Αθήνα, 7 Ιουνίου 2021

Ομιλία του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων στην παρουσίαση του Πολιτιστικού Προγράμματος Σύγχρονης Τέχνης 2021 Portals / Πύλη

Κυρίες και κύριοι,

Σας καλωσορίζουμε στη συνέντευξη τύπου για την έκθεση της Βουλής των Ελλήνων και του Οργανισμού ΝΕΟΝ με τίτλο «Πύλη». Σας καλωσορίζουμε με ιδιαίτερη χαρά, γιατί η προετοιμασία της «Πύλης» έγινε εδώ, στον χώρο του παλιού Καπνεργοστασίου, που τώρα πια μπορούμε να λέμε πως είναι Τεχνοστάσιο.

Η έκθεση προετοιμάστηκε μέσα στην καταπιεστική περίοδο της πανδημίας και τώρα που σιγά-σιγά τα πράγματα αλλάζουν, βελτιώνονται και χαλαρώνουν, και αντιλαμβάνομαι ότι η τέχνη είναι ένας από τους παράγοντες που σηματοδοτούν, και εδώ και σε άλλα σημεία της Ελλάδας και της Αθήνας, τη σταδιακή και προσεκτική ανάκτηση της ελευθερίας μας.

Η τέχνη στη χώρα μας είναι ένας από τους σημαιοφόρους που υποδηλώνουν την ανάκτηση της ελευθερίας μας και αυτό είναι πολύ σημαντικό. Ένας από τους λόγους που αυτή η περιπέτεια, η οποία κρατάει δεκαπέντε μήνες, μας έχει αποδιοργανώσει είναι ότι η διαχείριση της πανδημίας δεν είναι δύσκολη ή πολύ δύσκολη, όπως λένε πολλοί. Το δύσκολο αντιμετωπίζεται πιο εύκολα και θα καταλάβετε τι εννοώ με αυτό το οξύμωρο. Η αντιμετώπιση της πανδημίας ήταν πρωτίστως αφύσικη για την ανθρώπινη ιδιότητα. Αυτό που είναι ταυτισμένο με την ανθρώπινη ιδιότητα, δηλαδή η κοινωνικότητα, μετετράπη σε απειλή και αυτή η απειλή έπρεπε να αντιμετωπιστεί με τρόπους οι οποίοι αναχαιτίζουν την κοινωνικότητα. Αυτό ήταν μια ασυνήθιστη, αφύσικη κατάσταση για όλους μας. Τα αποτελέσματα στη χώρα μας μέχρι στιγμής είναι καλύτερα από πολλές άλλες χώρες. Αλλά μέσα σ’ αυτή την κατάσταση, η προετοιμασία της συνάντησης με την ελευθερία έπρεπε να γίνει και μέσω της τέχνης.

Η Βουλή των Ελλήνων διαθέτει ένα σπάνιο, ένα εντυπωσιακό κτηριακό απόθεμα. Και δεν αναφέρομαι μόνο στο μνημειακό και μνημειώδες κτήριο της Βουλής. Αναφέρομαι και σε αυτό εδώ το στιβαρό βιομηχανικό κτήριο των αρχών του περασμένου αιώνα, το οποίο υπέστη πολλές αλλαγές στην πορεία του. Μία από τις πιο συναρπαστικές αλλαγές είναι αυτή που προέκυψε από τη συνεργασία της Βουλής των Ελλήνων με τον πρωτοποριακό πολιτιστικό Οργανισμό ΝΕΟΝ και η έκθεση με έργα καλλιτεχνών από ολόκληρο τον κόσμο που στεγάζεται σήμερα εδώ.

Ήταν ιδιαίτερη χαρά και ικανοποίηση όταν ο κ. Δημήτρης Δασκαλόπουλος, συλλέκτης και επιχειρηματίας, υπέβαλε αυτή την πρόταση συνεργασίας με τη Βουλή, προκειμένου το παλιό Καπνεργοστάσιο να γίνει Τεχνοστάσιο και να αντικρύσει, μαζί με εσάς, μαζί με τους καλεσμένους μας μεθαύριο, στα εγκαίνια, μαζί με το ελληνικό και το αθηναϊκό κοινό, μέχρι και τον Δεκέμβριο του τρέχοντος έτους, την ανάγκη των ανθρώπων για επικοινωνία, για διάλογο, για προβληματισμό, για ανταλλαγή απόψεων μέσω της σύγχρονης τέχνης.   

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι να χειρίζεται κανείς τους δημόσιους χώρους. Ο ένας τρόπος είναι να είναι ο διαχειριστής τους και δεσμοφύλακάς τους, να τους κρατάει κλειστούς, να τους κρατάει σε ακοινωνησία και σε ακινησία, να τους προστατεύει έτσι από επέμβαση, μετατροπή, βελτίωση, επίσκεψη, αλλά και διάδραση. Ο άλλος τρόπος είναι να αντιμετωπίζει κανείς τον δημόσιο χώρο σαν κάτι το οποίο έχει ανάγκη, σαν άνθρωπος, να έρθει σε επαφή με την κοινωνία και να συνομιλήσει μαζί της. Θεωρώ ότι αυτή είναι η πιο γόνιμη στάση για κάθε δημόσιο χώρο, από τους αρχαιολογικούς μέχρι τους διατηρητέους. Και τι καλύτερος συνεταίρος, τι καλύτερος συνοδοιπόρος σ’ αυτή την απελευθέρωση ενός δημόσιου χώρου από τον Οργανισμό ΝΕΟΝ που έχει από το 2013 ένα τόσο εξαιρετικό μητρώο ανάδειξης δημόσιων χώρων, φροντίδας δημόσιων χώρων και επαφής μέσα σ’ αυτούς τους δημόσιους χώρους, μέσω της σύγχρονης τέχνης, των πολιτών.

Αποδεχθήκαμε λοιπόν, ως Βουλή των Ελλήνων, σ’ αυτή την ασφυκτική μεν αλλά γόνιμη, όπως αποδείχθηκε, περίοδο της πανδημίας, την πρόταση του κυρίου Δασκαλόπουλου, την πρόταση της κυρίας Κουντούρη, να απελευθερώσουμε έναν εμβληματικό δημόσιο χώρο, το παλιό Καπνεργοστάσιο, που λειτουργεί από το 1930, για να στεγάσουμε εδώ έργα σύγχρονης τέχνης, Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, πρωτοπόρων, και μέσω αυτής της στέγασης να επιτρέψουμε στο αθηναϊκό, στο ελληνικό, αλλά και στο διεθνές κοινό, την έναρξη ενός γόνιμου διαλόγου πάνω στα σύγχρονα προβλήματα. Δεν ήταν τυχαίο ότι αυτό συμπίπτει με τα 200 χρόνια από τον πόλεμο της Ανεξαρτησίας, δεν είναι τυχαίο ότι αυτό συμπίπτει με μια επανεκκίνηση, που ατομικά και συλλογικά επιχειρούμε να κάνουμε. Κι αυτός ο προβληματισμός μέσω της τέχνης, αλλά και μέσω της μνήμης, σε άλλες εκθέσεις που αφορούν τον Αγώνα του ’21, θα μας κάνει πιο έτοιμους και πιο ώριμους για τη μετάβαση στη νέα εποχή.

Η Βουλή των Ελλήνων λοιπόν ανοίγει της πύλες της στην «Πύλη», ευχαριστώντας τους συνοδοιπόρους μας σε αυτή τη διάβαση, τον κ. Δασκαλόπουλο, την κυρία Κουντούρη και τους εκλεκτούς συνεργάτες τους, και νομίζω πως αυτό το εξάμηνο παρουσίασης τόσο σημαντικών έργων τέχνης θα αποτελέσει ένα πολύ θετικό και γόνιμο προανάκρουσμα για τα επόμενα βήματα αξιοποίησης αυτού του στιβαρού χώρου, ο οποίος και θα παίξει έναν σημαντικό ρόλο στα πολιτιστικά δρώμενα και της περιοχής της Ακαδημίας Πλάτωνος, που είναι έμφορτη από πολιτιστικές καταβολές, αλλά και ευρύτερα της ελληνίδος πρωτεύουσας, των Αθηνών.

Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω τους συνεργάτες μου στη Βουλή, την Τεχνική Υπηρεσία και τις υπηρεσίες της Βουλής που στεγάζονται σε αυτό εδώ το κτήριο, τη Βιβλιοθήκη και το Τυπογραφείο, που με γενναιοδωρία και φιλόξενο και πρακτικό πνεύμα αγκάλιασαν αυτή την πρωτοποριακή συνεργασία, τα αποτελέσματα της οποίας ξεδιπλώνονται σήμερα μέσω υμών στο ελληνικό κοινό. 

Επιστροφή