«Η αποτελεσματική προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου είναι αναμφισβήτητα αναπόσπαστο στοιχείο κάθε εύρυθμου δημοκρατικού πολιτεύματος και κάθε ευνομούμενου Κοινωνικού Κράτους Δικαίου. Η Δημοκρατία εμπεδώνεται μόνον όταν οι έννομες τάξεις και οι κάθε μορφής εξουσίες εγγυώνται πλήρως όλα τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Και επειδή η Δημοκρατία εδράζεται στην ουσιαστική ισότητα, οφείλει να εγγυάται όχι απλώς τα δικαιώματα του πολίτη, αλλά και, πρωτίστως, τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, ανεξάρτητα από το αν ο φορέας των δικαιωμάτων αυτών είναι μέλος της μεταναστευτικής κοινότητας ή αν έχει αναπτύξει παραβατική συμπεριφορά. Συνεπώς, οι συνθήκες κράτησης στις φυλακές και ο βαθμός προστασίας των δικαιωμάτων των κρατουμένων είναι αξιόπιστοι δείκτες της ποιότητας της Δημοκρατίας την οποία έχουμε πετύχει και διασφαλίσει. Και όλοι μας, ιδίως δε η Πολιτεία, οφείλουμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας με γνώμονα τη συνεχή ενίσχυση και βελτίωση του συνολικού πλαισίου που διέπει τα σωφρονιστικά ιδρύματα.

Προς την κατεύθυνση αυτή πολύ σημαντικές είναι οι πρωτοβουλίες της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, η οποία συμπληρώνει φέτος 10 χρόνια προσφοράς στον τομέα αυτόν. Της ευχόμαστε να τα εκατοστήσει και συγχαίρουμε την πρώην Πρόεδρο της Επιτροπής κυρία Αλίκη Γιωτοπούλου-Μαραγκοπούλου και το σημερινό Πρόεδρό της κ. Κωστή Παπαϊωάννου. Η συνεργασία που έχει αναπτύξει και σφυρηλατήσει η Βουλή των Ελλήνων, ως θεσμικός εγγυητής της Δημοκρατίας και των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, με την Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου ήταν και είναι εξαιρετικά γόνιμος. Και η σημερινή ημερίδα, η οποία πραγματοποιείται με αφορμή τον εορτασμό της 60^ής επετείου της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, είναι ένα μικρό δείγμα της συνεργασίας αυτής, καθώς και της συναντίληψης που έχουμε, ότι η αναβάθμιση των συνθηκών κράτησης και η περαιτέρω θωράκιση των δικαιωμάτων των φυλακισμένων είναι ένα από τα κρισιμότερα πεδία εφαρμογής των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Η θεσμοθέτηση αποτελεσματικού, σύγχρονου και ανθρωποκεντρικού σωφρονιστικού συστήματος, η βελτίωση των υποδομών και, κυρίως, των χώρων κράτησης των σωφρονιστικών ιδρυμάτων, η εκπαίδευση του προσωπικού, η δημιουργική απασχόληση των κρατουμένων, η διασφάλιση της αξιοπρεπούς μεταχείρισής τους, με έμφαση στις ευπαθέστερες ομάδες, όπως είναι οι ανήλικοι, οι γυναίκες και οι μετανάστες, αλλά και της επικοινωνίας με τους οικείους τους, καθώς και η μέριμνα για την κοινωνική τους επανένταξη και την προσφορά σε αυτούς μιας πραγματικής δεύτερης ευκαιρίας είναι ορισμένες μόνο από τις πτυχές του ζητήματος. Και το νομοθετικό έργο της Βουλής των Ελλήνων υπηρετεί με συνέπεια και προσήλωση την προώθηση των ανωτέρω στόχων. Η συμμετοχή του Προέδρου της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας στο Διοικητικό Συμβούλιο της Εθνικής Επιτροπής αναδεικνύει τη σπουδαιότητα του έργου της. Στέκομαι ιδιαίτερα στο ότι στη Βουλή συγκροτήθηκε το Φεβρουάριο του 2008 Διακομματική Επιτροπή για την εξέταση του Σωφρονιστικού Συστήματος της Χώρας και των συνθηκών διαβίωσης των κρατουμένων, η οποία το επόμενο διάστημα θα καταθέσει το πόρισμά της για συζήτηση στην Ολομέλεια του Σώματος.

Άλλωστε, θεμελιώδες αξίωμα της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου είναι η πρόβλεψη, στο άρθρο 1 αυτής, ότι ‘‘όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ίσοι στην αξιοπρέπεια και στα Δικαιώματα’’. Στη σύγχρονη, λοιπόν, εποχή των ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων η ουσιαστική εφαρμογή αυτής της κορυφαίας για το νομικό μας πολιτισμό ρύθμισης και στον τόσο ευαίσθητο τομέα των σωφρονιστικών ιδρυμάτων είναι –και πρέπει να είναι– διαρκές ζητούμενο απ’ όλους μας, και κυρίως από την Πολιτεία. Αυτό επιτάσσει η προστασία της αξίας του ανθρώπου, η ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής και, τελικά, η ίδια η ανθρωπιά και ο πολιτισμός μας».