«Για τρείς μέρες στον αρχαίο αυτό τόπο, στην Αθήνα της γέννησης της δημοκρατίας και στο κτήριο αυτό, καρδιά της σύγχρονης ελληνικής δημοκρατίας, ζήσαμε και είδαμε σκηνές από το μέλλον της δημοκρατίας στην Ελλάδα και τον Κόσμο.

Νέοι, έφηβοι, αυριανοί πολίτες συζήτησαν ελπίδες, όνειρα προοπτικές, για τον αυριανό κόσμο. Έκριναν την εποχή μας με τη σκέψη στο αύριο. Μας είπαν αυτά που πιστεύουν και μας έπεισαν ότι πιστεύουν αυτά που λένε. Η Βουλή των Εφήβων είναι άσκηση δημοκρατίας. Όχι μόνο για τους Έφηβους Βουλευτές. Είναι ανάλογη άσκηση και για όλους εμάς, τα μέλη της Βουλής των Ελλήνων και όλους τους υπόλοιπους συντελεστές αυτού του θεσμού. Γιατί κάθε δημοκρατικός πολιτικός θεσμός λειτουργεί έχοντας υπόψη του το μέλλον, τις επόμενες γενιές. Η τριήμερη παρουσία στη Βουλή των Εφήβων Βουλευτών είναι το καλύτερο παράθυρο στο Μέλλον. Κοιτάζοντας σας και ακούγοντάς σας αντιλαμβανόμαστε και κατανοούμε τις όψεις και τις απόψεις της αυριανής, της νέας εποχής, τον αυριανό κόσμο. Ένα κόσμο με περισσότερη ελευθερία, πληρέστερη δημοκρατία, μεγαλύτερη ισότητα. Ένα κόσμο καλύτερο από το σημερινό.

Δυστυχώς ο σημερινός κόσμος δεν είναι αυτός που μας αρμόζει. Ζούμε σε μια εποχή που έχει ξεφύγει από τον έλεγχο της λογικής. Ζούμε το δυσκολότερο αιώνα της ανθρωπότητας. Ως τώρα οι άνθρωποι είχαμε την αίσθηση ότι η φύση, ο πλανήτης άντεχαν τα λάθη μας και ότι ό,τι και να κάναμε η μάνα Γη θα ήταν πάντα καλή με κάθε γενιά ανθρώπων. Στο τέλος του 20^ου αιώνα διαπιστώσαμε έντρομοι και ανήμποροι ότι είχαμε καταστρέψει πανάρχαιες ισορροπίες και βρισκόμαστε απέναντι σε μια σειρά από τεράστια προβλήματα και απειλές: Κλίμα, περιβάλλον, τροφή, νερό, ενέργεια, μεταναστεύσεις πληθυσμών, εξαφανίσεις ειδών, για να αναφέρω τα σημαντικότερα. Είναι βέβαιο ότι η δική σας γενιά θα επωμισθεί το βάρος, το μεγαλύτερο βάρος, της αντιμετώπισης αυτών των προβλημάτων. Επειδή τα προβλήματα είναι παγκόσμια χρειάζονται παγκόσμιες συναινετικές λύσεις. Δημοκρατική συνείδηση σε όλους τους πολίτες όλης της Γης. Είναι το στοιχειωδέστερο και πλέον αναγκαίο μέρος του μηχανισμού της λύσης των προβλημάτων. Ένα εργαλείο που εφευρέθηκε εδώ κοντά και κληρονομήθηκε από γενιά σε γενιά για 25 αιώνες. Σε λίγα χρόνια θα είναι στα δικά σας χέρια, για δική σας χρήση. Δικό μας καθήκον είναι να σας εκπαιδεύσουμε γι’ αυτό και να σας το παραδώσουμε.

Βεβαίως σε κάθε εκπαίδευση, εκπαιδεύεται και ο εκπαιδευτής. Έτσι αισθανθήκαμε όλοι αυτές τις τρείς μέρες εδώ. Επιτρέψτε μου να σας μιλήσω για τις δικές μου εντυπώσεις από τη Βουλή των Εφήβων. Είχα την ευκαιρία αλλά και το ζωηρό ενδιαφέρον να παρακολουθήσω πολλές συνεδριάσεις και της Ολομέλειας, και των Επιτροπών. Με φυσική παρουσία ή τηλεοπτικά. Με εντυπωσίασε η γνώση, η κατανόηση και η ολοκληρωμένη λακωνική εκφορά των σκέψεων και των προτάσεων από τους Έφηβους Βουλευτές. Πολλές παρεμβάσεις ήταν επιπέδου Βουλής ενηλίκων.

Στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων στο 1^ο και 2^ο τμήμα ήταν εντυπωσιακή η συζήτηση για τη βία, την εγκληματικότητα, τα ναρκωτικά ως κοινωνικό φαινόμενο. Με κρίση και κριτική. Με προτάσεις και ιδέες. Για τις ευθύνες και τις λύσεις, του Κράτος, του Σχολείου, της Οικογένειας. Για την ανάγκη αναδιάταξης των κοινωνικών αξιών. Για το ρόλο των ΜΜΕ. Οι νέοι έχουν αντιληφθεί την έκταση και τη σημασία αυτών των προβλημάτων. Προτείνουν συγκεκριμένες λύσεις. Που ξεκινούν από την οικογένεια και το σχολείο και καταλήγουν στην οργανωμένη κοινωνία, το Κράτος. Αν τους ακούσουμε θα έχουμε δώσει τις δικές τους λύσεις. Αν δώσουμε τις δικές τους λύσεις είναι βέβαιο ότι θα είναι πρακτικές και εφαρμόσιμες.

Οι συζητήσεις της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων και στο 1^ο και στο 2^ο τμήμα δεν ήταν λιγότερο σημαντικές και ουσιαστικές. Τα θέματα της συζήτησης αφορούσαν δυο ενότητες: Η πρώτη ήταν «Σχολικά Μαθήματα, Βιβλία και Διδακτική Μαθημάτων» και η δεύτερη ήταν «Πολιτισμός - Πολιτιστική Κληρονομιά - Καλές Τέχνες στο Σχολείο».

Οι απόψεις και οι ιδέες των νέων μας ήταν αληθινά διδάγματα για τον τρόπο διδασκαλίας. Για τα νέα μαθήματα και τις νέες ανάγκες της εκπαίδευσης, τη νέα εποχή των διδακτικών μέσων. Την ψυχολογική προσέγγιση των διδασκόντων προς τους διδασκόμενους, την επιστροφή στην ανθρωπιστική παιδεία. Τα όνειρα και τις αγωνίες για τη σχέση εκπαίδευσης με το επαγγελματικό μέλλον, τη λειτουργία του σχολείου και τη συνεχή εκπαίδευση των διδασκόντων. Το εκπαιδευτικό σύστημα και το μέλλον του. Την παιδεία του Απόδημου Ελληνισμού. Την ελληνική πολιτιστική ταυτότητα στην εποχή της παγκοσμιότητας. Την Τέχνη στην εκπαίδευση.

Η Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης συζήτησε δυο θέματα «Ανθρώπινα Δικαιώματα» και «Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης».

Οι νέοι μας έχουν αντιληφθεί τη σημασία των ΜΜΕ σε τοπική, εθνική και παγκόσμια διάσταση. Όπως έχουν αντιληφθεί και την πολυπλοκότητα των σχέσεων κοινωνίας, οικονομίας, πολιτικής και ΜΜΕ. Και είπαν πράγματα που οι μεγάλοι διστάζουν να πουν και πρότειναν λύσεις που οι μεγάλοι διστάζουν να εφαρμόσουν. Για τη σημασία των ΜΜΕ για τη δημοκρατία. Τη σημασία της ρύθμισης σε πλαίσιο ελευθερίας, για τη λειτουργία των ΜΜΕ. Τη σημασία της απεξάρτησης τους από συμφέροντα. Τον εκπαιδευτικό για την κοινωνία χαρακτήρα τους με τις ευκαιρίες και τους κίνδυνους που έχουν. Για το Διαδίκτυο και το μέλλον της παγκόσμιας επικοινωνίας.

Η συζήτηση για τα ανθρώπινα δικαιώματα ήταν άσκηση ελευθερίας, δημοκρατίας, ανεκτικότητας και πολιτισμού για τον 21^ο αιώνα. Δικαιώματα για κάθε φύλο, κάθε γενιά, κάθε άνθρωπο σε κάθε τόπο. Δικαιώματα στην εκπαίδευση και τη δουλειά. Στη γλώσσα, τη θρησκεία, τον πολιτισμό. Στις ιδέες και τις δραστηριότητες. Τις νέες συνθήκες και τα νέα δικαιώματα.

Η Επιτροπή Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων συζήτησε τα θέματα «Μετανάστευση - Πρόσφυγες» και «Απόδημος Ελληνισμός». Οι νέοι μας κατανοούν καταρχήν ότι σημαντικό μέρος του Απόδημου Ελληνισμού είναι αποτέλεσμα Μετανάστευσης και Προσφυγιάς σε άλλες εποχές. Κατανοούν τις αιτίες της σύγχρονης μετανάστευσης και προσφυγιάς σε παγκόσμια και ελληνική διάσταση. Τις ανάγκες των μεταναστών - προσφύγων και τις υποχρεώσεις της κοινωνίας που τους υποδέχεται. Τα όρια και τους περιορισμούς στην αντιμετώπιση του προβλήματος, αλλά και τις πιθανές και δυνητικές λύσεις. Την οικονομική και κοινωνική διάσταση. Τα θέματα υγείας, ασφάλειας και τάξης. Την προσφορά των μεταναστών. Τη νέα γενιά που γίνονται και Έλληνες. Αλλά και τις ανάγκες στήριξης του Απόδημου Ελληνισμού από το Εθνικό Κέντρο. Στήριξης γλώσσας και πολιτισμού. Παιδείας και διασύνδεσης. Ανάπτυξης και επαναπατρισμού.

Τέλος, η Επιτροπή Οικονομικών, Παραγωγής και Εμπορίου εξέτασε τα θέματα «Φυσικό Περιβάλλον» και «Καταναλωτισμός». Η συζήτηση για το Φυσικό Περιβάλλον αναφέρθηκε από την τοπική επικαιρότητα ως την παγκοσμιότητα της εποχής μας. Τα δάση μας που εξαφανίζονται και τις λύσεις για την πρόληψη, προστασία και αναγέννηση που απαιτούνται. Σε θεσμικό και επιχειρησιακό επίπεδο. Την κρίση του περιβάλλοντος ως κρίση του πολιτισμού μας. Την τεχνολογία ως αιτία της κατάστασης, αλλά και ως πηγή λύσεων. Τη σημασία της περιβαλλοντικής παιδείας. Τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής. Την οικολογία ως στάση ζωής. Τον εθελοντισμό και τις κρατικές υποχρεώσεις. Τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ως πηγή πλούτου και προστασίας του περιβάλλοντος. Την ανάγκη επιβίωσης σε ένα πλανήτη με όλες τις μορφές ζωής που συνυπάρχουν με τον άνθρωπο. Ο καταναλωτισμός αντιμετωπίστηκε ως παγκόσμιο κοινωνικό φαινόμενο με πολυπαραγοντικές συνέπειες. Κυρίως επιζήμιες για το ήθος και τη ζωή. Την εξάρτηση της οικονομίας από αυτόν και τη δέσμευση κοινωνικών ομάδων από καταναλωτικές συμπεριφορές. Το ρόλο των ΜΜΕ και την ανάγκη για την ανάδειξη και πάλι αιώνιων ηθικών αξιών.

Ιδιαίτερη χαρά και τιμή μας έκανε σε αυτή τη Σύνοδο της Βουλής των Εφήβων η συμμετοχή νέων από 28 χώρες της Ευρώπης και της Μεσογείου. Τα αισθανθήκαμε δικά μας παιδιά! Και καταλάβαμε ότι μας θεωρούν πια, θεωρούν τους συναδέλφους τους στη Βουλή των Εφήβων, δικούς τους φίλους. Η δημοκρατία φέρνει πάντα τους ανθρώπους πιο κοντά! Τους τιμούμε γιατί ερχόμενοι εδώ, τίμησαν τη δημοκρατία και το λίκνο της. Η συμμετοχή τους μας έδωσε ιδέες, η συμβολή τους στη συζήτηση ήταν ουσιαστική. Άλλωστε όλα τα μεγάλα προβλήματα είναι κοινά. Είναι παγκόσμια.

Νέες και νέοι της Βουλής των Εφήβων. Αγαπητοί φίλοι από τις 28 φίλες χώρες. Αυτές οι λίγες μέρες ήταν μια μοναδική εμπειρία ζωής. Για όλους μας. Σεις ζήσατε μια δημοκρατική λειτουργία και διαδικασία ευθύνης. Ζήσατε μια άσκηση δημοκρατίας. Είναι βέβαιο ότι θα τη θυμάστε και θα σας είναι χρήσιμη για όλη τη ζωή σας ως πολίτες της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Κόσμου. Ελπίζω όλοι να μετάσχετε ενεργά στα κοινά. Θα τα κάνετε πλουσιότερα και καλύτερα. Εμείς, οι μεγαλύτεροι, ανοίξαμε τις πόρτες της Βουλής, του νου και της ψυχής μας στις ιδέες, τις απόψεις και τα όνειρα της νέας γενιάς. Και γίναμε πλουσιότεροι σε νεότητα ιδεών. Αντιληφθήκαμε καλύτερα λάθη και παραλείψεις της δικής μας γενιάς και μας δίνεται η δυνατότητα να γίνουμε καλύτεροι ενεργοί πολίτες.

