Μόνιμη Έκθεση «Νίκος Μπελογιάννης»
Μόνιμη Έκθεση «Νίκος Μπελογιάννης» Κατάλογος της Έκθεσης Εγκαίνια της Έκθεσης: Μάρτιος 2017
Γενικός Συντονισμός: Βάσω Τσακανίκα Επιστημονικός Σύμβουλος Εισαγωγικό Κείμενο: Ηλίας Νικολακόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών Επιμέλεια Οργάνωση: Στάθης Κουτρουβίδης Έρευνα υλικού Υπομνηματισμός Κείμενα: Έλλη Δρούλια, Στάθης Κουτρουβίδης Καλλιτεχνική επιμέλεια: Γιάννης Μετζικώφ Συντήρηση τεκμηρίων: Τμήμα Συντήρησης και Διαχείρισης Υλικού: Χαρτώα τεκμήρια: Μαρία Σακελλαρίου, Στέλλα Δασκαλοπούλου, Χαρά Ζαχιώτη, Αυγή Καλαφάτη, Αριέττα Ρεβίθη, Γκέλη Σαμαρτζή, Ιωάννα Σασιάκου Αντικείμενα και κορνιζοποιία ζωγραφικών έργων: Λίλη Ζιούβα Φωτογράφιση, ψηφιοποίηση και ψηφιακή επεξεργασία υλικού: Γιώργος Ζανιάς, Φρόσω Κανελλίδου, Ειρήνη Μανουσάκη, Βαγγέλης Νικολάου, Δημήτρης Πατρίκιος Ψηφιακές εφαρμογές: Βιργινία Σδράκα Γραμματειακή υποστήριξη: Αναστασία Ράγκου © 2019 Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων Κατάλογοι ΒΒ 3 (2019) ISBN: 978 960 560 165 2 ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ Γενική ευθύνη: Έλλη Δρούλια Εκδοτική επιμέλεια: Έλλη Δρούλια, Δημήτρης Ζαζάς, Στάθης Κουτρουβίδης Σχεδιαστική επιμέλεια σελιδοποίηση: Δημήτρης Ζαζάς Σύνθεση εξωφύλλου: Ειρήνη Μανουσάκη Επεξεργασία ψηφιακών εικόνων: Γιώργος Ζανιάς, Πάνος Ζευγώλης, Ειρήνη Μανουσάκη, Παναγιώτης Τζοανάκης Φωτογράφιση εκθεσιακού χώρου: Γιώργος Παπαθανασίου (δωρεάν παραχώρηση πνευματικών δικαιωμάτων για την παρούσα έκδοση) ΕκτύπωσηΒιβλιοδεσία: Διεύθυνση Εκδόσεων και Εκτυπώσεων της Βουλής των Ελλήνων
ΦΟΡΕΙΣ ΚΑΙ ΙΔΡΥΜΑΤΑ Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) Αρχείο Κ.Κ.Ε. Αρχεία του Δήμου Αρχαίας Ολυμπίας Αρχεία του Δήμου Ήλιδας Αρχείο του Α΄ Λυκείου Αμαλιάδας Αρχείο Υποθηκοφυλακείου Αμαλιάδας Βιβλιοθήκη της Βουλής ΓΑΚ Αρχεία Νομού Αχαΐας ΓΑΚ Αρχεία Νομού Ηλείας ΕΛΙΑ ΜΙΕΤ, Αρχείο Έλλης Παππά ΕΡΤ, Οπτικοακουστικό Αρχείο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ιστορικό Αρχείο Παπαχριστοπούλειος Δημοτική Βιβλιοθήκη Υπουργείο Εξωτερικών, Διπλωματικό και Ιστορικό Αρχείο ΙΔΙΩΤΕΣ Αρχείο Ιωάννη Ράπτη Βιβλιοθήκη Μήτσου Αλεξανδρόπουλου Δημήτρης Κρέτσης, Ζωγράφος Ιδιωτική συλλογή Ελένης Γαλανοπούλου Ιδιωτική συλλογή Σπύρου Μπεράτη Ιδιωτική συλλογή Βικτωρίας Φραγκογιαννοπούλου Ιδιωτική συλλογή Σταύρου Φράττη Ιδιωτική συλλογή Βασιλικής Ορφανού Ιδιωτική συλλογή Γεώργιου Β. Κολοκούτσα Ιδιωτική συλλογή Γιώργου Κυριακόπουλου Ιδιωτική συλλογή Αρχείο Γιώργου Χαλικιά Ιδιωτική συλλογή Μενέλαου Συριόπουλου Ιδιωτική συλλογή Αρχείο Ξένιας Σαφαρή Ιδιωτική συλλογή Σπύρου Γιακουμέλου ΦΟΡΕΙΣ, ΙΔΡΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΕΣ ΠΟΥ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΑΝ ΤΕΚΜΗΡΙΑ Την πρωτοβουλία και τη συνεχή παρακίνηση υλοποίησης της μόνιμης έκθεσης είχε η Έφη Γεωργοπούλου Σαλτάρη, βουλευτής νομού Ηλείας. Ο Νίκος Ν. Μπελογιάννης παραχώρησε πολύτιμα οικογενειακά τεκμήρια. Διεύθυνση: Ερμού & Καλαβρύτων Αμαλιάδα 27 200 Ηλεία τηλ. επικοινωνίας: 2622 360502
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ κ. Α. ΤΣΙΠΡΑ ΣΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗ ΣΤΗΝ ΑΜΑΛΙΑΔΑ Φίλες και φίλοι, πολίτες της Ήλιδας Η πρωτοβουλία της Βουλής των Ελλήνων και του Δήμου Ήλιδας για τη μόνιμη έκθεση «Νίκος Μπελογιάννης» εδώ στην Αμαλιάδα, έχει εξαιρετικά συμβολική σημασία. Και είναι ιδιαίτερη χαρά και τιμή για όλους εμάς, που βρισκόμαστε σήμερα εδώ. Αποτελεί απόδοση τιμής σε έναν άνθρωπο που έγινε σύμβολο του αγώνα για ειρήνευση και δημοκρατία στην μετεμφυλιακή Ελλάδα. Όλοι σήμερα γνωρίζουν ότι ο Μπελογιάννης και οι εκατοντάδες Μπελογιάννηδες που οδηγήθηκαν στα αποσπάσματα από το μετεμφυλιακό κράτος, δεν εκτελέστηκαν επειδή αποτελούσαν κάποιου είδους κίνδυνο για το κράτος και την χώρα. Εκτελέστηκαν μόνο και μόνο για να τορπιλιστεί τότε κάθε προοπτική πολιτικής και εθνικής συνεννόησης που θα εδραίωνε τη δημοκρατία στη χώρα μας μετά από τα σκληρά και βάρβαρα χρόνια του Εμφυλίου. Εκτελέστηκαν για να συνεχίσουν και μετά την Κατοχή να κυβερνούν στην ουσία τη χώρα μας οι ξένες δυνάμεις με τους αντιπροσώπους τους εδώ και όχι οι νόμιμα εκλεγμένες από τον λαό κυβερνήσεις. Για τον λόγο αυτόν, ο Μπελογιάννης, με το ήθος και την στάση του απέναντι στους στρατοδίκες, ένας από τους οποίους ήταν και ο μετέπειτα δικτάτορας Παπαδόπουλος, καταξιώθηκε στη συνείδηση του λαού μας ως μια ιστορική μορφή, η ακτινοβολία της οποίας υπερβαίνει τα όρια της παράταξης που υπηρέτησε. Ο Μπελογιάννης ήταν ένας από τους πολλούς φυλακισμένους κομμουνιστές, που το 1940, προσφέρθηκαν εθελοντικά να στρατευτούν και να πολεμήσουν στο αλβανικό μέτωπο. Οι μηχανισμοί της δικτατορίας Μεταξά, όμως, αρνήθηκαν να του δώσουν και σ’ αυτόν όπως και σε πολλούς άλλους, αυτή τη δυνατότητα. Και, ακόμα χειρότερα, τους παρέδωσαν, δέσμιους στις γερμανικές αρχές Κατοχής, διαπράττοντας, επί της ουσίας, ένα εθνικό έγκλημα. Μετά την δραπέτευσή του, ο Μπελογιάννης υπήρξε δραστήριο στέλεχος της Εθνικής Αντίστασης στην Πελοπόννησο, την εποχή που πολλοί από αυτούς που μεθόδευσαν την εξόντωσή του, πολεμούσαν στο πλευρό των κατακτητών, ως αξιωματικοί Ταγμάτων Ασφαλείας.
10 Αυτή του η δράση, ήταν που του έδωσε τη δυνατότητα να κοιτάξει κατάματα τους στρατοδίκες και να πει την ιστορική εκείνη φράση: Αγαπάμε την Ελλάδα και τον λαό της, περισσότερο απ’ ότι αυτοί που μας κατηγορούν. Η πρώτη καταδίκη του Μπελογιάννη και των συντρόφων του σε θάνατο, ήρθε σε μια στιγμή που το σύνολο της κοινής γνώμης και ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του πολιτικού κόσμου, πίστευαν ακράδαντα ότι είχε έρθει η ώρα να κλείσει η πληγή του Εμφυλίου. Να υπάρξει εσωτερική ειρήνευση και συνεννόηση και να αποκατασταθούν πλήρως η Δημοκρατία και οι πολιτικές ελευθερίες στη χώρα. Αίτημα όλου του δημοκρατικού πολιτικού κόσμου, ανεξάρτητα από πολιτική τοποθέτηση, ήταν να καταργηθούν τα στρατοδικεία και η θανατική ποινή για τα πολιτικά αδικήματα. Αυτή τη δημοκρατική απαίτηση, αρνήθηκε τότε να υλοποιήσει το παρακράτος που κυβερνούσε τη χώρα μας. Γιατί για τις δικές του επιδιώξεις, το εμφυλιακό κλίμα στην Ελλάδα έπρεπε να συνεχίζει να διατηρείται για πάντα, καθώς και ο φόβος του δήθεν κομμουνιστικού κινδύνου. Έτσι ώστε η εθνική κυριαρχία της χώρας να είναι διαρκώς υποθηκευμένη, οι ξένες παρεμβάσεις να θεωρούνται αναγκαίες και αυτονόητες, και η εθνική άμυνα να αντιμετωπίζεται ως φέουδο ξένων δυνάμεων. Και όλα αυτά, συνέβαιναν την ώρα που στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, έγιναν δύσκολα αλλά αποτελεσματικά βήματα. Όχι για την εξάλειψη των πολιτικών αντιθέσεων. Αλλά για την ένταξή τους σε ένα δημοκρατικό θεσμικό πλαίσιο, χωρίς αποκλεισμούς και χωρίς περιορισμούς στις πολιτικές ελευθερίες. Για να σπάσει την ασπίδα της δημοκρατίας που υψώθηκε για να προστατεύσει τον Μπελογιάννη και τους άλλους καταδικασμένους, το στρατιωτικό και διπλωματικό παρακράτος της μετεμφυλιακής Ελλάδας ανέσυρε τότε την κατηγορία για κατασκοπία. Νέες δίκες, ακόμα περισσότεροι κατηγορούμενοι, νέες καταδίκες σε θάνατο. Και, παράλληλα, μια επικοινωνιακή εκστρατεία φόβου και εκβιασμού, που διέδιδε ότι αν ο Μπελογιάννης και οι σύντροφοί του δεν εκτελεστούν, θα δυσαρεστηθούν οι σύμμαχοί μας, θα δυσαρεστηθούν οι Αμερικανοί και να διακόψουν τη βοήθεια για το σχέδιο Μάρσαλ. Ο Μπελογιάννης δεν αρνήθηκε στο στρατοδικείο την πολιτική του τοποθέτηση, δεν αρνήθηκε την ιδεολογία του. Δεν το έκανε, παρ’ όλο που κάτι τέτοιο θα μπορούσε με βεβαιότητα να του σώσει τη ζωή. Στην ιστορική του απολογία αναφέρθηκε στους αγώνες για το ψωμί και τις ελευθερίες του λαού μας. «Αγωνιστήκαμε», είπε «δίχως να γνωρίσουμε ύπνο για να προφτάσουμε την Αυγή και το Αύριο, και να δημιουργήσουμε νέους χρόνους και νέες εποχές, στο μπόι των ονείρων μας, στο μπόι των ανθρώπων...». Αυτό που διεκδίκησε, όμως, για λογαριασμό ολόκληρου του λαού, ήταν το δικαίωμα να επιστρέψει ο τόπος σε συνθήκες δημοκρατικής ομαλότητας. Γι’ αυτό, η παγκόσμια
