ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΛΓ' Τρίτη 23 Νοεμβρίου 1999 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΘΕΜΑΤΑ Α. ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 1. Επικύρωση Πρακτικών. 2. Ανακοινώνεται ότι τη συνεδρίαση παρακολουθούν μαθητές από το 1ο Εσπερινό Λύκειο Αθηνών. 3. Επί διαδικαστικού θέματος σχετικά με την παρουσία των αρμοδίων Υπουργών στη συζήτηση των αναφορών και ερωτήσεων. Β. ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ 1. Κατάθεση αναφορών. 2. Απαντήσεις Υπουργών σε ερωτήσεις Βουλευτών. 3. Συζήτηση Αναφορών και Ερωτήσεων: α) Προς τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων: i) σχετικά με τη λήψη μέτρων για τη συμπλήρωση των κενών θέσεων στην πρωτοβάθμια και προσχολική παιδεία στο Νομό Μαγνησίας. ii) σχετικά με την καταβολή των χρημάτων στους καθηγητές που εργάστηκαν το περσινό καλοκαίρι μετά τη λήξη του σχολικού έτους. β) Προς τον Υπουργό Εθνικής 'Αμυνας σχετικά με την αναπροσαρμογή του επιδόματος ανθυγιεινής εργασίας για τους πολιτικούς υπαλλήλους του Υπουργείου. γ) Προς τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας, σχετικά με τη λήψη μέτρων για την ισότιμη εκπαίδευση, κλινική, θεωρητική και πρακτική της ειδικότητας ιατρικής της εργασίας. Γ. ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ 1. Συζήτηση επί των άρθρων του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Ανάπτυξης: "Απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας - ρύθμιση θεμάτων ενεργειακής πολιτικής". 2. Κατάθεση πρότασης νόμου: Βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας κατέθεσαν πρόταση νόμου: "Εγγυήσεις διαφάνειας ως προς τη λειτουργία του Χρηματιστηρίου". 3. Κατάθεση έκθεσης Διαρκούς Επιτροπής: Η Διαρκής Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης και Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης καταθέτει την έκθεσή της στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης "Σωφρονιστικός Κώδικας". ΟΜΙΛΗΤΕΣ Α. Επί του διαδικαστικού: ΚΡΗΤΙΚΟΣ Π. ΣΟΥΡΛΑΣ Γ. Β. Επί των αναφορών και ερωτήσεων: ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ Ι. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ Δ. ΑΡΑΠΗ-ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ Β. ΓΚΑΤΖΗΣ Ν. ΔΑΜΑΝΑΚΗ Μ. ΦΑΡΜΑΚΗΣ Ν. ΧΡΥΣΑΝΘΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Α. Γ. Επί του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Ανάπτυξης: ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ Ε. ΒΕΖΔΡΕΒΑΝΗΣ Η. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ Ε. ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Δ. ΓΚΑΤΖΗΣ Ν. ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΣ Ι. ΚΕΔΙΚΟΓΛΟΥ Β. ΚΟΥΡΑΚΗΣ Ι. ΝΑΚΟΣ Α. ΠΑΠΑΦΙΛΙΠΠΟΥ Ν. ΠΙΠΕΡΓΙΑΣ Δ. ΡΟΚΟΣ Γ. ΣΑΛΑΓΚΟΥΔΗΣ Γ. ΣΠΥΡΙΟΥΝΗΣ Κ. ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ Ι. ΤΣΟΒΟΛΑΣ Δ. ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ Θ' ΠΕΡΙΟΔΟΣ (ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ) Σ Υ Ν Ο Δ Ο Σ Δ' ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΛΓ' Τρίτη 23 Νοεμβρίου 1999 ----------- Αθήνα, σήμερα στις 23 Νοεμβρίου 1999, ημέρα Τρίτη και ώρα 18.09' συνήλθε στην Αίθουσα των συνεδριάσεων του Βουλευτηρίου η Βουλή σε ολομέλεια, για να συνεδριάσει υπό την Προεδρία του Α' Αντιπροέδρου αυτής κ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ Ν. ΚΡΗΤΙΚΟΥ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Κύριοι συνάδελφοι, αρχίζει η συνεδρίαση. (ΕΠΙΚΥΡΩΣΗ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ: Σύμφωνα με την από 22.11.99 εξουσιοδότηση του Σώματος, επικυρώθηκαν με ευθύνη του Προεδρείου τα Πρακτικά της ΛΒ' συνεδριάσεώς του, της 22 Νοεμβρίου 1999 σε ό,τι αφορά την ψήφιση στο σύνολο των σχεδίων νόμων: α) "Κύρωση του Πρωτοκόλλου της Συμφωνίας συνεργασίας και τελωνειακής ένωσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και της Δημοκρατίας του Αγίου Μαρίνου μετά την προσχώρηση της Δημοκρατίας της Αυστρίας, της Δημοκρατίας της Φιλανδίας και του Βασιλείου της Σουηδίας στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση και της Τελικής Πράξης". β)"Κύρωση της Σύμβασης που καταρτίστηκε βάσει του άρθρου Κ3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή 'Ενωση περί αμοιβαίας συνδρομής και συνεργασίας μεταξύ των τελωνειακών υπηρεσιών". γ)"Κύρωση της Συμφωνίας - Πλαισίου περί Εμπορίου και Συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των Κρατών-Μελών αυτής αφ'ενός και της Δημοκρατίας της Κορέας αφ' ετέρου".) Παρακαλείται ο κύριος Γραμματέας να ανακοινώσει τις αναφορές προς το Σώμα. (Ανακοινώνονται προς το Σώμα από την κ. Βασιλική Αράπη-Καραγιάννη, Βουλευτή Α' Αθηνών τα ακόλουθα: Α. ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΑΝΑΦΟΡΩΝ (Το κείμενο των ανακοινώσεων υπάρχει στο τεύχος των Πρακτικών της Βουλής) ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Κύριοι συνάδελφοι, εισερχόμαστε στη συζήτηση των ΑΝΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ Αναφορές και ερωτήσεις πρώτου κύκλου: Πρώτη είναι η με αριθμό 2425/7.10.99 ερώτηση του Βουλευτή του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος κ. Δημ. Σαρρή προς τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, σχετικά με την επίλυση των προβλημάτων στην εκπαίδευση των μαθητών, της Ελληνικής Κοινότητας Νυρεμβέργης Γερμανίας, η οποία διαγράφεται λόγω κωλύματος του ερωτώντος κυρίου συναδέλφου, το οποίο κώλυμα γνωστοποίησε και με επιστολή του. Δεύτερη είναι η με αριθμό 756/16.7.99 ερώτηση του Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας κ. Νικολάου Κατσαρού προς τον Υπουργό ΠεριβάλλοντοςΧωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων, σχετικά με τη ματαίωση επέκτασης του υγροβιότοπου του Δέλτα του Πηνειού σε κατοικημένους οικισμούς της εξαίρεσης του Οικισμού Στρίτζου κλπ., η οποία διαγράφεται λόγω κωλύματος του ερωτωμένου κυρίου Υπουργού. Τρίτη είναι η με αριθμό 2204/29.9.99 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος κ. Νικολάου Γκατζή προς τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, σχετικά με τη λήψη μέτρων για τη συμπλήρωση των κενών θέσεων στην πρωτοβάθμια και προσχολική παιδεία στο Νομό Μαγνησίας. Η επίκαιρη ερώτηση του κ. Γκατζή έχει ως εξής: "Σε αναστάτωση βρίσκονται οι κάτοικοι, οι γονείς και η Tοπική και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση από τα συνεχιζόμενα μέτρα -σύμπτυξης των τμημάτων- της Κυβέρνησης σε βάρος της λειτουργίας των σχολείων και της γνώσης των μαθητών. Από τη μία η λεγόμενη "μεταρρύθμιση" και από την άλλη η λιτότητα και στην παιδεία εκτός των άλλων στερεί την πρωτοβάθμια και την προσχολική εκπαίδευση από το απαιτούμενο διδακτικό προσωπικό. Αντί των προσλήψεων προς συμπλήρωση των κενών, που είναι και πρωταρχικό αίτημα της εκπαιδευτικής κοινότητας, η Κυβέρνηση τσουβαλιάζει τους μικρούς μαθητές "εξοικονομώντας" εκπαιδευτικό προσωπικό. Και ενώ στη Μαγνησία υπάρχουν ογδόντα κενές θέσεις, στην πρωτοβάθμια και προσχολική παιδεία, με πολλαπλές συνέπειες στη λειτουργία των σχολείων και στη γνώση των μαθητών, η Κυβέρνηση κάνει αποσπάσεις πολλαπλασιάζοντας τα υπάρχοντα προβλήματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα δημοτικά σχολεία: - Στο 19ο Νέας Ιωνίας υπάρχουν πέντε κενές θέσεις εκπαιδευτικών. Αποσπά από το σχολείο δύο εκπαιδευτικούς σε άλλες υπηρεσίες, αυξάνοντας τα κενά σε επτά. - Το 14ο και το 15ο δημοτικό σχολείο με τρία κενά. - Πάνω από δέκα σχολεία με δύο κενά και μάλιστα στις ορεινές και νησιωτικές περιοχές. Ερωτάται ο κύριος Υπουργός: Τι μέτρα σκοπεύει να πάρει άμεσα, ώστε να συμπληρωθούν οι ογδόντα κενές θέσεις στην πρωτοβάθμια και προσχολική παιδεία στη Μαγνησία;" Ο Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Ανθόπουλος έχει το λόγο. ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Απευθυνόμενος στον αγαπητό συνάδελφο θα ήθελα κατ'αρχήν να του πω ότι τα στοιχεία τα οποία του έδωσαν δεν είναι αληθή. Βεβαίως δεν χρειάζεται να υπογραμμίσω ότι είναι άκρως υπερβολικά και εξωπραγματικά πολλές φορές. Η απάντηση: Πρώτα απ'όλα θα ήθελα να τον ενημερώσω ότι σύμφωνα με το νόμο που ισχύει από το 1985, ο περίφημος ν.1566, ορίζει ότι στα μονοθέσια και διθέσια δημοτικά σχολεία το πλαφόν, η οροφή των μαθητών, κατά τμήμα, φθάνει τους είκοσι πέντε και στα άλλα φθάνει τους τριάντα. Με βάση, λοιπόν, αυτούς τους αριθμούς, οι οποίοι δεν τηρούνται και ούτε το Υπουργείο Παιδείας είναι πολύ αυστηρό στην τήρησή τους -και θα σας πω το γιατί και πώς- καθορίζεται και ο αριθμός των εκπαιδευτικών που πρέπει να υπηρετούν κατά σχολική μονάδα. Στα δημοτικά σχολεία του Νομού Μαγνησίας έχουν αναπτυχθεί επτακόσια έξι τμήματα κανονικών σχολείων στα πλαίσια του βασικού προγράμματος. Από αυτά στα εκατόν εξήντα εννέα -σημειώστε το- είναι πάνω από είκοσι ένα μαθητές. Δηλαδή, το 23% είναι από είκοσι ένα μαθητές και πάνω. Το 77% είναι από είκοσι μαθητές και κάτω. Πόσα είναι τα τμήματα με τριάντα; Είναι ένα τμήμα στα επτακόσια έξι. Πόσα είναι τα τμήματα με είκοσι εννέα μαθητές; Είναι τέσσερα στα επτακόσια έξι. Πόσα τμήματα είναι με είκοσι οκτώ μαθητές; Είναι πέντε στα επτακόσια έξι. Πόσα τμήματα είναι με είκοσι επτά μαθητές; Είναι δώδεκα στα επτακόσια έξι. Πόσα τμήματα είναι με δεκαοκτώ μαθητές; Είναι εβδομήντα τέσσερις στα επτακόσια έξι. Πόσα είναι με δεκαεπτά μαθητές; Είναι εξήντα στα επτακόσια έξι. Πόσα είναι με δεκαπέντε μαθητές και κάτω; Σας το είπα, είναι το 77%. Υπάρχουν, επομένως, επτακόσια έξι τμήματα στα δημοτικά σχολεία και εκεί υπηρετούν συνολικά οκτακόσιοι τριάντα δάσκαλοι, σαράντα επτά καθηγητές αγγλικής γλώσσας, πενήντα φυσικής αγωγής και εννέα μουσικής. Δεν θέλω να σας ταλαιπωρήσω με άλλα νούμερα, αλλά η κατάσταση είναι αυτή. Θα σας δώσω και τις δύο καταστάσεις και αυτή που αναφέρεται στο εκπαιδευτικό προσωπικό της πρωτοβάθμιας και αυτή που αναφέρεται στην κατανομή των μαθητών στα τμήματα. Εκείνο που θα ήθελα να σας πω, αγαπητέ συνάδελφε, είναι το εξής: Τα μικρά τμήματα -και θα δείτε εδώ στην κατάσταση τμήματα με δύο μαθητές, με τρεις μαθητές, με δέκα, με δώδεκα, με δεκατέσσερις- αδικούν τα παιδιά. Η εκπαιδευτική πολιτική κατατείνει στη δημιουργία των ολοήμερων σχολείων. 'Ολα τα δημοτικά σχολεία και όλα τα νηπιαγωγεία να είναι ολοήμερα. Απαιτείται όμως και ένας ελάχιστος αριθμός, η κρίσιμη μαθητική μάζα. Και από την πλευρά σας καλό είναι να δίνετε την καθοδήγηση, έτσι ώστε στα πλαίσια ενός νοητού πλέον εκπαιδευτικού "Καποδίστρια" να συνενώσουν τις σχολικές μονάδες, να δημιουργήσουν άρτια σχολικά συγκροτήματα για να εφαρμοστούν και ολοκληρωμένα εκπαιδευτικά προγράμματα. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Ο κ. Γκατζής έχει το λόγο. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κύριε Υπουργέ, δεν θέλω να αμφισβητήσω τα στοιχεία, τα οποία μου λέτε, αν και εγώ αυτά τα οποία αναφέρω στην ερώτηση δεν τα έχω πάρει σκόρπια ή από διάφορα σχολεία. Είναι ένα έγγραφο της νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, το οποίο σας έχει σταλεί από τον αρμόδιο νομάρχη, από τον κ. Στάμο. Μέσα από εκεί βγαίνει ποια σχολεία στο Νομό Μαγνησίας βρίσκονται χωρίς εκπαιδευτικούς. Επειδή δεν αναφερθήκατε στην προσχολική παιδεία, θα ήθελα να σας πω ότι υπάρχουν νηπιαγωγεία, τα οποία δεν έχουν καθόλου νηπιαγωγούς και έχουν κλείσει. Στη Ζαγορά έκλεισε το ένα που υπήρχε, στη Σκόπελο από τα δύο το ένα δεν λειτουργεί και το άλλο λειτουργεί με έναν εκπαιδευτικό και στο Πουρί δεν υπάρχουν εκπαιδευτικοί. Σας ανέφερα και διάφορα άλλα σχολεία, όπως το 19ο Νέας Ιωνίας που έχει επτά κενά, κύριε Υπουργέ. Το 14ο και το 15ο έχουν τρία κενά και να φανταστείτε ότι εκεί δεν υπάρχει γραμματέας. Δεν υπάρχει, δηλαδή, διοικητικό προσωπικό και τη δουλειά αυτή την κάνει είτε ο διευθυντής του σχολείου είτε κάποιος άλλος δάσκαλος, με αποτέλεσμα να στερείται το σχολείο. Δεν υπάρχουν επίσης αναπληρωτές εκπαιδευτικοί για να αναπληρώνουν τον διευθυντή, ο οποίος κάνει άλλες δουλειές και σχεδόν βρίσκεται έξω από την τάξη. Δεν μιλάω γι'αυτά που λέτε εσείς, για τα δύο και τρία παιδιά. Ούτε και εμείς είμαστε της άποψης ότι μία τάξη μπορεί να λειτουργήσει με δύο και τρία παιδιά, απεναντίας. Κύριε Υπουργέ, εσείς έχετε αυτά τα στοιχεία, τα οποία φυσικά η υπηρεσία σας τα έχει δώσει και την εμπιστεύεστε. Και εμένα μου τα έδωσε η Nομαρχιακή Aυτοδιοίκηση. Να σας πω και κάτι άλλο: Στα τμήματα που έχουν συμπτυχθεί υπάρχουν μέχρι και τριάντα οκτώ παιδιά -δεν ξέρω αν σας έδωσαν αυτό το νούμεροστο 14ο Δημοτικό Σχολείο και τριάντα τέσσερα παιδιά στο 15ο Δημοτικό Σχολείο. Μέχρι εκεί φθάνουν τα τμήματα. ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Σε δημοτικό δεν υπάρχει.... ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Αν θέλετε αύριο ρωτήστε. Στο 14ο Δημοτικό Σχολείο υπάρχουν τριάντα οκτώ παιδιά και στο 15ο Δημοτικό Σχολείο υπάρχουν τριάντα τέσσερα παιδιά. Καταλαβαίνετε ότι δεν είναι δυνατόν να μη γίνουν οι αναγκαίες προσλήψεις. Μπορεί να μη θέλετε να κάνετε αυτές τις προσλήψεις, μην αφήνετε όμως κενά. Δώστε τα χρήματα που σας ζήτησε η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. 'Εβγαλε ένα κονδύλι για το τι χρειάζεται μόνο για τους αναπληρωτές στα δημοτικά αυτή τη χρονιά. Σας έχει σταλεί αυτό. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Ο κύριος Υφυπουργός έχει το λόγο για να δευτερολογήσει. ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): 'Εχουμε καλέσει τον προϊστάμενο της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης -έχω εδώ ένα σημείωμα- για τις 26.11.99 στο Υπουργείο Παιδείας με όλα τα στοιχεία τα οποία διαθέτει για να κάνουμε μία επαλήθευση των πραγματικών κενών, αλλά και των δυνατοτήτων αναδιάταξης των τμημάτων, έτσι ώστε να μην υπάρχει δάσκαλος που διδάσκει μία ώρα την ημέρα και να φεύγει από το σχολείο και σε άλλο σχολείο να υπάρχει κενό και το τμήμα να μην καλύπτεται. Να λέμε την αλήθεια. Μου μιλήσατε για τις αποσπάσεις. Ακούστε για τις αποσπάσεις και θα σας δώσω φωτοτυπία των στοιχείων για να ελέγξετε και εσείς την κατάσταση. Με αποσπάσεις έφυγαν δέκα δάσκαλοι, αλλά με αποσπάσεις πήγαν εξήντα τρεις. Με αποσπάσεις έφυγαν έξι νηπιαγωγοί, αλλά πήγαν δεκαπέντε νηπιαγωγοί. Πώς είναι δυνατόν όταν έχουμε μία αισθητή μείωση του μαθητικού πληθυσμού, μία αύξηση του διδακτικού προσωπικού, να έχουμε κενά; Σας είπα να κάνετε και έναν έλεγχο προς την αντίθετη κατεύθυνση. Γιατί, κύριε δάσκαλε, εσύ είσαι μία ώρα στο σχολείο και δέκα ώρες έξω από το σχολείο; Γιατί εκεί υπάρχει κενό; Πείτε το και αυτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Μπορούμε να το κάνουμε αυτό; ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Μα, το ξέρετε πολύ καλά. Γιατί δεν κάνετε μία ερώτηση με αυτό το περιεχόμενο στο Υπουργείο Παιδείας, ώστε να ασκήσει σκληρό έλεγχο και να επιβάλει και κυρώσεις. Αλλά αυτό είναι το φαινόμενο σήμερα. Γιατί το κρύβουμε όλοι μας; Δεν μπορούμε να αθωώνουμε όλους τους άλλους και να καταδικάζουμε το Υπουργείο Παιδείας για το τι έκανε φέτος. Το Υπουργείο Παιδείας είναι υπεύθυνο για τον εξής λόγο: 'Οτι ήταν χίλια τα οργανικά κενά και κάναμε διορισμούς τρεισήμισι χιλιάδων δασκάλων. Πώς; Μα, κατασκευάσατε, χαλκεύσατε, θα μου πείτε, οργανικές θέσεις; 'Οχι. Είδαμε ποια ήταν τα λειτουργικά κενά στα οποία χρειάζονταν αναπληρωτές και αντί να διορίσουμε αναπληρωτές, διορίσαμε μονίμους, τακτικούς εκπαιδευτικούς, να μην ταλαιπωρούνται. Αυξήσαμε τον αριθμό κατά σχολική μονάδα των θέσεων για να απαλλάξουμε, όπως είπατε, το διευθυντή από διδακτικά καθήκοντα, για να περιορίσουμε το χρόνο των διδακτικών του ωρών. Αυτά είναι τα προβλήματα, που θέλαμε να αντιμετωπίσουμε. Αφειδώς η Κυβέρνηση δίδει χρήματα για διορισμούς. Σε τρία χρόνια, αγαπητέ συνάδελφε, κάναμε είκοσι ένα χιλιάδες επτακόσιους διορισμούς δασκάλων και καθηγητών. Τα προηγούμενα δέκα χρόνια έγιναν περίπου είκοσι επτά χιλιάδες διορισμοί. Καταλαβαίνετε ότι πάμε με τριπλάσιο ρυθμό διορισμών και υπάρχουν κενά; Τα κενά οφείλονται σε μία διοικητική ολιγωρία. Πάσχει το σύστημα. Εδώ να μας ελέγξετε για να εξέγξουμε και εμείς. Θα σας δώσω όλα τα στοιχεία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Επόμενη ερώτηση είναι της κ. Δαμανάκη, αλλά δεν βλέπω τον Υπουργό, ο οποίος είναι εντός της Βουλής, όπως μας λένε και δεν έχει έρθει ακόμη εδώ. Περνάμε στην επόμενη. Πέμπτη είναι η με αριθμό 2765/18.10.99 ερώτηση της Βουλευτού του Δημοκρατικού Κοινωνικού Κινήματος κ. Βασιλικής Αράπη-Καραγιάννη προς τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, σχετικά με την καταβολή των χρημάτων στους καθηγητές που εργάστηκαν το περσινό καλοκαίρι μετά τη λήξη του σχολικού έτους. Η ερώτηση έχει ως εξής: "Είναι μεγάλος ο αριθμός των καθηγητών που εργάστηκαν πέρσι το καλοκαίρι μετά τη λήξη του σχολικού έτους λόγω της παράτασης των εξετάσεων. Οι καθηγητές αυτοί εργάστηκαν ακόμα και ορισμένα Σάββατα, εντούτοις δεν έχει εγκριθεί η αποζημίωσή τους. Ερωτάται ο κύριος Υπουργός 'Εχει εγκριθεί ειδικό κονδύλιο για την πληρωμή των καθηγητών που εργάστηκαν το καλοκαίρι μετά τη λήξη του σχολικού έτους; -Πότε προβλέπεται να πληρωθούν;" Ο Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Ανθόπουλος έχει το λόγο. ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2672/98 "Οικονομικοί πόροι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης" από πιστώσεις του τακτικού προϋπολογισμού θα καλύπτονται μέσω της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης μόνο οι δαπάνες μεταφοράς μαθητών, η αποζημίωση ωρομισθίων εκπαιδευτικών η λειτουργία σχολών εκπαίδευσης διδακτικού προσωπικού και οι δαπάνες που προκαλούνται με απόφαση της κεντρικής διοίκησης. 'Ολες οι άλλες δαπάνες θα καλύπτονται από τους κεντρικούς αυτοτελείς πόρους τους λεγόμενους ΚΑΠ και τα έσοδα της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης που καθιερώθηκαν με τον αναφερόμενο νόμο. Σύμφωνα με την παραπάνω διάταξη οι αποζημιώσεις των εκπαιδευτικών που έλαβαν μέρος στις γενικές εξετάσεις της Γ' λυκείου με το παλαιό σύστημα πληρώνονται από τον προϋπολογισμό της κάθε Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και ιδιαίτερα από τους ΚΑΠ και τα έσοδα της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. Οι διατάξεις παλαιού νόμου του 1989 -δεν χρειάζεται να το αναφέρω αριθμητικώς- προβλέπουν την καταβολή αποζημίωσης λόγω μη χρήσης θερινών διακοπών, όταν οι ανάγκες των εξετάσεων τους κρατούν κάποιες μέρες και από τον Ιούλιο και της πρόσθετης αποζημίωσης των Σαββάτων και των Κυριακών. Ισχύει μόνο για τους εκπαιδευτικούς που συμμετέχουν όντως πραγματικά στις γενικές εξετάσεις της Γ' λυκείου. Με βάση την κοινή απόφαση που συνήθως εκδίδεται από τα Υπουργεία Παιδείας και Οικονομίας, οι αποζημιώσεις οι αντίστοιχες για τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών στην Β' λυκείου, όπως προβλέπονται απο την κοινή απόφαση που προανέφερα υλοποιούνται με τον ίδιο τρόπο από τις πιστώσεις που μεταφέρθηκαν στους προϋπολογισμούς των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων. Και μια άλλη κατηγορία, η τρίτη κατηγορία, είναι για εκείνους οι οποίοι συμμετείχαν στη διαδικασία για την έκδοση των αποτελεσμάτων των προαγωγικών εξετάσεων της Β' τάξης του ενιαίου λυκείου και έφτασαν προς τα τέλη του Ιουλίου περίπου με αρχές Αυγούστου. Σε αυτούς θα χορηγηθεί υποχρεωτικά το επόμενο έτος άδεια, που δεν χορηγήθηκε λόγω της εργασίας τους κατά τη διάρκεια της κανονικής τους άδειας. Αυτό ήταν κάτι το οποίο κάναμε σύμφωνα με το νόμο που ισχύει και κάτι το οποίο προέκυψε από μία συνεννόηση με τους συνδικαλιστικούς εκπροσώπους την ΟΛΜΕ, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της εξεταστικής διαδικασίας του καλοκαιριού. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Η κ. Αράπη-Καραγιάννη έχει το λόγο. ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΑΡΑΠΗ-ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ: Νομίζω ότι οι γενικές εξετάσεις που έκαναν οι καθηγητές το καλοκαίρι δεν υπάγονται στις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις αλλά στην κεντρική διοίκηση, στο Υπουργείο Παιδείας. Και επειδή είμαι εκπαιδευτικός, κάθε φορά που δουλεύαμε εκτός σχολικού ωραρίου όταν απεργούσαμε και δουλεύαμε Σάββατα και Κυριακές, το Υπουργείο Παιδείας μαζί με το Υπουργείο Οικονομικών κάλυπτε αυτές τις έξτρα ώρες που δουλεύαμε. Γιατί δεν νομίζω ότι δουλεύει κανείς χωρίς να αμείβεται υπερωριακά. Γνωρίζετε πολύ καλά ότι ο μισθός των καθηγητών δεν είναι τόσο υψηλός για να μην τους δίνουμε αυτά τα χρήματα. Είπατε ότι ήλθατε σε συνεννόηση με την ΟΛΜΕ. Το γνωρίζουν αυτό οι καθηγητές; 'Εχει κοινοποιηθεί στις διευθύνσεις; Διότι οι καθηγητές δεν το ξέρουν. Σήμερα το ακούω. Πριν λίγες μέρες πήρα κάποιους διευθυντές τηλέφωνο και μου είπαν ότι δεν το γνωρίζουν. Δεν μπορείτε από τη μία μεριά να μην πληρώνετε τους καθηγητές και από την άλλη η ευαισθησία των καθηγητών να φτάνει στο σημείο να διδάσκουν Σάββατα και Κυριακές για να δώσουν τα παιδιά εξετάσεις. 'Ετσι στηρίζουν το σύστημα, έτσι στηρίζουν την παιδεία, τη δημόσια εκπαίδευση. Επίσης πρώτη φορά ακούω για την άδεια που είπατε ότι θα πάρουν. Πότε θα την πάρουν; Τι άδεια θα πάρουν; Θα μείνουν τα παιδιά χωρίς μαθήματα για να καλύψουν οι καθηγητές την άδεια, τα χρήματα πού θα έπαιρναν; Ξέρετε πολύ καλά ότι και μία ώρα να λείπει ο καθηγητής, το σχολείο δεν λειτουργεί. Δεν έμεινα ικανοποιημένη από την απάντησή σας ούτε με τους νόμους που αναφέρατε ούτε με τα τάδε κονδύλια από τη νομαρχιακή και τα τάδε από την κεντρική. Διότι αν τα ξέρατε κι εσείς πολύ καλά δεν θα διαβάζατε αλλά θα τα λέγατε απέξω, πόσο μάλλον εγώ που δεν είμαι κεντρική διοίκηση. Ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Ο κύριος Υφυπουργός έχει το λόγο. ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Δεν πρέπει να ξεχνούμε κάτι. 'Οτι η αποζημίωση που δίδεται στους καθηγητές εκείνους που συμμετείχαν και συμμετέχουν στις παλαιού τύπου γενικές εξετάσεις, εδίδετο διότι έκαναν τις εξετάσεις τους μέσα στο λύκειο τις κανονικές και στη συνέχεια συμμετείχαν στις εξετάσεις εκτός λυκείου. Με τις εξετάσεις της Β' λυκείου δεν έκαναν τις εξετάσεις του παλαιού τύπου οι εκπαιδευτικοί. 'Εκαναν απευθείας τις εξετάσεις με το νέο τρόπο. 'Αρα δεν συμμετείχαν δύο φορές στις εξετάσεις ώστε να πάρουν και επιμίσθιο. Καθ' υπέρβαση επομένως αυτής της λογικής -προσέξτε- εμείς τους δώσαμε ειδική αποζημίωση λόγω συμμετοχής σε εξετάσεις Β' λυκείου. Νομίζω ότι έγινα κατανοητός. Χωρίς να έχουν κάνει εξετάσεις εσωτερικού τύπου, όπως έκαναν στο παρελθόν, έκαναν μία κι έξω τις εξετάσεις νέου τύπου, του πανελλαδικού τύπου. Και γι αυτήν τη συμμετοχή τους που είναι δεδομένο ότι δεν θα έπρεπε να πληρωθούν, γιατί είναι μέσα στα καθήκοντά τους, πλέον της διδασκαλίας να κάνουν και την αξιολόγηση των μαθητών, εμείς τους πληρώσαμε. 'Αρα τους πληρώσαμε παραπάνω από όσο έπρεπε, άρα τους ενισχύσαμε το εισόδημα. Αυτήν την έννοια είχε η αποζημίωση αυτή, ήταν εισοδηματική ενίσχυση των εκπαιδευτικών. Γι αυτούς οι οποίοι συμμετείχαν στη διαδικασία βαθμολόγησης και έχασαν ημέρες από τις θερινές τους διακοπές, τις δίμηνες διακοπές τις οποίες παίρνει ο εκπαιδευτικός, κατ' εξαίρεση από όλους τους άλλους δημοσίους υπαλλήλους, είπαμε ότι θα τους δώσουμε αντίστοιχες ημέρες στο επόμενο έτος. Και αυτό το επόμενο έτος μπορεί να είναι και μεθεπόμενο. Μπορεί στο επόμενο έτος να τους δώσω τις δύο, τις τρεις, στο μεθεπόμενο τις τέσσερις, έτσι ώστε να αποζημιωθούν. Και εν πάση περιπτώσει -είστε και καθηγήτρια αγαπητή συνάδελφε- κάποια στιγμή εν ονόματι ενός καλώς εννοούμενου πατριωτισμού, κάτι πρέπει να δίνουμε και μεις από τις ώρες και από τον εαυτό μας σε αυτήν την έρμη πολιτεία από την οποία ζητείτε να πληρώνει και το δευτερόλεπτο. ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΑΡΑΠΗ-ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ: Την ψυχή τους δίνουν. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Επανερχόμαστε στην κρατηθείσα τέταρτη στην με αριθμό 760/16.7.1999 ερώτηση της Βουλευτού του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου κ. Μαρίας Δαμανάκη προς τον Υπουργό Εθνικής 'Αμυνας, σχετικά με την αναπροσαρμογή του επιδόματος ανθυγιεινής και επικίνδυνης εργασίας για τους πολιτικούς υπαλλήλους του Υπουργείου. Η ερώτηση έχει ως εξής: "Είναι γνωστό ότι πολλοί υπάλληλοι του Υπουργείου Εθνικής 'Αμυνας απασχολούνται σε χώρους και εργασίες όπου επικρατούν συνθήκες ανθυγιεινές και επικίνδυνες (στρατιωτικές βάσεις, αεροδρόμια, ναύσταθμοι, εργοστάσια, νοσοκομεία). Για το λόγο αυτό χορηγείται επίδομα ανθυγιεινής εργασίας, το οποίο ειδικά για τους μόνιμους υπαλλήλους έχει καθηλωθεί σε χαμηλά επίπεδα επειδή συνδέεται με τους βασικούς μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων του έτους 1983. Την ανάγκη αναπροσαρμογής του επιδόματος αυτού με βάση τα σημερινά μισθολογικά δεδομένα όπως καθορίστηκαν από το ν. 2470/97 και τη χορήγησή του σε συγκεκριμένες κατηγορίες υπαλλήλων του ΥΕΘΑ ανάλογα με το βαθμό επικινδυνότητας και ανθυγιεινότητας της εργασίας τους, επισημαίνει και το πόρισμα της ειδικής επιτροπής που ασχολήθηκε αναλυτικά με το θέμα αυτό. Ταυτόχρονα και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων Υπουργείου Εθνικής 'Αμυνας (ΠΟΕ-ΥΕΘΑ) έχει υποβάλει συγκεκριμένη και ρεαλιστική πρόταση με βάση τα συμπεράσματα της επιτροπής για την επίλυση του χρονίζοντος αυτού αιτήματος. Ερωτάται ο κύριος Υπουργός: Αν προτίθεται να ικανοποιήσει το δίκαιο αίτημα των πολιτικών υπαλλήλων του ΥΕΘΑ για την αναπροσαρμογή του επιδόματος ανθυγιεινής και επικίνδυνης εργασίας με βάση τις προτάσεις της επιτροπής και της ομοσπονδίας εργαζομένων." Ο Υφυπουργός Εθνικής 'Αμυνας κ. Δημήτριος Αποστολάκης έχει το λόγο. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ (Υφυπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, όπως είναι γνωστό σε όλους σας η ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής 'Αμυνας καταβάλει διαρκή προσπάθεια, πάντα μέσα στα πλαίσια της κυβερνητικής εισοδηματικής πολιτικής, για να ικανοποιήσει τα δίκαια αιτήματα των εργαζομένων στο Υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας, τόσο των εν στολή, όσο και των πολιτικών υπαλλήλων. Γνωρίζουμε πολύ καλά, ότι το πολιτικό προσωπικό του Υπουργείου ανήκει, σε ένα μεγάλο του ποσοστό, στο παραγωγικό κομμάτι του Υπουργείου Εθνικής 'Αμυνας και συμβάλλει αποφασιστικά στην αύξηση της ετοιμότητας, ασχολούμενο κυρίως σε χώρους εργασίας και ειδικότητες οι οποίες έχουν ιδιαίτερα ανθυγιεινό και επικίνδυνο χαρακτήρα. Γνωρίζουμε επίσης, ότι η καθήλωση του επιδόματος ανθυγιεινής εργασίας των μονίμων υπαλλήλων του Υπουργείου μας είναι σε εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο, διότι είναι γνωστό -το αναφέρετε και στην ερώτησή σας- ότι συνδέεται άμεσα με τους βασικούς μισθούς που υπήρχαν το 1983. 'Ετσι η ανάγκη αναπροσαρμογής αυτού είναι πράγματι επιτακτική. Μπροστά σ'αυτό το δίλημμα η ηγεσία του Υπουργείου δεν έμεινε με σταυρωμένα τα χέρια. 'Ηδη από το προηγούμενο έτος συγκρότησε επιτροπή από ειδικούς αξιωματικούς, νομικούς, για την υποβολή προτάσεων, που θα αφορούσε τους χώρους ανθυγιεινής και επικίνδυνης εργασίας, τις συγκεκριμένες κατηγορίες εργαζομένων που επιβαρύνονται και τον τρόπο επίλυσης. Αμέσως μετά από το Μάρτιο του τρέχοντος έτους το Υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας προώθησε σχετική διάταξη, σύμφωνα με το πόρισμα της Επιτροπής, στο Υπουργείο Οικονομικών. Το πρόβλημα θα είχε επιλυθεί από τότε, όμως το Υπουργείο Οικονομικών, σωστά, θέλησε να καλύψει και να επιλύσει συνολικά το θέμα του επιδόματος αυτού για όλο το δημόσιο τομέα. Τελικά, τώρα το θέμα ρυθμίστηκε με διάταξη που συμπεριέλαβε το Υπουργείο Οικονομικών στο νομοσχέδιο που πρόσφατα ψηφίστηκε στη Βουλή, το γνωστό περί ρύθμισης συνταξιοδοτικών θεμάτων κλπ. Ειδικότερα με τη διάταξη αυτή αυξάνονται τα ποσά των επιδομάτων ανθυγιεινής και επικίνδυνης εργασίας, κατατασσόμενα σε τέσσερις κατηγορίες, από πέντε χιλιάδες (5.000) δραχμές έως δώδεκα χιλιάδες (12.000) δραχμές. Επιπλέον, συγκροτείται ειδική διυπουργική επιτροπή, με βάση το πόρισμα της οποίας θα εκδοθούν κοινές υπουργικές αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών, Εσωτερικών και του αρμόδιου Υπουργού κατά περίπτωση, για τη θέσπιση μέτρων προστασίας σε ανθυγιεινές και επικίνδυνες απασχολήσεις. Με τις υπουργικές αυτές αποφάσεις θα προσδιοριστεί ο βαθμός ανθυγιεινότητας, ή επικινδυνότητας σε χώρους, ή ειδικότητες, που δεν μπορούν να θεσπιστούν μέτρα προστασίας και θα ρυθμισθεί το ύψος των επιδομάτων ανθυγιεινής και επικίνδυνης εργασίας, ανάλογα με το βαθμό ανθυγιεινότητας και επικινδυνότητας. Εκείνο, λοιπόν, που απομένει, είναι η υλοποίηση του νόμου, δηλαδή η σύσταση της ειδικής επιτροπής, η έκδοση της γνωμοδότησής της το πολύ σε δύο μήνες, απ'ό,τι υπολογίζουμε, και στη συνέχεια η έκδοση των κοινών υπουργικών αποφάσεων που απαιτούνται. 'Οπως βλέπετε, το όλο θέμα έχει δρομολογηθεί. Το δε Υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας, θα λεγαμε ότι προηγείται. Και πρέπει να σας πληροφορήσω, ότι για το επίμαχο θέμα το Υπουργείο έλαβε σοβαρά υπόψη τις προτάσεις της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων. Θα κάνω περισσότερες διευκρινήσεις, αν χρειαστεί, στη δευτερολογία μου. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Η κυρία Δαμανάκη έχει το λόγο. ΜΑΡΙΑ ΔΑΜΑΝΑΚΗ: Κύριε Πρόεδρε, το θέμα είναι πράγματι πολύ παλαιό και η Πανελλήνια Ομοσπονδία του Προσωπικού έχει καταθέσει πολύ συγκεκριμένες και τεκμηριωμένες προτάσεις. Είχε συσταθεί αυτή η επιτροπή, στην οποία αναφέρθηκε ο κύριος Υπουργός, η οποία κατέληξε επίσης σε πολύ συγκεκριμένες προτάσεις. Δεν έχω αντίρρηση στο να ρυθμίζονται τα θέματα γενικά για το δημόσιο τομέα. Πολύ φοβούμαι, όμως, ότι αυτή η γενική ρύθμιση ορισμένες φορές έχει δυο αρνητικές συνέπειες. Η πρώτη, είναι η καθυστέρηση στην όλη υπόθεση σε επιμέρους θέματα, όπου τα θέματα έχουν ωριμάσει και η δεύτερη, είναι ο κίνδυνος, εν όψει της ανάγκης να ρυθμιστούν γενικότερα τα θέματα στο δημόσιο τομέα, να παραπεμφθούν στις καλένδες, ακόμα και εκεί που υπάρχουν προτάσεις και που όλα είναι έτοιμα για να λυθεί επιτέλους το πρόβλημα αυτό, έτσι ώστε να μη διαιωνίζεται μια κατάσταση. Στην προκειμένη περίπτωση πράγματι την περασμένη βδομάδα ψηφίστηκε στη Βουλή ο νόμος, στον οποίο αναφέρθηκε ο κύριος Υπουργός και τον οποίο έχω και εγώ υπόψη μου. Αυτό που ζητώ αυτήν τη στιγμή από τον Υφυπουργό είναι συγκεκριμένο. Πρώτον, να δεσμευθεί ότι το θέμα δεν θα παραπεμφθεί στις καλένδες μέσω της μεθόδου της γενικότερης μελέτης του προβλήματος. Γιατί αν διαβάσει κανείς το νόμο προσεκτικά, τον οποίο ψήφισε η Βουλή, θα δει ότι εκεί αναφέρεται η σύσταση μιας κοινής επιτροπής, η οποία θα εξετάσει και γενικότερα το θέμα. Η επιτροπή που έχει συσταθεί στο Υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας έχει καταλήξει σε πολύ συγκεκριμένες προτάσεις, κύριε Πρόεδρε, μετά από μακρόχρονη δουλειά. Το ερώτημά μου είναι: Τίθενται εν αμφισβητήσει αυτές οι προτάσεις εν όψει της γενικότερης μελέτης του θέματος; Επί παραδείγματι, κύριε Υφυπουργέ, στο Ναύσταθμο της Κρήτης, στην πατρίδα μας, οι εργαζόμενοι έκαναν μελέτη, η οποία βραβεύτηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για το πώς ακριβώς πρέπει να δίδεται το επίδομα, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις συνθήκες. Αυτό θέλουμε και εμείς, να το παίρνουν άνθρωποι που δουλεύουν σε ανθυγιεινές συνθήκες. 'Ολα αυτά θα ισχύσουν ή επειδή το Υπουργείο θα μελετήσει γενικότερα για το δημόσιο τομέα θα επανεξεταστούν τα πράγματα εξ υπαρχής με αποτέλεσμα το πρόβλημα να παραπεμφθεί για αργότερα; Το δεύτερο είναι -και τελειώνω αμέσως- ο χρονικός ορίζοντας. 'Ακουσα τον κύριο Υφυπουργό να μιλάει για δύο μήνες. Αν είναι να λυθεί το θέμα σε δύο μήνες, δεν χάθηκε ο κόσμος. Η ομοσπονδία άλλωστε γι' αυτό ανέστειλε τις κινητοποιήσεις. Δεν πρέπει το θέμα να χρονίσει. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Ο κύριος Υφυπουργός έχει το λόγο. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ (Υφυπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Κυρία συνάδελφε, έχετε δίκιο. Οι ρυθμίσεις, οι οποίες δρομολογούνται και αφορούν ολόκληρο το δημόσιο τομέα, έχουν το αρνητικό στοιχείο ότι καθυστερούν πάρα πολύ. Από την άλλη πλευρά θα πρέπει να θυμίσω ότι μια παθογένεια της ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης, ιδίως στο θέμα των παροχών, είναι η μεγάλη ποικιλία των ρυθμίσεων, η οποία τις περισσότερες φορές άλλους ωφελεί, άλλους αδικεί, με αποτέλεσμα να έχουμε μία αλυσίδα ρυθμίσεων, που και αυτή χειροτερεύει την κατάσταση. Αυτό προσπαθήσαμε να διορθώσουμε με πιθανό αρνητικό αποτέλεσμα την μικρή καθυστέρηση. Παρόλα αυτά, το Υπουργείο Οικονομικών έχει δεσμευθεί ότι η πρώτη ρύθμιση θα αφορά το Υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας. Μπορώ να σας πω ότι το θέμα δεν θα πάει στις καλένδες, αλλά ελπίζουμε πολύ σύντομα, ίσως και στους επόμενους δύο μήνες, να έχει ρυθμιστεί, τουλάχιστον για το Υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας. Αυτό το έχουμε γνωστοποιήσει στο πολιτικό προσωπικό του Υπουργείου Εθνικής 'Αμυνας και το έχουν αποδεχτεί. Πρέπει επίσης να σας πω ότι τις προτάσεις και τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τις έχουμε λάβει υπόψη μας. Και αυτό είναι επίσης γνωστό στην ομοσπονδία των εργαζομένων στο Υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας και νομίζω ότι δεν υπάρχει κανένα άλλο θέμα. Με λίγη μικρή υπομονή θα διαπιστώσετε ότι η υποχρέωση που έχει αναληφθεί θα υλοποιηθεί και δεν θα υπάρχει κανένα πρόβλημα. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Εισερχόμαστε στη συζήτηση των αναφορών-ερωτήσεων δευτέρου κύκλου: Πρώτη είναι η με αριθμό 2545/12.10.99 ερώτηση του Βουλευτή του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος κ. Αλέξανδρου Χρυσανθακόπουλου προς τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας, σχετικά με τη λήψη μέτρων για την ισότιμη εκπαίδευση, κλινική, θεωρητική και πρακτική της ειδικότητας ιατρικής της εργασίας. Η ερώτηση του κ. Χρυσανθακόπουλου έχει ως εξής: "Η ειδικότητα ιατρικής της εργασίας καθιερώθηκε με το π.δ. 213/86 με αρκετές ομολογουμένως ιδιαιτερότητες. Παρά ταύτα μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει ο απαιτούμενος σχεδιασμός και προγραμματισμός, για την υλοποίηση της θεωρητικής κατάρτισης, εκπαίδευσης και πρακτικής άσκησης των ιατρών εργασίας. Μέλημα της πολιτείας θα πρέπει να είναι η άμεση νομοθετική τροποποίηση της κείμενης νομοθεσίας, ώστε η εκπαίδευση να γίνεται όπως σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης για την ισότιμη αναγνώριση της ειδικότητας και για την αποφυγή καταγγελιών και προστριβών, όπως συχνά έχει συμβεί, καθώς επίσης και για την πραγματική ειδίκευση ιατρών και λειτουργών της Δημόσιας Υγείας. Ερωτάται ο Υπουργός: 1. Προτίθεται να προβεί σε νομοθετική ρύθμιση για την ισότιμη εκπαίδευση, κλινική θεωρητική και πρακτική άσκηση της ειδικότητας ιατρικής της εργασίας; 2. Θα συσταθούν θέσεις κλάδου ιατρών ΕΣΥ για την εκπαίδευση των ειδικευομένων στα νοσοκομεία; 3. Θα συσταθούν και θα προκηρυχθούν θέσεις πανεπιστημιακών δασκάλων στα Α.Ε.Ι. της χώρας για την εκπαίδευση των ιατρών εργασίας"; Ο Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας κ. Νικόλαος Φαρμάκης έχει το λόγο. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΦΑΡΜΑΚΗΣ (Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Κύριε συνάδελφε, όσα έχουν σχέση με την ειδικότητα της ιατρικής της εργασίας αναφέρονται στο Προεδρικό διάταγμα, το οποίο επικαλείσθε, 213/1986. Η άσκηση σ'αυτήν την ειδικότητα των γιατρών είναι τετραετής. Είναι είκοσι οκτώ μήνες κλινική άσκηση, μεταξύ των οποίων δεκαπέντε μήνες στην παθολογία, έξι μήνες στην πνευμονολογία και οι άλλοι μήνες επιμερίζονται σε διάφορες άλλες ειδικότητες. Είναι ένας χρόνος θεωρητικής εκπαίδευσης και επίσης οκτώ μήνες πρακτικής άσκησης σε υπηρεσίες ή σε επιχειρήσεις που έχουν συνεστημένα τμήματα ιατρικής της εργασίας. 'Εχουν συσταθεί μέχρι σήμερα και είναι όλες καλυμμένες, ειδικεύονται δηλαδή τόσοι γιατροί, είκοσι μία περίπου θέσεις ειδικευομένων και έχουν συσταθεί τμήματα ιατρικής της εργασίας και οι αντίστοιχες θέσεις γιατρών ΕΣΥ στο Νοσοκομείο της Ελευσίνας, το Θριάσιο, που είναι ένα νοσοκομείο σε μία εργατούπολη και στο Νοσοκομείο "Παπαγεωργίου" της Θεσσαλονίκης, το οποίο δεν λειτουργεί ακόμα. Επίσης, με υπουργικές αποφάσεις έχει καθοριστεί ότι η θεωρητική άσκηση παρέχεται στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας και η πρακτική άσκηση σε ένα συγκεκριμένο αριθμό υπηρεσιών και επιχειρήσεων, στις οποίες, επαναλαμβάνω, λειτουργούν τμήματα ιατρικής της εργασίας. Η αλήθεια είναι -και είναι γνωστό στο Υπουργείο εδώ και καιρό- ότι υπάρχουν προβλήματα στην εκπαίδευση των συναδέλφων μας γιατρών, κυρίως στη θεωρητική εκπαίδευσή τους, αλλά και άλλου είδους προβλήματα που έχουν σχέση και με την πληρωμή και το "ροτέϊσιον" μέσα στα νοσοκομεία, για να πάνε από τη μία ειδικότητα στην άλλη για όσο χρόνο χρειάζεται να ασκηθούν και είναι σημαντικό το πρόβλημα που έχει σχέση, επαναλαμβάνω, με την πληρωμή τους, όταν, ενώ έχουν τοποθετηθεί σε νοσοκομεία, μετά αρχίζει η θεωρητική τους εκπαίδευση και μετά η πρακτική τους άσκηση σε επιχειρήσεις και εξακολουθούν να έχουν εξάρτηση από το νοσοκομείο και να πληρώνονται από αυτό. 'Ισως υπάρχει και θέμα προσαρμογής του αντικειμένου της ειδικίκευσής τους, σε όσα συμβαίνουν σε άλλες χώρες. Γι' αυτό από το Σεπτέμβρη έχουμε ζητήσει από την Επιτροπή Εκπαίδευσης του ΚΕΣΥ να ασχοληθεί κατά προτεραιότητα με το θέμα του αντικειμένου αυτής της ιατρικής ειδικότητας, γιατί θα ασχοληθεί και με τις άλλες. Να δει δηλαδή τι συμβαίνει στις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης και να μας εισηγηθεί αναλόγως, ώστε αυτό που προτείνετε, δηλαδή νέες ρυθμίσεις που θα αφορούν αυτήν την ειδικότητα, να μπορέσουμε να το κάνουμε πραγματικότητα. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Ο κ. Χρυσανθακόπουλος έχει το λόγο. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΧΡΥΣΑΝΘΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Η ιατρική εργασίας έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί πρέπει να πούμε ότι είναι ένας κλάδος, που στην Ελλάδα δυστυχώς δεν έχει αναπτυχθεί. Να σκεφθείτε ότι υπάρχουν οκτακόσιες κενές θέσεις, τις οποίες θα έπρεπε να έχουμε συστήσει σύμφωνα με αιτήματα του ίδιου του Συλλόγου Ελλήνων Βιομηχάνων. Είναι ακριβώς η εφαρμογή της κείμενης ευρωπαϊκής νομοθεσίας, που ζητάει στις επιχειρήσεις άνω των πενήντα ατόμων να υπάρχει οπωσδήποτε γιατρός εργασίας. Τα επαγγελματικά νοσήματα στη χώρα μας ξέρουμε πολύ καλά ότι δεν αντιμετωπίζονται έγκαιρα και αυτό έχει τεράστιες επιπτώσεις στον παραγωγικό τομέα, στα ασφαλιστικά ταμεία, στην υγεία των εργαζομένων πρώτα απ' όλα και θα πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη βαρύτητα σ' αυτήν την κατεύθυνση. Θα έλεγα ακόμα ότι, αν θέλουμε να διασφαλίσουμε τόσο την ισοτιμία από τη μία μεριά, όσο και την κατοχύρωση των τίτλων σπουδών, θα πρέπει να κινηθούμε σε αντίστοιχη εφαρμογή προγραμμάτων, όπως στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης. Δεν έχουν προχωρήσει οι συστάσεις μελών ΔΕΠ με βάση αυτήν την ειδικότητα και υπάρχει ένα μεγάλο ζήτημα ανισοτιμίας, κύριε Υπουργέ, γιατί πιστεύω ότι οι τίτλοι σπουδών και όσων έχουν σπουδάσει στη Δυτική Ευρώπη και όσων σπουδάζουν στην Ελλάδα, από τους υπόλοιπους συναδέλφους ιατρούς δεν θεωρείται μεγάλου κύρους και γι' αυτό έχουμε ευθύνη ως πολιτεία να τους αναβαθμίσουμε, γιατί ακριβώς ο ρόλος αυτών των γιατρών είναι καθοριστικός, όπως προείπα, για την υγεία των εργαζομένων. Τονίζω σε αυτό το σημείο, ότι έχουμε αυτήν τη στιγμή στη χώρα μας μία υπερπαραγωγή γιατρών, οι οποίοι δεν προσανατολίζονται και προς αυτήν την ειδικότητα που θα μπορούσε να απορροφήσει μεγάλο μέρος και να έχει τεράστια θετικά αποτελέσματα. Θα θέλαμε προς αυτό να λάβετε τα ταχύτερα μέτρα που θα μπορούσαν να διευκολύνουν την απασχόληση και την ένταξη στα προγράμματα εκπαίδευσης ως ειδικευμένων γιατρών, των ιατρών εργασίας. Πιστεύω λοιπόν, ότι πρέπει να γίνει μια ενοποίηση της κλινικής εκπαίδευσης, της θεωρητικής και της πρακτικής τους άσκησης, να είναι ενοποιημένο αυτό το ζήτημα, ώστε να μπορούν με ένα καλό σχεδιασμό να λυθούν και οι παρενέργειες που υπάρχουν -οι διοικητικές, οι οικονομικέςμε βάση αυτό το πρόβλημα. Ευελπιστούμε στη δική σας μέριμνα γιατί ακριβώς υπάρχει ένα μεγάλο πεδίο, το οποίο αξίζει τον κόπο να καλυφθεί ακριβώς με την αναβάθμιση αυτής της ειδικότητας. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΦΑΡΜΑΚΗΣ (Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Αλήθεια είναι, κύριε συνάδελφε, ότι χρειαζόμαστε περισσότερους γιατρούς και ότι ο χώρος αυτός της υγιεινής και της ασφάλειας της εργασίας χρειάζεται περισσότερη φροντίδα και καλύτερη οργάνωση. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι'αυτό. Αναφέρθηκα στην πρωτολογία μου, ότι περιμένουμε τις απόψεις της επιτροπής εκπαίδευσης και μετεκπαίδευσης του ΚΕΣΥ, ώστε με ένα περισσότερο σύγχρονο τρόπο να ασχοληθούμε με την ειδικότητα της ιατρικής, της εργασίας και εν πάση περιπτώσει να ισχύσουν και στη χώρα μας όσα ισχύουν στις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης. Η ειδικότητα όμως της ιατρικής της εργασίας, είναι ισότιμη ειδικότητα με τις άλλες ιατρικές ειδικότητες. Αναφέρεσθε σε συστάσεις θέσεων μελών ΔΕΠ. Αυτό είναι ένα άλλο θέμα. Και οι άλλες ιατρικές ειδικότητες χορηγούνται από κλινικές που δεν είναι αναγκαστικά πανεπιστημιακές. Δεν παρέχεται δηλαδή και εκεί εκπαίδευση μόνο από μέλη ΔΕΠ, από τις ιατρικές σχολές δηλαδή των πανεπιστημίων... ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΧΡΥΣΑΝΘΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Τότε βάλτε τους στα νοσοκομεία, κύριε Υπουργέ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Σας παρακαλώ πάρα πολύ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΦΑΡΜΑΚΗΣ (Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Αν υπάρξουν μέλη ΔΕΠ ιατρικής της εργασίας ή έδρες της ιατρικής της εργασίας στα ιατρικά τμήματα των πανεπιστημίων, αυτό δεν είναι θέμα του Υπουργείου Υγείας, αλλά είναι του Υπουργείου Παιδείας. Είναι θέμα, θα έλεγα, των ιδίων των πανεπιστημίων και των ιατρικών τμημάτων. Επαναλαμβάνω ότι και για τις άλλες ιατρικές ειδικότητες μπορεί να μη γίνεται η εκπαίδευση των γιατρών από μέλη του ΔΕΠ. Συνεπώς, ισότιμα αντιμετωπίζεται και αυτήν την ειδικότητα. Είναι θέμα πάντως καλύτερης οργάνωσης του χώρου. Θα προσπαθήσουμε να δώσουμε κίνητρα, ώστε περισσότεροι γιατροί να ακολουθήσουν αυτήν την ειδικότητα, τώρα μάλιστα που πολλές από τις ιατρικές ειδικότητες είναι κορεσμένες και υπάρχει ανάγκη ενίσχυσης της υγιεινής και της ασφάλειας των εργαζομένων. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Δεύτερη είναι η με αριθμό 2790/19-10-1999 ερώτηση του Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας κ. Γεωργίου Σούρλα προς τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας, σχετικά με την έκδοση και την εφαρμογή των υπουργικών αποφάσεων που προβλέπονται από το άρθρο 22 του ν.2646/98. Δεν βλέπω όμως εδώ τον κύριο Υφυπουργό. Μήπως μπορείτε εσείς, κύριε Υφυπουργέ, να δώσετε μία απάντηση αν γνωρίζετε, μιας και είσθε εδώ; ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΦΑΡΜΑΚΗΣ (Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Δεν είμαι προετοιμασμένος να αντικαταστήσω τον κύριο συνάδελφο. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Το ξέρω. Είναι ο κ. Κοτσώνης να απαντήσει, αλλά με ενημερώνουν ότι υπάρχει κάποια κινητοποίηση έξω και δεν έχει έρθει. 'Ολοι είχαμε βέβαια κινητοποιήσεις και πρέπει να προβλέπουμε και αυτές τις αντικειμενικές αδυναμίες και να ερχόμαστε... ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΛΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, εδώ συστηματικά τείνει να καταργηθεί η δυνατότητα -η περιορισμένη- του κοινοβουλευτικού ελέγχου και της έκφρασης της γνώμης των Βουλευτών... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): 'Οχι, συστηματικά. Μη λέτε συστηματικά. Δεν αποφεύγουν τη Βουλή οι Υπουργοί. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΛΑΣ: Δεν είναι η πρώτη φορά που έρχομαι στη Βουλή και δεν υπάρχει -όχι ο κ. Φαρμάκης- ο αρμόδιος Υπουργός. Και ο Υπουργός Δικαιοσύνης και ο Υπουργός... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Δεν αποφεύγουν οι Υπουργοί τη Βουλή, διότι βλέπετε ότι έρχονται και απαντούν... ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΛΑΣ: Ακούστε με ένα λεπτό, σας παρακαλώ πάρα πολύ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Μα, δεν είναι αντικείμενο να κάνουμε συζήτηση τώρα επί αυτού του θέματος. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΛΑΣ: Και ο Υπουργός Δικαιοσύνης απουσιάσε και ο Υπουργός Εσωτερικών απουσιάζει και ο Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Κύριε Σούρλα, μην επεκτείνεσθε σε γενικότερα θέματα. Δεν απουσιάζουν... ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΛΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, διερωτάσθε... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): ...έρχονται οι Υπουργοί. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΛΑΣ: Επιτρέψετέ μου ένα λεπτό. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Δεν είναι αντικείμενο αυτής της συζήτησης. Αυτή την ώρα δεν έχουμε την παρουσία του αρμόδιου Υφυπουργού. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΛΑΣ: Αυτήν τη στιγμή υπάρχουν δύο Βουλευτές. Καταλάβατε γιατί υπάρχουν δύο Βουλευτές; ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Προφανώς του συνέβη κάποιο κώλυμα. Δεν θα πιασθούμε από αυτό το κώλυμα... ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΛΑΣ: Αντιληφθήκατε γιατί υπάρχουν δύο Βουλευτές στη Βουλή; Κανονικά... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): ...που μπορεί να είναι απόλυτα δικαιολογημένο. Και μη γενικεύουμε τη συζήτηση, κύριε συνάδελφε. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΛΑΣ: Ακούστε με, σας παρακαλώ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Σας ακούω. 'Εχει επισημανθεί η ανάγκη και η υποχρέωση των Υπουργών από τον ίδιο τον Πρόεδρο της Βουλής. Μην θέλουμε να δημιουργήσουμε περαιτέρω θέμα. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΛΑΣ: Ακούστε με ένα λεπτό. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Μα, δεν έχετε το λόγο. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΛΑΣ: Μα, τι να τον κάνω το λόγο ακόμη και αν τον έχω; Βλέπετε ότι υπάρχουν δυο Βουλευτές. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Πόσοι θέλετε να είναι; 'Οσοι είναι οι ερωτώντες Βουλευτές, αυτοί είναι. Μακάρι να ήταν όλοι εδώ να ακούνε όπως ήταν και παλαιότερα φυσικά. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΛΑΣ: Δεν διερωτάσθε γιατί υπάρχουν μόνο δυο Βουλευτές; Δεν έπρεπε να υπάρχει κανείς εδώ. Δεν είναι αυτή κοινοβουλευτική διαδικασία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Σας παρακαλώ, κύριε Σούρλα. Εφόσον απουσιάζει ο κύριος Υπουργός, υποχρεούμεθα να διαγράψουμε την ερώτηση και να την επαναφέρετε. 'Αλλο αντικείμενο, δεν υπάρχει. Εξαντλήθηκε το δελτίο των αναφορών και ερωτήσεων. Θα διακόψουμε για λίγο τη συνεδρίαση, προκειμένου να εισέλθουμε στη νομοθετική εργασία. ( Δ Ι Α Κ Ο Π Η ) (ΜΕΤΑ ΤΗ ΔΙΑΚΟΠΗ) (Στο σημείο αυτό την Προεδρική 'Εδρα καταλαμβάνει ο Πρόεδρος της Βουλής κ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ) ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Επαναλαμβάνεται η διακοπείσα συνεδρίαση. Κύριοι συνάδελφοι, εισερχόμεθα στην ημερήσια διάταξη της ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Συνέχιση της συζήτησης επί του νομοσχεδίου του Υπουργείου Ανάπτυξης: "Απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας - ρύθμιση θεμάτων ενεργειακής πολιτικής". ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΛΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, μπορώ να έχω το λόγο για ένα λεπτό επί διαδικαστικού θέματος; ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Κύριε Σούρλα, είστε από τους πλέον απαραίτητους εδώ, διότι, εάν μερικοί αρχίσετε και δεν έρχεστε θα έχω πρόβλημα, αλλά όμως δεν μπορείτε να πάρετε το λόγο, γιατί ξέρετε με ποιo τρόπο μιλάμε επί της διαδικασίας. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΛΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, ξέρω και την ανοχή σας και το ενδιαφέρον σας και άλλωστε εάν ρωτήσετε το Σώμα ολόκληρο, συμφωνεί να πάρω το λόγο. Θα σας παρακαλέσω πολύ. Κάποιοι εξ ημών που προσπαθούμε να ασκήσουμε τα κοινοβουλευτικά μας καθήκοντα δεν πρέπει να έχουμε αυτήν την αντιμετώπιση... ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Μου το είπε ο κ. Κρητικός το θέμα. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΛΑΣ: Τουλάχιστον να μας ενημερώνουν. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Κάνουμε τις συστάσεις. Ο συγκεκριμένος Υπουργός είναι από τους επιμελέστερους. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΛΑΣ: Τρείς φορές αυτό το τελευταίο διάστημα τύχαμε αυτής της αντιμετώπισης. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Να υπάρχει εκατέρωθεν καλή διάθεση. Αυτό είναι το καλύτερο. Κύριοι συνάδελφοι, είπαμε να μιλήσουν επί της πρώτης ενότητας, αλλά εκ των πραγμάτων θα αναφερθούν και στην αρχή του νομοσχεδίου, ο Υπουργός και οι Κοινοβουλευτικοί Εκπρόσωποι και επίσης μπορούν να δευτερολογήσουν όσοι είχαν εγγραφεί επί της αρχής του νομοσχεδίου. Ο κ. Κοτσώνης ήλθε, αλλά σας πληροφορώ ότι χρειάστηκα μία ώρα και ένα τέταρτο για να έλθω από το σπίτι μου. Υπάρχει μία πορεία, η οποία έχει δυστυχώς αποκλείσει το κέντρο και η κυκλοφορία είναι μεγάλη. Πριν μπούμε στη συζήτησή μας, πρέπει να σας πω ότι το νομοσχέδιο έχει δύο τμήματα, το πρώτο είναι αυτό που αφορά στην ιδιωτικοποίηση αυτή καθ'εαυτή της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού. Είναι πολλά κεφάλαια, αλλά είναι ένα ενιαίο θέμα αυτό. Και θα πρότεινα να πάμε σε αυτό σήμερα και την Πέμπτη και την προσεχή Τρίτη να πάμε στα επόμενα άρθρα, για να μπορέσουμε να ξεχωρίσουμε και εκείνα για τα οποία ενδεχομένως υπάρχουν σοβαρές διαφωνίες για να συζητηθούν περισσότερο. Συμφωνείτε, κύριοι συνάδελφοι; ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Ως πού, κύριε Πρόεδρε; ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Λέγω το πρώτο τμήμα μέχρι το άρθρο 33. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Είναι πολύ. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Αν θέλετε να βγάλουμε κάτι από εκεί, αλλά ξέρω ότι αυτά που θέλουν αρκετή συζήτηση όπως φάνηκε στη Διαρκή Επιτροπή, είναι αυτά που αφορούν τα της σύμβασης ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ. Ορίστε, κύριε Σαλαγκούδη, έχετε το λόγο. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΛΑΓΚΟΥΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, το νομοσχέδιο ουσιαστικά χωρίζεται σε τέσσερις ενότητες. Είναι η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, που είναι μέχρι το άρθρο 33 και που είναι το πιο σημαντικό κομμάτι και που είναι η επιθυμία μας να συμβάλουμε στο να διορθωθεί το νομοσχέδιο και να προχωρήσει σε πιο καλή κατάσταση απ'ό,τι είναι αυτήν τη στιγμή. Το επόμενο είναι ένα άρθρο μόνο, το άρθρο 34 που αναφέρεται στη σύμβαση ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ. Το άλλο κεφάλαιο είναι η αναμόρφωση του 2244 για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τη συμπαραγωγή, που είναι τα άρθρα 35 έως 41. Και το τελευταίο είναι οι μεταβατικές διατάξεις που αναφέρονται ακριβώς στη μετατροπή της ΔΕΗ σε ΑΕ. Αυτά θα μπορούσαν να συζητηθούν σε μία ενότητα. Το πρώτο τμήμα που είναι πολύ σημαντικό, αν θα έχουμε άνεση χρόνου να το συζητήσουμε, να το συζητήσουμε ολόκληρο. Αλλά είναι τριάντα τρία άρθρα και επί αυτών των άρθρων εμείς έχουμε παρατηρήσεις στα περισσότερα από αυτά. Δηλαδή τροποποιήσεις και προσθήκες ανάλογες. Αν αυτό το χωρίζαμε σε δύο τμήματα και προχωρούσαμε μετά σε τρία τμήματα, θα διευκολυνόταν. Δηλαδή να συζητήσουμε αυτά τα μισά άρθρα πρώτα, τα άλλα μισά μετά και στη συνέχεια σε ένα τμήμα και τη σύμβαση και την αναμόρφωση του 2244 και τις μεταβατικές διατάξεις. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Τότε, λοιπόν, να μου πείτε από το τμήμα αυτό, από το 1 μέχρι 33 τι νομίζετε ότι θα πρέπει να συζητηθεί απόψε, τι να αφήσουμε για την Πέμπτη και τα άλλα να τα τελειώσουμε την Τρίτη. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΠΑΦΙΛΙΠΠΟΥ: Είναι και οι τροπολογίες. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Αν φέρει τροπολογίες ο Υπουργός, επιφυλάχθηκα για περισσότερο χρόνο. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΛΑΓΚΟΥΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, πράγματι είναι ενιαίο το κείμενο και νομίζω ότι δεν είναι εύκολο να χωριστεί σαν έννοια ... ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Τότε μήπως είναι καλύτερα να δώσουμε χρόνο και στους εισηγητές και στους συναδέλφους να μιλήσουν; Κύριε Νάκο, αυτό δεν θέλετε και εσείς να πείτε; ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Μάλιστα, κύριε Πρόεδρε. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΛΑΓΚΟΥΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, συμφωνώ και εγώ με αυτήν την άποψη, αλλά θα μπορούσαμε και μέχρι το κεφάλαιο Ε' να πάμε και μετά στα υπόλοιπα άρθρα. Και αυτό το λέγω για την καλύτερη επεξεργασία του νομοσχεδίου και μόνο. Κατά τα άλλα εννοιολογικά, αν υπάρχει περισσότερος χρόνος, θα ήταν καλύτερα, γιατί το δεκάλεπτο δεν θα μου φθάσει. Αν πρόκειται να αιτιολογήσω αυτές τις προσθήκες, που θέλω να κάνω και μεταβολές, θέλω πολύ περισσότερο χρόνο. Αν έχουμε αυτήν την άνεση χρόνου συμφωνώ να πάμε σε μια ενότητα. 'Αλλως να πάμε μέχρι το κεφάλαιο Ε' και μετά μέχρι το 33. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Εγώ νομίζω ότι μπορούμε να δώσουμε δεκαπέντε λεπτά στους εισηγητές, δέκα λεπτά στους άλλους συναδέλφους, να υπάρξουν και δευτερολογίες και να πάμε όλη την ενότητα, αφού είναι ένα θέμα συνολικό. Θα πάμε, λοιπόν, από το 1 μέχρι το 33, θα τα συζητήσουμε απόψε, αλλά με άνεση δεκαπέντε λεπτά και πλέον αν χρειαστεί για τους εισηγητές, δέκα λεπτά για τους άλλους συνάδελφους και θα δευτερολογήσετε, αφού, όπως είπαμε, είναι ένα ενιαίο αντικείμενο. Τα άλλα θέματα που αφορούν τη σύμβαση ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και Υπουργού, τη συμπαραγωγή, παραγωγή και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τις μεταβατικές διατάξεις, θα δούμε την Πέμπτη τι μπορούμε να συζητήσουμε από αυτά και τι την Τρίτη. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΛΑΓΚΟΥΔΗΣ: Την πρώτη ενότητα δεν νομίζω ότι μπορούμε να την εξαντλήσουμε σήμερα. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Αυτό είπα. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΛΑΓΚΟΥΔΗΣ: Είπατε ότι την Πέμπτη ξεκινάμε με το δεύτερο μέρος. Δηλαδή συνεχίζουμε την πρώτη ενότητα και την Πέμπτη; ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Αν συνεχίσουμε την Πέμπτη και με την πρώτη ενότητα, φοβάμαι ότι κατ'αρχήν απόψε θα εγγραφούν όσοι είναι να μιλήσουν. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΛΑΓΚΟΥΔΗΣ: Αν τελειώσουμε, κύριε Πρόεδρε, έχει καλώς. Εγώ πάντως πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικό το νομοσχέδιο και θα θέλαμε περισσότερο χρόνο. 'Εχουμε πολλές παρατηρήσεις και δεν μας δόθηκε η δυνατότητα στην επιτροπή να τις αναπτύξουμε. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Ας προχωρήσουμε και βλέπουμε πώς θα πάμε. Τώρα θα προηγηθεί η συζήτηση στην οποία θα μπορούν να πάρουν μέρος ο Υπουργός, οι Κοινοβουλευτικοί Εκπρόσωποι, να δευτερολογήσουν οι εισηγητές και αμέσως μετά οι άλλοι συνάδελφοι, που θα μιλήσουν και επί της ενότητας αυτής καθ'αυτής. Επαναλαμβάνω ότι ο Υπουργός και οι Κοινοβουλευτικοί Εκπρόσωποι, οι οποίοι δεν μίλησαν θα προηγηθούν. Οι εισηγητές που μίλησαν ήδη και οι Βουλευτές που μίλησαν θα δευτερολογήσουν μιλώντας και επί της ενότητας αυτής και θα έχουν και περισσότερο χρόνο. Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Κύριοι συνάδελφοι, η ψήφιση του νομοσχεδίου αυτού θα αποτελέσει ένα πολύ μεγάλο πολιτικό και οικονομικό γεγονός. Η απελευθέρωση και η αναδιάρθρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας θα απελευθερώσει ταυτοχρόνως και πάρα πολύ σημαντικές παραγωγικές και οικονομικές δυνατότητες, οι οποίες ως τώρα είναι σε μεγάλο βαθμό εγκλωβισμένες. Η αλήθεια είναι ότι με καθυστέρηση, αλλά πάντως πριν από τη λήξη της μεταβατικής προθεσμίας που προβλέπεται, ειδικά για τη χώρα μας, δηλαδή αρκετούς μήνες πριν από τις 19-2-2001, η Ελλάδα συμμορφώνεται προς μία κοινοτική υποχρέωση που έχει αναλάβει, με δεδομένο πως από το 1997 έχει τεθεί σε ισχύ η οδηγία που προβλέπει και επιβάλλει την απελευθέρωση αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας σε όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, στην 'Ενωση ως τέτοια. Είναι επίσης γνωστό ότι η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εντάσσεται σε ένα πλέγμα μέτρων, που οδηγούν στην απελευθέρωση συνολικά της ενεργειακής αγοράς, καθώς μέχρι το 2006 έχουμε και εμείς την υποχρέωση να προβούμε στην απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου. Η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς, χωρίς να αφίσταται της πραγματικότητας, πως υπακούει σε μια φιλελεύθερη προσέγγιση. Μόνο που πίσω από αυτήν την πρωτοβάθμια ερμηνεία κρύβεται ένας δεδηλωμένος στόχος, ο οποίος είναι πάρα πολύ σημαντικός για όλους τους πολίτες. Η απελευθέρωση της ενεργειακής αγοράς έχει ως στόχο τη συμπίεση της τιμής των καυσίμων, τη συμπίεση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας, την μείωση του κόστους παραγωγής, αλλά και τη μείωση της τιμής που καταβάλλει για το ηλεκτρικό ρεύμα και για την οικιακή χρήση του φυσικού αερίου ο οικιακός χρήστης. (Στο σημείο αυτό την Προεδρική 'Εδρα καταλαμβάνει ο Α' Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Ν. ΚΡΗΤΙΚΟΣ) Χωρίς αυτό το στόχο η επιλογή της απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας δεν δικαιώνεται κοινωνικά και πολιτικά. 'Αρα όλα όσα επιχειρεί να μεταβάλει το συζητούμενο νομοσχέδιο έχουν υπόψη τους κατά βάθος τον καταναλωτή και τις ανάγκες του, έχουν υπόψη τους κατά βάθος την υποχρέωση που έχουμε να εκλογικεύσουμε τη λειτουργία της αγοράς και να καταλήξουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα, που είναι η μείωση της τιμής. Για να το πετύχουμε, αυτό οργανώνουμε την αγορά έτσι, ώστε όχι μόνο να δημιουργηθεί χώρος για νέες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, χώρος για τους ιδιώτες παραγωγούς, αλλά να διατηρηθεί και, ει δυνατόν, να δημιουργηθεί, επίσης, χώρος για νέες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες της κυρίαρχης επιχειρηματικής παρουσίας στο χώρο της ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας, που είναι η ΔΕΗ. Η συγκρότηση της ΔΕΗ μέσα από μία εποποιϊα, θα έλεγα, που ταυτίζεται εν πολλοίς με την πορεία του εκσυγχρονισμού και της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, ήταν επίσης στην εποχή της μία πράξη εκλογίκευσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας μέσα από τη διαμόρφωση μιας παραγωγικής βάσης. Που ήταν και εξακολουθεί να είναι απολύτως αναγκαία, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος του εξηλεκτρισμού, κάτι που τώρα μπορεί να ανήκει στο χώρο των κεκτημένων και των αυτονοήτων, αλλά απήτησε πάρα πολύ μεγάλο κόπο και την επένδυση πάρα πολύ μεγάλων κεφαλαίων. 'Αρα η απελευθέρωση και η αναδιοργάνωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εξυπηρετεί, εάν θέλουμε να συνοψίσουμε τα πράγματα, τρεις ισότιμους και παράλληλους στόχους. Πρώτον, τον καταναλωτή, με τη μείωση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό επιτυγχάνεται και έμμεσα, μέσα από τη μείωση του ενεργειακού κόστους για τη μεταποίηση και τις υπηρεσίες, μια που κάθε αύξηση του κόστους τελικώς μετακυλίεται στον καταναλωτή. Δεύτερος στόχος, η πρόκληση προς τις παραγωγικές δυνάμεις να πάρουν μέρος σε αυτήν τη νέα αγορά που διαμορφώνεται. Τρίτον, η διαφύλαξη του ηγετικού ρόλου της ΔΕΗ και ο προσανατολισμός της προς κατευθύνσεις, οι οποίες είναι πάρα πολύ σημαντικές για την ανάπτυξή της. Τέτοιες κατευθύνσεις είναι η δραστηριοποίησή της στην ευρύτερη Νοτιοανατολικοευρωπαϊκή αγορά, ο προσανατολισμός της στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, όπου μπορεί να παίξει καταλυτικό ρόλο και να γίνει ο δεύτερος μεγάλος οργανισμός μετά τον ΟΤΕ και βέβαια, η δραστηριοποίησή της στον τομέα της παροχής οικιακών υπηρεσιών, καθώς έχει τεχνογνωσία και υποδομή που της επιτρέπει να παίξει το ρόλο αυτό όχι μόνο στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας και των τηλεπικοινωνιών, αλλά και στον τομέα του φυσικού αερίου και σε άλλους πολλούς τομείς. Τούτων δοθέντων, το νομοσχέδιο επιλέγει την εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με τη κοινοτική οδηγία με το σύστημα που ακούει στο όνομα "σύστημα του κεντρικού διαχειριστή", ο οποίος έχει τη μορφή μιας δημόσιας ανώνυμης εταιρείας, το μετοχικό κεφάλαιο της οποίας θα ανήκει πάντοτε κατά πλειοψηφία στο δημόσιο. Στο μειοψηφικό τμήμα του κεφαλαίου, θα εκπροσωπείται αρχικά η ΔΕΗ ως ο μόνος παραγωγός που μετέχει στο σύστημα, σταδιακά δε, τα ποσοστά της ΔΕΗ θα απομειώνονται προκειμένου να παρασχεθεί η δυνατότητα συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο, άρα και στις διαδικασίες ελέγχου της ανώνυμης εταιρείας του κεντρικού διαχειριστή και στους άλλους παραγωγούς, που σταδιακά θα εντάσσονται στο σύστημα. Ο κεντρικός διαχειριστής του συστήματος είναι η καρδιά του συστήματος, είναι ο μηχανισμός εκείνος, ο οποίος επιτρέπει τη λειτουργία του με τη μορφή διακανονισμών και συμψηφισμών, που επιτρέπουν τελικά να συμπιέζεται η τιμή και να επιτυγχάνεται ο στόχος που έχει θέσει και η οδηγία και το νομοσχέδιο, καθώς το κριτήριο για τη διαμόρφωση της σειράς προτεραιότητος ένταξης των μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο σύστημα είναι η φθηνότερη τιμή. Εάν ο κεντρικός διαχειριστής ως μηχανισμός, όπως είπα προηγουμένως, διακανονισμών και συμψηφισμών είναι η νομική, οργανωτική, λειτουργική και λογιστική καρδιά του συστήματος, η πραγματική βάση του συστήματος είναι φυσικά το σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην υψηλή τάση που ανήκει και θα εξακολουθεί να ανήκει στην κυριότητα και στην πραγματική ευθύνη της ΔΕΗ και το δίκτυο διανομής της ηλεκτρικής ενέργειας στη μεσαία και χαμηλή τάση, αποκλειστικός κύριος και βεβαίως αποκλειστικός διαχειριστής του οποίου θα εξακολουθεί να είναι η ΔΕΗ. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί η ΔΕΗ, έχοντας πάντοτε στα χέρια της την πραγματική, την υλικοτεχνική βάση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας, είναι και θα εξακολουθεί στο διηνεκές να είναι, ο κύριος παράγοντας για τη διαμόρφωση και τη λειτουργία της αγοράς αυτής, μέσα όμως σε ένα νομικό και κανονιστικό πλαίσιο που διασφαλίζει και την ανταγωνιστικότητα και τη διαφάνεια. 'Ολα αυτά έχουν ιδιαίτερη σημασία για μια χώρα όπως η Ελλάδα, όπου λόγω της γεωγραφικής της φυσιογνωμίας, λόγω της ύπαρξης πολλών απομονωμένων νησιών, που δεν ανήκουν στο διασυνδεδεμένο σύστημα, υπάρχουν πολλές περιοχές που δεν εφάπτονται με το σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και άρα με τις δραστηριότητες και τις λειτουργίες του κεντρικού διαχειριστή, αλλά εφάπτονται απευθείας με το σύστημα διανομής. 'Αρα η συμβατική σχέση των παραγωγών, που θα εγκατασταθούν και θα λειτουργήσουν εκτός διασυνεδεδεμένου συστήματος, με τη ΔΕΗ είναι απολύτως αναγκαία. Γι'αυτό ουσιαστικά το νομοσχέδο οργανώνει δύο διαφορετικά συστήματα, δύο διαφορετικές αγορές. Μία απελευθερωμένη αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, που έχει να κάνει με τη διαχείριση του διασυνδεδεμένου συστήματος και μία ιδιόμορφη και κατ'ανάγκη υπό ειδική προστασία αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στα μη διασυνδεδεμένα νησιά, καθώς πρώτιστη και ανυπέρβλητη υποχρέωση του κράτους είναι να διασφαλίζει την επάρκεια του εφοδιασμού όλης της χώρας, ιδίως των μη διασυνδεδεμένων νησιών. (Στο σημείο αυτό την Προεδρική 'Εδρα καταλαμβάνει ο Δ' Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ) Γι'αυτό και προβλέπονται ειδικοί κανόνες, διαγωνιστικοί σε πρώτη φάση, αλλά τελικώς διασφαλιστικοί της επάρκειας εφοδιασμού, καθώς εάν δεν υπάρξει ενδιαφέρον ή εάν δεν υπάρξει συμφέρουσα οικονομικά προσφορά, την υποχρέωση να καλυφθεί η ανάγκη ηλεκτροδότησης την αναλαμβάνει, εκ του νόμου πια, η ίδια η ΔΕΗ απευθείας. Αυτό είναι, πάρα πολύ συνοπτικά, το σύστημα, όπως περιγράφεται στο νομοσχέδιο. Το σύστημα αυτό τελεί υπό τη σκέπη και την εποπτεία της Πολιτείας, η οποία στην προκειμένη περίπτωση εκφράζεται μέσω μιας ανεξάρτητης διοικητικής αρχής, της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, στην αρμοδιότητα της οποίας ανήκουν όχι μόνο τα θέματα της ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και γενικότερα θέματα ενεργειακής πολιτικής. Πάντως στην αρμοδιότητα της Ρ.Α.Ε. ανήκουν πλέον όλες οι αρμοδιότητες, που η ισχύουσα νομοθεσία αναθέτει στο σώμα ελεγκτών της ενεργειακής αγοράς. Θέλω καθ'υποφοράν να απαντήσω σε όλες τις παρατηρήσεις που άκουσα να γίνονται σχετικά με τη νομική φυσιογνωμία και το εύρος των αρμοδιοτήτων μιας ανεξάρτητης ρυθμιστικής αρχής όπως η Ρ.Α.Ε. Η συζήτηση αυτή είναι μία συζήτηση που έχει διεξαχθεί πολλές φορές στην Αίθουσα αυτή, έχει δε διεξαχθεί με πιο λεπτομερή και ενδελεχή τρόπο κατά τη διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος. Οι ρυθμιστικές αρχές, οι ανεξάρτητες διοικητικές αρχές γενικά, έχουν ευδοκιμήσει τα τελευταία χρόνια σε όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης και στις Ηνωμένες Πολιτείες για δύο διαφορετικούς λόγους που τελικώς οδηγούν και στην ύπαρξη δύο διαφορετικών κατηγοριών ανεξάρτητων διοικητικών αρχών. Ο πρώτος λόγος είναι η προστασία των συνταγματικών δικαιωμάτων. Στην περίπτωση αυτή η ρυθμιστική αρχή είναι μία θεσμική εγγύηση που περιβάλλει την άσκηση ενός συνταγματικού δικαιώματος, κυρίως ενός ατομικού δικαιώματος κατά κυριολεξία, δηλαδή ενός δικαιώματος που προστατεύει την ελεύθερη ύπαρξη και δράση του ατόμου. Υπάρχει όμως και ένας δεύτερος λόγος που οδηγεί στη δημιουργία ρυθμιστικών αρχών. Είναι η ανάγκη να διαμορφώνονται χώροι συναίνεσης, χώροι που υπερβαίνουν την απλή αρχή της πλειοψηφίας, που υπερβαίνουν τη δημοκρατική αρχή, που θέλουν δίπλα στο δημοκρατικό νομιμοποιητικό επιχείρημα, που διαθέτει η Πλειοψηφία της Βουλής και η Κυβέρνηση να προστίθεται και ένα γνωσιολογικού χαρακτήρα επιχείρημα, δίπλα στην πλειοψηφία να υπάρχει η εμπειρογνωμοσύνη, η ικανότητα και η συναίνεση. Η πρώτη κατηγορία αρχών που συνδέονται με τα ατομικά δικαιώματα έχουν μία προφανή δικαιοκρατική θεμελίωση. Εκεί δεν υπαρχει πεδίο άσκησης πολιτικής εξουσίας, εκεί υπάρχει ένα πεδίο προστασίας του ατόμου και των δικαιωμάτων του. Στη δεύτερη περίπτωση όμως, η δημιουργία μιας ανεξάρτητης διοικητικής αρχής περιορίζει τις αρμοδιότητες της πολιτικής εξουσίας συνολικά, δηλαδή της δημοκρατικά διαρθρωμένης εξουσίας, η οποία τελικώς, υπόκειται στον έλεγχο του εκλογικού σώματος, διά του κοινοβουλευτικού ελέγχου. 'Οταν μία τέτοιου είδους ανεξάρτητη διοικητική αρχή περιβάλλεται με αποφασιστικές αρμοδιότητες που αποκλείουν την Κυβέρνηση από το πεδίο αυτό, τότε δημιουργείται ένας θύλακας δημοκρατικά μη ελεγχόμενος, που δεν υπόκειται ούτε στις διαδικασίες του κοινοβουλευτικού ελέγχου ούτε σε τελική πολιτική αξιολόγηση από το εκλογικό σώμα. Και ερωτώ: Είναι δυνατόν τα ζητήματα της ενεργειακής πολιτικής που είναι ζητήματα συνδεόμενα με την εξωτερική πολιτική του κράτους και με την ίδια την υπόστασή του -καθώς η ενεργειακή πολιτική είναι η βάση της οικονομικής πολιτικής γενικότερα- να μπορούμε να τα εμπιστευθούμε σε ανεξάρτητες, πολιτικά ανεξέλεγκτες διοικητικές αρχές, όσο σπουδαία και αν είναι η σύνθεσή τους και όσο σημαντικές και αν είναι οι προσωπικότητες που τις συγκροτούν; Η απάντησή μου είναι όχι. Γι'αυτό η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας στο νομοσχέδιο εξοπλίζεται με αποφασιστικές αρμοδιότητες, εκεί όπου πράγματι πρέπει να είναι εντελώς ανεξάρτητη. Ενώ σε όλα τα άλλα ζητήματα, η τελική πράξη εκδίδεται από τον Υπουργό, υπόκειται σε δικαστικό έλεγχο φυσικά ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, σε κοινοβουλευτικό και πολιτικό έλεγχο, ενώπιον της Βουλής και του εκλογικού σώματος αντίστοιχα. Ποιές είναι οι αρμοδιότητες που ασκούνται αυτοτελώς και πλήρως από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας; 'Ολες οι αρμοδιότητες που συνδέονται με την εποπτεία του συστήματος και την επιβολή διοικητικών κυρώσεων και όλες οι διαιτητικού και τελικώς, δικαιοδοτικού χαρακτήρα αρμοδιότητες, γιατί η ΡΑΕ λειτουργεί και ως μόνιμη διαιτησία για ενεργειακά θέματα, κάτι που διευκολύνει -και μάλιστα με πολύ πρακτικό και γρήγορο τρόπο-την επίλυση των διαφορών, που θα αναφύονται στην ενεργειακή αγορά. 'Οταν όμως διαμορφώνονται ενεργειακές πολιτικές και χορηγούνται άδειες που ουσιαστικά λειτουργούν ως οικονομικό και επιχειρηματικό πλεονέκτημα, πρέπει η τελική πράξη να εκδίδεται από τον Υπουργό, όχι μόνο για να ασκείται έλεγχος νομιμότητας, αλλά για να μπορεί να ασκείται και κοινοβουλευτικός και πολιτικός έλεγχος. Ο δε εκάστοτε Υπουργός θα σταθμίζει εάν έχει λόγο να διαφωνήσει αιτιολογημένα με τη γνώμη της επιτροπής ή αν πρέπει απλώς να περιβάλλει με το κύρος μιας τελικής διοικητικής πράξης τη γνώμη της αρχής. 'Αρα είναι απολύτως ισορροπημένο το σύστημα. Είναι απολύτως ισορροπημένο, διασφαλίζει την επάρκεια του εφοδιασμού, διασφαλίζει τα νησιά που δεν εντάσσονται στο διασυνδεδεμένο σύστημα, ανοίγει το πεδίο για τους ιδιώτες παραγωγούς και ταυτόχρονα, διασφαλίζει τον ηγετικό πάντοτε ρόλο της ΔΕΗ. Αυτό δε δεν ισχύει μόνο για την πρώτη φάση της απελευθέρωσης αλλά διαρκώς. Η πρώτη φάση καλύπτει περίπου το 30% της αγοράς, καλύπτει δηλαδή περίπου δώδεκα χιλιάδες γιγαβατώρες το χρόνο, με βάση τα σημερινά δεδομένα και άρα περίπου είκοσι επτά με τριάντα μεγάλους πελάτες στην υψηλή τάση και περίπου χίλιους πεντακόσιους πελάτες στη μεσαία τάση, προκειμένου να φθάσουμε στα ποσοστά που επιβάλλονται από την κοινοτική οδηγία. Το νομοσχέδιο ρυθμίζει ταυτοχρόνως διάφορα κρίσιμα παράπλευρα ζητήματα. Τα ζητήματα αυτά είναι κυρίως δύο. Είναι η προνομιακή με την καλή έννοια του όρου, μεταχείριση που το νομοσχέδιο επιφυλάσσει -όπως και η ισχύουσα νομοθεσία σε μεγάλο βαθμό- στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και στη συμπαραγωγή θερμότητας, άρα και ψύξης ταυτόχρονα με ηλεκτρική ενέργεια, γιατί αυτό οδηγεί προς παραγωγικές μονάδες που εξοικονομούν ενέργεια και άρα, ο εθνικός νομοθέτης, όπως και ο κοινοτικός νομοθέτης, έχουν κάθε λόγο να διαμορφώνουν ειδικά νομικά καθεστώτα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με ανανεώσιμες πηγές και για τη συμπαραγωγή. Διατηρούνται όλα τα υπάρχοντα και ισχύοντα πλεονεκτήματα, ταυτόχρονα όμως θεσπίζονται κανόνες, με τους οποίους οριοθετείται η προνομιακή ούτως ή άλλως ένταξη των μονάδων αυτών στο σύστημα, μια που το σύστημα λειτουργεί ανταγωνιστικά και μια που οι μονάδες με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και οι μονάδες συμπαραγωγής κάμπτουν έως ένα βαθμό τη βασική αρχή που είναι να εντάσσονται κατά προτεραιότητα οι μονάδες με κριτήριο τη φθηνότερη τιμή. Ακριβώς, λοιπόν, επειδή αποκλίνουν οι μονάδες αυτές από το κριτήριο της φθηνότερης τιμής, το νομοσχέδιο οργανώνει και οριοθετεί τον τρόπο με τον οποίο αυτές λειτουργούν και εντάσσονται στο σύστημα, όπως το περιγράφει το νομοσχέδιο. 'Ετσι έχουμε τη λειτουργία του συστήματος σε διάφορα επίπεδα, από τη λειτουργία του διασυνδεδεμένου συστήματος, μέχρι τα απομονωμένα νησιά και από τη χρήση συμβατικών καυσίμων, μέχρι τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ή κάθε είδους καυσίμου για τη συμπαραγωγή θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας. Διαμορφώνεται έτσι ένα κωδικοποιημένο καθεστώς, συστηματικό, ενιαίο, ορθολογικό, διαφανές, το οποίο βεβαίως περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο στις γενικές του γραμμές, γιατί υπάρχουν άπειρα τεχνικά ζητήματα που πρέπει να διακανονισθούν και θα διακανονισθούν με την έκδοση κανονιστικών πράξεων, των λεγομένων κωδίκων, με τους οποίους ρυθμίζονται μία σειρά από λεπτομέρειες στο πλαίσιο των πολύ συγκεκριμένων εξουσιοδοτήσεων που παρέχονται με το νομοσχέδιο. Αυτό σημαίνει ότι διαθέτει πια η ελληνική νομοθεσία έναν εξοπλισμό κανονιστικό, που της επιτρέπει να αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το διάστημα των δεκατεσσάρων, δεκαπέντε περίπου μηνών, από σήμερα έως τη 19η Φεβρουαρίου του 2001. Θα μπορούσαμε φυσικά, να έχουμε ολοκληρώσει τη διαδικασία ψήφισης του νομοσχεδίου αυτού πολύ νωρίτερα. Η καθυστέρηση σε πολύ μεγάλο βαθμό οφείλεται στο γεγονός πως υπήρχε μία ουσιαστική πολιτική και κοινωνική προϋπόθεση, προκειμένου να κατατεθεί το νομοσχέδιο αυτό στη Βουλή. Και η προϋπόθεση ήταν η ταυτόχρονη επίλυση του κοινωνικοασφαλιστικού ζητήματος των εργαζομένων και των συνταξιούχων της ΔΕΗ. Το πρόβλημα αυτό απέκτησε οξύτητα και κρισιμότητα γιατί η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας έχει νόημα για τη ΔΕΗ και μπορεί, όχι απλά να διασώσει, αλλά και να ενισχύσει οικονομικά τη ΔΕΗ, μόνον εάν διασφαλισθεί η ένταξή της στη χρηματαγορά, η δυνατότητά της να αντλεί και αυτή όπως οι μικρότεροι ιδιώτες ανταγωνιστές της, φθηνά και υγιή κεφάλαια από τη χρηματαγορά. Εάν όμως θέλουμε να φθάσουμε στην εικόνα όπως την περιγράφω, εάν θέλουμε να έχουμε μία ΔΕΗ που να λειτουργεί ανταγωνιστικά, να αναπτύσσει δραστηριότητες στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, να μετέχει σε όλες τις διεθνείς διασυνδέσεις, να παίζει ηγετικό ρόλο στην περιφερειακή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, που πολιτικά την αποφασίσαμε και την ανακοινώσαμε με τους ομολόγους μου των βαλκανικών χωρών πριν από δύο μήνες στη Θεσσαλονίκη, εάν θέλουμε η Δ.Ε.Η. να παίξει ρόλο ως τηλεπικοινωνιακή επιχείρηση, τότε η Δ.Ε.Η. πρέπει να εμφανίζει μία άψογη και ανεπίληπτη χρηματοοικονομική εικόνα, που όχι απλά θα της επιτρέψει τη μετατροπή της σε ανώνυμη εταιρεία, αλλά και την είσοδό της στο xρηματιστήριο για να αντλήσει κεφάλαια με ίσους όρους, δηλαδή με ανταγωνιστικούς όρους, σε σχέση με τις μικρότερες επιχειρήσεις, που θα είναι πια ομοειδείς και θα μετέχουν στην ίδια αγορά. Από το 1966 έως σήμερα, όπως γνωρίζει ο Πρόεδρος, ο κ. Μητσοτάκης, καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον, έχει επιλεγεί και εφαρμόζεται στη Δ.Ε.Η. για τους εργαζομένους της το λεγόμενο σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης στον εργοδότη. Αυτό σημαίνει ότι αυτό που γνωρίζουμε ως Δ.Ε.Η. και που λειτουργεί ως Δ.Ε.Η. μέχρι σήμερα, δεν είναι ένα ενιαίο πράγμα, όπως φαίνεται, αλλά είναι υπό το αυτό όνομα δύο διαφορετικά και διακεκριμένα μεταξύ τους νομικά πρόσωπα. Η Δ.Ε.Η. είναι αφ' ενός μεν η Δ.Ε.Η.- 1 δημόσια επιχείρηση, που δραστηριοποιείται στην παραγωγή, τη μεταφορά και τη διανομή ηλεκτρικής ενέργειας, που λειτουργεί κατά τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, που διέπεται από το ιδιωτικό δίκαιο και συνδέεται με τους εργαζομένους της με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, άρα οι σχετικές διαφορές επιλύονται από τα πολιτικά δικαστήρια. Aφ' ετέρου δε η Δ.Ε.Η.-2, ο ασφαλιστής του προσωπικού της, που λειτουργεί κατά τους κανόνες της ασφαλιστικής νομοθεσίας, που λειτουργεί δηλαδή κατά το δημόσιο δίκαιο, που έχει τη φυσιογνωμία του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, που εκδίδει εκτελεστές διοικητικές πράξεις, οι οποίες προσβάλλονται στα διοικητικά δικαστήρια και τελικώς στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Προκειμένου, λοιπόν, μετά από πολλές συζητήσεις, πολλές μελέτες και πολύ έντονη διαπραγμάτευση, να καταλήξουμε στο σχήμα που προτείνει το νομοσχέδιο για την οριστική και ριζική και ασφαλή επίλυση του κοινωνικοασφαλιστικού προβλήματος των εργαζομένων, έπρεπε να κάνουμε αυτήν την απλή διαπίστωση: Να διαπιστώσουμε ότι η Δ.Ε.Η., για την οποία συζητούμε, δεν είναι ένα, αλλά δύο διαφορετικά ως προς τη φύση τους νομικά πρόσωπα και να συμφωνήσουμε στην ανάγκη με το νομοσχέδιο να διαχωρίσουμε τη Δ.Ε.Η., σε Δ.Ε.Η. επιχείρηση -που μετατρέπεται σε ανώνυμη εταιρεία, μετοχοποιείται, εισάγεται στο χρηματιστήριο και μετέχει στην ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας- και σε Δ.Ε.Η. νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, ασφαλιστή του προσωπικού της, που εξακολουθεί να λειτουργεί και θα λειτουργεί ακριβώς όπως είναι και σήμερα, ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου. 'Αρα το προσωπικό της Δ.Ε.Η. και οι συνταξιούχοι της συνδέονται με μία κοινωνικοασφαλιστική σχέση δημοσίου δικαίου με ένα νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, που λέγεται Δ.Ε.Η. και θα εξακολουθούν να συνδέονται με μία κοινωνικοασφαλιστική σχέση δημοσίου δικαίου με τον Οργανισμό Ασφάλισης Προσωπικού Δ.Ε.Η., που είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου. Αυτός είναι ο πρώτος πυλώνας της λύσης. Ο δεύτερος πυλώνας της λύσης είναι η αναγνώριση εκ μέρους της Πολιτείας του γεγονότος πως η λειτουργία, επί τόσα χρόνια, του συστήματος της ασφάλισης στον εργοδότη είχε ως αποτέλεσμα να συγκεντρωθεί μία περιουσία, η οποία χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη μας οποιοδήποτε στοιχείο επιχειρηματικού κινδύνου που συνδέεται με τη Δ.Ε.Η. πολλαπλασιάστηκε, ενσωματώθηκε στην περιουσία της Δ.Ε.Η. 'Αρα οφείλει η Πολιτεία, για λόγους ιστορικούς, για λόγους πολιτικούς και για λόγους ειλικρινούς σχέσης με το συνδικαλιστικό κίνημα να αναγνωρίσει την ύπαρξή της. Και η πολιτεία με το νομοσχέδιο αναγνωρίζει την ύπαρξη αυτής της ενσωματωμένης περιουσίας, τη μνημονεύει αριθμητικά με βάση τις αναλογιστικές μελέτες που έχουν γίνει και αναγνωρίζει επίσης την ανάγκη να μεταβάλλεται ποσοτικά το μέγεθος αυτό, με βάση αναλογιστικούς κανόνες που ισχύουν διεθνώς. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι αυτή η ενσωματωμένη περιουσία τελικώς μετακυλίεται στο δημόσιο χρέος, γιατί θα ήταν αρνητική έκβαση για όλους μας η λύση του κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος της Δ.Ε.Η. τελικά να οδηγήσει σε μία ανυπόφορη αύξηση του δημοσίου χρέους κατά δέκα περίπου ποσοστιαίες μονάδες, εάν λάβουμε υπόψη μας τη σημερινή ποσοτική εξέλιξη αυτής της ενσωματωμένης περιουσίας. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Σε τι ποσό το υπολογίζετε σε αριθμούς; ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Για σήμερα σχεδόν τέσσερα τρισεκατομμύρια, με βάση την εξέλιξη των αναλογιστικών μελετών. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Ε, πολύ καλά! ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Αλλά ούτως ή άλλως αυτές οι μαθηματικές ποσότητες, αυτά τα αριθμητικά μεγέθη, έχουν μία θεωρητική αξία, γιατί κανείς δεν ζητά ποτέ από κανέναν να τα καταβάλει εφάπαξ και καθ' ολοκληρίαν. Διότι σημασία στη λειτουργία του κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος έχουν οι χρηματοοικονομικές ροές και η λύση που διαμορφώνουμε με το νομοσχέδιο και περιλαμβάνεται στη συμφωνία που έχουμε υπογράψει με τη ΓΕΝΟΠ και την Πανελλήνια Ομοσπονδία Συνταξιούχων, βασίζεται ακριβώς στην πρόβλεψή μας για την εξέλιξη των χρηματοοικονομικών ροών. Διαμορφώνεται έτσι μία λύση, η οποία διατηρεί την κοινωνική ασφάλιση των εργαζομένων σε ένα νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου. Προικοδοτεί αυτό το νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου με πολύ σημαντικούς πόρους, ο πιο σημαντικός από τους οποίους είναι το ποσοστό του προϊόντος από τη διάθεση μετοχών της Δ.Ε.Η., που κατέχει σήμερα το ελληνικό δημόσιο, καθώς προβλέπεται ότι το 20% του πρώτου 25% του μετοχικού κεφαλαίου της Δ.Ε.Η. θα περιέλθει στο Ταμείο και στη συνέχεια το 15% του υπολοίπου ποσοστού που θα διατεθεί από το ελληνικό δημόσιο. Το Ταμείο έχει φυσικά τους πόρους που έχει και οποιοσδήποτε άλλος ασφαλιστικός οργανισμός, δηλαδή τις εισφορές των εργαζομένων και της εργοδοσίας... ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Στο μέλλον. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Στο μέλλον. Γνωρίζετε πάρα πολύ καλά ότι, κατά την ισχύουσα νομοθεσία, η Δ.Ε.Η. έχει την υποχρέωση να συνεισφέρει στον ασφαλιστικό φορέα των εργαζομένων της πενήντα δισεκατομμύρια (50.000.000.000), πέραν αυτών που υποχρεούται να συνεισφέρει ως οιονεί εργοδοτική εισφορά. Η πρόγνωσή μας, λοιπόν, είναι ότι το ταμείο, όπως διαμορφώνεται, με βάση τις προβλέψεις του νομοσχεδίου, ξεκινά με πολύ υγιέστερες και πολύ ασφαλέστερες βάσεις απ' αυτές τις οποίες κινείται σήμερα ο ασφαλιστικός φορέας των εργαζομένων της Δ.Ε.Η. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Κύριε Υπουργέ, μου επιτρέπετε μία ερώτηση; ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Παρακαλώ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Εάν υπολογίσετε τέσσερα τρισεκατομμύρια (4.000.000.000), τα οφειλόμενα στην ουσία για το Ταμείο Ασφαλείας της Δ.Ε.Η., πόσο υπολογίζετε την αξία τη σημερινή της Δ.Ε.Η.; 'Οση και αν την υπολογίζετε, πρέπει να συμπεράνουμε ότι είναι αρνητική η συνολική εικόνα της. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Αυτή είναι μία πολύ ωραία ερώτηση, κύριε Πρόεδρε και με διευκολύνει να συνεχίσω το συλλογισμό μου, γιατί αυτό ακριβώς θα έλεγα τώρα. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Διευκρίνηση ζητώ. Δεν αντιδικώ. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Καθόλου δεν αντιδικείτε. Διευκολύνετε πάρα πολύ με την ερώτησή σας, γιατί ακριβώς αυτό ήταν το επιχείρημά μου, προκειμένου να πείσω τη ΓΕΝΟΠ Δ.Ε.Η. και τους εργαζομένους να υπογράψουμε τη συμφωνία που υπογράψαμε και που θα κυρώσουμε με το νομοσχέδιο. Το να υπολογίζει κανείς την ενσωματωμένη περιουσία των εργαζομένων σε απόλυτους αριθμούς, δεν σημαίνει τελικώς τίποτα, γιατί είναι σαν να ξεχνάμε ότι η περιουσία αυτή είναι ενσωματωμένη σε έναν επιχειρηματικό φορέα, ο οποίος ναι, μεν τώρα κινείται μέσα στο θερμοκήπιο του μονοπωλίου, αλλά από το Φεβρουάριο του 2001 και μετά θα κινείται μέσα σε πολύ δύσκολες ανταγωνιστικές συνθήκες. Η αποτίμηση μιας περιουσίας έχει σημασία, όταν η περιουσία αυτή μπορεί να ανταλλαγεί, όταν η περιουσία αυτή μπορεί να αποτιμηθεί μέσα στην αγορά. Αλλιώς, υπάρχει μία αξία χρήσης, αλλά δεν υπάρχει ανταλλακτική αξία, δεν υπάρχει αγοραία αξία. Εάν θέλουμε, λοιπόν, να μιλήσουμε με ορθολογικό τρόπο, η ενσωματωμένη περιουσία του ασφαλιστικού φορέα της Δ.