ΒΟΥΛΗ Επί του ... Περιστυλίου

15ΝΘΗΜΕΡΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ περιστυλίου! Επί του... ΤΕΥΧΟΣ_075 16 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2024 ΑΦΙΕΡΩΜΑ Γράφουν: Κ. Αρβανιτόπουλος, Θ. Διαμαντόπουλος, Γ. Καραγιάννης Μισός αιώνας Νέα Δημοκρατία Η ίδρυση, η πορεία και η αντοχή της

2 ΤΕΥΧΟΣ_074 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 03 ΑΠΕΡΡΊΦΘΗ Η ΠΡΌΤΑΣΗ ΔΥΣΠΙΣΤΊΑΣ Άρθρο της Σύνταξης ΑΦΙΕΡΩΜΑ 50 ΧΡΌΝΙΑ Ν.Δ. 04 Πως ίδρυσε την Νέα Δημοκρατία ο Κωνσταντίνος Καραμανλής 08 Η Ιδρυτική διακήρυξη της Νέας Δημοκρατίας 10 Γιατί δεν εντάχθηκαν στη ΝΔ το 1974 οι Στεφανόπουλος, Κανελλόπουλος και Κ. Μητσοτάκης 12 Η μαρτυρία του πρώην υπουργού Ι. Βαρβιτσιώτη για την ίδρυση της ΝΔ 14 Tι έγραψαν οι εφημερίδες το 1974 για την ίδρυση της ΝΔ 18 Ο πυρσός της ΝΔ συμβολίζει το φως του ελληνικού πολιτισμού 20 ΝΔ και διασπάσεις: Μια διδακτική, κομματική ιστορία 22 Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος Το Δημοκρατικό Κεκτημένο της Μεταπολίτευσης και η Νέα Δημοκρατία 23 Θανάσης Διαμαντόπουλος Η ΝΔ: Ένα κόμμα, μια παράταξη, μια ιστορική ταυτότητα 24 Γιάννης Καραγιάννης Η ΝΔ στην πορεία των πενήντα χρόνων ελληνικής δημοκρατίας (1974-2024): επισημάνσεις και απολογισμοί 15ο Συνέδριο Νέας Δημοκρατίας 26 Κυριάκος Μητσοτάκης Οι επικείμενες εκλογές δεν προσφέρονται για αδιαφορία, αδράνεια ή αποχή 28 Μαρία Συρεγγέλα Γιορτάζουμε 50 χρόνια αγώνων και προσφοράς στην Πατρίδα 29 Ευάγγελος Μεϊμαράκης Όλοι μαζί θα πάμε στις ευρωεκλογές 30 Manferd Weber Κυριάκο είσαι μια από τις πιο δυνατές φωνές στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο 31 Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν Η ελληνική οικονομία ξεπερνά τους μέσους όρους, οι μισθοί και οι συντάξεις αυξάνονται, έχετε κάνει την Ελλάδα και την Ευρώπη υπερήφανη 32 Μαργαρίτης Σχοινάς Η Ευρώπη χρειάζεται Κυριάκο και Ούρσουλα όχι Λεπέν και Σαλβίνι 33 Νίκος Χριστοδουλίδης Ευχαριστώ τον ελληνικό λαό και τον Κυρ. Μητσοτάκη για την ουσιαστική στήριξη των προσπαθειών μας πάνω σε μια βάση ενιαίας στρατηγικής 34 Οι χαιρετισμοί των εκπροσώπων των κομμάτων της αντιπολίτευσης 36 Η συνεδριακή ιστορία της Νέας Δημοκρατίας μέσα από 50 φωτογραφίες 40 Πως κατέγραψε ο τύπος το 15ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚO ΕΡΓΟ 60 Κ. ΧΑΤΖΗΔΆΚΗΣ: ΣΤΌΧΟΣ ΜΑΣ 3 ΔΙΣ. ΈΣΟΔΑ ΕΤΗΣΊΩΣ ΑΠΌ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΈΜΗΣΗ ΤΗΣ ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΉΣ Άτολμη η φορολόγηση των πολυεθνικών υποστήριξε η αντιπολίτευση 64 «ΝΑΙ» ΣΤΗ ΘΈΣΠΙΣΗ ΕΛΆΧΙΣΤΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΎ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΉ ΣΤΙΣ ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΈΣ ΕΊΠΑΝ ΟΙ ΦΟΡΕΊΣ Προσλήψεις για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου ζήτησαν οι τελωνειακοί 66 ΚΡΊΣΙΜΟΣ ΠΑΡΆΓΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΆΠΤΥΞΗ ΟΙ ΠΌΡΟΙ ΤΟΥ ΤΑΜΕΊΟΥ ΑΝΆΚΑΜΨΗΣ Τι λέει η Έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής 68 ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΜΈΝΗ Η ΚΥΒΈΡΝΗΣΗ ΑΠΌ ΤΟ ΝΈΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΌ ΠΛΑΊΣΙΟ ΤΗΣ ΕΕ Τι είπε ο Κ. Χατζηδάκης στις αρμόδιες Επιτροπές 70 ΔΙΑΦΩΝΊΑ ΓΙΑ ΤΟ ΌΦΕΛΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΊΟΥ ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΠΟΕΠΈΝΔΥΣΗ ΣΤΙΣ ΤΡΆΠΕΖΕΣ Κέρδη 3,5 δισ. ευρώ βλέπουν κυβέρνησηΤράπεζα Ελλάδος, ζημιά 40 δισ. βλέπει η αντιπολίτευση 72 Α. ΓΕΩΡΓΙΆΔΗΣ: ΥΛΟΠΟΙΟΎΜΕ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΊΣΕΙΣ ΠΟΥ ΚΆΝΟΥΝ ΕΛΚΥΣΤΙΚΈΣ ΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΊΕΣ ΣΤΟ ΕΣΥ Αντιπολίτευση: Μετατρέπετε τον ασθενή σε πελάτη εντός του ΕΣΥ 76 «ΝΑΙ» ΑΠΌ ΙΑΤΡΙΚΟΎΣ ΣΥΛΛΌΓΟΥΣ ΣΤΑ ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΆ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΊΑ ΚΑΙ ΙΑΤΡΕΊΑ ΑΠΌ ΓΙΑΤΡΟΎΣ ΤΟΥ ΕΣΥ Όχι από τους νοσοκομειακούς γιατρούς 78 Λ. ΑΥΓΕΝΆΚΗΣ: ΣΤΌΧΟΣ ΜΑΣ Η ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΓΉ ΤΗΣ ΚΑΠ Αυστηροποίηση των κανόνων ενισχύσεων των αγροτών βλέπει η αντιπολίτευση 80 Δ. ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΊΟΥ: ΘΕΣΠΊΖΟΥΜΕ ΚΑΝΌΝΕΣ ΠΡΟΣΤΑΣΊΑΣ ΣΤΙΣ ΕΝΔΙΆΜΕΣΕΣ ΨΗΦΙΑΚΈΣ ΠΛΑΤΦΌΡΜΕΣ Αντιπολίτευση: Υποστελεχωμένες οι Ανεξάρτητες Αρχές 84 ΣΤΉΡΙΞΗ ΣΤΙΣ ΔΙΑΤΆΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΊΑ ΤΩΝ ΧΡΗΣΤΏΝ ΣΤΟ ΔΙΑΔΊΚΤΥΟ ΈΔΩΣΑΝ ΟΙ ΦΟΡΕΊΣ Προσλήψεις στις Ανεξάρτητες Αρχές ζήτησαν οι εργαζόμενοι 86 ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΝΘΉΚΕΣ ΚΡΆΤΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΦΥΛΑΚΈΣ Η ΠΛΕΙΟΨΗΦΊΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΏΝ ΣΤΟ ΕΔΑΑ Τι είπε στην αρμόδια Επιτροπή η Πρόεδρος του ΝΣΚ Ν. Μαριόλη 88 ΦΎΤΕΥΣΗ 30 ΕΚΑΤ. ΔΈΝΔΡΩΝ ΣΕ 500.000 ΣΤΡΈΜΜΑΤΑ ΠΡΟΒΛΈΠΕΙ ΤΟ ΕΘΝΙΚΌ ΣΧΈΔΙΟ ΑΝΑΔΆΣΩΣΗΣ Τη στήριξη της Δασικής Υπηρεσίας ζήτησαν οι φορείς 90 ΠΑΡΑΔΌΘΗΚΕ ΣΤΟΝ ΠΡΌΕΔΡΟ ΤΗΣ ΒΟΥΛΉΣ Η ΕΤΉΣΙΑ ΈΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΗΓΌΡΟΥ ΤΟΥ ΠΟΛΊΤΗ ΓΙΑ ΤΟ 2023 Στις 13.552 έφτασαν οι αναφορές προς την Ανεξάρτητη Αρχή 91 ΕΚΔΌΘΗΚΑΝ ΟΙ ΤΌΜΟΙ ΙΒ΄ ΚΑΙ ΙΓ’ ΤΟΥ ΈΡΓΟΥ «ΦΆΚΕΛΟΣ ΚΎΠΡΟΥ» Φως σε άγνωστες πλευρές της κυπριακής τραγωδίας ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΉ ΔΙΠΛΩΜΑΤΊΑ 92 ΑΝΗΣΥΧΊΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΛΙΜΆΚΩΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΕΜΙΚΏΝ ΣΥΡΡΆΞΕΩΝ Τι συζήτησε η Πρόεδρος της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη σε σειρά συναντήσεων 94 ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΈΔΡΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΏΝ ΥΠΟΘΈΣΕΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΌΕΔΡΟ ΤΗΣ ΣΛΟΒΕΝΊΑΣ Στήριξη της Ελλάδας στον ΟΗΕ υποσχέθηκε η Ν. Musar 96 ΣΤΗ ΒΟΥΛΉ ΤΟ ΈΡΓΟ ΤΩΝ CHARTER SCHOOLS ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΉΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΓΛΏΣΣΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΌ Στηρίζουν την ελληνομάθεια ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ 102 « ΤΟ ΠΟΡΤΡΈΤΟ – Ο ΓΙΏΡΓΟΣ ΡΌΡΡΗΣ ΖΩΓΡΑΦΊΖΕΙ ΤΟΝ ΕΥΆΓΓΕΛΟ ΑΒΈΡΩΦ» Κινηματογραφική καταγραφή ενός πορτρέτου 104 Φ ΎΛΟ ΚΑΙ ΜΝΉΜΗ: ΧΡΙΣΤΙΑΝΈΣ ΚΑΙ ΕΒΡΑΊΕΣ ΣΤΗΝ ΊΔΙΑ ΠΌΛΗ Εκδήλωση του Ιδρύματος της Βουλής στη Θεσσαλονίκη 106 Α ΠΕΒΊΩΣΕ Ο ΠΡΏΗΝ ΒΟΥΛΕΥΤΉΣ ΈΒΡΟΥ ΤΗΣ ΝΔ ΘΕΟΦΆΝΗΣ ΔΗΜΟΣΧΆΚΗΣ 107 Σ ΥΛΛΥΠΗΤΉΡΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΈΔΡΟΥ ΤΗΣ ΒΟΥΛΉΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΗΜΊΑ ΤΟΥ ΠΡΏΗΝ ΒΟΥΛΕΥΤΉ ΝΙΚΟΛΆΟΥ ΚΛΕΊΤΟΥ 108 Π ΡΌΓΡΑΜΜΑ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΟΎ ΣΤΑΘΜΟΎ 110 ΔΡΑΣΤΗΡΙΌΤΗΤΑ ΒΟΥΛΕΥΤΏΝ ΣΤΟ ΚΟΙΝΟΒΟΎΛΙΟ 112 ΜΙΑ ΈΚΘΕΣΗ ΤΑΞΊΔΙ ΣΤΗΝ ΠΟΡΕΊΑ ΤΗΣ ΝΔ Μισός αιώνας ιστορίας σε δέκα λεπτά περιήγησης ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Θοδωρής Τζαλαβράς | ART DIRECTOR: Κώστας Δακανάλης | ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: Θωμάς Τσάτσης, Γιάννης Φωτούλας, Γιώργος Χρυσικός

3 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2024 ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ TOY ΘΟΔΩΡΉ ΤΖΑΛΑΒΡΆ Πενήντα χρόνια αδιάλειπτης πολιτικής παρουσίας, όσα ακριβώς έχουν περάσει από την Μεταπολίτευση του 1974, συμπλήρωσε στην πολιτική ζωή του τόπου το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας. Πρόκειται για ένα αξιοζήλευτο κατόρθωμα για τα ελληνικά πολιτικά δεδομένα ιδίως αν αναλογιστεί κανείς την αντίστοιχη πορεία που είχαν κάποιοι από τους πολιτικούς ανταγωνιστές της, ιδίως στο χώρο της Κεντροαριστεράς. Αν και ως επίσημη γενέθλια ημερομηνία φέρεται η 4η Οκτωβρίου 1974 στην πραγματικότητα γεννήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 1974 την ημέρα που ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, χωρίς τυμπανοκρουσίες, έδωσε στην δημοσιότητα την ιδρυτική διακήρυξη αρχών του νέου κομματος με την οποία έκοβε, κυρίως οργανωτικά, τον ομφάλιο λώρο που τον συνέδεε με τη ΕΡΕ και σηματοδοτούσε τον καινούργιο φορέα της κεντροδεξιάς στην νέα εποχή που άνοιγε με την Μεταπολίτευση. Με αφορμή τη διεξαγωγή του πρόσφατου, 15ου Συνεδρίου του κόμματος το Περιοδικό της Βουλής επιχειρεί σε αυτό το τεύχος ένα αφιέρωμα με δύο ενότητες. Στην πρώτη ενότητα καταγράφεται το χρονικό ίδρυσης του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας και παρακολουθείται διαχρονικά η πορεία της, ενώ παρουσιάζονται σύντομα και όλα τα προηγούμενα