11 έκκληση για την απονομή χάριτος στον Μπελογιάννη και τους καταδικασμένους συντρόφους του, στηρίχτηκε από διεθνούς κύρους προσωπικότητες, πέρα από τις γραμμές του κομμουνιστικού κινήματος και της Αριστεράς. Ανάμεσα σε αυτούς, κορυφαίες μορφές του πολιτισμού, όπως ο Ναζίμ Χικμέτ, ο Πωλ Ελυάρ, αλλά και ο Τσάρλι Τσάπλιν, ο Ζαν Πολ Σάρτρ, ο Ζαν Κοκτό. Και βέβαια ο Πάμπλο Πικάσο, που συνεισέφερε σε αυτή την εκστρατεία ειρήνης το πασίγνωστο σκίτσο του ανθρώπου με το γαρύφαλλο. Την έκκληση υπέγραψαν 159 Βρετανοί βουλευτές και των δύο μεγάλων πτερύγων του βρετανικού κοινοβουλίου, καθώς και Γάλλοι πολιτικοί από όλο το πολιτικό φάσμα, με πρώτον τον Στρατηγό Ντε Γκωλ. Στην Ελλάδα, το κύμα αλληλεγγύης ήταν ανάλογο, παρά το γεγονός ότι το πολιτικό κλίμα δεν επέτρεπε την πλήρη εκδήλωση αυτού του κύματος. Θέλω, όμως, να αναφερθώ, στην έντιμη και αποφασιστική παρέμβαση του Αρχιεπισκόπου Σπυρίδωνος. Ενός ανθρώπου που κάθε άλλο παρά για προοδευτικό ή για φιλοκομμουνιστή τότε θα μπορούσαν να τον κατηγορήσουν. Στριμωγμένο από τη δημοκρατική κατακραυγή, το παρακράτος εκτέλεσε τον Μπελογιάννη άρον άρον μαζί με τους άλλους τρεις καταδικασμένους, τον Δημήτρη Μπάτση, τον Ηλία Αργυριάδη και τον Νίκο Καλούμενο, τις πρώτες ώρες της Κυριακής 30 Μαρτίου 1952, και μάλιστα πριν ακόμα ξημερώσει. Παραβιάζοντας έτσι την σιωπηρή αρχή ότι εκτελέσεις δεν γίνονται ποτέ τη νύχτα και ποτέ την Κυριακή, αρχή που σεβάστηκαν στον τόπο ακόμα και οι Γερμανοί κατακτητές. Και το έκαναν έτσι, γιατί έτρεχαν να προλάβουν τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Χαρίτων, όπου επρόκειτο να συγκληθεί την επόμενη ημέρα. Η καταφυγή σε τέτοιες μεθόδους, όμως, ήταν η πραγματική τους ήττα. Ήταν η ηθική ήττα του αντιδραστικού παρακράτους, που προσπαθούσε αγωνιωδώς να χειραγωγήσει τη δημοκρατία και να διατηρήσει ζωντανό το εμφύλιο μίσος στην πατρίδα μας. Επιτρέψτε μου σ’ αυτό το σημείο, φίλες και φίλοι να σταθώ και σε μια άλλη πλευρά του Νίκου Μπελογιάννη. Στα γραπτά που άφησε, στην πολιτική του κληρονομιά, στην πνευματική του κληρονομιά. Το ένα αφορά τη μελέτη της κυριαρχίας του ξένου κεφαλαίου στην Ελλάδα και το άλλο αφορά την ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας. Έργα που δείχνουν την ωριμότητά του, το ευρύ πεδίο των ενδιαφερόντων του, την αγάπη του για τη γνώση και τη θεωρητική εργασία, ακόμα και σε συνθήκες στέρησης της ελευθερίας του. Και όλα αυτά, φανταστείτε, πριν καν ολοκληρώσει τα 40 του χρόνια. Και πρέπει να πω, βεβαίως, ότι ο Μπελογιάννης δεν ήταν μία εξαίρεση σε σχέση με αυτό που συνέβαινε στην εποχή του. Ήταν αντιπροσωπευτικό δείγμα μιας ολό
12 κληρης γενιάς αγωνιστών, που συνδύαζε την ιδεολογική και πολιτική της στράτευση, με τη διαρκή πνευματική και επιστημονική αναζήτηση. Είναι προφανές ότι για την Αριστερά ο Μπελογιάννης είναι ένας ήρωας, που παρέμεινε πιστός στις αρχές και τις ιδέες του μέχρι την τελευταία στιγμή. Όμως, εγώ σήμερα απ’ αυτόν εδώ τον τόπο, από την πλατεία Μπελογιάννη και από το Μουσείο, που σήμερα παραδίδουμε στην ιστορία αυτού του τόπου, στην εθνική μας ιστορία, θέλω να αναφερθώ στην ευρύτερη παρακαταθήκη, όχι μόνο για την Αριστερά. Και να πω ότι είναι η ευρύτερη παρακαταθήκη, η ευθεία και μαχητική υπεράσπιση των δημοκρατικών αξιών. Μια παρακαταθήκη που σήμερα έρχεται να αναγνωρίσει σχεδόν το σύνολο του δημοκρατικού κόσμου στον τόπο. Ναι, στο δημοκρατικό πλαίσιο χωράνε συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις. Τις διεξάγουμε, όμως, τιμώντας την ιστορία μας, αλλά το κυριότερο, τις διεξάγουμε κοιτάζοντας και προχωρώντας προς τα μπροστά. Όχι γυρίζοντας πίσω. Θέλω, λοιπόν, να συγχαρώ, να συγχαρώ για μια ακόμα φορά τη Βουλή και τον Δήμο Ήλιδας, για την πρωτοβουλία αυτή, τον ελάχιστο φόρο τιμής στον Νίκο Μπελογιάννη. Έναν άνθρωπο σύμβολο του αγώνα για τη δημοκρατία στον τόπο μας, στην περίοδο μάλιστα που υπήρξε μια από τις πιο σκοτεινές περιόδους της πολιτικής και κοινωνικής ζωής στη χώρα μας. Θέλω να καλωσορίσω αυτή τη μόνιμη έκθεση «Νίκος Μπελογιάννης», με την πεποίθηση ότι η γνώση και η επαφή με την πρόσφατη ιστορία μας, μόνο κέρδος μπορεί να είναι για την κριτική σκέψη, μόνο κέρδος μπορεί να είναι για την ίδια τη δημοκρατία. Και θέλω να κλείσω με τον στίχο του ποιητή, του Γιάννη Ρίτσου, που έλεγε: Αυτό το χώμα είναι δικό τους και δικό μας. Αυτό το αίμα είναι δικό μας και δικό σας. Αυτή η Ιστορία ανήκει σε όλους τους Έλληνες, σε όλους μας.