Σας ευχαριστούμε για ότι κάνατε αυτές τις λίγες μέρες και ακόμα περισσότερο για ότι προετοιμάζεστε να κάνετε αύριο ως ενεργοί και δραστήριοι δημοκρατικοί πολίτες. Η σύντομη θητεία σας στη Βουλή των Εφήβων τελείωσε. Η μακρά θητεία σας στην κοινωνία σε λίγο ξεκινά. Δώστε της αξία! Κάνετε τη δική σας κοινωνία καλύτερη! Σε ότι αποφασίσετε και σε ότι κάνετε να είστε πάντα καλότυχα!!».
 

«Επιστρέφοντας στους τόπους σας, θέλουμε να μεταφέρετε στους συμμαθητές σας το χαιρετισμό μας, την αγάπη μας, αλλά και τη φροντίδα μας για την προκοπή της ελληνικής νεολαίας, της νεολαίας του ελληνισμού της Διασποράς. Της νεολαίας των 28 χωρών που έχουν εδώ αντιπροσωπείες νέων.

Και βεβαίως να ευχαριστήσω εκ μέρους όλων σας το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, το Υπουργείο Πολιτισμού και το Υπουργείο Εσωτερικών και φυσικά το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου, για το ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την πραγματοποίηση αυτού του Προγράμματος.

Να ευχαριστήσουμε το Γενικό Γραμματέα της Βουλής, τον κ. Νίκο Στεφάνου και τον Ειδικό Γραμματέα της Βουλής, τον κ. Δημήτριο Παπαγιάννη.

Πάνω απ’ όλα, όμως, πρέπει να ευχαριστήσουμε το Γενικό Γραμματέα του Ιδρύματος της Βουλής για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, τον καθηγητή κ. Ευάγγελο Χρυσό.

Τον Πρόεδρο της Επιτροπής του Εκπαιδευτικού Προγράμματος «ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ», τον πρώην Πρύτανη και καθηγητή κ. Γιώργο Μπαμπινιώτη, για μία ακόμα φορά και όλα τα μέλη της Επιτροπής. Τον Αιδεσιμολογιώτατο π. Γεώργιο Μεταλληνό, Καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών, τον κ. Θεόδωρο Φορτσάκη, Καθηγητή Πανεπιστημίου, τον κ. Μιχαήλ Μπλέτσα, Καθηγητή ΜΙΤ, τον κ. Αντώνιο Παντελή, Καθηγητή Πανεπιστημίου, τον κ. Σπυρίδωνα Βλαχόπουλο, Καθηγητή Πανεπιστημίου, τον κ. Ηλία Κατσούλη, Καθηγητή Παντείου Πανεπιστημίου, τον κ. Ιωάννη Παρασκευόπουλο, Καθηγητή Πανεπιστημίου, τον κ. Κωνσταντίνο Γεωργουσόπουλο, Φιλόλογο - Κριτικό Θεάτρου, την κα Δήμητρα Θεοφανοπούλου - Κοντού, Καθηγήτρια Πανεπιστημίου, την κα Βασιλική Παπαπέτρου, Εκπαιδευτικό, τον κ. Χρήστο Σιγάλα, Σχολικό Σύμβουλο, την κα Λίνα Νικολακοπούλου, Καλλιτέχνη, την κα Φανή Πετραλιά, Δημοσιογράφο, τον κ. Σωτήριο Γκλαβά, Αντιπρόεδρο Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και την κα Μαρία Χούκλη, Δημοσιογράφο.

Τον κ. Σάββα Αντωνίου Ανώτατο Υπηρεσιακό Παράγοντα του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου.

Τις Διπλωματικές Αρχές της Ελλάδος στις Χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Μεσογείου για την βοήθεια που μας προσέφεραν, όπως επίσης και τις Πρεσβείες των χωρών αυτών στην Ελλάδα.
Θα κλείσουμε τη συνεδρίασή μας ψέλνοντας όλοι μαζί τον Εθνικό μας Ύμνο».