Ε.Η. πρέπει να αποτιμηθεί ως ποσοστό της περιουσίας της Δ.Ε.Η. Αλλά η αξία της περιουσίας της Δ.Ε.Η. τελικώς θα αποτιμηθεί από την αγορά, εάν υπάρξει ενδιαφέρον της αγοράς να μετάσχει, μέσα από τις διαδικασίες της αγοραπωλησίας τελικά των μετοχών, στην αποτίμηση της αξίας της Δ.Ε.Η. Αυτό σημαίνει ότι, η Δ.Ε.Η. με τη συμμετοχή της σε μία ανταγωνιστική αγορά και στη χρηματαγορά, έχει μία περιουσία που δεν είναι διασφαλισμένο ότι μόνο θα αυξάνεται, αλλά θα υπόκειται σε όλες τις διακυμάνσεις της αγοράς. Αν θέλουμε να προστατεύσουμε την περιουσία των ασφαλισμένων, εάν δεν θέλουμε να καταστήσουμε υποχείριο των αναγκών και των διακυμάνσεων της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας τον ασφαλιστικό φορέα των εργαζομένων, τότε είμαστε υποχρεωμένοι να διαχωρίσουμε τις δύο αυτές λειτουργίες, να διαχωρίσουμε το διφυές νομικό πρόσωπο της ΔΕΗ και να οργανώσουμε τον οργανισμό ασφάλισης προσωπικού ΔΕΗ ως Ν.Π.Δ.Δ. όπως προβλέπει το νομοσχέδιο. Διότι ακόμη και αν συμφωνήσουμε ότι η ενσωματωμένη περιουσία του ασφαλιστικού φορέα προσεγγίζει το 40% ή το 50% της συνολικής περιουσίας της ΔΕΗ, αυτό θα αυξομειώνεται μέσα από τις διαδικασίες αποτίμησης που υπαγορεύει η αγορά. Δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Τελικά θα αποβεί σε βάρος τους. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): 'Αρα, λοιπόν, όσοι ισχυρίζονται ότι πρέπει να διατηρηθεί το καθεστώς της ασφάλισης στον εργοδότη ενώ οδηγούμαστε σε απελευθέρωση της αγοράς και σε είσοδο της ΔΕΗ στο χρηματιστήριο ή δεν καταλαβαίνουν τίποτα ή παραπλανούν για κομματικούς ή συνδικαλιστικούς λόγους τους εργαζομένους θέτοντας σε κίνδυνο τα θεμελιώδη ασφαλιστικά συμφέροντα και δικαιώματά τους. Διότι ή δεν θα μπορέσει η ΔΕΗ να μπει στη χρηματαγορά, οπότε θα είναι πάντοτε σε κατάσταση μειονεξίας σε σχέση με τους ανταγωνιστές της και θα καταρρεύσει επιχειρηματικά, ή, εάν υποθέσουμε ότι μπαίνει, η χρηματιστηριακή της αξία θα αποτιμηθεί πάρα πολύ χαμηλά και αυτό θα μειώσει δραματικά την ασφαλιστική περιουσία των εργαζομένων. 'Αρα παραπλανούν -θέλω να ελπίζω όχι συνειδητά- τους εργαζομένους και τους συνταξιούχους, όσοι ισχυρίζονται ότι μπορεί να συνεχιστεί το σημερινό καθεστώς. Θέτουν σε κίνδυνο την επιχείρηση, θέτουν σε κίνδυνο τα δικαιώματα των εργαζομένων και των συνταξιούχων. Και χαίρομαι γιατί η γνώση, η σοβαρότητα και κυρίως το ένστικτο αυτοσυντήρησης των εργαζομένων και των συνταξιούχων τελικά οδηγεί σε ασφαλή πορεία και τη ΔΕΗ και τον ασφαλιστικό φορέα. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Επιτρέπετε μία διακοπή; ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Μάλιστα. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Θα ήθελα να παρέμβω για να πω το εξής: Υπήρξα ο δημιουργός το 1966 αυτής της ρύθμισης, η οποία την εποχή εκείνη μπορεί κανείς να πει ότι είχε κάποιο λόγο ύπαρξης. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Αν μου επιτρέπετε είχε, διότι έδινε φτηνά κεφάλαια στη ΔΕΗ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Εκ των υστέρων κρίνοντας, πρέπει να συμπεράνω, κύριε Πρόεδρε, ότι αυτό που γίνεται σήμερα θα ήταν καλύτερα να είχε γίνει προ δέκα ετών. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Σας ευχαριστώ που το λέτε αυτό, κύριε Πρόεδρε, και σας ευχαριστώ που με τις ερωτήσεις σας με διευκολύνατε να παρουσιάσω με ενάργεια θέλω να πιστεύω, τον τεράστιο κίνδυνο που θα διέτρεχαν οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι, εάν δεν καταλήγαμε στο σχήμα στο οποίο καταλήξαμε. Υπάρχει βέβαια και η άλλη λογική. Υπάρχει η απλοϊκή λογική που λέει "δεν χρειάζεται να συμμορφωθούμε με τις κοινοτικές μας υποχρεώσεις, δεν χρειάζεται να μεταφέρουμε την οδηγία για την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην εθνική έννομη τάξη, μπορούμε να διατηρήσουμε το μονοπωλιακό καθεστώς όπως ισχύει και σήμερα". Δεν ξέρω για ποιο λόγο με τη λογική αυτή τελικά συντάσσεται και το ΔΗΚΚΙ. Αντιλαμβάνομαι για ποιο λόγο διατυπώνει τη θέση αυτή το ΚΚΕ. Θέλω να πω με καθαρό τρόπο ότι αυτό θέτει σε κίνδυνο γενικότερα τη διεθνή θέση και τη διεθνή εικόνα της χώρας, είναι μία απλοϊκή και επικίνδυνη προσέγγιση επικίνδυνη όχι μόνο για τους ασφαλισμένους και τους συνταξιούχους της ΔΕΗ αλλά επικίνδυνη και για τα εθνικά μας συμφέροντα. Βέβαια δεν είναι η συζήτηση του νομοσχεδίου αυτού το κατάλληλο διαδικαστικό πλαίσιο για να συζητήσουμε παρόμοια ζητήματα, αλλά είμαι υποχρεωμένος να κάνω έστω μία έμμεση αναφορά. Και φτάνω στον επίλογό μου. Πρόκειται για ένα διπλό κατ' ουσίαν νομοσχέδιο. Για ένα νομοσχέδιο που διοργανώνει τη νέα αγορά ηλεκτρικής ενέργειας με τον πιο απλό και συστηματικό τρόπο και για ένα νομοσχέδιο που επιλύει με τον πιο ριζικό αλλά και διασφαλισμένο για τους εργαζομένους τρόπο το κοινωνικοασφαλιστικό τους ζήτημα. Δεν έχει ακουστεί καμία αντιπρόταση για την οργάνωση της αγοράς της ηλεκτρικής ενέργειας και καμία αντιπρόταση για την αντιμετώπιση του ασφαλιστικού ζητήματος. 'Οσα εμφανίζονται ως δήθεν αντιπροτάσεις δεν είναι τίποτε άλλο παρά προτροπές για πορεία προς το αδιέξοδο. Η πορεία προς το αδιέξοδο θα οδηγήσει σε κατάρρευση τη ΔΕΗ και σε ένδoια τον ασφαλιστικό φορέα των εργαζομένων, ενώ το νομοσχέδιο οργανώνει μια νέα αγορά, θωρακίζει τη ΔΕΗ και θωρακίζει με τριπλές εγγυήσεις, όπως θα εξηγήσω στην κατ' άρθρον συζήτηση το νέο ασφαλιστικό φορέα. Κανένας άλλος ασφαλιστικός φορέας δεν έχει τόσες και τόσο πολλαπλές εγγυήσεις όσο ο Oργανισμός Aσφάλισης Προσωπικού ΔΕΗ. Θέλω να πιστεύω ότι η ρύθμιση δεν είναι απλώς συμφέρουσα, αλλά είναι υποδειγματική. Και πιστεύω ότι όχι μόνο τα τρία κόμματα που έχουν ήδη δηλώσει την αποδοχή τους, αλλά όλες οι πτέρυγες της Βουλής θα υπερψηφίσουν το προτεινόμενο νομοσχέδιο. Ευχαριστώ πολύ. (Χειροκροτήματα από τη πτέρυγα του ΠΑΣΟΚ) ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Ο Πρόεδρος του ΔΗ.Κ.ΚΙ. κ. Δημήτριος Τσοβόλας έχει το λόγο. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΟΒΟΛΑΣ (Πρόεδρος του ΔΗ.Κ.ΚΙ.): Κύριε Πρόεδρε, έχω την εντύπωση ότι η Κυβέρνηση βλέπει ως πανάκεια -όπως και η Νέα Δημοκρατίατην άκριτη ιδιωτικοποίηση των πάντων. Νομίζει ότι έτσι θα λύσει τα προβλήματα, ενώ στην πραγματικότητα αυτό που εμφανίζει ως εκσυγχρονισμό, κατά την άποψή μας, είναι οπισθοδρόμηση. Μην ξεχνάμε ότι η ηλεκτρική ενέργεια μέχρι το 1950, που έγινε η ΔΕΗ, ανήκε στον ιδιωτικό τομέα και απέτυχε ο ιδιωτικός τομέας, έδειξε ανεπάρκεια και δημιούργησε τεράστια προβλήματα, που είχαν και έχουν άμεση σχέση με την ανάπτυξη της χώρας μας, γιατί ο τομέας της ενέργειας είναι ο σημαντικότερος σε μια προσπάθεια πολύπλευρης ανάπτυξης της χώρας και κυρίως της οικονομικής της ανάπτυξης. Ασφαλώς είναι γνωστή η οδηγία 96/92. 'Ομως, η οδηγία αυτή δεν μπορεί να αποτελεί δικαιολογία, για να γίνεται αυτή η ρύθμιση μέσα από αυτό το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, που προχωρεί στην ιδιωτικοποίηση, σε ασυδοσία στον τομέα της ενέργειας από το ιδιωτικό κεφάλαιο και παράλληλα, κατά την άποψή μας, αφαιρεί ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων και των ασφαλισμένων, ενώ θέτει σε κίνδυνο με τις ρυθμίσεις μάλιστα που γίνονται μελλοντικά ενδεχομένως και συντάξεις. Είναι γνωστό ότι το αποθεματικό, μάλλον η περιουσία, η οποία ήταν -ας το πούμε έτσι- του Ασφαλιστικού Ταμείου των εργαζομένων, με την ασφάλιση στον εργοδότη, υπολογίζεται της τάξεως περίπου των τριών τρισεκατομμυρίων δραχμών, άλλοι λένε περισσότερο. Εν πάση περιπτώσει, μιλάμε για σημαντικά ποσά. Με τη ρύθμιση που γίνεται αυτά στην ουσία δεν υπάρχουν. Και σήμερα που άκουσα αυτά που άκουσα προηγουμένως από τον κύριο Υπουργό με βάζουν σε μεγαλύτερη ανησυχία, διότι αυτά είναι τελείως αόριστα, απροσδιόριστα και θέτουν σε μεγαλύτερες υποψίες τον καθέναν μας και κυρίως τους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους. Εμείς πιστεύουμε -επειδή έκανε μία αναφορά και σε μας ο κύριος Υπουργός- ότι τα προβλήματα της οικονομίας σε αυτήν τη συγκυρία δεν λύνονται με την ιδιωτικοποίηση και μάλιστα με τη μορφή της πλήρους ασυδοσίας της ενέργειας, ούτε με την μετοχοποίηση της ΔΕΗ ούτε με την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ και με την αλλαγή, συνεπεία αυτής της ιδιωτικοποίησης του ασφαλιστικού συστήματος αλλά και του φορέα σε σχέση με τους εργαζόμενους στη ΔΕΗ. Νομίζουμε ότι η οδηγία αφήνει τεράστια περιθώρια, ώστε πραγματικά αντί να ιδιωτικοποιηθεί η ΔΕΗ, αντί στην ουσία να οδηγείται συνεχώς σε αποσύνθεση, να εκσυγχρονισθεί χωρίς αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος και να αναπτυχθεί. 'Οσον αφορά αυτό, ασφαλώς κουβέντιασα με τα οκτώ σωματεία που αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων στη ΔΕΗ. Κουβέντιασα αναλυτικά σε οικονομική βάση και όχι μόνο σε ιδεολογική και πολιτική. Πιστεύω πραγματικά ότι ο εκσυγχρονισμός και η ανάπτυξη, με τα οποία είναι σύμφωνοι οι εργαζόμενοι, ανεξάρτητα από τις σφραγίδες κάποιων από τα ηγετικά στελέχη της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ, μπορούν πράγματι να σταθούν στον ανταγωνισμό του 2001 και μετά και ασφαλώς χωρίς να δημιουργηθούν αυτά τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν μέσα από αυτό το νομοσχέδιο, που αφορά συνολικά τον τομέα ενέργειας και κατ' επέκταση τη ΔΕΗ και τους εργαζόμενους. Να σας πω κάτι, κύριε Υπουργέ; Πριν ένα χρόνο είχα επισκεφθεί επίσημα τη διοίκηση του ΟΤΕ. Συναντήθηκα με τον προηγούμενο πρόεδρο, αλλά και τον προηγούμενο διευθύνοντα σύμβουλο και του έκανα με την ιδιότητά μου ως επί οκτώ χρόνια Υπουργού Οικονομικών μια καθαρά οικονομική ερώτηση, την οποία θα σας την πω επί λέξει. Του είπα, ότι αφού την προηγούμενη χρονιά ο ΟΤΕ είχε απολογιστικά καθαρά κέρδη της τάξης των διακοσίων τριάντα δισεκατομμυρίων (230.000.000.000) δραχμών, μπορείτε να πείτε με καθαρά οικονομικούς όρους, γιατί αυτά τα χρήματα, που είναι κέρδη του ΟΤΕ, δεν τα χρησιμοποιείτε για να κάνετε τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη, ώστε να μπορεί να ανταγωνισθεί στον ευρύτερο χώρο και τον ευρωπαϊκό και το βαλκανικό τις άλλες παρόμοιες επιχειρήσεις, αφού τα χρήματα -όπως μου είχε πει- που χρειάζονταν ήταν λιγότερα από τα διακόσια τριάντα δισεκατομμύρια (230.000.000.000) δραχμές, που ήταν τα κέρδη; Το ίδιο συμβαίνει και εδώ. Περιμένω από εσάς την απάντηση. Ξέρετε τι ωμή απάντηση μου έδωσε; Και ήταν ειλικρινέστατος ο άνθρωπος. Μου είπε ότι, κύριε Πρόεδρε, έχετε απόλυτο δίκιο, απλά είναι το κλίμα της εποχής. Αυτή ήταν η αιτιολογία. Μην προσπαθείτε να μας πείτε τώρα αυτά που μας είπατε ότι τάχα εκσυγχρονίζετε τον ΟΤΕ, τη ΔΕΗ, τα ασφαλιστικά ταμεία. Τα δίνετε όλα στα διαπλεκόμενα. Αυτή είναι η ουσία, αυτή είναι η πραγματικότητα. Αδιαφορείτε για τους εργαζόμενους, για τους ασφαλισμένους και για το μέλλον της οικονομίας. Γιατί όλα αυτά που εμφανίζετε σήμερα ως δήθεν εκσυγχρονισμό, είχαν εφαρμοσθεί επί αρκετές δεκαετίες μέχρι πριν από είκοσι με είκοσι πέντε χρόνια και αποδείχτηκε ότι αυτό το οικονομικό μοντέλο απέτυχε παταγωδώς. Τίναξε στον αέρα και την οικονομία και την κοινωνία. Γι' αυτό αναγκάστηκε η Νέα Δημοκρατία και τις έκανε κρατικές από ιδιωτικές επιχειρήσεις και πλήρωσε τα χρέη, γιατί τις είχαν καταχρεώσει. Εσείς τώρα μας λέτε, ότι είναι εκσυγχρονισμός και ότι είναι για την ανάπτυξη της κοινωνίας και της οικονομίας το ξεπούλημα των πάντων; Η θέση μας είναι, όχι σε αυτό το νομοσχέδιο. Δεν δίνει λύση στον τομέα της ενέργειας, δεν δίνει λύση στα προβλήματα της ΔΕΗ και των εργαζομένων και των συνταξιούχων της ΔΕΗ. Αντίθετα, θα πολλαπλασιάσει τα προβλήματα και θα κερδίσουν κάποιοι μεμονωμένοι ιδιώτες πολλά χρήματα. Και θα μιλάτε μετά δήθεν για διαπλεκόμενα, ενώ τα θεσμοθετείτε και τα προωθείτε μέσα από τέτοιου είδους νομοθετήματα. Η θέση μας είναι ότι πρέπει να σταματήσει αυτή η άκριτη ιδιωτικοποίηση. Τομείς στρατηγικοί της οικονομίας, όπως είναι η ενέργεια, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να ιδιωτικοποιηθούν. Ναι, πρέπει να εκσυγχρονισθούν και να αναπτυχθούν και μέσα από ένα διάλογο με τους εργαζόμενους μπορεί αυτό να γίνει στα πλαίσια ενός συγκεκριμένου προγράμματος. Εμείς δεν λέμε ναι στο να παραμείνουν στον ιδιωτικό τομέα επιχειρήσεις καθαρά εμπορικού χαρακτήρα που λειτουργεί ο σωστός ανταγωνισμός. Αλλά αυτό το πράγμα, περιουσία τρισεκατομμυρίων τελικά μέσα από το τεμαχισμό που τη δίνετε για χρησιμοποίηση για χρήση, όπως έγινε στον ΟΤΕ, με την κινητή τηλεφωνία, όπως θα γίνει και στη ΔΕΗ, αν περάσει το νομοσχέδιο και με την ενέργεια, όπου θα χρησιμοποιούνται οι εγκαταστάσεις που είναι το χρήμα του ελληνικού λαού αντί πινακίου φακής και τελικά θα βγάζουν από το μπον φιλέ που θα πάρουν οι ιδιώτες για την παραγωγή της ενέργειας, αλλά και με αυτήν τη μορφή και τη δομή που δίνετε και στη ΔΕΗ, ΔΕΗ 1 , ΔΕΗ 2, πραγματικά εδώ δίνετε έτοιμο το μπον φιλέ σε κάποιους ιδιώτες και αδιαφορείτε για το τι σημαίνει αυτό για την τιμή του ρεύματος μεσομακροπρόθεσμα, άρα τι σημαίνει αυτό για τον απλό καταναλωτή. Και μάλιστα όταν ξέρουμε πολύ καλά ότι όπως λειτούργησε μέχρι σήμερα το σύστημα οδήγησε σε επιβάρυνση και της οικονομίας, αλλά και του απλού καταναλωτή. Εμείς θεωρούμε για να μην πάρω άλλο χρόνο ότι είναι λάθος πέρα για πέρα αυτές οι ρυθμίσεις. Και κατ'αρχήν λάθος σας μεγάλο, κύριε Υουργέ, το να προσπαθείτε με τον τρόπο που προσπαθήσατε χωρίς ουσιαστικό διάλογο με τους εργαζόμενους, κάνοντας με τη σφραγίδα κάποιων προσώπων όπως καταγγέλλουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι τα οκτώ σωματεία. Επειδή γνωρίζω πολύ καλά το χώρο είναι τα οκτώ σωματεία αυτά που εκφράζουν το 80% των εργαζομένων που είναι αντίθετα στο νομοσχέδιο τα οποία καταγγέλλουν με υπομνήματα που έστειλαν σε όλα τα κόμματα -και θα καταθέσω και το τελευταίο- εν όψει του νομοσχεδίου. Καταγγέλλουν ότι αυτό το νομοσχέδιο ανακοινώθηκε χωρίς ουσιαστικό διάλογο με τους εργαζόμενους και τελικά εκείνοι που υπέγραψαν τη συμφωνία για το ασφαλιστικό είναι βέβαιο ότι δεν ξέρουν πού να κρυφτούν τώρα. Και γι'αυτόν ακριβώς το λόγο έχουν να δώσουν και λόγο στους άλλους εργαζόμενους. Παρέστην στο συνέδριο που έκανε η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ πριν από αρκετό καιρό και είδα το κλίμα που υπήρχε σε σχέση με τον πρόεδρο και κάποιους άλλους της ηγεσίας της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και τους εργαζόμενους από την άλλη πλευρά. Νομίζω, κύριε Υπουργέ, ότι έστω αυτήν την ύστατη ώρα επειδή τέτοια ζητήματα δεν μπορούν να λυθούν όταν έχεις απέναντι τους εργαζόμενους ή την πλειοψηφία των εργαζομένων, αποσύρτε το νομοσχέδιο και καθήστε και συζητήστε. Η οδηγία 96/92 αφήνει τεράστια περιθώρια ώστε να μην πάτε σε αυτές τις λύσεις. Δεν πρέπει να επικαλείστε την οδηγία 96 γιατί αυτό που κάνατε με το νομοσχέδιο είναι τελείως διαφορετικό από εκείνο που θα μπορούσατε να κάνετε αξιοποιώντας ακόμη τα περιθώρια που προβλέπει η οδηγία 96. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Κύριε Τσοβόλα, θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι δεν υπάρχει άλλο νομοσχέδιο που να έχει γίνει αντικείμενο τόσο μακρού και τόσο ενδελεχούς διαλόγου. Ποτέ άλλοτε δεν γνωρίζω να έχει υπάρξει νομοσχέδιο για τη συζήτηση επί των προσχεδίων του οποίου να έχει καταστρωθεί αναλυτικό πρακτικό με τις υπογραφές των εκπροσώπων των εργαζομένων που μετείχαν σε ένα πολύμηνο διάλογο. Και ποτέ άλλοτε ένα κοινωνικοασφαλιστικό ζήτημα, όπως αυτό των εργαζομένων της ΔΕΗ, δεν λύθηκε με τη μορφή συμφωνίας που υπογράφεται ανάμεσα στο κράτος και μία δευτεροβάθμια οργάνωση και μάλιστα συμφωνίας τέτοιου χαρακτήρα που κυρώνεται και νομοθετικά. Δεν γνωρίζω ποια είναι η αντίληψή σας για την οργάνωση και τη νομιμοποίηση του συνδικαλιστικού κινήματος. Αλλά στη ΔΕΗ υπάρχει μία μακρά και πλούσια συνδικαλιστική παράδοση. Υπάρχει ένα δευτεροβάθμιο όργανο, η ομοσπονδία του χώρου, η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ που εκπροσωπεί κατά γνήσιο και έγκυρο τρόπο το σύνολο των εργαζομένων. Και δεν είμαι εγώ ούτε εσείς εκείνος που θα κρίνει την αντιπροσωπευτική ικανότητα των οργάνων του συνδικαλιστικού κινήματος. Τέτοιου είδους εισοδισμό στο συνδικαλιστικό κίνημα δεν θα έπρεπε να κάνουμε στην Αίθουσα αυτή. Θα έπρεπε να σεβόμαστε την αυτονομία του, το κύρος του και την αντιπροσωπευτικότητά του. Και αντί να ασχολούμαι τώρα με ένα ζήτημα που δεν είναι καθόλου ευχάριστο όπως αυτό στο οποίο αναφερθήκατε, θα χρησιμοποιήσω ένα άλλο παράδειγμα που είναι πολύ χαρακτηριστικό και πολύ ευχάριστο. Σας παρακολουθεί από τα θεωρεία το προεδρείο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συνταξιούχων της ΔΕΗ όπου δεν διατυπώθηκε καμία διαφωνία παρ' ότι και οι συνταξιούχοι έχουν κομματικές προτιμήσεις και παρ' ότι η πλειοψηφία του οργάνου τους δεν είναι φιλικά διακείμενη, κομματικά, προς την Κυβέρνηση. Και θέτω το ερώτημα: Ποιος γνωρίζει καλύτερα από το συνταξιούχο τα ασφαλιστικά του δικαιώματα και ποιος έχει πιο έντονη συνείδηση του κινδύνου για τα δικαιώματα αυτά; Εσείς, εγώ ή ο συνταξιούχος; Ο συνταξιούχος, κύριε Τσοβόλα, και τουλάχιστον αυτόν θα έπρεπε να τον σεβαστούμε εδώ μέσα. Αναφέρομαι τώρα στα όσα είπατε για το επενδυτικό πρόγραμμα της ΔΕΗ. Μα, το επενδυτικό πρόγραμμα της ΔΕΗ είναι τέραστιο. Είναι το μεγαλύτερο επενδυτικό πρόγραμμα που εκτελείται από επιχείρηση του δημόσιου τομέα. Το επενδυτικό πρόγραμμα για το 2000 θα φθάσει τα τριακόσια εξήντα δισεκατομμύρια (360.000.000.000) δραχμές. 'Ολα δε όσα είπατε για την κατανομή των κερδών του ΟΤΕ προηγουμένως, προφανώς αναφερόντουσαν όχι στα κέρδη, αλλά στο προϊόν της μετοχοποίησης. Κα προφανώς πρόκειται για τη γνωστή σύγχυση γύρω από το πού πηγαίνει το προϊόν της μετοχοποίησης ανάλογα με το αν πρόκειται για αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ή για διάθεση υφισταμένων μετοχών που ανήκουν στο κράτος ως μέτοχο. Από το σύνολο δε της επιχειρηματολογίας σας πρέπει να πω ότι δεν προκύπτει καμία συγκεκριμένη πρόταση για το κοινωνικοασφαλιστικό ζήτημα. Τι προτείνετε; Να συνεχιστεί η ασφάλιση στον εργοδότη; Δηλαδή να τελούν υπό τον κίνδυνο της μείωσής τους τα ασφαλιστικά κεφάλαια των εργαζομένων; Αυτό είναι προτιμότερο; 'Η είναι προτιμότερη η εγγύηση του κρατικού προϋπολογισμού και η προικοδότηση με πόρους και μάλιστα επαρκέστατους πόρους του ασφαλιστικού ταμείου των εργαζομένων; Και τέλος δεν κατάλαβα τι προτείνετε. Να διατηρηθεί το μονοπωλιακό καθεστώς, να παραβούμε τις κοινοτικές μας υποχρεώσεις και να ανοίξουμε πολιτική αντιδικία με την Ευρωπαϊκή 'Ενωση για το θέμα αυτό; 'Η προτείνετε μήπως, αν κατάλαβα καλά, να επιλέξουμε το λεγόμενο σύστημα του "μοναδικού αγοραστή" που ως δευτερεύουσα λύση την προβλέπει η οδηγία, αλλά δεν εφαρμόστηκε πουθενά; Και δεν εφαρμόστηκε πουθενά, γιατί η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού ως μοναδικός αγοραστής τελικά δεν θα έκανε τίποτε άλλο από το να πριμοδοτούσε εις βάρος της και εις βάρος των εργαζομένων της τους ιδιώτες παραγωγούς που θα πουλούσαν το ρεύμα τους χωρίς επιχειρηματικό κίνδυνο στο μοναδικό αγοραστή, ο οποίος τελικά θα φορτωνόνταν το σύνολο των κινδύνων και το σύνολο βεβαίως των αρνητικών χρηματοοικονομικών αποτελεσμάτων. Δεν υπάρχει άλλη λύση. Και θα μπορούσαμε με πολύ μικρή δόση γενναιοφροσύνης και ορθολογισμού να παραδεχθούμε όλοι στην Αίθουσα αυτή ότι έχουμε βρει την καλύτερη λύση για το ασφαλιστικό και την καλύτερη λύση για την πορεία της ΔΕΗ μέσα στη νέα ανταγωνιστική αγορά. 'Ολα τα άλλα φοβούμαι ότι είναι κομματικές για να μην πω μικροκομματικές προσεγγίσεις που μετατρέπουν τον εργαζόμενο και το συνταξιούχο της ΔΕΗ και την ίδια την τύχη της επιχείρησης σε ένα παιχνίδι που δεν πρέπει να το παίζουμε στην αυγή του 21ου αιώνα. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Οι Βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας κύριοι Γεώργιος Σούρλας, Γεώργιος Καρατζαφέρης, Νικόλαος Κατσαρός, κ. Πόπη Φουντουκίδου, Ελευθέριος Παπανικολάου, Νικόλαος Παπαφιλίππου, Νικόλαος Γκελεστάθης, Αθανάσιος Γιαννόπουλος και Ηλίας Βεζδρεβάνης κατέθεσαν πρόταση νόμου: "Εγγυήσεις διαφάνειας ως προς τη λειτουργία του Χρηματιστηρίου". Παραπέμπεται στην αρμόδια Διαρκή Επιτροπή. Ορίστε, κύριε Τσοβόλα, έχετε το λόγο. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΟΒΟΛΑΣ (Πρόεδρος του ΔΗ.Κ.ΚΙ.): 'Ηθελα να πω στον κύριο Υπουργό ότι έκανε ένα μεγάλο λάθος -φαίνεται εξ ιδίων κρίνουν τα αλλότρια οι κυβερνώντες- γιατί υποστήριξε ότι, επειδή παρακολουθούν από τα θεωρεία οι συνταξιούχοι, πρέπει τα κόμματα να διαμορφώνουν τη θέση, με βάση το τι θέλουν αυτοί που παρακολουθούν. Εμείς δεν ακολουθούμε αυτήν την τακτική. Αυτή σας τη χαρίζουμε. Εμείς διατυπώνουμε τη θέση με βάση αυτό που πιστεύουμε και όχι με βάση αυτό που θα αρέσει ενδεχομένως σε κάποιους, λίγους ή πολλούς. 'Εχω στα χέρια μου -και επιτρέψτε μου να ξέρω πολύ καλύτερα το συνδικαλιστικό χώρο της Δ.Ε.Η. από ό,τι τον ξέρετε εσείς, εσείς τον γνωρίσατε τώρα, εγώ τον γνωρίζω από το 1978 με αγώνες πολύ μεγάλους που εσείς δεν διανοηθήκατε να τους κάνετε, ούτε πρόκειται να τους κάνετε ποτέ, αγώνες που χτυπιόντουσαν οι εργαζόμενοι και οι συνδικαλιστές από τη Νέα Δημοκρατία που ήθελε να προωθήσει πολιτικές σαν αυτές που τώρα καλύτερα από τη Νέα Δημοκρατία προωθείτε εσείς- το από 18.11.1999 υπόμνημα που στάλθηκε σε όλα τα κόμματα, όπως και στο δικό σας, με θέμα "Σχέδιο νόμου για την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας-ανάλυση και θέσεις", το οποίο υπογράφουν οκτώ σωματεία. Πρώτα υπογράφει η 'Ενωση Τεχνικών Δ.Ε.Η. Ε.Τ.Ε./Δ.Ε.Η. της οποίας παλιά ήταν Πρόεδρος ο κ. Πιπεργιάς, που βρίσκεται εδώ, με τον οποίον μήνες, χρόνια, τρέχαμε αγωνιζόμενοι για τα ασφαλιστικά και εργασιακά δικαιώματα των εργαζομένων και έπεται η 'Ενωση Διοικητικού-Οικονομικού Προσωπικού ΕΔΟΠ-Δ.Ε.Η. κλπ. Το προσωπικό αυτών των σωματείων είναι το 80% των εργαζομένων της Δ.Ε.Η. Από ό,τι μου είπαν τουλάχιστον από τις επαφές που είχα -τα κόμματα εκφράζουν το λαό και συζητούν με το λαό και εμείς δεν γράφουμε στα παλιά μας τα παπούτσια αυτά που καταγγέλλουν οκτώ σωματεία που είναι η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων- δεν έγινε καμία ουσιαστική διαδικασία πριν υπογραφεί η συμφωνία για το ασφαλιστικό. Και εδώ μας αναφέρουν αυτά που είπα προηγουμένως. Αυτό το υπόμνημα το καταθέτω για τα Πρακτικά της Βουλής. Στο δεύτερη σελίδα έχουν ενημερωτικό σημείωμα, ανάλυση και θέσεις. (Στο σημείο αυτό, ο Πρόεδρος του ΔΗ.Κ.ΚΙ. κ. Δημήτριος Τσοβόλας καταθέτει για τα Πρακτικά το προαναφερθέν υπόμνημα, το οποίο βρίσκεται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής). Αν εσείς είσθε της αρχής της μειοψηφίας, πρόβλημά σας. 'Οσον αφορά τα κέρδη του Ο.Τ.Ε.: 'Οχι, κύριε Υπουργέ, αναφέρθηκα σε κέρδη. Γιατί αν δείτε τον προϋπολογισμό και τον απολογισμό του Ο.Τ.Ε. του προτελευταίου έτους, θα δείτε ότι ήταν κέρδη, πριν γίνει η ιδιωτικοποίηση, της τάξης των διακοσίων τριάντα δισεκατομμυρίων (230.000.000.000) δραχμών. Η πώληση με τις μετοχές είναι κεφάλαιο, δεν είναι κέρδη. Η απάντηση είναι: Είναι της μόδας να ξεπουλιώνται τα πάντα. Αυτή είναι η λογική. Το τι θα γίνει στο μέλλον και αν κάποιοι συνταξιούχοι που λέτε -δεν ξέρω, δεν κοίταξα, ούτε κοιτάζω ποιοι είναι στα θεωρεία- λένε ναι, η πορεία θα δείξει ποιος έχει δίκιο και ποιος έχει άδικο. Γιατί εμείς δεν δουλεύουμε για το σήμερα μόνο, δουλεύουμε και για το αύριο. Και σωστή πολιτική είναι εκείνη, η οποία στην πορεία δικαιώνεται. Από εκεί και πέρα, τι σύστημα προτείνουμε εμείς: Εμείς λέμε, όχι αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της Δ.Ε.Η. 'Αρα, εκσυγχρονισμός και ανάπτυξη και συνέχιση της ασφάλισης στον εργοδότη. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο. Παρακαλώ να περιοριστείτε στα δύο λεπτά. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Κατ' αρχάς χαίρομαι γιατί ο κ. Τσοβόλας αποσαφήνισε ότι προτείνει συνέχιση του συστήματος ασφάλισης στον εργοδότη. Δηλαδή προτείνει τη χρηματοοικονομική κατάρρευση της Δ.Ε.Η. και μαζί του ασφαλιστικού φορέα των εργαζομένων. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΟΒΟΛΑΣ (Πρόεδρος του ΔΗ.Κ.ΚΙ.): 'Ετσι νομίζετε εσείς. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): 'Ηθελα επί της ουσίας να πω δύο πράγματα μόνο. Πρώτον, δεν είστε καλά πληροφορημένος, κύριε Τσοβόλα. Εγώ συνομίλησα και με τους εκπροσώπους των οκτώ σωματείων πριν ανασχηματιστούν τα προεδρεία τους, γιατί έχουν αλλάξει τα προεδρεία των περισσοτέρων συλλόγων. Με αυτούς που υπογράφουν το έγγραφο, που καταθέσατε, συναντήθηκα στο Υπουργείο Ανάπτυξης, συζήτησα μαζί τους καλόπιστα και με ειλικρίνεια και ζήτησα να μου υποβάλουν συγκεκριμένες προτάσεις. Δεν μου υπέβαλαν καμία πρόταση, ούτε προφορικά ούτε γραπτά, γιατί δεν υπάρχει συγκροτημένη και υπεύθυνη πρόταση. Και εν πάση περιπτώσει, εξ όσων γνωρίζω, η ΓΕΝΟΠ-Δ.Ε.Η. έκανε ένα συνέδριο, εκφράστηκαν όλοι, υπήρξε μία απόφαση που ελήφθη με συντριπτική πλειοψηφία. Δεύτερον, κάτι είπατε περί συνδικαλιστικών αγώνων. Δεν ξέρω αν αναφερόσασταν στο Κόμμα του ΠΑ.ΣΟ.Κ. ή σε εμένα προσωπικά. Αν αναφερόσασταν στο ΠΑ.ΣΟ.Κ., τότε σας θυμίζω απλώς, ότι η περίοδος στην οποία αναφερθήκατε ήταν περίοδος, κατά την οποία εσείς ενεργούσατε ως στέλεχος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. βεβαίως και όχι προσωπικά ή με τη σκέψη ότι κάποτε θα ηγηθείτε ενός άλλου κόμματος. Αν αναφερθήκατε σε εμένα προσωπικά, παρακαλώ να καταστείτε πιο ενήμερος για το πολιτικό βιογραφικό μου και για τις σχέσεις μου με το συνδικαλιστικό κίνημα. Σας διαβεβαιώνω, ότι είναι πολύ στενότερες και πολύ αγωνιστικότερες από τις δικές σας. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. κ. Γεωργακόπουλος έχει το λόγο. Αναφέρεστε και στην ενότητα από 1 έως 33 που συζητούμε. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Επί της αρχής ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος της Αντιπολίτευσης έπεται του Υπουργού. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Θα απαντήσετε στον Υπουργό και θα τοποθετηθείτε και στην ενότητα των άρθρων. 'Εχετε και δευτερολογία στα άρθρα. Θα σας δοθεί κάποια άνεση χρόνου να αναφερθείτε στη δευτερολογία σας και να συμπληρώσετε. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Δεν αναφέρομαι για το χρόνο, αλλά για τη σειρά. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Οι Κοινοβουλευτικοί Εκπρόσωποι προηγούνται και των εισηγητών. Και ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. προηγείται του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου της Νέας Δημοκρατίας. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Είθισται μετά τον Υπουργό ... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): 'Αλλο το είθισται και άλλο τι λέει ο Κανονισμός. Αφού ζήτησε το λόγο και μάλιστα γρηγορότερα ο κ. Γεωργακόπουλος, δεν μπορώ να του τον στερήσω. Ορίστε, κύριε Γεωργακόπουλε. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, δεν είχα υπόψη μου να πάρω το λόγο, αλλά ακούγοντας τον κ. Τσοβόλα, βγήκα από τα ρούχα μου, για να χρησιμοποιήσω μία φράση του σειρμού. ΕΝΑΣ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗ.Κ.ΚΙ.: Θα κρυώσετε! ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Σας πληροφορώ ότι είμαι χειμερινός κολυμβητής και δεν πρόκειται να κρυώσω! Ο κ. Τσοβόλας μας λέει ότι η Δ.Ε.Η. δεν πρέπει να γίνει τίποτε. Αυτή είναι η τοποθέτηση που κάνει. Δηλαδή η Δ.Ε.Η. να μείνει όπως είναι και να εκσυγχρονιστεί γενικά και αόριστα. Λέει όμως ότι αυτήν τη δυνατότητα τη δίνει η οδηγία 96/92, χωρίς βεβαίως να την έχει μελετήσει. Γιατί το δεύτερο που μπορούσε να γίνει, αν δεν γινόταν αυτό που κάνει το νομοσχέδιο, είναι να παράγει ο ιδιώτης -γιατί εκεί δεν θα μπορούσε να μην ιδιωτικοποιηθεί η παραγωγή- και να αγοράζει όλη την ενέργεια η Δ.Ε.Η. και από κει και πέρα να την κάνει ό,τι θέλει. Αυτό το οποίο προωθούσε ο κ. Μάνος το 1992-1993. Αυτή ήταν η πολιτική του κ. Μάνου τότε. Να παράγουν ρεύμα οι ιδιώτες παραγωγοί και να την αγοράζει όλη η Δ.Ε.Η. σε συγκεκριμένη τιμή, η οποία θα είχε προαποφασισθεί μάλιστα. Αυτό, όχι μόνο δεν είναι εκσυγχρονισμός, όχι μόνο δεν πρόκειται να βοηθήσει την ανάπτυξη και τη λειτουργία της Δ.Ε.Η., αλλά αντίθετα, οδηγεί τη Δ.Ε.Η. με μαθηματική ακρίβεια στη χρεοκοπία. Τα υπόλοιπα περί διαπλεκομένων, τα οποία ακούσαμε και εδώ, από πού βγαίνουν από το νομοσχέδιο; Μήπως μάθαμε όλοι να πετάμε μία κουβέντα έτσι στον αέρα και ό,τι θέλει ας γίνει; Ακούμε διαπλεκόμενα, άρα κάτι συμβαίνει. Το νομοσχέδιο διασφαλίζει με απόλυτο τρόπο τη διαφάνεια της όλης διαδικασίας για την ιδιωτικοποίηση της Δ.Ε.Η. Δεν έγινε καμία πρόταση από το ΔΗ.Κ.ΚΙ. Απλώς ως ουρά του Κ.Κ.Ε. λέει να μείνουν όπως είναι, γιατί το 1950 ήταν ιδιωτική η ενέργεια, έγινε η Δ.Ε.Η. και πρέπει να μείνει εσαεί στο δημόσιο γιατί είχαν αποτύχει το 1950 οι ιδιώτες παραγωγοί ρεύματος. Ξεχνάει βεβαίως ότι έχουν περάσει πενήντα χρόνια, έχουν αλλάξει πολλά, έχουν γίνει θεαματικές αλλαγές, αλλά δυστυχώς το ΔΗ.Κ.ΚΙ. είναι αρτηριοσκληρωτικά προσηλωμένο σε ορισμένες ιδέες τις οποίες δεν εννοεί να εκσυγχρονίσει. Ενώ μιλάει για εκσυγχρονισμό στη ΔΕΗ, στον ΟΤΕ κλπ., δεν εννοεί να εκσυγχρονίσει τις δικές του ιδέες. Μίλησε ακόμα και για τα κέρδη του ΟΤΕ, τα διακόσια τριάντα δισεκατομμύρια (230.000.000.000), που δεν τα επενδύει ο ΟΤΕ. Ποιος του είπε ότι δεν τα επενδύει; Ο ΟΤΕ τα επενδύει κατά το μέρος που τα χρήματα αυτά δεν διανέμονται στους μετόχους, γιατί σήμερα στον ΟΤΕ δεν είναι μόνο το δημόσιο ο αποκλειστικός ιδιοκτήτης. Κατά 49% είναι και οι ιδιώτες. Οι ιδιώτες πρέπει να πάρουν το μέρισμά τους και τα υπόλοιπα, τα οποία ανήκουν στο δημόσιο, το δημόσιο έχει τη δυνατότητα να τα δώσει στον ΟΤΕ για να γίνουν επενδύσεις. Επίσης, δεν έπεται ότι ο ΟΤΕ κάνει επενδύσεις μόνο διακοσίων τριάντα δισεκατομμυρίων (230.000.000.000). Εάν δείτε μόνο τις αγορές των επιχειρήσεων που έχει κάνει στα Βαλκάνια, την ανάπτυξη της κινητής τηλεφωνίας και την ανάπτυξη της ψηφιακής τηλεφωνίας, θα διαπιστώσετε ότι είναι πολύ περισσότερες οι ετήσιες επενδύσεις που κάνει ο ΟΤΕ, από τα διακόσια τριάντα δισεκατομμύρια (230.000.000.000) κέρδη τα οποία είπατε. Λυπάμαι ειλικρινά αλλά πίστευα, όταν πήρε το λόγο ο κ. Τσοβόλας, ότι θα έφερνε κάποια καινούρια ιδέα, θα έλεγε ότι αυτό το οποίο σήμερα γίνεται από το ΠΑ.ΣΟ.Κ. δεν πρέπει να γίνει έτσι, πρέπει να γίνει αλλιώς. Τι μας είπε; Να αποσύρουμε το νομοσχέδιο και να αφήσουμε τα πράγματα όπως είναι. Οι καιροί όμως, δεν μπορούν να περιμένουν πότε θα εκσυγχρονισθεί η σκέψη και η πολιτική του ΔΗ.Κ.ΚΙ. για να προχωρήσουμε μπροστά. Γι'αυτό, κύριε Υπουργέ, παρακαλώ να συνεχίσετε το νομοσχέδιο όπως είναι. Εξάλλου, η συντριπτική πλειοψηφία της Βουλής αποδέχεται τις ρυθμίσεις αυτές τις οποίες κάνει το νομοσχέδιο, για να μπορέσει επιτέλους η ΔΕΗ να μπει στον εξορθολογισμό, να λειτουργήσει ως ανώνυμη εταιρεία στο κομμάτι εκείνο που θα έχει σχέση με την παραγωγή, τη μεταφορά και τη διανομή της ηλεκτρικής ενέργειας και εκεί που θα πρέπει να λειτουργήσει ως ασφαλιστικός φορέας για να περιφρουρήσετε τα συμφέροντα και των εργαζομένων, αλλά πάνω απ'όλα των συνταξιούχων, οι οποίοι έχουν μικρότερη δυνατότητα διαμαρτυρίας και παρέμβασης. Νομίζω ότι οι ρυθμίσεις που γίνονται ιδιαίτερα στο δεύτερο κεφάλαιο του νομοσχεδίου για τη διασφάλιση των συμφερόντων των αυτασφαλισμένων στη ΔΕΗ, δηλαδή των υπαλλήλων και των συνταξιούχων της ΔΕΗ, δίνει πραγματικά την καλύτερη και την ορθολογικότερη λύση που θα μπορούσε ποτέ να επινοήσει στις παρούσες συνθήκες η Κυβέρνηση. Γι'αυτό πιστεύω ότι δεν υπάρχουν αντιδράσεις. Τα οκτώ και τα δεκαοκτώ σωματεία, δε λέει τίποτα. Υπάρχει το τριτοβάθμιο όργανο το οποίο εκπροσωπεί επάξια -και γνωρίζουμε ότι η ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ έχει εκπροσωπήσει τον κλάδο των υπαλλήλων, των τεχνικών και των εργαζομένων στη ΔΕΗ πάρα πολλά χρόνια- τους αγώνες που έχουν κάνει οι εργαζόμενοι και σήμερα βλέπουμε ότι δεν υπάρχει καμία αντίδραση. Εάν δε συνέφεραν το 80% των υπαλλήλων της ΔΕΗ οι ρυθμίσεις οι οποίες γίνονται, θα είχαμε τα γνωστά που ξέρουμε από τη ΔΕΗ, με τους διακόπτες κατεβασμένους. Σήμερα όμως, δεν υπάρχει ούτε μία απλή διαμαρτυρία. Απλώς, έρχεται μία διαμαρτυρία στα γραφεία των κομμάτων, για το θεαθήναι των κομματικών συνδικαλιστών και όχι των πραγματικών συνδικαλιστών, οι οποίοι αγωνίζονται για τα συμφέροντα των εργαζομένων. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Κύριε Υφυπουργέ, επειδή οι συνάδελφοι θα αναφερθούν και στα άρθρα και έχετε ορισμένες συμπληρώσεις και διορθώσεις, θα παρακαλούσα πάρα πολύ να τις ανακοινώσετε για να γραφτούν στα Πρακτικά, αλλά και για να διανεμηθούν στους κυρίους συναδέλφους. ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Ανάπτυξης): Κύριε Πρόεδρε, θα έρθει ο κ. Βενιζέλος και θα κάνει εκείνος τις τροποποιήσεις επί των άρθρων. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Καλώς. Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας, κ. Νάκος, έχει το λόγο. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Κύριοι συνάδελφοι, σκοπίμως και για ευνόητους λόγους διατυπώνεται η άποψη, πώς είναι δυνατόν η Νέα Δημοκρατία να είναι αντίθετη προς την απελευθέρωση της αγοράς της ηλεκτρικής ενέργειας, μια που αυτός είναι ο τίτλος του νομοσχεδίου. Είναι προφανές ότι η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας δεν είναι μία επιλογή την οποία κάνει η Κυβέρνηση, αλλά είναι μία υποχρέωση στην οποία έπρεπε να προσαρμοσθεί από το 1992 και με καθυστέρηση τριών και πλέον ετών προσχωρεί στην υποχρέωση, αφού εξήντλησε και είμαστε σίγουροι ότι δεν θα επαρκέσει η παράταση η οποία δόθηκε. Θα μπορούσε κανείς να ισχυρισθεί ότι ο τίτλος του νομοσχεδίου, για να αποτυπώνει την πραγματικότητα, θα έπρεπε να ήταν "Μεθοδολογία προσαρμογής προς την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας". Με καθυστέρηση τριών και πλέον ετών, όπως προανέφερα, δημιουργείται το θεσμικό πλαίσιο για την επιβληθείσα από την Ευρωπαϊκή 'Ενωση απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Πήραμε παράταση δύο χρόνια. Και άλλες χώρες είχαν ζητήσει παράταση όπως το Βέλγιο και η Ιρλανδία, προσέτρεξαν όμως και προσάρμοσαν την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας πριν να εκπνεύσει η προθεσμία και μάλιστα όλες οι χώρες προχώρησαν σε μεγαλύτερα ποσοστά απελευθέρωσης από αυτά που επιβάλλονται από την κοινοτική οδηγία, όχι για κανένα άλλο λόγο, αλλά επειδή διέγνωσαν ότι τούτο ήταν ωφέλιμο για τις οικονομίες τους. Εξάλλου, η αναφορά στην ιστορία και στην ανάγκη που δημιούργησε την κοινοτική οδηγία 9692, είναι χρήσιμη. Οι ευρωπαϊκές χώρες, εγκλωβισμένες σε μονοπωλιακές καταστάσεις, διέγνωσαν την ανάγκη ανοίγματος της αγοράς, ως μόνου τρόπου για τη μείωση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας και την εξ αυτής αύξηση της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων τους. Δεν ήταν δηλαδή μία επιθετικού τύπου πολιτική πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, αλλά αντίθετα ήταν μία αμυντική τακτική ενέργεια προκειμένου να μειώσουν το χάσμα της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας που ίσχυε στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση. Σύμφωνα μάλιστα με τις μαρτυρίες του τότε βοηθού επιτρόπου για θέματα ενέργειας στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση, που ακούσαμε στη Διαρκή Κοινοβουλευτική Επιτροπή, η σχέση κόστους ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ Ευρώπης και Ηνωμένων Πολιτειών ήταν 1 προς 2. Το πόσο αποτελεσματική για τη μείωση του κόστους ήταν η εφαρμογή της οδηγίας, αποδεικνύεται από δύο συμβάντα. Αφ'ενός από το ότι έτρεξαν να προσχωρήσουν με μεγαλύτερα ποσοστά όλες οι χώρες της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης και αφ'ετέρου από το ότι η πρακτική εφαρμογή έδειξε ότι παρά τη μικρή και στιγμιαία σχεδόν αύξηση της τιμής, που ήταν δικαιολογημένη λόγω της περιόδου προσαρμογής, η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας έπεσε κατακόρυφα προς όφελος των οικονομιών και του καταναλωτή. Η εισαγωγή του ανταγωνισμού σε όλο το φάσμα της ενέργειας, η ένταξη και ανάπτυξη νέων μορφών ενέργειας στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας, όπως το φυσικό αέριο που αναμενόταν να διεισδύσει από το 1995 και ακόμα ουσιαστικά δεν έχει διεισδύσει, υποκαθιστώντας άλλες μορφές ενέργειας και τις ήπιες και ανανεώσιμες μορφές ενέργειας που αναπτύσσονται ραγδαία, δημιουργούν νέα δεδομένα τα οποία πρέπει να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά. Είναι γνωστό ότι απουσίαζε και απουσιάζει από τη χώρα μακροχρόνιο ενεργειακό πρόγραμμα, το οποίο να συμπεριλαμβάνει όλους τους τομείς και όλες τις μορφές ενέργειας, όπως είναι η ηλεκτρική ενέργεια, τα στερεά και υγρά καύσιμα, το φυσικό αέριο και οι ήπιες μορφές ενέργειας. Ταυτόχρονα, έχει επισημανθεί η έλλειψη συντονισμού των φορέων που διαχειρίζονται την ενέργεια και η αδυναμία να σχεδιάσουν από κοινού προγράμματα αντιμετώπισης των ενεργειακών αναγκών της χώρας, τόσο σε ομαλές καταστάσεις όσο και σε περιπτώσεις εκτάκτων αναγκών. Αρκεί να αναφέρω τα δύο παραδείγματα της πτώσεως της πιέσεως του φυσικού αερίου και της ποιότητος ή ακόμη και τις άλλες καταστάσεις που δημιουργούνται από την αναγκαιότητα και την αδυναμία προσδιορισμού της τιμής του φυσικού αερίου για τις επιχειρήσεις παροχής αερίου ενός διαγωνισμού που βρίσκεται σε εξέλιξη. Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι η χωρίς ορθολογικό τρόπο διαχείριση της ενέργειας, πράγμα που οδηγεί στη σπατάλη των ενεργειακών και κατά συνέπεια οικονομικών πόρων καθώς και στη σοβαρή επιβάρυνση του περιβάλλοντος από την παραγωγή, μεταφορά και κατανάλωση της ενέργειας. Σε ένα ανταγωνιστικό ενεργειακό περιβάλλον με αντιτιθέμενα οικονομικά συμφέροντα και επιδιώξεις, όπου θα πρέπει να ικανοποιούνται ταυτόχρονα οι ενεργειακές ανάγκες στη χώρα και τα συμφέροντα των καταναλωτών θα πρέπει να υπάρχει κάποιο όργανο που να σχεδιάζει, να εφαρμόζει και να παρακολουθεί την εφαρμογή της ενεργειακής πολιτικής ρυθμίζοντας το περιβάλλον λειτουργίας των ενεργειακών επιχειρήσεων στα πλαίσια του ανταγωνισμού και ελέγχοντας τα μονοπώλια που δρουν στον τομέα αυτό. Ουσιαστικά δηλαδή έχουμε μία εξίσωση της οποίας οι μεταβλητές αλλάζουν και διαμορφώνονται μέρα με τη μέρα. Αρκεί να σας υπενθυμίσω το θέμα του πετρελαίου, που διαπιστώνουμε όλοι ότι οι διακυμάνσεις της τιμής ιδίως τις τελευταίες ημέρες είναι απρόβλεπτες και μάλιστα αλλάζουν τα δεδομένα για την παραγωγή ή τη χρήση των πηγών ενέργειας. Η ενέργεια που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά των οικονομιών των αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών. Η πολιτική ηγεσία βέβαια έπρεπε έγκαιρα να αντιληφθεί τις επερχόμενες εξελίξεις να σχεδιάσει και να εφαρμόσει μέτρα αντιμετώπισής τους. Το κράτος με τη σημερινή μορφή είναι δύσκολο να αντιμετωπίσει τις νέες διαμορφούμενες συνθήκες σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο στον τομέα της ενέργειας. Αντ'αυτού την περίοδο 1990-1993 επί κυβερνήσεως Νέας Δημοκρατίας, όχι μόνο δεν αναγνώριζε το σημερινό κόμμα που είναι στην Κυβέρνηση την ανάγκη προσαρμογής της οικονομίας προς τις επιταγές της κοινοτικής οδηγίας, αλλά αντίθετα εξαπατούσε τον ελληνικό λαό, εξαπατούσε τους εργαζόμενους στη ΔΕΗ, λέγοντας ότι η προσαρμογή προς τις απαιτήσεις της κοινοτικής οδηγίας δεν ήταν επιταγή της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, αλλά ήταν εφεύρεση της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, η οποία ξεπουλούσε τα πάντα στους ιδιώτες. Και θυμάστε και θυμούμαστε όλοι τον τρόπο με τον οποίο αντιδρούσαν τη παροτρύνσει και προτροπή των σημερινών κυβερνητικών παραγόντων. Από τότε τρία σημαντικά γεγονότα ήλθαν να αλλάξουν το τοπίο του ενεργειακού τομέα στην Ελλάδα και να φωτίσουν τις απαιτούμενες διαρθρωτικές αλλαγές. Η οδηγία 96/92 που προβλέπει την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και η οποία απαιτεί την ίδρυση ανεξάρτητης ρυθμιστικής αρχής ηλεκτρισμού, η οποία θα ρυθμίζει και θα ελέγχει τις διαδικασίες της λειτουργίας του ηλεκτρικού τομέα, η κοινοτική οδηγία 9830 με την οποία απελευθερώνεται το φυσικό αέριο και προβλέπεται επίσης η ύπαρξη ρυθμιστικής αρχής φυσικού αερίου και η πρόσφατη -και θα ήθελα να το προσέξετε, κύριε Υπουργέ, αυτό- αναδιοργάνωση και μετοχοποίηση του ομίλου της Δημόσιας Επιχείρησης Πετρελαίου με το νέο της όνομα ΕΛΠΕ. Η νέα αυτή εταιρεία -και δεν λαμβάνεται πρόνοια στο νομοσχέδιο-συνεχίζει να έχει ρυθμιστικές λειτουργίες ως αναφορά τη διαδικασία χορήγησης αδειών έρευνας και εκμετάλευσης υδρογονανθράκων. Σήμερα υπάρχει σύμπτωση των ρυθμιστικών αρμοδιοτήτων, που ουσιαστικά έχουν τα ΕΛΠΕ και πρέπει να διαχωριστούν από το επιχειρηματικό σκέλος, γιατί ασκώντας παράλληλα επιχειρηματικές δραστηριότητες νοθεύουν τον ανταγωνισμό. Τα τρία γεγονότα που προανέφερα προηγουμένως προϋποθέτουν την ύπαρξη τριών ρυθμιστικών αρχών ή μίας ρυθμιστικής αρχής με τρία σκέλη. Με το νόμο 2364 -και αποδεικνύεται εν τη πράξει αυτό- επιχειρήθηκε με αποσπασματικό ατελή ανεπαρκή τρόπο να καλυφθεί το μεγάλο κενό που υπήρχε στη χώρα μας, με την ίδρυση του Σώματος ενεργειακού ελέγχου και σχεδιασμού, το οποίο θα κάλυπτε την έλλειψη συνολικής και μακροχρόνιας ενεργειακής πολιτικής στην Ελλάδα. Στο όργανο αυτό που θα είχε συμβουλευτικές αρμοδιότητες και θα βοηθούσε κατά περίπτωση στη λειτουργία του κυκλώματος του φυσικού αερίου, ουδέποτε συστάθηκε. 