Τιμούμε, σήμερα, σε παγκόσμιο επίπεδο, τη Δημοκρατία και τον Κοινοβουλευτισμό. Είναι απόφαση που ελήφθη, τον περασμένο Νοέμβριο, από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Με ομόφωνο ψήφισμά της ανακήρυξε τη 15^η Σεπτεμβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα Δημοκρατίας. Έδωσε, έτσι, έμπρακτη συνέχεια στην ιστορική διακήρυξη της Παγκόσμιας Διακοινοβουλευτικής Ένωσης του 1997. Έδωσε στο Δημοκρατικό Κόσμο μια κοινή ημέρα γιορτής, για το πολίτευμα της συμμετοχής, της ισοπολιτείας, της κοινής ευθύνης.

Η ανθρωπότητα τιμά, σήμερα, το ιδεώδες της Δημοκρατίας. Τιμά το σημαντικότερο πολιτικό, πολιτισμικό και κοινωνικό δημιούργημα των Ελλήνων. Η Ανθρωπότητα θυμάται, στοχάζεται και αναδεικνύει ένα από τα σημαντικότερα αγαθά που διαθέτει, με σκοπό την προστασία του, την ενδυνάμωσή του, την ποιοτική αναβάθμισή του.

Είμαστε περήφανοι γιατί είναι η Πατρίδα μας, που δημιούργησε το πιο αντιπροσωπευτικό, απλό και αποτελεσματικό σύστημα διακυβέρνησης. Σύστημα, που αγκαλιάζουν ολοένα και περισσότεροι λαοί. Σύστημα, που βασίζεται στη συμμετοχή, την ελευθερία, την ισότητα. Η Βουλή των Ελλήνων, πυρήνας της Δημοκρατικής Πολιτείας, έκφραση της ίδιας της Κοινωνίας, χώρος διαλεκτικής αντιπαράθεσης, αλλά και σύνθεσης απόψεων και ιδεών, τιμά με περηφάνια την ημέρα αυτή. Αλλά και με βαθύτατη αίσθηση ευθύνης, την οποία επιμεριζόμαστε όλοι, σε όποια θέση κι αν βρισκόμαστε. Όλοι έχουμε ευθύνες και υποχρεώσεις. Η Βουλή, άλλωστε, είναι η καρδιά της Δημοκρατίας.

Η Βουλή είναι ο χώρος άσκησης, αλλά και ελέγχου της πολιτικής. Έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο της πολιτικής. Έχουμε, λοιπόν, όλοι ευθύνη στην ποιότητα της Δημοκρατίας. Ευθύνη να ασκείται η πολιτική, εδώ: Στο εθνικό Κοινοβούλιο.

Δημοκρατία είναι η ανάδυση από τα βάθη της ανθρώπινης ψυχής των αναγκών για ατομική ελευθερία, κοινωνική αρμονία, συλλογική πορεία. Είναι η συμμετοχή κάθε ανθρώπου στο δημιουργικό αγώνα της ζωής. Είναι το πολίτευμα που δίνει σε όλες τις κοινωνίες τη δυνατότητα να αναπτυχθούν χωρίς καταναγκασμό και σε όλους τους ανθρώπους την ευχέρεια να αναπτύξουν ελεύθερα την προσωπικότητά τους, τις ιδέες τους, τη ζωή τους.

Είναι το μόνο πολίτευμα που επιτρέπει στους πολίτες να το αισθάνονται δικό τους. Να μετέχουν, να συμβάλλουν, να απολαμβάνουν! Να διεκδικούν την πρόοδο και την ευτυχία. Να μάχονται, διαρκώς, για το καλύτερο! Να μάχονται για την ευτυχία, ελεύθερα και ισότιμα. Όπως, άλλωστε, το είπε ο Περικλής και το έγραψε ο Θουκυδίδης στον Επιτάφιο, «η ευτυχία εξαρτάται από την ελευθερία και η ελευθερία από την ανδρεία».

Και το στοιχείο αυτό, (το στοιχείο της ανδρείας), είναι εξίσου σημαντικό στη Δημοκρατία. Ενθαρρύνει τη συμμετοχή, στη μάχη για την επικράτηση ιδεών επίκαιρων στην κάθε εποχή και χρήσιμων στην κάθε κοινωνία. Υποκινεί αγώνες για την προστασία της Δημοκρατίας απέναντι στις απειλές και τις πιέσεις που, κατά καιρούς, δέχεται. Υποκινεί αγώνες για τη διαρκή αναβάθμισή της.