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ κ. Ν. ΒΟΥΤΣΗ ΣΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗ ΣΤΗΝ ΑΜΑΛΙΑΔΑ Εδώ και δύο δεκαετίες περίπου, που παραχωρήθηκε η οικία του Νίκου Μπελογιάννη στη δημοτική αρχή Αμαλιάδας και παρά τις προθέσεις και τη διαθεσιμότητα της εκάστοτε δημοτικής αρχής, ώστε να προχωρήσει στην υλοποίηση του οράματος για τη δημιουργία ενός σύγχρονου Μουσείου αφιερωμένου στην προσωπικότητα του Νίκου Μπελογιάννη, τα βήματα που είχαν γίνει ήταν ελάχιστα. Το τελευταίο διάστημα ο δήμαρχος της πόλης της Αμαλιάδας κ. Χρ. Χριστοδουλόπουλος –με τη συνεχή παρακίνηση του γιου του Νίκου Μπελογιάννη, την ουσιαστική υπενθύμιση εκ μέρους των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ της περιοχής και ιδιαίτερα της Ε. Σαλτάρη Γεωργοπούλου– απευθύνθηκε στη Βουλή των Ελλήνων ζητώντας τη συνδρομή της. Η Βουλή ανταποκρίθηκε θετικά και άμεσα αναθέτοντας το έργο στη Βιβλιοθήκη της Βουλής. Το έμπειρο σε παρόμοια έργα προσωπικό της Βιβλιοθήκης, με επιστημονική ακρίβεια και υψηλά αισθητικά κριτήρια το ανέλαβε και το έφερε εις πέρας. Τα εγκαίνια που έγιναν στον πρώτο όροφο του κτηρίου στις 27 Μαρτίου 2017 αποτελούν το πρώτο μεγάλο βήμα για τη λειτουργία της μόνιμης έκθεσης. Η δεύτερη φάση υλοποίησης του έργου βρίσκεται σε εξέλιξη και προβλέπεται να ολοκληρωθεί σύντομα ενώ αφορά στην αξιοποίηση του ισόγειου χώρου του κτηρίου που θα λειτουργεί ως πολυχώρος εκδηλώσεων του Μουσείου. Κοιτάζοντας κατάματα την ιστορία μας, διδασκόμαστε, εμπνεόμαστε, τιμούμε όσους άφησαν αδρό το αποτύπωμά τους. Εργαζόμαστε για την αποκατάσταση και την ανασύσταση της ιστορικής μνήμης γιατί θεωρούμε πως η προσπάθεια αυτή είναι μια διαχρονική ανάγκη καταξίωσης της δημοκρατίας μας. Εργαζόμαστε για να ενώνουμε και για να απομονώνονται τα διχαστικά κηρύγματα, να μην διαιωνίζονται τα εμφύλια πάθη. Με γνώμονα τα παραπάνω, η Βουλή αναλαμβάνει ή συμμετέχει σε πλήθος πρωτοβουλιών με ντοκουμέντα, εκδόσεις, συνέδρια, χορηγίες, όπως άλλωστε πρόσφατα έγινε και με την τοποθέτηση αναμνηστικής στήλης για τους Έλληνες Εβραίους βουλευτές συμπολίτες μας στο κτήριο της Βουλής, θύματα στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπως επίσης και με τη διοργάνωση των εκδηλώσεων για την απελευθέρωση της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης και βέβαια την τιμή στις μαρτυρικές πόλεις που υπέστησαν τις θηριωδίες των ναζιστικών στρατευμάτων.
14 Σκοπός μας από την αρχή ήταν η δημιουργία ενός χώρου στη γενέτειρα πόλη του Νίκου Μπελογιάννη, την Αμαλιάδα, που θα δίνει προστιθέμενη αξία στην κοινωνία, στην οικονομία της πόλης, στον πολιτισμό και ευρύτερα στην ιστορία του τόπου, ώστε να αποτελέσει σημείο αναφοράς για τους ανθρώπους της πόλης και όσους την επισκέπτονται. Συγχαίρω από καρδιάς όσες και όσους, κόμματα, ερευνητικά κέντρα, φορείς, επιστήμονες, βεβαίως τις δημοτικές αρχές και ιδιαίτερα τον φίλο Νίκο Μπελογιάννη, γιο του Νίκου Μπελογιάννη, που συνέβαλαν στην οργάνωση και την πραγματοποίηση αυτής της ιστορικής έκθεσης, που στεγάζεται στο πατρογονικό της οικογένειας. Μια έκθεση που είμαι σίγουρος ότι θα τύχει μεγάλης επισκεψιμότητας και απόδοσης τιμών και σεβασμού από χιλιάδες συμπατριώτες μας, ιδιαίτερα νέα παιδιά, που θα θελήσουν να επικοινωνήσουν με τα μοναδικά τεκμήρια μνήμης για τη ζωή ενός αγωνιστή της Αριστεράς, στελέχους του ΚΚΕ, που το φρόνημα και το ήθος του παραμένουν υποδειγματικά. Η δημιουργία της μόνιμης έκθεσης αφιερωμένης στον Νίκο Μπελογιάννη, τον άνθρωπο που έμεινε γνωστός ως «ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο» αποτελεί χρέος των θεσμών της πολιτείας και της δημοκρατίας, προκειμένου να αποκατασταθεί στη μνήμη μας ένας άνθρωπος που πάλεψε και εκτελέστηκε για τις ιδέες και τα ιδανικά του, ένας άνθρωπος πρότυπο.
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΤΗΣ Κ.Ε. ΤΟΥ ΚΚΕ κ. Δ. ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΑ ΣΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗ ΣΤΗΝ ΑΜΑΛΙΑΔΑ Αγαπητοί φίλοι και σύντροφοι, συναγωνιστές και συναγωνίστριες Βρισκόμαστε σήμερα εδώ στην Αμαλιάδα, σε αυτή την όμορφη πόλη της Ηλείας, στην πόλη που γεννήθηκε κι έκανε και τα πρώτα του αγωνιστικά βήματα ο κομμουνιστής ήρωας Μπελογιάννης. Ο Μπελογιάννης, άξιο τέκνο, ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ, ήρθε με κομματική αποστολή στην Ελλάδα, μετά την ήττα του ΔΣΕ, για την ανασυγκρότηση των παράνομων οργανώσεων του ΚΚΕ. Ακολούθησε η σύλληψή του, τα βασανιστήρια, η παλικαρίσια στάση του, οι δίκες και οι καταδίκες σε θάνατο, παρά το τεράστιο κύμα συμπαράστασης που αναπτύχθηκε σε όλο τον κόσμο. Ο Μπελογιάννης ζει, γιατί το κίνημα που τον έθρεψε και τον διαπαιδαγώγησε, ζει και αναπτύσσεται. Μέσα σ' αυτό το κίνημα, σ' αυτό το Κόμμα, το ΚΚΕ, έμαθαν όλοι οι «Μπελογιάννηδες» να παλεύουν «χωρίς ύπνο και ξεκούραση, για να φτιάξουν έναν κόσμο στο μπόι των ονείρων και των ανθρώπων». Ο Μπελογιάννης έκανε το καθήκον του. Τίμησε τους νεκρούς των εργατικών αγώνων του μεσοπολέμου, του ΕΑΜ ΕΛΑΣ, του ΔΣΕ, των αγώνων για τα κοινωνικά δικαιώματα, ήταν άξιος συνεχιστής τους, υπηρέτησε την κοινωνική πρόοδο για το λαό συνολικά. Γι’ αυτό δεν θεωρούμε ότι είναι ήρωας μόνο για το ΚΚΕ. Ο ηρωισμός του, το παράδειγμά του, σε περίοδο ήττας του εργατικού λαϊκού κινήματος, δείχνει πώς ανοίγει ο δρόμος, κρατιέται η φλόγα αναμμένη και στις πιο σκοταδιστικές περιόδους. Το ΚΚΕ στέκεται μπροστά στο μνημείο, στο μουσείο, στα κείμενα του Νίκου Μπελογιάννη, στις εκδηλώσεις που τιμούν τη μνήμη του, με την πεποίθηση ότι συνεχίζει στις σημερινές συνθήκες τον αγώνα για τον οποίο εκείνος θυσιάστηκε. Το ΚΚΕ διδάσκεται από την ιστορία του Ν. Μπελογιάννη, των Μπελογιάννηδων, των χιλιάδων ηρώων. Με μεγαλύτερη απαιτητικότητα βλέπει την ευθύνη του στις σημερινές συνθήκες υποχώρησης του εργατικού λαϊκού κινήματος παγκόσμια. Για την ταξική πολιτική αφύπνιση των εργατικών λαϊκών δυνάμεων, για να πάρουν τη ζωή στα χέρια τους. «Αντί να διαλέξω τη ζωή της καριέρας –και μπορούσα εύκολα να δημιουργήσω τέτοια– προτίμησα μια ζωή γεμάτη διωγμούς, στερήσεις, πόνους και δάκρυα»,
16 έγραφε στο στερνό του γράμμα ο ήρωας κομμουνιστής ηγέτης. Ακριβώς απ' αυτήν την περιφρόνηση της ταπεινωτικής ευκολίας, της ρουτίνας, της συνεχούς πάλης με το καθημερινό, ακόμα και αυτές τις ίδιες τις ανθρώπινες ανάγκες, εμπνεύστηκαν οι αγωνιστές τη βαθιά αγάπη για τον άνθρωπο, το ευτυχισμένο μέλλον του, τη λευτεριά της πατρίδας, τη λευτεριά του εργάτη και όλων των καταπιεσμένων. Φίλες και φίλοι, Σε περιόδους ήττας, δυσκολιών, πολύτιμες υπηρεσίες στον αντίπαλο προσέφεραν τότε και προσφέρουν πάντα, οι ριψάσπιδες του κομμουνιστικού και εργατικού κινήματος. Όσοι έριξαν το ανάθεμα στη σοσιαλιστική οικοδόμηση του 20ού αιώνα, απαρνήθηκαν τη σοσιαλιστική προοπτική, συνθηκολογούν με τον καπιταλισμό και σπέρνουν την ηττοπάθεια και τη μοιρολατρία στο λαό, στο όνομα του ρεαλισμού της υποταγής και του αρνητικού συσχετισμού, δικαιολογώντας με αυτόν τον τρόπο της διάψευσης των υποσχέσεων, τον ευτελισμό των προσδοκιών. Φτάνουν σε σημείο να πλασάρουν το συμβιβασμό τους, μιλώντας για «επαναστάσεις» και «ανατροπές», εμφανίζοντας τον εαυτό τους ως συνεχιστές της ΕΑΜικής παράδοσης, των επαναστατικών παραδόσεων, των μεγάλων ταξικών και απελευθερωτικών αγώνων. Κάνουν απεγνωσμένες προσπάθειες να εμφανιστούν ως συνεχιστές του αγώνα του ηρωικού ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ της ΕΠΟΝ, του ΔΣΕ, της ΕΔΑ των δεκαετιών του '50 και του '60, προσπαθώντας να καπηλευτούν αγώνες του λαού μας και φυσικά πάντα αποκόβοντας από αυτούς τους αγώνες το πραγματικό, το ριζοσπαστικό περιεχόμενό τους. Αυτό που διδάσκει, όμως, η ΕΑΜική εθνική αντίσταση, οι αγωνιστές σαν τον Μπελογιάννη, είναι η ασυμβίβαστη και αδιάλλακτη πάλη, όταν όλα τα «σκιάζει η φοβέρα και τα πλακώνει η σκλαβιά». Είναι το να μην υποτάσσεσαι σε έναν αρνητικό συσχετισμό δύναμης, σε έναν αντίπαλο που μπορεί να φαντάζει πανίσχυρος. Έχουμε βαθιά εμπιστοσύνη στη δύναμη του δίκιου της εργατικής τάξης, του λαού μας. Είναι βαθύ πιστεύω μας, αυτό που έγραφε ο μεγάλος μας ποιητής Γιάννης Ρίτσος από τον Άη Στράτη την ημέρα της δολοφονίας του Μπελογιάννη: Εσύ απόδειξες, Νίκο, πόσο μικρά είναι αυτή την ώρα τα όνειρα, η ψάθινη πολυθρόνα του περιβολιού, το πράσινο τραπεζάκι, η σιγουριά από τα κάγκελα του κρεβατιού τις νύχτες, πόσο μικρά μπροστά στο μπόι της χαράς να πεθαίνεις για τη χαρά του κόσμου... Αυτό είναι το μεγαλείο. Χιλιάδες βαθιές ρίζες μέσα στο λαό. Θάλασσες κόκκινα γαρύφαλλα στα χέρια αγωνιστών, άξιων συνεχιστών, που δεν θα τα αφήσουμε να μαραθούν ποτέ... Όπως έγραψε ο Μπελογιάννης: Αντλείς απέραντες κι ανεξάντλητες δυνάμεις από την πίστη σου στο κόμμα και στη νίκη. Σήμερα βρίσκονται μαζί μας, ανάμεσά μας, στο μυαλό και την καρδιά μας, όλοι όσοι βασανίστηκαν, φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν, εκτελέστηκαν, έφυγαν από τη ζωή.
17 Όσοι αγωνίζονται να τα βγάλουν πέρα σε δύσκολες συνθήκες της κρίσης, συνταξιούχοι που τους κόβουν τη σύνταξη, επαγγελματίες που βάζουν λουκέτο, εργάτες που περιπλανώνται άνεργοι, φοιτητές και σπουδαστές που παλεύουν να πάρουν το πτυχίο, με ανασφάλεια, χωρίς δουλειά ή μεταναστεύοντας στο εξωτερικό, αγροτόπαιδα που ξεκληρίστηκαν από τα χωράφια τους ελέω ΚΑΠ και EE, υπάλληλοι με διαθεσιμότητες που απολύθηκαν. 65 χρόνια από τότε που ο Μπελογιάννης και οι σύντροφοί του οδηγήθηκαν στο τόπο της θυσίας, το γαρύφαλλο της θυσίας τους ανθίζει πάντα, αγέραστο στη λαϊκή μνήμη. Ας αποτελέσει αυτό το Μουσείο, αυτή η έκθεση της ζωής και της πορείας του Νίκου Μπελογιάννη, εδώ στην Αμαλιάδα, τόπο προσκυνήματος, ζωντανής και δημιουργικής μνήμης, για τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας, τις μελλοντικές γενιές που παίρνουν τη σκυτάλη. Γιατί η ιστορική γνώση και μνήμη είναι δύναμη. Ομαδικά, σχολεία, σχολές από όλη τη χώρα, οι νέοι της ΚΝΕ, άλλες οργανώσεις νεολαίας, να το επισκέπτονται με οργανωμένες εκδρομές, καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου. Αυτό σκοπεύουμε να κάνουμε στην πορεία για το γιορτασμό το 2018, των 100 χρόνων του τιμημένου ΚΚΕ. Καλή δύναμη σε όλους και όλες με υγεία και αγωνιστικότητα.
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΗΛΙΔΑΣ κ. ΧΡ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗ ΣΤΗΝ ΑΜΑΛΙΑΔΑ Η γενέτειρα και διοργανώτρια πόλη των Ολυμπιακών Αγώνων, η μητέρα των υψηλότερων οικουμενικών αξιών, η Ήλιδα, σας καλωσορίζει όλες και όλους, με αίσθημα αδελφοσύνης και πνεύμα ενότητας. Σας καλωσορίζουμε στην πόλη της Αμαλιάδας, που γέννησε τον άνθρωπο που έζησε ελεύθερος, πορεύτηκε περήφανος και θυσιάστηκε για το αυτονόητο δικαίωμα υπεράσπισης των ιδεών του. Ο Νίκος Μπελογιάννης, «ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο», όπως τον αποτύπωσε ο Πάμπλο Πικάσο, έγινε το μελαγχολικό χαμόγελο της Δημοκρατίας. Έγινε σύμβολο ελπίδας μέσα στο σκοτάδι της μετεμφυλιακής αυταρχικότητας. Πιστεύω πως το μελαγχολικό του χαμόγελο, ήταν το μετέωρο βήμα μιας δημοκρατικής