ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το παρακάτω Πρακτικό δεν αποτελεί το τελικό κείμενο, διότι εκκρεμούν ορθογραφικές, συντακτικές και νομοτεχνικές διορθώσεις. 

  


ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ
Ι' ΠΕΡΙΟΔΟΣ (ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ)
ΣΥΝΟΔΟΣ Β'
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ
Τρίτη, 19 Φεβρουαρίου 2002


Αθήνα, σήμερα στις 18 Φεβρουαρίου 2002, ημέρα Δευτέρα και ώρα 18.20' συνήλθε στην Αίθουσα των συνεδριάσεων του Βουλευτηρίου η Βουλή σε ολομέλεια, για να συνεδριάσει υπό την προεδρία του Α' Αντιπροέδρου αυτής κ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΓΕΙΤΟΝΑ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αρχίζει η συνεδρίαση.
Παρακαλείται ο κύριος Γραμματέας να ανακοινώσει τις αναφορές προς το Σώμα.
(Ανακοινώνονται προς το Σώμα από το Γραμματέα της Βουλής κ. 'Άγγελο Τζέκη, Βουλευτή Θεσσαλονίκης, τα ακόλουθα:
Ο Βουλευτής Εύβοιας κ. Δημήτριος Πιπεργιάς κατέθεσε αναφορά με την οποία η 'Ένωση Συνταξιούχων ΔΕΗ Αλιβερίου Εύβοιας ζητεί την άμεση ένταξη της ΑΤΑ στη βασική σύνταξη, την ίδρυση πολυϊατρείου στο Αλιβέρι κλπ.
Ο Βουλευτής Καρδίτσας κ. Δημήτριος Σιούφας κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Δήμος Αχελώου Νομού Καρδίτσας ζητεί την οικονομική ενίσχυση των ορεινών Καποδιστριακών Δήμων.
Οι Βουλευτές κύριοι Σπύρος Στριφτάρης και Αντώνης Σκυλλάκος κατέθεσαν αναφορά με την οποία οι Ενώσεις Εμπόρων Κρέατος Αθηνών και Πειραιώς ζητούν τη δημιουργία μίας σύγχρονης Κρεαταγοράς στην Αθήνα.
Οι Βουλευτές κύριοι Φώτης Κουβέλης και Ασημίνα Ξηροτύρη-Αικατερινάρη κατέθεσαν αναφορά με την οποία η Ελεήμων Εταιρεία Αθηνών Γηροκομείο- Πτωχοκομείο ζητεί στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο να προβλεφθεί η κατάργηση της εξοντωτικής φορολογικής επιβάρυνσης των προνοιακών φιλανθρωπικών ιδρυμάτων της χώρας.
Ο Βουλευτής Μαγνησίας κ. Αθανάσιος Νάκος κατέθεσε αναφορά με την οποία η Συντονιστική Επιτροπή Πολυτέκνων Νομού Μαγνησίας ζητεί την ετήσια δωρεάν και χωρίς ένσημα θεώρηση των βιβλιαρίων ασθενείας των παιδιών των πολυτέκνων.
GK




ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα το δελτίο αναφορών και ερωτήσεων της Τρίτης 19 Φεβρουαρίου 2002.
Α. Αναφορές - Ερωτήσεις Πρώτου Κύκλου
1. Η με αριθμό 3972/566/21-12-2001 Ερώτηση και Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων του Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας κ. Νικολάου Νικολόπουλου προς τον Υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών, σχετικώς με την κατάθεση στοιχείων για τις υπερτιμολογήσεις κόστους επενδύσεων που υπήχθησαν στους νόμους 1892/90 και 2601/98.
Β. Αναφορές - Ερωτήσεις Δεύτερου Κύκλου
1. Η με αριθμό 4126/9-1-2002 Ερώτηση της Βουλευτού της Νέας Δημοκρατίας κυρίας Μαρίας Κόλλια- Τσαρουχά προς τον Υπουργό Υγείας - Πρόνοιας, σχετικώς με την στελέχωση των Κέντρων Υγείας του Νομού Σερρών με οδηγούς.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα ότι ο Βουλευτής Α' Αθηνών κ. Αλέξανδρος Λυκουρέζος ζητά ολιγοήμερη άδειας απουσίας στο εξωτερικό. 
Εγκρίνει η Βουλή;
ΟΛΟΙ ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Η Βουλή ενέκρινε τη ζητηθείσα άδεια.
Εισερχόμεθα στη συζήτηση 
ΤΩΝ ΕΠΙΚΑΙΡΩΝ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ
Α. Επίκαιρες Ερωτήσεις Πρώτου Κύκλου
Πρώτη είναι η με αριθμό 364/11-2-2002 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος και Β' Αντιπροέδρου της Βουλής κυρίου Παναγιώτη Σγουρίδη προς τον Υπουργό Υγείας - Πρόνοιας, σχετικώς με τις προθέσεις του Υπουργείου για ενίσχυση των πασχόντων από τη νόσο του Alzheimer.

AD
Η επίκαιρη ερώτηση του κυρίου Σγουρίδη έχει ως εξής:
"Σε όλες τις αναπτυγμένες πολιτισμικά κοινωνίες η αύξηση του πληθυσμού της τρίτης ηλικίας είναι μία πραγματικότητα. Στην Ελλάδα αγγίζει το 1,5 εκατομμύριο ήτοι το 13% του πληθυσμού της. Το κατεξοχήν νόσημα της ηλικίας αυτής είναι οι γνωσιακές διαταραχές, η συχνότητα των οποίων εμφανίζεται σε ποσοστό 1% στην ηλικία των 60 ετών και αγγίζει το 20% στην ηλικία των 80 ετών. Ο βασιλιάς των γνωσιακών διαταραχών είναι με ποσοστό 70% η νόσος του Alzheimer. Έχει αποδειχθεί ότι η φαρμακευτική αγωγή στα αρχικά στάδια της νόσου στοιχίζει 250 EURO το μήνα, ενώ στο προχωρημένο στάδιό της στοιχίζει 2350 EURO το μήνα.
Συνεπώς, αφενός συμφέρει η περιχαράκωση της νόσου στα αρχικά στάδια με φαρμακευτική αγωγή και αφετέρου με το δεδομένο ότι στην Ελλάδα κατά προσέγγιση έχουμε περί τους 30.000 πάσχοντες από νόσο του Alzheimer.
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1.Τί γίνεται με τα κέντρα διάγνωσης και πρώτης φροντίδας της νόσου του Alzheimer;
2.Γιατί δεν μειώνουμε την ίδια συμμετοχή των ασθενών στα φάρμακα στο 10%, όπως των καρδιοπαθών και των χρόνιων πασχόντων ή να τη μηδενίσουμε τελείως, ώστε να μπορούν οι ασθενείς, που συνήθως είναι χαμηλών εισοδημάτων, να τα προμηθευτούν. Με τον τρόπο αυτό θα καθυστερήσει η εξέλιξη της νόσου και άρα το όφελος των ασφαλιστικών ταμείων και κατ' επέκταση του κράτους θα είναι μεγάλο."
Θα απαντήσει η Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας, η κυρία Τσουρή.
Ορίστε, έχετε το λόγο.
ΕΛΠΙΔΑ ΤΣΟΥΡΗ (Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Κύριε Πρόεδρε, κύριοι συνάδελφοι, θεωρώ ουσιαστικής σημασίας την επίκαιρη ερώτηση του κυρίου συναδέλφου στο βαθμό που αγγίζει ένα πρόβλημα, το οποίο έχει όχι μόνο ιατρική αλλά και κοινωνική διάσταση.
Είναι γνωστό ότι η αλματώδης ανάπτυξη του πληθυσμού υπερηλίκων παγκοσμίως έχει ως αποτέλεσμα τη ραγδαία αύξηση των συμπτωμάτων των διαφόρων μορφών άνοιας, και κυρίως της νόσου του Alzheimer, η οποία είναι χρόνια, μη αναστρέψιμη, αλλά εμφανίζει τη μεγαλύτερη συχνότητα. 
Ως προς το πρώτο ερώτημα σχετικά με τα κέντρα διάγνωσης και πρώτης φροντίδας της νόσου, πρέπει να δεχτούμε ότι στη χώρα μας έχουν υπάρξει καθυστερήσεις όσον αφορά στην ανάπτυξη υπηρεσιών για την αντιμετώπιση της νόσου. Ταυτόχρονα, όμως, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η υλοποίηση τέτοιου είδους δράσεων απαιτεί στρατηγικό σχεδιασμό και χρόνο. 
Προς το παρόν, οι ήδη υπάρχουσες υπηρεσίες, οι οποίες αναπτύχθηκαν χωρίς κεντρικό σχεδιασμό, προκειμένου να καλυφθούν οι άμεσες ανάγκες του πληθυσμού, προσφέρονται από οκτώ νευρολογικές και τρεις ψυχιατρικές κλινικές, δύο γηριοψυχιατρικά τμήματα, δύο κέντρα ψυχικής υγείας και δύο γηριατρικά εξωτερικά παθολογικά ιατρεία γενικών και ψυχιατρικών νοσοκομείων. Πιστεύουμε ότι αυτή η προσφορά των υπηρεσιών δεν είναι αρκετή, γιατί αναγνωρίζουμε την ένταση του προβλήματος και τις επιπτώσεις του στον οικογενειακό και κοινωνικό περίγυρο. 
Γι' αυτό το λόγο, από τον Ιούνιο του 2001, ως Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας, έχουμε προχωρήσει στη συγκρότηση Επιτροπής για την αντιμετώπιση της νόσου του Alzheimer με στόχο τη σαφέστερη διαμόρφωση του πλαισίου των κατευθύνσεων, των προϋποθέσεων, των δράσεων και των εξειδικευμένων υποδομών, οι οποίες θα αντιμετωπίζουν το πρόβλημα.
Παράλληλα, έχοντας ως στόχο την υποστήριξη του πληθυσμού των ασθενών που αντιμετωπίζουν αυτά τα προβλήματα, έχουμε συμπεριλάβει στο σχέδιο του δεκαετούς προγράμματος "Ψυχαργώς 2001- 2010", τη δημιουργία εξειδικευμένων μονάδων αντιμετώπισης της νόσου. Κάθε μονάδα πρόκειται να περιλαμβάνει ένα οικοτροφείο, ένα κέντρο ημέρας και μια υπηρεσία υποστήριξης της οικογένειας. 
Συγκεκριμένα, στη διετία 2002 -2003 προβλέπεται η ανάπτυξη έξι τέτοιων μονάδων, από μια στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη, στον Πειραιά, στη Χίο, στο Βόλο και στα Χανιά. Στη συνέχεια, με την εξέλιξη του δεκαετούς προγράμματος προβλέπεται σταδιακά η κάλυψη ολόκληρης της χώρας.
Σχετικά με το δεύτερο ερώτημα του κυρίου συναδέλφου -το οποίο πρέπει να σημειώσω ότι ανήκει στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων- θέλω να παρατηρήσω ότι με βάση το άρθρο 34 του ν. 2676/1999 ορίστηκαν τα ακόλουθα:
Πρώτον, στους εξωτερικούς ασθενείς που έχουν ανάγκη τακτικής παρακολούθησης για την αντιμετώπιση της πάθησής τους, χορηγούνται χωρίς συμμετοχή…
(Στο σημείο αυτό χτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας της κυρίας Υφυπουργού)
Κύριε Πρόεδρε, θα κάνω τώρα χρήση της δευτερολογίας μου.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Πέστε μόνο μια κουβέντα για να δώσετε μια πλήρη απάντηση.
ΕΛΠΙΔΑ ΤΣΟΥΡΗ (Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας): …από τα φαρμακεία των κρατικών νοσοκομείων ιδιοσκευάσματα υψηλού κόστους που έχουν άδεια κυκλοφορίας μόνο για τα νοσοκομεία.
Δεύτερον, από 1-1-1999 μειώθηκε από 25% σε 10% η συμμετοχή για την αγορά φαρμάκων από τους συνταξιούχους που δικαιούνται επιδόματος ΕΚΑΣ. Έτσι, θεωρούμε ότι καλύπτονται δύο μεγάλες κατηγορίες ασθενών με νόσο του Alzheimer, όσοι προσφεύγουν σε δημόσια νοσοκομεία και όσοι -ιδιαίτερα χαμηλών εισοδημάτων- δικαιούνται του επιδόματος του ΕΚΑΣ.




ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Καλώς.
Ο κ. Σγουρίδης, Β' Αντιπρόεδρος της Βουλής, έχει το λόγο.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΓΟΥΡΙΔΗΣ (Β' Αντιπρόεδρος της Βουλής): Είναι γεγονός, κυρία Υφυπουργέ, ότι το κοινωνικό της πρόσωπο μία πολιτεία, μια κυβέρνηση το δείχνει, όταν επικεντρώνει το ενδιαφέρον της σε άτομα με ειδικές ανάγκες, όταν επικεντρώνει το ενδιαφέρον της στους αναξιοπαθούντες γενικώς και αναδιανέμει το οικονομικό περίσσευμα της κοινωνίας προς όφελός τους και όχι σε γενικές παροχές. Αυτό είναι μια γενική αρχή, την οποία την παραδεχόμαστε όλοι μας. 
Είναι γεγονός ότι στην τρίτη ηλικία, από την οποία θα περάσουμε όλοι μας, εμφανίζεται συνεχώς η νόσος του Alzheimer, που είναι μια εξευτελιστική νόσος. Και δεν υποφέρουν μόνο οι τριάντα χιλιάδες περίπου ασθενείς, όπως τους υπολογίζουμε, από τη νόσο του Alzheimer, αλλά πάνω από διακόσιες πενήντα χιλιάδες Έλληνες πολίτες, που αναγκαστικά γυρίζουν γύρω από τον ασθενή και είναι υποχρεωμένοι να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε αυτόν. Υπάρχει, δηλαδή, ένα τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα. 
Δέχομαι την απάντηση, την οποία δώσατε, ότι πράγματι για τα άτομα που παίρνουν το επίδομα ΕΚΑΣ η συμμετοχή στα φάρμακα για τη νόσο του Alzheimer είναι 10%. Φοβάμαι πολύ όμως, ότι δεν ισχύει. Δέχομαι αυτή την απάντηση που μου δίνετε, αλλά έχω στοιχεία που δείχνουν ότι δεν ισχύει. Δείτε το. 
Επίσης, οφείλω να σας πω ότι ήδη προστρέχουν στα νοσοκομεία και τα νοσοκομεία δεν τους δέχονται, διότι δεν υπάρχουν τα κέντρα πρώτης φροντίδας αυτών των ανθρώπων. Άρα όποιος πάσχει από τη νόσο του Alzheimer μένει στο σπίτι του, δεν πάει στο νοσοκομείο. Επόμενο είναι ότι και τα φάρμακα δεν γράφονται. Φροντίστε, λοιπόν, σε όλους αυτούς τους ασθενείς να μηδενίσετε τη συμμετοχή. Το όφελος της πολιτείας είναι μεγάλο διότι, όπως σας είπα, στα πρώτα στάδια της κλίμακας Rasenberg η τιμή των φαρμάκων στοιχίζει ανά μήνα περίπου 250 ευρώ, ενώ στοιχίζει 2.350 ευρώ, όταν προχωρήσει η νόσος. Άρα, η περιχαράκωση της νόσου στα πρώτα στάδια είναι πολύ σημαντική.
Επίσης, βλέπω ότι υπάρχει μία κινητικότητα για κάποια Κέντρα και αυτό το θεωρώ θετικό. Αλλά πιστεύω ότι δίπλα στο ΕΣΥ θα πρέπει να αναπτυχθεί ένα πλέγμα από Κέντρα φροντίδας πασχόντων από τη νόσο του Alzheimer ή από άλλες νόσους γνωσιακών διαταραχών, διότι έτσι θα βοηθήσουμε πολύ κόσμο. Πάσχει πολύς κόσμος και μάλιστα άτομα της τρίτης ηλικίας. 
Θα τελειώσω λέγοντας το εξής. Πιστεύω αυτό να μη μείνει μόνο στις επιτροπές, όπως έμεινε στις επιτροπές μία αντίστοιχη πρόταση τα κέντρα εξωσωματικής γονιμοποίησης να μπουν μέσα στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Η κυρία Υφυπουργός έχει το λόγο.
ΕΛΠΙΔΑ ΤΣΟΥΡΗ (Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Κύριε συνάδελφε, την αγωνία σας πραγματικά τη συμμεριζόμαστε στο Υπουργείο Υγείας γι' αυτό και βρίσκεται σε εξέλιξη μια γενικότερη προσπάθεια για συνολικότερη αλλαγή του μοντέλου παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας.
Δεν είναι μόνο η νόσος του Alzheimer, αλλά γενικά το μοντέλο παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας πάσχει στη χώρα μας. Η χώρα μας έχει αντιμετωπίσει στο παρελθόν πολύ σοβαρά προβλήματα, τα οποία την έχουν εκθέσει διεθνώς. Όμως, η κατάσταση έχει σαφώς βελτιωθεί. Ευελπιστούμε ότι με την εφαρμογή του προγράμματος "Ψυχαργώς Β'" θα βρεθούμε ακόμα και στην πρωτοπορία της Ευρώπης όσον αφορά της δομές ακόμα και σε επίπεδο πρωτοβάθμιας φροντίδας ψυχικής υγείας, αλλά και σε δευτεροβάθμιο. Η κατάσταση στο δευτεροβάθμιο επίπεδο έχει βελτιωθεί ήδη σημαντικά. 
Όσον αφορά το σκέλος που απευθύνεται στο Υπουργείο Εργασίας θα πρέπει να επισημάνω ότι, σύμφωνα με την ενημέρωση που είχαμε, αυτή τη στιγμή βρίσκονται στο στάδιο της επεξεργασίας αιτήματα πολλών κατηγοριών ασθενών, μεταξύ αυτών και ασθενών με την νόσο του Alzheimer, προκειμένου να εξασφαλιστεί η μειωμένη ή μηδενική συμμετοχή στην αγορά φαρμάκων και να δοθεί συνολική λύση.
Από τη πλευρά του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι, όσον αφορά το συγκεκριμένο αίτημα, η θέση μας θα είναι θετική. Σας ευχαριστώ. 