συνέδρια. Ως βασικό οδηγό αξιοποιούμε το μοναδικό βιβλίο για την ιστορία του κόμματος, με τίτλο « Η ιστορία της Νέας Δημοκρατίας» που έχει συγγράψει ο επί πολλά χρόνια γενικός διευθυντής του κόμματος, αείμνηστος Άγγελος Μπρατάκος. Συμπληρωματικά αντλούμε στοιχεία και από το βιβλίο του πρώην υπουργού και Αντιπροέδρου του κόμματος Γιάννη Βαρβιτσιώτη, «Όπως τα έζησα ,1961-1981». Στην δεύτερη ενότητα καταβάλλεται προσπάθεια να ερμηνευτεί το φαινόμενο της ιδιαίτερης πολιτικής αντοχής που επέδειξε ως κομματικός σχηματισμός η ΝΔ όλη αυτή την μακρόχρονη μεταπολιτευτική περίοδο. Και όχι μόνο. Η πολιτική ανθεκτικότητα συνοδεύεται, στην παρούσα συγκυρία τουλάχιστον, και με μια αδιαμφισβήτητη πολιτική κυριαρχία. Ιχνηλάτες στη διερεύνηση αυτού του φαινομένου και της απάντησης στο ερώτημα «πώς τα κατάφερε;» είναι τα άρθρα τριών καθηγητών Πανεπιστημίου που φιλοξενούμε στο δεύτερο μέρος του αφιερώματος. Αξίζει τον κόπο να παραθέσουμε εδώ, δίκην πρόγευσης, καίρια σημεία των απόψεών τους: Για τον καθηγητή Διεθνούς πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και Διευθυντή του Ιδρύματος «Κωνσταντίνος Καραμανλής», «ο Κ. Καραμανλής στο Συνέδριο της Χαλκιδικής, στην ιστορική του ομιλία στις 5 Μαΐου 1979, καθόρισε με σαφήνεια τις αρχές του ριζοσπαστικού φιλελευθερισμού και το όραμά του για την ελληνική κοινωνία σε πέντε κατευθυντήριους άξονες, που παραμένουν επίκαιροι: Εθνική ανεξαρτησία, ελευθερία, δημοκρατία, κοινωνική δικαιοσύνη, και ελεύθερη δημοκρατική οικονομία με ισχυρό κράτος που θα έχει ρυθμιστικό ρόλο για να εξισορροπεί τις οικονομικές και κοινωνικές αντιθέσεις. Η ιδεολογική διακήρυξη της Χαλκιδικής δημιούργησε το πλαίσιο για τη σύγκλιση πολιτών από διαφορετικές πολιτικές αφετηρίες. Και τις συνθήκες για μια νέα πλατιά κοινωνική συμμαχία για την προώθηση των μεταρρυθμίεων που έχει ανάγκη η χώρα. Η ΝΔ, υπήρξε διαχρονικά η πολιτική μεταρρυθμιστική δύναμη με την αριστοτελική έννοια του μέτρου. Όχι του συμβιβασμού αλλά του μέτρου. Μακράν από τα άκρα είτε της υπερβολής είτε της έλλειψης. Γιατί οι καταστάσεις των άκρων βασανίζουν τον άνθρωπο, όπως γράφει ο Αριστοτέλης. Έτσι κατόρθωσε να συνδέσει σε ένα κοινό όραμα όλες τις κοινωνικές ομάδες που επιζητούν την πρόοδο.» Για τον καθηγητή στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Θανάση Διαμαντοπουλο « αυτή η διαχρονικά σταθερή εμμονή της παράταξης, -και βεβαίως της σημερινής κομματικής της έκφρασης- σε αρχές, αξίες, θεσμούς και πολιτευματικές συνθήκες είναι ο ένας από τους λόγους της σταθερής και συνήθως υψηλής εκλογικής της απήχησης (με σχετικά μικρές και πάντως όχι πολύ μεγάλης χρονικής διάρκειας διακυμάνσεις ή πτώσεις της...). Υπάρχουν όμως. και άλλοι λόγοι... Η εκάστοτε δεσπόζουσα κομματική έκφραση της ελληνικής συντηρητικής παράταξης, αναμφίβολα δε και η σημερινή, εκφράζουν τις «σταθερές» και τα απαρασάλευτα σημεία αναφοράς μεγάλου τμήματος της ελληνικής κοινωνίας, πρωτίστως αυτού που (αυτο)προσδιορίζεται ως μεσαία τάξη ή ως «νοικοκυραίοι». Σταθερότητα, ασφάλεια, ευνομία, συνέχεια, συνέπεια, εξελικτική πρόοδος, παραδοσιακές κοινωνικές αξίες, αποφυγή διεθνοπολιτικού τυχοδιωκτισμού είναι ασφαλώς μεταξύ αυτών. Οι αντίπαλοι της ΝΔ αντίθετα (όπως, εν πολλοίς, και των κομματικών προγόνων της) τις πιο πολλές φορές γιγαντώθηκαν πολιτικά και εκλογικά σε συγκυριακές φάσεις «(αν)ώσεως» του κοινωνικού ριζοσπαστισμού. Το δε καταλάγιασμα του όποιου ριζοσπαστικού κύματος συνεπήχθη, κατά κανόνα τουλάχιστον, και το πολιτικό ξεφούσκωμα αυτών των δυνάμεων». Τέλος ο καθηγητής Πολιτικής ανάλυσης του Πανεπιστημίου Κρήτης Γιάννης Καραγιάννης διαβλέπει τέσσερα στοιχεία τα οποία μπορούν να εξηγήσουν κατά ένα μεγάλο μέρος την πολιτική διαδρομή και ανεκτικότητα της ΝΔ: «Την μη δέσμευση σε συγκεκριμένες κοινωνικές-ταξικές αναφορές ή ιδεολογικές αναφορές στο σχήμα αριστερά-κέντρο-δεξιά, που της επιτρέπουν ευρεία πολιτική και εκλογική απήχηση. Στο γεγονός ότι δεν ιδρύθηκε ως κόμμα κοινωνικού μετασχηματισμού, αλλά ως εκφραστής μιας πολιτικής η οποία διαβλέπει στα συστήματα των δυτικών οικονομιών το αποτελεσματικότερο πλαίσιο για την κοινωνική ευημερία. Την πρόσδεσή της με τις δεσποζουσες θέσεις στο δυτικό κόσμο καθόλη την διάρκεια του μισού αιώνα του βίου της. Και την έγκαιρη προσαρμογή της Οργανωτικής δομής και λειτουργίας του κόμματος, καθώς και την στρατολόγηση πολιτικού προσωπικού το οποίο διαθέτει επιπλέον και σχετική τεχνοκρατική επάρκεια». Περισσότερα επιχειρήματα στις σελίδες που ακολουθούν... Η ίδρυση, η πορεία και η πολιτική αντοχή της Νέας Δημοκρατίας

