Ομιλίες Προέδρου Βουλής

Oμιλία, (22 Ιουνίου 2010)

του Προέδρου της Βουλής στα εγκαίνια της έκθεσης του Ιδρύματος της Βουλής "Η Μάχη του Μαραθώνα: Ιστορία και Θρύλος"

Κυρίες και Κύριοι,
Σας καλωσορίζω στο νέο εκθεσιακό χώρο του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία. Η αξιοποίηση του εντάσσεται στη γενικότερη πολιτική μας να εκμεταλλευθούμε τους χώρους της Βουλής και να μειώσουμε αντίστοιχα την οικονομική επιβάρυνση που επιφέρει η μίσθωση πολλών κτιρίων για την εκπλήρωση της πολλαπλής αποστολής της Βουλής.
Στο χώρο αυτόν, που ανοίγει σήμερα τις πόρτες του στο κοινό, εγκαινιάζουμε την έκθεση «Η Μάχη του Μαραθώνα: ιστορία και θρύλος». Μία έκθεση που πραγματοποιείται, με αφορμή τη συμπλήρωση 2.500 ετών από το ιστορικό γεγονός και με πρωτοβουλία του Ιδρύματος της Βουλής.
Η σημασία της μάχης του Μαραθώνα δεν εξαντλείται στις στρατιωτικής φύσεως παραμέτρους που εξάλλου δεν μπορούν να εξηγήσουν από μόνες τους και την έκβαση της μάχης.
Μία έκβαση που ανέτρεψε το αναμενόμενο, ακυρώνοντας το πλεονέκτημα της αριθμητικής υπεροχής της Περσικής Αυτοκρατορίας. Η «οπλιτική φάλαγγα» που σχημάτισαν οι 9.000 Αθηναίοι και 1.000 Πλαταιείς το φθινόπωρο του 490 π.Χ, σε συνδυασμό με ένα ευφυές στρατηγικό σχέδιο, εμπόδισαν την προέλαση της στρατιάς της περσικής υπερδύναμης.
Το αποτέλεσμα της μάχης αποτέλεσε σημείο αναφοράς κατά την αρχαιότητα και προσδιόρισε σε μεγάλο βαθμό την ιστορία της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης.
Και βέβαια, ο θρύλος του μαραθωνοδρόμου «Φειδιππίδη» θα συγκινήσει ποιητές, θα επιβάλλει τον μαραθώνιο ως αγώνισμα στους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες και θα εμπνεύσει το σύγχρονο παγκόσμιο κίνημα των μαραθωνοδρομιών.
Επιπλέον η ιστορική αυτή αναμέτρηση έμεινε στην ιστορία διότι σηματοδότησε την σύγκρουση δύο τελείως διαφορετικών πολιτισμών και κόσμων.
Από τη μία πλευρά, υπήρχε η επεκτατική δύναμη που στην προσπάθειά της να εξαπλώσει την παγκόσμια κυριαρχία της, επεδίωκε να εξασφαλίσει ένα σημαντικό προγεφύρωμα προς δυσμάς. Κάτω από τη δύναμη και την απολυταρχική εξουσία του «Μεγάλου Βασιλέα» συγκεντρώνονταν φυλές της Ανατολής που είχαν υποταχθεί στην παντοδυναμία του.
Από την άλλη πλευρά, παρά τη διαφορετικότητα στις αντιλήψεις και στις απόψεις των στρατηγών, παρά τις διαφορές στα άτομα που συγκροτούσαν το στρατό, υπερίσχυε η θέληση του συνόλου να αποκρούσει την εισβολή μίας τυραννικής δύναμης που ήθελε να επιβάλλει δια της βίας την εξουσία της πάνω σε ελεύθερους πολίτες.
Η αλληλεγγύη και το αίσθημα της ενότητας υπερίσχυε, διότι εκείνη τη στιγμή διακυβευόταν όχι μόνο η ελευθερία αλλά και ολόκληρο το δημοκρατικό σύστημα αξιών και ιδεών που αναπτυσσόταν στον τότε ελλαδικό χώρο.
Οι Αθηναίοι εκπροσωπούσαν ήδη τότε ενεργούς πολίτες που άρθρωναν φωνή στην εκκλησία του Δήμου και ταύτιζαν το ατομικό καλό με το κοινό καλό.
Ας μην ξεχνάμε ότι η μάχη του Μαραθώνα συνέπεσε χρονικά με τις αρχές του «χρυσού αιώνα του Περικλή» μίας εποχής που χαρακτηρίστηκε από την ανάπτυξη των τεχνών και των επιστημών από την καλλιέργεια του δημοκρατικού ιδεώδους, και των συνακόλουθων αρχών και αξιών.
Αξίες όπως η ισονομία, η ισότητα και η δυνατότητα συμμετοχής στα κοινά όλων των πολιτών, κέρδιζαν συνεχώς έδαφος, εδραιώνονταν στη συνείδηση των πολιτών και εν προκειμένω ένωναν διαφορετικά κοινωνικά στρώματα κάτω από έναν κοινό σκοπό: την υπεράσπιση της κοινότητας, της πόλεως και την αντίσταση στην «ενός ανδρός αρχή» σε κάτι ξένο προς τη δική τους κουλτούρα το οποίο γι’ αυτό το λόγο αποκαλούσαν «βάρβαρο».
Πολλοί εξάλλου ιστορικοί υποστηρίζουν διαχρονικά ότι εάν σε εκείνη τη μάχη του Μαραθώνα είχαν επικρατήσει οι στρατιές του Πέρση μονάρχη το μέλλον του σημερινού δυτικού κόσμου θα ήταν διαφορετικό.
Η ήττα των Ελλήνων θα σηματοδοτούσε την οπισθοδρόμηση, η δημοκρατία δεν θα καλλιεργούσε τις αξίες της, η αρχαία ελληνική φιλοσοφία και η επιστήμη θα εμποδίζονταν να αναπτυχθούν τα πολιτιστικά μνημεία του χρυσού αιώνα του Περικλή δεν θα πραγματοποιούνταν ποτέ.
Το αποτέλεσμα της ιστορικής μάχης, η νίκη των Ελλήνων επέφερε ένα σημαντικό πλήγμα στην παντοδυναμία του Μεγάλου Βασιλέα, δίνοντας την ευκαιρία στην αρχαία ελληνική σκέψη να αναπτύξει τη δημοκρατία και να χαρίσει στο δυτικό κόσμο ένα οικοδόμημα αξιών, ασύλληπτο για εκείνη την εποχή σε οποιαδήποτε γωνιά της γης.
Ο σημερινός πολιτισμένος κόσμος αναγνωρίζει ότι μόνο μέσα από τη δημοκρατία που γεννήθηκε στην Ελλάδα, μόνο μέσα από τους θεσμούς της, κατοχυρώνονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και σφυρηλατούνται η δικαιοσύνη και ο σεβασμός της αξίας του ανθρώπου.
Θέλω να συγχαρώ τα στελέχη και τους Συνεργάτες του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για την άριστη οργάνωση της Έκθεσης και εύχομαι η πρωτοβουλία αυτή να έχει την απήχηση που της αξίζει.
Θα ήθελα επίσης να συγχαρώ όλους τους φιλέλληνες, τους φίλους της Ελλάδας, επιστήμονες διπλωμάτες και ακαδημαϊκούς, που είχαν την πρωτοβουλία να συντάξουν ένα πολύ σημαντικό κείμενο, τη «Διακήρυξη του Μαραθώνα» το οποίο υπογραμμίζει τη σημασία της μάχης όχι μόνο για το παρελθόν αλλά και για τη σημερινή εποχή.
Σας ευχαριστώ.






Επιστροφή