(PX)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Κύριε συνάδελφε, νομίζω ότι πήρατε απάντηση. Βέβαια υπάρχει πάντα ένα ερώτημα, τι γίνεται με το πολιτικό Aλτσχάιμερ, πέρα από τη νοσηρότητα. 
Τρίτη είναι η με αριθμό 379/12-2-2002 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας κυρίου 'Αγγελου Τζέκη προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων, Ανάπτυξης, σχετικώς με την έγκριση της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων που κατέθεσε η εταιρεία "Μεταλλευτική Θράκης Α.Ε." για τα χρυσωρυχεία των Σαπών κλπ. 
Η επίκαιρη ερώτηση του κ.Τζέκη έχει ως εξής:
"Με συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας αντιδρούν οι κάτοικοι της Θράκης στα σχέδια της Κυβέρνησης να παραδώσει τον ορυκτό πλούτο της περιοχής στο πολυεθνικό κεφάλαιο και να θυσιάσει το περιβάλλον στο βωμό του κέρδους. 
Κάτοικοι και μαζικοί φορείς της περιοχής προχώρησαν σε πανθρακική συγκέντρωση διαμαρτυρίας, αντιδρώντας στην προέγκριση που έδωσε το ΥΠΕΧΩΔΕ στη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων που κατέθεσε η "Μεταλλευτική Θράκης Α.Ε." για τα χρυσωρυχεία των Σαπών. Η απόφαση αυτή βρίσκει αντίθετους τους κατοίκους που αντιτάσσονται καθολικά σε κάθε επιχείρηση εξόρυξης και επεξεργασίας χρυσού. Απαίτηση των κατοίκων είναι να φύγουν οριστικά και αμετάκλητα τα χρυσωρυχεία από την περιοχή, να αποτραπεί η καταστροφή από κάθε άποψη (οικονομική, τουριστική, αγροτική, περιβαλλοντική), να παραμείνει ο ορυκτός πλούτος στον φυσικό ιδιοκτήτη του, τον λαό, να επιστραφούν όλες οι αποικιοκρατικού τύπου μεταλλειοκτησίες στο δημόσιο και να αλλάξει ριζικά ο αναχρονιστικός μεταλλευτικός κώδικας.
Ερωτώνται οι κύριοι Υπουργοί αν η Κυβέρνηση θα ικανοποιήσει τα παραπάνω αιτήματα των κατοίκων της περιοχής και θα σταματήσει κάθε επιχείρηση εξόρυξης και επεξεργασίας χρυσού".
Ο Υφυπουργός Ανάπτυξης κ. Καλαφάτης έχει το λόγο.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΛΑΦΑΤΗΣ (Υφυπουργός Ανάπτυξης): Αγαπητέ συνάδελφε, το θέμα αυτό, σε σχέση με την εξόρυξη του χρυσού, μπορούμε να το δούμε από δυο απόψεις. Η μια είναι η τυπική πλευρά του, δηλαδή ποια είναι η διαδικασία που απαιτείται σύμφωνα με τη συγκεκριμένη νομοθεσία μας για να υπάρξει εξόρυξη χρυσού. Η δεύτερη σκοπιά από την οποία μπορούμε να το δούμε, είναι σε σχέση με τις αντιδράσεις που υπάρχουν κατά τόπους και με το ποια θα πρέπει να είναι η πολιτική μας σ' αυτό το θέμα.
Σε σχέση με το πρώτο, η "Μεταλλευτική Θράκης Α.Ε." έχει μισθώσει από το 1993 το χώρο. Η εταιρεία έχει ολοκληρώσει τις έρευνες στο βόρειο τμήμα κοντά στις Σάπες και προτίθεται πράγματι να προχωρήσει στην εκμετάλλευση των εντοπισθέντων κοιτασμάτων, τα οποία είχαν εντοπισθεί σύμφωνα με έρευνες του ΙΓΜΕ. 
Τι πρέπει να γίνει γι' αυτό. Πρώτον, χρειάζεται έγκριση τεχνικής μελέτης για την εκμετάλλευση των μεταλλείων και για τη λειτουργία του μεταλλουργικού εργοστασίου. Δεύτερον, χρειάζεται προέγκριση χωροθέτησης των εγκαταστάσεων μεταλλουργίας του εργοστασίου, η οποία έχει πραγματοποιηθεί. Μάλιστα, όσον αφορά τη μεταλλουργία, με μεταγενέστερο νόμο που ψηφίσαμε το καλοκαίρι του 2000, προέγκριση χωροθέτησης για τη μεταλλουργία δεν απαιτείται, αλλά επειδή αυτό έχει ξεκινήσει από το 1993, έχει δοθεί η προέγκριση χωροθέτησης. 
Το τρίτο που χρειάζεται, είναι η κοινή υπουργική απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων. Το θέμα αυτό δεν έχει κλείσει, όπως το αναφέρετε στην ερώτησή σας. Αντίθετα περιμένουμε την εισήγηση από το ΥΠΕΧΩΔΕ που είναι αρμόδιο, την οποία θα αποστείλει στο Υπουργείο Ανάπτυξης, για να συναποφασίσουμε επί της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Το τέταρτο που χρειάζεται, είναι η άδεια επέμβασης από το οικείο δασαρχείο για να επιτραπούν οι εργασίες. 
Ως προς το δεύτερο, υπάρχει ένα ερώτημα. 'Εχουμε ορυκτό πλούτο σε πάρα πολλές περιοχές και μάλιστα έχουμε και αρκετό χρυσό στην Ελλάδα. Είναι ο χρυσός ο οποίος εξορυσσόταν από πολλά χρόνια πριν, από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου και μάλιστα η μεταλλουργία είναι ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά σε ορισμένες περιοχές της χώρας μας.
( LM )

Η απάντηση η δική μας είναι ότι θέλουμε να αξιοποιήσουμε τον ορυκτό πλούτο, ο οποίος είναι μια εθνική υπόθεση και δεν θα πρέπει να αφήνουμε να τη διαχειρίζεται αποκλειστικά και μόνο μια τοπική κοινωνία, στην οποία μπορεί να παρεισφρύουν και άλλοι παράγοντες και άλλες σκοπιμότητες. Αλλά αυτή η αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου θα πρέπει να γίνεται σύμφωνα με την εγκεκριμένη νομοθεσία, θα πρέπει να γίνεται με ευαισθησία προς το περιβάλλον, θα πρέπει να γίνεται με αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, θα πρέπει να γίνεται με την πιο αξιοποιημένη εμπειρία που υπάρχει διεθνώς και δεν θα πρέπει να επαφίεται όλο το θέμα σε φημολογίες, στην ημιμάθεια που πιθανόν να υπάρχει τα οποία άγουν και φέρουν μια τοπική κοινωνία. 
(Στο σημείο αυτό χτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υφυπουργού)
Επ' αυτού στη δευτερολογία θα πω περισσότερα. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο κ. Τζέκης έχει το λόγο. 
ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΖΕΚΗΣ: Ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε.
'Ακουσα με ιδιαίτερη προσοχή τον κύριο Υπουργό. Θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι για το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος, ο ορυκτός πλούτος είναι λαϊκός πλούτος και η όποια αξιοποίησή του πρέπει να γίνεται αποκλειστικά και μόνο από το κράτος, από το δημόσιο τομέα και δεν μπορεί να παραδίδεται στα χέρια οποιουδήποτε για ίδιο όφελος, σε βάρος βέβαια και της τοπικής κοινωνίας και γενικότερα της εθνικής οικονομίας. Βέβαια η εκμετάλλευση και η αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου πρέπει να γίνεται παίρνοντας υπόψη την ιδιομορφία κάποιας περιοχής και σε ποια κατεύθυνση θα κινηθεί η ανάπτυξη αυτή. Γιατί όταν ένα χώρο, μια περιοχή ευρύτερα ή περιοχές τις έχεις αξιοποιήσει και με τον πρωτογενή τομέα και με την μεταποίηση και με τον τουρισμό, εκεί αν θα πας να αξιοποιήσεις τον ορυκτό πλούτο, στην προκειμένη περίπτωση τον χρυσό, θα επιφέρεις τρομερές οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές, με δραματικές συνέπειες για τον πληθυσμό, αλλά και για την οικονομία γενικότερα. Ένα ζήτημα είναι αυτό. 
Το δεύτερο ζήτημα είναι ότι προχωράει η εταιρεία αυτή, η γνωστή "Μεταλλευτική Θράκης ΑΕ" και απ' ότι μας έχουν πει οι τοπικοί παράγοντες υπάρχουν και αμερικάνικα συμφέροντα από πίσω. Δεν είναι τυχαία η πρόσφατη επίσκεψη του Πρεσβευτή των Ηνωμένων Πολιτειών, του κυρίου Μίλερ, στην ευρύτερη περιοχή και στις επικοινωνίες που είχε με παράγοντες της τοπικής αυτοδιοίκησης, νομαρχίες κλπ για να αποσπάσει τη συναίνεσή τους. 
Παρόλα αυτά όμως δεκάδες είναι οι τοπικοί φορείς, η τοπική αυτοδιοίκηση, η νομαρχιακή αυτοδιοίκηση, οι πολιτιστικοί σύλλογοι, οι οικολογικές ενώσεις, σχολεία, τα πάντα δηλαδή που ενώνονται απέναντι σε αυτή την προσπάθεια που κάνει η συγκεκριμένη εταιρεία για να αποσπάσει τη θετική γνώμη και τη θετική απόφαση της Κυβέρνησης για να εγκαταστήσει το χρυσωρυχείο στις Σάπες. 
Βέβαια όλα αυτά που είπατε χρειάζονται, αλλά όμως υπάρχει μια προέγκριση από το ΥΠΕΧΩΔΕ. 
(Στο σημείο αυτό χτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Θα σας θυμίσω βέβαια τι μας είπε πέρυσι -και κλείνω με αυτό κύριε Πρόεδρε- ο τότε Υπουργός κύριος Λαλιώτης. Είπε ότι το ΥΠΕΧΩΔΕ δεν κλείνει τα μάτια του και τα αυτιά του σε αυτά που προτείνουν οι κοινωνικοί και επιστημονικοί φορείς μιας περιοχής. Γιατί πραγματικά οι επιστημονικοί φορείς της περιοχής είναι αντίθετοι. 
Σας παρακολούθησα άλλωστε στην εκπομπή της ΝΕΤ προχθές, όπου πολύ αναλυτικά επιστημονικοί φορείς της ευρύτερης περιοχής απέδειξαν γιατί δεν πρέπει να γίνει εκεί η συγκεκριμένη επένδυση. Βέβαια η Κυβέρνηση μπορεί να κλείνει τώρα τα μάτια της και τα αυτιά της στο λαϊκό παράγοντα, ανοίγει όμως πολύ και τα μάτια και τα αυτιά στη συγκεκριμένη εταιρεία που από πίσω βρίσκονται αμερικάνικα συμφέροντα. 
Εμείς πιστεύουμε ότι πρέπει η Κυβέρνηση να πάρει πίσω οποιαδήποτε απόφαση σκοπεύει να υλοποιήσει για τη συγκεκριμένη περιοχή. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο. 
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΛΑΦΑΤΗΣ (Υφυπουργός Ανάπτυξης): Αγαπητέ συνάδελφε, φαίνεται πως για σας είναι πάρα πολύ άσχημο να υπάρχουν πιθανόν πίσω από αυτή την επένδυση κάποιοι αμερικανοί. Νομίζω ότι οι επενδύσεις στη χώρα μας είναι αναγκαίο να γίνουν και κατά τη δική μου άποψη και κατά την άποψη της Κυβέρνησης δεν είναι κακό να γίνονται από αμερικάνους. Εσείς το εξορκίζεται αυτό και σας κατανοώ γιατί έχετε αυτή την πολιτική. Αλλά μη νομίζετε ότι αυτή την πολιτική πρέπει να την συνεριστούμε και εμείς. 
ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΖΕΚΗΣ: Δεν είναι ζήτημα αν είναι αμερικάνοι. Είναι ζήτημα ότι ο ορυκτός μας πλούτος δεν μπορεί να ξεπουλιέται. Αυτή είναι η βασική μας αντίθεση κύριε Υπουργέ. 
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΛΑΦΑΤΗΣ (Υφυπουργός Ανάπτυξης): Από εκεί και πέρα εμείς λέμε το εξής: Θέλουμε μια ολοκληρωμένη περιφερειακή ανάπτυξη, όχι μόνο για τις Σάπες , όχι μόνο για την 'Εβρο, αλλά για τη κάθε περιοχή της χώρας μας. Θα πρέπει λοιπόν να σπεύσουμε να αξιοποιήσουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχει η κάθε περιοχή. Εδώ λοιπόν έχουμε συγκεκριμένο ορυκτό πλούτο, όπως έχουμε και στη Χαλκιδική. Γνωρίζετε ότι στη Χαλκιδική, μας είχατε κάνει ερώτηση ως Κομμουνιστικό Κόμμα για ποιο λόγο θα κλείσουμε τα μεταλλεία στις Μαύρες Πέτρες. 
ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΖΕΚΗΣ: Θα ξαναεπανέλθουμε. 
(PE)


ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΛΑΦΑΤΗΣ (Υφυπουργός Ανάπτυξης) : Εκεί, λοιπόν, που αντιδρούσαν οι κάτοικοι, είδαμε μία διαφορετική συμπεριφορά εκ μέρους σας...
ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΖΕΚΗΣ : Εμείς δεν είπαμε να κλείσουν, αλλά να αλλάξουν κατεύθυνση.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Σας παρακαλώ, κύριε Τζέκη.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΛΑΦΑΤΗΣ (Υφυπουργός Ανάπτυξης) :… διότι εκεί το Εργατικό Κέντρο και τα σωματεία των εργαζομένων ήταν υπέρ της εκμετάλλευσης. Εμείς πορευθήκαμε σύμφωνα με τις αντιδράσεις των εργαζομένων και γι' αυτό δικαιώσαμε αυτήν την πολιτική. Γιατί ο ορυκτός πλούτος πρέπει να αξιοποιείται, πρέπει, όμως, να αξιοποιείται, όπως σας είπα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Και το τάλαντον, όπως έλεγε το Ευαγγέλιο, κύριε Τζέκη, δεν πρέπει να μένει χαμένο.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΛΑΦΑΤΗΣ (Υφυπουργός Ανάπτυξης): Θα πρέπει, κύριε Τζέκη, να είστε ενημερωμένος ότι η συγκεκριμένη εταιρία έχει αναθεωρήσει το αρχικό επιχειρησιακό της σχέδιο και προτίθεται να χρησιμοποιήσει τεχνολογία, που δεν χρησιμοποιεί κυάνιο. Για αυτό δεν ξέρω, αν είστε ενήμερος. Πάντως, εάν παρακολουθήσατε την εκπομπή στην ΝΕΤ, θα το αντιληφθήκατε.
ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΖΕΚΗΣ : Την παρακολούθησα και οι επιστήμονες είπαν πως δεν γίνεται μέχρι στιγμής.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΛΑΦΑΤΗΣ (Υφυπουργός Ανάπτυξης): Επομένως, η συγκροτημένη ελληνική πολιτεία έχει χρέος να αξιοποιήσει και να αναπτύξει την κάθε περιφέρεια της χώρας, αξιοποιώντας όλες τις πηγές πλούτου, που υπάρχουν.
Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να καταστραφεί το περιβάλλον. Πρέπει να αξιοποιήσουμε τις τεχνολογίες και πρέπει, κυρίως, να ενώσουμε σε μία κοινή προσπάθεια την τοπική κοινωνία με τις παραγωγικές δυνάμεις, που αναπτύσσονται στην περιοχή.
Πρέπει με άλλα λόγια να εξασφαλίσουμε στην τοπική κοινωνία τη δυνατότητα ελέγχου πάνω σε αυτό το οποίο γίνεται. 
(Στο σημείο αυτό χτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υφυπουργού)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Κλείστε με αυτό, κύριε Υπουργέ.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΛΑΦΑΤΗΣ (Υφυπουργός Ανάπτυξης) : Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε.
Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο, την προηγούμενη Δευτέρα με δική μου απόφαση επαναφέραμε το άρθρο του Μεταλλευτικού Κώδικα, σύμφωνα με το οποίο δίνουμε τη δυνατότητα στον Υπουργό Ανάπτυξης να δημιουργεί επιτροπές επιστημονικού και κοινωνικού ελέγχου, όπου αυτό χρειάζεται και απαιτείται από την τοπική κοινωνία, για να μπορούμε να παρακολουθούμε τις μεταλλουργικές εργασίες.
Εδώ οφείλω να πω - καταλαβαίνω και κατανοώ τις αντιδράσεις των κατοίκων σε πάρα πολλές περιοχές- πως υπάρχει ένα κακό προηγούμενο, όταν δεν υπήρχαν καλές τεχνολογίες και ήταν άλλες οι συνθήκες, και αυτό προκαλεί μία σχετική επιφύλαξη και αγανάκτηση.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Θα συζητήσουμε τη με αριθμό 381/12-2-2002 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτού της Νέας Δημοκρατίας, κ. Γεωργίου Καρασμάνη, προς τον Υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών, σχετικώς με την επιστροφή του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας και του Ειδικού Φόρου κατανάλωσης πετρελαίου, στο εισόδημα των καπνοπαραγωγών, που προέρχεται από τις επιδοτήσεις.
Η επίκαιρη ερώτηση του κ. Καρασμάνη έχει ως εξής :
Απαράδεκτη είναι η κυβερνητική απόφαση με την οποία χιλιάδες καπνοπαραγωγοί χάνουν την επιστροφή Φ.Π.Α. και Ε.Φ.Κ. πετρελαίου κίνησης στο εισόδημα, που προέρχεται από επιδοτήσεις.
Ο ερωτών, με παρεμβάσεις του στη Βουλή (Πρακτικά 20/02/2001, σελ.82) ζητούσε να μην αλλάξει το καθεστώς και οι καπνοπαραγωγοί να δικαιούνται επιστροφής στο σύνολο των κοινοτικών ενισχύσεων και αντισταθμίσεων, για να αποφευχθεί κάθε περαιτέρω μείωση των εισοδημάτων τους. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα των καπνοπαραγωγών "Μπέρλει" οι οποίοι, λόγω της παρακράτησης, χάνουν 60 δραχμές το κιλό και σε άλλες ευγενείς ποικιλίες χάνουν από 80 έως 120 δρχ. το κιλό.
Αντί όμως για τη λύση και την αποκατάσταση του δικαίου, οι καπνοπαραγωγοί συναντούν την άρνηση των Δ.Ο.Υ. που δεν προχωρούν σε πράξεις επιστροφής Φ.Π.Α. και Ε.Φ.Κ. πετρελαίου για το μέρος των ακαθάριστων εσόδων, που αντιστοιχεί στην επιδότηση. 
Επειδή η φιλοσοφία θεσμοθέτησης όλων των κοινοτικών ενισχύσεων- αντισταθμίσεων στηρίζεται στην επίτευξη της ανταγωνιστικότητας των συγκεκριμένων προϊόντων σε διεθνές επίπεδο, ενώ -σύμφωνα και με τη φορολογική μας νομοθεσία- συμπεριλαμβάνονται στον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος των αγροτών.
Επειδή οι αρνητικές ρυθμίσεις εφαρμόζονται, ιδιαίτερα σε μια εποχή που το αγροτικό εισόδημα συρρικνώνεται δραματικά, οι αγρότες οδηγούνται σε αφανισμό και βρίσκονται στα όρια της εσχάτης ένδειας.
Ερωτάται ο κ. Υπουργός :
Αν προτίθεται να αναστείλει άμεσα την υπ' αριθμ. 539/ΓΔ/6-4-01 εγκύκλιο του Υπουργείου Οικονομικών Δ/νση Φ,Π.Α., με την οποία οι Δ.Ο.Υ. αρνούνται να επιστρέψουν το Φ.Π.Α. και τον Ε.Φ.Κ. πετρελαίου στην επιδότηση που δίνεται απ' ευθείας στους καπνοπαραγωγούς.
(RG)
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΦΩΤΙΑΔΗΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Κύριε Πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι, πρέπει να πούμε ότι με τη συγκεκριμένη διαταγή-εγκύκλιο που ανέφερε ο κύριος συνάδελφος δεν γίνεται καμία νέα ρύθμιση. Απλώς, υπάρχει υπενθύμιση προς τις Δ.Ο.Υ. των υποχρεώσεών τους που ανάγονται στην εφαρμογή των διατάξεων του Φ.Π.Α. Έτσι, λοιπόν, οι διατάξεις αυτές που ρυθμίζουν τα θέματα αυτά είναι ο κώδικας του Φ.Π.Α. καθώς και οι διατάξεις της 6ης Οδηγίας Φ.Π.Α. της Ευρωπαϊκής Ένωσης και επίσης μεταξύ άλλων και η υπουργική απόφαση της 21ης Μαΐου του 1990, δηλαδή απόφαση Υπουργού της Νέας Δημοκρατίας.
Σύμφωνα, λοιπόν, με την υφιστάμενη νομοθεσία για την επιστροφή Φ.Π.Α. με τους κατ' αποκοπή συντελεστές στους αγρότες του ειδικού καθεστώτος δεν λαμβάνονται υπόψη στη βάση υπολογισμού οι επιδοτήσεις που εισπράττουν οι αγρότες με εξαίρεση τις επιδοτήσεις που αποτελούν μέρος της αξίας πώλησης των προϊόντων, η οποία καταβάλλεται μέσω των αγοραστριών μεταποιητικών επιχειρήσεων. 
Το ποσό του Φ.Π.Α. που δικαιούνται επιστροφής οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος προκύπτει, όπως είπα προηγούμενα, απ' αυτούς τους κατ' αποκοπή συντελεστές στην αξία πώλησης των αγροτικών προϊόντων τους και της παροχής υπηρεσιών που πραγματοποιούν οι αγρότες προς άλλους υποκείμενους στο φόρο. Δεν συμπεριλαμβάνονται σύμφωνα με την υπουργική απόφαση του 1990 στην αξία πώλησης για την επιστροφή του φόρου οι διάφορες επιδοτήσεις που δίδονται από το Δημόσιο ή την Ευρωπαϊκή Κοινότητα για την ενίσχυση της αγροτικής παραγωγής. Εξαιρούνται μόνο αυτές, όπως ανέφερα προηγούμενα, που δίδονται στον αγρότη μέσω των αγοραστών. 
Γίνεται σαφές πιστεύω από τις διατάξεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, της εθνικής νομοθεσίας, αλλά και της συγκεκριμένης υπουργικής απόφασης του 1990, ότι οι ενισχύσεις, πριμοδοτήσεις, επιδοτήσεις κλπ., ενσωματώνονται στην τιμή διάθεσης των αγροτικών προϊόντων, πράγμα που σημαίνει ότι αυτές καταβάλλονται μέσω του αγοραστή και όχι απευθείας στους αγρότες. Τώρα το αν συντρέχει η προϋπόθεση αυτή αποδεικνύεται από την έκδοση από τον αγοραστή του αντίστοιχου φορολογικού στοιχείου.
Έχοντας, λοιπόν, η υπηρεσία του Υπουργείου Οικονομικών υπόψη την κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Γεωργίας, σύμφωνα με την οποία η πριμοδότηση στον τομέα του ακατέργαστου καπνού καταβάλλεται από το Υπουργείο Γεωργίας απευθείας στους καπνοπαραγωγούς και δεν καταβάλλεται από τους αγοραστές στους καπνοπαραγωγούς, όπως ανέφερα προηγούμενα, με αποτέλεσμα αυτή η συγκεκριμένη ρύθμιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να οδηγεί στη μη δικαίωση τους αγρότες για την επιστροφή του Φ.Π.Α. 
Κάποια άλλη λύση, δηλαδή αποδοχή της πρότασής σας, θα μας οδηγούσε σε περιπέτειες και σε κίνδυνο παραπομπής της χώρας μας στα ευρωπαϊκά όργανα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο κ. Καρασμάνης έχει το λόγο.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΑΣΜΑΝΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, συζητάμε ένα θέμα σε μία εποχή που το αγροτικό εισόδημα διαρκώς συρρικνώνεται. Σε μία εποχή που το κόστος παραγωγής διογκώνεται. Σε μία εποχή που ο καπνός είναι υπό διωγμό και το μέλλον των καπνοπαραγωγών ζοφερό και αβέβαιο. Διότι ξέρετε πάρα πολύ καλά, κύριε Υπουργέ, ότι από το 2004 και μετά καταργείται η κοινή οργάνωση αγοράς καπνού και συνεπώς, καταργούνται οι επιδοτήσεις. Αν μη τι άλλο, αυτή τη στιγμή χρειάζεται ο καπνοπαραγωγός στήριξη και η στήριξη θα ήταν ακριβώς να αναστείλετε αυτή την εγκύκλιο, η οποία ήταν σε αχρηστία όλο αυτό το χρονικό διάστημα και μην ξεχνάτε ότι η επιδότηση δίνεται απευθείας στον καπνοπαραγωγό από το 1993 και μετά. Και εκεί που λέει μεταποιητική επιχείρηση μπορούμε να προσθέσουμε ομάδα παραγωγών. Διότι η επιδότηση δεν πάει απευθείας στον καπνοπαραγωγό, πηγαίνει μέσω της ομάδας παραγωγών, όπως πήγαινε μέσω της μεταποιητικής επιχείρησης.
Συνεπώς, υπάρχει τρόπος ώστε να διευθετηθεί αυτό το θέμα. Μην ξεχνάτε ότι η επιδότηση είναι κόστος παραγωγής και ότι έχει πληρωθεί ο Φ.Π.Α. των εισφορών. Ακόμη μην ξεχνάτε ότι η επιδότηση συμπεριλαμβάνεται στο φορολογητέο εισόδημα. Άρα, λοιπόν, δικαιούται ο καπνοπαραγωγός να πάρει την επιδότηση. 
Κύριε Υπουργέ, είναι ένα σοβαρό θέμα το οποίο θέλω να το προσέξετε ιδιαίτερα. Ο καπνός εισφέρει στον προϋπολογισμό κάθε χρόνο 760 δισεκατομμύρια από το Φ.Π.Α. και από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης. Η επιστροφή του Φ.Π.Α. και του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στους καπνοπαραγωγούς στοιχίζει μόνο 8 δισεκατομμύρια. Συνεπώς, είναι μία τρύπα στον ωκεανό, τη στιγμή που η Κυβέρνηση σε άλλες κοινωνικές τάξεις χαρίζει δεκάδες δισεκατομμύρια. Σε αυτή την κοινωνική τάξη που βρίσκεται σε απόγνωση με αβέβαιο μέλλον, προσπαθείτε να αφαιρέσετε το εισόδημα μέσα από το Φ.Π.Α. και από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης, τον οποίον δικαιούται; 

(PM)

Γιατί σας είπα ότι η επιδότηση συμπεριλαμβάνεται στο φορολογικό εισόδημα. Προσμετράται στο κόστος παραγωγής. Είναι άδικο αυτό, κύριε Υπουργέ. Και μάλιστα η φιλοσοφία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας που χορηγεί, που δίνει τις επιδοτήσεις, είναι συμπλήρωμα της εμπορικής αξίας, θέλει να τονώσει την ανταγωνιστικότητα του αγροτικού προϊόντος. Το θέμα, κύριε Υπουργέ, δεν είναι οικονομικό ούτε καν πολιτικό, είναι θέμα εθνικό. Πρέπει να προσέξετε πάρα πολύ και να άρετε αυτήν την άδικη εγκύκλιο, την οποία είχατε σε αχρηστία. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ολοκληρώστε, παρακαλώ.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΑΣΜΑΝΗΣ: Εάν δεν το κάνετε, να θυμόσαστε την κουβέντα μου, οι καπνοπαραγωγοί όλης της χώρας από τις ορεινές, μειονεκτικές, ακριτικές περιοχές, θα εισβάλουν στις Δ.Ο.Υ., θα κατακλύσουν τις Δ.Ο.Υ. Υπάρχει μεγάλο πρόβλημα επιβίωσης. Σας παρακαλώ πάρα πολύ, πάρτε πίσω την εγκύκλιο.
Σας ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο κ. Υπουργός έχει το λόγο.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΦΩΤΙΑΔΗΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Κύριε συνάδελφε, ανέφερα προηγούμενα ότι εμείς εφαρμόζουμε υπουργική απόφαση, η οποία εξεδόθη από τη δική σας κυβέρνηση. Αυτό δεν αποτελεί αρνητική κριτική για τον Υπουργό Γεωργίας…
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΑΣΜΑΝΗΣ: Από το 1993 γίνεται…
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Κύριε Καρασμάνη, θα συνεχίσετε, τι σκοπεύετε να κάνετε; Τελειώστε, πρέπει να ακουστεί ο αντίλογος.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΦΩΤΙΑΔΗΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Πρέπει να γνωρίζετε -και πιστεύω ότι το γνωρίζετε- ότι ο ΦΠΑ είναι ένας φόρος της Ευρώπης και επομένως οι ρυθμίσεις του ανάγονται σε διατάξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η έκτη οδηγία, λοιπόν, της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον ΦΠΑ, βάσει της οποίας εξεδόθη και η απόφαση του Υπουργού Γεωργίας της Νέας Δημοκρατίας, προβλέπει ότι στην τιμή του προϊόντος δεν συμπεριλαμβάνονται επιδοτήσεις. Είναι ρητή η κατεύθυνση.
Τώρα, αν μιλάτε για τις ενισχύσεις στον αγροτικό τομέα, θα μπορούσαμε να μιλήσουμε εδώ με ευκαιρία άλλη ερώτηση και να σας πω ότι πραγματικά η Κυβέρνηση αυτή τα τελευταία χρόνια έχει ενισχύσει πάρα πολύ τους αγρότες σε πολλούς τομείς. Για να μην αναφερθώ σε άλλους, θα πω ότι αύξησε την επιστροφή του ΦΠΑ στο 5% για τη φυτική παραγωγή, στο 6% για τη ζωϊκή παραγωγή, όπως επίσης αύξησε και την επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο 52% του συνολικού ειδικού φόρου κατανάλωσης και σε ορισμένες περιπτώσεις στο 80%. 
Αυτά αποτελούν μόνο ένα δείγμα του ενδιαφέροντος της Κυβέρνησης, του Υπουργείου Γεωργίας κατ' εξοχήν και θα έλεγα με τη συνδρομή και του Υπουργείου Οικονομικών, στα θέματα της φορολογίας, κάτι το οποίο πραγματικά αποδεικνύεται σε πολλές άλλες περιπτώσεις φορολογίας, μεταβίβασης των αγροτεμαχίων, μειώσεις των φορολογιών και μια σειρά -το ξανατονίζω- από άλλες παροχές, ενισχύσεις και προγράμματα χάριν των αγροτών και της ανάπτυξης της υπαίθρου.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΑΣΜΑΝΗΣ: Αλλάξτε λοιπόν, υπάρχει μεταποιητική επιχείρηση, υπάρχει ομάδα παραγωγών, φέρτε μια τροπολογία.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Κύριε Καρασμάνη, σας παρακαλώ μη διακόπτετε, δεν σας έδωσα το λόγο.
Θα συζητηθεί η με αριθμό 374/12-2-2002 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου κ. Παναγιώτη Λαφαζάνη προς τους Υπουργούς Οικονομίας και Οικονομικών, Ανάπτυξης, σχετικώς με την καταβολή του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Υπάρχει και η επίκαιρη ερώτηση δεύτερου κύκλου με αριθμό 370/12-2-2002 του Βουλευτή του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος κ. Μιχάλη Καρχιμάκη προς τον Υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών, σχετικώς με τις προθέσεις του Υπουργείου για παράταση υποβολής των δηλώσεων φόρου συνάφειας και της καταβολής του σε δόσεις.
Οι δύο επίκαιρες ερωτήσεις αναφέρονται στο ίδιο θέμα και σύμφωνα με το άρθρο 131, παράγραφος 4 του Κανονισμού της Βουλής, θα συζητηθούν ταυτόχρονα, χωρίς φυσικά να παραβλάπτονται τα δικαιώματα των ομιλητών ως προς το χρόνο ομιλίας.
Οι επίκαιρες ερωτήσεις που θα συζητηθούν έχουν ως εξής. Πρώτη είναι η επίκαιρη ερώτηση του κ. Λαφαζάνη: "Με το νέο αντικειμενικό σύστημα απόδοσης του ΦΠΑ που καθιέρωσε ο ν. 2753/99, γίνεται κατάφωρα άδικη η φορολογική μεταχείριση των πιο αδύναμων μικρομεσαίων επιχειρήσεων που κρατούν βιβλία Β' κατηγορίας.
Με βάση το ν.2753/99, δεκάδες χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που βρίσκονται στα όρια της επιβίωσης, καλούνται να πληρώσουν εφάπαξ μέχρι την 25η Φεβρουαρίου, αναδρομικά για τα τρία τελευταία χρόνια, υπέρογκα ποσά για ΦΠΑ, με βάση αυθαίρετα εξωλογιστικά αντικειμενικά κριτήρια. Έτσι, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις καλούνται να πληρώσουν αναδρομικά ΦΠΑ για έξοδα που αφορούν μισθούς, ενοίκια κλπ, ΦΠΑ για αποσβέσεις, ακόμα και για κέρδη που ορισμένες φορές είναι ανύπαρκτα.
Κατόπιν τούτων ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:
1.Σκοπεύουν να αναθεωρήσουν, μπροστά στα μεγάλα προβλήματα που θα δημιουργήσει, το άρθρο 6 του ν.2753/99, με το οποίο επιβάλλονται επαχθέστερες φορολογικές ρυθμίσεις για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε σχέση με τα καταργημένα αντικειμενικά κριτήρια;
2.Σκέπτονται να αναστείλουν, έστω προσωρινά, την εφαρμογή του άρθρου 6 του ν.2753/99 και να ανοίξουν διάλογο για ένα νέο, δικαιότερο τρόπο φορολόγησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που να ανταποκρίνεται στα δεδομένα των πιο αδύνατων μικρομεσαίων επιχειρήσεων;"
(ΚΑ)




ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΑΦΑΖΑΝΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, δεν είναι ίδιες. Δεν έχουν το ίδιο περιεχόμενο. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Αναφέρονται στο ίδιο θέμα. 'Ετσι λέει ο Κανονισμός και όχι στα προτεινόμενα από τον κάθε Βουλευτή. Αυτό είναι που ρυθμίζει τη διαδικασία του άρθρου 131 παρ. 4 αν αναφέρονται στο ίδιο θέμα. Τα δικαιώματα των Βουλευτών ως προς τον χρόνο, δεν παραβιάζονται. Επομένως, δεν έχει και ουσία. 
Διαβάζω το περιεχόμενο της δεύτερης ερώτησης.
"Με την παράγραφο 6 του ν.2753/99 καθιερώθηκε η υποχρέωση των επιχειρήσεων για παρακολούθηση των ακαθαρίστων εσόδων τους ανά τριετία με πρώτη αυτών των ετών 1999-2001.
Είναι δε γνωστό ότι διανύουμε την πρώτη χρονιά εφαρμογής του μέτρου, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις να μην έχουν προετοιμαστεί κατάλληλα και τα ποσά σε πολλές περιπτώσεις που προκύπτουν να είναι σημαντικά και οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να ανταποκριθούν πληρώνοντας τα εφάπαξ.
Μεταφέροντας την ανησυχία και την αγωνία των φορέων για την πορεία των εμπορικών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων θέλω να ζητήσω:
1. Να παραταθεί η υποβολή των δηλώσεων συνάφειας για την φετινή χρονιά.
2. Να δοθεί η δυνατότητα εξόφλησης των ποσών που θα προκύψουν σε δόσεις, καθώς εκτιμάται ότι πολλές μικρές επιχειρήσεις αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στην εφάπαξ καταβολή όπως αυτή ισχύει.
Αντιμετωπίζοντας θετικά αυτό το πρόβλημα, δίδετε ανάσα ζωής σε πολλές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που αυτή την περίοδο αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα."
Θα απαντήσετε και στις δύο ερωτήσεις, κύριε Υφυπουργέ, με χρόνο 6 λεπτών για τη πρωτολογία σας.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΑΦΑΖΑΝΗΣ: Γι' αυτό είπα ότι δεν είναι το ίδιο. 'Εξι λεπτά για δύο διαφορετικές ερωτήσεις; Να απαντήσουμε τότε και εμείς σε διπλάσιο χρόνο.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Νομίζω, κύριε Λαφαζάνη, ότι δεν θέλετε να καταλάβετε. Κατ' αρχήν σας είπα ότι ο Κανονισμός είναι σαφής. Αναφέρονται οι ερωτήσεις στο ίδιο περιεχόμενο και θα συζητηθούν μαζί. Δεύτερον ο χρόνος του Υπουργού αν συζητηθούν χωριστά είναι 3 λεπτά για κάθε ερώτηση στην πρωτολογία, δηλαδή και οι δύο μαζί 6 λεπτά, και από 2 λεπτά στην δευτερολογία, σύνολο 4 λεπτά. Δεν αλλάζει επομένως σε τίποτα. Απλώς κάνει τα 6 λεπτά μαζί και τα 4 πάλι μαζί.
Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΑΦΑΖΑΝΗΣ: Αντίλογος δεν υπάρχει;
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Υπάρχει αν υπάρχει θέμα. Και ξέρετε ότι είμαι πολύ ευαίσθηστος στον αντίλογο. Δεν υπάρχει θέμα. Δημιουργείτε θέμα εκ του μηδενός.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΑΦΑΖΑΝΗΣ: Δεν θα το κρίνετε εσείς αυτό.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ορίστε, κύριε Υπουργέ.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΦΩΤΙΑΔΗΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Κύριε Πρόεδρε, πρέπει να τονίσουμε ότι με το ν. 2753/1999, ένα νόμο που ισχύει εδώ και 3 χρόνια, προβλέπεται ότι οι επιχειρήσεις εμπορίας και παραγωγής που τηρούν βιβλία Β' Κατηγορίας του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων και επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών που έχουν ακαθάριστα έσοδα μέχρι 20.000.000 δραχμές και τηρούν βιβλία Β' Κατηγορίας ή προαιρετικά Γ' Κατηγορίας, πρέπει για κάθε τριετία της λειτουργίας τους με χρόνο αφετηρίας το 1999, να συγκρίνουν τα δηλωθέντα ακαθάριστα έσοδά τους που πραγματοποίησαν με το άθροισμα τεσσάρων προσδιοριστικών παραγόντων. Και εφόσον αυτά είναι μικρότερα επί της διαφοράς οφείλουν ΦΠΑ χωρίς την επιβολή πρόσθετων φόρων και προστίμων. Οι προσδιοριστικοί αυτοί παράγοντες όπως είναι γνωστό είναι οι αναλωθείσες αγορές, οι πραγματικές δαπάνες και όχι τεκμαρτές, οι αποσβέσεις που αναγράφονται στα βιβλία και αν αυτές είναι μεγάλες παρέχεται η ευχέρεια να λαμβάνεται υπόψη το 1% ή 3% των αγορών ή και δαπανών. Είναι επιλογή του ίδιου του φορολογουμένου. Ενώ με την ισχύουσα διαδικασία ελέγχου, δεν παρέχεται αυτή η δυνατότητα.
Τελευταίο δε κριτήριο και παράγοντας αποτελεί το περιθώριο κέρδους όπως προκύπτει από την εφαρμογή του μοναδικού συντελεστή καθαρού κέρδους πάνω στους συγκεκριμένους παράγοντες που ανέφερα προηγούμενα.
Πρέπει να τονίσουμε για να αρθεί κάθε αμφισβήτηση ότι η διαδικασία αυτή είναι προαιρετική και είναι προς όφελος των φορολογουμένων. Αν κάποιος νομίζει ότι τον συμφέρει και θέλει πραγματικά να αποφύγει τις προσαυξήσεις οι οποίες επιβάλλονται κατά νόμο σύμφωνα με τις πάγιες ισχύουσες φορολογικές διατάξεις, μπορεί μόνος του με τη διαδικασία του αυτοελέγχου να υποβάλλει μέσα σε συγκεκριμένη προθεσμία τη δήλωσή του.
(PN)






Ουσιαστικά, όπως είπα προηγούμενα, πρόκειται για μια διαδικασία αυτοελέγχου η οποία είναι στην αποκλειστική του διάθεση να το πράξει χωρίς τον καταλογισμό προσαυξήσεων, προσαυξήσεις οι οποίες φτάνουν το 4,5% μηνιαίως και συνολικά το 300%. 'Αρα, θα έλεγα, ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας. Ο καθένας συγκρίνει μέσα από τον έλεγχο αν πρέπει να υποβάλει ή όχι τη συγκεκριμένη δήλωση και αν κρίνει ότι τον συμφέρει την υποβάλει. Αν όχι, απλώς θα υποστεί τον έλεγχο που ούτως ή άλλως με τις πάγιες διατάξεις θα υφίστατο σύμφωνα όπως είπα προηγούμενα, σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο. Η δήλωση αυτή υποβάλλεται μόνον εφόσον βέβαια υπάρχει διαφορά μεταξύ των στοιχείων που ανέφερα προηγούμενα. 
Ο Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών κύριε συνάδελφε, ικανοποιώντας το αίτημα δεκάδων επιμελητηρίων και οργανώσεων φορέων για την παράταση της προθεσμίας από την 25η Φεβρουαρίου, ημερομηνία κατά την οποία συνέπιπταν πολλές άλλες υποχρεώσεις των φορολογουμένων αλλά και των φοροτεχνικών γραφείων, αποδέχθηκε το αίτημα για παράταση αυτής της προθεσμίας μέχρι 31 Μαρτίου κα ταυτόχρονα αποδέχθηκε και το δεύτερο αίτημα της καταβολής σε έξι μηνιαίες δόσεις μετά τον Μάρτιο. 
Επομένως, θα έλεγα, ότι το αίτημα αυτό έχει πλήρως ικανοποιηθεί και ήδη προχώρησε ακόμη περισσότερο, ικανοποιώντας και ένα περαιτέρω αίτημα των φορολογουμένων για τη λύση της εκούσιας, της προαιρετικής υποβολής συμπληρωματικής δηλώσεως φόρου εισοδήματος ώστε και σ' αυτήν την περίπτωση, πράγμα που δεν προβλεπόταν με τη διάταξη του νόμου του 1999, να υπάρχει δυνατότητα από τους φορολογούμενους να υποβάλουν συμπληρωματική δήλωση φόρου εισοδήματος χωρίς καμία προσαύξηση. Και τονίζω, τελειώνοντας, ότι αυτό είναι στην απόλυτη δική τους προαίρεση και εφόσον οι ίδιοι το επιθυμούν και κρίνουν ότι αυτό τους συμφέρει.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο κ. Λαφαζάνης έχει το λόγο.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΑΦΑΖΑΝΗΣ: Σας είπα κύριε Πρόεδρε, ότι δεν μπορούν να ενσωματωθούν οι δύο αυτές ερωτήσεις. Και προκύπτει αυτό προφανώς από την απάντηση που έδωσε ο κύριος Υπουργός. 
Ο κύριος Υπουργός στη δική μου ερώτηση δεν απάντησε. Απάντησε μόνο στην ερώτηση του κ. Καχριμάκη διότι ήδη είχε ικανοποιήσει τα αιτήματα τα οποία υπέβαλε με την ερώτησή του ο κ.Καχριμάκης. Και το είχε ανακοινώσει ο κύριος Υπουργός.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Μην κουραζόμαστε. Είναι σαφές το άρθρο του Κανονισμού. 'Όταν οι επίκαιρες ερωτήσεις…
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΑΦΑΖΑΝΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, γιατί με διακόπτετε; Δεν μπορείτε να ακούσετε έναν αντίλογο; 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ακούω.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΑΦΑΖΑΝΗΣ: Γιατί με διακόπτετε και μου τρώτε το χρόνο;
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Θα σας δώσω το χρόνο.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΑΦΑΖΑΝΗΣ: Ευχαρίστως. Αν μου δώσετε το χρόνο, να με διακόψετε. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Είναι σαφές το άρθρο του Κανονισμού. Δεν κάνουμε ό,τι θέλουμε εμείς εδώ. Εφαρμόζουμε τον Κανονισμό, κύριε Λαφαζάνη.
Συνεχίστε και θα σας δώσω και το χρόνο.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΑΦΑΖΑΝΗΣ: Εσείς λέτε ότι εφαρμόζετε τον Κανονισμό, αλλά δεν ακούσατε αυτό που είπα, ότι δεν απάντησε καθόλου στην ερώτηση που έχω κάνει εγώ και τα ερωτήματα τα οποία έθεσα. Απάντησε μόνο στον κ.Καχριμάνη διότι ήδη είχε ικανοποιήσει τα αιτήματα τα οποία υπέβαλε με την ερώτησή του ο κ.Καχριμάκης.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Αυτό είναι πολιτική παρατήρηση που θα την κάνετε προς τον κύριο Υπουργό. Δεν έχει σχέση με το Προεδρείο.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΑΦΑΖΑΝΗΣ: Κύριε Υπουργέ με συγχωρείτε, αλλά μας λέτε ότι είναι προαιρετική η δήλωση. Αυτό που λέτε είναι παραπλανητικό απολύτως. Διότι όσοι δεν υποβάλουν δήλωση του ΦΠΑ, θα υποστούν την εκδικητική μανία των φορολογικών αρχών και το γνωρίζετε αυτό. Θα υποστούν τον έλεγχο και μάλιστα με έναν εκδικητικό τρόπο. Αν είναι προαιρετικό και μπορεί ο έλεγχος να ανακαλύψει οτιδήποτε, γιατί βάζετε τα αντικειμενικά κριτήρια; Δεν χρειάζεται να τα βάλετε καθόλου αυτά τα αντικειμενικά κριτήρια. Τα βάζετε μόνο και μόνο για όσους δεν κάνουν τη δήλωση, για να πληρώσουν εκατομμύρια επιπλέον, να υποστούν τον φορολογικό έλεγχο με την εκδικητική μανία των φορολογικών αρχών. Και είναι άδικα αυτά τα κριτήρια, κύριε Υπουργέ. Είναι πιο άδικα από τα αντικειμενικά κριτήρια τα οποία καταργήσατε. Είναι άδικα διότι εξουθενώνουν τις πιο αδύνατες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Ενώ οι πιο ισχυρές που έχουν κέρδη δεν έχουν καμία επίπτωση από τα μέτρα τα οποία εσείς βάζετε. 
Θέλω να σας πω και κάτι άλλο: Γιατί μεταχειρίζεστε με αυτόν τον τρόπο την μικρομεσαία επιχείρηση με αντικειμενικά αξιολογιστικά κριτήρια; Γιατί το κάνετε αυτό; 
(XA)

