. Οι ανωτέρω υπηρεσίες και οι φορείς από της ενημερώσεώς τους υποχρεώνονται να εφαρμόσουν αμέσως τις απαγορεύσεις και δεσμεύσεις της παραγράφου 1 αυτού του άρθρου, χωρίς καμία άλλη διαδικασία ή διατύπωση.

3. Η ενέργεια αυτή της Διεύθυνσης Σχεδιασμού και Συντονισμού Φορολογικών Ελέγχων κοινοποιείται συγχρόνως και στο φορολογούμενο με αντίγραφο της σχετικής ειδικής έκθεσης ελέγχου στη γνωστή κατοικία του ή στην έδρα της επιχείρησής του, ο οποίος μπορεί μέσα σε ένα (1) μήνα από την ειδοποίησή του να ζητήσει με αίτηση στον Υπουργό Οικονομικών την ολική ή μερική άρση των απαγορευτικών μέτρων. Ο Υπουργός Οικονομικών αποφαίνεται μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες από την υποβολή της αίτησης. Κατά της απόφασης αυτής επιτρέπεται η κατά τον Κ.Φ.Δ. προσφυγή.

4. Κατ' εξαίρεση των όσων ορίζονται στην προηγούμενη παράγραφο, τα μέτρα αίρονται υποχρεωτικά, όταν ο υπόχρεος φορολογούμενος καταβάλλει ποσό πάνω από εβδομήντα τοις εκατό (70%) των προς απόδοση στο Δημόσιο ποσών από Φ.Π.Α., παρακρατούμενους και επιρριπτόμενους φόρους, τέλη, εισφορές και των νόμιμων προσαυξήσεων αυτών και προστίμων. Για την εφαρμογή της διάταξης του προηγούμενου εδαφίου ο υπόχρεος φορολογούμενος υποβάλει σχετική αίτηση στον προϊστάμενο της αρμόδιας δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας, ο οποίος υποχρεώνεται μέσα σε δύο (2) μήνες να εκδώσει προσωρινή ή μερική καταλογιστική πράξη. Η άσκηση προσφυγής κατά της πράξης αυτής δεν αίρει την ισχύ των μέτρων που έχουν ληφθεί. Αν μέσα στην προθεσμία αυτή δεν έχουν εκδοθεί τα προσωρινά φύλλα ελέγχου ή οι προσωρινές πράξεις, οι συνέπειες και απαγορεύσεις που καθορίζονται με αυτό το άρθρο αίρονται αυτοδικαίως.

'Αρθρο 15

Λοιπές διοικητικές κυρώσεις

1. Το διοικητικό εφετείο με την ίδια απόφαση με την οποία καθορίζεται η φορολογητέα ύλη στη φορολογία εισοδήματος, στο φόρο προστιθέμενης αξίας, στο φόρο κύκλου εργασιών και στους παρακρατούμενους και επιρριπτόμενους φόρους, τέλη και εισφορές, εφόσον ο υπόχρεος δεν έχει υποβάλει δήλωση και ο κύριος φόρος, τέλος ή εισφορά που οφείλεται με βάση την απόφαση του διοικητικού εφετείου υπερβαίνει το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) δραχμών, ή έχει υποβάλει δήλωση αλλά μεταξύ του βάσει δηλώσεως οφειλόμενου κύριου φόρου, τέλους ή εισφοράς και του οφειλόμενου κύριου φόρου, τέλους ή εισφοράς βάσει της φορολογητέας ύλης, η οποία καθορίστηκε τελεσίδικα, υπάρχει διαφορά μεγαλύτερη από το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) δραχμών που αντιστοιχεί σε ποσοστό μεγαλύτερο του είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) επί του κύριου φόρου ή τέλους ή εισφοράς που αναλογεί με βάση τη δήλωση, απαγγέλλει υποχρεωτικά σε βάρος του υποχρέου μία τουλάχιστον από τις κυρώσεις:

α) Την απώλεια του δικαιώματος συμμετοχής σε δημοπρασίες του Δημοσίου, των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, των κοινωφελών ιδρυμάτων και οργανισμών κοινής ωφέλειας για χρονικό διάστημα ενός (1) έτους.

β) Την απώλεια του δικαιώματος λήψης πιστοποιητικού φορολογικής ενημερότητας για χρονικό διάστημα τριών (3) μηνών.

γ) Την απαγόρευση για περίοδο τριών (3) ετών της σύναψης σύμβασης με το Δημόσιο ή άλλους δημόσιους οργανισμούς ή φορείς.

δ) Την απώλεια για περίοδο τριών (3) ετών του δικαιώματος λήψης δανείων με την εγγύηση του Δημοσίου ή δημόσιων επιχορηγήσεων ή κρατικών πιστώσεων.

2. Αν οριστικοποιηθεί η καταλογιστική πράξη του προϊσταμένου της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας, λόγω μη άσκησης προσφυγής ή άσκησης προσφυγής η οποία κρίθηκε τελεσίδικα ως εκπρόθεσμη ή κατέστη τελεσίδικη με απόφαση του διοικητικού πρωτοδικείου και συντρέχουν οι προϋποθέσεις της προηγούμενης παραγράφου, ο προϊστάμενος της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας υποχρεώνεται να ζητήσει με αίτησή του από το διοικητικό εφετείο να επιβάλει τις ποινές που προβλέπει η προηγούμενη παράγραφος. Η απαγγέλλουσα τις στερήσεις απόφαση κοινοποιείται από το γραμματέα του διοικητικού εφετείου στον προϊστάμενο της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας.

3. Ο προϊστάμενος της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας οφείλει χωρίς υπαίτια καθυστέρηση να ανακοινώνει στις αρμόδιες αρχές την καταλογιστική του πράξη ή την απόφαση του διοικητικού εφετείου με τις οποίες επιβάλλονται οι κυρώσεις της παραγράφου 1.

4. Οι κυρώσεις, τις οποίες προβλέπουν οι διατάξεις του άρθρου αυτού και των προηγούμενων άρθρων 10 έως και 14 επιβάλλονται ανεξάρτητα από τους πρόσθετους φόρους και τα πρόστιμα που προβλέπουν οι διατάξεις του παρόντος νόμου.

5. Οι διατάξεις του άρθρου αυτού δεν εφαρμόζονται σε περίπτωση διοικητικής επίλυσης της διαφοράς ή κατάργησης της δίκης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.δ/τος 4600/1966 (ΦΕΚ 242 Α').

'Aρθρο 16

Ειδικές κυρώσεις στη φορολογία χαρτοσήμου

1. Κάθε δημόσιος, δικαστικός, νομαρχιακός, δημοτικός, κοινοτικός ή εκκλησιαστικός λειτουργός ή υπάλληλος ή υπάλληλος νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, ιδρύματος, σωματείου ή δημόσιας διαχείρισης και δημόσιου οργανισμού, είναι υποχρεωμένος, ευθύς ως περιέλθει στην υπηρεσία του έγγραφο και δεν είναι νόμιμα χαρτοσημασμένο, να το διαβιβάσει στη δημόσια οικονομική υπηρεσία της περιφέρειάς του για την επιβολή κατά των παραβατών του προβλεπόμενου τέλους χαρτοσήμου και του κατά περίπτωση πρόσθετου φόρου του παρόντος νόμου, ειδοποιώντας γι' αυτό τον ενδιαφερόμενο.

Μόνο μετά την καταβολή ή τον κατά περίπτωση καταλογισμό του τέλους και του πρόσθετου φόρου επιτρέπεται η χρήση του εγγράφου από τους ανωτέρω λειτουργούς και υπαλλήλους.

2. Η από τους αναφερόμενους στην προηγούμενη παράγραφο λειτουργούς και υπαλλήλους μη νόμιμη χαρτοσήμανση των εγγράφων που εκδίδονται ή συντάσσονται από αυτούς, καθώς επίσης η αποδοχή για υπηρεσιακή χρήση εγγράφων, που δεν έχουν χαρτοσημανθεί νόμιμα, συνεπάγεται την επιβολή κατά του παραβάτη προστίμου ίσου με το τέλος που δεν καταβλήθηκε και το οποίο δεν μπορεί να είναι κατώτερο των πέντε χιλιάδων (5.000) δραχμών χωρίς να υπάρχει δικαίωμα αναγωγής κατά των υποχρέων, οι οποίοι υπόκεινται στην πληρωμή του τέλους που αναλογεί και του πρόσθετου φόρου.

3. Με επιβολή προστίμου της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του παρόντος νόμου τιμωρείται:

α) Ο υπάλληλος της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας ή άλλης υπηρεσίας που ανταλλάσσει ή εξαργυρώνει πωληθέντα κινητά επισήματα, ένσημα έντυπα ή άλλα ένσημα ή αυτός που δεν τα προμηθεύτηκε νόμιμα.

β) Αυτός που χωρίς άδεια της αρμόδιας κατά νόμο αρχής, πωλεί κινητά επισήματα, ένσημα έντυπα ή άλλα ένσημα, καθώς και αυτός που είναι εφοδιασμένος με τέτοια άδεια και παραβαίνει κατά οποιονδήποτε τρόπο τις νόμιμες υποχρεώσεις του. Τα πωλούμενα κινητά επισήματα, τα ένσημα έντυπα ή άλλα ένσημα κατάσχονται και ο παραβάτης στερείται αυτοδικαίως της άδειάς του και δεν επιτρέπεται η έκδοση νέας

Σελίδα 901

άδειας στο όνομά του.

γ) Αυτός που αρνείται ή δυστροπεί να διευκολύνει τον έλεγχο προς εξακρίβωση των παραβάσεων του άρθρου αυτού, καθώς και αυτός που δηλώνει ότι δεν υπάρχουν τα έγγραφα που ζητούνται για έλεγχο.

Στα νομικά πρόσωπα το πρόστιμο επιβάλλεται σε βάρος του νομικού προσώπου.

4. Η μη νόμιμη διαγραφή του κινητού επισήματος και η μη προσάρτηση του αποδεικτικού πληρωμής στο οικείο έγγραφο τιμωρείται με επιβολή κατά του παραβάτη αυτοτελούς προστίμου μέχρι πενήντα χιλιάδες (50.000) δραχμές.

Στα νομικά πρόσωπα το πρόστιμο επιβάλλεται σε βάρος του νομικού προσώπου.

Η μη νόμιμη διαγραφή του κινητού επισήματος δεν αποτελεί παράλειψη χαρτοσήμανσης του εγγράφου.

5. Τα έγγραφα που δεν είναι νόμιμα χαρτοσημασμένα είναι απαράδεκτα ενώπιον των δικαστηρίων και κάθε αρχής και εφόσον έχει παρέλθει η προθεσμία χαρτοσήμανσής τους πρέπει να προσκομιστούν ενώπιον της αρμόδιας φορολογικής αρχής για την κατά νόμο επιβολή του τέλους χαρτοσήμου και των νόμιμων κυρώσεων. Εφόσον το έγγραφο χαρτοσημανθεί με πράξη της φορολογικής αρχής, δεν μπορεί να αμφισβητηθεί από τα δικαστήρια ή άλλη αρχή το νόμιμο της χαρτοσήμανσής του.

Τα προσαγόμενα ενώπιον οποιασδήποτε αρχής αντίγραφα ιδιωτικών εγγράφων, που υπόκεινται κατά νόμο σε τέλος χαρτοσήμου, για να γίνουν αποδεκτά απαιτείται να φέρουν επίσημη βεβαίωση ότι το πρωτότυπο χαρτοσημάνθηκε νόμιμα. Αν ελλείπει η βεβαίωση αυτή, το προσαγόμενο αντίγραφο υποβάλλεται στο τέλος χαρτοσήμου και στον πρόσθετο φόρο ως πρωτότυπο.

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ

'Αρθρο 17

Αδίκημα φοροδιαφυγής για την παράλειψη

υποβολής ή την υποβολή ανακριβούς δήλωσης στη φορολο-

γία εισοδήματος

1. Αδίκημα φοροδιαφυγής στη φορολογία εισοδήματος διαπράττει όποιος προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή φόρου εισοδήματος παραλείπει να υποβάλλει δήλωση ή υποβάλλει ανακριβή δήλωση, αποκρύπτοντας καθαρά εισοδήματα από οποιαδήποτε πηγή εισοδήματος. Ως απόκρυψη καθαρών εισοδημάτων νοείται και η περίπτωση κατά την οποία καταχωρούνται στα βιβλία εικονικές ολικά ή μερικά δαπάνες ή γίνεται επίκληση στη φορολογική δήλωση τέτοιων δαπανών, ώστε να μην εμφανίζονται καθαρά εισοδήματα ή να εμφανίζονται αυτά μειωμένα.

2. Ο δράστης του αδικήματος αυτού τιμωρείται: α) με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός (1) έτους, εφόσον ο φόρος που αναλογεί στα καθαρά εισοδήματα που έχουν αποκρυβεί υπερβαίνει σε κάθε διαχειριστική περίοδο το ποσό των πέντε εκατομμυρίων (5.000.000) δραχμών και β) με ποινή κάθειρξης μέχρι δέκα (10) ετών, εφόσον ο φόρος που αναλογεί στα καθαρά εισοδήματα που έχουν αποκρυβεί υπερβαίνει σε κάθε διαχειριστική περίοδο το ποσό των πενήντα εκατομμυρίων (50.000.000) δραχμών.

3. Για την εφαρμογή των διατάξεων αυτού του άρθρου: α) ως καθαρό εισόδημα νοείται για τα φυσικά πρόσωπα το καθαρό φορολογητέο εισόδημα αυτών που έχει αποκρυβεί και για τα πρόσωπα της παραγράφου 4 του άρθρου 2 και του άρθρου 101 του ν. 2238/1994, το ποσό των καθαρών φορολογητέων κερδών που έχει αποκρυβεί και β) ως φόρος που αναλογεί στο καθαρό εισόδημα νοείται για τα φυσικά πρόσωπα ο φόρος που προκύπτει με βάση τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 9 του ν. 2238/1994 για το εισόδημα αυτό και για τα πρόσωπα της παραγράφου 4 του άρθρου 2 και του άρθρου 101 του ν. 2238/1994 ο φόρος που προκύπτει με την εφαρμογή στα καθαρά αυτά φορολογητέα κέρδη του συντελεστή φορολογίας που ισχύει για καθένα από αυτά.

4. Αδίκημα φοροδιαφυγής διαπράττει και όποιος προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή φόρου πλοίων δεν αποδίδει στο Δημόσιο το φόρο αυτόν, τιμωρούμενος με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους, εφόσον το ποσό του φόρου που δεν αποδόθηκε για κάθε διαχειριστική περίοδο υπερβαίνει τα πέντε εκατομμύρια (5.000.000) δραχμές και με κάθειρξη μέχρι δέκα (10) ετών, εφόσον το ποσό του φόρου που δεν αποδόθηκε υπερβαίνει τα πενήντα εκατομμύρια (50.000.000) δραχμές.

'Αρθρο 18

Αδίκημα φοροδιαφυγής για μη απόδοση

ή ανακριβή απόδοση Φ.Π.Α. και παρακρατούμενων φόρων, τε-

λών ή εισφορών

1. Αδίκημα μη απόδοσης ή ανακριβούς απόδοσης στο Δημόσιο του φόρου προστιθέμενης αξίας, του φόρου κύκλου εργασιών και των παρακρατούμενων και επιρ-ριπτόμενων φόρων, τελών ή εισφορών διαπράττει ο φορολογούμενος ο οποίος προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή αυτών δεν απέδωσε ή απέδωσε ανακριβώς τους άνω φόρους, τέλη ή εισφορές ή συμψήφισε ή εξαπατώντας τη φορολογική αρχή έλαβε επιστροφή Φ.Π.Α., τιμωρούμενος: α) με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους, εφόσον το προς απόδοση ποσό του κύριου φόρου, τέλους ή εισφοράς ή το ποσό του Φ.Π.Α. που συμψηφίσθηκε ή επιστράφηκε ή δεν αποδόθηκε, υπερβαίνει σε ετήσια βάση το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) δραχμών και β) με κάθειρξη μέχρι δέκα (10) ετών, εφόσον το ως άνω ποσό υπερβαίνει σε ετήσια βάση τα είκοσι πέντε εκατομμύρια (25.000.000) δραχμές.

Σε περίπτωση συρροής περισσότερων τέτοιων φόρων, τελών ή εισφορών τα ως άνω ποσά υπολογίζονται ξεχωριστά για κάθε μερικότερο φόρο, τέλος ή εισφορά.

2. Παρακρατούμενοι φόροι, τέλη και εισφορές είναι εκείνοι που ρητά ορίζονται σε επί μέρους διατάξεις ότι παρακρατούνται και τελικά αποδίδονται στο Δημόσιο ή άλλο φορέα από πρόσωπο διάφορο του πραγματικού φορολογουμένου.

'Αρθρο 19

Αδίκημα φοροδιαφυγής για έκδοση ή αποδοχή πλαστών,

νοθευμένων ή εικονικών φορολογικών στοιχείων

1. 'Οποιος εκδίδει πλαστά ή εικονικά φορολογικά στοιχεία, καθώς και όποιος αποδέχεται εικονικά φορολογικά στοιχεία ή νοθεύει τέτοια στοιχεία, ανεξάρτητα από το αν διαφεύγει ή μη την πληρωμή φόρου, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών (3) μηνών. 'Οταν η συνολική αξία των πλαστών και εικονικών φορολογικών στοιχείων, για την πλαστότητα ή εικονικότητα των οποίων καταδικάζεται ο δράστης, υπερβαίνει το ποσό των ογδόντα εκατομμυρίων (80.000.000) δραχμών, επιβάλλεται ως παρεπόμενη ποινή το κλείσιμο του καταστήματος, γραφείου, εργοστασίου, εργαστηρίου, αποθήκης και γενικά επαγγελματικής εγκατάστασης αυτού μέχρι ένα (1) μήνα. Η εκτέλεση της παρεπόμενης αυτής ποινής ουδεμία ασκεί επίδραση στις ενοχικές σχέσεις του επιτηδευματία με τους μισθωτούς που συνδέονται με αυτόν με σύμβαση παροχής εξαρτημένης εργασίας.

2. Το αδίκημα του άρθρου αυτού είναι αυτοτελές και ανεξάρτητο από τα αδικήματα, που προβλέπονται και τιμωρούνται με τις λοιπές ποινικές διατάξεις του παρόντος νόμου.

3. Θεωρείται ως πλαστό και το φορολογικό στοιχείο που έχει διατρηθεί ή σφραγιστεί με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς να έχει καταχωρηθεί στα οικεία βιβλία της αρμόδιας φορολογικής αρχής σχετική πράξη θεώρησής του και εφόσον η μη καταχώρηση τελεί σε γνώση του υποχρέου για τη θεώρηση του φορολογικού στοιχείου. Θεωρείται επίσης ως πλαστό το φορολογικό στοιχείο και όταν το περιεχόμενο και τα λοιπά στοιχεία του πρωτότυπου ή αντίτυπου αυτού είναι διαφορετικά από αυτά που αναγράφονται στο στέλεχος του ίδιου στοιχείου.

4. Εικονικό είναι το στοιχείο που εκδίδεται για συναλλαγή ανύπαρκτη στο σύνολό της ή για μέρος αυτής ή για συναλλαγή που πραγματοποιήθηκε από πρόσωπα διαφορετικά από αυτά

Σελίδα 902

που αναγράφονται στο στοιχείο ή το ένα από αυτά είναι άγνωστο φορολογικώς πρόσωπο, με την έννοια ότι δεν έχει δηλώσει την έναρξη του επιτηδεύματός του ούτε έχει θεωρήσει στοιχεία στην κατά τόπο αρμόδια, σύμφωνα με την αναγραφόμενη στο στοιχείο διεύθυνση, δημόσια οικονομική υπηρεσία.

Εικονικό είναι επίσης το στοιχείο που φέρεται ότι εκδόθηκε ή έχει ληφθεί από εικονική εταιρία, κοινοπραξία, κοινωνία ή άλλη οποιασδήποτε μορφής επιχείρηση ή από φυσικό πρόσωπο για το οποίο αποδεικνύεται ότι είναι παντελώς αμέτοχο με τη συγκεκριμένη συναλλαγή, οπότε στην τελευταία αυτή περίπτωση η σχετική διοικητική κύρωση επιβάλλεται, καθώς και η ποινική δίωξη ασκείται κατά του πραγματικού υπευθύνου που υποκρύπτεται. Τα φορολογικά στοιχεία στα οποία αναγράφεται αξία συναλλαγής κατώτερη της πραγματικής θεωρούνται πάντοτε για τους σκοπούς του παρόντος νόμου ως ανακριβή, ενώ τα φορολογικά στοιχεία στα οποία αναγράφεται αξία μεγαλύτερη της πραγματικής θεωρούνται ως εικονικά κατά το μέρος της μεγαλύτερης αυτής αξίας.

'Άρθρο 20

Αυτουργοί και συνεργοί

1. Στα νομικά πρόσωπα ως αυτουργοί του αδικήματος της φοροδιαφυγής θεωρούνται:

α) Στις ημεδαπές ανώνυμες εταιρίες, οι πρόεδροι των Δ.Σ., οι διευθύνοντες ή εντεταλμένοι ή συμπράττοντες σύμβουλοι, οι διοικητές, οι γενικοί διευθυντές ή διευθυντές, ως και εν γένει κάθε πρόσωπο εντεταλμένο είτε άμεσα από το νόμο είτε από ιδιωτική βούληση είτε με δικαστική απόφαση στη διοίκηση ή διαχείριση αυτών. Αν ελλείπουν όλα τα παραπάνω πρόσωπα, ως αυτουργοί θεωρούνται τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων των εταιριών αυτών, εφόσον ασκούν πράγματι προσωρινά ή διαρκώς ένα από τα καθήκοντα που αναφέρονται πιο πάνω.

β) Στις εταιρίες ομόρρυθμες ή ετερόρρυθμες, οι ομόρρυθμοι εταίροι ή διαχειριστές αυτών και στις περιορισμένης ευθύνης εταιρίες, οι διαχειριστές αυτών και όταν ελλείπουν ή απουσιάζουν αυτοί, ο κάθε εταίρος.

γ) Στους συνεταιρισμούς, οι πρόεδροι ή οι γραμματείς ή οι ταμίες ή οι διαχειριστές αυτών.

2. Στις κοινοπραξίες, κοινωνίες, αστικές, συμμετοχικές ή αφανείς εταιρίες, ως αυτουργοί του αδικήματος της φοροδιαφυγής θεωρούνται οι εκπρόσωποί τους και αν ελλείπουν αυτοί, τα μέλη τους. 'Οταν στα μέλη αυτών περιλαμβάνονται και νομικά πρόσωπα ή αλλοδαπές επιχειρήσεις ή αλλοδαποί οργανισμοί, εφαρμόζονται ανάλογα και οι διατάξεις των παραγράφων 1 και 3.

3. Στις αλλοδαπές επιχειρήσεις γενικά και στους κάθε είδους αλλοδαπούς οργανισμούς, ως αυτουργοί του αδικήματος της φοροδιαφυγής θεωρούνται οι διευθυντές ή αντιπρόσωποι ή πράκτορες, που έχουν στην Ελλάδα.

4. Επίσης, αυτουργοί θεωρούνται και: α) όσοι δυνάμει νόμου ή δικαστικής απόφασης ή διάταξης τελευταίας βούλησης είναι διαχειριστές αλλότριας περιουσίας και β) ο επίτροπος ή κηδεμόνας ή διοικητής αλλοτρίων κατά τις διατάξεις του Α.Κ..

5. Ως άμεσοι συνεργοί του αδικήματος της φοροδιαφυγής θεωρούνται ο προϊστάμενος του λογιστηρίου κάθε μορφής ή τύπου επιχείρησης ή όποιος συμπράττει με οποιονδήποτε τρόπο γενικά στη διάπραξη των αδικημάτων του παρόντος, ως τοιούτου νοουμένου και του υπογράφοντος τη δήλωση ως πληρεξούσιος.

6. Οι ανωτέρω αυτουργοί και συνεργοί τιμωρούνται εφόσον κατά το χρόνο διάπραξης του αδικήματος είχαν την ιδιότητα αυτή και εφόσον γνώριζαν ή από την ιδιότητά τους και εν όψει των συγκεκριμένων περιστάσεων γίνεται φανερό ότι γνώριζαν για τις πράξεις ή παραλείψεις, με τις οποίες εκπληρώθηκαν οι όροι των αδικημάτων του παρόντος.

'Αρθρο 21

Προσφυγή - Ποινική δίωξη - Παραγραφή

1. Εφόσον, με βάση τα πορίσματα του φορολογικού ελέγχου, συντρέχει περίπτωση εφαρμογής των διατάξεων των άρθρων 17 και 18 του παρόντος νόμου, αν έχει ασκηθεί προσφυγή, ο προϊστάμενος της αρμόδιας δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας με την έκθεση του άρθρου 82 του Κ.Φ.Δ. υποβάλλει αίτημα εκδίκασής της κατά προτίμηση. Η προσφυγή αυτή προσδιορίζεται για εκδίκαση μέσα σε έξι (6) μήνες από την περιέλευση του φακέλου στη γραμματεία του οικείου διοικητικού δικαστηρίου. Στην ίδια προθεσμία προσδιορίζεται στο δικαστήριο που δικάζει κατ' έφεση η έφεση που τυχόν ασκήθηκε κατά της πρωτόδικης απόφασης, καθώς και στο Συμβούλιο της Επικρατείας η αναίρεση που τυχόν ασκήθηκε κατά της εφετειακής απόφασης. Αναβολή της συζήτησης επιτρέπεται μόνο για μία φορά και η νέα δικάσιμος δεν μπορεί να απέχει περισσότερο από τριάντα (30) ημέρες. Οι αποφάσεις εκδίδονται το αργότερο εντός τριών (3) μηνών και το αργότερο εντός δύο (2) μηνών από τη δημοσίευσή τους κοινοποιούνται στους διαδίκους. Τα διοικητικά δικαστήρια υποχρεώνονται αυτεπάγγελτα να καθορίζουν στην απόφασή τους το ύψος των καθαρών εισοδημάτων που έχουν αποκρυβεί και το φόρο εισοδήματος που αναλογεί σε αυτά. Την άνω υποχρέωση έχουν τα διοικητικά δικαστήρια τόσο στο λογιστικό όσο και στον εξωλογιστικό προσδιορισμό του εισοδήματος. Επίσης, υποχρεώνονται να καθορίζουν αυτεπάγγελτα το ύψος των ποσών φόρων των αδικημάτων των άρθρων 17 παράγραφος 4 και 18 του παρόντος νόμου που οφείλονται στο Δημόσιο σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης ή να καθορίζουν τη διαφορά μεταξύ του φόρου που προκύπτει με βάση τη δήλωση και του φόρου που προκύπτει με βάση τη δικαστική απόφαση.

2. Η ποινική δίωξη ασκείται αυτεπάγγελτα. Η ποινική δίωξη δεν αρχίζει πριν από την τελεσίδικη κρίση του διοικητικού δικαστηρίου στην προσφυγή που ασκήθηκε ή σε περίπτωση μη άσκησης προσφυγής πριν από την οριστικοποίηση της φορολογικής εγγραφής με την πάροδο της νόμιμης προθεσμίας για την άσκηση προσφυγής κατά της εγγραφής αυτής.

Κατ' εξαίρεση στις περιπτώσεις του άρθρου 19 του παρόντος νόμου η ποινική δίωξη ασκείται άμεσα με βάση τα πορίσματα του φορολογικού ελέγχου και τη μηνυτήρια αναφορά του προϊσταμένου της αρμόδιας δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας.

3. Η τελεσίδικη κρίση του διοικητικού δικαστηρίου δεσμεύει τα δικαστήρια που επιλαμβάνονται του ποινικού μέρους της υπόθεσης ως προς το ύψος των καθαρών εισοδημάτων που έχουν αποκρυβεί και το φόρο εισοδήματος που αναλογεί σε αυτά, σε σχέση πάντα με την τελευταία φορολογική δήλωση που υποβλήθηκε νομότυπα. Κατά τον αυτό λόγο η ίδια τελεσίδικη κρίση δεσμεύει και ως προς το ύψος των λοιπών φόρων που πρέπει να αποδοθούν στο Δημόσιο ή σε άλλον οριζόμενο φορέα, καθώς και ως προς τον καθορισμό της διαφοράς του φόρου που προκύπτει κάθε φορά επί ανακριβούς δήλωσης.

Το διοικητικό δικαστήριο διαπιστώνοντας την ύπαρξη των πραγματικών περιστατικών, που στοιχειοθετούν τα αδικήματα των άρθρων 17 και 18 του παρόντος νόμου διατάσσει την αποστολή με μέριμνα της γραμματείας του επικυρωμένου αντιγράφου της απόφασής του στον αρμόδιο εισαγγελέα για την άσκηση της κατά νόμο ποινικής δίωξης.

Η γραμματεία του διοικητικού δικαστηρίου υποχρεώνεται να διαβιβάζει το συντομότερο δυνατόν το άνω αντίγραφο στον αρμόδιο εισαγγελέα. Τέτοια υποχρέωση δεν συντρέχει για τη γραμματεία του διοικητικού πρωτοδικείου όταν ασκηθεί έφεση από έναν από τους διαδίκους.

4. Ο προϊστάμενος της αρμόδιας δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας, εφόσον δεν ασκήθηκε προσφυγή κατά του οικείου φύλλου ελέγχου, υποβάλλει σχετική μηνυτήρια αναφορά στην αρμόδια εισαγγελική αρχή, που συνοδεύεται από επικυρωμένα αντίγραφα της οικείας έκθεσης ελέγχου, της καταλογιστικής πράξης του φόρου και των στοιχείων από τα οποία αποδεικνύεται η οριστικοποίηση της φορολογικής εγγραφής, για την άσκηση της κατά νόμο ποινικής δίωξης. Στις ίδιες ενέργειες προβαίνει ο άνω προϊστάμενος και όταν ασκήθηκε έφεση κατά της πρωτόδικης απόφασης, πλην όμως αυτή απορρίφθηκε για

Σελίδα 903

τυπικούς λόγους από το διοικητικό δικαστήριο που δικάζει κατ' έφεση.

5. Αρμόδιο δικαστήριο είναι κατά περίπτωση το μονομελές πλημμελειοδικείο ή το τριμελές εφετείο κακουργημάτων του τόπου της έδρας της αρμόδιας για τη φορολόγηση δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας.

6. Οι ποινές του παρόντος νόμου επιβάλλονται ανε- ξάρτητα από τους πρόσθετους φόρους και τα πρόστιμα που προβλέπονται από τις κείμενες διατάξεις και την προσωποκράτηση.

7. Τα αδικήματα του παρόντος νόμου είναι αυτοτελή και ανεξάρτητα μεταξύ τους.

8. Μετατροπή της ποινής δεν επιτρέπεται σε περίπτωση δεύτερης και κάθε περαιτέρω υποτροπής.

9. Στη διαδικασία των κακουργημάτων του παρόντος νόμου εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 20 και 21 του ν. 663/1977 (ΦΕΚ 215 Α').

10. Η παραγραφή των αδικημάτων του παρόντος νόμου αρχίζει από την τελεσιδικία της απόφασης επί της προσφυγής που ασκήθηκε ή σε περίπτωση μη άσκησης προσφυγής από την οριστικοποίηση της φορολογικής εγγραφής λόγω παρόδου της προθεσμίας προς άσκησή της.

11. Το Δημόσιο μπορεί να παρίσταται ως πολιτικώς ενάγων ενώπιον των ποινικών δικαστηρίων και για τις αξιώσεις του που απορρέουν από τα αδικήματα του παρόντος νόμου. Η διάταξη του άρθρου 5 του ν.δ/τος 2711/1953 (ΦΕΚ 323 Α') εφαρμόζεται και στην περίπτωση αυτή. 'Οταν η δίωξη ασκείται σε βαθμό πλημμελήματος, το Δημόσιο μπορεί να εκπροσωπηθεί και από τον προϊστάμενο της αρμόδιας φορολογικής αρχής ή τον οριζόμενο από αυτόν υπάλληλο.

12. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και του γενικού μέρους του Ποινικού Κώδικα.

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ

ΚΥΡΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΣΠΡΑΞΗ

ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ

'Αρθρο 22

Διοικητικές κυρώσεις για τη μη καταβολή χρεών

Προσωποκράτηση

1. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 6 του ν.δ/τος 356/1974 (Κ.Ε.Δ.Ε.) προστίθεται έκτο εδάφιο, που έχει ως εξής:

"Η προσαύξηση εκπρόθεσμης καταβολής χρέους δεν μπορεί να υπερβεί το τριακόσια τοις εκατό (300%) του χρέους που οφείλεται, ανεξάρτητα αν πρόκειται για χρέος από κύρια οφειλή, από τόκους ή από προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής οι οποίες βεβαιώνονται αυτοτελώς."

2. Οι παράγραφοι 3 και 4 του άρθρου 6 του ν.δ/τος 356/ 1974 καταργούνται και οι παράγραφοι αυτού 5 έως και 9 αναριθμούνται σε 3 έως και 7.

3. To άρθρο 7 του ν. 2120/1993 (ΦΕΚ 24 Α') αντι- καθίσταται ως εξής:

"'Αρθρο 7

1. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών μετά από πρόταση της Διεύθυνσης Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών, μπορεί να ανασταλεί μέχρι ένα (1) μήνα η λειτουργία καταστήματος, γραφείου, εργοστασίου, εργαστηρίου, αποθήκης και γενικά κάθε επαγγελματικής εγκατάστασης επιτηδευματιών, στις περιπτώσεις οφειλών φυσικών προσώπων ή προσώπων της παραγράφου 4 του άρθρου 2 ή του άρθρου 101 του ν. 2238/1994, χρεών προς το Δημόσιο ληξιπρόθεσμων και απαιτητών πέραν του έτους και εφόσον το ύψος αυτών με τις νόμιμες προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής υπερβαίνει τα δέκα εκατομμύρια (10.000.000) δραχμές. Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται ανεξάρτητα από τη λήψη άλλων μέτρων που προβλέπονται για την είσπραξη.

2. Οι διατάξεις της παραγράφου 9 του άρθρου 13 του νόμου "Κώδικας διοικητικών και ποινικών κυρώσεων στη φορολογική νομοθεσία και άλλες διατάξεις" έχουν ανάλογη εφαρμογή και για τις κυρώσεις της προηγούμενης παραγράφου."

4. Οι διατάξεις περί προσωποκράτησης που ισχύουν για τα ληξιπρόθεσμα προς το Δημόσιο χρέη εφαρμόζονται και για χρέη προς τρίτους πλην ιδιωτών που εισπράττονται κατά τις διατάξεις του ν.δ/τος 356/1974 (Κ.Ε.Δ.Ε). 5. Η περίπτωση δ' της παραγράφου 1 του άρθρου 46 του ν. 2065/1992 (ΦΕΚ 113 Α'), όπως αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 5 του άρθρου 33 του ν. 2214/ 1994 αντικαθίσταται ως εξής:

"δ. Η προσωπική κράτηση, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις διατάσσεται για συνολικές οφειλές μαζί με τις προσαυξήσεις που αναλογούν σε αυτές, προς το Δημόσιο και τρίτους πλην ιδιωτών, πάνω από τρία εκατομμύρια (3.000.000) δραχμές ή πάνω από ένα εκατομμύριο (1.000.000) δραχμές προκειμένου για παρακρατούμενους, επιρριπτόμενους φόρους και για δάνεια με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, που εισπράττονται από τις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες ή τα τελωνεία. Προκειμένου για χρέη προς το Δημόσιο και τρίτους πλην ιδιωτών που εισπράττονται επιμελεία αυτού κατά τις διατάξεις του ν.δ/τος 356/1974 την αίτηση για την επιβολή της προσωπικής κράτησης υπογράφει και καταθέτει στο δικαστήριο ο προϊστάμενος της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας ή του τελωνείου, που είναι βεβαιωμένα τα χρέη."

6. Αποφάσεις που διατάσσουν προσωπική κράτηση για ποσό κατώτερο των τριών εκατομμυρίων (3.000.000) δραχμών ή του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) δραχμών, προκειμένου για παρακρατούμενους, επιρριπτόμενους φόρους και για δάνεια με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου και δεν έχουν εκτελεστεί κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, δεν εκτελούνται. Εκκρεμείς αιτήσεις προϊσταμένων δημοσίων οικονομικών υπηρεσιών και τελωνείων, καθώς και ένδικα μέσα κατά πρωτόδικων αποφάσεων για χρέη κατώτερα των πιο πάνω ποσών δεν εισάγονται για συζήτηση.

7. Το πρόσωπο κατά του οποίου διατάχθηκε προσωπική κράτηση συλλαμβάνεται από αστυνομικό όργανο που του επιδίδει την απόφαση του δικαστηρίου κατά τη σύλληψη και συντάσσει σχετική έκθεση.

8. Στις παρακάτω περιπτώσεις οφειλετών του Δημοσίου και τρίτων που εισπράττουν κατά Κ.Ε.Δ.Ε. πλην ιδιωτών, προσωποκράτηση διατάσσεται και προκειμένου:

α) Για ημεδαπές ανώνυμες εταιρίες, κατά των προέδρων των Δ.Σ., των διευθυνόντων ή εντεταλμένων ή συμπραττόντων συμβούλων ή διοικητών ή γενικών διευθυντών ή διευθυντών αυτών ή κατά κάθε προσώπου εντεταλμένου είτε άμεσα από το νόμο είτε από ιδιωτική βούληση είτε από δικαστική απόφαση στη διοίκηση ή διαχείριση αυτών, σωρευτικά ή μη. Αν ελλείπουν όλα τα παραπάνω πρόσωπα, αδιάφορα από το λόγο ελλείψεώς τους διατάσσεται κατά των μελών των διοικητικών συμβουλίων των εταιριών αυτών, εφόσον ασκούν πράγματι προσωρινά ή διαρκώς ένα από τα καθήκοντα που αναφέρονται πιο πάνω.

β) Για εταιρίες ομόρρυθμες ή ετερόρρυθμες, κατά των ομόρρυθμων εταίρων και των διαχειριστών τους. Για περιορισμένης ευθύνης εταιρίες, κατά των διαχειριστών αυτών και όταν ελλείπουν, αδιάφορα από το λόγο ελλείψεώς τους ή όταν απουσιάζουν αυτοί από την έδρα της εταιρίας χωρίς να είναι γνωστό στη δημόσια οικονομική υπηρεσία ή στο τελωνείο όπου είναι βεβαιωμένα τα χρέη που ευρίσκονται, κατά κάθε εταίρου, σωρευτικά ή μη.

γ) Για συνεταιρισμούς, κατά των προέδρων ή γραμματέων ή διαχειριστών ή ταμιών αυτών, σωρευτικά ή μη.

δ) Για κοινοπραξίες, κοινωνίες, αστικές εταιρίες, που ασκούν επιχείρηση, κατά των εκπροσώπων τους και κατά των μελών τους, σωρευτικά ή μη. Για συμμετοχικές ή αφανείς εταιρίες που ασκούν επιχείρηση κατά των εκπροσώπων τους.

ε) Για αλλοδαπές επιχειρήσεις γενικά και για κάθε είδους αλλοδαπούς οργανισμούς κατά των διευθυντών ή αντιπροσώπων ή πρακτόρων που έχουν στην Ελλάδα, σωρευτικά ή μη.

στ) Για νομικά πρόσωπα, εκτός των παραπάνω περιπτώσεων, κατά των εκπροσώπων αυτών.

Για τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παράγραφο αυτή του παρόντος άρθρου προσωπική κράτηση διατάσσεται για τα

Σελίδα 904

χρέη προς το Δημόσιο και τρίτους πλην ιδιωτών που ήταν βεβαιωμένα κατά το χρόνο απόκτησης της πιο πάνω ιδιότητας ή βεβαιώθηκαν κατά τη διάρκεια που είχαν τη συγκεκριμένη ιδιότητα, ανεξάρτητα αν μεταγενέστερα απέβαλαν την ιδιότητα αυτή με οποιονδήποτε τρόπο ή για οποιαδήποτε αιτία, καθώς και για τα χρέη που βεβαιώθηκαν ανεξάρτητα από τη λύση ή μη των νομικών προσώπων, αλλά γεννήθηκαν ή ανάγονται στο χρόνο που είχαν την ιδιότητα αυτή. Τα πρόσωπα για τα οποία δεν διετάσσετο προσωπική κράτηση κατά την ισχύουσα μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος νόμου νομοθεσία προσωποκρατούνται και για τις ήδη ληξιπρόθεσμες κατά την έναρξη της ισχύος του παρόντος νόμου οφειλές προς το Δημόσιο και τρίτους πλην ιδιωτών, μετά τέσσερις (4) μήνες από την έναρξη της ισχύος του.

9. Προσωπική κράτηση χωρεί κατά του διαχειριστή ή τυχόν διορισθέντος επόπτη της επιχείρησης που τελεί υπό αναγκαστική διαχείριση, μετά εξάμηνο από της αναλήψεως των καθηκόντων τους, σε περίπτωση καθυστέρησης πληρωμής των πάσης φύσεως οφειλών της υπό αναγκαστική διαχείριση επιχείρησης προς το Δημόσιο και τρίτους πλην ιδιωτών των δημιουργουμένων από της αναλήψεως της διαχείρισης ή της εποπτείας.

10. Με την παροχή διευκόλυνσης τμηματικής καταβολής του χρέους κατά τις κείμενες διατάξεις και για όσο χρόνο διαρκεί η ρύθμιση και ο οφειλέτης είναι συνεπής με τους όρους αυτής, αναστέλλεται η εκτέλεση της απόφασης προσωποκράτησης ή αν έχει αρχίσει διακόπτεται. Σε περίπτωση εξόφλησης ή διαγραφής του χρέους για το οποίο διατάχθηκε προσωπική κράτηση, η απόφαση δεν εκτελείται.

11. Η παράγραφος 5 του άρθρου 39 του ν. 2065/1992 αντικαθίσταται ως εξής:

"5. Αμελείται η λήψη των προβλεπόμενων από τον Κώδικα Είπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν.δ. 356/1974) αναγκαστικών μέτρων είσπραξης σε βάρος οφειλετών εκτός του μέτρου της κατάσχεσης απαιτήσεων εις χείρας τρίτων, εφόσον οι συνολικές βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες οφειλές τους στις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες υπέρ του Δημοσίου ή νομικών προσώπων ή τρίτων δεν υπερβαίνουν τις τριάντα χιλιάδες (30.000) δραχμές συμπεριλαμβανομένων των πάσης φύσεως επιβαρύνσεων. Το παραπάνω όριο δεν ισχύει για οφειλές υπέρ οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης."

12. Παρατείνεται μέχρι 31.12.1998 ο χρόνος παραγραφής των βεβαιωμένων στις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες χρεών προς το Δημόσιο και τρίτους που παραγράφονται εντός των ετών 1997 και 1998.

Η παράταση δεν ισχύει για τα χρέη προς οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης.

'Αρθρο 23

Ποινικές κυρώσεις για τη μη καταβολή χρεών

1. Το άρθρο 25 του ν.1882/1990 (ΦΕΚ 43 Α') αντικαθίσταται ως εξής:

"'Αρθρο 25

Ποινικό αδίκημα μη καταβολής χρεών

προς το Δημόσιο και τρίτους

1. Η παραβίαση της προθεσμίας καταβολής, κατά τις διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά, των χρεών προς το Δημόσιο και τρίτους, πλην ιδιωτών, που εισπράττονται από τις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες και τα τελωνεία, τα οποία είναι βεβαιωμένα και ληξιπρόθεσμα στις αρμόδιες υπηρεσίες, εφόσον αυτή αναφέρεται στη μη καταβολή τριών (3) συνεχών δόσεων, ή προκειμένου για χρέη που καταβάλλονται εφάπαξ σε καθυστέρηση καταβολής πέραν των δύο (2) μηνών από τη λήξη του χρόνου καταβολής τους, διώκεται ύστερα από αίτηση του προϊσταμένου των ανωτέρω υπηρεσιών προς τον εισαγγελέα πρωτοδικών της έδρας τους και τιμωρείται με ποινή φυλάκισης:

α) Τεσσάρων (4) τουλάχιστο μηνών προκειμένου για δάνεια με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, παρακρατούμενους ή επιρριπτόμενους φόρους και δύο (2) τουλάχιστο μηνών προκειμένου για τους λοιπούς φόρους και χρέη γενικά, εφόσον το ποσό της ληξιπρόθεσμης για την καταβολή οφειλής, μαζί με τις κάθε είδους προσαυξήσεις, υπερβαίνει το ένα εκατομμύριο (1.000.000) δραχμές όταν πρόκειται για δάνεια και παρακρατούμενους ή επιρριπτόμενους φόρους και τα δύο εκατομμύρια (2.000.000) δραχμές όταν πρόκειται για τους λοιπούς φόρους και χρέη γενικά.

β) 'Εξι (6) τουλάχιστο μηνών προκειμένου για δάνεια με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, παρακρατούμενους ή επιρριπτόμενους φόρους και τεσσάρων (4) τουλάχιστο μηνών προκειμένου για τους λοιπούς φόρους και χρέη γενικά, εφόσον το ποσό της ληξιπρόθεσμης για την καταβολή οφειλής, μαζί με τις κάθε είδους προσαυξήσεις, υπερβαίνει τα δύο εκατομμύρια (2.000.000) δραχμές όταν πρόκειται για δάνεια και παρακρατούμενους ή επιρριπτόμενους φόρους και τα τρία εκατομμύρια (3.000.000) δραχμές όταν πρόκειται για τους λοιπούς φόρους και χρέη γενικά.

γ) Ενός (1) τουλάχιστον έτους προκειμένου για δάνεια με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, παρακρατούμενους ή επιρριπτόμενους φόρους και έξι (6)τουλάχιστο μηνών προκειμένου για τους λοιπούς φόρους και χρέη γενικά, εφόσον το ποσό της ληξιπρόθεσμης για την καταβολή οφειλής, μαζί με τις κάθε είδους προσαυξήσεις, υπερβαίνει τα τρία εκατομμύρια (3.000.000) δραχμές όταν πρόκειται για δάνεια και παρακρατούμενους ή επιρριπτόμενους φόρους και τα τέσσερα εκατομμύρια πεντακόσιες χιλιάδες (4.500.000) δραχμές όταν πρόκειται για τους λοιπούς φόρους και χρέη γενικά. Η παραβίαση της προθεσμίας του πρώτου εδαφίου της παραγράφου αυτής δύναται να κριθεί ατιμώρητη, εφόσον το ποσό που οφείλεται καταβληθεί μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης.

2. Στις πιο κάτω περιπτώσεις οφειλετών του Δημοσίου και τρίτων πλην ιδιωτών, οι προβλεπόμενες ποινές που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, επιβάλλονται και προκειμένου:

α) Για ημεδαπές ανώνυμες εταιρίες, στους προέδρους των Δ.Σ., στους διευθύνοντες ή εντεταλμένους ή συμπράττοντες συμβούλους ή διοικητές ή γενικούς διευθυντές ή διευθυντές αυτών ή σε κάθε πρόσωπο εντεταλμένο είτε άμεσα από το νόμο είτε από ιδιωτική βούληση είτε από δικαστική απόφαση στη διοίκηση ή διαχείριση αυτών, σωρευτικά ή μη. Αν ελλείπουν όλα τα παραπάνω πρόσωπα, οι ποινές επιβάλλονται κατά των μελών των διοικητικών συμβουλίων των εταιριών αυτών, εφόσον ασκούν πράγματι προσωρινά ή διαρκώς ένα από τα καθήκοντα που αναφέρονται πιο πάνω.

β) Για εταιρίες ομόρρυθμες ή ετερόρρυθμες, στους ομόρρυθμους εταίρους και στους διαχειριστές τους. Για περιορισμένης ευθύνης εταιρίες, στους διαχειριστές αυτών και όταν ελλείπουν, αδιάφορα από το λόγο ελλείψεώς τους ή όταν απουσιάζουν αυτοί από την έδρα της εταιρίας χωρίς να είναι γνωστό στη δημόσια οικονομική υπηρεσία ή στο τελωνείο όπου είναι βεβαιωμένα τα χρέη πού ευρίσκονται, σε κάθε εταίρο, σωρευτικά ή μη.

γ) Για συνεταιρισμούς, στους προέδρους ή γραμματείς ή ταμίες ή διαχειριστές αυτών, σωρευτικά ή μη.

δ) Για κοινοπραξίες, κοινωνίες, αστικές εταιρίες, που ασκούν επιχείρηση, στους εκπροσώπους τους και στα μέλη τους, σωρευτικά ή μη. Για συμμετοχικές ή αφανείς εταιρίες που ασκούν επιχείρηση στους εκπροσώπους τους.

ε) Για αλλοδαπές επιχειρήσεις γενικά και για κάθε είδους αλλοδαπούς οργανισμούς στους διευθυντές ή αντιπρόσωπους ή πράκτορες που έχουν στην Ελλάδα, σωρευτικά ή μη.

στ) Για νομικά πρόσωπα, εκτός των παραπάνω περιπτώσεων, στους εκπρόσωπους αυτών.

3. Για τα πρόσωπα, που αναφέρονται στην παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου, η ποινική δίωξη ασκείται για τα χρέη προς το Δημόσιο και τρίτους πλην ιδιωτών που ήταν βεβαιωμένα κατά το χρόνο απόκτησης της πιο πάνω ιδιότητας ή βεβαιώθηκαν κατά τη διάρκεια που είχαν τη συγκεκριμένη ιδιότητα, ανεξάρτητα αν μεταγενέστερα απέβαλαν την ιδιότητα αυτή με οποιονδήποτε τρόπο ή για οποιαδήποτε αιτία, καθώς και για τα χρέη που βεβαιώθηκαν ανεξάρτητα από τη λύση ή μη των νομικών προσώπων, αλλά γεννήθηκαν ή ανάγονται

Σελίδα 905

στο χρόνο που είχαν την ιδιότητα αυτή. Για τα χρέη που ήταν ληξιπρόθεσμα κατά την απόκτηση της ιδιότητας αυτής από τους ανωτέρω, η ποινική δίωξη ασκείται μετά τρεις (3) μήνες από την απόκτησή της. Για τα πρόσωπα, που δεν υπείχαν ποινική ευθύνη κατά τις διατάξεις του άρθρου που αντικαθίσταται, όσον αφορά τα ήδη ληξιπρόθεσμα χρέη κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, το ποινικό αδίκημα διαπράττεται μόλις συμπληρωθούν τέσσερις (4) μήνες από την έναρξη της ισχύος του.

4. Για χρέη βεβαιωμένα σε βάρος κληρονομούμενου η ποινική δίωξη των κληρονόμων ασκείται μετά ένα (1) έτος από την παρόδο της προθεσμίας προς αποποίηση της επαχθείσας κληρονομίας ή κληροδοσίας.

5. Με την παροχή διευκόλυνσης τμηματικής καταβολής του χρέους κατά τις κείμενες διατάξεις, αναστέλλεται η ποινική δίωξη, για όσο χρόνο διαρκεί η ρύθμιση και ο οφειλέτης είναι συνεπής με τους όρους της ρύθμισης και τελικά εξαλείφεται το αξιόποινο σε περίπτωση ολοσχερούς εξόφλησης. Επίσης, για τον ίδιο λόγο αναβάλλεται η εκτέλεση της καταγνωσθείσας ποινής ή διακόπτεται η εκτέλεση αυτής που άρχισε, η οποία τελικά εξαλείφεται σε περίπτωση ολοσχερούς εξόφλησης.

6. Την ίδια ευθύνη με τους οφειλέτες έχουν και οι από οποιαδήποτε αιτία συνυπόχρεοι καταβολής και οι εγγυητές χρεών κατά τα ανωτέρω. Κατά των εγγυητών και των συνυπόχρεων καταβολής χρεών προς το Δημόσιο λαμβάνονται όλα τα μέτρα που προβλέπονται από τη νομοθεσία που ισχύει κατά των πρωτοφειλετών, χωρίς να απαιτείται βεβαίωση του χρέους σε βάρος τους.

7. Ο χρόνος παραγραφής του αδικήματος συμπληρώνεται μετά παρέλευση πενταετίας από την παραγραφή της οφειλής. Η υποβολή αίτησης ποινικής δίωξης αναστέλλει την παραγραφή του χρέους για το οποίο υποβλήθηκε, μέχρι να εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση."

2. Αποφάσεις ποινικών δικαστηρίων που εκδόθηκαν για χρέη μικρότερα από τα οριζόμενα ανωτέρω και δεν έχουν εκτελεστεί κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου δεν εκτελούνται. Αν άρχισε η εκτέλεσή τους, διακόπτεται. Εκκρεμείς αιτήσεις προϊσταμένων δημόσιων οικονομικών υπηρεσιών ή τελωνείων ή ένδικα μέσα κατά πρωτόδικων αποφάσεων για χρέη κατώτερα αυτών που ορίζονται ανωτέρω δεν εισάγονται για συζήτηση.

3. Το άρθρο 5 του α.ν. 1819/1951 (ΦΕΚ 149 Α') αντι- καθίσταται ως εξής:

"'Αρθρο 5

Επιφυλασσομένων των διατάξεων του ν. 5960/1933, όπως ισχύει, για τις προβλεπόμενες κυρώσεις, η έκδοση επιταγής προς εξόφληση οφειλής προς το Δημόσιο, η οποία δεν πληρώθηκε από τον πληρωτή, συνεπάγεται την προσαύξηση της οφειλής για την οποία εκδόθηκε η επιταγή, κατά ποσό ίσο με το πενήντα τοις εκατό (50%) του ποσού της επιταγής που δεν πληρώθηκε. Η προσαύξηση αυτή επιβάλλεται με πράξη του Γενικού Γραμματέα της οικείας περιφέρειας ή του από αυτόν εξουσιοδοτημένου οργάνου και μειώνεται κατά το ποσό που υπήρχε ως πιστωτικό υπόλοιπο στον οικείο λογαριασμό κατά την ημέρα εμφάνισης της επιταγής ή εφόσον αυτή εμφανίστηκε προς πληρωμή μετά την παρέλευση οκτώ (8) ημερών από την έκδοσή της με το πιστωτικό υπόλοιπο του λογαριασμού της τελευταίας ημέρας λήξεως του οκταημέρου. Για τους οφειλέτες που δεν καταβάλλουν το ποσό της επιταγής εντός πενθημέρου μετά την επιστροφή της ως απλήρωτης από την Τράπεζα Ελλάδος η ανωτέρω προσαύξηση της οφειλής, για την οποία εκδόθηκε η επιταγή, ανέρχεται σε ποσό ίσο με το ποσό της επιταγής. Το χρέος που εξοφλήθηκε μετά την κατάθεση επιταγής που δεν πληρώθηκε από τον πληρωτή αναβιώνει από τη χρονολογία κατά την οποία, με την παράδοση της επιταγής, εκδόθηκε το σχετικό αποδεικτικό είσπραξης, με όλες γενικά τις συνέπειες της υπερημερίας."



ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ

ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΓΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

'Αρθρο 24

Γενικές και μεταβατικές διατάξεις

1. Οι διατάξεις του παρόντος νόμου, πλην των άρ- θρων 22 και 23, δεν εφαρμόζονται για τις τελωνειακές παραβάσεις.

2. Στις περιπτώσεις του συνολικού για κάθε φορολογία διοικητικού ή δικαστικού συμβιβασμού ή της με άλλο τρόπο ολικής διοικητικής περαίωσης της διαφοράς δεν εφαρμόζονται οι ποινικές διατάξεις του παρόντος. Διοικητικός ή δικαστικός συμβιβασμός δεν συντελείται αν κατά την υπογραφή των άνω πράξεων δεν καταβληθεί ποσό ίσο με το ένα πέμπτο (1/5) του οφειλόμενου κύριου και πρόσθετου φόρου ή προστίμου, γενομένης σχετικής μνείας στο έγγραφο του συμβιβασμού. Ειδικά, στη φορολογία κληρονομιών η καταβολή του ως άνω ποσοστού γίνεται και σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 παράγραφος 1 εδάφιο δεύτερο του ν. 2097/1952.

3. Η διάταξη της παραγράφου 4 του άρθρου 2 για το ανώτατο όριο πρόσθετων φόρων εφαρμόζεται σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης.

4. Παραβάσεις του Κ.Β.Σ. που διαπράχθηκαν μέχρι το χρόνο έναρξης της ισχύος των σχετικών διατάξεων του παρόντος, για τις οποίες δεν έχουν εκδοθεί από τους προϊσταμένους των δημόσιων οικονομικών υπηρεσιών οι σχετικές αποφάσεις επιβολής προστίμου ή έχουν εκδοθεί οι αποφάσεις αυτές και κατά τον ως άνω χρόνο έναρξης ισχύος των σχετικών διατάξεων δεν έχουν περαιωθεί οριστικά με διοικητική επίλυση της διαφοράς ή εκκρεμεί η συζήτηση προσφυγής κατ' αυτών ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων και του Σ.τ.Ε., κρίνονται με βάση τις διατάξεις του άρθρου 5, εφόσον προβλέπουν επιεικέστερη μεταχείριση, ανεξάρτητα από το χρόνο διαπίστωσής τους από τις φορολογικές αρχές. Για τις υποθέσεις που εκκρεμούν ενώπιον των δικαστηρίων αυτών, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν με αίτησή τους, που υποβάλλεται στον αρμόδιο προϊστάμενο της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας, εντός ανατρεπτικής προθεσμίας εξήντα (60) ημερών από τη δημοσίευση του παρόντος, να ζητήσουν τη διοικητική επίλυση της διαφοράς με βάση τις υπόψη διατάξεις, ακολουθουμένης της διαδικασίας του ν.δ/τος 4600/1966 (ΦΕΚ 242 Α'). Σε κάθε περίπτωση κατά την πιο πάνω διοικητική επίλυση της διαφοράς το πρόστιμο δεν μπορεί να περιοριστεί σε ποσό μικρότερο του είκοσι τοις εκατό (20%) του προστίμου που αρχικά επιβλήθηκε με βάση τις προϊσχύουσες διατάξεις. Στην περίπτωση που δεν επιτευχθεί η διοικητική επίλυση της διαφοράς, οι υποθέσεις αυτές κρίνονται με βάση τις διατάξεις που ίσχυαν κατά το χρόνο διάπραξης της παράβασης. Επίσης οι διατάξεις αυτής της παραγράφου εφαρμόζονται ανάλογα και για τα πρόστιμα της παραγράφου 2 του άρθρου 48 του ν.1642/1986, όπως ισχύει.

Προϋπόθεση εφαρμογής των διατάξεων της παραγράφου αυτής είναι η εφάπαξ καταβολή του ποσού που προκύπτει κατά τη διοικητική επίλυση της διαφοράς, πριν από την υπογραφή του σχετικού πρακτικού. Μπορεί όμως ο φορολογούμενος να καταβάλει το πιο πάνω ποσό σε έξι (6) ισόποσες δόσεις από τις οποίες την πρώτη πριν από την υπογραφή του σχετικού πρακτικού και τις υπόλοιπες την τελευταία εργάσιμη για τις δημόσιες υπηρεσίες ημέρα των πέντε (5) επόμενων μηνών, εφόσον προσκομίσει προσωπική επιταγή, για το συνολικό ποσό των πέντε (5) οφειλόμενων δόσεων. Κάθε δόση δεν μπορεί να είναι μικρότερη των δέκα εκατομμυρίων (10.000.000) δραχμών εκτός από την τελευταία.

5. Οι εκκρεμείς ποινικές υποθέσεις εκδικάζονται με βάση τις προϊσχύουσες διατάξεις, εκτός αν εισάγεται ευμενέστερη ρύθμιση με τις διατάξεις του παρόντος νόμου. Ως εκκρεμείς υποθέσεις νοούνται και αυτές για τις οποίες δεν έχει ασκηθεί ποινική δίωξη.

'Αρθρο 25

Καταργούμενες και διατηρούμενες διατάξεις

Από την έναρξη ισχύος των διατάξεων του παρόντος νόμου καταργείται κάθε άλλη διάταξη που προβλέπει την επιβολή πρόσθετων φόρων, προστίμων καθώς και διοικητικών
Σελίδα 906

και ποινικών κυρώσεων για παράβαση της φορολογικής εν γένει νομοθεσίας. 'Οπου στην κείμενη νομοθεσία προβλέπεται η επιβολή πρόσθετων φόρων, προστίμων και διοικητικών κυρώσεων νοούνται οι διατάξεις του παρόντος νόμου. Αν προβλέπεται τόσο η επιβολή πρόσθετου φόρου όσο και προστίμου, επιβάλλεται μόνο πρόσθετος φόρος, με εξαίρεση το ειδικό πρόστιμο της παραγράφου 1 του άρθρου 6 του παρόντος νόμου, το οποίο επιβάλλεται ανεξάρτητα από την επιβολή πρόσθετου φόρου.

2. Διατάξεις που προβλέπουν άλλες συνέπειες για παράβαση της φορολογικής νομοθεσίας ως και διατάξεις που επιβάλλουν υποχρέωση των δημόσιων ή άλλων αρχών προς ενέργεια ή μη ενέργεια πράξεων, σε σχέση με την εφαρμογή της φορολογικής νομοθεσίας, δεν θίγονται από τον παρόντα νόμο.

3. Διατηρούνται σε ισχύ οι διατάξεις που προβλέπουν κυρώσεις του άρθρου 10 του ν.1809/1988 (ΦΕΚ 222 Α'), του άρθρου 60 του ΚΝΤΧ και του άρθρου 12 παράγραφοι 10 και 12 του ν. 2328/1995 (ΦΕΚ 159 Α').

4. Διατηρούνται σε ισχύ οι σχετικές με την απαγόρευση εξόδου από τη χώρα και τη χορήγηση πιστοποιητικού φορολογικής ενημερότητας διατάξεις.

5. Διατηρούνται σε ισχύ οι παρακάτω διατάξεις που προβλέπουν την επιβολή διοικητικών κυρώσεων και προστίμων:

α) Της παραγράφου 1 του άρθρου 28 του ν. 2119/1952 (ΦΕΚ 129 Α').

β) Της παραγράφου 5 του άρθρου 20 και της παραγράφου 3 του άρθρου 22 του ν. 2367/1953 (ΦΕΚ 82 Α').

γ) Της παραγράφου 2 του άρθρου 12 του α.ν. 236/ 1967 και της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του ν.δ/τος 436/1974 (ΦΕΚ 153 Α').

δ) Του άρθρου 2 του ν.δ/τος 251/1973 (ΦΕΚ 334 Α').

ε) Της παραγράφου 1 του άρθρου 14 του ν.1350/1983 (ΦΕΚ 55 Α').

στ) Tου άρθρου 24 του ν. 2214/1994 (ΦΕΚ 75 Α')

ζ) Της παραγράφου 8 του άρθρου 82 του ν. 2238/ 1994.

η) Του άρθρου 33 του ν. 2459/1997 (ΦΕΚ 17 Α').

ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟ

ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

'Αρθρο 26

Μείωση συντελεστών Ειδικού Φόρου

Κατανάλωσης Πετρελαιοειδών

1. Οι συντελεστές Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, που αναφέρονται στα εδάφια β' και γ' της παραγράφου 1 του άρθρου 20 του ν. 2127/1993 (ΦΕΚ 48 Α'), όπως έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν με το άρθρο 22 του ν. 2386/1996 (ΦΕΚ 43 Α'), καθορίζονται μέχρι και την 30ή Σεπτεμβρίου 1997 ως ακολούθως:

ΕΙΔΟΣ
ΚΩΔΙΚΟΣ Σ.Ο.
ΠΟΣΟ ΦΟΡΟΥ ΣΕ ΔΡΑΧΜΕΣ
ΜΟΝΑΔΑ ΕΠΙΒΟΛΗΣ

Βενζίνη με μόλυβδο
27.10.00.34 και 27.10.00.36
123.000
χιλ/τρο

Βενζίνη χωρίς μόλυβδο

-με αριθμό οκτανίων μέχρι και 96,5
27.10.00.27 και 27.10.00.29
107.000
χιλ/τρο

-με αριθμό οκτανίων μεγαλύτερο των 96,5
27.10.00.29 και 27.10.00.32
117.000
χιλ/τρο






2. Η ισχύς της παρούσας διάταξης αρχίζει από 31 Ιουλίου 1997.

'Aρθρο 27

Καύσιμα επαγγελματικών τουριστικών πλοίων

Καταστήματα αφορολόγητων ειδών



1. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 23 του ν. 2127/1993 (ΦΕΚ 48 Α') προστίθεται εδάφιο γβ', που έχει ως εξής:

"γβ) Κατ' εξαίρεση των οριζομένων στο προηγούμενο εδάφιο τα επαγγελματικά τουριστικά πλοία ή πλοιάρια του ν. 438/1976 (ΦΕΚ 162 Α'), μπορούν για την άσκηση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας, να εφοδιάζονται με καύσιμα, με απαλλαγή από τον Ε.Φ.Κ. και από τα ευρισκόμενα σε καθεστώς αναστολής, με όρους και προϋποθέσεις που θα καθορισθούν με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών."

2. Στο τέλος της περίπτωσης β' της παραγράφου 6 του άρθρου 27 του ν. 827/1978 (ΦΕΚ 194 Α'), όπως αυτή προστέθηκε με το άρθρο 13 του ν. 2303/1995, προστίθεται το ακόλουθο εδάφιο:

"Για τις προβλεπόμενες στην παρούσα περίπτωση δραστηριότητες εφοδιασμών δεν έχει εφαρμογή η διάταξη της περίπτωσης α' της παραγράφου 2 του άρθρου 15 του π.δ/τος 86/1979 (ΦΕΚ 17 Α')."

'Αρθρο 28

Θέματα μεταθέσεων και αποσπάσεων

Προσωπικού του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους

1. Η κάλυψη θέσεων οργανικών μονάδων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, από υπαλλήλους άλλων μονάδων της αυτής Υπηρεσίας που εδρεύουν στον ίδιο νομό, αποτελεί απλή μετακίνηση και διενεργείται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών.

2. Οι κενές οργανικές θέσεις προσωπικού, κλάδου ΤΕ Δημοσιονομικών των Περιφερειακών Υπηρεσιών του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, δύνανται να καλύπτονται και με μεταθέσεις υπαλλήλων του κλάδου ΔΕ Δημοσιονομικών, ύστερα από αιτιολογημένη απόφαση του αρμόδιου Υπηρεσιακού Συμβουλίου.

3. Για την αντιμετώπιση σοβαρών υπηρεσιακών αναγκών των Περιφερειακών Υπηρεσιών του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, είναι δυνατή η απόσπαση υπαλλήλων της αυτής Υπηρεσίας, που υπηρετούν σε όμορους νομούς. Οι αποσπάσεις αυτές, έχουν διάρκεια μέχρι ένα (1) έτος και ενεργούνται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, μετά από σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου Υπηρεσιακού Συμβουλίου.

'Αρθρο 29

Εκλογικές δαπάνες των πολιτικών κομμάτων

Εξαιρούνται κατά τον προσδιορισμό του ανώτατου ύψους των εκλογικών δαπανών των πολιτικών κομμάτων, σύμφωνα με το άρθρο 11 του ν. 2429/1996, οι δαπάνες που αφορούν κρατήσεις υπέρ Δημοσίου και τρίτων που πραγματοποίησαν τα πολιτικά κόμματα κατά τις εκλογές της 22ης Σεπτεμβρίου 1996.

'Αρθρο 30

Σύσταση θέσεων μόνιμου προσωπικού στους

κλάδους ΠΕ Εφοριακών, ΠΕ Τελωνειακών,

ΠΕ Δημοσιονομικών, ΠΕ Μηχανικών και Χημικών

1. Στους κλάδους ΠΕ Εφοριακών, ΠΕ Τελωνειακών, ΠΕ Δημοσιονομικών, ΠΕ Μηχανικών και Χημικών συνιστώνται τετρακόσιες (400) θέσεις μόνιμου προσωπικού.

Το προσλαμβανόμενο στις θέσεις αυτές προσωπικό πρέπει

Σελίδα 907

να έχει τα τυπικά προσόντα του οικείου κλάδου και τα προσόντα της παρ. 2 του άρθρου 25 του ν. 1943/1991.

Τα γνωστικά αντικείμενα ειδίκευσης του προσωπικού αυτού και η κατανομή του στους επί μέρους κλάδους ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

2. Η πρόσληψη προσωπικού στις θέσεις αυτές θα γίνει σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 19 του ν. 2190/1994, όπως ισχύουν κάθε φορά.

Σε περίπτωση που ο αριθμός των προς πρόσληψη υποψηφίων δεν συμπληρώνεται από υποψηφίους με τα προσόντα του β' εδαφίου της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, προσλαμβάνονται υποψήφιοι, που διαθέτουν τα τυπικά προσόντα του οικείου κλάδου, κατά την πιο πάνω διαδικασία.

'Αρθρο 31

Παράταση προθεσμίας μετατροπής των

δημόσιων επιχειρήσεων σε ανώνυμες εταιρίες

Η προβλεπόμενη στην παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 2414/1996 "Εκσυγχρονισμός των Δημόσιων Επιχειρήσεων και Οργανισμών και άλλες διατάξεις" προθεσμία μετατροπής των δημόσιων επιχειρήσεων σε ανώνυμες εταιρίες με προεδρικά διατάγματα ή προσαρμογής των καταστατικών τους στις διατάξεις του νόμου αυτού με κοινές υπουργικές αποφάσεις παρατείνεται μέχρι την 25η Ιουνίου 1998.

.

'Αρθρο 32

Αυτοκίνητα εργαζομένων στο Εξωτερικό

Αποσύρσεις επιβατικών αυτοκινήτων

1. Η προθεσμία που προβλέπεται από το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 13 του άρθρου 6 του ν. 2459/1997 (ΦΕΚ 17 Α') παρατείνεται μέχρι 31.12.1997.

2. Η προθεσμία που προβλέπεται από την παράγραφο 1 του άρθρου 5 του ν. 2443/1996 (ΦΕΚ 265 Α') παρατείνεται μέχρι 31.12.1997.

'Άρθρο 33

Διαχείριση ναρκωτικών ουσιών από το Γ.Χ.Κ.

1. Το Γενικό Χημείο του Κράτους έχει την αρμοδιότητα να κατέχει, αποθηκεύει και να χρησιμοποιεί αποκλειστικά για αναλυτικούς, ερευνητικούς ή εκπαιδευτικούς σκοπούς, απόλυτα αναγκαίες μικροποσότητες ναρκωτικών και ψυχοτρόπων ουσιών, οι οποίες θα χρησιμοποιούνται ως Ουσίες Αναφοράς (πρότυπες). Οι ποσότητες αυτές μπορούν να προέρχονται από τα κατασχόμενα και προσκομιζόμενα δείγματα για ανάλυση από τις κατά το άρθρο 20 του ν. 1729/1987 (ΦΕΚ 144 Α') Διωκτικές Αρχές ή να γίνεται προμήθειά τους από άλλους φορείς.

2. Το Γ.Χ.Κ. μπορεί να διακινεί μικροποσότητες δειγμάτων ναρκωτικών και ψυχοτρόπων ουσιών για περαιτέρω ανάλυση και έρευνα. Μπορεί επίσης να εισάγει, εξάγει ή διακινεί τις αναγκαίες μικροποσότητες ναρκωτικών ή ψυχοτρόπων ουσιών από ή προς αναλυτικά, ερευνητικά και εκπαιδευτικά εργαστήρια του εσωτερικού ή του εξωτερικού.

3. Η διάταξη της παραγράφου 1 εφαρμόζεται και για ποσότητες ναρκωτικών και ψυχοτρόπων ουσιών, οι οποίες τυχόν έχουν περιέλθει με οποιονδήποτε τρόπο στο Γ.Χ.Κ. και χρησιμοποιούνται από αυτό ως πρότυπες.

4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Δημόσιας Τάξης καθορίζονται ο τρόπος και η διαδικασία εφαρμογής των διατάξεων του παρόντος άρθρου.

'Αρθρο 34

Φορολογία παραγώγων

Στην περίπτωση η' της παραγράφου 1 του άρθρου 24 του ν. 2238/1994 προστίθεται εδάφιο, που έχει ως εξής:

"Για τους σκοπούς της περίπτωσης αυτής, ως παράγωγο χρηματοοικονομικό προϊόν θεωρείται και κάθε σύμβαση SWAP επί συναλλάγματος, ανεξάρτητα από το χρόνο σύναψής της, ως ενιαίας ή ως σύνολο επί μέρους συμβάσεων."

'Αρθρο 35

Απαλλαγή από τη φορολογία

εισοδημάτων από ακίνητα

1. Η περίπτωση β' της παραγράφου 1 του άρθρου 103 του ν. 2238/1994 (ΦΕΚ 151 Α') αντικαθίσταται ως εξής:

"β. Τα εισοδήματα από οικοδομές γενικά και από εκμίσθωση γαιών του Αγίου 'Ορους, του Πανάγιου Τάφου και της Ιεράς Μονής Σινά".

2. Το δεύτερο εδάφιο της περίπτωσης γ' της παραγράφου 1 του άρθρου 109 του ν. 2238/1994 αντικαθίσταται ως εξής:

"Ειδικά ο συντελεστής φορολογίας ορίζεται σε δέκα τοις εκατό (10%) για τα εισοδήματα που αποκτούν από την εκμίσθωση οικοδομών και γαιών οι Ιεροί Ναοί, οι Ιερές Μητροπόλεις, οι Ιερές Μονές, η Αποστολική Διακονία, η Ιερά Μονή Πάτμου, τα ημεδαπά νομικά πρόσωπα, που νόμιμα έχουν συσταθεί ή συνιστώνται και τα οποία επιδιώκουν αποδεδειγμένα κοινωφελείς σκοπούς, καθώς και τα ημεδαπά κοινωφελή ιδρύματα."

3. Οι διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου αυτού έχουν εφαρμογή για εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η Ιανουαρίου 1996 και μετά.

'Άρθρο 36

Μείωση του χρόνου διάθεσης του

πετρελαίου θέρμανσης

Το εδάφιο στ' της παραγράφου 1 του άρθρου 20 του ν. 2127/1993 (ΦΕΚ 48 Α'), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει με το άρθρο 22 του ν. 2386/1996 (ΦΕΚ 43 Α') καταργείται και αντικαθίσταται ως εξής:

"στ) Πετρέλαιο εσωτερικής καύσης (DIESEL) θέρμανσης ΕΧ 27.10.00.69 77.000 χιλ/τρο.

Ειδικά για την περίοδο από 1 Νοεμβρίου μέχρι και 10 Απριλίου κάθε έτους ο φόρος του πετρελαίου θέρμανσης ορίζεται σε 42.000 δρχ. το χιλιόλιτρο.

'Άρθρο 37

Τροποποίηση και συμπλήρωση του ν. 2127/1993

Στο ν. 2127/1993 (ΦΕΚ 48 Α'), όπως ισχύει, μετά το άρθρο 26, προστίθεται άρθρο 26α, που έχει ως εξής:

"'Άρθρο 26α

1. Το τσίπουρο ή η τσικουδιά που παρασκευάζεται από απόσταγμα στεμφύλων σταφυλιών και λοιπών επιτρεπόμενων υλών από τους Διήμερους Οινοπνευματοποιούς Α' κατηγορίας σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα των Νόμων "Περί Φορολογίας Οινοπνεύματος" υπόκειται σε εφάπαξ και κατ' αποκοπή φορολόγηση εκατό (100) δραχμών, για τη φορολογική περίοδο 1997-1998, ανά χιλιόγραμμο έτοιμου προϊόντος.

Ο φόρος αυτός αυξάνεται στις εκατό πενήντα (150) δραχμές για τη φορολογική περίοδο 1998-1999 και στις διακόσιες (200) δραχμές για τις επόμενες φορολογικές περιόδους.

2. Η καταβολή του φόρου γίνεται κατά την έκδοση της άδειας απόσταξης, με βάση τη δήλωση του δικαιούχου για την ποσότητα των στεμφύλων ή άλλων επιτρεπόμενων υλών που πρόκειται να αποστάξει και την ποσότητα του τσίπουρου ή της τσικουδιάς που θα παραχθεί.

3. Η διάθεση στην κατανάλωση του ανωτέρω προϊόντος γίνεται χωρίς τοπικούς και χρονικούς περιορισμούς, με την έκδοση των προβλεπόμενων από την ισχύουσα νομοθεσία φορολογικών στοιχείων."

4. Η ισχύς του παρόντος άρθρου αρχίζει από 19.8.1997.

'Αρθρο 38

'Εναρξη ισχύος

Οι διατάξεις των άρθρων 1, 2 και 3 εφαρμόζονται: α) για
Σελίδα 908

τα εισοδήματα που αποκτώνται από 1ης Ιανουαρίου 1997 και μετά, β) για το Φ.Π.Α., για τις πράξεις που γίνονται από 1 Ιανουαρίου 1998 και μετά, γ) για τους παρακρατούμενους ή επιρριπτόμενους φόρους, τέλη και εισφορές γι' αυτούς που παρακρατούνται ή επιρρίπτονται από 1ης Ιανουαρίου 1998 και μετά, δ) για υποθέσεις φορολογίας κεφαλαίου για τις περιπτώσεις που η φορολογική υποχρέωση γεννιέται από τη δημοσίευση του παρόντος και μετά και ε) για τους λοιπούς φόρους, τέλη και εισφορές, για πράξεις, συναλλαγές ή έγγραφα, για τις οποίες η υποχρέωση γεννιέται από 1ης Ιανουαρίου 1998 και μετά.

2. Οι διατάξεις των τρίτου και τέταρτου εδαφίων της παραγράφου 1 του άρθρου 4 ισχύουν από 1ης Ιανουαρίου 1998 και μετά.

3. Οι διατάξεις των άρθρων 4 (πλην των τρίτου και τέταρτου εδαφίων) έως και 9 εφαρμόζονται για παραβάσεις που διαπράττονται από τη δημοσίευση του παρόντος και μετά.

4. Οι διατάξεις των άρθρων 17, 18, 20 και 21 εφαρμόζονται επί εισοδημάτων που αποκτώνται ή φόρων, τελών, εισφορών που παρακρατούνται ή επιρρίπτονται ή του Φ.Π.Α. ή του Φ.Κ.Ε., που αφορά πράξεις που γίνονται από 1ης Ιανουαρίου 1998 και μετά.

5. Οι διατάξεις του άρθρου 19 καταλαμβάνουν τα αδικήματα που διαπράττονται από την 1η Ιανουαρίου 1998 και μετά.

6. 'Ολες οι λοιπές διατάξεις του παρόντος νόμου ισχύουν από τη δημοσίευσή του, εκτός αν άλλως ορίζεται σε αυτές.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Παρακαλώ το Τμήμα να εξουσιοδοτήσει το Προεδρείο για την υπ' ευθύνη του επικύρωση των Πρακτικών ως προς την ψήφιση στο σύνολο του παραπάνω νομοσχεδίου.

ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Παρεσχέθη η ζητηθείσα εξουσιοδότηση.

Μόνη συζήτηση επί της αρχής των άρθρων και του συνόλου της πρότασης νόμου αρμοδιότητας Υπουργείου Οικονομικών: "Μέτρα στην κατεύθυνση της δίκαιης κατανομής των φορολογικών βαρών".

Για τη συζήτηση της πρότασης αυτής ο Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου ορίζει ως κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο το Βουλευτή κ. Σπύρο Δανέλλη.

Ο εισηγητής κ. Νικόλαος Γκατζής έχει το λόγο.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, κύριοι Βουλευτές, η πρόταση νόμου του Κομμουνιστικού Κόμματος συμπτωματικά συζητείται στη Βουλή σε μια χρονική περίοδο που Κυβέρνηση, κόμματα, φορείς, Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, σε καθημερινή βάση ασχολούνται με την οικονομία της χώρας, ασχολούνται με το στόχο του νέου προϋπολογισμού, την κάλυψη των ελλειμμάτων της μαύρης τρύπας, τη μείωση του πληθωρισμού, την εισοδηματική πολιτική του 1998, μέτρα παραπέρα της Κυβέρνησης για τους στόχους της σύγκλισης. Γίνονται διεργασίες για ακόμη πιο σκληρή λιτότητα υπό τον εκβιασμό της κρισιμότητας της επόμενης χρονιάς για την ένταξη της χώρας στην Οικονομική Νομισματική 'Ενωση. 'Εχουμε συσκέψεις επί συσκέψεων κυβερνητικών οικονομικών επιτελείων, προστριβές και αλληλοκατηγορίες μεταξύ Υπουργών για τα αίτια της στασιμότητας του πληθωρισμού, έναν πληθωρισμό μερικώς εικονικό που θα έλεγε ίσως ο Υφυπουργός Οικονομικών, κάλπικο λέμε εμείς, σε σχέση με τα πραγματικά δεδομένα.

'Εχουμε επίσης την αναγκαστική παραίτηση του κ. Δρίτσα, Γενικού Διευθυντή του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, ο οποίος διαφώνησε στις αλχημείες των στοιχείων με βάση τους στόχους του Μάαστριχτ. Παράλληλα διαρρέουν έντεχνα πληροφορίες στον Τύπο για σχέδια που επεξεργάζεται η Κυβέρνηση σε βάρος των μεσαίων και φτωχών λαϊκών στρωμάτων.

Γίνεται, δηλαδή, κατά την άποψή μας, προγραμματισμένα η κατάλληλη προετοιμασία της κοινής γνώμης να δεχθεί τη συνέχιση και παραπέρα ένταση της πολιτικής της λιτότητας σε βάρος των εργαζομένων. Κοινός παρανομαστής αυτών των πληροφοριών είναι ότι και το 1998 και τα επόμενα χρόνια, θα αποτελέσει έτος σφικτής εισοδηματικής πολιτικής της τάξης του 2,5%, αύξηση των αντικειμενικών τιμών των ακινήτων, άρα και της φορολογίας των αντικειμενικών κριτηρίων των ΕΒΕ, υποχρεωτική κατάθεση φορολογικής δήλωσης των αγροτών όσων έχουν καθαρό εισόδημα πάνω από τριακόσιες χιλιάδες (300.000) δραχμές, εκτεταμένης ιδιωτικοποίησης των δημοσίων οργανισμών και επιχειρήσεων, ξεπούλημα της ακίνητης περιουσίας των δημοσίων κτημάτων, του δημοσίου κλπ.

Επίσης, κύριοι Βουλευτές, θα έχουμε περικοπές στις επιχορηγήσεις του κρατικού προϋπολογισμού προς τους κοινωνικούς φορείς του δημοσίου και γενικότερα μέτρα που εντάσσονται στη συνολική κυβερνητική κατεύθυνση για λιτότητα στο κράτος, όπως τόνισε ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας.

'Ολα αυτά στο όνομα, αγαπητοί κύριοι συνάδελφοι, της εθνικής "ανάγκης" για την ένταξη της χώρας στην Οικονομική Νομισματική 'Ενωση, για την οποία το 1998 θεωρείται, κατά την Κυβέρνηση, κρίσιμο έτος, όπως και το ότι πρωταρχικοί στόχοι της Κυβέρνησης για την οικονομική της πολιτική είναι το έλλειμμα και ο πληθωρισμός. 'Ετσι η εισοδηματική πολιτική θα είναι για τους εργαζόμενους του δημοσίου 2,5% για το 1998, όσο και ο προβλεπόμενος πληθωρισμός, ποσοστό που θα παίξει καθοριστικό ρόλο και στην παραπέρα υπογραφή της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας στον ιδιωτικό τομέα.

Με την εισοδηματική και φορολογική πολιτική και πρακτική, καθιερώθηκε πια ως θέμα αρχής για όλες τις κυβερνήσεις του δικομματισμού οι εργαζόμενοι μαζί με τους επαγγελματοβιοτέχνες εμπόρους και τη μεσαία και φτωχή αγροτιά να αποτελούν τα μόνιμα υποζύγια του προϋπολογισμού. Με στοιχεία της ΕΣΥΕ για την περίοδο 1993-1996, αλλά και τα μέχρι τώρα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών για την εκκαθάριση των φετινών φορολογικών δηλώσεων, το μέσο κατά κεφαλή εισόδημα των μισθωτών παρουσίασε συνολική αύξηση 43,76%, ενώ στην ίδια περίοδο ο μέσος κατά κεφαλήν φόρος αυξήθηκε κατά 145,4%. Δηλαδή, η φορολογική επιβάρυνση των μισθωτών, μόνο για το φόρο εισοδήματος, υπερτριπλασιάστηκε.

Από τα ίδια στοιχεία φαίνεται καθαρά, ότι οι εργαζόμενοι βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα μηχανισμό κλοπής, με μία από τις περισσότερο αποκλειστικές πλευρές των πολιτικών της λιτότητας που εφαρμόστηκε από το 1985 και μετά, με συνέπεια τη μεταφορά του μόχθου και τον ιδρώτα των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων γενικότερα, προς τα τμήματα της άρχουσας τάξης.

Η φορολογική πολιτική των κυβερνήσεων του Μάαστριχτ ως μηχανισμός αναδιανομής εισοδημάτων, η εμμονή της Κυβέρνησης στον αντιλαϊκό κατήφορο και η προσήλωση στη μονόπλευρη εις βάρος των εργαζομένων λιτότητα, συνέβαλαν αποφασιστικά στην κατεύθυνση, ώστε οι εργαζόμενοι να είναι τα πραγματικά θύματα των εσόδων του προϋπολογισμού του κράτους κάθε έτος.

Προκύπτει επίσης, κύριοι συνάδελφοι, από τα στοιχεία το εξωφρενικό, ότι για κάθε δραχμή αύξησης του εισοδήματος, οι μισθωτοί καταβάλλουν τρεις δραχμές φόρο. Το ίδιο περίπου παρουσιάζεται, λιγότερο βέβαια έντονο, με τους συνταξιούχους για την ίδια περίοδο, με τους επαγγελματοβιοτέχνες με τα αντικειμενικά κριτήρια φορολόγησης και τους ελεύθερους επαγγελματίες, ιδιαίτερα μετά τη λήξη φέτος της τριετούς αναστολής του υπολογισμού των αντικειμενικών τιμών των ακινήτων και τη φημολογούμενη -αν πραγματοποιηθεί- αύξηση 25% έως 35%, των τιμών των ακινήτων, καταλαβαίνετε, κύριοι Βουλευτές, ότι η αύξηση της φορολόγησης των επαγγελματοβιοτεχνών θα ξετιναχθεί και πολλοί θα ακολουθήσουν την πορεία του λουκέτου.

Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, η στοιχειώδης λογική λέει ότι όσο αυξάνεται σε γενικές γραμμές το ονομαστικό εισόδημα μιας κοινωνικής ομάδας, σε ανάλογα περίπου ποσοστά θα έπρεπε να αυξάνεται και το ποσοστό του φόρου που εισπράττει το κράτος, ώστε το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα να παραμένει σταθερό.

Σελίδα 909



Η ανάγκη όμως, ελέω Μάαστριχτ, για την αύξηση των φορολογικών εσόδων, ώθησε τις ως τώρα κυβερνήσεις να κατακλέψουν τα λαϊκά στρώματα με μεθόδους, που και με δικά τους κριτήρια κινούνται στα όρια της νομιμότητας και της παρανομίας. Εδώ, η νόμιμη φοροκλοπή συντελείται για χρόνια, μέσω της μη τιμαριθμοποίησης της φορολογικής κλίμακας.

Θα διαβάσατε σήμερα στον Τύπο, μία νέα παράσταση που δίνουν οικονομικά επιτελεία, βιομήχανοι και όλοι όσοι παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της οικονομίας της χώρας. Τι θα παρατηρούσε κανείς; Οι βιομήχανοι της Βορείου Ελλάδος, αφού επισκέφθηκαν τον κύριο Πρωθυπουργό και τον Αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, αφού έκριναν ως θετικά τα μέχρι τώρα μέτρα της Κυβέρνησης, ζητούν παραπέρα προνόμια.

Και ποια είναι αυτά; Και αν ήταν προνόμια, που ίσως θα οδηγούσαν στη ντόπια εσωτερική ανάπτυξη της χώρας και στην βιομηχανική ουσιαστικά δομή της περιοχής τους, θα μπορούσε κανείς κάπως να το συζητήσει και να βρει μία λύση. Εδώ πρόκειται για απαιτήσεις. Ζητούν να χρηματοδοτηθούν επιχειρήσεις, για να κάνουν επενδύσεις στα Βαλκάνια παρακαλώ, κύριοι Βουλευτές.

Υπάρχει η εταιρεία της "VENTURE CAPITAL", την οποία θέλουν ουσιαστικά να ενισχύσουν για τις επενδύσεις που επιχειρεί στα Βαλκάνια. Επίσης, θέλουν θέσπιση αφορολόγητου για τα εξαγόμενα κέρδη, που πηγαίνουν στα Βαλκάνια ή και επιχορηγήσεις ακόμη για τις επενδύσεις των ιδιωτικών επιχειρήσεων.

Ποιον θα ωφελήσει, αγαπητοί συνάδελφοι, αυτή η μεταφορά κεφαλαίων, η απαλλαγή φορολογικών μέτρων ή οι επενδύσεις που ζητούν να γίνονται από το κράτος στα Βαλκάνια; Θα ωφελήσει την ελληνική οικονομία, τον ελληνικό λαό ή θα ωφελήσει ουσιαστικά τα μονοπώλια αυτά, τα οποία εξάγουν το συνάλλαγμα, εξάγουν το ελληνικό χρήμα, εξάγουν τον ιδρώτα του λαού μας, αντί να επενδύσουν στη χώρα για να λύσουν, έστω μερικώς, τα μεγάλα οξυμμένα κοινωνικά προβλήματα της ανεργίας;

Επίσης, δεν μπορούμε να μη σχολιάσουμε την περίφημη απόφαση, που πάρθηκε κατά τη συνάντηση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας με την Υπουργό Ανάπτυξης. Ποια ήταν η τελεσφόρηση αυτής της συνάντησης γύρω από τα οικονομικά θέματα και τον πληθωρισμό; 'Οτι θα στηθεί μία συντονιστική επιτροπή, η οποία θα παρακολουθεί και θα παρεμβαίνει, για να μην έχουμε ανατιμήσεις κλπ.

Είναι ένα αποπροσανατολιστικό, θα έλεγα, μέτρο, μία αποπροσανατολιστική για το λαό και τα προβλήματά του σήμερα πολιτική ανακοίνωση, η οποία δεν στοχεύει στο Κράτος και στην παντοκρατορία της ελεύθερης αγοράς, που έχουμε σήμερα.

Κύριε Υφυπουργέ, είδατε ότι οι συμφωνίες κυρίων δεν κρατήθηκαν, αλλά και μέτρα δεν μπορείτε να επιβάλλετε, παρά μόνο σε ελάχιστες περιπτώσεις το έχετε κάνει αυτό και σήμερα, θα αντιμετωπιστεί ουσιαστικά από την ελεύθερη οικονομία η πολιτική αυτή, την οποία εσείς ακολουθείτε.

Είναι αποπροσανατολιστικό το ότι δήθεν θα ελέγχονται οι τιμές και εδώ θα πρέπει να πούμε ότι ουσιαστικά, αν θέλετε να παρακολουθήσετε τις τιμές, θα πρέπει να αντισταθείτε σε αυτήν τη λαίλαπα και τις οδηγίες, τις οποίες εφαρμόζετε και οι οποίες έρχονται.

Επίσης, δεν μπορεί κανείς να μη σχολιάσει το ότι το Υπουργείο Οικονομικών έδωσε εντολή να γίνει καταγραφή όλων των επιδομάτων των εργαζομένων στο δημόσιο και στους δημόσιους οργανισμούς. Μετά τη φορολογία που επιβλήθηκε στα διάφορα επιδόματα, μία αυτοτελή φορολόγηση στα επιδόματα των δημοσίων υπαλλήλων, τώρα φαίνεται ότι, πέρα από τη φορολόγηση, πρόκειται να γίνει περικοπή και αυτών ακόμα των επιδομάτων, τα οποία παίρνουν οι εργαζόμενοι, αντί αγαπητοί, κύριοι συνάδελφοι, να στραφεί η Κυβέρνηση και να εισπράξει αυτά τα βεβαιωμένα τρισεκατομμύρια που χρωστάνε στο δημόσιο, για να μπορέσει έτσι να καλύψει την μαύρη τρύπα και όχι ουσιαστικά να περικόπτει έσοδα και μισθούς από τους εργαζόμενους.

Κύριοι Βουλευτές, η ταξική νεοφιλελεύθερη πολιτική της Κυβέρνησης αποδεικνύεται και από το γεγονός, όχι μόνο από αυτά που είπαμε, ότι σε λιγότερο από ένα χρόνο έφερε στη νέα Βουλή και ψήφισε τέσσερα φορολογικά νομοσχέδια. 'Εγιναν τέσσερις φορολογικοί νόμοι, από τους οποίους ο ένας αλληλοσυμπλήρωνε τον άλλον στην παραπέρα ανακατανομή του εισοδήματος εις βάρος των εργαζομένων, χωρίς ουσιαστικά κανένας από τους νόμους αυτούς να θίξει το υπάρχον αντιλαϊκό, αντικοινωνικό και αντιαναπτυξιακό φορολογικό σύστημα, χωρίς κανένα από αυτά τα νομοσχέδια να δίνει ουσιαστικά μία ανάσα, να δίνει μία προοπτική στα προβλήματα, που αντιμετωπίζει η χώρα και ο λαός μας.

Κάτω από αυτές τις συνθήκες, κύριοι συνάδελφοι, τις διεργασίες για την οικονομία, την οικονομική κατάσταση της χώρας, το ΚΚΕ έγκαιρα έφερε μία πρόταση νόμου, η οποία συγκυριακά συζητείται σήμερα και η οποία πραγματικά δίνει ανάσα, ελπίδες και προοπτικές για την ανακούφιση των εργαζομένων για μία μερικώς αλλαγή της πολιτικής κατάστασης, γιατί δεν θίγει το υπάρχον καθεστώς, δεν θίγει τα προνόμια, τα οποία ουσιαστικά υπάρχουν, γιατί δεν είναι ένα ριζοσπαστικό μέτρο, όπως θα θέλαμε εμείς και θα πούμε την άποψή μας, για το τι ουσιαστικά θα θέλαμε εμείς να ισχύει.

Κύριοι Βουλευτές, έχει ειπωθεί και είναι ακριβές ότι η χώρα μας διαθέτει, αν όχι το αντιλαϊκότερο, τουλάχιστον ένα από τα πλέον άδικα και αντιλαϊκά φορολογικά συστήματα, απ' όσα ισχύουν στις χώρες της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης και τις άλλες αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες.

Η φοροδιαφυγή και η φοροκλοπή κύρια του μεγάλου κεφαλαίου, αλλά και η θεσμοθετημένη φορολογική ασυδοσία του τελευταία, τα φαινόμενα του παράνομου πλουτισμού, του παρασιτισμού και της παραοικονομίας έχουν πάρει εκρηκτικές διαστάσεις. Αποτελούν βάναυση πρόκληση προς τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους και γενικότερα τα φτωχότερα λαϊκά στρώματα, που μόνοι τους καλούνται να σηκώσουν τα βάρη μιας αντιλαϊκής πολιτικής, ενός άδικου φορολογικού συστήματος, που μαζί με όλα τα άλλα διατηρεί μία τρομακτικά μεγάλη (65% για το 1996) αναλογία εμμέσων φόρων, που κυριολεκτικά ληστεύουν το εισόδημα των πλατιών λαϊκών στρωμάτων.

Την πραγματικότητα αυτή βέβαια τη γνωρίζουν όλοι, γι' αυτό και οι Κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας, που κυβέρνησαν τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια υπόσχονταν πάντα μία δίκαιη αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος και τη φορολογική ελάφρυνση των φτωχότερων λαϊκών στρωμάτων. Σε αντίθεση όμως με τις παραπάνω υποσχέσεις τους, εφάρμοσαν μία φορολογική πολιτική, που ουσιαστικά αποτέλεσε μηχανισμό μεταφοράς εισοδήματος από τα φτωχά λαϊκά στρώματα προς όφελος των οικονομικά ισχυρών, ιδιαίτερα του μεγάλου κεφαλαίου.

Μέτρα προς την παραπάνω κατεύθυνση ήταν για παράδειγμα η μη τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας στην τελευταία πενταετία 1992-1997, η συνεχής παροχή φορολογικών και άλλων κινήτρων προς το μεγάλο κεφάλαιο στο όνομα τάχα της προσέλκυσης επενδύσεων, που όμως αποδείχθηκαν αναποτελεσματικά, οι προκλητικές φοροαπαλλαγές στο μεγάλο, κύρια εφοπλιστικό κεφάλαιο, η επιβολή από το ΠΑΣΟΚ των λεγόμενων "αντικειμενικών κριτηρίων φορολόγησης", που υποβάλλουν σε φορολόγηση τους επαγγελματίες για εισοδήματα που δεν αποκτούν, ενώ από την άλλη νομιμοποιούν τη φοροκλοπή και τη φοροδιαφυγή των μεγάλων εμπορικών επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών με μεγάλα εισοδήματα, αφού οι τελευταίοι θεωρούνται ειλικρινείς, αν δηλώσουν το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που προβλέπει το θεσμοθετημένο κριτήριο, ενώ είναι γνωστό ότι εισπράττουν και κερδίζουν πολύ μεγαλύτερα ποσά.

Η ανυπαρξία μηχανοργάνωσης των φορολογικών υπηρεσιών, παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις όλων των μέχρι τώρα κυβερνήσεων, αποτελεί τελικά, κατά τη γνώμη μας, συνειδητή πολιτική επιλογή τους, που δείχνει πως δεν θέλουν πράγματι να συλλάβουν τη μεγάλη φοροδιαφυγή, ιδιαίτερα του μεγάλου κεφαλαίου.

Σελίδα 910



Η ανάλυση των επίσημων στοιχείων του ίδιου του Υπουργείου των Οικονομικών για την τελευταία δεκαπενταετία, επιβεβαίωσε την παραπάνω εκτίμησή μας για το βαθιά ταξικό χαρακτήρα της φορολογικής πολιτικής των κυβερνήσεων, που είχαν τη διακυβέρνηση της χώρας σ' αυτό το διάστημα.

Σύμφωνα με τα παραπάνω επίσημα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών, την περίοδο ιδιαίτερα 1980-1995 έχουμε:

Ο αριθμός των φορολογουμένων που υποβάλλουν δήλωση υπερδιπλασιάστηκε, καθώς αυξήθηκε κατά 148,2% ή κατά δύο εκατομμύρια διακόσια ενενήντα δύο οκτακόσια εννιά (2.292.809) άτομα. Από ένα εκατομμύριο πεντακόσιους σαράντα επτά διακόσιους ογδόντα δύο (1.547.282) που ήταν οι φορολογούμενοι που υπέβαλαν φορολογική δήλωση το 1980, έφτασαν το 1985 τους τρία εκατομμύρια οκτακόσιους σαράντα χιλιάδες εβδομήντα ένα (3.840.071). Η αύξηση αυτή δεν οφείλεται βασικά στο γεγονός, ότι αυξήθηκαν τόσο πολύ οι συνταξιούχοι -είναι ζήτημα αν αυξήθηκαν κατά εκατό χιλιάδες (100.000)- ή στην αύξηση της απασχόλησης των εργαζομένων. Αντίθετα η απασχόληση μειώθηκε, αφού η ανεργία τραβά την ανηφόρα και έχουμε τόσα δείγματα της κατάστασης των Ελλήνων εργαζομένων. Αυτή οφείλεται κυρίως στις αλχημείες των Κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας και ειδικότερα στη μη τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας τα τελευταία χρόνια, που υποχρεώνει όλο και περισσότερους μισθωτούς και συνταξιούχους να υποβάλουν φορολογική δήλωση και να πληρώνουν φόρους, χωρίς να έχουν πραγματική αύξηση των εισοδημάτων τους, ενώ το 1980 απαλλάσσονταν από την υποβολή δήλωσης και την καταβολή φόρου.

Τα δηλωθέντα εισοδήματα από το 1995, συγκριτικά με το 1980 -το παίρνουμε αυτό το στοιχείο, γιατί είναι η αλλαγή ουσιαστικά αυτής της πολιτικής- τα εισοδήματα που δηλώθηκαν στην εφορία, από όλες τις κατηγορίες των φορολογουμένων, αυξήθηκαν πάνω από δύο χιλιάδες (2.000) φορές ή κατά εννέα δισεκατομμύρια διακόσια ογδόντα εννέα εκατομμύρια τετρακόσιες χιλιάδες δραχμές (9.289.400.000), αν και στην ίδια περίοδο ο πληθωρισμός αυξήθηκε περίπου 847%. Αυτοί που φορτώθηκαν, όμως, τα νέα φορολογικά βάρη φαίνονται από την ανάλυση των στοιχείων, σύμφωνα με τα οποία προκύπτει ότι: Η μεγαλύτερη αύξηση των δηλωθέντων εισοδημάτων προήλθε από τους μισθωτούς και συνταξιούχους 2,105%. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι η ονομαστική αύξηση των μισθών και συντάξεων στην ίδια περίοδο ήταν πολύ κάτω του 847% που ήταν η αύξηση του πληθωρισμού, ενώ λόγω της εφαρμοζόμενης εισοδηματικής πολιτικής της λιτότητας είχαν πολύ χαμηλότερα εισοδήματα. Με το γάντι φορολογήθηκαν οι εμποροβιομήχανοι και εισοδηματίες, αφού τα δηλωθέντα εισοδήματά τους αυξήθηκαν κατά 1758%. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι τα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων σημείωσαν προκλητική αύξηση. 'Ομως η μεγάλη δυνατότητα φοροδιαφυγής, νόμιμης και παράνομης που υπάρχει σ' αυτές τις κατηγορίες εισοδημάτων, τους επέτρεψε να εμφανίζονται λιγότερα από τα εισοδήματα των μισθωτών, συνταξιούχων κλπ.

Ο προσωπικός φόρος εισοδήματος απέδειξε για ακόμη μια φορά, ότι εισέπραξε η εφορία από τους πλούσιους και φτωχούς, μια αύξηση κατά 949% ή κατά τετρακόσια πενήντα τρία δισεκατομμύρια (453.000.000.000) δραχμές.

Η φορολογική επιβάρυνση των μισθωτών και συνταξιούχων ήταν πολύ μεγαλύτερη, όχι μόνο από τον πληθωρισμό, αλλά και από τη φορολογική επιβάρυνση των εμποροβιομηχάνων.

'Ετσι τα στοιχεία δείχνουν, ότι στη δεκαπενταετία αυτή οι μισθωτοί, οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι συμβάλλουν σε μια αναλογία μέσου φόρου τριακοσίων ογδόντα εννέα (389) δραχμών, οι εμποροβιομήχανοι πλήρωναν πολύ λιγότερο, δηλαδή πλήρωναν διακόσιες τριάντα εννέα (239) δραχμές, σε σχέση με αυτά που πλήρωναν οι εργαζόμενοι, δηλαδή οι εργαζόμενοι πλήρωναν επιπλέον τετρακόσιες (400) περίπου δραχμές.

Kύριοι συνάδελφοι, εδώ θα ήθελα να πούμε, ότι το ΚΚΕ είχε πάντοτε -δεν θα σας απασχολήσω με νούμερα, για τη μεγάλη αυτή διαφορά που υπάρχει σε όλη αυτήν την πορεία της δεκαπενταετίας, θα μπω κατ' ευθείαν στις προτάσεις μας- διακηρυγμένες θέσεις για ριζική μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος. 'Οχι μόνο γιατί το σημερινό είναι κοινωνικά άδικο και έντονα αντιλαϊκό, αλλά και γιατί χωρίς μια ριζική μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος, χωρίς την ουσιαστική ενίσχυση των εσόδων του κράτους από τους έχοντες και για χρόνια φοροδιαφεύγοντες, δεν θα μπορεί να υπάρξει ούτε αναπτυξιακή ούτε αναγκαία κοινωνική πολιτική.

Τι προτείνουμε: Σαν βασικοί άξονες μιας προοδευτικής φορολογικής μεταρρύθμισης, αλλά και άσκησης μιας γενικότερης προοδευτικής δημοσιονομικής πολιτικής, κατά την άποψή μας πρέπει να είναι: Η φορολόγηση των πραγματικών εσόδων, εισοδημάτων και περιουσιών, με παράλληλα μέτρα πάταξης της φοροδιαφυγής. Μέτρα για την άμεση είσπραξη των βεβαιομένων φόρων και την πάταξη της φοροκλοπής. Φορολόγηση των εισοδημάτων, με προοδευτική κλίμακα, ώστε να επιβαρύνονται περισσότερο τα μεγάλα εισοδήματα. Μέτρα αντιστροφής στις σχέσεις άμεσης και έμμεσης φορολογίας, μέτρα μείωσης της φορολογίας των φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Θεσμική κατοχύρωση της διαφάνειας και της ουσιαστικής συμμετοχής των εργαζομένων. Αυτό είναι μια πρόταση, την οποία μπορεί να κάνει μια προοδευτική κυβέρνηση, μια κυβέρνηση αριστερή ριζοσπαστική που θα στηρίζει ουσιαστικά τα προβλήματα και τις ανάγκες των εργαζομένων.

Στη σημερινή κατάσταση, όμως δεν προτείνουμε κάτι τέτοιο. Προτείνουμε μέτρα που και αυτή η Κυβέρνηση μπορεί να εφαρμόσει. Συγκεκριμένα, ζητάμε με το νομοσχέδιο αυτό, τη φορολογική ελάφρυνση των μισθών των συνταξιούχων και άλλων στρωμάτων με μικρά και μεσαία εισοδήματα, τη φορολόγηση των εισοδημάτων του 1977-1997 με φορολογική κλίμακα που τα κλιμάκια θα είναι αυξημένα κατά 60%. Τη θεσμοθέτηση για τα εισοδήματα του 1997 αφορολόγητου ποσού δυο εκατομμυρίων δραχμών (2.000.000), όσες περίπου είναι και οι μέσες συνολικές ετήσιες αποδοχές του ανειδίκευτου εργάτη.

Την αύξηση του παραπάνω αφορολόγητου ποσού κατά 20% στους εργαζόμενους και συνταξιούχους, την αυτόματη τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας για τα εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.97, τη θεσμοθέτηση αφορολόγητου ποσού από τους μισθούς, τις συντάξεις των εργαζομένων, την κατάργηση της φορολόγησης της αποζημίωσης που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι με οποιοδήποτε τρόπο εργασιακής σχέσεως όταν απολύονται και φορολογούνται κλπ.. Την κατά διαφορετικό τρόπο φορολόγηση των συνεταιρισμών, έτσι που στο όνομα αυτών να φορολογούνται μόνο τα αδιανέμητα κέρδη, ώστε από την αφαίρεση των διανεμημένων στα μέλη τους κερδών και των χορηγούμενων σ' αυτά εκπτώσεων μάλιστα, να φορολογούνται με χαμηλότερο συντελεστή που θα είναι 15%.

Δεύτερον, στη φορολογική επιβάρυνση των υψηλών εισοδημάτων, πρωταρχικά όμως του μεγάλου κεφαλαίου, ιδιαίτερα του εφοπλιστικού, αλλά και των κερδών των μεγάλων. Την ονομαστικοποίηση του συνόλου των μετοχών, όλων των ημεδαπών ανωνύμων εταιριών, την αύξηση του συντελεστή φορολόγησης των κερδών τους και την αλλαγή του τρόπου φορολόγησης αυτών, με τρόπο ώστε τα διανεμηθησόμενα στους μετόχους κέρδη, να φορολογούνται μαζί με το λοιπό προσωπικό τους εισόδημα, σύμφωνα με τις διατάξεις για τη φορολογία εισοδημάτων φυσικών προσώπων. Την κατάργηση σ' αυτήν τη φάση, εμμένοντας στη θέση για συνολική κατάργησή τους, ύστερα από πιο ολοκληρωμένη μελέτη ορισμένων κραυγαλέων φοροαπαλλαγών του μεγάλου κεφαλαίου, κύρια των ναυτιλιακών εταιριών, του χρηματιστηριακού και τραπεζικού κεφαλαίου. Την καθιέρωση ανώτατου φορολογικού συντελεστή για τα υψηλά εισοδήματα άνω των είκοσι τεσσάρων εκατομμυρίων (24.000.000) δραχμών που φθάνει το 60%.

Πέρα από τα μέτρα αυτά, σε επίπεδο νομοθετικό, επιβάλλεται και στα πλαίσια συνταγματικής αναθεώρησης η κατάργηση του άρθρου 107 του Συντάγματος, που παρέχει αυξημένης τυπικής ισχύος προστασίας στο ξένο, αλλά και στο απορροφητικό κεφάλαιο, μέσω της συνταγματικής κατοχύρω-

Σελίδα 911

σης της ισχύος του νόμου Δ2687/53 κλπ.

Και πρέπει εδώ να καταγγείλουμε και καταγγέλουμε τη Νέα Δημοκρατία που στη συνταγματική αναθεώρηση του 1975, αλλά και το ΠΑ.ΣΟ.Κ. στην αναθεώρηση του 1975 και στην αναθεώρηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. το 1985, αρνήθηκαν την παραπάνω τροποποίηση και τα δύο κόμματα, σε μια προσπάθεια να συγκρατήσουν και να συντηρήσουν τα κέρδη αυτών των μονοπωλίων και ιδιαίτερα του εφοπλιστικού κεφαλαίου.

Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός):'Εχω τη χαρά να ανακοινώσω στο Τμήμα, κύριοι Βουλευτές, ότι από τα δυτικά θεωρεία παρακολουθούν τη συνεδρίασή μας είκοσι επτά (27) Ούγγροι υπάλληλοι των Ταχυδρομίων της Ουγγαρίας.

Τους καλωσορίζουμε στο Ελληνικό Κοινοβούλιο.

(Χειροκροτήματα)

Ο εισηγητής του ΠΑ.ΣΟ.Κ. κ. Βούλγαρης έχει το λόγο.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, κύριοι συνάδελφοι, οι νέες φορολογικές ρυθμίσεις που ψηφίστηκαν από τη Βουλή των Ελλήνων στον προϋπολογισμό του 1997, αφορούν στη μεγάλη τους πλειοψηφία τα μεγάλα εισοδήματα, κατόχους σημαντικής περιουσίας και υπόχρεους καταβολής φόρων. Συγκεκριμένα, θα αναφέρω ορισμένα χαρακτηριστικά μέτρα αυτής της πολιτικής.

Πρώτον, τη φορολογία μεγάλης ακίνητης περιουσίας, δηλαδή της περιουσίας άνω των εξήντα εκατομμυρίων (60.000.000) δραχμών κατ'άτομο, που σημαίνει πολλαπλάσια αγοραία αξία.

Δεύτερον, τη φορολόγηση ορισμένων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, τραπεζών και επιχειρήσεων.

Τρίτον, τη φορολόγηση εντόκων και ομολόγων.

Τέταρτον, την αύξηση των τεκμηρίων διαβίωσης για μεγάλου κυβισμού αυτοκίνητα και κυρίως για σκάφη αναψυχής.

Πέμπτον, την πάταξη της φοροδιαφυγής, του οικονομικού εγκλήματος και την είσπραξη προστίμων.

'Εκτον, την κατάργηση δεκάδων φοροαπαλλαγών, που δεν έχουν αναπτυξιακό χαρακτήρα και δεν βοηθούν στην οικονομική καταγραφή, τη φορολόγηση των παρεχόμενων υπηρεσιών και

'Εβδομον, πολλά μέτρα αύξησης των εσόδων που δεν έχουν φορολογικό χαρακτήρα, όπως η αποκρατικοποίηση, η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, η αύξηση μερισμάτων που εισπράττει το δημόσιο από διάφορες επιχειρήσεις.

Επειδή το φορολογικό μας σύστημα είναι στρεβλό με μικρή συμμετοχή των άμεσων φόρων και μεγάλη συμμετοχή των έμμεσων φόρων που καταβάλλονται από όλους το ίδιο, ο προϋπολογισμός του 1997 επιχειρεί να μετατοπίσει την κατανομή υπέρ των άμεσων φόρων.

'Ετσι το 1997 σε σχέση με το 1996, οι άμεσοι φόροι αναμένεται να αυξηθούν κατά 17%, ενώ οι έμμεσοι κατά 13,4%. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα, οι άμεσοι φόροι που αποτελούσαν το 1996 το 54% των έμμεσων φόρων να ανέλθουν στο 56% το 1997.

Αν και η διαφορά αυτού είναι μικρή, η μετατόπιση αυτή είναι στη σωστή κατεύθυνση και ικανοποιεί το θέμα αρχής στην αναλογία έμμεσων και άμεσων φόρων που θέτει το ΚΚΕ στην πρόταση νόμου.

'Ενα άλλο, επίσης, σημαντικό στοιχείο των εσόδων, είναι η μεγάλη αύξηση των μη φορολογικών εσόδων, ώστε να μη δημιουργούνται στρεβλώσεις και ανισότητες στην οικονομία μας. Το 1996 τα μη φορολογικά έσοδα αποτελούσαν μόλις το 9,5% του συνόλου και το 1997 εκτιμάται να ανέλθουν στο 11%, αυξανόμενα περίπου κατά το 1/4.

Με τα στοιχεία αυτά θα ήθελα να επισημάνω και να δώσω ορισμένα στοιχεία σε αυτά που αναφέρει το ΚΚΕ στην πρόταση νόμου και ειδικότερα στους προτεινόμενους βασικούς άξονες μιας δημοκρατικής φορολογικής μεταρρύθμισης και ιδίως στον πρώτο, στο δεύτερο, στον τρίτο και τέταρτο άξονα που αφορούν τη φορολόγηση των πραγματικών εισοδημάτων και περιουσίας, με παράλληλα μέτρα πάταξης φοροδιαφυγής. Δεύτερον, μέτρα για την άμεση είσπραξη των δεδηλωμένων φόρων και την πάταξη της φοροκλοπής, ιδιαίτερα του μεγάλου κεφαλαίου. Τρίτον, στη φορολόγηση των εισοδημάτων με προοδευτική κλίμακα, ώστε να επιβαρύνονται περισσότερο τα μεγάλα εισοδήματα και τέταρτον, μέτρα αντιστροφής της σχέσης άμεσων και έμμεσων φόρων με στόχο τη μείωση της έμμεσης φορολογίας.

Επίσης, η κατάργηση των φοροαπαλλαγών με αναμενόμενα έσοδα για το 1997 περί τα οδγόντα (80) δισεκατομμύρια δραχμές, χωρίς να περιλαμβάνεται η φορολόγηση ομολόγων, στοχεύει όχι στο χρηματικό, ποσοτικό όφελος, αλλά κυρίως στο ποιοτικό, που επιφέρει μία συνολική εξυγίανση του φορολογικού συστήματος και δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών, για τους εξής λόγους:

Πρώτον, ο ρόλος του κράτους και η συγκεκριμένη κυβερνητική πολιτική δεν εκφράζεται μόνο από το σκέλος των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού, αλλά κυρίως και με τις έμμεσες παροχές που δίνονται από το φορολογικό σύστημα με τη μορφή των φορολογικών δαπανών, και με σκοπό να δοθεί μία έμμεση επιδότηση σαν κίνητρο σε άτομα ή επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα προβλήματα.

Δεύτερον, οι απαλλαγές αυτές που είχαν σαν συνέπεια τη μείωση των φορολογικών εσόδων θεωρούνται δικαιολογημένες για την Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, μόνο αν ικανοποιούν κοινωνικά αποδεκτές ανάγκες. Από την άλλη πλευρά, όμως, οι φορολογικές δαπάνες έχουν πολλές αρνητικές συνέπειες. Πρώτον, γιατί διευκολύνουν τον κρατικό έλεγχο της Κυβέρνησης και τη διαφανή επιλογή των προτεραιοτήτων της στην οικονομική πολιτική την οποία έχει χαράξει, δεύτερον, γιατί προσβάλλεται η φορολογική ισότητα, αφού οι φοροαπαλλαγές παρέχουν μεγαλύτερη βοήθεια στις υψηλές εισοδηματικές τάξεις, μικρή στις μεσαίες και καμία ή ελάχιστη στις χαμηλές, οι οποίες ούτως ή άλλως έχουν μηδενική ή αμελητέα φορολογική επιβάρυνση. Και τρίτον, γιατί κάνουν το φορολογικό σύστημα πολύπλοκο και αυξάνουν υπερβολικά το κόστος διαχείρισης και ελέγχου, το οποίο φυσικά επιβαρύνει τον 'Ελληνα φορολογούμενο.

'Οσον αφορά την αυτόματη τιμαριθμοποίηση της κλίμακας, αναφέρεται και αυτό στα προτεινόμενα μέτρα της πρότασης νόμου του ΚΚΕ. Πρέπει να πούμε ότι η τιμαριθμοποίηση δεν μπορεί να γίνει μόνο για ορισμένα εισοδήματα, γιατί αποτελεί πάγιο στοιχείο του φορολογικού μας συστήματος η διάρθρωση κλιμακίων να είναι ίδια για όλα τα στρώματα και όταν θα γίνει θα πρέπει να αφορά όλους τους φορολογούμενους.

Θεωρώ θετική τη δήλωση του Υφυπουργού Οικονομικών του κ. Δρυ, στη συζήτηση που είχαμε στη διαρκή επιτροπή ότι η Κυβέρνηση στα πλαίσια και του κοινωνικού διαλόγου συζητά την τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας, καθώς και ορισμένες φορολογικές απαλλαγές μισθωτών και συνταξιούχων. Πρέπει, όμως, να επισημανθεί ότι η φορολογική κλίμακα δεν μπορεί να αλλάζει κάθε χρόνο -και αυτό δεν γίνεται σε κανένα άλλο κράτος-και όπως έχει δηλωθεί και από την Κυβέρνηση σχεδιάζεται η προσαρμογή της κλίμακας για τα εισοδήματα του 1997.

Θα ήθελα στο σημείο αυτό, κύριοι συνάδελφοι, επειδή στην πρόταση νόμου αναφέρονται και μέτρα για το εισόδημα των μισθωτών, να παραθέσω και μερικά στοιχεία από το Οικονομικό Δελτίο της Τράπεζας Ελλάδος, τεύχος 9, του Μαρτίου 1997.

Αναφέρεται, λοιπόν, σ' αυτό το τεύχος: Ενώ ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός, δηλαδή ο ΔΤΚ το 1991 από το 19,5% κατέβηκε το 1996 στο 8,5%, αντίθετα το κατώτατο ημερομίσθιο του εργάτη από τις 3.118 δραχμές το 1991 ανέβηκε στις 5.753 δραχμές το 1986, περίπου 85% και ο κατώτατος μισθός υπαλλήλων από τις 69.728 δραχμές το 1991 στις 128.460 δραχμές το 1996, περίπου 100%. Αναφέρεται στον κατώτατο μηνιαίο μισθό στους άγαμους χωρίς προϋπηρεσία.

Επίσης, στην έκθεση αναφέρεται ότι σε αντίθεση απ' ό,τι συνέβαινε στην προηγούμενη περίοδο, η συνεχής μείωση του πληθωρισμού από το Δεκέμβρη του 1990 22,09% έως το Δεκέμβρη του 1996 7,5%, οπωσδήποτε άμβλυνε τις πληθωριστικές προσδοκίες των εργαζομένων. Αν και οι μισθωτοί πληρώνουν το μεγαλύτερο μέρος του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, το βάρος πέφτει κυρίως σε μία κατηγορία

Σελίδα 912

υψηλόμισθων που αποτελούν το μικρό ποσοστό του συνόλου. Για τη μεγάλη μάζα των μισθωτών που αμείβονται με αποδοχές κοντά στο μέσο όρο, η φορολογική επιβάρυνση μειώθηκε στην περίοδο 1992-1995 σε σύγκριση με την προηγούμενη δεκαετία 1982-1991.

Αντίθετα βάσει των νόμων 1902/90 και 2084/92 οι εργατικές ασφαλιστικές εισφορές αυξήθηκαν ως ποσοστό των ακαθαρίστων αποδοχών σημαντικά για τους εργαζόμενους στο δημόσιο τομέα και τις τράπεζες και λιγότερο για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα. Το τελικό αποτέλεσμα των δύο αυτών παραγόντων ήταν να μειωθούν οι καθαρές αποδοχές ως ποσοστό των ακαθαρίστων και επομένως να αυξηθούν προς τα πάνω οι μισθολογικές διεκδικήσεις.

Η Κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. με το νόμο για το ενιαίο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων έχει ήδη αποκαταστήσει σε σημαντικό βαθμό αυτήν τη διαφορά. Αυτό το γνωρίζουν οι δημόσιοι υπάλληλοι τώρα που άρχισε να εφαρμόζεται το ενιαίο μισθολόγιο. Και με τις αυξήσεις μισθών και συντάξεων για το 1997 και 1998, που γίνεται βέβαια μέσα στις δυνατότητες που παρέχουν τα δημοσιονομικά πλαίσια, θα βελτιώσει την αγοραστική δύναμη των αποδοχών δεδομένου μάλιστα ότι στο τέλος του Απριλίου του 1987 ο πληθωρισμός έκλεισε στο 5,5%.

Παράλληλα πρέπει να αναφέρουμε ότι οι δαπάνες για το κοινωνικό κράτος από το 1993 που ήταν στο 23,3% του ΑΕΠ, αυξάνονται για το 1997 στο 25,8%, ανεβάζοντας έτσι το ποσοστό στο αντίστοιχο μέσο όρο των χωρών της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης.

Κύριοι συνάδελφοι, μέχρι σήμερα έχουν ψηφιστεί όλα τα βασικά νομοσχέδια, ο προϋπολογισμός του 1997, η κατάργηση των φοροαπαλλαγών, νομοσχέδια που αφορούν ρυθμίσεις φορολογικές, νέο μισθολόγιο στρατιωτικών, δικαστικών και δημοσίων υπαλλήλων, που υλοποιούν με συνέπεια την οικονομική πολιτική της Κυβέρνησης για την ανάπτυξη και την κοινωνική πολιτική που είχε εξαγγείλει στις εκλογές στις 22.9.1996 και για τα οποία έχει δεσμευτεί στον ελληνικό λαό.

Εκτιμώ ότι κάθε αλλαγή στη συγκεκριμένη οικονομική πολιτική σημαίνει πισωγύρισμα και ανατροπή της κορυφαίας εθνικής προτεραιότητας για τη σύγκλιση της χώρας μας και την ισότιμη συμμετοχή της στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση. Γι' αυτόν το λόγο καταψηφίζουμε την πρόταση νόμου του ΚΚΕ. Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): 'Εχω την τιμή να ανακοινώσω στο Τμήμα ότι ο Πρόεδρος του ΔΗ.Κ.ΚΙ. κ.Δημήτριος Τσοβόλας ορίζει ειδικό αγορητή για τη συζήτηση του παρόντος νομοσχεδίου, το Βουλευτή κ. Γεώργιο Ρόκο.

Ο εισηγητής της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης κ. Αδάμ Ρεγκούζας έχει το λόγο.

ΑΔΑΜ ΡΕΓΚΟΥΖΑΣ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σίγουρα το φορολογικό σύστημα είναι ένα καθαρά πολιτικό ζήτημα. Είναι το μέσο άσκησης φορολογικής πολιτικής προς τους πολίτες, ραφιναρισμένο, ωστόσο, μέσα από τα κοσμοθεωρητικά φίλτρα του κάθε φορέα ή ακόμα και του απλού πολίτη. Υποκείμενό του είναι τα φυσικά και νομικά πρόσωπα του οικονομικού συστήματος και αντικείμενο τα εισοδήματα συγκεκριμένης χρονικής περιόδου. Βασικές παράμετροι στη διαμόρφωση πολιτικής μέσα από αυτό, πρέπει να είναι η φοροδοτική ικανότητα του υποκειμένου και τα στοιχεία κοινωνικής δικαιοσύνης στην εφαρμογή του.

Στη πατρίδα μας οι διαρκείς οικονομικές ανισορροπίες, αποτέλεσμα λαθεμένων οικονομικών πολιτικών, συνετέλεσαν στο καταγεγραμμένο πλέον έλλειμμα μεσοπρόθεσμου αναπτυξιακού σχεδιασμού και ορθολογικής απόδοσης.

Η πολυπλοκότητα, η αντιφατικότητα, η έλλειψη ενιαίας κωδικοποίησης των φορολογικών διατάξεων, το καθιστούν σήμερα αναποτελεσματικό δυσκίνητο και, εν πολλοίς κοινωνικά άδικο.

Η σημερινή Kυβέρνηση με τη λογική του φορομπηχτισμού, της παντελούς έλλειψης έστω και βραχυχρόνιου σχεδιασμού, αλλά και της άδικης φορολογικής διεύρυνσης με στόχο τη δημιουργία εύκολων φορολογικών βάσεων άντλησης εσόδων, αντί να εξορθολογίσει τις διατάξεις του, το κατέστησε κοινωνικά ανάλγητο και παραγωγικά αντιαναπτυξιακό.

H λαθεμένη νοοτροπία της τεκμαρτής φορολόγησης, ενέτεινε τις αδυναμίες στο γενικότερο οικονομικό σύστημα της χώρας και υποκατέστησε την κοινωνική ευαισθησία με την εισπρακτική, πλην όμως αντιαναπτυξιακή, λογική της πρόσκαιρης δημοσιονομικής αντιμετώπισης.

Οι συνεχείς χαριστικές ρυθμίσεις των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ απορρύθμισαν τη φορολογική συνείδηση του λαού μας, δημιούργησαν εύλογη δυσαρέσκεια και αδικία στους ειλικρινείς και έντιμους φορολογούμενους και ενθάρρυναν τη φοροδιαφυγή και την ποιοτική αναποτελεσματικότητα του συστήματος.

Τα κοινωνικά πρότυπα της ασυνέπειας και του αδικαιολόγητου πλουτισμού των ολίγων σε συνδυασμό με τα ενταθέντα, εν τω μεταξύ, φαινόμενα διαφθοράς στο γενικότερο οικονομικό και κοινωνικό σύστημα, δημιούργησαν δυσπιστία προς την κεντρική εξουσία αλλά και την αποδοτικότητα των φόρων.

Ο συμπλεγματισμός πολλές φορές απέναντι στη θεωρία του κέρδους, σε συνδυασμό με την έλλειψη πολιτικής κινήτρων ανάπτυξης, ζημίωσαν την οικονομία και τον τόπο.

Η αποσάθρωση του ελεγκτικού μηχανισμού σήμερα στο Υπουργείο Οικονομικών, σε συνδυασμό με την κομματικοποίηση του προσωπικού, δεν προοιωνίζουν τη βελτίωση της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας του συστήματος.

Η καθυστέρηση στις διαδικασίες ολοκλήρωσης της μηχανοργάνωσης στις φοροελεγκτικές υπηρεσίες, πέραν της καθήλωσης της αναποτελεσματικότητας του συστήματος, δημιουργούν εύλογα ερωτηματικά για τις πραγματικές προθέσεις -ακόμη- ολοκλήρωσής του.

Η δογματική προσήλωση στις εύκολες λύσεις των ψευδώς αποκαλουμένων αντικειμενικών κριτηρίων φορολόγησης, έχει οδηγήσει πολλές επιχειρήσεις σε κλείσιμο, αλλά και αρκετούς πολίτες στην ανεργία.

Η προσήλωση ή έστω οι προτεραιότητες στην είσπραξη των εσόδων χωρίς παράλληλη πρόνοια για τη συνεχή τροφοδότηση της βεβαίωσής τους, είναι ένα από τα λάθη της σημερινής πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Οικονομικών.

Η προχειρότητα που παρατηρείται στην αναδιάρθρωση των υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονομικών και η απροετοίμαστη συγκόλληση των υπηρεσιών του προληπτικού ελέγχου, δημιουργούν τυπικά άλλοθι ψευτοεκσυγχρονισμού, όμως δεν προδιαγράφουν ουσιαστικά αποτελέσματα βελτίωσης στη λειτουργία του.

Παρά τις αγωνιώδεις προσπάθειες των κυβερνητικών στελεχών για τη μείωση του πληθωρισμού, των ελλειμμάτων και του δημόσιου χρέους, η μονοσήμαντη και αλλαζονική πολιτική στην οικονομία οδηγεί ουσιαστικά σε ακόμα μεγαλύτερα αδιέξοδα.

Η αντοχή ενός μεγάλου μέρους της ελληνικής κοινωνίας έχει πια τελειώσει. Οι τυχόν κοινωνικές εκρήξεις που μπορεί να προκύψουν, θα έχουν καταλυτικές συνέπειες για τη Δημοκρατία, τους θεσμούς και το μέλλον του τόπου.

Καλούμε την Κυβέρνηση να εξέλθει, όσο γίνεται γρηγορότερα από το "γυάλινο πύργο" εξουσίας στον οποίο έχει εγλωβιστεί και να αφουγκραστεί τους χειμαζόμενους πολίτες και να νιώσει την αγωνία των λοιπών δυνάμεων του πολιτικού μας συστήματος.

Με την πρόταση που συζητάμε σήμερα, το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας για μια ακόμα φορά αποδεικνύει ότι εξακολουθεί να κινείται στη σφαίρα του ουτοπισμού και της μικροκομματικής εκμετάλλευσης.

Ανευθυνολογεί, γιατί είναι βέβαιο ότι δεν πρόκειται να κληθεί να εφαρμόσει το όποιο κυβερνητικό πρόγραμμα. Παραμένει δογματικά προσηλωμένο στη θεωρεία του "κακού κέρδους". Καταβάλει προσπάθειες πολιτικής αυτοσυντήρησης με αυθαίρετη οικειοποίηση εργαζομένων ή αδύνατων εισοδηματικών ομάδων.

Παραμένει αγκυλωμένο στην πολιτική τακτική της διαμαρτυρίας και των εύκολων καταγγελιών. Πλειοδοτεί σε απαλλαγές ή ελαφρύνσεις, παραβλέποντας το σημερινό εκρηκτικό

Σελίδα 913

οικονομικό περιβάλλον.

Αντιφάσκει στις διακηρύξεις του, όπως "κακό κέρδος", χωρίς να προτείνει λύσεις αντιμετώπισης της ήδη οξυμμένης ανεργίας. Διακατέχεται από αντιευρωπαϊκό πνεύμα, μόνο και μόνο για να αναπτύξει και για να στηρίξει πολιτικό λόγο.

Επιμερίζει χωρίς διάκριση πολιτικές ευθύνες σε πολιτικές δυνάμεις για τη σημερινή οικονομική κρίση, γιατί έτσι βολεύεται. Αδυνατεί να κατανοήσει το αυτονόητο. Κίνητρο προσέλκυσης κεφαλαίων σε μια οικονομία, δεν είναι τίποτε άλλο, από αναγκαία παραχώρηση.

Τέλος, παραγνωρίζει το ρόλο, τη σημασία και τη συμμετοχή του κεφαλαίου στην παραγωγική διαδικασία, ξεχνώντας επίσης το αυτονόητο, ότι το κεφάλαιο δεν έχει ούτε χρώμα ούτε πατρίδα.

Ωστόσο, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η πρόταση αυτή έχει και θετικά στοιχεία που όμως ακυρώνονται από τη συνολική φιλοσοφία αυτής της πρότασης. Τέτοιες προτάσεις παραδείγματος χάρη είναι το αφορολόγητο των δύο εκατομμυρίων (2.000.000) δραχμών για τους μισθωτούς, οι μειώσεις για τις παραμεθόριες περιοχές, η τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας, οι εκπτώσεις για τα άτομα με ειδικές ανάγκες, η κατάργηση των σημερινών, ψευδώς, βέβαια, αποκαλουμένων, αντικειμενικών τεκμηρίων. Είναι επίσης ο τρόπος φορολόγησης των συνεταιρισμών, η κατάργηση του 35% των εταιρειών κλπ.

Λυπούμαστε, κύριοι συνάδελφοι του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, αλλά αδυνατούμε να δώσουμε θετική ψήφο στην πρότασή σας. Εμείς στη Νέα Δημοκρατία πιστεύουμε ότι είναι ανάγκη να προχωρήσουμε σε τομές στο φορολογικό μας σύστημα για τους παρακάτω λόγους: Για την αποτελεσματικότερη και δικαιότερη λειτουργία του. Για το λόγο της απλούστευσής του. Για να καταστεί εργαλείο αναδιανομής εισοδημάτων και όχι καταδυνάστευσης του πολίτη. Για να προωθήσει την ανάπτυξη και την προοπτική της οικονομίας που έχει ανάγκη ο τόπος. Για να βοηθηθεί η προσπάθεια πάταξης της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής. Για να γίνει πράξη η τόσο κακοποιημένη λέξη της κοινωνικής δικαιοσύνης.

Σ' αυτήν την προσπάθεια, πιστεύουμε ότι μπορούμε να οριοθετήσουμε τα ελάχιστα όρια διακομματικής συνενόησης. Εκείνο που απαιτείται είναι οι καλές προθέσεις, η ειλικρινής και ρεαλιστική προσέγγιση και τέλος η αξιοποίηση εμπειριών και μέσων που προσφέρουν οι σημερινές επιστημονικές και πρακτικές εξελίξεις.

Εμείς προτείνουμε άμεση διαδικασία διαλόγου για την αναθεώρηση και ανασυγκρότηση του φορολογικού συστήματος από μηδενική βάση σε μια μεσοπρόθεσμη βάση. 'Αμεση αναθεώρηση των αναπτυξιακών νόμων με παροχή κινήτρων αναγκαστικών, όπως είπα, για επενδυτικές πρωτοβουλίες κύρια στην περιφέρεια. Οριστικό τέλος στις χαριστικές ρυθμίσεις προς τους μεγάλους φοροφυγάδες και γενικά τους ασυνεπείς πολίτες.

Δηλώνουμε ότι θα συνεχίσουμε τη συνθετική προσπάθεια προς αυτήν την κατεύθυνση, γιατί αυτό επιβάλλει το ελάχιστο θεσμικό χρέος προς τους πολίτες και τον τόπο.

Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν.Κρητικός): Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου κ. Σπυρίδων Δανέλλης έχει το λόγο.

ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΔΑΝΕΛΛΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Κύριοι συνάδελφοι, είναι θετικό κατά τη γνώμη μου ότι κόμματα της Αντιπολίτευσης επεξεργάζονται και φέρνουν προς συζήτηση νομοσχέδια για ζητήματα τόσο σοβαρά όπως είναι το φορολογικό σύστημα.

Βεβαίως, μοιραία και η πρόταση αυτή ακολουθεί τη μοίρα των νομοσχεδίων της Αντιπολίτευσης, δηλαδή να είναι ασκήσεις επί χάρτου.

'Ομως, νομίζω ότι είναι χαρακτηριστικό και πρέπει να σημειώσουμε την αναγκαιότητα που όλα τα κόμματα της Εθνικής Αντιπροσωπείας διαπιστώνουν, της όσο το δυνατόν μεγαλύτερου εύρου συνεννόησης για την αντιμετώπιση ενός τόσο κορυφαίου ζητήματος, όπως είναι ένα δίκαιο και αποτελεσματικό φορολογικό σύστημα.

Νομίζω επίσης ότι δεν μπορεί κανείς να διαφωνήσει ότι ένα από τα χαρακτηριστικά του φορολογικού μας συστήματος είναι ακριβώς η πολυνομία και η εξ αυτής της πολυνομίας αναποτελεσματικότητα σε πάρα πολλούς επιμέρους τομείς.

Επίσης, νομίζω, όπως είπαν οι συνάδελφοι του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, ότι είναι χαρακτηριστικό, παρόλο που είναι τυχαίο, ότι συζητείται αυτή η πρόταση νόμου την ίδια μέρα που ψηφίστηκε το τέταρτο κατά σειρά νομοσχέδιο που έχει σχέση με το φορολογικό σύστημα, από την αρχή της δικής μας κοινοβουλευτικής περιόδου. Λέγαμε την προηγούμενη βδομάδα τοποθετούμενοι επί του συγκεκριμένου νομοσχεδίου που συζητήθηκε, ότι η σταθερότητα του φορολογικού συστήματος είναι βασική προϋπόθεση για την αποτελεσματικότητά του, αλλά και για ολόκληρη την οικονομική ζωή της χώρας. Και ο σεβασμός στους περίφημους κανόνες του παιχνιδιού -βεβαίως δεν μπορεί κανείς να το παραβλέψει- είναι συνθήκη αναγκαία για την οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας.

Το φορολογικό σύστημα που λειτουργεί στη χώρα μας, κύριοι συνάδελφοι, είναι, κατά τη γνώμη μας, κοινωνικά άδικο, είναι δημοσιονομικά αναποτελεσματικό και στερείται αναπτυξιακής κατεύθυνσης. Τα κύρια χαρακτηριστικά που διαπιστώνουμε στο φορολογικό μας σύστημα είναι:

Πρώτον, η εκτεταμένη φοροδιαφυγή, φοροαποφυγή και φοροκλοπή και η αδυναμία είσπραξης βεβαιωμένων χρεών, που αναπτύσσονται σε όλους τους τομείς της παραγωγής, της κυκλοφορίας και της κατανάλωσης αγαθών και παροχής υπηρεσιών.

Απόδειξη της κατάστασης αυτής είναι το πολύ χαμηλό ποσοστό των χαμηλών εσόδων -άθροισμα εμμέσων και αμέσων φόρων- ως ποσοστό στο ακαθάριστο εθνικό προϊόν μεταξύ της χώρας μας και των λοιπών χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, όπου δυστυχώς κατέχουμε την τελευταία θέση με ποσοστό 21,2% σε αντίθεση με άλλες χώρες. Παραδείγματος χάρη η Δανία, έχει αντίστοιχο ποσοστό 49,1%.

Δεύτερον, η μεγάλη αναλογία των έμμεσων φόρων, που κυμαίνεται στο 70% του συνόλου των φορολογικών εσόδων, οι οποίοι βεβαίως πλήττουν κυρίως τα χαμηλά και τα μεσαία εισοδήματα.

Τρίτον, η υπερφορολόγηση των μισθωτών και συνταξιούχων στη φορολογία εισοδήματος, οι οποίοι πληρώνουν το 60% κατά μέσο όρο τα τελευταία χρόνια.

Τέταρτον, η πολύ μικρή ως μηδαμινή αναλογικά επιβάρυνση των κερδών από επιχειρηματικές δραστηριότητες, που οφείλεται κύρια στη μεγάλης έκτασης φοροδιαφυγή, καθώς και στο πλέγμα των φορολογικών κινήτρων, των φορολογικών ελαφρύνσεων και άλλων προνομίων, όπως επίσης και στη φορολογική ασυλία για ένα μεγάλο πλέγμα οικονομικών συναλλαγών, οι οποίες απαλλάσσονται ή ξεφεύγουν της φορολογίας.

Πέμπτον, το μεγάλο διαχειριστικό κόστος του φορολογικού συστήματος, η μεγάλη ταλαιπωρία των πολιτών στις σχέσεις τους με τις φορολογικές αρχές, η εμπεδωμένη αντίληψη για την ύπαρξη εκτεταμένων φαινόμενων διαφθοράς και συναλλαγής.

'Ενα φορολογικό σύστημα με αυτά τα χαρακτηριστικά:

Είναι αδύνατο να ανταποκριθεί στις σημερινές ανάγκες της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας και πολύ περισσότερο, να δώσει λύσεις στα εκρηκτικά δημοσιονομικά της προβλήματα.

Δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις σύγχρονες προκλήσεις και στα σύνθετα προβλήματα της Ευρώπης, ιδιαίτερα μετά την κατάργηση των τελωνειακών συνόρων το 1993.

Και νομίζουμε -και είναι χαρακτηριστικό, ξαναλέω, του ενδιαφέροντος που όλα τα κόμματα δείχνουν στον τομέα αυτόν- ότι είναι πλέον επιτακτική και αναγκαία η ριζική μεταρρύθμιση και κωδικοποίησή του.

Οι ανισότητες που παράγει το φορολογικό σύστημα είναι τόσο ταξικού, όσο και διαταξικού χαρακτήρα. Το κύριο βάρος το πληρώνουν σε κάθε περίπτωση οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και μέσω των εμμέσων φόρων, τα ευρύτερα λαϊκά στρώματα. Ταυτόχρονα, όμως, η ανισότητα ανάμεσα σε όποιον πληρώνει

Σελίδα 914

και σε όποιον δεν πληρώνει, όπως και η ταλαιπωρία, δεν έχει όρια. Οι διάφορες ρυθμίσεις που κατά καιρούς κάνουμε -και είναι χαρακτηριστικό ότι σε όλα τα νομοσχέδια που έχουμε συζητήσει μέχρι σήμερα, ρυθμίζουμε τεράστια ποσά μέσα από την αδυναμία του εισπρακτικού μηχανισμού να τα πάρει- νομίζω ότι θα πρέπει να μας προβληματίσουν όλους μας.

Νομίζουμε ότι υπάρχει κοινωνική βάση για τη στήριξη μίας συνεχούς πολιτικής πάταξης της φοροδιαφυγής. Είναι η Ελλάδα που πληρώνει και που απαιτεί να υπάρξει επιτέλους μία ριζική φορολογική μεταρρύθμιση με καθολική ισχύ, με στόχο όχι απλά την αύξηση των εισπράξεων, αλλά και την ανακατανομή των φορολογικών βαρών, την απλούστευση των συναλλαγών και την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών. Το αίτημα αυτό νομίζουμε ότι έχουμε επανειλημμένα την ευκαιρία να το εκφράσουμε ως Συνασπισμός. Από την ίδρυσή μας είχαμε ως ένα από τα βασικά μας αιτήματα και στόχους, την υιοθέτηση ριζικής φορολογικής μεταρρύθμισης. Για να μη γίνεται απαγορευτικό το κόστος διαχείρισης του φορολογικού συστήματος, η φορολογική μεταρρύθμιση απαιτεί εκτεταμένη αξιοποίηση των δυνατοτήτων της πληροφορικής και επαρκή προώθηση του εθνικού κτηματολογίου, όπως επίσης και αποτελεσματικές μορφές οργάνωσης, αξιολόγησης και κατάρτισης του προσωπικού. Πάνω απ'όλα, όμως, η φορολογική μεταρρύθμιση απαιτεί βεβαίως πολιτική βούληση.

Πιστεύουμε, κύριε Υπουργέ, ότι αντί να προωθούμε τις βάσεις, που σε ένα μακροχρόνιο ορίζοντα θα μπορούσαν να στηρίξουν τεχνικά και οργανωτικά ένα αποτελεσματικό, απλό και δίκαιο φορολογικό σύστημα, καταφεύγουμε στην ψήφιση νόμων και στη δημιουργία νέων οργάνων, αντιμετωπίζοντας αποσπασματικά διάφορα ζητήματα. Αυτή η εξαιρετικά μεγάλη πολυνομία δεν νομίζουμε ότι οδηγεί στην αντιμετώπιση, αλλά στη συγκάλυψη εν τέλει της φοροδιαφυγής.

Η χειροτέρευση του φορολογικού συστήματος, η διόγκωση των κοινωνικών αναγκών, η όξυνση των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα, καθιστούν επιτακτικά αναγκαία μία συνολική φορολογική μεταρρύθμιση, αντί για το πλήθος των αναποτελεσματικών ρυθμίσεων που είπαμε πριν. Ειδικότερα στη φορολογία του εισοδήματος των φυσικών προσώπων, νομίζουμε ότι σκόπιμος θα ήταν ο συνυπολογισμός των πάσης φύσεως εισοδημάτων και από την εργασία και από την απόδοση των κινητών αξιών και από την εκμετάλλευση των ακινήτων και από επιχειρηματική δράση σε ένα ενιαίο φορολογητέο εισόδημα, με μία νέα κλίμακα, προοδευτική πάντα, αλλά με πολύ ευρύτερα κλιμάκια. 'Ετσι θα μειώνονταν η φορολογική επιβάρυνση όσων έχουν εισοδήματα μόνο ή κυρίως από μισθωτή εργασία, θα έπαυε η δυσμενής μεταχείριση των εισοδημάτων από παραγωγική δραστηριότητα σε σύγκριση με τα ραντιέρικα εισοδήματα που εξακολουθούν να ευνοούν σκανδαλωδώς και μετά τη φορολόγηση των κρατικών τίτλων και θα αυξάνονταν συνολικά η φορολογία του εισοδήματος. Μία τέτοια μεταρρύθμιση θα γινόταν πιο αποτελεσματική με την ενιαιοποίηση των αριθμών φορολογικού μητρώου, ώστε ο κάθε φορολογούμενος να έχει μόνο ένα και ενιαίο κωδικό.

Σημαντικές απλουστεύσεις και βελτιώσεις χωρούν και στη φορολογία των κερδών των εταιρειών, ενώ πολύ πιο αποδοτικός μπορεί να γίνει ο φόρος ακίνητης περιουσίας, αν συνδυαστεί με διάφορες προτάσεις που έχουν κατατεθεί κατά καιρούς σχετικά με την αναμόρφωση όλου του πλέγματος φόρων που αφορούν την ακίνητη περιουσία. Η μεταφορά δε του φόρου αυτού στην αυτοδιοίκηση, θα αποτελούσε το μοχλό μίας ευρύτερης περιφερειακής αναδιάρθρωσης του φορολογικού συστήματος, ώστε ο πολίτης να μην είναι αντιμέτωπος με πολλά και επάλληλα φορολογικά συστήματα. Oι έμμεσοι φόροι εξάλλου θα μπορούσαν να επανεξεταστούν, να γίνουν ποσοστιαίοι στο σύνολό τους και σε ορισμένες περιπτώσεις ενδεχομένως ο συντελεστής να μειωθεί βοηθώντας και τη μείωση του πληθωρισμού.

Ο σχεδιασμός μίας τέτοιας μεταρρύθμισης και το περιεχόμενό της, πρέπει βεβαίως να γνωστοποιηθεί πολλούς μήνες προτού τεθεί σε εφαρμογή, ώστε να μην υπάρξουν ούτε αιφνιδιασμοί ούτε αδιαφανή παζάρια της τελευταίας στιγμής, που βεβαίως αλλοιώνουν και αναιρούν κάθε σχέδιο.

'Οπως είπα και πριν, κύριοι συνάδελφοι, έχουμε από τη μια μία Ελλάδα που πληρώνει, που κυρίως είναι μισθωτοί ή συνταξιούχοι, κάποια μεσαία στρώματα, κάποιοι επιχειρηματίες, οι οποίοι μπορεί να φοροδιαφεύγουν, αλλά υποβάλλουν τουλάχιστον φορολογικές δηλώσεις και κάτι πληρώνουν και υπάρχει επίσης μία ολόκληρη Ελλάδα που δεν πληρώνει.

Και εκείνο που θέλω να πω με όση έμφαση μου επιτρέπεται, είναι ότι αυτή η Ελλάδα που πληρώνει, επιτέλους απαιτεί. Δεν κάνει διαπιστώσεις μόνο, απαιτεί άμεση και ριζική φορολογική μεταρρύθμιση, απαιτεί να μπει τέλος στις ευνοϊκές ρυθμίσεις που έρχονται κατά καιρούς, απαιτεί κάθε ρύθμιση να προάγει την κοινωνική δικαιοσύνη του φορολογικού συστήματος, να το απλουστεύει και να το κάνει πιο λειτουργικό σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη, γιατί το φορολογικό σύστημα -όπως είπαμε- δεν είναι μόνο φοροεισπρακτικός μηχανισμός, είναι κατ'εξοχήν ένα εργαλείο παρέμβασης στην οικονομία και στην ανάπτυξη.

Τέλος, θα πρέπει κάποια στιγμή να θεσπιστούν κάποια φορολογικά κίνητρα, τα οποία θα επιβραβεύουν το φορολογικό ήθος των αποδεδειγμένα συνεπών φορολογουμένων πολιτών, έτσι ώστε πραγματικά να φανεί ότι το κράτος επιβραβεύει αυτούς που επιδεικνύουν μία κοινωνική συνείδηση.

Ευχαριστώ, και σε διάφορα επιμέρους ζητήματα θα έχουμε την ευκαιρία στη συνέχεια της συζήτησης να τα θέσουμε. Οφείλω να πω ότι πάρα πολλές από τις επιμέρους διατάξεις που προβλέπει η πρόταση νόμου του ΚΚΕ είναι θετικές, ότι μπορούν να απαντήσουν σε διάφορα ζητήματα. Γι'αυτό το λόγο θα πρέπει η Κυβέρνηση να τις λάβει υπόψη της.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν.Κρητικός): Ο ειδικός αγορητής του ΔΗ.Κ.ΚΙ. κ.Γεώργιος Ρόκος έχει το λόγο.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΟΚΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, κύριοι συνάδελφοι, το Δημοκρατικό Κοινωνικό Κίνημα υπερψηφίζει την πρόταση νόμου που έφερε το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος, διακρίνοντας μέσα σ'αυτό προτάσεις, οι οποίες είναι και πάγιες θέσεις διακηρυγμένες του κινήματός μας και με τις προγραμματικές μας δηλώσεις από τον Πρόεδρό μας σ'αυτήν την Αίθουσα και με τη συζήτηση στον προϋπολογισμό.

Βεβαίως και δεν εκπλησσόμεθα για τις θέσεις και για την καταψήφιση από τη Νέα Δημοκρατία. Είναι γνωστό σε μας και στον ελληνικό λαό ότι τα δύο μεγάλα κυρίως κόμματα τα τελευταία επτά-οκτώ χρόνια εφαρμόζουν την ίδια πολιτική, άσχετα με τη διαλεκτική που χρησιμοποιούν κάθε φορά. Με μία πάγια μόνιμη δικαιολογία μιας οικονομικής πολιτικής που υπαγορεύεται τάχα από την Ευρωπαϊκή 'Ενωση, έχει δημιουργήσει ένα μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα στη χώρα μας, κάνοντας κάθε μέρα τους φτωχούς φτωχότερους και τους πλούσιους πλουσιότερους.

Η πάγια δικαιολογία ότι όλα καθορίζονται από τις Βρυξέλλες δεν είναι αλήθεια και πολλές φορές προσπαθήσαμε εδώ μέσα να αποδείξουμε το αντίθετο. Πράγματι η Ευρωπαϊκή 'Ενωση βάζει κάποιους στόχους στη χώρα μας, όπως βάζει στόχους σε κάθε χώρα-μέλος της, καμιά φορά, όμως, δεν υπαγορεύει επακριβώς την πολιτική που πρέπει να εφαρμόσει αυτή η χώρα. Δεν λέει, κύριοι, σε σας της Κυβέρνησης και της Αντιπολίτευσης, που μονοπωλείτε τα τελευταία χρόνια την εξουσία, ότι πρέπει κατ'ανάγκη να εφαρμόζετε συγκεκριμένες πολιτικές. Η δικαιολογία σας ότι ασκείτε μία οικονομική πολιτική για να περιορίσετε το έλλειμμα στο δημόσιο τομέα αποδεικνύεται, από την πράξη και από τους αριθμούς, αναποτελεσματική. Ενόψει της σύγκλισης των αριθμητικών δεικτών της οικονομίας μας πρέπει να εφαρμόσετε την πολιτική, όπως την εφαρμόζετε λέγοντας μάλιστα ότι το 1998 το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης στο δημόσιο τομέα θα πρέπει να είναι 60% του ΑΕΠ. 'Ηταν κάποτε σε μία άλλη κυβερνητική περίοδο στο τέλος του 1988 πράγματι 60%. Σήμερα, όμως, με την πολιτική που εφαρμόζετε με συνέπεια και οι δύο σας τα τελευταία χρόνια ανέβηκε αμέσως μετά το '90 στο 80% και σήμερα 121%, όπως φαίνεται από τα στοιχεία του τελευταίου προϋπολογισμού που κατέθεσε η Κυβέρνηση.

Η πτώση του πληθωρισμού, που και αυτή αγκομαχά στο συν πλην 1% έως 2% κάθε φορά, δεν είναι συνέπεια μιας

Σελίδα 915

αναπτυξιακής πολιτικής στη χώρα μας, αλλά είναι συνέπεια της αδυναμίας του Ελληνικού Λαού να καταναλώσει. Αυτά είναι βασικά στοιχεία, που κάθε φορά επικαλείσθε σαν δικαιολογία, για να εφαρμόζετε μία αναποτελεσματική πολιτική για την οποία επανειλημμένα σας έχουμε καταγγείλει.

Σας καλέσαμε να καταργήσετε το μοναδικό συντελεστή του 35% για τις ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρίες, που εφήρμοσε η Νέα Δημοκρατία το 1992, οδηγώντας τις μικρομεσαίες μεταποιητικές επιχειρήσεις αρχικά στη διάσπασή τους και τελικά στη διάλυσή τους και στη δημιουργία μικρότερων ατομικών επιχειρήσεων. Σας καλέσαμε να προχωρήσετε στην κατάργηση των αντικειμενικών κριτηρίων, που τα εφαρμόζετε από το 1994, ενώ διαπιστώσατε ότι τελικά αυτά είναι μόνον εισπρακτικού χαρακτήρα, είναι άδικα για τους αδύνατους και αναποτελεσματικά και ευνοούν κυρίως τους μεγάλους. Κωφεύετε στην πρόσκλησή μας και φέρνετε συνέχεια εδώ φορολογικές μεταρρυθμίσεις, που στην πράξη προκαλούν τον 'Ελληνα μικρομεσαίο επιχειρηματία, έμπορο, δημόσιο υπάλληλο, συνταξιούχο, διότι πρόκειται για ρυθμίσεις που κυρίως ευνοούν τους μεγάλους.

Το πρώτο νομοσχέδιο που φέρατε σαν Κυβέρνηση, ευθέως εθέσπιζε -είχαμε καταγγείλει τα άρθρα 5, 6, 7 και 20- χαριστικά μέτρα για αυτούς που έχουν και κατέχουν. Κάθε νομοσχέδιο που φέρνετε μέχρι σήμερα είναι στην ίδια λογική.'Η θα χαρίζει στους μεγάλους ή σ'αυτούς οι οποίοι προκαλούν με τη φορολογική τους συμπεριφορά επί χρόνια.

Δεν μπορείτε να κατανοήσετε πως η αδυναμίας είσπραξης βεβαιωμένων φόρων είναι συνέπεια κυρίως της αδυναμίας που έχουν οι μικροί και οι μεσαίοι στα βάρη που τους βάζετε. Δεν μπορείτε να κατανοήσετε πώς από τα διακόσια είκοσι δισεκατομμύρια (220.000.000.000) που ήταν το 1988 οι ανείσπρακτοι φόροι, φθάσανε σήμερα στο ένα τρισεκατομμύριο εξακόσια εκατομμύρια (1.600.000.000.000). Ποιος φταίει κατά την άποψή σας; Οι φορολογούμενοι πολίτες; Βεβαίως, φταίει και ο μηχανισμός και το πελατειακό σύστημα που έχετε εφαρμόσει χρόνια τώρα, αλλά και ο μηχανισμός που χρησιμοποιείτε για την καταστολή της φοροδιαφυγής.

Φταίει η αναποφασιστικότητά σας να προχωρήσετε με γρήγορα βήματα στη μηχανοργάνωση των υπηρεσιών. 'Ο,τι και αν κάνετε, έτσι αποσπασματικά και μη ολοκληρωμένα αν συνεχίσετε να φέρνετε κάθε δύο ή τρεις μήνες μία μεταρρύθμιση που προκαλεί, θα έχετε απέναντί σας τους ίδιους πολίτες, οι οποίοι αρχικά με την αδυναμία τους και τελικά με την άρνησή τους θα είναι αντίθετοι στις επιλογές σας.

Κύριοι συνάδελφοι, υπάρχει μία σοβαρή απόσταση μεταξύ των πολιτών και του κράτους σήμερα. Αυτό είναι αποτέλεσμα μιας ασυνέπειας, η οποία διακρίνει τις επιλογές σας. Δεν μπορείτε ή δεν θέλετε να καταλάβετε ότι δεν αντέχει ο κόσμος πια και ότι όσο συνεχίζετε αυτές τις πολιτικές, όσο θα αποθαρρύνετε τους μικρούς και μεσαίους, όσο θα σιωπάτε όταν κλείνουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όσο θα διαπιστώνετε ότι δεν μπορούν πια αυτοί που ζουν και αναπτύσσονται στην ύπαιθρο να είναι ξεκομμένοι από τις δικές σας παρεμβάσεις και σχεδιασμούς, η χώρα μας θα παραμένει κάθε φορά τελευταία στο παιχνίδι της αναζήτησης ενός δικού της ρόλου στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.

'Οσο δεν θα κατανοείτε ότι δεν είσθε η χώρα των βιομηχάνων, ότι αυτοί έπαιξαν το παιχνίδι όπου και οι ίδιοι απέτυχαν, αλλά και η οικονομική μας προοπτική απέτυχε, τόσο θα νομίζετε ότι με τα παιχνίδια άλλοτε της κρατικοποίησης και άλλοτε της ιδιωτικοποίησης των μεγάλων παραγωγικών δυνάμεων της χώρας, τόσο θα διαπιστώνετε ότι θα μπαίνουμε κάθε μέρα και σε βαθύτερο τέλμα αναποτελεσματικότητας.

'Ηρθε η Νέα Δημοκρατία το 1974 και τους τότε προστάτες της, όπως τον Ωνάση της Ολυμπιακής Αεροπορίας και τους Τσάτσους κλπ, τους κρατικοποίησε, γιατί είχαν αποτύχει σαν άνθρωποι της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Πιέζει σήμερα εσάς και ήδη το έκανε, να τους ξαναδώσετε τις ίδιες επιχειρήσεις, οι οποίες στο παρελθόν βούλιαξαν. Μ'αυτούς η χώρα μας δεν θα πάει μπροστά, γιατί είναι χώρα των μικρομεσαίων μεταποιητικών επιχειρήσεων, που από μόνες τους έχουν διεισδυτικότητα λόγω του μικρού μεγέθους και της φύσης της οικονομίας μας.

Είμαστε χώρα τουρισμού και ανάπτυξης σε αυτόν τον τομέα, όχι με τα καζίνο, αλλά με την ουσιαστική παρέμβαση στο βουνό και τη θάλασσα με τους απλούς πολίτες και με έναν σχεδιασμό που έχει να κάνει με αγροτοβιομηχανικό τουρισμό, που λέγατε κάποτε, με μικρές επενδύσεις, ευέλικτες μονάδες, στο βουνό και τη θάλασσα.

Είμαστε η χώρα του γεωργικού τομέα, που όσο και αν, είτε η Νέα Δημοκρατία είτε το ΠΑ.ΣΟ.Κ., πλειοδοτούν κάθε φορά, όταν είναι στην Αντιπολίτευση, δείχνοντας την αποτελεσματικότητά τους, θα διαπιστώνετε όταν είσθε στην κυβέρνηση ότι δυστυχώς δεν είσθε αποτελεσματικοί στη διαχείριση των οικονομικών μεγεθών. Προσπαθείτε με τερτίπια κάθε φορά και με αποκαλύψεις και ανακαλύψεις νέων φορολογικών συστημάτων, γιατί δεν θέλετε να καταλάβετε, όχι ότι δεν μπορείτε, πως κάποιοι έχουν και πρέπει να δώσουν και ότι αυτοί που δεν έχουν, πρέπει να ενισχυθούν στις πρωτοβουλίες τους.

Σας είπαμε από την αρχή πως η χώρα μας έχει ανάγκη από μία άλλη οικονομική πολιτική, η οποία πρέπει να έχει κοινωνική συναίνεση, κάτι που δεν υπάρχει μετά από σοβαρές συγκρούσεις των κοινωνικών ομάδων που προσπαθήσατε επανειλημμένα να τις βάλετε μεταξύ τους σε συγκρούσεις.

Υπάρχει ανάγκη αποκέντρωσης και τέτοια με τερτίπια σαν τα σημερινά που πάτε να κάνετε, για να έχετε κομματικά ωφέλη με τις συνενώσεις είναι αναποτελεσματική η αποκέντρωση. Μην ξεχνάμε πως χρόνια καμαρώνατε για τις προτάσεις που τελικά κάνατε και νόμο του κράτους, με το δεύτερο βαθμό αυτοδιοίκησης, από την επόμενη κιόλας μέρα, αμφισβητήσατε, βεβαίως και δεν θα μπορέσετε να προχωρήσετε σε αποκέντρωση ουσίας.

Χρειάζεται ταχύρρυθμη ανάπτυξη με βάση την ενθάρρυνση για την προώθηση των παραγωγικών επενδύσεων με σαφείς στόχους και προτεραιότητες και επαρκή θωράκιση του εσωτερικού μας μετώπου.

Πάντως, πρέπει να καταλάβετε ότι όσο θα συρρικνώνεται το εισόδημα του συνταξιούχου, του μισθωτού, του αγρότη, του εργάτη, τόσο δεν θα υπάρχει κατανάλωση σε προϊόντα που παράγουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα και είναι κυρίως προϊόντα ευρείας κατανάλωσης και μ' αυτόν τον τρόπο οδηγείται σε συρρίκνωση και σε αδυναμία ανταπόκρισης στις υποχρεώσεις αυτών των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Χρειάζεται σταδιακή ενσωμάτωση της τεράστιας παραοικονομίας στην επίσημη οικονομική δραστηριότητα και η επίτευξη αυτού του στόχου θα καταστεί δυνατή μετά από μία ρεαλιστική οικονομική πολιτική και ταυτόχρονα με αυτόματο τρόπο θα βελτιώσει σημαντικά τους οικονομικούς δείκτες της χώρας μας.

Χρειάζεται αναθεώρηση της πολιτικής της σκληρής δραχμής, η οποία επιδεινώνει την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων και συρρικνώνει τις εξαγωγές, ενώ ταυτόχρονα ενθαρρύνει την υποκατάσταση εγχωρίων προϊόντων από εισαγόμενα.

Υπάρχει σαφώς στην ελληνική αγορά μία αντίστροφη εξέλιξη. Ξέχασαν για μία περίοδο οι 'Ελληνες να αγοράζουν ιταλικά παπούτσια και τους στέλνετε ξανά να αγοράζουν ιταλικά, βεβαίως που αυτήν την φορά παράγονται στην Ελλάδα. 'Εχουμε χάσει ακόμα και αυτήν τη δυνατότητα επαφής με την πραγματικότητα.

Χρειάζεται αυτόνομη αύξηση των δημοσίων εσόδων, μέσω μίας ταχύρρυθμης ανάπτυξης και δίκαιης κατανομής του φορολογικού βάρους με ένα σταθερό φορολογικό σύστημα και όχι με εφευρήματα της στιγμής, που έχουν σαν στόχο μόνο προσωρινά την κάλυψη του δημόσιου χρέους.

Περιορισμός της φοροδιαφυγής δεν γίνεται με κατασταλτικά μέτρα, σε μία χώρα που έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ο πολίτης. Χρειάζεται καταρχήν μηχανοργάνωση και χρειάζεται μία κατεύθυνση φορολογικού συστήματος μέσα από κριτήρια που ανταποκρίνονται στα πραγματικά εισοδήματα, για να μπορέσει έτσι και ο πολίτης να δει τη χώρα σαν ένα φερέγγυο συνομιλητή.

Σελίδα 916



Αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους με αύξηση του μακροπρόθεσμου τμήματός του και σταδιακό περιορισμό της συμμετοχής του εξωτερικού χρέους.

Αποκατάσταση σχέσεων συνεργασίας και αλληλοσυμπλήρωσης ανάμεσα στον ιδιωτικό, δημόσιο, κοινωνικό τομέα, μέσα από κοινωνικό διάλογο, που να αντιμετωπίσει και τα προβλήματα καθορισμού του δημόσιου τομέα με ορθολογικό και προγραμματισμένο τρόπο. Οι προγραμματικές συμβάσεις που γίνονται, τις οποίες και εμείς στηρίζαμε όσον αφορά την ουσία, θα έπρεπε να έχουν έναν άλλο έλεγχο, γιατί ξέρετε ότι μεταξύ τους οι 'Ελληνες κουβεντιάζουν και γνωρίζουν αυτά που στην πραγματικότητα γίνονται πίσω από αυτά που φαίνονται.

Στο πλαίσιο εξάλλου του κοινωνικού διαλόγου, θα πρέπει να προσδιοριστεί και η πολιτική τιμών των ΔΕΚΟ, η οποία θα πρέπει να απαντά με ευαισθησία στην αδυναμία των χαμηλών εισοδηματικών στρωμάτων να ανταποκριθούν.

Μακρόπνοες συμβάσεις ανάμεσα στο δημόσιο και την ελληνική βιομηχανία με στόχο την αύξηση της παραγωγικότητας, τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό, την εδαφική αποκέντρωση και τη δημιουργία των απαραίτητων προϋποθέσεων για τη διάθεση των επιχειρηματικών κερδών σε παραγωγικές επενδύσεις.

Αποτελεσματική στήριξη και ασφάλιση των επιχειρησιακών δραστηριοτήτων και εξαγωγών μέσα από το τραπεζικό σύστημα και την σύσταση εξειδικευμένων οργανισμών για την οικονομική συνεργασία Βαλκάνια-Εύξεινο Πόντο, που είναι κοντά σε εμάς και στην πραγματικότητα σαν μία ιδιοσυγκρασία πολιτών που σκέπτονται και δραστηριοποιούνται με τον ίδιο τρόπο.

Τραπεζικό σύστημα που έχει το παράλογο του παραλόγου χρόνια τώρα, με μία διαφορά μεταξύ επιτοκίου χορηγήσεων και καταθέσεων, που τρομάζει όσους ευρωπαίους εκσυγχρονιστές στην πράξη και όχι στα λόγια ακούνε και βλέπουν να γίνεται στην Ελλάδα. Δεν σας προβληματίζει ότι οι πλέον κερδοφόρες επιχειρηματικές δραστηριότητες στην χώρα μας είναι αυτές της εμπορίας του χρήματος, οι τράπεζες, οι οποίες δηλώνουν κάθε χρόνο αύξηση πέραν του 100% των κερδών τους;

Περιφερειακή ανάπτυξη με στόχο την αξιοποίηση των διαφορετικών πλεονεκτημάτων της κάθε περιοχής στο πλαίσιο της νέας τάξης πραγμάτων, με τη διάνυξη των νέων αγορών όπως και με στόχο την ουσιαστική διοικητική αποκέντρωση. Από τα διόμισι (2.500.000.000.000) τρισεκατομμύρια του πακέτου Ντελόρ για τα δημόσια έργα, τα δύο (2.000.000.000.000) τρισεκατομμύρια τα διαθέτετε για μία ακόμα φορά στην Αθήνα, για να θυμίζετε στον ελληνικό λαό την αθηνοκεντρική σας αντίληψη και στάση και συμπεριφορά. Δίνετε παραδείγματος χάριν, για να καταλάβετε, τριακόσια πενήντα (350.000.000.000) δισεκατομμύρια για τον περιφερειακό δρόμο Σταυρός-Ελευσίνα-Σπάτα, εβδομήντα δύο (72) χιλιόμετρα, και για επτακόσια (700) χιλιόμετρα της Εγνατίας Οδού δίνετε μόνο διακόσια τριάντα (230.000.000.000) δισεκατομμύρια, αγνοώντας ότι πέρα από τα εθνικά χαρακτηριστικά αυτού του δρόμου που ενώνει την ανατολή με τη δύση, διασχίζει το πιο παραγωγικό κομμάτι της χώρας μας, τη Μακεδονία. Διέρχεται από τη Θεσσαλονίκη, που θεωρείτε και εσείς βέβαια στα λόγια, όχι στους σχεδιασμούς, σαν την οικονομική πρωτεύουσα των Βαλκανίων, σαν την πύλη των Βαλκανίων και της ανατολικής Ευρώπης στην Μεσόγειο.

'Ολα αυτά, γιατί τελικά δεν σχεδιάζετε εσείς για μας, σχεδιάζουν άλλοι με εσάς, για μας. Υπαγορεύονται από αλλού οι πολιτικές και υπάρχει και μία απληστία της εποχής, κορυφωμένη τα τελευταία χρόνια, καθώς αυτοί που σας στήριξαν να ανεβείτε στην εξουσία -εναλλακτικά αυτό που πρόκειται να στηρίξουν την άλλη φορά και είσθε εσείς- δίνουν -και πλειοδοτούν αυτήν τη στιγμή- τη στήριξη στη συγκεκριμένη Κυβέρνηση του Σημίτη, η οποία από την αρχή φάνηκε ότι εκλέχθηκε από τον ελληνικό λαό μέσα από μία γενικότερη παραπληροφόρηση που του δόθηκε από τα ελεγχόμενα Μέσα Ενημέρωσης, που δεν είναι των πρώην εκδοτών, αλλά είναι των σύγχρονων εργολάβων, των σύγχρονων μεγαλοοικονομικών παραγόντων, που κατάφεραν ακόμα και αυτή την τέταρτη εξουσία, που θα έπρεπε ουσιαστικά να ελέγχει τις άλλες τρεις, να την υποκαταστήσουν με την κυριαρχία τους σήμερα στη χώρα αυτή και κυρίως εσάς και τις πολιτικές σας επιλογές.

Με δυνάμεις προοδευτικές, δημοκρατικές, που καταφέρνουν και έχουν μία φωνή απέναντι σ'αυτές τις επιλογές, θα είμαστε βεβαίως μαζί. Και βρίσκονται αυτές και στη σημερινή πολιτική παράταξη, που κατέθεσε ένα θαρραλέο νομοσχέδιο, το οποίο και εμείς υπερψηφίζουμε, και σε άλλους χώρους, αλλά και μέσα στην ίδια την Κυβέρνηση. Γιατί είναι γνωστή πια σε μας η καθημερινή διαφοροποίηση -και φαίνεται σ'αυτήν την Αίθουσα- πολλών Βουλευτών του ΠΑΣ.ΣΟ.Κ έναντι των επιλογών σας. Γιατί δεν είναι αυτές επιλογές ΠΑ.ΣΟ.Κ, δεν είναι αυτές επιλογές των φίλων που χρόνια αγωνίστηκαν μαζί μας, είναι επιλογές κάποιων άλλων κέντρων, που υπαγορεύονται, εφόσον πρώτα ελέγχθηκε η ηγεσία αυτής της παράταξης. Ευχαριστώ πολύ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν.Κρητικός): Ο κ. Κωστόπουλος έχει το λόγο.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Β. ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ (Ε' Αντιπρόεδρος της Βουλής): Κύριε Πρόεδρε, είναι κοινή διαπίστωση ότι το φορολογικό σύστημα της Ελλάδας είναι από τα πιο αντιδραστικά, διεθνώς, όπως εκτιμάει το Κ.Κ.Ε, αντιλαϊκό, όπως εκτιμούν άλλα κόμματα, εν πάση περιπτώσει, μη φιλολαϊκό, αναποτελεσματικό, όπως υποστηρίζουν άλλοι. Αυτό αντικαθρεπτίζεται κυρίως στη σχέση έμμεσων-άμεσων φόρων. Και ξέρουμε ότι τα τελευταία χρόνια επήλθε κάποια μικρή διαφοροποίηση στη σχέση υπέρ των άμεσων φόρων. Αυτό, όμως, δεν αλλάζει το γενικότερο χαρακτήρα του φορολογικού συστήματος, πολύ περισσότερο που αυτή η αλλαγή έχει και μία ταχυδακτυλουργική μορφή. Η αύξηση, δηλαδή, των έμμεσων φόρων δεν προέρχεται από τη φορολόγηση των μεγάλων εισοδημάτων, αλλά από την υποχρέωση φορολογικής δήλωσης περισσότερων ψιλικατζήδων και από τα απανωτά φορολογικά χαράτσια της Κυβέρνησης. Το πιο καταπληκτικό είναι ότι στη χώρα μας -σύμφωνα και με τα επίσημα στοιχεία- οι πλουσιότεροι άνθρωποι είναι οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και οι πτωχότεροι, οι κακομοίρηδες δηλαδή, είναι οι βιομήχανοι και οι μεγαλέμποροι! Για του λόγου το αληθές, οι πρώτοι, οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι, δηλώνουν μέσο μηνιάτικο εισόδημα περίπου τριακόσιες χιλιάδες (300.000) δραχμές και οι δεύτεροι, βιομήχανοι, μεγαλέμποροι, διακόσιες πενήντα χιλιάδες (250.000) δραχμές μέσο μηνιάτικο εισόδημα.

Δεν πρόκειται για επιστημονικό παράδοξο, αλλά για μια μεγάλη απάτη. Αυτήν την απάτη έρχεται να αντιμετωπίσει η πρόταση του Κ.Κ.Ε και τίποτα περισσότερο.

Συνοπτικά επαναλαμβάνουμε την πρότασή μας, η οποία έχει πλήθος στοιχείων, που αναλύονται στο γραπτό κείμενο που έχετε στα χέρια σας όλοι.

Πρώτον, για όλους τους 'Ελληνες πρέπει να υπάρχει ένα αφορολόγητο όριο, που να είναι ίσο με τις συνολικές χρονιάτικες αποδοχές του ανειδίκευτου εργάτη. Μία θέση, μία πρόταση, την οποία δεν υποστηρίζει μόνο το Κ.Κ.Ε, αλλά πάρα πολλοί μαζικοί φορείς. Για τους μισθωτούς και συνταξιούχους, υπογραμμίζουμε, πρέπει να υπάρχει μία αύξηση αυτού του αφορολόγητου όριου κατά 20% περίπου.

Δεύτερον, αυτόματη τιμαριθμοποίηση αυτού του ποσού, ώστε να μην απομειώνεται η βάση του αφορολόγητου, όπως έγινε από το 1992 μέχρι σήμερα, που το αφορολόγητο ποσό παραμένει γενικά το ίδιο.

Τρίτον, αύξηση του ποσού των εκπτώσεων για παιδιά, ανάλογα και με κλίμακα -νομίζω συνεννοούμαστε σ' αυτό, άλλο ένα παιδί και άλλο έξι παιδιά, πρέπει να στηριχθεί μια τέτοια προσπάθεια των οικογενειών- για ενοίκιο κλπ και αυτόματη τιμαριθμοποίηση αυτών των εκπτώσεων, γιατί και αυτές απομειώνονται όταν μένουν δραχμοποιημένες.

Είναι, κύριοι Βουλευτές, πρόκληση στο κοινό αίσθημα, να υπερκαλύπτουν τις εισοδηματικές απώλειές τους οι Βουλευτές, όπως έγινε πρόσφατα -δεν θα σχολιάσω περαιτέρω αυτό το ζήτημα, γιατί έγιναν αρκετά σχόλια- και να γυρίζουν την πλάτη στην τραγική κατάσταση των εργαζομένων, να αδια-

Σελίδα 917

φορούν γι' αυτές μας τις απλές ανθρώπινες προτάσεις, να τις στολίζουν με διάφορα επίθετα ορισμένοι, όπως θα πω στη συνέχεια, και εν πάση περιπτώσει, να μην ενδιαφέρονται για το γεγονός ότι το αφορολόγητο ποσό παραμένει στα επίπεδα του 1992, όταν ο τιμάριθμος είναι γνωστό πόσο ανέβηκε από τότε μέχρι σήμερα.

Τέταρτον, να πάρει τέλος το φεουδαρχικό σύστημα των λεγόμενων αντικειμενικών κριτηρίων για τους μικρομεσαίους. 'Η έχει κάποιος αποδεδειγμένα εισοδήματα και φορολογείται ή όχι και απαλλάσσεται, αλλιώς πως, πάμε στη λογική του λησταρχείου και έτσι λειτουργεί αντικειμενικά αυτό το σύστημα. 'Εχει εκατό τετραγωνικά μέτρα κάποιος, θα πληρώσει ένα εκατομμύριο (1.000.000) φόρο και έχει τζίρο δέκα εκατομμύρια (10.000.000) το χρόνο. 'Ενας δίπλα απ' αυτόν ακριβώς, έχει εκατό τετραγωνικά μέτρα, έχει τζίρο εκατό εκατομμύρια (100.000.000) το χρόνο και θα πληρώσει και αυτός ένα εκατομμύριο (1.000.000) φόρο. Αυτό το πράγμα είναι παράλογο. Είναι αυτό που θα διαπίστωνε κανείς τότε που υπήρχαν οι πασάδες. Δεν μπορεί να μπαίνουν στο ίδιο τσουβάλι όλοι.

Για την άμεση φορολόγηση των αγροτών, πρέπει να υπάρξει αντικειμενική εκτίμηση του κόστους κέρδους -ας μου επιτραπεί να πω ότι είναι ένα πολύπλοκο ζήτημα, ωστόσο αντιμετωπίζεται- ώστε η φορολόγησή τους -η φορολόγηση που ετοιμάζετε- να μη γίνει ένας άλλος βραχνάς στο λαιμό τους. Προτάσεις σχετικά με αυτό το ζήτημα υπάρχουν από παλαιότερα και πολλές. Η Κυβέρνηση κάνει πως δεν τις ξέρει.

Πέμπτον, με την ονομαστικοποίηση των μετοχών, που προτείνουμε για τους μετόχους των ανωνύμων εταιρειών και με την υποχρέωση δηλώσεων για τα οικογενειακά εισοδήματά τους, σε μεγάλο βαθμό, συλλαμβάνεται η φοροκλοπή των εχόντων και κατεχόντων και πάντως είναι αδύνατον, με αυτήν την πρόταση που κάνουμε, να παρουσιαστεί κάποιος απ' αυτούς τους μεγαλοσχήμονες, που εν πάση περιπτώσει όλοι γνωρίζουμε σε αυτόν τον τόπο, με βίλλες, κόττερα, πολυτελή αυτοκίνητα, πλήθος υπηρετικού προσωπικού κλπ, με δήλωση οικογενειακού εισοδήματος διακόσιες πενήντα χιλιάδες (250.000) μέσο μηναίαιο εισόδημα.

'Εκτον, να καταργηθούν όλες οι φοροαπαλλαγές του μεγάλου κεφαλαίου των εφοπλιστών, των ξένων που λυμαίνονται τον τόπο μας, χωρίς να αγνοεί κανείς παράγοντες όπως κεφάλαια επένδυσης, κεφάλαια ανανέωσης, κεφάλαια ανάπτυξης. 'Ολα αυτά τα παίρνουμε υπόψη μας στην πρότασή μας, δεν αδιαφορούμε γι' αυτά τα ζητήματα και να σταματήσουν οι μομφές εναντίον μας. Ωστόσο, όμως, δεν κάνουμε λόγο γι' αυτό. Κάνουμε λόγο καθαρά για τη φοροκλοπή και είπα παραπάνω πώς την εννοούμε.

Στις περιπτώσεις που υπάρχουν συνταγματικές δεσμεύσεις -και υπάρχουν τέτοιες- θα πρέπει να καταργηθούν με την αναθεώρηση του Συντάγματος, γιατί ίσως γενικά ακούγεται καλά στα αυτιά των μη μυημένων, ότι πρέπει να ανοίξουμε τις πόρτες να έρθει το ξένο κεφάλαιο στην Ελλάδα και ότι αυτό θα έχει πολύπλευρες θετικές επιπτώσεις, αλλά πρέπει να υπάρχουν κάποια όρια όταν ανοίγεις τις πόρτες σου. Γιατί αν δεν υπάρχουν αυτά τα όρια, η εισβολή του ξένου κεφαλαίου λειτουργεί και λειτούργησε για διακόσια χρόνια, σαν ληστεία σε βάρος του εθνικού μας πλούτου. Αυτή είναι η καθαρή αλήθεια. Και κάθε χώρα απ' αυτές που σήμερα θεωρούνται πολιτισμένες, έχει αυτά τα όρια, τα οποία δεν τα έχει η Ελλάδα.

Η πολιτική λιτότητας, η πολιτική του Μάαστριχτ και της Λευκής Βίβλου, η πολιτική να πληρώνουν οι φτωχοί και να προκαλούν οι πλούσιοι, η πολιτική του εχθρού λαού, δεν είναι μονόδρομος, όπως στην ουσία μας λένε τα οικονομικά επιτελεία της Κυβέρνησης και πριν από λίγο ο εισηγητής του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Είναι ένα σχοινί με δύο άκρες. Αυτό κανείς δεν μπορεί να το αγνοεί και μετά να μην έρχονται να λένε ότι οι αγώνες των εργαζομένων είναι υποκινούμενοι.

Επιτρέψτε μου, κύριοι Βουλευτές, να κάνω τρία σχόλια.

Το ένα είναι για το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Διαπιστώνει στην έκθεσή του ότι οι απώλειες εσόδων από την πρόταση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας θα είναι τόσα δισεκατομμύρια, μέχρι την τελευταία δεκάρα. Μας κάνει κατάπληξη το γεγονός ότι δεν κάνει μία προσπάθεια, τουλάχιστον, να εφαρμόσει τις τρεις απλές αριθμητικές πράξεις, για να εντοπίσει τα έσοδα από το β' κεφάλαιο της πρότασης του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, που είναι πολλαπλάσια από τις απώλειες βελτίωσης της θέσης των εργαζομένων, των συνταξιούχων, των μικρομεσαίων κλπ.

Το ερώτημα αυτό μένει ανοικτό, γιατί το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους δεν μπορεί να λειτουργεί ως βαστάζος της κυβερνητικής πολιτικής ή της κάθε κυβέρνησης, αλλά ως όργανο του λαού. 'Ετσι το βλέπουμε εμείς. Αν δεν κάνει έτσι τη δουλειά του, ο καθένας βγάζει τα συμπεράσματά του.

Δεύτερο σχόλιο, για τον εισηγητή του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Ο εισηγητής του ΠΑ.ΣΟ.Κ. είπε πολλά, αλλά στέκομαι σε μία πρόταση, ότι αν δεχθούμε αυτά που λέει το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, θα ανατραπεί η κορυφαία προτεραιότητά μας για τη σύγκλιση. Τώρα θα έλεγα "να, τι έκανε η φοράδα στ'αλώνι".

'Ετσι θα ξεκινήσουμε τη προσέγγιση του ζητήματος; Θα ανατραπεί η κορυφαία επιλογή της Κυβέρνησης για τη σύγκλιση ή θα μαδάτε τον κόσμο, που δεν μπορεί να αντέξει αυτήν την πολιτική; Ποια είναι τα κοινωνικά κριτήρια, που κάθε τόσο λέτε στον κόσμο και τα λέτε μόνο για να καλύπτετε τις αμαρτίες σας;

Τρίτο σχόλιο, για τον εισηγητή της Νέας Δημοκρατίας. Δεν θα σταθώ σε όλα τα επίθετα που εξαπέλυσε εναντίον μας. Και είπε αρκετά.'Ηταν αυστηρή η πολεμική που άσκησε, αλλά να ασκείται πολεμική χωρίς επίθετα, είναι το καλύτερο.

Κρατάμε το ένα, κύριε Πρόεδρε, το ότι η πρότασή μας έχει στοιχεία λαϊκισμού. Για να δούμε,με μια κουβέντα, ποιος είναι ο λαϊκιστής. Εμείς λέμε να βελτιωθεί η θέση των εργαζομένων, των συνταξιούχων. Θα υπάρξουν απώλειες απ'αυτήν την πρότασή μας, το καταλαβαίνουμε. Ωστόσο, για να μην υπάρξουν απώλειες στον κρατικό προϋπολογισμό, στα εισοδήματα του κράτους, πρέπει να βάλουμε χέρι σε κάποιους, στους αεριτζήδες πάσης μορφής, κοντολογίς.

Αυτή είναι η πρότασή μας, η ολοκληρωμένη. Είναι πολιτική, ιδεολογική πρόταση. Αυτή είναι η κατάθεση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας. Στο τέλος της ομιλίας του, ο εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας είπε ότι έχει και θετικά στοιχεία η πρόταση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, αυτά που είπα για τη βελτίωση της θέσης των εργαζομένων. Δεν μας είπε, όμως, από πού θα πάρουμε για να καλύψουμε τις τρύπες που θα ανοίξουν από τα θετικά στοιχεία, αν γίνουν δεκτά. Από εδώ προκύπτει ποιος είναι ο λαϊκιστής και ποιος δεν είναι.

Κύριε Πρόεδρε, εμείς καταθέσαμε τα όπλα των επιχειρημάτων μας. Σαν πολιτικός οργανισμός, είχαμε υποχρέωση να το κάνουμε. Οι εργαζόμενοι, ας καταθέσουν τα επιχειρήματα των όπλων τους, δηλαδή των αγώνων τους, γιατί οι έχοντες και οι κατέχοντες και οι πολιτικοί τους εκπρόσωποι μόνο τη γλώσσα των ενωμένων αγώνων καταλαβαίνουν.

Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Ο Πρόεδρος του Δημοκρατικού Κοινωνικού Κινήματος κ. Δημήτριος Τσοβόλας έχει το λόγο.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΟΒΟΛΑΣ (Πρόεδρος του ΔΗ.Κ.ΚΙ.): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, υπερψηφίζουμε την αρχή της πρότασης νόμου του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, κυρίως γιατί περιλαμβάνει την αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή των αφορολογήτων ποσών και των φορολογικών κλιμακίων, την αύξηση των αφορολογήτων ποσών, που είναι θέσεις του Δημοκρατικού Κοινωνικού Κινήματος, που αναπτύχθηκαν και κατά την ομιλία μου στη Βουλή επί των προγραμματικών δηλώσεων της Κυβέρνησης τον Οκτώβριο του 1996.

Βέβαια, ως προς τον τρόπο που προτείνονται, υπάρχουν διαφορετικές απόψεις από την πλευρά μας. Γι'αυτό είπα ότι ψηφίζουμε επί της αρχής την πρόταση. Στα άρθρα έχουμε πολλές διαφοροποιήσεις, τις οποίες θα αναπτύξουμε αν μπούμε στα άρθρα, που δεν μπαίνουμε, γιατί δυστυχώς, οι προτάσεις νόμων της Αντιπολίτευσης, όσο σωστές και αν είναι, εθιμικά καταψηφίζονται.

Σελίδα 918



Αυτή είναι μία λάθος πολιτική πρακτική, που γίνεται για να επιβεβαιώνει ότι τα περί εκσυγχρονισμού της πολιτικής είναι φρούδες ελπίδες, είναι συνθηματολογία, που δεν ανταποκρίνεται στην πρακτική πολιτική πραγματικότητα.

'Ηθελα επίσης, πριν μιλήσω επί της ουσίας, να πω κάτι προς τους υπογράφοντες την πρόταση νόμου Bουλευτές του Κoμμουνιστικού Κόμματος.

Καλό θα είναι πριν κάνουν αφορισμούς, όπως κάνουν στην εισηγητική έκθεση για το ΠΑΣΟΚ του 1981-89, να μελετήσουν λίγο τους νόμους, γιατί αν είχαν μελετήσει τους φορολογικούς νόμους και κυρίως τον επαναστατικό-ριζοσπαστικό φορολογικό νόμο 1828, που ψηφίστηκε στη Βουλή το 1988 μετά από διάλογο ενός έτους με τη δική μου παρουσία, δεν θα έγραφαν αυτά που γράφουν στην εισηγητική τους έκθεση.

Ξέρετε τι κάνετε, κύριοι συνάδελφοι του ΚΚΕ; Αυτά που ζητάτε -όπως το αφορολόγητο στα δύο εκατομμύρια (2.000.000) συν 20%, δηλαδή δύο εκατομμύρια τετρακόσιες χιλιάδες (2.400.000) για τους μισθωτούς με σύζυγο προφανώς και δύο παιδιά και την καθιέρωση της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής, που αποτελεί τη βάση της πρότασής σας- είχαν καθιερωθεί με το ν.1828 και το αφορολόγητο στα δύο εκατομμύρια τετρακόσιες χιλιάδες (2.400.000) είχε ισχύσει για το εισόδημα των εργαζομένων με τετραμελή οικογένεια το 1988. 'Ερχεσθε, λοιπόν, και ζητάτε αυτό το αφορολόγητο σήμερα, μετά από οκτώ, εννιά χρόνια.

Απλά για την ιστορία και την υπευθυνότητα, διαβάστε το ν.1828...

ΣΤΡΑΤΗΣ ΚΟΡΑΚΑΣ: Δεν ζητάμε αυτό.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΟΒΟΛΑΣ (Πρόεδρος του ΔΗ.Κ.ΚΙ.): Αυτό λέτε.

Πέρα από τα ενοίκια, που είναι εκπτώσεις κλπ., το αφορολόγητο άνευ και μετά δικαιολογητικών για το εισόδημα του 1988 που δηλώθηκε το 1989, για εργαζόμενο με σύζυγο που δεν εργάζεται και δύο παιδιά ήταν δύο εκατομμύρια τετρακόσιες χιλιάδες (2.400.000).

ΣΤΡΑΤΗΣ ΚΟΡΑΚΑΣ: Με τα επιδόματα και τις εκπτώσεις.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΟΒΟΛΑΣ (Πρόεδρος του ΔΗ.Κ.ΚΙ.): Περιμένω στην απάντησή σας να μου πείτε ότι δεν είναι έτσι.

'Αρα, έρχεσθε να ζητήσετε αυτό που το προοδευτικό ΠΑΣΟΚ -για το οποίο άλλα λέτε στην εισηγητική έκθεση- είχε θεσμοθετήσει πριν από οκτώ, εννιά χρόνια. Αυτό το ξέρει πολύ καλά και ο εργαζόμενος και ο μικρομεσαίος εισοδηματίας, ο οποίος είδε σ' εκείνη την οκταετία του ΠΑΣΟΚ να υπερδιπλασιάζονται τα αφορολόγητα όλων των κατηγοριών εισοδημάτων, όχι μόνο εκ μισθωτών υπηρεσιών, αλλά και από τις άλλες πηγές εισοδήματων.

Αυτό για την τάξη, για την υπευθυνότητα μέσα στην Αίθουσα και για να μην περνάνε αφορισμοί. Και το κάνω καλοπροαίρετα για να μην επαναληφθούν τέτοιες αναφορές και στο μέλλον.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ένα φορολογικό σύστημα κατά τη διεθνή θεωρία και πρακτική, για να είναι ορθό και αποτελεσματικό πρέπει να εκπληροί τρεις στόχους:

Πρώτον, το στόχο της δίκαιης κατανομής των φορολογικών βαρών, δεύτερον, το στόχο της προώθησης της ανάπτυξης της οικονομίας και της κοινωνίας και τρίτον της είσπραξης των αναγκαίων στο κράτος εσόδων για την προώθηση κοινωνικής, οικονομικής, πολιτισμικής και θεσμικής πολιτικής που θέλει να προωθήσει υπηρετώντας το σύνολο του λαού και τη χώρα.

Δυστυχώς, από το 1990 μέχρι σήμερα, επί κυβερνήσεων Νέας Δημοκρατίας και ΠΑΣΟΚ, έχουν προωθηθεί δεκάδες φορολογικά νομοσχέδια, που άλλαξαν τελείως το φορολογικό σύστημα που είχε θεσμοποιηθεί και κωδικοποιηθεί με το ν.1828 και έχει φθάσει στο σημείο να μην εκπληρώνει κανέναν από τους τρεις στόχους που προανέφερα.

Κατά συνέπεια είναι μη ορθό το φορολογικό σύστημα, γιατί:

Πρώτον, είναι άδικο, αφού πιάνει τα χαμηλά εισοδήματα και κυρίως τη μισθωτή εργασία, που τη φορολογεί περισσότερο από την αμοιβή του κεφαλαίου και αυτό δείχνει νεοφιλελεύθερο καθαρά συνειδητό χαρακτήρα.

Δεύτερον, δεν προωθεί την ανάπτυξη, αφού επέβαλε μοναδικό συντελεστή 35% στη φορολογία των προσωπικών εταιρειών, ομορρύθμων, ετερορρύθμων. Αντικειμενικό σύστημα που πιάνει ουσιαστικά μόνο τις μικρές επιχειρήσεις που τηρούν βιβλία Α' και Β' κατηγορίας. Κυρίως φορολογεί τις πολύ-πολύ μικρές επιχειρήσεις σε πλασματικά εισοδήματα, ενώ αφήνει φορολογικη ασυδοσία στις επιχειρήσεις που τηρούν Γ' κατηγορίας βιλία. Και μη μου πει ο κύριος Υφυπουργός τη ρύθμιση που έκανε τελευταία, γιατί δεν αφορά επέκταση στα βιβλία Γ' κατηγορίας. Μην επιχειρήσει να το πει αυτό, το ξέρει πολύ καλά και ο ίδιος και οι υπηρεσιακοί παράγοντες.

Τρίτον, δεν επιτυγχάνεται αυτός ο στόχος με αυτό που έκανε και η Νέα Δημοκρατία μετά το 1990 και το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και αυτό φαίνεται από το ότι: Παρ'ότι αύξησαν τις φορολογικές επιβαρύνσεις κατ' επανάληψη -η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑ.ΣΟ.Κ. από το 1990 μέχρι σήμερα, παρ'ότι επίσης αύξησαν την έμμεση φορολογία από το 1990 μέχρι σήμερα, βλέπουμε τα ελλείμματα του δημόσιου τομέα να διευρύνονται, αντί να μειώνονται και το δημόσιο χρέος της κεντρικής διοίκησης από το 1990 μέχρι τέλος του 1996, που έχουμε τα απολογιστικά στοιχεία, να έχει υπερδιπλασιαστεί, όπως προκύπτει από τον πίνακα που περιελήφθη από τον Υπουργό Οικονομικών στην έκθεση του προϋπολογισμού του έτους 1997, που στη Βουλή ψήφισε η πλειοψηφία του ΠΑ.ΣΟ.Κ.

Επίσης, βλέπουμε το ίδιο φέτος στην εκτέλεση του προϋπολογισμού του 1997, όπως είχα επισημάνει κατά τη συζήτησή του στη Βουλή (βλέπετε Πρακτικά συζητήσεων του προϋπολογισμού). Τώρα τα επεσήμανε ο κ.Δρίτσας, που αποπέμφθηκε γι' αυτόν το λόγο. Μιλάει ο κ.Δρίτσας για υπέρβαση επτακοσίων δισεκατομμυρίων (700.000.000.000). Εγώ συντηρητικά είχα υπολογίσει, και σήμερα το υπολογίζω με μεγαλύτερη πλέον προσέγγιση, ότι το έλλειμμα του γενικού προϋπολογισμού του κράτους το 1997, το τρέχον έτος, θα υπερβεί τις προβλέψεις της Κυβέρνησης που περιλήφθηκαν στον πλασματικό, όπως τον είχα πει, προϋπολογισμό, τουλάχιστον κατά πεντακόσια πενήντα δισεκατομμύρια (550.000.000.000), εκ των οποίων τετρακόσια δισεκατομμύρια (400.000.000.000) θα είναι υστέρηση των εσόδων και τουλάχιστον εκατόν πενήντα δισεκατομμύρια (150.000.000.000) θα είναι υπέρβαση των δαπανών.

'Αλλωστε η αύξηση των εσόδων, γενικών εσόδων του τακτικού προϋπολογισμού, κινείται το πρώτο επτάμηνο με ρυθμό 11,5% -επαναλαμβάνω τα έσοδα- έναντι πρόβλεψης 18%, ήτοι επί έλαττον εξήμισι (6,5) μονάδες.

Και μην μου επικαλεσθείτε αυτά που διαβάζουμε στον Τύπο, όταν θέλουν να σε στηρίξουν τα συγκροτήματα, που την ημέρα την κάνουν νύκτα -και την παρουσιάζουν έτσι στον Ελληνικό Λαό- και τη νύκτα ημέρα. Αυτά δηλαδή για το σώμα των, αθανάτων, για τους αδιάφθορους, για τα τρεις χιλιάδες (3.000) ονόματα. Αυτά, κύριε Υφυπουργέ, παρά τις όποιες προθέσεις σας, που δεν αμφισβητώ, δεν προσφέρουν τίποτα. Εντυπώσεις και μόνο. Αυτά είναι απελπιστικές προσπάθειες για όποιον γνωρίζει από Υπουργείο Οικονομικών, από φορολογία και από μηχανισμό, που επιβεβαιώνουν το φόβο των μεγάλων για υπέρβαση και αυτών των ελλειμμάτων που ανέφερα πριν. Αυτά δεν φέρνουν έσοδα, για να καλύψουν τέτοια νούμερα, εξήμισι (6,5) μονάδες επί έλαττον, σε σχέση με τις προβλέψεις στα έσοδα. Αυτά, επαναλαμβάνω, είναι για να ρίχνουν στάχτη στα μάτια του κόσμου και κυρίως στους μισθωτούς, συνταξιούχους, μικροεπαγγελματίες, -γιατί ελέγχεται στην πηγή στο εισόδημά τους- τους φόρους.

Αυτά δεν είναι σοβαρά πράγματα. Και εδώ θα πω κάτι το πολύ βαρύ για τους ιδιοκτήτες κάποιων μεγάλων μέσων μαζικής επικοινωνίας. Φέρουν μεγάλη ευθύνη με αυτά που κάνουν, στηρίζοντας άκριτα τις όποιες επιλογές, και στα οικονομικά και στα εθνικά θέματα, που παίρνει η Κυβέρνηση, επειδή εξυπηρετούνται αυτοί στα οικονομικά τους συμφέροντα.Και θα λογοδοτήσουν και οι ίδιοι απέναντι στον ελληνικό λαό γι' αυτήν τη στήριξη που κάνουν, γιατί αποδεικνύουν για πολλοστή φορά ότι γι' αυτούς ο πατριωτισμός, γι' αυτούς τα συμφέροντα της ελληνικής οικονομίας, αλλά και του Ελληνισμού, είναι σε δεύτερη μοίρα. Σε πρώτη μοίρα είναι τα δικά

Σελίδα 919

τους οικονομικά συμφέροντα, που υπηρετούνται, γι' αυτό στηρίζουν αυτές τις επιλογές και στα εθνικά και στα άλλα ζητήματα, που γίνονται και που το 1998 θα αποκαλυφθούν πλήρως τι είδους συμφέροντα είναι αυτά, τι είδους συμφέροντα υπηρετούνται, όπως και στο κυπριακό και στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και στη συμφωνία Μαδρίτης, που τη στήριξαν με νύχια και με δόντια. Θα θυμάσθε, όταν εγώ εδώ την ίδια βραδιά βγήκα και είπα ότι είναι συμφωνία της ντροπής, άρχισαν να λένε εκείνα που έγραφαν την επόμενη ημέρα, και να βάζουν τα φερέφωνά τους να υποστηρίζουν τη συμφωνία της Μαδρίτης ως καλή και όταν είδαν την τουρκική αδιαλλαξία και να την βλέπει και κατάματα ο ελληνικός λαός, τότε άρχισαν και τα κόμματα και η Αντιπολίτευση και οι ίδιοι να αλλάζουν σιγά-σιγά, γιατί τους κατάλαβε ο λαός. Το ίδιο κάνουν και με τα οικονομικά.

Το φορολογικό σύστημα, λοιπόν, δεν υπηρετεί κανέναν από αυτούς τους στόχους.'Ενα φορολογικό σύστημα κατ' αρχήν, για να είναι προοδευτικό, θα πρέπει η αμοιβή της εργασίας ή το εισόδημα από την εργασία να φορολογείται λιγότερο από το εισόδημα από την αμοιβή του κεφαλαίου, γιατί αν το δεύτερο φορολογείται περισσότερο από το πρώτο αυτό είναι τελείως αντίθετο. Κατά συνέπεια, πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη φορολογία του κεφαλαίου από ό,τι είναι η φορολογία εργασίας, πολύ περισσότερο σήμερα, όπου συρρικνώνεται συνεχώς το εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, λόγω της σκληρής αντιλαϊκής νεοφιλελεύθερης συντηρητικής πολιτικής που προωθείται τα τελευταία χρόνια, που έχει φέρει μεγάλη ανεργία, περιορισμό του κράτους πρόνοιας, αλλά και περιοριστικές, επί οκτώ (8) συνεχή χρόνια και ετοιμάζεται για ένατο (9) και για δέκατο (10), όπως εξήγγειλε έμμεσα, αλλά σαφώς η Κυβέρνηση, εισοδηματικές πολιτικές.

Δεν μπορείς, λοιπόν, όταν κάνεις τέτοιες παρατεταμένες μάλιστα περιοριστικές εισοδηματικές πολιτικές, να μην θεσμοθετείς την κατ' έτος υποχρεωτική αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή των αφορολογήτων ποσών και των φορολογικών κλιμακίων, αφού πρώτα, όμως, πριν την καθιέρωση αυτής της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής, προσαρμόσεις στο πρέπον ύψος το αφορολόγητο ποσό για τους μισθωτούς, συνταξιούχους, αλλά και για τις άλλες κατηγορίες εισοδημάτων, προκειμένου έτσι με την αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή να μηδενίσεις, όπως λέμε στα οικονομικά την δημοσιονομική απορρόφηση. Για να μην παίρνεις με άλλα λόγια άδικα με το άλλο χέρι, δηλαδή με το χέρι της φορολογίας μέσα από τη μη τιμαριθμοποίηση των αφορολογήτων και κλιμακίων, τις μικρές ονομαστικές αυξήσεις των μισθών, ημερομισθίων, συντάξεων και εισοδημάτων ,αυξήσεις που επέρχονται λόγω της αύξησης του πληθωρισμού, μη κάνοντας τιμαριθμοποίηση από το 1992 μέχρι σήμερα και η Νέα Δημοκρατία -να γιατί καταψήφισε αυτήν τη πρόταση νόμου η Νέα Δημοκρατία- και το ΠΑΣΟΚ τι κάνεις;

Εξαπατάς κατ'αρχήν τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους και τους άλλους μικροεπαγγελματίες. Και δεύτερον, τους παίρνετε ένα τμήμα των μικρών αυξήσεων, που είναι και λιγότερες από τον πραγματικό πληθωρισμό, με το χέρι της φορολογίας.

Γι'αυτό το ΔΗ.Κ.ΚΙ. είναι υπέρ της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής -αφού πρώτα αυξηθεί στα ύψη. Και πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι το 1988, ο υποφαινόμενος Υπουργός των Οικονομικών της προοδευτικής Κυβέρνησης του τότε ΠΑΣΟΚ, είχε θεσμοθετήσει με και χωρίς δικαιολογητικά για μισθωτό με σύζυγο που δεν εργάζεται και με δύο παιδιά, ως αφορολόγητο τα δύο εκατομμύρια τετρακόσιες χιλιάδες (2.400.000) δραχμές, εκ των οποίων το μισό ήταν χωρίς δικαιολογητικά και το άλλο μισό με δικαιολογητικά, που κάλυπτε δαπάνες που κάνει το κάθε νοικοκυριό για την αντιμετώπιση βασικών οικογενειακών αναγκών. Επομένως, θα πρέπει σήμερα το αφορολόγητο να μην είναι δύο εκατομμύρια τετρακόσιες χιλιάδες (2.400.000), όπως λέει η πρόταση νόμου, αλλά να προσαρμοσθεί με βάση το αφορολόγητο και τον πληθωρισμό που υπήρχε το 1989, 1990, 1991, 1992, 1993, 1994, 1995, 1996, 1997 και στη συνέχεια αυτό που θα υπάρχει το 1998. Και πρέπει αυτό το αφορολόγητο, κατά την άποψη του ΔΗ.Κ.ΚΙ να μπει κατά το ήμισυ με δικαιολογητικά, ώστε να υπάρξει ουσιαστικό κίνητρο, αλλάζοντας, όμως, την κλίμακα και τους συντελεστές της φορολογικής κλίμακας, για να παίρνει απόδειξη ο πολίτης, ο καταναλωτής.

Αυτά είναι θεσμικά μέτρα, επαναστατικά μέτρα και όχι το Σώμα των Αθανάτων, όσο καλοί και αν είναι οι Αθάνατοι, που βάζει σε εφαρμογή το λεγόμενο κοινωνικό έλεγχο. Βάζει δηλαδή τον ίδιο λαό, τον καταναλωτή, να γίνει καθημερινός φοροελεγκτής, γιατί τον συμφέρει, εκπίπτει τις δαπάνες από τα ακαθάριστα έσοδα και πληρώνει Φ.Π.Α. λιγότερο. Διότι, όταν είχα θεσμοθετήσει, σαν Υπουργός των Οικονομικών, το σύστημα της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής, τότε είχα αλλάξει τελείως τη φορολογική κλίμακα, είχα αλλάξει τους φορολογικούς συντελεστές και πλήρωσε ο καταναλωτής για τις υπηρεσίες ΦΠΑ 16%, για να παίρνει την απόδειξη και είχε όφελος πέντε μονάδες, διότι ξεκινούσε η φορολογική κλίμακα με 21%.

Αν λάβουμε υπόψη, κύριοι συνάδελφοι, ότι τα πολλά έσοδα στον προϋπολογισμό σήμερα δεν είναι από την άμεση φορολογία, αλλά από το ΦΠΑ και την έμμεση φορολογία, θα δούμε ότι δημιουργούνται κίνητρα, μπαίνουν σε έλεγχο και ο πολίτης και ο καταναλωτής, ωφελούνται και αυτοί, γίνεται δίκαιο το σύστημα και κτυπάς πραγματικά τη φοροδιαφυγή.

'Ηρθε όμως η Νέα Δημοκρατία με τον κ.Παλαιοκρασσά και κατάργησε το σύστημα αυτό και συνεχίζει να το κρατά έτσι και το ΠΑΣΟΚ, ως Κυβέρνηση. Και από την άλλη πλευρά η Νέα Δημοκρατία, λαθεμένα οικονομικά τελείως, έβαλε το 35% -που πρέπει να καταργηθεί αμέσως- συντελεστή στις προσωπικές εταιρείες. Το 1994 το ΠΑ.ΣΟ.Κ. έβαλε τα αντικειμενικά κριτήρια, χωρίς καμιά μελέτη, με καθαρά εισπρακτική βάση και τορπίλισε, τελικά, κάθε έννοια ενίσχυσης της μικρής και μεσαίας επιχείρησης ή και συγχώνευσης των επιχειρήσεων αυτών.

'Αρα, χρειάζεται κατάργηση του 35%, θεσμοθέτηση της ΑΤΑ στα κλιμάκια, αύξηση των αφορολογήτων, κατάργηση του αντικειμενικού συστήματος και να συσταθούν αμέσως επιτροπές σε κάθε νομό με τη συμμετοχή κράτους, ενδιαφερομένων φορέων, ώστε να μελετηθεί σύστημα κριτηρίων για τη φορολογία εισοδήματος. Το σύστημα αυτό να εφαρμοστεί προαιρετικά στον πρώτο χρόνο για να διαπιστωθούν οι όποιες οριακές αδικίες που μπορεί να υπάρξουν σε μια γενική ρύθμιση και να καταργηθούν φοροτεχνικές, γραφειοκρατικές διαδικασίες και στο δεύτερο χρόνο να μπει στη μόνιμη βάση.

Αυτές είναι συγκεκριμένες προτάσεις και όχι αόριστες ούτε γενικές. Και προπαντός κύριε Υπουργέ, μας χρειάζεται πολύ να κάνουμε ανάλυση για να καταλάβετε αυτό που δεν ήθελε να καταλάβει ο κ.Παλαιοκρασσάς.

Σήμερα, κύριε Υφυπουργέ, το φορολογικό σύστημα -ξέρω την προσπάθεια που κάνετε, δεν αναφέρομαι στις προθέσεις, αναφέρομαι στο αποτέλεσμα-όπως είναι, δημιουργεί ταυτότητα φορολογικών συμφερόντων μεταξύ του μεγαλοεισαγωγέα, του μεγαλοπαραγωγού, του μεγαλοβιομήχανου και του καταναλωτή, αφού οι μεν πρώτοι έχουν συμφέρον να μην εκδίδουν φορολογικό στοιχείο για να μην βγάζουν το τζίρο, άρα, να μην φορολογούνται στο εισόδημα, οι δε αγοραστές με την κλίμακα όπως είναι και με τους συντελεστές να μην πληρώσουν το ΦΠΑ, αφού δεν έχουν όφελος έκπτωσης από το ακαθάριστο εισόδημα που δηλώνουν. Χρειάζεται πολύ μυαλό για να καταλάβαιτε ότι πρέπει να επαναφέρετε το σύστημα του αφορολογήτου με αποδείξεις ώστε να δημιουργηθεί σύγκρουση φορολογικών συμφερόντων μεταξύ των μεγαλοεισαγωγέων, εκείνων που υποτίθεται ότι θέλετε στη Δ' πηγή να χτυπήσετε, δηλαδή τη φοροδιαφυγή; Δεν τη χτυπάτε, αν δεν κάνετε τέτοιες θεσμικές αλλαγές, που εγώ ως Πρόεδρος του ΔΗ.Κ.ΚΙ. και το ΔΗ.Κ.ΚΙ. γενικότερα είμαστε διατεθειμένοι να βοηθήσουμε με συγκεκριμένες προτάσεις. Είναι δέκα (10) οι θεσμικές προτάσεις που καταθέσαμε και μάλιστα πήραμε και κόστος γιατί αυτά έχουν και κόστος. 'Ομως είναι σωστές και θα συμβάλλουν και στη φορολογική δικαιοσύνη για να πληρώσουν οι έχοντες, και κατέχοντες και όχι οι μη έχοντες

Σελίδα 920

αλλά και να συλλάβουμε ουσιαστικά στην πράξη και όχι με λόγια την φορολογητέα ύλη.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Εξαντλήθηκε ο κατάλογος των πρωτολογιών σε όλα τα επίπεδα και έχετε το λόγο κύριε Υφυπουργέ των Οικονομικών, επί χίλια οκτακόσια (1800) δευτερόλεπτα. Το είπα αυτό για να σας μπερδέψω στη φορολόγηση!

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Κύριε Πρόεδρε, η Κυβέρνηση θεωρεί θετική την πρόταση του Κ.Κ.Ε. να φέρει σήμερα προς συζήτηση τις απόψεις του για το φορολογικό σύστημα. Θεωρούμε όμως ότι οι προτάσεις αυτές είναθ ξεπερασμένες, και ανεπίκαιρες. Ορισμένα δε εκ των άρθρων αυτού του προτεινόμενου νομοσχεδίου, έχουν ήδη γίνει αποδεκτά κατά τη διάρκεια του 1996 και του 1997.

'Ομως, παρόλα αυτά, επειδή δυστυχώς ελάχιστα αναφέρθηκαν για τον προτεινόμενο σχέδιο νόμου και επειδή κυρίως η συζήτηση περιεστράφη στην γενική πορεία της ελληνικής οικονομίας, είμαι υποχρεωμένος ως Υφυπουργός Οικονομικών να δώσω ορισμένες απαντήσεις, οι οποίες είναι αναγκαίες και για την ενημέρωση του Κοινοβουλίου, αλλά και για την ενημέρωση της κοινής γνώμης.

Κύριοι συνάδελφοι της Αντιπολιτεύσεως, όσο και αν θέλετε να διαστρεβλώσετε όλα τα κρίσιμα μακροοικονομικά μεγέθη της ελληνικής οικονομίας, νομίζω ότι τελικά δεν θα το κατορθώσετε καθόσον η ελληνική οικονομία κινείται πλέον σταθερά προς την κατεύθυνση μιας ταχύτερης ανάπτυξης, χαμηλότερου πλέον πληθωρισμού και χαμηλότερων δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Είναι τρία βασικά στοιχεία τα οποία νομίζω ότι διαπιστώνει σήμερα το σύνολο των παραγωγικών τάξεων, το σύνολο των πολιτών και γι' αυτό το λόγο παρέχουν την ψήφο τους και την εμπιστοσύνη τους προς την Κυβέρνηση.

Αναλυτικότερα. 'Οσον αφορά την ανάπτυξη. Ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ, δηλαδή ενός δείκτη που δείχνει τη δυναμική της ελληνικής οικονομίας, εμείς πιστεύουμε ότι θα κλείσει το 1997 με αύξηση πάνω από 3,5%, ξεπερνώντας το στόχο όχι μόνο του προγράμματος σύγκλισης, αλλά, κύριοι συνάδελφοι, και την αντίστοιχη πρόβλεψη του μέσου όρου των χωρών της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης.

Επειδή βεβαίως η Νέα Δημοκρατία έχει μεγάλη αμνησία όταν ομιλεί για την ανάπτυξη της οικονομίας, πρέπει να σας θυμίσω ότι τον τελευταίο χρόνο που η Νέα Δημοκρατία ήταν κυβέρνηση σε αυτόν τον τόπο, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ -ήταν -1%.

Αντί λοιπόν, σήμερα να μας κάνετε καλόπιστη και εποικοδομητική κριτική ότι δηλαδή χρειάζονται ακόμα ταχύτεροι ρυθμοί-και ποιος δεν θα ήθελε να τους έχει -ισχυρίζεσθε ότι η πορεία της ελληνικής οικονομίας είναι ανησυχητική, ότι τα ελλείμματα διογκώνονται και διάφορα τέτοια, τα οποία σκιαγραφούν είτε άγνοια των μεγεθών που διαμορφώνουν την συνολική εικόνα της οικονομίας είτε μια στείρα αντιπολιτευτική διάθεση.

Η άνοδος του ΑΕΠ, κύριοι συνάδελφοι, δηλαδή του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, βασίζεται κυρίως στη σημαντική αύξηση των επενδύσεων. Το 1997 οι επενδύσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα προβλέπεται να αυξηθούν κατά 18%, ενώ οι επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα κατά 9,5%.

Το προϊόν του πρωτογενούς τομέα, προβλέπεται να αυξηθεί κατά 3,5%, παράλληλα μάλιστα, λόγω της σημαντικής ανάκαμψης της επενδυτικής δραστηριότητας ιδιαίτερα στον τομέα των κατασκευών, το προϊόν του δευτερογενούς τομέα προβλέπεται να αυξηθεί κατά 3,7%.

Τέλος, το προϊόν του τριτογενούς τομέα της οικονομίας, προβλέπεται να αυξηθεί κατά 3,6%, άνοδο στην οποία συμβάλλουν όλοι σχεδόν οι επιμέρους κλάδοι. Η αύξηση αυτή αναμένεται να είναι περισσότερο εντυπωσιακή τα αμέσως επόμενα χρόνια, καθώς το σύνολο των διαρθρωτικών αλλαγών, αλλά και οι επενδύσεις, θα αρχίσουν να επιδρούν στην περαιτέρω βελτίωση της παραγωγικότητας και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα τέτοιες διαρθωτικές αλλαγές είναι η εισαγωγή νέων τεχνολογιών, η βελτίωση των υποδομών, ο νόμος για τις ΔΕΚΟ, οι μετοχοποιήσεις κ.λ.π.

Τέλος, το ποσοστό της ανεργίας αναμένεται να μειωθεί το 1997 στο 10,1% του εργατικού δυναμικού έναντι 10,4% που ήταν το 1996.

Αυτή, κύριοι συνάδελφοι, είναι η γενική εικόνα που περιγράφει την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας για το 1997.

'Οσον αφορά τώρα το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, έχω να σας αναφέρω τα εξής:

Στον εξωτερικό τομέα είναι φανερό ότι η οικονομική ανάκαμψη στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση και το άνοιγμα νέων αγορών στις χώρες της Βαλκανικής, της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης, θα έχουν θετικές επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία. Η εκτιμώμενη ανάκαμψη στις χώρες αυτές, θα τονώσει τις εξαγωγές τόσο των αγαθών, όσο και των υπηρεσιών, οι οποίες αναμένεται να αυξηθούν κατα 6,2%, έναντι μόλις 1% το 1996.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, ως ποσοστό του Ακαθάριστου Εγχωρίου Προϊόντος, αναμένεται να κυμανθεί ως ποσοστό περίπου στα περσινά επίπεδα, δηλαδή γύρω στο 3,5%, κυρίως ως αποτέλεσμα της προβλεπόμενης αύξησης των εισαγωγών κεφαλαιουχικών αγαθών. Θεωρούμε εύλογο ότι μια οικονομία, η οποία βρίσκεται σε διαδικασία ανάπτυξης, δεν μπορεί να μην παρουσιάζει αύξηση εισαγωγών στα κεφαλαιουχικά αγαθά, τα οποία όπως ξέρετε στηρίζουν την αναπτυξιακή πορεία της. Το έλλειμμα, όμως αυτό χρηματοδοτείται απόλυτα από τις εισροές κεφαλαίων.

Σχετικά με τον πληθωρισμό, έχω να πω τα εξής:

Ο πληθωρισμός τον Ιούλιο, όπως ξέρετε, μειώθηκε στο 5,4% και είναι το χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας εικοσιπενταετίας. Χρειάζεται άραγε να το τονίζει αυτό κάθε φορά ο Υφυπουργός Οικονομικών;

Η γενική πρόβλεψη για την εξέλιξη του πληθωρισμού σε μέσα επίπεδα, είναι συνεπής με τις αρχικές μας προβλέψεις και βασίζεται στους ακόλουθους παράγοντες:

Πρώτον, στη διατήρηση του αντιπληθωριστικού χαρακτήρα της ακολουθούμενης οικονομικής μας πολιτικής.

Δεύτερον, στην αναμενόμενη περαιτέρω αποκλιμάκωση της αύξησης των τιμών των εισαγομένων αγαθών.

Τρίτον, στην αποκλιμάκωση των ονομαστικών εισοδηματικών αυξήσεων, παράλληλα με την άνοδο των πραγματικών εισοδημάτων των εργαζομένων κατά 3% περίπου.

Θα αναφερθώ πάλι στην εκτέλεση του τακτικού προϋπολογισμού: Ενώ έχω απαντήσει σχετικά ο Πρόεδρος του ΔΗ.Κ.ΚΙ. ο κ. Τσοβόλας, εξέφρασε μία εντονότατη μπορώ να πω ανησυχία -κατά την άποψή μου μη δικαιολογημένη βεβαίως- για την εκτέλεση του τακτικού προϋπολογισμού. 'Εχω, λοιπόν, να σας δώσω τα εξής στοιχεία, τα οποία είναι αναγκαία για την ενημέρωσή σας.

Από τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της εκτέλεσης του προϋπολογισμού, προκύπτει ότι ο στόχος για το έλλειμμα του κρατικού τομέα θα είναι περίπου ίσο με το 4,2% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. Αυτός είναι ο στόχος μας και προβλέπουμε ότι θα επιτευχθεί με μία ενδεχομένως μικρή υστέρηση στο σκέλος των εσόδων, η οποία θα αντισταθμιστεί, όμως πλήρως, από εξοικονόμηση δαπανών, ιδιαίτερα δαπανών για τόκους.

Η πορεία των εσόδων του τακτικού προϋπολογισμού για το επτάμηνο είναι ως εξής:

Η φορολογία εισοδήματος του τρέχοντος έτους, κύριοι συνάδελφοι, έφθασε το 1997 το ένα τρισεκατομμύρια διακόσια εξήντα δισεκατομμύρια (1.260.000.000.000) δραχμές, έναντι ενός τρισεκατομμυρίου εκατόν πέντε δισεκατομμυρίων (1.105.000.000.000) δραχμών το 1996. Δηλαδή παρουσιάζει αύξηση κατά 13,99%. Απέχει πάρα πολύ από αυτά τα οποία αναφέρατε εσείς για αύξηση στη φορολογία του εισοδήματος.

Βεβαίως πρέπει να σας θυμίσω κάτι, κύριοι συνάδελφοι, ότι "μεγίστην δύναμιν κέκτηται ο αριθμός". Μη το ξεχνάτε αυτό. 'Οσο το αγνοείτε, τόσο περισσότερο θα εκτίθεσθε και στο Κοινοβούλιο βέβαια, αλλά και στον ελληνικό λαό. Γιατί τα στοιχεία αυτά δεν είναι δυνατόν να αμφισβητηθούν.

Δεύτερον, για το ΦΠΑ, έχω να πω τα εξής: Ο ΦΠΑ, κύριοι συνάδελφοι, στον Προϋπολογισμό προβλέπεται να φθάσει στο

Σελίδα 921

δωδεκάμηνο τα δύο τρισεκατομμύρια πεντακόσια είκοσι δισεκατομμύρια (2.520.000.000.000) δραχμές, παρουσιάζοντας αύξηση, σε σχέση με πέρυσι, κατά 14,8%.

Για άλλη μια φορά θα σας καθησυχάσω εσάς, γιατί βεβαίως οι παραγωγικές τάξεις τα γνωρίζουν. Και είναι εμφανής η απόσταση μεταξύ της ενημέρωσης των παραγωγικών τάξεων και ορισμένων εξ υμών, οι οποίοι παραποιήσατε, τόσο πολύ πραγματικά τα στοιχεία.

Μέχρι σήμερα, στο επτάμηνο -τα στοιχεία αυτά τα έχουμε δώσει στη δημοσιότητα- ο ΦΠΑ που έχει εισπραχθεί τόσο από τις Δ.Ο.Υ., όσο και από τα τελωνεία, ανέρχεται στο ένα τρισεκατομμύρια τετρακόσια επτά δισεκατομμύρια (1.407.000.000.000) δραχμές. Υπολείπεται για το υπόλοιπο πεντάμηνο και αν βάλουμε και την παράταση του Ιανουαρίου εξάμηνο, ένα τρισεκατομμύριο εκατόν δεκατρία δισεκατομμύρια (1.113.000.000.000) δραχμές. Ο στόχος της αύξησης του ΦΠΑ κατά 14,8% θα επιτευχθεί πλήρως, όπως ακριβώς προβλέπεται.

Θέλω να σας πω ακόμη, ότι στην εκτέλεση των στόχων του τακτικού Προϋπολογισμού, ο ρυθμός αύξησης των εσόδων από τις Δ.Ο.Υ, και τα τελωνεία είναι 12,34%, έναντι στόχου 14,6%. Δηλαδή, πράγματι στα έσοδα τα οποία έχουν εισπραχθεί μέχρι σήμερα -και μιλάω για το επτάμηνο, γιατί ο Αύγουστος δεν έχει κλείσει ακόμη- ο ρυθμός αύξησης είναι 12,34% έναντι στόχου 14,6%.

Βεβαίως αναφέρεται ως γενικός στόχος το 15,6%. Το 15,6% αναφέρεται στο σύνολο των αναμενομένων εσόδων από τις εφορίες, από τα τελωνεία και από τα μη φορολογικά έσοδα. 'Ομως, από τα τελωνεία και τις Δ.Ο.Υ., δηλαδή τα λεγόμενα φορολογικά έσοδα -να το πω έτσι πολύ απλά- ο ρυθμός αύξησης είναι 12,34% σήμερα, έναντι στόχου 14,6%. 'Ομως, θέλω να σας διαβεβαιώσω, ότι από τη μελέτη των στοιχείων, τα οποία έχω στη διάθεση οποιουδήποτε συναδέλφου θέλει να τα δει, υπάρχει μία τάση, η οποία είναι αυξητική. Δηλαδή ο ρυθμός βελτιώνεται συνεχώς.

Μέχρι σήμερα υπάρχει μία καθυστέρηση. Και βέβαια εκεί θα έπρεπε να επικεντρώσετε την κριτική σας. Και αν εξαιρέσει κανείς τον Πρόεδρο του Δημοκρατικού Κοινωνικού Κινήματος κ.Τσοβόλα, ο οποίος, παρά τις διαφορετικές θέσεις που έχουμε, αναφέρθηκε στην ουσία της πρότασης νόμου,

τοποθετήσεις σας ήταν γενικόλογες που δεν είχαν σχέση με την πρόταση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας.

Υπάρχει πράγματι καθυστέρηση στην είσπραξη των μη φορολογικών εσόδων.

Τα μη φορολογικά έσοδα, κύριοι συνάδελφοι, προβλέπεται σύμφωνα με τον προϋπολογισμό, να φθάσουν τα ενιακόσια έντεκα δισεκατομμύρια (911.000.000) δραχμές και είναι αυξημένα σε σχέση με πέρυσι κατά 24,5%. Στο επτάμηνο, παρουσίασαν πολύ χαμηλή, αύξηση, δηλαδή μόλις 0,21%. Εκεί, πράγματι, υπάρχει πρόβλημα και προς τα εκεί η Κυβέρνηση στρέφει την προσοχή της, στην είσπραξη των μη φορολογικών εσόδων, διότι επαναλαμβάνω είναι ανάγκη να βελτιώσουμε τη σχέση μεταξύ φορολογικών και μη φορολογικών εσόδων όπως και εσείς πολύ σωστά, κύριε Κωστόπουλε, τονίσατε στην ομιλία σας, όπου αναφερθήκατε στην αλλαγή της σύνθεσης συνολικά, των εσόδων του τακτικού προϋπολογισμού.

Καταθέτω τα στοιχεία αυτά για τα Πρακτικά, τα οποία έχουν δοθεί από την αντίστοιχη διεύθυνση του Υπουργείου.

(Στο σημείο αυτό ο Υφυπουργός Οικονομικών κ. Γ. Δρυς καταθέτει για τα Πρακτικά τα προαναφερθέντα στοιχεία τα οποία έχουν ως εξής:

Σελίδα 922

σελ. 922

Σελίδα 923

σελ. 923


Σελίδα 924



ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Κύριοι συνάδελφοι, θα ήθελα στο σημείο αυτό να σας δώσω μερικά επιπλέον στοιχεία, τα οποία δικαιολογούν την αισιοδοξία της Κυβέρνησης ότι τελικά θα εκτελεσθεί με μεγάλη ακρίβεια και ελάχιστη αστοχία και ο προϋπολογισμός του 1997.

Κατά την ενημέρωση των Βουλευτών στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, την οποία για πρώτη φορά καθιερώσαμε το 1997, για την εξέλιξη του προϋπολογισμού, είχα την ευκαιρία να πω ότι από το 1994 μέχρι το 1997, υπάρχει μία σημαντικότατη βελτίωση της απόδοσης των εσόδων. Πρέπει να σας πω ότι σχεδόν έχει διπλασιασθεί σε απόλυτους αριθμούς η είσπραξη των εσόδων του τακτικού προϋπολογισμού. Από 4,7 τρισεκατομμύρια δραχμές περίπου το 1994, φτάσαμε σ'αυτόν τον προϋπολογισμό να έχουμε στόχο 8,715 τρισεκατομύρια δραχμές.

Βεβαίως, για μια ακόμη φορά θα παρακαλέσω τη Νέα Δημοκρατία να μελετήσει τα δικά της πεπραγμένα, για να έχει μια καλύτερη εικόνα όταν αναφέρεται στο Κοινοβούλιο για την εκτέλεση του Προϋπολισμού. Η αστοχία του προϋπολογισμού, κύριοι της Νέας Δημοκρατίας, κατά την τριετία 1990-1993 ήταν της τάξεως του 10% και 15% στον τομέα των τακτικών εσόδων.

Για να γνωρίζει το Κοινοβούλιο, θέλω να σας πω ότι την τετραετία του ΠΑ.ΣΟ.Κ. η αστοχία του προϋπολογισμού ήταν της τάξεως του 2% έως 3,5%. Είχαμε πράγματι και πολύ μικρές αποκλίσεις στην εκτέλεση του προϋπολογισμού. Στην Ελλάδα, οι προϋπολογισμοί, κύριοι συνάδελφοι, καταρτίζονται τέσσερις και πέντε μήνες προ της ολοκλήρωσης του οικονομικού έτους. Νομίζω ότι το στατιστικό σφάλμα είναι της τάξεως του 2% ή 2,5% ή 3%.

Για να μην ανησυχεί κανείς θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι και αυτός ο προϋπολογισμός θα έχει ευστοχία μεγαλύτερη εκείνης των τεσσάρων προηγουμένων ετών του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Δηλαδή, θα έχει αστοχία της τάξεως του 3%.

Ποιος Υπουργός Οικονομικών ή ποια κυβέρνηση δεν θα ήθελε, άραγε, να έρθει στο Κοινοβούλιο και να πει ότι ο προϋπολογισμός εκτελέσθηκε κατά 100%; Δεν είναι εδώ, δυστυχώς, ο κ. Τσοβόλας για να του θυμίσω ποιος ήταν ο βαθμός εκτέλεσης των προϋπολογισμών των ετών 1981 έως 1989, την ευθύνη βέβαια των οποίων είχε εκείνος που ήταν τότε Υπουργός Οικονομικών.

Πού εδράζεται η αισιοδοξία της Κυβέρνησης όσον αφορά την πιστή εκτέλεση του προϋπολογισμού; Κατ'αρχήν έχω τονίσει, ότι δεν έχει ολοκληρωθεί η επεξεργασία όλων των φορολογικών δηλώσεων του 1996.

Θα σας δώσω μερικά μεγέθη για να τα γνωρίζετε.

Το σύνολο των δηλώσεων που βρίσκονται σήμερα στο ΚΕΠΥΟ είναι τρία εκατομμύρια εννιακόσιες χιλιάδες (3.900.000) και το σύνολο των δηλώσεων που ακόμη υπάρχουν στις Δ.Ο.Υ. -που πραγματικά για ορισμένες ΔΟΥ υπάρχει αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην αποστολή των φορολογικών δηλώσεων και για αυτό αναγκάστηκε ο ομιλών να στείλει αυστηρή εγκύκλιο σε ορισμένες Δ.Ο.Υ. να αποστείλουν γρήγορα τις δηλώσεις στο ΚΕΠΥΟ- είναι περίπου τριακόσιες χιλιάδες (300.000). Δηλαδή το σύνολο των υποβληθεισών φορολογικών δηλώσεων είναι τέσσερα εκατομμύρια διακόσιες χιλιάδες (4.200.000).

(Στο σημείο αυτό την Προεδρική 'Εδρα καταλαμβάνει ο Γ'Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. ΛΟΥΚΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ).

Από τις τριακόσιες χιλιάδες (300.000) φορολογικές δηλώσεις που είναι σήμερα στις Δ.Ο.Υ., οι εκατό χιλιάδες (100.000) περιέχουν λάθη και επεστράφησαν από το ΚΕΠΥΟ στις Δ.Ο.Υ. για διορθώσεις.

'Ετσι, λοιπόν, μέχρι τις 25 Αυγούστου του 1997 είχαν εκκαθαριστεί τρία εκατομμύρια διακόσιες σαράντα επτά χιλιάδες (3.247.000) δηλώσεις. 'Ομως, έχει γίνει εισαγωγή για επεξεργασία τρίων εκατομμυρίων εξακοσίων τριάντα οκτώ χιλιάδων (3.638.000) δηλώσεων. Αυτή η διαφορά των τριακοσίων ενενήντα χιλιάδων (390.000) δηλώσεων οφείλεται στα εξής: Εκατόν εξήντα χιλιάδες (160.000) δηλώσεις έχουν διορθωθεί ήδη από το ΚΕΠΥΟ, εκατό χιλιάδες (100.000) έχουν επιστραφεί στις Δ.Ο.Υ. και εκατό τριάντα χιλιάδες (130.000) παραμένουν στο ΚΕΠΥΟ για διόρθωση με νέα βεβαίως εκκαθάριση.

Σχετικά τώρα με το ποσοστό των λανθασμένων δηλώσεων, για το οποίο τόσο πολύ συζήτηση γίνεται. Ανέρχεται φέτος σε 11% έναντι 10% που ήταν το 1996. Βεβαίως, έχει σε μικρό βαθμό επιδεινωθεί. 'Εχει δηλαδή αυξηθεί τόσο λόγω της πολυπλοκότητας της φορολογικής νομοθεσίας, όσο και εξαιτίας της εφαρμογής των αντικειμενικών κριτηρίων των εντύπων Ε10 και Ε11, αλλά και του αυξημένου αριθμού των εντύπων Ε8. Περίπου φέτος έχουμε διακόσιες πενήντα χιλιάδες (250.000) δηλώσεις Ε8 έναντι μόνο πενήντα χιλιάδων (50.000) δηλώσεων του 1996. Ο αυξημένος αριθμός του Ε8 επιδρά όχι μόνο την αύξηση των λαθών, αλλά και στον ρυθμό εκκαθάρισης, γιατί τα στοιχεία του Ε8 εισάγονται ως πρωτογενείς πληροφορίες μαζί με τα στοιχεία του Ε9.

Με βάση τα στοιχεία αυτά θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι μέχρι τέλος Αυγούστου θα έχει πραγματοποιηθεί η αποστολή περίπου άλλων τετρακοσίων χιλιάδων (400.000) εκκαθαριστικών σημειωμάτων στους πολίτες και μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου θα έχει αποσταλεί το σύνολο των φορολογικών δηλώσεων, από αυτές βεβαίως που θα έχουν εκκαθαριστεί. Δεν αναφέρομαι στις λανθασμένες φορολογικές δηλώσεις, οι οποίες συνήθως εκκαθαρίζονται επί τόπου στις Δ.Ο.Υ..

'Οσον αφορά τα οικονομικά μεγέθη, το 1996, κύριοι συνάδελφοι, είχαμε σύνολο φορολογικών δηλώσεων τέσσερα εκατομμύρια (4.000.000). Βεβαιώθηκαν τετρακόσια είκοσι τέσσερα δισεκατομμύρια (424.000.000.000) δραχμές και έχει γίνει παράλληλα παρακράτηση στην πηγή πεντακοσίων ενενήντα έξι εκατομμυρίων (596.000.000) δραχμών. Δηλαδή είχαμε ένα τρισεκατομμύριο είκοσι δισεκατομμύρια (1.020.000.000.000) δραχμές. Το 1997 έχουμε, όπως είπα άλλη μία φορά τέσσερα εκατομμύρια διακόσιες χιλιάδες (4.200.000) φορολογικές δηλώσεις. Από αυτές έχουν εκκαθαριστεί τα τρία εκατομμύρια διακόσιες πενήντα χιλιάδες (3.250.000). 'Εχουν ήδη βεβαιωθεί τριακόσια εξήντα εκατομμύρια (360.000.000) δραχμές. Απομένουν ακόμη εννιακόσιες πενήντα χιλιάδες (950.000) δηλώσεις. Από αυτά υπολογίζουμε ότι θα εισπράξουμε εκατόν σαράντα εκατομμύρια (140.000.000) δραχμές. Επομένως το 1997 στο σύνολο των 4,2 εκατομμυρίων δηλώσεων, θα βεβαιώσουμε πεντακόσια δισεκατομμύρια (500.000.000.000) δραχμές με πρόβλεψη παρακράτησης στην πηγή περίπου επτακοσίων δισεκατομμυρίων (700.000.000.000) δραχμών. Δηλαδή ο στόχος μας θα είναι φέτος η φορολογία εισοδήματος να αποδώσει ένα τρισεκατομμύριο διακόσια δισεκατομμύρια (1.200.000.000.000) δραχμές.

Επίσης, ελπίζουμε, κύριοι συνάδελφοι, ότι θα έχουμε γρήγορα την επεξεργασία των δηλώσεων για την Μεγάλη Ακίνητη Περιουσία. 'Εχει τελειώσει ήδη η επεξεργασία για τις δηλώσεις των νομικών προσώπων, από τις οποίες έχουν βεβαιωθεί δεκαπέντε δισεκατομμύρια (15.000.000.000) δραχμές. Με την σύμβαση την οποία θα υπογράψουμε την επόμενη εβδομάδα με την εταιρεία η οποία αναδείχθηκε μειοδότης στο διαγωνισμό, μέσα σε δύο μήνες θα έχει τελειώσει η επεξεργασία αυτών και μέσα στο 1997 θα εισπραχθεί και ο Φόρος της Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας που αφορά και τα φυσικά πρόσωπα. Ελπίζουμε, βεβαίως, ότι θα πετύχουμε και εκεί το στόχο που έχει ο προϋπολογισμός για την είσπραξη συνολικά απο τα φυσικά και νομικά πρόσωπα έσοδα της τάξεως των είκοσι πέντε δισεκατομμυρίων (25.000.000.000) δραχμών.

'Εχουμε επίσης να εισπράξουμε σημαντικά πρόστιμα και ποινές της φορολογικής νομοθεσίας. 'Ηδη χθες απεστάλη και δημοσιεύεται σε όλες τις εφημερίδες, αναλυτική εγκύκλιος από τη διασταύρωση για πρώτη φορά των συγκεντρωτικών καταστάσεων που είχαν υποχρέωση οι επαγγελματίες να υποβάλουν και δεν υπέβαλαν και από την οποία θα εισπράξουμε πρόσθετα έσοδα το 1997. Γενικότερα λοιπόν η ενεργοποίηση του φοροελεγκτικού και φοροεισπρακτικού μηχανισμού το 1997 θα οδηγήσει στην πλήρη εκτέλεση του Προϋπολογισμού.

Θα ήθελα, κύριοι συνάδελφοι, πριν πάω σε επιμέρους

Σελίδα 925

αναφορές στα λεγόμενα των ομιλητών του ΔΗ.Κ.ΚΙ, να πω δύο λόγια για αυτα που ανέφεραν ο κ.Γκατζής, ο κ.Ρεγκούζας και ο κ.Δανέλλης.

Για άλλη μία φορά χαρακτηρίστηκε το φορολογικό σύστημα ως μηχανισμός κλοπής, όπως είπε ο εκπρόσωπος του ΚΚΕ. Τα αντικειμενικά κριτήρια είναι άδικο σύστημα φορολόγησης, ότι γίνεται νόμιμη φοροκλοπή από τη μη τιμαριθμοποίηση φορολογικής κλίμακας και διάφορες άλλες άστοχες τοποθετήσεις. Οι φορολογικοί νόμοι του '96 και του '97 -είπε ο κ.Γκατζής-δεν έθιξαν το αντιλαϊκό φορολογικό σύστημα και βεβαίως υπάρχει ανυπαρξία μηχανοργάνωσης του Υπουργείου Οικονομικών.

'Εχω να παρατηρήσω σε αυτά τα εξής: Το φορολογικό σύστημα είναι ένας μηχανισμός αναδιανομής του εισοδήματος και ταυτόχρονα ένα εργαλείο για τη χρηματοδότηση όλων των πολιτικών που έχει η εκάστοτε κυβέρνηση. Μπορεί το φορολογικό σύστημα, κατά το Κ.Κ.Ε., να είναι μηχανισμός κλοπής. Δεν άκουσα, όμως, καμία συγκεκριμένη ρεαλιστική πρόταση η οποία ν'αλλάζει το φορολογικό σύστημα. Με αυτές τις προτάσεις -βελτιώσεις κατά την άποψή του ΚΚΕ- σύμφωνα με την εκτίμηση του Γενικού Λογιστηρίου του κράτους θα οδηγηθούμε σε κατάρρευση του φορολογικού σύστηματος. Τόσο πολύ καλά είχε μελετηθεί από το Κ.Κ.Ε. η πρόταση, που δεν ρώτησαν το Γενικό Λογιστήριο του κράτους, αν μπορούν δηλαδή αυτά που προτείνουν, να εφαρμοστούν.

Αν ο στόχος σας είναι να καταρρεύσει το φορολογικό σύστημα και να επαναλάβουμε το "δυστυχώς επτωχεύσαμε" τότε σας διαβεβαιώ ότι ο στόχος δεν θα επιτύχει. Δυστυχώς οι προτάσεις σας δεν επιλύουν τα προβλήματα, που έχει σήμερα η ελληνική οικονομία.

'Εχω επαναλάβει αρκετές φορές, ότι τα αντικειμενικά κριτήρια, που καθιέρωσε μετά από ένα μακρύ διάλογο ο αείμνηστος Γεώργιος Γεννηματάς, ήταν μία αμυντική κίνηση απέναντι στην τεράστια φοροδιαφυγή, που εγένετο κυρίως από τους μικρομεσαίους, όπου το δηλούμενο -το τονίζω- εισόδημα των μικρομεσαίων ήταν μικρότερο του δηλούμενου εισοδήματος του ανειδίκευτου εργάτη.

Και διερωτώμαι: 'Ενα τόσο προοδευτικό κόμμα όσο το Κ.Κ.Ε., μπορεί να υποστηρίζει τόσο αντιφατικές θέσεις για τα αντικειμενικά κριτήρια; Τι προτείνει άραγε το ΚΚΕ; Να μας πει τι προτείνει για την αντικατάσταση των αντικειμενικών κριτηρίων. Διότι βεβαίως καταργώντας μία αμυντική κίνηση -το λιγότερο που θα μπορούσε να προτείνει κανείς- θα ήταν να την αντικαταστήσει με μία άλλη αμυντική κίνηση.

'Εχουμε δηλώσει ως Κυβέρνηση ότι τα αντικειμενικά κριτήρια θα καταργηθούν με την ολοκλήρωση του μηχανογραφικού συστήματος του Υπουργείου Οικονομικών.

Επειδή άκουσα πάλι, δυστυχώς, την Αξιωματική Αντιπολίτευση για καθυστέρηση στη μηχανοργάνωση, θέλω να σας ενημερώσω για τα εξής: Η μηχανοργάνωση του Υπουργείου Οικονομικών προχωρά με ταχύτατους ρυθμούς. Περίμενα να ακούσω την κριτική σας, αλλά θα πρέπει να αναγνωρίσετε και το έργο, που έχουμε κάνει το 1996 και το 1997. Σημειώστε τρία χαρακτηριστικά σημεία. Για πρώτη φορά στη μηχανογραφική ιστορία του Υπουργείου Οικονομικών κάναμε τρεις σημαντικές διασταυρώσεις στοιχείων στο Α! εξάμηνο του 1997.

Και βεβαίως ήταν άγνωστες οι διασταυρώσεις και για τον κ. Τσοβόλα και για τον κ. Παλαιοκρασσά. Ηταν άγνωστες απ' όλους τους Υπουργούς Οικονομικών μέχρι το 1996. Αυτές οι διασταυρώσεις στοιχείων είναι οι εξής: Πρώτον διασταύρωση στοιχείων για τα σκάφη αναψυχής. Δεύτερον, διασταύρωση στοιχείων ιδιοκτητών ακινήτων και ενοικιαστών. Τρίτον, διασταύρωση των στοιχείων των συγκεντρωτικών καταστάσεων τιμολογίων του έτους 1994 από τα οποία διαπιστώθηκε το όργιο φοροδιαφυγής. Σας λέω ότι απ' αυτήν τη διασταύρωση προέκυψε ότι ένας τεράστιος αριθμός τιμολογίων είναι πλαστά και εικονικά.

(Θόρυβος στην Αίθουσα)

Προέκυψε, λοιπόν, ότι το 54% των δηλουμένων στοιχείων ήταν ακριβή και το 46% ήσαν εσφαλμένα. Αυτά τα στοιχεία δόθηκαν για πρώτη φορά το 1997. Το σύστημα "ΤΑXIS" από τον Δεκέμβριο του 1996 μέχρι σήμερα λειτουργούν επτά από τις δεκαεπτά εφαρμογές του. Επικριθήκαμε ότι δεν προχωρά γρήγορα η εφαρμογή του. Ξεκίνησε το 1992 με μια πλήρως εσφαλμένη απόφαση του κ. Παλαιοκρασσά. Επρεπε να έρθει η Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ για να το προχωρήσει. 'Ηδη σε σαράντα (40) ΔΟΥ εκ των εκατόν εξήντα πέντε (165) μηχανογραφημένων "τρέχουν" οι εφαρμογές αυτές.

Δεν ξέρω τι θα πρέπει να πω για να κατανοήσετε τόσο το τεράστιο έργο το οποίο επιτελείται στο Υπουργείο Οικονομικών, όσο και την ταχύτητα με την οποία προωθούνται οι διάφορες αποφάσεις που έχει πάρει η πολιτική ηγεσία.

Νομίζω ότι η Νέα Δημοκρατία ήταν παντελώς εκτός κλίματος. Ισως δεν είχε προετοιμαστεί επαρκώς για την πρόταση νόμου του ΚΚΕ. Δεν θα αναφερθώ στα επιχειρήματα με τα οποία διάνθισε την πρόταση νόμου. Πάνω σ' αυτό τοποθετήθηκε ο κ. Κωστόπουλος. Νομίζω όμως ότι ήταν έξω από το πνεύμα της πρότασης. Ακόμη ήταν αντιφατική, διότι από την μια μεριά μιλούσε για ανευθυνολογία, για δογματικές προτάσεις, για λαϊκιστικές προτάσεις, για εύκολες καταγγελίες και για αντιευρωπαϊκό πνεύμα αλλά από την άλλη συμφωνούσε με ορισμένες εκ των προτάσεων που κάνει το Κ.Κ.Ε.. Ας επιλέξει επιτέλους τι θέλει. Είναι δικό της θέμα.

Ο κ. Δανέλλης έκανε ορισμένες σημαντικές προτάσεις, που τις σημείωσα. Θεωρώ θετική και την κριτική που άσκησε, ακόμη και όταν ήταν σε διαφορετική κατεύθυνση απ' αυτή στην οποία κινούμεθα εμείς. Για να μη μας αδικείτε όμως σας λέω ότι η σχέση των φορολογικών προς τα μη φορολογικά έσοδα βελτιώνεται σημαντικά το 1997. Τα μεν φορολογικά έσοδα θα αυξηθούν κατά 14,6% τα δε μη φορολογικά θα αυξηθούν κατά 24,5%.

Συμφωνώ με τον κ. Κωστόπουλο ότι δεν είναι η πρέπουσα σχέση αυτή των άμεσων και έμμεσων φόρων. Σας διαβεβαιώ όμως ότι δεν είναι δυνατόν να αλλάξει αυτή η σχέση ούτε σε ένα χρόνο ούτε σε δυο χρόνια. Απαιτείται μια μακρά και συνολική προσπάθεια και συνέπεια όλων των κυβερνήσεων που διαχειρίζονται την πολιτική εξουσία αυτού του τόπου.

Τα τέσσερα τελευταία χρόνια έχει γίνει σημαντική βελτίωση της σχέσης των άμεσων προς τους έμμεσους φόρους δεν είναι όμως για μας η πλέον επιθυμητή σχέση η οποία χρειάζεται ακόμη σημαντική βελτίωση.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, μερικά από αυτά που πρότεινε ο κ. Δανέλλης, τα έχουμε ήδη ψηφίσει, Καθιερώσαμε πρόσφατα τον ένα και μοναδικό αριθμό φορολογικού μητρώου για να πάψουν αυτά τα απαράδεκτα φαινόμενα που γίνονταν τόσο στις Δ.Ο.Υ. όσο και στις επιχειρήσεις. 'Ομως η Ν.Δ. καταψήφισε τον ένα και μοναδικό αριθμό φορολογικού μητρώου και μάλιστα κάνατε ονομαστική φηφοφορία.

ΑΔΑΜ ΡΕΓΚΟΥΖΑΣ: Λέτε ανακρίβειες.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Θα τα πείτε μετά, κύριε Ρεγκούζα. Εκτός αυτών μελετάμε και μία σειρά από σοβαρότατες εκσυγχρονιστικές αλλαγές στο σύνολο της διαχείρισης των φορολογικών δηλώσεων, όπως τη χρήση του ηλεκτρονικού τρόπου επεξεργασίας των δεδομένων (Ε.D.I.). Δεν θα υπάρχει πλέον η φοβερή ταλαιπωρία των πολιτών για να υποβάλουν τις φορολογικές δηλώσεις. Για πρώτη φορά μελετάμε -υπήρχε μία προετοιμασία από τον κ. Ανωμερίτη, οφείλω να το πω, μολονότι δεν είναι εδώ- για την κατάργηση της υποχρέωσης των δημοσίων υπαλλήλων και συνταξιούχων να υποβάλουν φορολογική δήλωση, εφόσον έχουν μία και μόνο πηγή εισοδήματος, έχουν δηλαδή μόνο το μισθό τους ή τη σύνταξή τους. Επομένως, γίνεται μία πάρα πολύ καλή δουλειά.

'Ερχομαι τώρα σε μερικά θέματα που τέθηκαν από το Δημοκρατικό, Κοινωνικό Κίνημα. Κατ' αρχήν δεν θα ένοιωθα πολύ άνετα αν ήμουν στη θέση του πρώτου ομιλητή του ΔΗ.Κ.ΚΙ, από αυτά που είπε ο Πρόεδρος του ΔΗ.Κ.ΚΙ για τον Βουλευτή του. Μου έκανε εντύπωση και τα σημείωσα. Ενώ ο κ. Ρόκος είπε ότι υπερψηφίζει την πρόταση του ΚΚΕ -είναι γραμμένο στα Πρακτικά- ο κ. Τσοβόλας είπε τη λέξη "Υπερψηφίζουμε την αρχή της πρότασης, σε άλλα σημεία έχουμε πολλές διαφοροποιήσεις. Στην εισηγητική έκθεση κάνουν αφορισμούς για την περίοδο 1981-1989..." όταν βέβαια

Σελίδα 926

εκείνος ήταν Υπουργός Οικονομικών. Φαίνεται ότι υπάρχει διαφορετική εκτίμηση για την πρόταση του ΚΚΕ μεταξύ του κ. Ρόκου και του κ. Τσοβόλα. Βέβαια είναι δικό σας εσωτερικό ζήτημα.

'Οσο για τη μηχανοργάνωση που είπατε ότι δεν προχωρεί γρήγορα, φαίνεται ότι έχετε έλλειψη πληροφόρησης. Νομίζω, όμως, ότι πειστήκατε τελικά για την ταχύτητα που τρέχει η μηχανοργάνωση, κύριε Ρόκο.

Θέλω να απαντήσω στα ερωτήματα που τέθηκαν για την αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους και για τη σκληρή δραχμή.

Η αναδιάρθρωση εφαρμόζεται από το 1986. Προσπαθούσε που κάνουμε να περάσουμε στην αγορά μακροπρόθεσμους τίτλους πενταετούς και επταετούς διάρκειας, έτσι ώστε να ελαφρώσει το τεράστιο βάρος που έχει ο προϋπολογισμός, όταν πρέπει να πληρώνουμε για τόκους ετησίως, τρισήμισι τρισεκατομμύρια (3.500.000.000.000) δραχμές.

Κάνουμε, λοιπόν, προσπάθειες να αντικαταστήσουμε τους βραχυπρόθεσμους τίτλους με μακροπρόθεσμους που διευκολύνουν την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους.

'Οσο για τη σκληρή δραχμή θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι αποτελεί ένα όπλο στα χέρια μας για την κάμψη του πληθωρισμού. Ο πληθωρισμός τρέχει τώρα με 5,4% και πρέπει να πέσει ακόμα περισσότερο για να μπορέσουμε να ενταχθούμε στην Ο.Ν.Ε..

Κύριοι συνάδελφοι, με βάση όσα προηγουμένως ανέφερα νομίζω ότι η πρόταση που έκανε το Κ.Κ.Ε. δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από την Κυβέρνηση στα περισσότερα σημεία. Ορισμένα εξ αυτών έχουν ήδη υιοθετηθεί. Δεν έχει νόημα να συζητάμε, αφού η πρόταση είναι και ανεπίκαιρη, διότι έχει υποβληθεί πριν από δώδεκα μήνες και την συζητάμε τώρα, τον Αύγουστο του 1997.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο κ. Μεϊμαράκης έχει το λόγο.

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΕΙΜΑΡΑΚΗΣ: Κύριοι συνάδελφοι, κατ' αρχήν πρέπει να σας πω ότι δεν είχα την πρόθεση να πάρω το λόγο γιατί η ομιλία του εισηγητού μας του κ. Ρεγκούζα με είχε καλύψει. Μετά όμως απ' αυτά τα οποία είπε ο κύριος Υπουργός είμαι υποχρεωμένος να δώσω μερικές εξηγήσεις και μερικές απαντήσεις σ' αυτά τα οποία ελέχθησαν.

Κατ' αρχήν θα ήθελα να τονίσω, κύριε Υπουργέ, ότι σε μία πρόταση νόμου που υπάρχουν δεκαεπτά άρθρα είναι φυσικότατο να συμφωνούμε με αρκετά απ' αυτά. Δεν κατάλαβα γιατί βλέπετε αντίφαση στη θέση της Νέας Δημοκρατίας, όταν ήταν ξεκάθαρη η θέση μας ότι αρκετά απ' αυτά είναι προς τη θετική και σωστή κατεύθυνση και άλλα τα θεωρούμε ότι δεν μπορούν σήμερα να υλοποιηθούν. Είναι γνωστή άλλωστε η αντίθεση της φιλοσοφίας μας με το Κ.Κ.Ε. και σ' αυτά δεν συμφωνούμε. Αυτό όμως δεν είναι κακό, δεν είναι ότι είναι μία πρόταση που είναι για πέταμα, δεν είναι ότι είναι μία πρόταση που δεν μπορεί να συζητηθεί και είναι ανεπίκαιρη. Αλλά και από την άλλη μεριά, ακριβώς σ' αυτά τα μέτρα στα οποία λόγω φιλοσοφίας δεν συμφωνούμε, υπάρχουν μέσα στην πρόταση νόμου των δεκαεπτά άρθρων και άρθρα τα οποία μας βρίσκουν απολύτως σύμφωνους. Γιατί, λοιπόν, θέλετε να δείξετε μία αντίφαση της Νέας Δημοκρατίας η οποία δεν υπάρχει;

Εδώ όμως η συζήτηση θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι γενικεύτηκε και ο κύριος Υπουργός στις απαντήσεις του όχι μόνο δεν περιορίστηκε στο νομοσχέδιο και δίνοντας τις απαντήσεις σε άλλους συναδέλφους που γενίκευσαν αν θέλετε το θέμα, αλλά βρήκε την ευκαιρία από το Βήμα, λες και ήταν επερωτώμενος, να απαντήσει επιτιθέμενος προς την πολιτική της Νέας Δημοκρατίας και το τι έκανε η Νέα Δημοκρατία.

Γι' αυτό ακριβώς θα ήθελα να θέσω τα θέματα όπως και εσείς τα βάλατε και να σας πω ότι ορισμένα πράγματα τα οποία συζητάμε και ξανασυζητάμε, εν τέλει καταλήγουν χωρίς νόημα με την έννοια ότι ήδη έχουν γίνει αντιληπτά από τον ελληνικό λαό και ήδη ο ελληνικός λαός τα έχει καταλάβει.

Είπατε για την αύξηση στο Α.Ε.Π. πόσο ήταν επί Νέας Δημοκρατίας και πόσο είναι σήμερα. Πρέπει να σας πω, κύριε Υπουργέ, ότι εμείς αν μπορούσαμε να είχαμε μεγαλύτερη αύξηση, επιθυμητή ήταν. Αλλά οι δείκτες αυτοί δεν είναι ξεκάρφωτοι, δεν είναι μόνοι τους. Είναι δείκτες συγκρινόμενοι με το μέσο όρο δεικτών της Κοινότητας και βέβαια μεταξύ τους κατ' έτος αλλά κυρίως με το μέσο όρο της Κοινότητας.

Κατά συνέπεια θυμηθείτε, λοιπόν, ότι ο δείκτης της Κοινότητας κατά μέσο όρο, την περίοδο που η Νέα Δημοκρατία κυβερνούσε, της αύξησης του ΑΕΠ ήταν μηδέν και σήμερα είναι περίπου 3,5%, όσο το δικό σας. Αλλά εσείς οι ίδιοι αποδέχεστε ότι, για να έχετε τη σύγκλιση με την Ευρωπαϊκή 'Ενωση σύμφωνα με το Μάαστριχτ το οποίο έχετε αποδεχθεί και είστε υπέρμαχοι, θα πρέπει να έχετε 4% με 4,5% αύξηση, άρα και πιο πάνω. Κατά συνέπεια, είστε σε απόκλιση και όχι σε σύγκλιση.

Πρέπει επίσης να σας πω, κύριε Υπουργέ, ότι μας λέτε ότι δεν βρήκε τίποτα θετικό η Νέα Δημοκρατία ή τα άλλα κόμματα στη διάρκεια αυτών των ετών να μας πει; Μα, τα όποια θετικά υπάρχουν χάνονται μέσα στα αρνητικά. Και ακόμη μέσα στα είκοσι (20) λεπτά δεν είμαστε εδώ για να σας πούμε τα θετικά. Είμαστε κυρίως για να σας πούμε τα αρνητικά και πώς θα βελτιώσετε ακόμη καλύτερα αν θέλετε τα θετικά. Ουδείς λέει ότι η Κυβέρνηση έχει πάρει μόνο αρνητικά μέτρα. Αλλά όμως τα μέτρα τα οποία παίρνετε δεν έχουν θετική απόδοση, γιατί το πλέγμα μέσα στο οποίο κινείστε δεν αφήνει να αποδώσουν αυτά τα μέτρα. Υπάρχει μία άλλη οικονομική λογική της παραοικονομίας η οποία, αν θέλετε, πολλές φορές ακυρώνει τα μέτρα σας στην πράξη. Αυτό το ζήσαμε όλοι μας.

Πρώτος στόχος σας θα πρέπει να ήταν το κτύπημα της φοροδιαφυγής και η ένταξη της παραοικονομίας στην οικονομία. Βρίσκετε εσείς άλλο τρόπο ένταξης της παραοικονομίας στην οικονομία, εκτός από τη μείωση της φορολογικής κλίμακας και έστω την τιμαριθμοποίησή της, για να μπορέσετε πράγματι να το εμπεδώσετε στον 'Ελληνα φορολογούμενο, ώστε να καταλάβει ότι καλύτερα είναι να κάνει ειλικρινή δήλωση και να πληρώσει σωστά το φόρο του, παρά να κάνει -και τον συμφέρει, γιατί τα πρόστιμα μαζί με το επιπλέον φορολογητέο εισόδημα θα του έλθει μία η άλλη- αυτή την αλχημεία;

Κατά συνέπεια, η μείωση του φορολογικού συντελεστού, που έγινε από τη Νέα Δημοκρατία -και θα πρέπει να το αναγνωρίσετε κάποτε- ήταν προς όφελος, όχι μόνο των φορολογουμένων, αλλά προς τη σωστή κατεύθυνση της ένταξης της παραοικονομίας στην οικονομία.

Το δεύτερο που θέλω να σας πω είναι -επειδή κάποιοι χλεύασαν τότε, αλλά και σήμερα, το μηδέν συν μηδέν ίσον δέκα τέσσερα (0+0=14), που τότε ήταν πράγματι μηδενική η αύξηση στους εργαζόμενους και στους συνταξιούχους- ότι έγινε η μείωση της φορολογικής κλίμακας. Και θα θυμίσω ότι εμείς καθιερώσαμε το αφορολόγητο στο ποσό που είναι σήμερα και όχι εσείς. Και ο κ. Τσοβόλας το 1989, όπως ισχυρίστηκε ότι το καθιέρωσε με το νόμο του 1988., πρώτον, δεν εφαρμόστηκε και δεύτερον, επιβεβαιώνει την τότε πολιτική του "Τσοβόλα, δώστα όλα", που ήταν στο όνομα του να κερδιθούν οι εκλογές του 1989 και όχι τίποτε άλλο. Και θυμάσθε ότι μ'αυτήν την πολιτική ο σημερινός Πρωθυπουργός είχε διαφωνήσει και την είχε κατακρίνει.Και θυμάστε ότι υπάρχουν κείμενα εκείνης της εποχής του σημερινού Πρωθυπουργού, που ήταν αντίθετος μ'αυτά τα φορολογικά μέτρα και με την πολιτική Τσοβόλα, όπου επαίρετο τότε ο Ανδρέας Παπανδρέου από το Περιστέρι μιλώντας, λέγοντας το "Τσοβόλα δώστα όλα".

Και τέλος, να σας θυμίσω ότι σήμερα μας ομολογήσατε -και πρώτη φορά το ακούμε από δημόσια χείλη του κυρίου Υπουργού Οικονομικών- ότι και οι προϋπολογισμοί του ΠΑ.ΣΟ.Κ 1981-1989 δεν εκτελέστηκαν, δηλαδή ό,τι σας λέγαμε η αντιπολίτευση τόσα χρόνια.

Στην προσπάθειά σας να αντιμετωπίσετε τον κ. Τσοβόλα -που είναι δικό σας το θέμα, εν πάση περιπτώσει δεν με αφορά και θα μιλήσει ο κ. Ρόκος, γιατί εγώ δεν διαπίστωσα και καμία διαφορά- ομολογήσατε επισήμως ότι οι προϋπολογισμοί σας αστόχησαν.

Πρέπει να σας πω, κύριε Υπουργέ, ότι όλοι οι δείκτες τους

Σελίδα 927

οποίους μας αναφέρατε είναι συγκρινόμενοι με το μέσο όρο δείκτη της Κοινότητας. Λέτε για τον πληθωρισμό. Πόσος είναι ο πληθωρισμός σήμερα; 5,6%; 5,7%; 'Οσο εσείς ανακοινώσατε, όσο εσείς θέλατε; Διότι, εδώ θα πρέπει να σας πω ότι με τις αλχημείες που κάνατε -και έχετε αλλάξει το τι μετράει κάθε χρόνο στον τιμάριθμο- βγάζετε κάτι, βάζετε κάτι, όπως παρουσιάσατε τη μείωση του πληθωρισμού τον Ιούλιο κατά 0,6%. Γιατί; Γιατί αφαιρέθηκε από τον τιμάριθμο το μειωμένο πετρέλαιο, το οποίο μετράει και -αυτός ήταν ο στόχος σας τώρα που μικρύνατε το χρόνο- παρουσιάσατε μία πτώση του πληθωρισμού κατά 0,6% . Εν πάση περιπτώσει, και μ'αυτά τα στοιχεία τα οποία μας λέτε και με τις αλχημείες που κάνετε, μέχρι που ήταν ο στόχος σας, κύριε Υπουργέ, να πάει ο πληθωρισμός; Και επαίρεσθε τώρα, γιατί μειώθηκε, αλλά δεν πιάσατε το στόχο σας; Και θέλετε να δημιουργήσετε αξιοπιστία και στην κοινή γνώμη και στην ελληνική αγορά, όταν κάνετε τέτοιες αλχημείες για τον πληθωρισμό και έχετε αυτήν την έπαρση ότι μειώθηκε, που ο στόχος ήταν πολύ περισσότερο να μειωθεί! Δείτε ποιος ήταν ο στόχος πληθωρισμού του προϋπολογισμού του 1995, για να δείτε ότι τον πιάνετε σήμερα.

Και τώρα μας μιλάτε πάλι, απ'ό,τι διαβάζουμε, για στόχο πληθωρισμού 4,5%. Και γι'αυτό ακριβώς λέτε οι αυξήσεις θα είναι προς τους δημοσίους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους 3%. Και δεν έχετε καταλήξει, γιατί λέτε 3% με την ωρίμανση. Αυτό, πρώτον, είναι σε πλήρη αντίφαση με τις προεκλογικές σας υποσχέσεις, ότι θα στηρίξετε το εισόδημα του εργαζόμενου και του συνταξιούχου, γιατί έχει υποστεί απώλεια εισοδήματος, σύμφωνα και με τα δικά σας στοιχεία αυτήν την πενταετία, και δεύτερον, είναι έξω από το κλίμα, γιατί ακριβώς βάζετε τέτοιο στόχο, για να μπορέσετε να δώσετε μειωμένη αύξηση.

Πρέπει να σας πω ότι ο εργαζόμενος και ο συνταξιούχος επί Νέας Δημοκρατίας, κυρίως το 1992, αισθάνθηκε την ουσιαστική αύξηση που πήρε από τη μείωση παρακράτησης του φόρου του και από τη μείωση της φορολογικής κλίμακας.Και δεν πάτε να λέτε τώρα ό,τι θέλετε, αυτός πήρε πίσω τα λεφτά, πήρε αυτήν την αύξηση και αύξησε το διαθέσιμο εισόδημά του στο συγκεκριμένο χρόνο, ενώ με το διορθωτικό, που δίνετε εσείς τον επόμενο χρόνο, ουσιαστικά μειώνετε το διαθέσιμο εισόδημά του τον προηγούμενο χρόνο. Και γι'αυτό δημιουργείτε και αυτή την ύφεση.

Ο πληθωρισμός, λοιπόν, έπεσε. Να σας το αναγνωρίσουμε, κύριοι της Κυβέρνησης, παρόλο ότι είναι κάτω από το στόχο σας.

Θα σας πω -γιατί και εδώ κάνατε τη σύγκριση με τη Νέα Δημοκρατία- πρώτον, ότι επί Νέας Δημοκρατίας ο πληθωρισμός υπελογίζετο για το τέλος του 1993 ότι θα είναι σε μονοψήφιο αριθμό. Και γνωρίζετε, κύριοι, ότι για να πετύχεις αυτούς τους δείκτες, παίρνεις μέτρα πολλά χρόνια πριν.Γιατί στην οικονομία, γι'αυτούς τους συγκεκριμένους δείκτες, τα αποτελέσματα αρχίζουν να φαίνονται ένα, ενάμιση χρόνο μετά από τα μέτρα που πήρες.

'Ετσι, λοιπόν, η πρώτη ουσιαστική και γρήγορη πτώση του πληθωρισμού, οφείλετο στα μέτρα του 1991, 1992, 1993, κύριε Υπουργέ και μην το ξεχνάτε αυτό.

Πρέπει να σας πω, επειδή είπατε ότι οι προϋπολογισμοί δεν εκτελέστηκαν ή εκτελέστηκαν με 15% απόκλιση, ότι ουσιαστικά η Νέα Δημοκρατία ευθύνεται για τον προϋπολογισμό 1991-1992 και για την εκτέλεσή του. Το 1989, όπως γνωρίζετε, που έγινε η συγκυβέρνηση, ακολουθήσαμε τα δωδεκατημόρια. Αυτό έγινε και επί συγκυβέρνησης και επί Οικουμενικής κυβέρνησης.

'Αρα, λοιπόν, εμείς συντάξαμε τον πρώτο προϋπολογισμό τότε, πάλι για τα δωδεκατημόρια του 1990 και ουσιαστικά, από τα μέσα του 1990, αρχίσαμε να ασχολούμεθα με τον προϋπολογισμό του 1991 και ο οποίος εκτελέστηκε. Δείτε την εκτέλεση του 1991 και 1992, διότι το 1993, επειδή η κυβέρνηση έπεσε το Σεπτέμβριο και την ευθύνη του τελευταίου πενταμήνου την είχε η παρούσα Κυβέρνηση, δεν γνωρίζουμε αν εκτελέστηκε ο προϋπολογισμός ή όχι, αλλά τα στοιχεία για το επτάμηνο του 1993, αποδεικνύουν ότι ο προϋπολογισμός εκτελείτο κανονικότατα και ως προς τα έσοδα και ως προς τα έξοδα. Πάρτε τα από τις υπηρεσίες σας, τα έχετε, τα έχουμε και εμείς. Κατά συνέπεια, ο πληθωρισμός τα πρώτα χρόνια της κυβέρνησης ΠΑ.ΣΟ.Κ., ήταν αποτέλεσμα της πολιτικής που είχε ακολουθηθεί.

Εδώ εσείς, κύριε Υπουργέ, πώς συνεχίσατε την πτώση του πληθωρισμού και εδώ είναι η μεγάλη μας διαφορά; 'Οχι με την ανάπτυξη και την απορρόφηση κονδυλίων, οπότε θα δημιουργούντο και νέες θέσεις εργασίας, όπως εμείς σκεφτόμασταν και άρα θα είχατε μπει να κτυπήσετε και τον σκληρό πυρήνα του πληθωρισμού, αλλά κατ'αρχήν με τους φόρους με τους οποίους αφαιρούσατε ουσιαστικά διαθέσιμο εισόδημα και οδηγήσατε την οικονομία στην ύφεση. Αυτό δεν σας το λέω εγώ, το λέτε και εσείς οι ίδιοι. Ρωτήστε και την Υπουργό Ανάπτυξης και τον Υπουργό Οικονομικών και Εθνικής Οικονομίας, να δείτε για την ύφεση για την οποία κουβέντιαζαν από το 1995 μέχρι το 1997 και η οποία συνεχίζεται.

Επομένως, εάν υπάρξει αύξηση ζήτησης, θα σας φύγει ο πληθωρισμός, κύριε Υπουργέ, και αυτό φοβάστε, μην υπάρξει αύξηση ζήτησης. Και για να μην υπάρξει αύξηση ζήτησης, πρέπει να υπάρχει μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος.

Να σας πω και το δεύτερο, πως κρατήσατε τον πληθωρισμό, παρ'όλο που ανεβάσατε την ανεργία σε επίπεδα τρομακτικά για πρώτη φορά στην Ελλάδα, γιατί μας είπατε για κάτι δείκτες που επετεύχθησαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Δείτε και το δείκτη της ανεργίας αν είναι για πρώτη φορά σε τέτοιο επίπεδο στην Ελλάδα. Αυτόν το δείκτη τον ανέβασε η δική σας πολιτική.

Επίσης, η σκληρή δραχμή, η οποία αναφέρθηκε, σαφέστατα ομολογήσατε και εσείς ότι την κρατάτε για τη μείωση του πληθωρισμού και καλά κάνετε. Εμείς δεν σας λέμε κάτι τέτοιο, αλλά σας λέμε ότι στο βωμό της μείωσης του πληθωρισμού δημιουργείτε πλέον πρόβλημα και στον τουρισμό και στις εισαγωγές και εξαγωγές. Δείτε αυτά, για να καταλάβετε αν η σκληρή δραχμή, πρέπει να είναι τόση σκληρή ή όχι.

Τρίτον, με τα γεωργικά προϊόντα, κύριοι, επειδή μετράει στον τιμάριθμο και στον πληθωρισμό, τι κάνατε; Ξεχάσατε ότι σας καταγγείλαμε και εμείς και το Κ.Κ.Ε. και όλη η Αντιπολίτευση ότι κάνατε ακόμη και εισαγωγή πατάτας από την Τουρκία, ακριβώς για να μην μπορέσει ο δικός μας ο παραγωγός να πιάσει την τιμή που έπρεπε να πιάσει; Τι κάνετε τώρα με την ντομάτα; Επειδή μετράει -και βλέπουμε ότι τσακώνεσθε συνέχεια- θέλετε να κάνετε εισαγωγή ντομάτας; Τι λέτε στο γεωργό και στον παραγωγό; Λέτε: "Εμείς, κύριοι, εισάγουμε με φθηνότερη τιμή για να κτυπήσουμε τη δική σας τιμή και να μην την πιάσετε". Εκεί έρχεσθε σε αντίθεση και με το Υπουργείο Γεωργίας, το οποίο εν τέλει, ας πει στους παραγωγούς τι πρόκειται να κάνει με εισαγωγές ή όχι, για να ξέρουν και αυτοί πως θα κινηθούν. Σας πληροφορώ ότι τους έχετε αφήσει στο σκοτάδι.

Δεν είναι προς τιμή σας η εισαγωγή πατάτας 1995-1996 και μάλλον και το 1997 -θα δούμε τα στοιχεία- από την Τουρκία για να κρατηθεί αυτή η τιμή στο βωμό της μείωσης του πληθωρισμού.

'Αρα, λοιπόν, κύριε Υπουργέ, το να μην υπάρχει ανάπτυξη δεν είναι δυνατόν να μειώσει ουσιαστικά και πραγματικά τον πληθωρισμό. Και δείτε εσείς σε τι ποσοστά είναι η απορρόφηση των κονδυλίων σε πανεθνικό και νομαρχιακό επίπεδο. 'Οταν μας περιμένει ζεστό χρήμα από την Κοινότητα και εσείς λόγω έλλειψης προγραμματισμού ή λόγω έλλειψης ιδίας συμμετοχής δεν απορροφάτε αυτά τα χρήματα, καταλαβαίνετε γιατί τα έργα μένουν πίσω και γιατί η ανεργία υπάρχει και μάλιστα μεγαλύτερη.

'Οσον αφορά τώρα τα αντικειμενικά κριτήρια. σας είπαμε κατ'επανάληψη και όταν τα φέρατε ότι είναι ισοπεδωτικά και αυθαίρετα. 'Εδωσε ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα ο κ.Κωστόπουλος του Κ.Κ.Ε. μιλώντας ότι αυτός με τόσα τετραγωνικά φορολογείται τόσο και ο άλλος με τόσα τετραγωνικά φορολογείται τόσο, ανεξαρτήτως τζίρου, εσόδων, προσωπικού που απασχολεί και τι προσφέρει στην εθνική

Σελίδα 928

οικονομία. Ε, δεν είναι ισοπεδωτικό; Είναι κεφαλικός φόρος, κύριε Υπουργέ.

Mας λέτε "είσαι γιατρός, έχεις τόσα τετραγωνικά, είναι τόση η αντικειμενική αξία, πληρώνεις τόσα". Μα, αυτός λέει "δεν είμαι έτσι, δεν το κάνω αυτό", αλλά σου λένε "όχι, εσύ δίνεις τόσα".

Είπατε, δε, εσείς ο ίδιος, κύριε Υπουργέ και προεκλογικά και μετεκλογικά ότι θα φέρετε κάποιες προϋποθέσεις βελτίωσης των κριτηρίων. Ε, δεν τις είδαμε. Μας λέτε τώρα ότι θα καταργηθούν, όπως είπε ο κ. Σημίτης το 1996, σε ένα τηλεοπτικό διάλογο, που δεν γνώριζε κιόλας το συνολικό πρόβλημα των αντικειμενικών κριτηρίων, όπως φάνηκε από τις απαντήσεις που έδινε.

Λέτε ότι θα τα καταργήσετε, λέτε τι πρόταση έχουμε εμείς και ότι θα καταργηθούν με την ολοκλήρωση της μηχανοργάνωσης. Κατ'αρχήν, η πρόταση η δική μας, την οποία είχαμε φέρει και τότε την πολεμήσατε λυσσωδώς, αλλά τώρα την εφαρμόζετε, ήταν τα τεκμήρια διαβίωσης.

Λέγαμε τι τότε; 'Εχεις, κύριε, αυτοκίνητα τόσων κυβικών; Τεκμαίρεται ότι για να μπορείς να το συντηρήσεις αυτό και την οικογένειά σου κ.λπ., πρέπει να βγάζεις τόσα. 'Εχεις, κύριε, σκάφος; Τόσο. 'Εχεις, κύριε, μεγάλο σπίτι με πισίνα κλπ.; Τεκμαίρεται ότι για να το συντηρήσεις, βγάζεις τόσα.

Πώς συντηρούνται, δηλαδή, όλες αυτές οι βίλλες στα βόρεια προάστια της Β' Περιφέρειας μάλιστα, Κηφισιά, Εκάλη και πάει λέγοντας, με τέτοια έκταση, με τόσο μεγάλα έξοδα και με δηλώσεις μηδενικές; Γιατί δεν τα βλέπετε αυτά; Μπορείτε να τα βρείτε και αύριο το πρωϊ. Μη μας λέτε ότι δεν μπορείτε να τα βρείτε.

Εμείς σας επισημαίνουμε να το αλλάξετε αυτό μέχρι να ολοκληρωθεί η μηχανοργάνωση, που και εκεί έχετε καθυστερήσει. Και έχετε καθυστερήσει, κύριε Υπουργέ, διότι εσείς ο ίδιος ή ο κ. Ανωμερίτης, σε μία επερώτησή μας, μας είχατε πει ότι θα είναι έτοιμη το 1996. Το 1996 μας είπατε ότι θα είναι έτοιμη το 1997. Τώρα μας λέτε ότι έχει προχωρήσει, αλλά θα είναι έτοιμη το 1998. Δηλαδή και εδώ έχετε πέσει έξω από το στόχο σας. Δε σας λέμε ότι δεν έχουν γίνει προσπάθειες ή ότι δεν έχουν εντατικοποιηθεί. 'Εχουν εντατικοποιηθεί.

Επ'ευκαιρία, θυμήθηκα αυτό που είχατε πει, ότι έγιναν τρεις διασταυρώσεις και βρήκατε εικονικά και πλασματικά τιμολόγια. Και που τα βρήκατε, τι τα κάνατε; Φέρατε διάταξη εδώ, για να τα χαρίσετε. Δώσατε άφεση αμαρτιών και στους λήπτες και σε όλους. Καλύτερα να μην την κάνατε τη διασταύρωση, γιατί και μόνο αυτό το στοιχείο που μας είπατε, αναιρεί όλη εκείνη την επιχειρηματολογία που είχατε αναπτύξει πριν μια εβδομάδα.

Πρέπει, λοιπόν, να σας πω ότι κάνετε τέτοιου είδους αντιπροτάσεις, φέρτε μας κάτι. Εμείς σας φέραμε και σας είπαμε να κοιτάξετε πρώτα το πόθεν έσχες. Είναι βασικό. Δεν μπορούμε να λειτουργήσουμε πλέον διαφορετικά. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας το είχε φέρει, ανεστάλη για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, μέχρι να λειτουργήσουν οι υπηρεσίες μας, ώστε να μπορέσει να εφαρμοστεί. Εσείς αυτή την αναστολή την κάνατε επ'αόριστον. Φέρτε το πόθεν έσχες, κύριοι. Δεν μπορεί να λειτουργήσει και να συνεχιστεί αυτό.

Θέλετε να μου πείτε ότι και από το πόθεν έσχες, λόγω Xρηματιστηρίου, μπορεί να πρέπει να εξαιρέσουμε κάποια χρηματοοικονομικά τέτοια κριτήρια. Μπορώ να σας πω να μην ανοίξετε τρύπες, αλλά εν πάση περιπτώσει να το δεχθώ αυτό. Φέρτε, όμως, το πόθεν έσχες.

Δεύτερον, τα τεκμήρια, ουσιαστικά φροντίστε να τα βάλετε σε τέτοιο σημείο και να τα εφαρμόσετε κατά τρόπο, που να μπορούν με αντικειμενικό προσδιορισμό να προσεγγίζουν τουλάχιστον το εισόδημα εκείνο, που έχει όλα αυτά και κινείται έτσι.

Τα τεκμήρια είναι στην ίδια φιλοσοφία του αείμνηστου του Θανάση του Κανελλόπουλου, δεν τα έχετε αλλάξει καθόλου, παρά μόνο τα αναπροσαρμόζετε ως προς τις τιμές. Δεν υπάρχουν άλλα νέα τεκμήρια; Πώς δεν υπάρχουν! Μπορείτε και να τα βρείτε.

Από εκεί και πέρα, κύριε Υπουργέ, πρέπει να σας πω ότι όσο και να προσπαθείτε, δυστυχώς υπάρχει ένα κακό κλίμα στην αγορά.

Πρώτον, είναι η έκθεση Δρίτσα, για την οποία πρέπει να μας πείτε αν υπάρχει ή δεν υπάρχει. Συντηρείτε το θέμα. Και αυτό το θέμα είναι που δημιουργεί, άλλωστε, το πρόβλημα του ελλείμματος, έχετε πέσει έξω στις προβλέψεις σας στον προϋπολογισμό. Καταθέστε τη στη Βουλή, αν υπάρχει ή κάντε μία ρητή διάψευση, να πείτε ότι δεν υπάρχει, οπότε να δούμε αν ο κ. Δρίτσας θα σας πει ότι σας την έστειλε ή όχι.

Δεύτερον, είναι η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, η οποία μας ομιλεί για συγκεκριμένους δείκτες. Φέρεται ότι την έχετε πάρει από τις 15 Αυγούστου. Υπάρχουν διαρροές αυτήν τη στιγμή στις οικονομικές σελίδες των εφημερίδων και αυτές, επίσης, ομιλούν για νέα μέτρα, για να αυξήσετε τα έσοδα, ότι δεν πάνε καλά τα έσοδά σας ότι ο πληθωρισμός θα κλείσει πολύ πιο πάνω απ'όσο τον υπολογίζετε κλπ.

Θα μου δώσετε πάλι τη γνωστή απάντηση, ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο τα βλέπει διαφορετικά κλπ. Ναι, αλλά δεν παύει να είναι ένα όργανο που τα βλέπει ψυχρά οικονομικά, που δεν έχει συμφέρον παρέμβασης και επιτέλους, είναι μία έκθεση, η οποία έχει και κύρος και δημιουργεί και κλίμα και πρόβλημα. Καταθέστε μας, λοιπόν, την έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

'Οσον αφορά τις ιδιωτικοποιήσεις και τις αποκρατικοποιήσεις, εμείς είναι γνωστό ότι είμαστε σε αντίθετη φιλοσοφία με το Κ.Κ.Ε. σ' αυτά τα θέματα. Δεν είναι, όμως, κακό να εκφράσουμε την άποψή μας ότι εμείς, κύριε Υπουργέ, τις ιδιωτικοποιήσεις δεν τις βλέπουμε σαν ιδιωτικοποίηση ταμιευτικού χαρακτήρα, όπως εσείς κάνετε τώρα με τα έσοδα που θα πάρετε από τον ΟΤΕ να τα βάλετε στα έσοδα του προϋπολογισμού για να μικρύνεται τη "μαύρη τρύπα". Εμείς τις βλέπουμε σαν ένα μέσο ανάπτυξης, σαν ένα εργαλείο και μοχλό ανάπτυξης, γιατί; Γιατί θα σηκώσουμε τον ανταγωνισμό! Νοθεύεται σήμερα ο ανταγωνισμός, κύριε Υπουργε, όταν όλες οι ΔΕΚΟ που βλέπετε εσείς, είναι αυτές που έχουν τη μερίδα του λέοντος των βεβαιωμένων χρεών προς το δημόσιο και αυτές δεν έχουν καμία ποινική κύρωση. Εάν εγώ ο έμπορος, ο μεταπράτης, ο βιοτέχνης δεν πληρώσω το ΦΠΑ μου ή το ΙΚΑ μου, θα πάω φυλακή. 'Αρα, πώς να ανταγωνισθώ την οποιαδήποτε μονοπωλιακή κρατική επιχείρηση, η οποία ούτε τη ΔΕΗ πληρώνει ούτε τον ΟΤΕ ούτε το ΙΚΑ ούτε τίποτα και δεν την ενδιαφέρει πόσο θα βγάλει το προϊόν της στην αγορά; Και κλείνουν όλες αυτές οι ιδιωτικές επιχειρήσεις. Θα ήθελα εδώ να τονίσω ότι δεν βλέπω από τη ΓΣΕΕ ανάλογη κίνηση για το κλείσιμο αυτών των επιχειρήσεων και των ανθρώπων που βρίσκονται στην ανεργία από αυτά τα μέτρα, παρά μόνο σε περίπτωση που έχουμε κρατικές επιχειρήσεις και κρατικοδίαιτες επιχειρήσεις. Θα πρέπει να ξεσηκωθούν και γι' αυτό, διότι καθημερινά κλείνουν μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Δεν αντέχουν αυτόν τον ανταγωνισμό. Και εσείς το νοθεύετε αυτό, κύριε Υπουργέ.

Τέλος, θέλω να σας πω για τις ιδιωτικοποιήσεις ότι δεν μπορείτε να προχωρήσετε με τολμηρά μέτρα. Και φέρατε πρόσφατα το θέμα της πώλησης των ναυπηγείων. Μα, όταν εμείς λέγαμε για την πώληση των ναυπηγείων, τα ναυπηγεία ήταν πράγματι ζωντανός οργανισμός. Τον αφήσατε τόσα χρόνια και αντιδράσατε λυσσωδώς και τον καταστρέψατε και τώρα τον ξεπουλάτε. Μα, αυτή ήταν η πολιτική σας, και η ρύθμισή σας. Διότι, αν την κατάλληλη στιγμή, δεν κάνετε σωστό υπολογισμό και δεν δείτε πόσο είναι η καθαρή η επιχείρηση που θέλετε να ιδιωτικοποιήσετε, αλλά την αφήνετε εκεί και τελματώνει, τότε βεβαίως ξεπουλιέται, γιατί δεν την αντέχει και άλλο το δημόσιο. Διακόσια πενήντα εκατομμύρια (250.000.000) δραχμές στοιχίζει το μήνα μόνο η μισθοδοσία και η σημερινή Κυβέρνηση την είχε σε πλήρη απραξία. Και αφού την αφήσατε, με ευθύνη του τότε Υπουργού Βιομηχανίας, κ. Σημίτη και σημερινού Πρωθυπουργού, πέντε χρόνια και σάπισε, τώρα τη δίνετε όσο-όσο, αλλά αυτά θα τα πούμε και στη σύμβαση.

Σελίδα 929



Φαίνεται όμως, κύριε Υπουργέ, ότι τελικά εσείς τα βλέπετε πολύ αισιόδοξα και εμείς ανησυχούμε. Και ανησυχούμε διπλά. Πρώτον γιατί η πορεία της οικονομίας δεν πάει καλά και δεύτερον, ανησυχούμε γιατί τα βλέπετε αισιόδοξα. Και μη μεταφέρετε την εικόνα της αισιοδοξίας στην Αίθουσα, ούτε στον ελληνικό λαό. Πέστε του την αλήθεια. Ως και ο κ. Παπαντωνίου βγαίνοντας αυτές τις ημέρες από τις συσκέψεις, έχει χάσει το χαμόγελό του. Φαίνεται ότι δεν είναι αισιόδοξος ο άνθρωπος. Δεν είναι αισιόδοξα τα πράγματα και μη μας τα μεταφέρετε όλα ωραία και ρόδινα. Ούτε οι δείκτες είναι καλοί σε σύγκριση με τους στόχους σας και με το μέσο κοινοτικό όρο και με τη σύγκλιση για το Μάαστριχτ.

Βρήκατε και ανακαλύψατε τη δική μας πολιτική. 'Ακουσα τον κ. Παπαντωνίου μετά χαράς να λέει ότι η μόνη προοδευτική πολιτική στην οικονομία πλέον είναι η φιλελεύθερη πολιτική και θα το θυμάσθε πόσο συζητήθηκε και στην Κεντρική Επιτροπή του κυβερνώντος Κόμματος. Καλά κάνατε και την ανακαλύψατε. Δυστυχώς, δεν μπορείτε να την εφαρμόσετε. Είσθε όμηροι κάποιων συντεχνιών και κάποιων ανθρώπων, οι οποίοι σας στηρίζουν και εσείς τους δημιουργήσατε και τους φτιάξατε έτσι. Τώρα, ανακαλύψατε και την κατάργηση της επετηρίδας. Τόσα χρόνια την πολεμούσατε. Τώρα την ανακαλύψατε. Κάθε χρόνο κάτι καινούριο ανακαλύπτετε σε κάθε τομέα. Αυτό είναι θετικό. Αλλά τελικά δεν μπορείτε να τα εφαρμόσετε, κύριε Υπουργέ.

Ως προς την πρόταση νόμου, σας είπα ότι διαφωνούμε σε αρκετά από τα άρθρα, τα οποία υπάρχουν. Δυστυχώς, δεν μπορούμε να την ψηφίσουμε. Θεωρούμε όμως θετικό το να κατατίθενται προτάσεις νόμων από τα κόμματα της Αντιπολίτευσης, να συζητούνται και, επιτέλους, αν μπορεί κάποια στιγμή και η ίδια η Κυβέρνηση να αποδεχθεί έστω και κάποια άρθρα από τις συγκεκριμένες προτάσεις νόμων.

Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο κ. Κόρακας έχει το λόγο.

ΣΤΡΑΤΗΣ ΚΟΡΑΚΑΣ: Κύριοι Βουλευτές, συζητάμε σήμερα την πρόταση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας για μία στοιχειωδώς προοδευτική τροποποίηση του φορολογικού συστήματος της χώρας.

Θεωρούμε ότι είναι μία πρόταση ιδιαίτερα σημαντική και πολύ επίκαιρη. Αντίθετα με αυτά που ισχυρίζεται ο κύριος Υπουργός, είναι μία πρόταση που καταθέσαμε 31 Δεκεμβρίου 1996 και όχι πριν από δύο - τρία χρόνια που είπατε, κύριε Υπουργέ.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Δεν είπα αυτό, κύριε Κόρακα.

ΣΤΡΑΤΗΣ ΚΟΡΑΚΑΣ: Ναι, είπατε πριν από δεκατέσσερις μήνες. Από το Δεκέμβρη του 1996 μέχρι τον Αύγουστο του 1997 που είμαστε, είναι οι μισοί μήνες και όχι αυτό που παρουσιάσατε.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Σ' αυτό είσθε ακριβής...

ΣΤΡΑΤΗΣ ΚΟΡΑΚΑΣ: Εν πάση περιπτώσει, το θέμα δεν είναι αυτό. Το θέμα είναι ότι εμείς βρίσκουμε ότι αν αλλάξει κανείς το "1996" και το κάνει "1997", οι προτάσεις αυτές είναι απόλυτα επίκαιρες.

'Ομως θα απαντήσω παρακάτω και πιο συγκεκριμένα σ'αυτό.

Θα ήθελα κι εγώ να πω ότι πραγματικά υπάρχει αυτή τη στιγμή ένα έλλειμμα, που άλλος λέει ότι είναι πεντακόσια δισεκατομμύρια (500.000.000.000) δραχμές, άλλος λέει εφτακόσια δισεκατομμύρια (700.000.000.000) δραχμές, στην εκτέλεση του προϋπολογισμού. Και βεβαίως προβλεπόταν μια αύξηση 18% των εσόδων σε σχέση με το 1996. Είμαστε στο 11,50% με βάση τον πίνακα που μας δώσατε εσείς. 'Αρα λοιπόν υπάρχει μία απόκλιση αρκετά σημαντική.

Επίσης, για τον πληθωρισμό ήθελα να πω ότι αυτήν τη στιγμή κινείται με 5,6%, εσείς προβλέπατε ότι θα είναι 4,5%. Και μιλάμε για τον κάλπικο πληθωρισμό, τον κάλπικο υπολογισμό του πληθωρισμού. Γιατί στην πραγματικότητα ο πληθωρισμός είναι πολύ μεγαλύτερος και το νοιώθει καθημερινά ο εργαζόμενος στην πλάτη του, όταν πηγαίνει να εξασφαλίσει τα είδη πρώτης ανάγκης για τη διαβίωσή του.

Επίσης υπάρχει το θέμα του κ. Δρίτσα, ο οποίος λέγεται -έχει γίνει πια βούκινο- ότι παραιτήθηκε γιατί δεν ήταν διατεθειμένος να συμπράξει σε ορισμένες αλχημείες που του ζητάγατε, για να παρουσιάσει μία διαφορετική εικόνα από την πραγματική. Είναι και αυτό ένα θέμα.

Είναι, επίσης, γεγονός ότι κύριο μέλημά σας είναι να σπρώξετε για περισσότερες εισπράξεις, κυρίως όμως από τους μικρομεσαίους και τους εργαζόμενους. Διαβάζω σήμερα στο "Ριζοσπάστη" ότι "ψήνονται" πρόστιμα για τετρακόσιες ογδόντα έξι χιλιάδες (486.000) επαγγελματίες. Τους βάλατε στόχο. Και διατάξατε επίσης "καταγραφή των αμοιβών των εργαζομένων". Ξεσπάτε δηλαδή, να το πω έτσι απλά, στο γάβρο και από στον κολιό και αφήνετε τον καρχαρία. Θα μπορέσετε να μας πείτε μια φορά ποια ονόματα μεγαλοκαρχαριών φοροδιαφεύγουν; Μας είπατε για τη μηχανοργάνωση, για διασταυρώσεις στοιχείων κλπ. Επιμένω, φέρτε μας τι δηλώνουν ο κ. Λάτσης ως προσωπικό εισόδημα, ο κ. Βαρδινογιάννης, ο κ. Κόκκαλης, ο κ. Λαμπράκης, ο κ. Αλαφούζος, όλοι αυτοί οι μεγιστάνες του πλούτου και τι πληρώνουν, για να μπορούμε να συνεννοηθούμε εδώ μέσα. Τι ποσοστό του εθνικού προϊόντος καρπώνονται και τι φόρο πληρώνουν.

'Ετσι, λοιπόν, νομίζω ότι πρέπει να συμφωνήσουμε πως η Κυβέρνησή σας, συνεχίζοντας την παράδοση, ακολουθεί μια όλο και πιο σκληρή αντεργατική, αντιλαϊκή, αντιδραστική πολιτική μονόπλευρης λιτότητας, μειώνοντας συνεχώς τα εισοδήματα των λαϊκών στρωμμάτων, κουτσουρεύοντας δραστικότατα τις κοινωνικές παροχές. Εδώ πρόκειται για "όργιο" κυριολεκτικά και θα πρέπει να δώσετε και μία εξήγηση. Ζητάτε όλο και περισσότερους φόρους από τους εργαζόμενους. Κατά 14,5% θα αυξηθούν, λέτε, οι άμεσοι φόροι και 18% περίπου οι έμμεσοι φόροι και την ίδια στιγμή όλο και περισσότερες υπηρεσίες, κοινωνικές παροχές, που περίμενε και είχε ο εργαζόμενος και γι'αυτόν το λόγο πλήρωνε και πληρώνει αυτούς τους συνεχώς αυξανόμενους φόρους, ζητάτε να τις πληρώσει όπως υγεία, παιδεία, πολιτισμός, κοινωνική πρόνοια κλπ. Συνέχεια έχει το χέρι στην τσέπη. Είναι μια κατάσταση που νομίζω δεν μπορεί να συνεχιστεί άλλο. Δεν πάτε φυσικά να εισπράξετε τα χρωστούμενα τέλη υπερημερίας, δεν πάτε να εισπράξετε τους βεβαιωμένους φόρους που ξεπερνάνε τις τρισήμισυ με τέσσερις χιλιάδες δισεκατομμύρια (3.500.000.000.000-4.000.000.000.000) δραχμές, ζωντανό χρήμα και βεβαίως διατηρείτε χίλιες δύο φοροαπαλλαγές για το μεγάλο κεφάλαιο. Καταργήσατε τις φοροαπαλλαγές για τους εργαζόμενους, διατηρήσατε τις φοροαπαλλαγές για το μεγάλο κεφάλαιο, διατηρείτε ένα σωρό πόρτες φοροδιαφυγής για το μεγάλο κεφάλαιο πάλι και βεβαίως υποθάλπτετε τη φοροκλοπή.

Το σημερινό, λοιπόν, φορολογικό σύστημα είναι ένα σύστημα αντιδραστικό, γιατί φορολογεί τα λαϊκά στρώμματα. Πρέπει να πούμε ότι το 65% των φορολογικών εσόδων προέρχεται ακόμα από τα λαϊκά στρώμματα, από τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους κατά κύριο λόγο, για να είμαστε συγκεκριμένοι, ενώ απαλλάσσετε σκανδαλωδώς από φορολογικά βάρη το μεγάλο κεφάλαιο.

Επίσης, πρέπει να πούμε -ειπώθηκε ήδη- ότι η αύξηση της φορολογίας από το 1993 μέχρι το 1996 είναι, σε σχέση με την αύξηση του εισοδήματος, τρεισήμισι φορές μεγαλύτερη. Είχαμε μια αύξηση κάθετη των φόρων για τα λαϊκά στρώματα. Για τους εργαζόμενους μισθωτούς και συνταξιούχους είχαμε μια αύξηση εισοδήματος μηδαμινή σχεδόν, αν πάρουμε υπόψη μας τον πληθωρισμό για να μην πω μείωση.

Ακόμη πρέπει να πούμε ότι το φορολογικό αυτό σύστημα είναι και αντιαναπτυξιακό, γιατί κάνει ό,τι μπορεί για να μειώσει την αγοραστική δύναμη των λαϊκών στρωμάτων, κάτι που αποτελεί πραγματικά, κατά την άποψή μας, το μοχλό, τον κινητήρα της ανάπτυξης. Βεβαίως ειπώθηκε ήδη ότι ζούμε στη χώρα των "ζάμπλουτων" μισθωτών και των "πάμπτωχων" βιομηχάνων. Ειπώθηκε επίσης ότι το χαρακτηριστικό της αντιδραστικότητας του φορολογικού μας συστήματος είναι ότι οι έμμεσοι φόροι είναι υπερδιπλάσιοι από τους άμεσους

Σελίδα 930

φόρους. Σε ποσοστά του '70% είπε ο εισηγητής σας -νομίζω -ότι το φθάσατε περίπου στο εξήντα, αλλά εν πάση περιπτώσει τα ποσοστά είναι πάντα στο "περίπου". Εμείς ζητάμε αντιστροφή της σχέσης αυτής. Εξάλλου αυτή η κατάσταση είναι ίσως η μοναδική στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση. Σκληρά ταξικό κατά συνέπεια το φορολογικό σας σύστημα, αντεργατικό.

Θα μπορούσε να δώσει κανείς δύο-τρία στοιχεία για να συνεννοηθούμε. Τα καθαρά κέρδη των τραπεζών τετραπλασιάστηκαν από το 1990 μέχρι το 1996. Οι καταθέσεις στο εξωτερικό των αετονύχηδων από το 1981 μέχρι το 1992 τετραπλασιάστηκαν επίσης. Περίπου από πέντε δισεκατομμύρια (5.000.000.000) δολάρια που ήταν φθάσαμε το 1992 τα δεκαοχτώ (18) και σήμερα είναι πάρα πολύ περισσότερα. Και αυτό γιατί διατηρείτε, δεν χτυπάτε αυτό το σύστημα των υπερτιμολογήσεων, ιδιαίτερα στις εξαγωγές και στις εισαγωγές.

'Εχουμε συνέχιση της μη τιμαριθμοποίησης της φορολογικής κλίμακας, η οποία αποτελεί και το κύριο μέσο φορολεηλασίας των λαϊκών στρωμάτων.

'Εχουμε επίσης και έναν τραγέλαφο. Αναφέρομαι σ'αυτά που είπε ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ. Εσείς δίνετε κίνητρα στο ξένο κεφάλαιο για να έρθει να εγκατασταθεί στη χώρα μας και να επενδύσει και ταυτόχρονα δίνετε κίνητρα στο ελληνικό κεφάλαιο για να φύγει από την Ελλάδα και να επενδύσει στο εξωτερικό. Δηλαδή, τα χρήματα που οικονόμησαν με επιδοτήσεις και άλλες παροχές για να κάνουν επενδύσεις οι κεφαλαιοκράτες, οι μεγαλοκαρχαρίες της χώρας μας πίνοντας το αίμα του ελληνικού λαού, όχι μονάχα δεν τα επενδύουν στη χώρα αλλά εσείς τους πληρώνετε και από πάνω, τους ενθαρρύνετε, τους επιδοτείτε για να τα πάρουν και να τα εγκαταστήσουν, να τα τοποθετήσουν έξω. Φυσικά για δικό τους συμφέρον και όχι για συμφέρον της χώρας μας. Και όσοι απ'αυτούς παράγουν προϊόντα που τα φέρνουν πίσω, χτυπάνε τη ντόπια παραγωγή, όσους "ανόητους" επιχειρηματίες επιμένουν να έχουν τις εγκαταστάσεις τους στην Ελλάδα και δε φεύγουν και αυτοί έξω να καρπωθούν και τις επιδοτήσεις που τους δίνετε.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ελλάδας θα ήθελε, κύριοι συνάδελφοι, να εφαρμοσθεί η συνταγματική επιταγή; Το άρθρο 4 λέει ότι ο καθένας πληρώνει φόρους ανάλογα με τη φοροδοτική του ικανότητα. Το φορολογικό μας σύστημα όμως δυστυχώς δεν εξασφαλίζει κάτι τέτοιο. Είναι, λοιπόν, το αντιλαϊκότερο φορολογικό σύστημα. 'Εχουν δεσμευθεί επανειλημμένα όλες οι κυβερνήσεις ότι θα το αλλάξουν, αλλά δεν έχουμε αποτέλεσμα και δεν έχουμε αποτέλεσμα γιατί είναι γνωστές οι ταξικές επιλογές τους.

Το Κ.Κ.Ε. θεωρεί ότι είναι άμεση ανάγκη η προοδευτική μεταρρύθμιση του σημερινού φορολογικού συστήματος και μια γενικότερη προοδευτική, δημοσιονομική πολιτική.

Ποιούς άξονες θα θέλαμε εμείς να είχε αυτή η μεταρρύθμιση, που δεν θα ήταν αδύνατη να γίνει στα πλαίσια ακόμα και ενός καπιταλιστικού καθεστώτος. Φορολόγηση των πραγματικών κερδών, εισοδημάτων και της περιουσίας με παράλληλα μέτρα πάταξης της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας και επέκταση της φορολογίας σε όλα τα εισοδήματα με αντικειμενικά κριτήρια στη λογική της δίκαιης κατανομής των φορολογικών βαρών.

Μέτρα για την αντιστροφή της σχέσης έμμεσων άμεσων φόρων, είσπραξη των βεβαιωμένων φόρων και πάταξη της φοροδιαφυγής, μέτρα μείωσης της φορολογίας των χαμηλόμισθων και ενίσχυση του πραγματικού εισοδήματός τους, θεσμική κατοχύρωση της διαφάνειας και της ουσιαστικής συμμετοχής των εργαζομένων και κοινωνικών φορέων στη διαμόρφωση και υλοποίηση ενός δημοκρατικού φορολογικού συστήματος, μέτρα δημοκρατικού ελέγχου, συνεχής και μόνιμος έλεγχος των μεγάλων επιχειρήσεων, προληπτικός και κατασταλτικός, πόθεν έσχες, έλεγχος υπερτιμολογήσεων και φυσικά εκσυγχρονισμός των φορολογικών υπηρεσιών με οικονομικές ενισχύσεις στους εργαζόμενους, με στελέχωση των υπηρεσιών και αποπεράτωση της μηχανοργάνωσης. 'Οπως ξέρετε, ως προς το θέμα αυτό "είμαστε νέοι και γεράσαμε" ακούγοντας ότι όπου νάναι τελειώνει η νέα μηχανοργάνωση. 'Ομως, δεν έχει τελειώσει και φυσικά εμείς κατανοούμε τους λόγους γιατί με τη μηχανοργάνωση θα δυσκολευτεί κάπως περισσότερο η φοροδιαφυγή.

'Ομως, η πρόταση που κάνουμε σήμερα και ζητούμε να γίνει δεκτή, κινείται στα πλαίσια του σημερινού καπιταλιστικού συστήματος. Δεν προτείνουμε καμία επανάσταση. 'Ισως και σε άλλες χώρες καπιταλιστικές αυτά τα μέτρα που προτείνουμε εμείς, να υπάρχουν.

Ο κ. Τσοβόλας είπε προηγουμένως ότι στην εποχή του ορισμένα από αυτά εφαρμοζόταν. 'Ισως να είναι έτσι. Για παράδειγμα η τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας που προτείνουμε και την οποία κατάργησε η Νέα Δημοκρατία.

ΑΔΑΜ ΡΕΓΚΟΥΖΑΣ: Δεν εφαρμόστηκε τίποτα.

ΣΤΡΑΤΗΣ ΚΟΡΑΚΑΣ: Εφαρμόστηκε, και αν δεν εφαρμόστηκε ολοκληρωμένα, όπως θα έπρεπε να εφαρμοστεί, αυτός δεν ήταν λόγος να καταργηθεί. Το θέμα ήταν να εφαρμοστεί και όχι να καταργηθεί.

Εμείς, λοιπόν, προτείνουμε τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας. Και είναι γεγονός ότι από τη μη τιμαριθμοποίησή της -από το 1992 έχει να προσαρμοστεί- αυξήθηκαν οι κλίμακες κατά 56%. Σκεφθείτε τι φορολεηλασία είχαμε εδώ.

Η πρότασή μας είναι άμεσα να αυξηθούν τα κλιμάκια κατά 60%, για να καλύψουμε την απώλεια και από εδώ και εμπρός να έχουμε αυτόματη τιμαριθμοποίηση.

Είπε ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ ότι η φορολογική κλίμακα δεν μπορεί να αλλάζει κάθε χρόνο. Γιατί δεν μπορεί να αλλάζει; Σε πάρα πολλές χώρες αλλάζει. Αυτόματα με τον τιμάριθμο κάθε χρόνο από 1ης Ιανουαρίου, όπως προτείνουμε, προσαρμόζεται η φορολογική κλίμακα.

Θα θέλαμε, επίσης, να απαντήσουμε στο επιχείρημα της Κυβέρνησης και του εισηγητή του ΠΑΣΟΚ ότι με αυτό τον τρόπο ενισχύονται τα μεγάλα εισοδήματα, ότι για αυτόν το λόγο προσθέσαμε δύο επιπλέον κλιμάκια και αυξήσαμε τον ανώτατο συντελεστή φορολογίας στο 60%, από 45% που είναι τώρα.

Ο δε κ. Τσοβόλας θα έπρεπε να ήταν χαμηλότερων τόνων όταν μιλάει για φορολογικά ζητήματα, γιατί θυμάμαι -ήμουν στην Αίθουσα αυτή- ότι ο ανώτερος συντελεστής ήταν 60% ή 61% και η τότε κυβέρνηση με Υπουργό των Οικονομικών τον κ. Τσοβόλα το κατέβασε στο 52%. Ο δε ανώτερος συντελεστής φορολογίας των ανωνύμων εταιρειών, αν θυμάμαι, ήταν στο 45% και το κατέβασε στο 42%.

Την εποχή εξάλλου εκείνη το 1985-1986 οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι πλήρωναν το υψηλότερο ποσοστό του φόρου εισοδήματος. 'Ηταν ή 66% ή 67%.

Υπάρχουν, κατά συνέπεια, τέτοια προβλήματα που θα έπρεπε να τα δούμε με περισσότερη σοβαρότητα.

Προτείνουμε, λοιπόν, την αύξηση της φορολογικής κλίμακας κατά 60% και την αύξηση των εκπτώσεων των σημερινών κατά 60% και αναφέρονται στην πρότασή μας συγκεκριμένα τα ποσά αυτά.

Επίσης ζητάμε να αυξηθεί το ελάχιστο αφορολόγητο και από ένα εκατομμύριο τριακόσιες χιλιάδες (1.300.000) που είναι σήμερα να πάει στα δύο εκατομμύρια (2.000.000) και για τους μισθωτούς στα δύο εκατομμύρια τετρακόσιες χιλιάδες (2.400.000).

Εδώ δεν μας είπε την ακρίβεια ο κ. Τσοβόλας ότι δηλαδή στην εποχή του έδωσε τα δύο εκατομμύρια τετρακόσιες χιλιάδες (2.400.000), γιατί εγώ θυμάμαι πάρα πολύ καλά ότι η ΓΣΕΕ -παρά το ότι δημαγωγικά διεκήρυσσε η κυβέρνηση ότι όριζε τα δύο εκατομμύρια τετρακόσιες χιλιάδες (2.400.000)- που είχε τότε και τη σύμφωνη γνώμη του ταξικού μέρους στη διοίκησή της, επέμενε στο ένα εκατομμύριο (1.000.000) αφορολόγητο, σύν φυσικά όλες τις υπόλοιπες εκπτώσεις, που ανέβαλαν το αφορολόγητο πολύ πάνω από το δύο εκατομμύρια τετρακόσιες χιλιάδες (2.400.000), αλλά που κυρίως εξασφάλιζαν τη συνεχή άνοδο αυτού του ελάχιστου αφορολόγητου.

Σήμερα εμείς προτείνουμε τα δύο εκατομμύρια (2.000.000)

Σελίδα 931

συν τετρακόσιες χιλιάδες (400.000) για τους μισθωτούς, δηλαδή το 20%.

Είπαμε επίσης ότι προτείνουμε την αύξηση των εκπτώσεων, την τιμαριθμοποίηση όλων των εκπτώσεων κατά 60%, εκτός από ορισμένες εκπτώσεις, που για λόγους κοινωνικούς προτείνουμε μεγαλύτερη αύξηση, όπως είναι το νοίκι, ή εκπτώσεις για ανάπηρους, για τέτοιες δηλαδή σοβαρές κοινωνικές περιπτώσεις, που προτείνουμε διπλασιασμό.

Επίσης, προτείνουμε γι' αυτούς που κατοικούν σε παραμεθόριες περιοχές, η μείωση του φόρου από δέκα χιλιάδες (10.000) να πάει στις δεκαέξι χιλιάδες (16.000).

'Ηθελα, επίσης, να πω και για τα παιδιά. Είναι γεγονός ότι το επίδομα τέκνων έχει παγώσει εδώ και πολλά χρόνια. Και είμαι βέβαιος -αν θέλετε, φέρτε μας τους συγκριτικούς πίνακες- ότι είναι πολύ πιο κάτω από το μισό ή το 1/3 αυτού που δίνεται στις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης. Δε φτάνει μόνο αυτό. Κρατάτε παγωμένες και τις εκπτώσεις, τη μείωση του φόρου για τα παιδιά. 'Εχετε υπόψη σας, μου το κατάγγειλε αστυνομικός, ότι με έντεκα παιδιά που έχει, φορολογείται. 'Εχει έντεκα παιδιά ο έρμος, έχει ένα μεροκάματο, το μισθό του, η γυναίκα του δεν δουλεύει -πού να δουλέψει με έντεκα παιδιά, και όμως πληρώνει κι αυτός φόρο. Αυτή είναι η αντιμετώπιση της Κυβέρνησης.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Β.ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ (Ε` Αντιπρόεδρος της Βουλής): Ο πλούτος των πολλών παιδιών φορολογείται!

ΣΤΡΑΤΗΣ ΚΟΡΑΚΑΣ: 'Εχουμε, κατά συνέπεια, αυτή την υπόθεση με τα παιδιά.

Για τους μικρομεσαίους κυρίως θα πρέπει να προσεχθεί το θέμα της φορολογίας των προσωπικών εταιριών, εμείς βάζουμε και τις ΕΠΕ μέσα και ζητάμε την κατάργηση των αντικειμενικών κριτηρίων. Αυτό το αναγνώρισε σήμερα και ο κύριος Υπουργός. Δεν κατάλαβα γιατί μας έκανε όλη αυτή την επίθεση, όταν ο ίδιος λέει ότι θα καταργήσουμε τα αντικειμενικά κριτήρια μόλις τελειώσει η μηχανοργάνωση. Δέχεσθε δηλαδή ότι δεν είναι ένα καλό, σωστό και δίκαιο σύστημα φορολογίας.

Πρέπει να το πούμε άλλη μια φορά εδώ, το έχουμε ξαναπεί, αλλά κάνετε ότι δεν το ακούτε, ότι με τα αντικειμενικά κριτήρια ενισχύετε τους φοροφυγάδες, γιατί δεν είναι τρελός ο άλλος, όταν τα αντικειμενικά κριτήρια του βγάζουν λιγότερο εισόδημα, απ' αυτό που έκανε στην πραγματικότητα, να δηλώσει περισσότερο.

Εμείς τί είπαμε; Εδώ τους υποχρεώνετε να κρατάνε βιβλία. 'Η θα τους πείτε, καταργούμε τα βιβλία κι εγώ κόβω κεφαλιάτικα και όποιον πάρει ο χάρος, ή θα τους πείτε ότι από τη στιγμή που έχετε τα βιβλία, ελέγχουμε τα βιβλία και όποιος δεν είναι εντάξει του κόβω τα πόδια. Αυτό ζητάνε οι επαγγελματίες, αυτό ζητάμε κι εμείς.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Κύριε Κόρακα, με την άδεια του Προεδρείου, επιτρέπετε μία διακοπή;

ΣΤΡΑΤΗΣ ΚΟΡΑΚΑΣ: Δεν έχω αντίρρηση, αν μου κρατήσει το χρόνο ο κύριος Πρόεδρος.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Κύριε Κόρακα, δεν είναι ορθόν να λέγονται τέτοια πράγματα και να υπάρχει τόσο σοβαρή άγνοια για τα αντικειμενικά κριτήρια. Αν δεν έχετε μελετήσει το σύστημα, δεν μπορείτε να ισχυρίζεσθε αυτά τα πράγματα. Τα αντικειμενικά κριτήρια προσδιορίζουν το ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα. Δεν προσδιορίζουν το φορολογητέο εισόδημα.

ΣΤΡΑΤΗΣ ΚΟΡΑΚΑΣ: Εγώ σας είπα, κύριε Υφυπουργέ, ότι τα αντικειμενικά κριτήρια επιτρέπουν κέρδη μόνο, αλλά δεν επιτρέπουν μηδενικό κέρδος ή ζημιά. Και πάρα πολλά παραδείγματα θα μπορούσε να αναφέρει κανείς. Και επιτρέψτε μου να πω ότι τα έχω μελετήσει τουλάχιστον όσο κι εσείς.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Δεν τα λέτε όμως καλά.

ΣΤΡΑΤΗΣ ΚΟΡΑΚΑΣ: 'Ισως εσείς να μην τα έχετε μελετήσει, γιατί δεν μπορέσατε να συλλάβετε ή κάνετε ότι δεν μπορείτε να συλλάβετε αυτό που σας είπα ότι δηλαδή με τα αντικειμενικά κριτήρια ενισχύετε τη φοροδιαφυγή. Μάλιστα, το έχω συζητήσει και με παράγοντες του Υπουργείου σας και συμφωνούνε μ' αυτήν την άποψη.

Επίσης, ζητάμε να σταματήσει το σύστημα φορολόγησης με 35% των προσωπικών εταιρειών. Αυτό το επέβαλε η Νέα Δημοκρατία και είχατε δεσμευθεί να το καταργήσετε -γιατί είναι ένα άδικο σύστημα-, ώστε να γυρίσουμε στο παλαιό σύστημα, όπου θα μοιράζονται τα κέρδη της ομόρρυθμης εταιρείας μεταξύ των εταίρων και από εκεί και πέρα να προχωράμε στη φορολόγησή τους μέσω του φόρου εισοδήματος των συνεταίρων.

Ακόμη, για τους συνεταιρισμούς κάνουμε ορισμένες ρυθμίσεις. Δε θα τις αναφέρω. Είναι μέσα.

Για τη φορολογία του μεγάλου κεφαλαίου ζητάμε ονομαστικοποίηση όλων των μετοχών, αύξηση του συντελεστή φορολόγησης από το 35% στο 45% για τις μη εισηγμένες και για τις εισηγμένες στο χρηματιστήριο και να πάμε στη φορολογία των κερδών των μη κατανεμόμενων κερδών επίσης στο 45%. Φυσικά προτείνουμε ανώτατη κλίμακα -όπως είπαμε-60% για τα μεγάλα εισοδήματα.

Για τους εφοπλιστές πρέπει να πούμε ότι σήμερα φορολογούνται με βάση όχι το τζίρο και τα κέρδη τα οποία κάνουν, αλλά με βάση τη χωρητικότητα των σκαφών τους. 'Αντε να βρεις άκρη και να μην αγανακτείς. Εμείς φυσικά πιστεύουμε ότι μπορούν να παρθούν ορισμένα μέτρα, αλλά υπάρχει και η συνταγματική επιταγή που επιμένουμε να τροποποιηθεί. Και βέβαια, εδώ έχουμε την αντίδραση, την άρνηση τόσο της Νέας Δημοκρατίας όσο και του ΠΑΣΟΚ.

Θα ήθελα και εγώ να κάνω κάποιο σχόλιο -όπως ήδη έγινε- για το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους που βρίσκει ποιες συγκεκριμένες θα είναι οι απώλειες, αλλά δεν μας λέει ποια θα είναι τα κέρδη, τα οποία πιστεύουμε ότι θα είναι πολλαπλάσια από αυτά που χάνει το δημόσιο με την πρότασή μας. Και όσα έσοδα χάνονται, πάνε στις τσέπες των εργαζομένων, ενώ η αύξηση τους παίρνεται από τις τσέπες των μεγιστάνων. Να γιατί λέμε ότι είναι ταξική η επιλογή σας, όπως ταξική είναι και η δική μας από την άλλη όχθη.

Επίσης, θα ήθελα να σημειώσω, κύριε Πρόεδρε, αυτήν την παρατήρηση που έκανε ο εισηγητής της Πλειοψηφίας ότι με το σύστημα αυτό -το έκανε και ο κ. Δρυς από μία άλλη άποψη- "θα ανακόψουμε την πορεία μας προς τη σύγκλιση". Ο κ. Δρυς είπε ότι "αυτό γκρεμίζει το φορολογικό σύστημα". Εμείς θέλουμε να γκρεμιστεί αυτό το αντιλαϊκό, το σκληρό, το αντιδραστικό φορολογικό σύστημα και στη θέση του να έρθει ένα άλλο δικαιότερο, προοδευτικότερο και δημοκρατικότερο.

Ακόμη, υπάρχει αυτή η περίφημη "καραμέλα" της σύγκλισης, που έχει ήδη πληρωθεί τόσο ακριβά. Δε μας λέτε, όμως, τι έχει να κερδίσει ο 'Ελληνας εργαζόμενος από την περιβόητη σύγκλιση. Σύγκλιση, σύγκλιση... Πλήρωσε για τη σύγκλιση. Πείτε του επιτέλους "όταν θα πετύχουμε τη σύγκλιση, θα έχεις να κερδίσεις αυτά". Ξέρετε τι θα κερδίσει; Εάν επιτευχθεί κάποτε η σύγκλιση, θα του πείτε πάλι τότε "και άλλες θυσίες εργαζόμενε για να μη χάσουμε αυτά που κερδίσαμε με τόσες θυσίες". Είναι γνωστό το παραμύθι.

Βεβαίως, ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας σωστά χαρακτήρισε φορομπηχτικό και φοροεισπρακτικό το σύστημα. Θα μου επιτρέψετε, όμως, κύριε συνάδελφε, να σας πω ότι και επί ημερών της Νέας Δημοκρατίας ήταν το ίδιο σκληρό και εξίσου φορομπηχτικό και φοροεισπρακτικό.

(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)

Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε.

Θα ήθελα, κατά συνέπεια, να πω εδώ προς τον κύριο Υπουργό -για να κλείσω εδώ- ότι η μηχανοργάνωση ή ορισμένα άλλα μέτρα που προτείνουμε, όπως η τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας, η τιμαριθμοποίηση των εκπτώσεων κλπ., θα βοηθήσουν σημαντικότατα και στην αύξηση των εσόδων του κράτους και στη δικαιότερη κατανομή τους και επίσης, στην πάταξη της φοροδιαφυγής και της φοροκλοπής.

Βεβαίως το φορολογικό σύστημα είναι μηχανισμός αναδια-

Σελίδα 932

νομής του εθνικού εισοδήματος. Η διαφορά μας, όμως, κύριε Υπουργέ, είναι ότι εμείς αυτό το μηχανισμό τον θέλουμε να αναδιανέμει το εθνικό εισόδημα σε όφελος των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων, ενώ εσείς τον θέλετε και τον χρησιμοποιείται για να αναδιανέμει σε όφελος του μεγάλου κεφαλαίου και σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων.

Σας ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο συνάδελφος κ. Γκατζής έχει το λόγο.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κύριοι Βουλευτές, δεν θα αποφύγω τον πειρασμό να σχολιάσω την τοποθέτηση του εκπροσώπου της Πλειοψηφίας.

Μας είπε, λοιπόν, ότι μία έκθεση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος για τις αποδοχές των εργαζομένων από το 1991 μέχρι το 1996 έφθασε περίπου το 85%. Μα ζούμε στην Ελλάδα, κύριε συνάδελφε. Η Νέα Δημοκρατία με το μηδέν συν μηδέν ίσον 14% ή η Κυβέρνησή σας με το 2,5% και 3,5%, με το 3% συν 3% ή 3,5% συν 3,5%, είναι δυνατόν να έφθασε σε μία αύξηση 85%;

'Η κάποιο λάθος έχετε κάνει στην ανάγνωση ή κάποιο λάθος έχει γίνει στη διατύπωση.

Να σας θυμίσω μια έκθεση του ΟΟΣΑ που λέει ότι έχουμε τον υψηλότερο δείκτη κερδών των επιχειρήσεων στην Ελλάδα και τη μεγαλύτερη καθήλωση των μισθών την τελευταία δεκαετία.

Πέρα από εκεί, όμως, κύριοι Βουλευτές, θα ήθελα να πω και δύο λόγια στον κύριο συνάδελφο της Νέας Δημοκρατίας. Δεν περιμέναμε, κύριε συνάδελφε, να εγκρίνετε τις προτάσεις μας. Και εσείς και ο Κοινοβουλευτικός σας Εκπρόσωπος κάνατε αγώνα σήμερα, ώστε να πείσετε το μεγάλο κεφάλαιο ότι εσείς μπορείτε να εκπροσωπήσετε καλύτερα αυτήν την πολιτική. Το είπε ξεκάθαρα ο Κοινοβουλευτικός σας Εκπρόσωπος προς την Κυβέρνηση: "Δανειστήκατε την πολιτική μας, αλλά δεν μπορείτε να την εφαρμόσετε." Με λίγα λόγια, "φύγετε εσείς, για να την εφαρμόσουμε εμείς καλύτερα". Και οι δύο ακολουθείτε ουσιαστικά την ίδια πολιτική. Και παρά τις επιμέρους κριτικές που κάνετε, δεν βάζετε χέρι επί της ουσίας. Δεν μπορείτε να σταθείτε και να υπερασπίσετε τα λαϊκά κοινωνικά προβλήματα. Γι' αυτό, δεν είχαμε καμία απαίτηση να συμφωνήσετε επί της προτάσεως την οποία κάναμε.

Κύριοι Βουλευτές, θα ήθελα να σταθώ λίγο σε αυτά που είπε ο κ. Δρυς και για το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και για τις θέσεις μας.

Κύριε Υφυπουργέ, είπατε ότι το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους λέει ότι θα καταρρεύσει το σύστημα. Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, όπως είπαν και οι συνάδελφοι του ΚΚΕ που μίλησαν πριν από εμένα, αναφέρεται μόνο στο τι απώλειες θα έχει το δημόσιο, από τις συγκεκριμένες εκπτώσεις, που λέμε εμείς να γίνουν, από την αναπροσαρμογή του αφορολόγητου ποσού κλπ. Δε μας λέει όμως -και το πάει στα απροσδιόριστα και εκεί είναι το κακό, εκεί μπορεί να χαρακτηριστεί και έτσι εμείς το χαρακτηρίζουμε, ότι βγάζει αποφάσεις κατ' εντολή- ποια είναι τα κέρδη από την ακίνητη περιουσία. Απροσδιόριστα, λέει, τα κέρδη στην ακίνητη περιουσία, αν από 7,5% γίνει 15%. Μα, είναι σαφές. Ο προϋπολογισμός προβλέπει πενήντα δισεκατομμύρια (50.000.000.000). Πενήντα δισεκατομμύρια (50.000.000.000) επί δύο (2), γίνονται εκατό δισεκατομμύρια (100.000.000.000). Απροσδιόριστα, όμως, για το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους!

Για τις ανώνυμες εταιρίες λέμε εμείς εκεί που είναι 35% και 40%, να γίνει 45%. Είναι απλούστατο!

Δεν μπορείτε, λοιπόν, να φέρνετε τέτοια επιχειρήματα. Ούτε να μας λέτε, πόσο τελικά θα είναι το κέρδος από το μεγάλο κεφάλαιο που θα φορολογείται με τους δύο επιπρόσθετους συντελεστές. Εκεί θα είναι υπερδιπλάσιο από εκείνο των φτωχών λαϊκών κοινωνικών στρωμάτων και των μεσαίων, τους οποίους εμείς, με τις προτάσεις που κάνουμε, θέλουμε να διευκολύνουμε.

Κύριε Υφυπουργέ, με συγχωρείτε. Πρώτη φορά θα σας κάνω μία τόσο αυστηρή παρατήρηση. Είπατε ότι, απέναντι στα αντικειμενικά κριτήρια, εμείς δεν προτείνουμε τίποτε. Να πω αυτό που πολλές φορές λέτε σε συναδέλφους ότι δεν διαβάσατε την πρότασή μας;

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Δεν είναι έτσι.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: 'Ετσι το κατάλαβα. Και μάλιστα το σημείωσα: "Τι τελικά προτείνετε για την αντικατάσταση αυτών; Δεν προτείνει τίποτε το Κ.Κ.Ε.." 'Ισως ήταν φραστικό λάθος. 'Ισως να το είπατε εν τη ρύμη του λόγου.

Εμείς έχουμε να πούμε ότι κάνουμε συγκεκριμένη πρόταση. Και ο κ. Κόρακας την ανέπτυξε και το κείμενό μας είναι ξεκάθαρο. 'Ολα τα στοιχεία μπορούν να σας δώσουν την εικόνα. 'Αλλο εάν εσείς, μέσα στην πολιτική σας αντίληψη και πρακτική, δεν θεωρείτε ότι αυτά θα πρέπει να τα εφαρμόσετε γιατί, κατά την άποψη τη δική μας, εξυπηρετείτε συμφέροντα άλλων.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Εάν μου επιτρέπει ο κύριος Πρόεδρος, αν κατάλαβα καλά, εσείς, κύριε συνάδελφε, προτείνετε την κατάργηση των αντικειμενικών κριτηρίων.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Δεν ξέρετε τι άλλο προτείνουμε;

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Εάν αυτό προτείνετε, πέστε το.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Να σας πω, γιατί πραγματικά φαίνεται ότι δεν τη διαβάσατε και το ομολογείτε. Εμείς, κύριε Υπουργέ, προτείνουμε:

Πρώτον το 35% για τις εταιρίες.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Με συγχωρείτε. Για την κατάργηση των αντικειμενικών κριτηρίων μιλάμε.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Θα έρθω και εκεί.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Θα παρακαλούσα αυτός ο διάλογος να σταματήσει.

Κύριε Γκατζή, να απευθύνεσθε στο Τμήμα και όχι μόνο στον κύριο Υπουργό.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Μα με προκαλεί, κύριε Πρόεδρε.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Κύριε Υπουργέ, θα σας παρακαλέσω να μη διακόπτετε.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Αφήστε με να τελειώσω, κύριε Υπουργέ.

Κύριε Πρόεδρε, παρακαλώ προστατεύστε με.

Πέρα, λοιπόν, από το 35% που λέμε εμείς ότι πρέπει να καταργηθεί για τις προσωπικές εταιρείες...

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Αυτό έχει σχέση με τα αντικειμενικά κριτήρια;

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: 'Οχι, κύριε Υπουργέ. Είναι ξεκάθαρο ότι δεν έχει.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Β. ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Υπουργέ, προτείνουμε κατάργηση των αντικειμενικών κριτηρίων.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Λέω, ότι πέρα απ'αυτό, μιλάμε για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Λέμε και για τις προσωπικές εταιρείες που φορολογούνται με το 35%.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Πείτε μου για τα αντικειμενικά κριτήρια.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κύριε Υπουργέ, βιάζεστε, με διακόπτετε και μου καταναλώνετε το χρόνο μου. Εγώ δεν σας διέκοψα καθόλου. Σας άκουγα με προσοχή.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Ζητώ συγνώμη.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Εμείς λέμε ότι σε αντικατάσταση της κατάργησης των αντικειμενικών κριτηρίων θα πρέπει να φορολογούνται όλοι οι επαγγελματίες με τη διάταξη που προβλέπει ο Κώδικας περί Βιβλίων και Στοιχείων. Να κρατούν, λοιπόν, τα έσοδα, να κρατούν τα έξοδα και να φορολογούνται για το καθαρό τους εισόδημα. Αυτή είναι η πρότασή μας και πιστεύω ότι την έχετε καταλάβει.

Αν δεν θέλετε να την καταλάβετε, μη με αναγκάσετε να πω ότι δεν το διαβάσατε. Το έχετε διαβάσει. Εν πάση περιπτώσει, είναι άλλο θέμα αν δεν το κάνετε αποδεκτό. Μη λέτε όμως ότι το ΚΚΕ δεν προτείνει τίποτα. Προτείνουμε και μάλιστα συγκεκριμένα πράγματα.

Από την άλλη πλευρά, ισχυριστήκατε ότι διαστρεβλώνουμε στοιχεία. Δεν διαστρεβλώνουμε κανένα στοιχείο. Είναι συγκε-

Σελίδα 933

κριμένες οι τέσσερις προτάσεις στα τέσσερα κεφάλαια, για τη φορολογική πολιτική, την οποία ακολουθείτε και την οποία προτείνουμε εμείς και η οποία δεν είναι όπως λέτε και όπως λέει το Λογιστήριο του Κράτους ότι θα ανατρέψει ουσιαστικά το φορολογικό σύστημα και θα βυθιστεί η χώρα στο σκοτάδι λόγου χάρη. Είναι ένα σύστημα, το οποίο προτείνουμε μέσα στους πολιτικούς συσχετισμούς, στις συγκεκριμένες πολιτικές δυνάμεις, που βρίσκονται σήμερα στη Βουλή και που είναι μέσα στη δική τους αντίληψη, γιατί τα δικά μας είναι άλλη πρόταση, την οποία και στο κείμενο την έχουμε και την έχουμε αναφέρει και την έχουμε αναπτύξει και στην επιτροπή και εδώ.

Θα σας αναφέρω συγκεκριμένα στοιχεία της εισήγησής μας που δεν τα είδε κανένας σας. Τα κέρδη των μεγάλων βιομηχάνων και των επιχειρήσεων από τα εβδομήντα ένα δισεκατομμύρια εξακόσια εκατομμύρια (71.600.000.000) που ήταν το 1991, έφτασε τα τετρακόσια επτά δισεκατομμύρια είκοσι πέντε εκατομμύρια (407.025.000.000). κατά τα δικά σας στοιχεία, το 1995.

Να σας πω ότι οι καταθέσεις σε τράπεζες του εξωτερικού από πέντε δισεκατομμύρια πεντακόσια εκατομμύρια (5.500.000.000) που ήταν το 1981 έφτασαν τα είκοσι οκτώ δισεκατομμύρια (28.000.000.000) το 1996. Να σας πω ακόμα, κύριε Υπουργέ, ότι το ποσόν της φοροδιαφυγής, η οποία σήμερα συντελείται, είναι πολλαπλάσιο απ'αυτό το οποίο λέτε ότι θα χάσει το κράτος από την απαλλαγή των φόρων, που εμείς προτείνουμε.

Μας είπατε πάρα πολλά. Δεν λέω ότι δεν ξέρετε τα στοιχεία του Υπουργείου σας. Πολύ σωστά τα αναπτύξατε. Μας είπατε για την ανάπτυξη που έχει η χώρα, για το 3,5%. Μην επαίρεστε όμως, για το 3,5%, γιατί τόσα χρόνια ήταν καθηλωμένη η ανάπτυξη της χώρας, σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, που έτρεχαν αλματωδώς. Είναι σαν να συγκρίνουμε κάποιον που έχει δέκα μονάδες με κάποιον που έχει εκατό. Καταλαβαίνετε τι διαφορά υπάρχει.

Ανεξάρτητα απ' αυτό εμείς συμφωνούμε, κύριε Υπουργέ, ότι υπάρχει ανάπτυξη. Απ' αυτή την ανάπτυξη, όμως, ποιος ωφελείται; Δεν ωφελούνται οι εργαζόμενοι. Αποδείξαμε με στοιχεία ότι απ'αυτά που παίρνουν οι εργαζόμενοι έχουν απώλεια 60% περίπου, αν προσθέσουμε και τον πληθωρισμό. Είναι 38,5% κατά τη δική σας εκτίμηση. Κατά την εκτίμηση άλλων είναι 60% περίπου. Ζητάμε να ισοσκελιστεί ουσιαστικά αυτή η αδικία.

Πέρα απ' αυτό, δεν μας είπατε, κύριε Υπουργέ, τίποτα "για την ταμπακέρα". Θα βάλω τα θέματα ξεκάθαρα και ωμά. Τι σκοπεύετε να κάνετε με την τιμαριθμοποίηση των κλιμακίων και με τις εκπτώσεις για το 1998; Θα υπάρχει καμία αναπροσαρμογή; Κάνετε δηλώσεις στην εφημερίδα ότι αν γίνει 5% θα έχουμε εκατό δισεκατομμύρια (100.000.000.000) απώλεια από το κράτος, λες και θέλετε να κάνετε ενόχους τους εργαζόμενους. Τόσο καιρό γι' αυτό ισχυριστήκαμε ότι τους κλέβετε. Τους κλέβει το δημόσιο -δεν λέω ότι τα βάζετε στην τσέπη σας- με το σύστημα που υπάρχει. Λες και πρέπει να αισθάνονται ένοχοι οι εργαζόμενοι γιατί θα τους αποδοθούν τα εκατό δισεκατομμύρια (100.000.000.000) των πέντε μονάδων που τόσα χρόνια δεν τους αποδίδατε. Είναι καθαρή η ερώτηση: Τι σκοπεύετε να κάνετε με αυτό το θέμα;

Δεύτερον, σας ρωτάω αν στη λήξη αυτής της τριετίας θα ισχύσουν οι νέες τιμές των αντικειμενικών αξιών για τους μικρομεσαίους.

Επίσης, θα θέλαμε να μας πείτε αν μπορείτε ή αν είναι στη διάθεση του Υπουργείου, να δώσετε κάποια παράταση αυτής της ισχύος, γιατί και με το 6,75% που αυξήθηκε φέτος καταλαβαίνετε πόσο περίπου θα είναι πολλαπλάσια η επιβάρυνση που θα δεχτούν οι εργαζόμενοι. Να μας πείτε αν τελικά δέχεσθε να ανεβάσετε το ποσοστό που προτείνουν οι εργαζόμενοι -δηλαδή, τα δύο εκατομμύρια (2.000.000), που είναι και ο ετήσιος μισθός του ανειδίκευτου εργάτη- στο όριο του αφορολόγητου ποσού.

Απαντήστε σε αυτά, κύριε Υπουργέ, γιατί πραγματικά η ουσία των προτάσεών μας στέκεται σε αυτά. Φυσικά δεν πιστεύουμε ότι θα τα δεχθείτε ποτέ. Γιατί και η Νέα Δημοκρατία και εσείς δεν είστε διατεθειμένοι να ανεβάσετε τους συντελεστές φορολόγησης των μεγάλων κεφαλαίων και των μεγάλων κερδών. 'Ομως, σε αυτά τουλάχιστον θα πρέπει να δώσετε μία απάντηση για να δούμε τι σκοπεύετε να κάνετε.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ(Λουκάς Αποστολίδης): Ο κ. Ρόκος έχει το λόγο.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΟΚΟΣ: Κατ' αρχήν, κύριε Υπουργέ, θα απευθυνθώ ευθέως σε εσάς μιας και αναφερθήκατε και εσείς ευθέως σε εμένα στη προσπάθεια να βρείτε κάποιες διαφορές μεταξύ εμού και του Προέδρου μας του κ. Τσοβόλα.

Εμείς δεν κάνουμε λογοπαίγνιο, κύριε Υπουργέ. Ο κύριος Πρόεδρος είπε ότι υπερψηφίζει επί της αρχής και εγώ είπα κάτι γενικευμένο, ότι υπερψηφίζω πολιτικά οποιαδήποτε πρόταση προέρχεται από αυτές τις προοδευτικές δυνάμεις που βοηθούν και μη προνομιούχους 'Ελληνες. Και αναφέρθηκα ακόμη σε υπερψήφιση κάθε πρότασης που θα προέρχεται ακόμη και από το δικό σας χώρο, από αυτούς που αντέχουν τελικά τη στήριξη των μη προνομιούχων Ελλήνων. Τώρα αν θέλουμε να παίξουμε με τις λέξεις, θα βρούμε διαφορές ή μάλλον εσείς θα βρείτε διαφορές. Γιατί στην πράξη δεν θα μπορούσε κανένας, πόσο μάλλον εγώ, να αμφισβητήσει τις πολιτικές επιλογές για την οικονομική πολιτική του Προέδρου μας του Δημήτρη Τσοβόλα, όχι μόνο για σήμερα, αλλά και για τα χρόνια που δοκιμάστηκε και που αναφέρθηκε σε αριθμούς και σε συγκρίσεις.

Βεβαίως, θέλετε να πείτε ότι δεν υπάρχουν προτάσεις και ευθέως καλέσατε να πάρει θέση το Κομμουνιστικό Κόμμα σε κάποιες από τις προτάσεις. Ποια άλλη πρόταση θα είχε μετά την κατάργηση των αντικειμενικών κριτηρίων; Εμείς είπαμε: Την πραγματική φορολόγηση των εισοδημάτων. Βεβαίως, αυτή για να γίνει χρειάζεται μηχανοργάνωση και εσείς ζητήσατε να σας θυμίσουμε τι συμβαίνει με τη μηχανοργάνωση.

Τη μηχανοργάνωση τη ψήφισε το 1988 όταν ήταν Υπουργός ο κ. Τσοβόλας και μάλιστα τότε είχε εντάξει και χρήματα στον προϋπολογισμό. Από το 1988 τώρα λέτε ότι έχετε αποκτήσει ρυθμό πραγματικής κάλυψης αυτών. 'Εγινε, όμως, νόμος του κράτους το 1988.

Βέβαια δεν ήταν απροσδιόριστο αυτό που είπαμε για τα αφορολόγητα, για τα δύο εκατομμύρια τετρακόσιες χιλιάδες (2.400.000) το χρόνο για τις οικογένειες με δύο παιδιά. 'Ηταν νόμος του κράτους. Ψηφίστηκε το Δεκέμβριο του 1988 στη Βουλή. Είναι συγκεκριμένος νόμος. Είναι ο ν. 1828/88 που προέβλεπε τότε δύο εκατομμύρια τετρακόσιες χιλιάδες (2.400.000) για οικογένειες με δύο παιδιά. Βέβαια τότε προέβλεπε ένα μέρος από αυτά να βγαίνει -και επιμένουμε ακόμη σήμερα- μέσα από αποδείξεις που συλλέγει ο οικογενειάρχης, που τεκμηριώνει για δαπάνες. Βοηθάει ταυτόχρονα με αυτήν τη μέθοδο σε έναν κοινωνικό έλεγχο των πραγματικών φορολογικών εισοδημάτων. Γίνεται ο ίδιος, δηλαδή, ο πολίτης, ελεγκτής του φόρου, γίνεται ο άνθρωπος ο οποίος επιδιώκει την πραγματική είσπραξη του ΦΠΑ. Είναι αυτό βέβαια που κλώνισε κάποιους μηχανισμούς της παραοικονομίας, που αμφισβητήθηκε και έπαψε να ισχύει με νόμο επί Παλαιοκρασσά και που συνεχίζετε ακόμη εσείς σήμερα να μην το βλέπετε σαν πιο σωστό.

Ειπώθηκαν πολλά πράγματα και σήμερα αλλά και άλλες φορές, σαν προτάσεις από το ΔΗ.Κ.ΚΙ. Το ζήτημα είναι ότι δεν υιοθετούνται ίσως γιατί έρχονται σε σύγκρουση με συγκεκριμένα, συγκροτημένα συμφέροντα και τακτικές.

'Ετσι και αλλιώς, όμως, δηλώσαμε και ψηφίσαμε επί της αρχής. Με την πλειοψηφία των προτάσεων του Κ.Κ.Ε., των δέκα επτά (17) άρθρων, συμφωνούμε.

Βεβαίως υπάρχουν επιμέρους διαφορές και εκτιμήσεις τις οποίες αν ο Κανονισμός της Βουλής επέτρεπε για κατ'άρθρον συζήτηση θα είχαμε θίξει. Εξάλλου το έχουμε κάνει και σε τόσες άλλες ευκαιρίες.

Είναι και τυπικά και επί της ουσίας αδιάφορο, αν συζητιώνται οι μικρότερες διαφορές σήμερα, όταν υπάρχει μια μεγάλη διαφορά. Και είναι αυτή της άλλης πολιτικής που εμείς προτάσσουμε, έναντι της δικής σας πολιτικής που δεν έχει

Σελίδα 934

καμία σχέση με αυτή που εφάρμοζε αυτή η παράταξη όταν πράγματι στήριζε κάποια άλλα στρώματα, τα ευρύτερα λαϊκά στρώματα που εσείς έχετε εγκαταλείψει στη σημερινή δείνη.

Επειδή είπατε και κάποια άλλα, κύριε Υπουργέ, μας θυμίσατε αυτό που ψηφίσαμε το πρωϊ, δηλαδή, το 46% των πλαστών τιμολογίων. Και βεβαίως δεν θα είναι 46% επί του αριθμού των τιμολογίων, αλλά 46% επί του ποσού. 'Ομως, αφού έχετε τόσο καλή μηχανοργάνωση σήμερα και τέτοια πλήρη στοιχεία, δεν μας είπατε σε τι ποσόν αναφέρεσθε. 'Οταν λέμε 46% πλαστών τιμολογίων, πόσα δισεκατομμύρια είναι αυτά; Και αυτό για να μάθει ο ελληνικός λαός τελικά με αυτό που ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία σήμερα, πόσα τρισεκατομμύρια χαρίσατε με αυτό το νομοσχέδιο.

Μην κουνάτε το κεφάλι, κύριε Υπουργέ, εγώ ειλικρινά και ως πολίτης θέλω μια απάντηση. Είπατε ότι 46% είναι τα πλαστά τιμολόγια το 1996. Κατ' αρχάς θέλω να μάθω: Είναι επί του αριθμού εκδόσεως των τιμολογίων ή επί του ποσού; Φαντάζομαι ότι είναι επί του ποσού. Αν έτσι είναι, πόσα χρήματα είναι αυτά; Για να μάθουμε και εμείς τελικά ποιο είναι αυτό που χαρίζετε με το σχέδιο νόμου που σήμερα ψηφίσαμε. Είναι απαραίτητο να το ξέρουμε, έστω και ως στατιστικό στοιχείο. Τη γενική κατεύθυνση πολιτικής σας την ξέρουμε. Αλλά μερικά πράγματα πρέπει να τα ξέρουμε και εμείς. Μας δώσατε έναν πίνακα στον οποίο δεν ξέρω γιατί αναφέρεσθε σε τριακόσιες δέκα ΔΟΥ και όχι σε όλες.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Ξέρετε ποιο είναι το σύνολο των ΔΟΥ στην Ελλάδα;

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΟΚΟΣ: Λέει "σε 310". Πέστε μου εσείς.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Σας ρωτώ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΟΚΟΣ: Δεν ξέρω.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Είναι τριακόσιες δεκαεννέα.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΟΚΟΣ: Οι εννέα έμειναν έξω. Δεν έχετε στοιχεία, γιατί δεν έχει τελειώσει η μηχανοργάνωση;

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): 'Οταν εκδόθηκε αυτό το πληροφοριακό δελτίο...

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΟΚΟΣ: Θα σας απασχολήσω και για κάτι άλλο.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Δεν θέλετε απάντηση; Σας βλέπω επικριτικό και δεν θέλετε απάντηση;

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΟΚΟΣ: Μόλις ολοκληρώσω.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Πρέπει να ενημερωθείτε. Λοιπόν, ότι το σύνολο των ΔΟΥ είναι τριακόσιες δεκαεννέα. 'Οταν εκδόθηκε αυτό το πληροφοριακό έντυπο δεν είχαν αποστείλει οι υπόλοιπες εννέα τα στοιχεία που απαιτούνται για τη διαμόρφωση του πίνακα.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΟΚΟΣ: Ξέρετε γιατί σας τα λέω αυτά κύριε Υφυπουργέ; Με βάζετε στην κουβέντα της αμφισβήτησης ακόμα και αυτών που μας φέρνετε. Θα σας πω το εξής.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Δεν φταίω εγώ γι' αυτό.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΟΚΟΣ: Στη συζήτηση επί του προϋπολογισμού, υπάρχουν κάποια μαγειρέματα και αλχημείες αριθμών που είναι στη συνήθειά σας. Θα σας πω πού. Στον ίδιο τον προϋπολογισμό που καταθέσατε, -στη σελίδα 134- αναφέρετε για δαπάνες υγείας και πρόνοιας εκατό δισεκατομμύρια λιγότερα από τα πραγματικά, δηλαδή, επτακόσια τριάντα ενώ στην πραγματικότητα ήταν οκτακόσια τριάντα έξι στον προϋπολογισμό του 1996, αποκρύβοντας έτσι περίπου εκατό δισεκατομμύρια. Και το κάνατε αυτό για να ισχυρισθείτε ότι με το να προβλέπετε φέτος οκτακόσια εννέα δισεκατομμύρια στον προϋπολογισμό για υγεία και πρόνοια, τις αυξήσατε κατά 10%. Και αυτό δεν είναι αληθές. Στην πραγματικότητα, περιορίσατε κατά 5% τις δαπάνες για την πρόνοια και την υγεία. Αυτές είναι αλχημείες. Το ίδιο κάνατε και στην παιδεία. Θέλετε να σας πώ στη συγκεκριμένη σελίδα του προϋπολογισμού τις διαφοροποιήσεις; Μπορείτε να επικαλεσθείτε πως όταν καταθέσατε τα στοιχεία, δεν είχε ολοκληρωθεί ο έλεγχος το 1996. Αυτό κάνατε και αυτές είναι οι αλχημείες. Βέβαια θα μελετήσουμε τα συγκεντρωτικά στοιχεία του επταμήνου που μας δώσατε, θα δούμε πως βγήκαν αυτά. Εξάλλου είναι υποχρέωσή μας να το κάνουμε, γιατί οι ίδιοι μας προκαλείται για τον έλεγχο των αριθμών, όταν κάθε χρόνο τους μαγειρεύετε. Δεν είναι να πείσουμε τον κόσμο με αριθμούς. Είναι να πείσουμε τον κόσμο με αυτό που ζει καθημερινά στην πράξη.

Να πείσουμε αυτόν που υποχρεώνεται μέσα από τη λογική των αντικειμενικών κριτηρίων να κλείνει το μαγαζί του, επειδή δεν αντιλαμβάνεσθε απλά πράγματα. Παραδείγματος χάριν στον ίδιο δρόμο δύο ομοειδείς επιχειρήσεις δεν μπορούν σε καμιά περίπτωση να έχουν τον ίδιο τζίρο. Υπάρχουν υποκειμενικές και αντικειμενικές δυνατότητες και έτσι κάποιος μπορεί να είναι καλύτερος ή χειρότερος. Εσείς, όμως, ισοπεδωτικά επειδή βλέπετε εκεί τη φοροδιαφυγή -κατά την άποψή σας εκεί την είδε ο μακαρίτης Γεννηματάς- δηλαδή, στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, βάλατε τα αντικειμενικά κριτήρια. Δεν είναι μόνον αυτός ο λόγος. Υπήρχαν άλλοι σοβαρότεροι λόγοι που θα τους πούμε με άλλη ευκαιρία.

Πάντως σε καμία περίπτωση μη προσπαθείτε να ανακαλύψετε διαφορές μεταξύ των Βουλευτών του ΔΗΚΚΙ και του Προέδρου του. 'Εχει αρκετή ιστορική συνέπεια, αλλά και καθημερινή δυνατότητα να αποδεικνύει ότι είναι ένας πολιτικός, τον οποίο τουλάχιστον οι Βουλευτές του, αλλά και οι Βουλευτές από άλλες πτέρυγες τον σέβονται και τον εκτιμούν.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Κατενόησα την αναγκαιότητα που οδήγησε τον κ. Ρόκο να καταναλώσει το ήμισυ του χρόνου του για να απαντήσει στις διαφορές των απόψεών του με αυτές του Προέδρου του κόμματός του. Τίποτα δεν έχω να προσθέσω, παρά να σας παραπέμψω στα Πρακτικά για να διαβάσατε τι είπατε εσείς και τι είπε ο κ. Τσοβόλας. Δεν θα αισθάνεστε πολύ άνετα και για όσα είπατε στην πρωτολογία σας, αλλά κυρίως για την ατυχέστατη προσπάθεια που κάνατε να δικαιολογήσετε τα αδικαιολόγητα.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΑΤΑΣΟΣ: Δεν μας είπατε τίποτα, κύριε Υπουργέ, για τα ποσά των εικονικών τιμολογίων. Εκεί είναι το "ζουμί".

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Να κάνετε συγκεκριμένο ερώτημα, κύριε συνάδελφε. Υπάρχει η διαδικασία του Κοινοβουλευτικού Ελέγχου. Είναι υποχρεωμένος ο κύριος Υπουργός να σας απαντήσει. Σας παρακαλώ, όμως, να μη παίρνετε το λόγο χωρίς να σας τον δώσει το Προεδρείο.

Ο κ. Ρεγκούζας έχει το λόγο.

ΑΔΑΜ ΡΕΓΚΟΥΖΑΣ: Κύριοι συνάδελφοι, θέλω να κάνω μια διευκρίνιση που την έκανε και ο κ. Μεϊμαράκης. Εμείς θεωρούμε πράγματι ότι όταν έρχονται προτάσεις νόμων από τα κόμματα της Αντιπολίτευσης αυτό είναι ένα θετικό στοιχείο, γιατί ακόμη και αν δεν γίνονται αποδεκτές από την Κυβέρνηση δίδεται η ευκαιρία να αναδειχθούν κάποιες λαθεμένες πολιτικές της Κυβέρνησης, αλλά ταυτόχρονα να ακουστούν και κάποιες προτάσεις που ενδεχομένως κάποια στιγμή θα αποτελέσουν αντικείμενο συνθετικής πρότασης για την ίδια την Κυβέρνηση. Γι' αυτό και χαιρετάμε αυτήν τη διαδικασία.

Δεύτερον, είναι επόμενο όταν συζητείται μία πρόταση νόμου η Κυβέρνηση να δέχεται τη μεγαλύτερη κριτική, γιατί εκείνη εφαρμόζει πολιτική, αυτή έχει τη νομοθετική πρωτοβουλία. Εμείς κάνουμε αυτές τις προτάσεις για να γίνουν αποδεκτές από την Κυβέρνηση.

Τρίτον, όσον αφορά τη στάση μας στην πρόταση νόμου θέλω να πω ότι είναι επόμενο να διαφωνούμε με το ΚΚΕ σε πολλά σημεία. 'Ομως, αυτό δεν αποκλείει το να συμφωνούμε σε ορισμένα πράγματα με το ΚΚΕ, χωρίς αυτό να αποτελεί ούτε ταύτιση ιδεολογίας, ούτε και αποδοχή συνολικά όλης της πρότασης.

Σας θυμίζω ότι αυτή η τακτική ούτως ή άλλως δεν ανήκει στη δική μας παράταξη ούτε όταν κυβερνά, ούτε όταν δεν κυβερνά. Αντίθετα η δική μας παράταξη υπέστη μία άδικη επίθεση πολλές φορές με συνολικές απορρίψεις νομοθετικών πρωτοβουλιών χωρίς να μπαίνουν τα κόμματα της Αντιπολίτευσης ακόμα και στη συζήτηση των επί μέρους σημείων. Εμείς θεωρούμε ότι η συζήτηση στα επί μέρους σημεία έχει κάτι να προσφέρει στη δημοκρατία. Θα μείνουμε προσηλωμένοι

Σελίδα 935

προς αυτήν την κατεύθυνση. Γι' αυτό αναγνωρίσαμε ότι αυτή η πρόταση είχε και θετικά σημεία. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι είμαστε αντιφατικοί στην πολιτική μας. 'Ισα-ίσα το να αποδέχεται κανείς τις προτάσεις του άλλου σε κάποια σημεία και να αναγνωρίζει και τα λάθη του πολλές φορές είναι στοιχείο δημοκρατίας, είναι ευρρωστία της δημοκρατίας.

Τώρα οφείλω να σημειώσω ότι η σημερινή συζήτηση ανέδειξε και ένα πολιτικό ζήτημα. Το Κομμουνιστικό Κόμμα βρήκε ένα βραχίονα συμμαχίας στο ΔΗ.Κ.ΚΙ. Θεωρώ, όμως, ότι το ΔΗ.Κ.ΚΙ. το έκανε αυτό σε μια προσπάθεια συλλογής κάποιων ψήφων, γιατί κινείται μεταξύ του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και του Κ.Κ.Ε. και προσπαθεί να αλιεύσει και από τη μια πλευρά και από την άλλη. Ωστόσο, όμως, δεν απαλλάσσεται και το ΔΗ.Κ.ΚΙ. αφού θέλει να αναφέρεται μονίμως στον αρχηγό του και πρώην Υπουργό Οικονομικών. από κάποιες πολιτικές που εφήρμοσε και εκείνος και που έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την πολιτική πρόταση του Κομμουνιστικού Κόμματος.

Τώρα για την Κυβέρνηση. Ο κύριος Υπουργός μας έχει συνηθίσει κάθε φορά που συζητάμε ένα νομοσχέδιο ή μια πρόταση που έχει σχέση με τη φορολογία και κόντρα στις ερωτήσεις που μπορεί να κάνουμε για συγκεκριμένα στοιχεία, μας φέρνει πίνακες εδώ, χρήσιμους κατά τα άλλα, που στόχο έχουν όχι να ενημερώσουν μέχρι ένα βαθμό, αλλά κυρίως να αποπροσανατολίσουν τη συζήτηση και να αποκρύψουν από τον ελληνικό λαό τις ουσιαστικές προθέσεις αλλά και την ειλικρινή και διαπιστωμένη πλέον εικόνα της ελληνικής οικονομίας. Πάντως όσο και να προσπαθεί ο κύριος Υπουργός να ωραιοποιήσει τους δείκτες, να τους απομονώσει από συγκρίσεις -γιατί η οικονομία είναι ένα πλέγμα δεικτών που είναι συνδεδεμένη- και να τους αποδεσμεύσει, δεν γίνεται. Συγκρίνοντας κάποιους απ' αυτούς με ανόμοια στοιχεία πάλι δεν έχει επιθυμητό αποτέλεσμα και αυτό γιατί την οικονομική κατάσταση της χώρας τη νοιώθει ο κάθε 'Ελληνας πολίτης στην τσέπη του πλέον σήμερα. Βλέπει καθημερινά τις καταγεγραμμένες αγωνίες των στελεχών της Κυβέρνησης που εκδηλώνονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, με τις συσκέψεις για την κάλυψη των εσόδων και με τους τρόπους που προσπαθεί η Κυβέρνηση να καλύψει αυτά τα δημοσιονομικά προβλήματα που δημιουργούνται, που για μας είναι αποτέλεσμα μιας λαθεμένης πολιτικής που άσκησε η Κυβέρνηση από τη δεκαετία του '80 και μετά. Και όσο προσπαθεί να συμψηφίσει ευθύνες χρησιμοποιώντας την τριετία της Νέας Δημοκρατίας, πάλι δεν μπορεί να πείσει τον ελληνικό λαό.

Να μείνω στις αλχημείες με την καλή έννοια του όρου. Κύριε Υπουργέ, δεν αμφισβητώ τις δικές σας ανθρώπινες ανησυχίες και προθέσεις ότι θέλετε να πετύχετε, θα ήταν έξω από τη σφαίρα της λογικής ότι θέλετε να αποτύχετε στην αυξημένη θέση ευθύνης που έχετε. Ωστόσο οι ωραιοποιήσεις των αριθμών που γίνονται με τη χρησιμοποίηση στοιχείων ψεύτικων, έρχεσθε σε αντίθεση με αυτά που λέει η Τράπεζα της Ελλάδος με τις ανακοινώσεις της και έχουν ακόμα και τις αποφάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Υπάρχουν τέτοιες και δεν είναι ανάγκη να θυμίσω με λεπτομέρειες. Ακόμα, με δικούς σας συνεργάτες, όπως με τον Ειδικό Γραμματέα κ.Δρίτσα.

Από την άλλη εμείς προσπαθούμε να παρουσιάσουμε τα πραγματικά στοιχεία χωρίς να τα αλλοιώσουμε. Αντίθετα η Κυβέρνηση δείχνει ότι προσπαθεί συστηματικά να αλλοιώσει αυτά τα στοιχεία και θα σας θυμίσω την περίπτωση της μετατροπής του ομολογιακού δανείου της Εθνικής με μετοχικό κεφάλαιο για το ελληνικό δημόσιο. Είναι αλλοίωση των στοιχείων.

'Ενα δεύτερο παράδειγμα πρόσφατο, η συζήτηση που έγινε στην επιτροπή για την ΔΕΠ Α.Ε. και που θα συζητήσουμε στο Τμήμα σε λίγες μέρες, ουσιαστικά είναι μία προσπάθεια τεχνητής μείωσης των ελλειμμάτων του ελληνικού κράτους. Το αναγνώρισε ο κ.Χριστοδουλάκης.

'Οταν έχουμε, λοιπόν, τέτοια δεδομένα για αλλοιώσεις αριθμών ή ακόμα και για παραποίηση της πραγματικότητας, καταλαβαίνετε τι συμβαίνει. 'Ενα παράδειγμα για την ανεργία. Ο κ.Μεϊμαράκης σας είπε ότι μειώθηκε από το 10,4% στο 10,1%, όμως, δεν πρέπει να αναφέρεσθε γιατί ξέρετε πολύ καλά, ότι η πραγματική ανεργία π.χ. στην περιφέρεια του Νομού Θεσσαλονίκης η καταγεγραμμένη ανεργία από το εργατικό δυναμικό που είναι στην παραγωγική διαδικασία, φθάνει στο 17%, αλλά η πραγματική ξεπερνάει το 25%. Δεν είναι δυνατόν να παραγνωρίζονται τέτοιες πραγματικότητες. Εξάλλου δεν είμαστε δέκτες στα γραφεία και πιστεύω και σεις από την ανησυχία και αγωνία πολιτών που έρχονται στα γραφεία μας για να τους βρούμε δουλειά; Κινδυνεύουμε να μετατραπούμε σε γραφεία ευρέσεως εργασίας. Αν μπορούσαμε να το κάνουμε θα ήταν μια υπηρεσία προς τον τρόπο, αλλά δυστυχώς δεν μπορούμε.

Τώρα για τα τεκμήρια, που είμαι και ειδικός. 'Αλλο αντικειμενικό κριτήριο προσδιορισμού του εισοδήματος και άλλο τεκμήριο φορολόγησης.

Το ένα είναι η σωστή κατεύθυνση και ο σωστός στόχος και το τεκμήριο είναι η αδυναμία του συστήματος, κύριε Υφυπουργέ. Επιτέλους να το πούμε εδώ πέρα και σεις ως Κυβέρνηση, -γιατί εσείς τα έχετε κακοποιήσει ουσιαστικά αυτά τα τεκμήρια με τον προσδιορισμό των τετραγωνικών μέτρων, με συντελεστές δρόμων κλπ.- να το πείτε στον ελληνικό λαό, πράγματι υπάρχει αδυναμία του συστήματος, υπάρχει αδυναμία στα δημοσιονομικά, δεν υπάρχει άλλος τρόπος να τα καλύψουμε και προχωράμε σε αυτήν τη φορολόγηση, σε αυτήν την πολιτική. Συνειδητά να το πούμε, να ενημερώσουμε τον κόσμο και όχι να ερχόμαστε κάθε φορά εδώ και να μετατρέπουμε τα αντικειμενικά κριτήρια, που ουσιαστικά είναι ο σωστός δρόμος, να τα λέμε κάθε φορά, παραλείποντας τα τεκμήρια που εφαρμόζουμε την πολιτική μας.

Επειδή ακριβώς ειπώθηκαν ορισμένα πράγματα και για τη φορολογική κλίμακα, θα ήθελα να πω ότι η φορολογική κλίμακα ήταν μέσα στα πλαίσια της λογικής του "Τσοβόλα δώστα όλα" το 1989, αλλά ουσιαστικά ο νόμος που έκανε ο κ. Τσοβόλας είχε μεταβατικές διατάξεις στην εφαρμογή του, δηλαδή, για το 1992, τότε που ήξερε το ΠΑ.ΣΟ.Κ. δηλαδή, ότι εκ του ασφαλούς θα φύγει από την κυβέρνηση, άρα να βάλουμε ένα αγκάθι στην επόμενη κυβέρνηση που θα ήταν της Νέας Δημοκρατίας. Και στο τέλος τέλος η Νέα Δημοκρατία βεβαίως δεν εφάρμοσε την αυτόματη τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας, αλλά τι έκανε; 'Ανοιξε τα φορολογικά κλιμάκια το 1992, τότε δηλαδή, που χλευάστηκε με εκείνο το 7+7 ίσον 0, που την αδικούσε κατάφορα και που οι εργαζόμενοι ήξεραν ότι η Νέα Δημοκρατία αδικείτο με αυτήν την αναφορά, γιατί ακριβώς είχαν εισπράξει χρήματα.

Τώρα σε ό,τι αφορά τον αριθμό φορολογικού μητρώου, κύριε Υφυπουργέ, εμείς δεν καταψηφίσαμε στο προηγούμενο νομοσχέδιο τις ποινές που βάζετε για την ύπαρξη του διπλού ΦΠΑ. Είναι το άρθρο 4.

(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)

'Ενα λεπτό, κύριε Πρόεδρε, γιατί νομίζω είμαι και από τους τελευταίους ομιλητές.

Εμείς είχαμε κάποιες αντιρρήσεις συνολικά στο νομοσχέδιο, αλλά στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο ούτε ονομαστική ψηφοφορία κάναμε ούτε είπαμε ότι κακώς κάνατε. Αυτό για να εξηγούμαστε.

Σε ό,τι αφορά τώρα το σύστημα ΤΑΧΙS, τη μηχανοργάνωση, πρέπει να αναγνωρίσετε, κύριε Υφυπουργέ, ότι σε όλη αυτή την πορεία, από όλες τις κυβερνήσεις και της Νέας Δημοκρατίας, έχουν γίνει κάποια λάθη στις αναθέσεις. Αλλά θα πρέπει να ομολογήσετε και εσείς εδώ, ότι κάποιες συμβάσεις στο Υπουργείο Οικονομικών τις σταματήσατε και τις αναθεωρήσατε, είτε καλώς είτε κακώς. Επομένως, αυτή η αναθεώρηση δημιούργησε και καθυστερήσεις.

Αλλά θα σας πω και κάτι ακόμη που είναι χρήσιμο να το ακούσετε. Εμένα τουλάχιστον μου τα λένε. Εσάς δεν σας λένε ότι με το υπάρχον σύστημα μηχανοργάνωσης μπορεί να γίνει αξιοποίηση και έλεγχος της υποβολής των δηλώσεων του φόρου προστιθέμενης αξίας που ουσιαστικά είναι η βασική εστία φοροδιαφυγής; Μην περιμένετε το TAXIS. Αναζητήστε τους συνεργάτες σας να σας τα πουν αυτά. Η κάθε ΔΟΥ

Σελίδα 936

μπορεί να κάνει αυτόν τον έλεγχο, ποιος υποβάλει, ποιος δεν υποβάλει δήλωση ΦΠΑ, ποιος δεν υποβάλει εκκαθαριστική και ακριβώς εκεί μπορείτε να προστρέξετε για να εισπράξετε αυτά τα οποία χάνονται. Γιατί αν αναζητήσουμε αυτά που χάνονται σήμερα μετά από πέντε χρόνια, πολύ φοβάμαι ότι δεν θα υπάρχουν ούτε αυτά που χάνονται σήμερα.

Τώρα για την ευστοχία του προϋπολογισμού θα σας θυμίσω, κύριε Υπουργέ, ότι το 1993 μόλις το ΠΑ.ΣΟ.Κ. είχε έρθει στην κυβέρνηση ουσιαστικά έκανε και σταμάτημα στα έσοδα -αναφέρομαι στους κοινοτικούς πόρους- και σταμάτημα στις πληρωμές πολλές φορές, γιατί είχε ταμειακό πρόβλημα. Επομένως, αλλοίωσε και δημιούργησε ουσιαστικά μια πλασματική βάση σύγκρισης για τα επόμενα χρόνια και αυτήν παίρνετε κατάα κόρον εσείς το 1993 και χρησιμοποιείτε, για να ωραιοποιήσετε κάποια στοιχεία τα οποία παίρνετε στη συνέχεια.

Για την ακίνητη περιουσία, ήθελα να πω, ότι πολύ φοβάμαι -και θα ήθελα μία δήλωσή σας- πως είστε έτοιμοι ουσιαστικά να ξεκινήσετε μια διαδικασία εκποίησης της περιουσίας, όχι για να την αξιοποιήσετε σε παραγωγικές διαδικασίες ή κοινωνική πολιτική, αλλά για να καλύψετε τα δημοσιονομικά σας ελλείμματα.

Θα σας πω κάτι ακόμη. 'Οταν μια χώρα φτάνει στο σημείο να ξεπουλά την περιουσία της είναι στα πρόθυρα της χρεωκοπίας. Προσέξτε, λοιπόν, και εσείς πώς θα κάνετε αυτήν την αξιοποίηση. Εμείς θα είμαστε εδώ, θα τα πούμε βεβαίως πάλι.

Θα σας πω και κάτι ακόμη, μια και μιλάμε για την ακίνητη περιουσία.

(Στο σημείο αυτό κτυπάει επανειλημμένα το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)

Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): 'Ολο τελειώνετε, τελειώνετε αλλά πάμε στα δεκατρία (13) λεπτά.

Σας παρακαλώ!

ΑΔΑΜ ΡΕΓΚΟΥΖΑΣ: Επειδή λοιπόν επαίρεσθε ότι θα εισπράξετε από τη φορολογία της ακίνητης περιουσίας, δεν έχετε ενημερώσει τη Βουλή πόσο θα σας στοιχίσει αυτή η αξιοποίηση, αυτός ο έλεγχος, αυτή η εξαγωγή του φόρου από την ακίνητη περιουσία.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ολοκληρώστε, κύριε Ρεγκούζα.

ΑΔΑΜ ΡΕΓΚΟΥΖΑΣ: Είναι 3,3 δισεκατομμύρια δραχμές και όταν σας τα έλεγαν και μέσα στο κόμμα σας τότε, δεν μπορούσατε εσείς να παραδεχθείτε ότι ακριβώς αυτή η φορολόγηση είναι αναποτελεσματική, δεν θα αποδώσει και ουσιαστικά οδηγεί και την Κυβέρνηση σε ένα δρόμο όχι σωστό.

Δύο κουβέντες για το ΑΕΠ και για τον πληθωρισμό...

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Κύριε Ρεγκούζα, θέλετε την ανοχή μου για ένα λεπτό και πάμε στα τέσσερα λεπτά και μου λέτε "Δύο κουβέντες...". Παρακαλώ κλείστε την ομιλία σας!

ΑΔΑΜ ΡΕΓΚΟΥΖΑΣ: Βλέπετε ότι είμαι ο μοναδικός ομιλητής, δεν υπάρχει ούτε Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος...

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Μα, σας παρακαλώ, υπάρχουν και άλλοι ομιλητές. Είναι ο κ. Κωστόπουλος, θα μιλήσει ο κύριος Υπουργός...

ΑΔΑΜ ΡΕΓΚΟΥΖΑΣ: Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Μα, τελειώνετε και τελειωμό δεν έχετε!

ΑΔΑΜ ΡΕΓΚΟΥΖΑΣ: Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε.

Σε ό,τι αφορά το ΑΕΠ, γνωρίζετε, κύριε Υπουργέ, ότι οι κανονικοί ρυθμοί...

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Σας παρακαλώ να μη γραφτεί από 'δω και πέρα τίποτα στα Πρακτικά. Κύριε Ρεγκούζα, σας παρακαλώ!

Ο κ. Κωστόπουλος έχει το λόγο.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Β. ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ (Ε' Αντιπρόεδρος της Βουλής): Εξαρτάται πώς βλέπει κανείς μια πρόταση που κατατίθεται από ένα κόμμα, από τον οποιονδήποτε. Αν πάρεις παραμορφωτικούς φακούς, τη βλέπεις παραμορφωμένη. Αν πάρεις κανονικούς φακούς, βλέπεις τις κανονικές διαστάσεις αυτής της πρότασης, αυτής της άποψης, αυτής της σκέψης. Δυστυχώς, υπήρξαν εδώ, όπως παρατηρούμε, προσπάθειες παραμόρφωσης, αλλοίωσης, διαστρέβλωσης της πρότασης του Κ.Κ.Ε. Ας είναι.

Ξεκινάω από την άποψη που κατατέθηκε -και που νομίζω ότι πρέπει όλοι να συμφωνούμε σ'αυτό- ότι ο καθένας πρέπει να πληρώνει ανάλογα με τη φοροδοτική του δυνατότητα. Σύμφωνοι; Σύμφωνοι. Προβλέπεται και συνταγματικά, αλλά δεν φθάνει αυτό, πρέπει να συμφωνούμε και στο πρακτικό μέρος πώς υλοποιείται απ'αυτήν την αφετηρία. Μπορεί να κατατίθεται πλήθος αριθμών -και ο κύριος Υφυπουργός έδωσε πάρα πολλά στοιχεία που με το ρυθμό της χαλαζόπτωσης ήταν αδύνατον να τα παρακολουθήσουμε, αλλά και άλλοι εκπρόσωποι κομμάτων- αλλά δεν είναι θέμα αριθμών, ούτε και ιδεολογικής προσέγγισης. Αν και κάθε πρόταση κουβαλάει μέσα της το φορτίο της ιδεολογικής άποψης, δεν χωράει αμφιβολία, δεν κρυβόμαστε, ούτε έχουμε δύο σακάκια ιδεολογικά και δύο συνειδήσεις.

'Ομως, αν κανείς προσέγγιζε την πρόταση που κάνουμε με λογιστικά κριτήρια -το απλοποιώ κάπως- θα ήταν ωφέλιμο για όλους. 'Οταν ξεκινάει ο άλλος και λέει "η πρόταση του Κ.Κ.Ε. ξεκινάει από την άποψη του μαρξισμού-λενινισμού κλπ., την απορρίπτουμε", δεν κουβεντιάζουμε. Ο καθένας θα μπορούσε να πει το ίδιο για κάποια άλλη ιδεολογική προσέγγιση.

'Οταν ξεκινήσουμε, όμως, από την απλή λογιστική αντιμετώπιση προσέγγισης, τότε θα δούμε ότι το πρώτο πράγμα που καταθέτουμε είναι ότι ένας εργαζόμενος πρέπει να μπορεί να επιβιώσει, πρέπει δηλαδή, να έχει ένα εισόδημα το οποίο είναι αρκετό για να ζήσει. Αυτό δεν μπορεί να φορολογηθεί. Να ψάξουμε να δούμε το ύψος αυτού του αφορολόγητου ποσού. Το έχουν αναζητήσει οι συνδικαλιστικές οργανώσεις, πολιτικοί οργανισμοί, φορείς κλπ. και το έχουν εντοπίσει κατά καιρούς. Μπορεί να αλλάζει; Να αλλάζει, αλλά όχι αυθαίρετα όπως γίνεται.

Να προσεγγίσουμε το ζήτημα των τεκμηρίων διαβίωσης, υπό την έννοια ότι δεν μας σώνει σαν δημόσιο, σαν κράτος, αλλά είναι μία ασπίδα του κράτους απέναντι σε κάποιον ο οποίος θέλει να ξεγελάσει το κράτος. Γιατί το καλύτερο θα ήταν, αφού είπαμε ότι συμφωνούμε ανάλογα με τη φοροδοτική δυνατότητα θα καταθέσεις την ειλικρινή σου δήλωση και θα πληρώσεις το φόρο σου. Επειδή διαπιστώνεται ότι δεν είναι ειλικρινείς οι δηλώσεις αρκετών, όπως έχουμε πει εμείς, αεριτζήδων κλπ. βάζεις το τεκμήριο διαβίωσης σαν ένα αμυντικό μηχανισμό για να μπορέσεις να πεις "κύριε, κατέθεσες εδώ μια φορολογική δήλωση που λες εισοδήματα χρονιάτικα δύο εκατομμύρια τετρακόσιες χιλιάδες (2.400.000) δραχμές", ας πούμε.

Δεν μπορεί, λοιπόν, εσύ να έχεις τέσσερα (4) αυτοκίνητα MERCEDES, να είχες δύο (2) βίλες με πισίνες, ένα (1) κότερο τόσων μέτρων, να έχεις τόσο υπηρετικό προσωπικό και σε φθάνουν τα δύο εκατομμύρια τετρακόσιες χιλιάδες (2.400.000). Δεν γίνεται. Επομένως τότε παρεμβαίνει το κράτος. Δεν είναι αυθαίρετη η παρέμβασή του. 'Εχει τη λογική της αυτή η παρέμβαση και λέει: "Κύριε για να μπορέσεις να αντέξεις εσύ όλα αυτά χρειάζεται να έχεις τόσο εισόδημα". Επομένως είναι ένας αμυντικός μηχανισμός. 'Ενας αμυντικός μηχανισμός όχι απέναντι στο μισθωτό και στο συνταξιούχο που το πληρώνει μέχρι δραχμή από την πρώτη ημέρα που παίρνει το μισθό του, αλλά απέναντι στους έχοντες και κατέχοντες.

Επειδή έγινε μία συζήτηση ότι παλαιότερα η Κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. έκανε προτάσεις πιο τολμηρές και από το κόμμα μας και από το ίδιο το συνδικαλιστικό κίνημα -δεν πρόκειται να αντιδικήσω σε αυτό και να πω ότι έκανε πιο τολμηρές προτάσεις τότε το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και εμείς ήμασταν πιο πίσω, δεν θα το κάνω αυτό- θα πω τις σκέψεις μας με δύο λόγια.

Εμείς προτείναμε αυτό το αφορολόγητο όριο, αυτές τις εκπτώσεις, αυτά τα ποσά και την τιμαριθμοποίηση αφορολόγητου και εκπτώσεων -δέκα (10) εκπτώσεις έχει η πρότασή μας στο άρθρο 3- και ότι άλλο προβλέπουμε ώστε να επιβιώνει μία οικογένεια και από εκεί και πέρα αν κάποιο ΠΑ.ΣΟ.Κ. ή

Σελίδα 937

κάποιος Υπουργός μας "βγει" και από τα "αριστερά", δεν μας ενδιαφέρει. Εμείς κάνουμε λογικές προτάσεις που έχουν μία αφετηρία, μία συνέχεια και ένα τέρμα. Δεν μας ενδιαφέρουν -ας το πω έτσι- προτάσεις που έχουν το χαρακτήρα του τερτιπιού. Δεν είμαστε τέτοιος πολιτικός οργανισμός. Και αν ακόμα γίνει αυτό καμία φορά, είμαστε ανοικτοί απέναντι στον λαό, γιατί κάποιος μας βγήκε από τα αριστερά. Να μας βγει χίλιες φορές, αν είναι για το καλό. Μόνο που -λυπάμαι που το λέω- δεν ήταν για τέτοιο πράγμα. 'Ηταν κάτι άλλο και αποδείχθηκε και από τα ίδια τα γεγονότα.

Κλείνω, κύριε Πρόεδρε, με εκείνο που είπα στην πρωτολογία μου. Η πρόταση αυτή είναι κατάθεση όπλων-επιχειρημάτων και αυτό πρέπει να κάνει ένας πολιτικός οργανισμός όταν θέλει να πείσει κάποιους να δεχθούν μία πρότασή του.

Από τη συζήτηση που έγινε φαίνεται ότι η πρόταση μας δεν γίνεται δεκτή από την Κυβέρνηση και τη Ν.Δ.. Επομένως βρισκόμαστε στην ανάγκη να απευθυνθούμε προς τους εργαζόμενους και να προτείνουμε προς αυτούς να χρησιμοποιήσουν τα επιχειρήματα των όπλων τους, τους ενωμένους αγώνες τους. Μόνο έτσι μπορεί να καταλάβει αυτός που κυβερνάει τον καημό του κοσμάκη.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ευχαριστώ, κύριε συνάδελφε.

Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Κύριε Πρόεδρε, θα είμαι πάρα πολύ σύντομος. Πιστεύω πως δεν θα χρειαστώ το χρόνο των δεκαπέντε (15') λεπτών. Είμαι υποχρεωμένος να απαντήσω σε μερικά ερωτήματα, τουλάχιστον αυτά που έθεσε το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος.

Πρώτον, τιμαριθμοποίηση φορολογικής κλίμακας. Θέλω να σας δηλώσω ότι το θέμα συζητείται με τους κοινωνικούς εταίρους και περιμένουμε τα συμπεράσματα που θα προκύψουν από την συζήτηση αυτή, έτσι ώστε η Κυβέρνηση να πάρει τις αποφάσεις της.

Δεύτερον, το θέμα της αύξησης του κατώτατου αφορολογήτου ορίου, συζητείται και αυτό στον κοινωνικό διάλογο. Η Κυβέρνηση θα ανακοινώσει τις θέσεις της στο νέο προϋπολογισμό.

Τρίτον, για το θέμα του κ. Δρίτσα. Ο κ. Δρίτσας δεν ήταν δικός μου συνεργάτης στο Υπουργείο Οικονομικών. Δεν ζητήσαμε από τον κ. Δρίτσα να κάνει αλχημείες και η παραίτησή του δεν έχει καμία σχέση με αυτά τα οποία αναφέρθηκαν εδώ από διάφορες πλευρές.

'Εχω δηλώσει -και είμαι υποχρεωμένος να το πω άλλη μια φορά- ότι η Κυβέρνηση τιμά τον κ. Δρίτσα. Τίμησε τον κ. Δρίτσα, αναθέτοντάς του την ειδική γραμματεία, μία καθαρά πολιτική θέση. Στο Υπουργείο Οικονομικών, έχουμε αποφασίσει εδώ και αρκετό καιρό, ότι δεν χρειάζεται πλέον να έχουμε ειδικές γραμματείες. Γι' αυτό καταργήσαμε τις ειδικές γραμματείες και δημιουργήθηκαν θέσεις γενικών διευθυντών, οι οποίες καταλαμβάνονται από στελέχη της Δημόσιας Διοίκησης.

Προς την κατεύθυνση αυτή, έχει ήδη καταργηθεί η Ειδική Γραμματεία του ΚΕΠΥΟ, και η Ειδική Γραμματεία του Γενικού Χημείου του Κράτους. Το τρίτο βήμα ήταν η κατάργηση της Ειδικής Γραμματείας Προϋπολογισμού και Θησαυροφυλακείου, που ήταν στο Γενικό Λογιστήριο. Δεν έχει, η απόφασή μας καμία σχέση με τα θέματα, τα οποία αναφέρατε εσείς.

'Οσον αφορά τα αντικειμενικά κριτήρια, άκουσα από πολλούς ομιλητές να ζητείται η κατάργησή τους. Τι θα βάλουμε στη θέση αυτών;

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Β. ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ (Ε' Αντιπρόεδρος της Βουλής): Πρωτύτερα τι είχατε;

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Θα σας πω, κύριε Κωστόπουλε, γιατί εγώ σημείωσα ιδιαίτερα την πολύ προοδευτική σας θέση, η οποία είναι πολύ κοντά στις θέσεις μας. Τα αντικειμενικά κριτήρια, γιατί τα θεσπίσαμε; Τα θεσπίσαμε, γιατί δεν είναι δυνατόν ένας επαγγελματίας να δηλώνει κατά μέσον όρο εισόδημα φορολογητέο χαμηλότερο απ' αυτό, που δηλώνει ένας ανειδίκευτος εργάτης. 'Ηταν ανάγκη. Ο κ. Κωστόπουλος το επικροτεί.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Τα αντικειμενικά κριτήρια δεν τα επικροτεί ο κ. Κωστόπουλος.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Για τα αντικειμενικά κριτήρια, σας λέω. Για ρωτήστε τον κ. Κωστόπουλο.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Εγώ να τον ρωτήσω;

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Β. ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ (Ε' Αντιπρόεδρος της Βουλής): Για το κεφαλιάτικο, γι' αυτό που βάλατε στα μαγαζιά...

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Περιμένετε, ακούστε με σας παρακαλώ, γιατί η συζήτηση βοηθάει όλους.

Τα αντικειμενικά κριτήρια, νομίζω ότι όλες οι πτέρυγες της Βουλής τα δέχονται. Βεβαίως διαφοροποιούνται στις επιμέρους διατάξεις.

ΑΔΑΜ ΡΕΓΚΟΥΖΑΣ: 'Οχι όπως είναι τώρα.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Μια πλευρά της Νέας Δημοκρατίας δέχεται τα αντικειμενικά κριτήρια, αλλά ως προσωρινό μέτρο, όπως ο κ. Σουφλιάς για παράδειγμα. Το δέχονται ως προσωρινό μέτρο μέχρι την ολοκλήρωση της μηχανοργάνωσης του Υπουργείου Οικονομικών.

Δεύτερον, όσον αφορά τον κ. Τσοβόλα, βέβαια δεν είναι κανείς εδώ από το ΔΗ.Κ.ΚΙ τώρα. 'Εχω στη διάθεσή σας ομιλία του κ. Τσοβόλα σ' ένα panel που έγινε για τα αντικειμενικά κριτήρια. Τι έλεγε τότε ο κ. Τσοβόλας για τα αντικειμενικά κριτήρια και τι λέει σήμερα;

Νομίζω ότι ο Συνασπισμός έχει θέση θετική για τα αντικειμενικά κριτήρια, Δυστυχώς δεν είναι ικανές οι υπηρεσίες μας να προσδιορίσουν επακριβώς τη φορολογητέα ύλη και γι' αυτό το λόγο θεσπίσαμε τα αντικειμενικά κριτήρια.

'Ομως, τα νέα συστήματα και η μηχανοργάνωση που προχωρεί ταχύτατα, θα μας δώσει τη δυνατότητα να θεσμοθετήσουμε την κατάργηση των αντικειμενικών κριτηρίων και επομένως, στον προσδιορισμό με οικονομικούς τρόπους του ύψους του φορολογητέου εισοδήματος.

Μήπως νομίζετε ότι εμείς δεν αναγνωρίζουμε ότι υπήρχαν αδικίες, τις οποίες βελτιώσαμε ή και ότι υπάρχουν ακόμη ορισμένες; Συμφωνώ μαζί σας ότι στον ίδιο δρόμο δυο καταστήματα είναι δυνατόν να μην έχουν το ίδιο ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα.

Κύριε Γκατζή, τα αντικειμενικά κριτήρια δεν προσδιορίζουν το φορολογητέο εισόδημα.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Το ξέρω, κύριε Υπουργέ.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών):Τι λένε; Αν ο επαγγελματίας, ο οποίος έχει ένα κατάστημα στην οδό Καραγεώργη Σερβίας, δηλώνει φορολογητέο εισόδημα τρία εκατομμύρια (3.000.000) και αυτό είναι χαμηλότερο από το οριζόμενο στα αντικειμενικά κριτήρια, τότε τον ανεβάζουμε στα αντικειμενικά κριτήρια. Μόνο σ' αυτές τις περιπτώσεις λειτουργούν τα αντικειμενικά κριτήρια. Αν είναι παραπάνω απ' τα αντικειμενικά κριτήρια, δεν χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος.

'Αρα, δεν μιλάμε για προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος με τα αντικειμενικά κριτήρια. Μιλάμε για εκείνες τις περιπτώσεις, που είναι οφθαλμοφανής η φοροδιαφυγή, όπου το δηλούμενο εισόδημα ήταν πολύ μικρό.

Aν έχετε κάτι άλλο να προτείνετε, πέστε μου να το εφαρμόσουμε. Τι μου προτείνατε εσείς, παρά το διάλογο που κάναμε; Δεν μου προτείνατε τίποτα. Τι μου είπατε; Μου είπατε "έσοδα, έξοδα, διαφορά, φορολόγηση". Μα, αυτό δεν χρειάζεται κάπιο καινούριο φορολογικό νόμο. Αυτό είναι υποχρέωση του επαγγελματία να το κάνει. Ελάτε, όμως, στο Υπουργείο Οικονομικών να σας πω λεπτομερειακά με ποιους τρόπους αποκρύβονται εισοδήματα.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Β. ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ(Ε' Αντιπρόεδρος της Βουλής): Για τα τεκμήρια διαβίωσης υπογράμμισα.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Ακούστε, κύριε Κωστόπουλε, είσαστε πάρα πολύ ειλικρινής σ' αυτά, τα οποία είπατε -το σημείωσα -και φάνηκε ένα πνεύμα μιας προσέγγισης των προβλημάτων. Φάνηκε ότι τουλάχιστον μπορούμε να συμφωνήσουμε σ' αυτό που είπατε σεις.

Φορολόγηση ομορρύθμων εταιρειών με το 35%: Πρώτον, δεν είναι δυνατόν με τις δημοσιονομικές συνθήκες που

Σελίδα 938

επικρατούν σήμερα να πάμε σε κατάργηση του 35%. Αν πάμε σε κατάργηση του 35%, ξέρετε πού θα οδηγηθούμε; Στη δημιουργία, κύριε Κωστόπουλε, πλασματικών ομορρύθμων εταιρειών, όπου ο παππούς, η γιαγιά, ο εξάδελφος, ο θείος συστήνουν μία "ομόρρυθμη εταιρεία" για να μοιράζονται τα κέρδη. Ακριβώς γι' αυτό το λόγο θεσπίστηκε το κριτήριο της φορολόγησης με 35%. Για τις ολιγάριθμες ομόρρυθμες εταιρείες με 2-3 μέλη είναι το μισό, δηλαδή, 17,5%.

Η φορολογία αυτή αποδίδει στο τακτικό προϋπολογισμό περίπου εβδομήντα δισεκατομμύρια (70.000.000.000) δραχμές. Αυτό θέλω να το γνωρίζετε, γιατί είναι πολύ απλό να λέτε "καταργείστε το", αλλά αν είναι σοβαρός ο Υφυπουργός των Οικονομικών πρέπει να σας πει "ναι", αλλά ταυτόχρονα να σας δηλώσει από που θα ανεύρει πόρους ύψους εβδομήντα δισεκατομμυρίων (70.000.000.000) δραχμών. Δεν είναι εφικτό να υπάρξει κατάργηση, χωρίς ταυτόχρονα να προταθεί κάποιος άλλος καλύτερος τρόπος για αναπλήρωση των εσόδων του προϋπολογισμού.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Β. ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ(Ε' Αντιπρόεδρος της Βουλής): Η πρότασή μας τα προβλέπει αυτά.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Για τις αντικειμενικές αξίες που με ρωτήσατε, γνωρίζετε καλά, ότι αναπροσαρμόζονται κάθε δύο χρόνια. Δεν αναπροσαρμόζονται, όμως, από το Υπουργείο Οικονομικών. Αναπροσαρμόζονται ύστερα από προτάσεις που κάνουν Νομαρχιακές Επιτροπές και στις οποίες συμμετέχουν η Τοπική Αυτοδιοίκηση, το Τεχνικό Επιμελητήριο και οι εκπρόσωποι των ΔΟΥ (Δημόσιων Οικονομικών Υπηρεσιών). Θα περιμένουμε, λοιπόν, τις προτάσεις των Νομαρχιακών Επιτροπών για τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων που επικρατούν στους νομούς της χώρας και θα πάρουμε τις αποφάσεις μας. Επειδή, όμως, οι αντικειμενικές αξίες, επηρεάζουν, όπως γνωρίζετε καλά, και τη φορολογία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων θέλω να σας πω ότι δεν έχουμε πρόθεση να αποδεχθούμε αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες που είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε εξόντωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. 'Εχουμε τη δυνατότητα αλλάζοντας τους συντελεστές να οδηγήσουμε σε λογικές αυξήσεις των οφειλομένων φόρων.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κύριε Υπουργέ, μου επιτρέπετε μία διακοπή;

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Βεβαίως.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Θα ισχύσουν οι νέες αντικειμενικές τιμές αξιών που η αναστολή που υπήρχε στον υπολογισμό των αντικειμενικών κριτηρίων έληξε φέτος;

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Σας λέω και πάλι ότι ανά διετία...

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Δεν με καταλάβατε. Δεν λέω για καινούρια κριτήρια. Οι αντικειμενικές τιμές των ακινήτων που είχαν επιβληθεί, είχαν μία αναστολή και υπολογίζονταν οι προηγούμενες. Υπήρχε μία τριετής αναστολή. 'Εληξε η τριετής αναστολή το 1996. Με τη χρήση του 1997 θα υπολογισθούν ή όχι;

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Δεν υπήρξε ποτέ, κύριε Γκατζή, καμία τριετής αναστολή.

ΑΔΑΜ ΡΕΓΚΟΥΖΑΣ: Δεν υπήρξε, έτσι είναι.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Μπορεί να διαφωνούμε, αλλά τουλάχιστον ανειλικρινής δεν είμαι. Δεν υπήρξε ποτέ τριετής αναστολή στις αντικειμενικές αξίες.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Στον ισολογισμό λέω.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Ακούστε πρώτα. Εγώ πέρυσι για τον υπολογισμό του ελάχιστου φορολογητέου εισοδήματος των μικρομεσαίων, δεν έλαβα υπόψη μου τις ισχύουσες αντικειμενικές αξίες. Για τον υπολογισμό έλαβα υπόψη μου τις ισχύουσες την προηγούμενη διετία αντικειμενικές αξίες. Μου δίνει το δικαίωμα αυτό ο νόμος. Αλλά ακόμη και αυτό να μην κάνω, έχω τη δυνατότητα να μεταχειρισθώ, κατά τέτοιο τρόπο τους συντελεστές, όπου η αύξηση του ελάχιστου φορολογητέου εισοδήματος των μικρομεσαίων να είναι σε λογικά επίπεδα. Θέλουμε να στηρίξουμε τους μικρομεσαίους. Δεν θέλουμε να εξοντώσουμε τη μικρομεσαία επιχείρηση, η οποία αποτελεί τον κορμό της ελληνικής οικονομίας. Είναι σαφέστατη η θέση της Κυβέρνησής μας.

Για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Θέλω να σας διαβεβαιώσω, δεν έχουμε καμία σχέση με την πολιτική που έχετε στο μυαλό σας, εσείς κύριοι της Νέας Δημοκρατίας. Ούτε εκποίηση βραχονησίδων σκεπτόμαστε να κάνουμε. Να σας θυμίσω μερικά πράγματα, γιατί όταν δεν τα έχετε στο μυαλό σας υπερβάλετε και κάνετε κακό.

Δεν έχουμε τίποτα να πάρουμε από τον τρόπο με τον οποίο προσπαθήσατε εσείς και ο κ. Παλαιοκρασσάς τότε, στην τριετία της Νέας Δημοκρατίας, "να αξιοποιήσει" την περιουσία του ελληνικού δημοσίου.

Θα περιμένετε να δείτε την πολιτική μας, θα την εξαγγείλουμε και νομίζω ότι θα συμφωνήσετε ότι ακολουθούμε ένα σωστό τρόπο διασφαλίζοντας και τα συμφέροντα του ελληνικού δημοσίου -αναδεικνύοντας καινούρια δημόσια περιουσία, η οποία είναι καταπατημένη και κυρίως προστατεύοντας αυτήν την περιουσία, την οποία διάφοροι καρπώνονται μέχρι σήμερα, χωρίς να αποδίδουν στο δημόσιο αυτά τα οποία οφείλουν.

Κύριε Πρόεδρε, θα τελειώσω με το εξής: 'Οσον αφορά το ΑΕΠ για το οποίο έγινε ιδιαίτερη συζήτηση. Κύριοι συνάδελφοι, επιτέλους νομίζω ότι είναι προς τιμήν της χώρας μας, όπου το ΑΕΠ στην Ελλάδα και το 1996 και το 1997 αυξάνεται με τέτοιους ρυθμούς, που είναι μεγαλύτεροι από τους αντίστοιχους ρυθμούς της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης και αυτό δεν μπορεί κανείς να το αμφισβητήσει.

ΑΔΑΜ ΡΕΓΚΟΥΖΑΣ: Δεν φθάνει μόνο αυτό.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Συμφωνώ μαζί σας ότι θα θέλαμε να έχουμε ρυθμό αύξησης το 1997 4,5%, αλλά, κύριε Ρεγκούζα, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ δεν επιτυγχάνεται μόνο με τη βούληση της Κυβέρνησης. Χρειάζεται μία συνολική στράτευση όλων των παραγωγικών δυνάμεων, όλων των παραγωγικών τάξεων και βεβαίως μία τέτοια οικονομική πολιτική για να επιτύχουμε τους στόχους αυτούς. Αλλά όταν η Νέα Δημοκρατία είχε αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης, κρίνετε εμάς, γιατί έχουμε 3,5% ρυθμούς ανάπτυξης του ΑΕΠ και λέτε γιατί δεν έχετε 4,5%; 'Ομως, το 1998 θα έχουμε 4%.

'Οσον αφορά τώρα την πολιτική με τα αγροτικά προϊόντα. Δεν είναι, κύριε Πρόεδρε, κυβερνητική πολιτική η εισαγωγή αγροτικών προϊόντων. Δεν είναι εισαγέας η Κυβέρνηση. Η αγορά είναι ελεύθερη και επομένως η αγορά είναι εκείνη η οποία προσδιορίζει τις εισροές και τις εκροές των αγροτικών προϊόντων. Εάν στην αγορά συμφέρει να εισαχθεί βελγική ντομάτα, την οποία είδα αυτές τις μέρες στα καταστήματα, θα εισαχθεί από τους εμπόρους. Την περίοδο αυτή είχαμε ζημιές στην ελληνική ντοματοπαραγωγή από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες, αυτή είναι η αιτία που προξένησε τις εισαγωγές. Το Υπουργείο Γεωργίας παίρνει μέτρα για τη στήριξη της ελληνικής αγροτικής επιχείρησης, έτσι ώστε να υπάρχουν οι αναγκαίες ποσότητες αγροτικών προϊόντων, ακριβώς για να μη γίνονται εισαγωγές και για να στηρίζουμε το εισόδημα του 'Ελληνα αγρότη. Ευχαριστώ πολύ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Κύριοι συνάδελφοι κηρύσσεται περαιωμένη η συζήτηση επί της αρχής της πρότασης νόμου αρμοδιότητος Υπουργείου Οικονομικών των Βουλευτών κυρίων Α. Παπαρήγα, Λ. Αυδή, Α. Κανταρτζή, Ο.Κολοζώφ, Σ. Κόρακα, Δ. Κωστόπουλου, Μ. Μπόσκου, Β. Μπούτα, Σ. Παναγιώτου και Α. Τασούλα, "Μέτρα στην κατεύθυνση της δίκαιης κατανομής των φορολογικών βαρών".

Οι αποδεχόμενοι την πρόταση νόμου παρακαλώ να εγερθούν.

(Εγείρονται οι Βουλευτές του ΚΚΕ)

Προφανώς ηγέρθησαν οι ολιγότεροι.

Συνεπώς η πρόταση νόμου δεν συγκέντρωσε τον απαιτούμενο αριθμό Βουλευτών και συνεπώς απορρίπτεται.

'Εχουν διανεμηθεί τα Πρακτικά της Πέμπτης 7 Αυγούστου 1997 και ερωτάται το Τμήμα αν επικυρούνται.

ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς, τα Πρακτικά της Πέμπτης 7 Αυγούστου 1997 επικυρώθηκαν.

Σελίδα 939



Κύριοι συνάδελφοι, στο σημείο αυτό δέχεσθε να λύσουμε τη συνεδρίαση;

ΟΛΟΙ ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.

Με τη συναίνεση του Τμήματος και ώρα 15.00' λύεται η συνεδρίαση για την Τρίτη 2 Σεπτεμβρίου 1997 και ώρα 18.30' με αντικείμενο εργασιών του Τμήματος νομοθετική εργασία, σύμφωνα με την ημερήσια διάταξη που θα διανεμηθεί.


Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΟΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΣ




Σελίδα 940

PDF:

29_08_97.pdf

TXT:

29_08_97.txt

Επιστροφή