'Αρα, λοιπόν, άλλα τέσσερα χρόνια ακόμη και για το πιο δειλό βήμα πήγαν χαμένα. Σήμερα, βεβαίως, θεωρείται ξεπερασμένο αυτό που δεν συστάθηκε ποτέ από τις εξελίξεις στην ενεργειακή αγορά και κυρίως από την απαίτηση ύπαρξης ρυθμιστικών οργάνων για τον ηλεκτρισμό, το φυσικό αέριο και τους υδρογονάνθρακες. Γι'αυτούς τους λόγους η Νέα Δημοκρατία πριν από δεκαπέντε ημέρες κατέθεσε πρόταση για τη σύσταση εθνικής επιτροπής ενέργειας που πρέπει να λειτουργεί ως ανεξάρτητη διοικητική αρχή. Η ανεξάρτητη διοικητική αρχή -και θα ήθελα να διορθώσω και να παρακαλέσω τον κύριο Υπουργό να δει τη δική μας άποψη- έχει τα εξής χαρακτηριστικά: Είναι αρχή, δηλαδή έχει την έννομη ικανότητα για έκδοση εκτελεστών πράξεων και την οργανική ενότητα που της προσδίδει η ιδιότητα της αρχής. Είναι διοικητική εξουσία, δημιουργείται από πρωτοβουλία του κράτους, τη διέπει το Δημόσιο Δίκαιο και εκπροσωπεί το κράτος συμμετέχοντας σε όλες τις αρμοδιότητες του κράτους. Δηλαδή έχει δικαστικές νομοθετικές και εκτελεστικές αρμοδιότητες. Είναι ανεξάρτητες, γιατί τα μέλη της έχουν οργανική και λειτουργική ανεξαρτησία. Στη Διαρκή Επιτροπή ο κύριος Υπουργός είχε ισχυρισθεί ότι δεν είναι δυνατόν η πολιτεία να απαλλοτριώσει το δικαίωμά της να αποφασίζει για την ενεργειακή υπόσταση της χώρας, δεν είναι δυνατόν ο ενεργειακός σχεδιασμός να δοθεί σε μία επιτροπή από πέντε άτομα, όσο ικανά και αν είναι αυτό, όσο και αν έχουν γνώση του αντικειμένου και όσο και αμερόληπτα να είναι. Το θέμα δεν είναι αυτό, κύριε Υπουργέ. Αυτές τις διαπιστώσεις που κάνετε και τις συνταγματικού περιεχομένου επισημάνσεις που μας είπατε προηγουμένως, όλες οι άλλες χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης δεν τις γνωρίζουν; Σε αυτήν την περίπτωση θα έπρεπε να κάνετε ένα σημείωμα προς τις κυβερνήσεις των άλλων χωρών και να τους διατυπώσετε τον κίνδυνο που διατρέχουν να στερηθούν εξουσίας περί την ενεργειακή πολιτική στις χώρες της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης ... ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Μην ειρωνεύεστε τις επιστημονικές μου γνώσεις ... ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Δεν ειρωνεύτηκα καμία επιστημονική γνώση. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Θα σας συμβούλευα να μην τις ειρωνεύεστε, γιατί μπορεί να απαντήσω. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Κύριε Υπουργέ, δεν αναφέρομαι στις επιστημονικές γνώσεις και ούτε με ενδιαφέρουν. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Αν ξέρατε τη βιβλιογραφία για τις ανεξάρτητες αρχές δεν θα τα λέγατε αυτά. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Εγώ απλά αναφέρω την εξής λογική. Στη Διαρκή Επιτροπή διατυπώσατε την άποψη ότι είναι επικίνδυνη η δημιουργία μιας αρχής ανεξάρτητης -μάλιστα και οι σύμβουλοί σας το είπαν αυτό- διότι με αυτόν τον τρόπο αποδυναμώνεται η λαϊκή κυριαρχία, μια που δεν υπάρχει αποφασιστιός ρόλος ή μοιράζεται η εξουσία με αυτήν την αρχή. Σε απλά ελληνικά και χωρίς νομολογίες μια που εγώ δεν είμαι νομικός για να καταλάβω τους περίτεχνους συλλογισμούς σας, διερωτώμαι απλούστατα το εξής: 'Εστω ότι οι άλλοι δεν επέλεξαν για πολιτικούς λόγους την ημέρα κατά την οποία πληρώσατε με δεκάδες εκατομμύρια δραχμές, ως σύμβουλο σας πρότεινε αυτήν τη μορφή με την οποία προχωράτε στην απελευθέρωση της ηλεκτρικής ενέργειας. Δεν ήξερε την ημέρα κατά την οποία συνέλεξε την εμπειρία όλων των άλλων κρατών; Μπαίνει και το άλλο ερώτημα. Περισσότεροι είναι η έκφραση της λαϊκής κυριαρχίας, όταν τα πάντα αποφασίζει ο Υπουργός από το να υπάρχει η προτεινόμενη από τη Νέα Δημοκρατία ανεξάρτητη διοικητική αρχή ως μέτρο ελέγχου και ως μέσο διαχείρισης έστω και μικρού τμήματος της διαφάνειας. Αποτελεί δημοκρατική κατάκτηση η εις τον Υπουργό ανάθεση όλων των αρμοδιοτήτων, γιατί στην πραγματικότητα, εδώ τι έχουμε; 'Εχουμε τη σύσταση ενός σώματος της ρυθμιστικής αρχής ενέργειας, η οποία διορίζεται από τον Υπουργό, πληρώνεται από το Υπουργείο Ανάπτυξης, λειτουργεί μέσα στο Υπουργείο Ανάπτυξης και γνωμοδοτεί προς τον Υπουργό. Και όλο το σύστημα το οποίο υπάρχει της αδειοδότησης, είτε είναι αυτό παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είτε προμήθειας είτε δημιουργίας των κανονισμών διαχείρισης του συστήματος, ακόμη και του κανονισμού του δικτύου κατανομής, όλα τελικά, στην πραγματικότητα, βρίσκονται στα χέρια ενός ανδρός, του εκάστοτε Υπουργού Ανάπτυξης. Αυτό, όμως, έχει και ένα άλλο μειονέκτημα. Πώς θα αποδείξει κανείς ότι ακολουθήθηκαν διαδικασίες διαφανείς, όταν -και μην πλανάται κανείς πλάνην οικτράν- από την ψήφιση του νομοσχεδίου τα επιχειρηματικά σχέδια εάν δεν έχουν ήδη αρχίσει να καταστρώνονται θα αρχίσουν να καταστρώνονται. Και ποια θα είναι η διασφαλιστική διαδικασία για ίσους όρους ανταγωνισμού, μεταξύ αυτών που ενδιαφέρονται να μπουν σε αυτό το πεδίο της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και να δώσουν τη μάχη του ανταγωνισμού και του εκσυγχρονισμού. Δημιουργούνται ή δεν δημιουργούνται από τα γενικά πλαίσια τα οποία μπαίνουν στο νόμο χωρίς διευκρινίσεις οι δυνατότητες για τη δημιουργία παρερμηνειών, υποψιών ή δημιουργούνται ή δεν δημιουργούνται, με τη διαδικασία που προβλέπεται, παράθυρα ούτως ώστε αυτά τα παράθυρα που υπάρχουν σήμερα να μεγαλώσουν αύριο με την έκδοση των προεδρικών διαταγμάτων και των υπουργικών αποφάσεων των οποίων μνεία στα βασικά σημεία δεν γίνεται στο παρόν νομοσχέδιο. Επειδή τέλος στις ανταγωνιστικές συνθήκες της απελευθέρωσης της ηλεκτρικής ενέργειας, κυρίαρχο ρόλο για τη χώρα μας θα έχει η ΔΕΗ, ο εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός πρέπει να λαμβάνει υπόψη αυτήν την πραγματικότητα, να τη στηρίζει και να την υπηρετεί. Τι θα γίνει όμως με τη ΔΕΗ; Διαφαίνεται στο σχέδιο νόμου ότι η τύχη της ενδιαφέρει το νομοθέτη; Το νομοσχέδιο δεν αναφέρει καν τους κανόνες με βάση τους οποίους θα αναδιοργανωθεί ή αναδιοργανώνεται η ΔΕΗ, ώστε να καθίσταται σαφές για το πώς θα ανταποκριθεί στο νέο ρόλο της. Αντ' αυτού, ένα άρθρο, κενό ουσιαστικά περιεχομένου, αναφέρει επιγραμματικά ότι θα προσαρμοστεί η ΔΕΗ στο ν. 2190/20, δηλαδή, του νόμου που διέπει το καθεστώς λειτουργίας των ανωνύμων εταιρειών, λες και η υπαγωγή στις διατάξεις του κωδικοποιημένου ν. 2190 επιλύει το πρόβλημα. Οι ευχές για την αναδιάρθρωση της ΔΕΗ και την αύξηση της ανταγωνιστικότητός της επαρκούν; Επαρκούν οι διαβεβαιώσεις του κυρίου Υπουργού ότι στον ένα χρόνο που απομένει θα γίνουν όλα αυτά που δεν έγιναν αυτά τα χρόνια; Και το σημαντικότερο όλων είναι ότι καμία δέσμευση δεν αναλαμβάνεται ότι το προϊόν της μετοχοποίησης από τη ΔΕΗ θα μπει στο ταμείο της ΔΕΗ για τον εκσυγχρονισμό της και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας. Θα σας αναφέρω δύο παραδείγματα, κύριε Υπουργέ. 'Εχω στα χέρια μου εδώ ένα υπόμνημα εργαζομένων από την Κρήτη, όπου ισχυρίζονται τα εξής: Στα μη διασυνδεδεμένα δίκτυα υπάρχει ενεργειακή πείνα. Οι εγκαταστάσεις είναι πολύ παλιάς τεχνολογίας και λανθασμένων επιλογών. Πολλές μονάδες αεροστροβίλων με ακριβό κόστος καυσίμων. Για τη μείωση του κόστους παραγωγής της κιλοβατώρας φυσικά, θα χρειαστεί μεγάλο μέρος των αεροστροβίλων και οι μικρές μονάδες παλαιάς τεχνολογίας να αντικατασταθούν με μονάδες σύγχρονης τεχνολογίας και χαμηλού κόστους παραγωγής. Γι' αυτές τις μονάδες και για τις νέες μονάδες που θα χρειαστεί να εγκατασταθούν με την έναρξη εφαρμογής του νόμου, μπορεί να έχει δυνατότητα να συμμετέχει η ΔΕΗ, όπως αναφέρεται στο νόμο, αλλά σε κάποιο άλλο σημείο στη σελίδα 73 της εισηγητικής έκθεσης αναφέρεται το εξής: Η Ρ.Α.Ε. κάθε δύο έτη καταρτίζει για όλα τα μη διασυνδεδεμένα νησιά -Κρήτη δηλαδή- κατάλογο παραδείγματος χάρη με τις εκτιμώμενες ανάγκες για νέες μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για την επόμενη πενταετία. Στις ανάγκες αυτές συνυπολογίζονται και οι ανάγκες για αντικατάσταση του υπάρχοντος παραγωγικού δυναμικού. Κατά τη δική μας άποψη, εκτός αν υπάρχει άλλη άποψη, τι σημαίνει αυτό; 'Οτι έχουν παλαιώσει αυτές οι μονάδες, αυτές οι παλαιωμένες μονάδες βλέπουμε ότι δεν μπορούν να διατηρηθούν εν ζωή, άρα ο διαγωνισμός θα προβλέπει και αντικατάσταση αυτών των μονάδων. Υπάρχει μνεία εδώ ότι προηγούνται εκ του προϊόντος της μετοχοποίησης ο εκσυγχρονισμός αυτών των μονάδων. Από πού βγαίνει ότι το ποσό που θα αντληθεί από την κεφαλαιοποίηση της ΔΕΗ θα μπει για τον εκσυγχρονισμό της επιχείρησης και δεν θα πέσει και αυτό στην απύθμενη τρύπα των ελλειμμάτων του δημοσίου τομέα; Από πού προκύπτει και εξασφαλίζεται ότι τα χρήματα αυτά δεν θα καλύψουν παραδείγματος χάρη την Ολυμπιακή, τις αστικές συγκοινωνίες, το δημόσιο γενικά; Γι' αυτό καλέσαμε τον κύριο Υπουργό να αποδεχτεί τις προτάσεις μας, οι οποίες είναι τεκμηριωμένες και σε τελευταία ανάλυση δεν είναι δυνατόν να κάνουμε λάθος μαζί με όλα τα άλλα κράτη της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, ακόμη και με το σύμβουλο που η ίδια η ΔΕΗ πλήρωσε και ονομάζεται ΝΕΡΑ εταιρεία διεθνών συμβούλων. Να δεσμευθεί επίσης με συγκεκριμένα μέτρα και πόρους για την ουσιαστική αναδιοργάνωση της ΔΕΗ ούτως ώστε να αυξήσει την ανταγωνιστικότητά της. Είναι προφανές ότι στη δημιουργία αυτού του ιδιόμορφου κατασκευάσματος παλαιού κρατικίστικου τύπου, εμείς δεν είναι δυνατόν να συναινέσουμε. Σας ευχαριστώ. (Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας) ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Κύριε Υπουργέ, θα παρακαλούσα πάρα πολύ τις διορθώσεις που έχετε ή τις συμπληρώσεις να τις αναγνώσετε και για τα Πρακτικά, αλλά και για να λάβουν γνώση και οι κύριοι συνάδελφοι. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Ωραία, κύριε Πρόεδρε, θα εκφωνήσω ορισμένες μικρές τροποποιήσεις επί του κειμένου που αφορούν στα άρθρα 1 έως και 33, για να διευκολυνθούν οι εισηγητές και οι άλλοι συνάδελφοι που θα λάβουν το λόγο επί των άρθρων. Κατ' αρχάς στον τίτλο του νομοσχεδίου, νομίζω ότι πρέπει να προστεθεί η πάγια έκφραση: "Και λοιπές διατάξεις". Να γίνει: "Απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας-ρύθμιση θεμάτων ενεργειακής πολιτικής και λοιπές διατάξεις", γιατί έχει προστεθεί ένα άρθρο με λοιπές διατάξεις. Στο άρθρο 3 η παράγραφος 1 αναφέρεται στο μακροχρόνιο ενεργειακό σχεδιασμό. Στο δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 1 η διατύπωση αρχίζει με την έκφραση: "Ο μακροχρόνιος ενεργειακός σχεδιασμός της χώρας λαμβάνει υπόψη του κυρίως: α) ". Το α) διαγράφεται και η διατύπωση γίνεται ως εξής: " Ο μακροχρόνιος ενεργειακός σχεδιασμός της χώρας λαμβάνει υπόψη του τα υπάρχοντα και πιθανολογούμενα ενεργειακά αποθέματα σε εθνικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο καθώς και τις τάσεις της διεθνούς αγοράς και αποσκοπεί:" Και οι περιπτώσεις β, γ, δ, και ε, αναριθμούνται σε α, β, γ, και δ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΙΠΕΡΓΙΑΣ: Και τις ανάγκες της χώρας. Είναι απαραίτητο νομίζω. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Στο άρθρο 4 στην παράγραφο 5 στο τρίτο εδάφιο η δεύτερη πρόταση έχει ως εξής: "Κατά την πρώτη συγκρότηση της Ρ.Α.Ε., η θητεία του προέδρου και δύο μελών ορίζεται πενταετής, ενός μέλους ορίζεται τετραετής και ενός μέλους ορίζεται τριετής". Αυτή η πρόταση αντικαθίσταται ως εξής: "Κατά την πρώτη συγκρότηση της ΡΑΕ, η θητεία του Προέδρου και ενός μέλους ορίζεται πενταετής, δύο μελών ορίζεται τετραετής και ενός μέλους ορίζεται τριετής". Στο ίδιο άρθρο 4 προστίθεται παράγραφος 14 σύμφωνα με την τροπολογία που έχει κατατεθεί από τους συναδέλφους μου του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών με ειδικό αριθμό 209 και γενικό 3375. Το πρώτο μέρος της τροπολογίας αφορά την προσθήκη παραγράφου 14 στο άρθρο 4 του νομοσχεδίου, άρα συζητείται από κοινού και η τροπολογία αυτή. Στο άρθρο 7 προστίθενται παράγραφοι 4 έως 7 σύμφωνα με το δεύτερο μέρος της παραπάνω τροπολογίας, δηλαδή της τροπολογίας με ειδικό αριθμό 209 και ειδικό αριθμό 3375 που κατατέθηκε. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Πριν από λίγο κατατέθηκε. Είναι δυνατόν να τις ενσωματώνετε τώρα; ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Μη με διακόπτετε, για να μη γίνει λάθος στα Πρακτικά. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Γι' αυτό την ανακοινώνει από τώρα ο κύριος Υπουργός, εις τρόπον ώστε μέχρι το τέλος της συζήτησης και να λάβετε γνώση και να τοποθετηθείτε. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Εγώ μίλησα επί των άρθρων... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικόλαος Κατσαρός): Θα πάρετε το λόγο ξανά, κύριε Νάκο. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Μη με διακόπτετε, κύριε Νάκο. Κύριε Πρόεδρε, πρέπει να διευκολύνουμε τη Γραμματεία. Παρακαλώ πολύ να μη με ξαναδιακόψετε, όσο κάνω τις εκφωνήσεις, για να μη γίνει λάθος. Στο άρθρο 8 στην παράγραφο 1 προβλέπεται η έκδοση προεδρικού διατάγματος με πρόταση του Υπουργού Ανάπτυξης. Προστίθεται στην πρόταση "και ο Υπουργός Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης" γιατί είναι οργανωτικού χαρακτήρα το διάταγμα. 'Αρα στο άρθρο 8 η παράγραφος 1 ξεκινάει με τη διατύπωση "Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Ανάπτυξης". Στο άρθρο 24 στην παράγραφο 2 στην περίπτωση β μετά τη λέξη "εφεδρείας" προστίθενται οι λέξεις "εντός της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης". 'Αρα η διατύπωση γίνεται ως εξής: "β. Ο υποψήφιος προμηθευτής θα προσκομίζει ικανοποιητικές μακροχρόνιες εγγυήσεις αφ' ενός για την εξασφάλιση της αναγκαίας εφεδρείας εντός της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης και αφ' ετέρου για τη διαθεσιμότητα της αναγκαίας δυναμικότητας" κλπ. Στο άρθρο 29 παράγραφος 2 στην περίπτωση στ προστίθενται οι λέξεις "και οι οποίες θα κατανέμονται στο σύνολο της κατανάλωσης συμπεριλαμβανομένων και των αυτοπαραγωγών". 'Αρα το στ της παραγράφου 2 του άρθρου 29 γίνεται ως εξής: "Οι δαπάνες για τη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις που επιβάλλονται για την παροχή υπηρεσιών κοινής ωφέλειας και οι οποίες θα κατανέμονται στο σύνολο της κατανάλωσης συμπεριλαμβανομένων και των αυτοπαραγωγών". Το ίδιο και στην περίπτωση ζ' της ίδιας παραγράφου προστίθενται οι ίδιες λέξεις, δηλαδή οι λέξεις "και οι οποίες θα κατανέμονται στο σύνολο της κατανάλωσης συμπεριλαμβανομένων και των αυτοπαραγωγών". 'Αρα το ζ της παραγράφου 29 γίνεται ως εξής: "Οι δαπάνες για τις υποχρεώσεις που αναλήφθηκαν ή εγγυήσεις λειτουργίας που χορηγήθηκαν πριν από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού και οι οποίες θα κατανέμονται στο σύνολο της κατανάλωσης συμπεριλαμβανομένων και των αυτοπαραγωγών". Αυτά ήθελα να πω για τα άρθρα από 1 έως και 33. (Στο σημείο αυτό την Προεδρική 'Εδρα καταλαμβάνει ο Β' Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΓΟΥΡΙΔΗΣ) ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Να δώσετε τις προσθήκες για τα Πρακτικά. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): 'Ηταν πολύ μικρές προσθήκες. Δεν είναι γραμμένες. 'Οπως τις ανακοίνωσα. Επίσης ήθελα να διευκρινίσω το εξής. Εγώ προηγουμένως αγόρευσα επί της αρχής. Για την ενότητα των άρθρων δεν έχω μιλήσει και δεν θα μιλήσω αλλά θα μου δώσετε μεγαλύτερη ευχέρεια στη δευτερολογία, προκειμένου να απαντήσω στις παρατηρήσεις των κυρίων συναδέλφων. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Αποστόλου έχει το λόγο ως Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ: Αγαπητοί συνάδελφοι, η Κυβέρνηση με το συζητούμενο νομοσχέδιο προχωρεί στην εναρμόνιση της αγοράς της ηλεκτρικής ενέργειας με την οδηγία 9692 της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, υιοθετώντας για μας τις πιο ακραίες νεοφιλελεύθερες πολιτικές που εφαρμόστηκαν στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση. Θέσεις οι οποίες στηρίζονται στη χρηματιστηριακή διαχείριση της ενέργειας, πράγμα που θα έχει βαρύτατο κόστος και για την εθνική οικονομία, αλλά κυρίως για τους μικρούς και μεσαίους καταναλωτές, το περιβάλλον και ίσως και στους εργαζόμενους στη ΔΕΗ. Η κοινοτική οδηγία αγαπητοί συνάδελφοι, όχι μόνο επιχειρεί το άνοιγμα στην αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας με ρυθμούς και επιλογές που διευκολύνουν την προσεκτική και σταδιακή προσαρμογή των ενεργειακών συστημάτων των κρατών μελών, αλλά αποδέχεται και τη λειτουργία ολοκληρωμένων δημοσίω επιχειρήσεων στο νέο απελευθερωμένο πεδίο του ανταγωνισμού. Επομένως μπορούσε αγαπητοί συνάδελφοι η Κυβέρνηση να ακολουθήσει μια πιο ήπια και σταδιακή διαδικασία προσαρμογής όπως επιβάλλουν οι ιδιαιτερότητες και οι ιδιομορφίες του δικού μας ηλεκτρικού συστήματος. Το μόνο βέβαιο που θα προκύψει από την αποκρατικοποίηση, έτσι όπως επιχειρείται είναι οι τεράστιες υπεραξίες κατά τα πρότυπα της απελευθέρωσης των τηλεπικοινωνιών, όπου είναι γνωστό ότι οι δύο εταιρείες η PANAFON και η TELESTET δημιούργησαν μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα μεγαλύτερες υπεραξίες, αλλά και κύρος από τον ίδιο τον ΟΤΕ για τον οποίο ο ανταγωνισμός άφησε ήδη και το έχουμε δει στα μέσα ενημέρωσης να δημοσιεύεται τις πρώτες αρνητικές συνέπειες. Για μας είναι απαράδεκτο να αγνοείται η εμπειρία και η απόφαση θέσης των Γάλλων να υιοθετήσουν το μοντέλο σύστημα κεντρικού αγοραστή, για να προστατεύσουν και την αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και την αντίστοιχη δική τους ΔΕΗ, η οποία κρατά ουσιαστικά υπό κρατικό έλεγχο το σύστημα μεταφοράς, μια ρύθμιση, η οποία ταίριαζε περισσότερο με τη δική μας πραγματικότητα. Αυτό όμως, αγαπητοί συνάδελφοι, που λείπει κυρίως από τις διατάξεις του νομοσχεδίου είναι η έννοια του μακροχρόνιου ενεργειακού προγραμματισμού. Η αποσπασματική προσθήκη, την τελευταία στιγμή, δύο γραμμών και του όρου "ενεργειακός προγραμματισμός" και αυτά που πριν από λίγο πρόσθεσε ο κύριος Υπουργός, δεν έχουν καμία σημασία. Η απομάκρυνση του διαχειριστή του δικτύου από τη ΔΕΗ και ο τρόπος δημιουργίας των νέων μονάδων με τη διαδικασία χορήγησης αδειών που προβλέπουν οι διατάξεις του νομοσχεδίου, αφήνουν τις δυνάμεις της αγοράς και κυρίως τα διαπλεκόμενα συμφέροντα που ανθούν στη χώρα μας να ρυθμίσουν τις εξελίξεις στον ενεργειακό τομέα. Αν σε αυτά προστεθεί και ο τρόπος που προωθήθηκε η εισαγωγή του φυσικού αερίου στη χώρα μας, τότε φαίνεται καθαρά γιατί πολλαπλασιάζονται οι δυνατότητες απορύθμισης της ΔΕΗ και πως ευνοείται η ταχεία και άνετη διείσδυση των ιδιωτικών συμφερόντων στον ενεργειακό τομέα. Για μας το εθνικό ενεργειακό σύστημα με αυτές τις ρυθμίσεις μπαίνει σε μεγάλη δοκιμασία. Το κόστος αυτών των λανθασμένων επιλογών που είναι σίγουρο ότι θα τις ακολουθήσουν άλλες κινήσεις, αυτό που κυρίως θα επιφέρει είναι ότι θα φορτώσει στις πλάτες των δεσμευμένων καταναλωτών, που δεν θα έχουν το πλεονέκτημα των επιλεγόντων πελατών να διαλέγουν τον τρόπο ηλεκτροδότησής τους, μεγαλύτερο κοστολόγιο. Η εισαγωγή της ΔΕΗ στο χρηματιστήριο και η απελευθέρωση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αυτό που κυρίως θα επιφέρει είναι στους μικρούς και μεσαίους καταναλωτές σταδιακή αύξηση των τιμολογίων τους. Αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση ότι με το νομοσχέδιο ρυθμίζονται και ορισμένα θέματα ενεργειακής πολιτικής, όπως είναι το ασφαλιστικό καθεστώς, για να μπορούμε να διασφαλίσουμε τη μετάβαση και την εφαρμογή της κοινοτικής οδηγίας. Εκτός όμως από την παραπάνω ρύθμιση, έπρεπε να αντιμετωπιστούν και άλλα θέματα, που είναι ανοιχτά στον ενεργειακό τομέα και κυρίως το θέμα της διακρατικής συμφωνίας για το φυσικό αέριο, καθ' ότι η αποκλειστική πρόσβαση στο εν λόγω δίκτυο της εταιρίας "ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ ΓΚΑΖ" με τόσο μεγάλες ποσότητες, μεγαλύτερες από αυτές, που διαθέτει η ΔΕΠΑ, δεν αφήνουν κανένα περιθώριο για οποιονδήποτε θεμιτό ανταγωνισμό, αφού η εν λόγω εταιρία θα έχει τη δυνατότητα είτε άμεσα είτε έμμεσα, να καλύψει ολόκληρο το απελευθερωμένο τμήμα της αγοράς με την πρώτη ύλη που διαθέτει -πάνω από τέσσερα δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα- και σε τιμές μάλιστα που θα της επιτρέψουν ένα κοστολόγιο ανά παραγόμενη κιλοβατώρα, που θα φτάνει στο 50% του μέσου κοστολογίου της ΔΕΗ. Είναι σαφές πως αν δεν αντιμετωπιστούν πρώτα τα ανοιχτά ζητήματα, που υπάρχουν, η ΔΕΗ θα οδηγηθεί σε περιπέτειες και μαζί με αυτή κυρίως οι δεσμευμένοι πελάτες, καθώς και οι εξαρτώμενες από τη ΔΕΗ περιοχές, όπως είναι το Αλιβέρι, η Πτολεμαϊδα, η Μεγαλόπολη κλπ. με τεράστιες ανοιχτές πληγές όσον αφορά την αποκατάσταση του περιβάλλοντος, την ανεργία κλπ. Και αναφέρθηκα ειδικά στο Αλιβέρι, γιατί είναι γνωστές οι προεκλογικές υποσχέσεις για την ίδρυση συγκεκριμένης μονάδας, που βέβαια μετά την απελευθέρωση, έτσι όπως θεσμοθετείται με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, φοβόμαστε ότι για την περιοχή θα μείνει απλά απατηλό όνειρο. Το νομοσχέδιο επίσης θεσμοθετεί και τη ρυθμιστική αρχή ενέργειας, μια αρχή που στην ουσία είναι ανύπαρκτη, ενώ με τη χρησιμοποίησή της ο Υπουργός Ανάπτυξης γίνεται πανίσχυρος, ανεξέλεγκτος, τη στιγμή που για ένα τόσο μεγάλο θέμα και σε ένα έντονο ανταγωνιστικό περιβάλλον αυτό που κυρίως έπρεπε να υπάρχει στη λειτουργία της συγκεκριμένης αρχής ήταν η πολιτική συναίνεση και η διαφάνεια. Εμείς συμφωνούμε, η ανεξάρτητη διοικητική αρχή να έχει αποφασιστικές αρμοδιότητες, αλλά να έχει και την πλήρη συναίνεση όλων των πτερύγων της Βουλής, για να μπορέσει να ανταποκριθεί στο πραγματικά πολύ δύσκολο έργο, που θα αντιμετωπίσει αύριο, ένα έργο πολύ σημαντικό για την ελληνική μας οικονομία. Υπάρχει επίσης και το θέμα του ασφαλιστικού. Εμείς έχουμε ήδη καθορίσει τη θέση μας. Βέβαια πρέπει να εκφράσουμε ορισμένες επιφυλάξεις, επιφυλάξεις κυρίως που έχουν σχέση με τη χρηματιστηριακή εισροή και το χρόνο εισροής στο νέο φορέα, που δημιουργείται. Η βιωσιμότητά του τελικά θα κριθεί και θα εξακριβωθεί μόνο όταν δημοσιοποιηθεί το ύψος και το χρονοδιάγραμμα μετοχοποίησης της ΔΕΗ, ένα εγχείρημα, το οποίο είναι δύσκολο, εγχείρημα που δεν έχει προεξασφαλισμένη τη βιωσιμότητα του νέου φορέα. Εμείς, κύριοι συνάδελφοι, θα καταψηφίσουμε επί της αρχής το νομοσχέδιο, γιατί πιστεύουμε ότι η κοινοτική οδηγία δεν μας αναγκάζει σε αυτού του είδους την απελευθέρωση της ηλεκτρικής ενέργειας. Η κυβερνητική πολιτική είναι αυτή, η οποία παραδίδει, όπως ρυθμίζεται, στα ιδιωτικά χέρια στο μεγάλο κεφάλαιο το ενεργειακό μέλλον της χώρας μας. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Τσακλίδης έχει το λόγο. ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, απ' όσα άκουσα μέχρι τώρα και στη Διαρκή Επιτροπή και από την ακρόαση των φορέων, αλλά και από τη συζήτηση, που συνεχίζεται στην Ολομέλεια, σήμερα και χθες, δεν είδα σοβαρές προτάσεις, που να είναι αντίθετες με βασικές αρχές του νομοσχεδίου. Πρώτα απ' όλα, σε ό,τι αφορά το ασφαλιστικό, επαναλαμβάνω αυτό που είπα και χθες, ότι για ένα τόσο δύσκολο θέμα δίνεται η άριστη λύση. Δεν υπάρχει άλλη λύση και για το καλό των συνταξιούχων και εργαζομένων της ΔΕΗ, αλλά και για την προετοιμασία της ΔΕΗ την κατάλληλη στιγμή να μπει στο χρηματιστήριο, αφού μετατραπεί νωρίτερα σε ανώνυμη εταιρία, όπου το δημόσιο θα έχει, το λιγότερο το 51% του μετοχικού κεφαλαίου. Και από το χρηματιστήριο θα αντλήσει κεφάλαια για τις νέες δραστηριότητες, που ανοίγονται μπροστά στη ΔΕΗ. Το υπόλοιπο μέρος του νομοσχεδίου και τα άρθρα που συζητάμε σήμερα, που είναι ο κορμός του νομοσχεδίου, αφορά τη σταδιακή απελευθέρωση της ηλεκτρικής ενέργειας στην αγορά. Η σταδιακή απελευθέρωση επιβάλλεται από την οδηγία 96/92. Και το νομοσχέδιο αυτό προσαρμόζεται στις βασικές αρχές της οδηγίας κατά το συμφερότερο για τη χώρα μας τρόπο. Πρέπει να λάβει υπόψη της η Εθνική Αντιπροσωπεία, ότι οι ιδιαιτερότητες που έχει το ελληνικό σύστημα, επιβάλλουν η ΔΕΗ να έχει ισχυρή θέση και στο νέο καθεστώς. Και αυτό κάνουμε με το νομοσχέδιο. Εμείς θέλουμε τη ΔΕΗ να έχει ισχυρότατη θέση και με το νέο καθεστώς, γιατί ακριβώς υπάρχουν οι ιδιαιτερότητες στο ελληνικό σύστημα. Ποιες είναι αυτές; Πρώτα απ' όλα, το μικρό σχετικά μέγεθος του ηλεκτρικού μας συστήματος. Δεύτερον, οι πολλές μικρές διεσπαρμένες αυτόνομες μονάδες στα νησιά. Τρίτον, ο υψηλός βαθμός αύξησης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, σε σχέση με τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης. Τέταρτον, η έλλειψη ισχυρών διασυνδέσεων με τα ευρωπαϊκά ηλεκτρικά συστήματα. Πέμπτον, η σύνθεση του ενεργειακού μας ισοζυγίου και ο μεγάλος βαθμός εξάρτησής του από εισαγόμενα καύσιμα. 'Εκτον, το φυσικό αέριο μπαίνει τώρα στην αγορά, την ενεργειακή, της χώρας μας. Και έβδομον, η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται στη χώρα μας με χρήση εγχώριων ενεργειακών πηγών, όπως λιγνιτικό πεδίο και υδάτινο δυναμικό, απαιτεί υψηλές επενδύσεις και μακρόχρονη απόσβεσή τους. Υπάρχουν, λοιπόν, ιδιαιτερότητες σημαντικές για την Ελλάδα και έτσι η προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στην οδηγία γίνεται λαμβάνοντας αυτές σοβαρά υπόψη. Επίσης, δίνεται η δυνατότητα, την οποία εκμεταλλευόμαστε στο έπακρο, διατήρησης της κοινής ωφέλειας σε όλες τις δραστηριότητες της ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτά που ανέφερα, κύριε Πρόεδρε, έχουν σχέση πρώτα απ' όλα με το στόχο μας να παραμείνει η ΔΕΗ ισχυρή και στο νέο καθεστώς. Αναφέρω ότι η απελευθέρωση σε πρώτη φάση γίνεται μόνο για τους επιλέγοντες πελάτες, μόνο για τους μεγάλους πελάτες, για τους μεγάλους καταναλωτές, αυτούς δηλαδή που κατά σημείο κατανάλωσης καταναλώνουν πάνω από εκατό γιγαβατώρες το χρόνο. Και δίνει τη δυνατότητα στον Υπουργό Ανάπτυξης, μετά από πρόταση της Ρ.Α.Ε., να φτιάξει προεδρικό διάταγμα που θα καθορίζει και ποιοι άλλοι μπαίνουν στην εξής περίπτωση: Εάν αυτοί που καταναλώνουν πάνω από εκατό γιγαβατώρες ετήσια δεν συμπληρώνουν αθροιστικά το ποσοστό απελευθέρωσης το οποίο επιβάλλεται από την Ευρωπαϊκή 'Ενωση. Τότε μόνο θα εκδοθεί προεδρικό διάταγμα που θα προσθέτει και άλλους επιλέγοντες καταναλωτές. Γι'αυτούς γίνεται λοιπόν. Μόνο αυτοί έχουν το δικαίωμα να επιλέγουν ελεύθερα τον προμηθευτή. 'Ολοι οι άλλοι καταναλωτές, δηλαδή οι μη επιλέγοντες πελάτες, αλλά και τα μη συνδεδεμένα νησιά, θα προμηθεύονται ηλεκτρική ενέργεια μόνο από τη ΔΕΗ. Πρέπει δε, στο σημείο αυτό να τονίσω ότι μπαίνουν κατά προτεραιότητα στο δίκτυο η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται μέσω συμπαραγωγής και η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται σε ποσοστό 15% του συνόλου της εγχώριας κατανάλωσης από εγχώρια καύσιμα. Επίσης, θέλω στο σημείο αυτό να τονίσω ότι στο ποσοστό απελευθέρωσης ηλεκτρικής ενέργειας, συγκαταλέγονται και οι επιχειρήσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Δεν είναι μόνο ο ιδιωτικός τομέας. Δηλαδή στο ποσοστό απελευθέρωσης ηλεκτρικής ενέργειας συμπεριλαμβάνονται και οι μονάδες παραγωγής ή συμπαραγωγής των ελληνικών πετρελαίων, οι μονάδες παραγωγής ή συμπαραγωγής που μπορεί να δημιουργήσει η ΔΕΠΑ, οι μονάδες συμπαραγωγής που μπορεί να δημιουργήσει η ΔΕΗ μέσω θυγατρικών εταιρειών. Και η ΔΕΗ έχει ήδη συστήσει θυγατρική εταιρεία γι'αυτόν το σκοπό. Είναι, λοιπόν, ένα πολύπλοκο σύστημα αυτό το οποίο εισάγουμε με το νομοσχέδιο με στόχους κυρίως να διατηρήσουμε το χαρακτήρα της κοινής ωφέλειας, να λάβουμε υπόψη όλες τις ιδιαιτερότητες που προανέφερα, αλλά και άλλες και να διατηρήσουμε τη ΔΕΗ, αλλά και τους άλλους τομείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα, σε θέση ισχύος και στο νέο καθεστώς. Από εκεί και πέρα, κύριε Πρόεδρε, είναι βέβαιο ότι και οι αρμοδιότητες που δίνονται στη Ρ.Α.Ε., στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, έχουν σχέση με όλες αυτές τις ιδιαιτερότητες. Στην Ελλάδα, δηλαδή, η άσκηση ενεργειακής πολιτικής δεν είναι ίσως τόσο απλή όσο είναι στις άλλες χώρες. Μέχρι πού μπορούν να πάνε οι αρμοδιότητες μιας ρυθμιστικής αρχής; Τοποθετήθηκε ο κ. Βενιζέλος. Είναι έγκριτος νομικός, συνταγματολόγος και ασφαλώς γνωρίζει πολύ καλύτερα και από εμένα και από όλους -περίπου- τα θέματα αυτά. Εγώ πιστεύω ότι τα όρια αυτά, το πόσο μεγάλες θα είναι οι αρμοδιότητες της ανεξάρτητης αρχής, πού θα σταματάνε και θα ξεκινάνε οι αρμοδιότητες της εκλεγμένης κυβέρνησης, της εκτελεστικής εξουσίας, η οποία λογοδοτεί στον ελληνικό λαό, κρίνεται, λογοδοτεί στο Κοινοβούλιο, ελέγχεται, το πού θα σταματάνε αυτές οι αρμοδιότητες του ενός ανεξάρτητου φορέα και θα αρχίζουν της Κυβέρνησης, έχει σχέση με όλες αυτές τις ιδιαιτερότητες που υπάρχουν στο σύστημα της χώρας μας. Για εμάς, λοιπόν, είναι πολύ σημαντικό να χαράξουμε τη μακροχρόνια πολιτική μας, την ενεργειακή, απ'ότι είναι για άλλες χώρες. Και η εποπτεία όλου του συστήματος, η ασφάλεια εφοδιασμού σε όλη την επικράτεια, η ύπαρξη, αν θέλετε, ενιαίου τιμολογίου σε όλη την επικράτεια, δεν είναι αναγκαιότητες που υπάρχουν, στο μέγεθος που υπάρχουν στη χώρα μας, σε άλλες χώρες. Η ποιότητα της ενέργειας που παράγεται, εάν υπάρχουν εφεδρείες, η τιμή, αν θέλετε, ή το ειδικό τιμολόγιο για κατηγορίες πολιτών που χρήζουν ιδιαίτερης μεταχείρισης, όλα αυτά προβλέπονται στο νομοσχέδιο, όλα αυτά είναι θέματα της εκλεγμένης κυβέρνησης. Αυτή έχει την ευθύνη. Δεν μπορεί να τις εκχωρήσει σε άλλες αρχές. 'Οταν γίνει αυτή η παραδοχή των ιδιαιτεροτήτων που υπάρχουν στη χώρα μας για την ενεργειακή πολιτική, νομίζω ότι το νομοσχέδιο έρχεται και δίνει στην ρυθμιστική αρχή το μέγιστο των αρμοδιοτήτων που πρέπει να έχει. Δεν την έχει στη γωνία την ανεξάρτητη αυτή Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Την έχει ενεργό. Παντού έχει λόγο. Παρακολουθεί τις συνθήκες ανταγωνισμού, την πρόοδο, αν θέλετε, της απελευθέρωσης της ενέργειας. Ενημερώνει την Ευρωπαϊκή 'Ενωση. Γνωμοδοτεί παντού. Σε θέματα τεχνικά, κυρίως, έχει αποφασιστικές αρμοδιότητες. Ασκεί διαιτησία. Επιλύει, δηλαδή, τις διαφορές η ίδια. 'Εχει η ίδια την εξουσία αυτή. 'Εχει η ίδια εξουσία ελέγχου και επιβολής διοικητικών κυρώσεων. 'Ισως να υπάρχουν κάποιες προτάσεις αν θέλετε για τον τρόπο πρόσληψης, που προβλέπονται να γίνουν στη συζήτηση κατ'άρθρο. Επί της αρχής, όμως, δε νομίζω ότι διατυπώθηκαν σοβαρές αντιρρήσεις ώστε να μην ψηφιστεί το νομοσχέδιο. Κατά την άποψή μου, κύριε Πρόεδρε, η ΔΕΗ θα είναι πανίσχυρη και με το νέο καθεστώς. 'Ισως της αφαιρεθούν κάποιες μικρές δραστηριότητες. Εάν κινηθεί σωστά πιστεύω ότι θα είναι πράγματι πολύ μικρές. Στις νέες, όμως, συνθήκες δίνεται η δυνατότητα στη ΔΕΗ πρώτα-πρώτα γιατί έχει το αποκλειστικό δικαίωμα να χρησιμοποιεί όλο το σύστημα και για άλλους σκοπούς μη ηλεκτρικούς. Η ΔΕΗ, λοιπόν, έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα κυρίως στην αγορά των τηλεπικοινωνιών, γιατί έχει αυτή την υποδομή. Μπορεί να πάρει μεγάλο μερίδιο της αγοράς εάν προετοιμασθεί, εκσυγχρονιστεί και αναδιοργανωθεί έγκαιρα. Και η ΔΕΗ το πράττει αυτό. Είναι ήδη έτοιμη για την αναδιοργάνωσή της με μελέτες που γίνονται από ειδικούς συμβούλους. Ελπίζω και πιστεύω ότι θα το κάνει. Η ΔΕΗ μετατρεπόμενη σε Α.Ε., μπαίνοντας στο χρηματιστήριο, αντλεί κεφάλαια που μπορεί να χρησιμοποιήσει με τον πιο αποδοτικό τρόπο και στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας. Κυρίως, μπορεί να επεκταθεί και να παίξει σημαντικό ρόλο στην εκκολαπτόμενη ηλεκτρική ενέργεια των βαλκανικών χωρών, αλλά και άλλων χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης σε ό,τι αφορά μονάδες παραγωγής, μονάδες συμπαραγωγής, σε ό,τι αφορά κατασκευή δικτύων. Η ΔΕΗ μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο και στις οικιακές υπηρεσίες, στην προσφορά κυρίως οικιακών υπηρεσιών. 'Εχει τη μηχανοργάνωση, έχει την προετοιμασία, έχει την εμπειρία, έχει την τεχνογνωσία. Και έχουμε μπροστά μας την ανάπτυξη τηλεπικοινωνιακών δικτύων, έχουμε μπροστά μας την ανάπτυξη του φυσικού αερίου όπου θα προχωρήσει και σε οικιακή χρήση. Σε όλα αυτά τα πεδία, αλλά και σε άλλα, μπορεί να δραστηριοποιηθεί η ΔΕΗ και να ισχυροποιήσει τη θέση της ακόμη περισσότερο, παρ' ότι και σήμερα είναι μια επιχείρηση κολοσσός που έχει προσφέρει πολλά. Νομίζω, όμως, ότι μπορεί να προσφέρει πολύ περισσότερα για το καλό και της εθνικής οικονομίας και του κοινωνικού συνόλου, αλλά και των εργαζομένων και συνταξιούχων της ΔΕΗ. Πιστεύω, λοιπόν, κύριε Πρόεδρε, ότι με το νομοσχέδιο γίνεται η καλύτερη δυνατή προσαρμογή στην οδηγία 96/92 και δίνεται η άριστη λύση για το ασφαλιστικό ζήτημα των εργαζομένων και των συνταξιούχων της ΔΕΗ. Από εκεί και πέρα, είναι υποχρεωμένη η ΔΕΗ να προετοιμασθεί για να τηρεί πλέον ξεχωριστό λογαριασμό για κάθε μία από τις δραστηριότητες της παραγωγής, της μεταφοράς, της διανομής. Και το κάνει αυτό η ΔΕΗ. Είναι υποχρεωμένη να προσαρμοστεί στις καινούριες συνθήκες, να προετοιμασθεί κατάλληλα. Τώρα, τι κάνουμε στο νομοσχέδιο, πέρα από την προσαρμογή στην οδηγία και στις βασικές ρυθμίσεις, στις οποίες αναφέρθηκα χθες. Πώς προσαρμόζουμε, δηλαδή, την ελληνική πραγματικότητα στις επιταγές της οδηγίας. Ο κορμός του καινούριου συστήματος, που υιοθετούμε με το νομοσχέδιο, στηρίζεται στον κεντρικό διαχειριστή του συστήματος. Ο κεντρικός διαχειριστής του συστήματος -και όταν λέμε "συστήματος" εννοούμε του συστήματος μεταφοράς, δηλαδή το δίκτυο υψηλής τάσης- θα είναι μια ανώνυμη εταιρεία στην οποία θα συμμετέχει με 51% στο μετοχικό κεφάλαιο το ελληνικό δημόσιο και το 49% θα είναι κατ'αρχάς στη ΔΕΗ αλλά στη συνέχεια θα κατανέμεται και σε άλλους παραγωγούς ανάλογα με τη δυναμικότητα παραγωγής. Αυτή, λοιπόν, η ανώνυμη εταιρεία, που θα συσταθεί σύμφωνα με το ν. 2190/1920, θα λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Θα έχει τη διαχείριση του συστήματος μεταφοράς. Την κυριότητα του συστήματος μεταφοράς, δηλαδή του υψηλού δικτύου θα εξακολουθεί να την έχει η ΔΕΗ. Θα έχει την αποκλειστική κυριότητα του συστήματος μεταφοράς η ΔΕΗ, δηλαδή του δικτύου υψηλής τάσης. Και ο διαχειριστής του συστήματος που θα έχει τη διαχείριση πλέον και εκμετάλλευση του συστήματος θα πληρώνει στη ΔΕΗ τίμημα που θα συμφωνηθεί, γιατί η ΔΕΗ έχει την κυριότητα. Η ΔΕΗ θα συντηρεί το δίκτυο ώστε να είναι κατάλληλο για τη χρήση που προορίζεται. Η ΔΕΗ θα αναπτύσσει το δίκτυο. Βεβαίως σε όλα αυτά τον προγραμματισμό τον κάνει ο διαχειριστής και μετά από συμφωνία με τη ΔΕΗ, η ΔΕΗ αναλαμβάνει και τη συντήρηση και την ανάπτυξη του συστήματος. Η ΔΕΗ για την κυριότητα του συστήματος εκδίδει άδεια η οποία εκδίδεται εφάπαξ, που σημαίνει ότι καλύπτονται και οι προοπτικές ανάπτυξης του συστήματος, η επέκταση του συστήματος. 'Αρα, η ΔΕΗ θα έχει την κυριότητα και αν μελλοντικά υπάρχει επέκταση και της επέκτασης του συστήματος. Ο διαχειριστής του συστήματος οφείλει να παρέχει πρόσβαση στους προμηθευτές, τους επιλέγοντες πελάτες, στους παραγωγούς στο σύστημα. Και η κύρια δουλειά του διαχειριστή του συστήματος είναι η κατανομή των φορτίων στις μονάδες παραγωγής, η κατανομή της ζήτησης. Αυτή είναι η κυρίαρχη δουλειά την οποία έχει να κάνει. Πώς την κάνει τη δουλειά αυτή; Προδιαγράφεται στα συγκεκριμένα άρθρα. Θα πω δύο λόγια μόνο, ότι κύριο κριτήριο για την κατανομή των φορτίων είναι η οριακή τιμή του συστήματος, δηλαδή η προτεραιότητα της φθηνότερης διαθέσιμης ισχύος. Η διαθέσιμη ισχύς η οποία δεν θα χρησιμοποιηθεί θα είναι η ακριβότερη. Ο διαχειριστής του συστήματος προβαίνει στην εκτίμηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας από τους καταναλωτές για το άμεσο μέλλον, για μια μέρα, για δυο μέρες κλπ., αλλά και ανά συγκεκριμένη χρονική περίοδο της ημέρας. Αφού προβεί στην εκτίμηση της ζήτησης, ζητάει από τους προμηθευτές οικονομικές και ποσοτικές προσφορές για κάθε χρονική περίοδο που έχει προσδιορίσει. Η οικονομική πλευρά αυτών των προσφορών αντανακλά το οριακό κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας. Οι μονάδες για τις οποίες έχουν υποβληθεί οι προσφορές είναι και οι μονάδες για τις οποίες ακολούθως ο διαχειριστής θα κάνει την κατανομή των φορτίων. Γενικότερα, κύριε Πρόεδρε, ο διαχειριστής του συστήματος στην κατανομή των φορτίων, με βάση τις φθηνότερες προσφορές, τη φθηνότερη ενέργεια, λειτουργεί σαν ένα είδος χρηματιστηρίου ηλεκτρικής ενέργειας. Είναι η κυρίαρχη δουλειά την οποία έχει να κάνει και πρέπει να την κάνει με πλήρη διαφάνεια, εξασφαλίζοντας τους κανόνες του υγιούς ανταγωνισμού και δημιουργώντας αυτό το κλίμα εμπιστοσύνης που χρειάζεται σε όλους τους συμμετέχοντες. Από κει και πέρα, η ΔΕΗ έχει την αποκλειστική κυριότητα και είναι η μοναδική διαχειρίστρια του δικτύου διανομής, δηλαδή της μέσης και χαμηλής τάσης. Εκδίδει γι' αυτό άδεια εφάπαξ, που σημαίνει ότι αυτό καλύπτει και τις μελλοντικές επεκτάσεις του δικτύου διανομής. Παρέχει πρόσβαση σ' αυτούς που δικαιούνται το δίκτυο διανομής και αμείβεται απ' αυτούς που χρησιμοποιούν το δίκτυο διανομής. Ετόνισα ότι στην κατανομή των φορτίων έχουν προτεραιότητα η ενέργεια που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή μέσω συμπαραγωγής, η ενέργεια που παράγεται σε μεγάλο βαθμό με χρήση εγχώριων καυσίμων. Τόνισα ακόμα ότι στην απελευθέρωση της ηλεκτρικής ενέργειας δεν συμμετέχουν μόνο ιδιώτες, αλλά συμμετέχουν και επιχειρήσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Κύριε Πρόεδρε, για να μην παίρνω περισσότερο χρόνο παρ' ότι είναι τόσο σοβαρό το νομοσχέδιο, εγώ πιστεύω ότι φέρνουμε αυτό το νομοσχέδιο ίσως λίγο καθυστερημένα, αλλά υπάρχει η μεγάλη, η σημαντική αν θέλετε αιτιολόγηση ότι έπρεπε να επέλθει συμφωνία σ' αυτό το μείζον θέμα, το ασφαλιστικό των εργαζομένων και των συνταξιούχων της ΔΕΗ για το οποίο εδόθη η καλύτερη δυνατή λύση. Επομένως, το να παρελθοντολογούμε δε νομίζω ότι έχει σημασία. Σημασία έχει ότι γίνεται η προσαρμογή με τον καλύτερο τρόπο για τα δεδομένα της ελληνικής επικράτειας, ότι λύνεται με τον καλύτερο τρόπο το ασφαλιστικό και ότι αν κινηθούμε σωστά, το δημόσιο και η ΔΕΗ και οι εργαζόμενοι που έχουν βεβαίως ευθύνες, μπορεί η ΔΕΗ και στο νέο καθεστώς να διατηρήσει πανίσχυρη θέση και να βελτιώσει τη θέση της γενικότερα στην αγορά σε σχέση με την ισχυρότατη θέση που έχει και σήμερα. Και αυτό για το καλό και της χώρας και του κοινωνικού συνόλου, αλλά και των ίδιων των εργαζομένων και των συνταξιούχων της ΔΕΗ. Προτείνω βεβαίως την υπερψήφιση των άρθρων. Σας ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): 'Εχω τη τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα ότι η Διαρκής Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης και Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης καταθέτει την έκθεση της στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης: "Σωφρονιστικός Κώδικας". Τη συνεδρίασή μας παρακολουθούν από τα δυτικά θεωρεία, αφού προηγουμένως ξεναγήθηκαν στην έκθεση "Αρχαίο Ελληνικό Θέατρο" σαράντα μαθητές και τρεις συνοδοί-καθηγητές από το 1ο Εσπερινό Λύκειο Αθηνών. Η Βουλή τους καλωσορίζει. (Χειροκροτήματα απ' όλες τις πτέρυγες) Ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας ο κ. Σαλαγκούδης έχει το λόγο. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΛΑΓΚΟΥΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, είναι ιδιότυπη η θέση στην οποία βρίσκομαι τώρα, από τη μια μεριά να δευτερολογήσω για την ομιλία του Υπουργού και από την άλλη να τοποθετηθώ και επί των άρθρων. Θα καταβάλω φιλότιμες προσπάθειες και πιστεύω ότι θα μου δώσετε και εσείς τον αντίστοιχο χρόνο. Πρώτα-πρώτα, χαίρομαι που είχε τη γενναιότητα ο Υπουργός να παραδεχθεί την πράγματι μεγάλη και ασυγχώρητη καθυστέρηση για το νομοσχέδιο αυτό της απελευθέρωσης της αγοράς της ηλεκτρικής ενέργειας. Καθυστέρηση, η οποία δεν δικαιολογείται από τη συμφωνία για το ασφαλιστικό, αλλά από παραμέληση αυτού του γεγονότος από μέρους της Κυβέρνησης, γιατί ακριβώς μας έχει συνηθίσει και σε άλλες περιπτώσεις πραγματικά, πολύ αργά να λειτουργούν τα αντανακλαστικά της. Και το λέω αυτό γιατί εάν πράγματι η δυσκολία ήταν το ασφαλιστικό που δεν βρισκόταν λύση πιο μπροστά, θα έπρεπε τουλάχιστον να προβεί σε τόσες άλλες ενέργειες, όπως είπα και στην πρωτολογία μου, που θα προετοίμαζαν, αν μη τι άλλο, την αγορά και τις συνθήκες, τουλάχιστον οπωσδήποτε τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού. Ακούγοντας τον Υπουργό ο οποίος βέβαια μίλησε συγκαλυμμένα, αλλά και τον εισηγητή της Πλειοψηψίας που μίλησε απροκάλυπτα, επιβεβαίωσαν τη θέση μας και τον ισχυρισμό μας ότι αυτό το νομοσχέδιο δεν αποβλέπει πραγματικά στην απελευθέρωση της αγοράς. Ακούσαμε ακριβώς ότι όλο το νομοσχέδιο έχει ραφτεί στα μέτρα για το πώς θα προστατέψουμε τη ΔΕΗ. Και δε μιλάμε για μια ΔΕΗ ανταγωνιστική, αλλά μιλάμε για μια ΔΕΗ όπως την έχουμε συνηθίσει τώρα, μονοπωλιακή η οποία θέλει την προστασία του κράτους. Δηλαδή, δεν προσπαθήσαμε να κάνουμε εκείνες τις απαραίτητες ενέργειες που χρειάζονταν όλο αυτό το χρονικό διάστημα εν όψει του ότι θα τη βγάζαμε στον ανταγωνισμό και ερχόμαστε σήμερα, φτιάχνοντας ένα ΔΕΗοκεντρικό ουσιαστικά νομοσχέδιο απελευθέρωσης της αγοράς, να προστατεύσουμε τη ΔΕΗ. Θα με συγχωρήσουν οι κύριοι της Κυβέρνησης, αλλά θα πρέπει να πω ότι ο σκοπός της οδηγίας 96//92 είναι να πάρουν οι καταναλωτές της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης -όπως πολύ καλά τα είπε και ο κύριος Υπουργός, άσχετα όμως από το τι λέει και το τι στην πραγματικότητα γίνεται- φθηνότερη ενέργεια. Και φθηνότερη ενέργεια δεν είναι δυνατό να παραχθεί με προστασίες δημοσίων επιχειρήσεων. Φθηνότερη ενέργεια θα παραχθεί μόνο εάν λειτουργήσει ο ελεύθερος ανταγωνισμός και αυτό ακριβώς προϋποθέτει η οδηγία 96/92. Γι' αυτό και μιλώντας στην εισήγησή μου είπα ότι είναι αντίθετο αυτό το νομοσχέδιο με τη φιλοσοφία της οδηγίας της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης. Kαι αυτό απεδείχθη περίτρανα. Γιατί ο εισηγητής αναλώθηκε σε όλο αυτό το εικοσάλεπτο ακριβώς για να πει με ποιον τρόπο το νομοσχέδιο προστατεύει τη ΔΕΗ, λες και απευθυνόμαστε μόνο στους εργαζόμενους της ΔΕΗ και δεν πρέπει να σκεφθούμε τον υπόλοιπο ελληνικό λαό, που πραγματικά έχει ανάγκη από φθηνότερη ενέργεια για την ανάπτυξη της πατρίδας μας, αλλά και για την καλύτερη ποιότητας ζωής του. Ερχόμαστε τώρα στη βασική μας διαφορά. 