«Συναντιόμαστε, σήμερα, για μια υπόθεση που είναι πολύ σοβαρή και η οποία φέρνει χαμόγελο, γέλιο, αλλά και προβληματισμό στη ζωή μας. Είμαστε μπροστά στο πολύ σημαντικό, το πνευματικό, το καλλιτεχνικό έργο των γελοιογράφων. Έχουμε μπροστά μας χαρακτηριστικά δείγματα της συμβολής τους στην πολιτική, την τέχνη και την καθημερινή ζωή. Η πρόταση για την έκθεση αυτή ανήκει στη Λέσχη Ελλήνων Γελοιογράφων. Η Βουλή των Ελλήνων αγκάλιασε την πρωτοβουλία αυτή. Μαζί συνεργαστήκαμε και εργαστήκαμε για την επιτυχία αυτού του σημαντικού πολιτικού και πολιτιστικού πανευρωπαϊκού γεγονότος. Η έκθεση αυτή, που γίνεται με τη συμμετοχή 91 γελοιογράφων από τις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι πράγματι χώρος και πεδίο θαυμασμού.

Καλωσορίζουμε όλους όσοι συμμετέχουν και τους ευχαριστούμε. Τους ευχαριστούμε για τη συμμετοχή τους στην πολιτική ζωή, για τη συμβολή τους στην πολιτική συζήτηση, για τις συμβουλές (με τον τρόπο και το μέτρο, που αυτοί ξέρουν) στους πολιτικούς. Τους ευχαριστούμε για τις καθημερινές δόσεις πολιτικής, ψυχικής και σωματικής υγείας, που δίνουν σε όλη την κοινωνία. Γιατί μας διδάσκουν ότι με την κριτική και την αυτοκριτική γινόμαστε καλύτεροι.

Το γέλιο, άλλωστε, είναι μια υπόθεση πολύ σοβαρότερη, από ό,τι συνήθως πιστεύουμε. Ειδικά για την πολιτική, τη σημασία του την έχει αποδώσει εξαιρετικά ο αλησμόνητος Αθανάσιος Κανελλόπουλος, ο πραγματικά αναγεννησιακός πολιτικός και πνευματικός άνθρωπος: «Αυτονόητη», έλεγε «είναι η αξία του χιούμορ στην πολιτική. Αρκεί να ισχύει το “σωφρόνως μειδιάζειν” των αρχαίων». Έκανε, μάλιστα, και έκκληση «να επαναξιολογηθεί η σημασία του χιούμορ στην πολιτική και να παλινορθωθεί στον πολιτικό διάλογο». Είναι, άλλωστε, κοινά παραδεκτό ότι με το χιούμορ, με την άδολη σάτιρα, με το ανέκδοτο, με το χαριτολόγημα, αντιμετωπίζονται, πολλές φορές, δύσκολα προβλήματα στο χώρο της πολιτικής. Δημιουργείται κλίμα ηπιότερης αντιπαράθεσης, και διευκολύνεται ο πολιτικός διάλογος. Αρκεί το χιούμορ αυτό να «μην είναι προϊόν κακίας, να μην εκδηλώνεται αποδοκιμασία ή καταδίκη, αλλά να εκφράζει την επιείκεια στις ανθρώπινες πλάνες και στα σφάλματα». Σε μια εποχή που εντείνονται οι έγνοιες και η ανασφάλεια των ανθρώπων, το γέλιο γίνεται λυτρωτικό. Γίνεται -θα έλεγα- θεραπευτικό.

Η σχέση ανάμεσα στην πολιτική και τη μοναδική ιδιότητα του γέλιου είναι παλαιά και στενή. Τα πιο δύσκολα θέματα απαλύνονται και γίνονται πιο κατανοητά όταν τα δει κανείς και με μια εύθυμη ματιά. Η αντοχή των πολιτικών δοκιμάζεται και στην εύθυμη κριτική. Άνθρωποι ικανοί με αυτοπεποίθηση και σιγουριά μπορούν να το αντέξουν.

Η κοινωνία, ο μέσος πολίτης που αρέσκεται να κρατά συνεχώς προσγειωμένους τους πολιτικούς, βρίσκει την έκφρασή του μέσα από την καθημερινή έμπνευση του γελοιογράφου. Μέσα από έναν έξυπνο τρόπο κριτικής και άσκησης ελέγχου. Δεν είναι τυχαίο ότι, παγκόσμια, οι περισσότερες εφημερίδες έχουν γελοιογραφίες. Φαίνεται ότι το γέλιο και το χιούμορ εκτός από τα ευεργετικά αποτελέσματα στο «κυκλοφορικό» βελτιώνουν και την κυκλοφορία των εφημερίδων. Ακόμη και στις πιο δύσκολες ώρες μιας κοινωνίας υπάρχει η λυτρωτική και θεραπευτική δύναμη του γέλιου.

Ερχόμενος κανείς στην πολιτική ξέρει τι τον περιμένει από τους γελοιογράφους. Προχωρώντας στην πολιτική αντιλαμβάνεται, δοκιμάζει και δαμάζει τις αντοχές του

στην έμμεση και τόσο εύγλωττη κριτική της γελοιογραφίας. Έρχονται όμως μέρες και για μας τους πολιτικούς που θα θέλαμε να δώσουμε σε κάποιο γελοιογράφο τη θέση μας έστω για λίγες ώρες.

Με την ευκαιρία, μάλιστα, αυτή, θα ήθελα να εκφράσω μια αιρετική άποψη, για την ορθογραφία, που αφορά, όμως, στην ουσία των πραγμάτων. Η λέξη γελοιογράφος θα έπρεπε να γράφεται με γιώτα. Διότι, κατά κανόνα, οι γελοιογράφοι δεν εκφράζουν το γελοίο, αλλά βγάζουν γέλιο από το σοβαρό.

Κάνοντας άδολη χρήση των προνομίων της θέσης μου, είδα την έκθεση πριν τα εγκαίνια, όταν ετοιμαζόταν. Γέλασα με την καρδιά μου και στενοχωρήθηκα γιατί εκείνη την ώρα δεν υπήρχαν και άλλοι να μοιραστούμε τα υπέροχα εφευρήματα της σάτιρας. Έτσι, ακριβώς, θυμήθηκα τον Αθανάσιο Κανελλόπουλο, που έλεγε ότι το γέλιο είναι η συντομότερη απόσταση ανάμεσα στους ανθρώπους.
Η Έκθεση αυτή δεν ήλθε για να μείνει πολύ καιρό. Οργανώθηκε για να τη δουν όσο το δυνατόν περισσότεροι Ευρωπαίοι. Μετά την Αθήνα θα ταξιδέψει σε άλλες πόλεις, σε άλλα Κοινοβούλια. Θα διανύσει αποστάσεις για να συντομεύσει την απόσταση ανάμεσα στους ανθρώπους.

Ευχόμαστε στους διοργανωτές και τους δημιουργούς που συμμετέχουν να γίνει η έκθεση αυτή ένας μόνιμος ευρωπαϊκός θεσμός. Να γίνει, μαζί με τα πολλά άλλα, ένα ακόμη σύμβολο του ανεκτικού κοινωνικού και πολιτικού πολιτισμού της Ευρώπης. Δεν ξεχνούμε, άλλωστε, ότι υπάρχουν, ακόμα, περιοχές του Κόσμου όπου η ελεύθερη γελοιογραφία είναι επικίνδυνη για το γελοιογράφο και απαγορευμένη για τον πολίτη. 

Στους δημιουργούς εύχομαι να αντέξουν την κριτική των επισκεπτών, όπως οι πολιτικοί αντέχουν τη δική τους. Στους επισκέπτες εύχομαι να απολαύσουν την έκθεση, συνειδητοποιώντας ότι η ζωή είναι πιο ωραία από όσο συνήθως φαίνεται.

Η Βουλή των Ελλήνων ευχαριστεί όσους έφτιαξαν τα εκθέματα, όσους οργάνωσαν την έκθεση και όσους θα την τιμήσουν με την παρουσία τους. Ευχαριστούμε και τους δημιουργικούς συντελεστές της εξαιρετικής έκδοσης της έκθεσης, που αποτελεί διαρκή ανάμνησή της. Και τον δημοσιογράφο Παντελή Μπουκάλα για το εμπνευσμένο εισαγωγικό κείμενο. Κρατώ την παράγραφο που λέει ότι η γελοιογραφία είναι ένας διαρκής υπέρ αδυνάτων λόγος. Κρατώ επίσης την παρατήρηση ότι ακόμη και όταν δεν προσέχουν την γελοιογραφία αυτή δεν αποθαρρύνεται, αλλά πεισμώνει.

Πολλές ευχαριστίες και συγχαρητήρια αξίζουν στον Πρόεδρο και στα μέλη του Συμβουλίου της Λέσχης Ελλήνων Γελοιογράφων. Στον Πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής, Γενικό Γραμματέα της Βουλής κ. Νίκο Στεφάνου. Στη Γενική Διευθύντρια Διεθνών Σχέσεων και Επικοινωνίας κ. Μαργαρίτα Τόγια και στη Διευθύντρια της Βιβλιοθήκης κ. Ευρυδίκη Αμπατζή. Στις κυρίες Γεροκωστοπούλου, Μητράκου και Δεκουλάκου και σε όλα τα στελέχη των Διευθύνσεων Βιβλιοθήκης και Επικοινωνίας. Φυσικά και στον κ. Γιάννη Μετζικώφ, επιμελητή και βασικό συντελεστή της έκθεσης αυτής για αυτή την ευρηματική παρουσίαση γεμάτη από μηνύματα και χρώματα.

Και βέβαια οφείλω να ευχαριστήσω και να καλωσορίσω στην Ελλάδα τους 57 εκλεκτούς και καταξιωμένους Ευρωπαίους γελοιογράφους που προσέφεραν τα έργα τους για την έκθεσή μας, αλλά και με την παρουσία τους, σήμερα, σφραγίζουν την επιτυχία της. Και μια τελευταία σκέψη για τους πολιτικούς γελοιογράφους μας: Είναι οι μόνοι άνθρωποι, που ασχολούνται με την πολιτική και δεν επιδιώκουν το χειροκρότημα, αλλά το γέλιο όλων εκείνων που αντιλαμβάνονται τις σκέψεις και τις θέσεις τους. Ειλικρινά ξεχωριστοί και αξιοθαύμαστοι άνθρωποι, θα έλεγα μοναδικοί».