ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ Η ΚΕΝΤΗΜΕΝΗ ΦΟΡΕΣΙΑ

13 Παραδοσιακή φορεσιά ΝΙΣΥΡΟΥ Η Νισύρικη γυναικεία φορεσιά είναι από τις γραφικότερες της Δωδεκανήσου. Αν και σήμερα έχει καταργηθεί ουσιαστικά, ο λαός την διατηρεί και την φυλάει, σαν ιερό κειμήλιο, μέσα στις μεγάλες οικογενειακές σεντούκες, μαζί με άλλα παλιά πλουμιστά εργόχειρα και πολύχρωμα υφαντά. Κεντητές πάντες του τοίχου και λουσάτα σεντόνια, θησαυρούς της παλιάς Νισύρικης χειροτεχνίας κλείνουν τα αρχοντικά τους στις μεγάλες τους κασέλες. Από τοπικά πλουμίδια με ιδιόρρυθμα σχέδια κεντημένα στο σύνολό τους με σταυροβελονιά πάνω στο λεπτό υφαντό πανί, με πολύχρωμες κλωστές και παλιά μετάξια τα λεγόμενα «του ριζαριού». Το κάθε σχέδιο του κεντήματος έχει και την δική του ιδιαίτερη ονομασία, όπως «το παρδαλάκι», «οι κοσκινάδες», «το σακελλάρικο» και «το μακρουλό». Η φορεσιά της Νισυριάς, που οι κόρες και οι γυναίκες του νησιού την φορούν σε γάμους, σε εθνικές εορτές και πανηγύρια, κατατάσσεται στα «μεγάλα αλλάγια» (τις πιο περίτεχνα πλουμισμένες φορεσιές της Νισύρου)· είναι το ωραιότερο στολίδι που δημιούργησε η τοπική καλαισθησία της γυναικείας αισθητικής, συνδυάζοντας την απλή κλασική γραμμή με την λυγερή χάρη του κορμιού, όπως και την χρωματική εναρμόνισή που συνδέει το ύφασμα με το κέντημα στην συνολική τους σύνθεση. Αποτελείται από μια μακριά υφαντή λευκή πουκαμίσα, κεντημένη στο γύρο με σταυροβελονιά με ένα «πλουμί» (σχέδιο), το «φεγγαρωτό». Τα φαρδομάνικα στολισμένα με μπλε και μαύρες σειρές, τα «πασίλλοα», και τελειώνουν στην κεντητή «σκαλόπεντρα» (φαρδύ πολύχρωμο κέντημα). Τα πιο απλά κεντήματα στα μανίκια λέγονται «χεράτα». Πάνω από την πουκαμίσα μπαίνει ο «καμουχάς». Κόκκινο ή χρυσαφί μεταξωτό πολύπτυχο φουστάνι, κοντύτερο από την πουκαμίσα, με ίσιο το μπροστινό φύλλο (τα άλλα είναι με πιέτες), με μπούστο, χωρίς μανίκια, ανοιχτό μπροστά. Στη μέση στολίζεται με ασημένια, επίχρυση ή χρυσή ζώνη με εγκράφα πλούσια κατεργασμένη και διακοσμημένη με πολύτιμες ή όχι πέτρες, την «άλυση». 48

RkJQdWJsaXNoZXIy MjYz