Το κάνετε αυτό για τις ανώνυμες εταιρείες; Για τις ανώνυμες εταιρείες δέχεστε ότι μπορεί να είναι "ίσα βάρκα ίσα πανιά", να έχουν και ζημία ή να έχουν πάρα πολύ μικρά κέρδη. Εσείς εδώ μ' αυτό το νόμο που έχετε βάλει θεωρείτε σώνει και καλά ότι, επειδή λειτουργεί μια μικρομεσαία επιχείρηση, θα έχει μάλιστα και σε βάθος χρόνου αναγκαστικά κέρδη τα οποία υπολογίζετε εσείς εξωλογιστικά. Αυτό το πράγμα είναι πρωτοφανές και αντισυνταγματικό. Και μάλιστα να το εφαρμόζετε για ΦΠΑ, όταν ο ΦΠΑ δεν μπορεί να επιβληθεί για προϊόντα τα οποία δεν έχουν πουληθεί ή δεν έχει διαπιστωθεί με πράξη. 
Σας καλώ λοιπόν και σ' αυτό να μου απαντήσετε, να αναστείλετε την εφαρμογή. Θα εξουθενώσετε κόσμο. Οδηγείτε κόσμο σε απόγνωση. Και δεν μιλάμε για έναν ή δυο ή τρεις ανθρώπους. Μιλάμε για εκατοντάδες χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Η αγορά αυτήν τη στιγμή στενάζει από αυτό το μέτρο. Παρακαλώ, αν έχετε την καλοσύνη, να το εξετάσετε και απαντώντας σ' αυτά που σας ρωτάω να έχετε να μια προσωρινή έστω αναστολή του μέτρου, γιατί βρισκόμαστε σε περίοδο ύφεσης και κρίσης στην αγορά. Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο κ. Καρχιμάκης έχει το λόγο.
ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΡΧΙΜΑΚΗΣ: Κύριε Υπουργέ, είναι αλήθεια ότι, όταν υπέβαλα την επίκαιρη ερώτηση, δεν είχαμε δει αυτές τις αντιδράσεις οι οποίες προκλήθηκαν. Έχουμε δει μια κατάσταση να γενικεύεται σ' όλη την Ελλάδα, να υπάρχουν αντιδράσεις σε όλους τους νομούς της χώρας. Ξεκίνησαν από την Κρήτη, όπως ξέρετε. 
Σ' αυτήν τη λογική θα ήθελα και εγώ να τοποθετηθώ λέγοντάς σας μήπως θα έπρεπε να επανεξετάσουμε αυτό το μέτρο, να δούμε αν μπορούμε να το αναβάλουμε και να συζητηθεί στα πλαίσια της επικείμενης φορολογικής μεταρρύθμισης ή στα πλαίσια του κλεισίματος των εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων της τελευταίας δεκαετίας. Να το δούμε δηλαδή σαν πακέτο σ' αυτήν τη λογική, γιατί πραγματικά ούτε και εγώ περίμενα ότι θα υπάρξει τέτοια αντίδραση σ' αυτήν τη διάταξη. Βεβαίως θα πείτε ότι έχει ψηφιστεί από το 1999. Είναι αλήθεια όμως ότι η εγκύκλιος κυκλοφόρησε τον περασμένο Οκτώβριο, με αποτέλεσμα να μην υπάρξει μια προετοιμασία, ώστε να κατανοήσουν πλήρως το τι σημαίνει αυτό για τις μικρές και τις μεσαίες επιχειρήσεις που, όπως ξέρετε, είναι 700.000. 
Η δε είσπραξη του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας επί προσδιοριστικών παραγόντων που είπατε και αφορά κυρίως μισθούς ή δαπάνες σε μισθούς καταλαβαίνετε ότι λειτουργεί και σαν αντικίνητρο όσον αφορά την απασχόληση. Στην επόμενη τριετία που θα κληθούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις να υποβάλουν τα στοιχεία τους γι' αυτήν τη συγκεκριμένη περίπτωση, καταλαβαίνετε ότι θα έχουμε απολύσεις, θα έχουμε συμφωνίες κάτω από το τραπέζι και έτσι και μείωση της απασχόλησης θα έχουμε και ταυτόχρονα θα έχουμε και μεγάλο μέρος φοροδιαφυγής. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τον προσδιοριστικό παράγοντα που αναφέρεται στα ενοίκια, να έχουμε δηλαδή συμφωνίες κάτω από το τραπέζι. Το ποσόν δηλαδή που θα φοροδιαφεύγει θα είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό που πιθανόν να εισπράττεται.
Επίσης, κοιτάζοντας τον προϋπολογισμό διαπίστωσα ότι δεν υπάρχει προβλεπόμενο κονδύλι είσπραξης στον προϋπολογισμό. Άρα από τη στιγμή που πάμε σε δόσεις και δεν προβλέπεται το ύψος του ποσού που θα εισπραχθεί, θα ήθελα να σας παρακαλέσω, αν υπάρχει δυνατότητα οι δόσεις αντί έξι να γίνουν δώδεκα, για να μπορέσουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις να αντεπεξέλθουν. Αυτό εφόσον δεν αντιμετωπίσετε το ενδεχόμενο επανεξέτασης του μέτρου. Και ξέρω επίσης ότι θα υπάρξει την Τετάρτη μια συνάντηση φορέων των μικρομεσαίων με τον κ. Χριστοδουλάκη και θα έλεγα μήπως σ' αυτό το πλαίσιο θα μπορούσαμε να επανεξετάσουμε αυτό το μέτρο ή να δούμε τις παραπάνω δόσεις, γιατί ειδικά αυτήν την περίοδο που κατατίθενται οι δηλώσεις για το φόρο εισοδήματος, καταλαβαίνετε ότι θα πέσουν διπλά ποσά στα οποία οι μικρομεσαίοι πιθανώς να μη μπορούν να αντεπεξέλθουν.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο να απαντήσετε, όπως βλέπω, σε πολλές ενστάσεις.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΦΩΤΙΑΔΗΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Κύριε Λαφαζάνη, έχω την εντύπωση ότι αποκλειστικώς σ' εσάς απάντησα και δευτερευόντως στον αγαπητό συνάδελφο και φίλο, τον κ. Καρχιμάκη, γιατί απάντησα για την αιτιολογία για την οποία ψηφίστηκε ο νόμος και για ποιο λόγο υπερασπιζόμαστε το θετικό αυτής της διάταξης. 
Πρέπει να γίνει απόλυτα σαφές, γιατί, φαντάζομαι, δεν έχει γίνει σαφές από τη συζήτηση εδώ στη Βουλή το εξής: Εάν δεν υπήρχε ο νόμος, τι θα συνέβαινε; Από τον έλεγχο που θα γινόταν από την πλευρά των ελεγκτικών κέντρων, θα βεβαιωνόταν πάλι ο αντίστοιχος ΦΠΑ, θα τον έπιανε το αντίστοιχο όργανο ελέγχου, αλλά η διαφορά θα ήταν ότι θα πλήρωνε ο φορολογούμενος μέχρι 300% προσαύξηση.
(SX)



Σήμερα ερχόμαστε και λέμε: "Εκουσίως, όποιος θέλει, δική του προαίρεση είναι, να κάνει τον έλεγχο, αυτόν που θα κάνουν στο μέλλον οι φορολογικές αρχές, μόνος του, να υποβάλει τη δήλωσή του και να αποφύγει τις προσαυξήσεις του 300%". 
Μία τυχόν αναστολή του μέτρου αυτού σημαίνει ότι επειδή οι ελεγκτικοί μηχανισμοί δεν σταματούν, κάθε μέρα ελέγχουν, όσοι θα είναι οι "τυχεροί" για να υποστούν τον έλεγχο αυτή την κρίσιμη περίοδο της αναστολής, δεν θα έχουν το ευεργετικό μέτρο της μη καταβολής των προσαυξήσεων και των προστίμων. 
Άρα, δεν πιέζει κανένας, ούτε καταπιέζει κανένας κάποιον να υποβάλει αν κρίνει ότι δεν πρέπει να υποβάλει, αν πιστεύει ότι πραγματικά δεν έχει τίποτα να φοβηθεί από τους ελέγχους, να το πράξει αυτό και να μην υποβάλει τη δήλωσή του. Σας πληροφορώ, όμως, ότι είναι αίτημα πολλών φορέων όχι μόνο η υλοποίηση αυτής της απόφασής μας, του νόμου του 1999, αλλά αντίθετα η χρονική επέκταση…
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΑΦΑΖΑΝΗΣ: Πείτε μου έναν φορέα.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΦΩΤΙΑΔΗΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Αντίθετα, κύριε συνάδελφε, η χρονική επέκταση πριν από το 1999, γιατί υπάρχουν περίπου 20.000 επιχειρήσεις, νομική ή φυσική πρόσωπα, που ελέγχονται ετησίως…
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΑΦΑΖΑΝΗΣ: Έναν φορέα να μας πείτε.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΦΩΤΙΑΔΗΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Αφήστε με, κύριε συνάδελφε, να ολοκληρώσω. Δεν σας διέκοψα καθόλου.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Κύριε Λαφαζάνη, για όνομα του Θεού!
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΦΩΤΙΑΔΗΣ (Υφυπουργός Οικονομικών): Υπάρχουν 20.000 επιχειρήσεις οι οποίες ελέγχονται και οι οποίες έχουν υποστεί πραγματικά τα πρόστιμα του 300% για χρόνο ελέγχου πριν από το 1999. Και το αίτημα αυτών οι οποίοι γνωρίζουν την ειδική ευνοϊκή ρύθμιση από το 1999 και μετά, το αίτημα όλων αυτών που ελέγχθηκαν είναι να επεκταθεί και στα προηγούμενα χρόνια η ευνοϊκή ρύθμιση για να μην καταβάλουν τις προσαυξήσεις και τα πρόστιμα, αυτά τα οποία όντως είναι ιδιαίτερα μεγάλα και υπέρογκα.
Εν πάση, δε, περιπτώσει δεν κατανοώ γιατί για ένα προαιρετικό μέτρο, το οποίο είναι ευνοϊκό υπέρ των φορολογούμενων, θα πρέπει να γίνει αυτή η κριτική. Δεν κατανοώ ειλικρινά γιατί λέτε ότι θα γίνει έλεγχος. Μα, είστε εναντίον του ελέγχου; Δεν νομίζω να υπάρχει κανένας μέσα στη Βουλή που να μην αποδέχεται τον έλεγχο. Ότι όμως και να συμβεί, οι έλεγχοι από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν και στο μέλλον.
Επομένως, όποιος θέλει -επαναλαμβάνω- με δική του, οικειοθελή προαίρεση, έχει τη δυνατότητα να υποβάλει τη δήλωση και να αποφύγει τις δυσμενείς επιπτώσεις του πάγιου φορολογικού νόμου, αυτού που ισχύει και τώρα, ίσχυε και χθες και πριν από δέκα χρόνια και πριν από πενήντα χρόνια. Είναι μία -επαναλαμβάνω- ιδιαίτερα ευνοϊκή διάταξη η οποία πραγματικά θα ωφελήσει μία μεγάλη μερίδα των συμπολιτών μας φορολογουμένων.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Κύριοι συνάδελφοι, η με αριθμό 386/12.2.2002 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας κ. Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη προς τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας, σχετικώς με τη λειτουργία του Περιφερειακού Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Δυτικής Αττικής, διαγράφεται λόγω κωλύματος του κυρίου Υπουργού.
Επόμενη είναι η με αριθμό 380/12.2.2002 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας κ. Αντωνίου Σκυλλάκου προς τους Υπουργούς Εμπορικής Ναυτιλίας, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, σχετικώς με την επίλυση αιτημάτων των εργαζομένων στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Πειραιά - Περάματος - Σαλαμίνας.
Η επίκαιρη ερώτηση του κ. Σκυλλάκου έχει ως εξής:
"Σε κινητοποιήσεις βρίσκονται οι εργαζόμενοι και οι χιλιάδες άνεργοι της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης Πειραιά αντιδρώντας στην πολιτική απαξίωσης και υποβάθμισης που ακολουθεί η Κυβέρνηση σε μία από τις ελάχιστες βιομηχανικές παραγωγικές δραστηριότητες στην ευρύτερη περιοχή του Πειραιά.
Οι εργαζόμενοι και τα σωματεία της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης Πειραιά - Περάματος - Σαλαμίνας ζητούν:
Εφαρμογή των μέτρων υγιεινής και ασφάλειας. Μέτρα για την προστασία της ζωής των εργαζομένων.
Πολιτική ανάπτυξης των εργασιών, δουλειά για όλους.
Επιδότηση των ανέργων κάθε μήνα με το 80% των αποδοχών της κάθε ειδικότητας μέχρι να τους δοθεί δουλειά.
Μείωση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη στα πενήντα πέντε χρόνια και αύξηση των συντάξεων πείνας.
Έκδοση του προεδρικού διατάγματος για τη χωροθέτηση - κατοχύρωση της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης.
Εφαρμογή του νόμου για τη δημιουργία μητρώου των εργοδοτών και λειτουργία των Ναυπηγοεπισκευαστικών επιχειρήσεων χωρίς άλλες καθυστερήσεις.
Ερωτώνται οι κύριοι Υπουργοί εάν η Κυβέρνηση θα προχωρήσει άμεσα στη λήψη μέτρων για την ικανοποίηση των παραπάνω αιτημάτων."
Θα απαντήσει ο Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κ. Ελευθέριος Τζιόλας.
ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΤΖΙΟΛΑΣ (Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Η ερώτηση του συναδέλφου κ. Σκυλλάκου θέτει ένα ευρύ και σύνθετο θέμα. Και αυτό μπορεί κανείς να το διαπιστώσει μόνο από το ότι η ερώτησή του έχει τουλάχιστον πέντε ή έξι στο εσωτερικό της υποερωτήσεις.

Θα ήθελα λοιπόν να ενημερώσω το Σώμα για μέτρα, τα οποία ήδη έχουν ληφθεί και εφαρμόζονται στην περιοχή της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης Περάματος καθώς επίσης και για μέτρα, διάλογο ο οποίος βρίσκεται σε εξέλιξη και πρόκειται να ολοκληρωθεί στο τέλος αυτού του μηνός, όπου θα ανακοινωθούν πρόσθετες παρεμβάσεις, πρόσθετες πολιτικές για την περιοχή της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης. 
Όσον αφορά στην εφαρμογή μέτρων υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων στη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη βάσει δύο υπουργικών αποφάσεων που υπογράφηκαν από τον ομιλούντα στις 18 Δεκεμβρίου του 2001 ανασυγκροτήθηκαν οι μεικτές επιτροπές ελέγχου στις επιχειρήσεις που λειτουργούν στις ναυπηγοεπισκευαστικές ζώνες Περάματος-Σαλαμίνας και Πειραιά-Δραπετσώνας αντίστοιχα, αμφότερες με διετή θητεία, οι οποίες λειτουργούν πλέον σε καθημερινή βάση. 
Από της ιδρύσεως του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας τον Ιούλιο του 1999 έως και 31.12.2001 η δράση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας είναι σημαντική στη συγκεκριμένη περιοχή. Ενδεικτικά αναφέρω ότι πραγματοποιήθηκαν 1370 έλεγχοι σε πλοία, 4070 έλεγχοι σε συνεργεία επί των πλοίων, έχει διαπιστωθεί σειρά παραβάσεων και έχουν υποβληθεί 55 μηνύσεις, εκ των οποίων τρεις αυτόφωρες διαδικασίες, 117 διοικητικά πρόστιμα και 93 διακοπές εργασιών. 
Όσον αφορά τώρα στο θέμα της μείωσης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης των εργαζομένων στη ζώνη Περάματος-Πειραιά, πρέπει να πω ότι με τον τελευταίο νόμο, τον 2874, τροποποιήθηκαν προς το ευνοϊκότερο οι διατάξεις του παλαιότερου νόμου, του 2556 του 1997, για ό,τι αφορά στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης λόγω τριανταπενταετίας των απασχολουμένων σε βαριές και ανθυγιεινές εργασίες. Καθιερώθηκε για πρώτη φορά η δυνατότητα λήψης πλήρους σύνταξης λόγω τριανταπενταετίας σε μειωμένο όριο ηλικίας, στο 55ο αντί στο 58ο για τους ασφαλισμένους στο ΙΚΑ, που από τον συνολικό αριθμό των απαιτουμένων δέκα χιλιάδων πεντακοσίων ημερών ασφάλισης έχουν πραγματοποιήσει επτά χιλιάδες πεντακόσιες ημέρες στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα.
Επίσης, σας είναι γνωστό ότι κατ' έτος οι αυξήσεις των συντάξεων καθορίζονται από την εισοδηματική πολιτική και ειδικότερα υπάρχει η πρόσθετη υποστήριξη μέσω του ΕΚΑΣ. Συγκεκριμένα οι αυξήσεις του επιδόματος αυτού τα τελευταία χρόνια ήταν κατά 34% περίπου αύξηση το 2001 σε σύγκριση με το 2000 και κατά 18% από 1.1.2002 σε σύγκριση με το 2001. 
Σχετικά τώρα με τα θέματα του μητρώου επιχειρήσεων πρέπει να σας πω ότι υπάρχει ο σχετικός νόμος από το 1998. 
(Στο σημείο αυτό χτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υφυπουργού)
Ολοκληρώνω, κύριε Πρόεδρε. 
Αυτή είναι αποκεντρωμένη αρμοδιότητα στη Νομαρχία Πειραιά. Θα καταθέσω στα Πρακτικά της Βουλής σχετικά με τη δραστηριότητα της νομαρχίας Πειραιά. Υπάρχει όντως εκεί μια καθυστέρηση και πρέπει να σας πω ότι η καθυστέρηση αυτή πρέπει να τελειώσει, πρέπει να λήξει με ευθύνη βεβαίως της Νομαρχίας Πειραιά γιατί εμείς υπολογίζουμε ότι υπάρχουν περισσότερες από τετρακόσιες επιχειρήσεις που ενεργοποιούνται εκεί και μέχρι αυτήν τη στιγμή η απάντηση που έχουμε είναι ότι έχουν υποβληθεί αιτήσεις για την εγγραφή στο μητρώο μόνο διακοσίων σαράντα περίπου επιχειρήσεων. Στη δευτερολογία μου θα προσθέσω και άλλα στοιχεία.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο κ. Σκυλλάκος έχει το λόγο.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΚΥΛΛΑΚΟΣ: Κύριε Υπουργέ, η κατάσταση είναι τραγική στη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη γι' αυτό και έχουμε μαζικότατες διαμαρτυρίες. Και το γνωρίζετε πολύ καλά αυτό. Αυτά που μας απαντήσατε δεν αγγίζουν, δεν λύνουν το πρόβλημα.
Όσον αφορά στους μηχανισμούς ελέγχου για την υγιεινή και την ασφάλεια δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα όταν αυτοί που ελέγχονται αμείβονται από τον πλοιοκτήτη ή τον εργολάβο. Με ποια εγγύηση; Και υπάρχει αίτημα των σωματείων και των φορέων της περιοχής ο όποιος επανέλεγχος και το τι θα γίνει με την άδεια -αν θα αφαιρεθεί ή όχι- να περάσει στο Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και σε επιτροπές, στις οποίες θα συμμετέχουν και εκπρόσωποι των κλάδων που ασχολούνται με τον έλεγχο, αλλά και εκπρόσωποι των εργαζομένων. 
Το κύριο ζήτημα που απασχολεί είναι ότι οι περισσότεροι είναι άνεργοι, αυξάνεται η ανεργία και ορισμένα μέτρα ανακούφισης θα ήταν να γίνουν πιο εύκολες οι προϋποθέσεις για να πάρουν επίδομα ανεργίας.
(TS)


Σήμερα ισχύουν εκατόν είκοσι πέντε μεροκάματα το τελευταίο δωδεκάμηνο. Τα σωματεία προτείνουν -είναι απολύτως δικαιολογημένο για εκείνη την περιοχή, διότι περνάνε ολόκληρα εξάμηνα και κάνουν πέντε-έξι μεροκάματα- η προϋπόθεση να είναι τα εκατό μεροκάματα τα δύο τελευταία χρόνια, πενήντα και πενήντα.
Όσον αφορά στη σύνταξη, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση δεν μπορεί να βγει κανείς στη σύνταξη, ή μπορούν να βγουν ελάχιστοι στα 55. Πρέπει ως βάση να είναι τα τέσσερις χιλιάδες πενήντα ένσημα και να έχουν κάνει τα τελευταία δέκα χρόνια πεντακόσια μεροκάματα, διότι πράγματι τα τελευταία δέκα χρόνια είναι πολύ δύσκολο να έχουν κάνει περισσότερα, διαφορετικά δεν μπορεί να βγει κανείς στη σύνταξη. Αυτά είναι τελείως άμεσα μέτρα. Ειδικά για τη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη πρέπει να υπάρξουν ειδικές ρυθμίσεις.
Τώρα, υπάρχει ένα ζήτημα τι θα γίνει παραπέρα με τη δουλειά. Έχω ένα υπόμνημα, που το υπογράφει η Νομαρχία του Πειραιά, οι Δήμοι του Πειραιά που έχουν σχέση με το χώρο και περίπου σαράντα πέντε κοινωνικές οργανώσεις, που λένε ότι πρέπει να παρθούν συγκεκριμένα μέτρα. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να γίνουν παρεμβάσεις, ώστε πλοία της ακτοπλοΐας, μεσογειακά και αντικατάσταση υπερηλίκων, να έρθουν στη ζώνη και να επισκευαστούν. 
Αυτό βέβαια προϋποθέτει δημόσιο φορέα ακτοπλοΐας, δημόσια ναυπηγική βιομηχανία. Χρειάζεται άλλη λογική και όχι η λογική της ελεύθερης αγοράς και των ιδιωτικοποιήσεων στην οποία κινείσθε εσείς. Προϋποθέτει έργα υποδομής, παραγωγικές επενδύσεις στο χώρο και φορέα διαχείρισης δημόσιο της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης. 
Με αυτά που μας απαντήσατε, για όσους γνωρίζουν την κατάσταση, ούτε υπάρχει χωροταξική κατοχύρωση, ούτε τα αναγκαία προεδρικά διατάγματα έχουν βγει, ούτε εξασφαλίζετε με την πρακτική που εφαρμόζετε να τελειώσουμε γρήγορα με το Μητρώο Εργοδοτών.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο κ. Υπουργός έχει το λόγο.
ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΤΖΙΟΛΑΣ (Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων): Το πρόβλημα της αναπτυξιακής προοπτικής της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης είναι πραγματικά ένα πρόβλημα σημαντικό. Είπα και πριν ότι ήδη είναι προς συζήτηση σε διυπουργική επιτροπή, σε συνεργασία και σε διάλογο με τους φορείς στους οποίους αναφερθήκατε και εσείς.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΚΥΛΛΑΚΟΣ: Από το '95 ακούμε αυτές τις υποσχέσεις.
ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΤΖΙΟΛΑΣ (Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων): Αναφέρθηκα, κύριε Σκυλλάκο, πριν επιγραμματικά στο λίγο χρόνο που είχα, διότι το θέμα είναι ευρύ και πολύ σύνθετο, σε συγκεκριμένα ζητήματα που θέσατε στην ερώτησή σας, σχετικά με το ποια μέτρα έχουν ληφθεί, ποιες παρεμβάσεις και ποιοι έλεγχοι έχουν γίνει στα θέματα υγιεινής και ασφάλειας και μίλησα για τα μέτρα συνταξιοδότησης κλπ.
Στη δευτερολογία μου θέλω να μιλήσω για το "από εδώ και μπρος". Λέω, λοιπόν, ότι έχουν ληφθεί υπόψη τα θέματα τα οποία θέσατε. Υπάρχει διάλογος με συντονιστή το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας. Τα ζητήματα είναι κυρίως ζητήματα αναπτυξιακής προοπτικής. Εκεί υπάρχουν επιχειρήσεις που είναι χρεωμένες και έχουν πολύ σοβαρά προβλήματα για να μπουν σε οποιοδήποτε πρόγραμμα υποστήριξης είτε από τον ΟΑΕΔ είτε από άλλα προγράμματα που αποτελούν τμήματα του Γ΄ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, διότι δεν έχουν ασφαλιστική βεβαίωση, δεν έχουν φορολογικές βεβαιώσεις με την έννοια των τελευταίων στοιχείων των τελευταίων χρόνων.
Κατά συνέπεια, εκεί πρέπει να ληφθούν μια σειρά μέτρα που αφορούν και ρυθμίσεις στα ζητήματα των ασφαλιστικών εισφορών και ρυθμίσεις στα ζητήματα της εφορίας.
Το ζήτημα είναι πάρα πολύ σύνθετο. Θα πρέπει, όμως, να συνδυαστούν τα μέτρα αυτά με μία συνολική εξυγιαντική και αναπτυξιακή πολιτική, που θα εφαρμόσουν επιχειρήσεις, οι οποίες πέρα από την ένταξή τους στο Μητρώο επιχειρήσεων, επισκευών, συντηρήσεων και ναυπηγήσεων, για το οποίο μιλήσαμε πριν, θα πρέπει να είναι υγιείς επιχειρήσεις. Αυτό θα πρέπει να βεβαιώνεται και από τον κύκλο εργασίας που είχαν ή μπορούν να έχουν και από την κεφαλαιακή σύνθεση, καθώς και τη στελεχιακή σύνθεση των επιχειρήσεών τους.
Αντιλαμβάνεσθε ότι το θέμα της συνολικής αναπτυξιακής προοπτικής της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης είναι ένα πολύ σύνθετο θέμα, που σχετίζεται κυρίως με αυτό το σκέλος, δηλαδή το σκέλος της δυνατότητας των επιχειρήσεων να αναλάβουν ένα νέο ρόλο στην περιοχή αυτή.
(ST)



ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι ολοκληρώθηκε η συζήτηση των επίκαιρων ερωτήσεων. 
Εισερχόμεθα στην ημερήσια διάταξη 
ΤΩΝ ΕΠΕΡΩΤΗΣΕΩΝ
Θα συζητηθεί η με αριθμό 3 επερώτηση Βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας αρμοδιότητας του Υπουργείου ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. σχετικώς με την πολιτική της Κυβέρνησης για την αντιμετώπιση των προβλημάτων ύδρευσης-άρδευσης της Θεσσαλίας.
Οι επερωτώντες Βουλευτές είναι οι κ.κ. Νικόλαος Κατσαρός, Θεόδωρος Αναγνωστόπουλος, Σωτήρης Χατζηγάκης, Αθανάσιος Νάκος, Σπύρος Ταλιαδούρος, Θεόδωρος Σκρέκας, Γεώργιος Γαρουφαλιάς, Χρήστος Ζώης, Νικόλαος Λέγκας, η κα. Ζωή Μακρή, ο κ. Σάββας Τσιτουρίδης και ο κ. Δημήτριος Σιούφας.
Για τη συζήτηση της επερώτησης ορίζεται από τη Νέα Δημοκρατία ως Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος ο Βουλευτής Κορινθίας κ. Αναστάσιος Παπαληγούρας. Από τον Συνασπισμό της Αριστεράς και της Προόδου ορίζεται ως Κοινοβουλευτική Εκπρόσωπος η Βουλευτής Θεσσαλονίκης κα. Ασημίνα Ξηροτύρη-Αικατερινάρη.
Το λόγο έχει ο πρώτος των επερωτώντων, ο κ. Νικόλαος Κατσαρός.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ: Κύριοι συνάδελφοι, είναι σοβαρότατο και οξύτατο το υδατικό πρόβλημα της Θεσσαλίας. Είναι πανθεσσαλικό πρόβλημα. Για' αυτό και βλέπετε να υπογράφεται η επερώτησή μας και από τους έντεκα Νεοδημοκράτες Βουλευτές. 
Δεν είναι πρόβλημα άρδευσης μόνο, όπως δυστυχώς μερικοί πολέμιοι της εκτροπής του Αχελώου και πολλών άλλων έργων στο θεσσαλικό χώρο αναφέρουν. Οι Θεσσαλοί αγρότες δεν θέλουν να προσθέσουν στις ήδη αρδευόμενες και καινούριες αρδεύσιμες εκτάσεις. Αρκούνται σε αυτές, οι οποίες αρδεύονται και μάλιστα δέχονται να μειωθούν οι αρδευόμενες εκτάσεις. Ο αγώνας τους για να επιτύχουν λίγο περισσότερο νερό στο Θεσσαλικό χώρο αποσκοπεί στο να διασώσουν τις ήδη αρδευόμενες εκτάσεις και να μειώσουν το υψηλότατο κόστος παραγωγής. Διότι είναι γνωστό από πόσο βαθιά αντλούν νερά για το πότισμα των αγρών τους. 
Το υδατικό όμως πρόβλημα της Θεσσαλίας είναι και πρόβλημα ύδρευσης, κύριε Υπουργέ, για τις ανάγκες των οκτακοσίων χιλιάδων κατοίκων της Θεσσαλίας. Είναι πρόβλημα επιβίωσης και ζωής του ενός δωδεκάτου του ελληνικού λαού που κατοικεί στον θεσσαλικό χώρο. 
Ο μεγαλύτερος αριθμός από τους κατοίκους της Θεσσαλίας υδρεύεται από υπόγεια νερά. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Και τα υπόγεια νερά συνεχώς πέφτουν χαμηλότερα. Ήδη τα συναντά κανένας στα τριακόσια, στα τετρακόσια, στα τετρακόσια πενήντα μέτρα και μάλιστα συμβαίνει αυτά τα υπόγεια νερά να ρυπαίνονται από τα νιτρικά άλατα, τα οποία χρησιμοποιούνται για τη λίπανση των αγρών και να είναι και επικίνδυνα για τη ζωή των κατοίκων της Θεσσαλίας. 
Συμβαίνει και το άλλο, που είναι πάρα πολύ φοβερό, ιδιαίτερα στην Ανατολική Θεσσαλία, στην περιοχή της Κάρλας, της Αγιάς κλπ.: Εμφανίστηκαν σε πολλές βαθιές γεωτρήσεις υφάλμυρα νερά, που σημαίνει ότι εισχωρούν τα νερά της θάλασσας στον υπόγειο ορίζοντα της θεσσαλικής γης. 
Υπάρχει και το άλλο, που είναι επίσης πάρα πολύ σημαντικό. Επειδή ακριβώς εξαντλούνται και πέφτουν πολύ χαμηλά τα υπόγεια νερά, έχουμε κατολισθήσεις μέσα στο υπόγειο έδαφος.
Εμφανίστηκαν ορισμένα ρήγματα σε πάρα πολύ μεγάλη έκταση, τα οποία είναι καταστροφικά. Ένα ρήγμα το οποίο περνάει από τα χωριά Νίκαια, Αρμένιο κλπ. έχει περίπου 3 χιλιόμετρα μήκος και μάλιστα είναι διπλό ρήγμα και έχει καταστρέψει πάρα πολλά σπίτια, αποθήκες και πολλές άλλες κτιριακές εγκαταστάσεις. 
Το γενικό όμως πρόβλημα της Θεσσαλίας είναι και πρόβλημα περιβάλλοντος. Και δυστυχώς αποδεικνύονται επικίνδυνα μύωπες εκείνοι οι οποίοι κόπτονται για το περιβάλλον, οι οικολόγοι, οι ορνιθολόγοι και η πάσης άλλης μορφής "λόγοι", οι οποίοι αγνοούν την πραγματικότητα, ότι δηλαδή η Θεσσαλία κινδυνεύει να γίνει έρημος, να γίνει Σαχάρα εάν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση. Ο Πηνειός ποταμός περιορίστηκε στο να είναι μεταφορέας αποβλήτων από τα ? του θεσσαλικού εδάφους και όλων των πόλεων τα οποία τα απόβλητα καταλήγουν εκεί. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Το δε καλοκαίρι επί δύο περίπου μήνες σε ένα μεγάλο μέρος της κοίτης του ο Πηνειός στερεύει και δεν υπάρχει ούτε σταγόνα νερό και καταστρέφεται κάθε ζωή η οποία υπάρχει σε εκείνον. Το αυτό δε, συμβαίνει και με όλους τους παραποτάμους του με ελάχιστη εξαίρεση μερικών και για ένα πολύ μικρό μέρος της κοίτης. 
Τα επιφανειακά νερά στο θεσσαλικό χώρο έχουν εξαφανιστεί. Στέρεψαν οι βρύσες, τα πάντα, ακόμα και στις ορεινές περιοχές. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Και ό,τι δεν ποτίζεται κύριε Υπουργέ, ξέρετε πάρα πολύ καλά ότι ξεραίνεται. Εάν θέλετε να λάβετε μία γνώση της ζοφερής κατάστασης η οποία επικρατεί, περάστε μετά το Μάιο μήνα, έστω μέσα στον Ιούνιο και θα δείτε τη θεσσαλική γη σε τι κατάσταση καταντάει. Πρέπει δε πάντοτε να θυμάστε ότι είναι η περιοχή με τις υψηλότερες θερμοκρασίες σε όλη την Ελλάδα.
Η θεσσαλική πεδιάδα λοιπόν εξελίσσεται σταθερά και γρήγορα σε έρημο γη. Αυτή είναι η αλήθεια, αυτή είναι η ζοφερή πραγματικότητα την οποία έχουν επισημάνει και διεθνείς οργανισμοί. Κάποια έκθεση τώρα τελευταία έχει φθάσει σε σας και επισημαίνει ακριβώς αυτό το γεγονός. Είναι η περισσότερο επικίνδυνη περιοχή της Ελλάδος να απερημωθεί. 
Αυτά θελήσαμε οι έντεκα Νεοδημοκράτες Θεσσαλοί Βουλευτές να φέρουμε στην επιφάνεια με την επερώτησή μας, πάντοτε με την ελπίδα μήπως συγκινήσουμε την Κυβέρνηση και προσέξει τέλος πάντων και αλλάξει πολιτική.
Το πρόβλημα κύριε Υπουργέ, είναι πολύ καλά γνωστό στην Κυβέρνηση. Το πρόβλημα βεβαίως δεν λύνεται μόνο με την αξιοποίηση των επιφανειακών υδάτων, όσα υπάρχουν, με τη συλλογή τους σε φράγματα και ταμιευτήρες. Πρέπει να γίνουν και αυτά τα έργα συμπληρωματικά στο θεσσαλικό χώρο. Πρέπει να τα συγκρατήσουμε το Φθινόπωρο, το Χειμώνα και την Άνοιξη.
Πρέπει να πάρετε την απόφαση εσείς ως Κυβέρνηση τώρα αλλά να το αποδεχτεί πλήρως και ο ελληνικός λαός. Να διατεθεί ό,τι χρειάζεται να διατεθεί εις τρόπον ώστε ούτε σταγόνα επιφανειακού νερού να μην καταλήγει στη θάλασσα, όπως συμβαίνει σε πάρα πολλές άλλες χώρες και έχουν αντιμετωπίσει το πρόβλημα.
Αλλά δεν αρκεί μόνο αυτό. Είναι αναγκαία και η μεταφορά νερών από τον άνω ρου του Αχελώου στο θεσσαλικό διαμέρισμα, στη θεσσαλική λεκάνη. Και δεν είναι σωστός ο όρος εκτροπή του Αχελώου προς το θεσσαλικό χώρο γιατί δεν αποδίδει την πραγματικότητα. Ο σωστός όρος είναι μεταφορά κάποιων νερών, τα 600 εκατομμύρια κυβικά μέτρα το χρόνο. Γι' αυτά μιλούμε. Και μάλιστα ο άνω ρους του Αχελώου είναι θεσσαλικό έδαφος. Αυτό είναι μία πραγματικότητα. 
(XF)


Αλλά τόσο η ιστορία του Αχελώου, όσο και η ιστορία όλων των άλλων αρδευτικών και υδρευτικών έργων, τα οποία γίνονται στο θεσσαλικό χώρο, είναι νομίζω μνημείο υποκρισίας, ανειλικρίνειας, αναποτελεσματικότητας, αναποφασιστικότητας και εμπαιγμού της Κυβέρνησης. Αν θέλουμε να δούμε πόσο μεγάλη έκταση έχει αυτή η διαπίστωση και αυτό το συμπέρασμα αρκεί να παρακολουθήσουμε την πορεία των έργων αυτών που έπρεπε να γίνουν στο θεσσαλικό χώρο.
Κύριε Υπουργέ, δεν νομίζω ότι σας αδικώ αποδίδοντας στην Κυβέρνησή σας αυτούς τους χαρακτηρισμούς. Πιστεύω ειλικρινά ότι αδικώ την πραγματικότητα. Η πραγματικότητα είναι ακόμα χειρότερη και νομίζω ότι αποδεικνύεται από αυτά τα οποία στη συνέχεια θα σας αναφέρω.
Αχελώος. Προμελέτη του έργου με 250 εκατομμύρια το έτος 1979. Ακολουθεί η περίοδος του ΠΑΣΟΚ 1981-1989. Το μόνο έργο το οποίο γινόταν ήταν οι εξαγγελίες σε κάθε Κιλελέρ και σε πολλές άλλες ευκαιρίες, ότι θα εκτραπεί ο Αχελώος προς τον θεσσαλικό χώρο.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Κουραστήκαμε να το ακούμε.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ: Κουραστήκαμε πράγματι να το ακούμε και μάλιστα αρχίσαμε να γελούμε κάθε φορά που ακούγαμε αυτή την εξαγγελία. 
Έρχεται η περίοδος 1989-1990, έρχεται η Νέα Δημοκρατία στην εξουσία και υπογράφει τη σύμβαση με την DE EURO ώστε να γίνει το έργο με 67 δισεκατομμύρια. Η πρώτη ενέργεια των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ το 1994 ήταν να βγάλουν το έργο από τον προγραμματισμό και να προκηρύξουν καινούργιο διαγωνισμό. Με την επιδίωξή τους να γλιτώσουν 10, 12 δισεκατομμύρια, στην πραγματικότητα το έργο στη συνέχεια έφθασε τα 100 δισεκατομμύρια, πολύ περισσότερο απ' ότι είχε προγραμματιστεί από τη Νέα Δημοκρατία.
Σε όλα αυτά τα χρόνια τι έγινε. Από τη σήραγγα των 16,5 χιλιομέτρων, έγινε έργο μόνο 6,5 χιλιομέτρων. Για το Φράγμα της Συκιάς διετέθησαν μόνο 8 δισεκατομμύρια και έγιναν μερικά προκαταρκτικά έργα. Κάποια μπάζα έφυγαν, κάποιες θεμελιώσεις και τίποτα άλλο παραπάνω.
Ενώ έπρεπε το έργο από το 1995, που αρχίσατε να το εκτελείτε, μέχρι το 2000 να έχει παραδοθεί -άλλη ημερομηνία είναι για τη σήραγγα, άλλη είναι για το Φράγμα Συκιάς- θα έλεγε κανείς ότι το καθυστερούσατε επίτηδες εις τρόπον ώστε να το προλάβει η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία βεβαίως και διέκοψε την εκτέλεση του έργου. Ενώ είναι γνωστή η απόφαση από το Φθινόπωρο του 1999, αφήσατε δύο ολόκληρα χρόνια για να δώσετε εντολή να συνεχιστεί η καινούργια μελέτη. Και ακούστε τα τραγικά πράγματα που συμβαίνουν.
Ενώ η μία Διεύθυνση του ΥΠΕΧΩΔΕ συντάσσει τη νέα μελέτη για να διασωθεί το Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου Μυροφύλλων, που ήταν και η αιτία που ακυρώθηκαν οι δύο προηγούμενες υπουργικές αποφάσεις, η δεύτερη Διεύθυνση του ΥΠΕΧΩΔΕ ενέτασσε την κοιλάδα του Αχελώου στην προστασία της κοινοτικής οδηγίας NATURA 2000 που σημαίνει ότι δεν επιτρέπεται καμία απολύτως επέμβαση στο περιβάλλον που καλύπτεται απ' αυτή την κοινοτική οδηγία. 
Το επίσης περίεργο που οδηγεί σε ορισμένες πάρα πολύ δυσάρεστες σκέψεις είναι ότι ενώ εκκρεμούσε ο φάκελος του Αχελώου στην Ευρωπαϊκή Ένωση από το 1986 μέχρι το 1994, το Νοέμβριο του 1995 αφαιρείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και στην τελευταία επίσκεψη που έκανε η αρμόδια επιτροπή από τον θεσσαλικό χώρο υπό την προεδρεία του Νομάρχη Τρικάλων του κ.Πατραμάνη, που ανήκει και στον δικό σας χώρο, άκουσε από τους κοινοτικούς να λένε ότι μετά το 1995 δεν ενδιαφέρθηκε κανένας για τον Αχελώο. 
(XP)
Και έτσι το γεγονός ότι περιορίστηκε η ποσότητα από το 1.100.000 στα 600 δεν δημιουργεί πρόβλημα, διότι η Ευρωπαϊκή 'Ενωση θα το χρηματοδοτήσει ως περιβαλλοντικό έργο. 'Ομως, δεν υπήρξε κανένα απολύτως ενδιαφέρον. Στα νέα έργα που υπεβλήθησαν για το Γ' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης δεν είναι μέσα ο Αχελώος. Αυτά τα γεγονότα μας βάζουν σε μεγάλες σκέψεις, μήπως δεν θέλετε το έργο. Οι σκέψεις μας ενισχύονται από το γεγονός ότι στο Συμβούλιο της Επικρατείας ο Νομικός Σύμβουλος του Πρωθυπουργού κ. Παπαδημητρίου υποστήριζε τις οικολογικές οργανώσεις εναντίον της κατασκευής του έργου του Αχελώου. Ο τότε Υφυπουργός κ. Ευθυμιόπουλος δήλωνε στην Επιτροπή Τεχνολογίας της Βουλής ότι είναι αντίθετος με την εκτέλεση του έργου. Οι Αιτωλοακαρνάνες προεξάρχοντος του πρώην Υπουργού κ. Ροκόφυλλου ισχυρίζονται, γράφουν και διαδίδουν πως ούτε μία σταγόνα νερό από τον Αχελώο δεν πρόκειται να πάει στη Θεσσαλία.
Βλέπουμε λοιπόν ότι αυτά μας οδηγούν στη σκέψη ότι δεν θέλετε το έργο. Τα ίδια θα μπορούσε να πει κανείς και για τον ταμιευτήρα της Κάρλας. Συζητείται από το 1981 μέχρι το 1989, αν θα είναι 26.000 στρέμματα ή θα είναι 42.000 στρέμματα. Η Κυβέρνηση Μητσοτάκη το καλοκαίρι του 1993 είπε 42.000 στρέμματα και έλυσε το θέμα. Από τότε πέρασαν 9 ολόκληρα χρόνια για να αρχίσει η εκτέλεση του έργου. Ακόμη το έργο του Σμοκόβου ήταν έτοιμο το 1993. Χρειάστηκε να περάσουν 9 χρόνια και υπογράφετε κάποια απόφαση κύριε Υπουργέ για τη διάθεση 7 δισεκατομμυρίων για να γίνει η σήραγγα του Λεονταρίου και ορισμένα άλλα πρόσθετα έργα. Το φράγμα της Μεσοχώρας έτοιμο περιμένει άλλα 10 χρόνια, για να αρχίσει να λειτουργεί. 'Ετσι η ΔΕΗ χάνει 7 δισεκατομμύρια κάθε χρόνο. Η κατασκευάστρια εταιρεία έχει καταθέσει αγωγές και ζητά 4 δισεκατομμύρια για την καθυστέρηση. 
Τα ίδια θα μπορούσε να πει κανείς και για πάρα πολλά άλλα έργα. Δυστυχώς δεν έχω χρόνο. Θα συμπληρώσω στη δευτερολογία μου. Πάντως από όλα αυτά τα έργα ένα συμπέρασμα βγαίνει: Η Κυβέρνησή σας δεν μπορεί να παράγει έργο. Κάθε φορά που ήταν η Νέα Δημοκρατία, κάτι άρχισε να γίνεται. 'Οταν έρχεται η κυβέρνησή σας το διακόπτει και πρέπει να περάσουν δεκαετίες για να σκεφθεί ότι επιτέλους πρέπει να δοθεί κάποια λύση στο πρόβλημα. 
Κύριε Υπουργέ, ο Θεσσαλικός κόσμος είναι σφοδρά δυσαρεστημένος από την όλη συμπεριφορά σας. Στις επόμενες εκλογές αναμένει για να σας δώσει την απάντηση. 
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): 'Εχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα ότι:
1. Οι Υπουργοί Εξωτερικών και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Ελληνικό Σχέδιο Οικονομικής Ανασυγκρότησης των Βαλκανίων".
2. Οι Υπουργοί Εμπορικής Ναυτιλίας, Εξωτερικών και Οικονομικών, κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Αραβικής Δημοκρατίας της Συρίας για τις θαλάσσιες μεταφορές".
3. Οι Υπουργοί Γεωργίας, Οικονομικών και Εξωτερικών, κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ του Υπουργείου Γεωργίας της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Υπουργείου Γεωργίας της Δημοκρατίας της Τσεχίας για οικονομική, επιστημονική και τεχνική συνεργασία στον τομέα της γεωργίας".
4. Οι Υπουργοί Μεταφορών και Επικοινωνιών, Εξωτερικών και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Αραβικής Δημοκρατίας της Συρίας για διεθνή οδική μεταφορά επιβατών και εμπορευμάτων.
Παραπέμπονται στις αρμόδιες Διαρκείς Επιτροπές
Ο κ. Αναγνωστόπουλος έχει το λόγο.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, μετέχω στη συζήτηση διότι το θέμα είναι μεγίστης σημασίας. Ξέρουμε όλοι μας ότι στο Θεσσαλικό κάμπο οι άνθρωποι ετοιμάζονται να αγοράσουν καμήλες. Ο υδροφόρος ορίζοντας έχει πέσει, τα νερά δεν αξιοποιούνται, οι υποδομές δεν γίνονται, ενημέρωση δεν υπάρχει.


