ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΡΛΣΤ' Δευτέρα 12 Μαρτίου 2001 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΘΕΜΑΤΑ Α. ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 1. Ανακοινώνεται ότι τη συνεδρίαση παρακολουθούν μαθητές από το 27ο Γυμνάσιο Αθηνών, Α. ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ 1. Κατάθεση αναφορών, 2. Απαντήσεις Υπουργών σε ερωτήσεις Βουλευτών, 3. Ανακοίνωση του δελτίου αναφορών και ερωτήσεων της Τρίτης 13 Μαρτίου 2001, 4. Συζήτηση επικαίρων ερωτήσεων: α) Προς την Υπουργό Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, σχετικά με τις προθέσεις της Κυβέρνησης σε ό,τι αφορά το Προεδρικό Διάταγμα για τη "γενοκτονία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το τουρκικό κράτος" κλπ., β) Προς τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας, σχετικά με την πρόσφατη τραγική κατάληξη του παιδιού στη Μυτιλήνη κλπ., γ) Προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων, σχετικά με την κατασκευή του κωπηλατοδρόμιου, για τις ανάγκες των Ολυμπιακών Αγώνων στην περιοχή του Σχοινιά κλπ., δ) Προς τον Υπουργό Οικονομικών, σχετικά με τη χρηματοδότηση της μελέτης και της κατασκευής βιολογικού καθαρισμού Κυπαρισσίας, ε) Προς τον Υπουργό Δημόσιας Τάξης, σχετικά με τα μέτρα εκπαίδευσης των αστυνομικών, την οργάνωση τμημάτων πρακτικής εκπαίδευσης κλπ., 5) Συζήτηση επερώτησης προς τον Υπουργό Εθνικής 'Αμυνας, σχετικά με τη χρήση βλημάτων απεμπλουτισμένου ουρανίου, ΟΜΙΛΗΤΕΣ Α. Επί των επικαίρων ερωτήσεων: ΔΡΥΣ Γ., ΘΑΝΟΣ Δ., ΚΑΙΣΕΡΛΗΣ Κ., ΚΑΝΕΛΛΗ Λ., ΚΑΤΣΙΛΙΕΡΗΣ Π., ΚΟΥΒΕΛΗΣ Φ., ΠΑΠΑΘΕΜΕΛΗΣ Σ., ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ Αικ., ΦΟΥΝΤΟΥΚΙΔΟΥ Π., ΧΡΥΣΟΧΟΙΔΗΣ Μ., Β. Επί της επερώτησης: ΑΚΡΙΒΑΚΗΣ Α., ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ Ι., ΚΑΛΑΝΤΖΑΚΟΥ Σ., ΚΑΜΜΕΝΟΣ Π., ΚΟΣΙΩΝΗΣ Π., ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ Θ., ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ Σ., ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ Α., ΦΛΩΡΙΝΗΣ Α., ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ Ζ' ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΒΟΥΛΗ Ι' ΠΕΡΙΟΔΟΣ (ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ) ΣΥΝΟΔΟΣ Α' ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΡΛΣΤ' Δευτέρα 12 Μαρτίου 2001 ----------------- Αθήνα, σήμερα στις 12 Μαρτίου 2001, ημέρα Δευτέρα και ώρα 18.15' συνήλθε στην Αίθουσα των συνεδριάσεων του Βουλευτηρίου η Βουλή σε ολομέλεια για να συνεδριάσει υπό την προεδρία του Α' Αντιπροέδρου αυτής κ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΓΕΙΤΟΝΑ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αρχίζει η συνεδρίαση. Παρακαλείται ο κύριος Γραμματέας να ανακοινώσει τις αναφορές προς το Σώμα. (Ανακοινώνονται προς το Σώμα από την κα Αικατερίνη Παπακώστα, Βουλευτή Β' Αθηνών, τα ακόλουθα: (Το κείμενο των ανακοινώσεων υπάρχει στο τεύχος των Πρακτικών της Βουλής) ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα το δελτίο αναφορών και ερωτήσεων της Τρίτης 13 Μαρτίου 2001. Α. ΑΝΑΦΟΡΕΣ-ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Πρώτου Κύκλου ('Αρθρο 130 παρ. 5 Καν. Βουλής): 1. Η με αριθμό 5182/19.1.2001 ερώτηση του Βουλευτή του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος κ. Δημητρίου Πιπεργιά προς τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας, σχετικώς με τις προθέσεις της Κυβέρνησης να στελεχώσει το Κέντρο Υγείας Ιστιαίας με γιατρούς ειδικοτήτων. 2. Η με αριθμό 5231/619/23.1.2001 ερώτηση και αίτηση κατάθεσης εγγράφων του Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας κ. Ιορδάνη Τζαμτζή προς τον Υπουργό Εθνικής 'Αμυνας, σχετικώς με την πληρωμή του λογισμικού προγράμματος για τους πυραύλους PATRIOT κλπ. Β. ΑΝΑΦΟΡΕΣ-ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Δευτέρου Κύκλου (άρθρο 130 παρ.5 Καν.Βουλής): Η με αριθμό 2426/23.1.2001 αναφορά του Βουλευτή του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος κ. Παναγιώτη Κρητικού προς τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας, σχετικώς με την επίλυση των αιτημάτων της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες (ΕΣΑΜΕΑ). 2. Η με αριθμό 4879/9.1.2001 ερώτηση του Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας κ. Γεωργίου Τσούρνου προς τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας, σχετικώς με τη λειτουργία παιδιατρικής κλινικής στο Νομό Αργολίδας. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, εισερχόμαστε στη συζήτηση των ΕΠΙΚΑΙΡΩΝ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ Επίκαιρες ερωτήσεις πρώτου κύκλου: Πρώτη επίκαιρη ερώτηση είναι η με αριθμό 713/7.3.2001 του Βουλευτή του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος κ. Στυλιανού Παπαθεμελή προς τους Υπουργούς Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Πολιτισμού, σχετικώς με τις προθέσεις της Κυβέρνησης σε ό,τι αφορά το προεδρικό διάταγμα για τη "γενοκτονία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το τουρκικό κράτος" κλπ. Η επίκαιρη ερώτηση του κ. Παπαθεμελή σε περίληψη έχει ως εξής: "Η είδηση είναι ότι απεσύρθη το προεδρικό διάταγμα που είχε προωθηθεί σε εκτέλεση του νόμου που ομόφωνα ψήφισε η Βουλή τον Οκτώβριο του 1998 προκειμένου να απαλειφθεί απ' αυτό η φράση "γενοκτονία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το τουρκικό κράτος". Τούτο συνέβη κατά την ειδησεογραφία ύστερα από τυπικό διάβημα της 'Αγκυρας το οποίο άλλωστε έπρεπε να αναμένεται σε μια τέτοια περίπτωση. Αν η είδηση είναι αληθινή, πρόκειται για παρανοϊκή ιστορία. Κανένα κράτος στον κόσμο με στοιχειώδη αυτοσεβασμό δεν θα υπέκυπτε στην απαίτηση άλλου κράτους να γράψει την ιστορία του και να τιμήσει την εθνική του μνήμη κατά πως βολεύει στον "άλλο" που είναι μάλιστα ο δράστης της στιγματιζόμενης κακουργίας. Η γείτων έχει θλιβερή παράδοση γενοκτονιών στο 20ο αιώνα και αναδείχτηκε κατά την ομολογία του Χίτλερ η πάντων "δασκάλα" της ειδικότητας αυτής. Με την ελπίδα να υπάρξει δεύτερη και νηφαλιότερη σκέψη (οι Τούρκοι λένε ότι "την πρώτη γνώμη των Ρωμηών να την έχει το άλογό μας, τη δεύτερη τα παιδιά μας"). Ερωτώ τι θα πράξει τώρα η Κυβέρνηση". Δεν μπορείτε πλέον να αποφύγετε τις παροιμίες, κύριε Παπαθεμελή! Ο Υφυπουργός Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, κ. Καϊσερλής έχει το λόγο. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΙΣΕΡΛΗΣ (Υφυπουργός Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης): Σας ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. 'Οπως γνωρίζουμε, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, σύμφωνα με το άρθρο 2 του ν. 2645, που ως γνωστόν ψηφίστηκε ομόφωνα από τη Βουλή των Ελλήνων, θα πρέπει να εκδοθεί προεδρικό διάταγμα μετά από πρόταση των Υπουργείων Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Πολιτισμού με το οποίο θα πρέπει να καθορίζονται το περιεχόμενο και οι λεπτομέρειες των εκδηλώσεων της 14ης Σεπτεμβρίου, της ημέρας εθνικής μνήμης για τη γενοκτονία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας. Ενημέρωσα και εγγράφως αρκετούς Βουλευτές, αλλά και προφορικά θα ήθελα να διαβεβαιώσω τον κ. Παπαθεμελή και το Σώμα ότι πολύ σύντομα θα εκδοθεί το συγκεκριμένο προεδρικό διάταγμα. Σας ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο κ. Παπαθεμελής έχει το λόγο. Ελπίζω να είσθε και εσείς τόσο σύντομος. ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ-ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΠΑΘΕΜΕΛΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, δεν έχω καταλάβει. Κρατώ υπό σημείωση την έκφραση του κυρίου Υφυπουργού ότι πολύ σύντομα θα εκδοθεί αυτό το προεδρικό διάταγμα. Καθόσον, όμως, δύναμαι να γνωρίζω το προεδρικό αυτό διάταγμα είχε σχεδόν εκδοθεί. Είχε δηλαδή υπογραφεί από το συνάδελφό του επί του Πολιτισμού και νομίζω δε και από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και απεσύρθη. Εάν ο κύριος Υφυπουργός εννοεί ότι πρόκειται να εκδοθεί κάποιο διάταγμα στο οποίο δεν θα αναφέρεται ο όρος "γενοκτονία" του Μικρασιατικού Ελληνισμού από το τουρκικό κράτος", που περιλαμβάνεται στο ν. 2645, τον ομοφώνως ψηφισθέντα στην Αίθουσα αυτή το 1998, μιλάει για ένα εντελώς διαφορετικό πράγμα από αυτό για το οποίο τον ερωτώ και αυτό για το οποίο εν πάση περιπτώσει ο ελληνικός λαός ενδιαφέρεται. Κύριε Υφυπουργέ, η υπόθεση της ιστορίας ενός λαού, ενός έθνους είναι υπόθεση δική του και δεν υπαγορεύεται από κανέναν άλλο. Δεν μπορεί να υπογορευθεί από κανέναν άλλο. Στην προκείμενη περίπτωση είναι και θέμα αξιοπιστίας του ελληνικού κράτους γι'αυτό το οποίο έγινε με μεγάλη καθυστέρηση, σχεδόν οκτώ δεκαετιών, να εκδοθεί δηλαδή νόμος με τον οποίο να αναγνωρίζεται η γενοκτονία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το τουρκικό κράτος. Είναι υπόθεση αξιοπιστίας μας να εμμείνουμε σε μία άποψη, η οποία καταγράφει και τη συλλογική μνήμη του ελληνισμού και είναι απόλυτα εναρμονισμένη με την κρίση της ιστορίας, με την κρίση των ιστορικών, των Ελλήνων και των ξένων, οι οποίοι έχουν ασχοληθεί με το ζήτημα αυτό. (Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή) Εάν πρόκειται να νοθεύσουμε την ιστορία μας, εάν πρόκειται να γράψουμε την ιστορία μας κατά τις υπαγορεύσεις του κ. Ετζεβίτ, ο οποίος εξέφρασε στην 'Αγκυρα την αισιοδοξία του ότι "στην Αθήνα υπάρχουν νουνεχείς άνθρωποι οι οποίοι θα πάρουν πίσω το διάταγμα", τότε δεν γράφουμε ιστορία, γράφουμε μυθιστορία. 'Οπως έλεγε και ο Πολύβιος, "εκ της ιστορίας αναιρεθείσης της αληθείας, το απολειπόμενον ανωφελές γίγνεται διήγημα". Δεν θέλω να μεταφράσω, διότι γνωρίζετε αρχαία ελληνικά και επομένως δεν χρειάζεται η μετάφραση... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Για να μη χάσετε και χρόνο, κύριε Παπαθεμελή, γιατί ήδη τον έχετε υπερβεί. ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ-ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΠΑΘΕΜΕΛΗΣ: Είναι δηλαδή τραγικό αυτό το πράγμα να γίνεται από πλευράς ελληνικής πολιτείας. (Στο σημείο αυτό κτυπάει το επαναληπτικό κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή) Κύριε Πρόεδρε, πρέπει να στιγματίσω επίσης το γεγονός ότι βρέθηκαν 'Ελληνες πανεπιστημιακοί και άλλων επαγγελμάτων, ή ανεπάγγελτοι, εν πάση περιπτώσει περί τα κοινά ασχολούμενοι και γράφοντες, οι οποίοι υπεστήριξαν όχι απλώς ότι δεν έγινε γενοκτονία σε βάρος του Μικρασιατικού Ελληνισμού, αλλά αντιθέτως ότι ο Ελληνισμός έκανε γενοκτονία σε βάρος των Τούρκων. ΠΡΟΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Κύριε Παπαθεμελή, δεν έχετε άλλο χρόνο. Κλείστε, σας παρακαλώ, με αυτήν τη φράση που αρχίσατε. ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ-ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΠΑΘΕΜΕΛΗΣ: 'Οπως γνωρίζουν οι ειδότες, ο όρος "γενοκτονία"... ΠΡΟΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Κλείστε, κύριε Παπαθεμελή. Τώρα δεν είναι ώρα για τέτοια. 'Ολοι γνωρίζουμε ιστορία. ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ-ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΠΑΘΕΜΕΛΗΣ: ...είναι όρος που εισήχθη στο Διεθνές Δίκαιο το 1948. Εφ' ω και εχρησιμοποιείτο ο όρος "Μικρασιατική καταστροφή" αντί του όρου "Μικρασιατική γενοκτονία", που σημαίνουν ένα και το αυτόν, διότι ο όρος είναι μεταγενέστερος είναι προϊόν διεθνούς συμβάσεως του 1948. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Σας ευχαριστώ, κύριε Παπαθεμελή. Το λόγο έχει ο κύριος Υφυπουργός. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΙΣΕΡΛΗΣ (Υφυπουργός Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης): Κύριε Πρόεδρε, θα επαναλάβω και πάλι ότι το προεδρικό διάταγμα κατ'εξουσιοδότηση του συγκεκριμένου νόμου που ψήφισε η Βουλή των Ελλήνων ομόφωνα, θα εκδοθεί πάρα πολύ σύντομα. Σας ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Δεύτερη είναι η με αριθμό 709/7-3-2001 επίκαιρη ερώτηση της Βουλευτού της Νέας Δημοκρατίας, κας Παρθένας Φουντουκίδου προς τους Υπουργούς Υγείας και Πρόνοιας, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, σχετικώς με την πρόσφατη τραγική κατάληξη του παιδιού στη Μυτιλήνη κλπ. Η επίκαιρη ερώτηση της κας Φουντουκίδου έχει ως εξής: "Συγκλόνισε το πανελλήνιο η τραγική ιστορία του μικρού Παναγιώτη από τη Μυτιλήνη, θύμα της αρτηριοσκληρωτικής γραφειοκρατίας και αντίληψης, της έλλειψης υπευθύνων "αρμοδίων" ικανών να χειρίζονται κρίσεις και ιδιαίτερα περιστατικά, όπως αυτό που συνέβη. Πέρα από την ανάδειξη των τραγικών αδυναμιών σε υποδομή, πρόνοια και πολιτική προστασίας της υγείας των πολιτών από κάθε αιτία με αποτελεσματικούς τρόπους παρέμβασης, ο θάνατος ενός αθώου παιδιού θα 'πρεπε να ταρακουνήσει συνειδήσεις και περίμενα να προκαλέσει, μία, έστω μία, παραίτηση υπευθύνου. Κανείς δε φταίει για τίποτα; Τα μάτια του μικρού Παναγιώτη, πριν σβήσουν, ήταν στραμμένα κατευθείαν στους υπευθύνους. Γι'αυτό ερωτάσθε, κύριοι Υπουργοί: Νιώθετε πολιτικά και ηθικά υπεύθυνοι για την απαράδεκτη ολιγωρία και αδιαφορία που επιδείξατε στην περίπτωση του Παναγιώτη Βασιλέλη, η περιπέτεια και οι συνθήκες θανάτου του οποίου σόκαραν την κοινή γνώμη ώστε να υποβάλετε την παραίτησή σας;" Θα απαντήσει ο Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας κ. Θάνος. Ορίστε, έχετε το λόγο. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΘΑΝΟΣ (Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Πρώτα απ'όλα, κύριε Πρόεδρε, θέλω να εκφράσω τη θλίψη μου για την απώλεια του μικρού Παναγιώτη Βασιλέλη. Ο Παναγιώτης Βασιλέλης εισήχθη στο Νοσοκομείο Παίδων "Αγία Σοφία" το Σεπτέμβριο του 1999 σε ηλικία είκοσι μηνών. Από την ιατρική διάγνωση διαπιστώθηκε ότι έπασχε από νευροβλάστωμα, στάδιο τέταρτο. Η εν λόγω πάθηση χαρακτηρίζεται ως εξαιρετικά βαριά και η πρόγνωσή της είναι δυσμενής. Ωστόσο στην ιατρική πρέπει να παλεύεις, έστω και αν ξέρεις ότι μόνος σύμμαχος είναι ο Θεός, γιατί η ελπίδα και η προσπάθεια είναι προϋπόθεση ζωής. Ο χώρος της υγείας περικλείει μέσα την προσφορά, τη ματαιότητα, την απογοήτευση, αλλά και την ελπίδα και τη δικαίωση. 'Αρχισε, λοιπόν, μια δύσκολη μάχη σε μια από τις καλύτερες μονάδες μεταμοσχεύσεων στον κόσμο, αυτή του "Αγία Σοφία", όπου νοσηλεύονται αρκετές δεκάδες παιδιά το χρόνο και μισά περίπου από αυτά κερδίζουν τη μάχη της ζωής. Ο ασθενής υπεβλήθη άμεσα σε χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση της νεοπλασματικής μάζας. Μετά την επέμβαση εφαρμόσθηκε χημειοθεραπεία, όπως ενδείκνυται από την παγκόσμια ιατρική βιβλιογραφία και μάλιστα το σχήμα ήταν το λεγόμενο Memorial, γιατί εφαρμόζεται στο Memorial. Προς επίτευξη του τελικού σκοπού ίασης έγινε αυτόλογη μεταμόσχευση μυελού των οστών. Δυστυχώς, η ασθένεια υποτροπίασε. 'Εγινε εκ νέου προσπάθεια αφαίρεσης της καρκινικής μάζας, αλλά επειδή το νευροβλάστωμα διηθούσε ευγενή όργανα και αγγεία, αυτό δεν ήταν δυνατόν να πραγματοποιηθεί στη χειρουργική επέμβαση. 'Ετσι ο ασθενής υπεβλήθη σε ακτινοθεραπεία και σε νέα σειρά χημειοθεραπειών. Αναφέρομαι στο ιατρικό ιστορικό και στις προσπάθειες, γιατί η δικαιολογημένη δυσκολία να συμβιβασθούμε με το θάνατο ενός παιδιού και η αναζήτηση πιθανών αιτιών, δεν επιτρέπεται να αδικεί το έργο και την προσφορά των εργαζομένων στο χώρο της υγείας γιατρών και νοσηλευτών, ιδιαίτερα σε δύσκολες μονάδες, όπως αυτή των μεταμοσχεύσεων παιδιών του "Αγία Σοφία", εκεί που δοκιμάζονται ανθρώπινες αντοχές και κορυφαία ανθρώπινα συναισθήματα. Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε την προσήλωση στο καθήκον, τη φιλοτιμία και την αλληλεγγύη ανθρώπων, που δίνουν καθημερινά μάχες δύσκολες και συχνά άνισες. Διευκρινίζεται ότι κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του μικρού Παναγιώτη δεν υπεβλήθη από τους γονείς αίτημα για έγκριση νοσηλείας στο εξωτερικό, όπως θα μπορούσε λόγω της έμμεσης ασφάλισης του μικρού στο ΙΚΑ και όπως συμβαίνει με εκατοντάδες ασφαλισμένους στο ΙΚΑ ή και άλλων ασφαλιστικών ταμείων ή ακόμη και με άπορους. Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας μόλις ενημερώθηκε για το πρόβλημα, την ίδια μέρα έστειλε προς την Εθνική Τράπεζα επιστολή, την οποία καταθέτω, στην οποία αναφερόταν ότι το Υπουργείο προτίθεται να προχωρήσει σε τροποποίηση του ν.5101 και να προβλέπεται σε εξαιρετικές περιπτώσεις η δυνατότητα έγκρισης συγκέντρωσης χρημάτων σε λογαριασμούς που έχουν ήδη ανοιχθεί επ'ονόματι οικονομικά αδύνατων ατόμων για την αντιμετώπιση σοβαρότατων προβλημάτων υγείας. (Στο σημείο αυτό ο Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας κ. Δημ. Θάνος καταθέτει για τα Πρακτικά την προαναφερθείσα επιστολή, η οποία βρίσκεται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής.) Μετά την επιστολή αυτή, την επόμενη μέρα η Εθνική Τράπεζα αποφάσισε να διαθέσει το ποσόν των δώδεκα εκατομμυρίων δραχμών στην οικογένεια του μικρού ασθενούς, ενώ η τροπολογία συμπεριελήφθη στο πρώτο νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας στις 11 Δεκεμβρίου. (Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υφυπουργού) Κύριε Πρόεδρε, τελειώνω. Το νοσοκομείο "Αγία Σοφία" έκανε ό,τι ήταν δυνατόν για τη σωτηρία του μικρού Παναγιώτη Βασιλέλη. Το Υπουργείο προχώρησε σε ψήφιση τροπολογίας για την αποδέσμευση των χρημάτων, μόλις ενημερώθηκε γι'αυτό το θέμα. Ευθύνη και υποχρέωση όλων μας είναι η βελτίωση και ο εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών υγείας με στόχο την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των προβλημάτων υγείας και την προσπάθεια ίασης εκεί που υπάρχουν δύσκολα και ακραία προβλήματα. Ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Η κ. Φουντουκίδου έχει το λόγο. ΠΑΡΘΕΝΑ ΦΟΥΝΤΟΥΚΙΔΟΥ-ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ: Κύριε Υπουργέ, δεν ξέρω τι περίμενα, να ανταποκριθείτε στις κοινοβουλευτικές σας υποχρεώσεις, όταν δεν ανταποκριθήκατε στις φωνές οργής και αγανάκτησης, στην απαίτηση των Ελλήνων πολιτών; 'Οταν σηκώθηκαν και ράγισαν και οι πέτρες και εσείς κρυβόσασταν και δεν βρίσκατε υπευθύνους, δεν βρίσκατε έστω μια λέξη συγνώμης, δεν θέσατε τις υπηρεσίες σας σε συναγερμό και δεν το είδατε σαν μία αφορμή τέλος πάντων να διορθώσετε τα κακώς κείμενα στον τομέα της υγείας; Και έρχεσθε σήμερα να αναγνώσετε το ιστορικό της πορείας του μικρού Παναγιώτη. Λυπάμαι πάρα πολύ, κύριε Υπουργέ, δεν νομίζω ότι αξίζει τέτοιας ηγεσίας αυτός ο τόπος και οι 'Ελληνες πολίτες. Ψεύδεσθε. Ο Δήμαρχος της Κοινότητας Γέρα διατύπωσε επανειλημμένα την άποψη και την καταγγελία ότι από τις 15 Ιουνίου είχε ενημερώσει την ηγεσία του Υπουργείου Υγείας. Υπάρχει ο σύλλογος το "Χαμόγελο του Παιδιού" που προέβη στις ίδιες καταγγελίες. Πετούσατε τα έγγραφα και τα κρύβατε σαν ενοχλητικές φωνές. Δεν έχετε λοιπόν ανθρώπινες, κοινωνικές αναφορές; Δεν έχετε πολιτικές αναφορές; Η απαίτηση της κοινωνίας είναι μία, να μη συντριβούμε από άλλα περιστατικά σαν αυτό του μικρού Παναγιώτη. Και αυτό προϋποθέτει υποδομές. Αν δείτε τις απορροφήσεις στον τομέα της υγείας από το 1994, κύριε Υπουργέ, είναι οι χαμηλότερες από όλα τα άλλα Υπουργεία. Μερικές χρονιές είναι μηδενικές. Δεν έχουμε υποδομές, δεν έχετε ευέλικτο σύστημα. 'Αγεσθε και φέρεσθε από τους γραφειοκράτες. Και έρχεσθε σήμερα να μας αναγνώσετε το ιστορικό και μόνο; Λυπάμαι πάρα πολύ. Θαρρώ ότι η μόνη υποχρέωση που έχετε -και επιμένω και δεν είναι απαίτηση δική μου, είναι απαίτηση της κοινωνίας των πολιτών- είναι να υποβάλετε την παραίτησή σας και να δρομολογήσετε νέες τομές και ρήξεις στον τομέα της υγείας και της πρόνοιας. Το αγαθό της υγείας, την αξιοπρέπεια των ασθενών και των συγγενών τους, οφείλετε να την προστατεύετε. Και την ελπίδα οφείλετε να την παρέχετε στον κάθε 'Ελληνα πολίτη. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο Υφυπουργός, κ. Θάνος, έχει το λόγο. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΘΑΝΟΣ (Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Κύριε Πρόεδρε, δεν χρειάζεται στην Αίθουσα αυτήν την πολιτική και τον πολιτισμό να τις κάνουμε αντίπαλες έννοιες. Η πανελλήνια συγκίνηση που υπήρξε για το θάνατο του μικρού Παναγιώτη, δεν νομιμοποιεί κανένα να αναζητεί πολιτικά οφέλη στην υπόθεση αυτή και να επιδίδεται σε μία προσπάθεια απροκάλυπτης εκμετάλλευσης του θέματος. ΠΑΡΘΕΝΑ ΦΟΥΝΤΟΥΚΙΔΟΥ-ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ: Αν δεν είναι αυτό πολιτικό θέμα, λυπάμαι, αλλά έχουμε άλλη αντίληψη περί πολιτικής. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΘΑΝΟΣ (Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Το Υπουργείο δε δίστασε ούτε στιγμή... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Συγγνώμη, κύριε Υφυπουργέ. Κυρία Φουντουκίδου, δεν θέλω να σας παρατηρήσω, μην με αναγκάσετε. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΘΑΝΟΣ (Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Το Υπουργείο δε δίστασε ούτε στιγμή να αλλάξει ένα νόμο εβδομήντα ετών, ο οποίος είχε παραπέμψει στο παρελθόν πολλές τέτοιες περιπτώσεις στο αρχείο. Και ο Υπουργός κ. Παπαδόπουλος, όταν ενημερώθηκε, προώθησε κατ'ευθείαν την τροπολογία αυτή. Η τροπολογία δεν κατατέθηκε, κυρία Φουντουκίδου, ούτε από άλλο κόμμα ούτε από συναδέλφους Βουλευτές ούτε από εσάς προσωπικά, παρ'ότι το θέμα ήταν πανελλήνια γνωστό. ΠΑΡΘΕΝΑ ΦΟΥΝΤΟΥΚΙΔΟΥ-ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ: Τόσα χρόνια δεν σας ενημέρωσαν οι παράγοντές σας ότι υπάρχει αυτό το θέμα; ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Δεν μπορούμε να προχωρήσουμε έτσι, σας παρακαλώ. 'Ετσι αποδυναμώνετε και την ερώτησή σας. Αφήστε να σας απαντήσει ο κύριος Υφυπουργός και θα κρίνετε και εσείς και θα κρίνουν και οι πολίτες την απάντησή του. Δε χρειάζεται να τον διακόπτετε με τέτοιο τρόπο. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΘΑΝΟΣ (Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Η τροπολογία κατατέθηκε από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας. Κύριε Πρόεδρε, η πολιτική εκφράζει το γενικό συμφέρον του ελληνικού λαού και αυτό πρέπει να φαίνεται σε όλα τα θέματα από το μικρότερο μέχρι το μεγαλύτερο. Κρίνοντες και κρινόμενοι όμως έχουμε ανάγκη για έγκριση των λόγων και των πράξεών μας από την ίδια τη συνείδησή μας. Ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Τρίτη είναι η με αριθμό 699/7-3-2001 επίκαιρη ερώτηση της Βουλευτού του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας κας Λιάνας Κανέλλη προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων, Πολιτισμού, σχετικώς με την κατασκευή του κωπηλατοδρόμιου, για τις ανάγκες των Ολυμπιακών Αγώνων στην περιοχή του Σχοινιά κλπ. Η επίκαιρη ερώτηση της κυρίας συναδέλφου έχει ως εξής: "Αντιδράσεις προκαλεί η απόφαση της Kυβέρνησης να προχωρήσει στην χωροθέτηση Ολυμπιακών εγκαταστάσεων στην περιοχή του Σχοινιά και του Ριζάρι Μαραθώνα, λόγω των επιπτώσεων που αυτές θα έχουν στη φυσιογνωμία της περιοχής την οποία από αγροτική θα μετατρέψουν σε αστική, στην ιδιωτικοποίηση της μεγάλης παραλίας του Σχοινιά και στη συρρίκνωση του υγρότοπού του. Επιπλέον η παρέμβαση της αρχαιολογικής εταιρείας φέρνει στην επιφάνεια και νέες σημαντικές επιπτώσεις από την κατασκευή των έργων αυτών, οι οποίες αφορούν στην ιστορική μνήμη και παράδοση, το σεβασμό και τη διατήρησή της. Ερωτώνται οι κύριοι Υπουργοί γιατί η Kυβέρνηση επιμένει στην κατασκευή του κωπηλατοδρόμιου στη συγκεκριμένη περιοχή και δεν προχωρά στην εξεύρεση άλλης λύσης;" Ο Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων κ. Λαλιώτης έχει το λόγο. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Κύριε Πρόεδρε, οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 που διεκδίκησε η χώρα μας από το 1994 και μετά, η προσπάθεια διεκδίκησης που εστέφθη με επιτυχία, το 1997 αποτελούν μια εθνική υπόθεση για την Ελλάδα και για όλους τους 'Ελληνες. Είναι γεγονός ότι για πολλά αθλήματα, για τις αθλητικές ολυμπιακές εγκαταστάσεις, έχουν γίνει εναλλακτικές αξιολογήσεις και περιγραφές χώρων. Για τους κωπηλατικούς αγώνες του 2004 υπήρξε ανάλυση και εξέταση διαφόρων εναλλακτικών λύσεων. Αξιολογήθηκαν οι περιοχές της λίμνης Υλίκης, της λίμνης των Ιωαννίνων, της λίμνης Καϊάφα, αλλά και η περιοχή του Μαραθώνα και του Σχοινιά. Η πρόταση για το Σχοινιά και το Μαραθώνα είχε κατατεθεί από το 1990 από τον αείμνηστο Γεώργιο Κανδύλη, ο οποίος είχε και την ευθύνη να εκπονήσει το φάκελο διεκδίκησης των Ολυμπιακών Αγώνων του 1996. Το 1994 στο φάκελο διεκδίκησης πάλι ενσωματώθηκε η πρόταση του κ. Κανδύλη για το Μαραθώνα, να γίνουν εκεί οι κωπηλατικοί αγώνες. Σας πληροφορώ ότι υπήρχαν διαφορετικές απόψεις ορισμένων οικολογικών οργανώσεων κατά τη διάρκεια του 1998 έως σήμερα, για να προστατευτεί το οικοσύστημα. Το οικοσύστημα το οποίο υπάρχει στον Σχοινιά σήμερα, κύριε Πρόεδρε, είναι κατ' ευφημισμόν οικοσύστημα. Γιατί; Γιατί από το 1950 και μετά έχει υποβαθμιστεί και έχει καταστραφεί το οικοσύστημα με τις ευαίσθητες ισορροπίες του. Αρκεί να πάει κανείς να δει τι υπήρχε εκεί για σαράντα χρόνια. Πρώτον, υπήρχε μια εγκατάσταση και λειτουργία αεροδρομίου που είχε δέκα χιλιάδες πτήσεις το χρόνο, που σημαίνει ότι ήταν το δεύτερο σε κίνηση αεροδρόμιο στην Ελλάδα, μετά το Ελληνικό. Δεύτερον, υπήρχε μια σημαντικά ανεπτυγμένη αμερικάνικη βάση. Τρίτον, μια πίστα μότο κρος. Τέταρτον, αυθαίρετη οικιστική ανάπτυξη και επιβουλή εκτάσεων από διάφορους οικοδομικούς συνεταιρισμούς. Υπήρχαν μπάζα, υπήρχαν σκουπίδια. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι το διαχειριστικό σχέδιο που έχει εκπονήσει το ΥΠΕΧΩΔΕ από το 1994 και μετά, ήταν να επανέλθει το οικοσύστημα στις παλιές του ισορροπίες, δηλαδή να γίνει πραγματικός υδροβιότοπος και όχι κατ' ευφημισμόν. Οι εγκαταστάσεις για τους Ολυμπιακούς Αγώνες αποκαθιστούν το οικοσύστημα. Υπάρχει προεδρικό διάταγμα, που έχει προωθήσει το ΥΠΕΧΩΔΕ και έχει συμφωνήσει το Συμβούλιο Επικρατείας, όπου προστατεύει με όρους απόλυτης προστασίας μία περιοχή περίπου δώδεκα χιλιάδες στρέμματα που είναι περιοχή προστασίας. (Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υπουργού) ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ολοκληρώστε, κύριε Υπουργέ, έχετε και δευτερολογία. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε. Οι εγκαταστάσεις για τους κωπηλατικούς αγώνες δεν είναι τίποτε άλλο, παρά μία τεχνητή λίμνη μαζί με άλλες τρεις λίμνες που θα γίνουν στην περιοχή, όπου σήμερα περιέγραψα ότι υπάρχει το αεροδρόμιο, η αμερικάνικη βάση και η πίστα μότο-κρος. Από τον Ιανουάριο του 2001 έχουν εγερθεί ορισμένα ερωτήματα για το ιστορικό τοπίο. Βεβαίως εδώ, κύριοι συνάδελφοι, ... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Κύριε Υπουργέ, τα υπόλοιπα στη δευτερολογία σας, δεν έχετε άλλο χρόνο. Παρακαλώ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): ... η Αρχαιολογική Εταιρεία δεν είχε πει τίποτα μέχρι τώρα. Ο κ. Πετράκος που ήταν έφορος αρχαιοτήτων στην περιοχή του Μαραθώνα... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Παρακαλώ, κύριε Υπουργέ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): ... δεκαοκτώ χρόνια δεν κίνησε καμία διαδικασία να κηρυχθεί ο τόπος ως ιστορικός ή αρχαιολογικός χώρος. Ξαφνικά θυμήθηκαν τον Ιανουάριο του 2001 κάποιοι αρχαιολόγοι και κάποιοι διανοούμενοι να θέσουν το θέμα. Δεν είναι έτσι, κυρία Κανέλλη. 'Εχουμε κι εμείς ευθύνη κοινωνική, αλλά έχουμε κι εμείς περιβαλλοντική ευαισθησία και ευαισθησία για τους αρχαιολογικούς χώρους. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Θα έχετε και δευτερολογία, κύριε Υπουργέ. Η κυρία Κανέλλη έχει το λόγο. ΛΙΑΝΑ ΚΑΝΕΛΛΗ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε, θα είμαι σύντομη. Παρακαλώ πάρα πολύ να έχει υπόψη του ο Υπουργός ότι του απευθύνω το λόγο και την ερώτηση ως Βουλευτής ούτε ως αρχαιολόγος ούτε ως διανοούμενη... ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): 'Αλλο λέω. ΛΙΑΝΑ ΚΑΝΕΛΛΗ: Δεν ισχυρίστηκα ότι είμαι ούτε αρχαιολόγος ούτε διανοούμενη, επειδή κάνατε και μία αναφορά προσωπική στο όνομά μου. Μιλάω ως Βουλευτής ... ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): 'Οχι, δεν το λέω για σας. ΛΙΑΝΑ ΚΑΝΕΛΛΗ: Και σας παρακαλώ πάρα πολύ να δεχθείτε την εξής παράκληση. Σας ζητούσα με την ερώτηση να μου απαντήσετε γιατί επιμένετε και δεν μου απαντήσατε. Μου απαντήσατε ότι απλώς υπήρχε η μελέτη και είχε πει ο αείμνηστος Κανδύλης να πάει στο Σχοινιά. Υπάρχουν και άλλες εναλλακτικές λύσεις. Αυτήν τη στιγμή θα προβείτε σε αλλαγή του χώρου και σας άκουσα να λέτε στην πρωτολογία σας ότι υπήρχαν σκουπίδια, υπήρχε ένα αεροδρόμιο κλπ. Σύμφωνοι, κύριε Υπουργέ, αλλά δεν περπάτησαν τα σκουπίδια εκεί. Ποιος τα έβαλε; Υπάρχει μία πολιτεία που δεν τα μάζεψε. Το αεροδρόμιο δεν είναι αυτοφυές φυτό. Δεν φυτρώνει σαν τη ρίγανη το αεροδρόμιο. Το αεροδρόμιο είναι κατάλοιπο αμερικάνικου αεροδρομίου και έμεινε εκεί. Δεν φύτρωσε το αεροδρόμιο στο Σχοινιά. Δεν είναι σχίνα το αεροδρόμιο. Δεν κάνατε τίποτα. Το 1994 -λέει- το κάνατε εθνικό πάρκο. Πού είναι το εθνικό πάρκο; Ακόμα και σήμερα, γι' αυτό που λέτε, έχει ένα καλό το αεροδρόμιο. Το αεροδρόμιο επειδή είναι στρατιωτική εγκατάσταση, δεν επέτρεψε την αλλοίωση του χώρου γύρω-γύρω, γιατί φυλάσσεται παραπανίσια. Εδώ τίθεται ένα πρόβλημα, του οποίου η απάντηση έρχεται σε αμφισβήτηση πολλών, γιατί πολλά πράγματα ελέγχονται και επανελέγχονται. Μπορεί να ανοίξει μία κερκόποτρα αλλοίωσης της περιοχής. Το Λαύριο το σκεφτήκατε, για παράδειγμα; Το Λαύριο το οποίο δεν έχει τα ίδια ζητήματα και μάλιστα κοντά στην παραλία, που είναι ξερό, που θα είχε και ζωή ενδεχομένως, που θα έβρισκαν ψωμί οι κάτοικοι και που ξέρετε πόσο υποβαθμισμένο είναι το Λαύριο αυτήν τη στιγμή και εργασιακά. 'Ηταν μόνο η Κωπαίδα, μόνο το ένα, μόνο το άλλο; Δεν θα σας κατηγορούσε κανείς, αν εξετάζατε εναλλακτικά σενάρια, για να πάει κάπου αλλού. 'Επειτα θα παρακαλούσα να μου απαντήσετε το εξής: Θα γίνουν δεκατρείς χιλιάδες τετραγωνικά τσιμέντο στο εθνικό πάρκο, όπως λέτε, τι θα μείνει μετά την Ολυμπιάδα; Υπάρχει και το καγιάκ. Να σας πω κάτι; 'Οσο και ιστορική και εθνική υπόθεση να είναι η Ολυμπιάδα -μακάρι να είναι εθνική και να πετύχει- θα σας πω μία αλήθεια. Δεν μπορεί να είναι ιστορικότερη, μεγαλύτερη και παγκοσμιότερη από τη μάχη του Μαραθώνα. Και δεν θα δώσουμε πολιτιστικό χαρακτήρα στην Ολυμπιάδα, επειδή θα φτιάχνουμε τα έργα, το ένα στο Μαραθώνα, το άλλο να το πάμε στην Πνύκα και το άλλο να το πάμε στο φανάρι του Διογένη. Αυτό θα δώσει κάποιο χαρακτήρα πολιτισμικής παγκοσμιότητας; Κινδυνεύουν τα πουλιά, κινδυνεύουν τα ζώα, κινδυνεύει το οικοσύστημα, κινδυνεύει ο Σχοινιάς, θα αξιοποιηθεί το Μπενάκη, θα αξιοποιηθούν περιουσίες. Γιατί να βαρύνεται η χώρα και εσείς και το Υπουργείο σας ... (Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας της κυρίας Βουλευτή) ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ολοκληρώστε, παρακαλώ. ΛΙΑΝΑ ΚΑΝΕΛΛΗ: ...με το ενδεχόμενο αξιοποίησης ενδεχομένως κάποιων περιουσιών στην περιοχή και καταστροφή του Τύμβου, της ουσίας; Δεν υπάρχουν άλλες εναλλακτικές λύσεις; Σκεφθείτε τις, ακόμα και το Λαύριο. Είναι καλύτερο και θα φτιάχνουμε και καγιάκ στα ναυπηγεία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ευχαριστώ, κυρία Κανέλλη. Το λόγο έχει ο κύριος Υπουργός. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Κύριε Πρόεδρε, από αυτά που περιγράφει η αξιότιμη συνάδελφος κα Κανέλλη, φαίνεται ότι έχει μία ευαισθησία και ένα αίσθημα, αλλά δεν έχει συγκεκριμένη γνώση της περιοχής. Από τον Τύμβο του Μαραθώνα η τεχνητή λίμνη που θα γίνει, για να γίνουν οι κωπηλατικοί αγώνες, απέχει περίπου τέσσερα χιλιόμετρα. ΛΙΑΝΑ ΚΑΝΕΛΛΗ: Σχήμα λόγου είναι ο Τύμβος. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Δεύτερον, δεν πρόκειται να μετατραπεί αυτή προστατευόμενη έκταση των δώδεκα χιλιάδων στρεμμάτων σε αστική γη. Δεν επιτρέπεται καμία ουσιαστική ανάπτυξη ή ιδιωτικοποίηση της μεγάλης παραλίας του πευκοδάσους. Το παράκτιο πευκόδασος με τις ανεπανάληπτες κουκουναριές και τα πεύκα που είναι προστατευόμενο, θα προστατευθεί απολύτως. Από το 1950, υπάρχουν αυτές οι εγκαταστάσεις, το αεροδρόμιο και η αμερικάνικη βάση και δεν έχει βγάλει κανείς άχνα. Πού ήταν η αρχαιολογική εταιρεία σαράντα πενήντα χρόνια τώρα; Πού ήταν ο κ. Πετράκος που ήταν δεκαοκτώ χρόνια έφορος να κηρύξει τον τόπο, ιστορικό τόπο και αρχαιολογικό χώρο; ΛΙΑΝΑ ΚΑΝΕΛΛΗ: Σε μένα απαντάτε, κύριε Υπουργέ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Κυρία Κανέλλη, μην αντιδικείτε. Απαντά στα επιχειρήματά σας. ΛΙΑΝΑ ΚΑΝΕΛΛΗ: Δεν λέγομαι Πετράκος. Εγώ Κανέλλη λέγομαι. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Λέμε τα πραγματα με το όνομά τους. ΛΙΑΝΑ ΚΑΝΕΛΛΗ: Μα, ρωτά εμένα, πού είναι ο κ. Πετράκος. Εγώ δεν λέγομαι Πετράκος. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ασφαλώς είναι ρητορικό το ερώτημα, κα Κανέλλη. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Εγώ θεωρώ τιμή μου, γιατί από το 1994, ως Υπουργός Περιβάλλοντος, έθεσα ως απόλυτη προτεραιότητα την ανάδειξη της περιοχής, την προστασία της περιοχής και την ανάκτηση του οικοσυστήματος με όλες τις ισορροπίες του, έτσι ώστες να αναδειχθεί προστατευόμενη περιοχή και οικολογικό πάρκο. Αυτή είναι η αλήθεια. Για το ιστορικό τοπίο και τον αρχαιολογικό χώρο, σας πληροφορώ ότι υπάρχουν μελέτες επιστημονικά τεκμηριωμένες από γεωλόγους και παλαιογεωγράφους που αποδεικνύουν ότι, κατά τη μάχη Μαραθώνα η ακτογραμμή ήταν διαφορετική. 'Ηταν περίπου δύο χιλιάδες μέτρα μέσα.'Αρα, ο τόπος που σήμερα λέγεται τόπος Σχοινιά και οικοσύστημα Σχοινιά ήταν θάλασσα, ήταν βυθός. Εν πάση περιπτώσει κάποια στιγμή πρέπει να συζητούμε με απόλυτη ακρίβεια και γνώση και όχι με το αίσθημα το οποίο περιφέρει -δεν υπάρχει καμιά προσωπική αιχμή για σας- ο κάθε ένας μας. Η Αρχαιολογική Εταιρεία όφειλε να υψώσει τον τόνο της φωνής της και να βάλει τα στήθια της μπροστά, όταν γινόταν το αεροδρόμιο, όταν γινόταν η αμερικάνικη βάση. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Κύριε Υπουργέ, ολοκληρώστε παρακαλώ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Μέχρι τώρα δεν είχε κάνει τίποτα, μέχρι τον Ιανουάριο του 2001. ΛΙΑΝΑ ΚΑΝΕΛΛΗ: Δεν μπορείτε να εξετάσετε άλλη λύση; ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Είναι ρητορικά τα ερωτήματα του κυρίου Υπουργού κυρία Κανέλλη, μην απαντάτε. Ολοκληρώστε, κύριε Υπουργέ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Ανακάλυψε το ιστορικό αίσθημα και το αίσθημα της διατήρησης της παράδοσης, της αρχαιότητας και της σημασίας του Μαραθώνα τώρα, καθυστερημένα και επιλεκτικά. ΛΙΑΝΑ ΚΑΝΕΛΛΗ: Επαναλαμβάνω, άλλη λύση μπορείτε να εξετάσετε; ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Δεν υπάρχει άλλη λύση, γιατί η Υλίκη είναι οικοσύστημα, ενταγμένη στο "Natura 2000". ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Παρακαλώ, μην ανοίγετε νέο διάλογο τώρα. Κύριε Λαλιώτη έχετε υπερβεί το χρόνο σας. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Η λίμνη Καϊάφα είναι οικοσύστημα προστατευόμενο και είναι ενταγμένη στο "Νatura 2000". Το ίδιο και η Λίμνη των Ιωαννίνων. 'Εχουν εξεταστεί όλες οι εναλλακτικές λύσεις. ΛΙΑΝΑ ΚΑΝΕΛΛΗ: Κύριε Υπουργέ, με απογοητεύσατε. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ευχαριστώ, κύριε Υπουργέ. Ακολουθεί η τέταρτη με αριθμό 703/7.3.2001 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου κ. Φώτη Κουβέλη προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων σχετικώς με τον προγραμματισμό των έργων για τις ανάγκες των Ολυμπιακών Αγώνων, στο χώρο του μητροπολιτικού πάρκου στο Γουδί. Η επίκαιρη ερώτηση του κ. Κουβέλη έχει ως εξής: "Σύμφωνα με ανακοινώσεις της Συντονιστικής Επιτροπής Συλλόγων και Κινήσεων για την προστασία των ελεύθερων χώρων της Αθήνας, το μητροπολιτικό πάρκο Γουδί κινδυνεύει να μετατραπεί σε χώρο ολυμπιακών εγκαταστάσεων. Στο πάρκο προγραμματίζεται η κατασκευή του Ολυμπιακού Χωριού δημοσιογράφων, τα κεντρικά γραφεία του "ΑΘΗΝΑ 2004", αθλητικές εγκαταστάσεις δεκαπέντε χιλιάδων θέσεων για το πένταθλο και πέντε χιλιάδων θέσεων για αντισφαίριση. Είναι γνωστό ότι στον ίδιο χώρο επιθυμούν να εγκατασταθούν διάφορα Υπουργεία, αλλά και ο Παναθηναϊκός Α.Ο. έχει ζητήσει χώρο για την κατασκευή νέων γηπέδων. Επειδή όλες αυτές οι χρήσεις και οι εγκαταστάσεις σε έκταση ενός, προ πολλών ετών, κηρυγμένου μητροπολιτικού πάρκου θα στερήσει από την Αθήνα έναν από τους ελάχιστους ελεύθερους χώρους. Ερωτάται ο κύριος Υπουργός: Ποια έργα προγραμματίζεται να κατασκευαστούν στο πάρκο αυτό; Θα μεριμνήσει για την προστασία του πάρου στο Γουδί;" Πριν δώσω το λόγο στον κύριο Υπουργό θα ήθελα να ανακοινώσω στις κυρίες και τους κυρίους συναδέλφους ότι τη συνεδρίασή μας παρακολουθούν από τα άνω δυτικά θεωρεία, αφού προηγουμένως ξεναγήθηκαν στην έκθεση της αίθουσας "ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ" για τα 80 χρόνια ενσωμάτωσης της Θράκης στην Ελλάδα, σαράντα πέντε μαθητές και μαθήτριες και τρεις συνοδοί του 27ου Γυμνασίου Αθηνών. Η Βουλή τους καλωσορίζει. (Χειροκροτήματα απ' όλες τις πτέρυγες) Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Κύριε Πρόεδρε, η περιοχή στο Γουδί μετά από μελέτη που έχει κάνει ο Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας και το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., έχει προταθεί, να αναδειχθεί σε μητροπολιτικό πάρκο, σε οικολογικό πάρκο, έχοντας, όμως, ενσωματώσει υποδομές κοινωφελείς, αθλητικές και πολιτιστικές που ήδη υπήρχαν. Αυτό είναι μία αλήθεια και είναι η πρώτη παραδοχή. Η δεύτερη αλήθεια είναι ότι αυτά που αναφέρει ο κ. Κουβέλης, μπορεί να αποτελούν αιτήματα κάποιων φορέων, δεν σημαίνει ότι θα γίνουν και πραγματικότητα. Πρώτον, δεν μπορεί σε οριοθετημένο χώρο εντός του πάρκου, να κατασκευαστεί το γήπεδο του Παναθηναϊκού, το έχουμε πει πολλές φορές και εδώ στη Βουλή, αλλά και στον ιστορικό Σύλλογο του Παναθηναϊκού, έχοντας υποδείξει άλλους χώρους μέσα στην Αττική. Δεύτερον, δεν πρόκειται να γίνει ολυμπιακό χωριό για τη φιλοξενία των δημοσιογράφων το 2004. Τρίτον, οι αθλητικές εγκαταστάσεις οι οποίες θα γίνουν, γιατί θα φιλοξενηθεί το μοντέρνο πένταθλο που περιλαμβάνει την κολύμβηση, την ιππασία, το δρόμο, τη σκοποβολή και τη ξιφασκία, θα αξιοποιήσει υπάρχουσες υποδομές, όπως είναι το κολυμβητήριο του Δήμου Αθηναίων και όπως είναι το Κέντρο Ιππασίας του Ιππικού Ομίλου που υπάρχει σήμερα εκεί και ορισμένες άλλες εγκαστάσεις. Η ξιφασκία και η σκοποβολή θα φιλοξενηθούν σε προσωρινό γυμναστήριο πέντε χιλιάδων θέσεων, όπου θα διεξαχθεί και το άθλημα της αντιπτέρυσης. Θα είναι προσωρινό. 'Αρα, δεν κινδυνεύει ο χώρος από τις ολυμπιακές εγκαστάσεις. Επίσης, πιστεύω ότι ο κ. Κουβέλης θα πρέπει να αξιολογήσει την προσπάθεια που έχει κάνει το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και ο Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου τα τελευταία χρόνια, για να μην είναι μόνο στο χαρτιά -αλλά και να γίνει στην πράξη αυτή η μεγάλη περιοχή- ως οικολογικό μητροπολιτικό πάρκο της Αττικής. Εμείς έχουμε επιδείξει και την ευθύνη και την ευαισθησία που πρέπει γι' αυτήν την περιοχή και δεν πρόκειται να επιτρέψουμε να αλλοιωθεί ο χαρακτήρας αυτού του μητροπολιτικού οικολογικού πάρκου. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο κ. Φώτης Κουβέλης έχει το λόγο. ΦΩΤΗΣ ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Θεωρώ σημαντικό το γεγονός, κύριε Υπουργέ, ότι σήμερα δεσμεύεστε τουλάχιστον αναφορικά με το γεγονός, ότι δεν πρόκειται να γίνουν μερικά από εκείνα τα έργα για τα οποία υπάρχει η καταγεγραμμένη στον Τύπο φήμη και πληροφορία. 'Αλλωστε, ο κοινοβουλευτικός έλεγχος αυτήν τη δέσμευση επιδιώκει, τη δέσμευση της σαφήνειας. Είναι, όμως, γνωστό, κύριε Υπουργέ, ότι ο Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας έχει αναθέσει στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο μία μελέτη. Η μελέτη αυτή έχει εκπονηθεί, εξ όσων είμαι σε θέση να γνωρίζω, Περιλαμβάνει και άλλες περιοχές και ομιλεί για το μητροπολιτικό πάρκο Γουδιού με ό,τι αυτό συνεπάγεται ως προς τις επιμέρους δραστηριότητές του. Το ερώτημα μου κατά συνέπεια είναι σαφές και συγκεκριμένο. Εάν υιοθετείται ή δεν υιοθετείται το ολοκληρωμένο κατά τη γνώμη μας σχέδιο που έχει εκπονήσει το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Και περαιτέρω, θα εγκατασταθεί στο πάρκο του Γουδιού για παράδειγμα η έδρα του "ΑΘΗΝΑ 2004", όπως ζητάει; Θα υπάρξουν περαιτέρω εγκαταστάσεις, όπως έχει δημοσιοποιηθεί, για τη στέγαση του Υπουργείου Εσωτερικών και Δημόσιας Διοίκησης; Θα υπάρξει ένα τμήμα αυτού του ευρύτερου γηπέδου του Γουδιού που θα παραχωρηθεί για την ίδρυση στρατιωτικής ακαδημίας, όπως συγκεκριμένα έχει επίσης αναγραφεί στον Τύπο; Τα ερωτήματά μας είναι πάρα πολύ συγκεκριμένα. Η υπόθεση αφορά εννιακόσια εξήντα πέντε στρέμματα, κύριε Πρόεδρε, που είναι δυνατόν αυτά τα εννιακόσια εξήντα πέντε στρέμματα, με ορθή και χρηστή διαχείριση και σε συνεργασία με άλλες όμορες περιοχές, πράγματι να αποτελέσουν ένα σημαντικό πνεύμονα για τη λειτουργία όχι μόνο της Αθήνας, αλλά ολόκληρης της Αττικής. Αυτές τις συγκεκριμένες δεσμεύσεις θέλουμε σήμερα. Ερχόμαστε επιμηθείς, κύριε Υπουργέ, για να μη γίνουμε προμηθείς όταν θα βλέπουμε να κατασκευάζονται τα έργα και τότε θα είναι αργά. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Κύριε Πρόεδρε, πιστεύω ότι έχω απαντήσει με σαφήνεια στα ερωτήματα που έθεσε ο κ. Κουβέλης. Επειδή όμως στη γραπτή του ερώτηση περιέγραψε μία κατάσταση που ενδεχομένως να γίνει, δηλαδή να εγκατασταθούν άλλες υποδομές, θα ήθελα να πω τα εξής: Πρώτον, η μελέτη που έχει εκπονήσει το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο είναι μελέτη που έχει ανατεθεί από τον Οργανισμό Ρυθμιστικού Σχεδίου και από το ΥΠΕΧΩΔΕ. Καμιά μελέτη δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή στο σύνολό της. Είναι στη διακριτική ευχέρεια του ΥΠΕΧΩΔΕ και του Οργανισμού να αξιολογήσει τη μελέτη. Δεν νομίζω ότι επειδή κάποιοι μελέτησαν, αξιόλογοι επιστήμονες, ότι το τελικό τους συμπέρασμα και η τελική τους πρόταση αποτελεί θέσφατο. Δεύτερον, το μητροπολιτικό πάρκο εντάσσει και ενσωματώνει υφιστάμενες στην περιοχή λειτουργίες υγείας-πρόνοιας. Είναι τα νοσοκομεία, είναι οι υποδομές της Εκπαίδευσης, της Διοίκησης, το Υπουργείο Δικαιοσύνης, είναι Σχολή Χωροφυλακής και υπάρχουν και υποδομές αθλητισμού και πολιτισμού και στρατιωτικές υποδομές υπάρχουν στην περιοχή. Εμείς θα δεσμευόμαστε να κάνουμε το κάθε τι που να αποδίδει στο πάρκο το χαρακτήρα του μητροπολιτικού πάρκου, του οικολογικού πάρκου. Κάτω απ' αυτό το πρίσμα εξετάζουμε με όρους και προϋποθέσεις και τις προτάσεις του 2004 για την εγκατάσταση της έδρας εκεί. Δεν έχουμε απαντήσει αλλά νομίζω ότι με όλα αυτά που είπα στην πρωτολογία μου και δευτερολογία μου ήμουν σαφής. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Επίκαιρες ερωτήσεις δευτέρου κύκλου. Πρώτη είναι η με αριθμό 704/7.3.2001 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος κ. Πέτρου Κατσιλιέρη προς τους Υπουργούς Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Εθνικής Οικονομίας, σχετικώς με τη χρηματοδότηση της μελέτης και της κατασκευής βιολογικού καθαρισμού Κυπαρισσίας. Η επίκαιρη ερώτηση του κ. Κατσιλιέρη έχει ως εξής: "Οι πανέμορφες παραλίες της Κυπαρισσίας και του Καλού Νερού κινδυνεύουν από την ανεξέλεγκτη ρήψη των αστικών λυμάτων της πόλης Κυπαρισσίας στη θάλασσα. Η καθυστέρηση στην κατασκευή βιολογικού καθαρισμού στην πόλη της Κυπαρισσίας δημιουργεί σοβαρό κίνδυνο μελλοντικής υποβάθμισης του θαλάσσιου περιβάλλοντος με απρόβλεπτες συνέπειες για τον τουρισμό και την τοπική οικονομία της ευρύτερης περιοχής. Ερωτάται ο κύριος Υπουργός: Θα χρηματοδοτηθεί η μελέτη και η κατασκευή βιολογικού καθαρισμού της Κυπαρισσίας;" Το λόγο έχει ο Υφυπουργός Οικονομικών κ. Δρυς. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Κύριε Πρόεδρε, κυρία συνάδελφος ο Δήμος Κυπαρισσίας, με σημείωμα του δημάρχου κ. Ηλία Τσιγγάνου στις 17.1.2000 ζήτησε από την Περιφέρεια Πελοποννήσου την ένταξη στο επιχειρησιακό πρόγραμμα του έργου αποχέτευση και βιολογικός καθαρισμός, έργο του οποίου το κόστος εκτιμάται σε οκτακόσια (800.000.000) εκατομμύρια δραχμές. Υπέβαλε ταυτόχρονα προκαταρκτική μελέτη και εγκεκριμένη μελέτη προέγκρισης χωροθέτησης. Ως όφειλε η Γενική Γραμματεία Περιφέρειας Πελοποννήσου με έγγραφό της απήντησε στο δήμο και τον ενημέρωσε, ότι το έργο αυτό όπως προτάθηκε βρίσκεται σε αρχική φάση προετοιμασίας και απαιτείται συμπλήρωση τεχνικού δελτίου έργου, ώστε να διαμορφωθεί μια καλύτερη εικόνα αυτού για να μπορεί να προταθεί κατ' αρχήν προς ένταξη στο περιφερειακό επιχειρησιακό πρόγραμμα Πελοποννήσου, στο επόμενο περιφερειακό συμβούλιο. 'Ετσι ο δήμος έχει τη δυνατότητα να προετοιμάσει το έργο από πλευράς μελετών και των απαραίτητων αδειοδοτήσεων, με στόχο την οριστική ένταξη στο πρόγραμμα σύμφωνα με τις προβλεπόμενες για το σκοπό αυτό διαδικασίες. Δυστυχώς κύριε συνάδελφε, η συγκεκριμένη ενέργεια δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί από το Δήμο Κυπαρισσίας και ως εκ τούτου η γενική γραμματεία της περιφέρειας αναμένει το τεχνικό δελτίο. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο κ. Κατσιλιέρης έχει το λόγο. ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΤΣΙΛΙΕΡΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, η επίλυση του προβλήματος της αποχέτευσης και του βιολογικού καθαρισμού, είναι πρώτη προτεραιότητα για την Κυπαρισσία, αλλά και για την ευρύτερη περιοχή του Κυπαρισσιακού Κόλπου. Είναι ένα θέμα που απασχολεί έντονα τους κατοίκους της περιοχής και αποτελεί βασικό έργο υποδομής για την ανάπτυξή της. Οι πανέμορφες παραλίες της Κυπαρισσίας, του Καλού Νερού, έως και την περιοχή της Ζαχάρως στο Νομό Ηλείας, κινδυνεύουν από την ανεξέλεγκτη ρίψη των οικιακών αλλά πιθανόν και άλλων λυμάτων στη θαλάσσια περιοχή του Κυπαρισσιακού Κόλπου, όπου καταλήγει ο υπάρχων αγωγός αποχέτευσης της πόλης της Κυπαρισσίας. Η περιοχή είναι ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και προστατεύεται από διεθνείς συνθήκες και όπως είναι γνωστό, στις ακτές του Καλού Νερού επωάζει τα αυγά της η χελώνα καρέτα-καρέτα. Είναι φανερό, λοιπόν, πως αν συνεχιστεί η σημερινή ανεξέλεγκτη ρίψη των λυμάτων στη θάλασσα, θα υπάρξουν σύντομα δραματικές συνέπειες, τόσο στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής, όσο και στον τουρισμό και στην τοπική οικονομία. Στην Κυπαρισσία σήμερα, υπάρχει δίκτυο αποχέτευσης με αρκετές ελλείψεις, αλλά δεν υπάρχει βιολογικός καθαρισμός. 'Ολοι οι τοπικοί φορείς, θεωρούν έτσι αναγκαίο να δημιουργηθεί βιολογικός καθαρισμός και να ολοκληρωθεί το αποχετευτικό δίκτυο και για την πόλη της Κυπαρισσίας αλλά και για τα γειτονικά υπόλοιπα δημοτικά διαμερίσματα της περιοχής. Οι τοπικές αρχές, αλλά ειδικότερα οι τοπικοί δήμοι, είναι γεγονός ότι σε πολλές περιπτώσεις δεν μπορούν να ανταποκριθούν στην προώθηση μεγάλων παρεμβάσεων όπως αυτή που συζητάμε σήμερα. Επειδή όμως πρόκειται για μια ευαίσθητη περιβαλλοντικά περιοχή, θεωρώ ότι θα πρέπει να ενισχυθούν οι προσπάθειες των τοπικών αρχών από την περιφέρεια, αλλά και από το Υπουργείο σας, προκειμένου να υπάρξει σύντομα η ολοκλήρωση της μελέτης και η χρηματοδότηση του έργου από τους πόρους του Γ' Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης. Αυτήν τη δέσμευση θα περίμενα, κύριε Υπουργέ, να ακούσω δηλαδή αν και κατά πόσον προτίθεται το Υπουργείο, η Κυβέρνηση συνολικά, να εντάξει το τεράστιας σημασίας όπως ανέφερα έργο, στο Γ' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο κύριος Υφυπουργός Οικονομικών έχει το λόγο. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κύριο συνάδελφο για την περιγραφή που έκανε του τουριστικού κάλλους της περιοχής Κυπαρισσίας που μου είναι γνωστή και από την θητεία μου ως Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας Πελοποννήσου. 'Ομως θεωρώ ότι η όλη παρουσίαση του θέματος, ουσιαστικά ενώνει τη δική του φωνή με τη φωνή του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας προς το Δήμο Κυπαρισσίας, να αποστείλει το ταχύτερο δυνατόν το τεχνικό δελτίο, προκειμένου το περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου να εξετάσει την ένταξη του έργου "Βιολογικός Καθαρισμός Κυπαρισσίας" στο περιφερειακό επιχειρησιακό πρόγραμμα της Πελοποννήσου. Ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Δεύτερη είναι η με αριθμό 708/7-3-2001 επίκαιρη ερώτηση της Βουλευτού της Νέας Δημοκρατίας κ. Αικατερίνης Παπακώστα προς τον Υπουργό Δημόσιας Τάξης, σχετικά με τα μέτρα εκπαίδευσης των αστυνομικών, την οργάνωση τμημάτων πρακτικής εκπαίδευσης κλπ. Η επίκαριη ερώτηση της κ. Παπακώστα έχει ως εξής: "Σε μια περίοδο που το κοινωνικό σύνολο συνταράσσεται από κρούσματα βίας, διακατέχεται από αίσθημα ανασφάλειας, ζει την έκκληση των αστυνομικών οργάνων για στήριξη του έργου τους και νιώθει ανήμπορο να αντιμετωπίσει τα απότοκα προβλήματα από τη λαθρομετανάστευση, απαιτείται η κινητοποίηση της πολιτείας για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων. Σε αστυνομικούς σταθμούς της παραμεθορίου, οι αστυνομικοί εργάζονται σε εικοσιτετράωρη βάση για πολλές ημέρες, υπερβαίνοντας το προβλεπόμενο ωράριο. Δεν μπορεί η πολιτεία να αφεθεί στον πατριωτισμό τους για την εκτέλεση του καθήκοντος, όταν βρίσκονται σε άσχημη ψυχολογική κατάσταση με σωματική και ψυχική κόπωση και με προκύπτοντα λόγω εργασίας οικογενειακά προβλήματα. Επίσης, τις τελευταίες ημέρες ήρθε στο προσκήνιο η τραγική κατάσταση που επικρατεί στα κρατητήρια. Παντελής έλλειψη όρων υγιεινής και ασφάλειας, τεράστιος αριθμός κρατούμενων και έλλειψη προσωπικού φύλαξης, ελλοχεύοντας κινδύνους απόδρασης άλλα και υγείας τόσο των κρατούμενων όσο και των αστυνομικών. Τα νοσοκομεία δεν διαθέτουν ειδικό χώρο νοσηλείας για τους κρατούμενους. Αναδείχθηκε επίσης μια παντελής έλλειψη μηχανογράφησης και μηχανοργάνωσης. Δυστυχώς, ακόμα και σήμερα το Αστυνομικό Σώμα δεν μπορεί να ακολουθήσει τις σύγχρονες μορφές διοίκησης με στόχο την εξυπηρέτηση του πολίτη, πλήρης απουσία κινήτρων, αξιολόγησης και επιβράβευσης (με κίνητρα παραγωγικότητας ειδικά για τους χαμηλόβαθμους αστυνομικούς) αναδεικνύουν ένα νοσηρό κλίμα ευνοιοκρατίας και κομματισμού). Ερωτάται ο κύριος Υπουργός: 1. Ποια μέτρα προτίθεται να λάβει για τη συνεχή και διά βίου εκπαίδευση των αστυνομικών. Πρόκειται να οργανωθούν τμήματα πρακτικής εκπαίδευσης; 2. Ποια μέτρα προτείνει για τη διασφάλιση των στοιχειωδών συνθηκών υγιεινής και ασφάλειας κατά την κράτηση κρατουμένων; Ποια θεσμικά μέτρα πρόκειται να λάβει ώστε να λυθούν τα χρόνια προβλήματα με τον ελλιπή σχεδιασμό προσωπικού και τη διασφάλιση συνθηκών εργασίας; Ποια τα μέτρα που πρόκειται να λάβει για την αξιολόγηση, αναγνώριση της απόδοσης και παραγωγικότητας του έργου των αστυνομικών, ώστε να εναρμονισθούν με τα ισχύοντα στον ευρύτερο δημόσιο τομέα;" Ο Υπουργός Δημόσιας Τάξης κ. Χρυσοχοϊδης έχει το λόγο. ΜΙΧΑΗΛ ΧΡΥΣΟΧΟΙΔΗΣ (Υπουργός Δημόσιαί Τάξης): Κύριε Πρόεδρε, η συνάδελφος κ. Παπακώστα βάζει πολλά θέματα στην επίκαιρη ερώτησή της. Θα προσπαθήσω να απαντήσω με λεπτομέρειες σε όλα τα θέματα που θέτει. Κατ' αρχήν θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στις διατυπώσεις μας σε ό,τι αφορά το θέμα της ασφάλειας. Το θέμα της ασφάλειας δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι αντικείμενο κομματικής αντιδικίας και εκμετάλλευσης. Είναι ένα εθνικό και κοινωνικό αγαθό, το οποίο πρέπει να διαφυλάξουμε συνεργαζόμενα όλα τα κόμματα μέσα από μία προσπάθεια προσέγγισης και συναίνεσης. Το δεύτερο είναι ότι ποτέ με αφορμή ένα περιστατικό δεν πρέπει να θυμόμαστε την ασφάλεια. Η ασφάλεια είναι μία διαρκής διαδικασία. Η προσπάθειά μας προσεγγίζει καθημερινά όλο και περισσότερο τον πολίτη, προκειμένου να διαμορφώσουμε αυτό που εσείς περιγράφετε στην ερώτησή σας, το αίσθημα της ασφάλειας, να αισθάνεται ο πολίτης ότι είναι ασφαλής -και πράγματι είναι ασφαλής- αυτός και η χώρα. Επίσης, τίθενται μια σειρά από ζητήματα. Αναφορικά με τη λαθρομετανάστευση εδώ και ενάμιση χρόνο το Υπουργείο έχει προσλάβει περίπου τρεισήμισι χιλιάδες συνοριοφύλακες οι οποίοι είναι τοποθετημένοι αυτήν τη στιγμή και κάνουν μια σοβαρή, ουσιαστική και αποτελεσματική δουλειά. Σε ό,τι αφορά το ωράριο, πράγματι υπάρχουν ορισμένα προβλήματα, ιδιαίτερα στα μεγάλα αστικά κέντρα. Γίνεται κάποια προσπάθεια προς αυτόν τον τομέα. Δεν το έχουμε κατορθώσει ακόμα. Εγώ θέλω να είμαι απολύτως ειλικρινής μαζί σας, όπως είμαι το ίδιο ειλικρινής και με τους ίδιους τους αστυνομικούς και τους εκπροσώπους των. Δεν έχουμε κατορθώσει να τηρήσουμε πλήρως το ωράριο. Επίσης, είναι ακριβές αυτό το οποίο αναφέρετε στην ερώτησή σας, σχετικά με τα κρατητήρια. Υπάρχει ένα σοβαρό πρόβλημα. Τα κρατητήρια δεν αφορούν κυρίως ποινικούς κρατούμενους. Είναι κυρίως για λαθρομετανάστες μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία της επαναπροώθησής τους. Τα κρατητήριά μας δεν είναι αυτά που πρέπει. Η χώρα μας κινδυνεύει με καταδίκες. 'Ηδη, πιστεύω πολύ σύντομα, με τις πρωτοβουλίες που αναλάβαμε -και υπέγραψα σχετικές αποφάσεις αυτές τις ημέρες- θα έχουμε οργανωμένα κρατητήρια με ανθρώπινες συνθήκες και για τους κρατούμενους και για τους αστυνομικούς. Αναφέρεσθε στη μηχανογράφηση. Μα, η Αστυνομία έχει την πιο ολοκληρωμένη μηχανογράφηση στο δημόσιο τομέα και σας παρακαλώ πάρα πολύ αυτό να το εξετάσετε. Με τις καινούριες τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται, πραγματικά έχουμε κατορθώσει να έχουμε μία αρκετά καλά οργανωμένη υπηρεσία πληροφορικής. Επίσης, θα παρακαλέσω να είστε προσεκτικοί, αλλά και όλοι μας, όταν αναφερόμαστε σε κομματισμό και ευνοιοκρατία. Για όνομα του Θεού! Ας μην ξαναμιλήσουμε για κομματισμό στην Αστυνομία. Δεν αρμόζει να ασκούμε κομματικές λογικές και πολιτικές και ευνοιοκρατίες. Αντιθέτως, προσπαθούμε με θεσμικά μέτρα και μέσα να κατοχυρώσουμε την αξιοκρατία, τη διαφάνεια και στις προαγωγές και στις μεταθέσεις, αλλά και στην εισαγωγή των παιδιών στις σχολές. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Παρακαλώ, κύριε Υπουργέ, ολοκληρώστε. 'Εχετε και δευτερολογία. ΜΙΧΑΗΛ ΧΡΥΣΟΧΟΙΔΗΣ (Υπουργός Δημόσιας Τάξης): Ολοκληρώνω, κύριε Πρόεδρε, με το θέμα της εκπαίδευσης, που πράγματι είναι ένα ζήτημα που χρήζει επανεξέτασης. Πρέπει να σας πω ότι σε πολύ λίγες μέρες θα έχουμε έτοιμο ένα σχέδιο νόμου για την εκπαίδευση και κυρίως γι'αυτήν που εσείς αναφέρετε "διά βίου εκπαίδευση", έτσι ώστε να απαντήσουμε και σε αυτό το πρόβλημα, γιατί πράγματι στα χρόνια που ζούμε, η Αστυνομία απαιτείται να έχει διαρκή ουσιαστική εκπαίδευση. Θα επανέλθω όμως μετά, γιατί υπάρχουν και άλλα θέματα, κύριε Πρόεδρε. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Καλώς, κύριε Υπουργέ. Η κα Παπακώστα έχει το λόγο. ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ-ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΥ: Κύριε Υπουργέ, στον ελάχιστο χρόνο που μου απομένει για να τοποθετηθώ σε σχέση με την επίκαιρη ερώτηση που σας έχω θέσει, θέλω να πω ότι η συναίνεση και η σύγκλιση ασφαλώς είναι ζητούμενο. Αυτό δεν σημαίνει όμως σε καμία περίπτωση ότι συνιστούν θέμα άφεσης αμαρτιών για όσα κακώς έχουν γίνει μέχρι τώρα στα θέματα του Υπουργείου που σας αφορά. Δεν το λέω εγώ, το λένε οι συνδικαλιστές, οι αστυνομικοί οι οποίοι εμπλέκονται και οι οποίοι με δύο κουβέντες, σε ανακοίνωση την οποία έχουν εκδόσει, αναφέρουν ότι ο εφησυχασμός, η αδράνεια, η χαλαρότητα, αποδεικνύεται ότι σκοτώνουν. Η αδιαφορία των ιθυνόντων, ποιους εννοούν άραγε εάν όχι την πολιτική ηγεσία και τη φυσική ηγεσία; Για τον άνθρωπο-αστυνομικό: παραβίαση του ωραρίου εργασίας μη χορήγηση ρεπό, εκδικητικές μετακινήσεις, πειθαρχικές διώξεις κλπ., καθιστούν τον αστυνομικό ανενεργό. Αυτά τα λένε τα συνδικαλιστικά όργανα, στα οποία πολιτικά προϊστασθε, κύριε Υπουργέ. Από εκεί και πέρα ζητήματα όπως το ηθικό του αστυνομικού ο οποίος βάλλεται πανταχόθεν, θέματα τα οποία έχουν να κάνουν με τον πόλεμο των υπηρεσιών. Γνωρίζετε πάρα πολύ καλά ότι οι υπηρεσίες μεταξύ τους, οι μάχιμοι με τους επιτελικούς έχουν μία ανηλεή και διαρκή αντιπαράθεση. Το φιάσκο των πολυδυνάμων αστυνομικών τμημάτων, κύριε Υπουργέ, για λόγους επικοινωνιακούς και για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας. Οι υποδιευθύνσεις ασφάλειας, οι οποίες κατηργήθησαν και επαναφέρθησαν με το προεδρικό διάταγμα υπ'αριθμόν 1/2001 κατ'ανάγκη και μετά από είκοσι ολόκληρα χρόνια. Ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με τη θεσμοθέτηση προσόντων για κάθε θέση. Ζητήματα, τα οποία έχουν να κάνουν με εξομοιωτές σκοποβολής. Θεσμοθέτηση εξετάσεων ανά διετία οι οποίες αφορούν την ψυχική, τη φυσική, την ιατρική κατάσταση των αστυνομικών, συνεπεία και του στρεσογόνου και αγχογόνου επαγγέλματος και λειτουργήματος, όπως θέλετε πέστε το, που ασκούν. Εκπρόσωπος Τύπου, κύριε Υπουργέ, για να βγαίνει κάθε φορά ο αρμόδιος κλαδάρχης του Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως, ο οποίος γνωρίζει τα ζητήματα και να μην υπάρχουν φαινόμενα τύπου του κ. Ντουτόπουλου ο οποίος απεστρατεύθη βεβαίως, τα οποία είδαμε όλοι στις τηλεοράσεις και φαινόμενα αυτού του Τύπου. Εντοπισμός προβλημάτων και αδυναμιών εκ των προτέρων και όχι a posteriori. Παράδειγμα η απόδραση Πάσσαρη, το φιάσκο της οδού Νιόβης, το οποίο κατέληξε σε αιματηρά γεγονότα. Ο ειδικός διαπραγματευτής για τέτοιες περιπτώσεις. Τοποθέτηση τερματικών σε περιπολικά, κύριε Υπουργέ, για να μη γίνονται αντίπαλα τα Σώματα Ασφαλείας με τους πολίτες σε περίπτωση που αυτά έρχονται σε επαφή μαζί τους συνεπεία της έλλειψης τεχνολογίας. Και τελειώνω, κύριε Υπουργέ, γιατί με προκαλέσατε και το εννοώ... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Τελειώστε, παρακαλώ. 'Εχετε υπερβεί το χρόνο. ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ-ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΥ: 'Ενα δευτερόλεπτο, κύριε Πρόεδρε, όπως δείξατε ανοχή σε όλους τους ομιλητές. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ολοκληρώστε. ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ-ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΥ: Ολοκληρώνω. Η εξόφληση γραμματίων, κύριε Πρόεδρε, με καθαρά κομματικά κριτήρια είναι δεδομένη. Οι εφημερίδες σάς εγκαλούν για εβδομήντα ένα αποστρατείες καθ'όλα αξίων και εντίμων αξιωματικών. Και βεβαίως για πείτε μου για την περίπτωση του κ. Χριστοφαρεϊζη, ο οποίος ήταν στη ΔΑΕΑ και ο οποίος δεν δικαιολογεί την προαγωγή την οποία έχει πάρει και ο οποίος ήταν επικεφαλής των ειδικών δυνάμεων που ξυλοκόπησαν τους συνταξιούχους, κύριε Υπουργέ. Αυτά τα ζητήματα είναι που απασχολούν τον 'Ελληνα πολίτη, αυτά τα ζητήματα είναι που απασχολούν τους 'Ελληνες αστυνομικούς και την ελληνική κοινωνία. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): 'Εχετε το λόγο, κύριε Υπουργέ. ΜΙΧΑΗΛ ΧΡΥΣΟΧΟΙΔΗΣ (Υπουργός Δημόσιας Τάξης): Κύριε Πρόεδρε, νομίζω ότι εδώ μέσα είμαστε ένα πολιτικό Σώμα, εκπρόσωποι του λαού. Δεν είμαστε αστυνομικοί διευθυντές. Νομίζω ότι ο καθένας έχει μία αποστολή και ένα ρόλο. Συνεπώς εγώ δεν πρόκειται να μπω στα επιχειρησιακά θέματα. Και σας παρακαλώ πάρα πολύ, αξιωματικούς εντίμους και ικανούς να μην τους βάζετε στο στόμα σας εδώ μέσα. ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ-ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΥ: Σε ποιον απευθύνεστε; ΜΙΧΑΗΛ ΧΡΥΣΟΧΟΙΔΗΣ (Υπουργός Δημόσιας Τάξης): Σας παρακαλώ, πάρα πολύ! ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ-ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΥ: Είμαστε στη Βουλή και λέτε να μην βάζω στο στόμα μου ονόματα... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Παρακαλώ, δεν έχετε το λόγο. Αφήστε τον κύριο Υπουργό να δώσει απάντηση και να εξηγήσει αυτό που είπε. ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ-ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΥ: Κύριε Πρόεδρε,... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Παρακαλώ, να μη γράφεται τίποτε απ' όσα λέει η κα Παπακώστα. Προχωρήστε. ΜΙΧΑΗΛ ΧΡΥΣΟΧΟΙΔΗΣ (Υπουργός Δημόσιας Τάξης ): Κύριε Πρόεδρε, νομίζω ότι απήντησα με λεπτομέρειες στην πρώτη μου τοποθέτηση, σχετικά με τα βήματα τα οποία γίνονται για τον εκσυγχρονισμό και την αναδιάρθρωση των αστυνομικών υπηρεσιών. Αποδέχθηκα τα ελλείμματα που έχουμε και πως αυτά προσπαθούμε να τα καλύψουμε με μία μεγάλη προσπάθεια που γίνεται αυτήν τη στιγμή με τη συμμετοχή όλου του προσωπικού. Δεν υποστηρίζω ότι εμείς έχουμε λύσει όλα τα προβλήματα. Και πράγματι αισθάνομαι κι εγώ ο ίδιος ικανοποιημένος. Και σας ζήτησα και πάλι να έχουμε μια συνεργασία με όλα τα κόμματα προκειμένου να προωθήσουμε αυτά τα ζητήματα. Από κει και πέρα σας επαναλαμβάνω ότι δεν είναι χρήσιμο να κάνουμε επιθέσεις εναντίον αξιωματικών, οι οποίοι ευόρκως εκτελούν τα καθήκοντά τους. ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ-ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΥ: Κύριε Υπουργέ... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Θα σας παρακαλέσω να μη διακόπτετε και αφήστε επιτέλους τον κύριο Υπουργό να σας εξηγήσει! Συνεχίστε, κύριε Υπουργέ. ΜΙΧΑΗΛ ΧΡΥΣΟΧΟΙΔΗΣ (Υπουργός Δημόσιας Τάξης): Κύριε Πρόεδρε, δεν θα μαλώσουμε για μια ερώτηση. Η κα Παπακώστα θέτει κι ένα άλλο ζήτημα στην ερώτησή της: Το θέμα της παραγωγικότητας των αστυνομικών. 'Oπως ξέρετε το Υπουργείο Εσωτερικών και Δημόσιας Διοίκησης έχει ήδη διαμορφώσει ένα πλαίσιο. Εγώ, κυρία Παπακώστα, ζήτησα από την ΠΟΑΣΥ -η οποία μου έθεσε το θέμα και χάρηκα πάρα πολύ γι' αυτό γιατί πραγματικά είναι αξιέπαινη αυτή η προσπάθεια- να μου φέρουν τις προτάσεις τους για να δούμε πώς μπορούμε να διαμορφώσουμε ένα πλαίσιο κινήτρων και παραγωγικότητας, το οποίο πιστεύω ότι θα βοηθήσει στην περαιτέρω αποδοτικότητα του Αστυνομικού Σώματος. Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Τρίτη είναι η με αριθμό 700/7.3.2001 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας κ. Σταύρου Σκοπελίτη προς τον Υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας, σχετικώς με το πρόσφατο ατύχημα στο δεξαμενόπλοιο "ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ" στην περιοχή των διϋλιστηρίων της MOTOR-OIL. Λόγω κωλύματος του κυρίου Υπουργού η ερώτηση δεν θα συζητηθεί και διαγράφεται. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ολοκληρώθηκε η συζήτηση των επικαίρων ερωτήσεων. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Εισερχόμαστε στην ημερήσια διάταξη των ΕΠΕΡΩΤΗΣΕΩΝ Θα συζητηθεί η με αριθμό 43/3/12.1.2001 επίκαιρη επερώτηση των Βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας κυρίων Ιωάννη Βαρβιτσιώτη, Αθανασίου Βαρίνου, Σταύρου Δήμα, Μιλτιάδη 'Εβερτ, Σοφίας Καλαντζάκου, Γεωργίου Καλαντζή, Παναγιώτη Καμμένου, Αχιλλέα Καραμανλή, Ιωάννη Κεφαλογιάννη, Νικολάου Κορτσάρη, Μιχαήλ Λιάπη, Λεωνίδα Λυμπερακίδη, Πέτρου Μολυβιάτη, Θεοδώρας Μπακογιάννη, Αριστοτέλη Παυλίδη, Παναγιώτη Σκανδαλάκη, Σπήλιου Σπηλιωτόπουλου, Ευριπίδη Στυλιανίδη, Αθηναίου Φλωρίνη και Ευγένιου Χαϊτίδη προς τον Υπουργό Εθνικής 'Αμυνας, σχετικά με τη χρήση βλημάτων απεμπλουτισμένου ουρανίου. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή ν' ανακοινώσω ότι για τη σημερινή συζήτηση της επερώτησης προς το Υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας και Εξωτερικών, σχετικά με τις επιπτώσεις από τη χρήση βλημάτων απεμπλουτισμένου ουρανίου η Νέα Δημοκρατία ορίζει ως Κοινοβουλευτικό Εκπρόσωπο τη Βουλευτή Α' Αθηνών κα Ντόρα Μπακογιάννη. Από το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας για τη συζήτηση της επερώτησης, σχετικά με τη χρήση βλημάτων απεμπλουτισμένου ουρανίου ορίζεται ως Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος ο Βουλευτής κ. Παναγιώτης Κοσιώνης, Ε' Αντιπρόεδρος της Βουλής. Το λόγο έχει ο πρώτος επερωτών κ. Σπηλιωτόπουλος, όπως καθορίστηκε από τη Νέα Δημοκρατία. ΣΠΗΛΙΟΣ ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η σημερινή επερώτηση συζητείται σε μια εποχή όπου το συγκεκριμένο θέμα έχει γίνει αντικείμενο πάρα πολλών συζητήσεων. 'Εχει γίνει αντικείμενο ερευνών από ανάλογους και αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς, από κυβερνήσεις και άλλες οργανώσεις. Νομίζω ότι θα μπορέσουμε σήμερα, κύριε Υπουργέ, να κάνουμε επί του θέματος αυτού μία εμπεριστατωμένη συζήτηση και μακράν από τις συναισθηματικές ή όποιες άλλες φορτίσεις ηγέρθησαν την κρίσιμη εποχή των βομβαρδισμών στην περιοχή του Κοσόβου. Η πρώτη αντίδραση της Κυβερνήσεως όταν ηγέρθη το θέμα πρώτα από την ιταλική κυβέρνηση, ήταν συγκαλυπτική και παραπλανητική. Διότι όταν με πρωτοβουλία της Νέας Δημοκρατίας ο Πρόεδρός της, ο κ. Καραμανλής, δίνοντας ιδιάζουσα βαρύτητα στο θέμα των επιπτώσεων από τη χρήση απεμπλουτισμένου ουρανίου επισκέφθηκε το Πεντάγωνο, στα ερωτήματα τα οποία ετέθησαν οι απαντήσεις, προς έκπληξή μας, ήταν τελείως παραπλανητικές και, θα λέγαμε, επεχειρήθη μία συσκότιση του θέματος, της χρήσεως βλημάτων απεμπλουτισμένου ουρανίου από το Πολεμικό Ναυτικό, χωρίς να υπάρχει ιδιαίτερος λόγος. Πιστεύω ότι εάν ο κύριος Υπουργός ρωτούσε τον Υφυπουργό, τον κ. Αποστολάκη, ο οποίος το 1984, όταν χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στο πεδίο βολής της Νέας Αγχιάλου, τέτοια βλήματα, πυρομαχικά, ήταν αρχηγός της Πολεμικής Αεροπορίας -ένας άριστος και καταξιωμένος αξιωματικός της Πολεμικής μας Αεροπορίας, αρχηγός τότε- θα μπορούσε να τον ενημερώσει και να πει ότι πραγματικά είχαμε τέτοια βλήματα. Και βεβαίως το Ναυτικό από το 1986 χρησιμοποιεί τα βλήματα αυτά στο "PHALANX", το αντιαεροπορικό. Και όμως η απάντηση που εδόθη στον Πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας, τον κ. Καραμανλή, ήταν ότι δεν γνωρίζουμε και βεβαίως θα κάνουμε έρευνα για να δούμε τι γίνεται. Εν τω μεταξύ, εκ των υστέρων, αποδείχθηκε ότι πραγματικά υπήρχαν όλα αυτά στην Ελλάδα και μάλιστα χιλιάδες βλήματα είχαν χρησιμοποιηθεί και είχαν πέσει και αχρησιμοποίητα μάλιστα στο Αιγαίο. 'Ολες αυτές οι καταστάσεις δημιούργησαν εύλογα πλέον την ανησυχία και στην κοινή γνώμη, αλλά και στο Κοινοβούλιο. Ενθυμούμαι μάλιστα ότι στη συνεδρίαση που έγινε στην Επιτροπή Εξωτερικών και 'Αμυνας, όταν εκλήθησαν εδώ οι επιστήμονες να δώσουν τις δικές τους απόψεις, ακούσαμε και εκεί αντικρουόμενες απόψεις, που σημαίνει ότι κανείς δεν ήταν έτοιμος. Και δεν ξέρουμε ακόμα εάν η υπόθεση αυτή έχει πλήρως εξιχνιαστεί μετά από τις έρευνες που έγιναν, δεδομένου ότι δεν υπήρχε προηγούμενη εκτεταμένη έρευνα που να εξηγεί ή τουλάχιστον να δίνει απαντήσεις σε ερωτήματα, σχετικά με την επίπτωση στην υγεία του ανθρώπου από τη χρήση βλημάτων ή τέλος πάντων οπλικών συστημάτων απεμπλουτισμένου ουρανίου. 'Ολες οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις διστακτικά ασχολήθηκαν με το θέμα αυτό. Και είναι σίγουρο ότι εάν στην Ιταλία δεν είχαν εκλογές, δεν θα εγείρετο το θέμα από τον Υπουργό 'Αμυνας της Ιταλίας. Ξαφνικά προέκυψε ένα θέμα ότι ένας μικρός αριθμός στρατιωτών από την KFOR ή από τη δύναμη που ήταν στη Βοσνία, παρουσίασαν συμπτώματα λευχαιμίας και από τότε και μετά άρχισαν οι συστηματικές έρευνες για την υπόθεση αυτή. Και είχαμε και τις δικές μας κινήσεις, του Υπουργού 'Αμυνας, με την επίσκεψη στο Κόσοβο περίπου οκτώ μήνες μετά τους βομβαρδισμούς, είχαμε την Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας, η οποία επισκέφθηκε την περιοχή -την επισκέφθηκε, όμως, τον Ιανουάριο του 2001 ενώ οι βομβαρδισμοί είχαν γίνει το 1999- και βεβαίως το Συμβούλιο της Ευρώπης, το οποίο και αυτό ενεργοποιήθηκε και στο οποίο μάλιστα, κύριε Υπουργέ, στείλατε ένα χαρτί ενημερώνοντας ότι προς την κατεύθυνση των ερευνών αυτών και της προληπτικής πολιτικής της Ελλάδας στο θέμα αυτό, από το Σεπτέμβριο του 1999 έχουμε τοποθετήσει δίκτυο μετρήσεως στη βόρειο Ελλάδα για έλεγχο του ποσοστού ραδιενέργειας στην ατμόσφαιρα. Βεβαίως εγείρεται το ερώτημα, αυτό το δίκτυο τι μπορεί να μετρήσει. Το ποσοστό ραδιενέργειας στην ατμόσφαιρα. Οι τοξικοί και οι χημικοί ρύποι δεν μετριώνται με αυτό το δίκτυο, το οποίο υπάρχει στο βόρειο Ελλάδα, παρά μετριέται μόνο η ραδιενέργεια. Τους ενημερώνετε ότι έχουμε προχωρήσει σε μετρήσεις ραδιενέργειας και τοξικών ουσιών που προέρχονται από στρατιωτικές δραστηριότητες στη θάλασσα και τους ηπειρωτικούς υδάτινους πόρους. Πώς έγινε αυτό, κύριε Υπουργέ; Πότε έγινε αυτό και πώς μπορεί να γίνει αυτό το πράγμα; Τους ενημερώνετε επίσης ότι έχουμε ξεκινήσει διαδικασία ελέγχου και καταγραφής των οπλικών συστημάτων που διαθέτουν οι Ελληνικές 'Ενοπλες Δυνάμεις ως προς την τοξικότητά τους κατά την αποθήκευση και κατά τη χρήση, προκειμένου να ληφθούν μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος και του προσωπικού. Μα, τα όπλα τα οποία χειρίζεται το προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων ανάλογα με το υλικό το οποίο περιέχουν και αν είναι επικίνδυνο, το αναγράφουν οι οδηγίες χρήσεως και αποθηκεύσεως. Αυτά είναι δεδομένα. 'Οταν έκπληκτοι είδαμε ότι τελικά στις 'Ενοπλες Δυνάμεις υπάρχουν τέτοια όπλα με απεμπλουτισμένο ουράνιο εξαγγείλατε την απόσυρσή τους. Πιστεύω ότι αν γίνει αυτό μονομερώς, εάν εμείς αποσύρουμε αυτά τα όπλα τα οποία έχουμε, πάμε σε μονομερή αφοπλισμό. Η σωστή πολιτική, κύριε Υπουργέ, είναι να φροντίσουμε ώστε μέσα στο ΝΑΤΟ ή γενικότερα να απαγορευθεί η χρήση τέτοιων όπλων. Απ' ό,τι είδαμε, από το 1988 το αμερικανικό ναυτικό έχει καταργήσει αυτόν τον οπλισμό και από τότε τον στέλνει σε όλες τις άλλες χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ. Και εμείς το αγοράσαμε μαζί με τα "PHALANX" που μπήκαν στις φρεγάτες μας. Επομένως πιστεύουμε ότι δεν είναι σωστό να λέμε ότι εμείς θα αποσύρουμε όποια όπλα υπάρχουν, γιατί ο κίνδυνος δεν είναι στην αποθήκευση των όπλων, αν λαμβάνονται σοβαρά υπόψη οι οδηγίες, αλλά κινδυνεύουν αυτοί που θα δεχθούν βλήματα στην περιοχή τους ή στην περιοχή που εκδηλώνεται η μάχη. 'Αρα με το να δηλώνει η ελληνική Κυβέρνηση ότι αποσύρει όποια όπλα υπάρχουν στο ελληνικό οπλοστάσιο τότε κάνει μονομερή αφοπλισμό. Θα θέλαμε μία γενική συνεννόηση στα πλαίσια του ΝΑΤΟ, ώστε να καταργηθούν τελείως αυτά τα όπλα και στη θέση τους να μπουν όπλα βολφραμίου, που χρησιμοποιεί σήμερα το αμερικανικό πολεμικό ναυτικό. Αναφέρατε ότι θα συνεργαστείτε στα πλαίσια του ΝΑΤΟ για τη διαμόρφωση κριτηρίων που θα διέπουν τη σχέση πρόσκτησης οπλικών συστημάτων και προστασίας του περιβάλλοντος. Είναι θεωρητικό αυτό, κύριε Υπουργέ, δεδομένου ότι μέχρι σήμερα γνωρίζουμε ότι απεμπλουτισμένο ουράνιο υπάρχει ακόμα και στις κεραίες των ραντάρ, υπάρχει και στο σύστημα προσγειώσεως πολιτικών και στρατιωτικών αεροσκαφών. Τι θα πούμε ξαφνικά; 'Οτι δεν θα ξαναπάρουμε αεροπλάνα που το σύστημα προσγειώσεως έχει μέσα εμπλουτισμένο ουράνιο; Δεν θα ξαναπάρουμε ραντάρ που οι κεραίες τους είναι έτσι; Νομίζω ότι αυτό το χαρτί δεν αποδίδει την πραγματικότητα και απλώς είναι μία κίνηση εντυπωσιασμού προς το Συμβούλιο της Ευρώπης. Με πολιτικές εντυπωσιασμού, όμως, δεν λύνονται τα μεγάλα προβλήματα. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Για ποιο χαρτί μιλάτε; ΣΠΗΛΙΟΣ ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Υπουργέ, έχω εδώ ένα χαρτί που λέει: "Υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας, Επιτελείο ΥΕΘΑ, Δ.Δ.Σ. προς ΥΠΕΞ Δ3 Διεύθυνση, Θέμα "Συμβούλιο της Ευρώπης, έκθεση επιτροπής περιβάλλοντος για τις επιπτώσεις του πολέμου στη Γιουγκοσλαβία, στην Νοτιοανατολική Ευρώπη". Θα σας το καταθέσω αν χρειάζεται. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Να το θέσετε υπόψη του κυρίου Υπουργού. Αν θέλετε μπορείτε να το καταθέσετε... ΣΠΗΛΙΟΣ ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Θα το θέσω υπόψη του κυρίου Υπουργού. Θα ήθελα να προχωρήσω και να πω ότι η όποια ζημιά γενικότερα έχει συμβεί συνέβη κατά την κρίσιμη περίοδο των βομβαρδισμών. Εκεί είναι το πρόβλημα. Προ ημερών, στην κοινοβουλευτική συνέλευση του ΝΑΤΟ κατετέθη ένας χάρτης. Στο χάρτη είναι σημειωμένα τα σημεία όπου έγιναν προσβολές επίγειων στόχων με τα βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου. 'Οταν λέμε βλήματα εννοούμε μεγάλες σφαίρες από τα Α-10, τα αεροσκάφη εγγύς υποστηρίξεως από τις 6 Aπριλίου 1999 έως 11 Ιουνίου 1999. Σε ακτίνα πέντε έως είκοσι χιλιομέτρων από το Ουράσεβιτς έχουμε πολλές προσβολές. Το ερώτημα είναι: Στο κρίσιμο εκείνο στάδιο μέτρησε κανείς τι συνέβη εκεί, τι έχει εισπνευσθεί ή τι έχει καταποθεί; Λέτε "όχι" και πιστεύω ότι έτσι πρέπει να είναι, διότι δεν πρέπει να δημιουργούμε την αίσθηση του πανικού χωρίς να έχουμε αδιάσειστα στοιχεία και να πολιτικολογούμε ή να μιλάμε συναισθηματικά για τέτοια θέματα που είναι πάρα πολύ σοβαρά. 'Ενα χρόνο μετά, όμως, δεν μπορούμε να βρούμε τίποτα και το λέω αυτό μετά βεβαιότητας, γιατί το ίδιο το ΝΑΤΟ εξέδωσε ένα έγγραφο με τίτλο "depeeted uranioum" απεμπλουτισμένο ουράνιο, στο οποίο αφού αναφέρει το ιστορικό για το πώς ξεκίνησε η υπόθεση, ότι πρώτα η Ιταλία ήγειρε το θέμα, η Γερμανία άρχισε στη συνέχεια να κάνει έρευνες, η Γαλλία ανέφερε ότι τέσσερις από τους στρατιώτες είχαν υποστεί λευχαιμία, η Πορτογαλία το ίδιο, το Βέλγιο ξεκίνησε επίσης έρευνες, η Αγγλία κάνει το ίδιο με μεγάλη καθυστέρηση, (διότι η Κυβέρνηση εκεί δεν ήθελε να εγείρει το θέμα, για δικούς της λόγους -τελικά ηγέρθη το θέμα και εκεί-) όπως και οι χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ και η Ρωσία. Μάλιστα ο πρόεδρος Κοστούνιτσα της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας έχει κάνει μία παρέμβαση στα Ηνωμένα 'Εθνη, ζητώντας να θεωρηθεί η χρήση απεμπλουτισμένου ουρανίου σαν έγκλημα πολέμου. Δικαίως εκεί ο Κοστούνιτσα το ζήτησε αυτό. Γιατί; Γιατί τη συνολική ζημιά την έχουν υποστεί οι τοπικοί πληθυσμοί, εκεί όπου έγιναν τέτοιες προσβολές επίγειων στόχων. Θα θυμίσω ότι είναι από τους επιστήμονες που είχαμε στην Επιτροπή Εξωτερικών και 'Αμυνας, μίλησε για τους βομβαρδισμούς που έγιναν και το πακέτο των ρύπων το οποίο δημιουργήθηκε. Και ο κίνδυνος δεν είναι μόνο από το απεμπλουτισμένο ουράνιο, αλλά είναι από το σύνολο των τοξικών, χημικών και ραδιολογικών ουσιών, οι οποίες εκλύθησαν τότε στην ατμόσφαιρα ή στο έδαφος και δημιουργούν τεράστιους κινδύνους στην υγεία. Μάλιστα χαρακτηρικά ανέφερε την υπόθεση του βομβαρδισμού δεξαμενής υδραργύρου και κλοφέν, που όλοι πολύ καλά γνωρίζουμε πόσο επικίνδυνο είναι για το περιβάλλον και για την ανθρώπινη υγεία. Και ενθυμούμαι που είπε ότι αρκεί ένα κιλό υδραργύρου για να μολύνει τέσσερις τόνους νερό και η δεξαμενή η οποία βομβαρδίστηκε είχε τριάντα τόνους υδραργύρου. Στις περιοχές αυτές, στα κράτη αυτά και η περιβαλλοντική προστασία και η προληπτική πολιτική είναι ανύπαρκτη και αυτά τα θέματα δεν τους απασχολούν ακόμα, που σημαίνει ότι όλο αυτό το πακέτο των ρύπων στην ατμόσφαιρα, στο έδαφος και στον υπόγειο ορίζοντα είναι κάτι το οποίο έχει δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στη διατροφική αλυσίδα. Και οι κυβερνήσεις των γύρω κρατών, όπου οι πληθυσμοί μετά από ένα διάστημα μέσω της τροφικής αλυσίδας θα υποστούν όλες αυτές τις συνέπειες, δεν εγείρουν τέτοια θέματα διότι όλες επιθυμούν να μπουν στο ΝΑΤΟ ή στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση και αντιλαμβάνεσθε ότι για λόγους τέτοιας πολιτικής οι κυβερνήσεις προτιμούν να σιωπούν. Αναφέρει λοιπόν, το έγγραφο του ΝΑΤΟ ότι πρώτα απ' όλα έχει δημιουργηθεί ένα συμβούλιο, μία επιτροπή για το απεμπλουτισμένο ουράνιο όπου συμμετέχουν πενήντα χώρες και πέντε διεθνείς οργανισμοί. 