ΒΟΥΛΗ Επί του ... Περιστυλίου

50 ΤΕΥΧΟΣ_ 008 ΠΟΛΙΤΙΣΜΌΣ Tα κλέφτικα τραγούδια και οι φιλελληνικές διαδρομές τους σε πέντε ευρωπαϊκές γλώσσες Η προσεγμένη έκδοση, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων, μας εισάγει, με τρόπο γλαφυρό και ελκυστικό, σε μεγάλα κεφάλαια της Ιστορίας μας που συνδέονται με νεοελληνικό έθνος και τον Αγώνα του για την Ανεξαρτησία, όπως οι κλέφτες και οβίοςτους, τοδημοτικότραγούδι, ηεθνικήαφύ - πνιση και η εθνεγερσία, το κίνημα του ευρωπαϊκού φιλελληνισμού. Αςπάρουμεόμως ταπράγματααπό την αρχή. Τα κλέφτικα αποτελούν, όπως ξέρουμε, μια ιδιαί - τερη κατηγορία των δημοτικών τραγουδιών. Ονο - μάστηκαν έτσι γιατί η θεματολογία τους εμπνέεται απότουςκλέφτεςκαι τουςαρματολούς, πουαποτέ - λεσαν και τους προδρόμους της Επανάστασης του 1821. Τα κλέφτικα διηγούνται τη ζωή και τη δράση των κλεφτών, τις μάχες που έδωσαν, τα κατορθώ - ματακαι τονηρωικόθάνατότους, ενώεξαίρουν την ανδρεία, την παλικαριά και το αδούλωτο φρόνημά τους. Είναι συνήθωςολιγόστιχακαι αποτελούνφλο - γερά κηρύγματα υπέρ της ελευθερίας. Το 1824-1825 ο σπουδαίος Γάλλος φιλόλογος και ιστορικός Κλωντ Φωριέλ εξέδωσε στο Παρίσι μια δίτομησυλλογήΕλληνικώνδημοτικών τραγουδιών, μεταφρασμένων στα γαλλικά (σήμερα, στη γλώσσα μας, η συλλογή αυτή, σε μετάφραση, επιμέλεια και εισαγωγή του καθηγητή Αλέξη Πολίτη κυκλοφορεί από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης). ΟΦω - ριέλ είναι εντυπωσιασμένος από τα δημοτικά τρα - γούδια των Νεοελλήνων και δεν φείδεται επαίνων: «Οι Νεοέλληνες», γράφει χαρακτηριστικά, «έχουν μια ποίηση λαϊκή με όλη τη σημασία και το πλάτος της λέξης, άμεση και γνήσια έκφραση του εθνικού χαρακτήρα και του εθνικού πνεύματος, που κάθε Έλληνας την εννοεί και την αισθάνεται με αγάπη, μόνο και μόνο επειδή είναι Έλληνας, πατά το χώμα και αναπνέει τον αέρα της Ελλάδας». Η συμβολή του Γάλλου λογίου υπήρξε καθοριστι - κή, καθώς σηματοδότησε τη στροφή του ενδιαφέ - ροντος της καλλιεργημένης ευρωπαϊκής κοινής γνώμης, από τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό, στους Έλληνες του καιρού της και τη σύγχρονη πολιτισμι - κή τους δημιουργία. Η έκδοση αυτή του 1824-1825 όχι μόνο πυροδότησε μια σειρά ανάλογες τα επόμε - ΚΛΈΦΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΎΔΙΑ ΜΕΤΑΦΡΑΣΜΈΝΑ ΣΕ ΠΈΝΤΕ ΓΛΏΣΣΕΣ (1824-1843), Εισαγωγή Αλέξης Πολίτης, επίμετρο και επιμέλεια Παντελής Μπουκάλας, επιλογή τραγουδιών Παντελής Μπουκάλας – Αλέξης Πολίτης, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων, Αθήνα 2020, 192 σελ., τιμή: 10€