βεβαιότητας σε μια αβέβαιη ιστορική συγκυρία παθών και λαθών. Χρειάστηκαν δεκαετίες για να πράξει η Ελληνική Πολιτεία το καθήκον της. Χρειάστηκε πολύς και επίμονος αγώνας της Αμαλιάδας και μετέπειτα της Ήλιδας, για να φθάσουμε στην αποψινή δικαίωση του Νίκου Μπελογιάννη. Ήταν το 1995, επί Δημαρχίας Κράλλη, όταν ζητήθηκε από την Έλλη Παππά και τον Νίκο Μπελογιάννη, τον γιο του αγωνιστή της Δημοκρατίας, η παραχώρηση του οικήματος αυτού, με σκοπό την δημιουργία του Μουσείου Μπελογιάννη. Στις 31 Οκτωβρίου του 1995, ο Νίκος Μπελογιάννης παραχώρησε, με μεγαλείο ψυχής, στον λαό της Αμαλιάδας, το κτίριο του πατέρα του. Τον Ιούνιο του ’98, με Υπουργό ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. τον Κώστα Λαλιώτη, δόθηκε η πίστωση και δημοπρατήθηκε το έργο αποκατάστασης του κτιρίου Μπελογιάννη, όπως το βλέπουμε σήμερα. Μετέπειτα, επί Δημαρχίας Λυμπέρη, αποκτήθηκε ένα σημαντικό μέρος του ισογείου του κτίσματος και ολοκληρώθηκαν οι εργασίες αποκατάστασης. Μεσολάβησαν πολλά χρόνια στασιμότητας και η ιστορία επιφύλαξε στη δημοτική μας αρχή και σε μένα προσωπικά, την ευκαιρία να τερματίσουμε τον κύκλο στασιμότητας και αδιαφορίας, βρίσκοντας θερμή ανταπόκριση από τον Πρόεδρο της Βουλής κύριο Νίκο Βούτση, που υποστήριξε ολοκληρωτικά και ανεπιφύλακτα την δημιουργία της μόνιμης έκθεσης «Νίκος Μπελογιάννης». Βρήκαμε πολύτιμο στήριγμα στο πρόσωπο του Δημήτρη Κουτσούμπα και του Κομ
20 μουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, που διέθεσαν το αρχείο τους για να υπάρξει αυτή η έκθεση. Βρήκαμε ανέλπιστα πολλούς και πρόθυμους να βοηθήσουν, με εργασία, ιδέες και εκθέματα. Εκ μέρους όλων των δημοτών του Δήμου Ήλιδας, τους ευχαριστώ, όλες και όλους θερμότατα, όπως ευχαριστώ και τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, γιατί με το βάρος της θεσμικής παρουσίας του, σηματοδοτεί την δικαίωση μιας συλλογικής Δημοκρατικής προσδοκίας του τόπου μας. Ο Νίκος Μπελογιάννης, σε μια εποχή τεράστιων αντιθέσεων, υπήρξε στρατευμένο μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος και αυτό δεν παραγράφεται. Η ιστορική εξέλιξη, όμως, τον δικαίωσε και, εκ των πραγμάτων, τον κατέστησε ένα δημοκρατικό σύμβολο ενότητας και σύνθεσης, ενάντια σε κάθε φασιστική και διχαστική λογική. Ένα σύμβολο πέρα και πάνω από κόμματα, εφόσον η Δημοκρατία έπαψε να είναι ζητούμενο κι έγινε κεκτημένο. Κι εδώ, στο τόπο μας, υπήρξαν πάθη. Όμως, όταν ο τότε Δήμαρχος Σάκης Πανόπουλος ονόμασε Πλατεία Μπελογιάννη την διπλανή μας πλατεία, όταν το Κομμουνιστικό Κόμμα τοποθέτησε εκεί την προτομή του Νίκου, όταν ο Δήμαρχος Δημήτρης Ράλλης έθεσε δίπλα, το μνημείο της ειρήνης, επισφραγίστηκε σε αυτή την πόλη η αλήθεια. Πως, όταν σε ενώνουν καλοί και φωτεινοί σκοποί, είναι κρίμα να ξοδεύεις την ζωή σου στο σκοτάδι των εμφυλίων παθών. Νίκο Μπελογιάννη, σε ευχαριστούμε. Αυτή την μόνιμη έκθεση, θα εργαστούμε για να την πλατύνουμε, να την πλουτίσουμε και, κάποια στιγμή, ενωμένοι, να την καταστήσουμε παγκόσμιο σημείο συνάντησης ιδεών και αξιών, μνημείο της πάλης ενάντια στο φασισμό και σύμβολο αντίστασης σε κάθε κατακτητή. Ζούμε και πάλι, στην Ευρώπη και τον κόσμο, δύσκολους καιρούς. Η Δημοκρατία απειλείται από την άνοδο των φασιστικών ρευμάτων, γιατί οι ηγεσίες της απέτυχαν να την θωρακίσουν με δίκαιες πράξεις. Όμως, κι αυτή τη φορά θα νικήσουμε. Γιατί, η Δημοκρατία είναι η ψυχή του ανθρώπου και γι’αυτό είναι ανίκητη. Νίκο Μπελογιάννη, καλώς επέστρεψες στον τόπο σου. Είμαστε εδώ, ενωμένοι, όπως το οραματιζόσουν κάθε λεπτό της ζωής σου. Απόψε, το μελαγχολικό σου χαμόγελο, γίνεται χαρά της Δημοκρατίας.
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ κ. ΝΙΚΟΥ N. ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗ ΣΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗ ΣΤΗΝ ΑΜΑΛΙΑΔΑ Στην Αμαλιάδα σήμερα, στο πρόσωπο ενός αγωνιστή τιμούμε όλους εκείνους που όρθωσαν το ανάστημά τους απέναντι στις γερμανικές ερπύστριες και απέναντι στην αμερικανική πολεμική μηχανή. Ευτυχώς που δεν ζουν πια να δουν την υποδούλωση να έρχεται από το παράθυρο, μέσω των τραπεζών και των δανείων. Ακριβώς έτσι περιγράφεται αυτή η υποδούλωση από καταβολής ελληνικού κράτους στο βιβλίο του Νίκου Μπελογιάννη, Το ξένο κεφάλαιο στην Ελλάδα, όπου προτεινόταν και ένα άλλο μοντέλο ανάπτυξης στην κατεύθυνση της εθνικής ανεξαρτησίας. Αυτό δεν μπορούσε να το ανεχτεί η από τη φύση της ξενόδουλη Δεξιά. Από την άλλη, η κοντόφθαλμη Αριστερά της εποχής ήταν εξ ορισμού καχύποπτη απέναντι σε όποιον τολμούσε να σκέπτεται. Η τύχη ενός αγωνιστή με αυτά τα χαρακτηριστικά ήταν προδιαγεγραμμένη. Το Μουσείο αυτό, που ξεκινάει σήμερα τη λειτουργία του, δρομολογήθηκε το 1995, όταν με επιθυμία της μητέρας μου, Έλλης Παππά, δώρισα στον Δήμο Αμαλιάδας το σπίτι που είχα κληρονομήσει από τη γιαγιά μου, Βασιλική Μπελογιάννη. Ακολούθησαν 22 χρόνια καθυστερήσεων, αδέξιων χειρισμών και παλινδρομήσεων, ώσπου πέρυσι να βρεθούμε στην παρακάτω ευνοϊκή συγκυρία. Η τωρινή δημοτική αρχή υπό τον Χρήστο Χριστοδουλόπουλο να θεωρήσει το Μουσείο έργο προτεραιότητας και όχι, όπως άλλοι προηγουμένως, προεκλογικό πυροτέχνημα. Η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Έφη Γεωργοπούλου, να αφοσιωθεί στην υπόθεση του Μουσείου και να κάνει επιτυχημένες ενέργειες στην κατάλληλη κατεύθυνση. Η Βουλή των Ελλήνων να υιοθετήσει με προθυμία το έργο της διαμόρφωσης και να το αναθέσει στη Βιβλιοθήκη της Βουλής. Το επιτελείο, η ομάδα εργασίας της Βιβλιοθήκης της Βουλής να αποτελείται από ικανότατους ειδικούς με επικεφαλής τη διευθύντρια, Έλλη Δρούλια, τον σκηνογράφο Γιάννη Μετζικώφ και τον ιστορικό Στάθη Κουτρουβίδη. Απευθύνω ευχαριστίες σε όλους τους παραπάνω. Εκτός από το κτίριο, ο εξοπλισμός και πολλά εκθέματα ανήκαν στη Βασιλική Μπελογιάννη, τη Διδώ Σωτηρίου και την Έλλη Παππά. Συνολικά 27 φορείς, οι περισσότεροι τοπικοί της Ηλείας, συνέβαλαν με εκθέματα, πολλά εντελώς άγνωστα. Όσο για την εκστρατεία, κυρίως μέσω του κίτρινου υποκίτρινου τύπου, για την οικειοποίηση του Μουσείου από έναν συγκεκριμένο πολιτικό φορέα, αυτή ανάγεται στην εκμετάλλευση αγίων, μαρτύρων και ηρώων από την κάθε λογής εκκλησία.
1915 Στις 22 Δεκεμβρίου γεννήθηκε στην Αμαλιάδα Ηλείας ο Νίκος Μπελογιάννης. Γονείς του ο Γιώργος Μπελογιάννης (1878 1947) και η Βασιλική Μπέλμπα (18861956) οι οποίοι εκτός από τον Νίκο απέκτησαν την Ελένη (1920 1949) και την Αρζεντίνα (1925 1944). 1916 Ο Γιώργος από τα Τσίπιανα Ηλείας μετανάστευσε στην Αμερική. Όσο ήταν στην Βοστώνη αγόρασε ένα οικόπεδο, όπου αργότερα έχτισε το ξενοδοχείο «Τα Ολύμπια». 1926 1927 Ο Νίκος Μπελογιάννης μαθητής Γυμνασίου είχε έντονη πολιτική παρουσία, υπό την επιρροή του γυμνασιάρχη και φιλολόγου Ανδρέα Παπαθεοδώρου. Δεκαεπτά χρονών έγινε μέλος της Ομοσπονδίας Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδος (ΟΚΝΕ) μαζί με τους φίλους του Γιάννη Ντάβο, Ανδρέα Ραμπαβίλα, Λάκη Αγάλο, Μίμη Θεοφίλη, Κώστα Καμαρινό και την αδελφή του Ελένη. 1931 Ήταν αρχισυντάκτης στην εφημερίδα Νέοι Καιροί και στο φιλολογικού χαρακτήρα περιοδικό Χαραυγή της Αμαλιάδας. 1934 Γράφτηκε στη Νομική Σχολή Αθηνών και πρωτοστάτησε στους φοιτητικούς αγώνες. Αποβλήθηκε από το Πανεπιστήμιο, χωρίς να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Έστειλε το πρώτο του κείμενο–μελέτη στους Νέ ους Πρωτοπόρους, 1934 (τχ. 8) με τίτλο: «Ύπαρξε ο Ιησούς; », το οποίο όμως δεν δημοσιεύτηκε. Έγινε μέλος του ΚΚΕ. Πρωτοστάτησε στις διαμαρτυρίες των σταφιδο παραγωγών της περιοχής του. 1935 Συνελήφθη και εξορίστηκε για πρώτη φορά στην Ίο. Τον Μάιο καταδικάστηκε για τις κινητοποιήσεις του σταφιδικού ζητήματος στον Πύργο ερήμην του. Οι συγγενείς του πέτυχαν την ακύρωση της ποινής φυλάκισης ύστερα από αίτηση στο Συμβούλιο Χαρίτων. Ο Ν. Μπελογιάννης επέστρεψε στα τέλη Μαΐου στην Αμαλιάδα. 1936 Τον Οκτώβριο υπηρέτησε ως κληρωτός με το βαθμό του λοχία στο 12ο Σύνταγμα Πεζικού στην Πάτρα. Και εκεί ανέπτυξε έντονη πολιτική δραστηριότητα οργανώνοντας κομμουνιστικό πυρήνα. Συνελήφθη για παράνομη φιλοκομμουνιστική δράση και βασανίστηκε. Δικάστηκε και καταδικάστηκε σε τρεις μήνες φυλακή και έξι μήνες εξορία στις Στρατιωτικές Φυλακές Πατρών. 1937 Τον Ιούνιο τοποθετήθηκε στη θέση του γραμματέα του ΚΚΕ Ηλείας. Τον Ιούλιο συνέβαλε στη δημιουργία πυρήνων στο Αίγιο. Τον Σεπτέμβριο ανέλαβε την καθοδήγηση των πυρήνων της Πάτρας από κοινού με τους Γιώργο Σουλελέ και Γιώργο Πόθο. Ήταν ο βασικός συντάκτης της παράνομης εφημερίδας Λαϊκή Γνώμη στην Πάτρα και στις γύρω περιοχές. ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
RkJQdWJsaXNoZXIy MjYz