'Ηθελα να ρωτήσω, κύριε Υπουργέ, αν και εμείς συμμετέχουμε σ' αυτό το C.D.U. CΟΜMITEE ΟΝ DEPLETED URANIUM και τι αποτελέσματα έχουμε μέχρι σήμερα από τις έρευνες του ΝΑΤΟ. Πάντως και στο ΝΑΤΟ μέσα γίνεται μία προσπάθεια κάπως να περάσει το θέμα εξ απαλών ονύχων, διότι η ίδια η αναφορά του ΝΑΤΟ από τη μία παρουσιάζει ότι δεν υπάρχει ιδιαίτερος κίνδυνος για την υγεία των στρατιωτών που υπηρετούν εκεί, από την άλλη όμως μιλάει χαρακτηριστικά ότι στην πραγματικότητα επειδή παίρνει τουλάχιστον δύο έως πέντε χρόνια να εμφανιστεί η λευχαιμία μετά την έκθεση στην ακτινοβολία, συνιστά προληπτικά μέτρα. Πιστεύω τελικά, ότι για να είμαστε εντάξει απέναντι στις συνειδήσεις μας και στο λαό, στους λαούς γενικά που εκπροσωπούμε και εκπροσωπώ, αυτή θα πρέπει να είναι η στάση μας: Να εφαρμοστεί μία προληπτική πολιτική για την υπόθεση αυτή. 'Ολες οι αναφορές μέχρι σήμερα δεν έχουν μεγάλο ιστορικό προηγούμενο. Και πραγματικά, όπως αναφέρεται εδώ από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, μέχρι τώρα δεν έχουν βρεθεί αρνητικές επιπτώσεις στις περιορισμένες επιδημιολογικές μελέτες που έχουν γίνει για την υπόθεση αυτή. Ο ίδιος ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναγνωρίζει ότι υπάρχουν περιορισμένες μελέτες και είναι ανάγκη να γίνει μία συστηματική έρευνα, μία συστηματική μελέτη με αρχεία, με παρακολούθηση για πολλά χρόνια, να δούμε την εξέλιξη της υποθέσεως αυτής. Και βέβαια οι συγγραφείς αυτού του άρθρου, γιατί είναι συλλογικό το άρθρο αυτό, στο τέλος λένε ότι "στην περίπτωση κατά την οποία κάποιοι στρατιώτες, ειδικά αυτοί που είχαν επαφή με τα άρματα μάχης που χτυπήθηκαν από τα αεροσκάφη με τέτοιο οπλισμό, εάν έχουν εισπνεύσει αρκετό ουράνιο, αρκετή σκόνη ουρανίου, θα υποφέρουν από τα συμπτώματα των βαρέων μετάλλων". Βέβαια, οι δικές μας δυνάμεις δεν είχαν καμία επαφή με τα άρματα μάχης που χτυπήθηκαν ούτε έκαναν τέτοιες επιχειρήσεις απολύμανσης, όπως αλλού υπήρχαν συγκεκριμένες ομάδες. 'Ομως η περιοχή στην οποία εκινήθηκαν θα ήθελε μία ιδιαίτερη, μία καλύτερη προσοχή, απ' ό,τι μέχρι σήμερα έχουμε επιδείξει. Παρ' όλα αυτά, αναφέρει το έγγραφο, οι δυνητικοί κίνδυνοι της υγείας δεν θα πρέπει να αγνοηθούν. 'Οσο δηλαδή κι αν μας διαβεβαιώνουν οι μέχρι σήμερα μελέτες και έρευνες ότι όλα πάνε καλά, δεν θα πρέπει να αγνοηθούν, διότι υπάρχουν υπόνοιες ότι μικρά σωματίδια αδιάλυτου οξειδίου του ουρανίου μπορούν να εγκατασταθούν στους πνεύμονες και στους λεμφικούς αδένες. Επομένως, το να υποβάλουμε τους στρατιώτες μας σε κάποιες απλές αιματολογικές εξετάσεις, όπως αποδείχθηκε και από τη συζήτηση που έγινε στην Επιτροπή Εξωτερικών και 'Αμυνας, δεν είναι αρκετό. Κύριε Υπουργέ, είναι σωστό αυτό που είπατε στην ομιλία σας κατά τη μετάβασή σας στη δική μας δύναμη στο Κόσοβο, ότι θα υποστούν όλοι ιατρικές εξετάσεις, ότι θα παρακολουθούνται για χρόνια, ότι θα γίνουν αρχεία. Αυτά είναι πολύ σωστά. 'Ομως, θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι το είδος των εξετάσεων στην περίπτωση αυτή δεν μπορεί να είναι αυτό που εσείς υπονοήσατε. Μας είπαν ότι υπάρχει ανάγκη για κυτταρογενετικές εξετάσεις που είναι πολύχρονες, που θέλουν ειδικά εργαλεία, ειδικά μηχανήματα και που μπορούν μόνο στο "Δημόκριτο" να γίνουν. Αν μπορέσουμε, λοιπόν, να υποβάλλουμε όλους τους στρατιώτες μας σ' αυτές τις εξετάσεις και να δημιουργηθεί ένα αρχείο για το μέλλον ώστε να παρακολουθούμε τι γίνεται, τότε θα μπορούμε να πούμε ότι τουλάχιστον εμείς ό,τι μπορέσαμε το κάναμε για την υπόθεση αυτή. Η αναφορά αυτή, τελειώνοντας, δημιουργεί μία εντύπωση η οποία τελικά αναιρεί όλο το καθησυχαστικό κείμενο το οποίο προηγήθηκε. Λέει, λοιπόν, "αν και ακόμη και η επιτροπή του ΟΗΕ έχει αναφέρει ότι ίχνη από ουράνιο δεν προσθέτουν στη ραδιοτοξικότητα, θα πρέπει να είμαστε πάντοτε προσεκτικοί σε πιθανά ίχνη από άλλα οξείδια του ουρανίου, τα οποία πιθανώς θα υπάρχουν μέσα στο σώμα, είτε από αναπνοή είτε από κατάποση". Αυτό αποτελεί, όπως λέει η αναφορά, μία ένδειξη την οποία θα πρέπει να διαπιστώσουν οι ιατρικές εξετάσεις. 'Αρα, τη στιγμή κατά την οποία δεν έγιναν έρευνες επιτόπου κατά την κρίσιμη περίοδο των βομβαρδισμών, δεν μπορούμε να είμαστε καθόλου ήσυχοι, διότι το 95% του ουρανίου αποβάλλεται και το υπόλοιπο απορροφάται. Εκείνο, λοιπόν, το 5% θέλει πολλά χρόνια για να αποβληθεί από τον οργανισμό. Βέβαια, επαναλαμβάνω για να μη δημιουργούνται εντυπώσεις και να μη φαίνεται ότι κινδυνολογούμε, αυτή η υπόθεση μπορεί να μας καθησυχάσει μόνο μετά από εξετάσεις τέτοιου είδους, όπως αυτές που γίνονται στο Δημόκριτο. Μας είχαν πει να εξετάζονται πέντε στρατιώτες την ημέρα. 'Εστω και μ' αυτόν το βραδύ ρυθμό θα πρέπει να τηρήσουμε αυτήν την προληπτική πολιτική, όπως μας προειδοποίησαν οι επιστήμονες. Κλείνοντας, θα ήθελα να επισημάνω κύριε Υπουργέ, ότι οι περιβαλλοντολόγοι απανταχού της γης, κυρίως στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση, λένε ότι έχει συντελεστεί εκεί περιβαλλοντικό έγκλημα, το οποίο θα πληρώσουν όχι μόνο οι τοπικοί πληθυσμοί αλλά και οι γειτονικοί πληθυσμοί για τα επόμενα χρόνια. Το ερώτημα είναι: Τι κάνει η ελληνική Κυβέρνηση -και όχι μόνο το Υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας- για τους στρατιώτες που υπηρέτησαν εκεί και για την πρόληψη αυτής της καταστάσεως και της προστασίας του πληθυσμού στο μέλλον από πλευράς ελέγχου τροφίμων και από πλευράς ελέγχου της ατμόσφαιρας; Δεν μιλάμε μόνο για ελέγχους όσον αφορά τη ραδιενέργεια, που έχετε στήσει τους σταθμούς επάνω. Θα μπορούσατε, όπως σας έχει ζητήσει ο Δημόκριτος, να διαθέσετε ένα αεροσκάφος για να κάνει κατά καιρούς έλεγχο της ατμόσφαιρας. Και αυτό γιατί άλλους ρύπους έχουμε πάνω στην ατμόσφαιρα και άλλους στο έδαφος. Εξάλλου μην ξεχνάμε ότι οι μετεωρολόγοι έχουν γνωματεύσει ότι σ' αυτές τις περιπτώσεις τα ίχνη απ' αυτήν τη ρύπανση μπορούν να ταξιδέψουν και εκατόν πενήντα χιλιόμετρα μέσω των αερίων μαζών, ακόμη και όταν αναταραχθεί το έδαφος. Επίσης και μέσω ανοδικών ρευμάτων μπορεί να μετακινηθούν σε τεράστιες αποστάσεις. Βλέπουμε τι γίνεται όταν υπάρχει νοτιάς και βρέχει άμμο από την αφρικανική έρημο. Επομένως, επειδή στην ατμόσφαιρα δεν υπάρχουν όρια, επειδή στις θάλασσες δεν υπάρχουν όρια, επειδή δεν υπάρχουν όρια στον υπόγειο ορίζοντα, θα πρέπει η Κυβέρνηση να κοιτάξει γενικότερα το θέμα για την προστασία του ελληνικού πληθυσμού. Σας ευχαριστώ πολύ. (Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας) ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Η κυρία Σοφία Καλαντζάκου έχει το λόγο. ΣΟΦΙΑ ΚΑΛΑΝΤΖΑΚΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα από αυτήν τη συζήτηση να κρατήσουμε μερικά σημεία, που είναι σημαντικά κατά τη γνώμη μου. Πρώτον, θεωρώ ότι δεν έχουμε καταφέρει με εμπιστοσύνη να συνεννοηθούμε μεταξύ μας. Αυτό φάνηκε ανατρέχοντας τώρα στα γεγονότα που έλαβαν χώρα πριν απο δύο μήνες. Φάνηκε, όταν δεν μας είπατε από την αρχή την αλήθεια, παρ' όλο που η αντιπροσωπεία της Νέας Δημοκρατίας επισκέφτηκε το Πεντάγωνο. Αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να αποφύγουμε σε μια άλλη περίπτωση -ελπίζω να μην έχουμε άλλη παρόμοια περίπτωση- διότι είναι ένα θέμα που δεν αποτελούσε αντικείμενο κομματικής αντιπαλότητας. Δεν νομίζω ότι είναι λογικό σε μια ερώτηση της Νέας Δημοκρατίας, η οποία δεν ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία, είχε ξεσπάσει ήδη το πρόβλημα με το απεμπλουτισμένο ουράνιο, να ρωτούμε εάν όντως το Πολεμικό Ναυτικό χρησιμοποιούσε τέτοιου είδους βλήματα και να μην μπορούμε να πάρουμε άμεση απάντηση. Οφείλουμε, λοιπόν, όλοι για την ασφάλειά μας να δουλέψουμε σκληρά ώστε να υπάρξει εμπιστοσύνη, έγκαιρη και υπεύθυνη ενημέρωση, διότι διαφορετικά -για μένα αυτό είναι σημαντικό πολιτικά- θα αναγκαζόμαστε να αμφισβητούμε το Υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας, πράγμα το οποίο νομίζω ότι είναι πάρα πολύ κακό παράδειγμα για τους πολίτες. Δεύτερον, μέχρι σήμερα όλες οι έρευνες και οι αναφορές που προέρχονται από διεθνείς οργανισμούς ισχυρίζονται ότι δεν μπορούν να συνδέσουν τη χρήση απεμπλουτισμένου ουρανίου με κρούσματα καρκίνου. Ως πολίτης, όμως, αναρωτιέμαι εάν όντως αυτό ισχύει. Αυτό το λέω, γιατί στις υποσημειώσεις, "στα ψιλά" των αναφορών, διαβάζω ότι ναι μεν η ραδιενέργεια που εκλύεται από το απεμπλουτισμένο ουράνιο είναι μικρή, όμως το υλικό αυτό είναι τοξικό από τη φύση του. Η τοξικότητα και η ραδιενέργεια του ουρανίου είναι αδιαίρετα στοιχεία και μπαίνοντας στον οργανισμό τον προσβάλλουν από διαφορετικές κατευθύνσεις. Τρίτον είναι γνωστό σε όλους ότι δεν υπάρχουν οικολογικά όπλα και δεν υπάρχει οικολογικός πόλεμος. 'Ομως και από τους εμπειρογνώμονες που μας μίλησαν στην επιτροπή είναι νομίζω ξεκάθαρο ότι δεν πρόκειται για πολλά χρόνια να καταλήξουμε καταφατικά για τα επίπεδα βλάβης που προκαλούν τα βλήμα DU. Δέχομαι ότι οι στρατιώτες μας μένουν στο Κοσσυφοπέδιο για μικρά διαστήματα, δέχομαι ότι τρέφονται με φαγητό και νερό που έρχεται από την Ελλάδα και ότι είναι εθελοντές. Μας είπατε, όμως, ότι το Υπουργείο συνεχίζει τις μετρήσεις. Τι θα γίνει με αυτό που είπε και ο κ. Σπηλιωτόπουλος, δηλαδή με το συνολικότερο πρόβλημα της ρύπανσης που έχει δημιουργηθεί στην περιοχή; Σαράντα δύο βιομηχανικές εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας βομβαρδίστηκαν, καθώς και πολλοί σταθμοί αποθήκευσης μετασχηματιστών. Αυτό προκάλεσε την καύση κλοφέν και την παραγωγή διοξινών. Επιπλέον, βομβαρδίστηκαν δεκαοκτώ διϋλιστήρια με αποτέλεσμα να απελευθερωθούν πολυκυκλικοί υδρογονάνθρακες στην ατμόσφαιρα. Αυτά τα υλικά αποδεδειγμένα είναι καρκινογόνα και παραμένουν στο περιβάλλον για είκοσι χρόνια. Τι κινήσεις, λοιπόν, γίνονται από τη Συμμαχία και πώς συμβάλλουμε και εμείς στο να αποκατασταθεί το περιβάλλον εκεί; (Στο σημείο αυτό την Προεδρική 'Εδρα καταλαμβάνει η Δ' Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. ΑΝΝΑ ΜΠΕΝΑΚΗ-ΨΑΡΟΥΔΑ) Τέταρτον, είχατε υποσχεθεί την εξέταση, εάν δεν απατώμαι, τριών χιλιάδων στρατιωτών που υπηρέτησαν στο Κόσοβο και οκτακοσίων που υπηρέτησαν στη Βοσνία. Ο "Δημόκριτος" και η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας είναι έτοιμοι, αλλά περιμένουν τις λίστες των στρατιωτών από το Υπουργείο. Νομίζω ότι δεν έχουν ξεκινήσει οι εξετάσεις αυτές. Είχατε πει, λοιπόν, ότι θα υποβληθούν σε εξετάσεις μέτρησης ολοσωματικής ακτινοβολίας, που γίνονται από το "Δημόκριτο" και το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Οι ειδικοί λένε ότι η διαδικασία είναι χρονοβόρα, γιατί διαρκεί είκοσι με τριάντα λεπτά και είναι ανέφικτη. Υπάρχουν άλλες εξετάσεις, οι οποίες θα έδιναν τα ίδια αποτελέσματα και είναι συντομότερες. Τι ακριβώς θα κάνετε με αυτό; Επίσης, θα υποβάλετε τους φοιτητές σε παρόμοιες εξετάσεις; Ποια είναι η σκέψη σας γύρω από αυτό το θέμα; Πέμπτον, αρχίζουν ξανά οι εχθροπραξίες. Θα μας κρατήσετε ενήμερους για το τι όπλα θα χρησιμοποιηθούν από τις μαχόμενες πλευρές στην περιοχή; Σας ευχαριστώ και περιμένω τις διαφωτιστικές απαντήσεις σας. (Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας) ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ ('Αννα Μπενάκη-Ψαρούδα): Το λόγο έχει ο κ. Παναγιώτης Καμμένος. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΜΜΕΝΟΣ: Η Νέα Δημοκρατία, κύριε Υπουργέ, αντιμετωπίζει με υπευθυνότητα τα θέματα, τα οποία αφορούν την εθνική μας άμυνα και την εξωτερική μας πολιτική. Τελευταία επισκεφθήκαμε το Υπουργείο σας προκειμένου να ενημερωθούμε για το τι συμβαίνει με ένα θέμα αρκετά σοβαρό που αφορά την υγεία Ελλήνων πολιτών στρατιωτών και φοιτητών, οι οποίοι υπηρετουν ή βρίσκονται ή σπουδάζουν στη Γιουγκοσλαβία. Το θέμα δεν είναι να κάνουμε αυτήν τη στιγμή επιστημονική ανάλυση για το κατά πόσο βλάπτουν τα βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου όσους βρίσκονται στην περιοχή. Είναι όμως ένα αρκετά σοβαρό θέμα, που αφορά την πολιτική συμπεριφορά και την πολιτική ευθύνη που πρέπει να επιδεικνύεται από το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης. Εκ των πραγμάτων αποδεικνύεται ότι ενώ το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης γνώριζε εδώ και πολύ καιρό τι συνέβαινε με τα βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου όχι μόνο δεν ενημέρωσε την Εθνική Αντιπροσωπεία και τον Αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, αλλά έδωσε και ψευδή στοιχεία προς εμάς και προς την κοινή γνώμη. Αποδεικνύεται από έγγραφα που βγαίνουν στο Διαδίκτυο ότι από τις 3-5-1999 και από τις 22-3-2000 η ελληνική Κυβέρνηση και το Υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας έλαβαν ανακοινώσεις του αμερικανικού πενταγώνου και του ΝΑΤΟ που αναφερόντουσαν στις συνέπειες που είχαν τα βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου. Την ίδια στιγμή εδώ στο Κοινοβούλιο ο Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας έλεγε ότι ενημερώθηκε πολύ αργότερα. Δεύτερον, από το έγγραφο που κατέθεσε ο κ. Σπηλιωτόπουλος αποδεικνύεται ότι το Υπουργείο απάντησε προς το Συμβούλιο της Ευρώπης σχετικά με έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος για τις επιπτώσεις του πολέμου στη Γιουγκοσλαβία, που κοινοποιήθηκε και στον ΟΑΣΕ. Η έκθεση μας κοινοποιήθηκε από τον ΟΑΣΕ και όχι από την ελληνική Κυβέρνηση. Απ'αυτήν την έκθεση προκύπτει ότι από το Σεπτέμβριο του 1999 τοποθετήθηκαν δίκτυα μετρήσεων στη βόρειο Ελλάδα, προχώρησαν σε μετρήσεις ραδιενέργειας και τοξικών ουσιών που προέρχονται από στρατιωτικές δραστηριότητες στη θάλασσα και σε ηπειρωτικούς υδάτινους πόρους, ξεκίνησε η διαδικασία ελέγχου και καταγραφής των οπλικών συστημάτων που διαθέτουν οι ελληνικές 'Ενοπλες Δυνάμεις ως προς την τοξικότητά τους κατά την αποθήκευση και κατά τη χρήση και ότι πήρε μέτρα συνεργασίας στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ για την προώθηση μηχανισμού διαχείρισης και προστασίας του περιβάλλοντος κατά τη διάρκεια των συμμαχικών επιχειρήσεων και συνεργάστηκε για τη διαμόρφωση κριτηρίων που θα διέπουν τη σχέση οπλικών συστημάτων και προστασίας του περιβάλλοντος. 'Αρα, το Υπουργείο γνώριζε πολύ καλά τι ακριβώς συνέβαινε. Την ίδια πολιτική ανευθυνότητα επέδειξε όταν βγήκε στη δημοσιότητα το γεγονός ότι έγινε χρήση αυτών των βλημάτων κατά τη διάρκεια ασκήσεων. Τέτοια βλήματα έπεσαν στις θαλάσσιες περιοχές του Αιγαίου. Μάλιστα, από δημοσίευμα της εφημερίδας "ΤΑ ΝΕΑ" προκύπτει ότι ακόμα και στο Σαρωνικό στο πεδίο βολής της νήσου 'Υδρας έχουν πέσει τέτοια βλήματα. Δεν ξέρω αν έχουν πέσει και κοντά στην Αθήνα στην περιοχή των Φλεβών. Το Υπουργείο παραδέχτηκε στη συνέχεια ότι έγινε χρήση τέτοιων βλημάτων. Εδώ προκύπτουν θέματα ευθύνης για την ενημέρωση του ελληνικού λαού και πρωτίστως του Κοινοβουλίου. Βλέπω ότι στο περιοδικό "ΘΗΤΕΙΑ", το οποίο εκδίδεται από το Υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας υπάρχουν εκτενείς επιστημονικές αναλύσεις για το κατά πόσο βλάπτουν αυτού του είδους τα βλήματα. Την ίδια στιγμή η Ευρωπαϊκή 'Ενωση με κείμενο της Κομισιόν πριν από μία εβδομάδα λέει ότι δεν έχει καταλήξει με την επιστημονική επιτροπή για το κατά πόσο υπάρχει επιβάρυνση στο περιβάλλον και στους ανθρώπους οι οποίοι χρησιμοποιούν στην τροφική τους αλυσίδα υδάτινους πόρους που προέρχονται από βομβαρδισμένες περιοχές. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι μετά από επτά χρόνια θα αρχίσουμε να έχουμε τέτοιου είδους δείγματα. Την ίδια στιγμή βλέπουμε μία πολυσέλιδη συνέντευξη του κ. Λιόλιου επιστημονικού συνεργάτη του Υπουργείου Εθνικής 'Αμυνας, ο οποίος καθησυχάζει τον ελληνικό λαό λέγοντας ότι δεν υπάρχει καμία επίπτωση στην υγεία του. Eμείς δεν ζητούμε να πανικοβάλουν τον ελληνικό λαό, αλλά δεν είναι δυνατόν να αποδεχόμαστε με τέτοια προχειρότητα εκθέσεις οι οποίες βγαίνουν στη δημοσιότητα προς το ελληνικό κοινό. Υπάρχει έκθεση που βγήκε σήμερα στο INTERNET, μια έκθεση του καθηγητού 'Ιαν Μακ Κάλεϋ, του Πανεπιστημίου στο Δουβλίνο, όπου αναφέρει ότι μπορεί να μην έχει αποδειχθεί ο επηρεασμός για τη συγκεκριμένη νόσο, τη λευχαιμία, από τη ραδιενέργεια που εκμπέμπεται και δεν μπορεί να μετρηθεί με μετρητές γκάικερ, όπου έβγαιναν και μετρούσαν στη βόρεια Ελλάδα πριν από λίγες μέρες κάποια στελέχη του Υπουργείου Εθνικής 'Αμυνας, αλλά υπάρχει οπωσδήποτε επιβάρυνση όσον αφορά την τοξικότητα των συγκεκριμένων υλικών. Γι'αυτό, κύριε Υπουργέ, αυτό που ζητούμε είναι να υπάρξει υπευθυνότητα, ο ελληνικός λαός να ενημερώνεται και πρωτίστως εάν υπάρχουν θέματα τέτοια που έχουν να κάνουν με την εθνική ασφάλεια, να ενημερώνεται η Βουλή των Ελλήνων και ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και όχι να λέγονται λόγια στον αέρα, τα οποία κλωνίζουν την εμπιστοσύνη που έχουμε, αν θέλετε, προς το Υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας και προς την υπεύθυνη ηγεσία του ελληνικού στρατού. ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ ('Αννα Μπενάκη-Ψαρούδα): Ο κ. Φλωρίνης έχει το λόγο. ΑΘΗΝΑΙΟΣ ΦΛΩΡΙΝΗΣ: Κυρία Πρόεδρε, είναι δεδομένο ότι η Κυβέρνηση έχει βαρύτατες ευθύνες για τη χρήση βομβών απεμπλουτισμένου ουρανίου στη Βοσνία, στο Κοσσυφοπέδιο αλλά και σε άλλες περιοχές της Σερβίας. Ακόμα έχει ευθύνη η Κυβέρνηση, γιατί τέτοια βλήματα χρησιμοποιούσαν οι ελληνικές 'Ενοπλες Δυνάμεις μέχρι τελευταία. Βέβαια, τα βλήματα αυτά που χρησιμοποιούσε το Πολεμικό Ναυτικό είχαν παραγγελθεί από την Κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. στα τέλη της δεκαετίας του '80 και παρελήφθησαν από την κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη. Εμείς δηλώνουμε ότι καλώς παρηγγέλθησαν τότε και καλώς παρελήφθησαν από την Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, αφού τα βλήματα αυτά εθεωρούντο έξυπνα και αποτελεσματικά όπλα και το κυριότερο δεν ήταν γνωστή η ύπαρξη απεμπλουτισμένου ουρανίου σε αυτά. 'Ομως, μετά τον πόλεμο του Κόλπου έγινε γνωστό ότι σ'αυτά τα βλήματα εμπεριέχεται απεμπλουτισμένο ουράνιο το οποίο δρα επιβλαβώς στην υγεία των ανθρώπων, αλλά επιβαρύνει και το περιβάλλον. Η Κυβέρνηση, κύριε Υπουργέ, θα έπρεπε αμέσως να αποσύρει αυτά τα βλήματα από το Πολεμικό Ναυτικό και να μην αφήσει ένα μεγάλο αριθμό τέτοιων βλημάτων να πέσει στη θάλασσα με απρόβλεπτες συνέπειες για τη μόλυνση της θάλασσας. Και εδώ είναι η ευθύνη της Κυβέρνησης. Κυρία Πρόεδρε, είναι προφανείς οι συνέπειες των βομβαρδισμών στους κατοίκους της περιοχής αλλά και στους 'Ελληνες στρατιώτες, στους επιχειρηματίες, αλλά και στους φοιτητές που φοιτούν στα πανεπιστήμια της Γιουγκοσλαβίας. Η Κυβέρνηση παρ' ότι γνώριζε τους κινδύνους εν τούτοις δεν ενημέρωσε εγκαίρως, ως όφειλε, τον ελληνικό λαό και μάλιστα απέστειλε στρατεύματα σε χώρες όπου υπήρχε ορατός ο κίνδυνος από το απεμπλουτισμένο ουράνιο. Το ότι η Κυβέρνηση γνώριζε τον κίνδυνο, αυτό αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι κάλυψε το στρατόπεδο με χώμα και χαλίκι πριν στείλει εκεί τους στρατιώτες, αλλά και από το γεγονός ότι έστελνε νερό και τρόφιμα από την Ελλάδα στους στρατιώτες της περιοχής. Kαι παρά τη γενική κατακραυγή που είχε ξεσηκωθεί τις πρώτες ημέρες η Κυβέρνηση ηρνείτο να παραδεχθεί την ύπαρξη του προβλήματος, προβάλλοντας διάφορες δικαιολογίες. Κυρία Πρόεδρε, το 94% των Ελλήνων ήταν και είναι κατηγορηματικά υπέρ της άμεσης λήψης μέτρων για το θέμα του απεμπλουτισμένου ουρανίου και το 77% ανησυχεί γενικά από τις επιπτώσεις της ραδιενέργειας. Τα στοιχεία αυτά εμπεριέχονται σε έρευνα που πραγματοποίησαν την περίοδο 10 με 17 Ιανουαρίου μεταπτυχιακοί φοιτητές του τμήματος Φυσικής του Περιβάλλοντος του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης. Μάλιστα, το 87% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι ενημερώθηκε για το θέμα του ουρανίου από τα Μ.Μ.Ε. και όχι από την Κυβέρνηση. Στην ίδια έρευνα οι πολίτες εξέφρασαν τις ανησυχίες τους για τις επιπτώσεις του απεμπλουτισμένου ουρανίου στην υγεία, στη διατροφή, στο περιβάλλον και στη γεωργία. Επίσης, την έκδηλη ανησυχία, κύριε Υπουργέ, για τις αποκαλύψεις σχετικά με τις επιπτώσεις του ουρανίου από τις βόμβες που χρησιμοποιήθηκαν και για τους κινδύνους που απειλούν τη χώρα μας εξέφρασε και η εκτελεστική επιτροπή της ΕΝΑΕ και ζητούσε μάλιστα από την Κυβέρνησή σας να πει την αλήθεια στον ελληνικό λαό. Κυρία Πρόεδρε, όταν πριν δέκα χρόνια η κοινή γνώμη πληροφορήθηκε ότι στον πόλεμο του Κόλπου χρησιμοποιήθηκαν ραδιενεργές βόμβες προσπαθούσε να καταλάβει τι σημασία ακριβώς έχει αυτή η συγκλονιστική αποκάλυψη. Αργότερα, άκουσε για το σύνδρομο του Κόλπου, δηλαδή για τα ανεξήγητα κρούσματα διαφόρων μορφών καρκίνου κυρίως του δέρματος και του αίματος που παρουσιάστηκαν σε αυξημένη συχνότητα στους στρατιώτες οι οποίοι είχαν λάβει μέρος σ'αυτόν τον πόλεμο. Σήμερα ολόκληρη η ανθρωπότητα γνωρίζει τη μεγάλη έκρηξη κρουσμάτων λευχαιμίας που παρατηρείται στο Ιράκ καθώς και για τους χιλιάδες θανάτους εξαιτίας αυτού του γεγονότος. Τώρα η διεθνής κοινότητα ακούει για το σύνδρομο των Βαλκανίων. Το τραγικό είναι ότι κανείς, ούτε η ελληνική Κυβέρνηση, μιλάει για τον ντόπιο πληθυσμό. Κανείς δε μίλησε για τους κινδύνους των χιλιάδων Ελλήνων φοιτητών που φοιτούν στα πανεπιστήμια της περιοχής και κανείς δε μίλησε εγκαίρως ως όφειλε για τους 'Ελληνες στρατιώτες που υπηρέτησαν και υπηρετούν εκεί. Και η ευθύνη νομίζω ότι βαρύνει εξ ολοκλήρου την Κυβέρνηση. Εμείς, κύριε Υπουργέ, σας ζητάμε να αναλάβετε μία πρωτοβουλία να αποσυρθούν όλα τα οπλικά συστήματα που εμπεριέχουν απεμπλουτισμένο ουράνιο, από όλα όμως τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ και όχι μόνο. Σας ευχαριστώ. (Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας) ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ ('Αννα Μπενάκη-Ψαρούδα): Το λόγο έχει ο κ. Ιωάννης Βαρβιτσιώτης. ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ: Κυρία Πρόεδρε, όταν κατατέθηκε η επερώτησή μας στις 12 Ιανουαρίου το θέμα ήταν στην πρώτη γραμμή επικαιρότητος και η επερώτηση ήταν επίκαιρη. Χρειάσθηκαν δύο μήνες για να έρθει προς συζήτηση η επίκαιρη -το υπογραμμίζω- επερώτησή μας, όταν πλέον το θέμα δεν έχει την πρώτη επικαιρότητα που είχε την εποχή της καταθέσεώς του. Θα έλεγα ότι πλέον πρέπει να δούμε -γενικότερα μιλάω- το θέμα της συζητήσεως των επικαίρων επερωτήσεων. Δεν είναι δυνατόν να περάσουν δύο μήνες για να συζητηθεί μία επίκαιρη επερώτηση. Αυτό μου θυμίζει, κυρία Πρόεδρε, το εξής: Κάποτε είχα καταθέσει μία ερώτηση για τις πυρκαγιές των δασών και την είχα καταθέσει κατά μήνα Ιούλιο ή Αύγουστο κάποιου έτους. Η ερώτηση αυτή ήρθε προς συζήτηση... ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Το Δεκέμβριο! ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ: Κύριε Υπουργέ, είσθε πολύ αφελής ή επιεικής. Ποιο Δεκέμβριο; 'Ηρθε το Μάιο του επομένου έτους. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Το Μάιο; ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ: Δεν νομίζω λοιπόν ότι η Βουλή μπορεί να είναι ζωντανή, αν συμβαίνουν τέτοια γεγονότα. ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ ('Αννα Μπενάκη-Ψαρούδα): Κύριε Βαρβιτσιώτη, την Τετάρτη συζητούμε αυτά τα θέματα στην αναθεώρηση του Συντάγματος... ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ: Ναι, το ξέρω. 'Αλλωστε είμαι εισηγητής. ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ ('Αννα Μπενάκη-Ψαρούδα): ...οπότε θα κάνετε και προτάσεις αποτελεσματικές. ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ: Ναι, αλλά θα έλεγα ότι δεν είναι μόνο θέμα Συντάγματος. Και ο Κανονισμός της Βουλής και το Προεδρείο της Βουλής πρέπει να έχει ευρύτητα πνεύματος, για να βλέπει ποια είναι επίκαιρη ερώτηση και να τη φέρνει σε άμεση προτεραιότητα συζητήσεως. Είναι προφανές, κυρία Πρόεδρε, ότι το θέμα το οποίο συζητούμε είναι ιδιαίτερα σοβαρό. Και δεν είναι στις προθέσεις μου ούτε να κινδυνολογήσω ούτε έχω καμία διάθεση να ενσπείρω ανησυχία κυρίως στους 'Ελληνες στρατιωτικούς οι οποίοι υπηρέτησαν και υπηρετούν στην περιοχή. 'Ενα είναι γεγονός, ότι είναι άγνωστες οι συνέπειες για τους ανθρώπους από τη χρήση των βλημάτων απεμπλουτισμένου ουρανίου, όπως είναι επίσης άγνωστες οι συνέπειες της μόλυνσης του περιβάλλοντος σε όλες του τις διαστάσεις: έδαφος, αέρας και θάλασσα. Είναι επίσης προφανές ότι έγινε μια διεθνής προσπάθεια "κουκουλώματος" του θέματος με διάφορες εκθέσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας, μια προσπάθεια "κουκουλώματος" που βόλευε βεβαίως και την ελληνική Κυβέρνηση. 'Επρεπε και εκεί είναι το πρόβλημα που πρέπει να επισημανθεί ότι το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης έπρεπε να γνωρίζει -όχι ο Υπουργός, μην το συζητάμε, δεν μπορεί να ξέρει όλα ο Υπουργός, αλλά οι υπηρεσίες, τα επιτελεία- αφού συμμετείχαμε μάλιστα σε όλα τα όργανα και τα ΝΑΤΟϊκά επιτελεία ότι ο κύριος στόχος για να ηττηθούν οι σερβικές δυνάμεις και να διατηρηθούν οι δυνάμεις του UCK ήταν η καταστροφή του αρματικού δυναμικού των Σέρβων. Και βεβαίως για την καταστροφή αυτού του αρματικού δυναμικού ήταν δεδομένο ότι θα χρησιμοποιούντο τα διατρητικά βλήματα του απεμπλουτισμένου ουρανίου. 'Επρεπε επίσης το Υπουργείο να γνωρίζει ότι μας είχαν προσφερθεί στο παρελθόν, όταν είχα την τιμή και την ευθύνη του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης, δύο φορές τέτοια βλήματα και τα είχαμε απορρίψει. Τότε, επί υπουργίας μου, έγινε ένας εκσυγχρονισμός του αρματικού δυναμικού, μια τεράστια προσπάθεια και υπήρχε άμεση ανάγκη βλημάτων, διότι άλλαξε το εύρος του πυροβόλου. Μας είχαν λοιπόν προσφερθεί τέτοια βλήματα και σε πολύ καλή τιμή, κατόπιν όμως έρευνας των αρμοδίων επιτελών και σχετικής εισηγήσεως του τότε αρχηγού κ. Σκαρβέλη απερρίφθη η προμήθεια εκείνη. Λίγο αργότερα πάλι μας έγινε προσφορά για παρόμοια βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου. Και πάλι κατόπιν εισηγήσεως του τότε αρχηγού κ. Καπραβέλου δεν δεχθήκαμε την προσφορά. 'Ηταν επομένως γνωστά τα γεγονότα και η Κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή προσπάθησε να συσκοτίσει το θέμα, λέτε και δεν θα γινόντουσαν γνωστές όλες οι παράμετροι του θέματος. 'Αφησε δε να εννοηθεί ότι δεν θα έπρεπε η Νέα Δημοκρατία να αναφέρεται σ' αυτά τα βλήματα, από τη στιγμή που η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας είχε παραγγείλει παρόμοια βλήματα, τα "FHALAΝX" του ναυτικού. Και εδώ είναι το ψέμα: Ναι μεν τα βλήματα αυτά παρελήφθησαν επί Νέας Δημοκρατίας, είχαν όμως παραγγελθεί από την κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Με την παραλαβή των δύο πρώτων φρεγατών... (Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή) Δεν θα χρησιμοποιήσω τη δευτερολογία μου μετά, κυρία Πρόεδρε. ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ ('Αννα Μπενάκη-Ψαρούδα): Δεν θα τη χρειαστείτε καθόλου, κύριε Βαρβιτσιώτη! ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ: Αν χρειαστεί, θα γίνει παραβίαση του Κανονισμού. ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ ('Αννα Μπενάκη-Ψαρούδα): 'Oχι έτσι προκαταβολικά, κύριε Βαρβιτσιώτη. ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ: Βεβαίως μπορεί στη συνέχεια να υπάρχει και δεύτερη παραγγελία "PHALAΝX" επί εποχής δικής μου -δεν το ξέρω- αλλά αυτό ήταν συνέπεια της πρώτης παραγγελίας. Η πρώτη παρτίδα "PHALAΝX" είχε ήδη έρθει και η δεύτερη θα ακολουθούσε. Θα ήθελα όμως να ρωτήσω δύο πράγματα τον κύριο Υπουργό: 'Οταν ανέλαβα το Υπουργείο, τα απαξιωμένα βλήματα οι 'Ενοπλες Δυνάμεις τα πόντιζαν στη θάλασσα σε παλέτες με τσιμέντο. Και τα πόντιζαν κυρίως στο Μυρτώο Πέλαγος. Σταμάτησα αυτήν την απαράδεκτη τακτική, διότι πίστευα ότι έτσι δημιουργείται μόλυνση των θαλασσών μας. Συστήθηκαν λοιπόν δύο ομάδες πυροτεχνουργών σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδος για την καταστροφή αυτών των πυρομαχικών. Επειδή όμως οι ποσότητες ήταν μεγάλες και υπήρχε και κάποια επικινδυνότητα στη μεθοδολογία αυτή, ήμασταν έτοιμοι να προμηθευτούμε ειδικό μηχανολογικό εξοπλισμό για την αποσυναρμολόγηση των απαξιωμένων πυρομαχικών. 'Εγινε η προμήθεια αυτή; Λειτουργεί; Τι γίνεται σήμερα; Συνεχίζουμε και τα ποντίζουμε στο Μυρτώο Πέλαγος; Το δεύτερο θέμα είναι ότι διαβάζω από τις εφημερίδες ότι το Υπουργείο προχωρεί στην προμήθεια νέων αρμάτων μάχης. Είναι όμως γνωστό ότι τα νέου τύπου άρματα μάχης, για να είναι πιο ανθεκτικά στα ειδικά αυτά βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου, έχουν κέλυφος εμπλουτισμένο με απεμπλουτισμένο ουράνιο. Κατά συνέπεια καταλαβαίνετε ότι ο κίνδυνος είναι πολλαπλάσιος, όταν και το κέλυφος του άρματος έχει εμπλουτιστεί με απεμπλουτισμένο ουράνιο. Το έχει ελέγξει αυτό το Υπουργείο; Και αυτό το λέω ανεξάρτητα από την άποψή μου, την οποία έχω διατυπώσει πολλές φορές, ότι είμαι βαθύτατα αντίθετος στην προμήθεια αυτού του αρματικού δυναμικού. Πρόκειται να προμηθευτούμε διακόσια πενήντα άρματα μάχης που θα στοιχίσουν ένα τρισεκατομμύριο δραχμές. Και λόγω της οροφής στο αρματικό μας δυναμικό, που μας έχει επιβληθεί από τη συμφωνία, CFE, είμαστε υποχρεωμένοι να αποσύρουμε διακόσια πενήντα εκ των ήδη υφισταμένων αρμάτων μάχης, τα οποία ναι μεν είναι παλαιότερης γενιάς, όμως έχουν εκσυγχρονισθεί και χρησιμοποιούνται από όλες τις ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις ακόμα και σήμερα. Αυτά είναι δύο μεγάλα ερωτήματα και χρειάζονται μία απάντηση. Δεν είναι ώρα να καταλογιστούν ευθύνες. Θα πρέπει, τουλάχιστον για το μέλλον, αφού γίνουν όλα αυτά τα οποία ανέφεραν οι συνάδελφοι και κυρίως ο κ. Σπήλιος Σπηλιωτόπουλος, να είμαστε πολύ πιο προσεκτικοί. Ευχαριστώ πολύ. (Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας) ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ ('Αννα Μπενάκη-Ψαρούδα): Ολοκληρώθηκε ο κατάλογος των επερωτώντων Βουλευτών ως προς τις πρωτολογίες τους. Ο Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας κ. Τσοχατζόπουλος έχει το λόγο. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ορθώς ειπώθηκε προηγουμένως από τον κ. Βαρβιτσιώτη ότι μάλλον καθυστερημένα έρχεται για συζήτηση αυτή η επερώτηση της Νέας Δημοκρατίας προς το Υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας. Νομίζω όμως ότι την ευθύνη την έχει και η Νέα Δημοκρατία, διότι επέμεινε να συζητήσουμε αυτήν την επερώτηση σήμερα, μετά από δυόμισι περίπου μήνες από τα γεγονότα στις αρχές Ιανουρίου, όπως θυμάστε. Τις πρώτες ημέρες μετά την Πρωτοχρονιά είχε δημιουργηθεί πράγματι μία μεγάλη αναστάτωση, όταν η ιταλική κυβέρνηση, ο Ιταλός Υπουργός Αμύνης ζήτησε διευκρινίσεις από το ΝΑΤΟ απαιτώντας να πληροφορηθεί αν χρησιμοποιήθηκαν βόμβες απεμπλουτισμένου ουρανίου στη Βοσνία Ερζεγοβίνη, κάτι που δεν ήξερε κανείς μέχρι τότε. 'Αρα, μόλις το Δεκέμβριο του 2000 το ΝΑΤΟ βεβαίωσε την ιταλική κυβέρνηση ότι δέκα χιλιάδες βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου ερρίφθησαν στο Σεράγεβο, σε μία περίμετρο διαμέτρου σαράντα χιλιομέτρων, ακτίνας είκοσι χιλιομέτρων και ως εκ τούτου υπήρξε ένας αναβρασμός παγκόσμιος αναμφισβήτητα και απαιτήθηκαν εξηγήσεις. Τότε πράγματι ήταν πολύ επίκαιρο να συζητήσουμε αυτήν την επερώτηση. Σήμερα όμως έχουν υπάρξει μία σειρά από απαντήσεις, έχουν γίνει μία σειρά από έρευνες, έχει κινητοποιηθεί ο ΟΗΕ, η EUROATOM -η Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης- ο Οργανισμός Υγείας, η UNEP, η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας, όσον αφορά τα δικά μας θέματα, και υπάρχουν στα χέρια σας πλέον οι εκθέσεις και οι επίσημες ανακοινώσεις από την Επιστημονική Επιτροπή της EUROATOM, της 7.3.2001, η οποία αποτελείται από ανεξάρτητους επιστήμονες, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 31 της Συνθήκης της EUROATOM και η οποία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ραδιολογική έκθεση σε απεμπλουτισμένο ουράνιο δεν μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα μία ανιχνεύσιμη επίπτωση στην ανθρώπινη υγεία. Υπάρχει ανακοίνωση στις 21 Φεβρουαρίου από τη μεριά του γερμανικού Υπουργείου 'Αμυνας ότι έρευνα που έχει σχέση με το απεμπλουτισμένο ουράνιο για στρατιώτες των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων, οι οποίοι υπηρέτησαν στο Κόσοβο, δεν αποδεικνύει ότι υπάρχει οιαδήποτε σχέση απεμπλουτισμένου ουρανίου με την όποια πάθηση που παρουσιάστηκε σ' αυτούς κατά τη διάρκεια της θητείας τους. Οι εμπειρογνώμονες της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας ανακοίνωσαν στην Πρίστινα, στις 2.2.2001, ότι δεν διαπιστώθηκε η παραμικρή σχέση ανάμεσα σε έκθεση σε απεμπλουτισμένο ουράνιο και σε ασθένειες που εκδηλώθηκαν μετά τους νατοϊκούς βομβαρδισμούς στο Κόσοβο το 1999. Τέλος, στις 2 Φεβρουαρίου, από το γαλλικό Υπουργείο Αμύνης για το απεμπλουτισμένο ουράνιο τονίστηκε ότι δεν αποδεικνύεται σχέση με παθήσεις Γάλλων στρατιωτών που υπηρέτησαν στα Βαλκάνια. Επειδή δεν θέλω να δημιουργούνται εντυπώσεις, θα καταθέσω όλες αυτές τις βεβαιώσεις στη Βουλή προς χρήση κάθε συναδέλφου. 'Οπως καταλαβαίνετε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αλλάζει ριζικά το κλίμα μέσα στο οποίο θα συζητήσουμε πλέον αυτήν την υπόθεση. (Στο σημείο αυτό ο Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας κ. Τσοχατζόπουλος καταθέτει για τα Πρακτικά τις προαναφερθείσες βεβαιώσεις, οι οποίες βρίσκονται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής) Το θεωρώ όμως θετικό, εν πάση περιπτώσει, ότι μπορούμε να συζητήσουμε σε ένα αποφορτισμένο κλίμα από την ένταση των πρώτων ημερών μπορούμε να συζητήσουμε. 'Αλλωστε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα συμφωνήσετε μαζί μου ότι έστω και αν έχουμε αυτά τα στοιχεία, εμείς επιμένουμε -θέλω να υποθέτω πως και εσείς- πως μόνο όταν θα έχουμε τα πλήρη στοιχεία του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, της UNEP, του Οργανισμού Υγείας, όπως μας διαβεβαίωσαν οι μετρήσεις ξεκίνησαν το δεύτερο εξάμηνο του 2000 και θα ολοκληρωθούν μέχρι το Μάρτιο του 2001) τότε μόνο θα μπορέσουμε να είμαστε ικανοποιημένοι εφόσον μας απαντήσουν βέβαια στα ερωτήματα τα οποία έχουν τεθεί. Διότι εκεί δεν τίθεται πλέον το ερώτημα αν υπάρχουν ίχνη μόλυνσης είτε από ραδιενέργεια είτε από τοξικά είτε από τίποτε άλλο για τους στρατιώτες στη διάρκεια αυτής της περιόδου, όπως έκαναν μετρήσεις όλα τα Υπουργεία σχεδόν, όλες οι χώρες, για να διαπιστώσουν πιθανή επιβάρυνση των στρατιωτών τους, κάτι το οποίο έκανε και η ελληνική πλευρά, όπως ξέρετε, τον Ιανουάριο του 2001. Και η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας στις 22.1.2001 ανακοίνωσε, δηλαδή ο κ. Καμαρινόπουλος επίσημα, μετά απ' όλες τις έρευνες που έγιναν, μετά απ' όλα τα δείγματα, ότι πράγματι δεν υπάρχει καμιά μετρήσιμη επιβάρυνση ούτε στο χώρο των στρατοπέδων ούτε για τους στρατιώτες ούτε βέβαια για ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο. Αγαπητοί κύριοι συνάδελφοι, όσοι μαζί με εμένα βρεθήκατε, τις δύο φορές που επισκεφθήκαμε τους στρατιώτες μας, στο Κόσοβο, είδατε ότι είχαμε τη δυνατότητα εκεί επί τόπου να ακούσουμε αυτές τις επιβεβαιώσεις για μια ακόμα φορά από τους αρμοδίους, μια και ήταν ανακοινώσεις της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας, της μόνης αρμόδιας να αντιμετωπίσει αυτά τα θέματα. Επιμένουμε λοιπόν και εμείς όπως και εσείς ότι όταν έχουμε αυτές τις απαντήσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας, τότε πράγματι θα μπορέσει να ξεκαθαριστεί τελικά το θέμα. Η χρήση βλημάτων απεμπλουτισμένου ουρανίου δημιουργεί πρόβλημα, ναι ή όχι; Φυσικά συνεχίζει να υπάρχει και σήμερα και είναι επιβεβαιωμένες μετά απ' αυτές τις ανακοινώσεις οι επίσημες δηλώσεις του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, του κ. Ρόμπινσον, που λέει ότι "εμείς διαπιστώσαμε απ' όλες τις έρευνες κλπ., ως ΝΑΤΟ ότι δεν υπάρχει σχέση μεταξύ του depleted uranium και της χρήσης του και των ασθενειών που υπήρξαν στους στρατιώτες, επιμένουμε όμως να ολοκληρωθούν οι έρευνες από την πλευρά του Οργανισμού Παγκόσμιας Υγείας". 'Εχουμε ανακοινώσεις τόσο των ΗΠΑ όσο και άλλων κρατών, που επιμένουν ότι δεν υπάρχει πρόβλημα με τη χρήση του απεμπλουτισμένου ουρανίου. Εμείς, όμως, επιμένουμε μαζί με τη Γαλλία και τη Γερμανία στην πρόταση για μορατόριουμ που είχαμε κάνει στο ΝΑΤΟ, για να διατηρηθούν σε μη χρήση, να αποθηκευτούν προσωρινά, να αποσυρθούν τα βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου, μέχρι να έχουμε την πλήρη βεβαιότητα από την έρευνα περί τίνος πρόκειται. 'Εχουμε λοιπόν, κυρίες και κύριοι συναδελφοι, ακολουθήσει ως Κυβέρνηση μια πολύ υπεύθυνη και καθαρή στάση πάνω στο θέμα, κύριο χαρακτηριστικό της οποίας ήταν η απαίτηση για άμεση διαλεύκανση του θέματος, βέβαια όχι από μας ως πολιτικούς ή στρατιωτικούς, όχι από τον Τύπο, αλλά από τους αρμόδιους επιστήμονες και τις αναγνωρισμένες με το απόλυτο κύρος επενδεδυμένες αρχές, οργανισμούς, ιδρύματα τα οποία έχουν την ευθύνη να απαντήσουν σ' αυτά τα θέματα. Φυσικά, όπως ξέρετε, η συμμετοχή της Ελλάδας, επειδή με ρώτησε ο κύριος συνάδελφος, στις αρμόδιες εξεταστικές επιτροπές ή στους οργανισμούς, με απόφαση της Πολιτικής Επιτροπής του ΝΑΤΟ, ήταν θετική. Συμμετείχαμε πάντοτε διά των διαφόρων εκπροσώπων μας έτσι ώστε να παρακολουθούμε, τα γεγονότα από πρώτο χέρι είτε στο επίπεδο της υγειονομικής επιτροπής είτε στο επίπεδο του ΜΑΒΑΣ είτε στο επίπεδο των επισήμων πολιτικών εκπροσώπων μας στις πρεσβείες. Βέβαια, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κανείς δεν μπορεί να υποστηρίξει, νομίζω, ακόμη ότι τα στοιχεία τα οποία μας κατετέθηκαν μέχρι στιγμής απαντούν απόλυτα στις ανησυχίες, οι οποίες εκφράστηκαν το Δεκέμβρη του περασμένου χρόνου. Συμφωνώ μάλιστα με τον Ιταλό συνάδελφό μου με τον οποίον είχαμε πολύ μακρές συζητήσεις εκείνη την περίοδο ότι ο αριθμός των περιπτώσεων από λευχαιμία που παρουσιάστηκε για τους Ιταλούς στρατιώτες που υπηρέτησαν στο Κόσοβο, πιστεύουμε και εκείνος και εγώ, γνωρίζοντας τα δεδομένα, ότι είναι ασυνήθιστα υψηλός. Βέβαια, ουδείς μπορεί σήμερα να επιβεβαιώσει ότι οι όποιες περιπτώσεις λευχαιμίας των Ιταλών στρατιωτών έχουν σχέση με τη χρήση του απεμπλουτισμένου ουρανίου. Περιμένουμε, επομένως, τα αποτελέσματα της Διεθνούς Επιτροπής Υγείας και της EUROATOM, πέραν αυτών που ανακοινώθηκαν σήμερα, τα οποία συνδυάζονται με την έρευνα του Οργανισμού Παγκόσμιας Υγείας, για να μπορέσουν να υπάρξουν απαντήσεις πάνω σ' αυτό το θέμα. Ανεξάρτητα της προσωπικής εκτίμησης που έχω πλέον τώρα, πιστεύω -για να το πω εκ των προτέρων- ότι και αυτή η απάντηση θα είναι αρνητική, διότι οι έρευνες οι οποίες έγιναν μέχρι στιγμής σ' ένα μεγάλο βαθμό ουσιαστικά επιβεβαιώνουν ότι εδώ πέρα η υποψία η οποία διαμορφώθηκε -και ήταν η αφετηρία, αν θέλετε, ξετυλίγματος του όλου θέματος για νέους κινδύνους από τη χρησιμοποίηση του απεμπλουτισμένου ουρανίου- μάλλον θα έχει την ίδια τύχη με εκείνη του κύματος αντίδρασης που παρουσιάστηκε στις ΗΠΑ αμέσως μετά τη χρήση βλημάτων απεμπλουτισμένου ουρανίου στον Πόλεμο του Κόλπου όπου, όπως ξέρετε, επί τέσερα-πέντε χρόνια ήταν προς συζήτηση το θέμα. Υπάρχουν και οι βετεράνοι του Πολέμου του Κόλπου, οι οποίοι μάχονται για να διεκδικήσουν κάποια δικαιώματα, αποζημιώσεις κλπ. Μέχρι σήμερα ούτε επιστημονικά ούτε στο επίπεδο της δικαιοσύνης κατάφεραν να καταλήξουν σ' ένα θετικό αποτέλεσμα για τις διεκδικήσεις τους, γεγονός που σε ένα βαθμό -επιτρέψτε μου να το πω με λίγο ωμό τρόπο - προδικάζει και την εξέλιξη των προσπαθειών που θα υπάρξουν αυτήν την περίοδο. 'Ομως εμείς δεν έχουμε δικαίωμα να πούμε ούτε ναι ούτε όχι. Επομένως ο μόνος ασφαλής τρόπος είναι να επιμείνουμε στο μορατόριουμ της χρήσης αυτών των μέσων, μέχρις ότου τουλάχιστον υπάρξει μια τελική επίσημη απάντηση από τον Οργανισμό Παγκόσμιας Υγείας και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας που θα μας πει κάτι διαφορετικό. Η Ελλάδα λοιπόν, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, επιμένει σ' αυτήν τη θέση. Δεν είμαστε μόνοι μας. Κατά περίεργο τρόπο τη θέση μας αυτή δεν τη συμμερίζεται μόνο η Ιταλία, η οποία επίσης ακολουθεί αυτήν τη θέση, αλλά και η Γερμανία επιμένει σ' αυτή. 'Αρα, έχουμε μια καθαρή απάντηση στο θέμα σε διεθνές επίπεδο. Τώρα, έγιναν ορισμένες παρατηρήσεις από συναδέλφους και ασκήθηκε και κριτική σχετικά με τον τρόπο χειρισμού από τη μεριά της ελληνικής Κυβέρνησης στο εσωτερικό της χώρας μας γύρω από την αναστάτωση που διαμορφώθηκε στην Ελλάδα για την πιθανή χρήση βλημάτων απεμπλουτισμένου ουρανίου. 'Οπως δήλωσα τότε, σας δηλώνω και τώρα ότι η Ελλάδα ούτε είχε ούτε πρόκειται να έχει βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου σαν και αυτά που χρησιμοποιήθηκαν στο Κόσοβο. Ο κ. Βαρβιτσιώτης αναφέρθηκε σε βλήματα διαμέτρου 120 χιλιοστών για τανκς, τα οποία δεν παρέλαβε και ορθώς δεν παραλάβατε. Θέλω να σας πω ότι, όπως βεβαιώνει η επιτροπή, από το 1993 και μετά οι ΗΠΑ προχώρησαν σε αλλαγή και αντικατάσταση του εμπλουτισμού βλημάτων με απεμπλουτισμένο ουράνιο σε μια πιο εξελιγμένη τεχνολογία που είναι το βολφράμιο και τα οποία παρουσιάζουν -το επιβεβαιώνουν και οι δικές μας εκθέσεις- καλύτερη βαλιστική συμπεριφορά, μεγαλύτερη αντοχή, σκληρότητα μετάλλου και διπλάσια κινητική ενέργεια. Αυτός ήταν ο λόγος που εμείς από το 1993 και μετά δεν προβήκαμε σε καμία αγορά παρ' όλο που έγιναν προτάσεις για αγορά αντίστοιχων βλημάτων. Βέβαια η μόνη περίπτωση που υπήρξαν βλήματα αντιαεροπορικά -σφαιρίδια, δεν είναι πλέον βλήματα- για τα αντιτορπιλικά σήμερα "PHALAΝX" ήταν αυτά των 20 χιλιοστών διαμετρήματος, τα οποία προμηθευτήκαμε -ορθώς όπως λέτε εδώ- το 1988 μέσω FMF. 'Ηταν μια παραγγελία δεκαέξι χιλιάδων και μετά από έξι μήνες άλλη μια παραγγελία από δεκαέξι χιλιάδες, δηλαδή σύνολο τριάντα δύο χιλιάδες βλήματα. Διορθώνω μία δήλωση την οποία είχα κάνει και είχα μιλήσει κάποτε για πενήντα χιλιάδες. Τελικά, όπως βλέπετε, η συνολική επαλήθευση και ο βαθύτερος έλεγχος διορθώνει τα πράγματα και τα φέρνει στην πραγματική τους διάσταση. 'Ηταν, λοιπόν, τριάντα δύο χιλιάδες τελικά όλα τα βλήματα, τα σφαιρίδια που αγοράστηκαν, τα οποία παρελήφθησαν το 1990 -το λέω, κύριε συνάδελφε, για να σας ενημερώσω- και χρησιμοποιήθηκαν μόνο μέχρι το 1993 κι έκτοτε δεν χρησιμοποιούνται. Τα υπόλοιπα δέκα χιλιάδες τα βρήκαμε αποθηκευμένα με τον έλεγχο που κάναμε στις αρχές του 2001. Αποσύρθηκαν αμέσως από το Ναύσταθμο και αποθηκεύτηκαν, όπως είχαμε ζητήσει εξάλλου. Επομένως η χρήση αυτών των αντιαεροπορικών σφαιριδίων, όχι βλημάτων -είναι διαμέτρου είκοσι χιλιοστών, άρα είναι σφαιρίδια- έγινε κατά τη διάρκεια του 1990-1993 σε εκπαιδευτικού τύπου ασκήσεις. Αυτά βεβαίως στο μεγαλύτερο βαθμό έπεσαν στη θάλασσα. Η έρευνα όμως των επιστημόνων μας δίνει κατηγορηματικότατη απάντηση. Δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα από το γεγονός ότι οι είκοσι με είκοσι δύο χιλιάδες -δέκα χιλιάδες αποθηκεύτηκαν, τριάντα δύο χιλιάδες είπαμε ότι ήταν- λόγω των ασκήσεων που έγιναν σε διάφορα μέρη του Αιγαίου, έπεσαν στο Αιγαίο. Η Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας μάλιστα βεβαιώνει ότι δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα, αφού έκανε όλες τις μετρήσεις τις οποίες ζητήσαμε επισταμένως να πραγματοποιήσουν, όπως θα θυμάστε τον Ιανουάριο και μάλιστα θα θυμάστε τι αιτήματα είχαν έλθει "όχι πήγαμε στην Αγχίαλο, όχι πήγαμε στην Κρήτη, όχι πήγαμε στο Ναύσταθμο". Οπουδήποτε υπήρχαν αποθηκευμένα πυρομαχικά, σε δέκα-δεκαπέντε σημεία, όχι καν ουράνιο, αρχίσαμε να ψάχνουμε, να μετράμε. Φυσικά πουθενά δεν διαπιστώθηκε τίποτα και στην Αγχίαλο, όπου είχε γίνει η χρήση για πρώτη φορά δοκιμαστικά. 'Ηταν ο κ. Αποστολάκης τότε. Πότε ήταν, κύριε Αποστολάκη; Το 1984; ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ (Υφυπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Το 1984 ήταν. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Εδώ έγινε χρήση βλημάτων, όχι σφαιριδίων, δηλαδή από τα αεροπλάνα βλήματα. ΣΠΗΛΙΟΣ ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Σφαίρες μεγάλου διαμετρήματος. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Ναι, είναι διαφορετικό. 'Αλλο τα βλήματα και άλλο οι σφαίρες. Βλήματα ήταν εκείνα. Οι σφαίρες είναι αντιαεροπορικές. Να τα ξεχωρίζουμε. Τα είκοσι, τα τριάντα, τα εκατόν πέντε, τα εκατόν είκοσι αλλάζουν. Είναι βλήματα πλέον. Δεν διαπιστώθηκε καμία απολύτως επιβάρυνση του περιβάλλοντος και δεν ήταν δυνατόν και να διαπιστωθεί -μεταξύ μας τώρα- επιβάρυνση μετά από τόσα χρόνια. Εκείνο που θέλω να πω όμως, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι το εξής: Η Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας λέει ότι αν όλες αυτές οι σφαίρες, οι είκοσι χιλιάδες, είχαν πέσει εντός ενός σημείου της θαλάσσης ενός τετραγωνικού χιλιομέτρου και όλα τα ψάρια τα οποία έτρωγαν εν συνεχεία οι ίδιοι άνθρωποι για ένα διάστημα ήταν σ' αυτήν την περιοχή, και αν, και αν κλπ. -διάφορες υποθέσεις- το αποτέλεσμα θα ήταν επιβάρυνση στον άνθρωπο ένα υποπολλαπλάσιο της συνήθους επιβάρυνσης την οποία υφίσταται ο ανθρώπινος οργανισμός, όταν -και ορθώς είπατε, κύριε συνάδελφε, και χαίρομαι που το λέτε- εκτίθεται, βρίσκεται σε επαφή σταδιακά, ευκαιριακά, στιγμιαία, είτε με αεροπλάνα είτε με πλοία είτε με οποιοδήποτε άλλο μέσο, στα οποία κατά καιρούς υπάρχουν τεμαχίδια ή τεμάχια απεμπλουτισμένου ουρανίου, είτε γιατί αυτό χρειάζεται στα πηδάλια ως βαρίδιο είτε γιατί χρησιμοποιείται στις καρίνες των πλοίων είτε σε οποιαδήποτε άλλα σημεία. 'Αρα λοιπόν, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, καταλαβαίνετε ότι η άποψη των επιστημόνων για τους κινδύνους που πιθανόν προκύψουν απ' αυτήν την ιστορία είναι σήμερα πλέον καθαρή, σαφής και λέει ότι αυτοί είναι ελάχιστοι, μη προβλέψιμοι, μη μετρήσιμοι. Επιμένω όμως ότι παρ' όλα αυτά που μας λένε, εμείς δεν αλλάζουμε τη θέση μας. Πρέπει να επιμείνουμε στο πλαίσιο του διεθνούς οργανισμού, του ΝΑΤΟ, της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, ότι θα υπάρξει επίσημη, αναγνωρισμένη απ' όλους γνωμοδότηση της Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας και του Οργανισμού Παγκόσμιας Υγείας, για να μπορέσουμε να πούμε και να κάνουμε οτιδήποτε ή να αλλάξουμε τη θέση μας. Εμείς μένουμε στη θέση την οποία σας είπα προηγουμένως, για το μορατόριουμ, αποθήκευση μέχρις ότου ξεκαθαρίσει το θέμα. Βέβαια ξέρετε τι μου απάντησε ο κ. Ρόμπινσον; Μου είπε: "Αφού έτσι κι αλλιώς δεν χρησιμοποιούνται, πόλεμο δεν έχουμε, αποθηκευμένα είναι, γιατί επιμένετε σ' αυτήν τη θέση;". Επιμένουμε, γιατί δεν ξέρω αύριο τι μπορεί να συμβεί. Ρώτησε μάλιστα η κυρία συνάδελφος το εξής: 'Εχουμε κρίση στη Νότια Σερβία, έχουμε κρίση πάλι στα Σκόπια, μπορείτε να μας πείτε τι θα συμβεί; Σαφώς δεν μπορώ να σας πω, διότι δεν ξέρω τι είδους σύγκρουση είναι αυτή και είμαι βέβαιος ότι αυτήν τη φορά θα αποφύγουμε το λάθος, που όπως κάποιοι συνάδελφοι είπαν προηγουμένως, έγινε την προηγούμενη φορά. Διότι τελικά απεδείχθη ότι η παρέμβαση του ΝΑΤΟ στο Κόσοβο μεγαλύτερη ζημιά έκανε και επιβράδυνε την εξέλιξη απ' ό,τι θα είχαμε εάν τελικά γινόταν όλη η προσπάθεια για τη διασφάλιση μιας πολιτικής λύσης στο θέμα, μιας διπλωματικής λύσης στο πρόβλημα, η οποία είναι τελικά και η μόνη στην οποία εμείς επιμείναμε, παλέψαμε μέχρι κάποια στιγμή, αλλά δεν μπορέσαμε βέβαια να επιβάλουμε στο ΝΑΤΟ. 'Ημασταν όμως η μόνη χώρα η οποία επέβαλε και έγινε αποδεκτό, τη μη συμμετοχή μας στον πόλεμο του Κοσόβου, λέγοντας ότι εμείς επιμένουμε στην πολιτική λύση και μόνο όταν αυτή ήρθε με απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας και απέκτησε μία νομιμότητα, ως ειρηνευτική διαδικασία επέμβασης, τότε μόνο σηκωθήκαμε και πήγαμε, ως ειρηνευτική πλέον δύναμη στο Κόσοβο, για να εγγυηθούμε μαζί με άλλα σαράντα τρία κράτη που είναι αυτήν τη στιγμή εκεί και υπηρετούν. Πρόσφατα μάλιστα εξασφαλίσαμε να έρθει και ρουμάνικη αντιπροσωπεία -πρόσφατα είχε πάει βουλγαρική- οι οποίοι συνεργάζονται με διάφορες χώρες του ΝΑΤΟ για να έχουν και αυτοί τη δική τους συμμετοχή στην υλοποίηση αυτής της αποστολής. ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ: Δώσατε όμως όλες τις διευκολύνσεις για να μπορέσει να γίνει η επιχείρηση του ΝΑΤΟ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ ('Αννα Μπενάκη-Ψαρούδα): Κύριε Βαρβιτσιώτη, σας παρακαλώ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Κύριε Βαρβιτσιώτη, χαίρομαι διότι εσείς συγκλίνετε στην άποψη αυτή με μία πλευρά με την οποία συνήθως δεν συμφωνείτε. Το ίδιο με ρώτησε επανειλημμένως και το Κ.