Ομιλίες Προέδρου Βουλής
ΟΜΙΛΙΑ
ΤΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΣΤΗΝ ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΑ 95 ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΜΕΓΑΡΟ ΠΑΛΑΙΑΣ ΒΟΥΛΗΣ (27 Σεπτεμβρίου 2004)
Η παρουσία σας σ΄ αυτή την εκδήλωση εκφράζει πανηγυρικά την τιμή, που επάξια ανήκει στον πρώτο επιστημονικό Σύλλογο της χώρας, τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών, για τα 95 χρόνια προσφοράς του στον τόπο. Καθώς όμως συνδυάζεται με την πρωτοβουλία του να αποδοθεί έπαινος και σε μένα για πολλές δεκαετίες δικηγορικής δράσης, καθώς και για την ακαδημαϊκή και πολιτική μου σταδιοδρομία, με επιστέγασμα το αξίωμα της Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων, αισθάνομαι βαθύτατη συγκίνηση και την ανάγκη να εκφράσω τις ειλικρινείς ευχαριστίες μου στον Πρόεδρο και στα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών γι΄αυτή την πρωτοβουλία τους, καθώς και στους παρισταμένους για την τιμητική παρουσία τους.
Οφείλω και εγώ με πολλή αγάπη να τιμήσω απόψε τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών, και θα μου επιτρέψετε να το κάνω σε προσωπικό τόνο. Δεν υπάρχει άλλωστε καλύτερος τρόπος τεκμηρίωσης μιας τοποθέτησης από την αξιοποίηση της προσωπικής εμπειρίας. Πιστεύω ακράδαντα ότι σε κανέναν από τους στίβους, όπου προσπάθησα να διακριθώ, δε θα μπορούσα να είχα αποδώσει ό,τι απέδωσα χωρίς την τριβή με τη δικηγορική πρακτική. Θεωρώ τον εαυτό μου ευτυχή για το ότι, νεαρή και παρ΄όλο Διδάκτωρ Γερμανικού Πανεπιστημίου, ξεκίνησα τότε –στη δεκαετία του ’60- από τις μικροδιαφορές και τις διαταγές πληρωμής, για να περάσω κατόπιν στην ποινική δικηγορία. Ξεκίνησα δυναμικά και με κέφι, αλλά τα τελευταία χρόνια με συνεχώς μειούμενη ένταση, όχι μόνο λόγω των άλλων ενασχολήσεών μου, αλλά και διότι είχα το δυσμενές προνόμιο να γευθώ όλους τους καθιερωμένους επαγγελματικούς περιορισμούς: τη μερική αναστολή που ισχύει για τους Καθηγητές Πανεπιστημίου, τους τυπικούς και ηθικούς περιορισμούς από την πολιτική ιδιότητα και, τέλος, το οριστικό και πλήρες ασυμβίβαστο. Παρά ταύτα, ίσως και εξ αυτού του λόγου, μπορώ να μιλήσω με ρεαλισμό –και ελπίζω με πειστικότητα- για τους προβληματισμούς που απασχολούν όλους μας σε αυτά τα θέματα.
Στο πεδίο της δικηγορικής πρακτικής, ο νομικός δοκιμάζει όχι μόνο τις δικές του αντοχές, αλλά –και αυτό είναι το σπουδαιότερο- τις αντοχές των θεσμών και ιδίως τις αντοχές του συστήματος απονομής της Δικαιοσύνης. Καθώς αναζητεί μέσα στο δικαιϊκό σύστημα τους τρόπους αποτελεσματικής εξυπηρέτησης του πελάτη του, έρχεται αντιμέτωπος με πολλά: τις καλές και τις κακές ρυθμίσεις της νομοθεσίας, τις ευχέρειες ή ανεπάρκειες των μηχανισμών απονομής δικαιοσύνης, κυρίως τις ορατές ή αόρατες δυνάμεις, που κινούν ενδεχομένως τα νήματα των εξελίξεων ή επηρεάζουν τις καταστάσεις. Είναι εγγενές στο λειτούργημά του και να διαλέγεται και να συγκρούεται. ΄Ετσι αποταμιεύει πείρα και διδάγματα έτοιμα για επαναξιοποίηση.
Αυτό το αποταμίευμα μπορώ εκ πείρας να ισχυρισθώ ότι είναι η καλύτερη προίκα και για τον πανεπιστημιακό δάσκαλο και για τον πολιτικό. Φτάνει βέβαια να χρησιμοποιείται ως αποταμίευμα για τον εμπλουτισμό της κύριας δραστηριότητάς του, δηλαδή ως επικουρική παράλληλη δράση. Αυτή η ισορροπία είναι το δυσκολότερο εγχείρημα, ίσως τόσο δύσκολη, ώστε η αποτυχία να οδηγεί στις ακραίες επιλογές, οι οποίες επικράτησαν.
΄Ενα είναι πάντως βέβαιο, ότι τόσο ο δικηγόρος όσο και κυρίως ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, ως ο πρώτος επιστημονικός σύλλογος της χώρας, βρίσκονται σήμερα, όπως πάντα, στο επίκεντρο των πολιτικών και κοινωνικών προβληματισμών.
Ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών ύψωσε πάντα και σε πολύ δύσκολες στιγμές τη φωνή του, αντιμετώπισε με παρρησία αλλά και σύνεση τη σωρεία των προκλήσεων που δέχθηκε, και κυρίως κινήθηκε ισορροπημένα σε όλη την κλίματα των υποχρεώσεών του: από την αυτονόητη υπεράσπιση των επαγγελματικών συμφερόντων των μελών του έως την υπεύθυνη θέση σε καίρια κοινωνικά, πολιτικά, ακόμη και πολιτειακά προβλήματα.
Βρισκόμαστε άλλωστε μπροστά σε τεκταινόμενες σοβαρές αλλαγές στη φύση και λειτουργία του δικηγορικού λειτουργήματος, κυρίως όμως μπροστά σε διεργασίες που θίγουν τον παραδεδομένο ρόλο του Κράτους. Η αποδυνάμωση της μέχρι πρότινος στεγανής και απρόσβλητης εθνικής κυριαρχίας των κρατών, που συντελείται σήμερα, όχι μόνο με την ενδυνάμωση του ρόλου των Διεθνών Οργανισμών, αλλά και με το εξαπλούμενο δικαίωμα των κρατών να επεμβαίνουν ειρηνικά ή και πολεμικά στη σφαίρα κυριαρχίας άλλων, οι αλλοιώσεις στη λειτουργία των παραδεδομένων θεσμών της Δημοκρατίας, η προσφυγή στη δικαιοδοτική κρίση οργάνων εκτός της θεσμοθετημένης Δικαιοσύνης, οι κοινωνικές αλλαγές στην εργασία και την κοινωνική ασφάλιση των εργαζομένων, έχουν άμεση επίπτωση στο έργο του δικηγόρου.
Ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών επεξεργάζεται ήδη τα θέματα αυτά και εύχομαι να έχει πάντα την πρωτοπορία στην αντιμετώπισή τους. Εύχομαι να συμπαραστέκεται αποτελεσματικά κυρίως στους νέους δικηγόρους, όπως δεν ξεχνώ ότι το έκανε και σε μένα, όταν στα πρώτα βήματά μου μού απένειμε το -για πρώτη φορά τότε- θεσμοθετημένο βραβείο επιστημονικής πραγματείας από νέους δικηγόρους, με θέμα επιλογής μου το τότε μόλις διαμορφούμενο «Κυκλοφοριακό Δίκαιο».
Και πάντως, μαζί με τις ευχαριστίες μου για όλα και ιδίως για τη σημερινή εκδήλωση, παρακαλώ να θεωρείτε δεδομένη και συνεχιζόμενη την καλή συνεργασία, που πάντα είχαμε σε κοινοβουλευτικό επίπεδο, τώρα πια και από τη θέση του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων
Επιστροφή