ΑΦΙΕΡΩΜΑ 4 ΤΕΥΧΟΣ_075 ΟΚωνσταντίνος Καραμανλής ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας σε μια κρίσιμη καμπή της ιστορικής της πορείας. Ήταν αποφασισμένος, μετά την αντιμετώπιση των άμεσων προβλημάτων για τη μετάβαση από τη δικτατορία στη δημοκρατία και την εξουδετέρωση της τουρκικής απειλής, να πραγματοποιήσει ριζοσπαστικές τομές στην πολιτική και κοινωνικοοικονομική ζωή του τόπου. Κατά το διάστημα της αυτοεξορίας του παρακολουθούσε συστηματικά τις εξελίξεις στην Ελλάδα. Γνώριζε πως ο τόπος χρειαζόταν επειγόντως θεσμική ανανέωση και γενναίο εκσυγχρονισμό των δομών και λειτουργιών του πολιτι- κού συστήματος. Οι αλλαγές που είχαν συντελεστεί στην ελληνική κοινωνία είχαν διαμορφώσει νέα δεδομένα και υπαγόρευαν νέες πολιτικές προσεγγίσεις. Πάνω απ› όλα, αναλύοντας μακροσκοπικά το διεθνές περιβάλλον, είχε σχηματίσει την εδραία πεποίθηση πως η προοπτική της Ελλάδας βρισκόταν στην οργανική συμμετοχή της στην ευρωπαϊκή ενοποίηση, στους κόλπους της ΕΟΚ. Αυτοί ήταν οι θεμελιώδεις άξονες της πολιτικής πλατφόρμας του για τη μεταδικτατορική Ελλάδα. Η φιλοδοξία του ήταν να διαμορφώσει τις πολιτικές προυποθέσεις που θα του επέτρεπαν να υλοποιήσει τις στρατηγικές επιλογές οι οι ποίες απέρρεαν από αυτούς τους θεμελιώδεις άξονες. Αφετηρία για την πραγματοποίηση αυτών των επιδιώξεων ο Καραμανλής θεωρούσε τη δημιουργία ενός νέου πολιτικού κόμματος, που να εκφράζει μια αντίστοιχη προοδευτική πολιτική φιλοσοφία. Η διαφωνία με τον Γ. Ράλλη για τις προτεραιότητες Με βάση τους σχεδιασμούς αυτούς και για να αποτρέψει σημειολογικές φορτίσεις που παρέπεμπαν στο παρελθόν, ο Καραμανλής απέφυγε την ανασύσταση της ΕΡΕ και προτίμησε την ίδρυση νέου κόμματος. Τις σχετικές σκέψεις του συζήτησε, στις αρχές Αυγούστου 1974, με στενούς του συνεργάτες, όπως οι Γ. Ράλλης, Κ. Παπακωνσταντίνου και Κ. Τσάτσος. Όπως καταθέτει ο Γεώργιος Ράλλης, σε συζήτηση που είχε μαζί του εκείνη την περίοδο, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής του είπε: «Πιστεύω ότι πρέπει να προχωρήσουμε το ταχύτερο σε εκλογές μόλις αποκατασταθεί κάποια ηρεμία. Να ιδρύσουμε ένα καινούργιο κόμμα, γιατί η ΕΡΕ δεν μπορεί πλέον να ανανεωθεί, να συμπήξουμε μια ευρύτερη παράταξη και να συμπεριλάβουμε σε αυτή και ικανούς ανθρώπους που δεν ανήκουν στην ΕΡΕ». Ο Γ. Ράλλης αντιπρότεινε ένα διαφορετικό διάγραμμα ενεργειών, σύμφωνα με το οποίο, αντί για άμεση διενέργεια εκλογών το 1974, ο Καραμανλής να ζητούσε με δημοψήφισμα έκτακτες εξουσίες «για να κυβερνήσει δύο χρόνια χωρίς Βουλή, να ετοιμάσει νέο Σύνταγμα και να το θέσει υπόψη του ελληνικού λαού, που θα αποφαινόταν με δημοψήφισμα, με το οποίο ταυτόχρονα θα εξέφραζε και τη θέση του για το πολιτειακό». Με την εισήγηση Ράλλη διαφώνησε ο Καραμανλής λέγοντας: «Κάνεις λάθος, δεν προ έχει τόσο το Σύνταγμα όσο η δημιουργία των κομμάτων. Εγώ θα προχωρήσω στην ίδρυση κόμματος αρχών». Με την άποψη αυτή του Καραμανλή συντάχθηκαν, κατά τη διάρκεια εκείνης της συζήτησης, ο Κ. Τσάτσος και ο Κ. Παπακωνσταντίνου. Για τον Καραμανλή, η δημιουργία ενός κόμματος αρχών, που να καλύπτει ευρύ φάσμα ιδεολογικών και πολιτικών θέσεων και κοινωνικών αναφορών, αποτελούσε διπλή εγγύηση. Έτσι, η πολιτική του πλατφόρμα θα εξασφάλιζε τη μεγαλύτερη δυνατή λαϊκή συγκατάθεση και ο πυρήνας αυτής της πολιτικής θα συνεχιζόταν και μετά την αποχώρησή του από την πολιτική. Πρόθεσή του ήταν να εντάξει στο νέο κόμμα πολιτικά πρόσωπα όχι μόνο από τον παραδοσιακό χώρο της φιλελεύθερης-συντηρητικής παράταξης, αλλά και από πολιτικές κινήσεις πέραν αυτής (όπως οι Νέες Δυνάμεις), που αποτελούνταν από στελέχη με δημοκρατικό και κοινωνικά μεταρρυθμιστικό προσανατολισμό. Τα γεγονότα που σημειώθηκαν στην Κύπρο με τη δεύτερη εισβολή, στις 14- 15 Αυγούστου 1974, καθώς και η επικίνδυνη ρευστότητα που ακολούθησε και διήρκεσε επί αρκετές εβδομάδες, ανέστειλαν Η στρατηγική του, οι αντιρρήσεις, τα εμπόδια και η εγκατάλειψη της ΕΡΕ Πως ίδρυσε την Νέα Δημοκρατία ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΡΑΤΑΚΟΣ, (1935-2021), Βουλευτής, Γεν. Διευθυντής ΝΔ* Η άφιξη του Κ. Καραμανλή ΦΩΤΟ: IΔΡΥΜΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ Γ. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ

5 16 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2024 τους σχεδιασμούς του Καραμανλή για τη δημιουργία του νέου κόμματος. Έτσι, κατά το πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου 1974 -όταν στο Κέντρο και στην Αριστερά οι διεργασίες για την προετοιμασία της πολιτικής έκφρασής τους είχαν αποκρυσταλλωθεί με τη δημιουργία των βασικών κομματικών σχηματισμών, στο χώρο της φιλελεύθερης-συντηρητικής παράταξης οι σχετικές εξελίξεις εμφάνιζαν στασιμότητα. Στις 10 Σεπτεμβρίου 1974, ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ, Παναγιώτης Λαμπρίας, αποτύπωσε αυτό το κλίμα λέγοντας: «Δεν γνωρίζω- και νομίζω δεν γνωρίζει κανείς- τι ακριβώς σκέπτεται ως προς το θέμα αυτό ο κ. Καραμανλής. Ο κ. πρωθυπουργός είναι εξαιρετικά απασχολημένος με τα μεγάλα προβλήματα που έχουν από τον ίδιο χαρακτηρισθεί ότι ανήκουν στην πρώτη φάση της κυβερνητικής δραστηριότητος, ώστε δεν συζητεί - δεν έχει καιρό να συζητεί- όσα προβλήματα δεν έχουν σήμερα το βαθμό της απόλυτης προτεραιότητος». Ωστόσο, μια αποστροφή, σε άλλο σημείο των δηλώσεων του Λαμπρία, άφηνε να διαφανεί πως ο Καραμανλής επεξεργαζόταν τα σχέδιά του για ένα νέο κόμμα με ευρείες ιδεολογικοπολιτικές και κοινωνικές αναφορές. Είχε δηλώσει, συγκεκριμένα, ο Παναγιώτης Λαμπρίας: «Είναι πασίδηλη πράγματι μια πίεση, που ευρίσκει την ευκαιρία να εκφράσει ο απλός κόσμος, ότι ο κ. Καραμανλής επιβάλλεται να ηγηθεί μιας ευρύτερης, όσο το δυνατόν, πολιτικής παρατάξεως, που θα έπαιρνε τη μορφή εθνικής διεγέρσεως, ανεξαρτήτως αν ο ίδιος δεν παίρνει ακόμη θέση σ’ αυτό το αίτημα». Τελικά, οι συνθήκες επέτρεψαν στον Καραμανλή να ασχοληθεί συστηματικότερα με το νέο κόμμα κατά το τρίτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου 1974. Στο μεταξύ, όμως, στην πολιτική σκηνή σημειώθηκαν διάφορες διεργασίες. Άλλες από αυτές υπερφαλαγγίστηκαν από τη δυναμική των εξελίξεων που δρομολόγησαν οι αποφάσεις του Καραμανλή και άλλες επέδρασαν τροποποιητικά στους αρχικούς σχεδιασμούς του. Στην πρώτη κατηγορία ανήκει η προσπάθεια για τη δημιουργία πολιτικής ομάδας από τον πριν τη δικτατορία δήμαρχο Αθηναίων, Γεώργιο Πλυτά. Στις 9 Σεπτεμβρίου 1974, πλαισιούμενος από ορισμένους πολιτευόμενους -μεταξύ των οποίων και ο επί ένα διάστημα, προ της δικτατορίας, αντιπρόεδρος της Βουλής, Ιάκωβος Διαμαντόπουλος- παραχώρησε σχετική συνέντευξη Τύπου, Αλλά στις 12 Οκτωβρίου 1974, όταν πλέον ο Καραμανλής είχε προχωρήσει στην ίδρυση του κόμματός του και αυτό είχε πια αναπτύξει τη δυναμική του, ο Γεώργιος Πλυτάς ανακοίνωσε ότι δεν επρόκειτο να πολιτευτεί. Στη δεύτερη κατηγορία εντάσσεται η κίνηση ορισμένων νέων πολιτικών, που στις 26 Σεπτεμβρίου 1974 ανακοίνωσαν πως συγκροτούν αυτόνομη πολιτική κίνηση υπό την επωνυμία Νέες Πολιτικές Δυνάμεις και στη συνέχεια προτίμησαν τη συνεργασία με την Ένωση Κέντρου. Γιατί ο Καραμανλής απέρριψε ως υπερφίαλη την αντιπρότασή τους για σύμπραξη, στη δική του πρόταση να ενταχθούν στο κόμμα που επρόκειτο να ιδρύσει. Η διακήρυξη, το όνομα, και το έμβλημα του νέου κόμματος Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ανακοίνωσε, τελικά, την ίδρυση του νέου κόμματός του στις 28 Σεπτεμβρίου 1974, δίνοντας στη δημοσιότητα την ιδρυτική του διακήρυξη. Το νέο κόμμα ονομάστηκε Νέα Δημοκρατία. Γιατί ο ιδρυτής του ήθελε αφενός να εκφράσει συμβολικά και ουσιαστικά την προτεραιότητα που απέδιδε στη λειτουργία μιας πραγματικά νέας δημοκρατίας, απαλλαγμένης απ› όλες τις κακοδαιμονίες και τις αδυναμίες του παρελθόντος, και αφετέρου να σηματοδοτήσει την έλευση μιας νέας περιόδου για τη χώρα. Αξίζει να σημειωθεί πως το όνομα Νέα Δημοκρατία δόθηκε στο νέο κόμμα ύστερα από εισήγηση του στενού συνεργάτη του Κωνσταντίνου Καραμανλή, Παναγιώτη Λαμπρία, ο οποίος είχε εμπνευστεί τη σχετική ιδέα για το όνομα από τον τίτλο της εφημερίδας που εξέδιδε στο Παρίσι κατά τη διάρκεια της δικτατορίας ο Γεώργιος Πλυτάς, στην οποία, το Νοέμβριο του 1972, είχε δημοσιευτεί άρθρο του ίδιου του ΛαΚαραμανλής, Λαμπρίας στη Βουλή, Αύγουστος 1974 Ο Κ. Καραμανλής κατεβαίνει από το αεροπλάνο Ο Γ. Ράλλης και ο Κ. Καραμανλής