Κ.Ε. Στη Θεσσαλονίκη γίνομαι στόχος κατηγοριών. Μου λένε: Κύριε Υπουργέ, εσύ συμμετείχες ... ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ: ... παλιό ΠΑ.ΣΟ.Κ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Παλιό και νέο ... ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ ('Αννα Μπενάκη-Ψαρούδα): Κύριε Υπουργέ, σας παρακαλώ, μη δίνετε μεμονωμένες απαντήσεις, απευθυνθείτε συνολικά. ΜΟΣΧΟΣ ΓΙΚΟΝΟΓΛΟΥ: Γι' αυτό έκαναν μαζί κυβέρνηση. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Κυρία Πρόεδρε, ο κ. Βαρβιτσιώτης, με προκαλεί λιγάκι, τι να κάνουμε; Θυμάται προηγούμενες εποχές, κατά τις οποίες είχαμε όμως πάντοτε καθαρή αντιπαράθεση και συζήτηση. ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ: Ειλικρινώς χαίρομαι που αλλάξατε, αλλά αλλάξατε πάρα πολύ! ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): 'Οχι, δεν άλλαξα καθόλου, απλά σας λέω ότι εμείς μέσω Θεσσαλονίκης στηρίζαμε το αίτημα των Σκοπίων να διατηρήσει την ασφάλειά του, κάτι για το οποίο πρέπει να μας ευγνωμονείτε και να μας συγχαίρετε, διότι σήμερα φαίνεται σαφές πόσο δίκιο είχαμε που διασφαλίσαμε τη μεταφορά όλων αυτών των δυνάμεων στα Σκόπια. Ούτε ένας από εκείνους δεν πήγε στο Κόσοβο. Ούτε ένας στρατιώτης από τις δέκα χιλιάδες του ΝΑΤΟ που πήγαν στα Σκόπια δεν πήγε ποτέ στο Κόσοβο και δεν συμμετείχε. Βέβαια ότι συμβάλαμε να μην υπάρξει επέκταση σε χερσαίες δυνάμεις, ε, αυτό πρέπει να μας το αναγνωρίσετε, διότι ήταν και αυτό στην Ουάσιγκτον τον Απρίλη του '90, όπου μαζί με ορισμένες άλλες χώρες πραγματικά επιβάλαμε ότι δεν μπορεί να υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση της υπόθεσης. ΘΕΟΔΩΡΑ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Επιβάλατε; ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Βεβαίως. 'Οχι εμείς, όλες οι χώρες. ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ ('Αννα Μπενάκη-Ψαρούδα): Κυρία Μπακογιάννη, σας παρακαλώ, θα μιλήσετε αμέσως μετά τον κύριο Υπουργό. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Αλλά ξέρετε ποιοι ήταν αυτής της άποψης, κυρία Μπακογιάννη, επειδή με προκαλείτε; Για να δούμε, ποιοι ήταν; 'Ηταν η Γαλλία, η Ελλάδα και από εκεί και πέρα άρχιζε να αμφισβητείται πλέον ο αριθμός των συμμετοχών. Εμείς ήμασταν οι μόνοι που το λέγαμε δημόσια τουλάχιστον. Εν πάση περιπτώσει, ας μη γυρίζουμε στο παρελθόν. Σημασία νομίζω ότι έχει -και θα ήθελα να απαντήσω σε αυτό- πως όταν ακολουθούμε μια τέτοια τακτική και συμπεριφορά, ως Κυβέρνηση χειριζόμαστε τα θέματα με τον καλύτερο τρόπο. Διότι ειλικρινά με ενοχλεί προσωπικά αυτό το θέμα. Λέτε ότι εμείς είπαμε ψέματα. Εκμεταλλευτήκαμε δήθεν τη δημοσιότητα περισσότερο με πρόθεση να ενημερώσουμε την κοινή γνώμη αντί να ενημερώσουμε τον Αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Εγώ αισθάνομαι ότι ήταν πολύ θετικό. Το αξιολόγησα όταν ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, ο κ. Καραμανλής, με αντιπροσωπεία, με εσάς, κυρία Μπακογιάννη, και με άλλους δύο συναδέλφους σας, ήρθε την Κυριακή στις 7 Ιανουαρίου και ζήτησε ενημέρωση συγκεκριμένα γι' αυτό το θέμα και, όπως θυμάστε, είχε μία πλήρη ενημέρωση από εμένα και από τους συνεργάτες μου για όλα τα θέματα. Στην ερώτηση που μου έκανε ότι υπάρχει πληροφορία ότι διαθέτουν και οι ελληνικές 'Ενοπλες Δυνάμεις βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου, είπα ότι δεν ξέρω, έχω ακούσει και εγώ αυτήν την ιστορία -γιατί είχα γυρίσει πριν δύο μέρες- και έχω δώσει εντολές για να ερευνήσουν το θέμα. Και στις 9 του μηνός, δύο ημέρες μετά την επίσκεψή σας, όταν έγινε αυτή η έρευνα από τη μεριά των αρμοδίων επιτελείων, ήλθε από το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού μια ανακοίνωση που θα κατατεθεί στα Πρακτικά, η οποία βεβαιώνει ότι βρέθηκαν αυτά τα βλήματα, αυτόν το χρόνο, τα οποία ήταν αποθηκευμένα, βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου, προμήθειες του '90. Εδώ δεν υπήρξε καμία πρόθεση να αποκρύψω τίποτα. Απεναντίας ήμουν πάρα πολύ υπεύθυνος. Τι να έλεγα; 'Εχουμε; Δεν έχουμε; Αφού δεν ήξερα και δεν ήταν δυνατόν να ξέρω την προμήθεια του '90, η οποία ήταν αποθηκευμένη κάπου, χρησιμοποιήθηκε, όπως σας είπα, μέχρι το '93 και μόνο. Μετά αποσύρθηκε, δεν ήταν σε χρήση. Πώς ήταν δυνατόν να ξέρω εγώ αν υπάρχουν αποθηκευμένα κάποια από αυτά τα βλήματα; Βέβαια αυτά τα βλήματα δεν χρησιμοποιούνται από το '93, αλλά ήταν κάπου αποθηκευμένα. Νομίζω, λοιπόν, ότι πρέπει να παραδεχθείτε πως όχι μόνο δεν επιχείρησα να εκμεταλλευθώ το γεγονός, ούτε αποσιώπησα ούτε απέκρυψα ούτε εψεύσθην, όπως ειπώθηκε, αλλά αντιμετώπισα με πολύ μεγάλη υπευθυνότητα την πρόταση και την ερώτηση του Αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, ο οποίος ήλθε να διερευνήσει. Μάλιστα έκανε μια πολύ σαφή και υπεύθυνη δήλωση μετά, παρά το κλίμα της γενικής, αν θέλετε, υπερβολής που υπήρχε εκείνη την εποχή και που όλοι έλεγαν "πάρτε το στρατό σας και ελάτε στην Ελλάδα, κύριε Υπουργέ Εθνικής Αμύνης", "τι κάνετε εκεί πέρα;" και όλα αυτά τα περίφημα τα οποία ακούσαμε και μάλιστα από επίσημα χείλη. Δεν θέλω βέβαια να τα επαναφέρω εδώ στη Βουλή, για να μη χάσουμε το χρόνο μας. Εξάλλου το νόημα πια της συζήτησης είναι ότι όλοι πλέον γνωρίζουν πως υπήρξε η μεγαλύτερη δυνατή προστατευτική συμπεριφορά, η πιο υπεύθυνη για τα στελέχη μας, τα παιδιά του ελληνικού λαού, τα οποία εκτελούσαν αυτήν τη θαυμάσια αποστολή ειρήνευσης. Κύριοι συνάδελφοι, είχατε τη δυνατότητα από πρώτο χέρι να ενημερωθείτε. Σας ενημέρωσαν. Πήγαν προετοιμασμένα τα παιδιά μας, ανεξάρτητα από το ότι αυτό σας έδωσε τις ημέρες εκείνες την εντύπωση "μα, εσείς ξέρατε και δεν μας λέγατε". 'Ηταν προετοιμασμένα, γιατί αυτή η πολιτική προετοιμασίας των Ενόπλων Δυνάμεων που συμβαίνει σε ειρηνευτικές αποστολές είναι πάγια πολιτική μας. Πήγαν προετοιμασμένα για PVC πόλεμο, δηλαδή για πόλεμο πυρηνικό, βιολογικό, χημικό, με όλα τα εξαρτήματα και ό,τι άλλο είναι δυνατόν να είναι εφοδιασμένες οι 'Ενοπλες Δυνάμεις αυτήν την εποχή. Πήγαν με όλους τους όρους υγιεινής, διότι, όπως σας είπα, τρόφιμα, νερό, από την πρώτη μέρα μέχρι και σήμερα μόνο από την Ελλάδα πηγαίνουν. Ελήφθησαν όλα τα μέτρα προστασίας. Κύριοι συνάδελφοι, επειδή μιλήσατε για Ουρόσεβατς, στο Ουρόσεβατς όταν πήγαμε, βέβαια πήγαμε μετά το τέλος των εχθροπραξιών, αλλά δεν μείναμε σε σκηνές, δεν μείναμε σε στρατόπεδα όπως μένουμε τώρα, αυτό που επισκεφθήκαμε μαζί. Επί ένα χρόνο εγκατασταθήκαμε σε ασφαλέστατο μέρος, ένα από τα τρία μεγάλα εργοστάσια, το οποίο ήταν ένα χαλυβουργείο απόλυτα στεγανό, δεν είχε πάθει τίποτα και εγκαταστάθηκαν οι 'Ενοπλες Δυνάμεις στο Ουρόσεβατς ακριβώς μέσα σε αυτόν το χώρο, με τις σκηνές τους μέσα σε στεγανούς χώρους σε ένα τεράστιο εργοστάσιο, έτσι ώστε να έχουμε τη μεγαλύτερη δυνατή προστασία και εκεί. Και όπως και εσείς είπατε, δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ οι δυνάμεις μας, ούτε για να αποσύρουν χτυπημένα άρματα των Σέρβων από τα βλήματα των αεροπλάνων με απεμπλουτισμένο ουράνιο ούτε ποτέ εστάλησαν σε αποστολές εκκαθάρισης εδάφους ή περιοχών ή κτιρίων, τα οποία εβλήθησαν από βόμβες απεμπλουτισμένου ουρανίου. Απεναντίας, τόσο οι Γερμανοί όσο οι Ιταλοί όσο οι Βέλγοι έμειναν μέσα σε στρατόπεδα ή σε κτίρια, τα οποία είχαν τρωθεί από βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου, χωρίς όμως να μπορούμε να πούμε ούτε εμείς ούτε αυτοί, ότι, ξέρεις, αυτός ήταν ο λόγος, αν και υπήρξαν θύματα που να έχουν σχέση με το γεγονός. Διότι ορίστε, το Γερμανικό Υπουργείο Εθνικής Αμύνης βγάζει ανακοίνωση που λέει "εμείς και κανένα πρόβλημα υγείας δεν είχαμε και ούτε διαπιστώσαμε καμία σχέση σε οποιαδήποτε ασθένεια υπήρξε με τη χρήση του απεμπλουτισμένου ουρανίου". Τα λέω όλα αυτά για να ξέρουμε μεταξύ μας, αγαπητοί συνάδελφοι, ότι η υπευθυνότητα, η διαφάνεια προπαντός, είναι το μεγαλύτερο όπλο μας σε τέτοιες έκτακτες καταστάσεις, σε τέτοιες έκτακτες περιστάσεις. Διότι η σύγκρουση έγινε τον Απρίλιο του '99. Μέχρι και το Δεκέμβριο του 2000 δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα. Ουδείς έθεσε θέμα πουθενά στον κόσμο. Γιατί επί είκοσι μήνες δεν έθεσε ουδείς θέμα; Διότι η χρήση του απεμπλουτισμένου ουρανίου έγινε γνωστή αργά μεν, αλλά, εν πάση περιπτώσει, όταν ξέσπασε το κλίμα από το Δεκέμβριο του '99. 'Ηδη από τον Αύγουστο του '99 ο ΟΗΕ με εντολή του Κόφι Ανάν ξεκίνησε να ζητά στοιχεία από το ΝΑΤΟ για να κάνει έρευνες. Οι πρώτες προσπάθειες δεν προχώρησαν, διότι υπήρχε δυσκολία να πάρουν τα στοιχεία, αλλά επίσημα το ΝΑΤΟ ενημέρωσε -το επαναλαμβάνω γιατί κάποτε αμφισβητήθηκε αυτό σε όλες τις χώρες- αρχές Δεκεμβρίου του '99. Είπε ότι από τη χρήση βλημάτων απεμπλουτισμένου ουρανίου υπάρχουν αυτοί και αυτοί οι κίνδυνοι και επομένως πρέπει να έχετε προληπτικά μέτρα. Παρ' όλα αυτά, όλο το '99, όλο το 2000 το μόνο μεγάλο πρόβλημα που υπήρχε και μάλιστα από τους πρώτους μήνες, ήταν ποιο; Η μόλυνση του περιβάλλοντος από τα τοξικά απόβλητα, η καταστροφή του Δούναβη, οι γέφυρες που έπεσαν και προπαντός ότι υπήρξε φοβερή και ρυπογόνα επιβάρυνση του Δουνάβεως. Αυτά είναι τα μεγάλα θέματα. Και βέβαια έναντι αυτών των μολύνσεων, για μεν το Δούναβη δεν υπήρχε θέμα, αλλά όσον αφορά τους ατμοσφαιρικούς ρύπους, εδώ απάντησε η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας, την οποία θα ήθελα και δημόσια να ευχαριστήσω για τη θαυμάσια δουλειά, την επιστημονική αρτιότητα, αλλά και προπαντός, αν θέλετε, τη συνέπεια με την οποία δούλεψαν αυτοί οι άνθρωποι, ένα μεγάλο επιτελείο επί μέρες μέρα και νύχτα για να μπορέσουν να μας δώσουν τα πραγματικά στοιχεία. Και πρέπει να ευχαριστήσουμε, διότι δεκαέξι χρόνια δουλεύουν ήδη και κάνουν μετρήσεις στο έδαφος, στον αέρα, στα νερά. Το ΙΓΜΕ στη βόρειο Ελλάδα έβγαλε από το '96 ανακοίνωση που βεβαίωνε ότι οι συνεχείς μετρήσεις του στα πέντε ποτάμια στη βόρειο Ελλάδα δεν έχουν καμία επιβάρυνση απ' όλη αυτήν τη ρύπανση και αυτό ξεκίνησε από τη Βοσνία. Ξεκίνησαν να κάνουν μετρήσεις επ'ευκαιρία των γεγονότων στη Βοσνία και όχι στο Κόσοβο. Βεβαίωσε, λοιπόν, το ΙΓΜΕ ότι δεν υπάρχει πρόβλημα. Η Ελληνική Επιτροπή Ενέργειας, όπως διαβεβαιώνουν μέσα στις ανακοινώσεις τους, τα έχουν γράψει οι ίδιοι από το '98 ή '97, έτσι ώστε η Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας μας έδωσε όλες τις απαραίτητες διαβεβαιώσεις ότι στην Ελλάδα πουθενά σε κανένα σημείο δεν υπήρξε οποτεδήποτε καμία επιβάρυνση από τα γεγονότα, είτε ραδιενέργεια είτε άλλης μορφής ρύπανση του Κοσόβου, της Βοσνίας ή οποιασδήποτε άλλης περιοχής. Βέβαια όταν αυτά δεν τα ξέρεις, είναι φυσιολογικό να ανησυχείς. Από την άλλη μεριά μπήκαμε σε μια περίοδο αμέσως μετά τις γιορτές που φούσκωσε το θέμα. Αναγκαστικά έπρεπε όλοι να εμπλακούμε. Ειπώθηκαν πολλά περισσότερα από ορισμένους, που ίσως μάλιστα τώρα θα έχουν μετανιώσει που είπαν τόσα πολλά. Το γεγονός, όμως, είναι ένα και αυτό, είναι το πιο κρίσιμο θέμα ότι σήμερα μπορούμε με πολλή άνεση να περιμένουμε τα επίσημα αποτελέσματα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, διότι έτσι θα μπορέσουμε και τυπικά αλλά και ουσιαστικά να απαντήσουμε σε αυτό το θέμα για το οποίο η Ελλάδα επιμένει στη θέση της απόσυρσης των βλημάτων μέχρις ότου ξεκαθαριστεί αυτό το θέμα. (Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑ.ΣΟ.Κ.) ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ ('Αννα Μπενάκη-Ψαρούδα): Η Κοινοβουλευτική Εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας κα Ντόρα Μπακογιάννη έχει το λόγο. ΘΕΟΔΩΡΑ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα ξεκινήσω και εγώ συμφωνώντας με τον κ. Βαρβιτσιώτη. Πρέπει πράγματι την Τετάρτη, που θα συζητήσουμε το θέμα στο Σύνταγμα, να βρούμε έναν τρόπο να λύσουμε το θέμα των επίκαιρων επερωτήσεων. Είναι αδιανόητο να καταθέτει το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης -γιατί επιτέλους δεν ήταν όποιος-όποιος, που κανονικά θα έπρεπε όλα τα κόμματα να έχουν ακριβώς την ίδια δυνατότητα- επίκαιρη επερώτηση και η επίκαιρη επερώτηση να συζητείται δύο μήνες μετά. Παρά ταύτα θα μας δοθεί η ευκαιρία να τοποθετηθούμε για άλλη μια φορά. Η Νέα Δημοκρατία, κύριε Υπουργέ, την ώρα της κρίσης, την ώρα που φούντωνε πράγματι το θέμα, την ώρα που γινόταν μια πολύ μεγάλη φασαρία στην ελληνική κοινή γνώμη, τοποθετήθηκε με πολύ μεγάλη υπευθυνότητα και με πολύ μεγάλη σοβαρότητα. Εμείς δεν προχωρήσαμε σε καμία ακραία τοποθέτηση, δεν ζητήσαμε την απόσυρση των δυνάμεων. Ζητήσαμε διαλεύκανση του θέματος. Και αυτήν τη διαλεύκανση του θέματος τη ζητήσατε και εσείς. Αναφερθήκατε, όμως, σε ορισμένα θέματα τα οποία χρειάζονται κάποια απάντηση. Πράγματι ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας με μία αντιπροσωπεία σας επισκέφθηκε στις 7 Ιανουαρίου. Σας επισκεφθήκαμε για να ενημερωθούμε και μόνο και για να μπορέσουμε και εμείς να δώσουμε τη δική μας τοποθέτηση στον ελληνικό λαό, μια τοποθέτηση την οποία ο ελληνικός λαός περίμενε από το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Σας κάναμε τότε τη συγκεκριμένη ερώτηση για τα βλήματα του Ναυτικού και η απάντηση ήταν ότι δεν γνωρίζατε. Στις τέσσερις το απόγευμα της ίδιας μέρας, κύριοι συνάδελφοι, δύο εφημερίδες μεγάλης κυκλοφορίας, για την ακρίβεια τα "ΝΕΑ" και το "ΕΘΝΟΣ", επληροφορήθην εγώ ότι είχαν την άλλη μέρα 8 του μηνός πρωτοσέλιδο, ότι σαράντα χιλιάδες βλήματα του Ναυτικού υπήρχαν με απεμπλουτισμένο ουράνιο. Αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο στην επερώτηση γράφουμε ότι είπατε ψέματα. Γιατί είναι αδιανόητο, διότι δεν ήσασταν μόνος, είχατε και τους συνεργάτες σας -και είναι εκλεκτοί συνεργάτες, δεν αμφιβάλλω καθόλου- όταν μας διαβεβαιώσατε ότι έχετε πλήρη άγνοια και ότι δεν γνωρίζετε αν υπάρχουν αυτά τα σαράντα χιλιάδες βλήματα. Και, κύριε Υπουργέ, επιτρέψτε μου να πω, αν οι 'Ελληνες δημοσιογράφοι είναι καλύτερα ενημερωμένοι από την ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής 'Αμυνας, κάτι συμβαίνει στο Υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας. Διότι εμείς δεν βασιστήκαμε σε δημοσιογραφική πληροφορία, βασιστήκαμε στα δικά σας λόγια. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Μου επιτρέπετε μια διακοπή; ΘΕΟΔΩΡΑ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝ-Η: Σας επιτρέπω. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Η ανακοίνωση λοιπόν του Πολεμικού Ναυτικού ήταν στις 9 Ιανουαρίου, όπως σας είπα. ΘΕΟΔΩΡΑ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Μετά τα δημοσιεύματα. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Οι εφημερίδες έγραψαν, αλλά έγραψαν λάθος. Πενήντα έγραψαν, όχι σαράντα. Και έτσι βγήκε το λάθος νούμερο. 'Ηταν τριάντα δύο. 'Αρα είχαν κάποιες πληροφορίες, το πέταξαν. 'Αρα λοιπόν νομίζω ότι τώρα αποκαθίσταται η πραγματικότητα και να μην ισχυριζόμαστε τώρα μεταξύ μας τουλάχιστον ότι υπήρχε πρόθεση είτε απόκρυψη είτε οτιδήποτε άλλο. ΘΕΟΔΩΡΑ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Χαίρομαι που δεν είχατε πρόθεση, λυπάμαι όμως που δεν είχατε γνώση. Θέλω να είμαι ξεκάθαρη σ' αυτό. Λυπούμαι που δεν είχατε γνώση και λυπούμαι που οι εφημερίδες αυτές μπορεί να κάνανε οκτώ χιλιάδες βλήματα λάθος, αλλά είχαν πάντα πρώτη σελίδα ότι οι ελληνικές 'Ενοπλες Δυνάμεις διέθεταν τέτοιου είδους βλήματα. Από εκεί και πέρα κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η ιστορία αυτή είχε και συνέχεια. Γιατί στην Επιτροπή Εξωτερικών και 'Αμυνας άρχισαν να υπάρχουν παραδοχές ότι υπήρχαν ασκήσεις, οι οποίες είχαν γίνει με τέτοια βλήματα, υπήρχαν ασκήσεις που είχαν γίνει στην Κρήτη, ότι είχαν γίνει ασκήσεις στην Αγχίαλο και ότι όλα αυτά ουσιαστικά ουδέποτε είχαν σε βάθος τουλάχιστον εκείνη την εποχή εξεταστεί. Είπατε κάτι πριν και το οποίο μου έκανε εντύπωση. Ουδέποτε, λέτε, ετέθη θέμα, διότι κανείς ποτέ δεν είχε ενημερώσει την ελληνική Κυβέρνηση. Κύριε Υπουργέ, εδώ έγινε τόσο μεγάλη φασαρία. Εδώ έχουμε δύο εκθέσεις focus και επιτρέψτε μου να σας πω και τις ακριβείς ημερομηνίες. Η μια έκθεση είναι 3.5.99 και η δεύτερη 22.3.2000, η οποία σας το λέει. Λέει ότι έχουμε βάσιμες υποψίες ότι υπάρχει πρόβλημα. 'Εγινε όλο το σίριαλ, όπου εξαφανίστηκε η περίφημη σελίδα, έγινε το δεύτερο σίριαλ που στην Επιτροπή Εξωτερικών και 'Αμυνας ήρθαμε και ζητήσαμε από τον κ. Παπανδρέου να μας δώσει τις εκθέσεις και αντί να μας δώσει τις δύο εκθέσεις μας έδωσε μόνο τη μια και από τη μια έκθεση έλειπε η συγκεκριμένη σελίδα. 'Ολα αυτά τι είναι; Δεν είναι προσπάθεια απόκρυψης, δεν είναι προσπάθεια παραπλάνησης; Επιτρέψτε μου, κύριε Υπουργέ, να πω ότι εγώ δεν ξέρω άλλη λέξη, όταν διαπιστώνεται εκ των υστέρων, διότι εμείς καλοπίστως την ζητήσαμε ότι ο περίφημος σύμβουλος του κ. Παπανδρέου, ο κ. Ρόντος, είχε την ευθύνη τότε συντονισμού της επιστημονικής επιτροπής εκ μέρους της Ελλάδος, αλλά περιέργως πώς τα συμπεράσματα του κ. Ρόντου δεν έφθασαν στην Επιτροπή Εξωτερικών και 'Αμυνας της Βουλής. Εγώ αυτό το ονομάζω παραπλάνηση. Σήμερα πού βρισκόμαστε; Και η σημερινή έκθεση την οποία μας δώσατε, αυτή της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, έχει, κύριε Υπουργέ, κάτι υποσημειώσεις και έχει και ορισμένες φράσεις, οι οποίες δεν είναι άκρως καθησυχαστικές. Λένε παραδείγματος χάρη ότι χρειάζεται, για να μπορούν να βγάλουν ένα συμπέρασμα, επτά χρόνια. Από πού είναι τα επτά χρόνια. Βεβαίως δεν μπορούν να έχουν περάσει επτά χρόνια. 'Αρα δεν έχουν τη δυνατότητα να διαβεβαιώσουν ότι είναι απολύτως σίγουροι. Και έτσι συμφωνώ μαζί σας ότι θα χρειαστεί πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Και μην κοροϊδευόμαστε, η υπόθεση του εμπλουτισμένου ουρανίου, είναι υπόθεση η οποία αφορά τεράστια, κολοσσιαία συμφέροντα. Συμφέροντα τα οποία υπάρχουν στις ΗΠΑ. Είναι βλήματα φθηνά και αποτελεσματικά. Αυτοί που έχουν ενδιαφέρον να ρίχνουν βλήματα, προτιμούν τα βλήματα να είναι φθηνά και αποτελεσματικά και να παράγονται κατά τρόπο φθηνό. Αυτή είναι η ουσία. Και θα δυσκολευθεί πάρα πολύ ο κόσμος να βγάλει ουσιαστικό συμπέρασμα για το εάν πράγματι κάνουν ζημιά και το μέγεθος της ζημιάς. Ας μην κοροϊδευόμαστε. Η Ελλάδα δεν έχει τέτοιου είδους βιομηχανίες. Εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να αγοράζουμε βλήματα από άλλες χώρες, αλλά είναι βέβαιο ότι θα αργήσουμε πάρα πολύ να μάθουμε το μέγεθος του προβλήματος του απεμπλουτισμένου ουρανίου και ποιες είναι οι δυνατότητες τις οποίες έχουμε για να μπορέσουμε να αντιδράσουμε. 'Ερχομαι τώρα στο τι έκανε η Ελλάδα: Εμείς, κύριοι συνάδελφοι, διαπιστώσαμε ότι υπήρχαν δύο γλώσσες. Και θα χαρώ πάρα πολύ ο κύριος Υπουργός να μου πει τις συγκεκριμένες παρεμβάσεις τις οποίες οι εκπρόσωποί μας στο ΝΑΤΟ έκαναν και τις συγκεκριμένες τοποθετήσεις τις οποίες έκαναν στα συμβούλια. Το λέω αυτό διότι απ' όλα τα δημοσιεύματα του Τύπου βρέθηκαν οι αντιδράσεις της Ιταλίας και δημοσιεύοντο και ακούγοντο. Κατεγράφησαν οι αντιδράσεις της Γαλλίας. Δεν βρήκα, εγώ τουλάχιστον, κανένα δημοσίευμα το οποίο να μιλά για τον ενεργό ρόλο της Ελλάδος. Κύριε Υπουργέ, η Ελλάδα είχε κάθε λόγο, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα, σε αυτά τα θέματα -σας το είπα και την άλλη φορά που συζητούσαμε την επερώτηση του ΚΚΕ- να έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Η Ελλάδα δεν είχε κανένα λόγο στο ΝΑΤΟ, στο συμβούλιο, ο εκπρόσωπός μας να ψηφίζει παραδείγματος χάριν ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με την υγεία, διότι κατά την άποψή του έπρεπε να ψηφίσει με τον ίδιο τρόπο που ψήφισαν και οι υπόλοιποι. Δεν αντιλαμβάνομαι ποιος είναι ο ρόλος μας και πώς τον βλέπουμε στην περιοχή. Και επειδή είπατε και πρωτύτερα ότι εμείς έχουμε ενεργό ρόλο και ότι εμείς έχουμε θέση -και μάλιστα σας άκουσα και αντέδρασα και από τη θέση μου- και επιβάλαμε να μην υπάρχουν στρατιωτικές επεμβάσεις στη Γιουγκοσλαβία η πραγματικότητα είναι ότι δεν επιβάλατε απολύτως τίποτα και ότι η Ελλάδα δεν είχε εξωτερική πολιτική και δεν είχε παρέμβαση στο θέμα της κρίσης της Γιουγκοσλαβίας. Και έχουμε και την παρέμβαση του κ. Παγκάλου, ο οποίος ούτε λίγο ούτε πολύ δημόσια είπε ότι όταν πήγε να κάνει μία ουσιαστική παρέμβαση για να μην υπάρξει κλιμάκωση της έντασης στη Γιουγκοσλαβία, απεπέμφθη διά μαγείας. Αυτή είναι η δήλωση του τότε Υπουργού των Εξωτερικών του ΠΑΣΟΚ και αντίδραση από την Κυβέρνηση δεν υπήρξε. ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ: Αυτό που είναι γνωστό είναι ότι συνέπεσε... ΘΕΟΔΩΡΑ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Εγώ δεν ξέρω. Τη δική σας δήλωση επικαλούμαι, κύριε Πάγκαλε. Αν εσείς τη διαψεύδετε σήμερα, εγώ ευχαρίστως να την πάρω πίσω. ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ: Δεν την διαψεύδω, αλλά, εν πάση περιπτώσει, είναι μία περίεργη σύμπτωση. ΘΕΟΔΩΡΑ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Την περίεργη σύμπτωση εσείς ο ίδιος την ερμηνεύσατε κατά το συγκεκριμένο τρόπο, με τον οποίον την ερμηνεύω και εγώ σήμερα. Αυτά λοιπόν είναι ερωτηματικά τα οποία θα πρέπει να απαντηθούν. Η Νέα Δημοκρατία εδώ και πάρα πολύ καιρό, κύριε Υπουργέ - μια και μιλάμε γι' αυτά τα θέματα- προσπαθεί να ευαισθητοποιήσει την Κυβέρνηση για τα φαινόμενα αλβανικού επεκτατισμού. Η Νέα Δημοκρατία εδώ και πάρα πολύ καιρό κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τις εξελίξεις που θα έχουμε κατά πάσα πιθανότητα στα βόρεια σύνορά μας και οι οποίες έχουν ήδη αρχίσει. Η ελληνική Κυβέρνηση ήταν απούσα... ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ: 'Ηταν και είναι απούσα. ΘΕΟΔΩΡΑ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Η ελληνική Κυβέρνηση ήταν και είναι απούσα, ακριβώς. Η ελληνική Κυβέρνηση δεν έκανε καμία κίνηση. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Δεν είναι έτσι, αλλά σας αρέσει τουλάχιστον να το λέτε. ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ ('Αννα Μπενάκη-Ψαρούδα): Παρακαλώ, μη διακόπτετε και μη κάνετε διάλογο. ΘΕΟΔΩΡΑ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Κύριε Υπουργέ, είναι μία πραγματικότητα. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η κατάσταση στα βόρεια σύνορά μας μυρίζει μπαρούτι ξανά. Και μυρίζει μπαρούτι ξανά για έναν πολύ απλό και γνωστό λόγο. Γνωρίζαμε εδώ και πάρα πολύ καιρό και δεν καταφέραμε ως ελληνική εξωτερική πολιτική, να πείσουμε ούτε την Ευρωπαϊκή 'Ενωση ούτε το ΝΑΤΟ, ότι η πηγή ουσιαστικά του κακού στην περιοχή μας είναι ένας ανεξέλεγκτος αλβανικός επεκτατισμός, είναι η δράση του UCK, η οποία ξεκίνησε ως δράση στο Κόσοβο και συνεχίζεται σήμερα στη νότιο Σερβία και στη FYROM. Αυτή η δράση αυτών των οργανώσεων, η οποία έγινε με την ανοχή, θα έλεγα, τουλάχιστον πολλών φίλων και συμμάχων μας, μας οδηγεί σήμερα σε νέα αποσταθεροποιητικά φαινόμενα στην περιοχή. Είναι, λοιπόν, καιρός να συνειδητοποιήσει η Κυβέρνηση ότι εδώ δεν φτάνει μια επίσκεψη του 'Ελληνα Υπουργού Εξωτερικών, η συμφωνία και η ευχή του. Εδώ χρειάζεται ουσιαστική δράση και μάλιστα έστω και την ύστατη ώρα, αυτήν τη στιγμή να ξεκαθαρίσει πλήρως ότι δεν είναι δυνατό να γίνει ανεκτή μια πολιτική, η οποία να βάζει στο ίδιο τσουβάλι επιτιθέμενους και θύματα, ότι δεν είναι δυνατόν η Ευρωπαϊκή 'Ενωση και το ΝΑΤΟ να δεχθούν ότι αυτοί οι άνθρωποι, οι οποίοι λόγου χάρη στους βομβαρδισμούς πήραν το θάρρος, το οποίο πήραν, μπορούν να συνεχίσουν να πολιτεύονται με αυτόν τον τρόπο που πολιτεύονται σήμερα. Και θέλω να ελπίζω, κύριε Υπουργέ, ότι η τελευταία τουλάχιστον εμπειρία θα ευαισθητοποιήσει την Κυβέρνηση για την ανάγκη μιας εντονότερης παρουσίας στην περιοχή. Τέλος, για το θέμα του απεμπλουτισμένου ουρανίου θέλω να κάνω τρεις τελικές παρατηρήσεις: Κύριε Υπουργέ, κάνατε δημόσια δήλωση ότι δεν υπάρχει κανείς, ο οποίος να μην είναι εθελοντής στο Κόσοβο. Ισχύει αυτή η δήλωσή σας; 'Εχουμε καταγγελίες από συγκεκριμένους οπλίτες, οι οποίοι δηλώνουν ότι δεν επιθυμούσαν να πάνε στο Κόσοβο και παρά ταύτα εστάλησαν. Δεν έχουν βάση αυτές οι καταγγελίες; ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ ('Αννα Μπενάκη-Ψαρούδα): Μην περιμένετε τώρα απάντηση, κυρία Μπακογιάννη. Στη δευτερολογία του θα σας απαντήσει ο κύριος Υπουργός. ΘΕΟΔΩΡΑ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Επειδή ο κύριος Υπουργός συνήθως μου απαντά, γι' αυτό τον ρωτώ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Μα, έχω κάνει δηλώσεις. ΘΕΟΔΩΡΑ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Ξέρω ότι έχετε κάνει δηλώσεις. Εγώ πάντως είμαι υποχρεωμένη να σας πω -και να σας πω συγκεκριμένα- ότι τέτοιου είδους καταγγελίες έχουν φτάσει στη Νέα Δημοκρατία. Θα περιμένω τη δική σας απάντηση για να δούμε τι γίνεται. Το δεύτερο θέμα έχει σχέση με τις εξετάσεις. Οι πληροφορίες από το "ΔΗΜΟΚΡΙΤΟ" λένε ότι δεν έχει δοθεί από το Υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας -σας το είπε νομίζω και η κα Καλαντζάκου- ο κατάλογος των ανθρώπων που πρέπει να εξεταστούν. Και γνωρίζουμε ταυτόχρονα ότι ο χρόνος που χρειάζεται, για να κάνει την εξέταση ο "ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ" είναι πολύ λίγος. Δηλαδή, δεν μπορεί να εξετάσει πάνω από πέντε οπλίτες την ημέρα. Αντιλαμβάνεσθε ότι θα χρειαστεί πολύ χρονικό διάστημα για να προχωρήσουν και να ολοκληρωθούν οι εξετάσεις. Μου κάνει εντύπωση, λοιπόν, αν όντως ευσταθούν αυτές οι πληροφορίες. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί υπάρχει αυτή η καθυστέρηση στο να ολοκληρωθούν αυτές οι εξετάσεις, όχι μόνο των ανθρώπων των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά και για τους ανθρώπους μη κυβερνητικών οργάνων, που βρέθηκαν εκείνη την εποχή στο Κόσοβο. Θα ήθελα να τελειώσω με μια παρατήρηση, που αφορά τη συνολική εικόνα που έχουμε για το χειρισμό σε θέματα που έχουν σχέση με το απεμπλουτισμένο ουράνιο. Η Νέα Δημοκρατία πιστεύει -και αυτή ήταν η τοποθέτησή μας από την αρχή- ότι θα χρειαστεί να δώσουμε μάχη για να μπορέσουμε να πείσουμε γι' αυτό που είπε ο κύριος Υπουργός ότι αποτελεί και θέση της Κυβέρνησης, τη μη χρήση δηλαδή αυτών των όπλων για όσο χρονικό διάστημα θα χρειαστεί για τις έρευνες. Είναι βέβαιον ότι οι αντιδράσεις θα είναι πολλές και μεγάλες. Σας είχαμε κάνει όμως και μια δεύτερη πρόταση, η οποία αφορούσε το Αιγαίο. Και θα περίμενα την αντίδρασή σας πάνω σ' αυτήν. Σας είπαμε στα πλαίσια των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, που συζητάμε με την Τουρκία μήπως θα έπρεπε τουλάχιστον να κάνουμε μία από κοινού συμφωνία, ότι τέτοιου είδους εξοπλισμός δεν θα χρησιμοποιείται στο Αιγαίο. Γνωρίζουμε ότι η Τουρκία έχει πολύ μεγάλο τέτοιον εξοπλισμό, χιλιάδες τέτοια βλήματα. Θα ήταν τουλάχιστον ίσως μια αρχή, αν καταφέρναμε με τη γείτονα να πετύχουμε μια συμφωνία αυτού του είδους σε ό,τι αφορά το Αιγαίο. Σας ευχαριστώ. (Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας) ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ ('Αννα Μπενάκη-Ψαρούδα): Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας κ. Κοσιώνης έχει το λόγο. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΣΙΩΝΗΣ (Ε' Αντιπρόεδρος της Βουλής): Κυρία Πρόεδρε και κύριοι συνάδελφοι, θεωρήσαμε σκόπιμο και χρήσιμο να πάρουμε μέρος σ' αυτήν τη συζήτηση της επερώτησης της Νέας Δημοκρατίας γιατί πιστεύουμε ότι το θέμα είναι σοβαρότατο και διαχρονικό παρά το ότι αμβλύνεται, κύριε Υπουργέ. Διαχρονικό εξακολουθεί να παραμένει το πρόβλημα Ναγκασάκι-Χιροσίμα, Κόλπος κλπ. και δεν θα σταματήσει όσο θα βλέπουμε τα αποτελέσματα τέτοιων παρεμβάσεων. Θα ήθελα να πω ότι η επερώτηση της Νέας Δημοκρατίας έχει τρία χαρακτηριστικά: Το ένα είναι ότι ζητάει πολιτικές ευθύνες από το Υπουργείο και από την Κυβέρνηση γιατί δεν ανέλαβε την ευθύνη να ενημερώσει έγκαιρα τον ελληνικό λαό. Είναι κι αυτό: Μεσολάβησε χρόνος, έγινε μία γιγαντιαία προσπάθεια συγκάλυψης των ευθυνών και των συνεπειών από τη χρήση του απεμπλουτισμένου ουρανίου, με επιστημονικό τρόπο. Και αυτό το είχα πει όταν είχαμε κάνει κι εμείς σαν Κομμουνιστικό Κόμμα την επίκαιρη επερώτηση. 'Οταν λέω δηλαδή "επιστημονικό τρόπο" εννοώ με επιστήμονες πολιτικής εμβέλειας, οι οποίοι διαβεβαίωσαν όχι μόνο τον ελληνικό λαό, αλλά τους πάντες ότι δεν διατρέχουν κανένα κίνδυνο. Ενώ άλλοι επιστήμονες που είχαν μια διαφορετική άποψη μόνο στην πυρά δεν πήγαν. Και ας μην κάνουμε ότι τα ξεχνάμε αυτά τα θέματα. Δεν το λέω προς τη Νέα Δημοκρατία, το λέω για να το ακούει ο κύριος Υπουργός. Ακούσαμε βέβαια τον κύριο Υπουργό σήμερα, ο οποίος είχε πραγματικά μια αφοπλιστική απλοϊκότητα, θα έλεγε κανείς, η οποία όμως δεν πείθει. Επικαλέστηκε δηλαδή, λέγοντας ότι τα πράγματα δεν είναι έτσι όπως τα λέει το ΚΚΕ και κάπου-κάπου συμφωνεί και η Νέα Δημοκρατία, αυτά που είπε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ ότι δεν υπάρχει κίνδυνος. Σιγά, κύριε Υπουργέ. Δηλαδή θα μπορούσε να πει κάτι διαφορετικό ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ; Ξεχνάμε ότι την περίοδο Ναγκασάκι-Χιροσίμα είχαν βγει διάφοροι οργανισμοί και διάφοροι επιστήμονες τότε και έλεγαν ότι δεν θα έχει συνέπειες; Και οι συνέπειες υπάρχουν ακόμη. Οι ίδιοι είχαν βγει και είχαν πει και για τον Κόλπο. Θυμάστε τι μηχανισμοί χρησιμοποιήθηκαν; Το CNN με τον κορμοράνο; Τα ξεχάσαμε αυτά; Εξακολουθούν και υπάρχουν αυτοί οι μηχανισμοί. Σήμερα σε τελική ανάλυση σ' αυτό το πρώτο χαρακτηριστικό, δηλαδή την αναζήτηση πολιτικών ευθυνών, θα έλεγα ότι πήραμε μια δόση απεμπλουτισμένης εκσυγχρονιστικής εκδοχής του ζητήματος της λεγόμενης πολιτικής ευθύνης με την απλοϊκότητα του κυρίου Υπουργού, ο οποίος προσπαθεί να πείσει ότι τα πράγματα δεν είναι έτσι. ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΣΠΥΡΙΟΥΝΗΣ: Αυτός ο εκσυγχρονισμός... ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΣΙΩΝΗΣ (Ε' Αντιπρόεδρος της Βουλής): Στρατηγέ μου, μην τα λέτε δυνατά αυτά τα πράγματα. Το δεύτερο χαρακτηριστικό της επερώτησης είναι ότι λέει μεν για τις συνέπειες, λέει για το απεμπλουτισμένο ουράνιο, λέει για τις συνέπειες που μπορεί να έχει αυτό με πολλά ερωτηματικά -είναι χαμηλοί οι τόνοι- δεν λέει όμως "καλά, αυτό το απεμπλουτισμένο ουράνιο το έβρεξε ο ουρανός;" 'Εγινε ένας πόλεμος εκεί κατά παραβίαση της διεθνούς νομιμότητας δήθεν για τα ανθρώπινα δικαιώματα, δήθεν για να διαφυλάξουν κάποιους ανθρώπους από τον Μιλόσεβιτς, τον οποίον ειρήσθω εν παρόδω δεν τον συμπαθούσα και ιδιαίτερα εγώ προσωπικά. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Το γνωρίζω. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΣΙΩΝΗΣ (Ε' Αντιπρόεδρος της Βουλής): Αυτό όμως δεν δίνει κανένα δικαίωμα ούτε σε σας να συνυπογράφετε για τους βομβαρδισμούς -παρά το γεγονός ότι δεν πήρατε μέρος- ούτε στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση ούτε στον Κλίντον ούτε στους άλλους. Θα ήθελα επίσης να πω κάτι, το οποίο κατά τη γνώμη τη δική μου έχει μια ιδιαίτερη σημασία. 'Εγινε και μια συζήτηση πιο μπροστά, έχουν γίνει και επίκαιρες ερωτήσεις και επερώτηση από την πλευρά τη δική μας: Λέγαμε και δικαιολογημένα -κι εμείς εξακολουθούμε να το λέμε- ότι οι δικοί μας στρατιώτες δεν πρέπει να βρίσκονται εκεί, ότι οι φοιτητές που φοιτούν στη Γιουγκοσλαβία πρέπει να φύγουν από κει. Εμείς λέγαμε -και εξακολουθούμε να λέμε- ότι πρέπει να σκέφτεται κανείς και τους Σέρβους. Για τους Σέρβους, κύριε Υπουργέ, δεν μιλάει κανένας. Εσείς λέγατε -όχι εσείς προσωπικά, αλλά η Κυβέρνησή σας- για τους φίλους μας τους Σέρβους πιο μπροστά και τώρα και μετά. Για τους Σέρβους τι θα πει κανείς; Αυτοί δεν είναι άνθρωποι; Δεν δέχονται τις επιδράσεις και όχι μόνο της περίπτωσης του απεμπλουτισμένου ουρανίου, αλλά και της οικολογικής καταστροφής που δημιουργήθηκε; Γιατί ο πόλεμος δεν έγινε μόνο στο Κόσοβο. Βομβαρδίστηκε ολόκληρη η Γιουγκοσλαβία. (Στο σημείο αυτό την Προεδρική 'Εδρα καταλαμβάνει ο Γ' Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΒΡΕΤΤΟΣ) To τρίτο χαρακτηριστικό, το οποίο βέβαια το είπε με μια μορφή η κα Μπακογιάννη, είναι ότι παρά το ότι η επερώτηση της Νέας Δημοκρατίας έχει χρονολογηθεί από πολύ καιρό πιο μπροστά, έρχεται σε μια στιγμή που είναι πάρα πολύ σημαδιακή και πάρα πολύ κρίσιμη. Γιατί η συζήτηση γίνεται σε μια περίοδο προσπάθειας αποσταθεροποίησης στη Νότια Σερβία πάλι. Και γίνεται από το UCK, το UCΚ, το οποίο γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά τι είναι. Το UCK, το οποίο η ελληνική Κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός δεν αναγνωρίζει, δεν ξέρει ποιοι είναι δεν τους αναφέρει το όνομα, "διότι εμείς δεν ξέρουμε, δεν μας ενδιαφέρει ποιο είναι", το UCK λοιπόν είναι μια οντότητα, η οποία είναι χαρακτηρισμένη από πολύ καιρό. Χθές ή προχθές, η "OBSERVER" είχε ένα κείμενο ολόκληρο, με το οποίο λέει αυτό που λέγαμε εμείς -και όχι μόνο εμείς, και άλλοι- ότι είναι γέννημα και θρέμα της CIA. Και ξέρουμε ότι ο εξοπλισμός του γινότανε από ευρωπαϊκές χώρες, με πρώτη και κυρίαρχη τη Γερμανία. Αυτοί, λοιπόν, προσπαθούν να δημιουργήσουν πάλι μια αποσταθεροποίηση στη Νότια Γιουγκοσλαβία και με τη FYROM και με άλλες περιοχές. Και προσέξτε να δείτε τώρα, ποιο είναι το κύριο σ'αυτήν την περίπτωση. Μετά το τέλος του βομβαρδισμού, μετά το τέλος του πολέμου, ο Ο.Η.Ε. πήρε δύο αποφάσεις. Αν θυμάμαι καλά η μία είναι η 1244. Η μία απόφαση έλεγε ότι θα αφοπλιστεί ο UCK ή αυτά τα μορφώματα ή το κίνημα που υπήρχε. Και το δεύτερο είναι ότι στα νότια σύνορα της Γιουγκοσλαβίας, όποιος επενέβαινε, αυτό θα ήταν μόνο οι δυνάμεις του σερβικού στρατού, όχι του ΝΑΤΟ. Ούτε το ένα, ούτε το άλλο έγινε. Και ένα άλλο που έχει μια ιδιαίτερη σημασία, είναι ότι αυτή η πολιτική, όπως προβάλλεται και από τις Ηνωμένες Πολιτείες και από την Ευρωπαϊκή 'Ενωση και από κάποιους άλλους, είναι -μιλάω σε σχέση με τον UCK και με τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει και η ελληνική Κυβέρνηση τον UCK ότι αναδεικνύουν μειονετικά θέματα σε γεγονότα, τα οποία περνούν πάνω από την κρατική και εθνική οντότητα. Και δεν είναι άσχετο αυτό που λέω τώρα, με την έκθεση του State Department για τις μειονότητες στην Ελλάδα. Είναι πάρα πολύ επικίνδυνο στοιχείο αυτό, μαζί με τη δράση του UCK. Βέβαια αυτήν τη στιγμή και επειδή συζητάμε και επειδή δεν θέλω να χρησιμοποιώ πολύ το χρόνο, είναι ότι τη θέση τη δική μας εμείς την έχουμε πει και για τον πόλεμο και για τη σχέση μας με την Ευρωπαϊκή 'Ενωση και για το ΝΑΤΟ. Η ιστορική πείρα έχει αποδείξει ότι κάθε φορά που η Ελλδα εμπλέχτηκε με τέτοιους οργανισμούς ή τέτοιου είδους συμμαχίες, τις οποίες εμείς χαρακτηρίζουμε σύμφωνα με την πολιτική ορολογία και τους λέμε ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, την πλήρωσε. Και την πλήρωσε μάλιστα πολύ ακριβά. Θα πω δυο λόγια μόνο για το απεμπλουτισμένο ουράνιο. Είπε ο κύριος Υπουργός ότι είναι σίγουρος εκατό τοις εκατό ότι θα βγουν όλα αρνητικά. Γιατί άρχισε από το γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ ή κάποιοι οργανισμοί θα βγάλουν αρνητικά. Είναι σίγουρος ο κύριος Υπουργός, αλλά λέει πως καλό είναι να το μελετήσουμε. Μια απλή πρόταση, η οποία έγινε και στην Ευρωβουλή, δεν ξέρω αν ξέρετε, κύριοι συνάδελφοι, ποιο ήταν το αποτέλεσμα. 'Εγινε μια πρόταση ψηφίσματος και το ψήφισμα αυτό ψηφίστηκε από εκατόν τριάντα Βουλευτές. Τι έλεγε η παράγραφος 7; Να απαγορευτούν τέτοιου είδους όπλα, να μη χρησιμοποιηθούν. Πόσοι ψήφισαν; Γνωρίζετε; Οι Ευρωβουλευτές του ΔΗΚΚ, του ΚΚΕ, του Συνασπισμού και οι έξι από τους εννέα Βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, ο ένας είπε "παρών" και οι άλλοι δύο έλειπαν. Ψήφισαν υπέρ της πρότασης να μη χρησιμοποιηθούν, να καταργηθούν αυτά τα όπλα. Ποιοι ψήφισαν ομόφωνα; 'Ολη η Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Βεβαίως, κύριε Υπουργέ, μην το αμφισβητείτε, η πολιτική κατεύθυνση είναι αυτή, πάρτε το, ελέγξε το. Δεν βάζω το χέρι μου στη φωτιά το λέω, αλλά αυτή η πληροφορία, κατά τη γνώμη μου, είναι αρκετά έγκυρη. Τελειώνοντας, κύριε Πρόεδρε, ήθελα να πω μόνο για τη θάλασσα και για τις βολές που χρησιμοποιήθηκαν. 'Οταν χρησιμοποιήθηκαν αυτά τα βλήματα για βολές, κύριε Υπουργέ, είχαν στόχο συγκεκριμένο; Δεν εξερράγη κανένα βλήμα; Μόνο επάνω πήγαιναν; Δεν εξερράγη τίποτε; Ούτε κάτω στο βυθό ούτε πουθενά αλλού; ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Εκπαιδευτικές ήταν... ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΣΙΩΝΗΣ (Ε' Αντιπρόεδρος της Βουλής): Πιστεύουμε να δούμε καμιά έρευνα αργότερα που να αποδεικνύει το αντίθετο. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Βρεττός): Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. κ. Αλέξανδρος Ακριβάκης έχει το λόγο. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΚΡΙΒΑΚΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, φοβούμαι ότι η παρέμβασή μου αυτή ίσως θεωρηθεί ολίγον περιττή. 'Εχω την αίσθηση ότι περισσότερο εξαντλώ την υποχρέωσή μου να κάνω αυτήν την παρέμβαση και τίποτα περισσότερο. Και το λέω αυτό για τον εξής λόγο: Διότι με τη συζήτηση αυτής της επερώτησης όπως εξελίχθηκε, που ήταν εξαιρετικά υποτονική, πράγμα πρωτόγνωρο αν θέλετε για τις συζητήσεις των επερωτήσεων, χωρίς να είναι καθόλου φορτισμένη και σε ένα επίπεδο, θα έλεγα, πάρα πολύ αξιόλογο και μετά τη διαπίστωση -που υπάρχει αυτή η διαπίστωση από εμένα- ότι στην ουσία δεν υπάρχουν διαφωνίες, τουλάχιστον από το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, θα έλεγα ότι δεν ελέγχεται σήμερα, με όσα ελέχθησαν, ο Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας. Και θα εξηγήσω παρακάτω τι εννοώ. Ο πρώτος λόγος για τον οποίο η συζήτηση είναι τελείως αποφορτισμένη είναι διότι το θέμα είναι εξαιρετικά ανεπίκαιρο. Θα συμφωνήσω απόλυτα και με τον κ. Βαρβιτσιώτη και με την κα Μπακογιάννη που ανεφέρθησαν στο θέμα της έλλειψη επικαιρότητας γι' αυτήν την επερώτηση. Το δεύτερο θέμα είναι ότι προηγήθηκε η συζήτηση, στις 26 Ιανουαρίου, της επερώτησης που κατέθεσε το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας και στην οποία συζήτηση συμμετείχε και η Νέα Δημοκρατία με Κοινοβουλευτική Εκπρόσωπο τότε, αλλά και σήμερα την κα Μπακογιάννη. Και το θέμα εξηντλήθη τότε. 'Ενας άλλος λόγος πάλι που αν θέλετε απαξίωσε το θέμα -δεν ξέρω εάν είναι ευτυχής η έκφραση αυτή, της απαξίωσης, αλλά αυτή σκέφτομαι- είναι και το ότι αυτές οι απαισιόδοξες προβλέψεις, οι οποίες υπήρξαν τις πρώτες ημέρες του Ιανουαρίου για τις επιπτώσεις του απεμπλουτισμένου ουρανίου στην υγεία, δεν εκπληρώθηκαν μέχρι σήμερα τουλάχιστον. Αντίθετα, αμβλύνθηκε η αίσθηση του κινδύνου. 'Ενας άλλος λόγος πάλι που αυτή η επερώτηση δεν έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον -και αυτό φαίνεται άλλωστε και από το γεγονός ότι εγκατέλειψαν την Αίθουσα αυτήν τη στιγμή ακόμη και οι επερωτώντες Βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας- είναι ότι αυτή η επερώτηση δεν έχει κάποιο στόχο. Δεν ελέγχεται πραγματικά η Κυβέρνηση για κάτι σοβαρό, για κάτι σημαντικό. Η επερώτηση που συζητήσαμε εδώ στις 26 Ιανουαρίου του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας είχε κάποιο στόχο. 'Ελεγε, να φύγουν τώρα, σήμερα, αμέσως όλοι οι οπλίτες από το Κόσοβο ή και οι φοιτητές. Η συγκεκριμένη επερώτηση της Νέας Δημοκρατίας δεν έχει απολύτως τίποτα και είναι χαρακτηριστικά ο επίλογος των ομιλιών όλων των αγορητών της Νέας Δημοκρατίας. Ατυχώς -και λυπάμαι γι' αυτό- καθυστέρησα να έρθω και δεν άκουσα τον αξιότιμο και πολύ έγκριτο συνάδελφο και φίλο μου τον κ. Σπηλιωτόπουλο. Θα πω, όμως, τι είπαν σαν επίλογο οι επερωτώντες, οι "ελέγχοντες" αγορητές της Νέας Δημοκρατίας. Ο κ. Καμμένος είπε αορίστως. "Ζητούμε να υπάρξει υπευθυνότητα και να ενημερώνεται ο ελληνικός λαός". Υπευθυνότητα. 'Εκφραση αόριστη που δεν ξέρω τι αξία έχει. Ο κ. Φλωρίνης κατέληξε λέγοντας ότι πρέπει να αποσυρθούν όλα αυτά τα όπλα με απεμπλουτισμένο ουράνιο από όλες τις χώρες της Ευρώπης και να επιδιώξουμε να μη χρησιμοποιηθούν ξανά, θέση την οποία εξέφρασε εναργέστατα από την πρώτη στιγμή -και σήμερα- ο Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας. Ο κ. Βαρβιτσιώτης είπε στο τέλος ότι δεν είναι ώρα για καταλογισμό ευθυνών, να είμαστε πιο προσεκτικοί στο μέλλον. Εάν αυτά σημαίνουν έλεγχο και συγκρότηση επερώτησης της μορφής που ξέρουμε, της συζήτησης των επερωτήσεων που ξέρουμε εδώ πέρα στην Αίθουσα αυτή, εγώ πιστεύω ότι δεν είναι επερωτήσεις και δεν ελέγχθηκε σήμερα ο κύριος Υπουργός. Και δεν ελέγχθηκε γιατί πιστεύω ότι έγινε ένα ατυχές σφάλμα από τη Νέα Δημοκρατία όταν συνέγραψε αυτήν την επερώτηση. Τι εννοώ; Η επερώτηση έχει ένα συγκεκριμένο σώμα κύριε Πρόεδρε, ένα κείμενο βάσει του οποίου διεξάγεται η συζήτηση και το οποίο λέει ότι το Υπουργείο 'Αμυνας επιχείρησε την παραπλάνηση και τη συσκότιση του θέματος χρήσεως βλημάτων απεμπλουτισμένου ουρανίου από το Πολεμικό Ναυτικό. Και αποκαλύπτεται σήμερα τι; Εγώ δεν το ήξερα, σήμερα το άκουσα. Αποκαλύπτεται ότι αυτά τα βλήματα παρηγγέλθησαν το 1988 και παρελήφθησαν το 1990. Ο κ. Βαρβιτσιώτης είπε "ξέραμε ότι αυτά τα βλήματα ήταν επικίνδυνα, γι αυτό και σε άλλες προσφορές που μας έδωσαν δεν πήραμε". 'Ομως τα βλήματα αυτά χρησιμοποιήθηκαν μόνο την περίοδο 1990-1993. Τίνα λόγο είχε να αποκρύψει εάν ήξερε ο κύριος Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας την ύπαρξη των αποθηκευμένων βλημάτων αλλά και τη χρησιμοποίηση των βλημάτων του 1990-1993 που έγιναν κατά την περίοδο της Κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας; Δεν υπάρχει κατηγορία. Δεν μέμφομαι αυτήν τη στιγμή την τότε Κυβέρνηση γιατί χρησιμοποίησε αυτά τα βλήματα που ήξερε, κατά δήλωση του κυρίου Βαρβιτσιώτη σήμερα ότι ήταν επικίνδυνα γι αυτό και δεν αγόρασαν άλλα την περίοδο 1990-1993. Αλλά τίνα λόγο είχε ο κύριος Υπουργός να αποκρύψει τη χρήση αυτών των επικινδύνων βλημάτων κατά την περίοδο της Νέας Δημοκρατίας; Γι αυτό μίλησα για ατυχές σφάλμα στη διατύπωση αυτής της επερώτησης. Ελέγχετο ο κύριος Υπουργός γιατί απέκρυψε τη χρήση των βλημάτων την περίοδο της Νέας Δημοκρατίας, που θα μπορούσε ακολουθώντας μικροκομματική τακτική να εκμεταλλευτεί αυτό το γεγονός. Και βεβαίως, δεν το έκανε με την υπευθυνότητα και τη σοβαρότητα που τον διακρίνει, σε μια περίοδο που βρισκόταν το πρόβλημα σε έξαρση τον Ιανουάριο, όχι σήμερα. Είδαμε από αυτή την ιστορία ότι δεν έγινε εκ λάθους. Τεχνητό ήταν αυτό. 'Ολοι οι συνάδελφοι της Νέας Δημοκρατίας προσπάθησαν να αποστασιοποιηθούν καίτοι είναι το κεντρικό σημείο της επερώτησης. Και είδαμε και την Κοινοβουλευτική Εκπρόσωπο της Νέας Δημοκρατίας την κα Μπακογιάννη να ασχολείται περί όλων των θεμάτων για τον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας, για τον Ουτσεκά σήμερα, για το άλφα, για το βήτα, για το γάμμα και για το θέμα αυτό που είναι το κεντρικό σημείο της επερώτησης και υποτίθεται ότι ελέγχεται γι' αυτό ο Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας, δεν ελέχθη απολύτως τίποτα. Κύριε Πρόεδρε, παρεσύρθην ίσως περισσότερο. Δεν χρειαζόταν να τα πω αυτά τα πράγματα. Πιστεύω ότι η απάντηση του Υπουργού Εθνικής 'Αμυνας, καίτοι Εθνικής 'Αμυνας, υπήρξε όπως είπε και ο κ. Κοσιώνης, πολύ αφοπλιστική. Πραγματικά ήταν αφοπλιστική η ομιλία του κυρίου Υπουργού. Απήντησε επί όλων των θεμάτων και σε αυτά που είχαν σχέση με την επερώτηση, που αν θέλετε μόνο σε αυτά ήταν υποχρεωμένος να απαντήσει, αλλά και σε διάφορες άλλες αιτιάσεις που επεξετάθη η σημερινή συζήτηση. Νομίζω ότι δεν χρειάζεται να ασχοληθεί η Εθνική Αντιπροσωπεία με αυτό το θέμα. Συμπέρασμα της σημερινής συζήτησης είναι ότι η ελληνική Κυβέρνηση και ο Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας, όταν ενεφύη το θέμα -κυριολεκτώ- επέδειξαν υπευθυνότητα, πήραν τη σωστή θέση και το αντιμετώπισαν πάρα πολύ υπεύθυνα, χωρίς να καταληφθούν από πανικό, που πήγαν να δημιουργήσουν κάποιες φωνές, οι υπερβολές των ΜΜΕ κ.λπ. Είπαν ότι θα μείνουν εκεί οι 'Ελληνες στρατιώτες μέχρις ότου επιβεβαιωθεί σε συνδυασμό και σε συνεργασία με τις σαράντα τρεις χώρες, που έχουν στρατεύματα στη Βοσνία, αν υπάρχει θέμα ή όχι. Αυτή η σωστή θέση της ελληνικής Κυβέρνησης, που την πήρε από την πρώτη στιγμή, μέσα στη φασαρία και στον πανικό που πήγε να δημιουργηθεί, επιβραβεύεται, πιστεύω, σήμερα. Ευχαριστώ. (Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑ.ΣΟ.Κ.) ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Βρεττός): 'Εχει ζητήσει το λόγο ο κύριος Υπουργός για μια σύντομη παρέμβαση. Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο. Δεν δευτερολογείτε τώρα. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): 'Εχουμε και δευτερολογία; ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΜΜΕΝΟΣ: Ακούστε κι εμάς πρώτα, κύριε Υπουργέ και απαντήστε μετά. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Να σας ακούσω. Πέρασε η ώρα, έφυγαν οι δύο Κοινοβουλευτικοί Εκπρόσωποι. Ο κ. Ακριβάκης θα μείνει, όπως και εγώ, για να ακούσουμε τους συναδέλφους και να τα πούμε μετά. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Βρεττός): Ελπίζω να έχουν κάποια καλή αιτιολογία οι συνάδελφοι που έφυγαν, γιατί είναι πολιτικό γεγονός να φεύγεις από τη συνεδρίαση. ΣΠΗΛΙΟΣ ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Προχθές έφυγε ο Υφυπουργός, κύριε Πρόεδρε. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Βρεττός): 'Οποιος και να φύγει είτε Υπουργός, είτε Υφυπουργός, είτε κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος, είτε οποιοσδήποτε. Δεν κάνω κρίσεις, απλώς αποτυπώνω την πραγματικότητα. Ο κ. Σπηλιωτόπουλος, έχει το λόγο ως πρώτος επερωτών. ΣΠΗΛΙΟΣ ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Δεν θα έπαιρνα το λόγο, κύριε Πρόεδρε, αλλά θα ήθελα να θυμίσω στον εκλεκτό συνάδελφο κ. Ακριβάκη ότι αφενός μεν η χρήση αυτών των βλημάτων άρχισε από το 1986 στις φρεγάτες, συνεχίστηκε και μετά το 1994 στις βολές που κάνουν στο Αιγαίο. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΚΡΙΒΑΚΗΣ: Δεν ξέρω ποιος. ΣΠΗΛΙΟΣ ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Το θέμα δεν είναι ποιος και τι. Το θέμα είναι ότι αυτό υπήρξε και ενώ οι Αμερικανοί τα κατήργησαν το 1988, οι συμμαχικές χώρες ως αγοραστές, συνέχισαν. 'Οσον αφορά τον έλεγχο που κάνουμε στον Υπουργό Εθνικής 'Αμυνας, εάν τότε ο κύριος Υπουργός μας έλεγε αυτά που μας είπε σήμερα, αν μιλούσε λογικά και απλοϊκά δεν θα υπήρχε λόγος να γίνει η επερώτηση. Η επερώτηση κατετέθη τότε γιατί το Υπουργείο προσπάθησε να νίψει τας χείρας του. Το λέω αυτό γιατί όλες οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ενώ από το Μάϊο του 1999 είχαν ενημερωθεί να λάβουν μέτρα για την υπόθεση αυτή, δίσταζαν να πουν στον κόσμο ότι γνωρίζουν πολύ καλά το θέμα και έχουν λάβει μέτρα. Απόδειξη είναι το ότι, πολύ σωστά, ο κύριος Υπουργός διέταξε στο Κόσοβο που εγκατεστάθη η δική μας δύναμη να αλλάξει το χώμα, να σταλούν νερά από την Ελλάδα, πολύ σωστά. 'Αρα γνώριζε. Δεν μπορεί να πει ότι δεν γνώριζε. Αυτό είναι χαρακτηριστικό όλων των Νατοϊκών κυβερνήσεων, οι οποίες άφησαν το ΝΑΤΟ να κάνει τη βρώμικη δουλειά και αυτές υποτίθεται παρακολοθούσαν χωρίς να συμμετέχουν. 'Ομως πολιτικά συμμετείχαν. Κύριε Υπουργέ, επειδή σας είδα πολύ καθησυχαστικό και εφησυχασμένο, όσον αφορά τη δουλειά που κάνει η Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας, θα ήθελα να σας εφιστήσω την προσοχή σ'αυτό που ο ίδιος ο κ. Καμαρινόπουλος είπε στο τέλος ενός προσωρινού πορίσματος που εξέδωσε. Είναι στο περιοδικό "ΘΗΤΕΙΑ" στη σελίδα 7. Τελειώνει ο κ. Καμαρινόπουλος ως εξής και παρακαλώ προσέξτε το: "Τελειώνοντας θα ήθελα να καταστήσω σαφές ότι η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας και το δίκτυο των συνεργαζομένων εργαστηρίων ενημερώνουν αρμοδίως μόνο για θέματα ραδιενεργού ρύπανσης". Προσέξτε, ο κίνδυνος όπως το ίδιο το ΝΑΤΟ στα εσωτερικά του έγγραφα περιγράφει δεν είναι από τη ραδιενέργεια, είναι από τα οξείδια του ουρανίου, τα οποία έχουν χημική σύσταση βαρέων μετάλλων. Σαφώς αναφέρει εδώ... ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): 'Αρα η τοξικότητα, μας ενδιαφέρει. ΣΠΗΛΙΟΣ ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: 'Οχι σωματίδια άφλα, βήτα, γάμα, που είναι η ραδιενέργεια. Μιλάμε για τοξικότητα, που είναι χημική σύσταση βαρέων μετάλλων. Η αναφορά του ΝΑΤΟ είναι σαφής. Λέει ότι όσοι έχουν ενδεχομένως εισπνεύσει αρκετό depleted uranioum, υποφέρουν από τα συμπτώματα των βαρέων μετάλλων. Θα ήθελα να σας τη δώσω και αυτήν την αναφορά. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Την ξέρω. ΣΠΗΛΙΟΣ ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Μάλιστα. Επομένως θα πρέπει να έχουμε κατά νου ότι το σύνολο των ρύπων είτε χημικών είτε ραδιενεργών, είναι αυτό που δημιουργεί πρόβλημα στον ανθρώπινο οργανισμό. Κανείς δεν λέει κατηγορηματικά όχι για χρησιμοποιημένα όπλα απεμπλουτισμένου ουρανίου. Ενώ για τα αχρησιμοποίητα συμφωνούν όλοι λένε ότι αν απορριφθούν στη θάλασσα, ουδείς κίνδυνος υπάρχει. Αλλά για τη χρησιμοποίηση των όπλων απεμπλουτισμένου ουρανίου κανείς, μα, κανείς δεν λέει κατηγορηματικά όχι. Γι'αυτό, για να είμαστε εντάξει, όπως σας είπα στην πρωτολογία μου και με τη συνείδησή μας, αλλά και με τις υποχρεώσεις μας απέναντι στους στρατιώτες που υπηρετούν εκεί, είναι ανάγκη να εφαρμόσουμε προληπτική ιατρική. 'Οσον αφορά τις εξετάσεις, σήμερα η Ελλάδα όπως και τα περισσότερα κράτη, διαθέτουν τεράστιες τεχνικές και επιστημονικές γνώσεις και δυνατότητες να χειρισθούν επιτυχώς όλα αυτά τα θέματα. Εδώ στην Ελλάδα έχουμε το ανάλογο προσωπικό, το οποίο και ακούσαμε στην Επιτροπή Εξωτερικών και Εθνικής 'Αμυνας. Γιατί δεν επικεντρώνετε την προσοχή σας και όλη σας τη φροντίδα στο θέμα των εξετάσεων, που θα πρέπει να γίνουν για να βρεθούν αυτά τα οποία ψάχνουμε; Οι απλές αιματολογικές εξετάσεις που κάνουν τα νοσοκομεία δεν μας δίνουν τίποτα. Θα είναι ολέθρια αν μετά από κάποια χρόνια συμβεί κάτι σε έναν από τους ευρισκόμενους εκεί, γιατί δεν λάβαμε προληπτικά μέτρα. Το χειρότερο απ'όλα θα είναι ότι δεν θα ξέρουμε και πως του συνέβη, γιατί δεν υπάρχει προηγούμενο. Η δήλωση του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ, τον οποίον επικαλεσθήκατε, είναι καθησυχαστικότατη και είναι για την κοινή γνώμη, για δημόσιες σχέσεις. Βεβαίως δεν μπορεί το ΝΑΤΟ να παραδεχθεί ότι διέπραξε περιβαλλοντικό έγκλημα στην περιοχή, παρ'ότι ο Πρόεδρος της Γιουγκοσλαβίας εζήτησε να θεωρηθεί η χρήση του απεμπλουτισμένου ουρανίου ως έγκλημα πολέμου. Και αυτό γιατί αυτοί υπέστησαν τις συνέπειες και θα τις υφίστανται για χρόνια. Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ υπηρετεί μία συγκεκριμένη πολιτική του ΝΑΤΟ. Και προ ημερών στην πολιτική επιτροπή της κοινοβουλευτικής συνέλευσης που συζητήθηκε το θέμα, υπήρχε μία διάχυτη προσπάθεια να περάσει το θέμα αθόρυβα. Μάλιστα, χαρακτηριστικά μας έλεγαν ότι η δόση, που δέχθηκαν οι στρατιώτες πάνω στην περιοχή, αντιστοιχεί με τη δόση, που έχει ο οργανισμός όταν καπνίζει δύο τσιγάρα ημερησίως για ένα χρόνο. Αυτά δεν είναι σοβαρά πράγματα από έναν Οργανισμό ο οποίος έχει επιφορτισθεί με την άμυνα και την ασφάλεια μιας ολόκληρης ηπείρου. Τέλος, κύριε Υπουργέ, πιστεύω ότι θα πρέπει όλες οι κυβερνήσεις να συνεννοηθούν μεταξύ τους, ώστε οι φάκελοι που θα σχηματισθούν να είναι κοινοί. Να υπάρχει δηλαδή δυνατότητα πρόσβασης όλων. Πρέπει να υπάρξει μία κοινή προσπάθεια, ούτως ώστε σε πέντε-έξι χρόνια μέσα από τα αρχεία να δούμε τι επιπτώσεις υπάρχουν. Και αν τελικά υπάρχουν και επιπτώσεις γιατί όλοι κάνουμε τους ειδικούς, όλοι επικαλούμεθα διάφορες μελέτες, αλλά οι ίδιοι οι Αμερικανοί λένε ότι παρά το ότι έχουν γίνει έρευνες στους εργαζομένους στα ορυχεία -γιατί στα βάθη της γης υπάρχει εκπομπή τέτοιου ουρανίου- εν τούτοις κανείς δεν μπορεί να αποφανθεί ασφαλώς. Επομένως, το προλαμβάνειν νομίζω είναι η καλύτερη πολιτική. Κλείνοντας, θέλω να πω ότι ο έλεγχος που ασκείται σήμερα στο Υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας -μετά και από αυτήν την εμπειρία, που και το Υπουργείο απέκτησε, αλλά και εμείς αποκομίσαμε- δείχνει ότι δεν έχει πάρει στα σοβαρά το θέμα των εξετάσεων, οι οποίες πρέπει να γίνουν κατά τον αρμόζοντα τρόπο, όπως και τα θέματα της προληπτικής ιατρικής, αφού βασίζεται στις δηλώσεις και στο πόρισμα της Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας, που μετράει μόνο ραδιενεργούς ρύπους. Παρακαλούμε, κύριε Υπουργέ, να επιβάλετε στους επιστήμονες, στους συνεργάτες σας να γίνουν μετρήσεις και για τα υπόλοιπα βαρέα μέταλλα, τα οποία είναι πολύ πιο επικίνδυνα και σε λίγα χρόνια ενδεχομένως -πράγμα το οποίο όλοι απευχόμαστε- να έχουμε δυσμενείς εξελίξεις. Σας ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Βρεττός): Η κα Καλαντζάκου έχει το λόγο για τρία λεπτά. ΣΟΦΙΑ ΚΑΛΑΝΤΖΑΚΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ, ήθελα να πω ότι όλοι μας γνωρίζουμε τους λόγους για τους οποίους είναι πολύ σημαντικό να βρισκόμαστε εκεί. Από κει και πέρα όμως, επειδή βλέπω ότι η ήπια ατμόσφαιρα, η οποία επικράτησε κινδυνεύει να παρεξηγηθεί, νομίζω... ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΚΡΙΒΑΚΗΣ: 'Οχι, μην το λέτε αυτό. ΣΟΦΙΑ ΚΑΛΑΝΤΖΑΚΟΥ: Θέσαμε ερωτήματα. Δεν ακούσατε και μένα που είχα πέντε τέτοια ερωτήματα. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΚΡΙΒΑΚΗΣ: Ναι, δεν σας άκουσα. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Βρεττός): Κυρία Καλαντζάκου, είναι ευκαιρία να σας πω να παρακολουθείτε, για παράδειγμα, τον κ. Ακριβάκη όταν μιλάει, ο οποίος είναι εκ των πλέον σωστών, γιατί απευθύνεται στο Προεδρείο. Εσείς δεν έχετε καμία σχέση με τον Υπουργό. Ο Κανονισμός λέει να απευθύνεστε στο Προεδρείο όταν μιλάτε, διότι όταν μιλάτε στον Υπουργό υπάρχει πρόβλημα -δεν μιλάω για τη συγκεκριμένη στιγμή- γι' αυτό και ο Κανονισμός έχει προβλέψει να μιλούν οι Βουλευτές στο Προεδρείο. ΣΟΦΙΑ ΚΑΛΑΝΤΖΑΚΟΥ: Εννοείτε ότι θα απευθύνομαι μόνο σε εσάς. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Βρεττός): 'Οταν είστε από τη θέση σας και μιλάτε στους Βουλευτές -σας το λέω αυτό επειδή είστε καινούργια Βουλευτής- να συνηθίσετε να μιλάτε στο Προεδρείο. Τον Υπουργό αφήστε τον να ακούει. ΣΟΦΙΑ ΚΑΛΑΝΤΖΑΚΟΥ: Σας ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Βρεττός): Θα σας δώσω ένα λεπτό παραπάνω, επειδή είχατε την καλοσύνη να με ακούσετε. ΣΟΦΙΑ ΚΑΛΑΝΤΖΑΚΟΥ: Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, γιατί είναι πάντα χρήσιμο κανείς να βελτιώνεται. Για να αποφύγουμε τις παρεξηγήσεις και επειδή πραγματικά δεν είμαι απ' αυτούς τους ανθρώπους, που πιστεύουν ότι είναι καλό να υποσκάπτουμε τα θεμέλια των αρχών, δηλαδή του Υπουργείου, των επιτροπών, των διεθνών οργανισμών που μας δίνουν κάποια πορίσματα γύρω από τέτοια θέματα, πρέπει να είμαστε και επιφυλακτικοί μιας και τα πραγματικά αποτελέσματα αυτών των ερευνών δεν θα τα ξέρουμε για πάρα πολλά χρόνια. Θα ήθελα όλοι να είμαστε λίγο συγκρατημένοι, ως προς το να λέμε ότι αυτή η ιστορία σχετικά με το απεμπλουτισμένο ουράνιο έχει κλείσει. Νομίζω ότι αυτή η ιστορία δεν θα κλείσει για πάρα πολλά χρόνια. Θα πρέπει όλοι να την έχουμε υπόψη μας, να είμαστε προετοιμασμένοι και να παρακολουθούμε. Γι' αυτό το λόγο επανέρχομαι στο θέμα των εξετάσεων, διότι είδα τον συνεργάτη του κυρίου Υπουργού να κάνει νόημα ότι δεν έχουν δοθεί ακόμη λίστες στο "ΔΗΜΟΚΡΙΤΟ" και στην ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας. Ως εκ τούτου θα ήθελα, εάν μπορεί, να μας διαφωτίσει ο κύριος Υπουργός γι' αυτό το θέμα. Πότε θα δοθούν οι λίστες με τα ονόματα των τριών χιλιάδων στρατιωτών, αν δεν απατώμαι, και των οκτακοσίων που υπηρέτησαν στην Βοσνία για να ξεκινήσει η διαδικασία αυτή, έτσι ώστε να είμαστε σίγουροι ότι δεν θα πιαστούμε αδιάβαστοι σε μερικά χρόνια; Ευχαριστώ πολύ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Βρεττός): Ο κ. Καμμένος έχει το λόγο. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΜΜΕΝΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, μετά την παρέμβαση του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου του ΠΑ.ΣΟ.Κ και άριστου ρήτορα με υπερεμπλουτισμένη ευφυία, του κ. Ακριβάκη, θα ήθελα να δώσω ορισμένες διευκρινίσεις. Μίλησε για την χρήση των DU που έγιναν στην Ελλάδα μεταξύ 1990-1993. Πότε προέκυψε το θέμα; Το θέμα προέκυψε μετά το 1993. Μάλιστα, μου προκάλεσε έκπληξη η μη γνώση του κυρίου Υπουργού, διότι σε αυτήν εδώ την Αίθουσα το 1993 σε επίκαιρη ερώτηση που είχα καταθέσει στον τότε Υπουργό, κ. Πάγκαλο, έγινε συζήτηση βάσει ενός κειμένου για το σύνδρομο του Κόλπου, όπου υπήρξε μια ομαδική αποστολή ενός εγγράφου στο σύνολο των Βουλευτών των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ από την Επιτροπή των Βετεράνων Πολεμιστών των Ηνωμένων Πολιτειών. Αυτή αναφερόταν στο σύνδρομο του κόλπου για τη χρήση των DU. Μάλιστα ο τότε Υπουργός κ. Πάγκαλος σε αυτήν τη συζήτηση που έγινε εδώ στο Κοινοβούλιο, παραδέχτηκε ότι υπάρχει σοβαρό θέμα. Παραδέχτηκε ότι το Υπουργείο Εξωτερικών διαβίβασε προς το Υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας αυτήν την καταγγελία που υπήρχε. Παράλληλα κατέθεσα στη Βουλή και εδόθηκε στο Υπουργείο 'Αμυνας έκθεση της "Logistics Assistant Representative", η οποία έγινε στις 20/10/1993, αφορούσε στον πόλεμο του Περσικού Κόλπου και δόθηκαν σαφείς οδηγίες για την ενδυματολογική προστασία των στρατιωτών εκείνη την εποχή. Επιβαλλόταν να φοράνε προστατευτικές στολές, γάντια, ειδικές μπότες κ.λπ. Μάλιστα δίνονται και οι συγκεκριμένες τεχνικές λεπτομέρειες, που σημαίνει ότι το θέμα προέκυψε μετά το 1993, όταν στην Ελλάδα συνεχίζαμε να κάνουμε χρήση αυτών των βλημάτων ή, όπως τα είπατε, σφαιρίδια. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΚΡΙΒΑΚΗΣ: Ναι, μα, κύριε Καμμένε... ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΜΜΕΝΟΣ: Μη με διακόπτετε, γιατί έχω πολύ λίγο χρόνο. Σας παραπέμπω στα Πρακτικά της Βουλής, που είναι συγκεκριμένα. Επίσης, στα ιταλικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης υπήρχε συγκεκριμένη αναφορά για την έρευνα, η οποία γινόταν τότε για την καταγγελία ότι στους τριάντα, επτά στρατιώτες της ειρηνευτικής δύναμης της Ιταλίας προσεβλήθησαν από καρκίνο και τρεις από λευχαιμία. Και μάλιστα ο συνάδελφος κ. Τζαμτζής πριν απο τα Χριστούγεννα έκανε ολόκληρη έρευνα και έκανε ερώτηση γι' αυτό το θέμα. Απορώ, λοιπόν, πώς δεν είχε γνωση ο κύριος Υπουργός. Βέβαια ο κύριος Υπουργός ασχολείται με πολλά θέματα αλλά σε κάθε περίπτωση οι συμβουλοί του είχαν υποχρέωση να τον ενημερώσουν. Και αυτό γιατί γινόταν μια διεθνής συζήτηση στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση. Υπήρξε αναφορά του κ. Στέφεν Κάϊζερ, ο οποίος είναι επικεφαλής για τη ραδιοπροστασία στην Κομισιόν που αναφέρεται σε παλαιότερες έρευνες. Επισείει δε την προσοχή και λέει ότι δεν είναι μόνο η ραδιενέργεια επικίνδυνη, αλλά είναι και τα χημικά απόβλητα. Προκύπτει η εξής ερώτηση: Εδώ δώσατε τα εύσημα στην Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας αλλά φοβάμαι ότι στέλνετε τον ασθενή στον οφθαλμίατρο για γυναικολογικό πρόβλημα. Πρέπει να γίνει ένα ολόκληρο φάσμα εξετάσεων, που δεν αναφέρεται μόνο στη ραδιενέργεια. Πρέπει να σας πω ότι ήρθε στο γραφείο μου μητέρα φοιτήτριας και μου είπε ότι οι φοιτήτριες που αυτήν τη στιγμή βρίσκονται στην ευαίσθητη περιοχή αντιμετωπίζουν μεγάλα προβλήματα ειδικών αλλεργειών, τα οποία αντιμετωπίζονται από διεθνή πανεπιστήμια. Υπήρξαν αναφορές από νοσοκομεία της Αγγλίας αλλά και από το νοσοκομείο "Τζον Χόπκινς" των ΗΠΑ. Αντιμετωπίζουν ακόμα και γυναικολογικά προβλήματα. Φοβάμαι ότι σε λίγο καιρό θα δούμε τα αποτελέσματα από τις τοξικολογικές μολύνσεις. Μακάρι να μην υπάρξουν τερατογενέσεις. Γι' αυτό πρέπει να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα από τώρα και να μην κλείνουμε τα μάτια μας. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Βρεττός ): Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο για να δευτερολογήσει. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Παρ'όλο που οι συνάδελφοι απεχώρησαν θα ήθελα να προσθέσω δυο τρία σημεία. Παρ'όλο που απεδείχθη απ' αυτήν τη συζήτηση ότι δεν είναι επίκαιρη η επερώτηση, γιατί τα θέματα που θέτει δεν είναι επίκαιρα, αφού ήδη έχουν απαντηθεί στις αρχές Ιανουαρίου, εν τούτοις η συζήτηση αυτή έχει μια χρησιμότητα, διότι σήμερα καταλαβαίνουμε ότι ο χειρισμός της έκρηξης και της ανησυχίας της κοινής γνώμης συμπεριλαμβανομένων των εκπροσώπων του λαού στο Κοινοβούλιο, ήταν δικαιολογημένος ως ένα βαθμό διότι δεν υπήρχε πληροφόρηση για το γεγονός. Το θέμα πάνω στο οποίο προσπαθήσατε να επιχειρηματολογήσετε, κύριοι συνάδελφοι, για το αν υπάρχει πρόβλημα ή όχι από τη χρήση του απεμπλουτισμένου ουρανίου στον Κόλπο είναι ένα πολυσυζητημένο θέμα, το οποίο ουδέποτε κατέληξε σε κάποιο αποτέλεσμα. Αν είχε καταλήξει σε κάποιο αποτέλεσμα, που επιβεβαίωνε και δικαίωνε τους διεκδικούντες, με αποζημίωση, λόγω του ότι έλαβαν μέρος στον πολεμο του Κόλπου και υπέστησαν συνέπειες απ' τη χρήση απεμπλουτισμένου ουρανίου τότε να είστε βέβαιοι ότι αυτό θα ήταν πρώτο θέμα στη διεθνή κοινότητα, από την πρώτη στιγμή που έπεσαν τα πρώτα βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου στο Κόσοβο. Επειδή όμως αυτή η σχέση δεν επιβεβαιώθηκε, για δύο ή τρείς μήνες χρησιμοποιήθηκαν στο Κόσοβο βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου. Χρησιμοποιήθηκαν έντεκα χιλιάδες βλήματα στη Βοσνία και τριάντα χιλιάδες στο Κόσοβο. Δεν υπήρξε όμως αντίδραση της κοινής γνώμης. Δεν είναι θέμα αν γνώριζε ή δεν γνώριζε κανείς. Yπήρχε διαβεβαίωση από όλους ότι η χρήση του απεμπλουτισμένου ουρανίου δεν δημιουργεί πρόβλημα. Εκεί είναι το θέμα. Μη ψαχνόμαστε, λοιπόν, να δούμε αν ήξερε ή δεν ήξερε κανείς. Επίσημα ενημερωθήκαμε το Δεκέμβριο του 1999 από το ΝΑΤΟ για τους κινδύνους από τη χρήση απεμπλουτισμένου ουρανίου, με οδηγίες όμως πώς να αντιμετωπίζονται. Το κρίσιμο θέμα είναι αυτό, ότι το ΝΑΤΟ προβλέπει τη χρήση του απεμπλουτισμένου ουρανίου με οδηγίες για την ασφαλή χρήση. Υπήρξαν επτά νεκροί από λευχαιμία στον ιταλικό στρατό από τις δεκατρείς χιλιάδες που πήγαν στο Κόσοβο και στη Βοσνία. Παρ' όλο που αν συγκρίνεις τα νούμερα, ίσως να μην είναι και πολύ ψηλό το ποσοστό, εμείς λέμε ότι είναι ψηλό το ποσοστό και γι' αυτό πήραμε αυτήν τη θέση. Στις 7 του μηνός ζητήσαμε από τον προεδρεύοντα Υπουργό 'Αμυνας της Σουηδίας, στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση, να κάνει άμεση σύγκλιση και να ζητήσει, η Ευρωπαϊκή 'Ενωση να προωθήσει παράλληλα με τη συμφωνία πολιτικής σταθερότητας και την ευθύνη για τα Βαλκάνια, μια περιβαλλοντική προστασία και μάλιστα όχι μόνο για να διαπιστώσει αυτό που οφείλει να κάνει το ΝΑΤΟ. Γιατί κι εκεί υπήρξε αντίστοιχη πρόταση από τη δική μας μεριά και με βάση αυτήν την απόφαση, υπήρξε απόφαση του ΝΑΤΟ για συνεργασία με την UNEP και έρευνα καινούργια, μετά απ' αυτήν, που είχε ξεκινήσει ο ΟΗΕ μόνος του, συνεργασία ΝΑΤΟ-ΟΗΕ, η οποία το Μάρτιο θα μας δώσει τα αποτελέσματα για τη χρήση του απεμπλουτισμένου ουρανίου. Στη βάση αυτή εμείς είπαμε τότε, ότι κύριοι, η Ευρωπαϊκή 'Ενωση, έχει ευθύνη, διότι δεν είναι μόνο το θέμα της μόλυνσης από ραδιενέργεια, αλλά είναι το θέμα και της τοξικότητας, η οποία υπήρξε. 'Ομως, οι ειδικοί γνωρίζουν ότι η τοξικότητα δεν διατηρείται. 'Οσο η ραδιενέργεια διατηρείται για χρόνια, εκπέμπεται και υπάρχει πάντα κίνδυνος, η τοξικότητα παρουσιάζεται στη μορφή φυσικού αερίου κατά την έκρηξη, γι' αυτό είναι άμεσος ο κίνδυνος τοξικότητας από τη στιγμή που γίνονται οι εκρήξεις και από τη στιγμή που άμεσα μετά τις εκρήξεις μπαίνεις μέσα σε τάνκς και σε χώρους που υπάρχει επαφή, ενώ όταν περάσουν μήνες και υπάρξει βροχή και άνεμοι, τότε αυτή η τοξικότητα περιορίζεται και φεύγει από το προσκήνιο. Το θέμα, λοιπόν, δεν είναι θέμα τοξικότητας, τοξικής επιβάρυνσης, αλλά είναι θέμα ρύπανσης, ραδιενεργούς μόλυνσης, η οποία παραμένει για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα και ορθώς η Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας το αντιμετώπισε. Εν πάση περιπτώσει, δεν θέλω να επεκταθώ περισσότερο σ' αυτά τα θέματα. 'Ηθελα όμως να πω το εξής, ότι ο κ. Ακριβάκης θαυμάσια επιχειρηματολόγησε για το θέμα της χρήσης αυτών των σφαιριδίων των αντιαεροπορικών βλημάτων PHALANX. Μη το βασανίζουμε το θέμα. Εγώ ασπάζομαι απολύτως την ερμηνεία την οποία δίνετε. Θέλω, όμως, να καταθέσω αυτήν την επιστολή, διότι αμφισβητήθηκα από την κα Μπακογιάννη ότι στις 9 Ιανουαρίου βγήκε η ανακοίνωση του Πολεμικού Ναυτικού ότι υπάρχουν αυτές οι δύο ποσότητες βλημάτων οι οποίες παραγγέλθηκαν το Φεβρουάριο του 1988 και έγινε η παραλαβή τον Ιούνιο του 1990 και το 1993 σταμάτησε η χρήση τους, διότι όλες οι προμήθειες PHALANX είναι του τύπου MK 104 βολφραμίου. Επομένως αυτό θα ήθελα να το καταθέσω και να συμπληρώσω τα κείμενα που έδωσα προηγουμένως για να μην υπάρχει καμία παρανόηση. (Στο σημείο αυτό ο Υπουργός 'Αμυνας κ. Τσοχατζόπουλος καταθέτει για τα Πρακτικά τα προαναφερθέντα έγγραφα τα οποία έχουν ως εξής: " ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΝΑΥΤΙΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Γ3 9 Ιανουαρίου 2001 ΥΠΟΜΝΗΜΑ 1. Το ΠΝ προμηθεύθηκε πυρομαχικά PHALANX 20 MM το 1990, για το οπλικό σύστημα CIWS PHALANX που παραλήφθηκε και εγκαταστάθηκε στις Φ/Γ ΕΛΛΗ και ΛΗΜΝΟΣ. Τα μόνα διαθέσιμα πυρομαχικά κατά την περίοδο εκείνη ήταν ΜΚ 142-2 ήτοι φυσίγγες με κεφαλή απεμπλουτισμένου ουρανίου (Depleted Uranium-DU). Λόγω της φύσεως του υλικού, για τη διαχείριση των πυρομαχικών εφαρμόσθηκαν και εφαρμόζονται οι λεπτομερείς οδηγίες ασφαλείας του Αμερικανικού Ναυτικού. 2. Τα ανωτέρω πυρομαχικά αγοράσθηκαν από το Αμερ. Ναυτικό μέσω FMF με τις LOA GR-P-ALW (16000 τεμ. συνολ. κόστους 316.340 δολ. ΗΠΑ) και LOA GR-P-JZS (16000 τεμ. συνολ. κόστους 257.306 δολ. ΗΠΑ). Μια τρίτη σύμβαση (LOA) για επίσης 16000 τεμ. δεν υπεγράφη. Τα πυρομαχικά αυτά (32.000 τεμ. συνολικά) παρελήφθησαν το 1990, είναι τα μόνα που προμηθεύτηκε το ΠΝ και τα χρησιμοποιεί μέχρι τούδε για εκπαίδευση. 3. Το 1993 με δεδομένη την αύξηση του αριθμού των όπλων CIWS PHALANX από 4 σε 19 έγινε νέα προμήθεια πυρομαχικών από ΗΠΑ. Τα νέα πυρομαχικά έχουν διατρητική κεφαλή βελτιωμένου τύπου (ΜΚ 149-4) σε σχέση με τα προηγούμενα (Βολφράμιο-Tungsten- αντί DU), και παρουσιάζουν καλύτερη βαλλιστική συμπεριφορά, μεγαλύτερη αντοχή/σκληρότητα μετάλλου και διπλάσια κινητική ενέργεια. 4. Οι επιπλέον οδηγίες που ελήφθησαν το 1994 από το Αμερ. Ναυτικό για τη διαχείριση των πυρομαχικών ΜΚ 149-2 (DU) είναι συνοπτικά οι εξής: α. Να μην αποσυρθούν από τα πλοία: β. Να χρησιμοποιούνται για εκπαίδευση μέχρις αναλώσεως 5. Από το 1993 και μετά όλες οι προμήθειες πυρομαχικών PHALANX είναι του τύπου αυτού (ΜΚ 149-4). Δ. ΓΟΥΣΗΣ ΑΡΧΙΠΛΟΙΑΡΧΟΣ Π.Ν. ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ - ΠΑΡΑΛΑΒΕΣ ΜΚ 149-2 1. LOA GR-P-ALW (16.000 τεμ) Υπογραφή: 8 Φεβ. 1988, Παραλαβή: 19 Ιουν. 1990 2. LOA GR-P-JZS (16.000 τεμ) Υπογραφή: 15 Σεπ. 1988, Παραλαβή: 19 Ιουν. 1990.") AΠΟΣΤΟΛΟΣ - ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): Συγχρόνως θέλω να πω ότι, ναι, δεν επιδίωξα να κάνω καμία εκμετάλλευση του γεγονότος. Διότι στις κρίσιμες στιγμές που περάσαμε όλοι μας ούτε ο κ. Καραμανλής ούτε η κα Μπακογιάννη ζήτησαν ποτέ να αποχωρήσουν τα στρατεύματα. Και μάλιστα ο κ. Καραμανλής είπε να ερευνηθεί το θέμα, εκτός αν υπάρξει πρόβλημα. Φυσικά, αν υπήρχε πρόβλημα θα εκινείτο και από μας μια διαδικασία για να δούμε πώς θα αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα. Υπήρξαν όμως φωνές στην κοινή γνώμη. Και έφθασαν στο σημείο να λένε "γιατί βρίσκεσθε εκεί; Γυρίστε πίσω!". Και προς τιμήν τους οι 'Ελληνες στρατιώτες, οι 'Ελληνες αξιωματικοί, τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων... ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΚΡΙΒΑΚΗΣ: Το Κ.Κ.Ε. και ο Συνασπισμός το έλεγαν αυτό. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ-ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Εθνικής 'Αμυνας): την ασφάλεια της χώρας. 'Ηταν γνωστή η συμβολή τους. Και οι συνάδελφοι που ήταν μαζί μου, είχαν τη δυνατότητα να ενημερωθούν. Βεβαίως, όταν τους δώσαμε το δικαίωμα και είπαμε, όσοι επιθυμείτε να αποχωρήσετε, να δηλωθείτε, σαφώς υπήρξαν τις πρώτες μέρες δηλώσεις οπλιτών, αλλά και υπαξιωματικών -όχι αξιωματικών, από επαγγελματίες αξιωματικούς δεν είχαμε καμία, είχαμε από οπλίτες και από υπαξιωματικούς- και είπαμε, βεβαίως και να φύγουν και έφυγαν. 'Ετσι, ουδείς έμεινε χωρίς τη θέλησή του εκεί, όμως τι συνέβη: Μέχρι να υλοποιηθεί αυτή η απόφαση, επειδή πέρασαν τρεις, τέσσερις μέρες που ήταν η έξαρση και άρχισε να ηρεμεί το κλίμα, οι δηλώσεις αποχώρησης έγιναν οι μισές και τελικά αυτοί που απεχώρησαν είναι ζήτημα αν ήταν το 1/4 ή το 1/5 των αρχικά δηλωθέντων. Επομένως στην ερώτηση της κα Μπακογιάννη αν υπάρχει κανένας χωρίς τη θέλησή του εκεί, είμαι κατηγορηματικός: Ουδείς οπλίτης βρίσκεται εκεί, χωρίς τη θέλησή του. Τώρα, έγινε μια παρατήρηση και θέλω να την απαντήσω. Είπε η κα Μπακογιάννη για την κρισιμότητα στο Κόσοβο. Πράγματι, μια που συζητάμε έτσι νομίζω υπεύθυνα μεταξύ μας, το κρίσιμο θέμα επί της ουσίας της επερώτησης έχει απαντηθεί, ο χειρισμός έγινε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, προστασία υπάρχει και η υγεία πρέπει να προστατευθεί. Η έρευνα πρέπει να αναμένεται και η θέση μας, σας είπα ποια είναι. Επιμένουμε στη μη χρήση αυτών των μέσων και επιμένουμε και για μια άλλη σκοπιμότητα. Διότι αν καταφέρουμε να περάσουμε τη μη χρήση αυτών των μέσων, εμείς μεν δεν έχουμε, κάποιοι άλλοι έχουν. Και είμαι βέβαιος ότι θα συμφωνήσετε σ'αυτήν τη θέση και γι'αυτό μένουμε και εμείς σ'αυτήν τη θέση. Και βέβαια το κάνουμε αυτό για λόγους ευαισθησίας απέναντι στη δημόσια υγεία, άλλο τι εξασφαλίζουμε μ'αυτήν τη θέση. Τέλος, κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να πω το εξής: Υπάρχει αυτήν τη στιγμή μια δυσάρεστη εξέλιξη. Φαίνεται ότι για πολύ καιρό θα ζήσουμε με μια σταθερή ρευστότητα στα Βαλκάνια. Αυτό είναι ένα νέο στοιχείο, το οποίο τον τελευταίο καιρό ελπίζαμε ότι θα το είχαμε αποφύγει, όμως, δυστυχώς, επιβεβαιώνεται. Παρά το ότι έληξε η σύγκρουση στο Κόσοβο, διαμορφώνονται νέες προϋποθέσεις από δυνάμεις, οι οποίες υποστηρίζουν υπόγεια τέτοιου είδους διεργασίες, για μια αν θέλετε συνέχιση -δεν λέω της σύγκρουσης-μιας ρευστής κατάστασης, μιας ρευστής περιόδου, μιας έλλειψης σταθερότητας και ασφάλειας. Και αυτό, όπως καταλαβαίνετε, οδηγεί στο να είμαστε πάντοτε -η Ελλάδα έχει μια ιδιαίτερη ευθύνη για τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην περιοχή- σε ετοιμότητα για να εξασφαλίσουμε την αποτρεπτική μας ικανότητα και να τη διατηρήσουμε σταθερά, έτσι ώστε να μπορέσουμε πράγματι να επηρεάσουμε και να μειώσουμε τους κινδύνους που προέρχονται από αυτού του είδους τις συμπεριφορές. Δεν έχει σχέση με την επερώτησή σας, ήμουν όμως υποχρεωμένος μια και ειπώθηκε να πω μια λέξη πάνω σ'αυτό το θέμα, γιατί είναι κάτι που μας απασχολεί όλους και νομίζω ότι η ευθύνη όλων μας είναι να το αντιμετωπίσουμε με τη μεγαλύτερη δυνατή υπευθυνότητα. Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. (Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑ.ΣΟ.Κ.) ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, το λόγο παρακαλώ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Βρεττός): Κύριε Βαρβιτσιώτη, έχετε συμπληρώσει όλο το χρόνο σας, απ'ό,τι με πληροφόρησε και η κα Μπενάκη. Επομένως δεν έχετε τη δυνατότητα δευτερολογίας. Λυπάμαι. ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ: Μην είστε τόσο αυστηρός στην τήρηση του Κανονισμού, κύριε Πρόεδρε. Μια συζήτηση που έχει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον δεν μπορούμε να τη μετράμε με την κλεψύδρα. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Βρεττός): Αν έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, να έχουμε και παρουσία! ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ: Εγώ, είμαι εδώ. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Βρεττός): Δεν ήσασταν εδώ, κύριε συνάδελφε, και λυπάμαι! ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ: 'Ενα λεπτό ζητάω, κύριε Πρόεδρε. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Βρεττός): Δεν μου ζητάτε μόνο αυτό, μου ζητάτε επανάληψη διαλόγου. Είχαμε πει ότι θα κλείναμε με τον κύριο Υπουργό. ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ: Η ώρα είναι μόνο δέκα παρά τέταρτο. Δεν μας πήρε η ώρα! 'Ενα λεπτό μόνο. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Βρεττός): 'Ηρθατε μετά τον κύριο Υπουργό. Δεν σας δίνω το λόγο. ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ: 'Ενα λεπτό μόνο ζητάω. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Βρεττός): Δεν έχετε το λόγο. 'Εχουν διανεμηθεί τα Πρακτικά της Τετάρτης 28 Φεβρουαρίου 2001, πρωινής και απογευματινής συνεδρίασης, και της Πέμπτης 1 Μαρτίου 2001, πρωινής και απογευματινής συνεδρίασης, και παρακαλείται το Σώμα για την επικύρωσή τους. ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα. ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Βρεττός): Συνεπώς τα Πρακτικά της Τετάρτης 28 Φεβρουαρίου 2001, πρωινής και απογευματινής συνεδρίασης, και της Πέμπτης 1ης Μαρτίου 2001, πρωινής και απογευματινής συνεδρίασης, επικυρώθηκαν. ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, αρνείσθε το αίτημά μου για ένα λεπτό; ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Βρεττός): 'Εχετε χρησιμοποιήσει τη δευτερολογία σας. Η κα Μπενάκη με πληροφόρησε ότι χρησιμοποιήσατε το χρόνο της δευτερολογίας σας. Δεν μπορώ να σας δώσω άλλο χρόνο. Είναι τυπικό το θέμα, αλλά λυπάμαι δεν μπορώ να σας δώσω. Κηρύσσεται περαιωμένη η συζήτηση επί της υπ' αριθμόν 43/3/12.1.2001 επίκαιρης επερώτησης των Βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας προς τον Υπουργό Εθνικής 'Αμυνας, σχετικά με τη χρήση βλημάτων απεμπλουτισμένου ουρανίου κλπ. Κύριοι συνάδελφοι, δέχεστε στο σημείο αυτό να λύσουμε τη συνεδρίαση; ΟΛΟΙ ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα. Με τη συναίνεση του Σώματος και ώρα 21.45', λύεται η συνεδρίαση για αύριο ημέρα Τρίτη 13 Μαρτίου 2001 και ώρα 18.00' με αντικείμενο εργασιών του Σώματος: α) κοινοβουλευτικό έλεγχο, συζήτηση αναφορών και ερωτήσεων και β)νομοθετική εργασία, σύμφωνα με την ημερήσια διάταξη που έχει διανεμηθεί. Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΟΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΣ