«Με ιδιαίτερη χαρά χαιρετίζω την κοινή συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής 'Αμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων και της Ειδικής Διαρκούς Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων. Και θεωρώ την παρουσία της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Εξωτερικών στη σημερινή συνεδρίαση ιδιαίτερα σημαντική.

Αναμφίβολα, η σημερινή μας συνεδρίαση γίνεται σε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συγκυρία. Όπως γνωρίζετε, πριν από λίγες ημέρες, στις 13 Ιουλίου 2008, κατά τη Σύνοδο Κορυφής της «Διαδικασίας της Βαρκελώνης: Ένωση για τη Μεσόγειο», με τη συμμετοχή 43 ηγετών από τα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα παράκτια κράτη της Μεσογείου, λήφθηκαν σημαντικές αποφάσεις για το μέλλον και την προοπτική της ευρω-μεσογειακής σχέσης.

Είναι αυτονόητο ότι κάθε Έλληνας και κάθε Ελληνίδα ακούγοντας για ένωση των ευρωπαϊκών λαών με τους λαούς της Μεσογείου, αισθάνονται ότι εμείς ανήκουμε και στις δύο ομάδες.

Εμείς, οι Έλληνες, περισσότερο από κάθε άλλη ευρωπαϊκή μεσογειακή χώρα, έχουμε ιστορικά ακατάλυτους δεσμούς με το μεσογειακό νότο. Δεσμούς που παρέμειναν ισχυροί και που σήμερα, μετά τις ιστορικές εξελίξεις της 13^ης Ιουλίου, καλούμαστε να αξιοποιήσουμε με νέο σχέδιο, δράσεις και παρεμβάσεις.

Η Σύνοδος αυτή αποτέλεσε ένα μεγάλο, ένα παγκόσμιο πολιτικό γεγονός και δεν είναι τυχαίο ότι στις εργασίες της συμμετείχαν, πέραν του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Χοσέ Μανουέλ Μπαρόσο και του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Χάνς – Γκέρτ Πέτεριν, ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Βαν Κι Μουν, ο Γενικός Γραμματέας του Αραβικού Συνδέσμου, ο Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου Συνεργασίας Χωρών Κόλπου και πολλές ακόμη εξέχουσες προσωπικότητες.

Θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό ότι η Σύνοδος Κορυφής υιοθέτησε την «Κοινή Διακήρυξη για τη Μεσόγειο», με την οποία τίθενται οι κεντρικές κατευθυντήριες γραμμές του νέου σχήματος.

Σύμφωνα με τη Διακήρυξη, το νέο σχήμα έχει ως κύριο σκοπό την ενδυνάμωση των ευρω-μεσογειακών σχέσεων σε πολιτικό και οργανωτικό επίπεδο, καθώς και την υλοποίηση συγκεκριμένων προγραμμάτων που αφορούν τους πολίτες και έχουν ισχυρή περιφερειακή διάσταση. Στέκομαι ιδιαίτερα στο ζήτημα των πολιτών.

Και αυτό γιατί μια πετυχημένη πολιτική πρωτοβουλία θα πρέπει να έχει ως κεντρικό άξονα τους πολίτες. Γιατί η πολιτική, πάνω από όλα, αποσκοπεί στην ανάδειξη των πολιτών, ως του βασικού καταλύτη και σημείου αναφοράς στην πολιτική, την οικονομική και την πολιτιστική ανάπτυξη.

Η χώρα μας είναι σταθερά προσηλωμένη στην ανάγκη της για ενδυνάμωση της ευρω-μεσογειακής εταιρικής σχέσης.

Πρωτοβουλίες στην κατεύθυνση αυτή πήρε τα τελευταία χρόνια και η Βουλή των Ελλήνων. Η χώρα μας από την αρχή, στο πλαίσιο της Διαδικασίας της Βαρκελώνης, στήριξε με αποφασιστικότητα και συγκεκριμένες πρωτοβουλίες την ευρωπαϊκή εταιρική σχέση. Την πολιτική αυτή, όλων των κυβερνήσεων από το 1995, στήριξε τα τελευταία χρόνια με πρωτοβουλίες και δραστηριότητες η Βουλή των Ελλήνων.

Δεν έχει περάσει πολύς καιρός, άλλωστε, από την πετυχημένη διοργάνωση της 4^ης Ολομέλειας της Ευρω-Μεσογειακής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης, που έγινε στην Αθήνα τον περασμένο Μάρτιο. Η Ευρω-Μεσογειακή Κοινοβουλευτική Συνέλευση που αποτελεί τον κοινοβουλευτικό βραχίονα της Διαδικασίας της Βαρκελώνης, μας έδωσε τη δυνατότητα,  εδώ στην Αθήνα, μαζί με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τους συναδέλφους από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις χώρες της Μεσογείου, να σχεδιάσουμε τα επόμενα βήματα για την ενίσχυση της κοινοβουλευτικής συνεργασίας των Ευρω-Μεσογειακών χωρών.

Η εξέλιξη της πορείας της Ευρω-Μεσογειακής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης είναι στους περισσότερους από εσάς γνωστή. Μετά από σειρά ετών από την πρώτη συνάντηση του Ευρω-Μεσογειακού Φόρουμ το 1997, αποφασίσθηκε η σύσταση της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης.

Η Αθήνα το Μάρτιο του 2004, υπό την Προεδρία της κυρίας Άννας Μπενάκη-Ψαρούδα, φιλοξένησε την πρώτη συνάντηση της Ευρω-Μεσογειακής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης. Μετά από 13 χρόνια διαβούλευσης και 4 χρόνια λειτουργίας της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης,κατά τη διάρκεια της Προεδρίας του Ελληνικού Κοινοβουλίου, επισήμανα ότι για να μπορέσουμε να επιτελέσουμε έργο,θα πρέπει να διασφαλισθεί η θεσμική θωράκισή της με τη σύσταση Γραμματείας, με στελέχωση υψηλού επιπέδου, με την πρόβλεψη προϋπολογισμού, την απόφαση για καθιέρωση συχνών συναντήσεων των Επιτροπών, με εισηγητές και εμπειρογνώμονες.
Οι προτάσεις μας συγκροτήθηκαν με ακρίβεια και με στόχο για τη θεσμική θωράκιση του κοινοβουλευτικού οργάνου, ώστε η «Συμπληρωματικότητα» της κοινοβουλευτικής διάστασης προς τις κυβερνητικές δράσεις και ο συμβουλευτικός ρόλος να εφαρμοσθούν.

Το επόμενο βήμα θα ήταν να αναζητηθούν οι όροι της αποτελεσματικής συνεργασίας κρατών και κοινοβουλίων.

Στο πέρας της 4^ης Ολομέλειας της Ευρω-Μεσογειακής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης των Αθηνών, τα μέλη υπογράμμισαν την ισχυρή δέσμευσή τους για την ενδυνάμωση της κοινοβουλευτικής διάστασης της Διαδικασίας της Βαρκελώνης, συμφώνησαν στην ανάγκη θεσμικής θωράκισης της Συνέλευσης και ενέκριναν τροποποιήσεις στον κανονισμό λειτουργίας της για την καλύτερη και αποτελεσματικότερη διεξαγωγή των εργασιών της και τη λήψη των αποφάσεων.

Θεωρώ ως ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός ότι τα μέλη της Συνέλευσης στήριξαν και ενέκριναν την πρόταση της Βουλής των Ελλήνων για τη δημιουργία της Ευρω-Μεσογειακής Ενεργειακής Κοινότητας, μέσω της οποίας θα ενισχυθεί: η ενεργειακή συνεργασία τους, η προώθηση μεγάλης κλίμακας ενεργειακών επενδύσεων στο χώρο της Μεσογείου, η νέα περιβαλλοντική πολιτική, η ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού των χωρών της Μεσογείου, ευρωπαϊκών και μη.

Με παρέμβασή μας προς τον Προεδρεύοντα της Ευρω-Μεσογειακής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης και τα μέλη του νέου Προεδρείου, η Βουλή των Ελλήνων διασφάλισε την Προεδρία στη νεοσυσταθείσα ad hoc Επιτροπή για την Ενέργεια και το Περιβάλλον. 

Σήμερα στην Ευρώπη δίνεται μια μεγάλη ιστορική ευκαιρία. Η Ευρώπη στο επόμενο διάστημα καλείται να κινηθεί σε δύο επίπεδα. Το πρώτο επίπεδο αφορά στη θεσμική της συγκρότηση και στην εξάλειψη του δημοκρατικού ελλείμματος, με το άνοιγμα στους πολίτες, με την ενίσχυση του παρεμβατικού τους ρόλου σε βάρος της κοινοτικής γραφειοκρατίας.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οφείλουν, πρώτα από όλα, να αφουγκράζονται τους Ευρωπαίους πολίτες. Ειδικά σε αυτή τη δύσκολη διεθνή συγκυρία, οι Ευρωπαϊκές ηγεσίες χρειάζονται τη στήριξη και τη συμμετοχή των ενεργών Ευρωπαίων πολιτών.

Το δεύτερο επίπεδο αφορά στη δημιουργία θεσμοθετημένης εταιρικής σχέσης με τη γειτονιά της, τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, τις χώρες του Ευξείνου Πόντου και τις χώρες της Μεσογείου, περιοχές με τις οποίες συνδέεται με ακατάλυτους ιστορικούς, πολιτικούς, οικονομικούς και πολιτιστικούς δεσμούς.

Είναι αλήθεια ότι στα προηγούμενα χρόνια έγιναν σημαντικά βήματα προς την κατεύθυνση αυτή. Πολύ συχνά αναφέρομαι στην Ενεργειακή Κοινότητα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, η Συνθήκη της οποίας υπογράφηκε στην Αθήνα στις 25 Οκτωβρίου 2005 και για την οποία θα πρέπει να είμαστε υπερήφανοι, για δύο λόγους:
Πρώτον: Γιατί αποτελεί την πρώτη σε παγκόσμιο επίπεδο περιφερειακή αγορά ενέργειας.

Δεύτερον: Γιατί η Ελλάδα, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο για αυτό το σημαντικό διεθνές πολιτικό, οικονομικό και ενεργειακό επίτευγμα.

Σήμερα, μια ακόμη σημαντική ελληνική πρωτοβουλία βρίσκεται σε εξέλιξη. Αναφέρομαι στην πρόταση της Βουλής των Ελλήνων για την κοινοβουλευτική συνεργασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις παρευξείνιες χώρες και με τις μεσογειακές χώρες.

Θέλουμε και αγωνιζόμαστε με προτάσεις, σχέδιο και δράσεις, για να συμβάλλουμε στην ενίσχυση των πολιτικών, πολιτιστικών, οικονομικών και κοινοβουλευτικών σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις Παρευξείνιες Χώρες και τις Μεσογειακές Χώρες.

Η χώρα μας και η Βουλή των Ελλήνων αναλαμβάνουν συνεχώς και συστηματικά πρωτοβουλίες στην κατεύθυνση αυτή.    

Και στο σημείο αυτό οφείλω να επισημάνω την άριστη συνεργασία με την πολιτική και υπηρεσιακή ηγεσία του Υπουργείου Εξωτερικών.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο δρόμος που πρέπει να διανύσουμε είναι δύσκολος. Υπάρχει δημοκρατικό έλλειμμα στις ευρωπαϊκές δομές και είναι στο χέρι μας να το εξαλείψουμε.  Με τη στήριξη των κυβερνήσεών μας, συζητώντας με τους Υπουργούς Εξωτερικών και μεταξύ μας, μπορούμε και πρέπει να προωθήσουμε το σημαντικό εργαλείο που αποτελεί η κοινοβουλευτική διαβούλευση.

Γιατί όλοι σήμερα αναγνωρίζουν ότι η κοινοβουλευτική διπλωματία εξελίσσεται δυναμικά σε σημαντικό δίαυλο για την προώθηση των διακρατικών διμερών και πολυμερών σχέσεων.

Καθώς η Ένωση για τη Μεσόγειο δεν είναι μόνο ένα άθροισμα οικονομικού περιεχομένου προγραμμάτων, ποιος μπορεί καλύτερα από μας, καλύτερα από όλους εμάς, να πείσει τους εταίρους μας της νότιας και ανατολικής Μεσογείου για την προσήλωσή μας στη συνεργασία στην ειρήνη, την αλληλεγγύη και την ανάπτυξη.

Πρόσφατα, με επιστολή που απέστειλα προς τον Προεδρεύοντα της Ευρω-Μεσογειακής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης κ. Πέτεριν και στους Προέδρους των Νομοθετικών Σωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Μεσογειακών Εταίρων, κατέθεσα τις απόψεις μου για την κοινοβουλευτική διάσταση της Διαδικασίας της Βαρκελώνης πριν τη Σύνοδο Κορυφής της 13^ης Ιουλίου 2008. Υπογράμμισα την ανάγκη να αναγνωρισθεί η ενδυνάμωση της κοινοβουλευτικής διάστασης και ο ρόλος της Συνέλευσης, σημειώνοντας τις σημαντικές πολιτικές πτυχές της πρωτοβουλίας Σαρκοζί.
Κυρία Υπουργέ των Εξωτερικών,