ΑΦΙΕΡΩΜΑ 6 ΤΕΥΧΟΣ_075 μπρία, υπό τον τίτλο «Η Λύση Καραμανλή». Αξίζει, επίσης, να αναφερθεί πως ο πυρσός, το έμβλημα της ΝΔ, δεν υιοθετή θηκε τότε, αλλά λίγα χρόνια μετά την ίδρυσή της, στο διάστημα που μεσολάβησε ανάμεσα στο Α΄ Προσυνέδριο του κόμματος, το 1977, και στο Α› Συνέδριό του, το 1979, έπειτα από πρόταση του δημοσιογράφου Τίτου Αθανασιάδη, η οποία προκρίθηκε από τον ίδιο τον ιδρυτή του κόμματος μεταξύ πέντε προτάσεων που είχαν συνυποβληθεί. Ο πυρσός συμβολίζει το ελληνικό φως και σημειολογικά παραπέμπει στην απόφαση της παράταξης να εκφράζει αταλάντευτα τις διαχρονικές αξίες του ελληνισμού. Πριν από την καθιέρωση του πυρσού ως εμβλήματος του κόμματος, η Νέα Δημοκρατία είχε χρησιμοποιήσει στα ψηφοδέλτιά της των εκλογών του 1974 και του 1977 τη φωτογραφία του ιδρυτή της, Κωνσταντίνου Καραμανλή. Το κείμενο της ιδρυτικής της διακήρυξης αναδεικνύει τη Νέα Δημοκρατία σε κόμμα πραγματικά ευρέος ιδεολογικοπολιτικού και κοινωνικού φάσματος, Της προσδίδει έναν πολυσυλλεκτικό δυναμισμό, που της επιτρέπει έκτοτε να διαδραματίζει δεσπόζοντα ρόλο στην πολιτική ζωή της χώρας. Γιατί εκφράζει παραδοσιακές απαρασάλευτες αξίες, δοκιμασμένες στην πορεία του χρόνου, αλλά και νέες ιδέες, προσδιοριζόμενες από τις κάθε φορά νέες αναζητήσεις και απαιτήσεις της κοινωνίας. Τα κύρια χαρακτηριστικά της ιδρυτικής διακήρυξης της Νέας Δημοκρατίας, που καθόρισαν την πολιτική της φυσιογνωμία, είναι τα ακόλουθα: α. Αναδεικνύοντας ο Καραμανλής την ιδέα της δημοκρατίας ως ύπατο σκοπό της ΝΔ, απάντησε στο αίτημα της κοινωνίας μετά τη νωπή δικτατορική εμπειρία. Αλλά και τοποθέτησε το νέο κόμμα επικεφαλής των πολιτικών δυνάμεων που αγωνίζονταν για τον πλουραλισμό και αντιτάσσονταν στις διάφορες εκδοχές του σοσιαλιστικού ολοκληρωτισμού ή του ποικιλόμορφου αυταρχισμού. Έτσι, η ΝΔ κατέλαβε στρατηγικό σημείο υπεροχής στο πολιτικό φάσμα, που της επέτρεψε να διευρύνει το πεδίο αναφοράς της όχι μόνο προς όσους παραδοσιακά εκφράζονταν από τις ιδέες της, αλλά και προς όσους -πέρα από επιμέρους ιδεολογικές αποχρώσεις- συμμερίζονταν τον πρωταρχικό χαρακτήρα της προάσπισης της δημοκρατίας. β. Υπογραμμίζοντας πως η ΝΔ «είναι η πολιτική παράταξη που ταυτίζει το Έθνος με τον Λαόν, την Πατρίδα με τους Ανθρώπους της· την Πολιτεία με τους Πολίτες της κ.λπ.» ο Καραμανλής έθεσε τέλος στη σύγχυση που επιχείρησε να δημιουργήσει η δικτατορική προπαγάνδα, που είχε επικαλεστεί το «έθνος», την «πατρίδα» και την «πολιτεία» για να καταργήσει τις ελευθερίες των Ελλήνων πολιτών. Ταυτόχρονα απάντησε στην αριστερή δημαγωγία, που αποσυνέδεε την εθνική ανεξαρτησία από τη λαϊκή κυριαρχία και την πρόοδο από το κοινό αγαθό. γ. Τονίζοντας ότι η ΝΔ «επιλέγει και συντηρεί από την παράδοση μόνον όσα ο χρόνος απέδειξε σωστά και χρήσιμα» και «προχωρεί διαρκώς με μεγάλα, τολμηρά, αλλά και ασφαλή βήματα στις νέες, διαρκώς εξελισσόμενες συνθήκες», ο Καραμανλής οριοθέτησε τη μεταρρυθμιστική μεθοδολογία του κόμματος, που το διαφοροποιεί από τη συντηρητική προσκόλληση στο παρελθόν και από τη μαξιμαλιστική και άκριτη υιοθέτηση κάθε «καινούριου», δ. Αναγγέλλοντας ότι η ΝΔ «θα υπηρετή πάντα και μόνον τα αληθινά συμφέροντα του έθνους, που βρίσκονται πέρα και επάνω από τις παραπλανητικές ετικέττες της Δεξιάς, του Κέντρου και της Αριστεράς», ο Καραμανλής απηύθηνε προσκλητήριο συσπείρωσης στις ευρύτερες λαϊκές δυνάμεις, προβάλλοντας τον αδογμάτιστο χαρακτήρα του κόμματος. ε. Επισημαίνοντας ότι η ΝΔ πιστεύει στην ελεύθερη οικονομία, διευκρίνισε ταυτόχρονα ότι στο πλαίσιο της «η ιδιωτική πρωτοβουλία δεν ημπορεί να βρη την δικαίωσή της χωρίς παράλληλη συμμετοχή των ευρύτερων λαϊκών τάξεων στην κατανομή του εθνικού προϊόντος». Έτσι, ο Καραμανλής προσδιόΤο εξαντλημένο από τις εκδόσεις Λιβάνη βιβλίο του Αγγ. Μπρατάκου Τα πρώτα ψηφοδέλτια της ΝΔ, πριν την καθιέρωση του πυρσού, έφεραν την φωτογραφία του Κ. Καραμανλή Η εφημερίδα «Νέα Δημοκρατία› που εξέδιδε στο Παρίσι ο Γ. Πλυτάς. Από το έντυπο αυτό θεωρειτα ότι προέρχεται ο τίτλος του κόμματος.

7 16 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2024 ρισε τη διαφορά της από τις πολιτικές δυνάμεις που τότε συνωθούνταν στη διεκδίκηση κάποιας από τις αποχρώσεις του σοσιαλισμού, αλλά και από ακραίες εκδοχές του φιλελευθερισμού. στ. Ενσωματώνοντας στο ιδεολογικό πλαίσιο της ΝΔ δεσμεύσεις όπως ότι «θα επενδύση όχι μόνον από το περίσσευμα, αλλά και από το υστέρημα του εθνικού πλούτου στην παιδεία» , ότι «δεν θα φεισθή κόπων και θυσιών για να καταστήση την Ελλάδα ισχυρή και απρόσβλητη. Με εκσυγχρονισμένες τις ένοπλες δυνάμεις, η ανεξαρτησία της Ελλάδος θα κατοχυρωθή», θέλησε να δώσει το πρακτικό περίγραμμα των άμεσων στόχων του κόμματος. Τέλος, με τη διατύπωση της θέσης ότι η Νέα Δημοκρατία «πιστεύει ότι η Ελλάς όχι μόνο δικαιούται, αλλά και ημπορεί να εξασφαλίση την εξέχουσα θέση και την ευτυχία του λαού της μέσα στην Ευρώπη όπου ανήκει», ο Καραμανλής προσδιόρισε τον αμετάθετο στρατηγικό στόχο προς τον οποίο συνέκλιναν όλες οι Αρχές και οι δεσμεύσεις του νέου κόμματος. Ο Καραμανλής υπέγραψε μόνος την ιδρυτική διακήρυξη της Νέας Δημο κρατίας και την απηύθυνε αδιαίρετα στο σύνολο του ελληνικού λαού. Θέλησε, έτσι, να δώσει με ενάργεια το μήνυμα πως το προσκλητήριό του «για μια υπερήφανη και ευτυχισμένη Ελλάδα» αφορούσε κάθε Έλληνα και κάθε Ελληνίδα, ανεξάρτητα από πολιτικές τοποθετήσεις ή κομματικές εντάξεις του παρελθόντος. Το καταστατικό του κόμματος Την επόμενη ημέρα από τη δημοσίευση της ιδρυτικής διακήρυξης της ΝΔ, στις 29 Σεπτεμβρίου 1974, δόθηκε στη δημοσιότητα το καταστατικό του κόμματος, που έγινε ευρύτερα γνωστό ως σχέδιο καταστατικού. Το πλήρες κείμενο του σχεδίου αυτού έχει ως εξής: Άρθρο 1: Η συσταθείσα πολιτική παράταξις «Νέα Δημοκρατία» έχει δημοκρατικήν οργάνωσιν και εις τας δημοκρατικάς μεθόδους βασίζει την πολιτικήν δράκοσιν και την λαϊκήν επικράτησιν αυτής. Η παρουσία της εις την πολιτικήν ζωήν της χώρας υπαγορεύεται από την προσήλωσιν των οπαδών αυτής εις την δημοκρατίαν και τας προγραμματικάς επιδιώξεις της. Τα μέλη της παρατάξεως «Νέα Δημοκρατία» μετέχουν εις την διαμόρφωσιν της πολιτικής γραμμής αυτής, εντός του πλαισίου της ιδεολογικής τοποθετήσεώς της και των προγραμματικών κατευθύνσεων, ως θέλει ορίση ειδικός κανονισμός. Άρθρο 2: Η οργάνωσις της παρατάξεως διακρίνεται εις κεντρικήν και περιφερειακήν. Η ενότης της πολιτικής και ιδεολογικής κατευθύνσεως αυτής εκφράζεται καθ› άπασαν την επικράτειαν διά της κεντρικής οργανώσεως. Η περιφερειακή οργάνωσις (Πολιτικά Κέντρα) διαμορφούται κατά εκλογικάς περιφερείας. Όργανα της κεντρικής διοικήσεως της παρατάξεως είναι η Γενική Συνέλευσις των μελών, ο αρχηγός αυτής και η Διοικούσα Επιτροπή, επικουρούμενα υπό της Εκτελεστικής Επιτροπής. Τα όργανα της παρατάξεως αναδεικνύονται κατά τα υπό ειδικού κανονι σμού καθοριζόμενα, Η λειτουργία των συλλογικών οργάνων της κεντρικής διοικήσεως αυτής βασίζεται επί της αρχής της πλειοψηφίας. Μετά τη δημοσίευση της ιδρυτικής διακήρυξης της ΝΔ, στις 4 Οκτωβρίου 1974, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής κατέθεσε στον Άρειο Πάγο -σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.δ. 59/1974- την δήλωση για τη σύσταση της ΝΔ. Στη νέα ευρυφασματική παράταξη συσπειρώθηκαν αμέσως ευρύτατες λαϊκές δυνάμεις. Στο προσκλητήριο του Καραμανλή ανταποκρίθηκαν πολίτες από διάφορες ιδεολογικοπολιτικές και κομματικές προελεύσεις, που θεώρησαν πως οι προσδοκίες τους εκφράζονταν με τη διακήρυξη του νέου κόμματος και τις προοπτικές που διανοιγε για τον τόπο. Φυσικά, τον κορμό των οπαδών του νέου κόμματος αποτέλεσαν πολίτες που προδικτατορικά ανήκαν στην ΕΡΕ. Δεν ήταν, όμως, μόνο αυτοί, όπως αποδείχτηκε στις εκλογές που ακολούθησαν. * Ο αείμνηστος Άγγελος Μπρατάκος, διετέλεσε υφυπουργος, βουλευτής, και γενικός διευθυντής της ΝΔ και συνέγραψε το βιβλίο «Η ιστορία της Νέας Δημοκρατίας». Ο πυρσός της ΝΔ. Ο Κ. Καραμανλής ορκίζεται πρωθυπουργός στην κκυβέρνηση εθνικής ενότητα

ΑΦΙΕΡΩΜΑ 8 ΤΕΥΧΟΣ_075 Το μέγα θέμα της εποχής μας είναι η δημοκρατία. Όλοι ομιλούν περί δημοκρατίας, ολίγοι όμως την καταλαβαίνουν και ολιγώτεροι έχουν την θέληση και την ικανότητα να την εφαρμόζουν. Από τις 140 χώρες που υπάρχουν στον κόσμο, μόνον 19 έχουν πραγματική δημοκρατία. Τούτο σημαίνει ότι αυτό το θαυμάσιο και ευαίσθητο πολίτευμα είναι δύσκολο στην εφαρμογή του. Και προϋποθέτει ειδικές συνθήκες, χωρίς τις οποίες δεν ημπορεί να ανθίση και να καρποφορήση. Δημοκρατία θα ήθελαν να έχουν όλοι οι λαοί. Αλλά δεν την έχουν παρά μόνον εκείνοι που, εκτός από την συνειδητοποίηση των προτερημάτων της, σέβονται και τους όρους της λειτουργίας της. Η νεωτέρα Ελλάς υιοθέτησε την δημοκρατία ως σύστημα διακυβερνήσεως. Και ήτο φυσικόν, αφού γεννήθηκε στον τόπο μας. Ελειτούργησε, όμως, ατελώς και παρουσίασε συχνές και μακρές διαλείψεις. Αλλεπάλληλα υπήρξαν τα κινήματα, οι επαναστάσεις, οι δικτατορίες, οι μεταπολιτεύσεις, οι εμφύλιοι πόλεμοι, Αντιθέτως, ολίγες και βραχείες υπήρξαν αι περίοδοι της δημοκρατικής διακυβερνήσεως της χώρας – φωτεινά διαλείμματα στην ταραγμένη ιστορία της συγχρόνου Ελλάδος. Αν δεν ελειτούργησε ομαλά η δημοκρατία στην Ελλάδα, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι έλειψαν ή δεν μπόρεσαν να δημιουργηθούν οι όροι της υπάρξεώς της. Οι όροι δε αυτοί είναι το ήπιο πολιτικό κλίμα, τα ήμερα πολιτικά ήθη και θεσμοί που να προσαρμόζωνται στις ιδιαίτερες συνθήκες του τόπου μας, Οι Έλληνες έχουν την γεύση όλων των πολιτικών καταστάσεων. Γεύση τόσο πικρή, που να μη συγχωρή καινούρια σφάλματα και πλάνες. Ήδη εισερχόμεθα σε μια νέα περίοδο της εθνικής μας ζωής. Και οφείλομε, με την πείρα του παρελθόντος, να δημιουργήσουμε τις αναγκαίες προϋποθέσεις για ν› αποκτήσωμε, επιτέλους, μιαν υγιά και βιώσιμη δημοκρατία. Αν δεν αξιοποιήσωμε τώρα την μοναδική αυτήν ευκαιρία, ματαίως θ› αναζητούμε άλλη στο μέλλον. Η πρώτη πάντως φάση δικαιολογεί αισιοδοξία, Εγγίζει, πράγματι, τα όρια του πολιτικού θαύματος αυτό που με την συμπαράσταση του λαού συνέβη στην Ελλάδα, μέσα στους δύο τελευταίους μήνες. Διότι η μετάβαση από την δικτατορία στην ελευθερία έγινε με τρόπον ανώδυνο, ενώ πολλοί ανέμεναν ότι θα γίνη με τρόπον αιματηρό, με αδελφοκτόνο σπαραγμό. Πολλοί επίσης επίστευαν ότι θα ήταν βραδεία και οδυνηρά η αποδιοργάνωση του μηχανισμού της τυραννίας και η διαδικασία για την επάνοδο στην δημοκρατία. Και όμως, και αυτό έγινε μέσα στους δύο αυτούς μήνες. Το σπουδαίο, όμως, αυτό έργο, που συνετελέσθη ταχύτατα και μεθοδικά, δεν σημαίνει ότι έλυσε κατά τρόπον ασφαλή και μόνιμο το πρόβλημα της ελληνικής δημοκρατίας. Κίνδυνοι υπάρχουν πάντοτε. Και θ› απαιτηθή η επαγρύπνηση - αλλά και η συσπείρωση του λαού σε ισχυρούς πολιτικούς σχηματισμούς, - ικανούς να προστατεύσουν την δημοκρατία, όχι μόνον από τον κομμουνισμό και τον φασισμό, αλλά και από τα αίτια που προεκάλεσαν στο παρελθόν την πτώση της Γι› αυτόν ακριβώς τον εθνικό σκοπό εθεώρησα καθήκον μου να δημιουργήσω μίαν ευρεία και ζωντανή πολιτική παράταξη - την «Νέα Δημοκρατία». Η «Νέα Δημοκρατία» στηρίζεται στην διαπίστωση -πικρά βιωμένη από τους παλαιότερους και έντονα αισθητή από τους νεώτερους- ότι μια καινούρια πολιτική ζωή είναι αναγκαία για την επιβίωση, την πρόοδο και την ευτυχία της Ελλάδος. Έχει για βάση την πείρα του παρελθόντος και σαν όραμα ένα καλύτερο και ασφαλέστερο μέλλον, Η παράταξη της «Νέας Δημοκρατίας» συγκροτείται από έμπειρες και υγιείς, αλλά και από νέες προοδευτικές και ριζοσπαστικές πολιτικές δυνάμεις, συ ντονισμένες στον ίδιο σκοπό να κάμουν στην Ελλάδα πράξη την επωνυμία της παρατάξεως – να δώσουν στη χώρα μία νέα δημοκρατία. «Νέα Δημοκρατία» είναι η πολιτική παράταξη που ταυτίζει το Έθνος με τον Λαόν, την Πατρίδα με τους Ανθρώπους της, την Πολιτεία με τους Πολίτες της την Εθνική Ανεξαρτησία με την Λαϊκή Κυριαρχία, την Πρόοδο με το Κοινό Αγαθό την Πολιτική Ελευθερία Η Ιδρυτική διακήρυξη της Νέας Δημοκρατίας Ο Κ. Καραμανλής στα εγκαίνια του εκλογικού κέντρου της Νέας Δημοκρατίας, Οκτώβριος 1974 Στιγμιότυπο από το διάγγελμα για την ίδρυση της ΝΔ Δείτε το διάγγελμα για την ίδρυση της ΝΔ από τον Κ. Καραμανλή

Made with FlippingBook

RkJQdWJsaXNoZXIy MjYz