'Ακουσα τον Υπουργό, έγκριτο νομικό και συνταγματολόγο, να αναλύει για τις διοικητικές αρχές όλη τη φιλοσοφία που διαπνέει το νομοσχέδιο. Εμείς είμαστε αντίθετοι. Θα με συγχωρήσει, δεν είμαι εγώ ο ίδιος νομικός όμως και εμείς διαθέτουμε έγκριτους νομικούς και συνταγματολόγους. Μόλις πριν από λίγο μίλησα με τον κ. Παυλόπουλο. Αλλά έχουμε εκφράσει σε σειρά νομοσχεδίων, τα οποία έχουμε καταθέσει -και σε εισηγητικές εκθέσεις περιγράφεται- ακριβώς τη νομιμοποίηση, τη νομιμότητα αλλά και την αναγκαιότητα της ύπαρξης διοικητικών αρχών, ιδιαίτερα σε μία χώρα, όπως είναι η Ελλάδα, όπου τόσα θέματα διαπλοκής συζητιώνται. Τι κάνει η πολιτεία, τι κάνει η Κυβέρνηση, τι κάνει η πλειοψηφία του λαού που ψηφίζει και βγάζει μία κυβέρνηση; Θεσμοθετεί τη διοικητική αρχή, βγάζει τους κανόνες με τους οποίους πρέπει να λειτουργεί, παρεμβαίνει κάθε φορά και συμπληρώνει αυτό το θεσμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορεί να λειτουργεί η διοικητική αρχή. Εμείς περιγράφουμε αυτήν τη διοικητική αρχή στο νομοσχέδιο που έχουμε καταθέσει για την Εθνική Επιτροπή Ενέργειας, που αποτελεί υπόδειγμα ανεξάρτητης διοικητικής αρχής για τη χώρα μας στον ενεργειακό τομέα. Και λέμε εκεί ότι πρώτα πρώτα, εκτός από την ανεξαρτησία της, η Εθνική Επιτροπή Ενέργειας εκπονεί σχέδιο στρατηγικής για την ενέργεια, το υποβάλλει στην Κυβέρνηση και η Κυβέρνηση, αφού το εγκρίνει, το φέρνει για έγκριση στη Βουλή. Με αυτόν το σχεδιασμό, από κει και πέρα, ανεξάρτητα από παρεμβάσεις των πολιτικών, η διοικητική αυτή αρχή εφαρμόζει αυτήν τη στρατηγική για την ενέργεια και λειτουργεί μέσα σ'ένα θεσμικό πλαίσιο που οι πολιτικοί, η πλειοψηφία, η κυβέρνηση το φτιάχνει, ούτως ώστε να λειτουργεί με νομιμότητα. Μέσα σ'αυτό το θεσμικό πλαίσιο και ο Υπουργός ελέγχει τη νομιμότητα λειτουργίας αυτής της διοικητικής αρχής. Μια τέτοια διοικητική αρχή μπορεί να εξασφαλίσει τις ρυθμιστικές αρμοδιότητες, μπορεί να εξασφαλίσει τη λειτουργία του συστήματος και να εξασφαλίσει τις πραγματικά ανταγωνιστικές συνθήκες στην αγορά, αυτές που θα δημιουργήσουν σαν αποτέλεσμα το επιδιωκόμενο, τη φθηνότερη δηλαδή ενέργεια για τον 'Ελληνα καταναλωτή, για τον 'Ελληνα χρήστη, για την ανάπτυξη, όπως είπαμε, και την ποιότητα της ζωής του. Ερχόμαστε τώρα στη ρυθμιστική αρχή. Διαφωνούμε. Φαίνεται καθαρά, διαβάζοντας και για τη στελέχωση της γραμματείας και για όλες τις ρυθμίσεις, ότι εκείνο που επιδιώκει είναι να διασφαλίσει τον ηγετικό ρόλο ουσιαστικά της ΔΕΗ μέσα στο όλο σύστημα. Μα, δεν είναι αυτό, κύριοι, το επιδιωκόμενο. Βεβαίως τη ΔΕΗ θα την προστατεύσουμε όσο μπορούμε, αλλά πρέπει να την ισχυροποιήσουμε και χάσαμε πολύ χρόνο προς αυτήν την κατεύθυνση. Πρέπει να κάνουμε όλες τις προσπάθειες αυτήν τη στιγμή, ώστε να μπορεί να αντέχει αύριο στον ανταγωνισμό. Διαφορετικά θα έχουμε, πρώτον, τα ευρωπαϊκά δικαστήρια απέναντί μας και θα αναγκαστούμε χωρίς αντίστοιχη προετοιμασία να κάνουμε κινήσεις που θα τη ζημιώσουν ανεπανόρθωτα και, δεύτερον, όπως είπα, δεν θα πετύχουμε τον επιδιωκόμενο σκοπό μας. Είπε ο κύριος Υπουργός ότι υπάρχουν άπειρες διατάξεις που μας περιμένουν ακόμη. Το πρόβλημα είναι ότι έχουμε μπροστά μας μόνο ένα δεκαπεντάμηνο περίπου, όπως ανέφερε και ο ίδιος. Πότε θα γίνουν αυτές οι άπειρες διατάξεις και από ποιους φορείς, οι οποίοι δεν έχουν γίνει ακόμη και από το γεγονός ότι δεν προβλέπεται και άμεσα η δημιουργία της ΡΑΕ; Μας είπε ακόμη ο κύριος Υπουργός ότι δεν έχει ακούσει αντιπρόταση. Για το ασφαλιστικό, ενδεχομένως, ναι. Αφού σύραμε την Κυβέρνηση προς την κατεύθυνση του να προικοδοτήσει, όπως ο κύριος Υπουργός είπε, αυτό το ασφαλιστικό ταμείο των συνταξιούχων της ΔΕΗ με ένα ποσοστό, εν πάση περιπτώσει, από τη μετοχοποίηση, εμείς θα περιμέναμε μεγαλύτερη, όπως είπα, γενναιότητα πάνω σ'αυτό το θέμα, ούτως ώστε να είναι απολύτα εξασφαλισμένοι οι εργαζόμενοι. Για την απελευθέρωση όμως της αγοράς, αντιπρόταση βέβαια δεν θα είχαμε αφού αυτός είναι και ο μοναδικός τρόπος που εγκρίνεται απ'όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης. 'Ομως, αντιπρόταση έχουμε σε όλα τα επί μέρους σημεία και άρθρα. Η βασική μας αντιπρόταση είναι η ανεξάρτητη διοικητική αρχή, που θα είναι η ρυθμιστική αρχή ενέργειας. Αν αυτό δεν είναι αντιπρόταση, τότε δεν ξέρω τι θα περίμενε σαν αντιπρόταση ο κύριος Υπουργός. 'Ερχομαι τώρα στη συζήτηση επί των άρθρων. Οι παρεχόμενοι στο άρθρο 2 ορισμοί, είτε είναι ελλιπείς είτε δεν είναι και σύμφωνοι ακόμη με το πνεύμα της οδηγίας. Επίσης δεν γίνεται αναφορά σε έννοιες που χρησιμοποιούνται στο υπόλοιπο κείμενο του σχεδίου και που θα πρέπει να έχουν ορισθεί στο άρθρο αυτό. Συγκεκριμένα, στον ορισμό του Επιλέγοντος Πελάτη αλλά και στον ορισμό του μη Επιλέγοντος Πελάτη χρησιμοποιείται η έκφραση "την οποία ενέργεια χρησιμοποιεί για δική του αποκλειστικώς χρήση". Αλλά η διανομή της ΔΕΗ θα προμηθεύεται ηλεκτρική ενέργεια από την παραγωγή της ΔΕΗ, ενδεχομένως και από άλλους παραγωγούς εκτός ΔΕΗ. Θα είναι επομένως πελάτης της παραγωγής της ΔΕΗ ή και άλλων παραγωγών, αλλά δεν θα χρησιμοποιεί την ηλεκτρική ενέργεια για αποκλειστική δική της χρήση. Δηλαδή, δεν είναι τελικός πελάτης. Εξ αυτού του σημείου οι ορισμοί αυτοί θα έπρεπε να προσαρμοστούν πιο πολύ προς τους ορισμούς της αντίστοιχης οδηγίας. Είναι ο ορισμός 9 της οδηγίας 96/92. Ο ορισμός της Οριακής Τιμής Συστήματος είναι ελλιπής και έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία. 'Ακουσα και τον εισηγητή της Πλειοψηφίας αλλά και άλλο Βουλευτή της Συμπολίτευσης να μιλούν περί αυτής. Είναι γεγονός ότι δεν ορίζεται καλά. Είναι ενδεχόμενο για λόγους ομαλής λειτουργίας του συστήματος και περιορισμού του δικτύου, να χρησιμοποιείται σε δεδομένη χρονική περίοδο μια μονάδα ακριβή, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν μονάδες με φθηνότερες προσφορές. Η ακριβή αυτή μονάδα δεν διαμορφώνει την οριακή τιμή του συστήματος, γιατί αυτή η μονάδα λειτουργεί εκτός της διαδικασίας κατανομής του φορτίου με βάση τις προσφερόμενες τιμές. Μια καλύτερη διατύπωση, την έχω πει και στην Διαρκή Επιτροπή, είναι η εξής: "Οριακή Τιμή του Συστήματος είναι η προκύπτουσα τιμή σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή εκφρασμένη σε δραχμές ανά KWh, που ισούται με την προσφερθείσα τιμή παραγωγής της ακριβότερης ισχύος, που εντάσσεται στο σύστημα σε δεδομένη χρονική περίοδο. Για τον υπολογισμό της Οριακής Τιμής του Συστήματος δεν λαμβάνεται υπόψη η ισχύς μονάδων παραγωγής που είτε υπόκεινται σε περιορισμούς αναφορικά με την ομαλή λειτουργία του συστήματος, ή και τις δυνατότητες μεταφοράς αυτού, είτε εξαιρούνται για άλλους λόγους (παραδείγματος χάριν μονάδα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας) οι οποίοι καθορίζονται στον Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας". Ακόμη, λείπουν οι ορισμοί -που έχει πολύ μεγάλη σημασία- του Προμηθευτή -και αυτός ο ορισμός του προμηθευτή πρέπει ιδιαίτερα να προσεχθεί, γιατί είναι ένα θέμα που περισσότερο θα απασχολήσει και έντονα νομίζω στην απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας- των Απευθείας Γραμμών, που δεν υπάρχουν -που δεν αποκλείει τίποτα, όμως πολύ γρήγορα να δημιουργηθούν- της Οικονομικής Ιεράρχησης ή Προτεραιότητας των Μονάδων και του Χρήστη Ηλεκτρικής Ενέργειας. Είναι ορισμοί οι οποίοι περιέχονται στην αντίστοιχη οδηγία 96/92. Στο άρθρο 3, το εδάφιο γ' της παραγράφου 4, δεν είναι κατανοητό σε τι αποσκοπεί. Σε μία απελευθερωμένη αγορά οι κάτοχοι αδείας παραγωγής ή προμήθειας θα βρίσκονται σε ανταγωνισμό με τους υπόλοιπους κατόχους αναλόγων αδειών. Εάν δεν μπορούν να χρηματοδοτούν τις δραστηριότητες για τις οποίες τους χορηγήθηκε η άδεια, θα πρέπει να μπορούν να πτωχεύσουν. Κάθε άλλη πολιτική παρέμβαση δεν είναι νοητή σε μια απελευθερωμένη αγορά. Αντίθετα, για τους κατόχους αδείας μεταφοράς ή διανομής, δηλαδή δραστηριοτήτων που είναι φυσικά μονοπώλια, θα πρέπει να εξασφαλίζονται ύστερα από αυστηρό ρυθμιστικό έλεγχο οι συνθήκες εκείνες, που θα τους επιτρέπουν να χρηματοδοτούν τις δραστηριότητες για τις οποίες τους χορηγήθηκε η άδεια. Συνεπώς το εδάφιο αυτό πρέπει να αναδιατυπωθεί. Το εδάφιο δ' της παραγράφου 4 επιβάλλει στον Υπουργό και την ΡΑΕ να ασκούν τις αρμοδιότητες που τους παρέχονται από το νομοσχέδιο με τρόπο ώστε να προάγεται ο υγιής ανταγωνισμός. Εν τούτοις, πλήθος περιορισμών που υπάρχουν στο νομοσχέδιο αυτό εμποδίζουν την προαγωγή του υγιούς ανταγωνισμού. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η διανομή της Δ.Ε.Η. δεν θα έχει, σε αντίθεση με τη σχετική πρόβλεψη της οδηγίας 96/92, άρθρο 19, παράγραφος 3, το δικαίωμα να επιλέγει χάριν των επιλεγόντων καταναλωτών της τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας της προτιμήσεώς της. Εξάλλου, στο προτεινόμενο σχέδιο νόμου επιμελώς έχει αποκρυβεί ότι η οδηγία στο άρθρο 21 προβλέπει υπό προϋποθέσεις τη δυνατότητα κατασκευής ή χρήσης απευθείας γραμμών μεταφοράς ή διανομής από τρίτους, παραγωγούς και επιλέγοντες πελάτες, γεγονός που περιορίζει σημαντικά ακόμη και αυτό τούτο το φυσικό μονοπώλιο των δικτύων. Στο άρθρο 4. Προκειμένου να εξασφαλιστεί η ανεξαρτησία της ΡΑΕ αλλά και να διασφαλιστεί ότι θα έχει, όχι απλά γνωμοδοτικό αλλά και αποφασιστικό χαρακτήρα, πάντα μέσα στο πλαίσιο της γενικότερης ενεργειακής πολιτικής της Κυβέρνησης, εμείς προτείνουμε να γίνουν τουλάχιστον εδώ τα ακόλουθα. Οφείλουμε να παρατηρήσουμε ότι υπάρχει μια διαφορετική φιλοσοφία από μέρους της Κυβέρνησης για την ανεξάρτητη διοικητική αρχή. Λυπάμαι, κύριε Υπουργέ. Είπα όσο μπορούσα ως μη νομικός, και μετά από συζήτηση με έγκριτους και δικούς μας νομικούς, τουλάχιστον του ανάλογου κύρους με σας, ότι εμείς πιστεύουμε στην ύπαρξη -και ιδιαίτερα έτσι όπως εξελίσσεται σήμερα η πολιτική πραγματικότητα στην Ελλάδα- και στην αναγκαιότητα να δημιουργηθούν αντίστοιχες τέτοιες ανεξάρτητες διοικητικές αρχές. Γι' αυτές τις αρχές το κράτος, η κυβέρνηση, η πλειοψηφία θα δημιουργήσει το θεσμικό πλαίσιο, τις κανονιστικές διατάξεις της λειτουργίας τους. Αλλά από κει και πέρα θα λειτουργούν μέσα σ' αυτά τα πλαίσια και φυσικά για ορισμένους λόγους θα λογοδοτούν στη Βουλή και στην κυβέρνηση, όπως είναι ο ενεργειακός σχεδιασμός της χώρας, που θα προτείνεται από την αρχή προς την κυβέρνηση, θα εγκρίνεται από εκείνη, θα περνά από τη Βουλή και θα είναι υποχρεωμένη όλες οι κινήσεις της να λειτουργούν μέσα σ' αυτά τα πλαίσια. Επίσης, για το άρθρο 4, στην παράγραφο 2, μπορούμε να προσθέσουμε "αποκλειστικό περιεχόμενο της εποπτείας αυτής" -η ΡΑΕ εποπτεύεται από τον Υπουργό- "είναι ο κατασταλτικός έλεγχος της νομιμότητας των πράξεων της ΡΑΕ και εκείνης της πειθαρχικής δίωξης κατά των μελών της". 'Ετσι θα μπορούσαμε να προσδιορίσουμε την εποπτεία και να περιορίσουμε ακριβώς ποιες είναι οι αρμοδιότητες της εποπτείας προς τη ΡΑΕ, για να μπορέσουμε να της δώσουμε ανεξαρτησία. Είδα την τροποποίηση που κάνατε, κύριε Υπουργέ, όσον αφορά για το διοικητικό συμβούλιο της ΡΑΕ. Πιστεύω ότι θα μας την αιτιολογήσετε, γιατί εμείς νομίζουμε ότι πρέπει να επανέλθει στο σύστημα εκείνο που και η ΝΕΡΑ σας έχει προτείνει, το πέντε, τέσσερα, τρία, δύο, ένα, ενιαύσια δηλαδή κυκλική εναλλαγή των πέντε μελών της ΡΑΕ. Εσείς είπατε για δύο πενταετούς, δύο τετραετούς και ένα μόνο μέλος τριετούς θητείας. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Να είναι μέλος ενιαύσιας θητείας; ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΛΑΓΚΟΥΔΗΣ: Ενιαύσια, κυκλική θητεία. Πέντε για τον πρόεδρο, τέσσερα για τον αντιπρόεδρο, τρία, δύο, ένα για τα υπόλοιπα μέλη, ούτως ώστε να υπάρχει κυκλική εναλλαγή, ανανέωση, εμπειρία. Κατά τη γνώμη μας, λέω, κύριε Υπουργέ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Υπήρξε ένας συγκερασμός, κύριε Σαλαγκούδη. Εσείς είπατε την άποψή σας. Ο Υπουργός λέει "συγκερασμός". Δεν λέω ότι διαφωνείτε. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΛΑΓΚΟΥΔΗΣ: Υπάρχει διαφορετική θέση και φιλοσοφία σ' αυτό και όλα δικαιολογούνται. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Να υπάρξει οικονομία του χρόνου, γιατί ξέρω ότι θα πάρετε τριάντα λεπτά. Εγώ θα σας δώσω τα τριάντα λεπτά, αλλά, αν πάμε έτσι, θα μείνουν άρθρα χωρίς επεξεργασία. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΛΑΓΚΟΥΔΗΣ: Σέβομαι το χρόνο, κύριε Πρόεδρε. Νομίζω όμως ότι οι παρατηρήσεις αυτές βγήκαν από αρκετή μελέτη και αξίζει τον κόπο να τεθούν. 'Ισως να είναι και συμβουλευτικές για μελλοντικές νομοθετικές παρεμβάσεις, που πιστεύω ότι θα γίνουν. Εξάλλου μας έχει συνηθίσει το ελληνικό Κοινοβούλιο σε μερικούς μήνες να φέρνουμε τροποποποιήσεις σε νόμους που ψηφίζουμε. Είπαμε για τα μέλη της ΡΑΕ να είναι και αποκλειστικής απασχόλησης. Είναι πάρα πολύ σημαντικό. Εν πάση περιπτώσει, θα συμφωνήσουμε στο "πλήρους", που είπαμε προηγουμένως. Εδώ θα ήθελα να πω κάτι για τη στελέχωση της γραμματείας της ΡΑΕ. Κύριε Υπουργέ, νομίζω ότι πρέπει να την προσέξουμε. Βεβαίως, η εμπειρία μου από τη Δ.Ε.Η. για τα στελέχη της είναι πως, εάν θεσπίσουμε -και με την τροποποίηση για τον εξοπλισμό της γραμματείας- η γραμματεία της ΡΑΕ και όλο το στελεχιακό δυναμικό της ΡΑΕ να απαρτίζεται από υπαλλήλους της Δ.Ε.Η., φοβάμαι ότι δεν θα δημιουργηθεί αυτό που θέλουμε. Βέβαια, όπως αποδείχθηκε με την ομιλία σας, αλλά κυριότερα με την ομιλία του εισηγητού της Πλειοψηφίας, το σύστημα πρέπει να είναι "ΔΕΗοκεντρικό". Αν η ΡΑΕ στελεχωθεί μόνο από υπαλλήλους της Δ.Ε.Η., έπειτα από λίγο δεν θα έχουμε απελευθέρωση της αγοράς, γιατί εκεί θα επικρατήσει αυτό το πνεύμα. Προς Θεού, μην εκληφθεί ότι είμαστε αντίθετοι με τη Δ.Ε.Η., απλώς δεν θέλουμε να λειτουργεί όπως λειτουργεί τώρα. Θέλουμε να λειτουργεί σε εκσυγχρονιστικό πλαίσιο, θέλουμε να λειτουργεί με τέτοιον τρόπο, ούτως ώστε να μπορεί να αντέχει στον ανταγωνισμό. Σεβόμαστε, τιμούμε και εκτιμούμε την προσφορά της Δ.Ε.Η. όλο αυτό το χρονικό διάστημα, όπως και των εργαζομένων της, αλλά έφθασε η εποχή που θα πρέπει να λειτουργήσουμε σε διαφορετικές συνθήκες. Και είπαμε γιατί: Για χάρη του ελληνικού λαού, για χάρη της ανάπτυξης της πατρίδας μας, για να έχουμε φθηνότερη τιμή και καλύτερη ποιότητα ζωής και ανάπτυξης. Στο άρθρο 5, το εδάφιο β' της παραγράφου 1, πρέπει να συμπληρωθεί ως εξής: "...εισηγείται τη μορφή και τις διατάξεις και προτείνει τις λεπτομέρειες των αδειών. Γνωμοδοτεί δε για τη χορήγηση των αδειών... και ελέγχει τον τρόπο ασκήσεως των δικαιωμάτων που παρέχονται και των υποχρεώσεων που επιβάλλονται με αυτές". Γίνεται πιο ολοκληρωμένη η θέση της με αυτήν την προσθήκη, πάνω στο θέμα της έκδοσης των αδειών. Η παράγραφος 4 είναι ανεπαρκής, διότι δεν καθορίζει τι θα γίνεται, εάν ένας κάτοχος αδείας δεν παρέχει τα αιτούμενα από τη ΡΑΕ στοιχεία. Η τήρηση της τάξεως της εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς χωρίς προκαθορισμένους, αυστηρούς κανόνες και χωρίς μία ΡΑΕ εξοπλισμένη με δικαιοδοσίες, θα είναι προβληματική. Θα έπρεπε εκεί να θεσπιστούν οι κυρώσεις γι' αυτόν που αρνείται να δώσει τα στοιχεία. Μετά την παράγραφο 5 πρέπει να προστεθούν και ορισμένοι ακόμα παράγραφοι που έχουν σημασία και προβλέπονται από την οδηγία. Παράδειγμα: 6. "δημιουργεί τους κατάλληλους και αποτελεσματικούς μηχανισμούς η ΡΑΕ για τη ρύθμιση, τον έλεγχο και τη διαφάνεια, προκειμένου να αποφεύγεται κάθε κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης και δη εις βάρος καταναλωτών, καθώς και κάθε εξοντωτική συμπεριφορά." Eπίσης, 7. "επιλύει πρωτοβαθμίως κάθε αναφυόμενη διαφορά σχετική με συμβάσεις, διαπραγματεύσεις για την πρόσβαση στην αγορά ηλεκτρισμού ή άλλης μορφής ενέργειας.". 8. "Εγκρίνει τον ενδεικτικό κατάλογο τιμολογίων, που δημοσιεύει ο διαχειριστής του συστήματος μεταφοράς, σύμφωνα με την παράγραφο 6, του άρθρου 16 του παρόντος νόμου". Αυτό έχει μεγάλη σημασία και έπρεπε να υπάρχει, γιατί προβλέπεται ακριβώς και από την οδηγία στο άρθρο 17, παράγραφος 3 και στο άρθρο 18 της οδηγίας. Στο άρθρο 9 δεν γίνεται διαχωρισμός της έννοιας της αδειοδότησης και της έννοιας της άδειας. 'Αδεια λαμβάνουν υποχρεωτικά όλοι οι συμμετέχοντες στην αγορά παραγωγοί, είτε έχουν προέλθει από τη διαδικασία ενός διαγωνισμού, (μέθοδος πρόσκλησης για την υποβολή των προσφορών), είτε έχουν αυτοβούλως ζητήσει άδεια, (μέθοδος αδειοδότησης). Είναι δύο διαφορετικές μορφές αδείας. Η παράγραφος 2 αυτού του άρθρου, του άρθρου 9, όπως είναι διατυπωμένη δεν εξασφαλίζει ότι στο ηπειρωτικό σύστημα και τα διασυνδεμένα σε αυτό νησιά θα εφαρμοσθεί μόνο το σύστημα της αδειοδότησης. Στην παράγραφο 3, μετά το εδάφιο β', θα πρέπει να προστεθεί εδάφιο γ', που θα λέει: "Την ανεπιφύλακτη αποδοχή των όρων που περιλαμβάνονται στον κώδικα διαχείρισης του συστήματος και στον κώδικα συναλλαγών ηλεκτρικής ενέργειας", άρθρα 17 και 18 του παρόντος νόμου, που θα έπρεπε εδώ να ληφθεί μία μέριμνα γι'αυτά. Στο άρθρο 11, στο τέλος του εδαφίου β' της παραγράφου 2, αναφέρεται ότι: "Στη διαδικασία της παρούσης παραγράφου μπορεί να εκδηλώσει ενδιαφέρον συμμετοχής και η ΔΕΗ". 'Ομως η συμμετοχή της ΔΕΗ σε ένα διαγωνισμό είναι προβληματική, δεδομένου ότι υπάρχει ασυμβίβαστο, αφού στην πραγματικότητα η ΔΕΗ είναι ο προσφέρων και ταυτόχρονα αν κερδίσει το διαγωνισμό, θα είναι και ο αγοράζων την ενέργεια, αφού στα νησιά ο μοναδικός αγοραστής της ενέργειας θα είναι η ΔΕΗ. 'Αλλωστε, στο εδάφιο δ' της ίδιας παραγράφου, αλλά και στην παράγραφο 3 του ιδίου άρθρου προβλέπεται ότι ο νικητής του διαγωνισμού θα υπογράψει σύμβαση πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας με τη ΔΕΗ. 'Υστερα από τα παραπάνω είναι σαφές ότι πρέπει να διευκρινισθούν με λεπτομέρεια οι προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες θα μπορεί η ΔΕΗ να συμμετέχει σε τέτοιους διαγωνισμούς. Στο άρθρο 12, η άδεια την οποία πρέπει να λάβει η ΔΕΗ είναι για την έναντι αμοιβής διάθεση του συστήματος μεταφορές στις εντολές του διαχειριστή του συστήματος και για την οιανδήποτε άλλη χρήση του, παραδείγματος χάρη τηλεπικοινωνιακή και όχι για τη δεδομένη ούτως ή άλλως κυριότητα του συστήματος, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 2 του άρθρου αυτού. 'Αρθρο 15: Στην παράγραφο 2 του άρθρου αυτού, στο τέλος του εδαφίου ζ', πρέπει να προστεθεί -σύμφωνα και με το άρθρο 7, παράγραφο 5 της οδηγίας- το εξής στο τέλος: "και δη κάθε διάκριση υπέρ θυγατρικών επιχειρήσεων ή μετόχων του". Σε κάποια άλλη φάση το αναφέρει. Νομίζουμε ότι θα πρέπει να προστεθεί και εδώ. 'Aρθρο 17: Στην παράγραφο 2 και πριν από τη λέξη "αντάλλαγμα", να προστεθεί "τουλάχιστον ισόποσο αντάλλαγμα". Στο άρθρο 22, στην παράγραφο 4, πρέπει να προστεθεί ότι ο ενδεικτικός κατάλογος των τιμολογίων πρέπει να έχει εγκριθεί από τη ΡΑΕ. Στο άρθρο 25 δεν αναφέρεται χρονικό όριο λεπτομερούς καθορισμού των επιλεγόντων πελατών. Οι επιλέγοντες καταναλωτές πρέπει να είναι γνωστοί πολύ πριν από τη 19η Φεβρουαρίου του 2001, ούτως ώστε να έχουν το χρόνο να προετοιμαστούν, προκειμένου να ασκήσουν το δικαίωμα επιλογής του προμηθευτή τους. Εδώ πρέπει να γίνει και ονομαστικός ουσιαστικά κατάλογος. 'Aρθρο 26: Η παράγραφος 2 του άρθρου αυτού αποτελεί διάταξη η οποία διακρίνει τη ΔΕΗ παραγωγή έναντι των υπολοίπων παραγωγών, θεωρώντας την ως παραγωγό αισχάτης ανάγκης και επιβάλλοντάς της την υποχρέωση, μόνο σε αυτήν, προμήθειας της ηλεκτρικής ενέργειας σε αιτούντες επιλεγοντες πελάτες. Ταυτόχρονα με την υποχρέωση παρέχει στη ΔΕΗ το δικαίωμα να ανακτήσει κάθε πρόσθετο εύλογο κόστος, το οποίο αναλαμβάνει από το γεγονός ότι ο επιλέγων πελάτης προμηθευόνταν ή προμηθεύεται ηλεκτρική ενέργεια από άλλον προμηθευτή. Η ύπαρξη δικαιωμάτων και υποχρεώσεων ενός μόνο παραγωγού αποτελεί διάκριση που δεν συμβιβάζεται με το πνεύμα μίας ισορροπημένα απελευθερωμένης αγοράς. Η ορθή λύση θα ήταν εν προκειμένω, όλοι οι παραγωγοί να είχαν την υποχρέωση να προμηθεύουν έναν επιλέγοντα πελάτη μετά από ελεύθερες διαπραγματεύσεις μαζί του. Ο φόβος ότι είναι δυνατόν ο επιλέγων πελάτης να μην μπορεί να βρει παραγωγό δεν υπάρχει, γιατί ο ίδιος ο επιλέγων πελάτης αφ' ενός θα πρέπει να έχει το δικαίωμα να κάνει εισαγωγές για τις ανάγκες σε ηλεκτρική ενέργεια και αφ' ετέρου έχει το δικαίωμα να γίνει αυτοπαραγωγός. Συνεπώς δεν υπάρχει αδιέξοδο όταν δεν υπάρχουν αποκλειστικά δικαιώματα και μονοπωλιακά προνόμοια ή ας γραφεί μόνο όταν υπάρξει αδιέξοδο. 'Αρθρο 30: Η παράγραφος 1 του άρθρου αυτού εισάγει διακρίσεις μεταξύ των κατόχων αδειών, αφού περιέχει τη δυνατότητα σε ορισμένους εξαυτών να μην έχουν την υποχρέωση να δημοσιεύουν τους ετήσιους λογαριασμούς τους. Τέτοια διάκριση δεν πρέπει να γίνει αποδεκτή. Συνεπώς όλοι οι κάτοχοι αδείας θα πρέπει να είναι υποχρεωμένοι να δημοσιεύουν τους ελεγμένους από ορκωτούς λογιστές ετήσιους λογαριασμούς αποτελεσμάτων και τους ισολογισμούς τους. Στο τέλος του άρθρου πρέπει να διατυπωθούν διατάξεις με τις οποίες να προβλέπεται η διαδικασία πρόσβασης της ΡΑΕ στα οικονομικά στοιχεία των κατόχων αδειών και ο έλεγχος των στοιχείων αυτών από ορκωτούς λογιστές. Τελείωσα, κύριε Πρόεδρε, Ευχαριστώ για την ανοχή σας! ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Γκατζής έχει το λόγο, ο οποίος επίσης με επιστολή του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου έχει ορισθεί ως κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του κόμματός του για το νομοσχέδιο αυτό. Ορίστε, κύριε Γκατζή. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, δεν θα μπορέσω να αποφύγω τον πειρασμό να μη σχολιάσω τις εκατέρωθεν φιλοφρονήσεις που ανταλλάχθηκαν για το νομοσχέδιο ανάμεσα στον επίτιμο πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας και στον κύριο Υπουργό. Φυσικά ανταλλάχθησαν γιατί και οι δύο έχουν σημαντική συμβολή στην ιδιωτικοποίηση ιδιαίτερα της ΔΕΗ, που συζητάμε σήμερα. Ο κ. Μητσοτάκης έβαλε ουσιαστικά τα θεμέλια με το ν. 1914. Ο κ. Βενιζέλος φυσικά το ολοκληρώνει με αυτό το νομοσχέδιο και μάλιστα, όπως είπε και ο ίδιος, εν σοφία εποίησε. Γιατί, όταν έκανε κριτική στα άλλα τα κόμματα, είπε ότι ουσιαστικά με τις προτάσεις που έγιναν που δεν συμφωνούν φυσικά με την πορεία που οδηγείται με αυτό το νομοσχέδιο η ΔΕΗ, είναι πάρα πολύ απλοϊκές ότι μπορεί να τινάξουν ουσιαστικά στον αέρα διεθνώς τη χώρα, ότι τελικά το νομοσχέδιο αυτό είναι πάρα πολύ σοφό. Θα ήθελα να κάνω ορισμένες παρατηρήσεις για την τελική θέση της Νέας Δημοκρατίας. Δεν μπορώ να καταλάβω πού διαφωνεί. 'Ολα αυτά που αναφέρθηκαν, είτε για την ανεξάρτητη αρχή, είναι μέρος ουσιαστικά του νομοσχεδίου και δεν είναι η φιλοσοφία του νομοσχεδίου. Η φιλοσοφία του νομοσχεδίου είναι σ' αυτά που τοποθετήθηκε ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος είπε -και εδώ είναι και η κριτική που κάνει η Νέα Δημοκρατία αν αυτός φυσικά είναι ένας λόγος- ότι αργήσατε πάρα πολύ και γι' αυτό δεν το ψηφίζουν ή για την ανεξάρτητη αρχή της ενέργειας. Οι διοικητικές αρχές, κύριε Πρόεδρε, -και όλοι το έχουμε ζήσει- γίνεται κάθε φορά εκεί που βολεύει η Κυβέρνηση να μην έχει τον κοινοβουλευτικό έλεγχο. Για πείτε μου μια ανεξάρτητη αρχή να είναι πραγματικά ανεξάρτητη. Μήπως αυτή που είναι για τη ραδιοτηλεόραση, κύριε εισηγητή της Νέας Δημοκρατίας, η οποία ήταν πραγματικά, όταν ιδρύθηκε, ανεξάρτητη και όταν ήρθε η Νέα Δημοκρατία, την έκανε όπως ακριβώς την έκανε και το ΠΑΣΟΚ μετά όπως και αυτό την έκανε. Να μην πάμε και στις άλλες επιτροπές, οι οποίες έχουν το ίδιο σχήμα. 'Ομως είναι χαρακτηριστικό ότι δεν υπάρχει καμία ανεξάρτητη διοικητική αρχή, ιδιαίτερα όταν εκεί που ορίζεται η πλειοψηφία ελέγχεται κατευθείαν από την κυβέρνηση. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ελέγχονται όμως οι ανεξάρτητες αρχές από την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Χαίρω πολύ, κύριε Πρόεδρε! Αυτό είναι έλεγχος κοινοβουλευτικός, όταν ελέγχονται εκεί; Και ξέρω πώς ελέγχονται, γιατί συμμετέχω. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Δηλαδή, δεν ελέγχετε; Είναι φούσκα αυτό το πράγμα; 'Ετσι θέλετε να πείτε; ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: 'Οχι, κύριε Πρόεδρε. Ο έλεγχος που μπορεί να γίνεται με ερωτήσεις δεν είναι θέματα τα οποία μπορεί να έρθουν στη Βουλή. Συντάσσεται ένα πόρισμα, στο οποίο εκεί αποφαίνεται η πλειοψηφία, η οποία εκφράζει τη γνώμη της κυβέρνησης. Ο κύριος Υπουργός στάθηκε πάρα πολύ στο θέμα της απελευθέρωσης για να μας πείσει πραγματικά ότι ήταν η μόνη σωστή λύση. Κύριοι Βουλευτές, μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν ολόκληρη σχεδόν η ανθρωπότητα και ιδιαίτερα η Ευρώπη -και η χώρα μας- βρισκόταν στην ανοικοδόμησή της, προσπαθούσε να συμμαζέψει τα ρημάδια τα οποία είχε δημιουργήσει ο πόλεμος, η απαίτηση τότε και μέχρι τη δεκαετία του 1980 της πλουτοκρατίας του συστήματος ήταν να παρέχει υπηρεσίες για να διευκολύνει ακόμη περισσότερο τις λειτουργικές ανάγκες της οικονομίας κατ' αυτών των επιχειρήσεών τους δηλαδή. Μέχρι τότε τα πράγματα πήγαιναν καλά και το δημόσιο αγόραζε, όπως έκανε και η Νέα Δημοκρατία, από ιδιώτη στις υπηρεσίες αυτές, για να μπορέσει έτσι να εξυπηρετήσει καλύτερα τον επιχειρηματικό κόσμο. Ερχόμαστε όμως τώρα μετά τη δεκαετία ουσιαστικά του '80, που έγινε μια μεγάλη συσσώρευση πλούτου σε λίγα κέντρα, στα μονοπωλιακά κέντρα όπως είναι ο επιστημονικός ορισμός τους -όπως θέλετε πείτε το, πλουτοκρατία πείτε το, κεφάλαιο πείτε το- και μετά τη συσσώρευση αρχίζει πια να ανοίγει η όρεξη, να μπαίνουν οι επιχειρήσεις αυτές στα μονοπώλια, στην εκμετάλλευση και των κρατικών υπηρεσιών. Αυτή η απόφαση της οδηγίας της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, η 96/92, αυτόν ακριβώς το σκοπό εξυπηρετεί, να υποχρεώσει τα κράτη-μέλη να δώσουν βασικές υπηρεσίες στον έλεγχο των μονοπωλίων. Γιατί; 'Οχι για να παρέχουν καλύτερες υπηρεσίες, όπως ισχυρίσθηκε ο Υπουργός, όχι για να έχουν φθηνότερο ρεύμα -γιατί θα πούμε ότι δεν θα έχουν ρεύμα- όχι γιατί θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη της χώρας, αλλά γιατί θα αυξήσουν υπέρμετρα τα κέρδη τους και σίγουρα μάλιστα με θεσμοθετημένες κατοχυρώσεις. 'Ετσι λοιπόν, κάτω από αυτήν την ανάγκη και σαν εκφραστής των μονοπωλίων που είναι η Ευρωπαϊκή 'Ενωση θεσπίστηκε ουσιαστικά και αυτή η οδηγία, η οποία με καθυστέρηση έρχεται. 'Οπως λέει η Νέα Δημοκρατία, έπρεπε να έρθει από το '92 και έρχεται και τη φέρνει σήμερα η Κυβέρνηση. Κύριοι Βουλευτές, οι ιδιωτικοποιήσεις κατά την άποψή μας σε ολόκληρο τον κόσμο εκφράζουν την τάση αυτή της πλουτοκρατίας να πάρει απευθείας στα χέρια της τον αποκλειστικό έλεγχο σημαντικών υπηρεσιών. Και η ΔΕΗ είναι σημαντική υπηρεσία, ο ΟΤΕ είναι σημαντική υπηρεσία. Παράλληλα όμως, να μην το ξεχάσω, γίνονται συνώνυμα όλο και περισσότερο των σκανδάλων του βολέματος "ημετέρων", της δημιουργίας νέων τζακιών, της διασπάθισης του δημόσιου πλούτου.'Εχει γίνει μια προσπάθεια να εμφανίσουν το δημόσιο σε μια αντιπαράθεση με τους ιδιώτες, ότι το δημόσιο είναι αυτά που ανέφερα παραπάνω. Και στον ιδιωτικό τομέα υπάρχουν αυτά. 'Η ότι με τον ιδιωτικό τομέα θα νοικοκυρέψουμε το δημόσιο και θα προχωρήσουμε στην ευημερία, στη φτηνή υπηρεσία κλπ. Κύριοι Βουλευτές, ο επιχειρηματίας ο επιτυχημένος που προβάλλεται από την Κυβέρνηση, από τη Νέα Δημοκρατία, αυτοί που στηρίζουν αυτό το σύστημα είναι κατά την άποψή μας φύλλο συκής, να μην πω τίποτε άλλο, γιατί έχουμε μέχρι τη δεκαετία του '85, '86, '87 και παραπάνω ακόμη το τι χρέη συσσώρευσαν αυτοί οι περίφημοι επιχειρηματίες στο δημόσιο. Τα ξέρουμε όλοι, κύριοι Βουλευτές, τα συζητάμε κατ' επανάληψη και γίνεται αναφορά μερικές φορές. Οκτώ τρισεκατομμύρια οι νοικοκυραίοι οι επιχειρηματίες έβαλαν φέσι στον ελληνικό λαό. Ούτε μπορεί κανένας να πει ότι σήμερα δεν βλέπουμε τα χαλάσματα που έχει αφήσει στο πέρασμά της αυτή η απελευθέρωση και που αφήνει καθημερινά. Τι να πούμε; Για την ανεργία, τη φτώχεια, την εξαθλίωση, για την ανατροπή των εργασιακών σχέσεων; Να πούμε τελικά για το σβήσιμο μεγάλων παραγωγικών τομέων της βιομηχανίας μας, την εξάρθρωσή τους; Κύριοι Βουλευτές, στην αναζήτηση που γίνεται για νέες αγορές και προστατευόμενες σίγουρες επενδύσεις κλπ. αυτό το νομοσχέδιο βοηθάει όσο τίποτε άλλο, να μπει το ιδιωτικό κεφάλαιο μέσα στην ενέργεια. Σπάει δε, το κρατικό μονοπώλιο. Η απελευθέρωση ουσιαστικά αυτό είναι. Και τι θα έχουμε; Θα έχουμε αργότερα ιδιωτικά μονοπώλια στην ενέργεια, κύριοι Βουλευτές. Θα έχουμε όλα αυτά που λέει η Κυβέρνηση; Γιατί, κοιτάξτε, είναι μια χρονοβόρα διαδικασία, που άρχισε από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, η ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών του δημοσίου. Κατ' αρχήν τότε κατοχυρώθηκε με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ.'Ερχεται η Λευκή Βίβλος, επαναφέρει και κωδικοποιεί, αναφέρεται συγκεκριμένα για την ενέργεια. Να πούμε για την Πράσινη Βίβλο; Και εκεί επίσης γίνεται ένα ακόμα βήμα για να έχει τις δυνατότητες φτηνών παραγωγικών μονάδων ενέργειας των ιδιωτών. Παρεμβαίνει στην απαγόρευση ουσιαστικά μέτρο-μέτρο του λιθάνθρακα. Είναι η ενεργειακή χάρτα κλπ. να μην τα αναφέρουμε όλα αυτά. Και ερχόμαστε σε όλες αυτές τις παρεμβάσεις που έκαναν οι κυβερνήσεις και της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, που βήμα-βήμα πραγματικά προχωρούν σε αυτήν την κατάσταση. 'Εχουμε το νόμο που ψήφισε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, τον 1914/90, όπου εκεί επιτρέπει την ίδρυση παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ιδιώτες. 'Εχουμε το προεδρικό διάταγμα, το 360/91, που παύει η ΔΕΗ να ανήκει πια στο δημόσιο και εκεί δίνει και τη δυνατότητα της μετοχοποίησης. 'Εχουμε τον 2244, που ψηφίζει το ΠΑΣΟΚ και παραδίδει στους ιδιώτες τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και επιτρέπεται η αυτοπαραγωγή ή συμπαραγωγή. 'Εχουμε τους νόμους 2414 για τον εκσυχρονισμό των ΔΕΚΟ, τον 2516 για τη δημιουργία θυγατρικών, καθώς και το νόμο που ψηφίσαμε πριν από μερικούς μήνες για την ταξινόμηση των αυτοκινήτων, που με διϋπουργική απλώς απόφαση μπορεί να ιδιωτικοποιηθεί πάνω από το 50% οποιαδήποτε δημόσια υπηρεσία. Βλέπετε, λοιπόν, κύριοι της Νέας Δημοκρατίας, ότι έχετε μείνει στάσιμοι και μεταξεταστέοι σε αυτό το θέμα. Να δούμε, κύριοι Βουλευτές, αυτά που επιχειρήθηκαν και από τον εισηγητή της Πλειοψηφίας και από τον κύριο Υπουργό. Με αυτήν την απελευθέρωση θα έχουμε πραγματικά φθηνή ενέργεια; Τι μας λέει η διεθνής εμπειρία; Τι έγινε στην Αγγλία; Τι γίνεται στην Πορτογαλία; Τι γίνεται στις άλλες χώρες; Κάποιος κ. Αναστασόπουλος ή Αθανασόπουλος, δεν θυμάμαι το όνομά του, που ήρθε στην επιτροπή για να μιλήσει, του είπα το εξής. Πείτε μου ένα παράδειγμα μιας χώρας από αυτές που έχουν αλλάξει το καθεστώς του δημόσιου τομέα και πέρασαν σε αυτήν περίπου την κάτασταση που ερχόμαστε εμείς, που να έχει φθηνήνει το ρεύμα στους οικιακούς καταναλωτές και στα αγροτικά νοικοκυριά. Ξέρετε τι μου είπε; Η Αγγλία, λέει, όταν είναι γνωστό σε όλους ότι η Αγγλία είναι αυτή που εφάρμοσε την αλματώδη αύξηση, η Πορτογαλία κλπ. Να πάμε, κύριοι Βουλευτές, στους μη συνδεδεμένους; Και εκεί θα σταματήσει ουσιαστικά -περνάει μέσα από το νομοσχέδιο- η πριμοδότηση αυτών των περιοχών. 'Αρα, θα έχουν και αυτοί το ίδιο κόστος. 'Οσο θα στοιχίζει, θα το πληρώνουν. Να πάμε από εκεί και πέρα στα αγροτικά νοικοκυριά, που σήμερα οι αγρότες έχουν κάποια επιδότηση στο ρεύμα κλπ.; 'Ολα αυτά θα ανήκουν στο παρελθόν. Και για να μη μιλάμε μόνο γι'αυτά, να δούμε τις άλλες επιπτώσεις που θα έχει η ίδια η ΔΕΗ. Η ΔΕΗ ποτέ δεν έχει επιβαρύνει το δημόσιο κορβανά. 'Ηδη με το νομοσχέδιο δεκάδες δισεκατομμύρια θα πηγαίνουν για να συμπληρώνουν τα ασφαλιστικά ταμεία των εργαζομένων. Αλλά κρατώντας την υποδομή η ΔΕΗ θα έχει από εκεί και πέρα επιβαρύνσεις, για να αναπτύξει ίσως έναν κοινωνικό τομέα. Δηλαδή θα πληρώνουν ξανά οι εργαζόμενοι, ο ελληνικός λαός, για δαπάνες για τις οποίες σήμερα δεν διέθεταν ούτε δραχμή. Να δούμε, κύριοι Βουλευτές, τι γίνεται με τις νέες παραγωγές ηλεκτρικής ενέργειας, αυτοί που θα μπορέσουν να μπουν. Και θα εξηγήσω γιατί το λέω αυτό. Θα χρησιμοποιήσουν μία περιουσία έξι, επτά τρισεκατομμυρίων -πόσα είναι η αποτίμηση των περιουσιακών στοιχείων της ΔΕΗ και αυτών που υπάρχουν μέσα από τα ασφαλιστικά ταμεία των εργαζομένων της ΔΕΗ- πληρώνοντας όσα θα πληρώνει και η ΔΕΗ, όταν θα χρησιμοποιεί αυτά τα οποία πλήρωσε η ίδια, ο ίδιος ο ελληνικός λαός. Βρίσκονται στην ίδια ακριβώς κατάσταση. Αυτό λέγεται απελευθέρωση, κύριοι Βουλευτές, ή σκλαβιά, δουλικότητα απέναντι στα μονοπώλια; Να πάμε στους εργαζόμενους; Μετά από μερικά χρόνια θα είμαστε εδώ, κύριοι Βουλευτές. Μπορεί να μην είμαστε, θα μείνουν όμως τα γραπτά.'Οπως ήλθε η Κυβέρνηση και κατασυκοφάντησε την Ολυμπιακή ότι οι εργαζόμενοι έτσι, το ένα και το άλλο, χρωστάει κλπ. -δεν μας είπε ποτέ ότι το ίδιο το κράτος, από τα εξακόσια πενήντα δισεκατομμύρια (650.000.000.000) δραχμές, χρέη τότε της Ολυμπιακής, που εμφάνιζαν στο δημόσιο, χρωστάει ένα δισεκατομμύριο, αυτά τα απέκρυβαν- έτσι θα έλθουν μετά από λίγα χρόνια και θα πουν ότι εμείς δεν μπορούμε να επιχορηγούμε τους εργαζόμενους της ΔΕΗ, ας αναλάβουν οι ίδιοι το κόστος. Θα περάσουμε, δηλαδή, ακόμα παραπέρα στην επιβάρυνσή τους, χώρια ότι αλλάζει το εργασιακό τους καθεστώς. Περνάνε στον ιδιωτικό τομέα. Μπορεί να θεσπιστεί και να πει ότι γι'αυτούς τους εργαζόμενους θα ισχύει αυτό που υπάρχει σήμερα κλπ. 'Ομως, όλες οι νέες προσλήψεις -αν δείτε και τις επιτροπές που κάνει και την ανεξάρτητη αρχή και την ανώνυμη εταιρεία της ΔΕΗ- θα είναι με σχέση ιδιωτικού δικαίου. 'Αλλες, κατά την άποψή μας, δυσμενείς επιπτώσεις. Η ΔΕΗ, όπως είπε και ο κύριος Υπουργός, θα χρησιμοποιηθεί ουσιαστικά σαν εμπροσθοφυλακή για την είσοδο μονοπωλιακών επιχειρήσεων στα Βαλκάνια ή και σε άλλες χώρες. Η ΔΕΗ θα γίνει πραγματικά εμπροσθοφυλακή γι'αυτόν το σκοπό, αλλά και ένα κέντρο διακομιστικό, όπου θα έρχεται ρεύμα από όλες τις χώρες. Αυτό βοηθάει στην ανάπτυξη της ΔΕΗ; Βοήθησε αυτό που έκανε ο ΟΤΕ; Προχθές ακόμα εξήγγειλαν και άλλη αύξηση, οκτώ ή επτά δραχμές τη μονάδα, δηλαδή το λεπτό, όταν πριν από μερικά χρόνια πληρώναμε το ίδιο ποσό περίπου για τρία λεπτά. Το ίδιο ακριβώς θα γίνει και με αυτήν την κατάσταση, χώρια το ότι ο καταναλωτής θα έχει το δικαίωμα επιλογής προμηθευτή. Η ΔΕΗ, όμως, δεν έχει το δικαίωμα να αποπέμψει κάποιον. 'Εχουμε το παράδειγμα της ΠΕΣΙΝΕ. Είναι ασύμφορη. Πού θα πάει η ΠΕΣΙΝΕ; Θα ζητήσει από ιδιώτη; Αστεία πράγματα. 'Ολα λοιπόν βαίνουν σε βάρος μας και η εθνική μας ασφάλεια δεν προστατεύεται, όταν το ρεύμα ουσιαστικά θα έρχεται και από ξένες χώρες και θα βασίζεται στους ιδιώτες. Να περάσω στο νομοσχέδιο. Θα κάνω τις παρατηρήσεις, κύριε Πρόεδρε, που έχω ανά κεφάλαιο, για να συντομεύσω, γιατί έτσι όπως πάμε, ο χρόνος δεν μας παίρνει. Στα άρθρα 1 και 2 δεν έχω να κάνω παρατηρήσεις, γιατί μέσα από αυτά βγαίνουν οι ορισμοί που χρησιμποιούνται στο νομοσχέδιο και ως εκ τούτου θα είναι δώρον, άδωρον. Το άρθρο 3, για την κρατική εποπτεία και γενικές αρχές, είναι γεμάτο από αντιφάσεις. Προσπαθεί να ταιριάξει τον ανταγωνισμό με αξιόπιστη και οικονομική ουσιαστικά ηλεκτρική ενέργεια, αυτά που μας είπε ο κύριος Υπουργός, ότι θα είναι φθηνή η ενέργεια κλπ., που αποδεικνύεται ότι δεν θα είναι έτσι. Και επίσης εμείς θεωρούμε ότι είναι αστείο να προστατευθεί το περιβάλλον από τους ιδιώτες, όταν η ΔΕΗ δεν μπόρεσε να το προστατεύσει. 'Ενα άλλο που πρέπει να σημειώσουμε εδώ είναι στην παράγραφο 4ζ του άρθρου 3, ότι δεν θα μπορέσουν να αναπτυχθούν η τεχνογνωσία, η μελετητική διαδικασία, η έρευνα μέσα από τη ΔΕΗ. Δεν είναι δυνατόν μέσα από τους ιδιώτες, όπως ισχυρίζεται το νομοσχέδιο, αυτή η κατάσταση να προωθήσει την έρευνα, την τεχνογνωσία, τεχνολογία, κλπ., από το γεγονός ότι δεν γίνεται σε καμία χώρα. Να σας πω τι γίνεται στην Αμερική; Η ΝΑΣΑ τις κάνει και πηγαίνουν, κατόπιν οι ιδιώτες τις αγοράζουν, τις πληρώνουν κλπ. Στο κεφάλαιο Β, άρθρο 4 περιγράφεται η ίδρυση και η λειτουργία της ρυθμιστικής αρχής, που ουσιαστικά καταργεί την όποια πρωτοβουλία της ΔΕΗ, αλλά και της ΔΕΠΑ και διευκολύνει με τις διαδικασίες που καθιερώνονται μία έντονη κρατικομονοπωλιακή ρύθμιση. Εδώ ο Υπουργός, το κράτος, γίνεται στρατηγός και όχι κράτος, όπως θέλουν ορισμένοι να λένε, μην παρεμβαίνεις, όχι επιχειρήσεις, όχι κράτος επιχείρηση, όχι λιγότερο κράτος λέει η Νέα Δημοκρατία. Η Κυβέρνηση διά του κυρίου Πρωθυπουργού λέει ότι δεν θα κάνουμε εμείς τον εργοστασιάρχη, δεν θα γίνουμε επιχειρηματίες. Το νομοσχέδιο με τη διάταξη του άρθρου 4 είναι υπουργός στρατηγός στην παρέμβαση, σε όλα τα προβλήματα που έχει μέσω της ΔΕΠΑ η ΔΕΗ και η ενέργεια. Στο άρθρο 5 περιγράφεται ο ανταγωνισμός κλπ. Δεν θα σταθώ σε αυτά. 'Εχουμε κατ'επανάληψη πει ότι στρώνει το επίπεδο ουσιαστικά, για να μην ελέγχεται όλη αυτή η διαδικασία από τη Βουλή. Εδώ δεν μπορεί κανένας να μη σημειώσει, κύριε Πρόεδρε, ότι η ΡΑΕ εμφανίζεται σαν παράρτημα της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης. Εκεί θα πηγαίνει και θα λογοδοτεί, θα κάνει αναφορές ότι αυτό και αυτό και αυτό έγινε στην Ελλάδα, κάτι που δεν θα μπορεί να το κάνει ένας Βουλευτής εδώ και να ζητάει έλεγχο, γιατί οπωσδήποτε θα υπάρχει το απόρρητο της επιχείρησης κλπ. Στο κεφάλαιο Γ', είναι αυτό που λέγαμε προηγούμενα, ότι εκχωρείται στο διεθνές κεφάλαιο, στην πλουτοκρατία, η παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας. Επίσης, εδώ θα πρέπει να επισημάνουμε -γιατί στα άρθρα αυτά αναφέρεται- ότι δεν υπάρχει κανένας μακροπρόθεσμος προγραμματισμός. Αναφέρονται διετίες, όταν ξέρουμε ότι για να γίνει ένα έργο χρειάζονται πάνω από δύο και τρία χρόνια. Επίσης, εδώ θα πρέπει να δούμε ότι στους διαγωνισμούς που θα γίνουν, επειδή είναι κόστος τρισεκατομμυρίων που στοιχίζει η ΔΕΗ, έστω και με την υποτίμησή της, εκείνοι που θα πάρουν μέρος είναι τα μεγάλα μονοπώλια και όχι απλώς τα μικρά μονοπώλια, γιατί θα χρειάζονται εκατοντάδες δισεκατομμυρίων δραχμών. (Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή) Εδώ, κύριε Πρόεδρε, πρέπει να δούμε αν πραγματικά, όπως λέγεται, θα πουληθεί ή θα εκτιμηθεί στα 2 με 2,5 τρισεκατομμύρια δραχμές. Το 30% ακριβώς αυτής της αξίας είναι γύρω στα εξακόσια πενήντα με επτακόσια πενήντα δισεκατομμύρια δραχμές. Καταλαβαίνετε ποιος θα μπορεί να τα πάρει, αλλά να δείτε ότι με αυτά τα λεφτά θα νέμετε μια περιουσία, ένα εθνικό πλούτο που θα ανέρχεται -σύμφωνα με την εκτίμηση που κάνουν- γύρω στα έξι με επτά τρισεκατομμύρια και θα τα νέμετε με εξακόσια πενήντα ίσως και επτακόσια πενήντα δισεκατομμύρια δραχμές. Επίσης, εδώ φαίνεται ότι μέσα από την ανταγωνιστικότητα η ΔΕΗ θα πρέπει να μειώσει το προσωπικό. Λέγεται ότι από τις τριάντα δύο χιλιάδες που είναι θα κατέβει στις δεκαοκτώ. Να, πώς μεγαλώνει η ανεργία. Χώρια τώρα τι γίνεται με τα λιγνιτωρυχεία του λιθάνθρακα κλπ. Επειδή έγινε πολύς λόγος ότι θα κατοχυρώνεται νομικά για τα μη συνδεδεμένα νησιά, να πούμε, κύριε Πρόεδρε, ότι δεν υπάρχει κανένας προγραμματισμός. Η εκτίμηση θα γίνεται ανά διετία και δεν προβλέπεται ότι θα γίνει καμία διαδικασία διαγωνισμού για την κατασκευή και τον προγραμματισμό τέτοιων σταθμών, που θα εξυπηρετούν αυτά τα νησιά, ιδιαίτερα την Κρήτη κλπ. (Στο σημείο αυτό κτυπάει το επαναληπτικό κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή) Το κεφάλαιο Δ' μιλάει για το χαρακτήρα της ΔΕΗ. Κατοχυρώνεται σαν ιδιοκτήτης του συστήματος μεταφοράς, αναλαμβάνει όλες τις μελλοντικές επενδύσεις που χρειάζονται για την επέκτασή του, χωρίς όμως να το διαχειρίζεται όπως αναλύεται στα επόμενα άρθρα. Θα βάλει το κόστος, θα βάλει την υποδομή, θα βάλει τα λεφτά, θα πληρώσει ο ελληνικός λαός, θα πληρώσουν οι φορολογούμενοι, αλλά θα το διαχειρίζονται οι άλλοι και η ίδια η ΔΕΗ, όταν θα το διαχειρίζεται, θα πληρώνει και αυτή το ίδιο ακριβώς ποσό για τους δικούς της καταναλωτές. 'Ετσι, λοιπόν, θα διαχειρίζεται το σύστημα μεταφοράς. Για τις μη ενεργειακές χρήσεις δεν γίνεται καμία συζήτηση, κύριε Υφυπουργέ. Θα μπορούσε μέσα απ' αυτό το νομοσχέδιο να δοθεί το σύστημα της ΔΕΗ στον ΟΤΕ για τη χρήση τηλεπικοινωνιακών σκοπών κλπ. Δεν γίνεται καμία συζήτηση. Και αυτό αφήνεται ανοιχτό, για να το βρούμε μεθαύριο, να το πάρει ίσως κάποιος ιδιώτης και να ανταγωνιστεί τον ΟΤΕ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ: Η ίδια η ΔΕΗ θα μπει στην τηλεπικοινωνία. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Δεν φαίνεται απ' αυτό το νομοσχέδιο κάτι τέτοιο. Αν το υποθέτετε εσείς, είναι άλλο θέμα. ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Ανάπτυξης): Είναι σαφής η δήλωση του Υπουργού ότι θα καταστεί ο δεύτερος τηλεπικοινωνιακός οργανισμός της χώρας. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Γιατί δεν το βάζετε μέσα, κύριε Υφυπουργέ; Τόσο κόπο κάνει; Η διατύπωση είναι εύκολη. Ο κύριος Υπουργός παίζει στα δάκτυλα τη γλώσσα. Θα μπορούσε μέσα σε δύο λεπτά να μας δώσει μια σαφέστατη διατύπωση, αν έχει τέτοιο σκοπό η Κυβέρνηση. Με το άρθρο 14 διορίστηκε ως διαχειριστής η ανώνυμη εταιρεία. Εδώ είναι αυτό που είπα προηγούμενα, για τον εκτός ελέγχου της Βουλής. Απόρρητο, θα σου λέει, ανώνυμη εταιρεία, δεν υπάρχει κανένας έλεγχος της Βουλής, έχουμε ανταγωνισμό, δεν μπορούμε να τα παρουσιάσουμε αυτά δημόσια κλπ., ενώ θα πηγαίνει να δίνει λογαριασμό για το τι γίνεται στα αφεντικά της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης. Στο άρθρο 15 παρουσιάζονται οι αρμοδιότητες. Δεν θα σταθώ σ' αυτό. Θέλω όμως να πω το εξής: Η Κυβέρνηση επιμένει σε ορισμένα πράγματα, να μην έχει εμπιστοσύνη ούτε και στα διοικητικά συμβούλια τα οποία ορίζει η ίδια. Παραδείγματος χάρη το διοικητικό συμβούλιο της ΔΕΗ ξέρουμε ότι ορίζεται κάθε φορά από την εκάστοτε κυβέρνηση. Για τη συγκρότηση όμως του επταμελούς διοικητικού προσωπικού δεν αφήνει να είναι και ένας από τη διοίκηση της ΔΕΗ. Θυμάσθε τι συζήτηση έγινε στην επιτροπή. Δεν έχει εμπιστοσύνη ούτε και σε αυτά τα μέλη τα οποία ορίζει στο διοικητικό συμβούλιο. Δεν θέλει, δηλαδή, να είναι ένας εκπρόσωπος από το διοικητικό συμβούλιο της ΔΕΗ, γιατί προφανώς δεν ξέρει τι μπορεί να γίνει στο μέλλον, να μην έχει εμπιστοσύνη και σε αυτόν κλπ. Αυτό όμως δεν θα το έχετε μόνο εσείς. Αλλάζουν τα πράγματα. Δεν ξέρουμε τι κυβερνήσεις έρχονται αύριο και πώς θα χειριστούν αυτές τις επιτροπές. Δεν αμφιβάλλω για τις καλές προθέσεις που μπορεί να έχει ο κύριος Υπουργός, το Υπουργείο ολόκληρο, αλλά όταν νομοθετούμε, νομοθετούμε για δεκαετίες ίσως και δεν ξέρουμε πώς έρχονται αργότερα τα πράγματα. (Στο σημείο αυτό κτυπάει το επαναληπτικό κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή) Εδώ είναι η αρχή που μπαίνει και η αλλαγή των εργασιακών σχέσεων των εργαζομένων. Φαίνεται στο άρθρο 17. 'Οσοι προσλαμβάνονται, θα προσλαμβάνονται με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου. Χάνεται η μονιμότητα, όπως θα τη χάσουν και όλοι αυτοί οι οποίοι θα βρίσκονται στη ΔΕΗ. Στο άρθρο 18, στην παράγραφο 4, υπάρχει πλήρης ασάφεια, κύριε Υφυπουργέ, για το πώς θα πληρώνει ο διαχειριστής στο δίκτυο της ΔΕΗ που χρησιμοποιεί, αλλά και στις δαπάνες λειτουργίας και επέκτασης. Εμείς λέμε ότι θα πρέπει να κατοχυρώνονται όλες οι δαπάνες λειτουργίας του συστήματος μεταφοράς από τους ιδιώτες, να πληρώνουν συν ένα ποσοστό το οποίο θα πρέπει να είναι για απρόβλεπτα έξοδα, τα οποία μπορεί να έχει η ΔΕΗ. Πείτε το κέρδος, πείτε το απρόβλεπτα κλπ., πρέπει όμως το σύστημα της μεταφοράς να μην υποχρεώνει το διαχειριστή να καταβάλλει το ελάχιστο επιτόκιο δανεισμού από τράπεζες. Να έχει τα δικά του έσοδα και με αυτό το ποσοστό να μην προσφεύγει στις τράπεζες κλπ. Με το άρθρο 19 μπαίνουν οι κανόνες του διαχειριστού συστήματος. Θα ήθελα να σταθώ στο άρθρο 20. Εδώ, κύριε Υφυπουργέ, δεν μπορούμε να κατοχυρώσουμε το φθηνό ρεύμα απ' αυτήν τη διάταξη. Ο κάθε παραγωγός θα παίρνει την υψηλότερη τιμή μονάδος εκείνη τη στιγμή και θα σου ζητάει, όταν σου παρέχει το ρεύμα, δεκαεννέα (19) δραχμές παραδείγματος χάρη, όταν είναι υψηλότερη εκείνης της στιγμής. Θα αδρανοποιηθούν πολλές μονάδες της ΔΕΗ και εκεί θα έχουμε τα προβλήματα με την ανεργία κλπ., αλλά θα έχουμε και το μεγάλο κόστος. Είναι ένα θέμα που θα πρέπει να το δείτε. 'Εγιναν ορισμένες συζητήσεις και ο κ. Πιπεργιάς στάθηκε πάρα πολύ σε αυτό. Το έχουμε δει και εμείς και πραγματικά είναι ασαφέστατο το πώς καθορίζεται η τιμή. Στο άρθρο 24 ουσιαστικά προμηθευτής ηλεκτρικής ενέργειας είναι κάθε παραγωγός σε χώρες της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης και έτσι θα έχουμε προμηθευτές όχι μόνο από τους ντόπιους αλλά και από άλλους και ο μεγάλος ηλεκτροβόρος καταναλωτής καταλαβαίνετε ποιους θα επιλέγει, αν έχουμε μια τέτοια διαδικασία. Και καταλαβαίνετε ότι όταν συγκρουστεί εκεί και δεν θα τον συμφέρει κάποια στιγμή και έλθει στη ΔΕΗ, η ΔΕΗ δεν θα έχει δικαίωμα να του πει "ξέρεις, πρέπει να πληρώσεις παραπάνω για να σου ικανοποιήσω τις ανάγκες, μια και δεν εξυπηρετείσαι από εκεί". (Στο σημείο αυτό κτυπάει το επαναληπτικό κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή) Τελειώνω κύριε Πρόεδρε. 'Ενα κεφάλαιο έχει μείνει ακόμα. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ναι, αλλά να κάνουμε παρατηρήσεις νομοτεχνικού και όχι πολιτικού τύπου. 'Αρθρα επεξεργαζόμαστε. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Μα, δεν θα κάνω κριτικές παρατηρήσεις; Τi θα κάνω; ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Να πείτε ότι αυτό γι'αυτό, εκείνο για εκείνο, όπως είπε ο κ. Σαλαγκούδης. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Ο κ. Σαλαγκούδης βρίσκεται στην ίδια πολιτική φιλοσοφία. Εγώ πολιτικά θα μιλήσω. 'Ετσι είναι ... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Πολιτικά τα αναπτύξατε επί της αρχής. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Και στα άρθρα πολιτικά τα κρίνω. Δεν μπαίνουμε μέσα ... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Τις τροποποιήσεις να πείτε όμως, κύριε Γκατζή. Μπορείτε να μιλάτε επ' αυτού του κεφαλαίου άλλες τρεις ώρες. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: 'Οχι, κύριε Πρόεδρε, δεν κάνω τέτοια κριτική ... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Προσπαθώ να βοηθήσω για την οικονομία της συζήτησης. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Καταλαβαίνω, κύριε Πρόεδρε, όμως επειδή είναι ουσιαστικό αυτό που είπατε, θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα προτάσεις βελτιστοποίησης, αλλαγών κλπ. σε αυτές τις φιλοσοφίες, σε αυτές τις γραμμές στις αντιλαϊκές, στις μονοπωλιακές, σε αυτή που εξυπηρετεί ουσιαστικά τα κέρδη των λίγων και χτυπάει τους εργαζόμενους, δεν έχει. Ανατροπή τους είναι. Αυτή είναι η πρότασή μας. Ανατροπή αυτής της πολιτικής ... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Αυτό μπορείτε να πείτε και να κλείσετε. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Και σε αυτό καλούμεθα ... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Αυτό πείτε και κλείστε. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Να κλείσω, κύριε Πρόεδρε, να σας κάνω το χατίρι. Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Ευχαριστώ και για την ανοχή σας. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Ρόκος έχει το λόγο. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΟΚΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, λυπάμαι που θα αρχίσω όχι με την ανάλυση των άρθρων, αλλά με αυτό καθαυτό το πολιτικό περιεχόμενο και τη βαρύτητα που έχει αυτό το νομοσχέδιο. Βέβαια θα μου πείτε ότι αυτό το κάναμε επί της αρχής. Αλλά δευτερολογώντας ... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): 'Εχετε το δικαίωμα να δευτερολογήσετε και επί της αρχής, είστε εισηγητής. Εσείς θα το κάνετε οπωσδήποτε. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΟΚΟΣ: Μπήκαν ασφαλώς σοβαρά ερωτήματα,που εμένα τουλάχιστον με προκαλούν. Και με προκαλεί κάθε μέρα, όταν ακούω να υπάρχει ένα πολιτικό κλίμα περί διαπλοκής και ο καθένας να το χειρίζεται έξω από την ουσία και από την πραγματικότητα με διάφορες κορώνες. Να ακούει κανείς την Αξιωματική Αντιπολίτευση να τα καταγγέλλει και να ακούει κανείς την Κυβέρνηση να λέει ποια είναι τα ονόματα, πηγαίνετε στον εισαγγελέα. 'Εγινε μία τέτοια συζήτηση σήμερα, όσο αφορούσε τουλάχιστον την εμφάνιση και την τοποθέτηση του Προέδρου μας, του κ. Τσοβόλα. Τα διαπλεκόμενα, κύριε Πρόεδρε, δυστυχώς δεν έχουν όνομα, αν και εμείς τα ονοματίσαμε επιστρατεύοντας όλη μας την ευθύτητα και την παλικαριά σε αυτήν την κρίσιμη στιγμή. 'Ομως, πράγματι, έχουν μπει στο βίο της χώρας μας. Θα σας φέρω μερικά παραδείγματα, γιατί αφορούν και το νομοσχέδιο: Ο.Τ.Ε., πρώτη διαπλοκή, σοβαρότατη διαπλοκή. Δεν του επιτράπη να μπει τα πρώτα πέντε χρόνια στην κινητή τηλεφωνία, η οποία, όπως βλέπετε όλοι σας, έχει κυριαρχήσει στην αγορά της επικοινωνίας στη χώρα μας, όταν πάνω από τρία εκατομμύρια 'Ελληνες επικοινωνούν με κινητή τηλεφωνία. Αυτό ήταν το πρώτο σκάνδαλο, παρ' όλο το ότι εν συνεχεία χρησιμοποιήθηκε ο Ο.Τ.Ε. -η τεχνολογία του, το προσωπικό του- σαν βασικός κορμός του συστήματος για την υλοποίηση αυτής της πρώτης απόφασης και έτσι υποθηκεύτηκε από την αρχή. Δεύτερον, μετοχοποίηση του Ο.Τ.Ε. με δέσμευση σε διεθνείς και Χρηματιστηριακούς κύκλους. 'Οταν εισήλθε δηλαδή ο Ο.Τ.Ε. στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, όπου αναγκάστηκε τελικά σε παραίτηση ο ίδιος ο Πρόεδρος του Ο.Τ.Ε., που είχε διοριστεί από την Κυβέρνηση, διότι ενώ είχε δεσμευθεί να μην προχωρήσει ο Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών της Ελλάδος πριν το 2002 σε απελευθέρωση, η Κυβέρνηση ετοιμαζόταν να το κάνει βιαστικά από τον περσινό χρόνο. Και δεν ήταν τυχαίο. Και μόνο οι απειλές της κεφαλαιαγοράς του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης σταμάτησαν αυτήν την εξέλιξη. Παίρνω έναν άλλον τομέα. Δημόσια Επιχείριση Πετρελαίου. Παρ'όλες τις παρατηρήσεις μας εκφράστηκε η βούληση της Κυβέρνησης σε αυτή την κατεύθυνση και τη μετοχοποίηση. Αποτέλεσμα: 'Οχι απλώς παραλειτουργεί, λειτουργεί σκανδαλωδώς. Δηλαδή -εγώ το θεωρώ κι αυτό διαπλεκόμενο και το θεωρώ και σκάνδαλο, αφού προκαλούμαι και πάλι σήμερα- όταν σταμάτησαν τα διϋλιστήρια της "Ε.Κ.Ο." για λόγους αντικειμενικούς, θα έλεγα. Και ενώ προβλεπόταν να λειτουργήσει αυτήν την εβδομάδα, δύο μήνες πριν -λες και δεν είχε κουράγιο να περιμένει τα ΕΛΔΑ- τα διϋλιστήρια σταμάτησαν τη λειτουργία τους για συντήρηση και μονοπωλούσε αυτούς τους τελευταίους μήνες η "MOTOR OIL", του κ. Βαρδινογιάννη. 'Εκανε μονοπώλιο και αισχροκερδία, όταν στα τιμολόγια διαφαίνεται ότι υπήρξε αύξηση τιμής τους τελευταίους τρεις μήνες κατά 31%. 'Ηταν τυχαίο; Εάν δεν ήταν διαπλεκόμενη σχέση, ήταν τουλάχιστον ανεπάρκεια της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου ή των υφισταμένων της. Σημασία έχει ότι αυτήν την περίοδο τα δημόσια διυλιστήρια έκαναν εισαγωγή διυλυμένου προϊόντος με αδυναμίες επίσης, ικανοποίησης της αγοράς. Αυτή η ιστορία θα συνεχίζεται και στη Δ.Ε.Η. Και είχα πει στην πρωτομιλία μου ότι αυτό είναι συνέπεια της αδυναμίας της δημόσιας διοίκησης, τουλάχιστον να μπορεί να προλαμβάνει αυτές τις εξελίξεις. Δημόσια διοίκηση της οποίας προϊσταται η πολιτική ηγεσία, η οποία, δυστυχώς, αρέσκεται ακόμα και σήμερα, παρ' όλο το ότι μπαίνουμε στον 21ο αιώνα, να λειτουργεί με αυτή τη λογική. Δηλαδή, της πελατειακής σχέσης προσωρινής ικανοποίησης χωρίς αξιοκρατία και να γίνεται κάθε ημέρα αξιόπιστη στην αγορά. Τι θα πάθει η Δ.Ε.Η. Κατ' αρχήν δεν προέβλεψε κανείς τις τεχνολογικές εξελίξεις και έμεινε σε στείρες λογικές και αντιπαραθέσεις, για να μπορέσει να έχει ήδη εκσυγχρονιστεί και μέσα στη λογική του ανταγωνισμού και του κόστους να έχει κάνει όλες αυτές τις παρεμβάσεις που χρειάζονται. Γιατί δεν μπορεί να ανακαλύψατε τώρα ξαφνικά -και να το περιορίζει διά του νόμου- παραδείγματος χάρη ότι θα χρησιμοποιηθεί μόνο το 15% για στερεά καύσιμα. Αν θέλαμε να κάναμε μία εθνική στρατηγική στο σύνολό της, να δημιουργήσουμε σε κάποιες περιοχές της χώρας ανεργία, θα είχαμε προετοιμαστεί κατάλληλα. Αλλά και αυτή η παρέμβαση που κάναμε με τη μονάδα στη Φλώρινα, γνωρίζετε πολύ καλά πόσο ταλάνισε όλους, πόσο την υπαινίχθηκαν όλοι αναφερόμενοι στο μεγάλο σκάνδαλο που έγινε με αυτές τις αποφάσεις, που ήταν συνυφασμένες ταυτόχρονα με προηγούμενες αποφάσεις, που είχαν να κάνουν με την ενεργειακή πολιτική της Κυβέρνησης και με το μονοπώλιο που δίνεται στον κ. Κοπελούζο. Να σας πω και κάτι άλλο. Να το πω κακή διαχείριση, να μην το πω και αυτό διαπλοκή. Aν σκεφτόταν με λογικές αγοράς η Κυβέρνηση, θα έπρεπε να έχει κάνει αποθεματοποίηση στα καύσιμα τότε που τα καύσιμα ήταν φθηνά, για να μην αναγκαστεί σήμερα να ανεβάσει τις τιμές, όπως τις ανεβάζει. Αλήθεια, κύριε Υπουργέ, ποια αποθεματοποίηση κάνατε την τελευταία περίοδο -αν κάνατε- σε ενέργεια, σε καύσιμα, όταν ήταν εννέα δολάρια το βαρέλι; Κάνατε καμία πρόβλεψη; Ασφαλώς όχι. Τώρα, τι σας λείπουν; Οι σύμβουλοι; 'Η μήπως η διάρθρωση των υφισταμένων σας υπηρεσιών λειτουργούν και αυτές στη λογική του χρηματιστηρίου; Αρέσκονται δηλαδή, στην επιδίωξη του κέρδους που έχει να κάνει με τον αέρα του χρήματος. Γιατί δεν μπορεί να τα έχετε καταλάβει όλα και αυτό να μην το καταλαβαίνετε. Επιβεβαιώνεται έτσι, κύριε Πρόεδρε, στην πράξη ότι όσο κι αν προσπάθησε φιλολογώντας ο κ. Βενιζέλος, δεν απέφυγε την αλήθεια και νόμισε ότι με το να πει τη μισή αλήθεια, θα ικανοποιήσει και εμάς της Αντιπολίτευσης. Ευθέως από την αρχή ξεκίνησε προηγούμενα την ομιλία του, λέγοντας πως αυτή η επέμβαση στο ενεργειακό σύστημα και της ηλεκτρικής ενέργειας είναι μία νεοφιλελεύθερη πολιτική, αλλά παύει να είναι νεοφιλελεύθερη, διότι έχει σαν στόχο τον περιορισμό της τιμής. Με ποια στοιχεία και με ποια ανάλυση το έκανε; Μήπως αφορά -ασφαλώς αυτούς αφορά- τους επιλεγμένους καταναλωτές για τους οποίους γίνεται αυτή η αλλαγή του συστήματος, όπως έγινε και στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή 'Ενωση. Αφορά τους συγκεκριμένους, τους μεγάλους, τους επιλεγμένους καταναλωτές. Γι αυτούς δεν διαφωνώ ότι εξυπηρετούνται. Γιατί αυτοί έχουν μία δυνατότητα ανταγωνιστική, την οποία θα εμφανίσουν, θα κονταροχτυπηθούν στα πλαίσια της αγοράς, αλλά θα κερδίσουν. Από ποιους όμως θα κερδίσουν; Από τους εναπομένοντες, από τους μη επιλεγμένους, από τους πολλούς 'Ελληνες, μικρούς, μεσαίους, επιχειρηματίες, αγρότες, οικογενειάρχες γενικότερα, από τον πολύ λαό. Και αυτό έχει επιβεβαιωθεί, αν θέλετε να παραδεχθείτε την αλήθεια. Από πού; Από την εξέλιξη τιμολογίων που έγινε και στη χώρα μας, εκεί που κάναμε ιδιωτικοποιήσεις, μετοχοποιήσεις κλπ., αλλά και στην ίδια την Ευρωπαϊκή 'Ενωση, όσον αφορά την ίδια την ηλεκτρική ενέργεια. Το αποτέλεσμα ήταν αρνητικό. Υπήρξαν αυξήσεις τιμών. Λέγατε και για τον ΟΤΕ ότι με τη μετοχοποίηση και τη λογική, με το πώς πάει η αγορά κλπ. θα υπάρξει πτώση τιμών. Χθες αυξήθηκαν ξανά οι τιμές. Αυτή είναι η αλήθεια. Σε αυτήν τη μη οργανωμένη κοινωνία, όπως την έχουμε καταντήσει, δεν υπάρχουν αυτά τα θεσμικά όργανα του ανταγωνισμού. 'Οσα υπήρχαν, τα οποία βρισκόντουσαν στους συνδικαλιστικούς χώρους, έχουν εκποιηθεί λόγω των εξελίξεων των πολιτικών. Κι εγώ το δέχομαι. Υπάρχει κρίση γενική στο πολιτικό μας σύστημα, στους πολιτικούς και στις πολιτικές και στην ίδια την κοινωνία στο σύνολό της, η οποία αντιγράφει την κρίση της μέσα σε αυτά τα όργανα. Οι συνδικαλιστές δεν θέλουν να το παραδεχθούν; Διότι όταν έκανα συζήτηση προχθές για τους συνδικαλιστές -και αυτό μου έκανε μεγάλη εντύπωση σήμερα- δεν υποστήριξα ότι η λύση που δίνεται στο ασφαλιστικό είναι η καλύτερη. Δεν ξέρω γιατί το έκανε ο κύριος Υπουργός, ενώ δεν άκουσε τίποτε τέτοιο από εμένα. 'Ισως επειδή βλέποντας τον Πρόεδρο εδώ, του κόμματός μου, θέλησε να μου πετάξει και μομφή δηλαδή, ότι υποστήριξα τελικά ότι είναι η καλύτερη λύση. Δεν είναι έτσι, δεν το είπα ποτέ. Είπα ότι αξιοποίησαν αυτό το εργαλείο για να μπορέσουν να έχουν τη δική τους αιτιολόγηση στο χώρο που τους αφορά και επεσήμανα επίσης ότι η δική τους λογική και προσέγγιση είναι μειοψηφούσα και ότι η πλειοψηφία αντιτίθεται. Και έχει και δίκιο που αντιτίθεται. Είναι επισφαλής όλη αυτή η ρύθμιση που γίνεται μέσα από την ίδια τη λογική ανάλυσης των αριθμών. Δεν μπορεί, δηλαδή, για να χαϊδεύουμε αυτιά, να βγαίνει το επίσημο κράτος και να λέει: Αναγνωρίζω βέβαια αυτά που σας πήραμε και αξιοποιήσαμε στην ανάπτυξη της ΔΕΗ και θα σας τα δώσουμε. Για βάλτε όμως τους αριθμούς κάτω, για να δούμε τι έχουν να πάρουν τα επόμενα δέκα χρόνια από αυτά που πληρώσαν μέχρι σήμερα, είτε διά του κρατικού προϋπολογισμού, πενήντα δισεκατομμύρια (50.000.000.000) ανά χρόνο, είτε με την εγγραφή μετοχών στις μετοχές, που θα γίνουν όπως θα γίνουν, γιατί αντί κανείς με τον τρόπο που γίνεται η μετοχοποίηση, ενώ αναφέρεται ότι θα γίνει με το ν. 1190, αν θυμάμαι καλά, περί ανωνύμων εταιρειών, παρακάτω λέει ότι είναι στη διακριτική ευχέρεια του Υπουργού να επιλέξει και άλλη μέθοδο μετοχοποίησης. Ποια θα μπορεί να είναι αυτή; Γιατί να μπει αυτή η παράγραφος; Ξέρουμε να χρησιμοποιούμε καλά τη γλώσσα, γιατί ενέπλεξε και τις συνταγματικές του γνώσεις ο κύριος Υπουργός, δίνοντας και ένα συνταγματικό μανδύα στην ανάλυσή του λέγοντας: Με βάση το πώς λειτουργεί η ιστορία, δεν θα μπορούσε παρά μόνο να είναι στο δημόσιο τομέα η ΔΕΗ Β, αλλά αυτός ο δημόσιος τομέας της ΔΕΗ Β δεν διασφαλίζεται διά των διατάξεων. 'Ασε που έκανε και κάτι τρομερό σήμερα στην εισήγησή του και είπε κάτι που εμένα με ανησυχεί και δεν ξέρω γιατί δεν ανησυχεί και αυτούς που έχουν άμεσο ενδιαφέρον. Είπε, λοιπόν, ότι δύο είναι οι προοπτικές της ΔΕΗ. 'Η να μη μετοχοποιηθεί, οπότε κάηκε ή όταν μετοχοποιηθεί, να μετοχοποιηθεί φθηνά. 'Ηδη κιόλας πετά και αριθμούς εδώ, προκαταλαμβάνοντας σε ποιο επίπεδο θα φτάσει η μετοχοποίηση. 'Αρχισε από επτά τρισεκατομμύρια (7.000.000.000.000) και σήμερα έχει φτάσει στα δυόμισι τρισεκατομμύρια (2.500.000.000.000). Να δούμε τελικά πόσο θα την ξεφτιλίσει και πόσο θα την ξεπουλήσει αυτήν τη ρημάδα τη ΔΕΗ. Δεν θέλουν να καταλάβουν μερικοί; 'Αλλο αν χαϊδεύονται σήμερα. Γιατί μέσα από αυτήν την επαφή -και το λέω και για σας, κύριοι της Νέας Δημοκρατίας- έχουν κερδίσει ήδη πολλά. Σήμερα γίνονται εκλογές σε εργασιακά σωματεία. Η ΔΑΠ ψηφίζει ΠΑΣΚΕ. Θα δείτε τα αυριανά αποτελέσματα σε δύο εκλογικές αναμετρήσεις που γίνονται. Συγκροτημένα, όπως συγκροτημένα, κύριοι της Νέας Δημοκρατίας, ανετράπη μία ημέρα πριν μπει στην επιτροπή το νομοσχέδιο, η διοίκηση των οκτώ σωματείων, με ένα φίλο σας της ΔΑΠ, που την τελευταία μέρα λάκισε, γιατί βρήκε αλλού συμμάχους. Το ότι έχετε βρει σε πολιτικό επίπεδο συμμάχους, το αντιλαμβάνομαι. Μάλλον τρέχετε εσείς να τους φτάσετε τώρα στη νεοφιλελλεύθερη αντίληψη, αλλά και στην καθημερινή δράση σας έχουν οδηγήσει και σας οδηγούν και αυτό πρέπει να σας προβληματίσει. Γιατί εάν σε αυτό το νομοσχέδιο οι κύριοι μπήκαν σε αυτήν την αντίληψη από την πόρτα -σας άφησαν κάποια παράθυρα για να έχετε πρόσβαση στην Αίθουσα- μη νομίζετε ότι αυτό μπορεί να διαρκέσει για πολύ και μην παρηγοριέστε με τα γκάλοπ που περάσαν. Τα λέω αυτά, γιατί με μισόλογα, με τυπικές αρνήσεις, αλλά ουσιαστικές προσεγγίσεις δεν δίνετε λύση. 'Η έχετε μία άποψη, γιατί την κουβαλάτε χρόνια, αυτήν της νεοφιλελεύθερης αντίληψης της λογικής της αγοράς, του κέρδους που μεταφέρει το σύστημα και που επιβεβαιώνεται παγκόσμια σήμερα και τη διατηρείτε, ή αν έχετε χάσει αυτήν την άποψη, προσχωρήστε σε μία άλλη άποψη. Γιατί αυτά τα φαινόμενα τα συναντά κανείς στον πολιτικό βίο σήμερα και παγκοσμίως. Αυτοί που επικαλέσθηκαν κάποτε την κοινή ωφέλεια, την προστασία των λαϊκών στρωμάτων, τους μικρομεσαίους, τους μη προνομιούχους κλπ. τους έχουν καταρρίψει. Αυτοί αντέγραψαν το άλλο σύστημα, που κυριαρχεί πια και στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση στο σύνολό της, τη σοσιαλοδημοκρατία. Θέλω να πω και κάτι άλλο όμως, κύριε Πρόεδρε. Ο κ. Βενιζέλος, ίσως επειδή συμμετέχει στα κορυφαία όργανα, ξέρει καλύτερα από κάποιους άλλους εδώ μέσα και την τακτική την οποία την αντιλαμβάνομαι. Στην προηγούμενη συνεδρίαση στην επιτροπή μέμφθηκε τη δική μου αντιπολιτευτική στάση και είπε: Μη γίνεστε και τόσο σκληρή Αντιπολίτευση, γιατί αυτή τη στάση σας την κεφαλοποιεί το ΚΚΕ. Δεν κατάλαβα δηλαδή, έχει αγωνία ο κ. Βενιζέλος; Απεναντίας, ευχαριστείται ο κ. Βενιζέλος. Η αγωνία του κ. Βενιζέλου είναι προς άλλη κατεύθυνση. Βλέπει ότι δεν γίνεται αυτό, γίνεται το αντίθετο. Ισχυροποιείται το ΔΗΚΚΙ. Το ΔΗΚΚΙ μπορεί να δηλώσει -και το έχει κάνει πολλές φορές εδώ- ότι σέβεται την αγωνιστικότητα του ΚΚΕ, σέβεται την πορεία του, σέβεται πολλά πράγματα, αλλά κάθε φορά διατηρεί την αυτονομία του και από την πρώτη στιγμή εδώ έχει καταθέσει τη δική του εναλλακτική πρόταση και αυτή διαμορφώνει σε αυτήν την Αίθουσα. Σήμερα ο κύριος Πρόεδρος μίλησε περί ουράς. Δηλαδή τελικά το πολιτικό αντικείμενο με το οποίο ασχολείται ο κύριος Υπουργός είναι τι κάνει το ΔΗΚΚΙ και τι κάνει το ΚΚΕ. Με το ότι προσπαθεί σήμερα η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ να δημιουργήσει τον άλλον πόλο, δηλαδή να διώξει ό,τι μπορεί στο ΚΚΕ, γιατί ξέρει ότι θα φτάσει μέχρι εκεί, δεν μπορεί παραπάνω και δεν τον απασχολεί δηλαδή, δείχνει το φόβο που έχει έναντι της πραγματικής πρόσβασης που έχει το ΔΗΚΚΙ στα λαϊκά στρώματα και πώς αυτό θα εκφραστεί και εκλογικά. Αυτή είναι η αγωνία. Δεν έχει αγωνία το ΠΑΣΟΚ σήμερα. Ως φαίνεται, αυτή είναι η πολιτική ανάλυση του εκτελεστικού γραφείου και των κορυφαίων οργάνων του ΠΑΣΟΚ σήμερα. Απασχολείται κάθε μέρα με το ΔΗΚΚΙ και προσπαθεί να δείξει το ίδιο βήμα στο ΚΚΕ και ας αφήσει αυτά τα υπόλοιπα, γιατί τα έχουμε καταλάβει κι εμείς. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Το ότι το ΔΗ.Κ.ΚΙ. σχετίζεται με το ΚΚΕ και όχι με το ΠΑΣΟΚ, είναι ήδη πολιτική αποτυχία για το ΔΗ.Κ.ΚΙ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Να μη γράφεται καμία διακοπή. Ορίστε, κύριε Βεζδρεβάνη. ΗΛΙΑΣ ΒΕΖΔΡΕΒΑΝΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, ελάχιστα θα πω και θα παρακαλέσω τον κύριο Υπουργό να με προσέξει. Κύριε Υπουργέ, χαιρόμαστε που έρχεσθε στη φιλελεύθερη προσέγγιση. 'Ερχεσθε βέβαια με πολλή καθυστέρηση και δεν ξέρω πόσο έχετε ενστερνισθεί τη φιλελεύθερη άποψη. Διότι από το νομοσχέδιο φαίνεσθε σαφώς να προσέρχεσθε, αλλά χωρίς τη γνώση της φιλελεύθερης αυτής προσέγγισης που κάνετε. Η οδηγία 92/96 είναι μια οδηγία, η οποία σαφώς σας λέει: "Μακριά από το μέχρι χθες κρατικισμό". Βεβαίως ο φίλος μου και συμπολίτης μου κ. Ρόκος έχει την τοποθέτησή του... ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): ... ΗΛΙΑΣ ΒΕΖΔΡΕΒΑΝΗΣ: Η 'Ηπειρος είναι παντού, κύριε Υπουργέ. Γι' αυτό κι εμείς λέμε πως είμαστε πανέλληνες! 'Εχει, λοιπόν, την άποψή του, την οποία σέβομαι, υπό την έννοια ότι παραμένει σ' αυτές τις γραμμές, που είχατε κάποτε, όταν ήσασταν σύντροφοι. 'Εχουμε λοιπόν την προσπάθειά σας, σήμερα, προσπελάσεως στο δικό μας χώρο κι εμείς σας υποδεχόμαστε. Αλλά σας συνιστούμε να μελετήσετε σωστά τη φιλελεύθερη προσέγγιση, για να είσθε και αποδοτικοί. Γιατί τώρα κάνετε μισά πράγματα. Η 92/96 οδηγία έχει ένα σκοπό και στόχο, φθηνή ενέργεια. Αυτό θα πει η οδηγία αυτή. Από το κείμενο, κύριε Υπουργέ, του νομοσχεδίου διαφαίνεται η προσπάθεια προσεγγίσεως, αλλά δεν υπηρετείται η φθηνή ενέργεια, αλλά προσπαθείτε να προστατεύσετε τη ΔΕΗ. Δηλαδή, έχετε μία δυσκολία να κάνετε το σωστό και διαφαίνεται από τις διατάξεις του νομοσχεδίου. Μία θέση την οποία ήθελα να εκφράσω ήταν αυτή. Τώρα πάμε στη Ρυθμιστική Αρχή Ενεργείας (P.A.E.). Χρόνια σας μιλάμε για Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή. Διαφαίνεται ότι το αποδέχεσθε, αλλά κι αυτό μισό. Και σας παρακολούθησα με πολλή προσοχή στην ομιλία σας. Κύριοι συνάδελφοι, αν μπορούσα να βαθμολογήσω την ομιλία στη Διαρκή Επιτροπή και τη σημερινή ομιλία του κυρίου Υπουργού, θα έβαζα πολύ πιο κάτω τη σημερινή, γιατί χωρίς λόγο, κύριε Υπουργέ, χαλάσατε μια πολύ ωραία τοποθέτηση που είχατε στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου. Εδώ, για να αντιστρέψετε τη δική μας θέση για Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή, θελήσατε -συγχωρείστε μου τη λέξη, γιατί δεν ταιριάζει σε έναν έγκριτο συνταγματολόγο να πω τη φράση, αλλά κάπως έτσι το είδα- δικολαβίστικα να ανατρέψετε τη θέση μας. Είπατε ότι η Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή, που λέμε εμείς, τίθεται εκτός πολιτικού ελέγχου διά του λαού και επίσης εκτός Κοινοβουλευτικού Ελέγχου διά της Βουλής. Ενώ της δική σας -ποια είναι, κύριε Υπουργέ, τη γνωρίζετε εσείς- της βάζετε εσείς τον κανονισμό λειτουργίας, ρυθμίζετε ακόμα και την τελευταία λεπτομέρεια και έχετε την εποπτεία εσείς ως Κυβέρνηση. Η δική μας πρόταση είναι συγκεκριμένη. Καθορίζουμε την Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή, εδώ μέσα, δηλαδή η Εθνική Αντιπροσωπεία αποφασίζει τι θα είναι η Διοικητική Αρχή και όπως εσάς, που την αποφασίζετε μόνος εσείς, ο Υπουργός και επομένως την αφήνουμε να λειτουργήσει υπό την εποπτεία του Υπουργού για τη νομιμότητα των ενεργειών της. Αφού, λοιπόν, θέλετε να μας βάλετε σε αυτό το ψευτοδίλημμα, σας απαντούμε ότι εμείς δεν έχουμε τέτοιο δίλημμα, γιατί ο πολιτικός έλεγχος διά του λαού υπάρχει, ο κοινοβουλευτικός έλεγχος διά της Βουλής υπάρχει, όταν εκείνοι οι οποίοι θα λειτουργούν στην Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή δεν θα τηρούν το νόμο, που ψήφισε η Εθνική Αντιπροσωπεία. Στην περίπτωση τη δική σας εξαρτάται τι θα αποφασίσετε εσείς, διότι εσείς αποφασίζετε κι εσείς εποπτεύετε. Γι' αυτό, το ψευτοδίλημμα δεν το δεχόμαστε και επιμένουμε στην Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή, η οποία ασφαλώς πολύ περισσότερα μπορεί να προσφέρει, παρά η Ρυθμιστική Αρχή Ενεργείας, την οποία καθορίζετε εσείς. Μία τρίτη παρατήρηση, κύριε Πρόεδρε, είναι η εξής. Με το άρθρο 43 ανατρέπετε το άρθρο 10 του ν. 2414/96. Εκεί για θέματα προσωπικού, που αναφέρει το άρθρο, λέγονται αυστηρά πράγματα και τα ψήφισε η Εθνική Αντιπροσωπεία. Τώρα εσείς με προεδρικό διάταγμα το οποίο συντάσσετε εσείς και εκδίδεται φυσικά από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, καθορίζετε τις σχέσεις του προσωπικού, έτσι ώστε σας δίδεται κάθε δυνατότητα να κάνετε ό,τι θέλετε, ακόμη και να απολύσετε τους πάντες. Αυτό λέει το άρθρο, με το οποίο ανατρέπετε το άρθρο 10 του ν. 2414/96. Εδώ, λοιπόν, είναι και μία ακόμη ένστασή μας και λυπούμεθα, που ενώ θέλετε να έρθετε προς την κατεύθυνσή μας και θα έπρεπε α priori να είμεθα σύμφωνοι με το νομοσχέδιό σας, βρισκόμαστε σε δύσκολη θέση να δεχθούμε την αρχή του νομοσχεδίου. Ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Κεδίκογλου έχει το λόγο. ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΕΔΙΚΟΓΛΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, μη μου βάλετε χρόνο, γιατί θέλω να κάνω μία δήλωση. Μετά λίγα χρόνια ημών απελευσομένων, που λέει και η καθαρεύσουσα, θα γραφεί η κοινοβουλευτική ιστορία του τόπου, ο τρόπος με τον οποίο νομοθετούσαμε, ελέγχομε, συζητούμε. Φοβούμαι ότι αυτού του είδους οι συνεδριάσεις, οι κυρώσεις και οι εγκρίσεις νομοσχεδίων δεν θα καταλάβουν καμιά από τις καλές σελίδες της ιστορίας αυτής. Θα είναι οι χειρότερες σελίδες της κοινοβουλευτικής ιστορίας που θα γραφεί τότε. Αν θέλετε, μου βάζετε το χρόνο τώρα, να προχωρήσουμε. Κύριε Πρόεδρε, το νομοσχέδιο αυτό έχει δύο πέρατα, δύο άκρα. Το ένα είναι ο Υπουργός και η εξουσία του. Το νομοσχέδιο αυτό λέει, ο Υπουργός δικαιούται -σε ό,τι αφορά την ηλεκτρική ενέργεια- από εδώ κι εμπρός. Φοβούμαι όμως ότι το νομοσχέδιο λέει επίσης ο Υπουργός υποχρεούται. 'Εχω την αίσθηση ότι η ιδιότητα του Υπουργού και οι αναμφισβήτητες ικανότητές του έχουν άμεση σχέση με την όλη δομή του νομοσχεδίου. Βεβαίως για έναν ικανό Υπουργό είναι ένα άριστο νομοσχέδιο, για έναν Υπουργό των διαστάσεων και των ικανοτήτων του κ. Βενιζέλου -δεν είναι τυχαίο το ότι χρησιμοποιώ το όνομα- είναι ένα άριστο νομοσχέδιο. Δεν γνωρίζω αν για τον "Χ" Υπουργό όμως είναι επίσης άριστο. Δεν γνωρίζω πόσο είναι διαφανής για τον απλό πολίτη ο τρόπος, με τον οποίο παρέχεται η άδεια της ηλεκτρικής ενέργειας. Απλά το υπομιμνήσκω, γιατί δυστυχώς μου δίνεται δέκα λεπτά για τριάντα τρία άρθρα. Καταλαβαίνετε ότι έχω 0,3 του λεπτού για κάθε άρθρο. 'Ετσι, λοιπόν, επωμίζονται μεγάλες ευθύνες. Tο δεύτερο όριο του νομοσχεδιου είναι τι είναι η ΔΕΗ παραγωγός ή χρήστης; 'Οταν μια βιομηχανία λαμβάνει ρεύμα για να παραγάγει κάποιο προϊόν, αυτή η βιομηχανία παράγει ένα προϊόν και λέγεται χρήστης. 'Οταν η ΔΕΗ μεταφέρει ρεύμα σε ένα σπίτι στο άκρο της νοτίου Καρυστίας -και μερικά μέρη ακόμη δεν έχουν πάρει ρεύμα- τι είναι εκεί η ΔΕΗ; Χρήστης ή παραγωγός; Είναι ένα θέμα. Το τρίτο θέμα που μπαίνει σ' αυτό το σημείο είναι το εξής. Πού είναι η ιστορία του ρεύματος; Το ρεύμα έχει τακτική βάση κατανάλωσης και έχει και αιχμές. Και όλη η ιστορία το μεγάλο κόστος είναι οι αιχμές. Πώς ανταποκρίνεται η ΔΕΗ στις αιχμές. Και για να ανταποκριθεί η ΔΕΗ στις αιχμές ο ελληνικός λαός πλήρωσε βαριά το τίμημα, ώστε να γίνουν φράγματα και τα κάθε είδους άλλα έργα που είναι απαραίτητα, για τις αιχμές. 'Οταν θα έρθει αύριο ο "Χ" παραγωγός, να δώσει ρεύμα σε μια βιομηχανία, πώς συμπεριφέρεται στο διάγραμμα πώλησης ή ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας; Θα το καταλάβαινα να μπει ο παραγωγός ο τρίτος στην αγορά, αν συμφωνούσε το τιμολόγιό του και η παροχή του με έναν προσομοιωτή της ζήτησης της ΔΕΗ. Δηλαδή, δεν μπορώ να αντιληφθώ -και το είχε υποσχεθεί ο Υπουργός-φύσηξε σήμερα ο αέρας, γυρίζουν οι γεννήτριες και αγοράζει η ΔΕΗ σε προνομιακές τιμές το ρεύμα και ήρθε το πρωί 7.00' η ώρα καλοκαίρι, δεν υπάρχει αέρας ούτε τίποτε και είναι αιχμή της ζήτησης. Αυτός ο κύριος δεν μετέχει στην αιχμή. Η ΔΕΗ όμως είναι υποχρεωμένη να δώσει ρεύμα. 'Ο,τι και να πούμε εδώ εμείς υπάρχει κάτι εγκατεστημένο στη συνείδηση, κύριε Πρόεδρε, του ελληνικού λαού. 'Οτι δηλαδή, αν συμβεί αύριο μπλακ άουτ, ευθύνη έχει η ΔΕΗ. Αν αύριο συμβεί μπλακ άουτ, ευθύνη έχει η Κυβέρνηση και η ΔΕΗ. Δεν ξέρω πόσο αυτό είναι κατοχυρωμένο. Δεύτερον, είχαμε πει και σε άλλες συζητήσεις ότι η αιολική ειδικά ενέργεια, η οποία με πονάει περισσότερο, γιατί αφορά την εκλογική μου περιφέρεια, πανάκριβα αγοράζεται διά νόμου και περίμενα μια ρύθμιση. Πρώτον, ότι αυτή θα συμμετάσχει στα ζητήματα που αναπτύσσω, θα προσαρμοστεί στη ζήτηση της αιχμής τιμολογιακής, όπως την εκφράζω και ότι θα υπάρχει ένας πόρος υπέρ αυτού του τόπου, ο οποίος διαθέτει αυτήν την ενέργεια. Δεν είναι λογικό και δεν νομίζω ότι είναι ίση μεταχείριση, η οποία κατά κόρον στο νομοσχέδιο χρησιμοποιείται, να υπάρχει ένας πόρος υπέρ των κατοίκων -και ορθώς υπάρχει- της Κοζάνης, της Πτολεμαϊδας, γιατί δίνουν τον πόρο τους και να μην υπάρχει κάποιος αντίστοιχος πόρος για τους κατοίκους και τις περιοχές της νοτίου Καρυστίας, οι οποίες δίνουν φθηνό ρεύμα. Και έρχομαι τώρα στα επί μέρους κόστη. Υπάρχουν κάποιες τιμές στο εξωτερικό και αύριο θα μπουν και φόροι, πράσινος φόρος του διοξειδίου του άνθρακος κλπ. Είναι αυτοί οι φόροι που θα μπουν και αυτή η μεταχείριση, στο θέμα τιμής, κατοχυρωμένα από το νόμο; Διερωτώμαι. Στη Γαλλία το 40% του ρεύματος παράγεται από πυρηνικούς σταθμούς, οι οποίοι δεν κοστίζουν τίποτε. 'Εχουν τα προβλήματα και τους κινδύνους από την πυρηνική ενέργεια, αλλά δεν κοστίζουν τίποτε. Και αύριο θα προχωρήσουμε. Η τεχνολογία προχωρεί και θα πάρουμε και ρεύμα από σύντηξη του υδρογόνου, οπότε δεν έχουμε τα προβλήματα και τις βλάβες των ατυχημάτων. Εκεί τι γίνεται; Τέλος, έχουμε κάποιο άλλο υπόψη μας, ότι το ηλεκτρικό ρεύμα σήμερα από άνθρακα είναι πάφθηνο. Ο άνθρακας είναι πάμφθηνος. Τι θα εμποδίσει τον οιονδήποτε ιδιώτη να έρθει, να μπει και να παραγάγει ρεύμα από άνθρακα και εμείς θα έχουμε τάχα το αντίθετο ότι παράγουμε ρεύμα από λιγνίτη και το ρίχνουμε στη ΔΕΗ. Παράγει, ναι, ρεύμα η ΔΕΗ από λιγνίτη, της Μεγαλόπολης, που στην ουσία είναι χώμα. Το ανακατέβουμε με πετρέλαιο και το λέμε παραγωγή από λιγνίτη; 'Οχι. Υπάρχουν λόγοι κοινωνικοί, ανάγκες άλλες και διατηρούμε την παραγωγή αυτού του ρεύματος. Θα έλθει όμως αύριο ο καθαρός άνθρακας από κάποιους που έχουν τέρμινα, όπως λόγου χάρη συμβαίνει αυτό στην Εύβοια, και θα παραγάγει ηλεκτρικό ρεύμα και θα μπει στο σύστημα. Και θα πουλήσει με ποια τιμή; Και πώς προσαρμόζεται αυτή η συμμετοχή στην ιστορία της αιχμής; Αυτός θα μπει την ώρα της αιχμής, που ο κόσμος από τη ΔΕΗ θα ζητά ρεύμα; Αυτά δεν βλέπω να κατοχυρώνονται απολύτως από το νομοσχεδιο. 'Εχω ερωτήματα. Και στα ερωτήματα αυτά ο κύριος Υπουργός θα πρέπει να απαντήσει. Γιατί ο ίδιος μεν, αν είναι Υπουργός, καμία αμφιβολία δεν έχω ότι θα ανταποκριθεί και θα βρει τις λύσεις. Πρέπει όμως αυτά με γενικές διατάξεις να μπορέσουμε να τα κατοχυρώσουμε. Τέλος, κύριε Πρόεδρε, πάμε στα επί μέρους ζητήματα της επέκτασης της ΔΕΗ. Δεν μπορώ να αντιληφθώ εδώ πώς θα ξεχωρίσουμε τη ΔΕΗ. Θα ήθελα να το ξέρω. Από πού και πέρα η ΔΕΗ είναι χρήστης και από πού είναι παραγωγός; Η βάση είναι πάντοτε ότι η τελική ζήτηση, η τελική απόδοση ευθυνών από το λαό, από τους καταναλωτές, θα είναι στη ΔΕΗ. 'Ολες αυτές οι παρατηρήσεις μου, κύριε Πρόεδρε, στηρίζονται στο γεγονός ότι πρέπει να προσέξουμε τον καταναλωτή. Ο καταναλωτής είναι ο πλέον ανεύθυνος και το ηλεκτρικό ρεύμα στην Ελλάδα ειδικά έχει πάει στις πιο απλές χρήσεις και συμβαίνει να είναι και ακριβότερο. Γιατί η χρήση, λόγου χάρη, η οικιακή από αέριο, είναι η πιο απλή και φθηνή. Είναι όμως πανάκριβη με ηλεκτρικό ρεύμα. Τέλος, κύριε Πρόεδρε, εδώ μπαίνει και η ανταγωνιστικότητα. Κύριε Υπουργέ, προσδοκάτε ανταγωνιστικότητα ηλεκτρικού ρεύματος με οίαν τιμήν έχει σήμερα το αέριο στην Ελλάδα; Με οίαν τιμήν η ΔΕΠΑ επιβαρύνει το κόστος του αερίου με το δίκτυό της με αυτά τα υπέρογκα κόστη και κατασκευής του δικτύου και με όσα λάθη έγιναν στις επί μέρους συμβάσεις, για να έρθει το αέριο προς τα κάτω; Εάν κύριε Υπουργέ, δεν προχωρήσετε αύριο με ένα άλλο νομοσχέδιο, να διαγράψουμε οποιοδήποτε χρέος έχει η ΔΕΠΑ ώστε να αρχίσει από το μηδέν, για οποιαδήποτε κόστη και να μπει με νέες τιμές, δεν υπάρχει περίπτωση να βγάλετε ανταγωνιστική τιμή στο ρεύμα με το αέριο, όπως έρχετε σήμερα, με τίποτα. Αλλά σας ρωτώ: Προσδοκάτε να φέρετε και να έχετε ρεύμα από αέριο, όταν ακόμα δεν υπάρχει η παραμικρή δεξαμενή αερίου, η παραμικρή λίμνη αναρρύθμισης; Πριν ακόμα γεμίσουμε τα σπήλαια αυτά που έχουμε, του Πρίνου κλπ., με αέριο, να έχουμε τη ικανότητα αναρρύθμισης, να μπορούμε να ανταποκριθούμε ανά πάσα στιγμή στη ζήτηση, προσδοκάμε ότι μπορούμε να έχουμε ρεύμα σε ανταγωνιστική τιμή; Προσδοκάμε ότι μπορούμε να ανταγωνιστούμε τον αυριανό ιδιώτη παραγωγό, που θα έρθει σε μια παραλία ή οπουδήποτε να στήσει ένα εργοστάσιο κυρίως με άνθρακα; Και εκεί είναι ο κίνδυνος ο μεγάλος; Γιατί μην ξεχνάμε ότι ο λιγνίτης δεν μεταφέρεται. Ο λιγνίτης, λόγω υγρασίας και θέσεων και λόγω άλλων, που καλύτερον εμού γνωρίζετε, κύριε Υπουργέ, δεν μεταφέρεται. 'Ολα αυτά, κύριε Πρόεδρε είναι ερωτήματα στα οποία φοβούμαι ότι δεν απαντά το νομοσχέδιο. Και για όλα αυτά φοβούμαι ότι η ΔΕΗ γίνεται μειονεκτική στον ανταγωνισμό που επέρχεται. Και δεν βλέπω αυτές τις δικλείδες που θεωρώ ότι είναι αναγκαίες. Τέλος, μπαίνω στο κόστος μεταφοράς. Κύριε Υπουργέ, το δίκτυο μεταφοράς στην Ελλάδα είναι δέκα φορές ακριβότερο από τις άλλες χώρες της Ευρώπης. 'Αλλο να κάνεις δίκτυο στα βουνά της νοτίου Καρυστίας και άλλο να κάνεις δίκτυο στις πεδιάδες της Δυτικής Ευρώπης. Τελείως διαφορετικά πραγματα. Διαφορετικά είναι τα κόστη. Εκεί πώς μπαίνει η ιστορία του κόστους μεταφοράς και του ανταγωνισμού; Πώς μπαίνει; Είναι ελεύθερη η ΔΕΗ να κανονίσει αυτή την τιμή μεταφοράς με βάση το κόστος του δικτύου, της του οποίου εικόνα έχουμε από το αέριο; Το αέριο σήμερα έχει ένα τρομακτικό κόστος, λόγω του κόστους εγκαταστάσεων, λόγω κακών συμβάσεων που έγιναν με την τότε Σοβιετική 'Ενωση και μετέπειτα με τις διάφορες εταιρείες της σημερινής Ρωσίας. Αυτά όλα για μένα, κύριε Πρόεδρε, είναι ερωτήματα και ειλικρινώς πήρα το λόγο για την ιστορία. Είμαι εκπρόσωπος του λαού της Εύβοιας εδώ και αισθάνθηκα ιστορικά την ευθύνη να πάρω το λόγο, για να διατυπώσω μερικά ερωτήματα. Διότι έχω μεγάλη εμπιστοσύνη, περισσή, στο πρόσωπο του Υπουργού και στις προσωπικές του ικανότητες. Και επειδή συμβαίνει ο ίδιος να έχει την ιδιότητα του συνταγματολόγου και του νομικού, ίσως θεωρεί αυτό, που γι' αυτόν είναι απλό, να είναι και για άλλους απλό. (Στο σημείο αυτό την Προεδρική 'Εδρα καταλαμβάνει ο Γ' Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. ΛΟΥΚΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ) Δεν είναι, κύριε Υπουργέ. Δεν έχουν όλοι τις ικανότητές σας. Γι' αυτόν το λόγο μελετήστε και στα ερωτήματα, που έθεσα στο δεκάλεπτο που δίνει ο Πρόεδρος, φροντίστε να δώσετε μία γενική απάντηση στο λαό. (Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή) ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ολοκληρώστε, σας παρακαλώ, κύριε Κεδίκογλου. ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΕΔΙΚΟΓΛΟΥ: Ολοκληρώνω, κύριε Πρόεδρε. 'Ολοι είχαν, όπως είδατε, διπλάσιο χρόνο. Σε όλους έδωσαν διπλάσιο χρόνο από το δικαιούμενο. Δώστε, λοιπόν, απάντηση ότι, πρώτον, ο καταναλωτής είναι κατοχυρωμένος πλήρως και ότι αυτό το απόκτημα του ελληνικού λαού -γιατί πρόκειται περί αποκτήματος- που λέγεται ΔΕΗ, για το οποίο ξόδεψε χρήματα και χρήματα, ιδρώτα και ιδρώτα, δεν έχει κανέναν κίνδυνο ότι μπαίνει στον ανταγωνισμό με ίσους όρους, ότι μπαίνει στον ανταγωνισμό με έναν τρόπο που έχει μάλιστα και συγκριτικά πλεονεκτήματα, τα οποία προσωπικώς από το νομοσχέδιο δεν βλέπω. Τέλος, δώστε πειστική απάντηση ότι είναι αντικειμενικώς καθορισμένη η απόφαση του Υπουργού για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. 'Οτι δεν μπορούν κάποια διαπλεκόμενα συμφέροντα να έλθουν και να διεκδικήσουν άδεια παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, που είναι το μέγα ερώτημα, για το οποίο θα κληθούμε από την ιστορία να απαντήσουμε. Διότι σήμερα το χρήμα είναι περισσό. Το βλέπουμε. Σε όλα αυτά, λοιπόν, δώστε απάντηση ότι, πρώτον, η δημοκρατία σε τίποτα δεν βλάπτεται, ότι υπάρχουν προδιαγραφές από το νόμο αντικειμενικές, μέσα στο πλαίσιο των οποίων κινείται ο Υπουργός και δεν είναι απλώς η βούληση του καθενός ικανού Υπουργού, είναι αντικειμενικά κατοχυρωμένη και σε όλα αυτά τα οποία σας ανέπτυξα. (Στο σημείο αυτό κτυπάει ξανά το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή) Τέλος, κύριε Υπουργέ, επαναφέρω το θέμα για το οποίο εν τινί μέτρω -να μην το πω ολοκληρωτικώς- δεσμευθήκατε, τι γίνεται με το τέλος από αιολική ενέργεια υπέρ της Τ.Α. Διότι δεν θα δεχθεί κανείς ιδιώτης να επιτρέψει να λειτουργήσουν οι ανεμογεννήτριες και να μην έχει συμμετοχή σ' αυτό το όφελος. Το αντιλαμβάνεσθε. Αναμένουμε, λοιπόν, την τροπολογία σας και την προσθήκη σας για κάποιο τέλος και ότι είναι, επίσης, κατοχυρωμένη η ΔΕΗ μετά τα όσα γίνονται ως προς το κόστος από την αιολική ενέργεια, που όπως καλύτερα από εμένα γνωρίζετε, είναι πανάκριβο. Δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα η ΔΕΗ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Κύριε Κεδίκογλου, σας παρακαλώ, ολοκληρώστε. ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΕΔΙΚΟΓΛΟΥ: Τελείωσα, κύριε Πρόεδρε. Σας ευχαριστώ για την ανοχή σας. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο κ. Παπαφιλίππου έχει το λόγο. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΠΑΦΙΛΙΠΠΟΥ: Κύριε Υπουργέ, εμείς καταγγείλαμε την Κυβέρνηση και τους Υπουργούς Ανάπτυξης, οι οποίοι ευθύνονται γι' αυτήν τη μεγάλη καθυστέρηση για τον εκσυγχρονισμό και την αναδιοργάνωση της ΔΕΗ, η οποία δυστυχώς, με βάση και αυτό το νομοσχέδιο, μια που δεν ισχύει ο ν. 2414/96 για τη ΔΕΗ, θα συνεχιστεί. Μας είπατε ότι σύντομα θα εκσυγχρονιστεί η ΔΕΗ, για να ανταποκριθεί, κλπ. Δεν μας είπατε, όμως, τινί τρόπο, πώς. Aπό την άλλη μεριά σας είπαμε ότι οι δικοί μας φόβοι, οι δικοί μας ενδoιασμοί είναι στο ότι δεν μπορεί να συνεχίζεται αυτή η κατάσταση αδιαφάνειας, μια κατάσταση η οποία πάει από το κακό στο χειρότερο. Σας είπαμε ότι με το ν. 2414 έμπαινε σε κάποια διαδικασία ρύθμισης το θέμα αυτό, με τα συμβόλαια μεταξύ των διοικήσεων και του Υπουργείου σας, τα συμβόλαια μεταξύ της διοικήσεως της ΔΕΗ και των αρμοδίων διευθυντών κ.ο.κ. και εκεί πιστέψαμε ότι κάτι πάει να γίνει. Η απάντηση πάντοτε εδώ σε αυτόν το χώρο από πλευράς Κυβέρνησης ήταν, "μα εδώ πάμε να συνδυάσουμε κάτι άλλο με τη ΔΕΗ, μια που επίκειται αυτό το νομοσχέδιο για την απελευθέρωση της ηλεκτρικής ενέργειας". Ειλικρινά, κύριε Υπουργέ, εγώ δεν μπορώ να συνδέσω την αδράνεια τη δική σας και όλα αυτά τα οποία μας λέγατε για αυτό εδώ το νομοσχέδιο. Τι σχέση έχει η αναδιοργάνωση, ο εκσυγχρονισμός της ΔΕΗ με αυτά τα οποία συζητάμε για την απελευθέρωση της ηλεκτρικής ενέργειας. 'Ετσι, λοιπόν, κύριε Υπουργέ, μέσα σε αυτούς τους φόβους, ερχόμαστε να επιβεβαιώσουμε τις θέσεις μας με αυτά τα οποία κάνετε εσείς τώρα. Μας αναπτύξατε διάφορες θεωρίες από το Βήμα και σήμερα το απόγευμα αλλά και τις προηγούμενες μέρες στη Διαρκή Επιτροπή. Και απ' ό,τι κατάλαβα, λέτε εσείς, στο όνομα της λαϊκής κυριαρχίας στηρίζουμε τη νοσηρή αυτή κατάσταση της αδιαφάνειας. Περί αυτού πρόκειται, κύριε Υπουργέ. Γιατί εμείς επιμένουμε για ουσιαστική, ανεξάρτητη αρχή; Κάντε κανόνες να τους τηρήσει αυτή η ανεξάρτητη αρχή και εσείς να είστε από πάνω, να ελέγχετε εάν η ανεξάρτητη αρχή θα εφαρμόζει σωστά τους κανόνες εν ονόματι της λαϊκής κυριαρχίας που εσείς θα ψηφίσετε. Δεν το θέλετε και εδώ υπάρχουν τα ερωτηματικά σε μας. Γιατί, κύριε Υπουργέ, δεν το θέλετε; Διότι θέλετε να διατηρηθεί η ίδια εικόνα, η ίδια κατάσταση, αυτή που οδήγησε πραγματικά όλες τις ΔΕΚΟ στην κατάντια που βρίσκονται. Το περίεργο είναι το εξής: Στην Ολυμπιακή τελευταίως, μέσα στα αδιέξοδα που βρεθήκατε, βάλατε τους Εγγλέζους σαν μάνατζμεντ. Ξέρετε τι κάνουν αυτοί, κύριε Υπουργέ; Πουλάνε αεροσκάφη, κάνουν τα πάντα, χωρίς απόφαση διοικητικού συμβουλίου της Ολυμπιακής. Αυτό κάνουν. Και εδώ είναι που τα αφήνετε και ξεφεύγουν τελείως τα πράγματα. Εμείς, κύριε Υπουργέ, δεν δεχόμαστε αυτά που μας είπατε από το Βήμα μόλις προ ολίγου, ότι η λαϊκή κυριαρχία θίγεται εάν εσείς θεσπίσετε κανόνες και βάλετε την ανεξάρτητη αρχή να τους τηρήσει. Και από κει και πέρα σας λέμε, βάλτε και μια διάταξη, να ασκείτε βέτο όποτε θέλετε και να τους παραπέμπετε στο διοικητικό δικαστήριο, προκειμένου να αποφαίνεται. 'Ετσι, κύριε Υπουργέ, διασφαλίζονται τα συμφέροντα του δημοσίου και του λαού. Αυτό πιστεύουμε εμείς. Διότι μέχρι τώρα, πολλά είδαν τα μάτια μας. Χθες, κύριε Υπουργέ -και δεν μας απαντάτε, το περίεργο είναι ότι δεν παίρνετε μια θέση- σας είπαμε εδώ εκ του Βήματος -και πιστεύω, επειδή ήσασταν απών, να διαβάσατε τα Πρακτικά- ότι με αυτό το οποίο κάνετε με το άρθρο 43, με ένα προεδρικό διάταγμα εσείς και κάποιος συνάδελφος δικός σας, Υπουργός, κάνετε τα πάντα στη ΔΕΗ. Δηλαδή, τι κάνετε; Δίδετε με το προεδρικό αυτό διάταγμα τις αρμοδιότητες, τις οποίες θα έχει το διοικητικό συμβούλιο μετά από την καινούρια κατάσταση, μια που η ΔΕΗ μετατρέπεται σε Α.Ε., δίδετε αρμοδιότητες στη γενική συνέλευση και προχωράτε. Δεν μας λέτε, όμως, μέχρι που μπορούν να πάνε αυτές οι αρμοδιότητες. Εάν οι αρμοδιότητες είναι ότι η γενική συνέλευση της Α.Ε. της αυριανής ΔΕΗ, μπορεί να μετατρέπει τις εργασιακές σχέσεις, μπορεί να μετατρέπει τους κανονισμούς εργασίας, μπορεί να μετατρέπει τον κανονισμό κατάστασης προσωπικού της ΔΕΗ, μπορεί να μετατρέπει τη μονιμότητα των εργαζομένων, τότε, κύριε Υπουργέ, εμείς σαφώς διαφωνούμε. Ξέρετε τι σας ζητάμε; Να τα ρυθμίσετε αυτά με το νομοσχέδιο που συζητάμε, και όχι έτσι, με απόφαση μόνο δική σας και του συναδέλφου σας, που τα τινάζετε όλα στον αέρα, ερήμην του λαού. Διότι ο λαός, κύριε Υπουργέ, είναι εδώ σε αυτήν την Αίθουσα, όχι στο γραφείο σας που θα συντάσσετε ένα προεδρικό διάταγμα το οποίο ακολουθεί μια άλλη διαδικασία και δεν μπορούμε εμείς να λάβουμε γνώση. 'Ετσι, λοιπόν, κύριε Υπουργέ, ζητάμε και επιμένουμε, εσείς να λάβετε θέση πάνω σε αυτά τα πράγματα, όπως έλαβε θέση η προκάτοχός σας Υπουργός, η κ. Βάσω Παπανδρέου, η οποία θέλησε να τα ρυθμίσει αυτά. Διότι και ο ν. 2414/96 ομιλεί για μετατροπή όλων των ΔΕΚΟ σε ΑΕ. 'Ερχεται όμως με το άρθρο 10 όπου εκεί σας δεσμεύει και λέει, εάν δεν υπάρχει το σύμφωνο της γνώμης της διοίκησης της ΔΕΚΟ, αλλά και της μεγαλύτερης οργάνωσης των εργαζομένων, δεν μπορείτε να κάνετε κανένα βήμα. Αυτό λέει το άρθρο 10 του ν. 2414. Εσείς εδώ προσπαθείτε όλα να τα κουκουλώσετε για να έχετε απόλυτη ελευθερία να διαλύσετε στην κυριολεξία ολόκληρη τη ΔΕΗ, κύριε Υπουργέ. Και σε αυτό σας λέμε ότι εμείς διαφωνούμε ριζικά, όπως σας καταγγείλαμε ότι μέχρι τώρα με την τακτική σας τη διαλύσατε τη ΔΕΗ. Και σας το λέω με γνώση λόγου γιατί τα βλέπουμε καθημερινά μπροστά μας. Και απορώ πώς δεν σας τα έχουν πει τόσες φορές όλοι αυτοί που σας επισκέπτονται στο γραφείο σας ή στο δρόμο που σας βρίσκουν, διότι ξέρω ότι έχετε στο γραφείο σας συνεργάτες προερχόμενους από τη ΔΕΗ. Κατά συνέπεια, κύριε Υπουργέ, πάρτε μια θέση γι' αυτό το θέμα το οποίο είναι πάρα πολύ επικίνδυνο. Διάβασα, κύριε Υπουργέ, κάτι που σήμερα το τροποποιήσατε στο άρθρο 24, όσον αφορά τις άδειες προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας. Με αυτά τα οποία υπάρχουν γραμμένα και με όλες αυτές τις εγγυήσεις, τις οποίες εσείς ζητάτε και προφανώς, πρέπει να σας έχουν απασχολήσει, ξέρετε που καταλήγει κανείς; 'Οτι εκτός από τη ΔΕΗ προμηθευτές μπορεί να είναι μεγάλες εταιρείες, όχι της χώρας μας, αλλά της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης. Γιατί κανένας άλλος δεν μπορεί να σας εγγυηθεί για εφεδρίες. Εάν, λοιπόν, θίγετε το θέμα της εφεδρίας, τότε χρειάζεται κάτι άλλο. Πρέπει να δέσετε όλους αυτούς που θα μπουν μέσα, με τη ΔΕΗ, να πληρώνουν στη ΔΕΗ τις εφεδρίες, οι οποίες κόστισαν πάρα πολλά χρήματα, διότι μόνο η ΔΕΗ έχει αυτές τις εφεδρείες. Και όπως ελέχθη και προηγουμένως από το συνάδελφο τον κ. Κεδίκογλου, κόστισαν πολλά δισεκατομμύρια αυτές οι εφεδρείες. 'Ετσι, όμως, όπως είναι γραμμένα αυτά εδώ στο άρθρο 24 προκύπτει ότι κάτι άλλο συμβαίνει στο βάθος. Προκύπτει ότι εσείς δεν θέλετε μια απελευθέρωση ενέργειας εδώ στον τόπο μας, εδώ στα πέριξ έστω των Βαλκανίων, αλλά ότι θέλετε μια απελευθέρωση, η οποία θα σχετίζεται με προμήθειες που ενδεχομένως, θα έρχονται από παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια από πυρηνικά εργοστάσια της Γαλλίας ή δεν ξέρω, από κάπου αλλού. Εάν αυτός είναι ο στόχος ο δικός σας, τότε έχουμε άλλα προβλήματα, κύριε Υπουργέ. Διότι εσείς το ξέρετε, από αυτήν την υποβρύχια διασύνδεση με την Ιταλία περνάει μόνο ένα ελάχιστο φορτίο. Για τις δε άλλες διασυνδέσεις μέσω Γιουγκοσλαβίας δεν κάνατε απολύτως τίποτε για να τις αποκαταστήσετε που είχαν καταστραφεί από τους βομβαρδισμούς στη Βοσνία και στην Ερζεγοβίνη. Σας το έχω πει κατ' επανάληψη με ερωτήσεις. Είπατε ότι κάτι θα κάνετε, πέρασαν χρόνια και δεν κάνατε απολύτως τίποτα. Και ερωτώ: Δεν ξέρω πού το πάτε, για πότε είναι να εφαρμοστεί αυτή η διαδικασία; Μετά από μια δεκαπενταετία, από μια εικοσαετία ή άμεσα τώρα; Διότι αυτά τα δίκτυα, αυτές οι διασυνδέσεις για μεγαλύτερη ισχύ, δεν είναι κάτι το οποίο γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη. Τελειώνοντας, κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να παρακαλέσω τον κύριο Υπουργό, να μας διευκρινήσει το άρθρο 43 σχετικά με τη μετατροπή της ΔΕΗ σε ΑΕ και τι γίνεται με τη μονιμότητα του προσωπικού, τι γίνεται με τις εργασιακές σχέσεις και τι θα γίνει με όλο αυτόν τον κόσμο, ο οποίος ανυπομονεί. Σας ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο κ. Κουράκης έχει το λόγο. ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΟΥΡΑΚΗΣ: Χθες, κύριε Πρόεδρε και κύριοι συνάδελφοι, τόνισα στη συζήτηση επί της αρχής του νομοσχεδίου ότι η ενέργεια αποτελεί όχι μόνο κύριο στοιχείο της ανάπτυξης και της ποιότητας της ανθρώπινης ζωής, αλλά και απαραίτητη προϋπόθεση για τη γενικότερη θωράκιση της χώρας. Και μάλιστα, δεχθήκαμε όλοι ότι η μέχρι σήμερα λειτουργία της ΔΕΗ υπηρέτησε ικανοποιητικά την ανάγκη εξηλεκτρισμού της χώρας. Κύριε Πρόεδρε, θα είμαι σύντομος και θα κάνω δύο μόνο παρατηρήσεις γιατί έχουν γίνει πολλές που με βρίσκουν σύμφωνο από συναδέλφους του ΠΑΣΟΚ. Εγώ θα περιοριστώ στο άρθρο 11 και στο άρθρο 28. Για να υπάρξει, κύριε Υπουργέ, απελευθέρωση ηλεκτρικής ενέργειας στο διασυνδεδεμένο δίκτυο, θα πρέπει ο ιδιώτης παραγωγός να βρει πελάτη, ο οποίος θα καταναλώνει 100 τουλάχιστον γιγαβατώρες το χρόνο και τον οποίο θα τροφοδοτεί μέσω της ΔΕΗ για να πάρει την άδεια εγκατάστασης του εργοστασίου. Γνωρίζετε ότι κατάγομαι από την Κρήτη και το έλλειμμα ηλεκτρικής ενέργειας είναι πάρα πολύ σοβαρό, παρά τις προσπάθειες που γίνονται αυτό να περιοριστεί. Για τα νησιά -έτσι τουλάχιστον το κατανοώ εγώ, όπως αναγράφεται στο άρθρο- ο ιδιώτης θα μπορεί να συμμετέχει στο διαγωνισμό εγκατάστασης για ηλεκτρική ενέργεια, εφόσον κριθεί ότι υπάρχουν ανάγκες, χωρίς όρια ως προς την παραγωγή. Δηλαδή, είναι με ευνοϊκότερους όρους για τον ιδιώτη στα νησιά, απ' ό,τι στην υπόλοιπη Ελλάδα. Για παράδειγμα, αναφέρετε ότι στο διασυνδεδεμένο δίκτυο έχει ποσοστά μέχρι 28% της αιχμής, ενώ στο μη διασυνδεδεμένο δίκτυο, δηλαδή, στα νησιά, δεν έχει όρια. Δηλαδή, είναι πολύ πιθανόν να μπορεί να καλύψει και το 100%. Θα αναφέρω ένα παράδειγμα μόνο για την Κρήτη. Στην Κρήτη έχουμε εγκατεστημένη ισχύ 520 μεγαβάτ. Εάν υπάρξει προκήρυξη για τις ανάγκες της Κρήτης και με βάση αυτό που προβλέπεται από το νομοσχέδιο για την πενταετία, θα προκηρυχθεί για ανάγκη εγκατάστασης 750 μεγαβάτ. 'Εχουμε τώρα 360 μεγαβάτ για αντικατάσταση, 140 μεγαβάτ για εφεδρεία, το 30% -που δεν υπάρχει τώρα αυτή η εφεδρεία- και 250 μεγαβάτ για την ανάπτυξη της ζήτησης, 10% κάθε χρόνο, δηλαδή, 750 μεγαβάτ. Εάν αφαιρέσουμε το 360 που είναι για αντικατάσταση και δεν προχωρεί η κατασκευή του νέου εργοστασίου με ικανοποιητικούς ρυθμούς και το 140 της εφεδρείας, θα δείτε ότι είναι πολύ πιθανόν και τα 750 μεγαβάτ ή το μεγαλύτερο ποσοστό να το καλύψει ο ιδιώτης. Γι' αυτό θεωρώ ότι πρέπει, ιδιαίτερα για την Κρήτη, να υπάρξουν ρυθμοί ακόμη εντονότεροι για να κατασκευαστεί το νέο εργοστάσιο. Θα έλεγα όμως και το εξής: Μήπως, πρέπει να εξετάσουμε τη δυνατότητα, κύριε Υπουργέ, να εξαιρεθεί η Κρήτη -θέλετε να πείτε η Κρήτη ή να πείτε όλα τα νησιά;- τουλάχιστον για μια πενταετία, ούτως ώστε να γίνει μια πραγματική και ουσιαστική προσπάθεια από τη ΔΕΗ για αναδιοργάνωση. Εμείς στην Κρήτη έχουμε μεγάλο έλλειμμα ενέργειας και πολλές φορές κινδυνεύουμε και με μπλακ-άουτ. Η δεύτερη παρατήρησή μου είναι στο άρθρο 28. 'Οπως είναι διατυπωμένο το άρθρο 28 -εάν κάνω λάθος θέλω να με διορθώσετε- φαίνεται σα να καταργείται το ενιαίο τιμολόγιο στην ελληνική επικράτεια, γιατί λέει σ' ένα σημείο "στις υποχρεώσεις αυτές, ενδεικτικά περιλαμβάνονται, η ενιαία τιμολόγηση στο σύνολο της χώρας για ορισμένες κατηγορίες πελατών ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και ειδικά τιμολόγια ή όροι, κατηγορίες, ή περιπτώσεις πελατών που χρήζουν ιδιαίτερης μεταχείρισης". Θέλω να ξεκαθαριστεί εάν ισχύει το ενιαίο τιμολόγιο για όλη την επικράτεια. Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΕΔΙΚΟΓΛΟΥ: Σα να διαισθάνομαι άνθρακα στην Κρήτη. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο κ. Πιπεργιάς έχει το λόγο. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΙΠΕΡΓΙΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, κύριοι συνάδελφοι, όταν απελευθερώνεται η αγορά στην ηλεκτρική ενέργεια, σαφώς και επιβάλλεται -και πρέπει- να υπάρχει ένας μακροχρόνιος προγραμματισμός ιδιαίτερα για το ελληνικό σύστημα, όπως τόνισα και χθες. Αυτός ο σχεδιασμός επιβάλλεται και από τις ανάγκες του συστήματος και γιατί πρέπει να εξασφαλιστεί η ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας σε ηλεκτρική ενέργεια. Κύριε Υπουργέ, νομίζω ότι το τελευταίο διάστημα η Δ.Ε.Η. δεν ανταποκρίθηκε, όπως θα έπρεπε, στις διατάξεις της Οδηγίας και δεν προετοιμάστηκε κατάλληλα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα και μόνο θα αναφέρω ότι το πρόγραμμα της Δ.Ε.Η. έχει ανατραπεί αρκετές φορές. Σήμερα δεν υφίσταται. Πολύ φοβάμαι ότι οι ανάγκες που υπάρχουν για την κάλυψη του νοτίου συστήματος δεν πρόκειται να καλυφθούν εάν δεν πάμε με γρηγορότερους ρυθμούς και αν δεν εμπλουτιστεί το ενεργειακό ισοζύγιο και με άλλα καύσιμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις 17.6.97 ο πρόεδρος της Δ.Ε.Η., απευθυνόμενος στον Πρωθυπουργό, τον κ. Σημίτη, ανέφερε τα εξής: "Σε απάντηση της από 11 Ιουνίου 1997 επιστολής σας, θα θέλαμε να σας πληροφορήσουμε ότι ουδεμία αλλαγή ή σκέψη υπάρχει για μετάθεση του χρόνου ένταξης της λιθανθρακικής μονάδας στο Αλιβέρι, που προβλέπεται για το 2004, όπως κατ' επανάληψη έχουμε διαβεβαιώσει το Υπουργείο Ανάπτυξης και όπως επιβάλλει η εξασφάλιση ευστάθειας στο διασυνδεδεμένο δίκτυο με τη λειτουργία μιας νέας μονάδας στο νότιο σύστημα." Αυτή η κατηγορηματική διαβεβαίωση του κ. Μπιρδιμίρη δεν ισχύει πια. Το πρόγραμμα της Δ.Ε.Η. αντικαταστάθηκε από ευέλικτα πενταετή προγράμματα. Και βέβαια με τις διατάξεις του νομοσχεδίου, προβλέπονται ρυθμίσεις για να ανταποκριθούμε σ' αυτά τα ευέλικτα προγράμματα, όπου τον καθοριστικό ρόλο δεν θα τον έχει πλέον ο μακροχρόνιος προγραμματισμός, αλλά οι δυνάμεις της αγοράς. Πιστεύω, κύριε Υπουργέ, ότι οι διατάξεις του νομοσχεδίου δεν είναι πλήρεις. Αυτό εξ άλλου φαίνεται και από την εξουσιοδότηση που παρέχεται σε σας, για να εκδώσετε μία σειρά από κώδικες, οι οποίοι θα ρυθμίζουν τις λεπτομέρειες. Πιστεύω ότι εκεί, στις λεπτομέρειες, θα οικοδομηθεί όλο το σύστημα. Πλην όμως φοβάμαι ότι έτσι, όπως γίνεται η πρόταξη των μονάδων στο σύστημα με βάση τη μεταβλητή τιμή του κόστους παραγωγής, ευνοούμε εξόχως ιδιώτες επενδυτές, οι οποίοι θα θελήσουν να επενδύσουν στο νότιο σύστημα με καύσιμο το φυσικό αέριο. Είχα τονίσει και στη Διαρκή Επιτροπή ότι μια υπόθεση εργασίας οδηγεί σε σαφή συμπεράσματα. Εάν υποθέσουμε ότι στη Θίσβη, που υπάρχει ενδιαφέρον, όπως διαβεβαίωσε και ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών, εγκατασταθούν δύο μονάδες φυσικού αερίου, τότε άμεσα θα παροπλισθούν δύο υφιστάμενοι πετρελαϊκοί σταθμοί, οι οποίοι έχουν αποσβήσει τις εγκαταστάσεις τους και είναι αξιόπιστο. Δηλαδή τα χρήματα που έχουν διατεθεί για τις επενδύσεις, έχουν επιστραφεί, δεν έχουν κόστος κεφαλαίου και λειτουργούν άψογα. Είναι οι εγκαταστάσεις του Α.Η.Σ. Αλιβερίου, η νούμερο 3 και η νούμερο 4 μονάδα και οι εγκαταστάσεις του Λαυρίου, η νούμερο 1 και η νούμερο 2. Εδώ πρέπει να υπάρξει ρύθμιση, κύριε Υπουργέ. Πρότεινα στη Διαρκή Επιτροπή, ενδεχόμενα, να μη φορολογείται το καύσιμο. Μου είπατε ότι θα απαντήσετε κατά τη διάρκεια της συζήτησης στην Ολομέλεια. Φοβάμαι ότι πρέπει να υπάρχει μία σφαιρική αντιμετώπιση του θέματος. Αν δούμε στο άρθρο 2 τους ορισμούς και τα συνδέσουμε αυτά με τις διατάξεις για τους αυτοπαραγωγούς, θα διαπιστώσουμε ότι, εάν δεν διατεθεί το βαρύ πετρέλαιο -το μαζούτ, που καταναλώνεται σ' αυτούς τους σταθμούς- από τα διυλιστήρια, τότε είναι πλέον ή σίγουρο ότι θα προκύψουν μονάδες για αυτοπαραγωγή μέσα στα διυλιστήρια μονάδες μέχρι 50MW, που θα καίνε αυτό το καύσιμο αφορολόγητο και θα διαθέτουν όλη την παραγωγή τους κατά προτεραιότητα στο σύστημα. Είναι, λοιπόν, ένα ζήτημα το οποίο πρέπει να δείτε. Εγώ το επαναφέρω. Πιστεύω ότι είναι ένα ζήτημα το οποίο χρειάζεται μια αντιμετώπιση, για να μην υπάρξουν κακώς κείμενα στο μέλλον. Επίσης θα ήθελα να τονίσω ότι στο μακροχρόνιο προγραμματισμό, όπως προβλέπεται από τις διατάξεις που προστέθηκαν, θα πρέπει να προστεθεί ότι λαμβάνονται υπόψη τα πιθανολογούμενα αποθέματα σε εθνικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο και οι διεθνείς τάσεις, όπως επίσης και οι ανάγκες της χώρας και οι υπάρχουσες διασυνδέσεις. Πρέπει όλα αυτά να λαμβάνονται υπόψη, προκειμένου στη συνέχεια να συντάσσεται μακροχρόνιος προγραμματισμός με σκοπό την ασφάλεια του εφοδιασμού, την προστασία του περιβάλλοντος, την ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη, την παραγωγικότητα και ανταγωνιστικότητα της εθνικής οικονομίας. Πολύ φοβάμαι ότι, αν δεν συμπληρωθεί η συγκεκριμένη διάταξη, δεν θα είναι πλήρης και μοιραίως θα αντιμετωπίσουμε ενδεχόμενα προβλήματα. Θα ήθελα επίσης να σχολιάσω διατάξεις του Κώδικα Διαχείρισης του Συστήματος. Στο άρθρο 20, κύριε Υπουργέ, πέρα από τον τρόπο με τον οποίο εντάσσονται οι μονάδες, λέτε ότι υπάρχει δυνατότητα μια μονάδα διαθέσιμη, έξω και πέρα από τις συμβολαιοποιημένες ποσότητες, να μπορεί να διαθέσει στο σύστημα ενέργεια, η οποία αποπληρώνεται με την οριακή τιμή του συστήματος. Νομίζω ότι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ακρότητες και σε παιχνίδια, τα οποία πολλές φορές έχουν σημειωθεί. Στην Αγγλία που εφαρμόστηκε το σύστημα, τέτοια παιχνίδια παίζονταν ακόμα και σε ωριαία βάση. Χρειάζεται, λοιπόν, να προσέξουμε πάρα πολύ. Μου είπατε και στην επιτροπή να αντιπροτείνω κάτι για την οριακή τιμή. Νομίζω ότι η αποπληρωμή πρέπει να γίνεται όχι με την οριακή τιμή του συστήματος, αλλά με την ακριβότερη τιμή της μονάδας ιδίου τύπου, που εντάσσεται στο σύστημα. Αν, παραδείγματος χάρη, μιλάμε για μονάδα συνδυασμένου κύκλου, να αποπληρώνεται με την ακριβότερη μονάδα συνδυασμένου κύκλου με καύσιμο το φυσικό αέριο. Διαφορετικά, πολύ φοβάμαι ότι μπορούν να παιχτούν παιχνίδια, τα οποία στην ουσία να θέσουν εκτός κάθε λογικής το σύστημα, που αποσκοπεί στη μεγιστοποίηση της ωφέλειας των καταναλωτών. Και κάτι άλλο, κύριε Υπουργέ. Στο άρθρο 28 "Κανονισμός Αδειών", αναφέρεται ότι με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, μπορούν να επιβάλλονται στους κατόχους των αδειών του νόμου αυτού πρόσθετες υποχρεώσεις, παραδείγματος χάρη για κοινή ωφέλεια. Νομίζω ότι εδώ δεν πρέπει να είναι δυνητικό. Πρέπει να είναι υποχρεωτικό όχι ότι μπορεί να επιβληθούν αλλά να επιβάλλονται υποχρεώσεις στους κατόχους των αδειών, υποχρεώσεις κοινής ωφέλειας και αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών από θεομηνία, πόλεμο κλπ. Αυτό το λέω, κύριε Υπουργέ, γιατί η πρόσθεση που κάνατε στο άρθρο 29 δεν διασφαλίζει το μοίρασμα των υποχρεώσεων κοινής ωφέλειας στο σύνολο των καταναλωτών, αφού στην παράγραφο 1 του άρθρου 29 αναφέρεται ότι από τα τιμολόγια με βάση τα οποία οι κάτοχοι της άδειας εισπράττουν τίμημα ή τέλος ή οποιαδήποτε αντιπαροχή για την παροχή των υπηρεσιών τους, εξαιρούνται οι επιλέγοντες πελάτες. Ουσιαστικά δηλαδή οι μεγάλοι καταναλωτές εξαιρούνται από τον κανόνα που εσείς θέσατε. 'Ετσι, λοιπόν, υπάρχει ο κίνδυνος οι υποχρεώσεις κοινής ωφέλειας, παραδείγματος χάρη, για το μειωμένο τιμολόγιο στους αγρότες που πρέπει και επιβάλλεται να το έχουν, να πέσουν μονόπλευρα σε μία κατηγορία καταναλωτών. Πιστεύω ότι χρειάζονται αυτές οι επιβαρύνσεις για την κοινή ωφέλεια, αλλά και οι δαπάνες για τις υποχρεώσεις που αναλήφθηκαν ή οι εγγυήσεις λειτουργίας που χορηγήθηκαν πριν από την έναρξη του υπό ψήφιση νόμου, να επιβάλλονται στους παραγωγούς. Θα μου πείτε πως αυτά μπορούν να εισπράττονται. Μπορούν να εισπράττονται μέσα από το δίκτυο, από το διαχειριστή, ο οποίος μπορεί σε αυτές τις περιπτώσεις να παρακρατεί τις αντίστοιχες επιβαρύνσεις και να τις επιμερίζει ανάλογα, ώστε να μην υπάρχει αυτό φαινόμενο. Και κάτι άλλο. Μιλάτε ότι στο διαχειριστή του συστήματος μπορεί να υπάρχει μετατάξη προσωπικού της ΔΕΗ, δηλαδή ουσιαστικά να δανείζεται το προσωπικό της ΔΕΗ για να στελεχώσει το διαχειριστή του συστήματος και να λειτουργήσει την πρώτη περίοδο. Θα ήθελα στο τέλος του άρθρου 17, που αναφέρεται στο προσωπικό, να προστεθεί ότι στο προσωπικό αυτό που διατίθεται να μπορούν να ανατίθενται και θέσεις λειτουργικής και διοικητικής ευθύνης. Γιατί πολύ φοβούμαι ότι, αν δεν υπάρξει μία αντίστοιχη πρόβλεψη, ενδεχόμενα να έχουμε αποσπάσεις έμπειρων στελεχών, αλλά για θέσεις υποδεέστερες απ'αυτές που μπορούν και να κατακτήσουν και να λειτουργήσουν. Δεν αναφέρομαι σε άλλες διατάξεις του νομοσχεδίου, όπως για την αιολική ενέργεια, στην οποία αναφέρθηκε ο κ. Κεδίκογλου προηγουμένως, γιατί αναφέρονται στη δεύτερη ενότητα. Πιστεύω όμως ότι πολύ σωστά έθεσε το θέμα, πιστεύω ότι οι ρυθμίσεις που γίνονται για παραγωγούς από ΑΠΕ είναι εξόχως ευνοϊκές, έρχονται για πρώτη φορά να θεσμοθετηθούν. Μέχρι τώρα, κύριε Υπουργέ, το τιμολόγιο στην υψηλή τάση είχε καθοριστεί με απόφαση της Υπουργού Ανάπτυξης, χωρίς μάλιστα να εδράζεται σε σχετικές διατάξεις του ν. 2244. Ερχόμαστε εδώ να νομιμοποιήσουμε αυτό το τιμολόγιο, που δεν είναι τιμολόγιο μέσης τάσης. Ουσιαστικά χρεώνουμε με το τιμολόγιο μέσης τάσης, παρ' ότι τα αιολικά πάρκα συνδέονται στο δίκτυο της υψηλής. Να το πω αλλιώς, στο δίκτυο της υψηλής τάσης θα διαθέτουν το ρεύμα έναντι δεκαοκτώ-δεκαεννεά (18-19) δρχ. και θα πωλείται από το δίκτυο της υψηλής τάσης με ένδεκα (11) και δώδεκα (12) δρχ. Είναι εξόχως ευνοϊκές οι ρυθμίσεις. Και σαφώς και καταδήλως από αυτό τον πλούτο, που παράγεται με αυτή την ανανεώσιμη μορφή ενέργειας, από τον άνεμο, θα πρέπει να υπάρχει και ένα ποσοστό που να πηγαίνει στην τοπική κοινωνία για έργα τοπικής ανάπτυξης. Νομίζω ότι κάτι τέτοιο, όπως το υποσχεθήκατε, θα εμπεριέχεται στις διατάξεις του νομοσχεδίου στα επόμενα άρθρα. Ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο κ. Σπυριούνης έχει το λόγο. ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΣΠΥΡΙΟΥΝΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, χθες συζητήσαμε επί της αρχής το νομοσχέδιο που έρχεται να ρυθμίσει θέματα εξομοίωσης προς την κοινοτική οδηγία για την κατάργηση της αποκλειστικότητας στο κύκλωμα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και για τη δημιουργία προϋποθέσεων ανταγωνισμού, που θα έχουν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Σήμερα ακούσαμε τον κύριο Υπουργό να αναπτύσσει το γράμμα και το πνεύμα του νομοσχεδίου. Πιστεύω πως μόνο κακόπιστη ερμηνεία του νομοσχεδίου μπορεί να οδηγήσει σε επιφυλάξεις για τη σκοπιμότητά του, για την προοπτική που διαγράφει, για τα ευεργετικά μέτρα που λαμβάνει κυρώνοντας πλέον και τη σχετική συμφωνία του ασφαλιστικού που είχε συναφθεί μεταξύ Υπουργού και προσωπικού και συνταξιούχων της ΔΕΗ, για το σύνολο μέσα στο οποίο διαρθρώνεται και εκφράζεται αυτό το πνεύμα, ώστε η πατρίδα μας να προσαρμοστεί σε ένα επιβαλλόμενο από την Ευρωπαϊκή 'Ενωση κοινοτικό κώδικα. Και από την άλλη μεριά, μέσα στο κλίμα της μεταδιπολικής αποδοχής πλέον της οικονομίας της αγοράς, να ενταχθεί και αυτός ο μεγάλος σχηματισμός παραγωγής, μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, όπως ήταν και είναι η ΔΕΗ. Σε ό,τι αφορά την ανάλυση της πρώτης ενότητας των άρθρων, έχω να παρατηρήσω ότι στο άρθρο 3 καθορίζεται η κρατική εποπτεία και οι γενικές αρχές κάτω από τις οποίες και στο πλαίσιο των οποίων θα αναπτυχθεί η άσκηση της δραστηριότητας που συνδέεται με το κύκλωμα ηλεκτρικής ενέργειας, από την παραγωγή μέχρι την προμήθεια. Στο κεφάλαιο β' και με τις λεπτομέρειες που αναφέρονται στα σχετικά άρθρα από το 4 μέχρι το 8 καθιερώνεται η σύσταση μίας Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, η οποία προικοδοτείται με τις αρμοδιότητες εκείνες, ώστε να αποτελεί από τη μία μεριά συμβουλευτικό όργανο για πλείστα όσα θέματα τίθενται προς τον εποπτεύοντα Υπουργό συνδεόμενα με το όλο κύκλωμα της ηλεκτρικής ενέργειας και από την άλλη προικοδοτείται με αρμοδιότητες ελέγχου των σταδίων και των λειτουργιών που διαμορφώνονται με βάση τις αλλαγές του συγκεκριμένου νομοσχεδίου, στη ΔΕΗ. Στο κεφάλαιο γ' αναφέρονται λεπτομέρειες για το σύστημα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και καθορίζεται η άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στο άρθρο 9. Καθορίζονται οι εξαιρέσεις από αυτήν την υποχρέωση εξασφάλισης άδειας για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Για να περάσω στο κεφάλαιο δ', στο οποίο καθορίζεται η μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας, όπου το σύστημα ανήκει στην αποκλειστική αρμοδιότητα και ευθύνη και κυριότητα της ΔΕΗ. Στο άρθρο 14 καθορίζεται ο διαχειριστής του συστήματος μεταφοράς, με την επωνυμία που αναφέρετε και με το σκοπό και τις αρμοδιότητες που καθορίζονται στα άρθρα 15 και παραπέρα, με τις λεπτομέρειες, που ο χρόνος δεν επιτρέπει να αναπτύξω. Στο κεφάλαιο ε' και σε μία σειρά άρθρων, από το 21 μέχρι το 23, καθορίζονται οι λεπτομέρειες στη διανομή της ηλεκτρικής ενέργειας όπως και ότι αναγνωρίζεται πως μόνο η ΔΕΗ δικαιούται να διαχειρίζεται το δίκτυο της ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο της ανήκει κατ'αποκλειστικότητα, οι αρμοδιότητες της διαχειρίσεως της διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, ο κώδικας διαχειρίσεως του δικτύου, όπου καθορίζονται όλες οι λεπτομέρειες και ρυθμίζονται όλα τα σχετικά θέματα, οι προδιαγραφές, οι όροι, οι προϋποθέσεις και ένα σωρό άλλα Το κεφάλαιο στ' αναφέρεται στο σύνολο των διατάξεων που καλύπτουν την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε επιλέγοντες και μη επιλέγοντες. Και εδώ είναι το νέο σύστημα, όπου με ορισμένες προϋποθέσεις πλέον εισέρχονται μέσα στο σύστημα και ιδιώτες. Και έχουμε δύο παραγωγικούς πόλους στη διαδικασία παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, υπό τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στα σχετικά άρθρα. Θέλω να αναφερθώ, τελειώνοντας, στο σημείο 29 και να θέσω το εξής θέμα: Η όλη διαδικασία θα αναπτύσσεται από τους δύο αυτούς πόλους και θα αντιμετωπίζονται προβλήματα, που η κοινωνικότητά τους επιβάλλει τη ρύθμιση ή την επιβολή κάποιου βάρους, εις βάρος αυτών των δύο παραγωγικών Θέλω να έχω την απάντησή σας, αν το άρθρο 29 εξασφαλίζει την κατανομή της επιβαρύνσεως που θα προέρχεται από την ανάγκη να εξισορροπηθεί και να μην καταλήξει στους παραγωγούς αποκλειστικά το βάρος που θα πηγάζει από την άσκηση της λειτουργίας της κοινής ωφέλειας, αν δηλαδή και οι ιδιώτες παραγωγοί θα επωμίζονται ένα βάρος από την ευθύνη για την κατανομή της δαπάνης της κοινής ωφέλειας. Με βάση τα λεχθέντα στο σύνολο της Αίθουσας μπορώ να καταλήξω στο συμπέρασμα ότι αυτός ο εκσυγχρονισμός δεν επιβαλόταν μόνο από την ανάγκη να συμμορφωθούμε προς τα πηγάζοντα και εκπορευόμενα από την Ευρωπαϊκή 'Ενωση, αλλά και από την ανάγκη ενός εκσυγχρονισμού στο εσωτερικό της ΔΕΗ, ώστε να διαμορφωθούν οι προϋποθέσεις ενός υγιούς ανταγωνισμού, που θα έχει πολλαπλά αποτελέσματα υπέρ της ηλεκτρικής ενέργειας, της ενέργειας γενικότερα, στο σκέλος της οποίας αύριο θα εντάσσονται και οι νέες μορφές και οι νέες προοπτικές. Ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Κατ' αρχάς, κύριε Πρόεδρε, ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους συναδέλφους που έλαβαν το λόγο για την ενδελέχεια με την οποία αντιμετώπισαν ένα τόσο σημαντικό και εκτεταμένο νομοσχέδιο. Θέλω να διαβεβαιώσω τους συναδέλφους όλων των πτερύγων ότι τους παρακολούθησα συστηματικά ακόμα και κατά τα διαστήματα κατά τα οποία για υπηρεσιακούς λόγους ήμουν αναγκασμένος να βρίσκομαι εκτός Αιθούσης, διότι υπογραφόταν μία πάρα πολύ σημαντική σύμβαση για τη συνέχιση της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων του Πρίνου, όσο και κατά τη διάρκεια που ήμουν παρών φυσικά στην Αίθουσα και κράτησα σημειώσεις, με τις οποίες είμαι σε θέση να επιβεβαιώσω, πως στις τροποποιήσεις που ήδη έχω ανακοινώσει, έχουν ενσωματωθεί τα πιο σημαντικά στοιχεία των παρατηρήσεων που έγιναν. 'Αρα θα εστιάσω τώρα την προσοχή μου σε εκείνες τις παρατηρήσεις που δεν με έπεισαν και άρα δεν τις έχω ενσωματώσει στις τροποποιήσεις που ήδη εξήγγειλα. Αρχίζω από την παρατήρηση του συναδέλφου, κ. Παπαφιλίππου, σε σχέση με την υποτιθέμενη απειλή κατά των εργασιακών σχέσεων στη ΔΕΗ λόγω της μετατροπής της ΔΕΗ σε ανώνυμη εταιρεία. Κατ' αρχάς, είναι προφανές ότι εάν κάποιοι έχουν ετοιμότητα και ευαισθησία στα θέματα αυτά, είναι πρωτίστως οι ίδιοι εργαζόμενοι, οι οποίοι ουδέποτε ανησύχησαν, ουδέποτε έθεσαν θέμα και καλώς έκαναν γιατί τέτοιο θέμα δεν υπάρχει. Το γεγονός ότι η ΔΕΗ μετατρέπεται από δημόσια επιχείρηση σε πολυμετοχική ανώνυμη εταιρεία δεν συνεπάγεται μεταβολή του νομικού προσώπου του εργοδότη, άρα δεν θίγει ούτε διασαλεύει τις εργασιακές σχέσεις. Οι εργασιακές σχέσεις εξακολουθούν να διέπονται από το καθεστώς που ισχύει είτε αυτό έχει επιβληθεί μονομερώς εκ του νόμου είτε είναι προϊόν συλλογικών συμβάσεων ή πρακτικών, που συγκροτεί στο σύνολό τους ένα εργασιακό κεκτημένο, το οποίο διασφαλίζεται εμμέσως και από το Σύνταγμα. 'Αρα, λοιπόν, η προστασία είναι πλήρης. Η εργασιακή ειρήνη είναι απόλυτη και δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας και ως εκ τούτου νομίζω ότι πέφτει στο κενό η προσπάθεια του κ. Παπαφιλίππου να εμβάλει εις φόβον και ανησυχία, όπως λέμε στο Ποινικό Δίκαιο, τους εργαζομένους στη ΔΕΗ, οι οποίοι με γνώση και εμπειρία πολύ μεγάλη παρακολουθούν, όπως βλέπω, απολύτως ήρεμοι το θέμα αυτό και καλά κάνουν. Επανέρχομαι σε ένα ζήτημα που έθεσε ο συνάδελφος κ. Ρόκος, αν δεν κάνω λάθος. Φαντάζομαι με τη μορφή ρητορικής ερώτησης ο κ. Ρόκος αναρωτήθηκε, γιατί το κράτος δεν φρόντισε να αυξήσει τα αποθέματα υγρών καυσίμων, έτσι ώστε να προλάβει την αύξηση της διεθνούς τιμής του αργού πετρελαίου. Απλώς θέλω να αναφέρω ότι τα ζητήματα των αποθεμάτων ρυθμίζονται διεθνώς, έχουμε διεθνείς υποχρεώσεις τήρησης αποθεμάτων και σε σχέση με την Ευρωπαϊκή 'Ενωση και σε σχέση με το Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, που κινείται στο ευρύτερο πλαίσιο του ΟΟΣΑ. Βεβαίως υπάρχουν πολύ θετικά χρηματοοικονομικά αποτελέσματα λόγω της αύξησης της τιμής του αργού πετρελαίου για τα Ελληνικά Πετρέλαια, στα οποία φυσικά την πλειοψηφία κατέχει το ελληνικό δημόσιο. 'Αρα θετικά χρηματοοικονομικά αποτελέσματα έχουν καταγραφεί στους ισολογισμούς και τα αποτελέσματα του εξαμήνου και του εννιαμήνου που έχει ανακοινώσει η διοίκηση των Ελληνικών Πετρελαίων. Θα ήθελα τώρα να στρέψω την προσοχή μου στα όσα ανέφερε ο συνάδελφος κ. Κεδίκογλου, αλλά και ο συνάδελφος κ. Πιπεργιάς σε σχέση με το ανταποδοτικό τέλος για τις περιοχές που επιβαρύνονται περιβαλλοντικά κυρίως λόγω της δημιουργίας μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ιδίως αιολικής ενέργειας. Υπάρχει η σχετική τροπολογία συναδέλφων, την οποία είμαι διατεθειμένος να συζητήσω, γιατί και εγώ διαπιστώνω και δέχομαι πως πράγματι πρέπει να επιβληθεί ένα πάρα πολύ μικρό ανταποδοτικό τέλος που θα κάνει τις τοπικές κοινωνίες φιλικότερες και εν πάση περιπτώσει θα επιτρέψει την αξιοποίηση των πόρων αυτών προς όφελος των κατοίκων και της ευρύτερης περιοχής. Είναι κάτι για το οποίο συζητούμε με το Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο πρέπει πάντοτε επιτελικά να γνωρίζει το σύνολο των επιβαρύνσεων, γιατί όλες αυτές οι επιβαρύνσεις τελικώς μετακυλίονται είτε το θέλουμε είτε όχι στην κατανάλωση. Παρακολούθησα με πολύ μεγάλη προσοχή τις παρατηρήσεις του κ. Κεδίκογλου για το φυσικό αέριο, για τα αιχμιακά φορτία, για την ασφάλεια εφοδιασμού στον τομέα του φυσικού αερίου και για την ανάγκη να υπάρχει μία "οριζόντια" τιμολογιακή πολιτική, που να συνδέει την τιμολόγηση του φυσικού αερίου με την τιμολόγηση της ηλεκτρικής ενέργειας και με τις τιμές των υγρών καυσίμων. 'Ολα αυτά επιχειρούμε να τα οργανώσουμε και να τα υλοποιήσουμε στο Υπουργείο Ανάπτυξης σε συνεννόηση με τους μεγάλους ενεργειακούς φορείς, που ουσιαστικά διαμορφώνουν την πραγματικότητα της αγοράς, δηλαδή σε συνεννόηση με τη ΔΕΗ, τη ΔΕΠΑ και τα Ελληνικά Πετρέλαια και βεβαίως όλα αυτά εν πολλοίς έχουν επηρεάσει την πρότασή μας για το επιχειρησιακό πρόγραμμα ενέργειας στο τρίτο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Η ασφάλεια εφοδιασμού συνδέεται και με το υπό μελέτη μεγάλο έργο του αγωγού φυσικού αερίου Ελλάδος-Ιταλίας. Στην προοπτική προστίθεται τώρα και η συζήτηση για κλάδο που θα συνδέει τη χώρα μας με την Αλβανία. Αλλά συνδέονται και με ένα πολύ μεγάλο έργο, το οποίο ανακοινώσαμε, αλλά ίσως δεν προσέχθηκε, που είναι η κατασκευή αποθήκης στρατηγικών αποθεμάτων φυσικού αερίου στο κοίτασμα της νότιας Καβάλας, το οποίο, μετά την αποχώρηση της καναδικής κοινοπραξίας, έχει περιέλθει στην κυριότητα του ελληνικού δημοσίου. Και το έργο αυτό έχει ενταχθεί στα δυτικοευρωπαϊκά δίκτυα και στο επιχειρησιακό πρόγραμμα ενέργειας του ΣΠΑ, δηλαδή στο τρίτο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. 'Αλλωστε η μέση τιμή του φυσικού αερίου λαμβάνει υπόψη τα αιχμιακά φορτία και γι' αυτό στους υπολογισμούς που κάνουμε δεν λαμβάνουμε μόνον υπόψη την τιμή του φυσικού αερίου που προμηθευόμαστε από τη Ρωσία, αλλά και την τιμή του υγροποιημένου φυσικού αερίου, που αποθηκεύεται στη Ρεβυθούσα. Η ύπαρξη της Ρεβυθούσας αυτή καθ' εαυτή δικαιολογείται ακριβώς επειδή πρέπει να διασφαλίζεται η επάρκειά μας για τα φορτία αιχμής. Και αντιλαμβάνεσθε ότι όταν μια επιχείρηση, όπως η ΔΕΗ, αποκτά τα χαρακτηριστικά ανώνυμης εταιρείας και προετοιμάζεται για την εισαγωγή της στο χρηματιστήριο έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον να παίρνει το φυσικό αέριο απο τη ΔΕΠΑ σε τιμές, οι οποίες να είναι ανταγωνιστικές. Και όταν μια επιχείρηση όπως τα Ελληνικά Πετρέλαια, που είναι εισηγμένα στο χρηματιστήριο, θέλει να αποκτήσει ένα πολύ σημαντικό μειοψηφικό ποσοστό, στρατηγικής σημασίας, στη ΔΕΠΑ, επίσης έχει έννομο συμφέρον και επιχειρηματικό συμφέρον η ΔΕΠΑ να λειτουργεί με διαφάνεια. Και αυτό αφορά την τιμολογιακή πολιτική και για τους βιομηχανικούς χρήστες (ο κορυφαίος των οποίων είναι η ΔΕΗ) και για τους οικιακούς χρήστες καθώς τώρα βρισκόμαστε στην τελευταία φάση για το διαγωνισμό των δικτύων πόλεως. Ως προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας πιστεύω ότι το νομοσχέδιο είναι επαρκέστατο. Με τις προσθήκες δε που θα κάνω κατά τη συζήτηση των άρθρων 38 και 37 δημιουργείται ένας νομοθετικός θώρακας, ο οποίος δεν διασφαλίζει τη ΔΕΗ ή κυρίως τη ΔΕΗ, αλλά την ισορροπία και το δίκαιο χαρακτήρα του συστήματος συνολικά. Διότι οι μονάδες παραγωγής με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, εντάσσονται προνομιακά όπως και οι μονάδες συμπαραγωγής αλλά μέχρις ενός ορίου. Και τα θέματα της τιμολόγησης του φυσικού αερίου πλέον νομίζω ότι ρυθμίζονται με έναν πολύ ορθολογικό και διαφανή τρόπο και μέσα από το νομοσχέδιο και μέσα απο τις εξουσιοδοτήσεις που χορηγούνται. ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΕΔΙΚΟΓΛΟΥ: Κύριε Υπουργέ με την άδεια του Προέδρου να παρατηρήσω ότι τα μικρά υδροηλεκτρικά έργα δεν τα περιλάβατε στις εξαιρέσεις λήψεως αδείας και είμαστε πολύ κοντά στους ιδιωτικούς φορείς που θα αναλάβουν κατασκευές μικρών φραγμάτων. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Τα μικρά υδροηλεκτρικά έργα θεωρούνται ανανεώσιμες πηγές. Και έρχομαι τώρα στα θέματα που έθεσε ο κ. Πιπεργιάς και στην Επιτροπή και εδώ. Τα θέματα που συνδέονται με την οριακή τιμή και το μεταβλητό κόστος, ως κριτήριο. Θέλω, λοιπόν, εδώ να κάνω δύο διευκρινίσεις: Ο επιλέγων καταναλωτής πληρώνει την ηλεκτρική ενέργεια στη τιμή με την οποία συμφωνεί με τον προμηθευτή του. Και φυσικά ο πελάτης της ΔΕΗ επιλέγων ή μη επιλέγων πληρώνει την ηλεκτρική ενέργεια με βάση το ανακοινωμένο και εγκεκριμένο τιμολόγιο της ΔΕΗ. Η οριακή τιμή είναι χρήσιμη όχι για να καθορισθεί η τιμή που θα πληρώσει ο καταναλωτής, βιομηχανικός, οικιακός ή άλλος, αλλά για τους εσωτερικούς διακανονισμούς μεταξύ των παραγωγών. Ο διακανονισμός λοιπόν στην οριακή τιμή ουσιαστικά τιμωρεί τον ακριβότερο παραγωγό και τον πιέζει να κάνει οικονομίες κλίμακος και πάντως να συμπιέσει το κόστος παραγωγής, έτσι ώστε να μην "τιμωρείται" από τη λειτουργία αυτού του συστήματος συμψηφισμού με κριτήριο την οριακή τιμή. Αυτός ο εσωτερικός διακανονισμός που γίνεται από τον κεντρικό διαχειριστή μεταξύ των παραγωγών δεν επηρεάζει την τιμή, η οποία είναι συμβατικά καθορισμένη και πληρώνει ο καταναλωτής. Αυτό είναι το πιο σημαντικό στοιχείο που δίνει και απάντηση στις ανησυχίες του κ. Γκατζή. Ως προς το μεταβλητό δε κόστος, μελέτησα με τους συνεργάτες μου, αλλά και εγώ προσωπικά όλες αυτές τις μέρες από τότε που το πρωτοθέσατε, κύριε Πιπεργιά το ζήτημα των συντελεστών που πρέπει να διαμορφώνουν το μεταβλητό κόστος. Στο ερώτημα, εάν στο μεταβλητό κόστος πρέπει να περιλαμβάνεται και η φορολογική επιβάρυνση, το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγω είναι πως, εάν δεν συμπεριλάβουμε και τη φορολογική επιβάρυνση, τότε κινδυνεύουμε να εμφανιστούν τρία διαδοχικώς προβλήματα και να υποστούμε τη βλάβη από τα προβλήματα αυτά. Πρώτον, στερούμεθα του μοναδικού εργαλείου που έχουμε για να επηρεάσουμε την τιμή ως κράτος, δηλαδή της δυνατότητας να ασκούμε δημοσιονομική πολιτική στην ενέργεια. Δεύτερον το όφελος δεν το προσπορίζεται η ΔΕΗ, αλλά και οποιοσδήποτε άλλος κάνει χρήση καυσίμου, το οποίο είναι ασύμφορο και έχει και μεγάλη φορολογική επιβάρυνση. Και τρίτον, αλλοιώνουμε την οικονομική λειτουργία του συστήματος, διότι δεν υπολογίζουμε ένα στοιχείο κόστους, τη φορολογική επιβάρυνση, το οποίο όμως πραγματικά ισχύει και επιβαρύνει τα χρηματοοικονομικά αποτελέσματα των επιχειρήσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. 'Αρα, έχουμε τρία προβλήματα πολύ σημαντικά, τα οποία μπορεί να οδηγήσουν σε εκρηκτικές καταστάσεις, ανεξέλεγκτες, χωρίς τελικώς να προσφέρουμε καμία βοήθεια στη ΔΕΗ. Η ΔΕΗ θα λειτουργήσει μέσα στο νέο σύστημα ως ηγετική παρουσία. Θα είναι ο κυρίαρχος φορέας στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και μετά την απελευθέρωση, αρκεί να κινηθεί με επιχειρηματικότητα, ευρηματικότητα δυναμισμό και να αποβάλει μια ιδρυματική λογική, η οποία είναι λογικό να υπάρχει καθώς επί δεκαετίες ολόκληρες λειτουργεί ως ο μονοπωλιακός φορέας, ως φορέας ταυτισμένος με το κράτος ή για να μην πω ότι είναι και πιο κράτος από το κράτος. Η ΔΕΗ έχει μια νοοτροπία την οποία συναντά κανείς μόνο στις 'Ενοπλες Δυνάμεις. 'Εχει τη συνείδηση ότι ανήκει στο σκληρό πυρήνα του κράτους, ότι είναι πιο κράτος απο τη Βουλή και την Κυβέρνηση. Αντιλαμβάνεσθε, λοιπόν, ότι τώρα πρέπει να λειτουργήσει με μια διαφορετική νοοτροπία, ως μια μεγάλη επιχείρηση του δημόσιου τομέα, με την πλειοψηφία των μετοχών της στα χέρια του ελληνικού δημοσίου, αλλά με κριτήρια διαφάνειας και ανταγωνιστικότητας που τελικά βοηθούν και την επιχείρηση και τους εργαζομένους, οι οποίοι έχουν κάθε λόγο η μετοχή της ΔΕΗ να κινείται σε υψηλά επίπεδα, διότι έτσι θα είναι ακόμη μεγαλύτερη η ενίσχυση του οργανισμού ασφάλισης προσωπικού ΔΕΗ. Πιστεύω, λοιπόν, ότι το νομοσχέδιο στα άρθρα που συζητούμε και σ' αυτά που έθεσα, πέραν των συζητουμένων άρθρων, αλλά είναι ζητήματα συναφή και συνδεδεμένα μεταξύ τους, είναι προσεκτικό, συστηματικό και έχει διαμορφώσει ένα πλαίσιο αναφοράς απολύτως ισορροπημένο και διαφανές. Και σας παρακαλώ με τα λόγια αυτά να υπερψηφίσετε αυτήν τη δέσμη άρθρων που συζητούμε. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο κ. Νάκος έχει το λόγο. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Η κριτική μας στην οποία επικεντρώθηκε το ενδιαφέρον εστιάζεται σε δύο βασικούς άξονες: Πρώτον, στην προκύπτουσα παντοδυναμία του Υπουργού και στην ουσιαστικά απουσία αυτό που αποκαλούμε και αποκαλείται διεθνώς ανεξάρτητης διοικητικής αρχής και δεύτερον, στην απουσία στο συζητούμενο σχέδιο νόμου ενδιαφέροντος ή προκαθορισμού ή εκδήλωσης ενδιαφέροντος αποτυπωμένης βεβαίως για την τύχη της ΔΕΗ. Το τελευταίο δε επιχείρημα του κυρίου Υπουργού στις παρατηρήσεις του κ. Πιπεργιά αποδεικνύει ακριβώς του λόγου το αληθές. Διότι τι είπε προηγουμένως ο κύριος Υπουργός; Με τους συμβούλους του στο Υπουργείο Ανάπτυξης κανονίζει, ρυθμίζει, συσκέπεται και προβληματίζεται για τον τρόπο που θα επηρεάζουν την παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας οι συντελεστές που υπεισέρχονται, όπως φυσικό αέριο, πετρέλαια και όλοι αυτοί οι παράγοντες, οι οποίοι υπεισέρχονται. Ουσιαστικά δηλαδή ομολόγησε ότι είναι αυτός που παίζει το ρόλο για τον οποίο όλα τα άλλα κράτη έχουν θεσπίσει την ανεξάρτητη διοικητική αρχή αυτή που εμείς αποκαλούμε Εθνική Επιτροπή Ενέργειας. Αναφέρθηκε, και μετ' εκπλήξεως το άκουσα, για τη χρησιμοποίηση του Πρίνου, της γεωτρήσεως της κοιλότητος που έχει υπάρξει προς αποθήκευση φυσικού αερίου. Στην ίδια Αίθουσα σε επερώτηση, κύριε Πρόεδρε, που είχαμε κάνει προς την προκάτοχο του Υπουργό Ανάπτυξης, κ. Παπανδρέου, όχι μόνο εξανέστη η κ. Παπανδρέου, αλλά με χλεύασε κιόλας -το θυμάμαι, δεν έχω τα Πρακτικά- ότι πού θα βρεθούν τα πενήντα εκατομμύρια (50.000.000) δολάρια που απαιτούνται γι' αυτήν την πρόταση, την οποία έκανε η Νέα Δημοκρατία, μια που εσείς ισχυρίζεσθε, κύριε Νάκο -έτσι είχε πει- ότι έχει υπερβεί το προϋπολογισμένο κόστος κατά πολύ και προτείνεται νέα δαπάνη. Με χαρά ακούμε ότι αυτή η λύση που ακολουθείται διεθνώς, δηλαδή η χρησιμοποίηση παλαιών κοιτασμάτων πετρελαίου ... ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Για τη νότιο Καβάλα το έχω ανακοινώσει περί τις δέκα φορές. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Με συγχωρείτε που δεν παρακολούθησα λεπτομερώς. Είχα μείνει σε αυτά που έλεγε η κ. Παπανδρέου σε αυτήν την Αίθουσα, η οποία ήταν προκάτοχός σας. Εν πάση περιπτώσει, είναι ένα σωστό μέτρο αυτό, αλλά πρέπει για την ιστορία και για τη συνέχεια να δούμε πόσο εύκολα αλλάζουν οι αποφάσεις και πόσο δεν γίνονται αποδεκτές οι τεκμηριωμένες και σωστές προτάσεις της Νέας Δημοκρατίας. Το να κριτικάρει κανείς τα άρθρα του νομοσχεδίου, πράγμα το οποίο έκανε με ιδιαίτερη επιτυχία ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας κ. Σαλαγκούδης, δεν έχει νόημα, γιατί ξεκαθάρισε από την αρχή, πιστεύω, ο κύριος Υπουργός ότι υπάρχει μία διαφορετική νοοτροπία προσέγγισης του θέματος για το πως ρυθμίζονται οι διαδικασίες και εξουσιοδοτείται εν λευκώ με τα προεδρικά διατάγματα και τις υπουργικές αποφάσεις που θα εκδοθούν σε εξουσιοδότηση αυτού του νόμου, για να αποφασίζει ουσιαστικά μονομερώς. Να ένα παράδειγμα. Στο άρθρο 5 παράγραφος 1 ο νόμος λέει ότι γνωμοδοτεί η Ρ.Α.Ε. για τις αρμοδιότητες. Θα έπρεπε να είναι "εισηγείται", κύριε Υπουργέ. Τι γνωμοδοτεί; 'Αρα, λοιπόν, ουσιαστικά τα πάντα τα αποφασίζει ο Υπουργός. Ο δεύτερος άξονας ήταν ποιο είναι το ενδιαφέρον για τη ΔΕΗ. Εγώ δεν έτυχα απαντήσεως από τον κύριο Υπουργό στην ανησυχία που εξέφρασα κυρίως από τα άρθρα που αναφέρονται για τα μη διασυνδεδεμένα νησιά. Και το λέω αυτό, όχι για κανένα ιδιαίτερο λόγο, αλλά γιατί από εκεί πηγάζει μία νοοτροπία. Αναφέρθηκε και ο συνάδελφος κ. Κουράκης σχεδόν στα ίδια ερωτηματικά και μάλιστα με παράδειγμα απέδειξε ότι υπάρχει κίνδυνος ουσιαστικά η ΔΕΗ της Κρήτης να κλείσει. Πώς θα καθορισθούν οι ανάγκες της πενταετίας, όταν συνυπολογίζονται και αυτές για την αντικατάσταση του παραγωγικού δυναμικού που υπάρχει; Οι παλιές εγκαταστάσεις θα υπολογίζονται για τις ανάγκες της προσεχούς πενταετίας ή αυτές θα θεωρούνται δεδομένες προς εκσυγχρονισμό και δεν θα συνυπολογίζονται; Αυτό είναι ένα βασικό ερώτημα. Και δεν είναι ερώτημα τόσο, όσον αφορά αυτό καθ'εαυτό το άρθρο, αλλά αφορά τη νοοτροπία που υπάρχει, νοοτροπία για την οποία θα μιλήσουμε στα επόμενα άρθρα, που αφορούν τη μετοχοποίηση της ΔΕΗ, για το προϊόν της μετοχοποίησης, αν αυτό θα διατεθεί για τον εκσυγχρονισμό ή όχι της ΔΕΗ ή θα πάει, όπως είπαμε, στη μαύρη τρύπα του δημόσιου χρέους. Το σημαντικό είναι και το εξής: Στο άρθρο 11 παράγραφος 11,2 στη διαδικασία της παρούσης παραγράφου, δηλαδή για τα νησιά, για την Κρήτη παραδείγματος χάρη, μπορεί να εκδηλώσει ενδιαφέρον συμμετοχής και η ΔΕΗ. 'Ομως πώς είναι δυνατόν η ΔΕΗ να συμμετέχει σε ένα διαγωνισμό, αφού στην πραγματικότητα η ΔΕΗ είναι ο προσφέρων και ταυτόχρονα αν κερδίσει το διαγωνισμό θα είναι και αυτός που αγοράζει την ενέργεια ως μοναδικός αγοραστής; 'Αρα, λοιπόν, θα έχει παλιές εγκαταστάσεις η ΔΕΗ. Αυτές δεν θα υπολογιστούν για την προοπτική της πενταετίας; Θα θεωρηθούν πεπαλαιωμένες και άχρηστες και η ΔΕΗ θα προσφέρει κατασκευή ενός καινούριου εργοστασίου και θα υπογράφει με τον εαυτόν της σύμβαση πώλησης; Εδώ θα πρέπει κατά τη γνώμη μου να διευκρινιστεί ότι υποχρεωτικά θα πρέπει αυτές οι εγκαταστάσεις, που υπάρχουν και αποδίδουν σήμερα ενέργεια να εκσυγχρονιστούν από το προϊόν της μετοχοποιήσεως. Κυκλοφορεί στην Αίθουσα ότι δεν είναι δυνατή νομικά η προικοδότηση της ΔΕΗ με το προϊον της μετοχοποιήσεως, αυτό δηλαδή που θα εισπράξει το ελληνικό δημόσιο από τη μετοχοποίηση οποιουδήποτε ποσοστού 20%-25%. Και βέβαια μπορεί και θα τα πούμε την Πέμπτη αυτά. Συμπερασματικά, κύριε Πρόεδρε. Δεν αποτυπώνεται από το νομοσχέδιο και δεν πήραμε κάποια απάντηση για την τύχη και την προοπτική της ΔΕΗ, όσον αφορά τον τομέα του εκσυγχρονισμού, των εγκαταστάσεων, του εκσυγχρονισμού της διάρθρωσης, της μείωσης του κόστους διακίνησης όλων των παρεχομένων υπηρεσιών και της ορθολογικότερης αξιοποίησης του ανθρώπινου και κεφαλαιοχικού δυναμικού της ΔΕΗ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο κ. Σαλαγκούδης έχει το λόγο. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΛΑΓΚΟΥΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, θέλω με λύπη μου να αναφερθώ στην αποδεδειγμένη πλέον αρρωστημένη νοοτροπία αυτής της Κυβέρνησης, η οποία φαίνεται ότι δεν θέλει να λάβει υπόψη της καμία σωστή παρατήρηση. 'Ισως από την αλαζονεία της εξουσίας λειτουργεί με τέτοιο τρόπο. Εμείς κάνουμε το θεσμικό μας καθήκον και θα το συνεχίσουμε, για να σύρουμε την Κυβέρνηση προς τη σωστή κατεύθυνση. Θα κάνουμε τις παρατηρήσεις μας και θα αφήσουμε την Κυβέρνηση να ασχολείται, όπως ασχολείται και στις ερωτήσεις που της κάνουμε, με γενικόλογες παρατηρήσεις, με πράγματα, "άντε να τελειώνουμε" και αυτήν την άσχετη και επώδυνη για μας υποχρέωση. Νομίζω ότι το καθήκον μας απέναντι στον ελληνικό λαό είναι να φροντίζουμε και τουλάχιστον τις σωστές παρατηρήσεις να τις επεξεργαζόμαστε και να βοηθάμε και να λειτουργούμε όσο μπορούμε καλύτερα για να διορθώνουμε τις όποιες αποφάσεις μας. Αυτή θα πρέπει να είναι η τακτική της Κυβέρνησης. Τι είδαμε όμως σήμερα; Πρώτη παρατήρηση της Κυβέρνησης. Συζητάμε μέχρι το άρθρο 33 και η πρώτη ενασχόληση ήταν για το άρθρο 38, επειδή ενδεχομένως εθίγη μέσα στην Αίθουσα. Δεύτερη παρατήρηση, για τα αποθέματα πετρελαίου. Εθίγη μέσα στην Αίθουσα, το πήραμε στον αέρα, δεν έχει καμία σχέση από το άρθρο 1 μέχρι το άρθρο 33, αλλά απαντούμε σε αυτό, γιατί αυτό μας βολεύει. Δεν μπορούμε να πούμε για τα άλλα, γιατί θα ερχόμασταν ενδεχομένως σε δύσκολη θέση. Τρίτη παρατήρηση, για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Πράγματι αναφέρθηκαν, αλλά έχουμε και την Πέμπτη μπροστά μας. Θα ξανασυζητηθούν αυτά τα πράγματα και τότε θα δοθεί ευκαιρία να τα δούμε ενδεχομένως με προσοχή και λεπτομερώς, παρά το γεγονός ότι αυτό το θέμα ενδεχομένως να το δούμε και στις τροπολογίες, αν θελήσει η Κυβέρνηση να τις συζητήσει. Τέταρτη παρατήρηση του κυρίου Υπουργού. Φυσικό αέριο και αποθήκη του Πρίνου. Μας είπε προηγουμένως ότι έλειπε από την Αίθουσα, γιατί κάποια σύμβαση με τον Πρίνο...Εδώ υπάρχει ένα μεγάλο θέμα, για να μη το χαρακτηρίσω αλλιώς. Πιστεύω ότι θα έλθει σύντομα η σύμβαση του Πρίνου για να δούμε τι έγινε με την εταιρεία που έφυγε, τι γίνεται τώρα με τις μεθοδεύσεις που γίνονται εκεί και τι γίνεται και με τις εξέδρες, όλα αυτά τα χρήματα που έπρεπε να δοθούν για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος, πού δίνονται και πώς δίνονται. 'Ολα αυτά θα τα δούμε όταν θα έλθει η σύμβαση. Εφιστώ την προσοχή της Κυβέρνησης, γιατί εδώ το θέμα δεν πρόκειται να περάσει αβρόχοις ποσίν. Στη συνέχεια μας μίλησε για την τιμολογιακή πολιτική του φυσικού αερίου. Είναι πραγματικά μία δραματική κατάσταση, η οποία έχει οδηγήσει σήμερα, επειδή δεν είναι ακριβώς διευκρινισμένη, σαν να μην έχουν γίνει και οι αναθέσεις για τα δίκτυα διανομής στις εταιρείες παροχής φυσικού αερίου στη Θεσσαλονίκη, Θεσσαλία και Αθήνα. 'Ολα αύτα όμως δεν αφορούν μέχρι στιγμής το νομοσχέδιο. Μας είπε βέβαια, ότι με αυτό το νομοσχέδιο καταφέρνουμε να κάνουμε και δημοσιονομική πολιτική και εν πάση περιπτώσει και πολιτική πρόνοιας, λέω εγώ, σε μία απελευθερωμένη αγορά ενέργειας ή οποιαδήποτε άλλη απελευθερωμένη αγορά. Αν θέλουμε πολιτική πρόνοιας, πληρώνει το κράτος, δεν πληρώνει ούτε η Δ.Ε.Η. ούτε οι παραγωγοί ούτε χρησιμοποιούμε σαν εργαλείο τη Δ.Ε.Η. ή έναν παραγωγό για να κάνουμε πολιτική πρόνοιας. Αν θέλουμε πολιτική πρόνοιας, υπάρχει το Ταμείο Πρόνοιας, υπάρχει ο προϋπολογισμός και λέει "θα δώσετε το ρεύμα τόσο φθηνό, αλλά εγώ σας πληρώνω το επιπλέον κόστος". Το επιπλέον που πρέπει να πληρώσει το πληρώνει το κράτος, δεν το πληρώνει η Δ.Ε.Η. Δεν πρόκειται να χρησιμοποιήσουμε τη Δ.Ε.Η. για να κάνει προνοιακή πολιτική η Κυβέρνηση, όπως έκανε όλα αυτά τα προηγούμενα χρόνια και γι'αυτό έφθασε σε αυτό το σημείο που έφθασε. Αυτός είναι εκσυγχρονισμός, με αναχρονιστική σκέψη και νοοτροπία; Αυτός, δυστυχώς, διακατέχει την Κυβέρνηση και γι' αυτόν ακριβώς το λόγο είπαμε από την αρχή ότι διαφωνούμε τελείως με τη φιλοσοφία του νομοσχεδίου. Αυτό δεν απελευθερώνει την αγορά, αλλά την εγκλωβίζει ουσιαστικά και την αγκυλώνει, δυστυχώς, εις βάρος του ελληνικού λαού τελικά και εις βάρος της Δ.Ε.Η., γιατί η Δ.Ε.Η. με αυτήν τη νοoτροπία της απελευθερώσεως, με ΔΕΗκεντρική νοοτροπία, δεν πρόκειται ποτέ να εκσυγχρονιστεί και να γίνει ανταγωνιστική. 'Οταν θα υπάρξει, έστω και ένας παραγωγός, όλο αυτό το νομοσχέδιο, όλες αυτές οι ρυθμίσεις που βάζουν σε κυρίαρχη θέση -όπως τόσοι ισχυρίστηκαν- τη Δ.Ε.Η., θα βρίσκονται στα ευρωπαϊκά δικαστήρια και τότε οι αποφάσεις, που θα παίρνονται θα είναι άμεσα εκτελεστές με βαριές ποινικές ρήτρες που δεν θα μπορούμε να μην τις εφαρμόσουμε και δυστυχώς η Δ.Ε.Η. θα βρίσκεται στη δυσάρεστη κατάσταση να συρρικνώνεται συνεχώς εκείνο το χρονικό διάστημα. Γι' αυτό πρέπει να πάρουμε τώρα τα μέτρα, γι'αυτό και από την αρχή επεσήμανα ότι χάσαμε τα τρία χρόνια και ότι η Δ.Ε.Η. θα έπρεπε ήδη να έχει εκσυγχρονιστεί και να έχει ετοιμαστεί για τον ανταγωνισμό. Δυστυχώς δεν έχει γίνει τίποτε προς αυτήν την κατεύθυνση. Χάρηκα μονάχα από την ομιλία του κυρίου Υπουργού, όπου φάνηκε πως αντιλήφθηκε τη νοοτροπία που επικρατεί σήμερα στη Δ.Ε.Η. Είπε χαρακτηριστικά ότι είναι "πιο κράτος από το κράτος". Ακριβώς αυτήν τη νοοτροπία έχει να αντιπαλέψει και ακριβώς αυτό του επεσήμανα εγώ -δεν έκανε καμία παρατήρηση- όταν φαίνεται ότι τη Ρ.Α.Ε. ουσιαστικά, με τον τρόπο που έχει και τη γραμματεία της Ρ.Α.Ε. και όλα τα υπόλοιπα, θα την στελεχώσουν αποκλειστικά και μόνο στελέχη της Δ.Ε.Η. Γι'αυτό είχα πει και στη Διαρκή Επιτροπή και το επανέλαβα και στην εισήγησή μου την πρώτη φορά, να διαβάσει την πρόταση νόμου της Νέας Δημοκρατίας για την Εθνική Επιτροπή Ενέργειας. Εκεί υπάρχουν προτάσεις για τη Ρ.Α.Ε. Βεβαίως να χρησιμοποιηθούν τα έμπειρα στελέχη, τα οποία είναι της Δ.Ε.Η., αλλά στην Εθνική Επιτροπή Ενέργειας έχουμε δύο χρόνια θητείας και όσοι θέλουν θα παραμείνουν εκεί, αλλά θα απογαλακτιστούν από τη Δ.Ε.Η. και θα μείνουν στην Εθνική Επιτροπή Ενέργειας. 'Οσοι δεν θέλουν μπορούν να επιστρέψουν στη Δ.Ε.Η. Πρέπει επιτέλους, στο ρυθμιστικό όργανο, να δημιουργήσουμε μία ανεξάρτητη νοοτροπία των στελεχών που θα δουλεύουν εκεί, για την ωφέλεια ολόκληρου του ελληνικού λαού και θα πρέπει να μάθουν να σκέπτονται για όλον τον ελληνικό λαό και όχι με το στενό συμφέρον μίας, εν πάση περιπτώσει, σεβαστής, εκτιμητέας ομάδας εργαζομένων, οι οποίοι έχουν προσφέρει πολλά. 'Εχω πει και το τονίζω και πάλι, ότι η Δ.Ε.Η. έχει προσφέρει πάρα πολλά και με αυτό το νομοσχέδιο την αδικούμε. Και η τριετής αδράνεια της Κυβέρνησης αδίκησε τη Δ.Ε.Η., όπως και η παραμονή της ίδιας διοίκησης πάνω στη Δ.Ε.Η. όλα τα προηγούμενα χρόνια. Και με τον μη εναρμονισμό της με το ν. 2414/96 -που οι ίδιοι οι εκσυγχρονιστές έφεραν σαν νόμο εκσυγχρονισμού των ΔΕΚΟ- την αδίκησαν και την έφεραν σήμερα σε πολύ δύσκολη θέση, για να χρειάζεται η προστασία που δίνει αυτός ο νόμος για την απελευθέρωση της αγοράς της ηλεκτρικής ενέργειας, ο οποίος, όμως, σας είπα ότι μόλις εμφανιστεί έστω και ένας παραγωγός -πάρα πολλά σημεία, τα οποία έχω επισημάνει- δεν θα μπορέσει να σταθεί. 'Εχω κάνει τριάντα τρεις παρατηρήσεις που έγιναν με μόχθο, με μελέτη του νομοσχεδίου. Λυπάμαι πάρα πολύ, διότι αναφέρθηκαν -όπως σας ανέγνωσα τον κατάλογο- παρατηρήσεις που αναφέρονταν έξω από το άρθρο 33 και έξω από το πνεύμα αυτής της συζήτησης και δεν έγινε καμία αναφορά πάνω στις τριάντα τρεις διορθώσεις-παρατηρήσεις του νομοσχεδίου που έκανα. Αυτό δείχνει μία αλαζονική νοοτροπία, μία απαράδεκτη, για μένα, συμπεριφορά. Ας την κρίνει το Κοινοβούλιο και ας την κρίνει και ο ελληνικός λαός. Θα ήθελα να προσθέσω ότι αναγκάζετε όλους τους Βουλευτές, που πραγματικά θέλουν να ασχοληθούν με τη νομοθετική πρωτοβουλία συστηματικά, να εξωθούνται σε παραίτηση από αυτή, να ερημώνεται τελικά η Αίθουσα της Βουλής, γιατί δεν έχει νόημα να μιλάνε όταν η Κυβέρνηση δεν ακούει ή όταν ακούγοντας περιφρονεί αλαζονικά, με άμεσο αποτέλεσμα να υποβαθμίζεται το κοινοβουλευτικό έργο, να υποβαθμίζεται η νομοθετική πρωτοβουλία και να είναι η Βουλή πλέον βιομηχανία παραγωγής κακής ποιότητας προϊόντων που ταλαιπωρούν σε τελική ανάλυση τον ελληνικό λαό και τον οδηγούν στη μιζέρια. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο κ. Κεδίκογλου έχει το λόγο. ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΕΔΙΚΟΓΛΟΥ: Κατ' αρχήν, ευχαριστώ τον κύριο Υπουργό, για την προσοχή που έδειξε στην προηγούμενη ομιλία μου. Πρώτον, κύριε Υπουργέ, χαίρομαι για την αποδοχή της πρότασής μου να υπάρξει ένα τέλος υπέρ για την αιολική ενέργεια και δέχομαι να κανονιστεί το πλαίσιο, όχι πολύ μικρότερο, όπως το είπατε, αλλά στις δυνατότητες που επιτρέπει το Υπουργείο Οικονομικών. Συμφωνώ με τη γενική σας παρατήρηση. Χάρηκα επίσης, για το χαρακτηρισμό που δώσατε ότι η Δ.Ε.Η. ήταν κράτος εν κράτει και ότι είχε μία συγκεντρωτική νοοτροπία. Παραδείγματος χάρη στο Αλιβέρι κατασκευάστηκαν τα εργοστάσια παραγωγής, κατασκευάστηκε το εργοστάσιο μεταλλικών κατασκευών. Πράγματι είχε τη συγκεντρωτική αντίληψη, δεν άπλωσε και συνέβη τούτο: 'Οπου διεκόπη η δραστηριότητα της Δ.Ε.Η., απλώθηκε η ανεργία. Και έχουμε πλέον διατάραξη του κοινωνικού ιστού, κύριε Υπουργέ και θα παρακαλέσω να το λάβετε αυτό σοβαρά υπόψη σας, εν όψει των αλλαγών που γίνονται. Πρέπει να χορηγηθούν ειδικά κίνητρα ανάπτυξης σε αυτές τις περιοχές. Η περιοχή Αλιβερίου, των τριών δήμων που την απαρτίζουν, πρέπει να τύχει οπωσδήποτε ειδικών κινήτρων ακριβώς όπως ή και περισσότερο από αυτά που δόθηκαν στη Θράκη και σε άλλες περιοχές. Από το ίδιο το νομοσχέδιο, κύριε Πρόεδρε, προκύπτει μία αδήρητος ανάγκη για τη Δ.Ε.Η. που θέλει να έχει ζωή, να προχωρήσει σε μακροχρόνιες συμβάσεις παροχής και πώλησης ηλεκτρικού ρεύματος. Στις παρατηρήσεις που έκανα σχετικά με την αιχμιακή ζήτηση και αιχμιακή κατανάλωση, εύχομαι να είναι όπως τα λέει ο κύριος Υπουργός, αλλά φοβούμαι ότι δεν υπάρχει υποχρέωση προσομοίωσης της παρεχομένης ενέργειας με τη ζήτηση, έτσι ώστε να καλύπτεται η αιχμιακή φόρτιση και να υπάρχει η ίση μεταχείριση, η οποία τονίζεται ιδιαιτέρως στο νομοσχέδιο. Σε ό,τι αφορά τη ΔΕΠΑ, θα χαρώ πολύ, κύριε Υπουργέ, να είναι όπως τα λέτε, αλλά εγώ σας κάνω από τώρα την πρόταση -όσο αν κόστισε και αν κοστίζει, τα λάθη είναι δικά μας, να τα πληρώσουμε- να διαγράψετε τα χρέη της ΔΕΠΑ και όλα τα κόστη να τα αναλάβει ο κρατικός προϋπολογισμός, αν θέλετε να έχει μέλλον η ΔΕΠΑ και το αέριο, αν θέλετε να δείτε το αέριο να κυκλοφορεί στις πόλεις. Με την τιμή που διαμορφώνετε, ενσωματώνοντας το κόστος των εγκαταστάσεων και με τα προνόμια που υπήρξαν, δεν βλέπω, κύριε Υπουργέ, να έχει μέλλον το αέριο στην Ελλάδα, έστω και αν έρθει από την Ιταλία ή από οπουδήποτε αλλού ή αν δημιουργήσουμε και πηγές προς άλλες θέσεις. 'Εχουν γίνει τρομακτικά λάθη και μεγάλες παραλείψεις στο αέριο. Πρόσεξα ιδιαίτερα, κύριε Υπουργέ, την ομιλία του κ. Κουράκη, σχετικώς με την Κρήτη και μπαίνω σε αμφιβολίες. Νομίζω ότι η Δ.Ε.Η. πρέπει να προχωρήσει το ταχύτερο στην κατασκευή TERMINAL στην Κρήτη για τον άνθρακα. Ο άνθρακας είναι η μόνη λύση για την Κρήτη που έχει ανάγκη ενέργειας και ανάπτυξης και είναι η μόνη πολύ φθηνή πηγή σήμερα για την Κρήτη, που είναι κοντά στη διώρυγα του Σουέζ κλπ. Τα προβλήματα της ρύπανσης λύνονται απλά, εύκολα και προσιτά. Σε ό,τι δε αφορά τον πράσινο φόρο νομίζω ότι δεν υπάρχει όσος πρέπει κίνδυνος από εκεί, γιατί θα απαιτήσουμε και εμείς το φόρο για τους πιθανούς κινδύνους στην πυρηνική ενέργεια και βεβαίως το φόρο και από τις άλλες χώρες που έχουν άνθρακα κλπ. Δεν βρίσκουμε από εκεί σημαντική δυσκολία. 'Ομως είναι ανάγκη να προσέξουμε ιδιαιτέρως την ύπαρξη ενέργειας στην Κρήτη. Χάρηκα για την ομιλία, και τις επισημάνσεις του κ. Κουράκη. Βρίσκω ότι η ΔΕΗ πρέπει το ταχύτερο να προχωρήσει στην κατασκευή αυτή. Στους φόβους μου ότι ο Υπουργός δικαιούται παντού και ότι εμφυλοχωρεί μέσα το υποχρεούται, μου απάντησε ο κύριος Υπουργός ότι με τις προσθήκες που έκανε καλύπτεται. Ο χρόνος δεν επιτρέπει να ασχοληθώ σε βάθος. Εύχομαι να είναι όπως λέει και να μην υπάρξει κανένα πρόβλημα. Εάν ο ίδιος μελετήσει υπάρχει όλο το περιθώριο να μπει κάποια προσθήκη, ώστε να δώσει μεγαλύτερη διαφάνεια σε ό,τι αφορά τη χορήγηση αδειών κατανάλωσης. Τέλος για τα μικρά υδροηλεκτρικά φράγματα. Κύριε Υπουργέ, είπατε ότι είναι στις ανανεώσιμες πηγές. Προσέξτε. Σύμφωνα με το άρθρο 10 εξαιρείτε από την υποχρέωση λήψεως αδείας παραγωγής ορισμένες περιπτώσεις και πολύ καλά κάνετε. Δεν ξέρω αν η ποσότητα που βάζετε των τετρακοσίων κιλοβάτ για ένα ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος είναι αρκετή. Ξέρω ότι μία φρεγάτα για να τη φορτώσετε με ηλεκτρικό ρεύμα, να της κάνετε κάποια στοιχειώδη επισκευή, θέλετε επτακόσια κιλοβάτ. Σήμερα στη Σκύρο έχουμε ναύσταθμο και δεν έχουμε δυνατότητα να δώσουμε ρεύμα σε μία φρεγάτα και ουσιαστικά ο ναύσταθμος μένει νεκρός ελλείψει παραγωγής εκεί ηλεκτρικής ενέργειας. 'Ομως συνιστώ να εξαιρέσετε απ' αυτήν την άδεια οπωσδήποτε υδροηλεκτρικούς σταθμούς μέχρι είκοσι πέντε μεγαβάτ, να δώσετε δυνατότητα στο ιδιωτικό κεφάλαιο, στην Τοπική και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση να κάνει φράγματα και κυρίως να αξιοποιηθούν ορεινοί όγκοι, κύριε Υπουργέ. Προσέξτε. Γιατί σας το τονίζω αυτό ιδιαίτερα; Διότι τα δάση και όλα αυτά τα πράγματα είναι δημόσια ιδιοκτησία, δεν υπάρχουν έξοδα απαλλοτριώσεων. Υπάρχουν στενώματα πολύ σημαντικά σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές, μπορούν να κατασκευαστούν άνετα τέτοια μικρά υδροηλεκτρικά έργα, τα οποία είναι μονάδες παραγωγής και παροχής ηλεκτρικής ενέργειας αιχμής, όχι βάσεως, επιπλέον δε να οδηγήσουν σε μια βελτίωση του κλίματος, αλλά ακόμα να οδηγήσουν σε βελτίωση και αύξηση της γεωργικής παραγωγής ιδιαίτερα ημιορεινής και ορεινής που είναι εξαιρετικής ποιότητας. Δίνεται ένα άλλης μορφής, άλλης ποιότητας κίνητρο. Θα σας παρακαλούσα στο άρθρο 10 να περιλάβετε την εξαίρεση από τη λήψη αδείας για τέτοια φράγματα μέχρι είκοσι πέντε μεγαβάτ. Με αυτές τις παρατηρήσεις, κύριε Πρόεδρε, κλείνω. Εύχομαι ο Υπουργός να έχει καλύψει με τις συμπληρώσεις του όλες τις επιφυλάξεις που διετύπωσα. ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, το λόγο. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ορίστε, κύριε Τσακλίδη, έχετε το λόγο. ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, νομίζω ότι ό,τι είχαμε να πούμε το είπαμε. Ο κύριος Υπουργός με τις συμπληρώσεις που έκανε κάλυψε όλες τις απορίες που διατυπώθηκαν. Εγώ θέλω να τον ευχαριστήσω επειδή τυχαίνει να είμαι από την Καβάλα για την ανακοίνωση που έκανε για μία μεγάλη επένδυση που εντάσσεται στο τρίτο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης και αφορά την αποθήκευση φυσικού αερίου στη νότια Καβάλα. Θα μου επιτρέψετε επειδή εθίγη το θέμα για ένα λεπτό μόνο, δεν θα χρειαστώ όλο το χρόνο που μου βάλατε να πω ότι η Καβάλα τα τελευταία χρόνια έχει ένα μεγάλο πρόβλημα, λόγω της δικαιολογημένης, αν θέλετε, προσπάθειας όλων των κομμάτων και των κυβερνήσεων να ενισχύσουν τη Θράκη. Δόθηκαν υψηλά κίνητρα, η Καβάλα γειτνιάζει με τη Θράκη, πολλές επιχειρήσεις έφυγαν από την Καβάλα και έτσι οικονομικά μαραζώνει εξ αυτού του λόγου. Σε όλα αυτά ήλθε να προστεθεί πριν από ένα χρόνο και η εγκατάλειψη εκμετάλλευσης των πετρελαίων του Πρίνου όπου δούλευαν περίπου τριακόσιοι πενήντα εργαζόμενοι και ήταν μια ανάσα οικονομική για το Νομό Καβάλας και για τους εργαζόμενους και για την αγορά της Καβάλας. 'Ηταν δε ένα θέμα πολύπλοκο, στο οποίο θα έλθουμε όταν θα έλθει η συζήτηση της σύμβασης. 'Ηταν τόσο πολύπλοκο το θέμα που ήταν περίπου άλυτο. 'Ηταν δε καθολικό το αίτημα όλων των φορέων και όλων των κομμάτων της Καβάλας να βρεθεί λύση. Και ευτυχώς -με όλη την επίγνωση των λόγων μου- ευρέθη η ιδιοφυία που λέγεται Ευάγγελος Βενιζέλος, Υπουργός στο Υπουργείο Ανάπτυξης και έδωσε μια λύση, την οποία φοβούμαι ότι κανείς άλλος δεν μπορούσε να δώσει. Και το αίτημα ήταν απ' όλα τα κόμματα, απ' όλους τους φορείς, απ' όλο τον κόσμο της Καβάλας. Τώρα έκανε έναν υπαινιγμό ο κ. Σαλαγκούδης. Πιστεύω να τον έκανε επειδή δεν γνωρίζει ακριβώς πώς έχει η εξέλιξη των πραγμάτων. Πιστεύω να μην έχει τέτοιους ισχυρισμούς η Νέα Δημοκρατία όταν θα έλθει η σύμβαση, διότι θα το πληρώσει ακριβά η Νέα Δημοκρατία στην Καβάλα. Σας ευχαριστώ πολύ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΙΠΕΡΓΙΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, το λόγο. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ορίστε, κύριε Πιπεργιά. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΙΠΕΡΓΙΑΣ: Κύριε Υπουργέ, νομίζω ότι στις παρατηρήσεις που έκανα δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε, γιατί ως φαίνεται λειτουργούμε σε διαφορετικά μήκη κύματος. Θα προσπαθήσω να είμαι περισσότερο σαφής. Δεν θέλω να πω ότι απαντήσατε με άλλα λόγια ν' αγαπιόμαστε. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Τώρα έχει συσκευές... ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΙΠΕΡΓΙΑΣ: Αλλά θέλω να είμαι σαφέστατος, για να μην υπάρχει καμία παρεξήγηση. Στους ορισμούς εμπεριέχεται ο όρος για το τι είναι οριακή τιμή του συστήματος. Διαβάζω, λοιπόν, από τους ορισμούς. "Οριακή τιμή συστήματος είναι η πιο υψηλή προσφερθείσα τιμή παραγωγής της ενεργού ισχύος που εντάσσεται στο Σύστημα σε δεδομένη χρονική περίοδο". Αυτή είναι η οριακή τιμή. Ερχόμαστε πίσω και μιλάμε για το πώς εντάσσονται οι μονάδες. Οι μονάδες εντάσσονται με το μεταβλητό κόστος και η δοσοληψία αποπληρώνεται με βάση την οριακή τιμή. 'Ερχομαι, λοιπόν, και σας λέω το εξής. Κατασκευάζεται μια μονάδα ιδιώτη στη Θίσβη. Μεταβλητικό κόστος οκτώ (8) δραχμές. Προτάσσεται. Οριακή τιμή του συστήματος δεκαεπτά (17) δραχμές. Μία πετρελαϊκή μονάδα στο Αλιβέρι. Αποπληρωμή του συγκεκριμένου ιδιώτη για την επιπλέον ενέργεια που χορήγησε στο σύστημα με δεκαεπτά δραχμές (17). Ζημιώνεται ο ακριβός ή ευνοείται υπέρμετρα ο "ανταγωνιστικός"; Ανταγωνιστικός πώς; Χωρίς να προσμετράται κύριε Υπουργέ το κόστος της επένδυσης. Χωρίς να προσμετρώνται τα χρηματοοικονομικά! Κύριε Υπουργέ, νομίζω ότι η συγκεκριμένη διάταξη εμπεριέχει μια λογική αλχημείας, η οποία σαν σκοπό έχει να συγκαλύψει ανομήματα -το είπα και στην επιτροπή, το επαναλαμβάνω και εδώ- ενδεχόμενα ατυχείς επενδυτικές επιλογές της ΔΕΗ, διότι ενώ ήξερε το πώς πορεύονται τα πράγματα και πού οδηγεί η οδηγία άρχισε να κάνει εργοστάσια, τα οποία από χέρι είναι μη ανταγωνιστικά. Να αναφέρω; Μπορώ να αναφέρω αρκετά. Δύο θα σας πω μόνο. Κομοτηνή έτσι όπως την κάναμε, αντί για την παραλία στην ενδοχώρα με πύργους ψύξεως κ.ο.κ. και Φλώρινα. Σας αναφέρω δύο συγκεκριμένα. Αλλά σας λέω ότι εντάξει, τέθηκε αυτός ο όρος. Δεν μπορεί όμως στο όνομα της λειτουργίας αυτού του συστήματος να τίθενται σε παροπλισμό εγκαταστάσεις, οι οποίες έχουν αποσβεστεί και δεν έχουν φάει τα ψωμιά τους, γιατί είναι αξιόπιστες μονάδες και "γαϊδούρια" όπως οι μονάδες και του Λαυρίου και του Αλιβερίου. Μονάδες που τις χρειάζεται το σύστημα. 'Αρα, λοιπόν, θα πρέπει εδώ τουλάχιστον να συνεννοηθούμε μεταξύ μας να ξέρουμε το τι λέμε. Εξ αντικειμένου βοηθούνται οι ιδιώτες που θα επενδύσουν στο νότιο σύστημα. Δημιουργείται ένα κενό αγοράς στο νότιο σύστημα, όπου ο πρώτος ιδιώτης που θα εγκατασταθεί θα έχει μια πολύ μεγάλη ευκαιρία. Σας λέω ειλικρινά, διότι η μονάδα του ιδιώτη στο νότο θα προτάσσεται και η άλλη μονάδα, η πετρελαϊκή μονάδα, παραδείγματος χάρη του Αλιβερίου ή του Λαυρίου, θα εντάσσεται και για λόγους ευστάθειας. Βέβαια μπορούν να παιχθούν και άλλα παιχνίδια, παιχνίδια τα οποία παίχθηκαν στην Αγγλία. Παιχνίδια που παίχθηκαν μέσα από τέτοιους όρους. Ποιο είναι πιο δίκαιο; Θα με πείτε φιλελεύθερο. Αλλά το πιο δίκαιο είναι ό,τι τιμή δίνεται για την ένταξη στο σύστημα με αυτή να αποπληρώνονται οι συναλλαγές. Αν θα πάμε σε ό,τι τιμή προσφοράς τότε θα πρέπει να υπολογίσουμε και τα υπόλοιπα κόστη. Πρέπει να υπολογίσουμε και τα χρηματοοικονομικά, πρέπει να υπολογίσουμε και τα εργατικά και τα υπόλοιπα. Εμείς, λοιπόν, θέλετε εδώ να δεχθούμε μία αιτιολογία ότι τάχατες -όπως την εκφράσατε- τιμωρούνται οι ακριβοί παραγωγοί, ενώ δεν είναι έτσι. Οι ακριβοί παραγωγοί ειλικρινά σας λέω δεν παθαίνουν ουσιαστικά τίποτα. Οι φθηνοί, οι καινούριοι, έτσι όπως έρχονται τα πράγματα κατακτάνε ευρύτερο πεδίο, καταλαμβάνουν κενό και πολλές φορές με τιμές πολύ καλύτερες από τα συμβόλαιά τους. Θα δεχόμουν έναν άλλο όρο, κύριε Υπουργέ. Θα δεχόμουν οι αποπληρωμές και διευθετήσεις να γίνονται το πιο φθηνό συμβόλαιο του παραγωγού. Ας το τολμήσουμε αυτό. Οι παραγωγοί θα έχουν υπογράψει συμβόλαια. Με το φθηνότερο συμβόλαιό τους να αποπληρώνονται. Γιατί να επιμένουμε στην οριακή τιμή του συστήματος; Για να κάνουμε κάποιους εξ υπαρχής προύχοντες; Δε νομίζω ότι είναι σωστό. Δεύτερη παρατήρηση, κύριε Υπουργέ, στην οποία δεν απαντήσατε. Πρέπει να επιβληθούν οι υποχρεώσεις κοινής ωφέλειας και απόσβεσης των ενενεργών επενδύσεων στους παραγωγούς. Σε αυτό επιμένω. 'Ετσι όπως συμπληρώσατε τις διατάξεις, που λέτε ότι επιβάλλονται σε όλους τους καταναλωτές, σαφώς και αναφέρεσθε σε όλους τους δεσμευμένους, διότι στην αμέσως προηγούμενη παράγραφο εξαιρούνται οι επιλέγοντες. Να διευκρινιστεί, κύριε Υπουργέ, αν κάνω λάθος, γιατί ειλικρινά νομίζω ότι μπορούμε να συνενοηθούμε. Καλόπιστα τοποθετούμαι και καλόπιστα κάνω αυτές τις παρατηρήσεις. Υπάρχει αντίφαση. Με την μία διάταξη τα συμβόλαια των επιλεγόντων είναι έξω από τον έλεγχο και με την άλλην προβλέπεται ότι θα επιβαρύνονται όλοι οι καταναλωτές. Ποιοι καταναλωτές; Οι δεσμευμένοι. Δηλαδή μόνο οι καταναλωτές, πλην μιας κατηγορίας, των επιλεγόντων. Με αυτόν, όμως, τον τρόπο, κύριε Υπουργέ, πέφτει μονόπλευρα το βάρος της κοινής ωφέλειας και το βάρος των ανενεργών επενδύσεων στη δεσμευμένη αγορά. Αυτό το γεγονός θα δημιουργήσει πιέσεις για ολοένα και μεγαλύτερο άνοιγμα. Διότι λογικά είναι ένας οριακός καταναλωτής. Θα πει, για στάσου, γιατί να μην πάω στην κατηγορία του επιλέγοντος καταναλωτή, γιατί να μην πιέσω να ανοίξει περισσότερο η αγορά και έτσι θα οδηγηθούμε στην αρχή να ξηλώσουμε ολόκληρο το πουλόβερ και την πλήρη "απελευθέρωση". Γι αυτό κιόλας, κύριε Υπουργέ, πιστεύω ότι οι παρατηρήσεις μου οι οποίες γίνονται καλοπροαίρετα και έχουν σκοπό να βελτιστοποιήσουν το σύστημα, θα πρέπει να γίνουν αποδεκτές. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο κ. Παπαφιλίππου έχει το λόγο. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΠΑΦΙΛΙΠΠΟΥ: Κύριε Υπουργέ, εγώ θα σας παρακαλέσω να βάλετε στο άρθρο 43 μία παράγραφο ότι ισχύει, ό,τι ισχύει στο άρθρο 10 του 2414. Διότι και όλες οι άλλες ΔΕΚΟ γίνονται Α.Ε. και όμως εκεί ελήφθη αυτή η μέριμνα υπό την πίεση των εργαζομένων. Εδώ δεν ασχολείται κανένας. Εν πάση περιπτώσει η δική μου ανησυχία αναφέρθηκε, παράκληση όταν θα έρθουμε στο άρθρο 43 να βάλετε μία παράγραφο στο τέλος ότι θα ισχύσει αυτό που ισχύει στο άρθρο 10 του ν. 2414/96. Δεν είναι τίποτε σπουδαίο. Μέχρι στιγμής είστε σίγουρος εσείς ότι ισχύουν και προτάσσονται οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας κλπ. Εγώ δεν έχω να πω τίποτε άλλο. Βάλτε το προκειμένου να μην υπάρχει έστω και η ανησυχία που σας ανέφερα. Ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Θα πω δύο λόγια, για να μη θεωρηθεί ότι δεν πρόσεξα τα όσα ειπώθηκαν κατά τη διάρκεια των δευτερολογιών. Αρχίζω αντίστροφα, από το τέλος. Κύριε Παπαφιλίππου, δεν θέλω να μετέχω σε συζητήσεις οι οποίες πλειοδοτούν σε φιλικότητα και συνδικαλιστική προστασία. Δεν έχουν ανάγκη από συνηγορία και κηδεμονία οι συνδικαλιστικές ηγεσίες ούτε το συνδικαλιστικό κίνημα συνολικά. Προστατεύουμε τα συμφέροντα των εργαζομένων και σας διαβεβαιώ ότι τα προστατεύει πλήρως και το νομοσχέδιο. Αλλιώς δεν θα είχε συμφωνήσει το συνδικαλιστικό κίνημα της ΔΕΗ, όχι μόνο ως προς το ασφαλιστικό θέμα, αλλά γενικότερα ως προς το νομοσχέδιο, για το οποίο συζητήσαμε κατά κόρον και κατ' επανάληψη και συντάξαμε κοινό πρακτικό. Επαναλαμβάνω επίσης για μια ακόμη φορά, χωρίς να θέλω να γενικεύσω τη συζήτηση, ότι το κριτήριο της οριακής τιμής είναι ένα κριτήριο που το επεδίωξε η ίδια η ΔΕΗ, η οποία φαντάζομαι ότι έχει και επιχειρηματική μνήμη και αίσθηση του επιχειρηματικού συμφέροντός της. Δεν είναι δυνατόν έμμεσα με αφορμή τη συζήτηση για τα κριτήρια, επί τη βάσει των οποίων θα λειτουργεί το νέο σύστημα, να κάνουμε μία αναψηλάφηση του ως τώρα επενδυτικού προγράμματος της ΔΕΗ. Μπορεί να υπάρχουν αντιρρήσεις, μπορεί ιστορικά να διατυπώθηκαν και μάλιστα με οξύ τρόπο αντιθέσεις, δεν μπορεί όμως τώρα εμμέσως να αναψηλαφήσουμε το επενδυτικό πρόγραμμα. Και αποσαφηνίζω για μία ακόμη φορά ότι οι μεγάλες αυτές μονάδες του Λαυρίου και του Αλιβερίου δεν κινδυνεύουν από τη λειτουργία του συστήματος να μένουν εκτός, διότι ούτως ή άλλως εντάσσονται προνομιακά, καθώς είναι αναγκαίες για την ισορροπία του και ευστάθειά του. Κλείνω με μία παρατήρηση σε σχέση με τα όσα είπε ο εισηγητής της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Θέλω να διαβεβαιώσω το Σώμα ότι παρακολούθησα με πάρα πολύ μεγάλη προσοχή όλες τις κατ' άρθρον παρατηρήσεις και στην Επιτροπή και εδώ, αλλά έχω το παράπονο ότι, παρ' ότι ξέρουν οι συνάδελφοι και της Συμπολίτευσης και της Αντιπολίτευσης ότι δεν διστάζω να τροποποιήσω τις διατάξεις του νομοσχεδίου μέχρι την τελευταία στιγμή, αν πειστώ ότι κάτι εισφέρεται στη συζήτηση, τα όσα είπα και στην Επιτροπή και στην αγόρευσή μου δεν προσέχθηκαν από αυτούς που στη συνέχεια ασκούν κριτική για δήθεν έλλειψη προσοχής εκ μέρους της Κυβέρνησης προς αυτά, που λέει το Σώμα. Εδώ επαναφέρονται με τη μορφή κριτικής ζητήματα που ήδη τα έχω δεχθεί. Μου ζητά ο εισηγητής της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης να δεχθώ σε σχέση με το νομικό status της Ρ.Α.Ε. ότι η εποπτεία του Υπουργού περιορίζεται στον έλεγχο νομιμότητας και την κίνηση πειθαρχικού ελέγχου κατά των μελών της και αυτό το έχω δεχθεί από την Επιτροπή και είναι ενσωματωμένο στο νομοσχέδιο όπως έχει περιληφθεί στο πρακτικό της επιτροπής. Επαναφέρεται διαρκώς το ζήτημα της πρότασης νόμου της Νέας Δημοκρατίας. Θα τη συζητήσουμε την πρόταση νόμου της Νέας Δημοκρατίας. Η πρόταση νόμου της Νέας Δημοκρατίας είναι ένα κείμενο που δεν εντάσσεται στη λογική του πολιτεύματός μας. Αναγορεύει τη ρυθμιστική επιτροπή... ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΠΑΦΙΛΙΠΠΟΥ: Μα, κύριε Υπουργέ... ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (Υπουργός Ανάπτυξης): Σας διαβάζω μόνο μία διάταξη, κύριε Παπαφιλίππου, τώρα που εξοικειωθήκατε με τις νομικές έννοιες. Ιδρύεται ανεξάρτητη διοικητική αρχή με την επωνυμία Εθνική Επιτροπή Ενέργειας. Είναι το ανώτατο όργανο του κράτους σε θέματα ενέργειας και είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου και αυτό ασκεί το σύνολο της ενεργειακής πολιτικής ενώ καταργείται ουσιαστικά το Υπουργείο Ανάπτυξης ως Υπουργείο Ενέργειας. Και η Βουλή ως Βουλή που ασκεί κοινοβουλευτικό έλεγχο και φυσικά το εκλογικό σώμα που βρίσκει μπροστά του ένα τείχος, ένα θύλακα μέσα στον οποίο δεν μπορεί να ασκήσει πολιτικό έλεγχο. Και αντί να εμπιστευόμαστε τους εαυτούς μας, εμπιστευόμαστε πέντε επίλεκτους επιστήμονες. Το επαναλαμβάνω και θα το λέω διαρκώς και ως πολιτικός και ως ειδικός του δημοσίου δικαίου. Η αλόγιστη ίδρυση ρυθμιστικών αρχών που αφαιρούν ύλη από τα πολιτικά όργανα του κράτους, είναι εκδήλωση της αμηχανίας και του πολιτικού επαρχιωτισμού μας. Διότι φοβούμενοι να αναλάβουμε τις δημοκρατικές και πολιτικές μας ευθύνες, έναντι αλλήλων και έναντι του εκλογικού σώματος, καταφεύγουμε στην κατασκευή άλλοθι ή προσχημάτων, πιστεύοντας ότι με το να παρεμβάλουμε ένα γνωμοδοτικό ή ένα αποφασιστικό συλλογικό όργανο, που δεν υπόκειται σε κοινοβουλευτικό έλεγχο, διασώζουμε τον πολιτικό εαυτό μας από την κριτική. Αυτό είναι μία επικίνδυνη, αντιδημοκρατική και αντικοινοβουλευτική αντίληψη. 'Οπως βεβαίως είναι σφάλμα πολιτικό και διανοητικό να ταυτίζει κανείς τις αρμοδιότητες μιας ρυθμιστικής αρχής, που είναι όργανο εποπτείας και κυρώσεων με τις αρμοδιότητες ενός επιτελικού οργάνου στρατηγικού σχεδιασμού. Ο Υπουργός, η Κυβέρνηση, η Βουλή, η Διαρκής Επιτροπή μπορεί να συμβουλεύεται τους πάντες, επιστήμονες, φορείς όργανα και καταλήγει σε μία πολιτική απόφαση. Εδώ, η ενεργειακή πολιτική και η διπλωματία των αγωγών βρίσκεται στον πυρήνα της εξωτερικής πολιτικής. 'Ολα αυτά συνδέονται με την ασφάλεια εφοδιασμού. Συνδέονται με μία διαρκή διαπραγμάτευση. Είναι δυνατόν εμείς να παραιτηθούμε αυτού του πολιτικού δικαιώματος; Φαντάζεστε τους Υπουργούς του ΟΠΠΕ να δώσουν τη θέση τους σε ανεξάρτητες ρυθμιστικές αρχές στις πετρελαιοπαραγωγούς χώρες; Πώς είναι δυνατόν; Πώς θα λειτουργήσουμε σε διεθνές επίπεδο, όταν η διεθνής ενεργειακή πολιτική ασκείται από πολιτικά όργανα; Πώς θα εγκαταλείψουμε την εθνική ενεργειακή πολιτική σε αυτόνομα διοικητικά όργανα; Ποιος θα εκπροσωπεί τη χώρα στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση, στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας; Ποιος θα χαράξει την πολιτική, ποιος θα εκπροσωπεί τη χώρα στο διεθνή οργανισμό ενέργειας; Πώς είναι δυνατόν σε διεθνές και περιφερειακό επίπεδο να υπάρχει ενεργειακή πολιτική και εδώ να υπάρχει η αυτονομία της εμπειρογνωμοσύνης δηλαδή μιας δήθεν πολιτικής ουδετερότητας σε ενεργειακά θέματα; Να φέρετε την πρόταση νόμου της Νέας Δημοκρατίας, να έρθουμε εδώ μερικές ώρες να συζητήσουμε εις βάθος και να δούμε τι προτείνουμε ενώπιον του ελληνικού λαού. Τέλος, θα παρακαλούσα τον εισηγητή της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης να μην "επισημαίνει" και κυρίως να μην εκτοξεύει απειλές. Ακόμα και το "να προσέξει η Κυβέρνηση" όπως και το "να προσέξει ο υπάλληλος", "να προσέξει" ο κάθε διαχειριστής δημοσίου χρήματος είναι απειλητικός υπαινιγμός, ο οποίος επστρέφεται ως απαράδεκτος στον παραλήπτη του. Και θα παρακαλούσα στα θέματα αυτά να εκφράζεται -δεν το λέω για τον τωρινό εισηγητή- υπεύθυνα η Αξιωματική Αντιπολίτευση ως κόμμα, για να μπορούν και οι πολίτες να καταλογίζουν ευθύνες και σε επίπεδο επικράτειας και σε επίπεδο περιφέρειας και νομού συλλογικά σε κόμμα. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΛΑΓΚΟΥΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, παρακαλώ το λόγο. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Κύριε Σαλαγκούδη, δεν δικαιούσθε τριτολογίας, όμως καταχρηστικά θα σας δώσω δύο λεπτά. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΛΑΓΚΟΥΔΗΣ: Είμαι και Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Δεν μπορεί να είσθε μια εισηγητής και μια Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος. Δεν μπορούμε να φοράμε μια τον έναν μανδύα και μια τον άλλο. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΛΑΓΚΟΥΔΗΣ: Για την Εθνική Επιτροπή Ενέργειας η ανώτατη αρχή για την ενεργειακή πολιτική, φυσικά δεν μπορεί να είναι πάνω από την Κυβέρνηση. Εάν ο κύριος Υπουργός εντρυφούσε στο νομοσχέδιο, όπως του έχουμε συστήσει, τότε θα αντιλαμβανόταν πιο κάτω ότι η Εθνική Επιτροπή Ενέργειας υποβάλλει σχέδιο στρατηγικού σχεδιασμού της ενέργειας στην Κυβέρνηση, η οποία Κυβέρνηση μπορεί να τον μετατρέψει, να τον κάνει όπως θέλει. Και επιπλέον αυτό το σχέδιο έρχεται στη Βουλή, παίρνει την έγκρισή της και από εκεί και πέρα η Εθνική Επιτροπή Ενέργειας με την έγκριση της Βουλής λειτουργεί για την εφαρμογή αυτού του στρατηγικού σχεδιασμού. Βεβαίως σε όλους τους διεθνείς οργανισμούς υπεύθυνη είναι η Κυβέρνηση και έχει δίπλα της σύμβουλο και γνωμοδότη αυτήν την επιτροπή, η οποία εφαρμόζει τον ενεργειακό σχεδιασμό. Είπαμε προηγουμένως ότι εμείς τα νομοσχέδια που καταθέτουμε δεν τα κάνουμε επειδή μας έτυχε, στο γόνατο. 'Εχουμε τουλάχιστον ανάλογες γνώσεις με τον κύριο Υπουργό σε νομικό και συνταγματικό επίπεδο. Και συμμετέχουμε στην κατάρτιση των σχεδίων νόμων που καταθέτουμε και έτσι έχουν τη σωστή νομική υπόσταση, παρά το ότι εγώ δεν είμαι νομικός, για να υποστηρίξω αυτήν τη στιγμή νομικές αντιρρήσεις με τον κύριο Υπουργό. Επομένως έτσι συμβαίνει με την Εθνική Επιτροπή Ενέργειας. 'Οσον αφορά για τις απειλές, η μόνη απειλή που αντιμετωπίζετε, κύριε Υπουργέ και κύριοι της Κυβέρνησης, είναι η απειλή των επόμενων εκλογών του ελληνικού λαού. Εγώ ουδέποτε, δεν είναι άλλωστε και στο χαρακτήρα μου να εκφράζω απειλές. Το μόνο που είπα ήταν μια προειδοποίηση για το θέμα της σύμβασης του Πρίνου, διότι γι' αυτό το θέμα έχω κάνει ερωτήσεις. Βέβαια οι απαντήσεις με τον τρόπο που δίνονται από την Κυβέρνηση, δείχνουν την αλαζονεία της, και λυπάμαι γι' αυτό, γιατί έπρεπε να δείχνει μεγαλύτερο σεβασμό η Κυβέρνηση στον κοινοβουλευτικό διάλογο και στο κοινοβουλευτικό έργο. Χαίρομαι όμως, εν κατακλείδι, που επιτέλους μετά τη δευτερολογία μου και μετά το ότι ο Υπουργός αναγνώρισε ότι είναι ένα κακό παράδειγμα για όλους τους Βουλευτές να μην ασχολείται με καμιά από τις παρατηρήσεις, τις τριάντα τρεις σε αριθμό -αναγκάστηκα να τις μετρήσωστο νομοσχέδιο, που όλες κινούνταν προς την κατεύθυνση να βελτιώσουν το νομοσχέδιο, θα μπορούσε να αρνηθεί μερικές, γιατί κινούνται στην αντίθετη φιλοσοφία, μια φιλοσοφία προς την απελευθέρωση της αγοράς της ηλεκτρικής ενέργειας, που κινείται η Νέα Δημοκρατία, με εκείνες μπορούσε να μην ασχοληθεί. Αλλά για τις υπόλοιπες έπρεπε να εγκύψει. 'Οσο για μία που ανέφερε προηγουμένως, δεν είναι αληθές αυτό που είπε, ρυθμίζει για κάποιες αρμοδιότητες της ΡΑΕ και όχι για συνολικά, όπως εγώ μίλησα προηγουμένως. Επομένως χαίρομαι που αντελήφθη ότι πρέπει να ασχολείται με αυτές τις παρατηρήσεις που γίνονται έπειτα από ενδελεχή εξέταση του νομοσχεδίου. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Κύριοι συνάδελφοι, κηρύσσεται περαιωμένη η συζήτηση επί της ενότητας των άρθρων 1 έως 33. Και τίθενται σε ψηφοφορία ένα προς ένα. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 1 ως έχει; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 1 έγινε δεκτό, ως έχει, κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 2, ως έχει; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 2 έγινε δεκτό, ως έχει, κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 3, όπως τροποποιήθηκε; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 3, έγινε δεκτό, όπως τροποποιήθηκε, κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 4 όπως τροποποιήθηκε και με την υπ' αριθμ. 3375/209 τροπολογία; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 4 έγινε δεκτό, όπως τροποποιήθηκε με την υπ' αριθμ. 3375/209 τροπολογία, κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 5, ως έχει; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 5 έγινε δεκτό, ως έχει, κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 6 ως έχει; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 6 έγινε δεκτό ως έχει, κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 7, όπως τροποποιήθηκε και με την υπ' αριθμ. 3375/209 τροπολογία; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 7 έγινε δεκτό, όπως τροποποιήθηκε και με την υπ' αριθμ. 3375/209 τροπολογία, κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 8, όπως τροποποιήθηκε; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 8 έγινε δεκτό, όπως τροποποιήθηκε, κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 9, ως έχει; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 9 έγινε δεκτό, ως έχει, κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 10; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 10 έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 11; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 11 έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 12; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 12 έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 13; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 13 έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 14; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 14 έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 15; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 15 έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 16; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 16 έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 17; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 17 έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 18; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 18 έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 19; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 19 έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 20; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 20 έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 21; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 21 έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 22; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 22 έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 23; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 23 έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 24, όπως τροποποιήθηκε; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 24 έγινε δεκτό όπως τροποποιήθηκε, κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 25, ως έχει; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 25 έγινε δεκτό, ως έχει, κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 26, ως έχει; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 26 έγινε δεκτό, ως έχει, κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 27, ως έχει; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 27 έγινε δεκτό, ως έχει, κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 28 ως έχει; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 28 έγινε δεκτό, ως έχει, κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 29, όπως τροποποιήθηκε; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 29 έγινε δεκτό, όπως τροποποιήθηκε, κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 30, ως έχει; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 30 έγινε δεκτό, ως έχει, κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 31 ως έχει; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 31, έγινε δεκτό ως έχει, κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 32 ως έχει; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 32 έγινε δεκτό, ως έχει, κατά πλειοψηφία. Ερωτάται το Σώμα: Γίνεται δεκτό το άρθρο 33, ως έχει; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτό, δεκτό. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ: Κατά πλειοψηφία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς το άρθρο 33 έγινε δεκτό, ως έχει, κατά πλειοψηφία. Βλέπετε, κύριε Σαλαγκούδη, τριάντα τρία είναι τα άρθρα, τριάντα τρεις και οι παρατηρήσεις σας. Κύριοι συνάδελφοι, σας έχουν διανεμηθεί τα Πρακτικά της Τετάρτης 10 Νοεμβρίου και της Πέμπτης 11 Νοεμβρίου 1999. Ερωτάται το Σώμα αν επικυρούνται. ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Συνεπώς τα Πρακτικά της Τετάρτης 10 Νοεμβρίου και Πέμπτης 11 Νοεμβρίου επικυρώθησαν. Κύριοι συνάδελφοι, δέχεσθε να λύσουμε τη συνεδρίαση; ΟΛΟΙ ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα. Με τη συναίνεση του Σώματος και ώρα 01.05' λύεται η συνεδρίαση για σήμερα Τετάρτη 24 Νοεμβρίου 1999 και ώρα 18.30', με αντικείμενο εργασιών του Σώματος, συζήτηση προ ημερησίας διατάξεως, σύμφωνα με το άρθρο 143 του Κανονισμού της Βουλής, με πρωτοβουλία του Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Δημοκρατίας, κ. Κώστα Καραμανλή, σε επίπεδο Αρχηγών Κομμάτων, με θέμα "Η διαφάνεια στο δημόσιο βίο". Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΟΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΣ