Συνεδριάσεις Ολομέλειας

Περίδος: Θ΄ ΠΕΡΙΟΔΟΣ (ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ), Σύνοδος: (Θέρος '99), Συνεδρίαση: ΙΣΤ' 27/07/1999

Π Ρ Α Κ Τ Ι Κ Α Β Ο Υ Λ Η Σ





Θ' ΠΕΡΙΟΔΟΣ (ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ)

ΣΥΝΟΔΟΣ Γ'

ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΒΟΥΛΗΣ

ΘΕΡΟΥΣ 1999

ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΙΣΤ'

Τρίτη 27 Ιουλίου 1999



Αθήνα, σήμερα στις 27 Ιουλίου 1999, ημέρα Τρίτη και ώρα 19.00' συνήλθε στην Αίθουσα των συνεδριάσεων του Βουλευτηρίου το Τμήμα Διακοπής Εργασιών της Βουλής (Β' σύνθεση), για να συνεδριάσει υπό την προεδρία του Προέδρου αυτής κ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗ.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Κύριοι συνάδελφοι, αρχίζει η συνεδρίαση.

Εισερχόμαστε στην ημερήσια διάταξη της

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Θα γίνει προεκφώνηση των νομοσχεδίων, που είναι γραμμένα στην ημερήσια διάταξη.

Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Ψήφιση στο σύνολο του σχεδίου νόμου: "Στεγαστικά Προγράμματα Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας (Ο.Ε.Κ.) και άλλες διατάξεις".

Η ψήφιση στο σύνολο του παραπάνω σχεδίου νόμου θα γίνει στη συνέχεια.

Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας.

Μόνη συζήτηση επί της αρχής, των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου: "Μεταμοσχεύσεις ανθρωπίνων ιστών και οργάνων και άλλες διατάξεις".

Είναι προς συζήτηση απόψε.

Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας.

Μόνη συζήτηση επί της αρχής, των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου: "Πλοία αναψυχής και άλλες διατάξεις".

Ερωτάται το Τμήμα: Γίνεται δεκτό το νομοσχέδιο;

ΜΕΡΙΚΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Κρατείται.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Το νομοσχέδιο κρατήθηκε και θα συζητηθεί κατά τον Κανονισμό.

Επανερχόμαστε στην ψήφιση στο σύνολο του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων: "Στεγαστικά Προγράμματα Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας (Ο.Ε.Κ.) και άλλες διατάξεις".

Κύριε Υπουργέ, έχετε να κάνετε κάποια παρατήρηση;

ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ (Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων): 'Οχι, κύριε Πρόεδρε.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Ερωτάται το Τμήμα: Γίνεται δεκτό το νομοσχέδιο και στο σύνολο;

ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΑΣΟΥΛΑΣ: Κατά πλειοψηφία.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Το νομοσχέδιο έγινε δεκτό, κατά πλειοψηφία, και στο σύνολο.

Συνεπώς το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων: "Στεγαστικά Προγράμματα Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας (Ο.Ε.Κ.) και άλλες διατάξεις" έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία, σε μόνη συζήτηση, επί της αρχής, των άρθρων και του συνόλου και έχει ως εξής:

’’Στεγαστικά Προγράμματα Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας (Ο.Ε.Κ.) και άλλες διατάξεις

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α'

ΝΕΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΩΝ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Ο.Ε.Κ.

'Aρθρο 1

Μίσθωση - Αγορά κατοικιών

1. Με αποφάσεις του Διοικητικού του Συμβουλίου (Δ.Σ.) ο Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας (Ο.Ε.Κ.) μπορεί να εκμισθώνει σε δικαιούχους του κατοικίες, με μηνιαίο μίσθωμα ίσο προς το 1/400 του κόστους κατασκευής τους, όπως υπολογίζεται για τη χρέωσή του στους δικαιούχους που αποκτούν την ιδιοκτησία κατοικιών που παραχωρούνται από τον Ο.Ε.Κ.. Αν η κατοικία που εκμισθώνεται προέρχεται από αγορά, το μίσθωμα υπολογίζεται επί του τιμήματος που καταβλήθηκε από τον Ο.Ε.Κ. για την αγορά. Το μίσθωμα αυτό προσαυξάνεται κατά 3% ετησίως και μπορεί να αναπροσαρμόζεται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδεται ύστερα από γνώμη του Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ..

'Υστερα από την παρέλευση πενταετίας και πριν συμπληρωθεί δεκαετία από την εκμίσθωση της κατοικίας, οι δικαιούχοι μισθωτές έχουν το δικαίωμα, σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή, να υποβάλουν αίτηση στον Ο.Ε.Κ. με την οποία να ζητούν την απόκτηση της κυριότητας της κατοικίας, εφόσον καθ' όλη την προηγούμενη περίοδο κατέβαλαν εμπρόθεσμα και κανονικά το μίσθωμα και τα αναλογούντα κοινόχρηστα της κατοικίας τους. Για τη μεταβίβαση της κυριότητας πρέπει να καταβληθεί εφάπαξ κατά τη σύναψη της σχετικής δικαιοπραξίας ποσό ίσο με τη διαφορά μεταξύ του ποσού με βάση το οποίο είχε υπολογισθεί αρχικά το μηνιαίο μίσθωμα και του συνολικού ποσού των μισθωμάτων που έχουν ήδη καταβληθεί.

Αν δεν υποβληθεί αίτηση για τη μεταβίβαση της κυριότητας της εκμισθωμένης κατοικίας, η μίσθωση λήγει αυτοδικαίως χωρίς καμία άλλη διατύπωση, μετά παρέλευση δέκα (10) ετών από τη σύναψή της.

Τα ανωτέρω ισχύουν και για όσες κατοικίες έχουν μισθωθεί μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος νόμου. 2. Με αποφάσεις του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδονται μετά από γνώμη του Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ., καθορίζονται οι κατηγορίες δικαιούχων, οι όροι, οι προϋποθέσεις και τα κριτήρια εκμίσθωσης των κατοικιών, οι διαδικασίες της οριστικής παραχώρησης των κατοικιών, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου αυτού.

3. 'Οσοι ενταχθούν στις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου αυτού δεν έχουν δικαίωμα συμμετοχής σε πρόγραμμα επιδότησης ενοικίου.

'Aρθρο 2

Προγράμματα πώλησης κατοικιών

σε δανειολήπτες του Ο.Ε.Κ.

1. Ο Ο.Ε.Κ. μπορεί να πραγματοποιεί προγράμματα κατασκευής οικισμών των οποίων οι κατοικίες διατίθενται, κατά προτεραιότητα, με προεγγραφή σε δανειολήπτες δικαιούχους του στους οποίους, στα πλαίσια δανειοδοτικών προγραμμάτων του Ο.Ε.Κ., χορηγείται δάνειο για αγορά κατοικίας. Η τιμή διάθεσης των κατοικιών περιλαμβάνει το πραγματικό κόστος αυτών (σε αποπληθωρισμένες τιμές), με συνυπολογισμό όλων ανεξαίρετα των παραγόντων κόστους, της αναλογίας διοικητικών και γενικών εξόδων του, ως και κάθε άλλης μορφής έμμεσων δαπανών.

Τα προγράμματα αυτά μπορούν να εκτελεσθούν και με τη συνομολόγηση ειδικών συμβάσεων με φορείς του δημόσιου τομέα για την οικονομική συμμετοχή τους.

Ο Ο.Ε.Κ. μπορεί να διευρύνει τον προβλεπόμενο αριθμό κατοικιών άλλων προγραμμάτων νεοανεγειρόμενων οικισμών του, με την προσθήκη κατοικιών που προορίζονται για πώληση σε δανειολήπτες δικαιούχους του, με τις προϋποθέσεις, τις διαδικασίες και τους όρους που προβλέπονται στα προηγούμενα εδάφια της παραγράφου αυτής.

2. Με αποφάσεις του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδονται μετά από γνώμη του Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ., εξειδικεύονται οι παράγοντες διαμόρφωσης του κατά την προηγούμενη παράγραφο πραγματικού κόστους διάθεσης των κατοικιών και καθορίζονται η διαδικασία, τα κριτήρια προτεραιότητας των δικαιούχων, ιδίως με βάση τον αριθμό ημερών εργασίας, τον αριθμό προστατευόμενων μελών, το συνολικό οικογενειακό εισόδημα, όπως και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του άρθρου αυτού.

'Aρθρο 3

Στέγαση φοιτητών δικαιούχων Ο.Ε.Κ.

1. Σε πόλεις όπου λειτουργούν Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι. - Τ.Ε.Ι.), ο Ο.Ε.Κ. δύναται να κατασκευάζει κτίρια τα οποία εκμισθώνει για τη στέγαση σπουδαστών και φοιτητών, που φοιτούν σε αυτά και που είναι οι ίδιοι δικαιούχοι ή παιδιά δικαιούχων του Ο.Ε.Κ.. Στις περιπτώσεις αυτές το καταβλητέο μηνιαίο μίσθωμα δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1/3 της τρέχουσας μισθωτικής αξίας του μισθίου.

2. Με αποφάσεις του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδονται μετά από γνώμη του Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ., ρυθμίζονται θέματα διοίκησης, διαχείρισης και λειτουργίας των κτιρίων αυτών, καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις της μίσθωσης, τα κριτήρια προτεραιότητας μεταξύ των δικαιούχων, τα απαιτούμενα ημερομίσθια, το ύψος του μισθώματος και η διάρκεια της μίσθωσης, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της διάταξης αυτής.

3. Σε κάθε περίπτωση η διάρκεια της μίσθωσης δεν μπορεί να υπερβεί τον απαιτούμενο, κατά τις ισχύουσες διατάξεις, χρόνο διάρκειας των σπουδών του μισθωτή, προσαυξημένο κατά ένα διδακτικό έτος. Μετά την πάροδο του συνολικού αυτού χρόνου η μίσθωση λύεται αυτοδικαίως, χωρίς καμία άλλη διατύπωση.

4. 'Οσοι υπαχθούν στη ρύθμιση του άρθρου αυτού δεν αποκλείονται από τη συμμετοχή τους στα λοιπά στεγαστικά προγράμματα του Ο.Ε.Κ..

'Aρθρο 4

Παρεμβάσεις για βελτίωση της ποιότητας ζωής στους οικισμούς του Ο.Ε.Κ.

1. Επιτρέπεται σε οικισμούς του Ο.Ε.Κ., που οι κατοικίες έχουν κληρωθεί πριν από 25 χρόνια, καθώς επίσης και σε οικισμούς που δημιουργήθηκαν στα πλαίσια ειδικής στεγαστικής μέριμνας της Πολιτείας για ευπαθείς ομάδες πολιτών, να πραγματοποιούνται έργα ανακαίνισης των κοινόχρηστων χώρων των πολυκατοικιών, των εξωτερικών όψεων των κτιρίων και των κοινόχρηστων αιθουσών ή και υπαίθριων κοινόχρηστων εγκαταστάσεων και κάθε άλλου αναγκαίου έργου για την αναβάθμιση των χώρων αυτών.

2. Στους οικισμούς που δεν υπάρχει η απαραίτητη για τον πληθυσμό υποδομή κοινωνικών εξυπηρετήσεων, ιδιαίτερα καταστημάτων, κοινόχρηστων αιθουσών ή και υπαίθριων κοινόχρηστων εγκαταστάσεων και εφόσον οι διαθέσιμοι χώροι προσφέρουν τη σχετική δυνατότητα, μπορεί να πραγματοποιηθούν τα αναγκαία έργα για τη δημιουργία τους, μετά από αίτημα του συλλόγου των οικιστών ή του οικείου δήμου.

3. Για την πραγματοποίηση των έργων των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου αυτού απαιτείται απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, η οποία εκδίδεται μετά από προηγούμενη γνώμη του Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ., καθώς και συμφωνία των ιδιοκτητών.

'Oταν πρόκειται για πραγματοποίηση έργων σε πολυκατοικία, η συμφωνία παρέχεται σύμφωνα με όσα προβλέπονται στον κανονισμό της πολυκατοικίας για τα υπό πραγματοποίηση έργα.

4. Για την πραγματοποίηση των έργων των προηγούμενων παραγράφων οι ιδιοκτήτες συμμετέχουν, κατά ορισμένο ποσοστό, επί του κόστους κατασκευής των έργων αυτών, το οποίο καθορίζεται με απόφαση του Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ.. Για την κατανομή της δαπάνης συμμετοχής εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 785 και επόμενα του Αστικού Κώδικα, καθώς και του κανονισμού της πολυκατοικίας, όταν πρόκειται για πραγματοποίηση έργων σε πολυκατοικία.

Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδεται μετά από γνώμη του Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ., καθορίζονται ο τρόπος είσπραξης της βαρύνουσας κάθε ιδιοκτήτη δαπάνης συμμετοχής και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.

5. Τα έργα που αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου αυτού αποφασίζονται βάσει προϋπολογισμών, μετά από αντίστοιχες μελέτες των Υπηρεσιών του Ο.Ε.Κ.. Η συνολική δαπάνη για τα έργα αυτά ορίζεται μέχρι 5% του ετήσιου κατασκευαστικού προγράμματος του Ο.Ε.Κ..

Το ποσοστό αυτό δύναται να αναπροσαρμόζεται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδεται μετά από γνώμη του Δ.Σ του Ο.Ε.Κ..

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β'

ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥΣ Ο.Ε.Κ.

'Aρθρο 5

Εξόφληση οφειλών δικαιούχων Ο.Ε.Κ.

1. Οι δικαιούχοι του Ο.Ε.Κ., στους οποίους έχει χορηγηθεί δάνειο αποκλειστικά από το στεγαστικό κεφάλαιο του Ο.Ε.Κ. για αποπεράτωση, επέκταση, αναμόρφωση και επισκευή κατοικίας, επιτρέπεται να εξοφλούν εφάπαξ το ληξιπρόθεσμο και το μη ληξιπρόθεσμο ποσό του δανείου, με έκπτωση 50%, με ταυτόχρονη εξόφληση των τόκων υπερημερίας και με την προϋπόθεση ότι θα υποβάλουν σχετική αίτηση στον Ο.Ε.Κ. μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία έξι (6) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος και ότι θα καταβάλουν το κατά τα ανωτέρω προκύπτον χρηματικό ποσό μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία τεσσάρων (4) μηνών από την υποβολή της αίτησης.

2. Οι δικαιούχοι του Ο.Ε.Κ. που λαμβάνουν δάνειο της προηγούμενης παραγράφου μετά τη δημοσίευση του παρόντος, επιτρέπεται να εξοφλούν εφάπαξ το μη ληξιπρόθεσμο τμήμα του δανείου με έκπτωση 40%, εφόσον η εξόφληση γίνει μέσα σε μία πενταετία από την ημερομηνία σύναψης της δανειακής σύμβασης, με την προϋπόθεση ότι έχουν λάβει όλο το ποσό του δανείου και έχει γίνει εμπρόθεσμα η αποπληρωμή των δόσεων του δανείου που αντιστοιχεί στο διάστημα αυτό.

3. Οι δικαιούχοι του Ο.Ε.Κ. στους οποίους έχει χορηγηθεί ή θα χορηγηθεί μετά τη δημοσίευση του παρόντος, δάνειο από το Ειδικό Στεγαστικό Ανακυκλούμενο Κεφάλαιο (Ε.Σ.Α.Κ.), επιτρέπεται να εξοφλούν το μη ληξιπρόθεσμο ποσό του δανείου με έκπτωση 40%, με την προϋπόθεση ότι θα καταβληθούν ταυτόχρονα οι τυχόν ληξιπρόθεσμες οφειλές και όλοι οι τόκοι υπερημερίας.

Η εξόφληση θα πρέπει να ζητηθεί με αίτηση του δανειολήπτη μετά την παρέλευση διετίας και πριν από τη συμπλήρωση πενταετίας από τη σύναψη της δανειακής σύμβασης και να γίνει μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία τεσσάρων (4) μηνών από την υποβολή της αίτησης. Στην περίπτωση αυτή καταβάλλονται τόκοι επί του μη ληξιπρόθεσμου ποσού του δανείου για δύο (2) ακόμη εξάμηνα πέραν της ημερομηνίας εξόφλησης.

Την ευχέρεια εξόφλησης του μη ληξιπρόθεσμου ποσού του δανείου, σύμφωνα με τα ανωτέρω, έχουν και οι δικαιούχοι που τους έχει χορηγηθεί δάνειο από το Ε.Σ.Α.Κ., από την πρώτη εφαρμογή του μέχρι 31.12.1996. Οι δικαιούχοι αυτοί θα πρέπει να ζητήσουν την εξόφληση μέσα σε δύο (2) χρόνια από τη δημοσίευση του παρόντος και όλες οι οφειλές να καταβληθούν μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία τεσσάρων (4) μηνών από την υποβολή της αίτησης.

4. Οι δικαιούχοι του Ο.Ε.Κ. στους οποίους παραχωρείται κατοικία ή αγορασμένο διαμέρισμα, επιτρέπεται να καταβάλουν εφάπαξ το προσδιορισθέν τίμημα της κατοικίας ή διαμερίσματος ληξιπρόθεσμο και μη ληξιπρόθεσμο, μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία πέντε (5) ετών από την έκδοση του οριστικού παραχωρητηρίου ή εφόσον το οριστικό παραχωρητήριο έχει χορηγηθεί πριν από τη δημοσίευση του νόμου αυτού, μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία ενός (1) έτους από τη δημοσίευσή του με έκπτωση 40% επί του τιμήματος και με την προϋπόθεση της ταυτόχρονης καταβολής του συνόλου των τόκων υπερημερίας.

5. Με αποφάσεις του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδονται μετά από γνώμη του Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ, ρυθμίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων των προηγούμενων παραγράφων.

6. Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδονται μετά από γνώμη του Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ., επιτρέπεται η ρύθμιση του τρόπου της εξόφλησης οφειλών από δάνεια που χορηγήθηκαν ή χορηγούνται σε δικαιούχους του Ο.Ε.Κ., σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.δ. 1138/1972 (ΦΕΚ 63 Α') εκτός από εκείνες της παραγράφου 5 του άρθρου 9, των άρθρων 1, 2, 3, 11 και 13 του ν. 1641/1986 (ΦΕΚ 122 Α'), του άρθρου 2 του ν. 1849/1989 (ΦΕΚ 113 Α') και του άρθρου 37 του ν. 2224/1994 (ΦΕΚ 112 Α') και ιδιαίτερα η εφάπαξ καταβολή με έκπτωση του ληξιπρόθεσμου ή και του μη ληξιπρόθεσμου ποσού του δανείου, η κεφαλαιοποίηση οφειλών, ο καθορισμός δόσεων και ο τρόπος καταβολής τους.

'Aρθρο 6

Αναστολή - Ρυθμίσεις οφειλών σεισμόπληκτων

εργατοϋπαλλήλων δικαιούχων Ο.Ε.Κ.

1. Η παράγραφος 8 του άρθρου 2 του ν. 2336/1995 (ΦΕΚ 189 Α') αντικαθίσταται, από τότε που ίσχυσε, ως εξής:

"8. Αναστέλλεται από 30.4.1994 και για χρονικό διάστημα έξι (6) ετών η καταβολή των οφειλών προς τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας (Ο.Ε.Κ.) και την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος ως διάδοχο της Εθνικής Κτηματικής Τράπεζας Ελλάδος (Ε.Κ.Τ.Ε.), οι οποίες προέρχονται από στεγαστική συνδρομή του Ο.Ε.Κ., σε κατοίκους σεισμόπληκτων περιοχών των Νομών Μεσσηνίας, Ηλείας, Αχα|ας, Κοζάνης και Γρεβενών, εφόσον οι περιοχές έχουν χαρακτηριστεί ως σεισμόπληκτες με πράξεις του Υπουργικού Συμβουλίου.

Κατά το χρονικό αυτό διάστημα οι ως άνω οφειλές δεν επιβαρύνονται με τόκους υπερημερίας.

Το Ελληνικό Δημόσιο αναλαμβάνει την υποχρέωση να καταβάλει στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, ως καθολική διάδοχο της Ε.Κ.Τ.Ε., το ποσό των τόκων υπερημερίας της περιόδου αναστολής, το οποίο αντιστοιχεί στις οφειλές από δάνεια του ν. 1641/1986 που έχουν καλυφθεί από ίδια διαθέσιμα της Ε.Κ.Τ.Ε..

Η εκπλήρωση της υποχρέωσης αυτής πραγματοποιείται με έκδοση από το Ελληνικό Δημόσιο ειδικού ισόποσου ομολογιακού δανείου, οι ομολογίες του οποίου θα διατεθούν στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος. Ο χρόνος έκδοσης του ομολογιακού δανείου, ο τρόπος καταβολής του, καθώς και οι λοιποί όροι καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, που εκδίδεται σύμφωνα με τα άρθρα 31 και 32 του ν.1914/1990 (ΦΕΚ 178 Α').

Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδονται μετά από γνώμη του Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ, ρυθμίζεται ο τρόπος εξόφλησης με δόσεις των οφειλών των οποίων αναστέλλεται η καταβολή από μικτά δάνεια του ν.δ. 1138/1972, του ν. 1641/1986, οι οφειλές από δάνεια του ν. 1849/1989, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.

Με αποφάσεις του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδονται μετά από γνώμη του Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ., ρυθμίζεται ο τρόπος εξόφλησης των οφειλών προς τον Ο.Ε.Κ., που έχουν καλυφθεί αποκλειστικά από κεφάλαια του Οργανισμού, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου."

2. Οι ρυθμίσεις του άρθρου αυτού δεν αφορούν τις οφειλές που έχουν εκχωρηθεί στο Δημόσιο με το άρθρο 21 του ν.2198/1994 (ΦΕΚ 43 Α') και με το άρθρο 32 του ν. 2224/1994 (ΦΕΚ 112 Α').

3. Οι προθεσμίες που προβλέπονται στο άρθρο 5 του νόμου αυτού αρχίζουν για τους δικαιούχους του άρθρου αυτού μετά τη λήξη του χρόνου της αναστολής.

'Aρθρο 7

Εμπράγματη εξασφάλιση δανείων

1. Για την εξασφάλιση των δανείων, που χορηγούνται από τον Ο.Ε.Κ., εγγράφεται στο ακίνητο του δανειολήπτη υποθήκη ή προσημείωση υποθήκης υπέρ του Ο.Ε.Κ.. Η δαπάνη εγγραφής και εξάλειψης της υποθήκης ή της προσημείωσης υποθήκης βαρύνει τον δανειολήπτη.

Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδεται μετά από γνώμη του Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ., καθορίζονται οι λοιποί όροι και προϋποθέσεις για την εφαρμογή της διάταξης της παραγράφου αυτής.

2. 'Oπου σε διατάξεις νόμων ή κανονισμών που αφορούν δανειοδοτικά προγράμματα του Ο.Ε.Κ. αναφέρεται η λέξη "υποθήκη" προστίθενται οι λέξεις "ή προσημείωση υποθήκης".

'Aρθρο 8

Επιδότηση ενοικίου δικαιούχων Ο.Ε.Κ.

'Oσοι έτυχαν ή τυγχάνουν επιδότησης ενοικίου, επιτρέπεται να συμμετέχουν και σε άλλα προγράμματα στεγαστικής συνδρομής του Ο.Ε.Κ.. Μετά τη λήψη της συνδρομής αυτής διακόπτεται η επιδότησή τους.

'Aρθρο 9

Ειδικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης

1. Στον Ο.Ε.Κ. συνιστάται Ειδικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης (Ε.Κ.Α.), το οποίο σχηματίζεται από το 10% των ετήσιων εσόδων του Οργανισμού που προέρχονται από χρεωλύσια προηγούμενων δανείων ή από το τίμημα παραχώρησης κατοικιών. Σκοπός του κεφαλαίου αυτού είναι η οικονομική ενίσχυση δικαιούχων του Ο.Ε.Κ., οι οποίοι, λόγω μακρόχρονης ανεργίας ή άλλων ιδιαίτερα σοβαρών λόγων, αδυνατούν να εξοφλήσουν τις οφειλές που προέρχονται από παραχώρηση κατοικίας ή από δάνεια. Η οικονομική αυτή ενίσχυση συνίσταται στην εξόφληση από τον Ο.Ε.Κ. μέρους ή του όλου των πιο πάνω οφειλών.

2. Η οικονομική ενίσχυση χορηγείται ύστερα από απόφαση τριμελούς Επιτροπής, που αποτελείται από έναν υπάλληλο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, έναν υπάλληλο του Ο.Ε.Κ. που προτείνεται από αυτόν και έναν εκπρόσωπο των εργαζομένων που μετέχει στο Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ..

Ο ορισμός του Προέδρου και των λοιπών μελών της Επιτροπής, των αναπληρωματικών μελών, του Εισηγητή και του Γραμματέα γίνεται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Στα μέλη της Επιτροπής, στον Εισηγητή και στο Γραμματέα καταβάλλεται αμοιβή η οποία καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

3. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδεται μετά από γνώμη του Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ., καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις και τα κριτήρια για την παροχή της παραπάνω ενίσχυσης, το ύψος και η διάρκεια αυτής, η διαδικασία χορήγησής της, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του άρθρου αυτού.

'Aρθρο 10

Ειδικές ρυθμίσεις

1. Η διάρκεια της επιδότησης του επιτοκίου από τον Ο.Ε.Κ. για τα δάνεια που χορηγήθηκαν σε δικαιούχους του Ο.Ε.Κ. από τις τράπεζες με επιδοτούμενο επιτόκιο μετά τη δημοσίευση του ν. 2336/1995 (ΦΕΚ 189 Α') και μέχρι τη δημοσίευση της αριθ. 50148/29.2.1996 (ΦΕΚ 146 Β'/8.3.1996) κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ισχύει για εννέα (9) έτη.

2. Τα επιτόκια των δανείων που έχουν χορηγηθεί σύμφωνα με την παράγραφο 4 του ν. 1641/1986, που προστέθηκε με το άρθρο 2 του ν. 1849/1989, επιτρέπεται να αναπροσαρμόζονται με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδονται μετά από γνώμη του Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ.. Με όμοιες αποφάσεις καθορίζονται τα επιτόκια των δανείων του προηγούμενου εδαφίου, που χορηγούνται μετά τη δημοσίευση του νόμου αυτού.

3. Δικαιούχοι του Ο.Ε.Κ. που, σύμφωνα με τον Κανονισμό "περί προϋποθέσεων παροχής κατοικίας και δανείων υπό του Ο.Ε.Κ.", όπως ισχύει σήμερα (απόφαση Υπουργού Εργασίας αριθμ. 30727/4815/4.8.1971, ΦΕΚ 661 Β') έλαβαν μέρος στην κλήρωση κατοικιών Λαυρίου που έγινε στις 28.4.1995, Πάτρας που έγινε στις 27.11.1994 και Θήβας που έγινε στις 9.6.1995, δικαιούνται την κατοικία που τους κληρώθηκε και αν κατά το χρόνο της αίτησης, της κλήρωσης και της παραχώρησης δεν παρείχαν εξαρτημένη εργασία με σχέση ιδιωτικού δικαίου και δεν κατέβαλαν εισφορές υπέρ του Ο.Ε.Κ. κατά το χρονικό αυτό διάστημα, με την προϋπόθεση όμως ότι οι ως άνω δικαιούχοι δεν μετέβαλαν επαγγελματικό προσανατολισμό και η μη απασχόλησή τους οφείλεται σε ανεργία, εφόσον πληρούν τις λοιπές νόμιμες προϋποθέσεις.

Σε δικαιούχους που έχουν αποκλεισθεί πριν από την ισχύ του νόμου αυτού από την παραχώρηση της κατοικίας και έχουν ήδη κληθεί οι επιλαχόντες τους, χορηγείται από τον Ο.Ε.Κ. στεγαστικό δικαίωμα. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδεται μετά από γνώμη του Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ., καθορίζεται η διαδικασία πιστοποίησης της μη μεταβολής επαγγελματικού προσανατολισμού και της μη απασχόλησης λόγω ανεργίας.

4. Η κατά προτεραιότητα στεγαστική αποκατάσταση των πλημμυροπαθών του Δήμου 'Aνω Λιοσίων, η οποία προβλέπεται στην αριθ. 290/28.7.1995 (ΦΕΚ 165 Α') πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου, ισχύει και στον οικισμό του Ο.Ε.Κ. "Γ. Γεννηματάς Ι" στη θέση Πανόραμα του Δήμου 'Aνω Λιοσίων, για τους πλημμυροπαθείς μέχρι 31.12.1997.



'Aρθρο 11

Προσθήκη - Διόρθωση - Αντικατάσταση διατάξεων

1. Στο άρθρο 21 του ν.1346/1983 (ΦΕΚ 46 Α') προστίθεται τρίτη παράγραφος ως εξής:

"3. Η εκτίμηση της αγοραίας αξίας των ακινήτων από το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών δεν απαιτείται στις περιοχές όπου ισχύει και εφαρμόζεται το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων και εφόσον πρόκειται για αγορά ακινήτων μέχρι του ποσού της αντικειμενικής αξίας, από νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.), οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και των δύο βαθμίδων (Ο.Τ.Α.), κρατικές τράπεζες και εν γένει επιχειρήσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα, όπως αυτός είχε προσδιορισθεί με διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 6 του ν. 1256/1982 (ΦΕΚ 65 Α') και τις μεταγενέστερες συμπληρώσεις με το άρθρο 51 του ν. 1892/1990 (ΦΕΚ 101 Α') και το άρθρο 1 του ν. 2527/1997 (ΦΕΚ 206 Α'). 'Oταν το τίμημα υπερβαίνει την αντικειμενική αξία, απαιτείται εκτίμηση της αγοραίας αξίας από το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών."

2. Στο τέλος του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 5 του άρθρου 36 του ν. 2224/1994 (ΦΕΚ 112 Α') προστίθεται εδάφιο ως εξής:

"Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδονται μετά από γνώμη του Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ., καθορίζεται το ποσοστό επιδότησης κατά κατηγορία δικαιούχων, η διάρκεια της επιδότησης του επιτοκίου, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παραγράφου αυτής."

3. Στην παράγραφο 6 του άρθρου 37 του ν. 2224/1994 προστίθεται εδάφιο ως εξής:

"Με αποφάσεις του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδονται μετά από γνώμη του Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ. και πριν από την εξαγγελία του προγράμματος, καθορίζεται το ύψος του ποσού των δανείων, το ύψος του επιτοκίου κατά κατηγορίες δικαιούχων, ο χρόνος εξόφλησης των δανείων, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παραγράφου αυτής."

4. Η διάταξη του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 4 του άρθρου 2 του ν. 1641/1986, που προστέθηκε με το άρθρο 2 του ν. 1849/1989, αντικαθίσταται από τότε που ίσχυσε ως εξής:

"Στα προγράμματα του Ε.Σ.Α.Κ. έχουν δικαίωμα συμμετοχής οι δικαιούχοι του Ο.Ε.Κ., σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού "περί προϋποθέσεων παροχής κατοικίας και δανείων υπό του Ο.Ε.Κ.", όπως εκάστοτε ισχύει, οι οποίοι επιπλέον πληρούν και τις ειδικές προϋποθέσεις, που τίθενται για τα προγράμματα αυτά στον Κανονισμό."

5. Η παρ. 5 του άρθρου 26 του ν. 1346/1983 (ΦΕΚ 46 Α') αντικαθίσταται ως εξής:

"5. 'Oποιοι καταλαμβάνουν ή κατέχουν με οποιονδήποτε τρόπο αυθαίρετα εργατικές κατοικίες, οικόπεδα ή οποιαδήποτε ακίνητη περιουσία του Ο.Ε.Κ., διώκονται αυτεπαγγέλτως, τιμωρούνται δε με ποινή φυλάκισης από 6 μήνες έως 2 έτη."

6. Οι κατωτέρω διατάξεις του ν. 2224/1994 αντικαθίστανται ως εξής:

α. Στο τελευταίο εδάφιο της περιπτώσεως ε' της παραγράφου 1 του άρθρου 28, η φράση "της παραγράφου 3" αντικαθίσταται με τη φράση "της περιπτώσεως γ'".

β. Στην παράγραφο 3 του άρθρου 36, η φράση "στο πέμπτο" αντικαθίσταται με τη φράση "στο έκτο".

γ. Στην παράγραφο 4 του άρθρου 36, η φράση "το έκτο" αντικαθίσταται με τη φράση "το έβδομο".

δ. Στην παράγραφο 4 του άρθρου 36, σειρά έκτη (6η) η φράση "του πέμπτου" αντικαθίσταται με τη φράση "του έκτου".

ε. Στην παράγραφο 5 του άρθρου 36, η φράση "ως εδάφιο έκτο" αντικαθίσταται με τη φράση "ως εδάφιο έβδομο".

στ. Στην παράγραφο 5 του άρθρου 36, όγδοη σειρά (8η) η λέξη "αγορά" αντικαθίσταται με τη λέξη "απόκτηση".

ζ. Στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 4 του άρθρου 37, η φράση "της παραγράφου 1" αντικαθίσταται με τη φράση "της παραγράφου 2".

η. Στο δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 4 του άρθρου 37, η φράση "της παραπάνω παραγράφου 2" αντικαθίσταται με τη φράση "της παραγράφου 3".

θ. Η παράγραφος 7 του άρθρου 37 αντικαθίσταται ως εξής:

"7. Το επιτόκιο εξοφλήσεως των δανείων που χορηγούνται σύμφωνα με την ανωτέρω παράγραφο 6 επιδοτείται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό και η επιδότηση καταβάλλεται απευθείας στον Ο.Ε.Κ..

Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδονται μετά από γνώμη του Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ., καθορίζεται το ποσοστό επιδότησης κατά κατηγορία δικαιούχων, η διάρκεια της επιδότησης του επιτοκίου, καθώς και οι αναγκαίες λεπτομέρειες για την εφαρμογή της παραγράφου αυτής."

ι. Στην παράγραφο 8 του άρθρου 37, η φράση "των άρθρων 3 και 4 του παρόντος νόμου" αντικαθίσταται με τη φράση "του άρθρου αυτού".

7. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 19 του ν. 2224/1994 (ΦΕΚ 112 Α'/6.7.1994) προστίθεται δεύτερο εδάφιο που έχει ως ακολούθως:

"Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, η οποία εκδίδεται μετά από πρόταση του Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ., επιτρέπεται η επωνυμία του Ο.Ε.Κ."Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας" εκτός από το εθνόσημο με τον τίτλο "Ελληνική Δημοκρατία" να απεικονίζεται και με τη μορφή ειδικού λογότυπου ή σήματος (γραφικής παράστασης)."

'Aρθρο 12

Ειδικές πολεοδομικές ρυθμίσεις

1. Στο τέλος του άρθρου 37 του ν. 1337/1983 (ΦΕΚ 33 Α'), όπως αυτό αντικαταστάθηκε με την παρ. 16 του άρθρου 8 του ν. 1512/1985 (ΦΕΚ 4 Α'/11.1.1985), προστίθεται εδάφιο ως εξής:

"Τα ανωτέρω ισχύουν και για τα ρυμοτομικά σχέδια οικισμών εργατικών κατοικιών που μελετήθηκαν και εφαρμόσθηκαν από τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας."

2. Οι παράγραφοι 1 και 3 του άρθρου 25 του ν. 947/1979 (ΦΕΚ 169 Α'), όπως τροποποιήθηκαν με την παράγραφο 5 του άρθρου 23 του ν. 2508/1997 (ΦΕΚ 124 Α'), αντικαθίστανται ως ακολούθως:

"1. Το Δημόσιο, οι Ο.Τ.Α. και των δύο βαθμίδων, η Δημόσια Επιχείρηση Πολεοδομίας και Στέγασης (Δ.Ε.ΠΟ.Σ.), ο Ο.Ε.Κ. ή άλλα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, μαζί ή χωριστά, μπορούν να συμβάλλονται με ενδιαφερόμενες εταιρείες ενεργού πολεοδομίας ή οικοδομικούς συνεταιρισμούς ή τράπεζες ή άλλα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου ή και ιδιώτες - ιδιοκτήτες ακινήτων που περιλαμβάνονται σε ορισμένη ζώνη ενεργού πολεοδομίας και να συγκροτούν εταιρεία μικτής οικονομίας που έχει αποκλειστικό σκοπό τη μελέτη και εκτέλεση των έργων ανάπτυξης ή αναμόρφωσης της ζώνης αυτής, ενδεχομένως δε και την αγορά ή πώληση ή εκμετάλλευση των ακινήτων που περιλαμβάνονται στη ζώνη."

"3. Το Δημόσιο, οι Ο.Τ.Α. και των δύο βαθμίδων, η Δ.Ε.ΠΟ.Σ, ο Ο.Ε.Κ. ή άλλα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, καθώς και όσα άλλα νομικά πρόσωπα μπορούν να συμβάλλονται με αυτά κατά την έννοια της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, για να συγκροτήσουν εταιρεία μικτής οικονομίας, η οποία έχει αντικείμενο την αναμόρφωση ή ανάπτυξη ζώνης ενεργού πολεοδομίας, οφείλουν να αναλάβουν και να διατηρούν ανά πάσα στιγμή το 34% τουλάχιστον του μετοχικού κεφαλαίου."

3. Στο τέλος της παραγράφου 6 του άρθρου 9 του ν. 1337/1983 (ΦΕΚ 33 Α'), η οποία προστέθηκε με το άρθρο 25 παράγραφος 4 εδάφιο β' του ν. 2508/1997 προστίθεται εδάφιο που έχει ως εξής:

"Από την προβλεπόμενη με την παρούσα παράγραφο υποχρέωση εισφοράς σε χρήμα απαλλάσσεται ο Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας."

'Aρθρο 13

Θέματα προσωπικού

1. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδεται μετά από γνώμη του Δ.Σ. του Ο.Ε.Κ., μπορεί να ανατίθενται καθήκοντα τεχνικού συμβούλου για έργα εκτελούμενα από τον Οργανισμό. Κατά τα λοιπά εφαρμόζεται η παράγραφος 5 του άρθρου 6 του ν.1418/1984 (ΦΕΚ 23 Α'), όπως εκάστοτε ισχύει. Με όμοια απόφαση καθορίζονται ο αριθμός των τεχνικών συμβούλων που απασχολούνται, τα προσόντα αυτών, το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την ολική ή τμηματική παράδοση του έργου και οι αναγκαίοι όροι και λεπτομέρειες για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του τεχνικού συμβούλου.

2. Οι διατάξεις των άρθρων 10 και 11 του ν. 2266/1994 εφαρμόζονται από τότε που ίσχυσαν και για τους διπλωματούχους μηχανικούς του Ο.Ε.Κ. που εξακολουθούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους μέχρι σήμερα, ύστερα από την κατάταξή τους σε προσωρινές θέσεις με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου σύμφωνα με την αριθ. 191380/95 απόφαση του Υπουργείου Εργασίας (ΦΕΚ 151/8.7.95/τ.Ν.Π.Δ.Δ.).

3. Στον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας συνιστάται Γραφείο Τύπου. Στο γραφείο αυτό συνιστώνται δύο (2) θέσεις δημοσιογράφων και δύο (2) θέσεις Κλάδου ΔΕ Διοικητικού-Λογιστικού. Η κάλυψη των θέσεων αυτών γίνεται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

4. Ο χρόνος προϋπηρεσίας που ελήφθη υπόψη για τη μονιμοποίηση των εκπαιδευτικών του Ο.Α.Ε.Δ., κατ' εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 27 του ν. 2190/1994 (ΦΕΚ 28 Α') και του άρθρου 18 του ν. 2336/1995 (ΦΕΚ 189 Α') λογίζεται ως χρόνος πραγματικής υπηρεσίας για βαθμολογική εξέλιξη.

5. Το τελευταίο εδάφιο στην παράγραφο 3 του άρθρου 17 του ν. 2643/1998 (ΦΕΚ 220 Α') συμπληρώνεται ως εξής:

"εφόσον πρόκειται για υπηρεσιακή μονάδα που εκτελεί ερευνητικές δραστηριότητες. Αν δεν υπάρχουν ερευνητές βαθμίδας Γ' μπορεί να ορίζεται προϊστάμενος ερευνητής βαθμίδας Δ'".

6. Στο Εθνικό Κέντρο Πιστοποίησης Δομών Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης και Συνοδευτικών Υποστηρικτικών Υπηρεσιών (Ε.ΚΕ.ΠΙΣ.) συνιστάται μία θέση Νομικού Συμβούλου του Κέντρου, ο οποίος προ|σταται της νομικής υπηρεσίας που προβλέπεται στο άρθρο 8 παρ. 3δ του π.δ. 67/1997 (ΦΕΚ 61 Α').

Στη θέση αυτή διορίζεται δικηγόρος παρ' Αρείω Πάγω, ο οποίος έχει επαγγελματική εμπειρία δικηγόρου είκοσι (20) τουλάχιστον ετών σε θέματα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου.

7. Στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 2639/1998 (ΦΕΚ 205 Α') προστίθεται η φράση "ή με το Εθνικό Ινστιτούτο Εργασίας".

'Aρθρο 14

Σύσταση θέσεων

Στους εποπτευόμενους από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Οργανισμούς συνιστώνται 151 θέσεις τακτικού προσωπικού, οι οποίες κατανέμονται ανά Οργανισμό ως εξής:

1) Στον Οργανισμό Εργατικής Εστίας:

18 θέσεις κατηγορίας ΠΕ

62 θέσεις κατηγορίας ΤΕ

1 θέση κατηγορίας ΔΕ

66 θέσεις κατηγορίας ΥΕ.

Επίσης στον Οργανισμό Εργατικής Εστίας συνιστάται μια θέση με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, για την κάλυψη της οποίας απαιτείται ο ενδιαφερόμενος να διαθέτει εμπειρία σε κινηματογραφικές, τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές παραγωγές, καθώς και σε διοργάνωση διεθνών εκθέσεων και συνεδρίων.

2) Στον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας:

3 θέσεις προσωπικού ασφαλείας με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου.

Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κατανέμονται οι θέσεις αυτές ανά ειδικότητα.

'Aρθρο 15

Ρυθμίσεις ομαδικών απολύσεων

1. Στο άρθρο 5 του ν. 1387/1983 (ΦΕΚ 110 Α') προστίθεται παράγραφος 5, που έχει ως εξής:

"5. Η διαδικασία ομαδικών απολύσεων του παρόντος άρθρου δεν εφαρμόζεται στους εργαζόμενους που απολύονται λόγω διακοπής των εργασιών της επιχείρησης ή εκμετάλλευσης, κατόπιν πρωτόδικης δικαστικής απόφασης."

2. Η παρ. 2 του άρθρου 3 του ν. 1387/1983 αντικαθίσταται ως εξής:

"2. Ο εργοδότης οφείλει: α) να παρέχει στους εκπροσώπους των εργαζομένων όλες τις χρήσιμες πληροφορίες και β) να τους ανακοινώνει εγγράφως:

αα) τους λόγους του σχεδίου απολύσεων,

ββ) τον αριθμό και τις κατηγορίες των υπό απόλυση εργαζομένων,

γγ) τον αριθμό και τις κατηγορίες των συνήθως απασχολούμενων εργαζομένων,

δδ) το χρονικό διάστημα στο οποίο πρόκειται να γίνουν απολύσεις,

εε) τα κριτήρια για την επιλογή των εργαζομένων που θα απολυθούν."

Οι παραπάνω υποχρεώσεις εφαρμόζονται ανεξάρτητα αν η απόφαση για τις ομαδικές απολύσεις λαμβάνεται από τον εργοδότη ή από επιχείρηση που ελέγχει τον εργοδότη.

Για παραβάσεις των υποχρεώσεων της ενημέρωσης, διαβούλευσης και κοινοποίησης δεν λαμβάνεται υπόψη, ως δικαιολογία, το επιχείρημα του εργοδότη ότι η επιχείρηση που έλαβε την απόφαση για ομαδικές απολύσεις δεν του παρέσχε τις αναγκαίες πληροφορίες. Η έλλειψη ενημέρωσης του εργοδότη από την επιχείριση, που έλαβε την παραπάνω απόφαση, δεν αίρει την υποχρέωσή του.

'Aρθρο 16

Καταργούμενες διατάξεις

Καταργούνται οι ακόλουθες διατάξεις:

1. Η περίπτωση ηη) της παραγράφου 4 του άρθρου 10 του α.ν. 163/1967(ΦΕΚ 177 Α'), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 2 του ν.δ. 145/1973 (ΦΕΚ 221 Α').

2. Η παράγραφος 2 του άρθρου 13 του ν. 435/1976 (ΦΕΚ 251 Α').

3. Το άρθρο 8 του ν. 1641/1986 (ΦΕΚ 122 Α').

4. Το άρθρο 4 του ν. 1849/1989 (ΦΕΚ 113 Α'), όπως ισχύει μετά τις τροποποιήσεις των παραγράφων 6 και 7 του άρθρου 36 του ν. 2224/1994 (ΦΕΚ 112 Α').

5. Το άρθρο 11 του ν. 2116/1993 (ΦΕΚ 18 Α').

6. Η παράγραφος 2γ του άρθρου 2 του ν.1387/1983 (ΦΕΚ 110 Α').

'Aρθρο 17

Τρόπος κάλυψης δαπάνης

Από τις διατάξεις του νόμου αυτού προκαλείται:

α) Σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού συνολική δαπάνη ποσού 1.000.000.000 δρχ..

β) Σε βάρος του προϋπολογισμού του Ο.Ε.Κ. ετήσια δαπάνη ύψους 79.000.000 δρχ. και ακαθόριστη δαπάνη για τα επόμενα πέντε έτη ως προς τις νέες μορφές στεγαστικών προγραμμάτων. Η δαπάνη αυτή θα καλυφθεί από τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του Ο.Ε.Κ..

γ) Σε βάρος του προϋπολογισμού του Ο.Ε.Ε. ετήσια δαπάνη 505.000.000 δρχ., η οποία θα καλυφθεί από τον προϋπολογισμό του Οργανισμού.

δ) Σε βάρος του προϋπολογισμού του Ε.ΚΕ.ΠΙΣ. ετήσια δαπάνη ύψους 8.000.000 δρχ., η οποία θα καλυφθεί από τον προϋπολογισμό του Κέντρου.

'Αρθρο 18

Διαδικασία πιστοποίησης αναπηρίας Α.Μ.Ε.Α.

από ειδικές υγειονομικές επιτροπές του Ι.Κ.Α.

1. Από το εδάφιο δ' της παρ. 3 του άρθρου 3 του ν. 2643/1998 (ΦΕΚ 220 Α') διαγράφονται οι φράσεις "κοινοποιείται στις κατά τόπους υγειονομικές επιτροπές που αναφέρονται στην επόμενη παράγραφο" και από το εδάφιο β' της παραγράφου 7 του ίδιου άρθρου διαγράφονται οι φράσεις "εξαιρούνται όσοι ήδη έχουν εξεταστεί από υγειονομικές επιτροπές σύμφωνα με την παράγραφο 4".

2. Η περίπτωση η' της παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 2643/1998 αντικαθίσταται ως εξής:

"η) Απόφαση πρωτοβάθμιας υγειονομικής επιτροπής αναπηρίας του Ι.Κ.Α. με την οποία προσδιορίζεται η χρόνια σωματική ή πνευματική ή ψυχική πάθηση ή βλάβη του αιτούντος, καθώς και το ποσοστό αναπηρίας του.

Για το σκοπό αυτόν και εφόσον οι υφιστάμενες υγειονομικές επιτροπές του Ι.Κ.Α. δεν επαρκούν δύναται να συστήνονται νέες τριμελείς επιτροπές, στις οποίες ως Πρόεδρος ορίζεται γιατρός του Ειδικού Σώματος και ως μέλη γιατροί των υποκαταστημάτων του Ι.Κ.Α..

Η εξέταση των προσώπων της περίπτωσης β' του άρθρου 1 του παρόντος νόμου από τις παραπάνω επιτροπές, γίνεται κατά προτεραιότητα και καταβάλλεται στο Ι.Κ.Α. εφάπαξ χρηματικό ποσό δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) δραχμών που θα βαρύνει, στις περιπτώσεις που τα κρινόμενα πρόσωπα είναι ασφαλισμένα για παροχές ασθένειας, τον ασφαλιστικό τους οργανισμό ή το Δημόσιο ανάλογα, ενώ στις περιπτώσεις ανασφαλίστων το Ι.Κ.Α.. Το παραπάνω ποσό μπορεί να αναπροσαρμόζεται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

'Ολα τα παραπάνω πρόσωπα παραπέμπονται από τις υπηρεσίες του Ι.Κ.Α. που θα οριστούν για το σκοπό αυτόν στις υγειονομικές επιτροπές μετά από αίτηση των ενδιαφερομένων.

'Αρθρο 19

1. Οφειλές από δάνεια με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου σε ομογενείς 'Ελληνες παλλινοστούντες στην περιοχή της Θράκης, που υφίστανται στις τράπεζες, ληξιπρόθεσμες και άληκτες, ή έχουν βεβαιωθεί στις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες (Δ.Ο.Υ.), λόγω κατάπτωσης της εγγύησης, στο λογαριασμό του Δημοσίου "Κεφάλαιον Ασφαλίσεως Χρηματοδοτήσεων ή εγγυήσει του Ελληνικού Δημοσίου (ΚΑΧΚΕΕΔ)", ρυθμίζονται στο σύνολό τους και καταβάλλονται στις Δ.Ο.Υ. σε τριάντα (30), κατ' ανώτατο όριο, ίσες εξαμηνιαίες δόσεις που το ποσό της καθεμίας δεν μπορεί να είναι μικρότερο των πενήντα χιλιάδων (50.000) δραχμών, ύστερα από προηγούμενη βεβαίωση και των υφιστάμενων οφειλών στις τράπεζες. Οι οφειλές αυτές δεν επιβαρύνονται με τις αναλογούσες κατά τον Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε.) προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής.

2. Για την υπαγωγή στη ρύθμιση της προηγούμενης παραγράφου απαιτείται:

α) Η κατάθεση σχετικής αίτησης από τον οφειλέτη στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. στην οποία είναι βεβαιωμένα τα χρέη του μέχρι την τελευταία εργάσιμη για τις δημόσιες υπηρεσίες ημέρα του τρίτου μήνα από τη δημοσίευση του παρόντος.

β) Η καταβολή της πρώτης δόσης μέχρι την τελευταία εργάσιμη για τις δημόσιες υπηρεσίες ημέρα του έκτου μήνα από τη δημοσίευση του παρόντος. Η καθυστέρηση καταβολής τριών (3) συνεχών εξαμηνιαίων δόσεων έχει ως συνέπεια την απώλεια του ευεργετήματος της ρύθμισης και την είσπραξη του υπόλοιπου ποσού της οφειλής, επιβαρυνόμενου με προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής με βάση τα στοιχεία της βεβαίωσης. Σε περίπτωση καθυστέρησης καταβολής μιας εξαμηνιαίας δόσης ο οφειλέτης επιβαρύνεται με προσαύξηση εκπρόθεσμης καταβολής, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε., υπολογιζόμενη επί του ποσού της δόσης της ρύθμισης.

3. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών καθορίζεται ο τρόπος βεβαίωσης των υφιστάμενων στις τράπεζες οφειλών και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου.

'Αρθρο 20

1. Η παρ. 2 του άρθρου 2 του π.δ. 359/1997 (ΦΕΚ 240 Α') αντικαθίσταται ως εξής:

"2. Τα ανωτέρω δικαιολογητικά ο αλλοδαπός ή από κοινού ο αλλοδαπός και ο ενδιαφερόμενος εργοδότης τα υποβάλλει στην αρμόδια υπηρεσία του Ο.Α.Ε.Δ. η οποία και προβαίνει μετά ταύτα στην έκδοση της Κάρτας Παραμονής Περιορισμένης Χρονικής Διάρκειας μετά σύμφωνης γνώμης επιτροπής, συγκροτούμενης από τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και αποτελούμενης από τον Πρόεδρο αυτής, που μπορεί να είναι ή ένας Πρωτοδίκης ή Ειρηνοδίκης οριζόμενος κάθε φορά από τον Πρόεδρο Πρωτοδικών ή ένας ανώτερος υπάλληλος του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ή Οργανισμού εποπτευόμενου από το Υπουργείο αυτό, και από έναν εκπρόσωπο της Υπηρεσίας Κοινωνικής Επιθεώρησης του νομού, της Αστυνομικής Διεύθυνσης του νομού, του πλέον αντιπροσωπευτικού Εργατικού Κέντρου του νομού ή αγροτικής οργάνωσης του νομού, κατά περίπτωση, και μίας από τις πλέον αντιπροσωπευτικές εργοδοτικές οργανώσεις του νομού ως μέλη, με τους αναπληρωτές τους μετά από εισήγηση του Διευθυντή του τοπικού γραφείου του Ο.Α.Ε.Δ. ή του αναπληρωτή του. Χρέη γραμματέα εκτελεί υπάλληλος του τοπικού γραφείου του Ο.Α.Ε.Δ.. Ο εκπρόσωπος της οικείας αγροτικής οργάνωσης θα ορίζεται από τις αγροτικές ή συνεταιριστικές οργανώσεις του νομού.

Ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων δύναται να συγκροτεί περισσότερες από μία επιτροπές σε κάθε νομό της χώρας και να ορίζει την έδρα των επιτροπών αυτών."

'Αρθρο 21

1. Η προβλεφθείσα από την παρ. 1 του άρθρου έκτου του ν. 2388/1996 διάρκεια επιδότησης παρατείνεται, αφότου έληξε, για χρονικό διάστημα ενός (1) έτους.

Τα ποσά που θα απαιτηθούν από τη ρύθμιση της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου θα βαρύνουν κατά το ήμισυ τον Ο.Α.Ε.Δ. και κατά το ήμισυ το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

Kατά τα λοιπά ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου έκτου του ν. 2388/1998 και της εκδοθείσας κατ' εξουσιοδότηση αυτού υπουργικής απόφασης με αριθ. 33492/23.7.1996.

2. Η προβλεφθείσα από την παρ. 4 του άρθρου 15 του ν. 2335/1995 διάρκεια τακτικής επιδότησης ανεργίας, η οποία παρατάθηκε με το άρθρο 28 του ν. 2639/1998, επιμηκύνεται, αφότου έληξε, για ένα (1) ακόμη έτος, εφόσον ο ασφαλισμένος παραμένει άνεργος.

Κατά τα λοιπά ισχύουν οι ρυθμίσεις της παραγράφου 4 του άρθρου 15 του ν. 2335/1995.

'Αρθρο 22

Η παρ. 4 του άρθρου 8 του ν. 2639/1998 "Ρύθμιση εργασιακών σχέσεων, σύσταση Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας και άλλες διατάξεις" (ΦΕΚ 205 Α'/2.9.1998) αντικαθίσταται ως εξής:

"4. Κατά την πρώτη εφαρμογή του νόμου αυτού ασκούν καθήκοντα Επιθεωρητή Εργασίας και υπάλληλοι του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων των κλάδων ΔΕ Διοικητικού - Λογιστικού και ΔΕ Τεχνικών (εκτός ΔΕ Τεχνικών - Οδηγών), εφόσον έχουν τουλάχιστον επταετή εμπειρία σε έργα και καθήκοντα Επιθεωρητή Εργασίας, η οποία διαπιστώνεται από το αρμόδιο Υπηρεσιακό Συμβούλιο. Οι εν λόγω υπάλληλοι καταλαμβάνουν θέσεις Επιθεωρητή Εργασίας, σε προσωρινό κλάδο ο οποίος συνιστάται, οι οποίες προστίθενται στις θέσεις Επιθεωρητών Εργασίας που προβλέπονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου. Οι δημιουργούμενες θέσεις αφαιρούνται από τις θέσεις ΔΕ Διοικητικού Λογιστικού και ΔΕ Τεχνικών της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, μέχρις οριστικής και δι' οποιονδήποτε λόγο αποχωρήσεως των εν λόγω υπαλλήλων από το Σ.ΕΠ.Ε.. Κατά τα λοιπά ισχύει η παράγραφος 3 του παρόντος άρθρου."

'Αρθρο 23

Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας (Ο.Ε.Κ.) με απόφασή του, ύστερα από έγκριση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων,

που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, μπορεί να εκχωρεί ορισμένες από τις αρμοδιότητές του στον Αντιπρόεδρο του Οργανισμού. Για την απασχόληση αυτή μπορεί να καταβάλλεται στον Αντιπρόεδρο πρόσθετη μηνιαία αποζημίωση, εφαρμοζομένων αναλόγως κατά τα λοιπά των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 8 του ν. 1387/1983 (ΦΕΚ 110 Α'), όπως ισχύει.

'Αρθρο 24

Στο τέλος της παρ. 5 του άρθρου 16 του ν. 2190/1994, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 4 του άρθρου 2 του ν. 2527/1997, προστίθεται το ακόλουθο εδάφιο, η ισχύς του οποίου αρχίζει από τη 17η Ιουλίου 1999:

"Αν για οποιονδήποτε λόγο δεν καθίσταται δυνατή η παραλαβή των αιτήσεων των υποψηφίων από συγκεκριμένη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση, ορίζεται άλλος χώρος παραλαβής των αιτήσεων σε δημόσια υπηρεσία ή Ν.Π.Δ.Δ. ή Ο.Τ.Α. ή Ν.Π.Ι.Δ. του άρθρου 14 παρ. 1 με απόφαση του Προέδρου του Α.Σ.Ε.Π., ύστερα από συνεννόηση με τη διοίκηση του φορέα που διαθέτει τον κατάλληλο χώρο. Στην περίπτωση αυτή συγκροτείται συνεργείο με απόφαση του Προέδρου του Α.Σ.Ε.Π. από υπαλλήλους του Δημοσίου ή Ν.Π.Δ.Δ. ή Ο.Τ.Α. ή Ν.Π.Ι.Δ., στους οποίους και καταβάλλεται η για την παραλαβή των αιτήσεων προβλεπόμενη αμοιβή."

'Aρθρο 25

'Eναρξη ισχύος

Η ισχύς του νόμου αυτού αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στις επί μέρους διατάξεις.’’

ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Παρακαλώ το Σώμα να εξουσιοδοτήσει το Προεδρείο για την υπ' ευθύνη του επικύρωση των Πρακτικών ως προς την ψήφιση στο σύνολο του παραπάνω σχεδίου νόμου.

ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Παρεσχέθη η ζητηθείσα εξουσιοδότηση.

Επανερχόμαστε στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας.

Μόνη συζήτηση επί της αρχής, των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου: "Μεταμοσχεύσεις ανθρωπίνων ιστών και οργάνων και άλλες διατάξεις".

Η σημερινή συνεδρίαση θα διατεθεί για τη συζήτηση επί της αρχής του νομοσχεδίου και αύριο θα συζητηθούν τα άρθρα και ενδεχόμενες τροπολογίες, εκτός αν έχουν αντικείμενο που απαιτεί μακρά συζήτηση, οπότε θα πάμε και πιο πέρα.

Η Νέα Δημοκρατία ορίζει ως Κοινοβουλευτικό Εκπρόσωπο το Βουλευτή Κυκλάδων κ. Ιωάννη Χωματά.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος ορίζει ως Κοινοβουλευτικό Εκπρόσωπο τον κ. Απόστολο Τασούλα.

Ο εισηγητής της Πλειοψηφίας κ. Παναγιώτης Κουρουμπλής έχει το λόγο.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η Κυβέρνηση με το υπό συζήτηση και ψήφιση σχέδιο νόμου, το οποίο τίθεται σήμερα ενώπιον της Εθνικής Αντιπροσωπείας, επιχειρεί μία βαθιά τομή, αλλά παράλληλα και μια συμπλήρωση του θεσμικού κοινωνικού πλαισίου της χώρας, προκειμένου να αντιμετωπισθούν προβλήματα που αντιμετωπίζουν χιλιάδες των συνανθρώπων μας.

Συζητούμε σήμερα ένα κοινωνικό πρόβλημα που αναδύει και αναδεικνύει το δικαίωμα σε μία ποιότητα ζωής ορισμένων συνανθρώπων μας, οι οποίοι αντιμετωπίζουν καθημερινά το πρόβλημα της ίδιας της ζωής και διακατέχονται από την αγωνία και την ανασφάλεια, διότι πραγματικά αντιμετωπίζουν καθημερινά τη ζωή και το θάνατο.

Το άρθρο 21 του Συντάγματος επιτάσσει να προχωρεί η ελληνική πολιτεία στη συμπλήρωση εκείνου του θεσμικού πλαισίου που να υπηρετεί και να εξυπηρετεί τις κοινωνικές ανάγκες. Νομίζω ότι και αυτό το σχέδιο νόμου, που αύριο πιστεύω ότι θα γίνει νόμος του ελληνικού κράτους, έρχεται να συμπληρώσει ένα κενό, που δίνει απάντηση σε τέτοιου είδους κοινωνικά προβλήματα.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, επτάμισι χιλιάδες συνάνθρωποί μας αντιμετωπίζουν καθημερινά το θάνατο μέσα από τη διαδικασία της λεγόμενης αιμοκάθαρσης.

Τρεις φορές, δηλαδή, την εβδομάδα ο κάθε συνάνθρωπός μας που υπάγεται σε μια τέτοια κατάσταση πρέπει να ζει κάτω από το φάσμα της απειλής του θανάτου, γιατί ακριβώς δεν υπάρχει αυτήν τη στιγμή κανένας άλλος τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος πλην της μεταμόσχευσης.

Και ενώ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η χώρα διαθέτει υψηλής επιστημονικής γνώσης και κατάρτισης κέντρα μεταμόσχευσης, που δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από άλλα παρόμοια κέντρα του εξωτερικού, υπολείπεται άλλων κοινωνιών στον τομέα της δωρεάς οργάνων σώματος. Και τίθεται ένα ερώτημα, γιατί συμβαίνει αυτό, όταν είναι παγκοίνως γνωστό ότι η ελληνική κοινωνία διαθέτει υψηλά αντανακλαστικά κοινωνικής ευαισθησίας, κοινωνικής αλληλεγγύης, αντανακλαστικά που πραγματικά προσδιορίζουν την κοινωνική της ταυτότητα. Οι προκαταλήψεις από τη μια μεριά πάνω στις οποίες εδράζονται τα σημαντικά τείχη που αναστέλλουν και αναχετίζουν την προώθηση αυτής της ιδέας, αλλά θα έλεγα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι -και είναι προσωπική εκτίμηση και πίστη- ότι δεν περιορίζεται το φαινόμενο μόνο στο ζήτημα των προκαταλήψεων, αλλά και πολύ ισχυρά συμφέροντα οικονομικά δεν θέλουν να προωθηθεί αυτή η πανανθρώπινη ιδέα.

Και εξηγούμαι: 'Ενας αιμοκαθερόμενος στοιχίζει το χρόνο στο ασφαλιστικό του ταμείο -τα φίλτρα δηλαδή που χρησιμοποιούνται αλλά και τα φάρμακα- πάνω από δώδεκα εκατομμύρια (12.000.000) δραχμές. Αν υπολογίσουμε λοιπόν αυτόν τον αριθμό στις έξι με επτά χιλιάδες ανθρώπους, αντιλαμβάνεσθε ότι ένα ποσό πάνω από εκατόν δέκα δισεκατομμύρια (110.000.000.000) δραχμές χρειάζονται στα ασφαλιστικά ταμεία και στο ελληνικό κράτος γενικότερα για να καλύψει αυτές τις ανάγκες. Αντιλαμβάνεσθε λοιπόν ότι πάρα πολλοί έχουν λόγους ώστε να μην προωθείται αυτή η ιδέα. Και όσες φορές τα τελευταία χρόνια επιχειρήθηκε με διάφορες αποσπασματικές θα έλεγα πρωτοβουλίες να προωθηθεί αυτή η ιδέα, βρέθηκαν από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ορισμένοι μηχανισμοί να την καταπολεμήσουν και έτσι, αντί αυτή η υπόθεση -η υπόθεση δηλαδή της δωρεάς οργάνων σώματος- να έχει μια εξέλιξη προοδευτική, έχει στη χώρα μας φθίνουσα θα έλεγα πορεία.

Οφείλουμε λοιπόν, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, με ειλικρίνεια αλλά και με ευαιθησία -γιατί είναι ένα ζήτημα που έχει να κάνει με την κοινωνική ταυτότητα της κοινωνίας μας- να συνεργαστούμε όλες οι πτέρυγες της Βουλής και να συζητήσουμε στα πλαίσια ενός γόνιμου διαλόγου. Να υπάρξει βεβαίως -και είναι χρήσιμο να υπάρξει- και ο αντίλογος, αλλά ένας αντίλογος που θα συμβάλει στην ολοκλήρωση ενός θεσμικού πλαισίου και όχι ένας αντίλογος που θα στέκεται αρνητικός στη δημιουργία ενός τέτοιου πλαισίου, που πραγματικά πάνω του θα στηριχθεί και θα οικοδομηθεί η προώθηση μιας από τις πιο πανανθρώπινες ιδέες που έχει να κάνει με τις αξίες της αλληλεγγύης και της αλληλοαποδοχής.

Με τα πρώτα δέκα άρθρα του νομοσχεδίου -το πρώτο δηλαδή κεφάλαιο- επιχειρείται, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, να καθιερωθούν οι κανόνες πάνω στους οποίους θα στηριχθεί η υπόθεση της προώθησης της εθελοντικής δωρεάς οργάνων σώματος, ακριβώς για να αποφεύγονται όλα εκείνα τα φαινόμενα της μη διαφάνειας μιας τέτοιας διαδικασίας που θα αποτελέσουν τροχοπέδη και ανασταλτικό παράγοντα στην προώθηση αυτής της ιδέας. Καθιερώνεται δηλαδή ότι η δωρεά οργάνων σώματος θα γίνεται μόνο για θεραπευτικούς σκοπούς, χωρίς οικονομικά ανταλλάγματα, με την πλήρη στήριξη του κράτους από πλευράς οικονομικών εξόδων και των ασφαλιστικών, κατ' επέκταση, ταμείων.

Καθιερώνεται η διαδικασία άδειας στις μονάδες μεταμόσχευσης, καθώς και η ανάκλησή της, καθιερώνεται και θεσπίζεται ο θεσμός του συντονιστή, που είναι μία από τις βασικότερες διατάξεις και πάνω στο θεσμό αυτόν επενδύεται ουσιαστικά η προώθηση, γιατί θα είναι οι άνθρωποι οι οποίοι θα μεσολαβούν μεταξύ της πολιτείας και των εμπλεκομένων στην υπόθεση της δωρεάς οργάνων σώματος, κυρίως των συγγενών ενός κλινικά νεκρού. Καθιερώνονται, λοιπόν, τα κριτήρια που θα πρέπει να συγκεντρώνουν οι άνθρωποι αυτοί.

Καθιερώνονται οι τράπεζες οργάνων και ιστών, το μητρώο δωρητών και το αρχείο ληπτών. Βεβαίως, καθιερώνεται το απόρρητο, γιατί ακριβώς πρόκειται για ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με τα προσωπικά δικαιώματα του πολίτη.

Στο δεύτερο κεφάλαιο στο άρθρο 11 και 12 θεσπίζονται οι διατάξεις που προβλέπουν τη διαδικασία δωρεάς οργάνων σώματος από ζώντες δωρητές.

Με τα άρθρα 13 έως 15 καθιερώνονται οι διατάξεις της προώθησης ουσιαστικά αυτής της ιδέας, με την καθιέρωση διατάξεων που διασφαλίζουν τη διαφάνεια λήψης των ιστών και των οργάνων από τον κλινικά νεκρό, γιατί ακριβώς είναι ένα λεπτό ζήτημα, γι' αυτό αποκλείεται, στην ομάδα των γιατρών που θα προβεί στην πιστοποίηση ότι ένα άτομο είναι κλινικά νεκρό, η συμμετοχή μεταμοσχευτή γιατρού.

Είναι μία σημαντική διάταξη και καλώ όλους τους συναδέλφους, με όση εμπειρία και γνώση διαθέτουν, να τη συμπληρώσουν ακόμη περισσότερο, γιατί εκτιμώ ότι και η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου είναι απόλυτα διαθέσιμη στην κατεύθυνση αυτή.

Παράλληλα καθιερώνεται για πρώτη φορά, εν μέρει θα έλεγα, η εικαζόμενη συναίνεση, αφού και σε έναν πολίτη, ο οποίος δεν είχε δηλώσει εν ζωή ότι θέλει να είναι δωρητής οργάνων σώματος, μπορεί να γίνει αφαίρεση οργάνων, εφόσον δεν αντιτίθεται προς αυτό κάποιος από τους συγγενείς του.

Καθιερώνεται παράλληλα η ανωνυμία και στο δωρητή και στο λήπτη και δημιουργούνται ακριβώς εκείνες οι προϋποθέσεις με τις οποίες ο πολίτης καλείται σε γεγονότα, όπως είναι η απογραφή ή η επίσκεψή του σε ασφαλιστικά ταμεία ή στις δημοτικές αρχές, να ερωτάται αν θέλει να είναι δωρητής οργάνων σώματος.

Είναι μία θέσπιση διατάξεων, είναι ένας θεσμός θα έλεγα διατάξεων, που επιχειρούν ακριβώς να προκαλέσουν το ενδιαφέρον της κοινωνίας, ώστε η κοινωνία να συναινέσει προς την κατεύθυνση ακριβώς εκείνου του θεσμικού πλαισίου, να απαντήσει δηλαδή η κοινωνία στη διαμόρφωση ενός τέτοιου πλαισίου που πραγματικά θα διευκολύνει την υπόθεση της δωρεάς οργάνων σώματος.

Προχωρώ στο τέταρτο κεφάλαιο. Από το άρθρο 16 έως 20 θεσπίζεται ο νέος φορέας, ο εθνικός φορέας μεταμόσχευσης στον οποίον το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας εναποθέτει όλη του την ελπίδα, θα έλεγα, αφού του δίδει όλες εκείνες τις αρμοδιότητες προκειμένου ο φορέας αυτός να οργανώσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την προώθηση αυτής της ιδέας.

Οι ευθύνες του διοικητικού συμβουλίου και ιδιαίτερα του προέδρου θα είναι πολύ μεγάλες στην επιτυχία αυτής της πανανθρώπινης μεταρρύθμισης.

Και εδώ θα καλούσα τον Υπουργό και όλους όσους θα λάβουν μέρος σε αυτήν τη διαδικασία, να λάβουν υπόψη τους όλη την εμπειρία την ελληνική, παράλληλα όμως να λάβουν υπόψη τους και την εμπειρία την ευρωπαϊκή, ιδιαίτερα εκείνη της Ισπανίας, η οποία μέσα σε πολύ λίγα χρόνια κατόρθωσε -θα έλεγα το θαύμα- να ανατρέψει τους όρους και να δημιουργήσει θετικότατη κατεύθυνση στην προώθηση αυτής της υπόθεσης.

(Στο σημείο αυτό την Προεδρική 'Εδρα καταλαμβάνει ο Α' Αντιπρόεδρος της Βoυλής κ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Ν. ΚΡΗΤΙΚΟΣ)

Με το άρθρο 21 καθιερώνονται ποινικές ευθύνες για όσους θα τολμήσουν να μολύνουν, να βιάσουν και να παραβιάσουν αυτήν την πανανθρώπινη υπόθεση υπηρετώντας προσωπικά και οικονομικά συμφέροντα. Και πάνω σε αυτό το ζήτημα, ως εισηγητής της Πλειοψηφίας, καλώ τον Υπουργό να αυξήσει ακόμη περισσότερο τις ποινές, ώστε να αποτελέσουν εκείνο το φράγμα πάνω στο οποίο θα προσκρούσουν όποιες πονηρές σκέψεις.

Με τις υπόλοιπες διατάξεις από το 21 και επέκεινα επιχειρείται μία σειρά ρυθμίσεων, που έχουν να κάνουν με ζητήματα του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας, όπως είναι η δυνατότητα κάλυψης των αδειών κύησης, ώστε να μην υποβαθμίζεται η λειτουργία των υπηρεσιών και μία σειρά άλλων διατάξεων, όπως η καθιέρωση του κέντρου αυτιστικών παιδιών, οι ρυθμίσεις των υποχρεώσεων του ΙΚΑ προς τα νοσοκομεία και κυρίως θα έλεγα μια σημαντική ρύθμιση που έχει να κάνει με την αξιοποίηση των υποδομών του Νοσοκομείου ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ στη Θεσσαλονίκη με τη μεταφορά μονάδων από τα άλλα νοσοκομεία.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, συζητούμε ένα ιδιαίτερο, θα έλεγα, κοινωνικής σημασίας ζήτημα, που έχει να κάνει με την κοινωνική μας ταυτότητα ως κοινωνία και με την αξιολόγηση και αξιοποίηση όλου εκείνου του πλούτου που διαθέτει ο ελληνικός λαός, ενός πλούτου που έχει να κάνει με τα πιστεύω του στις αξίες της αλληλεγγύης και του ανθρωπισμού. Και καλούμεθα όλοι, και εμείς, ως ταγοί αυτής της κοινωνίας, αλλά και όλοι οι φορείς που αποτελούν το γίγνεσθαι αυτής της κοινωνίας, να συνδράμουμε αυτήν την υπόθεση, να την κάνουμε υπόθεση δική μας και να δείξουμε τον καλύτερο εαυτό μας, γιατί έτσι θα γίνουμε περισσότερο άνθρωποι και λιγότερο υπάνθρωποι.

Πρέπει εδώ να καταθέσουμε και να τιμήσουμε τη στάση της Εκκλησίας. Και τη στάση του μακαριστού αρχιεπισκόπου Σεραφείμ αλλά και τη σημερινή στάση του Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου και όλης της εκπροσώπησης της Εκκλησίας, η οποία απ'ό,τι μπορώ να γνωρίζω τίθεται με θετικό τρόπο απέναντι σε αυτό το ζήτημα και πολύ σύντομα, απ' όσο πληροφορούμαι, θα φέρει στη δημοσιότητα μία έκθεση, με την οποία πραγματικά θα στηρίζει την προώθηση αυτής της υπόθεσης.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πιστεύουμε όλοι ότι με την προώθηση και την εξέλιξη των κοινωνιών ιδαίτερα με την είσοδό μας στην κοινωνία της πληροφορικής, θα είχαν ανατραπεί όλες εκείνες οι προκαταλήψεις, όλες εκείνες οι άχρωμες και άοσμες συμπεριφορές ανθρώπου, που αποτελούν πολλές φορές τροχοπέδη της εξέλιξης της κοινωνίας.

Πιστεύουμε, λοιπόν, ότι ο άνθρωπος θα είχε απαλλαγεί από εκείνα τα συμπλέγματα, που πραγματικά βιάζουν την ψυχή του και κλείνουν το δρόμο της εξέλιξης. Σε μία εποχή, όμως, όπου η βιοϊατρική βρίσκεται σε εκρηκτικούς ρυθμούς, όπου οι βηματισμοί της δημιουργούν νέα δεδομένα πάνω στα οποία οι εξελιγμένες κοινωνίες οφείλουν να απαντήσουν, ζητήματα πλέον ηθικής πάνω σε αυτήν την εξέλιξη που οφείλουμε να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων και να δημιουργήσουμε τις συνθήκες και τις προϋποθέσεις μέσα στις οποίες ο άνθρωπος θα βιώνει λιγότερα προβλήματα και θα χαίρεται περισσότερο τη ζωή και τις ομορφιές της.

Οφείλουμε δηλαδή με τη στάση μας και τη συμπεριφορά μας να δώσουμε περισσότερο αισθητική στη ζωή μας, να δώσουμε περισσότερο αίσθηση στις αξίες που μας κάνουν να νιώθουμε περισσότερο άνθρωποι.

Κύριοι συνάδελφοι, η έκταση, η ένταση και η καθολικότητα του προβλήματος αυτού παραπέμπουν στον πυρήνα των ηθικών αξιών της συμβίωσης και της κοινωνικής μας ευθύνης και συνευθύνης.

Οφείλουμε να δημιουργήσουμε εκείνες τις συνθήκες όπου η πράξη της δωρεάς οργάνων σώματος να αναδεικνύει την ατομική και συλλογική μας συνείδηση.

Οφείλουμε απέναντι στην αδιαφορία και την παθητικότητα να αντιτάξουμε τις αξίες της αλληλεγγύης, της αλληλοαποδοχής και του ανθρωπισμού.

Οφείλουμε να εθίσουμε την ελληνική κοινωνία σε εκείνες τις αξίες που δεν νεκρώνουν τα κοινωνικά της αντανακλαστικά, αλλά την αναδύουν και την αναδεικνύουν ως κοινωνία με αξίες διαχρονικές, που τις έχει και πιστεύουμε ότι τις έχει.

Οι αρχαίοι ημών πρόγονοι, κύριοι συνάδελφοι, έλεγαν εκείνο το σοφό "ως χαρίεν άνθρωπος, όταν άνθρωπος ει". Ο δε Μένανδρος έλεγε ότι "τούτο είναι ζωή, όταν κανείς δεν ζει για τον εαυτό του".

Κύριοι συνάδελφοι, καλούμεθα όλοι να καταθέσουμε τον προβληματισμό μας σε μια δημιουργική προσπάθεια σύνθεσης και αντίθεσης, θέσεων και αντιθέσεων που θα δημιουργήσουν εκείνο το θεσμικό πλαίσιο που θα αποπνέει κοινωνική ευαισθησία, που θα εμπνέει την προώθηση αυτής της μεγάλης ιδέας που θα ενισχύει την κοινωνική μας ταυτότητα, που θα αναχαιτίζει όλα εκείνα τα φαινόμενα του απανθρωπισμού που απειλούν την κοινωνία μας. Και εφόσον κύριοι συνάδελφοι, ο άνθρωπος δεν μπορεί να μεταγγίσει την ψυχή του στο συνάνθρωπό του, να μπορεί μέσα από την προσφορά δωρεάς ιστών και οργάνων να κατοχυρώσει εκείνες τις αξίες που αντιστέκονται σε εκείνα τα φαινόμενα που διολισθαίνουν τον άνθρωπο στον υπανθρωπισμό και παράλληλα να διαμορφώσουμε εκείνες τις συνθήκες που θα αναχαιτίσουν τις επιδόσεις των κοινωνικών προκαταλήψεων, διαμορφώνοντας ακριβώς τις καλύτερες κοινωνικές συνθήκες μέσα στις οποίες μπορούμε όλοι να ζούμε καλύτερα.

Να υλοποιήσουμε, κύριοι συνάδελφοι, αυτήν την υπόθεση για να νιώσουμε αυτό που λέγει ένας αγωνιστής της ζωής, ο Γιώργος Καστρινάκης, "όταν παίρνεις γεμίζουν τα χέρια σου, όταν δίνεις γεμίζει η ψυχή σου".

Παράλληλα, κύριοι συνάδελφοι, να διασκεδάσουμε τη ματαιοδοξία εκείνων από τους συνανθρώπους μας που κάτω από το βάρος και την επίδραση των κοινωνικών προκαταλήψεων θέλουν να περάσουν στην άλλη ζωή με όλα τα όργανά τους, με εκείνο το περίφημο που είχε πει ο Ρενιέ Μαρία Ρίνλκες "ο θάνατος είναι μεγάλος, είμαστε όλοι δικοί του και όταν γελάμε και όταν θαρρούμε πως η ζωή μας ζώνει, τολμά να κλάψει εντός μας". Σας ευχαριστώ.

(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑΣΟΚ)

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας κ. Μελάς έχει το λόγο.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΕΛΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, κυρία και κύριοι συνάδελφοι, μετά από δεκαέξι χρόνια έρχεται στη Βουλή για ψήφιση νομοσχέδιο που αφορά τις μεταμοσχεύσεις ανθρωπίνων οργάνων και ιστών. Και ενώ η κυοφορία του παρόντος νομοσχεδίου διήρκεσε δεκαοχτώ περίπου μήνες -η επιτροπή απ' ότι γνωρίζω έχει συσταθεί επί υπουργίας κ. Γείτονα- το φέρνετε αυτό το νομοσχέδιο, κύριε Υπουργέ, βεβιασμένα και πιεστικά στο Τμήμα προς συζήτηση και ψήφιση. Τελείωσε την Πέμπτη η συζήτηση του νομοσχεδίου στη Διαρκή Επιτροπή. Και ενώ από την ημερησία διάταξη της προηγούμενης εβδομάδος περιμέναμε να έρθει άλλο νομοσχέδιο, φέρνετε τώρα αυτό χωρίς, κύριε Πρόεδρε... Θέλω να πω ότι παραβιάζεται ο Κανονισμός της Βουλής. Δημιουργούνται όμως εύλογα απορίες και ερωτηματικά.

Θέλω επ' αυτού να μου απαντήσετε, κύριε Υπουργέ, γιατί τόση πρεμούρα, γιατί τόση βιασύνη. Ειλικρινά σας λέγω, μου κάνει εντύπωση.

Μας είπατε στη Διαρκή Επιτροπή ότι είναι έτοιμα όλα τα προεδρικά διατάγματα και οι υπουργικές αποφάσεις. Αλήθεια, τι θέλετε να προλάβετε, τι θέλετε να πετύχετε με την τόση βιασύνη της υλοποίησής του; Πιστεύω απόλυτα ότι όχι την αύξηση των μεταμοσχεύσεων στη χώρα μας.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, οι μεταμοσχεύσεις ιστών και οργάνων είναι το σύγχρονο θαύμα της ιατρικής, αφού μέσω αυτών η ιατρική επιστήμη μετατρέπει ένα βαριά πάσχοντα, λόγω αδυναμίας λειτουργίας ενός οργάνου του σε σχεδόν υγιές άτομο. Και ενώ η χώρα μας διαθέτει υψηλού επιπέδου επιστήμονες, καθώς και προηγμένη ιατρική τεχνολογία και οι μεταμοσχεύσεις στην Ελλάδα γίνονται με επιτυχία, εν τούτοις ο ρυθμός των μεταμοσχεύσεων είναι πολύ βραδύς λόγω ελλείψεως δοτών οργάνων.

Στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες οι δότες κυμαίνονται από είκοσι έως τριάντα ανά εκατομμύριο πληθυσμού κατ' έτος. Στη χώρα μας μετά το 1993 έχουμε δυστυχώς μείωση των μεταμοσχεύσεων και σήμερα αντιστοιχούν τέσσερες δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού και κατέχουμε την τελευταία θέση στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση. Είναι δε γνωστό ότι οι μεταμοσχεύσεις αποτελούν τον καθρέφτη της τριτοβάθμιας περίθαλψης κάθε χώρας.

Η ελάττωση των μεταμοσχεύσεων τα τελευταία χρόνια δεν οφείλεται στο ότι έλειπε το κατάλληλο νομικό πλαίσιο, αλλά στο ότι δεν υπήρξε από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ η αναγκαία πολιτική βούληση για την οργάνωση και την εφαρμογή στρατηγικής. Δεν έγιναν δηλαδή τα αναγκαία βήματα για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών, ώστε να υπάρχουν περισσότεροι δότες.

Οι νόμοι 821/78 και 1383/93 προσέφεραν πάρα πολλά, όπως και εσείς παραδεχθήκατε, κύριε Υπουργέ, στη Διαρκή Επιτροπή. Οι νόμοι αυτοί απ' ό,τι γνωρίζω ψηφίστηκαν ομόφωνα τότε από όλες τις πτέρυγες της Βουλής. Το σημερινό όμως νομοσχέδιο όπως διεφάνη και στη Διαρκή Επιτροπή θα ψηφιστεί μόνο από το κυβερνών κόμμα. Οι νόμοι αυτοί αναμφίβολα προσέφεραν όπως είπαμε. 'Ομως χρειάζεται κάποια βελτίωση στο νομικό πλαίσιο των μεταμοσχεύσεων, την οποία περιμέναμε από αυτό το νομοσχέδιο. Περιμέναμε δηλαδή ένα νομοσχέδιο ουσιαστικά εκσυγχρονιστικό και πρωτοποριακό για να απογειώσει τον τομέα των μεταμοσχεύσεων. Δυστυχώς εσείς μας φέρατε ένα νομοσχέδιο το οποίο δεν πρόκειται να προσφέρει το παραμικρό στην αύξηση του αριθμού των μεταμοσχεύσεων. Δεν πρόκειται να προσφέρει τίποτα στο κοινωνικό σύνολο. Είναι ένα νομοσχέδιο πρόχειρα γραμμένο με κακή διατύπωση, με πολλές ασάφειες και παραλείψεις, αντιφατικό στις διατάξεις του, γραφειοκρατικό και κυρίως ρουσφετολογικό.

Σε πολλές περιπτώσεις προβαίνει στην επανάληψη, αναμάσηση θα έλεγα, των διατάξεων του ν. 1383/93, αλλά επί τα χείρω. Και το μόνο που θα επιτύχει είναι να καταστήσει τη διαδικασία δωρεάς οργάνων στην πράξη περισσότερο δυσκίνητη.

Θα προβώ πρώτα σε κάποιες γενικές παρατηρήσεις. Στο νομοσχέδιο με τίτλο "Μεταμοσχεύσεις ιστών και οργάνων και άλλες διατάξεις" κατά την προσφιλή σας τακτική εισάγετε ρυθμίσεις για θέματα άσχετα προς τις μεταμοσχεύσεις που σε έκταση σχεδόν υπερβαίνουν το βασικό θέμα του νομοσχεδίου. Το φέρνετε τόσο βεβιασμένα και πιεστικά στο Τμήμα, χωρίς να μας δώσετε στην αρχή την εισηγητική έκθεση, αφού λόγω των αλλαγών που κάνατε στη Διαρκή Επιτροπή, κύριε Υπουργέ, η εισηγητική έκθεση που το συνόδευε πλέον δεν υπάρχει και ως φαίνεται δεν προλάβατε να γράψετε νέα εισηγητική έκθεση.

Τρίτη παρατήρηση. Φέρνετε το νομοσχέδιο, ένα νομοσχέδιο για τις μεταμοσχεύσεις, χωρίς να έχετε την ευαισθησία να ζητήσετε κατά τη σύνταξή του τη γνώμη, τις απόψεις των διαφόρων αρμοδίων φορέων που ασχολούνται εδώ και πολλά χρόνια με το αντικείμενο. Δεν ζητήσατε καν τη γνώμη των επιστημόνων που ασχολούνται με τις μεταμοσχεύσεις. Δηλαδή, δεν ζητήσατε τη γνώμη της Εταιρείας Μεταμοσχεύσεων. Δεν ζητήσατε τη γνώμη άλλων συλλόγων, όπως του Συλλόγου Μεταμοσχευθέντων ή του Συλλόγου των Νεφροπαθών. 'Ολοι αυτοί οι άνθρωποι βιώνουν με αγωνία το τεράστιο αυτό πρόβλημα και συνεπώς το γνωρίζουν σε βάθος και σε λεπτομέρειες και θα μπορούσαν να σας κάνουν προτάσεις εποικοδομητικές για την πρόοδο των μεταμοσχεύσεων. Θα μπορούσαν να συμβάλουν στη διατύπωση ενός νομοσχεδίου με στόχο την αύξηση δωρητών οργάνων, την αύξηση συνεπώς των μεταμοσχεύσεων. Κάτι τέτοιο θα προσέφερε στο κοινωνικό σύνολο μετατρέποντας τον βαριά πάσχοντα σε σχεδόν υγιή και ακόμη στην εθνική οικονομία, αφού ένας νεφροπαθής -είναι γνωστό- που υποβάλλεται σε αιμοκάθαρση, στοιχίζει κάθε χρόνο πολύ περισσότερα χρήματα από έναν μεταμοσχευθέντα. Το νομοσχέδιο αυτό, κύριε Υπουργέ, δεν παρουσιάζει καμία καινοτομία με στόχο την αύξηση των μεταμοσχεύσεων. Παρουσιάζει όμως την καινοτομία πλην της ίδρυσης του ΕΟΜ, δηλαδή του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων, που έχει στόχο την αύξηση των ρουσφετολογικών εξυπηρετήσεων ποικίλης φύσεως.

Στην ουσία ο ΕΟΜ αποτελεί συνένωση, μετά την κατάργησή του, του ΕΣΒ, δηλαδή του Εθνικού Συμβουλίου Μεταμοσχεύσεων και του ΥΣΕΜ, δηλαδή της Υπηρεσίας Συντονισμού και Ελέγχου Μεταμοσχεύσεων. Δημιουργείται δηλαδή ένα νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου συμβουλευτικό του Υπουργού. Δημιουργείτε, κύριε Υπουργέ, έναν υδροκεφαλικό οργανισμό, δυσκίνητο, γραφειοκρατικό και πολυδύναμο, που πόρρω απέχει από μία σύγχρονη διαχείριση μοσχευμάτων κατά το πρότυπο των άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Προβαίνετε στην κατάργηση της Υπηρεσίας Συντονισμού και Ελέγχου Μεταμοσχεύσεων, μιας υπηρεσίας με τόση εμπειρία και τόση τεχνογνωσία, με τόσο κύρος, με κολοσσιαία και άμεμπτη ηθική υπόσταση, μιας υπηρεσίας που δουλεύει φιλότιμα και έντιμα. Είναι τραγικό λάθος η κατάργησή της.

Και αυτό δεν το λέω μόνο εγώ, αλλά το λέει ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Νεφροπαθών που ενδιαφέρεται άμεσα για την πρόοδο των μεταμοσχεύσεων.

Θα μπορούσε με μία υπουργική απόφαση να χωριστεί η Υπηρεσία Εξωνεφρικής Κάθαρσης από την Υπηρεσία Συντονισμού και Ελέγχου Μεταμοσχεύσεων για να ασχοληθεί η τελευταία μόνο με το σπουδαίο έργο του συντονισμού των μεταμοσχεύσεων. Προβαίνετε, δηλαδή, σε πολυτελείς λύσεις που καταλήγουν στο ίδιο ή χειρότερο αποτέλεσμα βολεύοντας "ημετέρους", για να προβείτε, δηλαδή, σε ρουσφετολογικές εξυπηρετήσεις τόσο κατά τη σύνθεση του διοικητικού συμβουλίου όσο και για μετέπειτα διορισμούς σε αυτό.

Εξάλλου, για να πούμε την αλήθεια, το νομοσχέδιο αυτό το φέρατε για να δημιουργήσετε τον Οργανισμό αυτόν, δηλαδή τον Ε.Ο.Μ., και για κανέναν άλλο λόγο.

Στο άρθρο 13, κύριε Υπουργέ, που αφορά τη σύνθεση του διοικητικού συμβουλίου, αναφέρετε: "Πρώτα έναν καθηγητή ιατρικής με ειδικότητα σε γνωστικό αντικείμενο συναφές προς τη μεταμόσχευση". Εγώ σας λέω ότι αυτός θα είναι και ο πρόεδρος του Ε.Ο.Μ. Αν σας ρωτήσω τώρα ποιος θα είναι, πιστεύω ότι θα μου απαντήσετε πως δεν γνωρίζετε. Εάν όμως γνωρίζετε, θέλω τώρα -και περιμένω- να τον ονομάσετε. Περιμένω τώρα, εάν γνωρίζετε, να μου πείτε ποιος θα είναι! Και ξέρετε γιατί σας ρωτάω; Γιατί πολλά λέγονται, κύριε Υπουργέ, μεταξύ των ανθρώπων που ασχολούνται με το αντικείμενο των μεταμοσχεύσεων.

Επ' αυτού έχω να σας κάνω δύο παρατηρήσεις, που αν δεν τις δεχθείτε, σημαίνει απόλυτα ότι αυτή η διάταξη είναι φωτογραφική, είναι διάταξη ρουσφετολογικής εξυπηρέτησης.

Πρώτη παρατήρηση: Ο καθηγητής θα πρέπει να έχει την ειδικότητα του χειρουργού και όχι του παθολόγου-νεφρολόγου ή να είναι, αν θέλετε, και κάτι άλλο, μάνατζερ της υγείας. Ως γιατροί γνωρίζουμε πολύ καλά ότι οι χειρουργοί δείχνουν περισσότερο ενδιαφέρον για τις μεταμοσχεύσεις, παρά οι αντίστοιχοι παθολόγοι-νεφρολόγοι, που ασχολούνται με το αντικείμενο αυτό.

Δεύτερη παρατήρηση, κύριε Υπουργέ. Ο πρόεδρος του Ε.Ο.Μ., για να προσφέρει ουσιαστικό έργο, θα πρέπει να ασχολείται στον Οργανισμό για πολλές ώρες, με δεδομένο -και αν δεν συμβαίνει αυτό, πείτε το μου- ότι ο Οργανισμός θα έχει έδρα την Αθήνα, θα πρέπει να είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και όχι άλλης περιφερειακής σχολής. Διότι τότε ο καθηγητής αυτός ή στην έδρα του δεν θα προσφέρει ή στον Ε.Ο.Μ.

ΑΔΑΜ ΡΕΓΚΟΥΖΑΣ: Θα είναι πλήρους απασχόλησης;

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΕΛΑΣ: Δεν θα είναι πλήρους απασχόλησης. Θα παίρνει μισθό και από το πανεπιστήμιο και από τον Ε.Ο.Μ. Αυτό, όμως, είναι άλλο θέμα.

Στον υπόλοιπο χρόνο που μου μένει, κύριε Πρόεδρε, θα σταθώ επιγραμματικά στα διάφορα άρθρα, για να αιτιολογήσω τους χαρακτηρισμούς που απέδωσα στο νομοσχέδιο περί ασάφειας, προχειρότητας κλπ. Η λεπτομερειακή, όμως, κριτική θα γίνει στην κατ' άρθρο συζήτηση.

Ενώ σωστά στα άρθρα δεν αναφέρεται ο εγκεφαλικός θάνατος, δυστυχώς στην εισηγητική έκθεση προ της εισόδου του νομοσχεδίου στη Διαρκή Επιτροπή αναφέρονταν οι λέξεις "εγκεφαλικός θάνατος". Πρέπει αυτή η λέξη "εγκεφαλικός" να απαλειφθεί και να αναφερθεί μόνο η λέξη "θάνατος".

Στο άρθρο 2, παρά την επισήμανσή μου ότι είναι κακή διατύπωση και αδόκιμος ο όρος "αντάλλαγμα", εν τούτοις επιμένετε. Σας λέω και πάλι ότι η διατύπωση του ισχύοντος ν. 1383/83, που λέει ότι η αφαίρεση ιστών και οργάνων με σκοπό τη μεταμόσχευση γίνεται διά χαριστική και μόνο αιτία απαγορευομένης κάθε οικονομικής συναλλαγής, είναι καλύτερη.

Να, γιατί σας λέω ότι φέρατε νομοθετική ρύθμιση επί τα χείρω.

Σάς είπα, επίσης, ότι ο ν. 1383/1993 είναι κοινωνικά δικαιότερος. Γι' αυτό πρέπει να απαλειφθεί το άρθρο 11, που αναφέρεται στην αποζημίωση και να προστεθεί ανάλογη διάταξη στο άρθρο 3, με τη διατύπωση του άρθρου 6 του ν. 1383/1993, με την οποία να προβλέπεται πέραν της αποζημιώσεως και χορήγηση συντάξεως αναπηρίας ή θανάτου στο δότη ή στον υποψήφιο δότη από το ασφαλιστικό του ταμείο ακόμη και αν αυτός δεν συγκεντρώνει τις ελάχιστες προϋποθέσεις, οι οποίες να θεωρείται κατά πλάσμα δικαίου ότι υπάρχουν. Δηλαδή να του δοθούν, κατά τη νομική ερμηνεία, πλασματικά χρόνια, εάν δεν έχει τα χρόνια να πάρει σύνταξη.

Η παράγραφος 3, του άρθρου 3, που αναφέρει ότι "...δύνανται να εξαιρούνται από τις περιοριστικές διατάξεις της νομοθεσίας... κλπ." χαρακτηρίζεται από ασάφεια και μόνον προβλήματα και αύξηση της γραφειοκρατικής διαδικασίας θα δημιουργήσει.

Με το άρθρο 4 πάλι δημιουργούνται γραφειοκρατικά προβλήματα. Αφού λέτε ότι θα έχουμε τη γνώμη του ΚΕ.Σ.Υ., που είναι πολυπληθέστερο όργανο από γιατρούς πολλών ειδικοτήτων, τι χρειάζεται η πρόταση του Ε.Ο.Μ.; Μήπως πρόκειται να αλλάξει ο Ε.Ο.Μ. τη γνώμη του ΚΕ.Σ.Υ.; Βάζετε, δηλαδή δύο όργανα μεταξύ τους να συγκρούονται, μεταξύ τους να έχουν διαφορές.

Θα σας πω, κύριε Υπουργέ, ότι είναι προς τιμήν σας που απαλείψατε το άρθρο 7, που ανεφέρετο στα κίνητρα των γιατρών των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας. 'Ομως δεν ολοκληρώσατε την κίνησή σας. Προβήκατε στη μισή κίνηση. Αφού η προσθήκη της παραγράφου 5 στο άρθρο 6 αφήνει σχεδόν τη φιλοσοφία της ύπαρξης κινήτρων για τις Μ.Ε.Θ. Και πιστεύω ότι στην πορεία θα δημιουργηθεί δυσπιστία στους συγγενείς των βαριά πασχόντων στις Μ.Ε.Θ. και θα αρχίσουν θα διερωτώνται, τι κάνουν οι γιατροί πίσω από τις κλειστές πόρτες, εάν πράγματι συμπεριφέρονται προς τον άρρωστό τους με στόχο να τον κάνουν καλά ή μήπως, λόγω των κινήτρων, δείξουν και κάποια αδιαφορία. Εδώ το μόνο που πρέπει να δώσετε στις Μ.Ε.Θ. είναι η κάλυψη των εξόδων τους σε περίπτωση μεταμόσχευσης οργάνου θανόντος στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας.

Λέτε ότι το νομοσχέδιο έχει στόχο την αύξηση των μεταμοσχεύσεων. Με ποιον τρόπο, κύριε Υπουργέ, θα πετύχετε αυτήν την αύξηση των δωρητών οργάνων σώματος; Μήπως με τον άγαρμπο τρόπο, που αναφέρεται στο άρθρο 12, της απογραφής που γίνεται κάθε δέκα χρόνια; Περιμένετε δηλαδή από τον αγρότη, χωρίς προγραμματισμένη ενημέρωση και ευαισθησία του λαού, να συμπληρώσει αυτό το εξειδικευμένο και ειδικό έντυπο και να πει "ναι" στη δωρεά των οργάνων; Ποιος απογραφέας θα έχει τη γνώση να διευκολύνει τον πολίτη; Η δε αποκωδικοποίηση θα γίνει μετά από μερικά χρόνια. Το ίδιο ισχύει και για τους δήμους και τα ασφαλιστικά ταμεία.

Εάν θέλετε, κύριε Υπουργέ, να πετύχετε αύξηση των δωρητών οργάνων σώματος, θα πρέπει τα χρήματα αυτά που κατασπαταλάτε για τον Ε.Ο.Μ., για ρουσφετολογικές δηλαδή εξυπηρετήσεις, να τα δώσετε για την ενημέρωση του λαού.

Μόνο εφόσον ο ελληνικός λαός ενημερωθεί με όλους τους τρόπους και με όλα τα μέσα, τότε είμαι βέβαιος ότι όλο και περισσότεροι θα ευαισθητοποιούνται και στην πορεία θα έχουμε πράγματι αύξηση των δωρητών οργάνων σώματος. Χωρίς ενημέρωση, χωρίς ευαισθησία του ελληνικού λαού, δεν πρόκειται να επιτύχετε τίποτα.

Τελειώνοντας θα ήθελα να σας επαναλάβω και πάλι, κύριε Υπουργέ, ότι το νομοσχέδιο αυτό είναι κακογραμμένο, έχει πολλές ασάφειες, όπως σας είπα, διακρίνεται από γραφειοκρατικές διαδικασίες, είναι ρουσφετολογικό και θα προκαλέσει στην πράξη μεγαλύτερη δυσκολία για τη δωρεά οργάνων. Είναι στην πραγματικότητα ένα έκτρωμα. Δεν προσφέρει τίποτε στην αύξηση του αριθμού των μεταμοσχεύσεων. Δεν προσφέρει τίποτα στο κοινωνικό σύνολο, γι' αυτό και η μεγαλύτερη κοινωνική προσφορά σας είναι να το αποσύρετε και στη συνέχεια να φέρετε ένα νομοσχέδιο που θα αποβλέπει στην προώθηση των μεταμοσχεύσεων, διαφυλάσσοντας παράλληλα την ανθρώπινη προσωπικότητα και αξιοπρέπεια.

Το νομοσχέδιο αυτό προσφέρει μόνο σε σας, δηλαδή στην Κυβέρνησή σας όπως σας είπα, ρουσφετολογικά. Είναι για την Κυβέρνησή σας μία μεταμόσχευση. 'Ομως όσες τέτοιες οιονεί μεταμοσχεύσεις και να κάνετε, δεν θα μπορέσετε να δώσετε ζωή στη βαριά πάσχουσα Κυβέρνηση. Ο ελληνικός λαός την κατάλληλη στιγμή -και αυτή δεν θα αργήσει να έρθει- θα την αποβάλει. Θα σας αποβάλει, όπως σας απέβαλε στις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές αλλά και στις ευρωεκλογές.

Ευχαριστώ.

(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Πριν δώσω το λόγο στον κ. Τασούλα θα ήθελα να ανακοινώσω προς το Τμήμα ότι ο Α' Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. Παναγιώτης Κρητικός και οι Βουλευτές κύριοι Στυλιανός Παπαθεμελής, Ηλίας Παπαηλίας, Νικόλαος Λεβογιάννης, Δημήτριος Κατσικόπουλος, Ελένη Ανουσάκη και Παναγιώτης Φωτιάδης, κατέθεσαν πρόταση νόμου: "Χαρακτηρισμός ακινήτου ως μνημείου πολιτισμού και κήρυξη τούτου ως διατηρητέου".

Παραπέμπεται στην αρμόδια Διαρκή Επιτροπή.

Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος κ. Απόστολος Τασούλας, Βουλευτής Ιωαννίνων, έχει το λόγο.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΑΣΟΥΛΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, κύριοι Βουλευτές, συζητούμε σήμερα το νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας για τις μεταμοσχεύσεις ανθρωπίνων ιστών και οργάνων και άλλες διατάξεις.

'Οπως και στην επιτροπή επισημάναμε, είναι περισσότερο νομοσχέδιο των άλλων διατάξεων και λιγότερο νομοσχέδιο περί μεταμοσχεύσεων και από άποψη όγκου και από άποψη ουσίας. Και αν θέλετε, αυτό καταφαίνεται και στην έκθεση όπου εκεί καταλαβαίνει κανένας πόσο κοστίζει το κάθε πράγμα. Εκεί είναι λίγα εκατομμύρια το κόστος που αφορά το νομοσχέδιο για τις μεταμοσχεύσεις και είκοσι δισεκατομμύρια (20.000.000.000) περίπου οι άλλες διατάξεις. Επομένως δεν μπορούμε να μην σχολιάσουμε αυτό το γεγονός.

Κύριοι Βουλευτές, το πρόβλημα των μεταμοσχεύσεων είναι γνωστό. Είναι μία ιατρική πρόοδος σύμφωνα με την οποία μπορούν ασθενείς να βελτιώσουν την κατάσταση της υγείας τους, να παρατείνουν τη ζωή τους να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους, ακόμα και να μειωθεί το κόστος για τη διατήρηση της ζωής τους σαν ανθρώπων αρρώστων.

Εκείνο, όμως, που δεν είναι καθαρό και δεν έχει μελετηθεί στη χώρα μας είναι, ποιες είναι οι πραγματικές ανάγκες για μεταμοσχεύσεις. Και στην επιτροπή από τις ακροάσεις των διαφόρων φορέων φάνηκε ανάγλυφα ότι δεν είναι γνωστό. Δεν ξέρουμε ποιες είναι οι πραγματικές ανάγκες.

'Ενα άλλο ζήτημα που θέλουμε να επισημάνουμε είναι η φιλοσοφία για τις μεταμοσχεύσεις. Δημιουργείται η εντύπωση ότι μεταμοσχεύσεις δημιουργούν πανάκεια. 'Οπως είπαμε στην αρχή, βελτιώνουν και σώζουν τη ζωή ασθενών οι οποίοι ανέρχονται στους διακόσιους περίπου ετησίως, οι οποίοι όμως έχουν συσσωρευθεί από πολλά χρόνια και αναφέρομαι στους νεφροπαθείς. Πρέπει, όμως, να επισημάνουμε και το γεγονός ότι δεν μπορεί να αποτελεί πανάκεια η μεταμόσχευση.

Πρέπει να θίξουμε ακόμα τη φιλοσοφική πλευρά του ζητήματος. Μεταμόσχευση δεν μπορεί να γίνεται σε όλα τα όργανα. Σωστά στο νομοσχέδιο επισημαίνεται και εξαιρείται το γενετικό υλικό. Θα πρέπει να αναφερθούμε εδώ στο ζωτικότατο όργανο του εγκεφάλου, που και αν ακόμα καταλήξει η επιστήμη ότι μπορεί να γίνει η μεταμόσχευσή του, δεν θα πρέπει να γίνεται, διότι αλλοιώνεται ο άνθρωπος σαν φιλοσοφικό ον, σαν μοναδικό, σαν αυθύπαρκτο ον που υπάρχει στον κόσμο.

Ενώ, όμως, οι μεταμοσχεύσεις είναι αναγκαίες, εξαρτώνται άμεσα από την εξεύρεση μοσχευμάτων, κάτι που έχει τη δική του μοναδικότητα. Μοσχεύματα δεν μπορούμε να βρούμε από πουθενά αλλού, παρά μόνο από άλλο ανθρώπινο σώμα.

Για να βρεθούν μοσχεύματα, όμως, χρειάζεται η ανάπτυξη της συνείδησης των ανθρώπων, η διάδοση και η αποδοχή των ανθρωπιστικών αξιών, της αλληλεγγύης και του αλτρουϊσμού. Για να γίνει όμως αυτό, χρειάζεται η αλληλεγγύη να είναι γενικό κοινωνικό φαινόμενο. Δεν μπορείς να λες ό,τι όσον αφορά την οικονομία, έχω άλλους νόμους που καθιερώνουν την έννοια του ατόμου σε βάρος όλων των άλλων, αλλά στα όργανα του σώματος θα γίνουν δωρητές από αλτρουϊσμό. Δεν ξέρω αν το πιστεύετε εσείς αυτό. Εμείς δεν το πολυπιστεύουμε.

Δεν μπορεί να ανέχεται η ανθρωπότητα τους θανάτους δώδεκα εκατομμυρίων παιδιών το χρόνο από πείνα και από την άλλη πλευρά να ισχυρίζεται ότι ενδιαφέρεται πάρα πολύ για τη σωτηρία ανθρώπων μέσω της μεταμόσχευσης. Αυτές είναι σοβαρές αντιφάσεις, οι οποίες δεν εξηγούνται με άλλον τρόπο, παρά με τη δική μας θεώρηση και τη δική μας ιδεολογία, του Κ.Κ.Ε.

Πέρα από αυτό και στα στενότερα πλαίσια της χώρας μας, όταν έχεις ένα δημόσιο σύστημα υγείας, το οποίο μέρα με τη μέρα το πριονίζεις και καταλήγει εκεί που κατέληξε σήμερα, πάλι δεν γίνεται πιστευτό από την Κυβέρνηση το ενδιαφέρον της για το ζήτημα των μεταμοσχεύσεων.

Θα μπορούσαμε εδώ να πούμε πάρα πολλά παραδείγματα, αλλά νομίζουμε ότι γίνεται κατανοητή αυτή η αντίφαση.

Υπάρχει και μια άλλη πλευρά, η οποία είναι γεγονός. Πράγματι στη χώρα μας δεν εμφανίστηκαν φαινόμενα ή δεν βεβαιώθηκαν φαινόμενα αγοραπωλησίας οργάνων. Λέχθηκαν μερικά πράγματα. 'Ολοι ξέρουμε τι γίνεται στην Ινδία και στη Βραζιλία. Νομίζουμε ότι η κατάσταση που επικρατεί εκεί επηρεάζει το πρόβλημα και την αντιμετώπισή του και στη δική μας χώρα.

Το νομοσχέδιο δεν λύνει προβλήματα υποδομής, με την έννοια και της ανάπτυξης μονάδων και της χωροκατανομής. Η Ελλάδα έχει ανάγκη για διακόσιες μεταμοσχεύσεις το χρόνο. 'Εχουμε πέντε ιατρικά κέντρα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Γιάννενα και Ηράκλειο. Αυτά δεν μπορεί να είναι απεριόριστα με έναν τέτοιον αριθμό μεταμοσχεύσεων. Δεν μπορεί να γίνονται δύο ή τρεις μεταμοσχεύσεις σε μια περιοχή και να μη γίνονται σε άλλες περιοχές. Ιδιαίτερα, όσον αφορά τις μεταμοσχεύσεις νεφρού θα μπορούσαν να έχουν διαφορετική κατανομή.

'Οσον αφορά ποιες μονάδες θα κάνουν τις μεταμοσχεύσεις, εκτιμούμε ότι δεν μπορούν να είναι έξω από το δημόσιο τομέα, δεν μπορούν να είναι ιδιωτικές για πολλούς λόγους. 'Αρα η αντιμετώπιση του προβλήματος πρέπει να εντάσσεται στα πλαίσια του δημόσιου συστήματος υγείας. Πρέπει να παρθούν όλα τα μέτρα που θα επιτρέψουν την ανάπτυξη και την οργάνωση αυτών των μονάδων.

Εδώ τώρα έρχεται η Κυβέρνηση με το νομοσχέδιο και προσπαθεί να ψηφίσει διάταξη για να λυθεί ένα έντονο κοινωνικό πρόβλημα όπως είναι οι μεταμοσχεύσεις και η δωρεά οργάνων μέσα από ένα νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου. Ποια είναι τα επιχειρήματα της Κυβέρνησης για να φτιάξει νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου; Εμείς διαφωνούμε και σε άλλους τομείς για τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, αλλά ειδικά σ' αυτόν τον τομέα ποια είναι τα επιχειρήματα της Κυβέρνησης; Ποιοι είναι οι σκοποί της; Τι πιστεύει ότι διασφαλίζει καλύτερα μ' αυτήν τη ρύθμιση. Περιμένουμε απάντηση.

'Εβαλε αυτό το ζήτημα με ένα -επιτρέψτε μου να πω- φθηνό τρόπο στα πλαίσια του ανταγωνισμού. Αυτό το άρθρο το έβγαλε. 'Ομως το ότι το είχε στο νομοσχέδιο σχετικά με τις ΜΕΘ δείχνει ότι το έχει στο μυαλό της, δείχνει ότι ένα τόσο σπουδαίο ζήτημα, που είναι καθαρά αλτρουιστικό, θα το έλυνε μέσω του ανταγωνισμού των ΜΕΘ. Δηλαδή, όποια θα δήλωνε παραπάνω μοσχεύματα και μεταμοσχεύσεις θα απολάμβανε δάφνες και προώθηση σε προσωπικό και εξοπλισμό.

Καλά έκανε και το έβγαλε, αλλά αυτό δεν την απαλλάσσει από το βάρος του πώς σκέπτεται.

'Ενα ζήτημα που σχολιάστηκε και εμείς θέλουμε να το ξαναβάλουμε είναι αυτό των κλινικά νεκρών. Πάνω σ' αυτό δεν μπορεί να πει κανείς πολλά, ούτε περισσότερα ούτε λιγότερα και με σεβασμό πρέπει να μιλάει γι' αυτό. Εμείς είχαμε υποστηρίξει ότι οι γιατροί που θα διαπιστώνουν το θάνατο σωστά προβλέπεται να μην προέρχονται από τη μονάδα μεταμόσχευσης. 'Ομως, θα πρέπει να προσδιορίζεται πώς καθορίζεται, γιατί στο νομοσχέδιο αναφέρεται ένας από την τάδε ειδικότητα, ένας από εκεί και άλλος ένας από εκεί. Πρέπει να διασφαλιστεί αυτό το πράγμα. Δεν μπορούμε τον πρώτο που θα βρούμε, να πούμε, πέρασε μέσα για να κάνεις τη διαπίστωση. Πρέπει να υπάρχει διασφάλιση ότι το έργο του θα γίνεται με διαφάνεια και να αποδεικνύεται αυτό το πράγμα. Είναι ζήτημα το οποίο φαντάζομαι να σκεφθήκατε πως θα το αντιμετωπίσατε.

Μπαίνει ακόμη ένα ζήτημα: πώς θα πειστεί ο κόσμος να γίνουν δωρητές οργάνων σώματος. Κοιτάξτε, με τις γενικές αντιφάσεις που έχετε, δεν μπορείτε να πείσετε τον κόσμο. Εμείς επιμένουμε πως όσα νομοσχέδια και αν φέρετε, δεν μπορείτε να λύσετε αυτό το θέμα, γιατί υπάρχει αυτή η σύγκρουση με τη γενική σας πολιτική και αποδοχή, αυτό που λέτε παγκοσμιοποίηση και όπως αλλιώς θέλετε πέστε το.

Επίσης θέλουμε να επισημάνουμε ένα ζήτημα σχετικά με την αποζημίωση, ένα ζήτημα των εν ζωή δοτών οργάνων. Εκεί προβλέπεται στο νομοσχέδιο εφάπαξ αποζημίωση. Εμείς λέμε ότι πρέπει να αφορά και συνταξιοδότηση και επίσης και τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες. Δεν είναι μόνο για να παίρνουν, αλλά θα πρέπει να αναλαμβάνουν και τις υποχρεώσεις τους.

Τελικά, πώς θα βλέπαμε εμείς ένα νομοσχέδιο για τις μεταμοσχεύσεις; Θα συνοψίσω. Μία λειτουργία στα πλαίσια του δημόσιου συστήματος υγείας και μόνο αυτού. 'Εναν οργανισμό που θα διοικούνταν από ένα ευρύτερο συμβούλιο, το οποίο δεν θα ήταν διορισμένο από τον Υπουργό, όπως γίνεται σήμερα. Να εκφράζονται οι κοινωνικοί φορείς σ' αυτό, να απολογείται δημόσια και στην επιτροπή σας κάναμε μία πρόταση, να απολογείται μία φορά το χρόνο και στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής, λόγω της ιδιαιτερότητας του θέματος με το οποίο θα ασχολείται.

Θα βλέπαμε επίσης τη φοροκατανομή, όπως την αναφέραμε και φυσικά την διαπαιδαγώγηση να την επιχειρήσετε με όσες δυσκολίες έχετε, γιατί χωρίς αυτή, δότες οργάνων δεν μπορεί να το βάλει κανείς με αυτόν τον τρόπο που μπαίνει, γιατί δημιουργούνται προβλήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θρησκευτικών πεποιθήσεων και δεν μπορούμε να λέμε, ναι ή όχι. Είναι επικίνδυνο αυτό το πράγμα, θα πρέπει να πειστεί ο καθένας να κάνει θετικά βήματα και να μη στιγματίζεται με το ότι είπε όχι, άρα δέστε τι κακός άνθρωπος που είναι, δεν ενδιαφέρεται για τους συνανθρώπους του.

Το νομοσχέδιο, όπως είπα στην αρχή, περιλαβαίνει και τις άλλες διατάξεις και θα αναφερθώ σε τρεις, τέσσερις από αυτές.

Το νοσοκομείο "ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ" θέλετε να το λειτουργήσετε και αυτό που έχει την ιδιαιτερότητά του και όσον αφορά το καθεστώς του όπως και άλλα νοσοκομεία με τη μεταφορά τμημάτων ή και ολόκληρων νοσοκομείων. Σ' αυτό συγκεκριμένα θέλετε να μεταφέρετε τμήματα. 'Ετσι όμως δεν μπορεί να αναπτυχθεί νοσοκομείο. Θα δημιουργήσετε προβλήματα στα νοσοκομεία στα οποία λειτουργούν τα τμήματα σήμερα. Θα δημιουργήσετε προβλήματα στις εργασιακές σχέσεις αυτών των τμημάτων που θέλετε να μεταφέρετε. Επομένως εμείς δεν συμφωνούμε και σας προτείνουμε το Νοσοκομείο "ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ" να λειτουργήσει όπως λειτουργούν όλα τα νοσοκομεία της χώρας, στα πλαίσια του 1397.

'Εχετε το σχετικό άρθρο με την πρόσληψη εποχικού προσωπικού για τις ανάγκες που προκύπτουν από τις άδειες μητρότητας των εργαζομένων στα νοσοκομεία. Και στην επιτροπή σας είπαμε και εδώ θα επαναλάβουμε: Τέτοια προβλήματα δεν μπορείτε να τα λύνετε με αυτόν τον τρόπο. Σας προκύπτουν, επειδή έχετε άδειες τις οργανικές θέσεις που υπάρχουν στα νοσοκομεία και για το νοσηλευτικό προσωπικό και για το υπόλοιπο προσωπικό. Σε μερικά νοσοκομεία, όπως είναι τα πανεπιστημιακά νοσοκομεία στην Πάτρα, στα Γιάννενα και στο Ηράκλειο, δημιουργείται μεγαλύτερο πρόβλημα, γιατί το προσωπικό προσλήφθηκε όλο μαζί μια φορά και τώρα πολλές από αυτές τις κοπέλες γίνονται μητέρες συγχρόνως και παίρνουν τις άδειές τους. Αν όμως καλύπτατε τις οργανικές θέσεις που είναι κενές στους οργανισμούς των νοσοκομείων, δεν θα είχατε πρόβλημα. 'Αλλωστε οι οργανισμοί των νοσοκομείων προβλέπουν συνθέσεις που να μπορούν να εξυπηρετούνται οι αδειούχοι. 'Οταν όμως, να σας πω ένα παράδειγμα στο Νοσοκομείο Δουρούτη στα Γιάννενα, έχετε από τις χίλιες διακόσιες δέκα πέντε (1.215) καλυμμένες τις επτακόσιες εννενήντα οκτώ (798), έρχεσθε τώρα και λέτε θα καλύψουμε τα προβλήματα με προσλήψεις εποχικών εργαζόμενων, πέρα από το ότι θα πρέπει να δείτε και την αναμόρφωση των οργανισμών.

'Ενα άλλο άρθρο αναφέρεται στις υποχρεώσεις του ΙΚΑ με τα νέα νοσήλια και τις νέες τιμές των φαρμάκων προς τα νοσοκομεία. Πρόκειται για ένα χρηματικό ποσόν ύψους είκοσι τριών δισεκατομμυρίων (23.000.000.000) δραχμών. Θα τινάξετε στον αέρα τα ταμεία και ιδιαίτερα το ΙΚΑ.

'Εχουμε το πρόβλημα του ΥΦΕΠ. Προχωρείτε συνέχεια και σε ό,τι θυμίζει κρατικό, φαρμακοβιομηχανία κλπ., θέλετε να το εξαφανίσετε. Μάλιστα τώρα μαθαίνουμε ότι πουλάτε και το εργοστάσιο στη Μάνδρα έναντι τριακοσίων εκατομμυρίων (300.000.000) δραχμών, που στοίχισε εξήμισι δισεκατομμύρια (6.500.000.000) δραχμές το 1990, στο Γιαννακόπουλο. Δεν ξέρουμε αν είναι έτσι, περιμένουμε να μας το πείτε.

Φυσικά, σε ό,τι αφορά τις λίστες φαρμάκων, εμείς από τότε σας είπαμε και δεν συμφωνούσαμε και σας λέγαμε ότι ούτε επιστημονικές είναι, αλλά δεν θα καταφέρετε να μειώσετε και το κόστος της φαρμακευτικής δαπάνης. Δείτε τώρα απολογιστικά τι έγινε την προηγούμενη χρονιά και τι προβλέπεται για τώρα για το κόστος από τα φάρμακα και θα το συζητήσουμε όταν θα έρθουν τα άρθρα. Εκείνο που καταφέρνετε είναι να παίζετε με τις διάφορες πολυεθνικές των φαρμάκων και φυσικά να κλείνετε και την κρατική φαρμακοβιομηχανία ή να μην την αναπτύσσετε.

Για όλους αυτούς τους λόγους δεν θα ψηφίσουμε το νομοσχέδιο.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Ο Πρόεδρος του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου κ. Νικόλαος Κωνσταντόπουλος ορίζει ως Κοινοβουλευτική Εκπρόσωπο για τη συζήτηση του νομοσχεδίου αυτού τη Βουλευτή Α' Πειραιώς Στέλλα Αλφιέρη, η οποία έχει και το λόγο.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΕΛΑΣ: Είναι εισηγήτρια και Κοινοβουλευτική Εκπρόσωπος;

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Είναι Κοινοβουλευτική Εκπρόσωπος.

ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΑΛΦΙΕΡΗ: Εμείς, κύριοι συνάδελφοι, είμαστε πολύ λίγοι Βουλευτές, γι' αυτό παίρνουμε διπλά τα αξιώματα. Στο μέλλον πιστεύουμε ότι θα γίνουμε πολλοί και πολλές.

Κύριοι συνάδελφοι, κατατίθεται ένα νομοσχέδιο για μία ακόμη φορά χωρίς κοινωνικό διάλογο, με αποτέλεσμα να έχουν ένσταση όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς. Γιατί πολλές φορές ο κοινωνικός διάλογος είναι επίφαση για την Κυβέρνηση. Κατατίθεται, δημιουργείται, αλλά τα αποτελέσματα τα έχουμε μονομερώς, μόνο από τη μεριά της Κυβέρνησης. Διαγράφουν τις απόψεις των κοινωνικών εταίρων. Σ' αυτό λοιπόν το νομοσχέδιο δεν υπάρχουν τα προσχήματα. Είναι ένα νομοσχέδιο που δεν έχει ξεκινήσει καθόλου ο κοινωνικός διάλογος και δεν έχουν κατατεθεί καθόλου οι απόψεις των φορέων.

Εμείς, πριν προχωρήσουμε στις θέσεις μας, θέλουμε να καταθέσουμε τις απόψεις και τις ενστάσεις που είχε το 'Ιδρυμα Μαραγκοπούλου για τα δικαιώματα του ανθρώπου, ο Δικηγορικός Σύλλογος της Αθήνας, ο Πανελλήνιος Σύλλογος Νεφροπαθών και της Ομοσπονδίας Νοσοκομειακών Γιατρών. Αυτοί οι κοινωνικοί φορείς συμμετείχαν στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε ο Συνασπισμός με αφορμή το συζητούμενο σήμερα νομοσχέδιο. Ζήτησαν την απόσυρση, ώστε να έρθει μέσα από δημόσιο διάλογο με τους κοινωνικούς και επιστημονικούς φορείς, κάτι που συνειδητά αποφεύγει η Κυβέρνηση.

Ο Συνασπισμός θα καταψηφίσει το παρόν σχέδιο νόμου, γιατί θεωρεί ότι με το θεσμικό πλαίσιο που προτείνεται δεν θα λυθούν τα προβλήματα της αύξησης προσφοράς μοσχευμάτων. Το πιο σοβαρό απ' όλα είναι ότι αυτός ο σημαντικός τομέας ιδιωτικοποιείται και δημιουργείται ένας πανίσχυρος φορέας που θα καθορίζει τις πολιτικές και τη στρατηγική των μεταμοσχεύσεων στη χώρα μας.

Πριν προχωρήσω στην ανάλυση του νομοσχεδίου, ερωτώ και πάλι τον Υπουργό Υγείας -και περιμένω απάντηση- ποιος είναι ο απολογισμός της Υπηρεσίας Συντονισμού Μεταμοσχεύσεων που λειτουργεί στο Υπουργείο Υγείας και ποια τα αποτελέσματα; Πόσα μοσχεύματα είχαμε; Πόσες επεμβάσεις έγιναν και με ποια ποσοστά επιτυχίας και αποτυχίας; Ποιοι οι λόγοι της αποτυχίας; Γιατί δεν υπάρχει η απλή γνώμη από τον υπεύθυνο της Υπηρεσίας Συντονισμού Μεταμοσχεύσεων; Για παράδειγμα, οι νεφροπαθείς επιμένουν ότι μπορούν να έχουν επιτυχή επέμβαση, αλλά η επόμενη ημέρα είναι οδυνηρή για τον πάσχοντα εξαιτίας της έλλειψης εξειδικευμένων μονάδων προσωπικού και υποδομών.

'Ενα επίσης από τα αιτήματα των νεφροπαθών που δεν λύνεται και μ'αυτό το νομοσχέδιο είναι η περιφερειακή οργάνωση μονάδων μεταμοσχεύσεων στο Ε.Σ.Υ. Γιατί αυτό ούτε σχεδιάζεται ούτε προβλέπεται με το παρόν νομοσχέδιο.

Τα παραπάνω στοιχεία είναι αναγκαία, γιατί πρέπει να τα λάβουμε υπόψη μας στο υπό συζήτηση νομοσχέδιο. Είναι ανάγκη να νομοθετούμε στη συνέχεια των εμπειριών του παρελθόντος, αρνητικές ή θετικές, για να διορθώνουμε τα κακώς κείμενα, το νέο θεσμικό πλαίσιο που εξυπηρετεί τις ανάγκες των ληπτών αλλά και των δωρητών και όχι να ψηφίζουμε ένα θεσμικό πλαίσιο που είναι εκτός πραγματικότητος ή που θα προσβάλλει ακόμα και κεκτημένα ανθρώπινα δικαιώματα;

Το σίγουρο, κύριε Υπουργέ, είναι ότι η Υπηρεσία Συντονισμού Μεταμοσχεύσεων σε συνεργασία με τα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. κατάφεραν ακόμα και σε περιφερειακό επίπεδο, όπως συμβαίνει με το Νοσοκομείο ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ στη Θεσσαλονίκη, να προχωρήσουν με επιτυχία σε τράπεζες μοσχευμάτων και επεμβάσεις. Αυτό όμως δεν αξιοποιείται ούτε επεκτείνεται.

Εμείς, ο Συνασπισμός, κύριε Υπουργέ, επιμένουμε στο Ε.Σ.Υ. Θεωρούμε ότι το ροκάνισμα και η ιδιωτικοποίηση τομέων του Ε.Σ.Υ. πλήττει το σύνολο του ελληνικού λαού, εκτός από την άρχουσα τάξη που έχει την οικονομική άνεση να πληρώσει για να θεραπευθεί σε συνθήκες -θα πρέπει να ομολογήσουμε αρκετά καλές.

Το σίγουρο είναι ότι ο τομέας των μεταμοσχεύσεων έχει πολλά προβλήματα. Τα προβλήματα αυτά δεν τα αντιμετωπίζει το παρόν νομοσχέδιο, αντίθετα τα οξύνει και τα ιδιωτικοποιεί. Το ζήτημα των μεταμοσχεύσεων είναι τεράστιο και ο Συνασπισμός επιμένει ότι πρέπει να υπάρχει το αδέκαστο και η εγγύηση του δημοσίου τομέα.

Στο παρόν σχέδιο νόμου φαίνεται ότι οι προθέσεις σας δεν είναι ειλικρινείς όταν στο ΝΠΙΔ δεν μπαίνει καν το "κοινωφελούς χαρακτήρα". Ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων, ο φορέας που καθορίζει την πολιτική των μεταμοσχεύσεων, πρέπει να είναι ΝΠΔΔ, που θα διασφαλίζει την αναγκαία κοινωνική αντιπροσώπευση από φορείς δωρητών και ληπτών, όπως η ομοσπονδία και οι σύλλογοι νεφροπαθών, αλλά και ανεξάρτητες διοικητικές αρχές, όπως ο Συνήγορος του Πολίτη, γιατί -θα πρέπει να πούμε σ' αυτήν την Αίθουσα, κύριοι συνάδελφοι- πέρα από θέματα υγείας είναι και θέματα προστασίας δικαιωμάτων των ανθρώπων.

Ο ιδιωτικός χαρακτήρας του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων που θα αναλάβει όχι μόνο την εξεύρεση και διάθεση μοσχευμάτων, αλλά θα αποφασίζει αυτός και μόνος χαράζοντας στρατηγική για ποιες μονάδες του Ε.Σ.Υ. θα μπορούν να προχωρήσουν σε επεμβάσεις, όπως και στην ίδρυση μονάδων μεταμοσχεύσεων και τραπεζών μοσχευμάτων, χωρίς να αναφέρεται πουθενά το νομικό καθεστώς των μονάδων αυτών.

Αφήνει μεγάλα περιθώρια για να δημιουργηθούν και άλλες ιδιωτικές μονάδες μεταμοσχεύσεων ή να επεκταθούν στον ιδιωτικό τομέα.

Πέρα όμως από τα παραπάνω, προκύπτουν και άλλα ουσιαστικά προβλήματα. Συγκεκριμένα, όπως επισημαίνει και το 'Ιδρυμα Μαραγκοπούλου, οι διατάξεις του παρόντος σχεδίου νόμου καταργούν τη ρύθμιση του 1985 στο κεντρικό οργανωτικό επίπεδο των μεταμοσχεύσεων, που προέβλεπε την ύπαρξη και λειτουργία μιας υπηρεσίας συντονισμού και ελέγχου των μεταμοσχεύσεων, διοικητικά ανεξάρτητης από το συμβουλευτικό και γνωμοδοτικό όργανο του Υπουργού, που είναι η μόνη ορθή, προκειμένου να διασφαλίζεται η εμπιστοσύνη της κοινωνίας προς το σύστημα των μεταμοσχεύσεων.

'Ολες οι αρμοδιότητες τήρησης και ενημέρωσης αρχείων, μητρώων και καταλόγων, καθώς και οι διαδικασίες επιλογής του λήπτη, αποτελούν διαδικασίες ελέγχου των μεταμοσχεύσεων, που μαζί με τη διακίνηση των μοσχευμάτων ήταν προηγουμένως αρμοδιότητες της Υπηρεσίας Συντονισμού Μεταμοσχεύσεων.

Οι αρμοδιότητες αυτές σήμερα μεταφέρονται στον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων που διοικείται από το διοικητικό συμβούλιο του άρθρου 17 και αποτελείται από τους προς έλεγχο εμπλεκομένους στις διαδικασίες των μεταμοσχεύσεων.

Επιπλέον, από τη διοίκηση του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων απουσιάζει η απολύτως κοινωνικά αναγκαία κοινωνική αντιπροσώπευση, που έστω και με ατελή μορφή προβλέπεται σήμερα στη συγκρότηση του Εθνικού Συμβουλίου Μεταμοσχεύσεων.

Οι διατάξεις που προβλέπουν την εύρεση μοσχευμάτων, είτε από ζώντες δότες σε απογραφή τους ανά δεκαετία, με τη γενική απογραφή του πληθυσμού, είτε από νεκρούς δότες, δημιουργούν επίσης σοβαρά προβλήματα.

Κατ' αρχήν, όλος ο πληθυσμός θεωρητικά και πρακτικά είναι δότες ιστών και οργάνων σώματος. Μπορεί με αυτόν τον τρόπο, όπως επικαλείται η Κυβέρνηση, να ρυθμίζεται το πρόβλημα της προσφοράς ιστών και οργάνων, αλλά αφήνονται ανοιχτά εξίσου σημαντικά ζητήματα, ηθικά, κοινωνικά. Εμείς, σαν Συνασπισμός, πιστεύουμε ότι και με αυτήν τη ρύθμιση δεν λύνεται το θέμα προσφοράς οργάνων, γιατί πιστεύουμε ότι με ένα θεσμικό πλαίσιο που περικλείεται από ένα στενό ιδιωτικό πλαίσιο και με την έλλειψη προπαγάνδας ή ενημέρωσης του ελληνικού λαού, δεν μπορούμε να έχουμε την ανάπτυξη της δωρεάς και της αλληλεγγύης που είναι σήμερα η αναγκαία για να έχουμε προσφορά μοσχευμάτων.

Στην προκειμένη περίπτωση, λοιπόν, ανατρέπεται η έννοια και η σημασία της δωρεάς, που αφήνει ελεύθερη, αβίαστη και μη υποχρεωτική την προσφορά και πάντα με την ανταλλακτική βάση.

Με την επίμαχη διάταξη η οικογένεια, το συγγενικό περιβάλλον και η πολιτεία γίνονται πανίσχυρες και αποφασίζουν για τη ζωή και το θάνατο των μελών τους, ιδιαίτερα σ' εκείνες τις περιπτώσεις των ανθρώπων που είναι ανήλικοι -και πρέπει να το δούμε αυτό, θα πρέπει να περιφρουρήσουμε τους ανήλικους- είτε δεν έχουν μόνιμα ή περιστασιακά τη δυνατότητα να αρνηθούν να γίνουν δωρητές οργάνων και ιστών, είτε ακόμη δεν είναι παρόντες στη γενική απογραφή του πληθυσμού.

Τέλος, η διάταξη του άρθρου 13, που προβλέπει την αφαίρεση ιστών και οργάνων από νεκρό δότη, με δυνατότητα ακόμη και αποσύνδεσης από τα μηχανήματα υποστήριξης στη ζωή των ασθενών, χωρίς ακόμα να έχει αποδεχθεί η ελληνική κοινωνία την ευθανασία, χωρίς ακόμα να έχει ξεκινήσει ένας διάλογος στην ελληνική κοινωνία, χωρίς να έχουν εξαντληθεί όλα τα περιθώρια θεραπείας, ανοίγει σοβαρά ηθικά, επιστημονικά, κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα.

Οι διατάξεις των άρθρων 11 και 13 είναι αντίθετες με το πνεύμα και των γράμμα των διατάξεων του άρθρου 19, παράγραφο 2, της σύμβασης για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας του ανθρώπου, σε σχέση με τις εφαρμογές της βιολογίας και ιατρικής. Σύμβαση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη βιοϊατρική, που τυπικά και σύμφωνα με το άρθρο 28 του Συντάγματος, είναι ισχυρότερη του εθνικού νόμου και προβλέπει ότι η αναγκαία συναίνεση, που προβλέπεται από το άρθρο 5, πρέπει να έχει δωθεί ρητώς και κατηγορηματικώς, είτε σε γραπτή μορφή είτε ενώπιον επισήμου σώματος.

Επίσης, δεν τηρούνται οι ασφαλιστικές δικλείδες που απορρέουν από τα άρθρα 21 και 24 της συνθήκης που αναφέρονται αντίστοιχα στην απαγόρευση οικονομικού οφέλους που έχει ως πηγή το ανθρώπινο σώμα και την αποζημίωση για απρόκλητο βλάβη.

Παρά το γεγονός ότι η Κυβέρνηση λέει με το παρόν νομοσχέδιο ότι αντιμετωπίζονται τόσο τα προβλήματα της εύρεσης και της διάθεσης των μοσχευμάτων όσο και αυτά του κερδοσκοπισμού, ανοίγουν πόρτες της εμπορίας του ανθρώπινου σώματος και μάλιστα μέσα από τη δράση διεθνών κυκλωμάτων.

Τα τελευταία χρόνια πληθαίνουν τα δημοσιεύματα και οι καταγγελίες για τη δράση τέτοιων κυκλωμάτων, που εμπορεύονται τη ζωή και το θάνατο, με θύματα δότες που προέρχονται από συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού, με συγκεκριμένα κοινωνικά χαρακτηριστικά, όπως τα παιδιά των φαναριών, οι οικονομικοί μετανάστες και πρόσφυγες, που βρίσκονται κάτω από πιεστικές οικονομικές συνθήκες, εγκαταλελειμμένοι νέοι, αλλά και λήπτες, στους οποίους μεταμοσχεύθηκαν επικίνδυνα μοσχεύματα.

(Στο σημείο αυτό την Προεδρική 'Eδρα καταλαμβάνει ο Δ' Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ)

Τα περιστατικά που έχουν συμβεί στην Ελλάδα είναι αρκετά για να κρούσουν τον κώδωνα του κινδύνου.

Θέλω να σας θυμίσω μερικά περιστατικά που ξεκινούν από την εποχή του 1990. Θυμίζω για το Νοσοκομείο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ τις καταγγελίες της ίδιας περιόδου περί μεταμόσχευσης νεφρών αλκοολικών και τοξικομανών που έχασαν τη ζωή τους στο δρόμο του Σικάγου της Αμερικής, αγοράστηκαν από νεφροπαθείς στην Ελλάδα με επιπτώσεις στην υγεία τους και σίγουρα δεν είναι αυτές οι μόνες περιπτώσεις. Δυστυχώς, οι καταγγελίες αυτές δεν αφορούν μόνο τις χώρες με έντονα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα, όπου συναντά κανείς συχνά πολίτες να πωλούν το σώμα τους για να επιβιώσουν, ακόμα και παιδιά που πέφτουν θύματα απαγωγής με σκοπό τη θανάτωση και την υφαρπαγή των οργάνων τους, αλλά και σε χώρες της αναπτυγμένης Δύσης, της Ευρώπης και της Αμερική. Τα παιδιά των φαναριών έχουν καλή υγεία και τα όργανά τους είναι σε άριστη φυσική κατάσταση, λόγω του νεαρού της ηλικίας τους.

Οι υποθέσεις αυτές βάζουν επί τάπητος τα ζητήματα της προστασίας της ανθρώπινης ζωής αλλά και της ποιότητας των μοσχευμάτων, που θεωρούμε ότι το παρόν νομοσχέδιο δεν αντιμετωπίζει.

Οι ποινές που προβλέπονται είναι τόσο επιεικείς, που όχι μόνο δεν αντιμετωπίζουν αποφασιστικά τα παραπάνω προβλήματα, αλλά στην ουσία λειτουργούν και ως κίνητρο διάπραξης εγκλημάτων, δεδομένου ότι το κόστος των μεταμοσχεύσεων είναι πολύ υψηλότερο από την αξία της ποινής.

Είναι λοιπόν δικαιολογημένο το ερώτημα που διατυπώνει ο Πανελλήνιος Σύλλογος Νεφροπαθών. Δίνει κάποιος ένα όργανο του σώματος -λέει και τονίζει στο έγγραφο που έχει στείλει και σε σας, κύριε Υπουργέ- έναντι ενός ποσού κάποιων εκατομμυρίων. Πληρώνει πρόστιμο πεντακόσιες χιλιάδες δραχμές και βάζει στην τσέπη του τα υπόλοιπα, που σαφώς είναι περισσότερα. Χρειάζεται λοιπόν η θεσμοθέτηση ποινικής ρήτρας, ώστε να διασφαλιστεί η αποφυγή διάπραξης εγκλήματος, όπως είναι η φυλάκιση άνευ εξαγοράς, η απώλεια της άδειας άσκησης επαγγέλματος σε περίπτωση που εμπλέκονται γιατροί. Μερικά αγαθά, όπως η ζωή και η υγεία, ούτε πωλούνται ούτε αγοράζονται.

Ο Συνασπισμός έχει συγκεκριμένη πρόταση και υποστηρίζει ότι το θέμα των μεταμοσχεύσεων θα μπορούσε να αντιμετωπισθεί σε άλλη βάση, στη βάση της ενίσχυσης του Εθνικού Συστήματος Υγείας και της περιφερειακής ανάπτυξης. Το ζήτημα των μεταμοσχεύσεων είναι τεράστιο και πρέπει να υπάρχουν οι απαραίτητοι όροι των εγγυήσεων και του αδέκαστου του δημοσίου.

Αυτό που χρειάζεται και δεν θεσμοθετείται είναι όχι η ανατροπή της έννοιας και της σημασίας της δωρεάς, που σήμερα επιχειρείται να νομοθετηθεί σε βάρος ακόμα και της ανθρώπινης ζωής, αλλά η ενίσχυσή της, ο πολλαπλασιασμός του αριθμού των δωρητών με την κινητοποίηση όλων των πολιτικών, κοινωνικών και επιστημονικών φορέων και δυνάμεων με την ευθύνη του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας με σκοπό την ενημέρωση, την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας στις αρχές και τις αξίες της κοινωνικής αλληλεγγύης που περιέχουν και τη δωρεά ανθρωπίνων ιστών και οργάνων.

Με το παρόν σχέδιο νόμου διευρύνονται τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν με την τελευταία σύμβαση που ψήφισε η Κυβέρνηση για το 'Ιδρυμα ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ. Πιστεύω, κύριοι συνάδελφοι, ότι το 'Ιδρυμα ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ θα μας απασχολήσει σε πολλές ακόμα συνεδριάσεις. Στην ουσία ομολογείται αποτυχία πολιτικής. Το Νοσοκομείο ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ παραμένει κλειστό σε βάρος των πολιτών, ανδρών και γυναικών, της Θεσσαλονίκης, όμηρος των συμφερόντων του Ιδρύματος και των σχεδίων ιδιωτικοποίησης του Ε.Σ.Υ. της Κυβέρνησης.

Ο Συνασπισμός κατά την περσινή συζήτηση είχε κρατήσει τις επιφυλάξεις και είχε προειδοποιήσει ότι το νοσοκομείο ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ δεν επρόκειτο να λειτουργήσει. Καλέσαμε τότε τον Υπουργό να αλλάξει τα σχέδιά του και να εντάξει το 'Ιδρυμα ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Ο Υπουργός αντί να ακούσει την προτροπή μας -που έγινε και από άλλες πτέρυγες του Ελληνικού Κοινοβουλίου- μας διαβεβαίωσε ότι στο επόμενο τρίμηνο θα λειτουργήσει το Νοσοκομείο ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ. 'Εχει περάσει ενάμισης χρόνος και δυστυχώς το Νοσοκομείο ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ δεν λειτουργεί εις βάρος των συμφερόντων των πολιτών της Θεσσαλονίκης. Και πάλι σας προειδοποιούμε ότι το νοσοκομείο δεν πρόκειται να λειτουργήσει.

Σας προειδοποιούμε ότι ανάλογη τύχη περιμένει και το Νοσοκομείο Δυτικής Αττικής, γιατί και εκεί επιλέγεται να λειτουργήσει έξω από το Ε.Σ.Υ. και δεν προβαίνετε στις αναγκαίες προσλήψεις προσωπικού από τώρα. Με αυτήν την πολιτική σας αναιρείτε τις υποσχέσεις του ΠΑ.ΣΟ.Κ. στους πολίτες της δυτικής Αθήνας για τη λειτουργία του νοσοκομείου στα πλαίσια του Ε.Σ.Υ., με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να μείνει σκέτο ντουβάρι.

Πέρσι, στη συζήτηση της σύμβασης του Ιδρύματος ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ, ο Συνασπισμός είχε επισημάνει ότι παρ' όλο που προβλεπόταν η στελέχωση του νοσοκομείου με προσλήψεις μέσω Ε.Σ.Υ., δεν υπήρχαν ρυθμίσεις για τη λειτουργία σημαντικών θεσμών που λειτουργούν στα δημόσια νοσοκομεία, όπως Επιστημονική Επιτροπή, Διευθυντές Τομέων, Νοσηλευτική Υπηρεσία, Τομεάρχες, Επιτροπή Ενδονοσοκομειακών Λοιμώξεων κλπ. Σήμερα οι επιφυλάξεις μας δικαιώνονται.

Αυτό που προσπαθεί η Κυβέρνηση να περάσει είναι ένα ιδιώνυμο εργασιακών σχέσεων έξω από το Ε.Σ.Υ., δημιουργώντας ένα διαφορετικό δίκαιο για τις προσλήψεις, την εξέλιξη, τις μετατάξεις και τις αποσπάσεις του προσωπικού, τη λειτουργία των Υπηρεσιακών Συμβουλίων και την επιβολή των πειθαρχικών ποινών των οποίων ελέγχεται η συνταγματικότητα.

Ο Συνασπισμός επιμένει στην πάγια θέση του, στο δημόσιο χαρακτήρα του Νοσοκομείου ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ μέσα από την πλήρη ένταξη στο Ε.Σ.Υ.

Κύριε Υπουργέ, σε αυτές τις θέσεις έρχεται συνεπίκουρος ο Ιατρικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης. Το ερώτημα, λοιπόν, που μπαίνει είναι το εξής: Η Κυβέρνηση δεν θα μπορέσει να ακούσει κάποια αιτήματα συλλογικών φορέων που έχουν σχέση με το αντικείμενο; 'Η συχνά νομοθετούμε ερήμην των φορέων και ερήμην των προτάσεων και των απόψεων τους;

'Ενα άλλο θέμα πάρα πολύ σημαντικό είναι τα σχέδια ιδιωτικοποιήσεων της Κυβέρνησης που δεν αφήνουν απέξω απ' όλη αυτήν την ανάγκη την ιδιωτικοποίηση του χώρου του φαρμάκου. Με το παρόν σχέδιο νόμου ο ΙΦΕΤ μετατρέπεται σε ανώνυμη εταιρεία, πράξη που εκ των πραγμάτων ξεπερνά ακόμα και την υπουργία 'Εβερτ, όταν επί κυβερνήσεως Νέας Δημοκρατίας καταργήθηκε η εθνική φαρμακοβιομηχανία.

Με την ενέργεια αυτή η Κυβέρνηση δηλώνει ξεκάθαρα, προς όφελος των νόμων της ελεύθερης αγοράς που εξυπηρετεί, την πρόθεσή της να εγκαταλείψει κάθε προσπάθεια παρεμβατικής λειτουργίας στο χώρο του φαρμάκου, πολλαπλασιάζοντας με τον τρόπο αυτόν τα υπαρκτά προβλήματα διαχείρισης του κόστους.

Η ιδιωτικοποίηση του ΙΦΕΤ απελευθερώνει τη δράση των συμφερόντων που υπάρχουν γύρω από την παραγωγή και εμπορία του φαρμάκου, καταργεί την ασφαλιστική πολιτική και κάνει ασφαλιστικά ταμεία και πολίτες έρμαια των ιδιωτικών φαρμακοβιομηχανιών. Παράλληλα ανοίγει ο δρόμος της παραβίασης βασικών δικαιωμάτων πολιτών που ασθενούν και χρειάζονται σπάνια φάρμακα, που τις περισσότερες φορές εισάγονται από άλλες χώρες.

Ο Συνασπισμός υποστηρίζει ότι είναι αναγκαία η παραμονή του ΙΦΕΤ στο δημόσιο καθεστώς λειτουργίας και η διαμόρφωση μιας εθνικής πολιτικής για το φάρμακο που θα υποστηρίζει τις εθνικές μονάδες και θα σέβεται τα δικαιώματα του πολίτη.

'Ενα άλλο θέμα βασικό είναι οι συμπληρωματικές προσλήψεις νοσηλευτικού προσωπικού. Κατ' επανάληψη είπαμε, κύριε Υπουργέ, ότι οι ελλείψεις σε νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό στο σύνολο των νοσοκομείων και των κέντρων υγείας της χώρας μας είναι σημαντικές. Παράδειγμα είναι τα τρία νοσοκομεία του Πειραιά. 'Εχουμε κάνει επανειλημμένα ερωτήσεις και σας έχουμε ενημερώσει -βέβαια "φωνή βοώντος εν τη ερήμω"- ότι συγκεκριμένα στο ΜΕΤΑΞΑ απουσιάζει το 50% του νοσηλευτικού προσωπικού, στο ΤΖΑΝΝΕΙΟ γύρω στο 35% και στο Νοκοσομείο Νίκαιας γύρω στο 40%. Οι ερωτήσεις μας, οι προτάσεις μας, πέφτουν στο κενό.

'Ερχεται, λοιπόν, σήμερα ένα νομοσχέδιο να λύσει, αν λύσει, κάποιο θέμα με πρωτοβουλία της Κυβέρνησης. Το θέμα της στελέχωσης των νοσοκομείων και του σεβασμού προς τον πολίτη δεν λύνεται επιφανειακά ή εν όψει εκλογών.

Προτείνουμε οι οργανισμοί των νοσοκομείων με τις αναγκαίες θέσεις και με την αναννέωση να λύσουν το θέμα μια για πάντα. Νομίζω ότι πρέπει να σταματήσετε αυτές τις προκλητικές, θα έλεγα, προσλήψεις που γίνονται κάτω από το άγχος του χρόνου των εκλογών, να δείτε ουσιαστικά τα προβλήματα λειτουργίας του νοσοκομείου και να ενισχύσετε τους οργανισμούς και κατ' επέκταση να ενισχύσετε τα κενά που υπάρχουν στα νοσοκομεία.

Τελειώνοντας, θα ήθελα να πω ότι καταψηφίζουμε το υπάρχον νομοσχέδιο. Επιμένουμε στο δημόσιο χαρακτήρα και την αναγκαία συναίνεση, όπως προβλέπει το άρθρο 5, για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όσο αφορά τη μεταμόσχευση των ανθρωπίνων οργάνων.

Ο Συνασπισμός πιστεύει ότι ο δημόσιος χαρακτήρας στα θέματα υγείας και στα θέματα παιδείας είναι αγαθά που δεν διαπραγματεύονται και θα επιμένουμε μέχρι η Κυβέρνηση να κατανοήσει ότι η παιδεία, η υγεία είναι αγαθά που δεν εμπορευματοποιούνται.

Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να σας ανακοινώσω ότι ο Βουλευτής Ηλείας κ. Βασίλειος Κορκολόπουλος ζητεί ολιγοήμερη άδεια απουσίας στο εξωτερικό.

Εγκρίνει το Τμήμα;

ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Συνεπώς το Τμήμα ενέκρινε τη ζητηθείσα άδεια.

Επίσης, ο Πρόεδρος του ΔΗ.Κ.ΚΙ. κ. Δημήτριος Τσοβόλας ορίζει ως ειδικό αγορητή του ΔΗ.Κ.ΚΙ. για το παρόν νομοσχέδιο το Βουλευτή κ. Γεώργιο Τσαφούλια.

Ο κ. Καρακώστας έχει το λόγο.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΡΑΚΩΣΤΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, το συζητούμενο νομοσχέδιο έρχεται να ρυθμίσει ένα πολύ σοβαρό και λεπτό ζήτημα με τεράστιες κοινωνικές διαστάσεις, που αγγίζει τις πιο ευαίσθητες χορδές της ανθρώπινης ψυχής.

Η παροχή βοήθειας στον πάσχοντα συνάνθρωπό μας αποτελεί υποχρέωση όλων μας. Ο σύγχρονος τεχνικός πολιτισμός δημιούργησε πολλά προβλήματα στη ζωή και την υγεία των ανθρώπων. Σήμερα έχουμε πολλά βίαια γεγονότα που πρόωρα κόβουν το νήμα της ζωής του ανθρώπου. 'H τον αφήνουν ανάπηρο διά βίου ή λόγω της μόλυνσης του περιβάλλοντος από τις ανθρώπινες χρήσεις και άλλων βλαβερών αιτίων προσβάλλεται η υγεία του.

Η οργανωμένη πολιτεία και όχι μόνο, αλλά και όλη η κοινωνία και ο κάθε άνθρωπος ατομικά, έχει χρέος να παρέχει βοήθεια στον πάσχοντα συνάνθρωπό του. Για παράδειγμα ένας νέος άνθρωπος που σκοτώνεται σε ένα τροχαίο ατύχημα μπορεί ίσως να σώσει τη ζωή ή να ανακουφίσει τη υγεία κάποιου άλλου συνανθρώπου του. Πόσα ατυχήματα -και όχι μόνο τροχαία αλλά και από άλλες αιτίες- έχουμε καθημερινώς; 'Απειρα τέτοια περιστατικά έχουμε στην καθημερινή μας ζωή. Χιλιάδες είναι τα θύματα του σύγχρονου πολιτισμού, αλλά και χιλιάδες είναι εκείνοι που αναμένουν στη σειρά για κάποιο όργανο που θα τους χαρίσει τη ζωή ή θα τους βελτιώσει την υγεία.

Κύριοι συνάδελφοι της Αντιπολίτευσης, έχω τη γνώμη ότι άδικα κατηγορείτε το νομοσχέδιο. Ο ανθρώπινος πόνος θα πρέπει να μας αγγίζει όλους. Το νομοσχέδιο έρχεται να ρυθμίσει ένα υπαρκτό πρόβλημα της κοινωνίας μας που χρειάζεται άμεση λύση. Χρειάζεται άμεση επέμβαση της πολιτείας, αλλά ταυτόχρονα χρειάζεται συμπαράσταση της ίδιας της κοινωνίας αλλά και του καθενός μας χωριστά, ατομικά.

Το νομοσχέδιο που συζητάμε σήμερα στηρίχθηκε πάνω στην επιστημονική γνώση και πείρα μιας επιτροπής που δούλεψε σε επίπεδο νομοπαρασκευαστικό και που συγκροτήθηκε για το σκοπό αυτόν από έγκριτους επιστήμονες της ιατρικής και της νομικής επιστήμης. Η επιτροπή αυτή, ασφαλώς, έλαβε υπόψη της όλα τα δεδομένα και τη διεθνή πρακτική που ακολουθείται πάνω σε ένα τέτοιο πελώριο θέμα της μεταμόσχευσης ανθρώπινων ιστών και οργάνων.

Το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας λειτούργησε πολιτικά για το λεπτό αυτό θέμα και απευθύνθηκε στους ειδήμονες που κατέθεσαν την επιστημονική τους γνώση πάνω στην οποία βασίστηκε και το παρόν νομοσχέδιο. Κάποιοι συνάδελφοι διατύπωσαν τόσο εδώ όσο και στη Διαρκή Επιτροπή, που συζητήθηκε το νομοσχέδιο, την άποψη ότι με το νομοσχέδιο καθιερώνεται η εμπορευματοποίηση. Αλήθεια, πού το βρήκαν γραμμένο αυτό μέσα στο νομοσχέδιο; Εγώ τουλάχιστον διαβάζοντάς το δεν αντιλήφθηκα τέτοιο πράγμα. Δηλαδή όλοι οι επιστήμονες που εργάστηκαν για το νομοσχέδιο και το Υπουργείο Υγείας έφτιαξαν ένα νομοσχέδιο για να διευκολύνεται η εμπορευματοποίηση των ανθρώπινων ιστών και οργάνων; Σε τίνος λογικού ανθρώπου μπορεί να περάσει μια τέτοια αρρωστημένη σκέψη;

Είναι σοβαρά αυτά τα πράγματα που λέγονται; Είπατε για εμπορευματοποίηση. Δεν το καταλαβαίνω. Μπορείτε να κάνετε αντιπολίτευση. 'Εχετε το δικαίωμα. Αλλά στείρα αντιπολίτευση για την αντιπολίτευση δεν το νομίζω. 'Ολες οι πτέρυγες καταψήφισαν το νομοσχέδιο. Δεν θα προχωρήσει αυτός ο τόπος; Θα παραμείνουμε στα ίδια; Μπορεί αυτή η τακτική συνεχώς να τηρείται; Σπάνια θυμάμαι να ψηφίσετε νομοσχέδια της Κυβέρνησης. 'Ολα τα καταψηφίζετε.

Εγώ νομίζω ότι το παρόν νομοσχέδιο πάει να προλάβει τέτοιες καταστάσεις εμπορευματοποίησης. Διότι το ισχύον σήμερα νομικό καθεστώς δεν παρέχει ασφαλή εχέγγυα προς αυτήν την κατεύθυνση. Γι' αυτό έρχεται να διορθώσει τα κακώς κείμενα.

Επίσης, κάποιοι άλλοι συνάδελφοι μας λένε ότι ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων που εγκαθιδρύει το νομοσχέδιο είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, ενώ θα έπρεπε να είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου και ότι σαν τέτοιος οργανισμός θα είναι και αυτός μέσα στην εμπορία. 'Ετσι λένε ορισμένοι συνάδελφοι.

Γιατί αυτή η καχυποψία; Δεν την καταλαβαίνω. Το νομικό αυτό πρόσωπο προβλέπεται από το νομοσχέδιο στο άρθρο 16 να διοικείται από ένα εννεαμελές διοικητικό συμβούλιο. Το εννεαμελές αυτό διοικητικό συμβούλιο το συγκροτούν προσωπικότητες, επιστήμονες επτά τον αριθμό και επιπλέον ένας εκπρόσωπος της Εκκλησίας της Ελλάδος και επίσης ένας ανώτερος υπάλληλος του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας.

Τα εννέα αυτά μέλη δεν παρέχουν εχέγγυα ασφαλή για να διοικηθεί αυτό το όργανο; Σε όλα θα υπάρχει αμφισβήτηση; 'Ολους, δηλαδή, αυτούς τους ανθρώπους θα τους θεωρήσουμε ότι είναι μέσα στο πνεύμα της εμπορευματοποίησης των ιστών και των οργάνων; Μα τότε αυτή η πολιτεία είναι εκ βάθρων διεφθαρμένη και δεν μπορεί να συνεχίσει. Αλλά μια τέτοια αντίληψη μπορούμε εμείς να την υιοθετήσουμε;

'Οπως αντιλαμβάνεσθε, κύριοι συνάδελφοι, δεν μπορεί να μην έχουμε εμπιστοσύνη σε ένα τέτοιο όργανο αυτής της σύνθεσης, που καθορίζει το νομοσχέδιο.

Κύριε Πρόεδρε, αντί των στείρων αντιπαραθέσεων και των οξυτήτων θα χρειαζόταν μέσα από το ελληνικό Κοινοβούλιο να βγει προς τα έξω, δηλαδή προς την κοινωνία, ένα μήνυμα το οποίο αντί να απογοητεύει, να ενθαρρύνει όλους τους πολίτες σε μια εκστρατεία προσφοράς των ιστών και των οργάνων προς τον πάσχοντα συνάνθρωπο.

'Ετσι θα μπορέσουμε εμείς οι εκπρόσωποι του λαού και της πολιτείας να δώσουμε παιδεία και συνείδηση σ' αυτόν το λαό και όχι απ' αυτήν εδώ την Αίθουσα να βγαίνει προς τα έξω ότι και οι τέσσερις πτέρυγες των άλλων κομμάτων καταψήφισαν το νομοσχέδιο αυτό. Σας ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Ο κ. Σιούφας έχει το λόγο.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΙΟΥΦΑΣ: Κύριοι συνάδελφοι, υποχρεούμαι να ξεκινήσω την τοποθέτησή μου από τις αναφορές και τις προτροπές που έκανε ο μόλις κατελθών από το Βήμα αξιότιμος κύριος συνάδελφος, θέλοντας να του πω ότι όσον αφορά τις προτροπές τις οποίες κάνει στα κόμματα και τους Βουλευτές της Αντιπολίτευσης, θα έπρεπε να το είχε σκεφθεί λίγο περισσότερο και να είναι σεμνότερος όταν κάνει τέτοιου είδους αναφορές και καλεί τα κόμματα της Αντιπολίτευσης να ανεβούν στο ύψος των περιστάσεων γι' αυτό το νομοσχέδιο, γιατί και εσείς, κύριε συνάδελφε, επί ενάμιση χρόνο που ήσασταν στα έδρανα της Αντιπολίτευσης που σας έταξε ο ελληνικός λαός κάνατε αυτό που καταγγέλλετε σήμερα μετά την προσχώρησή σας στη Συμπολίτευση. Γι' αυτό σας λέγω να είσαστε σεμνότερος.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΡΑΚΩΣΤΑΣ: Είμαι σεμνότατος.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΙΟΥΦΑΣ: Κύριοι συνάδελφοι, πραγματικά συζητούμε ένα σημαντικό νομοθέτημα, γιατί αναφέρεται σε θέματα ζωής και στον τρόπο με τον οποίο μπορεί να συνεχιστεί η ζωή. Και θέλω να σημειώσω ότι πριν ένα χρόνο η Εθνική Αντιπροσωπεία με πρωτοβουλία του Προέδρου της, του κ. Κακλαμάνη, πήρε μία σημαντική πρωτοβουλία στην κατεύθυνση του να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη γι' αυτό το θέμα και έγινε συζήτηση προ ημερησίας διατάξεως στην Εθνική Αντιπροσωπεία, με σκοπό ακριβώς να υπάρχει σωστή, πλατιά ενημέρωση του ελληνικού λαού για το πόσο σημαντικό θέμα είναι η κοινή γνώμη να πειστεί ότι είναι σημαντικό, όταν τούτο είναι εφικτό, σημαντικά όργανα να δίδονται για να συνεχιστεί η ζωή κάποιου άλλου προσώπου την ώρα που φεύγει μια ζωή. Και αυτή η πρωτοβουλία του Προέδρου του Σώματος, του κ. Κακλαμάνη, που ακριβώς είχε αυτόν το σκοπό, να συνεγείρει τα Μ.Μ.Ε., την κοινή γνώμη και το ίδιο το Υπουργείο Υγείας, δεν είχε καμία απολύτως συνέχεια στο επίπεδο των μέτρων εκείνων της ενημέρωσης του ελληνικού λαού γι' αυτήν την ευαισθητοποίηση, παρά μόνο τώρα η κατάθεση αυτού του νομοσχεδίου.

Θα μου επιτρέψετε, κύριε Υπουργέ, με πλήρη συναίσθηση ευθύνης να σας πω ότι είναι προτιμότερο να αφήσετε τα πράγματα όπως είναι παρά να κάνετε αυτές τις παρεμβάσεις που κάνετε. Και θα σας εξηγήσω γιατί.

Πρώτον, ήδη ο εισηγητής μας με τη λαμπρή τοποθέτηση που έκανε σας επισήμανε τις σημαντικές αδυναμίες που έχει αυτό το νομοθέτημα και που κάνουν ακόμη πιο δύσκολη την κατάσταση από το υπάρχον καθεστώς. Εγώ θα σταθώ σε δυο, τρεις από αυτές. Η πρώτη αφορά το ζήτημα το οποίο θέτετε με το να υπάρξει αυτή η δήλωση κατά τη διάρκεια της απογραφής. Η απογραφή γίνεται κάθε δέκα χρόνια. Η επεξεργασία στοιχείων θέλει άλλα τρία χρόνια. 'Αρα, κάθε δεκατρία χρόνια θα γίνεται αυτή η δήλωση. 'Η μέσω των ασφαλιστικών οργανισμών και των δήμων για εκείνους που δεν έχουν κάνει αυτήν τη δήλωση θα προσπαθήσετε να στήσετε ένα μηχανισμό κατά παγκόσμια πρωτοτυπία. Γίνεται πουθενά αλλού αυτό στον κόσμο; Κάνετε μια παγκόσμια πρωτοτυπία και μάλιστα στο κενό. Δεν πρόκειται να σας αποδώσει. Κάθε δεκαπέντε χρόνια θα έχετε αυτήν την ενημέρωση. Εξηγήστε στην Εθνική Αντιπροσωπεία γιατί δεν βάζετε τη δυνητική συναίνεση εν ζωή. Ο ομιλών είναι δωρητής σώματος από την εποχή που διετέλεσε στη θέση που είσαστε και εσείς σήμερα και μάλιστα σε μία προσπάθεια την οποία κάναμε και κάνουμε όλοι και αυτό κάνουμε και εδώ στη Βουλή, ακριβώς να ευαισθητοποιήσουμε τον ελληνικό λαό.

Υπάρχουν κωλύματα που δεν παίρνετε το παράδειγμα της Ισπανίας ή το παράδειγμα της Ολλανδίας που είχαν σημαντικές επιδόσεις στην κατεύθυνση του να υπάρξουν δωρεές οργάνων σώματος όταν ξέρουμε ότι τα τελευταία χρόνια αυτό φθίνει και φθίνει, γιατί δεν υπάρχει η εγρήγορση και της πολιτείας και των ΜΜΕ αλλά και των εμπλεκομένων σ' αυτήν τη διαδικασία να ενημερωθεί σωστά ο λαός και στερούμε ζωές, που θα μπορούσαν να συνεχιστούν επειδή το σύστημα δεν λειτουργεί καλά.

Είπατε, λοιπόν, ότι εάν ενώσετε την Υπηρεσία Συντονισμού Μεταμοσχεύσεων που εδρεύει στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο και το Εθνικό Συμβούλιο Μεταμοσχεύσεων, θα λύσετε το πρόβλημα, με το να φτιάξετε ένα ακόμη οργανισμό στους τόσους που υπάρχουν, ενώ γνωρίζω ότι πολιτική της Κυβέρνησής σας είναι να καταργήσει οργανισμούς. Αλλά από τη μία μεριά ανακοινώνετε αυτό και από την άλλη μεριά φτιάχνετε καινούριους οργανισμούς και μάλιστα δυσκίνητους. Και αυτή είναι η πρώτη παρατήρηση.

Δεύτερη παρατήρηση. Θα χρηματοδοτείται από την προαίρεση και τη βούληση την οποία θα έχει ο εκάστοτε Υπουργός Υγείας. Αν ο Υπουργός Υγείας συμμερίζεται αυτήν την κατάσταση, θα δίνει λεφτά σ'αυτόν τον οργανισμό. Δεν θα είναι γιατί δεν θα του αρέσει η πολιτική ή οτιδήποτε άλλο ή γιατί δεν θα κοιμήθηκε καλά; Δεν θα δίνει λεφτά. Δεν σας παραδειγματίζουν τόσα και τόσα συμπεράσματα; Αν θέλετε να διορθώσετε τη διάταξη, λογαριάστε περίπου πόσα χρήματα θα είναι και πείτε ειδικό κονδύλι στον προϋπολογισμό που θα δίνει ετησίως δύο, τρία, πέντε, δέκα δισεκατομμύρια, πόσα χρειάζεται για να λειτουργήσει αυτός ο φορέας. Αυτό είναι δέσμευση ότι κάτι θα γίνει αλλά όχι όλα θα εξαρτώνται από το προεδρικό διάταγμα, από την υπουργική απόφαση, γιατί έχετε και τέτοιου είδους ζητήματα για να σας βάλω τα δύο σημαντικά.

Θέλω, επίσης, ακόμη να σας σημειώσω ότι σε κάθε ανθρώπινη κοινωνία ο βασικός σκοπός αυτών των κοινωνιών είναι η κάθε μορφής αλληλεγγύη. Και ο υπέρτατος βαθμός αλληλεγγύης είναι η αλληλεγγύη ζωής. Κορυφαία της στιγμή η συνέχιση μιας άλλης ζωής την ώρα που φεύγει η ζωή. Τα είχα πει και στην Εθνική Αντιπροσωπεία αυτά, δίνοντας ένα περίγραμμα πού έπρεπε να κινηθούμε όλοι. Γιατί αυτό δεν είναι θέμα που μπορεί να μπει σε κομματική αντιπαράθεση. Αλλά από την επιπολαιότητα με την οποία προσεγγίζεται το θέμα και την προχειρότητα, είμαστε αναγκασμένοι να έχουμε διαφορετική άποψη. Αυτή είναι η ουσία της επιθανάτιας δωρεάς των δωρητών οργάνων σώματος. Δικαιώνουν και συνεχίζουν τη ζωή και την ανάμνηση της δικής τους ζωής. Κάνουν το μεγαλύτερο δώρο την ώρα της αναχώρησης. Η δωρεά οργάνων σώματος είναι μία πράξη που οφείλουμε όλοι στον εαυτό μας και στην κοινωνία. Είναι αλληλεγγύη και δωρεά ζωής. Τους υπηρετεί αυτούς τους στόχους το νομοσχέδιο; Δεν τους υπηρετεί, κύριε Υπουργέ. Και θα δείτε στην αυριανή κατ' άρθρον συζήτηση τις τοποθετήσεις τις οποίες θα κάνουμε. Και έρχομαι τώρα στα σημαντικά θέματα που οι διατάξεις για τις μεταμοσχεύσεις πάνε να καλύψουν, ενώ είναι πολύ μεγάλα ζητήματα. Ρυθμίζετε θέματα προσωπικού του Υπουργείου σας καθώς και καινούριες προσλήψεις -και μάλιστα θα προσδιορίζετε εσείς και τα προσόντα τα οποία θα έχουν. Αυτή την ώρα σε άλλη αίθουσα της Εθνικής Αντιπροσωπείας ρυθμίζονται ανάλογα θέματα που δείχνει και το αλαλούμ που υπάρχει στην Κυβέρνηση. Δηλαδή, ο κάθε Υπουργός φέρνει και ρυθμίζει ζητήματα που σχετίζονται με μετατάξεις εσωτερικές για τους α', β', γ', δ' λόγους. Θα τις δούμε τις διατάξεις αυτές μία προς μία αύριο.

Δεύτερον, τι άλλο κάνετε με αυτό το νομοσχέδιο; Ξαναφέρνετε πάλι το θέμα της λίστας φαρμάκων. Είναι κολοσσιαίο θέμα. Πριν από είκοσι μέρες σας έκανα μία ερώτηση και σας ζητούσα να δώσετε εξηγήσεις στην Εθνική Αντιπροσωπεία, οι ενστάσεις που έγιναν σε φάρμακα με την προηγούμενη λίστα, ενώ εκδικάστηκαν και δικαιώθηκαν ορισμένοι από αυτούς που έκαναν ενστάσεις για να περιληφθούν στη λίστα των φαρμάκων, ο αρμόδιος Υφυπουργός σας αρνείται εδώ και ενάμιση χρόνο να υπογράψει τη δέσμευση με την υπογραφή του πόσο πρόκειται να κινηθεί αυτή η διαδικασία. Και τώρα, κανονίζετε νέα διαδικασία. Κάθε δύο χρόνια λέει, θα μπαίνουν φάρμακα. Δηλαδή αν ένα φάρμακο έλθει και σας κατατεθεί αύριο το πρωί, πρέπει να περάσουν δύο χρόνια για να το βάλετε στη λίστα;

ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ (Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Δεν το έχετε διαβάσει...

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΙΟΥΦΑΣ: Σε εξαιρετικές περιπτώσεις και κατ' εξαίρεσιν. Δηλαδή, το "κατ'εξαίρεσιν" τι σημαίνει; Θα πρέπει να τρέχουν να σας παρακαλούν ή να σας αποδείξουν ποιος είναι ο λόγος; Αλλά θα το δούμε στη ρύθμιση την οποία κάνετε.

Και μία άλλη διάταξη. Να λειτουργήσει το νοσοκομείο δυτικών συνοικιών της Θεσσαλονίκης, το Νοσοκομείο "ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ". Καινούρια παρέμβαση. Και αυτό δύο χρόνια κλειστό. Αλλεπάλληλες οι ρυθμίσεις και οι συμφωνίες. Και τώρα μου κάνει κατάπληξη ότι ξανά υπογράψατε νέα συμφωνία και τη φέρνετε να την κυρώσετε με τους δωρητές και αυτή η λύση την οποία πάτε να δώσετε για να προλάβετε τα γεγονότα, αφού δεν μπορέσατε να λειτουργήσετε μέχρι τώρα, κάνετε μία ρύθμιση η οποία απ' ό,τι διαβάζω σήμερα στις εφημερίδες, έχει ξεσηκώσει όλον τον ιατρικό κόσμο της Βορείου Ελλάδος και ιδιαίτερα της Θεσσαλονίκης, η οποία έρχεται και λέει "οι γιατροί οι οποίοι πρόκειται να πάνε εκεί είναι στον αέρα, οι πανεπιστημιακοί, οι οποίοι πρόκειται να μετακινηθούν εκεί, είναι επίσης στον αέρα". Ξανά δηλαδή προβλήματα και ξανά από την αρχή.

Μα, την πυρίτιδα και τον τροχό πάτε να ανακαλύψετε για να λειτουργήσετε ένα νοσοκομείο, κύριε Υπουργέ; Τα είπαμε και προχθές στη σύσκεψη στο Υπουργείο Προεδρίας, θα τα ξαναπούμε και πάλι αύριο όταν θα έλθει αυτή η διάταξη να ρυθμισθεί.

Τελειώνοντας θεωρώ ότι δεν είναι τυχαίο ότι τα κόμματα της Αντιπολίτευσης αυτό το νομοσχέδιο δεν το ψηφίζουν, ενώ θα είχαν όλους τους λόγους να το ψηφίσουν. Και σας έδωσαν συγκεκριμένα επιχειρήματα. Η ανάλυση την οποία έκανε ο εισηγητής μας τουλάχιστον σε αυτό το θέμα, αλλά και ο εισηγητής του Συνασπισμού και του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος, καθώς και οι επισημάνσεις τους, θα πρέπει να σας προβληματίσουν. Δεν θέλουμε να αντιδικήσουμε γι' αυτό το θέμα. Θέλουμε να συμφωνήσουμε. Και θα ήταν πολύ σημαντικό να είχατε μία συμφωνία σε αυτό το θέμα, η οποία να βγει προς τα έξω και να λειτουργήσει και με τη μορφή ενημέρωσης, αλλά και με τη μορφή της απόφασης, ότι η Εθνική Αντιπροσωπεία συμφωνώντας σε ένα τόσο μεγάλο θέμα δίνει τη δυνατότητα συνέχισης μιας ζωής την ώρα που φεύγει μία άλλη ζωή.

Ευχαριστώ.

(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Ο κ. Βλασσόπουλος έχει το λόγο.

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΛΑΣΣΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριοι συνάδελφοι, οι συνάδελφοι της Αντιπολίτευσης μίλησαν ισοπεδωτικά, απαξιωτικά, περιφρονητικά και πλειοδότησαν σε υπερβολές. 'Ολοι τους. Κυρίως ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας. Μίλησαν για ασάφειες, για επικαλύψεις, για προχειρότητα, για αντιφάσεις, για νομοσχέδιο γραφειοκρατικό και ανεφάρμοστο για νομοσχέδιο ρουσφετολογικό. Και το υπερτόνισαν αυτό και μάλιστα, φοβάμαι, χωρίς περίσκεψη. Είπαν πως δεν εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον και εμπορευματοποιεί τις μεταμοσχεύσεις, είπαν πως είναι κατώτερο των περιστάσεων και υπολείπεται του ν. 1383/1983, ξεχνώντας βεβαίως πως ο νόμος αυτός είναι νόμος του ΠΑΣΟΚ. Τέλος, είπαν πως σκόπιμα εισάγεται στο Θερινό Τμήμα της Βουλής, για να μη γίνει κριτική και να περάσει απαρατήρητο.

Εκείνο, όμως, που ξέχασαν να πουν και πιστεύω σκόπιμα, είναι ποιες είναι οι ασάφειες, ποιες και πού είναι οι επικαλύψεις. Κυρίως αυτό που ξέχασαν για μια ακόμη φορά είναι να μας κάνουν τις δικές τους προτάσεις.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το υπό συζήτηση νομοσχέδιο εάν θελήσει κάποιος να το δει με ευθυκρισία, με αντικειμενικότητα και χωρίς προκατάληψη, εάν κάποιος θελήσει να το δει χωρίς ιδεοληψίες και αντιπολιτευτική διάθεση και κορώνες, είμαι βέβαιος πως θα διαπιστώσει πως διαθέτει τις αρετές ενός σύγχρονου κανονιστικού συστήματος, ενός σύγχρονου κανονιστικού πλαισίου, που αντιμετωπίζει το μεγάλο πρόβλημα των μεταμοσχεύσεων σε όλες του και τις πολλές διαστάσεις, πως περιλαμβάνει σαφείς και πεντακάθαρες διατάξεις, που πραγματεύονται και ρυθμίζουν προβλήματα οικονομικά, κοινωνικά και προκαταλήψεων, προβλήματα που σχετίζονται ακριβώς με τις μεταμοσχεύσεις. Θα διαπιστώσει επίσης πως ουσιώδεις διατάξεις του εκφράζουν τη σύγκλιση ανάμεσα σε αποκλίνουσες θέσεις και απόψεις, αλλά και κοσμοθεωρίες.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, με το νομοσχέδιο δημιουργείται, κατά την άποψή μου, ένα σύγχρονο κανονιστικό πλαίσιο, με το οποίο επιτυγχάνεται και εκσυγχρονίζεται πρώτον, η οργανωτική υποδομή και η διοικητική υποστήριξη των μεταμοσχεύσεων. Δεύτερον, το σύστημα διευκόλυνσης της προσφοράς οργάνων -η προσφορά οργάνων που είναι αλήθεια ότι στη χώρα μας και υπολείπεται και έχει μια φθίνουσα πορεία. Τρίτον, η προστασία της προσωπικότητας του δότη, αλλά και των συγγενών του. Τέταρτον, η αποφυγή της εμπορευματοποίησης και η λειτουργία του συστήματος στις αρχές της κοινωνικής αλληλεγγύης, του ανθρωπισμού και της φιλαλληλίας. Πέμπον, τη διαφάνεια και το αδιάβλητο στις μεταμοσχεύσεις οργάνων και ιστών.

Ας δούμε τώρα μερικές σύγχρονες παραμέτρους, μερικές σημερινές πτυχές, που συνθέτουν το κεφάλαιο των μεταμοσχεύσεων στη χώρα μας.

Πρώτον, η χώρα μας είναι αλήθεια πως υπολείπεται τραγικά των υπολοίπων ευρωπαϊκών χωρών στον τομέα των μεταμοσχεύσεων. Οι μεταμοσχεύσεις, όπως προείπα, έχουν μια φθίνουσα πορεία.

Δεύτερον, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση του αριθμού και του πεδίου των μεταμοσχεύσεων.

Τρίτον, παρατηρείται έκρηξη των βιολογικών επιστημών, κυρίως της εφαρμοσμένης βιολογίας και της βιοτεχνολογίας.

Τέταρτον, παρατηρείται μεγάλη πρόοδος στην παραγωγή φαρμάκων απέναντι στην απόρριψη των μοσχευμάτων.

Και πέμπτον, οι μεταμοσχεύσεις συνδέονται απολύτως και άπτονται με θέματα ιατρικής δεοντολογίας, ιατρικής ηθικής και βιοηθικής.

Αυτό όμως που επιδιώκει να εξασφαλίσει και επιτυγχάνει, κατά την άποψή μου, το νομοσχέδιο, κύριοι συνάδελφοι, είναι η μη εμπορευματοποίηση των μοσχευμάτων και των μεταμοσχεύσεων, η μη πραγματοποίηση των μεταμοσχεύσεων για άλλους, πλην θεραπευτικούς σκοπούς, η διαφάνεια, η αντικειμενικότητα και η αδιαβλητότητα του συστήματος. Και αυτά, σαν απάντηση στους συναδέλφους που άκριτα και αψυχολόγητα περιορίστηκαν σε επικρίσεις, αρνητικές κρίσεις και βέβαια, πλειοδότησαν, όπως είπα, σε υπερβολές.

Κύριοι συνάδελφοι, θα επιμείνω στις τρεις βασικές αρχές που διαπερνούν το νομοσχέδιο: την πραγματοποίηση των μεταμοσχεύσεων για θεραπευτικούς και μόνο σκοπούς, τη μη εμπορευματοποίηση των μεταμοσχεύσεων και τη διαφάνεια στις διαμοσχεύσεις και πώς αυτές διασφαλίζονται και θωρακίζονται με το υπό συζήτηση νομοσχέδιο.

Το πρώτο σκέλος του τριπτύχου, οι μεταμοσχεύσεις για θεραπευτικούς και μόνο σκοπούς, διαφαίνεται και διαλαμβάνεται στο άρθρο 1, το οποίο είναι σαφές και κατηγορηματικό. Λέει το άρθρο: "Η αφαίρεση ιστών και οργάνων από άνθρωπο, ζώντα ή νεκρό, με προορισμό τη μεταμόσχευση σε άλλο άνθρωπο, γίνεται μόνο για θεραπευτικούς σκοπούς... κλπ.".

Στο άρθρο 10 αναφέρεται: "Η αφαίρεση ιστών και οργάνων από ζώντα δότη με σκοπό τη μεταμόσχευση διενεργείται αποκλειστικά προς θεραπευτικό όφελος του λήπτη, εφόσον δεν διατίθενται ιστοί και όργανα από αποβιώσαντα πρόσωπα, δεν υφίσταται άλλη εναλλακτική θεραπευτική μέθοδος, ανάλογης αποτελεσματικότητας και δεν συνεπάγεται μη αποδεκτό κίνδυνο για τη ζωή ή την υγεία του δότη."

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΕΛΑΣ: Ποιος θα το ξέρει αυτό, κύριε Βλασσόπουλε;

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΛΑΣΣΟΠΟΥΛΟΣ: Παρακαλώ μη με διακόπτετε.

'Οσον αφορά το δεύτερο σκέλος του τριπτύχου, την αποφυγή εμπορευματοποίησης των μεταμοσχεύσεων με σκοπό το κέρδος, το άρθρο 2 λέει: "Η αφαίρεση ιστών και οργάνων με σκοπό τη μεταμόσχευση γίνεται χωρίς οποιοδήποτε αντάλλαγμα." Το άρθρο 3 λέει: "Κάθε δαπάνη απαραίτητη για την αφαίρεση, μεταφορά και συντήρηση ιστών και οργάνων από ζώντα ή νεκρό δότη με σκοπό τη μεταμόσχευση, βαρύνει τον ασφαλιστικό οργανισμό του λήπτη ή του υποψήφιου λήπτη... κλπ." 'Η βαρύνει το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας, εάν ο λήπτης είναι άπορος. Αυτά στο πλαίσιο του κοινωνικού χαρακτήρα και της κοινωνικής αλληλεγγύης, που εκφράζονται με τις μεταμοσχεύσεις.

Το τρίτο σκέλος του τριπτύχου, η διαφάνεια, αποτελεί τον κεντρικό πυρήνα του νομοσχεδίου. Αλλά πώς διασφαλίζεται η διαφάνεια, η καθαρότητα, η αντικειμενικότητα και το αδιάβλητο του συστήματος; Με τη δημιουργία τραπεζών ιστών προς μεταμόσχευση και εθνικού μητρώου εθελοντών δοτών μυελού των οστών. (άρθρο 6.)

Με τη δημιουργία και τήρηση εθνικού μητρώου υποψηφίων ληπτών, καταλλήλων προς μεταμόσχευση. (άρθρο 7.)

Με τη χορήγηση και κατανομή των μοσχευμάτων βάσει νομοθετημένων κριτηρίων. (επίσης άρθρο 7.)

Με την τήρηση μητρώου δωρητών, καθώς και αρχείου εκείνων από τους οποίους έχουν ληφθεί όργανα και ιστοί προς μεταμόσχευση. (άρθρο 8.)

Με την τήρηση της ανωνυμίας. (άρθρο 13.)

Με τη μη χορήγηση δωρεάν ιστών και οργάνων προς ορισμένα πρόσωπα. (άρθρο 14). Εδώ υπάρχει κάποια αντίρρηση, την οποία θα αναπτύξω στην κατ' άρθρο συζήτηση αύριο.

Τη διαφάνεια όμως και κυρίως του συστήματος εγγυάται ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων, ο ΕΟΜ, που αποτελεί ανεξάρτητο τεχνοκρατικό όργανο. Λειτουργεί ως νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου για την αναγκαία ευελιξία του. Διοικείται από διοικητικό συμβούλιο που αποτελείται από ειδικούς επιστήμονες για τις μεταμοσχεύσεις. Εποπτεύεται από το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας και υποβοηθά το Υπουργείο για τη χάραξη της εθνικής πολιτικής στον τομέα των μεταμοσχεύσεων. Αποτελεί τον ιμάντα μεταφοράς και διάχυσης της εθνικής πολιτικής στον τομέα των μεταμοσχεύσεων στην ελληνική κοινωνία και τέλος, αποτελεί το άγρυπνο μάτι της πολιτείας για τη λειτουργία του συστήματος των μεταμοσχεύσεων πάνω στις πανανθρώπινες αξίες, δηλαδή της ανθρώπινης αλληλεγγύης, της φιλαλληλίας, της αγάπης προς τον πλησίον, στον πάσχοντα, στο συνάνθρωπό μας, με μόνο κίνητρο το περίσσευμα της καρδιάς, την ανιδιοτέλεια της ψυχής του δότη, του δωρητή.

Κλείνοντας, θέλω να τονίσω πως οι συνάδελφοι της Αντιπολίτευσης δεν μπόρεσαν ή αρνήθηκαν να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και περιορίστηκαν σε αντιπολιτευτικές υπερβολές για να κερδίσουν πολιτικά ωφελήματα και μόνο.

Θέλω να τονίσω πως οι συνάδελφοι ή διάβασαν το νομοσχέδιο και δεν το μελέτησαν ή το διάβασαν φορώντας δυστυχώς, για μια ακόμη φορά τους αντιπολιτευτικούς παραμορφωτικούς τους φακούς.

Θα τελειώσω με δύο επισημάνσεις.

Η πρώτη έχει σχέση με την ενεργοποίηση του άρθρου 2 του 2519/1997 του σχετικού με τη σύσταση, τον ορισμό και τη λειτουργία της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και Δεοντολογίας και η δεύτερη επισήμανση, κύριε Υπουργέ, αφορά το άρθρο 21 που αναφέρεται στις ποινικές διατάξεις. Διατάξεις που πρέπει να αυστηροποιηθούν για να αποτελέσουν κατασταλτικό μέτρο στις επιβουλές και στις προσπάθειες καταδολίευσης του συστήματος. Και υπάρχουν δυστυχώς, κύριε Υπουργέ, πολλοί δολιοφθορείς οι οποίοι αγρυπνούν και καραδοκούν.

Ευχαριστώ πολύ.

(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑ.ΣΟ.Κ.)

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Ο κ. Τσαφούλιας έχει το λόγο.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΣΑΦΟΥΛΙΑΣ: Το κενό που υπάρχει από την έλλειψη μοσχευμάτων, από την πραγματική ανάγκη να έχουμε μοσχεύματα και από την προοδευτική λειτουργία του συστήματος των μεταμοσχεύσεων στην ιατρική, έρχεται να συμπληρώσει το νομοσχέδιο.

Ποια είναι η φιλοσοφία του νομοσχεδίου; Δεν έχουμε μοσχεύματα. Οι μεταμοσχεύσεις στην Ελλάδα δεν πήγαν καλά και πρέπει να αντιμετωπίσουμε την πρόοδο των μεταμοσχεύσεων στην Ελλάδα. Και για να αντιμετωπίσουμε την πρόοδο των μεταμοσχεύσεων στην Ελλάδα, θα πρέπει να κάνουμε αυτό το νομοσχέδιο, το οποίο έχει εμπορευματοποίηση.

Η λειτουργία της εμπορευματοποίησης είναι ο δικαιολογητικός λόγος της ψηφίσεως του νομοσχεδίου για κάλυψη ανάγκης. Αλλά στην προσπάθεια αυτή, κύριε Υπουργέ, καταργείται η αξία της έννοιας της ανθρώπινης ύπαρξης, της οντότητος και της πνευματικής λειτουργίας του ανθρώπου ως όντος. Εδώ είναι το αδιέκδυτο της πολιτικής ευθύνης. Θα εμπορευματοποιήσετε; Θα λειτουργήσετε σαν επιχείρηση για κάλυψη μιας ανάγκης για να σωθεί ένας άλλος άνθρωπος, εις βάρος της διατήρησης της ανθρώπινης ύπαρξης ως οντότητας, ως πνεύματος, ως έκφρασης λειτουργίας, σωματικής ακεραιότητας, υγείας και ζωής; Και στο ερώτημα αυτό δίνει απάντηση το νομοσχέδιό σας; Δίνει απάντηση το νομοσχέδιό σας στο μεγάλο αυτό φιλοσοφικό ερώτημα που προκύπτει από την ανάγκη να φέρετε αυτό το νομοσχέδιο;

Υπάρχει σύγκρουση δύο ιδεών. Η μια είναι η ιδέα της ανάγκης που θα λειτουργήσει με το νομοσχέδιο, που θα φέρει δήθεν την πρόοδο της μεταμόσχευσης και η άλλη είναι η αντιπαράθεση εάν η μεταμόσχευση είναι πνευματική πράξη, είναι κοσμική πράξη. Τι είναι η μεταμόσχευση;

Μήπως με τον τρόπο που το εισάγεται, η μεταμόσχευση καταργεί την αξία της έννοιας της ανθρώπινης ύπαρξης και της οντότητάς της; Διότι εκεί το πάτε. Εδώ έχουμε εμπορευματοποίηση. Λειτουργούμε με τους όρους της ανάπτυξης, με οποιαδήποτε ανταγωνιστική διάθεση που προβάλλει στην εποχή μας, χάριν της ανάπτυξης. Τρώμε διοξίνες. Είναι στο σύστημα λειτουργίας της ανάπτυξης. Μιλάμε για κλωνοποίηση. 'Εστω και αν την περνάμε κάπως "στο παρά πέντε", είναι τρόπος λειτουργίας των φιλοσοφικών συστημάτων πάλι για την ανάπτυξη. Και δεν μιλάμε. Επομένως εδώ δεν πρέπει να μιλήσουμε;

Εμείς πιστεύουμε καθαρά ότι από την ώρα που ξεφεύγει η υπόθεση από το Ε.Σ.Υ. και από τα νοσοκομεία και πάει σε ιδιωτικές εμπορικές επιχειρηματικές μονάδες, δεν είναι σύμφωνο αυτό με την αποστολή του συστήματος της λειτουργίας των μεταμοσχεύσεων και της προόδου των μεταμοσχεύσεων. Ξεφεύγει πλέον η υπόθεση από τα χέρια του κράτους, των νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ. και πάει εκεί.

Τι κάνατε μέχρι τώρα μέσα στα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. για να λειτουργήσει ένας τρόπος προόδου των μεταμοσχεύσεων; Τι απολογισμός έχει γίνει μέχρι τώρα για τη λειτουργία των νοσοκομείων στα τμήματα των μεταμοσχεύσεων; Πόσα μοσχεύματα είχαμε; Ποιες μεταμοσχεύσεις έγιναν; Τι έλειπε; Ποιο ήταν το κακό εκείνο το οποίο μας οδηγεί στην ψήφιση αυτού του νόμου; Γιατί εκεί δεν οργανώσαμε το θέμα και θα το οργανώσουμε τώρα;

Κύριε Υπουργέ, όπως σας είπα και στη Διαρκή Επιτροπή, είναι δυνατόν να λειτουργεί τίποτα αυτήν την εποχή στον τόπο μας χωρίς αντάλλαγμα; Είπατε ότι αυτή η δουλειά γίνεται άνευ ανταλλάγματος. Εσείς ο ίδιος είπατε ότι δεν μπορείτε να ελέγξετε τα φακελάκια των γιατρών στο νοσοκομείο. Τα φακελάκια των γιατρών η εξουσία του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας, δεν μπορεί να τα καταργήσει. Το δήλωσε στο "ΒΗΜΑ" ο κ. Παπαδήμας. Επομένως το φακελάκι είναι ανώτερη εξουσία από την εξουσία που ασκεί ο κύριος Υπουργός. Το φακελάκι του γιατρού είναι απολέμητο είδος. Υπάρχει κατά τον κ. Παπαδήμα. Δεν μπορεί να το αντιμετωπίσει.

Θα αντιμετωπίσετε τώρα την εμπορευματοποίηση των μοσχευμάτων χωρίς αντάλλαγμα; Θα πουλιέται με αντάλλαγμα και με χρήμα στις ιδιωτικές μονάδες μεταμοσχεύσεων και στις τράπεζες μοσχευμάτων θα γίνεται σκέτη εμπορία κατά το χειρότερο τρόπο. Διότι δεν είναι δυνατόν, όπως είναι το νομοσχέδιο και όπως γίνεται η ιδιωτικοποίηση των μεταμοσχεύσεων, να μη λειτουργήσει το κέρδος. Το κέρδος, είναι το κίνητρο της λειτουργίας του νόμου και των ιδιωτικών μονάδων και των τραπεζών μοσχευμάτων. Το κίνητρο του κέρδους θα αναπτύξει και το σύστημα των μεταμοσχεύσεων.

Βγάζετε το κίνητρο του κέρδους από τη λειτουργία των μεταμοσχεύσεων; Δεν το βγάζετε. Επομένως δεν είναι δυνατόν σ'αυτήν την περίπτωση να πείτε ότι κάνετε ένα τεράστιας αξίας νομοσχέδιο, στο οποίο πραγματικά έχετε εμπιστοσύνη ότι θα λειτουργήσει ένα ηθικό σύστημα στις μεταμοσχεύσεις.

Στο άρθρο 12 του νομοσχεδίου αναφέρονται οι προϋποθέσεις για την αφαίρεση ιστών και οργάνων από νεκρό δότη και γενικά αναπτύσσεται το σύστημα οργάνωσης της μετά θάνατο δωρεάς οργάνων. 'Ετσι με την παράγραφο 1, αφού επαναλαμβάνεται εκ περισσού η γενική διάταξη ότι η αφαίρεση ιστών και οργάνων από νεκρό δότη, με σκοπό τη μεταμόσχευση, επιτρέπεται μόνο για θεραπευτικούς σκοπούς, ορίζεται ότι η αφαίρεση διενεργείται με την επέλευση του θανάτου, έστω και αν οι λειτουργίες ορισμένων οργάνων διατηρούνται με τεχνικά μέσα.

Μετά την ανωτέρω διάταξη υιοθετείται η άποψη ότι ήδη είχε προταθεί στην ελληνική αρθρογραφία να μην τίθενται επιθετικοί προσδιορισμοί στο θάνατο π.χ. εγκεφαλικός κλπ.

Και το νομοσχέδιο λέει στη συνέχεια ότι σε κάθε γενική απογραφή πληθυσμού, κάθε ενήλικος απογραφόμενος ατομικά καλείται να δηλώσει εγγράφως σε ειδικό έντυπο διαβιβαζόμενο στον Ε.Ο.Μ. αν συναινεί ή όχι στην αφαίρεση ιστών και οργάνων. Ποιοι είστε εσείς που διατάσσετε το λαό να κάνει δήλωση αν συμφωνεί ή όχι. Αυτό αποτελεί προσβολή της ανθρώπινης προσωπικότητας. Με ποιο δικαίωμα με το άρθρο τον βάζετε να υπογράψει εάν δίνει ή όχι όργανα του σώματός του.

Στη συνέχεια αν ο δυνητικός δότης δεν έχει εκφράσει τη συναίνεσή του ή την άρνησή του, η αφαίρεση διενεργείται εφόσον δεν αντιτίθεται σε αυτήν ο σύζυγος, τα ενήλικα τέκνα, οι γονείς του. Η έλλειψη αντίρρησης ενός προσώπου που προηγείται στην παραπάνω απαρίθμηση αρχίζει από τη διενέργεια της αφαίρεσης. Στην περίπτωση που τα παραπάνω πρόσωπα δεν υπάρχουν και δεν ευρίσκονται μέσα σε εύλογο χρόνο για την αφαίρεση αποφασίζει η επιτροπή δεοντολογίας του Ε.Ο.Μ.

Η συναίνεση ή η άρνηση είναι πάντοτε ελεύθερα ανακλητή. Παρέχεται από ενήλικο πρόσωπο που δεν τελεί υπό πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση και που είναι σε θέση να εκφράσει τη βούλησή του. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι καθιερώνεται ένα ιδιότυπο σύστημα συναίνεσης και αντίρρησης, αλλά και υποκατάστασης της θέλησης του νεκρού από τους συγγενείς του και παράλληλα αυθαίρετης και υποχρεωτικής λήψης μοσχευμάτων που δύσκολα βρίσκει έρεισμα στις διατάξεις περί προστασίας της ανθρώπινης προσωπικότητας και ανάπτυξης της ελευθερίας.

Πέραν τούτου είναι σίγουρο ότι λόγω της γραφειοκρατικής και μόνο οργάνωσής του δεν θα εφαρμοστεί στην πράξη. Είναι κατ'αρχήν δυνατόν να καλείται ο πολίτης να δηλώσει, για μία τόσο σοβαρή προσωπική απόφαση, κατά τη γενική απογραφή; Αυτό αποτελεί προσβολή της προσωπικότητός του. "Γιατί με ρωτάτε; Δεν απαντώ. Και επειδή δεν απαντώ ή επειδή δεν έχω κάνει δήλωση συναίνεσης να μου αφαιρεθούν τα όργανα, αυτό αποτελεί συναίνεση επειδή δεν θα βρείτε τους συγγενείς μου"; Δεν θα βρείτε τους συγγενείς, κύριε Υπουργέ, για να δηλώσουν, για διαφόρους λόγους. Τι θα κάνετε τότε; Δεν θα υπάρχει εμπορία;

Θα αναπληρώσετε αυτό με τις ενέργειες που προβλέπονται στο νομοσχέδιο, προκειμένου να βρείτε μόσχευμα. Και το μόσχευμα θα βρεθεί στα εξαθλιωμένα στρώματα της κοινωνίας με χρήματα. Αυτό λέει το άρθρο.

Εξάλλου όταν οι δήμοι και τα ασφαλιστικά ταμεία θα γνωρίζουν, σύμφωνα με τη διατύπωση των ανωτέρω διατάξεων ότι τέτοια δήλωση συναίνεσης ή αντίρρησης δωρεάς οργάνων δεν έχει γίνει, θα τη ζητούν κατά τις συναλλαγές. Δεν αποσαφηνίζεται εάν αυτή η δήλωση θα είναι υποχρεωτική. Κύριε Υπουργέ, δεν είναι υποχρεωτική η δήλωση. Και εφόσον δεν είναι υποχρεωτική από εκεί και πέρα όλα θα γίνονται. Επομένως το άρθρο 13 δίδει άμεση λύση στη λειτουργία της εμπορίας. Εδώ θα πουλιέται το μόσχευμα στην ακριβότερη τιμή. Θα δίδεται σε ελεύθερη διατίμηση. Αυτό δεν είναι άρθρο, γιατί η μη άρνηση των συγγενών ως συναίνεση του δότη τι ηθική αξία έχει όταν όλοι αγωνιζόμαστε για την συγκατάθεση του δότη;

Αν έτσι έχουν τα πράγματα, η έλλειψη ή η μη εξεύρεση συγγενών, πώς θα μπορούσε να ερμηνευθεί; Τι θα μπορούσε να συμβεί στην περίπτωση που ο υποψήφιος δότης βρισκόταν μόνος στο νοσοκομείο, ύστερα από τροχαίο που δεν θα είχε γίνει άμεσα αντιληπτό από τους συγγενείς του; Τι θα συνέβαινε σε περιπτώσεις κατηγοριών προσώπων, όπως αλλοδαποί, μετανάστες, λαθρομετανάστες, άγνωστοι και εγκαταλελειμμένοι, αθίγγανοι, εξαθλιωμένα στρώματα της κοινωνίας, των οποίων οι συγγενείς είτε δεν θα υπήρχαν στην Ελλάδα είτε δεν θα ήταν εύκολο να ανευρεθούν; Θα έπρεπε στη δυστυχία της μοναξιάς τους, να προσθέσουμε το ξεγύμνωμα και των οργάνων τους; 'Οταν η συναίνεση αντικαθίσταται από εικασίες ή χρησιμοθηρικές αλχημείες, ο δότης καταργείται και τη θέση του παίρνει ο χρήστης, αυτός που αποφασίζει για τα αισθήματα του δότη. Το ελεύθερο πρόσωπο θυσιάζεται στο βωμό της απόφασης της νόμιμης επιτροπής. Ο σεβασμός του προσώπου στην ανάγκη της βιολογικής επιβιώσεως. Ο επώνυμος δότης χρήζεται από τον ανώνυμο χρήστη και συγκατάθεση δεν είναι η κίνηση δηλώσεως που κάποιος κάνει, αλλά η εικασία που κάποιοι άλλοι διατυπώνουν για το ενδεχόμενο των δικών τους επιλογών.

Αυτό το πλέγμα της λειτουργίας των διατάξεων, είναι πούλημα της ανθρώπινης προσωπικότητας, της ανθρώπινης ύπαρξης, της ανθρώπινης οντότητας. Θα μου επιβάλετε εσείς, αυτά που μου έδωσε ο Θεός, τα χέρια και τα πόδια να τα κάνω κουμάντο εγώ και να ξέρω με μια διακριβωμένη ψυχολογική λειτουργία ότι αυτά είναι το απείραχτο των απειράχτων και δεν τα θέτω σε καμία συναλλαγή και δεν θέλω κουβέντα γι' αυτά. Θα μου θέσετε περιοριστικούς όρους της προσωπικής μου ελευθερίας και των ανθρώπων και θα καλείτε συγγενικά συμβούλια και επιτροπές δεοντολογίας και θα θέτετε χρονικά όρια, μήπως δεν έλθει ο ένας ή ο άλλος; Δεν ήλθε κανένας. 'Εχω τα όργανά μου και θέλω να πάω στον τάφο μαζί μ' αυτά.

Αυτή η προσπάθεια είναι ενάντια σε οτιδήποτε έχει σχέση με τη λειτουργία του σεβασμού στον άνθρωπο και είναι αντισυνταγματική. Είναι ασέβεια στη λειτουργία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δεν μπορεί να επέμβει η πολιτεία και να λειτουργήσει όπως θέλει εκείνη και να καταργήσει την αξία της έννοιας της φύσης και της φυσικής λειτουργίας των νόμων και των θείων νόμων και αυτών που θέτουμε εμείς στο Κοινοβούλιο.

Επομένως μέσα σ' αυτό το ανήθικο παιχνίδι δεν μπορεί ο λαός να συναινέσει ούτε να κάνει η πολιτεία αυτό που θέλει. 'Ακουσα τον συνάδελφο προηγουμένως που είπε ότι καταργείται η εμπορευματοποίηση. 'Ομως θα δείτε με τη λειτουργία της διατάξεως του άρθρου 13 ότι δεν μπορείτε να την καταργήσετε. Ελάτε να αναγνώσετε κατά ποίο τρόπο καθίσταται υποχρεωτική η λήψη μοσχεύματος, χωρίς να ρωτάμε κανέναν. Αυτό το μόσχευμα αν το έχει σε μια ιδιωτική κλινική ο γιατρός και δεν έχει κανέναν ο άμοιρος που έπαθε το ατύχημα στη ζωή, ο γιατρός το πουλάει που έχει την κλινική, γιατί μπορεί να έχει δίπλα και μια άλλη ιδιωτική μονάδα μοσχευμάτων. Θα παραβεί τη δεοντολογία, θα αποφασίσουν, ξέρουμε ποιοι είναι αυτοί και θα το δώσει με χρήμα. Εμπόριο γίνεται εδώ και καταργείται το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Καταργούνται τα πάντα και πώς είναι δυνατόν να πούμε ότι αντιμετωπίζεται αυτή η περίπτωση;

Στο κεφάλαιο Β' στο άρθρο 11 αναφέρεται η διαδικασία αφαίρεσης ιστών και οργάνων του ζώντος δότη. 'Ολες αυτές οι προϋποθέσεις που τίθενται είναι μια λειτουργία σκέτης εμπορίας. Και τώρα επειδή αυτά νομίζω ότι έχουν τη φιλοσοφική τους αντιμετώπιση στην πρακτική που έχει ο νόμος, έρχομαι τώρα και στην περίπτωση του Ιδρύματος "ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ".

(Στο σημείο αυτή την Προεδρική 'Εδρα καταλαμβάνει ο Β' Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΓΟΥΡΙΔΗΣ)

'Οταν ψηφίστηκε ο νόμος για το 'Ιδρυμα "ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ", συμφωνήσαμε για το λαό της Θεσσαλονίκης και ο κ. Ιντζές και ο κ. Ρόκος ότι πρέπει να λειτουργήσει αυτό το ίδρυμα. Καίτοι συναινέσαμε για την εξυπηρέτηση του λαού της Θεσσαλονίκης και της βορείου Ελλάδος γι' αυτό το ίδρυμα, ακόμη σήμερα δεν λειτουργεί. Και τώρα με το άρθρο 26 και γενικότερα με τη συνέπεια του άρθρου 27 έρχεσθε αυτήν τη στιγμή να μειώσετε την έννοια της αξίας του ΕΣΥ και να βάλετε τμήματα του ΕΣΥ μέσα να λειτουργήσουν στο 'Ιδρυμα "ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ" με ιδιωτικούς όρους. Αποδυναμώνουμε το ΕΣΥ, παίρνουμε μονάδες από εκεί και παραρτήματα και τα βάζουμε μέσα εδώ για να λειτουργήσει ενάντια στην αρχή της ενίσχυσης του ΕΣΥ. Εκτός από αυτό, ο τρόπος με τον οποίο θα μετατίθεται το προσωπικό, θα μετατάσσεται, θα εγκαθίσταται, θα φεύγει κλπ. είναι ένας τρόπος πλήρους λειτουργίας κομματικής εξυπηρέτησης και λειτουργίας όρων έξω από οποιαδήποτε τήρηση ηθικής αρχής για την αντιμετώπιση και του προσωπικού.

Εμείς δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε με αυτά τα άρθρα, γιατί αποδυναμώνουν το ΕΣΥ και λειτουργούν με προϋποθέσεις και όρους αδικίας για τους ανθρώπους, οι οποίοι θα αναγκασθούν ή θα θελήσουν να μεταχθούν στο τμήμα εκείνο ή να αναπληρωθούν στο ΕΣΥ κατά τον τρόπο που προβλέπεται εδώ. Ως εκ τούτου, δεν είναι δυνατόν να συναινέσουμε κατ' αρχήν στην ψήφιση των διατάξεων αυτών, οι οποίες έχουν σχέση με την ανάπτυξη των νοσοκομείων γενικά. Εδώ έχει σχέση μόνο με την ανάπτυξη του Ιδρύματος "ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ". Θεωρούμε ότι είναι ενάντια προς εκείνο που αρχικά επιδιώξαμε. Προσπαθήστε να δώσετε χρήματα να συμπληρώσετε την υλικοτεχνική υποδομή του Ιδρύματος Παπαγεωργίου να λειτουργήσει το νοσοκομείο του Παπαγεωργίου και να μην αφαιρέσετε τη δύναμη από τα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Εμείς δεν είπαμε τότε να καταργήσουμε το ΕΣΥ και να το αποδυναμώσουμε, για να βρεθεί ένας τρόπος τέτοιος λειτουργίας του Νοσοκομείου "ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ". Είμαστε σύμφωνοι να πάρετε μέτρα να λειτουργήσει αμέσως το νοσοκομείο χωρίς αυτές τις υποκρισίες, χωρίς αυτές τις σκοπιμότητες και χωρίς αυτά που έχουν σχέση με την αποδυνάμωση του ΕΣΥ.

Επομένως σύμφωνα με όσα είπα και θα τα πούμε και στα άρθρα, κατ' αρχήν δεν ψηφίζουμε το νομοσχέδιο αυτό.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο.

ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ (Υπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ένα Εθνικό Σύστημα Υγείας κρίνεται από την αποτελεσματικότητά του και την προσαρμοστικότητά του, από τη δυνατότητα που θα έχει να προσαρμόζεται στις εξελίξεις της επιστήμης. Εξ αυτού του λόγου είναι ένα σύστημα που περικλείει μία δυναμική. Αυτή η δυναμική θα το οδηγεί σε μία συνεχή μετάλλαξη -να μου επιτραπεί ο όρος- σε μία συνεχή προσαρμογή στις καινούριες συνθήκες. Και αυτό είναι κάτι που δεν γίνεται μόνο στη δική μας χώρα, αλλά σε όλον τον κόσμο. Τρέχουν συνεχώς οι κυβερνήσεις για να μπορέσουν να προσαρμόζουν στις ανάγκες των Εθνικών Συστημάτων Υγείας τις νέες απαιτήσεις.

Σήμερα στη Βουλή έρχεται ένα νομοσχέδιο για τις μεταμοσχεύσεις. Το νομοσχέδιο αυτό έρχεται να δώσει τη δυνατότητα της εξεύρεσης οργάνων -είναι ο ένας από τους στόχους του- και να μπορέσει να συντονίσει την όλη διαδικασία της μεταμόσχευσης, που είναι μία πάρα πολύ δύσκολη δουλειά και είναι μία διεργασία, η οποία χρειάζεται να χαρακτηρίζεται από διαφάνεια.

Το πώς θα γίνουν οι λίστες, το ποιος έχει προτεραιότητα έναντι του άλλου, το πως θα μπορέσει ένα μόσχευμα που πιθανότατα θα μπορούσε να έχει περισσότερους του ενός λήπτες να πάει σε εκείνον το λήπτη που πραγματικά θα έπρεπε να πάει, σε αυτόν που θα έπρεπε να προηγείται στη λίστα. Είναι ένα σωρό τέτοια θέματα.

Παράλληλα αυτό το νομοσχέδιο έχει ένα τρίτο στόχο. Να μπορέσει να προσαρμόσει το θεσμικό μας πλαίσιο στη διεθνή συνθήκη του Οβιέδο, τη συνθήκη δηλαδή για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της βιοηθικής, μια συνθήκη, η οποία κυρώθηκε και από τη χώρα μας με το ν. 2519/1997.

Εγώ δεν θα μπω καθόλου -δεν θέλω να σας κουράσω με αυτό και θέλω να διαθέσω πολύ χρόνο στο να απαντήσω σε προβληματισμούς, που έθεσαν όλοι οι εισηγητές- στις επιμέρους διατάξεις του νομοσχεδίου ούτε στο να στηρίξω επί της αρχής αυτό το νομοσχέδιο. Αυτό το έκανε ο εισηγητής μας και με πάρα πολύ πετυχημένο τρόπο. Θα ήθελα όμως να δω αν αυτά, τα οποία αιτιάσθε είναι σωστά, αν πηγάζουν, όπως είπαν κάποιοι ομιλητές, από μία αντιπολιτευτική διάθεση προς την Κυβέρνηση, που εκφράζεται κάθε φορά σε οποιοδήποτε νομοσχέδιο και αν έρθει στη Βουλή η μόνιμη επωδός τουλάχιστον ενός κόμματος της Αντιπολίτευσης είναι "αποσύρτε το" και κάποιες άλλες φορές ακολουθούν και άλλα κόμματα της Αντιπολίτευσης να αποσυρθεί το νομοσχέδιο.

Ποια ήταν τα θέματα, λοιπόν, που εσείς αιτιολογήσατε την ανάγκη απόσυρσης αυτού του νομοσχεδίου; Το πρώτο που μας είπατε είναι ότι δεν ζητήθηκε η γνώμη των φορέων. Είχατε τη δυνατότητα, κύριοι συνάδελφοι, στη Διαρκή Επιτροπή να ακούσετε τους εκπροσώπους των φορέων, να σας πουν οι εκπρόσωποι ότι τόσο στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή όσο και στο σημερινό Υπουργό Υγείας, είχαν τη δυνατότητα, και όχι μόνο μία φορά, να εκθέσουν τις απόψεις τους και επομένως αυτό δεν ευσταθεί.

Ο πρόεδρος της εταιρείας μεταμοσχεύσεων κ. Παπαδημητρίου σας είπε ότι το νομοσχέδιο είναι σε θετική κατεύθυνση και βέβαια έφερε κάποια πρόταση ότι θα μπορούσατε αν θέλατε να εξασφαλίσετε όργανα, να θεσμοθετήσετε την εικαζόμενη συναίνεση. Είναι ένα θέμα όμως, το οποίο σε όλες τις πτέρυγες της Βουλής, ακόμα και στη δική σας, ξεσηκώνει μία θύελλα διαμαρτυριών και δεν υιοθετούν όλοι μία τέτοια λογική. Δεν είναι όμως μόνο η ελληνική Βουλή, που φαίνεται να μην υιοθετεί μια τέτοια λογική. Είναι τα κοινοβούλια όλων των ευρωπαϊκών χωρών, με εξαίρεση την Αυστρία, όπου έχει θεσμοθετηθεί η εικαζόμενη συναίνεση, όπου και εκεί δέχεται σφοδρές επιθέσεις το θεσμικό πλαίσιο, που έχει καθιερωθεί.

Η πρώτη αιτιολογία σας, λοιπόν, απορρίπτεται αφ' εαυτής και από αυτά που ακούστηκαν στη Διαρκή Επιτροπή από τους εκπροσώπους των φορέων.

Δεύτερον, μας ρωτάτε: Θα είναι αποτελεσματικό αυτό το νομοσχέδιο; Και πώς τεκμηριώνετε ότι δεν θα είναι αποτελεσματικό;

Μας λέτε αφελέστατα ότι αυτό το νομοσχέδιο δεν ενημερώνει τον ελληνικό λαό, πόσο θετικό θα ήταν να μπορέσει να προσφέρει τα όργανά του μετά θάνατον, για να δώσει ζωή σε ένα συνάνθρωπό του. Ασφαλώς το νομοσχέδιο δεν έχει στόχο να ενημερώσει τον ελληνικό λαό. Το νομοσχέδιο φτιάχνει το θεσμικό πλαίσιο, μέσα στο οποίο θα κινηθούν οι μηχανισμοί, τα όργανα που θα θεσμοθετηθούν, για να μπορέσουν στη συνέχεια να κάνουν όλες αυτές τις δουλειές, που η σημαντικότερη απ' όλες ίσως είναι να υπάρξει μία πλατιά ενημέρωση και προπαγάνδιση της δωρεάς οργάνων προς τον ελληνικό λαό.

Λέτε επίσης ότι εδώ μέσα θεσμοθετείται πως στην απογραφή θα υπάρχει ένα ειδικό δελτίο, με το οποίο θα δηλώνει ο κάθε 'Ελληνας πολίτης αν θέλει ή δεν θέλει να δωρίσει τα όργανά του. Εκεί μέσα, λοιπόν, θα εκφράζεται η βούλησή του και θα λέει "εγώ δεν θέλω να δώσω τα όργανά μου" ή θα λέει "θέλω να δώσω τα όργανά μου" και ασφαλώς δεν θα είναι υποχρεωτικό. Αυτό το είπε και ο κ. Σιούφας. Δεν θα είναι υποχρεωτικό να δηλώσεις αν θέλεις να δώσεις ή όχι τα όργανά σου. Κάποιος δεν θέλει να δηλώσει, θέλει να το σκεφθεί και δεν έχει αποφασίσει ούτε θετικά ούτε αρνητικά.

Εντάξει και αυτό το ενδεχόμενο είναι δεδομένο. Αυτά όμως, αν κάποιος διάβασε το νομοσχέδιο μια απλή ανάγνωση, δεν θα περιμένουμε να βγάλει η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία αποτέλεσμα ή πίνακες και να σου πει αυτοί δήλωσαν και αυτοί δεν δήλωσαν. 'Ολα αυτά διαβιβάζονται αμέσως στον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων. Ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων όπως είχα την ευκαιρία να σας ενημερώσω και στη Διαρκή Επιτροπή πριν ακόμη συσταθεί, έχουμε φροντίσει να υπάρχει μία μελέτη πληροφορικής και αυτή η μελέτη πληροφορικής θα προκηρυχθεί και θα μπορέσουμε να φτιάξουμε όλο εκείνο το δίκτυο διασύνδεσης όλων των μονάδων μεταμόσχευσης αύριο με τον Ε.Ο.Μ. αλλά και όλων των μονάδων εντατικής θεραπείας, ούτως ώστε να ξέρουμε ποιοι είναι οι υποψήφιοι δότες, να βρίσκεις αν κάποιος έχει δηλώσει εν ζωή ότι θέλει να δώσει τα όργανά του, όταν βρεθεί σε μια μονάδα εντατικής θεραπείας και όταν διαπιστωθεί ο εγκεφαλικός του θάνατος και σε περίπτωση που δεν έχει δηλώσει ούτε θετικά ούτε αρνητικά, να ειδοποιήσεις τους συγγενείς του, για να πάρουν την ευθύνη. Κι εδώ απαλείφθηκε από μένα η αρχική διατύπωση της διάταξης, που έλεγε ότι έστω ένας συγγενής αν πει ναι, να του πάρουμε το όργανο. Βλέπετε μέσα ότι όλοι οι συγγενείς έχουν γνώμη και κανένας γιατρός δεν θα τολμήσει να του αφαιρέσει όργανα, αν ένας συγγενής έχει διαφορετική τοποθέτηση.

Η απογραφή, λοιπόν, η οποία γίνεται σε ένα χρόνο, το 2001, σε ενάμιση χρόνο, το Μάρτη του 2001, αλλά εκτός από την απογραφή, η προπαγάνδιση της δωρεάς οργάνων θα δώσει τη δυνατότητα σε όλους να φθάσουν στους δήμους, να φτάσουν στα ασφαλιστικά ταμεία. Και τα διαλέξαμε γιατί εκεί ο πολίτης πάει συχνότερα και συναλλάσσεται. Θα μπορούσαμε να πούμε στις τράπεζες, θα μπορούσαμε να πούμε αυτό που το βάλανε "οι μεταμοσχευθέντες", με την έκδοση των δελτίων ταυτότητας. Αλλά σκεφθείτε, ο ομιλών έχει δελτίο ταυτότητας από το 1961 και αν κάνετε κριτική για την απογραφή που γίνεται κάθε δέκα χρόνια, δεν θα έπρεπε να πείτε για την έκδοση του δελτίου ταυτότητας.

Υπήρξε μία κριτική ότι ανοίγουμε τις πόρτες στον ιδιωτικό τομέα. Κύριοι συνάδελφοι, το κόμμα του οποίου έχω την τιμή να είμαι μέλος και μέλος της Κυβέρνησής του, ποτέ δεν έχει ανοίξει σε τέτοια θέματα πόρτες στον ιδιωτικό τομέα. Αν αυτή η διάταξη, όπως είναι διατυπωμένη μέσα που δίνει στον Υπουργό Υγείας τη δυνατότητα να μπορεί μετά από εισήγηση του Ε.Ο.Μ. και του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας να αποφασίζει ποιες θα είναι οι μονάδες μεταμόσχευσης, πού θα λειτουργούν, πού θα πρέπει να κλείσουν...

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΙΟΥΦΑΣ: Κύριε Υπουργέ, κάντε μία αποσαφήνιση...

ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ (Υπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Ασφαλώς δεν λέω για σας. Για σας θα πω τώρα, όμως, διότι αυτά που νομοθετεί η ελληνική Βουλή θα πρέπει να τα σέβονται όλες οι Κυβερνήσεις. Και αν κάποια στιγμή χρειάζεται αυτόν το νόμο που έχουμε νομοθετήσει να τον αλλάξει μια άλλη Κυβέρνηση, θα πρέπει να αλλάξει το νόμο. Δεν θα πρέπει να φτάνει σ' αυτό το δικό σας παράδειγμα, το παράδειγμα της παράταξής σας, που το 1991 με δεδομένη την απαγόρευση του 1383 να ανοίγουν σε ιδιωτικά θεραπευτήρια μεταμοσχευτικές μονάδες, εξεδόθη η απόφαση Α3Α/1526 υπογραφόμενη από τον τότε Αναπληρωτή Υπουργό, τον κ. Σούρλα, που στο άρθρο 1 λέει τα εξής: "Οι μεταμοσχεύσεις διενεργούνται σε ειδικώς οργανωμένες μονάδες περιφερειακών γενικών νοσοκομείων και πανεπιστημιακών ή σε άλλα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου ή ιδιωτικά νοσηλευτήρια." Ο ν. 1383 έλεγε ότι επιτρέπεται μόνο σε νοσηλευτήρια τα οποία θα είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου κοινωφελούς χαρακτήρα. Τότε σας υπενθυμίζω ήταν ο ΕΡΥΘΡΟΣ, ήταν και ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ.

Σήμερα τέτοιου κοινωφελούς χαρακτήρα είναι το ΩΝΑΣΕΙΟ, είναι και το ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ. Εν πάση περιπτώσει, επειδή η βούληση της Κυβέρνησης είναι να μείνουν αυτά στο δημόσιο τομέα, αύριο στη συζήτηση κατ' άρθρον θα προστεθεί διατύπωση παρόμοια με τη διατύπωση του ν. 1383/83. Θα επιτρέπεται δηλαδή μόνο σε δημόσια νοσηλευτήρια, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου κοινωφελούς χαρακτήρα. Μιλήσατε για εμπορευματοποίηση και αγοραπωλησία οργάνων. Εγώ θέλω να πιστεύω ότι αυτοί που μίλησαν και που είδα ότι δεν ήταν γιατροί -όσοι μίλησαν γι' αυτό το θέμα- δεν έχουν γνώση. Με καλή πίστη πήγαν να κάνουν την κριτική τους αυτοί αλλά χωρίς καλή ενημέρωση και όφειλαν να έχουν καλή ενημέρωση για τη διαδικασία με την οποία γίνεται μια μεταμόσχευση.

Κύριοι συνάδελφοι, δεν είναι ότι βγάζουμε ένα όργανο από έναν νεκρό και αυτό το όργανο το βγάζουμε έξω στην αγορά και το πουλάμε σ'αυτόν που δίνει τα περισσότερα χρήματα. 'Εχετε υπόψη σας ότι αυτό το όργανο πιθανότατα να μη χρησιμοποιηθεί ούτε εντός Ελλάδος. Να μην υπάρχει ιστοσυμβατότητα με κάποιον 'Ελληνα, ο οποίος είναι υποψήφιος λήπτης, και να βρεθεί ένας λήπτης που να είναι στο Μόναχο. 'Οπως εμείς μπορούμε επίσης να πάρουμε ένα όργανο από ένα ατύχημα που έγινε στο Εδιμβούργο και από έναν δότη νεκρό, ο οποίος ήταν στη συγκεκριμένη πόλη.

Θα ήθελα όμως να ρίχνατε μια ματιά -δεν ξέρω αν δεν την έχετε πάρει- στην έκθεση της Επιστημονικής Επιτροπής και να συγκρίνετε τους φραγμούς που βάζει αυτό το νομοσχέδιο σε μία ενδεχόμενη εμπορευματοποίηση σε σύγκριση με το δίκαιο που επικρατεί σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης. Θα δείτε μάλιστα ότι από την Επιστημονική Επιτροπή μάς γίνεται και μια κριτική, ότι θα μπορούσαμε να ήμασταν πιο ελαστικοί σε κάποιες διατάξεις. Αυτό δεν θέλω άλλο να το σχολιάσω. Αυτό όμως, συνδέεται άμεσα και με το θέμα των ποινών. Για να βάλεις ποινές, πρέπει να υπάρχουν παραβάτες.

Προχθές ακούσαμε στη Διαρκή Επιτροπή και το ακούσαμε από τους άμεσα ενδιαφερόμενους, από τον εκπρόσωπο των μεταμοσχευθέντων, ότι ουδέποτε στη χώρα μας έχει παρατηρηθεί ένα τέτοιο κρούσμα αγοράς οργάνων. Εάν δεν παρατηρήθηκε ουδέποτε στη χώρα μας μέχρι σήμερα ένα τέτοιο κρούσμα, θα παρατηρηθεί από εδώ και πέρα που γίνονται αυστηρότερες οι διατάξεις;

Πέραν αυτού, όμως, εγώ έχω δώσει ήδη εντολή να αυξηθούν αυτές οι ποινές και αύριο στη συζήτηση επί των άρθρων θα δείτε αυξημένες ποινές οι οποίες απόλυτα πιστεύω ότι θα μείνουν αχρησιμοποίητες, θα μείνουν διατάξεις απλώς γράμμα ποινών. Δεν θα χρειασθεί να χρησιμοποιηθούν ποτέ γιατί οι φραγμοί είναι φραγμοί πρόληψης και δεν πρέπει να είναι φραγμοί καταστολής, όπως θα ήταν με τις διατάξεις του Ποινικού Κώδικα.

Για την εικαζόμενη συναίνεση. Ποιοι ζήτησαν να υπάρχει εικαζόμενη συναίνεση; Οι άμεσα ενδιαφερόμενοι και εγώ καταλαβαίνω τον πόνο τους. Το ζητήσαν και οι μεταμοσχευτές, ο κ. Παπαδημητρίου, το ζήτησαν και οι μεταμοσχευθέντες για λογαριασμό των υποψήφιων ληπτών αυτοί. Και βέβαια, αν θεσμοθετούσαμε εικαζόμενη συναίνεση, αυτό σήμαινε ότι έφθασε κάποιος βαριά σε μια μονάδα εντατικής θεραπείας, περιμένουμε να διαπιστώσουμε πότε επήλθε ο εγκεφαλικός θάνατος και του πήραμε τα όργανα. Αυτό δεν θέλουμε να το κάνουμε γιατί πιστεύουμε ότι θα έχει αντίθετα αποτελέσματα και σας είπα και πριν ότι η μοναδική χώρα που το έχει κάνει είναι η Αυστρία και δέχεται φοβερή κριτική γι'αυτό.

Εμείς πήγαμε στην άλλη λογική του ότι θα μπορούν να δηλώνουν εν ζωή αν θέλουν να δώσουν τα όργανα ή αν δεν θέλουν να τους πάρουν τα όργανα μετά θάνατον -εννοείται- και για εκείνους που δεν έχουν δηλώσει τίποτα θα πρέπει να συμφωνήσουν όλοι οι συγγενείς τους. Βάζουμε εκεί μέσα βέβαια τη διάταξη του εύλογου χρόνου. Πείτε μου όμως, κύριοι συνάδελφοι -όσοι τουλάχιστον από εσάς είσαστε γιατροί- ποιος γιατρός μονάδας εντατικής θεραπείας θα διανοηθεί ποτέ να πάρει όργανο από άρρωστο, από υποψήφιο, από θανόντα από εγκεφαλικό θάνατο, χωρίς να έχει εξαντλήσει την επαφή με όλους τους συγγενείς του;

Ρωτήστε μεταμοσχευτές -είναι και ο κ. Χωματάς εδώ, πιστεύω ότι θα πάρει το λόγο μετά- να σας πουν αν ποτέ έχουν αποτολμήσει κάτι τέτοιο και δεν θα το αποτολμήσουν. Και ο εύλογος χρόνος ασφαλώς μπορεί να είναι κάποιες ώρες, μπορεί πιθανότατα να είναι μία μέρα, αν δεν μπορούν να βρουν το συγγενή.

'Οσον αφορά το πότε διακόπτεται άκουσα και τρελά πράγματα εδώ μέσα. Λέχθηκε -νομίζω το είπε η κ. Αλφιέρη- ότι καθιερώνει την ευθανασία. Εγώ θα παρακαλούσα να μάθετε τι είναι ζωή και τι είναι θάνατος.

ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΑΛΦΙΕΡΗ: Δεν είπα κάτι τέτοιο, κύριε Υπουργέ.

ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ (Υπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Είπατε ότι το νομοσχέδιο τούτο εδώ ανοίγει πόρτα στην ευθανασία. Ανοίγει πόρτα στην ευθανασία; Ξέρετε τι σημαίνει εγκεφαλικός θάνατος; Ο άλλος είναι νεκρός. Εκείνο που χρειάζεται είναι να του βγάλεις το σωλήνα για να σταματήσει πλέον και το τελευταίο όργανο που με βοήθεια μηχανημάτων διατηρείται εν ζωή. Εάν, λοιπόν, δεν συναινέσουν οι συγγενείς στο ότι θα πρέπει να δώσει όργανα, τότε ασφαλώς τον αποσυνδέουν και δεν είναι ευθανασία αυτό. 'Ηδη έχει πεθάνει αυτός, είναι τελειωμένος. Αυτό δεν είναι ευθανασία.

Είπατε και κάποια άλλα. Μπερδέψατε το Συνήγορο του Πολίτη με τη σύνθεση του Δ.Σ. του ΕΟΜ. Για διαβάστε τι ακριβώς κάνει ο Συνήγορος του Πολίτη, γιατί είχα την ευτυχία να το έχω εισηγηθεί. 'Ημουν στο άλλο Υπουργείο τότε Υφυπουργός και είχα εισηγηθεί αυτό το νομοσχέδιο. Ο Συνήγορος του Πολίτη μπορεί να επιληφθεί όλων των θεμάτων που έχουν σχέση με τη Δημόσια Διοίκηση και υπάρχουν παράπονα από τους πολίτες ότι δεν υπάρχει χρηστή διοίκηση ή σωστή εξυπηρέτησή τους.

'Ενα άλλο μεγάλο κεφάλαιο στο οποίο κάνατε κριτική ήταν ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων. Και εδώ ξεκινήσατε από μία ακραία κριτική της Νέας Δημοκρατίας ότι αυτό το όργανο εμείς το φτιάχνουμε για να ρουσφετολογήσουμε. Δηλαδή εμείς επινοήσαμε να φέρουμε ένα νομοσχέδιο εδώ, να το ψηφίσει η Βουλή για να φτιάξουμε έναν οργανισμό ο οποίος έχει είκοσι δύο θέσεις για να πάρουμε αυτά τα είκοσι δύο άτομα;

Με συγχωρείτε, κύριοι συνάδελφοι, αλλά πιστεύω ότι πρέπει να έχετε φαντασία άκρατη για να έχετε κάνει όλο αυτό το συνειρμό και να αποδώσατε την αιτία της γένεσης αυτού του νομοσχεδίου σε μία δική μας πρόθεση να πάρουμε είκοσι δύο άτομα που την άλλη φορά στη Διαρκή Επιτροπή ...

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΕΛΑΣ: Δεν είναι μόνο για τα είκοσι δύο άτομα, είναι και για τον πρόεδρο, αν θέλετε να το ακούσετε.

ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ (Υπουργός Υγείας και Πρόνοιας):... σας διαβεβαίωσα ότι αυτά τα άτομα, όπως το λέει εξάλλου μέσα ο νόμος, θα είναι αποσπασμένα από υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας και από τα νοσοκομεία.

Αφήνουμε όμως τη δυνατότητα να μπορεί να προσληφθεί, μην τυχόν χρειαστεί ένας ειδικός επιστήμονας που δεν βρίσκεται μέσα. Μπορεί να χρειαστεί ένας προγραμματιστής, που θα χρειαστεί και δεν βρίσκεται ούτε το Υπουργείο Υγείας έχει να τον δώσει, δυστυχώς.

'Εχουμε, λοιπόν, από ακραία κριτική μέχρι αντιφάσεις και φορέων που τοποθετήθηκαν στην επιτροπή, αλλά και κομμάτων. Ο ένας μας έλεγε -και εσείς το είπατε- ότι αυτό το νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου είναι δυσκίνητο και κάποιοι άλλοι έλεγαν να το φτιάξουμε νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου για να γίνει ευκίνητο. Μέχρι μία άλλη τοποθέτηση, την τοποθέτηση του κ. Παπαδημητρίου και των υπόλοιπων φορέων που νομίζω ότι ήταν ο Εθνικός Σύνδεσμος Διπλωματούχων Νοσηλευτριών που ζήτησαν να είναι τελείως αυτόνομος ο ΕΟΜ, να μην ελέγχεται από κανέναν και έφεραν το παράδειγμα της Ισπανίας. Στην Ισπανία πραγματικά είναι αυτόνομος.

Εμείς τον φτιάξαμε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου για να είναι πιο ευκίνητο. Δεν υπήρχε καμία άλλη σκοπιμότητα.

Μας είπε ο κ. Τσαφούλιας ότι το νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου θα ιδιωτικοποιήσει και θα εμπορευματοποιήσει όλο το σύστημα και θα αρχίσει να πουλάει όργανα. Προφανώς ο άνθρωπος δεν είναι ενήμερος. Δεν ρώτησε κάποιον τρίτον για να του πει τι σημαίνει αυτό, πώς γίνεται όλο αυτό το κύκλωμα των μεταμοσχεύσεων, πώς λειτουργεί.

Για τη σύνθεση του Δ.Σ. του ΕΟΜ δεσμεύτηκα προχθές στην επιτροπή και απορώ γιατί το ξαναφέρνετε. Δεν υπήρχε πρόθεση δική μου να αποκλείσω κάποιους.

Υπήρχαν όμως τόσοι φορείς που αφορούσαν είτε οργανώσεις υποψηφίων ληπτών είτε οργανώσεις μεταμοσχευθέντων που ήταν δύσκολο να αποφασίσουμε, ποιοί θα μπουν μέσα. Αύριο στην κατ' άρθρον συζήτηση θα φέρουμε προσθήκη με δύο άτομα που ενισχύουν τη σύνθεση του διοικητικού συμβουλίου του Ε.Ο.Μ. Το ένα άτομο θα προτείνεται από την εθνική συνομοσπονδία των ατόμων με ειδικές ανάγκες, αλλά ρητά θα αναφέρεται ότι θα είναι από το χώρο των υποψηφίων ληπτών ή των μεταμοσχευθέντων και το άλλο άτομο θα προέρχεται από τον εθνικό σύνδεσμο διπλωματούχων νοσηλευτών-νοσηλευτριών.

Αυτό τι σημαίνει; Σημαίνει ότι ο Ε.Ο.Μ. πλέον θα έχει εκπρόσωπο του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, εκπρόσωπο των νοσηλευτών, εκπρόσωπο των υποψηφίων ληπτών, εκπρόσωπο της Εκκλησίας, εκπρόσωπο του Υπουργείου ασφαλώς -ένας είναι αυτός- και από εκεί και πέρα, τους ειδικούς επιστήμονες, όπου θα δείτε ότι ο καθένας από αυτούς αφορά έναν κρίκο από την αλυσίδα των μεταμοσχεύσεων. Θα πρέπει να υπάρχει ένας για τα συμπαγή όργανα, ένας για τους ιστούς, ένας για τα θέματα ιστοσυμβατότητας, όπως ακριβώς περιγράφονται μέσα στο νομοσχέδιο.

Βέβαια κάνατε και κάποια κριτική σε ορισμένα σημεία των υπολοίπων διατάξεων. Σας επαναλαμβάνω για μια ακόμη φορά ότι το Νοσοκομείο ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ήταν μια βαριά κληρονομιά για την Κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Κληρονόμησε από σας μια σύμβαση που είχατε υπογράψει και που την είχατε κυρώσει στη Βουλή και δημιουργούσατε ένα νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, το οποίο αναλάμβανε την υποχρέωση το κράτος να το ενισχύει για να μπορεί να βγάζει πέρα την αποστολή του. Ασφαλώς το εντάξαμε στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, είναι νοσοκομείο του ΕΣΥ το Νοσοκομείο ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ πλέον, αλλά το καθεστώς αυτό δεν είναι δυνατόν να το αλλάξουμε.

Το λέω αυτό, γιατί κάποια κόμματα έφεραν ένα θέμα και το έβαλαν και οι γιατροί στις διαμαρτυρίες τους στη Θεσσαλονίκη, ότι θα έπρεπε να ήταν νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου. Καταλαβαίνετε ότι αυτό δεν είναι δυνατόν να γίνει, θεσμικά δεν μπορεί να γίνει.

Δεύτερον, η λύση την οποία δίνουμε με την τροποποίηση της σύμβασης δεν είναι για να κάνει οικονομία η Κυβέρνηση και να μην ξοδέψει λεφτά για να στελεχώσει το Νοσοκομείο ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ. Είναι ένα αίτημα που είχε τη συναίνεση όλων των φορέων της Θεσσαλονίκης, από Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, ιατρικό σύλλογο, τους γιατρούς, την ΠΟΕΔΙΝ, το συντονιστικό συμβούλιο των νοσοκομείων της Θεσσαλονίκης και που ο στόχος του δεν ήταν απλώς να λειτουργήσει το Νοσοκομείο ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ, αλλά ήταν να αποσυμφορηθούν τα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης, που αυτήν τη στιγμή δεν μπορούν να αναπνεύσουν, διότι δεν έχουν ζωτικό χώρο για να αναπτύξουν βασικές τους λειτουργίες, όπως μονάδες εντατικής θεραπείας, χειρουργεία κλπ. και να μπορέσουν να εκσυγχρονιστούν από πλευράς ξενοδοχειακής υποδομής.

Αυτή η αναγκαιότητα, λοιπόν, εξυπηρετείται με τον καλύτερο τρόπο με αυτήν τη διάταξη που έχουμε φέρει.

Υπάρχει εδώ ένα έλλειμμα. Η επιθυμία του Υπουργείου και η πρόθεσή του ήταν σε αυτή τη μεταφορά κλινικών από άλλα νοσοκομεία να ενταχθούν και πανεπιστημιακές κλινικές. Οι πανεπιστημιακοί, όμως, δεν δέχονται το καθεστώς της πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης στο νοσοκομείο, πράγμα που είναι άβατος όρος για το διοικητικό συμβούλιο του Νοσοκομείου ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ. Το έχει εξάλλου μέσα στον κανονισμό του. Εκεί, λοιπόν, το θέμα ναυάγησε.

Εγώ θα χαρώ αν κάποια στιγμή η διοίκηση του Νοσοκομείου ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ και το πανεπιστήμιο τα βρουν και έλθουν και πανεπιστημιακές κλινικές.

'Οσον αφορά την κριτική που λέτε, κύριε Σιούφα, ότι κάνει ο Ιατρικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης, θα ήθελα να πω ότι η κριτική είναι του τύπου ότι δυστυχώς στο Νοσοκομείο ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ δεν μπήκαν πανεπιστημιακοί. Αυτό δεν είναι υπόθεση, όπως είπατε πριν, του Υπουργείου Υγείας. Εμείς είμαστε προθυμότατοι, αύριο κιόλας αν το αποφασίσουν, μαζί με τον κ. Αρσένη να βγάλουμε μία υπουργική απόφαση και να πούμε ότι θα ενταχθούν και πανεπιστημιακές κλινικές.

Η κριτική για το ΙΦΕΤ δεν ήταν ότι το ΙΦΕΤ σταματά πλέον να έχει τους σκοπούς που είχε. Τους σκοπούς που είχε τους έχει, απλώς γίνεται ανώνυμη εταιρεία, συνενώνεται με την "Φαρμέτρικα".

Δεν έχει κανένα λόγο να υπάρχουν δύο νομικά πρόσωπα, το ένα να είναι ιδιωτικού δικαίου και το άλλο δημοσίου δικαίου που να επικαλύπτονται σε αρμοδιότητες. Οι στόχοι και των δύο με το ίδιο προσωπικό, χωρίς να θιγεί καθόλου το προσωπικό, εξυπηρετούνται πλέον από το νέο φορέα.

Για τις άδειες μητρότητας που κάνατε κριτική θα ήθελα να πω ότι άλλο πράγμα είναι η κάλυψη των κενών οργανικών θέσεων -ασφαλώς και αυτό πρέπει να γίνεται- και άλλο θέμα είναι το να αντικατασταθεί προσωπικό, το οποίο αριθμητικά σήμερα ανέρχεται στις δύο χιλιάδες σε όλα τα νοσοκομεία. Tόσες έχουν ζητήσει να κάνουν χρήση των άρθρων 52 και 53 του Κώδικα Δημοσίων Υπαλλήλων και να πάρουν άδεια μητρότητας, που μαζί με την άδεια λοχείας φθάνει τον ένα χρόνο. Θα είδατε, λοιπόν, τη διάταξη μέσα που αφορά αναπλήρωση αυτού του προσωπικού για ένα χρόνο. Και μόνος σας είπατε ότι είναι πολύ σημαντικό σε κάποια πανεπιστημιακά νοσοκομεία που πήραν όλοι μαζί άδεια, γιατί αποδεκατίζονται. Από τα Γιάννενα έφυγαν διακόσιες πενήντα νοσηλεύτριες. Επομένως και το ένα χρειάζεται και το άλλο.

Τελειώνοντας, κύριοι συνάδελφοι, θα ήθελα να πιστεύω πως σας έδωσα δείγματα, όχι δείγματα γραφής απλώς, αλλά σας έδωσα απτές αποδείξεις ότι η Κυβέρνηση όταν φέρνει νομοσχέδιο στη Βουλή, φέρνει τα νομοσχέδια αυτά και σέβεται απόλυτα τη Βουλή και ζητά να συμβάλει η Βουλή στο να μπορέσουν να βελτιωθούν και στη διατύπωσή τους και στην ουσία τους.'Αρα πολλές απ' αυτές τις παρατηρήσεις που κάνατε έχουν γίνει αποδεκτές.

Εγώ θα περιμένω τώρα τη δική σας στάση, να δείξετε αν πραγματικά εκείνο που σας ενδιέφερε ήταν να βελτιωθεί το νομοσχέδιο ή αν εκείνο που σας ενδιέφερε είναι να βγείτε με μια στείρα αντιπολιτευτική τακτική προς τα έξω και να λέτε αυτά που είπατε στην πρωτολογία σας κάποιοι εισηγητές, αλλά και προχθές στη Διαρκή Επιτροπή στη δευτερολογία κάποιοι άλλοι. Ευχαριστώ.

(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑΣΟΚ)

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Χωματάς, Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας έχει το λόγο.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΩΜΑΤΑΣ: Κυρία και κύριοι συνάδελφοι, οι ιππότες πριν από τον αγώνα δίνουν τα χέρια. Ελπίζω και μετά τον αγώνα να συνεχίσουμε να έχουμε τα ίδια καλά συναισθήματα φιλίας και αγάπης ο ένας προς τον άλλον.

Το πιστεύω δε απόλυτα διότι ο κύριος Υπουργός με τιμά με τη φιλία του. Και εκείνος και εγώ εκτός από το γεγονός ότι είμαστε συνάδελφοι Βουλευτές είμαστε και συνάδελφοι γιατροί, μάλιστα χειρουργοί. Και εκείνος και εγώ πιστεύουμε πραγματικά ότι επιτελούμε ένα ύψιστο λειτούργημα. Και εκείνος και εγώ, όπως και όλοι οι συνάδελφοι Βουλευτές και γιατροί θέλω να πιστεύω ότι βρίσκουμε τη χαρά και την ευτυχία στην προσφορά και όχι στην απολαβή.

Κατά συνέπεια τα όσα σχόλια, κριτικές και υποδείξεις ακουστούν που έχουν απλώς και μόνο γνώμονα το συμφέρον του εντολοδόχου μας, που είναι ο ελληνικός λαός που μας ψηφίζει, ο ελληνικός λαός στον οποίο ο κ. Παπαδήμας, Υπουργός Υγείας, είχε πραγματικά το θάρρος και τη λεβεντιά να ζητήσει πριν από καιρό συγνώμη δημόσια για τα χάλια τα οποία διαπίστωσε ότι υπήρχαν στον τομέα της υγείας.

Κύριοι συνάδελφοι, το νομοσχέδιο το οποίο συζητάμε σήμερα είναι ένα νομοσχέδιο που φέρει τον τίτλο "Μεταμοσχεύσεις ανθρωπίνων ιστών και οργάνων και άλλες διατάξεις".

Από τον τίτλο του νομοσχεδίου φαίνεται ότι εκτός από το καθαρώς επιστημονικό ενδιαφέρον υπάρχει και τεράστιο κοινωνικό ενδιαφέρον. Και τούτο διότι, όπως θα προσπαθήσω να αποδείξω στη συνέχεια, από την κοινωνική συναίνεση και από την πορεία των μεταμοσχεύσεων εξαρτάται πραγματικά η ποιότης των μεταμοσχεύσεων και η βοήθεια που μπορούμε να παράσχουμε στους πάσχοντας συνανθρώπους μας.

Γι' αυτό και θα ήθελα να ζητήσω την ανοχή σας, αλλά και την ανοχή του Προεδρείου -ελπίζω να ακούει ο κύριος Πρόεδρος- να μου επιτρέψετε να κάνω μια πολύ σύντομη ιστορική ανασκόπηση στην πορεία των μεταμοσχεύσεων, στη συνέχεια να αναφερθώ στις ανάγκες οι οποίες υπάρχουν, υπήρχαν και εξακολουθούν να υπάρχουν για προσφορά οργάνων για μεταμόσχευση, στην αξία της προσφοράς των οργάνων για μεταμόσχευση και στη συνέχεια να καταλήξω στο νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο μπορεί πραγματικά να βοηθήσει ή να ενισχύσει το ρυθμό και τη βελτίωση των αποτελεσμάτων στις μεταμοσχεύσεις.

Φαίνεται, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ότι η ιδέα των μεταμοσχεύσεων απασχόλησε το ανθρώπινο πνεύμα από των αρχών των μύθων και της ιστορίας μας. Δεν είναι δε ίσως υπερβολή αν εμείς ως 'Ελληνες καυχόμεθα ότι το πρώτο παράδειγμα μεταμοσχεύσεως αναφέρεται στην ελληνική μυθολογία. Είναι το όνομα του Δαιδάλου που ασφαλώς όλοι γνωρίζετε. Ο Δαίδαλος κόλλησε φτερά στους ώμους του και πέταξε. Και το παράδειγμα του Δαιδάλου μιμούμενος ο γιος του ο 'Ικαρος κόλλησε κέρινα φτερά, τα οποία όμως με το πρώτο πέταγμα στον καυτό ήλιο έλιωσαν και ο 'Ικαρος έπεσε και πνίγηκε στο Ικάριο Πέλαγος που φέρει και το όνομά του. Το πρώτο παράδειγμα του Δαιδάλου είναι ένα παράδειγμα μεταμοσχεύσεως. Το δε παράδειγμα του Ικάρου είναι ένα παράδειγμα του φαινομένου της απορρίψεως, συνεπεία του οποίου και σήμερα δυστυχώς χάνονται πολλοί άρρωστοι και πολλά μοσχεύματα τα οποία μεταμοσχεύουμε.

Εκτός όμως από αυτό το παράδειγμα στη μυθολογία υπάρχουν και άλλα παραδείγματα όπως ο Πήγασος το φτερωτό άλογο, η Χίμαιρα, ο Κένταυρος κ.ο.κ. Αλλά εκτός από την ελληνική μυθολογία και η ελληνική ορθόδοξη εκκλησιαστική ιστορία μας αναφέρει το πρώτο παράδειγμα μεταμοσχεύσεως. Είναι το παράδειγμα των ιατρών Αγίων Κοσμά και Δαμιανού που σε μια εικόνα που υπάρχει στις εκκλησίες φέρονται να ζητούν την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος και στη συνέχεια να ακρωτηριάζουν ένα νεκρωμένο πόδι και στη θέση του να βάζουν ένα άλλο πόδι με τη βοήθεια των αγγέλων από κάποιον ο οποίος είχε πεθάνει και είχε εκφράσει την επιθυμία να δωρήσει τα όργανά του για μεταμόσχευση.

Πέραν όμως από αυτά τα παραδείγματα η πραγματική ιστορία των μεταμοσχεύσεων αρχίζει από το 1902 όταν ο Αλέξης Καρέλ, ένας Γάλλος ερευνητής και η ομάδα του έκαναν την πρώτη μεταμόσχευση νεφρού σκύλου. Πήραν το νεφρό του σκύλου από τη θέση που βρίσκεται και το μεταμόσχευσαν στον τράχηλο. Ο νεφρός λειτούργησε για λίγο, μετά όμως σταμάτησε να λειτουργεί. Το πείραμα αυτό επανελήφθη και από τον ίδιο τον Καρέλ και από την ομάδα του, αλλά και από άλλους ερευνητάς σε όλον τον κόσμο. Αυτό πήρε μία διάρκεια πολλών ετών για να φτάσουμε στη δεκαετία του 1930, που όλα αυτά τα πειράματα με το ίδιο σύστημα περίπου είχαν αποδείξει ότι η αιτία του κακού είναι προφανώς η κακή τεχνική της εγχειρήσεως. 'Ετσι το 1935 ενώ εγένοντο προσπάθειες βελτιώσεως της τεχνικής της εγχειρήσεως, ένας Ρώσος χειρουργός ο Βολονόϊ αποπειράται την πρώτη κλινική μεταμόσχευση νεφρού σε άνθρωπο. Η εγχείρηση ήταν επιτυχής, και ο νεφρός λειτουργούσε θαυμάσια. Δυστυχώς όμως ο άρρωστος πέθανε από συμπαραμαρτούσες άλλες παθήσεις και κατά συνέπεια πήρε μαζί του και τα μυστικά της πρώτης επιτυχούσης μεταμοσχεύσεως.

'Ετσι φθάνουμε στη δεκαετία του 1940. Το 1945 ο Μέτγουόρ, ένας 'Αγγλος ερευνητής παρατήρησε ότι στους τραυματίες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου όταν έπαιρνε ένα κομμάτι δέρμα από τον ίδιο τον άρρωστο για να καλύψει μία εγκαυματική επιφάνεια στο δέρμα, αυτό ο οργανισμός το δεχόταν. Εάν όμως δεν υπήρχε μία υγιής επιφάνεια δέρματος και αναγκαζόταν να πάρει από κάποιον δότη μη συγγενή προς τον εγκαυματία, τότε μετά από λίγες μέρες ο οργανισμός του δέκτη αναγνώριζε ότι το δερματικό μόσχευμα είναι ξένο προς αυτόν και το απέρριπτε. Αυτό έγινε αφορμή για να ανακαλυφθούν τα αντιγόνα των ιστών, όπως λέμε, ή τα αντιγόνα των μεταμοσχεύσεων.

Βεβαίως από τις παρατηρήσεις που έγιναν με όλες αυτές τις αποτυχίες, βγήκε το συμπέρασμα ότι και η τεχνική της εγχειρήσεως έχει κάποια σημασία και η βιολογική συγγένεια δότη και δέκτου και ότι μετά τη μεταμόσχευση κάτι συμβαίνει στον οργανισμό και ο οργανισμός έχει την τάση να αναγνωρίζει το δικό του όργανο και να προσπαθεί το ξένο να το απορρίψει.

Με το συνδυασμό, λοιπόν, όλων αυτών των γνώσεων και με την ανακάλυψη φαρμάκων που πολεμούσαν το φαινόμενο αυτό της απορρίψεως φθάσαμε στη δεκαετία του 1960. Και ενώ μέχρι το 1963 δεν υπήρχε κανείς άνθρωπος ο οποίος είχε πάρει μόσχευμα νεφρού και να ζει πάνω απο τρείς μήνες, να έχουμε ετήσια επιβίωση και των ασθενών και των μοσχευμάτων.

Τα αποτελέσματα αυτά έδωσαν μία τελείως διαφορετική ώθηση, διότι καλλιεργήθηκαν και οι μεταμοσχεύσεις άλλων τομέων και οργάνων, που δεν υπήρχαν κατά ζεύγη στον οργανισμό, όπως του ήπατος, της καρδίας κλπ. Αυτά τα αποτελεσματα έγιναν δεκτά με μεγάλο ενθουσιασμό και από τους άρρωστους αλλά και από την πολιτεία που έχει την ευθύνη της νοσηλείας αυτών των αρρώστων.

Πρέπει να συντομεύσω δυστυχώς, διότι ο χρόνος βλέπω ότι κυλάει πολύ γρήγορα και θα παραλείψω πάρα πολύ ουσιαστικά. Εκτός εάν έχω την άδεια του Προεδρείου για πέντε λεπτά.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Επειδή σε αγορεύσεις τέτοιου τύπου δεν μας έχουν συνηθίσει εδώ στο Κοινοβούλιο, θα σας δώσω τα πέντε λεπτά.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΩΜΑΤΑΣ: Ευχαριστώ πάρα πολύ.

'Ετσι, λοιπόν, φάνηκε εκ των πραγμάτων ότι πραγματικά η μεταμόσχευση μπορεί να είναι μία τεχνική, η οποία γινόταν αποδεκτή από όλον τον κόσμο και όλους τους ερευνητές για τη θεραπεία ορισμένων αρρώστων. Οι άρρωστοι αυτοί ανακουφίστηκαν, αλλά και η πολιτεία -και το τονίζω άλλη μια φορά- η οποία είναι επιφορτισμένη με το βάρος της νοσηλείας αυτών των ασθενών. Και αυτό, διότι οι άρρωστοι αυτοί, συγκεκριμένα οι νεφροπαθείς, είναι αναγκασμένοι κάθε τρείς-τέσσερις φορές την εβδομάδα να πηγαίνουν στο μηχάνημα του τεχνητού νεφρού, προκειμένου και να κάνουν το λεγόμενο πλυντήριο, δηλαδή την αιμοκάθαρση. Και μετά ταλαιπωρημένοι, απογοητευμένοι κλπ., να γυρνούν στο σπίτι τους.

Ακούστηκε από κάποιον συνάδελφο -και κακώς αυτό συνδέεται τώρα με τον τομέα των μεταμοσχεύσεων- ότι αυτό στοιχίζει πάρα πολύ στο ελληνικό δημόσιο. Τα έξοδα αυτά νοσηλείας και τα έξοδα υγείας, νομίζω ότι είναι δαπάνες που για μια προηγμένη χώρα, όπως είναι η Ελλάδα, δεν μπορούν να συζητώνται και δεν μπορούν να αναφέρονται. 'Ομως, εκείνο το οποίο έχει σημασία δεν είναι ότι στοιχίζουν περισσότερο οι άρρωστοι στον τεχνητό νεφρό. Είναι ότι μία επιτυχής μεταμόσχευση εξασφαλίζει καλύτερη ποιότητα ζωής στον μεταμοσχευμένο, εφόσον όλα πάνε καλά. Δεν είναι ότι στοιχίζει λιγότερο. Κατά συνέπεια, οι προσπάθειες οι οποίες θα πρέπει να γίνουν, θα είναι για να εξασφαλίσουμε καλύτερη ποιότητα ζωής στον μεταμοσχευμένο, στον άρρωστο, ο οποίος έχει ανάγκη από μεταμόσχευση.

Θέλω να τονίσω ιδιαιτέρως ότι αυτά έχουν ιδιαίτερη σημασία, διότι δημιουργούνται πολλές παρεξηγήσεις και μεταξύ των ειδικών και μεταξύ των μη ειδικών για το εάν θα πρέπει να γίνει η μεταμόσχευση ή δεν θα πρέπει να γίνει η μεταμόσχευση. Τα κριτήρια αυτά, θα τα συζητήσουμε αργότερα.

Εκείνο που θέλω να πω είναι το εξής: Αφού οι μεταμοσχεύσεις έγιναν πλέον αποδεκτές ως λύσεις θεραπείας για πολλούς αρρώστους, θα έπρεπε εμείς οι γιατροί να εξαντλήσουμε όλα τα περιθώρια, που έχουμε να τους βοηθήσουμε. Οι πηγές από τις οποίες εμείς παίρνουμε τα μοσχεύματα για να βοηθήσουμε τους αρρώστους, είναι οι ζωντανοί δότες, κυρίως οι συγγενείς και οι νεκροί δότες, δηλαδή αυτοί οι οποίοι πεθαίνουν και πεθαίνουν μέσα σε συνθήκες νοσοκομειακές. Αλλά την ώρα που πεθαίνουν, με τη βοήθεια ενός αναπνευστήρα, ενός μηχανήματος και παροχής οξυγόνου, μπορούμε στη φάση εκεί να εξασφαλίσουμε οξυγόνωση της καρδιάς και των πνευμόνων, με αποτέλεσμα η καρδιά να συνεχίσει να πάλλει, επομένως να στέλνει αίμα στους ιστούς και στα όργανα, τα οποία να κρατάει ζωντανά, ενώ το σώμα, ο άρρωστος ήδη έχει πεθάνει. Δηλαδή με τη βοήθεια αυτή μέσα σε νοσοκομειακές συνθήκες μπορούμε πραγματικά να εξασφαλίσουμε σ' ένα ήδη νεκρό σώμα ακόμη για λίγες ώρες ορισμένα όργανα και ιστούς να διατηρούνται στη ζωή. Αυτά τα όργανα, κάτω από αυτές τις συνθήκες, εμείς μπορούμε να τα πάρουμε και να τα μεταμοσχεύσουμε. Δυστυχώς όμως υπάρχει μεγάλη δυσκολία, όχι μόνο από τους συγγενείς αλλά και από τους πτωματικούς δότες. Και η δυσκολία από τους συγγενείς, οφείλεται στο γεγονός ότι οι άρρωστοι, οι οποίοι περιμένουν για μεταμόσχευση είναι πάρα πολλοί. Αυτοί δε οι συγγενείς, οι οποίοι προσφέρονται, οι γονείς κυρίως και τα αδέλφια, είναι πάρα πολύ λίγοι ή είναι ακόμη λιγότεροι αυτοί που κρίνονται κατάλληλοι για να δώσουν το νεφρό. Και θα πρέπει να πω εντός παρενθέσεως εδώ και οφείλω να το τονίσω από την εμπειρία μου ότι εκείνος ή εκείνη μάλλον που ποτέ δεν είχε αντίρρηση για να δώσει όχι τον ένα, αλλά και τα δύο νεφρά προκειμένου να σώσει το παιδί της ήταν η μάνα.

Ο πατέρας προσπαθούσε να ξεφύγει πολλές φορές. Και αν του έλεγες "ξέρεις, εσύ ταιριάζεις καλύτερα και πρέπει εσύ να δώσεις το νεφρό σου για το παιδί", σου απαντούσε "γιατρέ μου, τα είδες καλά, μήπως κάνει καλύτερα της γυναίκας μου που είναι και θηλυκό;"

Το πρόβλημα, δυστυχώς, υπάρχει και στους συγγενείς, αλλά κυρίως στους πραγματικούς δότες. Και αυτό, γιατί δεν έχουμε -και εμείς οι γιατροί ακόμη και το νοσηλευτικό προσωπικό, αλλά περισσότερο η κοινή γνώμη- εξοικειωθεί με αυτήν την ιδέα του εγκεφαλικού θανάτου. Και εδώ είναι το μεγάλο πρόβλημα.

Και δυστυχώς, συμβαίνει το εξής παράξενο. 'Ολοι μας -και θα το έχετε όλοι ζήσει και αντιμετωπίσει- είμαστε πρόθυμοι να συστήσουμε σε κάποιον, ο οποίος ξέρουμε ότι έχει ένα πρόβλημα υγείας, να πάει στο γιατρό το χειρουργό, να του βγάλει το στομάχι, το έντερο, το νεφρό, ό,τι πάσχει εν πάση περιπτώσει, για να γίνει καλά.

'Ομως, είναι δύσκολη η θέση μας και αδύναμη η βούλησή μας, στο να συγκατατεθούμε εύκολα και να δώσουμε με προθυμία την άδεια να αφαιρεθεί ένα ή και περισσότερα όργανα από το νεκρό σώμα ενός συγγενούς μας. Και δυστυχώς, τις περισσότερες φορές αφήνουμε δύο ή και περισσότερα όργανα, που θα μπορούσαν να δώσουν το ύψιστο αγαθό της ζωής σε έναν συνάνθρωπό μας, να τα παρασύρει το νεκρό σώμα στη σήψη και να γίνονται βορά για τους σκώληκες. Και αυτό, πιστεύω ότι οφείλεται στο γεγονός ότι δεν υπάρχει η σωστή και υπεύθυνη ενημέρωση της κοινής γνώμης.

Θα μου επιτρέψετε εδώ να σας αναφέρω ένα άλλο παράδειγμα που προέρχεται από το ζωικό βασίλειο. Σε μια εκκλησία υπάρχει μία εικόνα με τον Εσταυρωμένο και δίπλα του τη φωλιά ενός πελεκάνου με τα μικρά πουλιά, τα πελεκανάκια και γύρω από τη φωλιά ένα φίδι. Η ιστορία και ο μύθος θέλουν τον πελεκάνο να τρυπάει με το ράμφος του το στέρνο του και να μεταγγίζει τα παιδιά του, τα οποία τα σώζει από το δήγμα του δηλητηριώδους όφεως, ενώ ο ίδιος ο πελεκάνος πεθαίνει από αιμορραγία.

Αν, λοιπόν, τέτοια παραδείγματα υπάρχουν και στο ζωικό βασίλειο, εμείς τι θα πρέπει να κάνουμε ως πολιτισμένη κοινωνία; Θα πρέπει να πάρουμε τη σκληρή απόφαση ότι τα πτωματικά όργανα θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για να σώζουν ανθρώπινες ζωές. Γιατί, αλλιώς, θα μείνουμε καταδικασμένοι στις προκαταλήψεις και τα ταμπού μας. Είναι καιρός νομίζω -και θα ήθελα να το πω από αυτό το Βήμα- να καταλάβουμε ότι θα πρέπει να κάνουμε αυτό το οποίο θα θέλαμε ενδεχομένως, εάν βρεθούμε εμείς σε δύσκολη θέση, να κάνουν οι άλλοι για μας. Θα ήθελα, λοιπόν, χρησιμοποιώντας το Βήμα της Βουλής και απευθυνόμενος, όχι μόνον σε εσάς, αλλά και σε όλους τους 'Ελληνες και τις Ελληνίδες, να παρακαλέσω να γράψουμε με μεγάλα και ανεξίτηλα γράμματα μέσα στην ψυχή μας την εξής φράση, για να μεταδίδεται και από γενεά σε γενεά: "Είμαι δωρητής, δηλαδή είμαι άνθρωπος".

Και τώρα, μετά από αυτά τα ολίγα, κύριε Υπουργέ, θα ήθελα να έρθουμε και στο στόχο τον οποίο πρέπει να επιδιώξει το νομοσχέδιο το οποίο συζητούμε απόψε.

Το νομοσχέδιο στόχο θα έχει οπωσδήποτε να ενισχύσει την προσφορά οργάνων για μεταμόσχευση. Αυτό, όπως ακούσατε, θα πρέπει να γίνει με τη διαφώτιση της κοινής γνώμης. Χωρίς τη διαφώτιση της κοινής γνώμης, τίποτε δεν μπορούμε να κάνουμε.

Θα πρέπει όμως παράλληλα να έχουμε φροντίσει, ώστε να υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες, όταν κάτι συμβεί, οι οποίες θα μας εξασφαλίσουν τη συντήρηση αυτών των οργάνων σε ένα δότη που ήδη έχει πεθάνει, ώστε αυτά τα όργανα εμείς θα μπορέσουμε να τα μεταμοσχεύσουμε.

'Υστερα από όσα ακούσθηκαν, θα ήθελα να δούμε εάν πραγματικά το συζητούμενο νομοσχέδιο θα συμβάλει στην προώθηση της ιδέας της προσφοράς οργάνων για μεταμόσχευση και τι νέο εισάγει προς την κατεύθυνση αυτήν, αφού άλλωστε αυτός είναι και ο σκοπός του. Δηλαδή, δεν έχουμε αυξημένη προσφορά οργάνων, γιατί δεν υπάρχει το κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο; Ασφαλώς όχι.

Το νομοσχέδιο αυτό, κύριε Υπουργέ, έπρεπε να συζητηθεί στην Ολομέλεια της Βουλής.

Να υπάρχει η συμμετοχή όλων των κομμάτων και όλων των Βουλευτών και να ψηφιστεί ομόφωνα από τη Βουλή. Θα ήταν και για σας μια δίκαιη ανταμοιβή στις φιλότιμες προσπάθειες, που καταβάλλετε. Γιατί βιαστήκατε, εσείς το γνωρίζετε. Αλλά δυστυχώς αυτό καταγράφεται στα αρνητικά, ιδιαίτερα διότι με το μέχρι σήμερα ισχύον καθεστώς υπήρχε νομική κάλυψη, που ήτο και τυπικώς αναγκαία. Το αν ο ρυθμός των μεταμοσχεύσεων και ο αριθμός ήταν επιθυμητός ή όχι, αυτό δεν έχει σχέση με την ισχύουσα νομοθεσία. Επιπλέον δε, αν υποθέσουμε ότι αυτό είναι σωστό -κι αυτή ήταν η αιτία του κακού, η ισχύουσα νομοθεσία και γι' αυτό καταργείται- το υπό ψήφιση σχέδιο νόμου περιέχει ουσιαστικές επαναλήψεις του ήδη ισχύοντος νόμου. Πολλές δε από τις νεοεισαγόμενες διατάξεις -και θέλω να το προσέξετε- δημιουργούν, αντί να επιλύουν, προβλήματα, όπως το άρθρο 6, το άρθρο 12 και το άρθρο 13.

Στο άρθρο 12, παράγραφος 3, αναφέρεται ότι με την απογραφή του πληθυσμού συμπληρώνεται έντυπο δωρητού και στέλνεται στον ΕΟΜ. Και συνεχίζεται, εφόσον αυτό δεν έχει συμπληρωθεί, μπορούν οι δήμοι ή οι ασφαλιστικοί οργανισμοί να κάνουν το ίδιο πράγμα.

Εδώ, κύριε Υπουργέ, θα πρέπει να καταλάβετε ότι θα δημιουργηθεί τεράστιο πρόβλημα, διότι ούτε η απογραφή ούτε τα ασφαλιστικά ταμεία, ούτε οι δήμοι θα είναι οι κατάλληλοι διαφωτιστές, για να γράψουν το δελτίο αυτό του δωρητού, το οποίο σε τελική ανάλυση δεν θα έχει καμία ουσία.

Στην παράγραφο 2 του άρθρου 13, λέτε ότι η αφαίρεση αποκλείεται, εάν είχε εγγράφως εκφράσει την άρνησή του, αλλά επιτρέπεται εάν είχε εγγράφως συναινέσει. Και στη συνέχεια ζητάτε τη γνώμη και εξαρτάσθε από τη γνώμη των συγγενών, όλων των συγγενών, χωρίς να υπάρχει άρνηση, έστω κι ενός, για να αφαιρεθούν τα όργανα.

Κύριε Υπουργέ, εδώ ακριβώς είναι το πρόβλημα. Και το πρόβλημα αυτό μεγεθύνεται ακόμη περισσότερο. Δεν είναι το πρόβλημα, αν πραγματικά υπάρχει ή δεν υπάρχει συναίνεση. Το πρόβλημα είναι τι θα πει ο συγγενής. Εάν όλοι συναινέσουν, αλλά ένας φίλος του ή αν θέλετε συμπατριώτης του ή κουμπάρος του βρεθεί έξω από το χειρουργείο και μου πει εμένα, "εσύ πας να πάρεις τα όργανα του κουμπάρου μου; Εγώ θα σε σκοτώσω", τι θα του πω; Σκότωσέ με, με καλύπτει ο νόμος; Δεν είναι εκεί το πρόβλημα, κύριε Υπουργέ, διότι όπως σας είπα, μπορούν όλα να συμβούν. Να υπάρχει το νομοθετικό πλαίσιο και όμως, ο γιατρός να κινδυνεύει. Δεν κινδυνεύει από την έλλειψη νομοθετικού πλαισίου, αλλά απειλείται και κινδυνεύει από τους συγγενείς ή το συγγενή του δότη.

Στο άρθρο 11 και θέλω να σας το διαβάσω, λέτε: Η αφαίρεση ιστών και οργάνων από ζώντα δότη με σκοπό τη μεταμόσχευση διενεργείται αποκλειστικά από συνοδευτικό όφελος του λήπτη, εφόσον δεν διατίθενται ιστοί και όργανα από αποβιώσαντα πρόσωπα -και συνεχίζεται- και δεν συνεπάγεται μη αποδεκτό κίνδυνο για τη ζωή και την υγεία του δότη.

Κύριε Υπουργέ, θα πρέπει να καταλάβετε ότι αυτή η διατύπωση πραγματικά αναστέλλει τη χορήγηση οργάνων από ζωντανό δότη. Και τούτο διότι όταν λέτε ότι εφόσον δεν διατίθενται ιστοί και όργανα από αποβιώσαντα, μπορεί να μη διατίθενται σήμερα που ενδεχομένως γίνεται η μεταμόσχευση από κάποιο συγγενή δότη, αλλά αύριο ή το απόγευμα της μεταμόσχευσης, μπορεί να βρεθεί ο κατάλληλος δότης για τον λήπτη που ήδη έχει μεταμοσχευθεί. Επομένως αυτό δρα ανασταλτικά. Και επίσης, το ότι δεν συνεπάγεται μη αποδεκτό κίνδυνο για τη ζωή, ξέρετε εσείς που είστε γιατρός και πεπειραμένος χειρουργός, καλός χειρουργός ότι δεν υπάρχει ιατρική πράξη που να μην έχει κινδύνους. Και οι κίνδυνοι είναι αποδεκτοί ακόμη και η θνησιμότης. Είναι σε μικρό ποσοστό, αλλά υπάρχει.

Κατά συνέπεια όπως διατυπώνεται το άρθρο αναστέλλει τις προσφορές οργάνων από ζωντανούς δότες.

Επίσης είναι λάθος και πρέπει να απαλειφθεί η παράγραφος 5 του άρθρου 6 που από τα πρακτικά της διακομματικής επιτροπής φάνηκε ότι το αποσύρατε, αλλά το βλέπω τώρα ως παράγραφο 5 του άρθρου 6, ότι δηλαδή, θα πριμοδοτούνται οι μονάδες εντατικής θεραπείας.

Αυτό είναι λάθος κύριε Υπουργέ, εάν υπάρχει στο νομοσχέδιο και ο λόγος είναι ότι οι μονάδες εντατικής θεραπείας είναι για να σώζουν τους βαρέως πάσχοντες. Εάν πριμοδοτούνται διότι προσφέρουν όργανα για μεταμόσχευση, απλώς θα δυσφημισθούν. Και εκείνο το οποίο θα συμβεί είναι ότι δεν θα δίνει κανείς όργανα για μεταμόσχευση, διότι θα ξέρουν όταν μπαίνουν στη μονάδα ότι θα πάνε σίγουρα για μεταμόσχευση. Είναι λάθος, λοιπόν, αυτό και θα παρακαλέσω πάρα πολύ να το προσέξετε.

Το νέο νομοσχέδιο για τις μεταμοσχεύσεις κύριε Υπουργέ, καταργεί το παλιό. Επαναδιατυπώνει αυτούσιες διατάξεις του παλιού, εισάγει νέες που δημιουργούν σύγχυση και τροχοπέδη, δρουν αντίθετα προς την επιθυμία και το στόχο που επιδιώκεται.

Το νέο που εισάγει είναι ο ΕΟΜ, αντί του Εθνικού Συμβουλίου Μεταμοσχεύσεων και της Υπηρεσίας Συντονισμού και Ελέγχου. Αλλά, δυστυχώς και ο ΕΟΜ που εισάγεται είναι διάτρητος και βρίθει σκοπιμοτήτων.

Δηλαδή, κύριε Υπουργέ -το λέω με ειλικρίνεια- αυτοί που σας εισηγήθηκαν το νομοσχέδιο σας αδίκησαν, διότι με το προτεινόμενο νομοσχέδιο άλλους στόχους και σκοπούς προσπάθησαν να υπηρετήσουν και όχι να προσφέρουν καλές υπηρεσίες. Από ένα σοβαρό και υπεύθυνο άνθρωπο, με κοινωνικές ευαισθησίες, όπως είσαστε εσείς, δεν θα έπρεπε αυτό το πράγμα να γίνει, επίσης, διότι υπάρχουν ελάχιστες πιθανότητες ότι θα εξυπηρετήσουν και θα προάγουν τον έτερο σκοπό, που είναι η διάδοση της ιδέας της προσφοράς για μεταμόσχευση.

Αντί αυτού, κύριε Υπουργέ, έχω να σας προτείνω κάτι, που πιστεύω ότι πραγματικά θα βοηθήσει το σκοπό για τον οποίο φέρατε προς ψήφιση το νομοσχέδιο αυτό. Εφόσον από τις μονάδες εντατικής θεραπείας και μόνο θα προσποριζόμαστε τα προς μεταμόσχευση όργανα με τη συγκατάθεση κάποιου συγγενούς που σε κάθε περίπτωση θα εκφράζει τη θετική ή αρνητική βούληση του θανόντος, θα έλεγα, πρώτον να οργανώσετε όλες τις μονάδες εντατικής θεραπείας που σήμερα υπάρχουν, να αναπτύξετε όλα τα κρεβάτια των Μ.Ε.Θ. που σήμερα δεν λειτουργούν ελλείψει προσωπικού, να στελεχώσετε όλες τις Μ.Ε.Θ. με ικανό και επαρκές νοσηλευτικό και παραϊατρικό προσωπικό, να εξοπλίσετε όλες τις Μ.Ε.Θ. με σύγχρονο τεχνικό εξοπλισμό για να μη χάνονται άδικα άρρωστοι και ταλαιπωρούνται και αγωνιούν οι γιατροί και το νοσηλευτικό προσωπικό.

Φτιάξτε Μ.Ε.Θ. και στα νοσοκομεία που σήμερα δεν υπάρχουν. Εξασφαλίστε με ιερά ευλάβεια την εύρυθμη λειτουργία της χρυσής αλυσίδας που σώζει ανθρώπινες ζωές, ελικόπτερα, ΕΚΑΒ, αυτοκινούμενες μονάδες με πλήρη εξοπλισμό και τεχνικό και επιστημονικό προσωπικό, έτοιμα για να φτάνουν στον τόπο του ατυχήματος σε χρόνο μηδέν. Εξασφαλίστε άριστο συντονισμό όλων αυτών μέσω του ΕΚΑΒ και με όλα τα νοσοκομεία υποδοχής για κάθε περίπτωση, ώστε να μην ταλαιπωρείται ο ασθενής και πεθαίνει κατά την άσκοπη μεταφορά του από το ένα νοσοκομείο στο άλλο.

Εξασφαλίστε άψογο συντονισμό με τα αστυνομικά όργανα, για να υπάρχει απρόσκοπτη μεταφορά των ασθενών. Προμηθεύστε όλα τα νοσοκομεία με αξονικούς τομογράφους και προσωπικό που θα εξασφαλίζει τη λειτουργία τους επί εικοσιτετραώρου βάσεως, για να μην καταφεύγουν οι άρρωστοι στα ιδιωτικά ιατρεία ή από νοσοκομείο σε νοσοκομείο και να μη χάνονται ανθρώπινες ζωές, εκτός από τα έξοδα.

Αναδιοργανώστε όλα τα νοσοκομεία σε νέες βάσεις, όπως επιβάλλουν οι σημερινές απαιτήσεις με αναδιαμόρφωση των χώρων υποδοχής, τα εργαστήρια, τον τεχνικό εξοπλισμό, το προσωπικό, για να μην ταλαιπωρούνται οι άρρωστοι που στοιχίζουν στο δημόσιο περισσότερο απ' ό,τι στην καλύτερη ιδιωτική κλινική του εξωτερικού.

Κάνοντας και εξασφαλίζοντας αυτά επί ίσοις όροις μεταξύ κέντρου και περιφέρειας και μάλιστα αρχίζοντας από την περιφέρεια, θα έχετε επιτελέσει το έργο ενός φιλόδοξου Υπουργού και πραγματοποιήσει το όνειρο ενός υπεύθυνου και φιλότιμου εργάτη της υγείας και του λαού. Ακόμα, στον τομέα της προσφοράς των οργάνων για μεταμόσχευση θα έχετε πετύχει το άριστο, αφού, κάνοντας όλα αυτά, θα έχετε δώσει την ευκαιρία στο υψηλό επιστημονικό δυναμικό της χώρας μας να χρησιμοποιήσει τη γνώση και την πείρα του και εκμεταλλευόμενο τη σύγχρονη τεχνολογία να προσφέρει τις καλύτερες ιατρικές υπηρεσίες, σώζοντας ανθρώπινες ζωές βαρέως πασχόντων και καταδικασμένων ασθενών.

'Εχοντας δε έτσι πετύχει την αναγνώριση της κοινής γνώμης για την προσφορά τους σε αυτή και κερδίσει την εμπιστοσύνη της, οι ίδιοι οι γιατροί εύκολα θα μπορούν να δηλώσουν στους συγγενείς των νεκρών δοτών "ήλθε το τέλος, εξαντλήσαμε κάθε δυνατότητα και αυτό που πρέπει να γίνει είναι να υπογράψετε, ώστε να διατηρήσουμε ζωντανά ορισμένα όργανα που παραμένουν στο νεκρό σώμα, για να βοηθήσουμε άλλους συνανθρώπους μας να ζήσουν, αντί να τα αφήσουμε να τα παρασύρει το νεκρό σώμα στη σήψη και βορά εις τους σκώληκες". Οι γιατροί αυτοί θα γίνουν πιστευτοί και οι συγγενείς θα σεβαστούν τη γνώμη τους.

Επίσης, να υπάρχουν διαφωτιστικά σποτ και ομιλίες από σοβαρούς και υπεύθυνους επιστήμονες με κύρος και ηθική συγκρότηση, ομιλίες στα ραδιόφωνα, στις εφημερίδες, στην τηλεόραση, στα σχολεία, στις εκκλησίες και στους συλλόγους για τη διάδοση της ιδέας για την αξία της προσφοράς οργάνων για μεταμόσχευση. 'Οσες φορές το κάναμε αυτό δημόσια, κύριε Υπουργέ, είχαμε μία εντυπωσιακή άνοδο των μεταμοσχεύσεων. 'Οσες φορές έβγαινε στον Τύπο ένα δημοσίευμα εναντίον των μεταμοσχεύσεων για κάποιο λόγο, που ανεφέρθη από ορισμένους συναδέλφους εδώ, είχαμε κατακόρυφη πτώση των μεταμοσχεύσεων. Τελευταίως, από νομικής πλευράς ένα και μοναδικό άρθρο, κύριε Υπουργέ: "'Ολοι οι 'Ελληνες και οι Ελληνίδες είναι δότες οργάνων μετά την επέλευση του εγκεφαλικού θανάτου". Ευχαριστώ πολύ.

(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)

ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΣΠΥΡΙΟΥΝΗΣ: Χειροκροτούμε το ήθος και την καλή πίστη του συναδέλφου.

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΛΑΣΣΟΠΟΥΛΟΣ: Μπορούμε να χειροκροτήσουμε το μέρος της ομιλίας του που αναφέρθηκε στην ιστορική πορεία των μεταμοσχεύσεων.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Τώρα μια και οι δύο ιππότες είναι ζωντανοί μπορούν να δώσουν μετά τη μονομαχία τα χέρια.

Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. έχει το λόγο.

ΚΟΣΜΑΣ ΣΦΥΡΙΟΥ: Διαδεχόμενος στο Βήμα τον κ. Χωματά, σπεύδω να δηλώσω ότι, ασφαλώς επειδή δεν είμαι γιατρός, δεν έχω τη δυνατότητα να προσεγγίσω το όλο θέμα από την επιστημονική του πλευρά, όπως έκανε με επιτυχία ο κ. Χωματάς. Μας έδωσε με ένα συνοπτικό και ταυτόχρονα εναργή τρόπο, μία προσέγγιση του όλου θέματος από επιστημονικής πλευράς, προσέγγιση που μας βοηθά να συνειδητοποιήσουμε ορισμένα πράγματα και να εμπεδωθεί όσο γίνεται περισσότερο η μέγιστη κοινωνική ανάγκη να υπάρχει μια μεγαλύτερη προσφορά οργάνων και ιστών.

Μετά από αυτήν την ιδιαίτερα θετική παρέμβαση του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου της Νέας Δημοκρατίας, με την επιστημονική προσέγγιση του θέματος, θα ήθελα να παρατηρήσω ότι σε αρκετές από τις παρατηρήσεις στις οποίες αναφέρθηκε εμείς διαφωνούμε. Διέκρινα πάντως μία διάθεση για να τα προσεγγίσει με μία καλόπιστη διάθεση, για να διατυπώσει παρατηρήσεις, κριτική και προτάσεις. Αυτό είναι μία θετική συμβολή στη συζήτησή μας.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΩΜΑΤΑΣ: Αυτό θα γίνει στη συζήτηση των άρθρων.

ΚΟΣΜΑΣ ΣΦΥΡΙΟΥ: Βεβαίως. Θα ήθελα όμως, κύριε Χωματά, να αντιδιαστείλω τη δική σας τοποθέτηση με την επίσημη τοποθέτηση του κόμματός σας, όπως αυτή εκφράστηκε από τον εισηγητή σας. Ο εισηγητής σας είπε ότι είναι ένα νομοσχέδιο το οποίο δεν έχει να προσφέρει απολύτως τίποτα. Περίπου είπε ότι είναι εντελώς άχρηστο. Και για να αιτιολογήσει γιατί καταψηφίζεται, είπε ότι ο οργανισμός ως νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου επινοήθηκε μόνο και μόνο για να ρουσφετολογήσει η Κυβέρνηση. 'Αφησε διάφορα υπονοούμενα για τη βιασύνη, για το διορισμό του προέδρου κλπ.

Δηλαδή, έχουμε δύο προσεγγίσεις από την πλευρά της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, τελείως διαφορετικές. Αυτό δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο. Πιστεύω ότι μετά από την εισήγηση του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου της Νέας Δημοκρατίας ο εισηγητής της θα ανακαλέσει πολλά από αυτά που είπε. Δεν βοηθά τη συνέχιση της συζήτησης μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα, κύριε Μελά. Προτιμούμε να συνεχίσουμε τη συζήτηση μέσα στο κλίμα το οποίο διαμορφώθηκε με την τοποθέτηση του κ. Χωματά. Εκεί να συμφωνήσουμε σε όσα πρέπει να συμφωνήσουμε και να διαφωνήσουμε σε όσα πρέπει να διαφωνήσουμε για να δούμε ποιο είναι το καλύτερο που πρέπει να επιλεγεί τελικά ως διάταξη στα επιμέρους άρθρα αύριο.

Αυτό ήθελα να κάνω σαν εισαγωγική παρατήρηση. Τα περισσότερα λόγια δεν έχουν σημασία στη συζήτησή μας. Θα έχει μεγαλύτερη αξία να συζητήσουμε τις επιμέρους διατάξεις. Πάντως εγώ θα σταθώ σε ένα θέμα και θα κλείσω με αυτό την τοποθέτησή μου, που κατ'εμέ είναι το μείζον θέμα, γιατί όλοι θα συμφωνήσουμε ομόφωνα για το τεράστιο κοινωνικό ενδιαφέρον που έχει. 'Ολοι τονίσαμε ότι προκειμένου να ενδυναμωθεί η βούληση των πολιτών, να αναιρεθούν οι δυσκολίες που εμφανίζονται από προκαταλήψεις και ένα σωρό άλλα πράγματα, από τους ίδιους πολίτες που είναι πιθανοί υποψήφιοι δότες και από τους συγγενείς ότι εκεί χρειάζεται να διαμορφώσουμε ως πολιτεία τους τρόπους, τις μεθόδους, αλλά και την αποτελεσματική μας παρέμβαση. Θέλω, λοιπόν, ευθέως να σταθώ στο γεγονός ότι πρέπει να εκφραστεί η συναίνεση, όχι η εικαζόμενη, εγώ θα έλεγα η ρητή, η γραπτή συναίνεση των πολιτών και δεν είναι κάτι, που θα είναι επιδιωκόμενο πάντοτε και επί των ημερών μας. Βέβαια για να εξασφαλιστεί αυτό, χρειάζεται η κατάλληλη ευαισθητοποίηση των πολιτών και μάλιστα με μία συνειδητή, μεθοδική, εκτεταμένη σε χρόνο και σε βάθος σε ό,τι αφορά την κοινωνία μας καθώς και η προπαρασκευή και προβολή από την πολιτεία; Ασφαλώς ναι.

Είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε γι'αυτό το θέμα, όχι μόνο επί των νομοσχεδίων που είχαν περάσει στο παρελθόν, είχαν γίνει νόμοι του κράτους το 1983 για παράδειγμα και παλαιότερα, αλλά μας απασχόλησε και όταν συζητούσαμε το νόμο για την έκδοση των πολιτικών ταυτοτήτων των πολιτών. Πρέπει να ήταν περίπου το 1991, αν θυμούμαι καλά, και είχα την ευκαιρία τότε να εισηγηθώ τη διάταξη και έγινε ομόφωνα δεκτή και ψηφίστηκε. Δηλαδή αν η πολιτεία θα προχωρούσε στην έκδοση πολιτικών (και όχι αστυνομικών ταυτοτήτων) να υπάρχει ως προαιρετικό στοιχείο η γραπτή συναίνεση των πολιτών, που εκδίδουν την ταυτότητά τους, για να είναι δότες οργάνων σώματος και ιστών. Αυτό είχε το νόημα ότι αρκετό χρόνο πριν, αλλά και κατά τη διάρκεια της έκδοσης των ταυτοτήτων, θα γινόταν μία εκτεταμένη προβολή του θέματος για να μπορέσουν να είναι ευαισθητοποιημένοι οι πολίτες που θα πάνε να εκδώσουν την ταυτότητά τους και να κάνουν χρήση αυτής της διάταξης με ενισχυμένη τη βούληση, για να μπορέσουν να συμμετάσχουν σε αυτήν την ιδέα της προσφοράς.

Πρέπει, όμως να τονίσω ότι αυτή η διάταξη που ψηφίστηκε, μετά από τη σχετική πρότασή μου, ομόφωνα από τη Βουλή και από ό,τι ξέρω, ισχύει, δεν καταργήθηκε ποτέ, αφού η πολιτεία δεν προχώρησε στην έκδοση πολιτικών ταυτοτήτων από τότε. 'Ηταν το 1991, αν θυμάμαι καλά, και έχουμε 1999 και παραμένουμε με τις αστυνομικές ταυτότητες, τις παλιές. Θέλω, λοιπόν, ειλικρινά να τονίσω ότι η διάταξη που εισάγεται με το άρθρο 12 είναι πιο εύστοχη, γιατί δίνει τη δυνατότητα να ανανεώνεται η βούληση σε κάθε απογραφή και όχι εφάπαξ με την έκδοση από τον ενήλικα της ταυτότητάς του. Αυτό δεν μπορώ να καταλάβω γιατί δεν αγγίζει, κατ'εμέ αγγίζει, την ουσία του θέματος με την τεράστια κοινωνική διάσταση που έχει.

Τι σημαίνει; Πριν από το 2001, άρα και μέσα στο 2000, θα πρέπει πράγματι να υπάρξει μία τεράστια καμπάνια επί του θέματος που θα ευαισθητοποιήσει τους πολίτες. Και όσο θα πλησιάζουμε στις ημέρες της απογραφής, βεβαίως, η καμπάνια, με τη συμμετοχή όλων των μέσων μαζικής επικοινωνίας, να ενταθεί. Και όταν θα φθάσει ο απογραφέας σε κάθε σπίτι να έχει περάσει το μήνυμα στους 'Ελληνες πολίτες. Και τότε θα έχουμε τα επιτυχή αποτελέσματα στην απογραφή του 2001.

Επομένως συμμερίζομαι την άποψή σας ότι δεν έφθανε εκείνος ο νόμος που έλεγε για την εγγραφή της προαιρετικής ένδειξης πάνω στην ταυτότητα. Αυτό είναι πολύ πιο εύστοχο. Και γιατί κριτικάρεται αρνητικά; Αν δεν γίνει με τον τρόπο, που θα όφειλε πιθανόν να γίνει από τους χιλιάδες απογραφείς, που θα γυρίσουν όλην τη χώρα μας, γιατί να μην μπορεί να παίξει αυτό το ρόλο το ασφαλιστικό ταμείο, με την κοινωνική διάσταση της λειτουργίας του και της συνεισφοράς του; Γιατί να μην παίξει το ρόλο και ο δήμος της περιοχής συμβάλλοντας έτσι και εκείνος στην προσπάθεια ευαισθητοποίησης των πολιτών;

Πρέπει να παραδεχθούμε ότι η πολιτεία δεν ταυτίζεται με τη στενή έννοια της Κυβέρνησης και μόνο. Ευθύνη έχουν και άλλοι φορείς στο να μπορέσουν να ενημερωθούν οι πολίτες όσο γίνεται ευρύτερα και να ευαισθητοποιηθούν όσο γίνεται ευρύτερα. Νομίζω ότι σ' αυτό θα πρέπει να σταθούμε περισσότερο. Να αποδεχθούμε την ανάγκη να εκφραστεί πρώτα η ισχυρή βούληση του ίδιου του πολίτη που θέλει να είναι δότης οργάνων σώματος, να περιορίσουμε στο ελάχιστο δυνατό τη συμμετοχή σε όλη αυτήν τη διαδικασία των συγγενών, διότι εκεί αρχίζουν οι προκαταλήψεις. Γνωρίζουμε πολύ καλά ποια είναι η συναισθηματική θέση των συγγενών όταν χάνουν ένα προσφιλές πρόσωπο και όλες οι προκαταλήψεις εκείνην τη στιγμή παίρνουν μεταφυσική διάσταση, παίρνουν μία άλλη διάσταση και έχουμε αυτές τις γνωστές δυσκολίες. 'Αλλο είναι η ενσυνείδητη απόφαση που θα πάρει ο πολίτης και θα εκφράσει με την ισχυρή του βούληση τη διάθεσή του να συμμετάσχει σ' αυτήν την ιδέα της προσφοράς και άλλο κάτω από το κλίμα, το φορτισμένο συναισθηματικά, των συγγενών. Επομένως, νομίζω ότι εκεί θα πρέπει να ρίξουμε το βάρος. Να δούμε πώς μπορεί να οπλιστούν οι διατάξεις με όσο γίνεται πιο εύστοχες διατυπώσεις, που να περιορίζουν τα προβλήματα. Τέλειες διατάξεις δεν μπορεί να υπάρχουν ποτέ. Πάντα θα υπάρχουν ενδεχομένως και κάποια προβλήματα που υποκρύπτονται. Να κάνουμε τις καλύτερες δυνατές διατάξεις. Αν χρειαστεί αργότερα να τις βελτιώσουμε, να το πράξουμε. Αλλά τεράστια σημασία θα έχει, αφού τις ψηφίσουμε -και εμμενώς στη σημασία του άρθρου 12 και τις διατάξεις που προβλέπει σε σχέση με τις απογραφές- να ρίξουμε όλο το βάρος με μία πολύμηνη εύστοχη εκτεταμένη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών, για να μπορούμε να έχουμε τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα. Πρέπει να δούμε την προσπάθεια που καταβάλλει η πολιτεία μέσα από το νέο θεσμικό πλαίσιο που δημιουργεί το συζητούμενο νομοσχέδιο, που λύνει κάποια προβλήματα του υπάρχοντος θεσμικού πλαισίου, που ανοίγει κάποιες καινούριες δυνατότητες, που θεσμοθετεί ποινές, δηλαδή, αυστηρότερες διατάξεις για παραβιάσεις και του ηθικού νόμου αλλά και του νόμου της πολιτείας ενδεχομένως επιτήδειους, που μπορούν να υπεισέλθουν σε όλο αυτόν τον κύκλο της υπόθεσης των μεταμοσχεύσεων. 'Αρα, πρέπει να δούμε την αναγκαιότητα κάποιων ρυθμίσεων που εισάγει το νομοσχέδιο από τη θετική πλευρά. Μην ερχόμαστε στην Εθνική Αντιπροσωπεία με τη διάθεση να βλέπουμε το ποτήρι μισοάδειο και από εκεί να ξεκινούμε και μετά να αρχίσουμε να επιστρατεύουμε μια σειρά επιχειρήματα, γιατί είναι "άχρηστο" το νομοσχέδιο, γιατί συλλήβδην πρέπει να το απορρίψουμε ή γιατί πρέπει να το καταψηφίσουμε διότι αυτό είναι το χρέος μας δήθεν ως Αντιπολίτευση. Προς Θεού!

Δεν θα ήθελα ειδικά σήμερα να επαναλάβω γι' αυτό το νομοσχέδιο κάτι το οποίο είπα πολλές φορές ως Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος στην Εθνική Αντιπροσωπεία. Δηλαδή, δεν νοείται σε ένα τέτοιο νομοσχέδιο κάποιοι συνάδελφοι να καταψηφίζουν, για να καταψηφίσουν, με μία στείρα λογική της νοούμενης Αντιπολίτευσης, γιατί αυτό τουλάχιστον δεν συνάδει με την τεράστια κοινωνική σημασία που έχει το συζητούμενο νομοσχέδιο.

Αυτά, κύριοι συνάδελφοι. Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Θα πούμε περισσότερα κατά τη συζήτηση επί των άρθρων.

(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑΣΟΚ).

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Σπυριούνης έχει το λόγο.

ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΣΠΥΡΙΟΥΝΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, κυρία και κύριοι συνάδελφοι, βεβαιότατα η σπουδαιότητα του συζητούμενου νομοσχεδίου θα απαιτούσε -και συγγνώμη που θα σας το πω- πληθωρικότερη εικόνα στο Κοινοβούλιο. Θα έπρεπε αυτό το νομοσχέδιο με τη βαθιά ανθρώπινη υπόστασή του να στηριχτεί με μια χαρακτηριστική παρουσία συναδέλφων σήμερα εδώ.

'Ενα δεύτερο σημείο που θέλω να πω είναι το εξής: Αλήθεια δεν μπορούμε οι 'Ελληνες να συνεννοηθούμε ποτέ; Είναι μια μόνιμη απορία.

'Οταν το έλεγα αυτό στις κομματικές οργανώσεις, κύριε Υπουργέ, μου έλεγαν, δεξιοφέρνει ο στρατηγός. 'Οταν το έλεγα στους συναδέλφους μου της Νέας Δημοκρατίας έλεγαν ε, κόκκινος είναι ο στρατηγός. 'Οταν το έλεγα στους συναδέλφους του ΚΚΕ έλεγαν ε, τι περιμένεις, στο στρατόπεδο ήταν ο στρατηγός, πώς να μας κατανοήσει εμάς τους μεγάλους ιδεολόγους! Είναι φυλετική αδυναμία, ιστορικά αποδεδειγμένη. Πράγματι είναι έντονος ο ατομισμός -πάντα τα λέω καλοπροαίρετα, με καλή πίστη, δεν θέλω να θίξω ποτέ συναδέλφους ή κόμματα που σέβομαι ακεραίως- η ιδιοφυία του 'Ελληνα, η περηφάνεια, η αξιοπρέπεια, εκείνη η φυλετική δύναμη του ατόμου στην οποία τόσα και τόσα οφείλει και η δημοκρατία και η πατρίδα, έρχονται όμως σε μια βαθιά αντίθεση με έναν ιερό νόμο που καθιέρωσαν οι αρχαίοι 'Ελληνες το "μηδέν άγαν". Το "μηδέν άγαν" ισχύει για πολλά πράγματα και για την κριτική που κάνουμε. Το μέτρο. Μεγάλη ατομική και κοινωνική δύναμη.

Να πω, για να άρω και την παραμικρή αμφιβολία ότι δεν είμαι αντικειμενικός: Κύριε Υπουργέ, όταν ήμασταν στην Αντιπολίτευση το 1990 έως το 1993, τινάζω το γιακά μου τι αντιπολίτευση κάναμε. Ακραία αντιπολίτευση. 'Αλλο '90, ήταν τότε και το γενικό κλίμα, η ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής με όλα όσα αυτή προκάλεσε, επανελήφθη το 1993. Να το πω, κύριε Υπουργέ, ότι είμαι ένας από τους πέντε που δεν ψήφισαν την παραπομπή του κ. Μητσοτάκη στο δικαστήριο. Πέντε Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ δεν την ψήφισαν, ένας είμαι εγώ. Ο κ. Γιαννόπουλος ο Υπουργός Δικαιοσύνης μου είπε ότι είναι ο δεύτερος. 'Εμαθα μετά και έναν τρίτο, αλλά δεν δικαιούμαι να το πω. Επειδή όμως το είπε ανοιχτά ο κ. Γιαννόπουλος, το επαναλαμβάνω.

Τι θέλω να πω. Επειδή δε, διαπαιδαγωγεί το Κοινοβούλιο εδώ η μεγίστη αξία στη σμίλευση ενός ευρύτερου πνεύματος δημοκρατίας και μιας βαθιάς εθνικής συνείδησης ευθύνης απέναντι στα δρώμενα στο μέλλον, στο αύριο, η διαπαιδαγώγηση που εκπέμπεται από εδώ είναι το μέγιστο του κοινοβουλευτικού λειτουργήματος. Εκπέμπουμε, λοιπόν, μια διαπαιδαγώγηση και αυτή πρέπει να σμιλεύει, να υφαίνει κάποιες αξίες που θα τις υιοθετεί, θα τις ενσωματώνει η κοινωνία. Γιατί το δημοκρατικό πολίτευμα έχει ηπιότητα, θέλει ανταλλαγή απόψεων, διάλογο. 'Οχι να αφαιρείται τίποτα από την ορμή και την ένταση της αντίθεσης με την προϋπόθεση ότι αυτή χαλιναγωγείται με όλα εκείνα τα στοιχεία τα γόνιμα που οδηγούν στη σύνθεση. Αν η αντίθεση δεν οδηγεί στη σύνθεση -και για να οδηγεί πρέπει να διακρίνεται για την καλή της πίστη, για τη λογική της στους αφορισμούς, για την αγνή πρότασή της, για το καλύτερο- τότε τα πράγματα φεύγουν από το πλαίσιο.

Το συζητούμενο νομοσχέδιο, κύριοι συνάδελφοι -με ταπεινότητα τα λέω αυτά, μπορεί να κάνω μέγιστο λάθος, σε σας τι να διδάξω, μάλλον πρέπει να διδαχθώ, επαναλαμβάνω όμως αυτό που έχω στη συνείδησή μου τουλάχιστον- έχει, θα έλεγα, τρια πόδια.

Το ένα πατά στις συνταγματικές διατάξεις. Είναι το άρθρο 2, περί μεγίστης ευθύνης της πολιτείας για την προστασία της ανθρώπινης αξίας. Αυτήν την ευθύνη τη χαρακτηρίζει το Σύνταγμα στο άρθρο 2 σαν πρωταρχική μέριμνα της πολιτείας. Να, λοιπόν, το ένα έρισμα. Επίσης στο άρθρο 21 που επιβάλλει προστασία της υγείας και ειδικά μέτρα.

Το δεύτερο στοιχείο είναι αυτό το δυαδικό μέχρι σήμερα ισχύον νομικό καθεστώς του ν.821/1978 και του 1383/1983, που λειτούργησε, καθιέρωσε μία εμπειρία, έναν πλούτο πάνω στον οποίο μπορεί τώρα να αναπτυχθεί το τρίτο στοιχείο και θα πω ποιο είναι και γιατί. Εδώ δεν μπορώ να μην επαινέσω την εντιμότητα του κυρίου Υπουργού. Διαβάστε στο Πρακτικό τις θέσεις του κυρίου Υπουργού, με πόση εντιμότητα χαρακτηρίζει τα θετικά στοιχεία του ν.821/1978, αδίστακτα και του ν.1383/1983. 'Ετσι εννοώ ότι εκείνο είναι σωστό και εκείνο εσφαλμένο. Ποτέ η ισοπέδωση τούτα είναι μαύρα, αυτά είναι άσπρα.

Το τρίτο στοιχείο είναι η πραγματικότητα όπως αυτή διαμορφώνεται από την ευρύτερη διαμόρφωση του διεθνούς περιβάλλοντος, από τις εκρηκτικές εξελίξεις της επιστημονικής, της ιατρικής προόδου, από τη βαθιά -θα έλεγα- ατέρμονα έρευνα, μελέτη και παραγωγή στη φαρμακολογία, από την εξέλιξη της ανεξάρτητης τεχνολογίας, η οποία κινδυνεύει να υπερβεί τον κατασκευαστή της και να καταλήξει εις βάρος της ανθρώπινης ζωής. Η βιοϊατρική πίσω από την οποία πρέπει να αντικρίζεται με παραγωγικό τρόπο η βιοηθική.

Αυτά τα τρία ερίσματα μαζί με την ανάγκη της προσαρμογής στα διεθνή κρατούντα, όπως είναι ανθρώπινα δικαιώματα κλπ., αποτελούν πιστεύω την πραγματικότητα μέσα στην οποία κινείται, συνειδητοποιεί και αναπτύσσει το πνεύμα και το γράμμα του νομοσχεδίου ο νομοθέτης. Αυτά τα τρία στοιχεία δεν μπορούμε να τα αμφισβητήσουμε.

'Ερχομαι τώρα στη συνέχεια του νομοσχεδίου. Το νομοσχέδιο έχει επτά κεφάλαια. Αθροίζεται σε τριάντα δύο, μαζί με το ακροτελεύτιο, άρθρα και αντιστοιχίζεται στις διατάξεις που ομαδικά τα άρθρα καλύπτουν τα αντίστοιχα κεφάλαια.

Το πρώτο κεφάλαιο περιλαμβάνει γενικές διατάξεις από το άρθρο 1 μέχρι το άρθρο 9.

Το δεύτερο κεφάλαιο, με τα άρθρα 10 και 11, αναφέρεται στις αφαιρέσεις ιστών και οργάνων από ζώντα δότη.

Το τρίτο κεφάλαιο με τα άρθρα 13 και 14, αναφέρεται στις αφαιρέσεις ιστών και οργάνων από νεκρό δότη.

Το τέταρτο κεφάλαιο, από το άρθρο 15 μέχρι 19, αναφέρεται στη συγκρότηση, τη λειτουργία, τις αρμοδιότητες κλπ. του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων.

Το πέμπτο κεφάλαιο -και θα συμφωνήσω απόλυτα και με την κρίση για τον επιμερισμό της ευθύνης, αλλά και με την ελπίδα ότι δεν θα χρειασθεί αυτή η αυστηρή πρόνοια της ποινικής νομοθεσίας γιατί θα συνεχίσουμε να μην έχουμε τέτοια περιστατικά- αφορά τις ποινικές κυρώσεις που προβλέπει το άρθρο 20.

Το επόμενο κεφάλαιο το ΣΤ' περιλαμβάνει τα άρθρα 21 έως 27 και αφορά άλλες διατάξεις προβλημάτων του προσωπικού κλπ. στο Υπουργείο Υγείας.

Το επόμενο κεφάλαιο, το Ζ' αφορά μεταβατικές και τελικές διατάξεις στα άρθρα 28 έως το άρθρο 32.

Το νομοσχέδιο κινείται μέσα σε ένα πλαίσιο αρχών; Αναμφισβητήτως, ναι και η κάθε μία στηρίζεται σε περισσότερα του ενός άρθρα. Η αρχή της διαφάνειας στηρίζεται με το άρθρο 2, το άρθρο 6, το άρθρο 15, το άρθρο 19, που είναι για τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων κλπ.

Η αποκλειστική επιδίωξη χρησιμοποίησης της όλης διαδικασίας για θεραπευτικούς σκοπούς, κατοχυρώνεται με πλειάδα άρθρων. Η μη εμπορευματοποίηση της περίπτωσης, κατοχυρώνεται επίσης με πλειάδα άρθρων.

'Εχει λοιπόν αρχές, έχει στόχους να εξισορροπήσει την προσφορά και τη ζήτηση -που είναι εν ανισορροπία- για όργανα, ώστε να λειτουργήσει η μεταμόσχευση.

(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)

Επίσης, έχει στόχο τον συντονισμό της όλης δράσης από ένα εξειδικευμένο, με ευκαμψία, κατοχυρωμένο όργανο, αυτοτελές, όπως είναι ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμόσχευσης. Επίσης, έχει στόχο τη μη εμπορευματοποίηση και όλα τα άλλα που είπαμε.

(Στο σημείο αυτό ξανακτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτήύ)

Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε, εξ άλλου είμαστε λίγοι ομιλητές.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να παραβιάζουμε το χρόνο. Θα πρέπει να μην επαναλαμβάνουμε κάποια πράγματα.

ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΣΠΥΡΙΟΥΝΗΣ: Επίσης, έχει στόχο την προσαρμογή προς τις διατάξεις, τα ανθρώπινα δικαιώματα κλπ.

Θα τελειώσω με το Νοσοκομείο Παπαγεωργίου. Θα πρέπει να αρχίσει να λειτουργεί, κύριε Υπουργέ, με τον α ή β τρόπο. Θα πρέπει να εκτονωθεί, αν θέλετε και η υπερβολική, ή άδικη αντίληψη στο μέσο κοινό πολίτη της Θεσσαλονίκης ότι ευθύνεται η Κυβέρνηση, ευθύνεται το Υπουργείο Υγείας ότι υπάρχουν στην Αθήνα διαπλεκόμενα συμφέροντα κλπ. Θα πρέπει να τελειώνει αυτή η ιστορία. Χαίρομαι που επιτέλους γόρδια θα λυθεί αυτό το πρόβλημα. Θα πρέπει με κάποιο τρόπο να λυθεί. Νομίζω ότι η επιλογή που κάνετε είναι σωστή.

Τελειώνω με αυτό, κύριε Πρόεδρε, και συγχωρέστε με. Η ενημέρωση της κοινής γνώμης, όπως πιστεύω ότι θα αναπτυχθεί μέσα από τη λειτουργία των οργάνων και κυρίως του Εθνικού Οργανισμού Μεταμόσχευσης, που αποτελεί και συμβουλευτικό όργανο της Κυβέρνησης για την καθιέρωση της πολιτικής μεταμοσχεύσεων, νομίζω ότι αποτελεί το βασικό παράγοντα για την επιτυχία και την αποτελεσματικότητα του νομοσχεδίου.

Ευχαριστώ.

(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑ.ΣΟ.Κ.)

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Πολύζος έχει το λόγο.

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΠΟΛΥΖΟΣ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έρχεται προς συζήτηση σήμερα το νομοσχέδιο που αφορά κυρίως τις μεταμοσχεύσεις ανθρωπίνων ιστών και οργάνων.

Μια πρώτη παρατήρηση που θα έπρεπε να κάνουμε, είναι ότι ένα τέτοιο ζήτημα σαφώς και δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο κομματικής εκμετάλλευσης, ή αντιδικίας. Αντίθετα, το σημερινό σχέδιο νόμου προσφέρεται για γόνιμη συζήτηση, η οποία και πρέπει να οδηγήσει σε επιλογές που θα συντείνουν σε έναν και μοναδικό στόχο, στην όσο το δυνατόν πιο επιτυχημένη λειτουργία του θεσμού της μεταμόσχευσης ανθρωπίνων ιστών και οργάνων.

Ο θεσμός αυτός σαφέστατα και δεν αποτελεί αντικείμενο έρευνας μόνο από άποψη καθαρά ιατρική ή τεχνική. Θα μπορούσε μάλιστα κανείς να ισχυρισθεί ότι προχωρώντας στη νομοθετική ρύθμιση του θεσμού της μεταμόσχευσης, θα έπρεπε να συγκεντρώσουμε την προσοχή μας περισσότερο στα περίπλοκα νομικά και ηθικά ζητήματα που αυτός θέτει.

Αυτό βέβαια συμβαίνει επειδή η μεταμόσχευση ως ιατρική πράξη αποτελεί ένα μικρό μόνο κομμάτι της μεταμόσχευσης όπως νοείται με την κοινωνική της σημασία. Ακριβώς η συνολική αυτή έννοια της μεταμόσχευσης ξεκινά ή πρέπει να ξεκινά από την εκπαίδευση να μετουσιώνεται σε απόφαση και στάση ζωής από το δότη ή τους οικείους του, να φτάνει στο χειρουργείο και να ολοκληρώνεται με τη μέριμνα για δότη και λήπτη μετά την επέμβαση.

'Ενα νομοθετικό κείμενο που αφορά την μεταμόσχευση πρέπει, λοιπόν, να ρυθμίζει όλο αυτό το πλαίσιο αλλά και κάθε επιμέρους κομμάτι. Επιπλέον οφείλουμε να τονίσουμε το γεγονός ότι ο θεσμός της μεταμόσχευσης ανθρωπίνων ιστών και οργάνων δεν αφορά ασφαλώς μόνο τους σήμερα δότες και υποψηφίους λήπτες οργάνων.

Κυρία και κύριοι συνάδελφοι, εκτός από το γεγονός ότι όλοι μας είμαστε εν δυνάμει υποψήφιοι λήπτες πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι το σύστημα ρύθμισης ενός τέτοιου θεσμού αντανακλά άμεσα το επίπεδο πολιτισμού και ανάπτυξης μιας κοινωνίας εφόσον άπτεται ευρύτερων αξιών, όπως η κοινωνική αλληλεγγύη, το δικαίωμα στην προσωπικότητα ή ακόμα και στις θρησκευτικές πεποιθήσεις.

Πέρα όμως από τις ανωτέρω εκτεθείσες παραμέτρους, ένα νομοθετικό κείμενο πρέπει να ξεκινά από την πραγματικότητα, που καλείται να αντιμετωπίσει. Δυστυχώς, η ελληνική πραγματικότητα στον τομέα αυτό είναι τραγική, δεν είναι καλή. Παρά τις προσπάθειες μεμονωμένων κυρίως φορέων, οι οποίοι σήκωσαν στις πλάτες τους όλα αυτά τα χρόνια την προσπάθεια για διάδοση της δωρεάς οργάνων, υφίσταται το απαράδεκτο φαινόμενο της μακροσκελούς λίστας αναμονής για τους υποψήφιους λήπτες, γεγονός που συντελεί στη μακροχρόνια σωματική και ψυχική καταπόνηση των ανθρώπων, που ουσιαστικά ζουν με μόνη την ελπίδα της μεταμόσχευσης. Ούτε και πρέπει να ξεχνάμε ότι η πλημμελής μέχρι σήμερα λειτουργία του συστήματος στη χώρα μας έχει σαν αποτέλεσμα και σημαντικές οικονομικές επιβαρύνσεις για τους ενδιαφερόμενους.

Με βάση, λοιπόν, αυτήν την πραγματικότητα, το συζητούμενο νομοσχέδιο σαφώς και δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί πρωτοποριακό. Απλώς έχει μερικές ρυθμίσεις, που βοηθάνε στην υπόθεση. Δεν είναι πρωτοποριακό, διότι δεν δίνονται λύσεις προοπτικής και ελπίδας στους συμπολίτες μας, που υποφέρουν. Κατ' αρχήν πρέπει να παρατηρήσουμε ότι οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου σε πολλές περιπτώσεις είναι γενικές, αφηρημένες και παραπέμπουν σε προεδρικά διατάγματα ή υπουργικές αποφάσεις, που θα εκδοθούν στο μέλλον για τη ρύθμιση πολύ σημαντικών ζητημάτων. Ζητήματα όπως οι προϋποθέσεις ίδρυσης μεταμοσχευτικών μονάδων και τραπεζών ιστών, αλλά και αρκετές από τις ρυθμίσεις για τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων θα συγκεκριμενοποιηθούν αργότερα, ενώ στην πραγματικότητα είναι από τα ουσιαστικά ζητήματα, που έπρεπε να αντιμετωπίζονται με το παρόν νομοσχέδιο.

Περνώντας στον ΕΟΜ, στον οποίο βέβαια ως Νέα Δημοκρατία δεν συμφωνούμε, η πρώτη μας ένσταση αφορά τη σύστασή του ως νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου. Επιπλέον, παρά τη γενικόλογη περιγραφή του ΕΟΜ, φαίνεται ότι μάλλον θα αποτελεί ένα γραφειοκρατικό όργανο με περιορισμένη ευελιξία, αντί ενός ευέλικτου και ταχύτατα ενεργοποιημένου σώματος, όπως απαιτεί το αντικείμενό του. Επίσης, στη σύνθεση του Δ.Σ. του ΕΟΜ επιβάλλεται να υπάρχει εκπρόσωπος των υποψηφίων ληπτών, ιστών και οργάνων -χάρηκα που το άκουσα από τον κύριο Υπουργό σήμερα ότι το προτείνει- οι οποίοι είναι άμεσα ενδιαφερόμενοι και ζώντας το πρόβλημα μπορούν να προτείνουν και λύσεις.

Σχετικό είναι και το ζήτημα της διαφαινόμενης κατάργησης της υπηρεσίας συντονισμού και ελέγχου μεταμοσχεύσεων. Αν η ΥΣΕΜ καταργείται για ποιο λόγο γίνεται αυτό τη στιγμή που η τελευταία είναι μία υπηρεσία με μεγάλη εμπειρία και τεχνογνωσία στον τομέα αυτό. Και αν δεν καταργείται τι ρόλο καλείται να παίξει μετά τη δημιουργία του ΕΟΜ.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πρέπει να σταθούμε και σε ορισμένα άλλα σημεία του νομοσχεδίου που κατά την άποψή μας αποτελούν είτε παραλείψεις είτε κακές επιλογές.

Το πρώτο αφορά την παντελή έλλειψη πρόνοιας έτσι ώστε οι δωρητές οργάνων να πολλαπλασιαστούν στη χώρα μας. Πώς είναι δυνατόν να επιτευχθεί ένας τέτοιος σκοπός όταν το νομοσχέδιο προβλέπει ότι η μοναδική κυρίως φορά που θα έρχεται ο μέσος πολίτης σε επαφή με το ζήτημα των μεταμοσχεύσεων θα είναι κατά τη γενική απογραφή του πληθυσμού, δηλαδή, κάθε δέκα χρόνια.

Αντίθετα, είναι απαραίτητη η προσέγγιση των πολιτών από τα εκπαιδευτικά κιόλας χρόνια με το θέμα των μεταμοσχεύσεων, έτσι ώστε με την ενηλικίωσή του ο καθένας να έχει σχηματίσει άποψη και να καλείται να δηλώσει τη βούλησή του επίσημα με βάση διαδικασίες που θα επιλεγούν ως πλέον πρόσφορες.

'Ενα ακόμη ζήτημα προκύπτει από τις ποινές που επιβάλλονται με το άρθρο 21. Βεβαιότατα ο κύριος Υπουργός σήμερα είπε ότι οι ποινές θα αυξηθούν στους παραβάτες των διατάξεων του νομοσχεδίου. Είναι ευνόητο όμως ότι υπάρχουν άνθρωποι απελπισμένοι που έχουν εναποθέσει τις ελπίδες τους για τη ζωή στην εύρεση ενός οργάνου. Τότε η πιθανότητα οικονομικής εκμετάλλευσης είναι τεράστια. Οι ποινές που επιβάλλονται με το άρθρο 21 σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν ανασχετικό παράγοντα μιας τέτοιας εκμετάλλευσης η οποία λόγω της ιδιαιτερότητας του αντικειμένου είναι εξαιρετικά προσοδοφόρα.

Επιβάλλεται, λοιπόν, η αύξηση του ύψους των προβλεπομένων ποινών τόσο των χρηματικών όσο και των ποινών φυλακίσεως καθώς και η εισαγωγή των τελευταίων όπου δεν προβλέπονται ούτως ώστε να αποτελούν φόβητρο για τους επίδοξους εκμεταλλευτές του ανθρώπινου πόνου.

Κλείνοντας οφείλω και εγώ να επισημάνω και πάλι τη σημασία επαρκούς και διορατικής νομοθετικής ρύθμισης του ζητήματος των μεταμοσχεύσεων οργάνων και ιστών καλώντας όλους τους συναδέλφους σε μία ουσιαστική συζήτηση που θα οδηγήσει στις βέλτιστες κρίσεις.

Ευχαριστώ πολύ.

(Χειροκροτήματα)

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Παπαφιλίππου έχει το λόγο.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΠΑΦΙΛΙΠΠΟΥ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, παρακολουθώντας την όλη συζήτηση σήμερα στο θερινό μας τμήμα αλλά και στην διακομματική αρμόδια επιτροπή, διαπιστώνει κανείς ότι η κατάσταση που επικρατεί στη χώρα μας σε σχέση με τις άλλες χώρες της δυτικής Ευρώπης αφαιρεί από τη χώρα μας εκείνο το οποίο όλοι μας φιλοδοξούμε, δηλαδή το ηθικό κύρος έναντι των άλλων σε σύγκριση τόσο με τη χώρα μας, όσο και με τους 'Ελληνες οι οποίοι πρωτοστάτησαν ανέκαθεν για την προαγωγή και την πνευματική ανάταση του ανθρώπου, αλλά και γενικότερα για την αλληλεγγύη, για τον αλτρουϊσμό, για την ηθική στήριξη της ανθρώπινης υπόστασης.

Σήμερα τα πράγματα έχουν πάρει μιαν άλλη τροπή. Πρωτοστατήσαμε στο παρελθόν, φιλοδοξούμε να είμαστε μπροστά και όμως είμαστε πολύ πίσω. Και εδώ βεβαίως πρέπει να δει κανείς το γιατί. Διότι, αν δεν το αναζητήσουμε, δεν μπορούμε να αποφασίσουμε για δραστικά μέτρα προς αποκατάσταση μιας άσχημης εικόνας για τη χώρα μας.

Ακούσαμε, κύριε Υπουργέ, από τους αρμόδιους ανθρώπους στην επιτροπή όπως τον κ. Παπαδημητρίου -γιατρός δεν είμαι, αλλά πιστεύω ότι πρόκειται για ένα συγκροτημένο έμπειρο άνθρωπο- ο οποίος είπε τις απόψεις του με ειλικρίνεια. Μας είπε ότι η όλη αυτή υπόθεση είναι θέμα ενδιαφέροντος και οργάνωσης. Μας το είπε ωμά. Και το ερώτημα σε έναν μη ειδικό, όπως είμαι εγώ, αμέσως έρχεται, γιατί εδώ στη χώρα μας δεν έχουμε αυτήν την οργάνωση. Πώς αποδεχόμαστε εμείς στον τομέα αυτό να είμαστε τελευταίοι; Κανένας, επιτέλους, δεν συγκινείται;

Επίσης, υπάρχουν και ορισμένες ευθύνες σε όλους μας; 'Ισως σ'αυτούς που ήταν στην Κυβέρνηση για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Εν πάση περιπτώσει κάποιος φέρει τις ευθύνες.

Κύριοι συνάδελφοι, γι' αυτά εδώ δεν συζητά κανένας. Βλέπουμε στη χώρα όμως ότι έχουμε άλλα πράγματα. Μια κυβέρνηση προσπαθεί να κάνει κάτι, ράβει και συνθέτει, μετά έρχεται η άλλη κυβέρνηση, άλλης παράταξης και ξηλώνει.

Θα σας πω ορισμένα παραδείγματα για τα άλλα θέματα, εκτός από τις μεταμοσχεύσεις, στη συνέχεια. Αλλά είναι άσχημο αυτό το φαινόμενο, δηλαδή, να είμαστε τελευταίοι στις μεταμοσχεύσεις, όταν ήμασταν οι πρώτοι μια ζωή, όσον αφορά τη στήριξη του ανθρώπου, της ανθρώπινης υπόστασης. Τώρα είμαστε μαθητευόμενοι των άλλων, που εμείς τους δώσαμε αυτές τις ιδέες και αυτόν το γενικότερο πολιτισμό.

Επίσης, πρέπει να επισημάνω και το εξής: 'Εχουμε ένα έντονο δημογραφικό πρόβλημα στη χώρα μας, άρα είναι μεγάλη η ανάγκη στην πατρίδα μας να στηρίξουμε αυτές τις προσπάθειες που σχετίζονται με τη σωτηρία ανθρώπινης ζωής με αυτές τις παρεμβάσεις της προηγμένης ιατρικής τεχνολογίας, μέσω των μεταμοσχεύσεων και δεν το κάνουμε.

'Εχουμε το φαινόμενο το να πρωτοστατούμε, να είμαστε πρώτοι σε τροχαία ατυχήματα αναλογικά με τον πληθυσμό μας και μας είπε ο κ. Παπαδημητρίου ότι το 20% από τα θανατηφόρα αυτά τροχαία ατυχήματα μπορεί κανείς να εκμεταλλευτεί για να περισώσει άλλες ζωές, δεν αντιδρούμε όμως σωστά προς αυτήν την κατεύθυνση. Και γι'αυτό εγώ είμαι πάρα πολύ προβληματισμένος.

Εδώ φθάσαμε σε σημείο να επαίρεται η Κυβέρνηση ότι έφερε με τόση μεγάλη καθυστέρηση -κατά την αντίληψη της ιδίας- ένα νομοσχέδιο το οποίο θα βελτιώσει την κατάσταση.

Και εγώ και οι συνάδελφοι δεν έχουμε πειστεί ότι πάμε προς μία βελτίωση, υπό την έννοια ότι φεύγουμε από την τελευταία θέση σε σχέση με τις χώρες της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης και αρχίζουμε πλέον σιγά-σιγά να ανεβαίνουμε προς τα πάνω, αφήνοντας άλλους πίσω, πάμε μπροστά, πράγμα που έχουμε απόλυτη ανάγκη και σαν χώρα, αλλά και σαν ένας προηγμένος λαός που είμαστε αποφασισμένοι να πράξουμε το καλύτερο.

'Ετσι, λοιπόν, κύριε Υπουργέ, δεν έχω πεισθεί ότι αυτό το νομοσχέδιο θα δώσει τέτοια αποτελέσματα για να ξεφύγουμε από την οικτρά θέση του τελευταίου στην Ευρώπη. Και τούτο διότι από πλευράς οργάνωσης που μας είπε ο κ. Παπαδημητρίου, δεν βλέπω πολλά πράγματα να εισαγάγει αυτό το νομοσχέδιο.

Μας είπατε ότι η όλη υπόθεση είναι πώς θα πείσουμε τον ελληνικό λαό να συμβάλει υιοθετώντας πλέον ορισμένες αρχές, δηλαδή, δίδοντας τη συγκατάθεση εκ των προτέρων, σε μια ατυχή έκβαση της πορείας της ζωής κάποιου εξ ημών, ότι συμφωνούμε να περισωθεί η ζωή κάποιου άλλου, μια που εμείς φεύγουμε από τη ζωή. Και αναφορικά με τη συγκατάθεση μας λέτε ότι θα πάμε σε απογραφή το 2001 και στη συνέχεια θα πάμε όλοι να συμπληρώσουμε ένα έντυπο, το οποίο ο κ. Παπαδημητρίου μας είπε ότι είναι δύσχρηστο και δύσκολο έντυπο για να το συμπληρώσει κανείς και το οποίο δεν θα φέρει αποτελέσματα.

Επίσης με το νομοσχέδιο μας φέρνετε αυτόν το φορέα, τον Ε.Ο.Μ., που είναι ΝΠΔΔ και που δεν βλέπουμε να συμβάλει και αυτός σε τίποτα, διότι και ο κ. Παπαδημητρίου, με την εμπειρία του μας είπε ότι πρέπει στον τομέα αυτό ο οργανισμός αυτός να είναι αυτόνομος και όχι ελεγχόμενος.

'Ολα αυτά, λοιπόν, κύριε Υπουργέ, προσωπικά εμένα με οδηγούν στο συμπέρασμα ότι δεν κάνουμε σημαντικά βήματα, δεν αποκτούμε κάποια ταχύτητα για να προλάβουμε τους άλλους. Θα μείνουμε πάλι τελευταίοι, θα μείνουμε στον πάτο.

Θα σας πω δε για ποιο λόγο. Διότι πράγματι, κύριοι συνάδελφοι, ισχύει ο κανόνας του ράβε-ξήλωνε. Θα σας πω ένα παράδειγμα για το συμπατριώτη μου κ. Παπαγεωργίου ή τους αδελφούς Παπαγεωργίου από τη Σιάτιστα της Κοζάνης. Εγώ εκλέγομαι στο Νομό Κοζάνης. Τους γνωρίζω προσωπικά. Στη δυτική Μακεδονία υπάρχει μία παράδοση ευεργετών. 'Οποιος γνωρίζει κάτι από το λαό της δυτικής Μακεδονίας θα το έχει εντοπίσει αυτό.

Προσέφεραν αυτοί αυτό που έκαναν για να βελτιώσουν μια κατάσταση που βλέπουν ότι δεν περπατάει στον τομέα της υγείας. Ψηφίστηκε ένας νόμος, έγινε μία σύμβαση και προχωράνε το θέμα. 'Ερχεται εν τω μεταξύ το ΠΑ.ΣΟ.Κ. στην Κυβέρνηση. Δεν παρεμβαίνει να αλλάξει τίποτα. Αφήνει τους αδελφούς Παπαγεωργίου έως ότου τελειώσουν το νοσοκομείο και μάλιστα σε χρόνο ρεκόρ και που αποτελεί ένα πρότυπο νοσοκομείου. Και όταν πρόκειται να λειτουργήσει, λέμε μα, τι συμβαίνει εδώ, αυτό δεν είναι στο ΕΣΥ, δεν μπορεί να περπατήσει έτσι και θα δημιουργήσει προβλήματα. Από την άλλη μεριά, όμως, δίδουμε την ευχέρεια σε ιδιώτες, όπως ο κ. Αποστολόπουλος, και ο οποίος ετοιμάζει ένα άλλο νοσοκομείο, κύριοι συνάδελφοι, έξω από τη Θεσσαλονίκη. Είναι έτοιμο.

Και αν πάει κανείς να δει εδώ αυτά τα Νοσοκομεία "Υγεία" κλπ. του Αποστολόπουλου εδώ στην Αθήνα, θα δει ότι εκεί υπάρχει πληθώρα κόσμου. Και αν εξετάσει να δει τι πληρώνει ο καθένας που μπαίνει; Τρομερή η κατάσταση, κύριε Υπουργέ. Και όμως ο κόσμος τρέχει. Γιατί τρέχει; Διότι δεν βρίσκει λύση σ' αυτό το σύστημα που τόσο παλεύετε εσείς αλλά δεν περπατάει, έτσι όπως θέλετε να το πάτε. Σας λέω, πηγαίνετε να κάνετε μια εξέταση σ' αυτά τα δικά τους εκεί νοσοκομεία. Θα δείτε ότι αν μπείτε, μέσα σε δύο ώρες ο λογαριασμός θα έχει υπερβεί τις τριακόσιες-τετρακόσιες χιλιάδες δραχμές για απλές εξετάσεις. Και όμως επαναλαμβάνω, ο κόσμος τρέχει, ο Αποστολόπουλος ετοιμάζει το άλλο νοσοκομείο κ.ο.κ. Και εμείς συνεχίζουμε να λέμε ότι ξηλώνουμε αυτά τα οποία ράβουν ορισμένοι άλλοι. Δεν είναι τακτική αυτή, κύριε Υπουργέ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Καραμηνάς έχει το λόγο.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΡΑΜΗΝΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, καλούμαστε σήμερα να συζητήσουμε το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας "Μεταμοσχεύσεις ανθρωπίνων ιστών και οργάνων και άλλες διατάξεις".

Υπάρχει αλήθεια κανείς σ' αυτήν την Αίθουσα αλλά και έξω απ' αυτήν που να μη θέλει την πρόοδο σ'αυτόν τον τομέα; Είναι όμως αυτό το νομοσχέδιο ένα νομοσχέδιο που κατά μία πρώτη εκτίμηση έρχεται βεβιασμένα και πιεστικά προς ψήφιση στη Βουλή. Βεβιασμένα και πιεστικά διότι θα ενθυμείσθε όλοι ότι μόλις την περασμένη Τρίτη στις θυρίδες μας βρήκαμε το σχέδιο νόμου, την Τετάρτη και την Πέμπτη κληθήκαμε να το συζητήσουμε στη Διαρκή Επιτροπή και σήμερα ξεκινάει η συζήτηση υποτίθεται στο θερινό Τμήμα. 'Ενα νομοσχέδιο πρόχειρο, ασαφές, με αντιφάσεις στις διατάξεις του και που καθιστά τη δωρεά οργάνων στην πράξη περισσότερο δυσκίνητη και γραφειοκρατική.

Και για να αποδείξω το ασαφές και με αντιφάσεις, δεν έχω παρά να σας παραπέμψω στο άρθρο 20 παράγραφος 6 όπου αναφέρεται: 'Οποιος χρησιμοποιεί ιστό ή όργανο για μεταμόσχευση σε λήπτη άλλον από τα οριζόμενα στο άρθρο 11 πρόσωπα, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών και με χρηματική ποινή.

'Ομως το άρθρο 11, κύριε Υπουργέ, αναφέρεται σε αποζημιώσεις, δεν αναφέρεται σε πρόσωπα.

ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ (Υπουργός Υγείας και Πρόνοιας): 'Εγινε αναρίθμηση των άρθρων. Αφαιρέθηκε στην επιτροπή ένα άρθρο και έγινε αναρίθμηση. Θα διορθωθεί αύριο.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΡΑΜΗΝΑΣ: 'Ενα νομοσχέδιο, λοιπόν, που ενώ οι άμεσα ενδιαφερόμενοι περίμεναν ως μάννα εξ ουρανού, δεν τους επιλύει κανένα πρόβλημα. Δυστυχώς οι συντάκτες του σχεδίου νόμου δεν έχουν εντοπίσει πού υπάρχει το πρόβλημα και η Ελλάδα είναι η τελευταία μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης στις μεταμοσχεύσεις. Δεν είναι τυχαίο το ότι μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης είμαστε τελευταίοι και με διαφορά. 'Εχουμε είκοσι πέντε με τριάντα μεταμοσχευθέντες ανά εκατομμύριο πληθυσμού κατά μέσο όρο στην Ευρώπη και εμείς έχουμε δυο, τρεις, τέσσερις περιπτώσεις. Αλλά επίσης ούτε καν μπήκαν στον κόπο να μελετήσουν πού οφείλεται τέλος πάντων αυτό που λέγεται θαύμα όσον αφορά τις μεταμοσχεύσεις στην Ισπανία. Βέβαια εδώ οφείλω να σας πω ότι ο οργανισμός στην Ισπανία είναι αυτόνομος. Δεν είναι υπό την κυβερνητική, υπό την υπουργική ομπρέλα.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η πτωτική τάση που παρατηρείται στην Ελλάδα μετά το 1993 δεν οφείλεται τόσο στην έλλειψη του κατάλληλου νομικού πλαισίου -αν και οφείλουμε εδώ να πούμε πως οπωσδήποτε χρειαζόταν βελτίωση- αλλά στο ότι δυστυχώς δεν υπάρχει η πολιτική βούληση για την οργάνωση και την εφαρμογή στρατηγικής, καθώς και στην ανύπαρκτη διαπαιδαγώγηση, διαφώτιση και ενημέρωση του ελληνικού λαού, όσον αφορά τις μεταμοσχεύσεις.

Κύριοι της Κυβέρνησης, στις πρόσφατες ευρωεκλογές δαπανήσαμε όλα τα κόμματα, με το ΠΑ.ΣΟ.Κ. να δαπανά το μεγαλύτερο ποσοστό, δισεκατομμύρια. Δεν θα μπορούσαν λίγα από αυτά τα χρήματα να δοθούν, ούτως ώστε να διαπαιδαγωγηθεί αυτός ο ελληνικός λαός, για να κατανοήσει επιτέλους ότι είναι μία προσφορά προς το συνάνθρωπό του η δωρεά ιστού ή οργάνου του σώματός του;

'Ομως υπάρχει έστω και ένα άρθρο στο υπό συζήτηση σχέδιο νόμου που να προβλέπει τη διαπαιδαγώγηση των Ελλήνων και των Ελληνίδων, από τη σχολική θα έλεγα ηλικία, από το δημοτικό, το γυμνάσιο, το λύκειο, το πανεπιστήμιο ή όταν οι άνδρες ή οι γυναίκες υπηρετούν τη στρατιωτική τους θητεία ή μέσω της εκκλησίας; Πουθενά δεν βλέπουμε κάτι τέτοιο. Θα μας πει τώρα ο κύριος Υπουργός ότι με υπουργικές αποφάσεις και προεδρικά διατάγματα θα βελτιωθεί η όλη κατάσταση. Σήμερα όμως δεν το βλέπουμε! 'Οχι μόνο, λοιπόν, δεν προβλέπεται κάτι τέτοιο, αλλά αντίθετα η Κυβέρνηση έφερε το παρόν νομοσχέδιο μέσα στο καλοκαίρι, την εποχή δηλαδή που ο λαός -όποιοι έχουν τα μέσα τα οικονομικά- κάνει τα μπάνια του. Ενώ αν ερχόταν στην Ολομέλεια, το φθινόπωρο ή το χειμώνα, με όλα τα γνωστά εκείνα δεδομένα και τις ευαισθητοποιήσεις, θα υπήρχε και η προετοιμασία, για να δεχθεί πολύ καλύτερα αυτός ο λαός όλα αυτά τα οποία πράγματι εσείς επιθυμείτε και εμείς θέλουμε. Γιατί όλοι μας πιστεύω, από τη στιγμή που έχουμε τη στοιχειώδη λογική και ευαισθησία, θα θέλαμε να υπάρξει ένα νομοσχέδιο ώστε να λυθούν τεράστια προβλήματα.

Πού είναι, λοιπόν, η ελάχιστη ενημέρωση του απλού πολίτη πάνω στο αν θα πρέπει ή όχι να γίνει δωρητής ιστών ή οργάνων εν ζωή ή μετά θάνατον;

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν χωράει καμία αμφιβολία ότι το παρόν νομοσχέδιο δεν πρόκειται δυστυχώς να προσφέρει στην αύξηση του αριθμού των μεταμοσχεύσεων. Δεν πρόκειται να προσφέρει τίποτε στο κοινωνικό σύνολο. Το μόνο που προσφέρει αυτό το νομοσχέδιο -και λυπάμαι που ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος της Πλειοψηφίας είπε ότι κακώς ο εισηγητής μας μίλησε για ρουσφετολογικές εξυπηρετήσεις- είναι τέτοιες εξυπηρετήσεις ποικίλης φύσεως. Αυτό προσφέρει με τη δημιουργία του Ε.Ο.Μ. ενός οργανισμού δυσκίνητου και πολυδάπανου, που δεν πρόκειται να προωθήσει τις μεταμοσχεύσεις ιστών και οργάνων, αλλά που μπορεί να προωθήσει πιθανές πολιτικές, κομματικές μεταμοσχεύσεις που τόσο ανάγκη τελευταία έχει η Κυβέρνηση.

Το παρόν νομοσχέδιο σου δίνει την εντύπωση ότι έρχεται αποκλειστικά για να ιδρύσει τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων ο οποίος και θα αποφασίζει τα πάντα για τις μεταμοσχεύσεις, δηλαδή, από την έγκριση για λειτουργία μέχρι και την εντολή για παύση της λειτουργίας των μεταμοσχευτικών κέντρων.

Βέβαια το εννεαμελές διοικητικό συμβούλιο του Ε.Ο.Μ., καθώς και οι νόμιμοι αναπληρωτές τους διορίζονται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας. Αυτό καταδεικνύει και την κυβερνητική παρέμβαση, αλλά και την εξάρτηση του Ε.Ο.Μ.

Ποιο πρόβλημα, κύριε Υπουργέ, θα σας δημιουργούσε η παρουσία στο διοικητικό συμβούλιο του Ε.Ο.Μ. ενός εκπροσώπου των υποψηφίων ληπτών ιστών και οργάνων; Γιατί δεν ακούσατε το παράπονο του Πανελλήνιου Συνδέσμου Νεφροπαθών υπό αιμοκάθαρση ή μεταμόσχευση για εκπροσώπησή τους, που σας ερωτούν, γιατί αποφασίζετε γι' αυτούς, χωρίς αυτούς; Γιατί δεν συμπεριλαμβάνετε στο διοικητικό συμβούλιο του Ε.Ο.Μ. και το διευθυντή της υπάρχουσας Υπηρεσίας Συντονισμού και Ελέγχου των Μεταμοσχεύσεων;

Πώς απορρίπτετε τις θέσεις μιας υπηρεσίας με τόση εμπειρία, με τόση τεχνογνωσία, με τόσο κύρος, με κολοσσιαία και άμεμπτη ηθική υπόσταση;

Το νομοσχέδιο όμως αυτό έρχεται για να γίνει και εφαλτήριο, παρά την επίμονη άρνησή σας για εκατοντάδες κομματικές προσλήψεις, μια και βρισκόμαστε λίγους μήνες προ των εθνικών εκλογών.

'Οσον αφορά τις ποινικές διατάξεις δεν είμαι νομικός, αλλά νομίζω ότι πρέπει να είναι πιο αυστηρές. Και εδώ θα μου επιτρέψετε να κάνω μία παρέμβαση, διότι νωρίτερα ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. είπε ότι υπήρξε αντίθεση μεταξύ του εισηγητού μας και του αγαπητού φίλου και Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου της Νέας Δημοκρατίας όσον αφορά τις θέσεις και την αντίληψη. Μα, ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ μίλησε για αύξηση των ποινών την οποία είπατε και εσείς, αλλά μίλησε επίσης για πιθανές ατασθαλίες, τις οποίες βλέπει να υπάρχουν. Ενώ εσείς, σωστά πιστεύω σαν γιατρός, όπως και οι μεταμοσχευθέντες λένε ότι ποτέ δεν υπήρξε τέτοιο πράγμα. Υπήρξε, λοιπόν, μία αντίθεση και ήρθε ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος να πει ότι υπήρξε στη Νέα Δημοκρατία αντίθεση και αντιπαράθεση.

'Οσον αφορά το άρθρο 12, αναφέρεται ότι κατά την απογραφή του πληθυσμού ο κάθε ενήλικος απογραφόμενος θα κληθεί να δηλώσει εγγράφως εάν συναινεί ή όχι στην αφαίρεση ιστών και οργάνων του σώματος για μεταμόσχευση μετά το θάνατό του. Δηλαδή, πιστεύει κανείς ότι θα έχουμε αύξηση των δωρητών οργάνων με το γνωστό τρόπο απογραφής που γίνεται κάθε δέκα χρόνια, χωρίς προηγούμενη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του ελληνικού λαού, του ευαίσθητου μεν αλλά και με πολλά ταμπού μέχρι σήμερα χαρισματικού αυτού λαού;

Αναλογισθήκατε, κύριε Υπουργέ, και μόνο η διατύπωση της ερώτησης, εάν ο απογραφόμενος θέλει να είναι δωρητής, τι ψυχολογικό σοκ επιφέρει; Γι' αυτό, κύριε Υπουργέ, όπως πολύ εύστοχα επισήμανε και ο Κοινοβουλευτικός μας Εκπρόσωπος, ο αγαπητός μας συνάδελφος, ο κ. Χωματάς, κοιτάξτε να φτιάξετε υποδομή, να φτιάξετε οργάνωση, να φτιάξετε μονάδες εντατικής θεραπείας τέτοιες, που να μπορούν να διεκπεραιώνουν τις μεταμοσχεύσεις, να αντιμετωπίζουν τις επιπλοκές και τμήματα τέτοια που να μπορούν να παρακολουθούν εφ'όρου ζωής τους λήπτες. Διότι, όσο και αν αυξηθούν οι δότες, εάν δεν υπάρξουν αυτές οι απαραίτητες προϋποθέσεις, το νομοσχέδιο που φέρατε σήμερα στο Εθνικό Κοινοβούλιο, θα αποτελέσει γράμμα κενό, κάτι που ούτε εσείς σίγουρα θέλετε ούτε εμείς επιθυμούμε, αλλά πολύ περισσότερο αυτοί οι οποίοι πάσχουν θα το ήθελαν.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Καλώς, κύριε Καραμηνά.

Ποίοι εκ των κυρίων εισηγητών θέλουν να πάρουν το λόγο για να δευτερολογήσουν;

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΕΛΑΣ: Εγώ, κύριε Πρόεδρε.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ορίστε, κύριε Μελά, έχετε το λόγο.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΕΛΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, θέλω να τοποθετηθώ πρώτα στην ανύπαρκτη διάσταση, που προσπάθησε μάλιστα να αναδείξει και σε μείζον θέμα ο κ. Σφυρίου Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΠΑ.ΣΟ.Κ., μεταξύ εμού και του κ. Χωματά, ότι δηλαδή, εμείς έχουμε διαφορετικές απόψεις σχετικά με το νομοσχέδιο.

Πού τις είδε τις διαφορετικές απόψεις ο κ. Σφυρίου; Δυστυχώς, δεν είναι εδώ. Μήπως δεν μίλησε ο κ. Χωματάς για βελτίωση του νομοσχεδίου, διότι αυτό το σχέδιο νόμου είναι μία επανάληψη του υπάρχοντος νομοθετικού πλαισίου και μάλιστα, χειρότερο; Μήπως δεν μίλησε για γραφειοκρατικές διαδικασίες; Μήπως δεν μίλησε για την απάλειψη της παραγράφου 5 του άρθρου 6 που εγώ τουλάχιστον τη χαρακτήρισα πιο επιεικώς και είπα ότι θα δημιουργήσει και αυτή η παράγραφος στους γιατρούς πρόβλημα και εννοώ στους γιατρούς των μονάδων μεταμοσχεύσεων; Μήπως δεν είπε ο κ. Χωματάς ότι το νομοσχέδιο αυτό ήρθε μόνο και μόνο για να δημιουργηθεί ο ΕΟΜ και καμία άλλη καινοτομία δεν παρουσιάζει;

Μάλιστα, είπε ακόμα ότι σας παρέσυραν, κύριε Υπουργέ, σε λάθος δρόμο και δεν αξίζετε αυτήν την τακτική. 'Εχω, λοιπόν την εντύπωση ότι ο κ. Σφυρίου παρεσύρθη από την πρωτολογία του κ. Χωματά, που ανεφέρθη στην ιστορική διαδρομή των μεταμοσχεύσεων -κάτι συναινετικό- είτε από τη χειραψία. Ως Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος με εμπειρία, θα πρέπει να μην αναγάγει ανύπαρκτα θέματα σε μείζονα θέματα, ζητώντας μάλιστα από εμένα να αναιρέσω μέρος της κριτικής μου. Δεν αναιρώ τίποτα και αν ο κ. Χωματάς έχει διαφορετικές απόψεις, δεν χρειάζεται δικηγόρο τον κ. Σφυρίου.

'Ερχομαι τώρα στην ομιλία του κυρίου Υπουργού, την οποία παρακολούθησα με ιδιαίτερη προσοχή. Αναφερθήκατε, κύριε Υπουργέ, στους φορείς και λίγο ή πολύ είπατε ότι οι φορείς συμφωνούν με αυτό το νομοσχέδιο. 'Εχω την εντύπωση ότι τους αδικείτε. Ο πρόεδρος της Εταιρίας Μεταμοσχεύσεων κ. Παπαδημητρίου, που ήρθε, δεν είπε ότι συμφωνεί με το νομοσχέδιο. Κάθε άλλο. Σε ερώτηση δική μου, αν πιστεύει ότι αυτό το νομοσχέδιο θα προάγει τις μεταμοσχεύσεις, είπε ότι αν μείνει ως έχει, δεν θα επιφέρει καμιά βελτίωση. Είπε μάλιστα ότι η έλλειψη δωρητών οργάνων, δηλαδή, η ελάττωση των μεταμοσχεύσεων τα τελευταία χρόνια, οφείλεται στην έλλειψη υποδομής. Δεν υπάρχει ενημέρωση του λαού, δηλαδή, στο ότι δεν έχει ευαισθητοποιηθεί. Γι' αυτό δεν υπάρχουν δότες οργάνων.

Κύριε Υπουργέ, εγώ μιλώντας για ρουσφετολογικές εξυπηρετήσεις, δεν αναφέρομαι τόσο στις είκοσι δύο προσλήψεις. Είπατε ότι θα γίνει ο ΕΟΜ και ότι αυτό το μεγαλοποιώ. Εξάλλου, προσλήψεις κάνετε κατά χιλιάδες σε άλλους οργανισμούς και προσπαθεί να σωθεί η Κυβέρνησή σας από αυτό. 'Ομως ούτε από τις χιλιάδες προσλήψεις πρόκειται να σωθεί η Κυβέρνηση. 'Οπως έχει αποδοκιμαστεί σε δύο εκλογικές αναμετρήσεις μέχρι σήμερα, θα αποδοκιμαστεί και στις εθνικές εκλογές.

Σας έκανα εγώ δύο παρατηρήσεις-προτάσεις. Περιμένω να μου απαντήσετε αν τις δέχεσθε ή αν τις θεωρείτε παράλογες και γιατί τις θεωρείτε παράλογες. Απαντήστε μου τώρα ή αν θέλετε απαντήστε μου αύριο στην κατ' άρθρον συζήτηση.

(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)

Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε. Θα μιλήσουμε εκτενέστερα αύριο στην κατ' άρθρο συζήτηση.

Θέλω να τονίσω όμως ότι εμείς δεν κάνουμε στείρα αντιπολίτευση, όπως είπε ο εισηγητής της Πλειοψηφίας...

(Στο σημείο αυτό κτυπάει ξανά το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΙΟΥΦΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, έχει χρόνο δέκα λεπτά και δεν μπορείτε να του τον στερήσετε.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Κύριε Σιούφα, ξέρουν οι Βουλευτές τα δικαιώματά τους. Πέρασε ο κ. Μελάς από εδώ και του είπα ότι θα του βάλω πέντε λεπτά και ας μιλήσει όσο θέλει. Εσείς, λοιπόν, δεν χρειάζεται να είσαστε υποστηρικτής και δικηγόρος του.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΙΟΥΦΑΣ: Είμαι για την εφαρμογή του Κανονισμού και δεν μπορείτε να μου στερήσετε αυτό το δικαίωμα.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Παρακαλώ.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΙΟΥΦΑΣ: Εγώ σας παρακαλώ.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΕΛΑΣ: Κύριε Υπουργέ, δεν κάνουμε εμείς -εγώ προσωπικά ή το κόμμα μου- στείρα αντιπολίτευση. Πρέπει να σας προβληματίσει ότι αυτό το νομοσχέδιο απορρίπτεται από όλες τις πτέρυγες της Βουλής. Είναι το πρώτο νομοσχέδιο που έρχεται για τις μεταμοσχεύσεις και απορρίπτεται από όλα τα κόμματα της Αντιπολίτευσης. Εμείς, λοιπόν ασκούμε στείρα κριτική ή μήπως το νομοσχέδιό σας δεν είναι προς τη σωστή κατεύθυνση;

Εγώ θα ήθελα να φέρνατε ένα νομοσχέδιο -το λέω με την ευαισθησία του γιατρού, που έχετε κι εσείς και του πολιτικού- που πράγματι να δώσει λύση στο μεγάλο πρόβλημα αυτών των ανθρώπων που πάσχει ένα όργανο του σώματός τους και η ζωή τους έχει φτάσει στο τελευταίο στάδιο.

Να φέρετε ένα νομοσχέδιο τέτοιο, ώστε να πιστέψουμε κι εμείς, αλλά και αυτοί που πάσχουν και όσοι ασχολούνται με το αντικείμενο ότι θα δώσει πραγματική αύξηση στις μεταμοσχεύσεις. 'Ομως αυτό δεν το πιστεύει κανείς. Και ο πρόεδρος των νεφροπαθών είπε στη Διαρκή Επιτροπή ότι έχει αντίρρηση με το νομοσχέδιο και ότι χρειάζεται ένα πρωτοποριακό και εκσυγχρονιστικό νομοσχέδιο, που βέβαια δεν είναι αυτό. Σε κάποιο σημείο δε είπε ότι καταργείται το ΙΣΕΜ, μία υπηρεσία με μεγάλη εμπειρία, με κύρος και με κολοσσιαία και άμεμπτη ηθική υπόσταση.

Εάν, λοιπόν, θέλετε να προσφέρετε ουσιαστικά και όχι ρουσφετολογικά, σας λέω ότι στον τομέα των μεταμοσχεύσεων, καλό είναι σε αυτό το νομοσχέδιο να δεχθείτε τις τροποποιήσεις που σας προτείνουμε ή να το πάρετε πίσω. Στην πορεία θα φανεί ότι αυτό το νομοσχέδιο δεν προσφέρει στους πάσχοντες σε κάποιο όργανο που χρειάζεται μεταμόσχευση. Δεν προσφέρει στο κοινωνικό σύνολο. Δεν πρόκειται να αυξήσει τις μεταμοσχεύσεις στη χώρα μας. Εάν υπήρχε μια τέτοια διάθεση και μια τέτοια φιλοσοφία στο νομοσχέδιο, να είστε βέβαιος ότι εμείς θα το ψηφίζαμε. Δεν έχουμε παρωπίδες, δεν έχουμε προκατάληψη, αλλά θέλουμε ένα νομοσχέδιο που έρχεται να προσφέρει στον ευαίσθητο τομέα των μεταμοσχεύσεων, να προσφέρει ουσιαστικά και όχι να εξυπηρετεί άλλους στόχους.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Τασούλας έχει το λόγο.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΑΣΟΥΛΑΣ: Παρακολούθησα την ομιλία του κυρίου Υπουργού. Σωστά δεν αναφέρθηκε στις αντιφάσεις του κοινωνικού συστήματος που υπηρετεί και προωθεί η Κυβέρνηση και στα επιδιωκόμενα με αυτό το νομοσχέδιο. Είναι τόσο αντιφατικά, που δεν μπορούν να συμβιβαστούν. Να μην πούμε πάλι τα όσα είπαμε στην πρωτολογία μας, σχετικά με την εξαθλίωση, με τις αρρώστιες κλπ.

Δεύτερον, περίμενα μία απάντηση για το θέμα του Ε.Ο.Μ., γιατί είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου. Ο Υπουργός απήντησε ότι αυτό γίνεται, για να είναι ευκίνητος. Δεν νομίζω ότι αυτό είναι επιχείρημα για να σχολιαστεί. Σε ποιο ζήτημα να είναι ευκίνητος ένας τέτοιος οργανισμός και πού δυσκολεύεται, σε τι είδους αποφάσεις;

Υποθέσαμε ότι ο κύριος Υπουργός πήρε πίσω το θέμα των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας, σχετικά με τη στήριξή τους, όταν κάνουν μεταμοσχεύσεις. Δεν το πήρε πίσω. Δεν το έβγαλε από το μυαλό του. Το έχετε στο άρθρο 6. Επομένως, δεν έχετε την επιείκειά μας σ' αυτό το θέμα.

'Οσον αφορά το Νοσοκομείο Παπαγεωργίου, θέλω να σας πω ότι αύριο, στις 9 η ώρα, ο Πρόεδρος του Νοσοκομείου 'Αγιος Παύλος θα καλέσει το προσωπικό, για να προχωρήσει στη μεταφορά στο Παπαγεωργίου. Τι κουβεντιάζουμε και τι να ψηφίσουμε εδώ στο νομοσχέδιο; Φαίνεται ότι αυτά τα πράγματα τα έχετε προαποφασισμένα. "Διεμερίσαντο τα ιμάτιά μου εαυτοίς και επί τον ιματισμόν μου έβαλον κλήρον". 'Οποιος προλάβει περνάει.

Δεν ξέρω, κρατάω μία επιφύλαξη να μας απαντήσετε αύριο. Πάντως, ο πρόεδρος του νοσοκομείου "Αγιος Παύλος" κάλεσε το προσωπικό για να κάνει τη μετακίνηση στο "Παπαγεωργίου". Δέστε το.

Τώρα για το θέμα της λειτουργίας του Νοσοκομείου "Παπαγεωργίου" είναι γνωστό το πρόβλημα, επειδή όμως ακούστηκε το θέμα με τους δωρητές, πρέπει να θυμήσουμε ότι το 80% και παραπάνω του κόστους του νοσοκομείου είναι από το δημόσιο.

'Οσο για τις εποχιακές προσλήψεις στους οργανισμούς, οι θέσεις που προβλέπονται είναι για να καλύπτονται και οι άδειες του προσωπικού. 'Εχετε πρόβλημα, γι' αυτό σας το είπα και με αριθμούς. Π.χ. στο Νοσοκομείο των Ιωαννίνων που είναι χίλιες τετρακόσιες δεκαπέντε οι θέσεις, αν τις είχατε καλύψει και δεν είχατε καλυμμένες μόνο τις επτακόσιες ενενήντα οκτώ, δεν θα είχατε πρόβλημα.

ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ (Υπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Τότε δεν θα λέγατε ότι θα λείψουν οι διακόσιοι πενήντα.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΑΣΟΥΛΑΣ: Τότε πιθανόν να έλειπαν αυτοί που χρειάζονται παραπέρα για να γίνουν οι νέες μονάδες. Μη μου λέτε ότι θα καλύψετε τώρα με ογδόντα ή με τριάντα, αν θυμάμαι καλά, προσλήψεις εποχιακές, τις ανάγκες από τετρακόσια δεκαεπτά κενά που υπάρχουν. Απλώς θα χτυπήσετε τα δικαιώματα των εργαζομένων, θα αλλάξετε εργασιακές σχέσεις και δεν θα καλύψετε και τις ανάγκες που υπάρχουν στα νοσοκομεία.

'Οσον αφορά για το ΥΦΕΤ κάνετε μία ανώνυμη εταιρεία. Είναι η πολιτική σας, μια κακή πολιτική που είναι σε βάρος του ελληνικού λαού, σε βάρος του φθηνού φαρμάκου, σε βάρος των μελετών σχετικά με το φάρμακο.

'Οσο για τη λίστα, περίμενα μία απάντηση για το κόστος των φαρμάκων του 1998 και τι προβλέπεται για το 1999. Αν δεν μου απαντήσετε απόψε, παρακαλώ να μου απαντήσετε αύριο.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Η κ. Αλφιέρη έχει το λόγο.

ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΑΛΦΙΕΡΗ: Κύριε Υπουργέ, σας άκουσα με προσοχή και περίμενα ότι θα αλλάζατε γνώμη για το παρόν νομοσχέδιο. Κάνατε κάποιες διορθώσεις, αλλά δεν είναι αρκετές.

Εντυπωσιάστηκα που σας άκουσα να λέτε ότι ακούστηκαν τρελά πράγματα. Αν παρακολουθούσατε θα βλέπατε ότι δεν είπαμε τρελά πράγματα, αλλά αληθινά, αυτά που συμβαίνουν στην καθημερινή. Τα τρελά πράγματα και το βέτο της εξουσίας ακούστηκαν από τη δική σας μεριά.

Πάντως εμείς επιμένουμε στο δημόσιο φορέα και το κάνουμε γιατί υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι. Θεωρούμε ότι ο δημόσιος χαρακτήρας στην παιδεία και υγεία παρέχουν δυνατότητα ίσης πρόσβασης και κατάλληλη ποιότητα περίθαλψης στη χώρα μας. Επιπλέον δημιουργούνται ίσες ευκαιρίες και είναι κάτι που δεν εξασφαλίζει ο ιδιωτικός τομέας. Μάλιστα στην παρούσα περίπτωση επιμένετε ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων να έχει ιδιωτικό χαρακτήρα. 'Αρα δημιουργείτε προϋποθέσεις το ανθρώπινο σώμα ή τμήμα αυτού μπορεί να γίνει πηγή πλουτισμού για κάποιες ομάδες πολιτών.

Πάντως πρέπει να βρούμε ευέλικτες διατάξεις για να διορθωθούν τα κακώς κείμενα στο δημόσιο χαρακτήρα. Δεν είναι ανάγκη να τον καταργήσουμε το δημόσιο χαρακτήρα, αφού μπορούμε να διαμορφώσουμε κάποιες σωστές διατάξεις, ώστε να αλλάξουν κάποια πράγματα και να δοθεί ευελιξία στο πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου.

Επιμένουμε, λοιπόν, κύριε Υπουργέ, στην ενίσχυση του ρόλου της υπηρεσίας του συντονισμού μεταμοσχεύσεων του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας. Πιστεύω ότι είναι μια υπηρεσία που έχει αρκετή εμπειρία και που είναι λάθος το νομοσχέδιο να μην το λαμβάνει υπόψη της.

Επιμένουμε στην οργάνωση μονάδων μεταμοσχεύσεων στα νοσοκομεία του ΕΣΥ στο κέντρο και στην περιφέρεια. Επιμένουμε στη στελέχωση των μονάδων μεταμοσχεύσεων με προσωπικό του ΕΣΥ.

'Οπως, κύριε Υπουργέ, επιμένουμε και όχι μόνο εμείς, αλλά και οι άλλες πτέρυγες της Βουλής, στην ενίσχυση του θεσμού της δωρεάς των ιστών και των οργάνων και στον πολλαπλασιασμό του αριθμού των δωρητών. Επίσης επιμένουμε στην ενημέρωση του ελληνικού λαού τι πάει να πει δωρεά και αλληλεγγύη. Και η εμπειρία έχει αποδείξει, όπως στην περίπτωση της αιμοδοσίας ότι τέτοιες πολιτικές έχουν αποτελέσματα. Η κοινωνία ευαισθητοποιείται και επιθυμεί να προσφέρει ελεύθερα και αβίαστα.

Δεν μας απαντήσατε τίποτα για τη δημιουργία εθνικής λίστας αναμονής με συγκεκριμένα και θεσμοθετημένα χαρακτηριστικά και προϋποθέσεις, ώστε να εξασφαλίζεται η προτεραιότητα του λήπτη και να απομακρύνεται κάθε συναλλαγή με στόχο το κέρδος.

Εμείς επιμένουμε, κύριε Υπουργέ, και ας έχετε διαφορετική εντύπωση για τον έλεγχο όσον αφορά την προστασία των προσωπικών δεδομένων δωρητών και ληπτών. Και επιμένουμε στην ανεξάρτητη διοικητική αρχή και θα κάνουμε και ένα βήμα. Θα στείλουμε το παράνομο σχέδιο στο Συνήγορο του Πολίτη για να έχουμε μια άποψη σε αυτό και μετά θα το στείλουμε σε σας να δείτε πόσο δίκιο έχουμε.

Τελειώνοντας, πιστεύουμε ότι η ανθρώπινη ζωή δεν αποτιμάται. 'Ισως εσείς μας είπατε ότι θα δείτε τις ποινές, θα θεσμοθετήσετε αυστηρότερες ποινές. Θα περιμένουμε για να τοποθετηθούμε. Πάντως θέλω να πω κάτι: Η αναγκαία συναίνεση είναι απαραίτητη, κύριε Υπουργέ. Η αναγκαία συναίνεση περιγράφεται στο άρθρο 5 και τη σύμβαση για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που το ελληνικό Κοινοβούλιο ψήφισε. Πιστεύουμε, κύριε Υπουργέ, ότι με την αναγκαία συναίνεση λύνουμε το ζήτημα ή αν θέλετε αναπτύσσουμε τα θέματα προσφοράς δωρεάς και αλληλεγγύης των ανθρωπίνων μοσχευμάτων. Τα διαφορετικά θέματα που εσείς βάζετε σε αυτό το νομοσχέδιο με τον τρόπο προσέγγισης ιδιωτών πιστεύω ότι απομακρύνουμε τον πολίτη στο να αναπτύξει την αλληλεγγύη του στο να δωρήσει όργανα.

Θεωρώ, λοιπόν, ότι ένα βήμα σοβαρό θα είναι να δείτε δύο πράγματα: Την αναγκαία συναίνεση, που πρέπει να την υιοθετήσετε και το δημόσιο χαρακτήρα. Είναι δύο σημαντικά βήματα τα οποία η Κυβέρνηση αυτήν τη στιγμή πρέπει να τα κάνει.

'Οσον αφορά το θέμα Παπαγεωργίου μας είπατε προηγούμενα ότι συνεχίζετε να έχετε αυτήν τη θέση απέναντι στο Παπαγεωργίου και επειδή η Νέα Δημοκρατία έβαλε το ιδιωτικό δίκαιο και εσείς δεν μπορείτε να το αλλάξετε. Το ίδιο υπάρχει και για το ΙΦΕΤ. Μα, εσείς εδώ έρχεστε να υιοθετήσετε το ιδιωτικό δίκαιο και να δώσετε τον ιδιωτικό χαρακτήρα σε αρκετά κομμάτια του ΕΣΥ.

'Οσον αφορά τη λειτουργία του Νοσοκομείου Παπαγεωργίου δεν είναι τυχαία η διαμαρτυρία του Ιατρικού Συλλόγου της Θεσσαλονίκης και κάποια στιγμή θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας και τους συλλόγους των περιοχών. Ο ιατρικός σύλλογος της Θεσσαλονίκης διαμαρτύρεται και λέει ότι δεν πρόκειται το Νοσοκομείο Παπαγεωργίου να λειτουργήσει με αυτά τα νομοθετήματα. Εσείς γιατί επιμένετε; Τι θα λύσετε, κύριε Υπουργέ; Είναι ένα ερώτημα.

Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Σιούφας έχει το λόγο για να δευτερολογήσει.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΙΟΥΦΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, αναμέναμε στην τοποθέτηση την οποία έκανε ο κύριος Υπουργός να έδειχνε την ίδια κατανόηση, την οποία από καρδιάς δείξαμε για τις διατάξεις αυτού του νομοσχεδίου. Και ήμασταν συγκεκριμένοι. Ελπίζω στη δευτερολογία του ύστερα από την τοποθέτηση που έκανε ο αγαπητός συνάδελφος ο κ. Χωματάς, διακεκριμένος στο χώρο των μεταμοσχεύσεων και τιμά το Κοινοβούλιο, που ο λαός των Κυκλάδων του εμπιστεύεται την εκπροσώπησή του στην Εθνική Αντιπροσωπεία, που ως Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας έβαλε τα πράγματα σε μια τάξη και με συγκεκριμένα επιχειρήματα και αποδόμησε τις διατάξεις του νομοσχεδίου για τις οποίες σεμνύνεσθε, γιατί πρόκειται να κάνουν δύσκολα τα πράγματα, αντί να τα διευκολύνουν. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να τις επαναλάβω. 'Ηταν τόσο συγκεκριμένη η τοποθέτηση για την οποία πρέπει να μας πείτε και έναν αντίλογο.

Θα μείνω μόνο σε ένα από τα ζητήματα για το θέμα των ΜΕΘ.

Θα προικοδοτείτε και θα ενισχύετε και θα δίνετε μπόνους εκεί που θα υπάρχουν περιπτώσεις μεταμοσχεύσεων. Και πρέπει να αντιληφθείτε -εσείς είσθε και γιατρός- ότι αυτό το πράγμα θα αποδυναμώσει τη λειτουργία των μονάδων εντατικής θεραπείας. Μη συνδέετε το θέμα της επιχορήγησης και των υποχρεώσεων που έχει η πολιτεία να ενισχύσει αυτήν τη δραστηριότητα με τον ιατρικό σκοπό που έχουν οι μονάδες εντατικής θεραπείας. Είναι πολύ μεγάλο λάθος, για να σταθώ σε ένα κορυφαίο από τα ζητήματα τα οποία υπάρχουν.

Δεύτερον, σ' αυτή σας την προσπάθεια έχετε συμπαραστάτη την Εκκλησία. Είναι πρωτόγνωρο ότι ο σημερινός Αρχιεπίσκοπος που συμμετείχε στο συντονιστικό συμβούλιο ως μέλος της επιτροπής, αλλά και τελευταία σε ημερίδα που έγινε από τον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών έστειλε εκπρόσωπό του εκεί και τάχθηκε σαφώς υπέρ των μεταμοσχεύσεων. Δεν υπάρχει, δηλαδή, και το θρησκευτικό πρόβλημα σε μία χώρα και σε ένα λαό που θέλει να παραδίδει μετά το θάνατο το σώμα ολόκληρο όπως είναι. Και εν τούτοις, η Εκκλησία έρχεται και σας συντρέχει.

Στο θέμα των ταυτοτήτων που βρήκατε τη λύση ότι είναι δυσχερέστατη της απογραφής, θα υπάρξει σε λίγα χρόνια -και έχει ήδη καθυστερήσει- η έκδοση νέων ταυτοτήτων. Είναι ένας από τους λόγους να είναι αναγεγραμμένη η θέληση εν ζωή του πολίτη για να κάνει αυτήν τη δωρεά. Και ενώ αυτό το πράγμα το δέχεσθε, στη συνέχεια έρχεσθε και λέτε ότι μπορεί να ξανατεθεί το θέμα υπόψη των συγγενών για να αρχίσει να γίνεται μια ολόκληρη διαδικασία η οποία μέχρι να έχει ολοκληρωθεί θα έχουν νεκρωθεί τα όργανα του δότη από το χρόνο που θα περνάει για να γίνουν αυτές οι συνεννοήσεις, να ενημερωθούν όλοι οι συγγενείς. Αυτό το καταλαβαίνετε. Μία οικογένεια που χάνει το δικό της άνθρωπο, ο γιατρός όταν πηγαίνει εκεί για να τους πείσει αντιλαμβάνεσθε σε τι είδους ζητήματα βρίσκονται. 'Εχουν χάσει τον άνθρωπό τους και την ίδια στιγμή οι γιατροί τους ζητούν να δώσουν τα όργανα. Και πάλι βρίσκονται άνθρωποι που έχουν αυτό το τόλμημα και το βλέπουμε σε αυτοκινητιστικά ατυχήματα και με νέα παιδιά οι οικογένειες να παίρνουν αυτό το ρίσκο, για να συνεχιστεί η ζωή. Δεν είναι, λοιπόν, προς κατάκριση η πρόταση που έγινε με τις ταυτότητες.

Και να έλθω τώρα στα άλλα ζητήματα τα οποία θεώρησα σημαντικά. Εσείς τα θεωρείτε δευτερεύοντα και δεν τοποθετηθήκατε.

Θα ξεκινήσω από το θέμα "ΦΑΡΜΕΤΡΙΚΑ". Είναι το κόσμημα του Υπουργείου σας, κύριε Υπουργέ, και τη βάζετε με το ΥΦΕΤ, έναν ουσιαστικά οργανισμό ο οποίος όχι απλά υπολειτουργεί, δεν νομίζω ότι μπορεί να έχει και λόγο ύπαρξης πλέον πέρα από τα φάρμακα, τα οποία δεν κυκλοφορούν για να καλύπτει τέτοιες ανάγκες σε έκτακτες περιπτώσεις, δραστηριότητα που θα μπορούσατε να την είχατε πάει στον ΕΟΦ, χωρίς να φτιάξετε καινούριο οργανισμό. Διότι ποιες είναι οι άλλες δραστηριότητες τις οποίες έχει; Συνεχίζει για την ΕΛΒΙΠΙ εδώ και έξι χρόνια να κάνει εκκαθάριση; Μα προς Θεού! Να τι είδους εκκαθάριση είναι αυτή που χρειάζεται άλλα έξι χρόνια και δύο χρόνια που ήταν την περίοδο της Νέας Δημοκρατίας, οκτώ χρόνια; Δεν σας έχει προβληματίσει αυτό το πράγμα; Και για τις δύο άλλες εταιρείες, είναι η ΕΛΒΙΟΝΙΛ και μία ακόμα, βάλτε αυτές τις δραστηριότητες στον ΕΟΦ, που έτσι και αλλιώς με τα καινούρια δεδομένα της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης δεν θα έχει αντικείμενο σε λίγο καιρό. Μη φτιάχνετε καινούριο οργανισμό. Αφήστε τη ΦΑΡΜΕΤΡΙΚΑ να δουλεύει όπως είναι, είναι το κόσμημα του Υπουργείου σας.

Θα διαβάσατε ελπίζω ένα δημοσίευμα που είχε προχθές η εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ" έγκριτου δημοσιογράφου του κ. Καρκαγιάννη που έρχεται και σας λέει πολύ οδυνηρά πράγματα. Και ελπίζω στο αναφερόμενο πρόσωπο που έχει αυτό το δημοσίευμα να δώσει απάντηση γιατί συνδέει κάποιο πρόσωπο που συνδέεται με την Κυβέρνηση -δεν αναφέρομαι σε Υπουργούς- γιατί αναφέρει συγκεκριμένα ποιος βρίσκεται πίσω απ' αυτήν την κατάργηση. Προβληματιστείτε, είναι το κόσμημα του Υπουργείου σας. Δεν σας έχει δημιουργήσει κανένα πρόβλημα. Είναι ο πιο ισχυρός κρατικός μηχανισμός στο χώρο της πληροφορικής και μάλιστα σε έναν τόσο ευαίσθητο τομέα. Κάποιοι, λοιπόν -γιατί εκεί μπορεί να καταλήξει κανείς- θέλουν αυτός ο χώρος να πάψει να λειτουργεί και να μη δίνει στοιχεία τι γίνεται στο χώρο του φαρμάκου. Και από ανώνυμη εταιρεία που είναι θα την κάνετε ΝΠΙΔ. Δεν σας προβληματίζει αυτό;

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΦΑΡΜΑΚΗΣ (Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Τα έχετε μπερδεμένα στο μυαλό σας.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΙΟΥΦΑΣ: Δεν έχω κανένα απολύτως μπέρδεμα. Φροντίστε να ξεμπερδέψετε εσείς τις δικές σας εμπλοκές και περιπλοκές και μετά ελάτε να μιλήσετε...

(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κ. Σιούφα)

Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε, σε μισό λεπτό.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Το χρόνο τον θέλετε όταν είναι υπέρ μόνο. 'Οταν είναι κατά, διαμαρτύρεσθε.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΙΟΥΦΑΣ: Η δική μας η αντιδικία συνεχίζεται εδώ και πολύ καιρό.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Εσείς είστε πάντα που θεωρείτε ότι το λιγότερο μειονεκτεί.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΙΟΥΦΑΣ: Εντάξει, κύριε Πρόεδρε, έχετε δίκιο. Σε μισό λεπτό τελειώνω.

Να σας πω για το Νοσοκομείο του Παπαγεωργίου, κύριε Υπουργέ. Πριν δύο χρόνια, όταν κάνατε την πρώτη βασική αλλαγή, δεν ξέρατε ότι χρειάζονται αυτές οι ρυθμίσεις τις οποίες φέρνετε σήμερα; Το ξέρατε.

Σε ό,τι αφορά τώρα το θέμα της δυνατότητας μεταμοσχεύσεων από ιδιωτικά νοσοκομεία, θέλω να σας πω ότι τα ιδιωτικά νοσοκομεία δεν είναι αποδιοπομπαίος τράγος. Είναι νοσοκομεία τα οποία λειτουργούν με την ευθύνη της πολιτείας. Αν έχουν αυτήν τη δυνατότητα γιατί να μην μπορούν να το κάνουν; Ποιο είναι το πρόβλημα; Εκεί είναι η εμπορευματοποίηση;

Θυμάστε τι είχε γίνει από την ορθή λύση την οποία έδωσε ο κ. Σούρλας το 1991, για τη δυνατότητα να γίνονται πακέτο οι εγχειρήσεις καρδιάς ακόμα και από ιδιωτικά κέντρα; Θυμάστε πόσο ωφέλησε την Ελλάδα και σταμάτησαν πέντε χιλιάδες ασθενείς περίπου να πηγαίνουν στα κέντρα του εξωτερικού; Είναι κακό αυτό, την ώρα που λειτουργούν αυτά τα ιδιωτικά νοσοκομεία κάτω από την εποπτεία και τον έλεγχο του κράτους;

Εκεί ρίξτε το ενδιαφέρον, στηρίξτε αυτού του είδους τις δραστηριότητες, διότι λειτουργούν συμπληρωματικά με το δημόσιο τομέα και τα ιδιωτικά νοσοκομεία και φροντίστε εκεί που δεν μπορείτε να κάνετε κάτι, όπως είναι με τα διαγνωστικά κέντρα, που είναι "μπάτε σκύλοι αλέστε και αλεστικά μη δίνετε" εδώ και έξι χρόνια, να βγάλετε το προεδρικό διάταγμα που δεν έχει βγει ακόμα, παρά τη δέσμευση του κ. Φαρμάκη ότι μέχρι τις 15 Μαρτίου θα έχει εκδοθεί.

Αυτές είναι οι ευθύνες σας, κύριε Φαρμάκη. Είχατε δηλώσει εδώ μέσα ότι μέχρι τις 15 Μαρτίου θα είχατε εκδόσει το προεδρικό διάταγμα.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΦΑΡΜΑΚΗΣ (Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Πότε το είπα εγώ αυτό; Να βρείτε τη δήλωσή μου.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΙΟΥΦΑΣ: Θα σας φέρω τα Πρακτικά για να δείτε τη δήλωσή σας.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο.

ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ (Υπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Θα ήθελα, κύριε Πρόεδρε και κύριοι συνάδελφοι, να ευχαριστήσω όλους ανεξαιρέτως όσοι τοποθετήθηκαν γιατί συνέβαλαν, μέσα απ' αυτόν το διάλογο, στο να διαπιστώσουμε, απομονώνοντας κάποιες πολύ σωστές παρατηρήσεις, αν και πού πονάει το νομοσχέδιο και πού χρειάζεται κάποιες διορθωτικές κινήσεις. Δυστυχώς όμως ετούτη εδώ η μέρα που είναι συζήτηση επί της αρχής του νομοσχεδίου αναλώθηκε σε μία συζήτηση κατ' άρθρο. Εδώ πιάσαμε το νομοσχέδιο άρθρο, προς άρθρο, κάναμε τη δουλειά που υποτίθεται ότι θα έπρεπε να κάνουμε αύριο και δεν ξέρω βέβαια τι θα λέτε αύριο, αλλά μάλλον θα λέτε όλοι σας τα ίδια.

Η Κυβέρνηση έδειξε την καλή της πρόθεση από τη συζήτηση ακόμα στη Διαρκή Επιτροπή. Δέχθηκε κάποιες παρατηρήσεις, έκανε κάποιες τροποποιήσεις και σήμερα εξαγγέλθηκε από μένα για δεύτερη φορά ότι το διοικητικό συμβούλιο θα έχει εκπρόσωπο των ληπτών. Σας είχα πει από τότε ότι το διοικητικό συμβούλιο του Ε.Ο.Μ. θα περιλάβει μέσα εκπρόσωπο των ληπτών, εσείς όμως συνεχίζετε να κριτικάρετε και γι' αυτό σας το επανέλαβα.

Εγώ θα ήθελα να ξέρω όμως, επί της αρχής του νομοσχεδίου, που υποτίθεται ότι συζητάμε σήμερα και σε λίγο θα ψηφίσουμε, υπάρχει διαφωνία; Αν υπάρχει διαφωνία θα πρέπει κάπως να την τεκμηριώνετε. Αυτή, λοιπόν, θα τεκμηριώνεται ή στο ότι το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο είναι επαρκές και επομένως δεν χρειαζόμαστε τίποτε άλλο και άλλα φταίνε -κάποιοι το είπαν και αυτό- ή ότι το νομοσχέδιο όπως έρχεται δεν επιδέχεται καμία διόρθωση και επομένως δεν έχει κανένα νόημα να κάνουμε παρατηρήσεις επί των άρθρων.

Εγώ σας άκουσα με μεγάλη προσοχή όλους σας. Ούτε στη μία τεκμηρίωση πήγατε ούτε στην άλλη. Και ξέρετε πάρα πολύ καλά ότι σε τέτοια ευαίσθητα για την κοινή γνώμη νομοσχέδια είμαστε όλοι κάτω από το βλέμμα και από το φακό και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, αλλά και του κοινού πολίτη που θα μας ακούσει κάποια στιγμή στην τηλεόραση να τοποθετούμαστε.

Για να πετύχει, λοιπόν, μία προσπάθεια σαν και αυτή που ξεκίνησε παλαιότερα, και ξεκινάει πάλι σήμερα, προσπαθώντας να φτιάξουμε άλλες βάσεις για να εδραιωθεί η προσπάθεια αυτή, τη μεγαλύτερη ίσως σημασία παίζει το κλίμα που θα διαμορφώσουμε μέσα απ' αυτήν την Αίθουσα αλλά και έξω από την Αίθουσα, στο μεσοδιάστημα αυτό που συζητείται το νομοσχέδιο.

Εγώ δεν ξέρω βέβαια αν κάποιο κόμμα, που επιχείρησε σήμερα να φωνάξει φορείς και να δώσει συνέντευξη Τύπου, εξυπηρέτησε κομματικούς στόχους. Εγώ πιστεύω ότι ούτε αυτούς τους εξυπηρέτησε. Είμαι απόλυτα βέβαιος όμως ότι πραγματικά δημιούργησε ένα τεράστιο πρόβλημα πάνω στην ιστορία των μεταμοσχεύσεων, διότι δημιουργεί αίσθηση ανασφάλειας στον 'Ελληνα πολίτη...

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΙΟΥΦΑΣ: Ποιο κόμμα είναι αυτό, κύριε Υπουργέ;

ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ (Υπουργός Υγείας και Πρόνοιας):...ο οποίος έχει την αίσθηση όπως είπαν ότι εμπορευματοποιείται αυτή η ιστορία, επομένως όλοι εμείς οι πάσχοντες πρέπει να τρέξουμε να δούμε πού θα αγοράσουμε όργανα. 'Ετσι δημιουργείται μία αίσθηση ανασφάλειας σε εκείνον που προσδοκούμε αύριο να γίνει εν ζωή δωρητής οργάνων, γιατί θα πει: "Τι θα πάω να γραφτώ τώρα; Να αφήσω τα όργανά μου μετά θάνατο για να τα βγάλουν στο παζάρι οι γιατροί ή κάποιοι άλλοι επιτήδειοι και να αρχίσουν να τα πουλάνε στον ένα και στον άλλο";

Εάν πιστεύετε πραγματικά ότι με αυτόν τον τρόπο συμβάλλετε σε κάτι που είναι εθνική υπόθεση και εθνική υπόθεση πρώτης γραμμής, τότε πραγματικά λυπάμαι και θεωρώ ότι φτάνουμε σε κατάντημα την πολιτική ζωή.

Θα ήθελα όμως να σταθώ στην τοποθέτηση του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου της Νέας Δημοκρατίας τον οποίο τιμώ, όπως με τιμά με τη φιλία του, να τον ευχαριστήσω για ό,τι καλό είπε για μένα, να του πω ότι με πολύ μεγάλη προσοχή πρόσεξα την τοποθέτησή του και βέβαια να διαφωνήσω σε ορισμένα από αυτά τα σημεία της τοποθέτησής σας, αγαπητέ Γιάννη.

Η πρώτη κριτική ήταν το ότι δεν ήρθε σε σωστή περίοδο στη Βουλή, έπρεπε να φθάσει στην Ολομέλεια.

Ξέρεις, όλα τα νομοσχέδια φιλοδοξούν να πάνε στην Ολομέλεια. Αν έτσι ήταν, έπρεπε να έχουμε καταργήσει τα θερινά Τμήματα. Αυτή η κουβέντα που ακούσθηκε από εσένα και από άλλους συναδέλφους ήθελε να ανεβάσει τη σημασία του νομοσχεδίου και σωστά έκανε, αλλά σε όλα τα νομοσχέδια που συζητούνται σε θερινά τμήματα σε διαβεβαιώ ότι τα ίδια πράγματα ακούγονται μέσα στην Αίθουσα ότι ένα σημαντικό νομοσχέδιο που έπρεπε να πάει στην Ολομέλεια και μας το φέρνετε εδώ τώρα.

Δεύτερον, είσαι ο μόνος από τους τριακόσιους που έχεις ζήσει από μέσα όλη αυτήν την υπόθεση των μεταμοσχεύσεων -και δεν λέω ότι την πονάς περισσότερο απ' ό,τι την πονάω εγώ ή κάποιος άλλος, όλοι μας πονάμε γι'αυτήν την ιστορία- και εσύ σίγουρα την ξέρεις πολύ καλύτερα από τον καθένα από εμάς. Επομένως, θεωρώ σημαντικό το ότι είσαι παρών σε ετούτο εδώ το Τμήμα που συζητείται το νομοσχέδιο και πιστεύω ότι οι παρατηρήσεις σου θα βοηθήσουν στη σωστή κατεύθυνση και στη διαμόρφωση των άρθρων.

'Ομως, θα διαφωνήσω μαζί σου στο ότι κάποια άρθρα, όπως είναι το άρθρο 6, 12 ή 13 που παρατήρησες, δεν είναι σε σωστή κατεύθυνση.

Πρώτα-πρώτα το ότι βάζουμε στους δήμους και στους ασφαλιστικούς οργανισμούς να μπορεί και εκεί να γίνεται η δήλωση του δωρητή οργάνων, δεν σημαίνει ότι ο δήμος κάνει διαφώτιση.

Θα μπορούσε να κάνει ο δήμος. Θα μπορούσε θαυμάσια ένας δήμος να πάρει πρωτοβουλία να καλέσει από εδώ το Γιάννη το Χωματά, το Μελά, όλους τους αξιότιμους συναδέλφους εισηγητές να πάνε να κάνουν μία ομιλία να ευαισθητοποιήσουν τον κόσμο και να μιλήσουν και στα Μέσα Ενημέρωσης και να του πουν "άντε, από αύριο, λοιπόν, στο δήμο".

Θα μπορούσε η Εκκλησία -που ασφαλώς η Εκκλησία είναι υπέρ των μεταμοσχεύσεων και είναι ένα πολύ μεγάλο ατού στα χέρια μας σε αυτήν την προσπάθεια που κάνουμε- να βγει και να διακηρύξει το ότι είναι πραγματικά υπόθεση ανθρωπιάς ο κάθε χριστιανός να πάει και να κάνει αυτήν τη δήλωση. Πού; Στο δήμο, δίπλα, στο ασφαλιστικό του ταμείο.

Αυτήν την έννοια έχει η διάταξη. 'Οχι ότι θα αναλάβει ο δήμος όλη αυτήν την ιστορία διαφώτισης του κοινού. Σίγουρα δεν είναι δικό του θέμα και σίγουρα αυτή η προσπάθεια θα πρέπει να κατευθύνεται και από τις υπηρεσίες του Υπουργείου, από την αντίστοιχη Διεύθυνση Αγωγής Υγείας, αλλά πολύ περισσότερο από τον ΕΟΜ. Και κανένας σας δεν αμφισβήτησε την αναγκαιότητα να υπάρχει ένα τέτοιο όργανο. Κάποιοι έλεγαν "γιατί καταργήσατε τον παλιό και φτιάχνετε τον καινούριο". Κάποιοι έλεγαν "κάντε τον αυτόνομο, να μην εξαρτάται από κανέναν". Κάποιοι άλλοι είπαν "να μην είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, αλλά δημοσίου δικαίου ή κάποια άλλη υπηρεσία". 'Ολοι όμως είπατε ότι πρέπει να υπάρχει. 'Αλλο θέμα αυτό.

Πρέπει, λοιπόν, να υπάρχει. Το πώς θα υπάρχει, είναι υπόθεση της κατ' άρθρον συζήτησης αύριο. Εκεί συζητώντας θα πρέπει να με πείσετε εσείς ότι αυτό που φτιάξαμε δεν είναι στη σωστή κατεύθυνση, ή να σας πείσω εγώ ότι είναι στη σωστή κατεύθυνση.

Συζητώντας όμως σήμερα επί της αρχής, κανένας σας δεν αμφισβήτησε την αναγκαιότητα να υπάρχει ένας συντονισμός και να υπάρχει ένα όργανο που θα κάνει αυτόν το συντονισμό.

'Οσον αφορά την παρατήρηση για τον μη αποδεκτό κίνδυνο της ζωής, αυτό ήταν και η δική μου παρατήρηση, όταν πρωτοείδα το νομοσχέδιο. Πρόσεξε όμως, έχει ένα "μη". Γιατί αποδεκτός κίνδυνος για τη ζωή, υπάρχει στην κάθε επέμβαση και στην αμυγδαλεκτομή και στη σκωληκοειδίτιδα. Εδώ λέμε ότι δεν θα βάλεις ένα ζωντανό δότη στο χειρουργείο, αν υπάρχει μη αποδεκτός κίνδυνος, αν έχει, δηλαδή, μεγαλύτερο κίνδυνο από τον αποδεκτό κίνδυνο, να μη βάλεις κάποιον τον οποίο πραγματικά με αυτήν την επέμβαση θα τον οδηγήσεις κοντύτερα στο θάνατο, απ' ό,τι θα οδηγούσες έναν άλλον που είναι μέσα στα πλαίσια της στατιστικής του αποδεκτού κινδύνου. Γι' αυτό έχει το "μη αποδεκτός".

Ασφαλώς δεν διαφωνώ καθόλου μαζί σου, υπερθεματίζω μάλιστα, ότι όλη αυτή η ιστορία θα πρέπει να στηριχθεί στην πλατιά ενημέρωση του κοινού, μια προσπάθεια που όλοι μας έχουμε υποχρέωση να την κάνουμε. Μιλάω για όλους όσους θέλουμε να λεγόμαστε ταγοί αυτής της κοινωνίας, είτε είμαστε μέσα στο Κοινοβούλιο είτε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. 'Εχουμε, λοιπόν, υποχρέωση να κάνουμε δική μας υπόθεση αυτήν την εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού.

Από πλευράς δικής μας ευθύνης, σαν Κυβέρνηση, σαν πολιτεία, σίγουρα πρέπει να οργανωθούν και να στελεχωθούν όλες οι μονάδες εντατικής θεραπείας, να λειτουργήσουν αυτά τα εβδομήντα κρεβάτια.

Εκείνο στο οποίο εγώ μπορώ να δεσμευθώ σήμερα, είναι ότι αυτά τα καινούρια κρεβάτια, αυτές οι μονάδες εντατικής θεραπείας, στις αρχές του χρόνου θα λειτουργούν όλες, με προσωπικό που θα τις στελεχώσουν και ασφαλώς πρέπει να προσεχθεί και ο εξοπλισμός τους. Είναι ευαίσθητες μονάδες, έχουν όργανα τα οποία δουλεύουν σε εικοσιτετράωρη βάση και πρέπει να αντικαθίστανται σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Αυτά είναι δική μας ευθύνη και θα τα κάνουμε.

Ευθύνη δική σας, δική μας, όλων μας είναι να μπορέσουμε να δώσουμε μήνυμα στην κοινωνία ότι εδώ δεν διαφωνούμε σ' αυτόν το βασικό στόχο που είναι να μπορέσουμε να πείσουμε τον κόσμο ότι αν θα πάει να γίνει δωρητής, δεν κινδυνεύει να του πουν ότι ενισχύει τους εμπόρους οργάνων.

Πρέπει, λοιπόν, κύριοι συνάδελφοι, να ψηφίσουμε αυτό το νομοσχέδιο από όλες τις πτέρυγες της Βουλής, τουλάχιστον επί της αρχής. Επί των άρθρων, ήδη με τις τοποθετήσεις μου έγινανα αποδεκτές πάρα πολλές από τις παρατηρήσεις. Αύριο θα μας δοθεί η ευκαιρία άρθρο-άρθρο να το συζητήσουμε. Και ασφαλώς μπορεί κάποιος να διαφωνήσει με ένα άρθρο, να το καταψηφίσει. Αλλά είναι δυνατόν να καταψηφίζετε ένα νομοσχέδιο επί της αρχής του, χωρίς να τεκμηριώνετε, γιατί το καταψηφίζετε επί της αρχής; Και μη μου πείτε κάποιοι ότι το καταψηφίζετε, γιατί δεν σας αρέσει η διάταξη για το Νοσοκομείο Παπαγεωργίου ή γιατί δεν σας αρέσει μια διάταξη που ρυθμίζει κάποια θέματα εργασιακά.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Χωματάς έχει το λόγο.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΩΜΑΤΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, άκουσα με μεγάλη προσοχή τις παρατηρήσεις τις οποίες έκανε ο κύριος Υπουργός.

Θα ήθελα, με όλο το σεβασμό προς το αξίωμα και τη φιλία που μας συνδέει, να πω ότι πραγματικά δεν πείστηκα, κύριε Υπουργέ, ότι κατανοήσατε και εσείς ο ίδιος και οι συνεργάτες σας την ουσία του νομοσχεδίου.

Μας κατηγορείτε πραγματικά ότι επί της αρχής του νομοσχεδίου και δεν μιλήσαμε και δεν πείσαμε εσάς, γιατί το καταψηφίζουμε επί της αρχής. Ποια είναι η αρχή του νομοσχεδίου και τι εισάγει το νομοσχέδιο αυτό, που δεν είναι μέχρι σήμερα, με τους ισχύοντες νόμους, εφαρμόσιμο. Κάνετε κάτι το διαφορετικό, για να πούμε επί της αρχής;

Μας κατηγορείτε ότι αναφερθήκαμε επί των άρθρων, ενώ μιλάμε επί της αρχής του νομοσχεδίου. Θέλαμε να σας πείσουμε για ορισμένα πράγματα, που δημιουργούν πρόβλημα, για να μας αναγκάσετε ή να μας πείσετε να το ψηφίσουμε επί της αρχής και σας ανέφερα συγκεκριμένα άρθρα. Ούτε και με πείσατε με αυτό που είπατε τώρα τελευταία και πραγματικά θα ήθελα εσείς να το προσέξετε, γιατί εσείς νομοθετείτε, εσείς έχετε τη δύναμη της πλειοψηφίας και θα το περάσετε. Δεν είναι δυνατόν πραγματικά με αυτό το άρθρο, το οποίο ισχυρίζεσθε ότι δεν έχει κανέναν κίνδυνο, να μου λέτε ότι είναι δυνατόν νομικά -δικηγόρο έχετε πίσω σας, μπορεί να σας τα πει αυτά τα πράγματα- να στηριχθεί μία καταγγελία για τη χορήγηση ενός οργάνου από ζωντανό δότη. Το άρθρο αυτό είναι απαγορευτικό. Είναι απαγορευτικό, κύριε Υπουργέ, πρώτον διότι λέει ότι μπορεί να γίνει μεταμόσχευση από ζωντανό δότη, εφόσον δεν υπάρχει ιστός ή όργανο από πτωματικό δότη. Δηλαδή πώς το προσδιορίζετε αυτό και τι εννοείτε μ' αυτό;

Σήμερα εγώ κάνω μεταμόσχευση από κάποιον συγγενή δότη. Ποιος μου αποκλείει εμένα ή ποιος μπορεί να αποκλείσει ότι το απόγευμα δεν θα υπάρξει κάποιος νεκρός δότης, ο οποίος θα ταιριάζει εκατό τοις εκατό με εμένα και παίρνω από ένα συγγενή μου, με τον οποίο ταιριάζω πενήντα τοις εκατό και οι πιθανότητες για να πάω καλά θα είναι εκατό τοις εκατό με το νεκρό δότη και πενήντα τοις εκατό με το δικό μου συγγενή δότη. Είναι ανασταλτικό αυτό το πράγμα και κάποιος θα σας διώξει γι' αυτό.

ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ (Υπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Παρασυρθήκατε, κύριε Χωματά, πάλι. Να πάτε στην κατ' άρθρον συζήτηση.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Κύριε Υπουργέ, σας παρακαλώ μη διακόπτετε.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΩΜΑΤΑΣ: Κύριε Υπουργέ, εγώ δεν κατάλαβα το άλλο, που είπατε για τον υπαρκτό κίνδυνο. Για κάθε επέμβαση και μία ένεση να κάνετε, υπάρχει κίνδυνος να πεθάνετε. Το ξέρετε πολύ καλά. 'Οταν, λοιπόν, αναφέρεσθε σ' αυτό το πράγμα, για το μη υπαρκτό κίνδυνο, πρέπει να το προσδιορίσετε. Τι είναι, δηλαδή, αυτό, που δεν θα επιτρέψει να δοθεί το όργανο από ένα ζωντανό δότη. Μπορείτε να μου το πείτε; Εγώ δεν το καταλαβαίνω.

ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ (Υπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Δεν είναι μη υπαρκτός, είναι μη αποδεκτός.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΩΜΑΤΑΣ: Μα, υπάρχει κίνδυνος να είναι μη αποδεκτός, αφού είναι υπαρκτός; Κάθε επέμβαση, κάθε ιατρική πράξη συνοδεύεται από κινδύνους. Επομένως, είναι υπαρκτοί οι κίνδυνοι. Και εφόσον είναι υπαρκτοί, είναι αποδεκτοί. Δηλαδή, αν χειρουργήσετε μία αμυγδαλεκτομή ......

ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ (Υπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Ο αποδεκτός...

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Σας παρακαλώ, κύριε Υπουργέ, θα απαντήσετε μετά.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΩΜΑΤΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, αν μου επιτρέπετε, θέλω μία διευκρίνιση, διότι είναι σοβαρό το θέμα....

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Θα σας απαντήσει μετά.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΩΜΑΤΑΣ: Εκτός αν θέλετε, κύριε Υπουργέ, να το συζητήσουμε αύριο στη συζήτηση επί των άρθρων. Αυτό το δέχομαι. Πάντως, προσέξτε το, διότι η διατύπωση είναι απαγορευτική.

'Ηθελα να κάνω και άλλη μία παρατήρηση -και λυπούμαι ειλικρινά που θα την κάνω- προς όλους. Λέτε ότι είναι λάθος -και το δέχομαι- να μιλάμε εδώ για εμπορευματοποίηση.

Και το γεγονός ότι το παρατηρήσατε από συζητήσεις άλλων συναδέλφων, πρώτος των οποίων ήταν συνάδελφος της κυβερνητικής παράταξης και μίλησε, για να αποφευχθεί η εμπορευματοποίηση, δηλαδή, δέχεται ότι υπάρχει εμπορευματοποίηση, ενώ ξέρετε πολύ καλά ότι δεν υπάρχει. Aναφέρθηκε και άλλος συνάδελφος, επίσης κακώς, στην εμπορευματοποίηση και πέσατε κι εσείς στην παγίδα και αναγκάζομαι και παρασύρομαι κι εγώ από σας. Αναφερόμαστε για άλλη μια φορά στην εμπορευματοποίηση, η οποία και δεν υφίσταται και βεβαίως είναι καταδικαστέα από όλους. Δεν έπρεπε καν να αναφερθεί αυτή η λέξη εδώ μέσα, όταν συζητάμε για ένα σοβαρό νομοσχέδιο.

Δεύτερον, κύριε Υπουργέ, θα ήθελα να σας τονίσω το εξής. Το νομοσχέδιο αυτό σας είπα ότι σας αδικεί, ιδιαίτερα εσάς, διότι το φέρνετε σε ένα Θερινό Τμήμα της Βουλής. Επειδή ακριβώς το νομοσχέδιο αναφέρεται σε μεταμοσχεύσεις ιστών και οργάνων και αναφέρεται σε μια μεγάλη μάζα πασχόντων συνανθρώπων μας, έπρεπε να μας έχει ευαισθητοποιήσει όλους μας και επειδή η ζωή αυτών εξαρτάται και από την ευαισθησία της κοινής γνώμης, θα έπρεπε να έρθει στην Ολομέλεια της Βουλής, να μιλήσουν όλες οι πτέρυγες, όλοι οι Βουλευτές και να το ψηφίσουν και ολόψυχα και ομόφωνα.

Να μην υπάρχει αυτή η διαφορά η οποία υπάρχει σήμερα, διότι, επαναλαμβάνω, το συμπέρασμα είναι -και λυπούμαι που θα το πω- ότι δεν εισάγει τίποτε καινούριο, εκτός από τον Ε.Ο.Μ., τη δουλειά του οποίου σήμερα κάνει ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων και η Υπηρεσία Συντονισμού και Ελέγχου.

Ποια, λοιπόν, η βιασύνη να το φέρετε, όταν θα μπορούσαμε να το συζητήσουμε στην Ολομέλεια, να πάρει και μια μεγάλη έκταση δημοσιότητας και να πετύχουμε, αν θέλετε και το στόχο, ο οποίος είναι η διαφώτιση της κοινής γνώμης.

Ξέρετε πολύ καλά ότι η λήψη της απόφασης για να γίνει κανείς δωρητής, είναι πάρα πολύ δύσκολη και απαιτεί γενναιότητα, θάρρος, αποφασιστικότητα, μεγαλοπρέπεια ψυχική και προ πάντων περίσσευμα αγάπης για τον πλησίον. 'Ολα αυτά, αν ακούγονταν μέσα στη Βουλή, θα ήταν διαφορετικά τα πράγματα και γι' αυτούς οι οποίοι αντιμετωπίζουν κάτω από δύσκολες συναισθηματικές καταστάσεις, αυτήν την αναγκαιότητα ή την απαίτηση να γίνουν δωρητές ή να προσφέρουν τα όργανα ενός συγγενούς τους για να σωθούν ορισμένοι άνθρωποι. Το ίδιο ακριβώς γίνεται όταν δεν υπάρχει ενημέρωση, ζητώντας να συμπληρωθεί η κάρτα κατά τη διάρκεια της απογραφής ή από το δήμο ή από οποιονδήποτε σύλλογο κλπ. Και αυτό είναι λάθος για τον εξής λόγο. Μερικοί -και πολύ σωστά- θα το θεωρήσουν εκδήλωση λεβεντιάς και θα έλεγα και δελτίο τιμής να έχουν μία ταυτότητα δωρητού. Και είναι ύψιστος τίτλος τιμής αυτός. 'Αλλοι όμως είναι προληπτικοί και λένε ότι από τη στιγμή που θα γίνουν δωρητές, ήλθε και το τέλος της ζωής τους. Εκτός βέβαια και από εκείνα που δημοσιεύονται κατά καιρούς, ότι παρακολουθούν τους δωρητές και πέφτουν θύματα οι δωρητές και παίρνουν τα όργανά τους για μεταμόσχευση. Αυτά δεν θέλω να τα σχολιάσω. Δυστυχώς όμως αναφέρονται και αυτά. Επομένως, υπάρχει και θέμα προληπτικών ανθρώπων.

Θα μπορούσε όμως να υλοποιηθεί το θέμα αυτό, εάν υπήρχε η σωστή και υπεύθυνη ενημέρωση από σωστούς και υπεύθυνους επιστήμονες, οι οποίοι με την εγκυρότητα, με το κύρος τους, με τη γνώση τους, θα μπορούσαν να πείσουν την κοινή γνώμη ότι αυτό είναι μία αναγκαιότητα, είναι κάτι που πρέπει να γίνει, για να βοηθήσουμε τους συνανθρώπους μας, είναι κάτι που μπορεί αύριο εμείς να το απαιτήσουμε από τους συνανθρώπους μας και σήμερα το αρνούμαστε σ' αυτούς που ενδεχομένως αύριο να ζητήσουμε το ίδιο πράγμα για τον εαυτό μας.

Είναι, λοιπόν, πράγματα τα οποία άπτονται της παιδείας και της διαπαιδαγώγησης του λαού. 'Οποιο νόμο και να ψηφίσετε, όποιο νόμο και να φέρετε, το θέμα εξαρτάται πάντοτε από τον τελευταίο συγγενή. 'Εχει συμβεί και σε μένα πολλές φορές. 'Επρεπε να πάρουμε τα όργανα από κάποιον δότη, ήθελε ο πατέρας, ήθελε η μητέρα, αλλά δεν ήθελε ο παπούς που ήταν στην Κόρινθο και συνέβη να είναι και παπάς. Μπορούσαμε μιαν άλλη φορά να πάρουμε από άλλον δότη, ήθελε ο πατέρας, ήθελαν τα αδέλφια, αλλά δεν ήθελε ο κουμπάρος. Δεν είναι θέμα, λοιπόν, νομικής κάλυψης, είναι θέμα διαφώτισης της κοινής γνώμης. Αυτό θα πρέπει να το φροντίσουμε.

Πείτε μας, λοιπόν, με ποιο τρόπο το νομοσχέδιο αυτό επί της αρχής ψηφιζόμενο επιτυγχάνει αυτόν το σκοπό που δεν τον επιτυγχάνουν όλα τα άλλα όργανα, τα οποία λειτουγούν μέχρι σήμερα.

Σε ό,τι αφορά το συντονισμό, αυτός υπάρχει. Σε ό,τι αφορά τη λίστα και αυτή υπάρχει. Τώρα μπορεί να κατηγορηθείτε για τη λίστα. Προηγουμένως δεν υπήρχε κάποιο τέτοιο πρόβλημα. Και χαίρομαι, γιατί μπορεί να βοηθήσουμε όλοι να διαμορφωθεί ένα διαφορετικό πλαίσιο και να βοηθήσει σωστότερα και αποδοτικότερα αυτόν τον τομέα των μεταμοσχεύσεων.

Σε ό,τι αφορά την επιτέλεση των μεταμοσχεύσεων, σήμερα είναι γνωστό ότι και μεταμοσχεύσεις καρδιάς γίνονται και μεταμοσχεύσεις μυελού και σε ιδιωτικά ιδρύματα και έχουν σωθεί πάρα πολλές ανθρώπινες ζωές και το Υπουργείο πληρώνει γι' αυτές τις μεταμοσχεύσεις. Ποιος ο λόγος, λοιπόν, να μην υπάρχει αυτή η ελευθερία, όταν υπάρχουν αυτές οι συνθήκες και ενδεχομένως καλύτερες απ' ό,τι μπορεί να υπάρχουν και να δημιουργηθούν σε ένα δημόσιο νοσοκομείο.

Θέλετε να τα καταργήσετε αυτά; Φτιάξτε δημόσια νοσοκομεία ανάλογα με τις παροχές και την ασφάλεια που έχουν τα ιδιωτικά νοσοκομεία και μετά μπορείτε να τα καταργήσετε. 'Οταν όμως υπάρχουν ΜΕΘ οι οποίες απειλούν πραγματικά αντί να βοηθούν και να σώζουν ανθρώπινες ζωές, δεν μπορείτε να μιλάτε για όλα αυτά τα πράγματα, κύριε Υπουργέ.

Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Να μην ξεχνάμε, κύριοι συνάδελφοι, ότι πριν από ένα χρόνο στην Ολομέλεια της Βουλής, με πρωτοβουλία του Προέδρου της Βουλής, συζητήθηκε να προωθηθεί η πρωτοβουλία των δωρητών ανθρωπίνων ιστών και οργάνων και πολλοί Βουλευτές από μας έχουν γίνει δωρητές οργάνων.

Η κ. Αλφιέρη έχει το λόγο.

ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΑΛΦΙΕΡΗ: Κύριε Υπουργέ, θέλω να σας επισημάνω κάτι γιατί ήταν μία ευθεία βολή στο Συνασπισμό. Ο Συνασπισμός ήταν το κόμμα που κάλεσε τους φορείς και τους πολίτες για συζήτηση. Να σας επισημάνω ακόμα ότι ο Συνασπισμός δεν κάνει πολιτική κεκλεισμένων θυρών. Θα πρέπει όμως να μου απαντήσετε από πότε έγινε κατάντημα της πολιτικής ζωής τα πολιτικά κόμματα να συζητούν με τους φορείς και τους πολίτες. Το θέμα είναι ότι οι προτάσεις τις οποίες καταθέσαμε σε σας και όπου αγνοήσατε τις περισσότερες, είναι προτάσεις που βγήκαν μέσα από ένα κοινωνικό διάλογο. Γι' αυτό είμαστε υπερήφανοι ότι οι προτάσεις μας έχουν κοινωνική ισχύ, κάτι που δεν έχει το δικό σας νομοσχέδιο.

Σαν Συνασπισμός σας λέμε ότι εμείς θα επιμείνουμε να κάνουμε ανοικτές πολιτικές συζητώντας με τους πολίτες, γιατί πιστεύουμε ότι αναβαθμίζουν την πολιτική ζωή και θα ήταν ευχής έργο να έκανε και η Κυβέρνησή σας το ίδιο.

Τελειώνοντας θα ήθελα να πω ότι εμείς θα καταψηφίσουμε το νομοσχέδιο επί της αρχής, γιατί το καινούριο που έρχεται είναι το ιδιωτικό δίκαιο και το αναπτύξαμε και στην πορεία.

Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Τασούλας έχει το λόγο.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΑΣΟΥΛΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, παρακολουθούμε αρκετή ώρα τώρα μία μακρά στιχομυθία μεταξύ Δάμονος και Φιντία, για τις φιλίες σας. Μπορούσατε να τα λύσετε αλλού αυτά.

Εν πάση περιπτώσει, σχετικά με το νομοσχέδιο, κύριε Υπουργέ, θέλω να πω ότι δεν απαντάτε στην κριτική που σας ασκούμε. 'Οσον αφορά δε αυτό που ακούστηκε εδώ ότι γίνεται αναφορά στην εμπορευματοποίηση, ε δεν μπορεί με ξόρκια να αντιμετωπίζει κανείς την εμπορευματοποίηση. Βεβαίως με προσοχή γίνεται αυτό το πράγμα. Αλλά εδώ τρώγανε τους ζωντανούς, δεν θα φάνε τώρα τους πεθαμένους; Τι λέμε τώρα; 'Αρα θα πρέπει το νομοσχέδιο να διασφαλίζει όλες εκείνες τις πλευρές, έτσι ώστε να μην πηγαίνει το μυαλό κανενός ανθρώπου στην εμπορευματοποίηση. Και αυτό το νομοσχέδιο δεν το κάνει. Και ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, που του είπαμε εδώ και δεν θέλει να το καταλάβει ο κύριος Υπουργός, είναι αυτός ο ΕΟΜ που γίνεται ΝΠΙΔ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Κύριοι συνάδελφοι, κηρύσσεται περαιωμένη η συζήτηση επί της αρχής του νομοσχεδίου: "Μεταμοσχεύσεις ανθρωπίνων ιστών και οργάνων και άλλες διατάξεις". Ερωτάται το Τμήμα άν γίνεται δεκτό το νομοσχέδιο επί της αρχής.

ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΙΟΥΦΑΣ: Κατά πλειοψηφία.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΑΣΟΥΛΑΣ: Κατά πλειοψηφία.

ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΑΛΦΙΕΡΗ: Κατά πλειοψηφία.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Συνεπώς το νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας: "Μεταμοσχεύσεις ανθρωπίνων ιστών και οργάνων και άλλες διατάξεις", έγινε δεκτό επί της αρχής κατά πλειοψηφία.

Κύριοι συνάδελφοι, δέχεστε στο σημείο αυτό να λύσουμε τη συνεδρίαση;

ΟΛΟΙ ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.

Με τη συναίνεση του Τμήματος και ώρα 00.15' λύεται η συνεδρίαση για σήμερα ημέρα Τετάρτη, 28 Ιουλίου 1999 και ώρα 10.00' με αντικείμενο εργασιών του Τμήματος νομοθετική εργασία: συνέχιση της συζήτησης επί των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου: "Μεταμοσχεύσεις ανθρωπίνων ιστών και οργάνων και άλλες διατάξεις".

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΟΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΣ

PDF:

ES0727.pdf

TXT:

27_7_99.txt

Επιστροφή