Μιλώντας στη Διάσκεψη των Προέδρων των Κοινοβουλίων της Ε.Ε. ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων Δημήτρης Σιούφας ανέπτυξε το θέμα: «Θεσμικό μέλλον της Ε.Ε. - εκτιμήσεις από μια πρώτη εφαρμογή των διατάξεων της Συνθήκης της Λισαβόνας από τα Εθνικά Κοινοβούλια». 
 

«Η σημερινή συνάντησή μας έχει ιδιαίτερη σημασία. Και αυτό για τρεις λόγους: Πρώτον: Γιατί διεξάγεται σε μια εποχή που η παγκόσμια κοινότητα δοκιμάζεται από μια πρωτοφανή οικονομική κρίση. Δεύτερον: Γιατί τα Κοινοβούλια των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκονται μπροστά στην πρόκληση εφαρμογής των αποφάσεων της Λισσαβόνας. Τρίτον: Γιατί είμαστε στην πορεία για τις Ευρωεκλογές του Ιουνίου.

Θέλω να ευχαριστήσω τους οικοδεσπότες μας κ. Ακουαγιέ και κ. Λαρσέ για τη θερμή φιλοξενία. Επιθυμώ επίσης να συγχαρώ τη γαλλική ηγεσία, γιατί άσκησε κατά τρόπο υποδειγματικό την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ανέλαβε τις σωστές πρωτοβουλίες στον κατάλληλο χρόνο, για να αντιμετωπίσει μια σειρά από απρόβλεπτες κρίσεις: Από τη διένεξη Γεωργίας-Ρωσίας, ως τη χρηματοπιστωτική κρίση. Απέδειξε, για άλλη μια φορά, πως όταν οι Ευρωπαίοι είμαστε ενωμένοι, όταν οδηγούμαστε από ισχυρές ηγεσίες μπορούμε να διαδραματίσουμε πρωταγωνιστικό ρόλο στην παγκόσμια σκηνή.

Η γαλλική προεδρία προώθησε με επιτυχία τις προτεραιότητες που είχε καθορίσει. Έθεσε σε τροχιά την Ένωση για τη Μεσόγειο και έβαλε τα θεμέλια για μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική ασύλου και μετανάστευσης. Έδωσε, επίσης, έμφαση στην αναγκαιότητα κύρωσης της Συνθήκης της Λισαβόνας. Τα Κοινοβούλιά μας καλούνται να διαδραματίσουν και ένα νέο ρόλο. Ένα ρόλο που αναβαθμίζει τη δημοκρατική νομιμοποίηση της Ένωσης και αναδεικνύει, ακόμη περισσότερο, το ρόλο του Κοινοβουλευτισμού. 

Στο διάστημα που πέρασε, ύστερα από πρωτοβουλία του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μπαρόσο, τα Εθνικά Κοινοβούλια παίρνουμε απευθείας λήψη τις νομοθετικές προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το γεγονός αυτό, μας έδωσε τη δυνατότητα να δοκιμάσουμε στην πράξη, μέσω των θεσμικών μηχανισμών μας, την εφαρμογή των πρωτοκόλλων της Συνθήκης. Μας έδωσε την ευκαιρία να δούμε τη λειτουργικότητα του ισχύοντος συστήματος ελέγχου, και να βγάλουμε χρήσιμα συμπεράσματα. Να προχωρήσουμε στις αναγκαίες προσαρμογές και βελτιώσεις, στα Κοινοβούλιά μας, στο πλαίσιο των σχέσεων Βουλής - Κυβέρνησης, καθώς και στις διακοινοβουλευτικές μας σχέσεις.

Ήδη από το 2006, πραγματοποιούμε κοινούς ελέγχους τήρησης της αρχής της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, πέραν εκείνων που ασκεί μονομερώς κάθε Κοινοβούλιο. Σ’ αυτό το πλαίσιο, ασκήθηκαν έλεγχοι σε κείμενα της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, είτε σε κοινές συνεδριάσεις της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων με αντίστοιχες συναρμόδιες επιτροπές, είτε αποκλειστικά στους κόλπους της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων. Επίσης, εξετάσθηκαν έγγραφα διαβούλευσης μέσω κοινών συνεδριάσεων συναρμοδίων επιτροπών. 

Η Επιτροπή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του Ελληνικού Κοινοβουλίου, εδώ και δύο χρόνια, επιλέγει (στην αρχή του χρόνου) από το Νομοθετικό Πρόγραμμα και το Πρόγραμμα Εργασιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, νομοθετικές προτάσεις, προκειμένου να ενεργοποιήσει τη διαδικασία, που αφορά στον έλεγχο συμβατότητας με τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας. Οι επικρατέστερες επιλογές αποστέλλονται στην Προεδρία και στη Γραμματεία της Διάσκεψης των Επιτροπών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων των Κοινοβουλίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (COSAC).

Με τον τρόπο αυτό η Επιτροπή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων αποτελεί γέφυρα μεταξύ των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Εθνικού μας Κοινοβουλίου σ’ όλες τις νομοθετικές πρωτοβουλίες και οδηγίες που θα ενσωματωθούν στην εθνική μας νομοθεσία. Διαπιστώνεται, παράλληλα, η σημασία, για την εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Έχουμε, έτσι, ένα μηχανισμό ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών. Κι αυτό, διότι κάθε Κοινοβούλιο αποδίδει διαφορετικές εκτιμήσεις και ερμηνείες στις έννοιες της επικουρικότητας και της αναλογικότητας.

Η δημιουργία μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των Κοινοβουλίων μας (της ιστοσελίδας ΙΡΕΧ), συνιστά σημαντικό βήμα προόδου. Επιτρέπει τη διαρκή παρακολούθηση στη διαδικασία εφαρμογής. Μέσα από την ιστοσελίδα αυτή, ανταλλάσουμε απόψεις και συμπεράσματα. Παράλληλα, όποτε κρίνουμε ότι οι προτάσεις της χρήζουν βελτιώσεις ή διευκρινίσεις αποστέλλουμε σχόλια προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι υπηρεσίες της ανταποκρίνονται αποτελεσματικά. 

Είναι προφανές ότι η αξιοποίηση της νέας διαδικασίας θα επιτρέψει στα Κοινοβούλια, ως θεμελιώδεις χώρους πολιτικής, να ασκήσουν ουσιαστική επιρροή σε όλες τις φάσεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Πεποίθησή μου είναι, ότι έφτασε πλέον η ώρα να λειτουργήσουμε μέσα σ’ ένα ολοκληρωμένο ρυθμιστικό πλαίσιο και να ασκήσουμε τα καθήκοντα, τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματά μας σε όλη τους την έκταση.

Οι προκλήσεις της σημερινής εποχής είναι τεράστιες. Απαιτούν ενδυνάμωση της παρουσίας της Ένωσης σ’ ένα παγκόσμιο και έντονα ανταγωνιστικό περιβάλλον. Τα Κοινοβούλιά μας μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο και σε ζητήματα που άπτονται σοβαρών διενέξεων, όπως, για παράδειγμα, το Μεσανατολικό. Πιστεύω ότι η ενεργοποίηση της Κοινοβουλευτικής Διπλωματίας έχει τη δύναμη να επιφέρει σημαντικά αποτελέσματα. Για το λόγο αυτό, είχα προτείνει, από την έναρξη της κρίσης στη Γάζα, πραγματοποίηση συνάντησης των Προέδρων των Κοινοβουλίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Μεσογειακών Εταίρων, στο πλαίσιο της Ευρω-Μεσογειακής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης.

Κλείνοντας θα ήθελα να αναφερθώ στην πρωτόγνωρη και πολύπλευρη οικονομική κρίση, που πλήττει ολόκληρη την Παγκόσμια Κοινότητα, όλες τις χώρες της Ένωσης μας. Μια κρίση με διαφορετικά χαρακτηριστικά από εκείνες της δεκαετίας του '70 με την έκρηξη των τιμών πετρελαίου, της δεκαετίας του '80 με το στασιμοπληθωρισμό ή των αρχών της τρέχουσας δεκαετίας με τη χρηματιστηριακή κρίση. 

Είναι η μεγαλύτερη διεθνής κρίση γιατί είναι η πρώτη παγκόσμια. Μια παγκόσμια κρίση χρειάζεται παγκόσμιες λύσεις. Γι’ αυτό η Ε.Ε. μπορεί και πρέπει να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο. Στο διάστημα που πέρασε, απέδειξε ότι μπορεί. Στο διάστημα που ακολουθεί οφείλει να το επιβεβαιώσει. Η αντιμετώπιση της κρίσης χρειάζεται συντονισμό, χρειάζεται κοινή δράση χρειάζεται κοινές πολιτικές. Χρειάζεται και νέα ταχύτητα.

Οι Ευρωπαίοι πολίτες, μας παρακολουθούν και κρίνουν. Αυτή την ώρα οι ευθύνες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των εθνικών Κοινοβουλίων είναι μεγάλες».