Θεμέλιος λίθος της Δημοκρατίας είναι ο Κοινοβουλευτισμός. Θεσμός αρχέγονος, που ξεκίνησε τη λειτουργία του στην Αθήνα, εξελίχθηκε στη Ρώμη, κυριάρχησε στη Δύση, εξαπλώθηκε και εξαπλώνεται, (τις τελευταίες δεκαετίες) σε όλη την ανθρωπότητα. Ανατρέχοντας στη ρήση «έδοξε τη Βουλή και τω Δήμω», μπορούμε να εντοπίσουμε όλη την ουσία της Δημοκρατίας. Υπογραμμίζω, λοιπόν, ότι οι Έλληνες χρησιμοποιούμε, για την εθνική αντιπροσωπεία, (όπως από τα πανάρχαια χρόνια) τον όρο «Βουλή». Είναι παγκόσμια ο ισχυρότερος προσδιορισμός κοινοβουλευτικής λειτουργίας. Είναι η έννοια που αποδίδει στην εθνική αντιπροσωπεία, τον ουσιαστικό ρόλο της. Υπογραμμίζουμε έτσι (χρησιμοποιώντας για την εθνική μας αντιπροσωπεία τον όρο Βουλή) τη βαθύτερη σημασία της Δημοκρατίας, που είναι η έκφραση της βούλησης του λαού.

Στηρίζεται στην προσφορά των ικανών και την ελεύθερη επιλογή των αρίστων, από την ίδια την Κοινωνία. Έχει ως θεμέλιο τη συμμετοχή, τη συνεργασία, τη συνοχή της κοινωνίας. Έχει ως θεμελιώδη κανόνα την ευπρέπεια και το σεβασμό. Ευπρέπεια στον τρόπο που αγωνιζόμαστε για τις ιδέες και τις προτάσεις μας. 

Αλλά και σεβασμό στην άλλη, τη διαφορετική άποψη. Αγώνες έξω και πέρα από τις βασικές αυτές αρχές αποδυναμώνουν τη Δημοκρατία και οδηγούν σε παρακμή. Αγώνες, με αυτές τις αρχές, ισχυροποιούν, βελτιώνουν, αναβαθμίζουν τη Δημοκρατία και τον Κοινοβουλευτισμό.

Στη σημερινή εποχή, οι αρχές της Δημοκρατίας αποτελούν το μόνο τρόπο για να προχωρήσει η ανθρωπότητα, με βήματα ασφαλή, με συνεργασία και συνεννόηση,   με ειρήνη και ανάπτυξη, σ' ένα καλύτερο αύριο. Η γενιά μας, (όπως και οι αμέσως επόμενες) έχουμε να παλέψουμε με τεράστια προβλήματα: Ενεργειακά, κλιματικά, περιβαλλοντικά, υδάτινων πόρων, επισιτιστικά, υγείας. Ξέρουμε ότι η φύση και η έκταση των προβλημάτων είναι πρωτόγνωρη. Ξέρουμε ότι πολλά από τα αίτιά τους οφείλονται στον ίδιο τον άνθρωπο. Ξέρουμε ότι οι διαστάσεις τους περνούν τα όρια των εθνικών κρατών. Είναι προβλήματα παγκόσμιας διάστασης. Είναι προβλήματα που, είτε αντιμετωπίζονται με παγκόσμια δημοκρατική λογική, είτε θα εκτείνονται σε επικίνδυνες διαστάσεις, οδηγώντας σε συγκρούσεις και καταστροφές. Αμφιβολίες δεν μπορεί να υπάρχουν: Η Δημοκρατία είναι το πιο αποτελεσματικό σύστημα για τη ρύθμιση, όχι μόνον των εθνικών, αλλά και των διεθνών υποθέσεων. Βεβαίως κάθε κοινωνία, σε κάθε εποχή, έχει (εκ των πραγμάτων) τη δική της δημοκρατική εκδοχή, μορφή και οργάνωση. Χρειάζεται, όμως, να δοθεί έμφαση και στη διεθνή διάστασή της.

Η Δημοκρατία είναι το μόνο πολίτευμα που μπορεί να αντιμετωπίσει προβλήματα και διαφορές με τρόπο ειρηνικό, ασφαλή και αποτελεσματικό. Είναι το μόνο πολίτευμα που συνθέτει απόψεις, ενώνει τους πολίτες και οδηγεί τον τόπο μπροστά.

Στους καιρούς μας το αίτημα της στερέωσης, της εμβάθυνσης, της διαρκούς ποιοτικής αναβάθμισης της Δημοκρατίας είναι πανανθρώπινο. Η Δημοκρατία (το πλέον ανθρώπινο από τα πολιτεύματα) είναι συνεχής κατάκτηση.

Έχουμε ευθύνη στη διατήρηση και τη διάδοση του πνεύματός της. Έχουμε χρέος να συμπράττουμε στην αναβάθμισή της. Έχουμε και το δικαίωμα να γιορτάζουμε περισσότερο, από κάθε άλλο λαό. Πάντοτε με ισχυρή και ακλόνητη την πεποίθηση ότι μόνο η Δημοκρατία και ο Κοινοβουλευτισμός εγγυώνται, στις σύγχρονες κοινωνίες, την ειρήνη, τη συνοχή, την ανάπτυξη. Αλλά και τη διεθνή συνεργασία, τη συνεννόηση, τη σύμπραξη μπροστά σε κοινά προβλήματα και κοινές ευκαιρίες.

Τιμούμε τη σημερινή ημέρα, την Ημέρα της Δημοκρατίας και του Κοινοβουλευτισμού, μ' αυτήν ακριβώς την πεποίθηση. Την πεποίθηση ότι είναι γιορτή συμμετοχής για ένα ελπιδοφόρο μέλλον.