Άρχισε και ο περιορισμός των επιδοτήσεων. Το πράγμα πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο. 
Τα ερωτήματα που μπορώ να θέσω είναι πάρα πολλά. Οι ευθύνες είναι ακόμα μεγαλύτερες. Θα περιοριστώ σε δύο μεγάλα έργα, τα οποία θα μπορούσαν να είχαν κατά πολύ βελτιώσει την κατάσταση: στο έργο του Αχελώου και για το έργο του Σμοκόβου. Δεν θα επεκταθώ στα υπόλοιπα έργα που αφορούν τη μείζονα περιοχή. 
Πάνε και έρχονται χωρίς αποτέλεσμα, χωρίς καμία εξέλιξη, χωρίς καμία πορεία. Εγώ θα υπενθυμίσω -ίσως πρέπει να το ξέρει και ο κύριος Υπουργός- ότι στις 21 Νοεμβρίου 1991 υπεγράφη Πρακτικό από Θεσσαλούς Βουλευτές, εκπροσώπους της Αυτοδιοίκησης, εκπροσώπους διαφόρων άλλων κοινωνικών ομάδων και φορέων, το οποίο και έχω, όπου αναφερόταν ότι, αν επιτευχθεί τίμημα 90 δισεκατομμυρίων δραχμών για την εξέλιξη του έργου του Αχελώου, τότε συμφωνούν όλοι και θα πρέπει να συνεχιστεί το έργο και να δοθεί απόλυτη προτεραιότητα. Τότε με Υφυπουργό τον κ. Τσιπλάκο υπογράφεται και μονογραφείται συμφωνία για 83 δισεκατομμύρια δραχμές. Το Τεχνικό Επιμελητήριο τη χαρακτηρίζει μοναδική. Η συμφωνία αυτή πηγαίνει στο αρχείο. 
Πέρα από αυτό που σας είπε προ ολίγου ο κ. Κατσαρός διερωτόμαστε από πού μπορεί να προκύψει ότι υπάρχει στοιχειώδης πολιτική βούληση, για να μείνουν αγρότες στο Θεσσαλικό Κάμπο. Να κάνω και μια προσθήκη: Ξέρετε ότι διάφοροι αρχίζουν και λένε: "Μα οι ντιρεκτίβες της Κοινότητας είναι να μειωθεί ο αγροτικός πληθυσμός." Δεν ξέρω τι γίνεται σε άλλες χώρες. Στην Ελλάδα, όμως, για να μειωθεί ο αγροτικός πληθυσμός, πρέπει να αναζητηθούν άλλες διέξοδοι, οι οποίες δεν υπάρχουν. 
Πέραν δε τούτου, αυτό που μεγαλώνει την πίτα στην Ελλάδα είναι η αγροτική οικονομία. Αν, λοιπόν, και αυτή δεν μπορέσει να βελτιώσει τις αποδόσεις της, τότε ως χώρα αντιμετωπίζουμε μείζον πρόβλημα. Γι' αυτό διερωτώμαι: "Είναι δυνατόν μια ολόκληρη κυβέρνηση να καθεύδει τον ύπνο του δικαίου με χιλιοειπωμένα πράγματα;" 
Για να μην μπω σε λεπτομέρειες και για να μην αρχίσω να κάνω αναφορές, θα παρακαλέσω τον κύριο Υπουργό να ετοιμαστεί, να συνεννοηθεί και να μας δώσει απαντήσεις σε αυτά τα συγκεκριμένα θέματα που αφορούν το Υπουργείο του. Επιτέλους, πρέπει να μας απαντήσει, για να ξέρουμε τι γίνεται. 
Σε ό,τι αφορά τον Αχελώο θέλω να ρωτήσω πότε προβλέπεται να εκπονηθεί η νέα μελέτη περιβαλλοντικών περιπτώσεων και πότε θα γίνει η δημοπράτησή της; Πρέπει να μάθουμε τι γίνεται. Στο μεταξύ για τα έργα αυτά έχουν δαπανηθεί εκατοντάδες δισεκατομμύρια, τα οποία τείνουν να πάνε χαμένα. Διότι και το έργο αυτό που έγινε μέχρι τώρα εγκαταλείφθηκε και έτσι χαλάει η υποδομή που υπήρξε. 
Θέλω, επίσης, να ακούσω τι γίνεται σχετικά με το θέμα του Σμοκόβου. Ξέρετε ότι εδώ κουβεντιάζουμε, για να μαθαίνουμε μερικά πράγματα και να μπορούμε να πιέζουμε την Κυβέρνηση. Για όλες τις καθυστερήσεις που έγιναν στο φράγμα του Σμοκόβου δεν φταίει κανένας; Ακούω Βουλευτές του κυβερνώντος Κόμματος να βγαίνουν στα διάφορα κανάλια και να κατακεραυνώνουν την Κυβέρνηση. Αυτά τα πράγματα που γίνονται είναι οξύμωρα! Είναι απίστευτα! Μιλούν για τεράστιες ευθύνες και όλοι ψάχνουμε να βρούμε τον υπεύθυνο. Δεν υπάρχει Κυβέρνηση, για να μας πει ποιος φταίει; 
Επιτέλους, αυτά τα έργα που είναι προγραμματισμένα, τα θυροφράγματα, πότε θα ολοκληρωθούν, για να κλείσει και η σήραγγα εκτροπής; Θα γίνει τίποτε; Υπάρχει κόσμος που εξαρτά το μέλλον του και την παρουσία του στην περιοχή από την εξέλιξη αυτών των έργων. 
Κύριε Υπουργέ, θα σας παρακαλέσω να δώσετε ιδιαίτερη σημασία στο θέμα αυτό, γιατί στη Θεσσαλία σήμερα η κατάσταση είναι εκρηκτική. Δεν μπορούν οι άνθρωποι να βλέπουν το πράγμα να εξελίσσεται με αυτόν τον τρόπο! 
Κύριε Πρόεδρε, θα σας δώσω ένα τελευταίο στοιχείο, που εκτιμώ ότι αξίζει τον κόπο να το πούμε: Διανύουμε περίοδο, κατά την οποία όλα τα ακίνητα ανατιμώνται. Η αγροτική γη στο Θεσσαλικό Κάμπο έχει ως εξής: 
(TL)

Προ δέκα ετών ένα στρέμμα γης είχε αξία ένα εκατομμύριο δραχμές. Μετά από μία δεκαετία, σήμερα, έχει αξία 150 χιλιάδες και αγοραστής δεν υπάρχει. Αυτή η απαξία της αγροτικής γης, της αγροτικής περιουσίας πού θα πάει; Και όλα αυτά που σας λέω έχουν μία άμεση σχέση με τα θέματα των αρδεύσεων.
(Στο σημείο αυτό χτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Έχουν βάλει τους νομούς και τσακώνονται μεταξύ τους: οι Νομοί Τρικάλων, Καρδίτσας, Λαρίσης λένε ο ένας ότι φταίει ο άλλος. Διότι οι λαϊκισμοί του 1992 μας έλεγαν ότι διώχνουμε το νερό να πάει στη Λάρισα, για να ποτιστούν τα κτήματα του Αβέρωφ.
Επιτέλους, όμως, τώρα το πράγμα έφτασε στο τέλος του! Δεν πάει άλλο!
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ολοκληρώστε, κύριε συνάδελφε.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Θα ολοκληρώσω, κύριε Πρόεδρε, αλλά ζητώ και την κατανόηση του Προεδρείου και των άλλων συναδέλφων, διότι μας έχει καταλάβει όλους αγωνία.
Είδατε τις κινητοποιήσεις, είδατε ότι επέδειξαν μία σωφροσύνη οι άνθρωποι, αλλά, όταν όλα αυτά συσσωρευθούν, θα ψάχνουμε να βρούμε άνθρωπο στο Θεσσαλικό Κάμπο και δεν θα βρίσκουμε. Και αντιλαμβάνεσθε αυτή η απαξία της περιφέρειας πού μπορεί να οδηγήσει.
Διακόπτω, κύριε Πρόεδρε, διότι δεν έχω χρόνο, αλλά θέλω ιδιαίτερα να τονίσω το μέγεθος του προβλήματος.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Καλώς, κύριε συνάδελφε, γιατί θα χρειαστείτε και λίγο χρόνο για τη δευτερολογία σας.
Ο κ. Νάκος έχει το λόγο.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, το 1976 συνεστήθη η Συντονιστική Επιτροπή Ανάπτυξης και Διαχείρισης Υδάτινων Πόρων. Το 1976 αναγνωρίστηκε η ανάγκη διαχείρισης του υδάτινου δυναμικού της χώρας. Και μάλιστα τότε προσδιορίστηκαν οι μεγάλες υδρολογικές λεκάνες και προσδιορίστηκαν σε 14 τον αριθμό. Χωρίστηκε, δηλαδή, η χώρα σε 14 υδατικά διαμερίσματα. Ήταν μάλιστα έτοιμες και οι προκηρύξεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος, προκειμένου να γίνουν οι αντίστοιχες μελέτες.
Το 1982 πήρε απόφαση η τότε Κυβέρνηση και κατήργησε ό,τι είχε γίνει μέχρι εκείνη τη στιγμή. Μετά από πέντε χρόνια ψήφισε τον 1937/1987. Εν τω μεταξύ είχε γίνει και η Αναθεώρηση του Συντάγματος, όπου υπήρξε ρητή συνταγματική επιταγή για τη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού. Η αρμοδιότητα πέρασε στο Υπουργείο Ανάπτυξης, έγιναν μεγαλόστομες διακηρύξεις, δημιουργήθηκαν κεντρικές υπηρεσίες, δημιουργήθηκαν και περιφερειακές υπηρεσίες διαχείρισης υδάτινων πόρων, οι περίφημες Πε.Υ.Δ.
Σήμερα, 15 χρόνια μετά το 1987, ουδέν υπάρχει. Οι 14 μελέτες χωρίστηκαν στα δύο Υπουργεία, στο Υπουργείο Ανάπτυξης και στο Υπουργείο Γεωργίας και βρίσκονται άλλες μεν στο στάδιο της εκπόνησης και άλλες, σύμφωνα με ομολογία του Υπουργού Ανάπτυξης κ. Τσοχατζόπουλου προχθές, στο στάδιο της ανάθεσης της μελέτης. Αυτή είναι η πολιτεία των κυβερνήσεων του ΠΑ.ΣΟ.Κ. από το 1981 μέχρι σήμερα.
Και όμως, τα προβλήματα που προανέφεραν οι συνάδελφοι και τα οποία έχουν πάρει δραματική διάσταση δεν οφείλονται σε έλλειψη νερού. Σύμφωνα με μελέτες, τις οποίες υπέγραψε ο κ. Ξανθόπουλος, Πρύτανης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και παρουσιάστηκαν πέρσι σε ημερίδα της Ε.Υ.Δ.Α.Π., τα επιφανειακά και μόνο ύδατα, αυτά που απορρέουν επιφανειακώς, είναι υπερεπαρκή για να λύσουν το πρόβλημα. Εάν δε ληφθεί υπόψη ότι οι καρστικές κοιλότητες αποθηκεύουν το 40% των κατακρημνισμάτων, τότε έχουμε υπερεπάρκεια νερού. Εκείνο που δυστυχώς δεν υπάρχει είναι η πολιτική η κατάλληλη, η αποτελεσματική, αυτή η οποία θα μπορούσε να λύσει το πρόβλημα.
Η Νέα Δημοκρατία ανέδειξε το πρόβλημα, έκανε διημερίδα στην Καλαμπάκα πέρσι το καλοκαίρι και έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου.
(ΒΑ)
Η κυβέρνηση ψέλλισε τις γνωστές δικαιολογίες, ακραία καιρικά φαινόμενα, ξηρό έτος και όλα αυτά αγνοώντας βεβαίως τη βασική αρχή της υδρολογίας ότι αυτά τα καιρικά φαινόμενα είναι κυκλικά και επαναλαμβάνονται. 
Για το Νομό Μαγνησίας θέλω να αναφερθώ ειδικότερα. Αυτό που μπορεί κανείς να πει είναι ότι δεν έχει γίνει το παραμικρό. 
Δυο λιμνοδεξαμενές Πανόρμου Σκοπέλου και Καστανιάς Αλοννήσου, ενώ είναι υπερώριμες από πλευράς μελετών και παρότι κοντεύει να τελειώσει το 18μηνο δεν έχουν ολοκληρωθεί οι απαλλοτριώσεις, διότι δεν κατατέθηκαν χρήματα στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Και γνωρίζετε πάρα πολύ καλά κύριε Υπουργέ ότι αν περάσει άπρακτη η προθεσμία των 18 μηνών, υπάρχουν άλλες διαδικασίες. 
(Στο σημείο αυτό χτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Κύριε Πρόεδρε, ζητώ από τη δευτερολογία μου δυο λεπτά. 
Ώριμο έργο είναι και ο Ξυδιάς Αλμυρού. Θέλω να σας διευκρινίσω ότι στη Μαγνησία κατά την απαρίθμηση των προβληματικών περιοχών, μετά το Αργολικό πεδίο το οποίο θεωρείται σχεδόν κατεστραμμένο και ότι η καταστροφή δεν είναι αναστρέψιμη, υπάρχει η περιοχή του Αλμυρού η οποία χαρακτηρίζεται ως προβληματική και δεν επιδέχτηκε ουσιαστικές βελτιώσεις. Αυτή είναι η μία περιοχή για την οποία από πολλά χρόνια έχει εξαγγελθεί μία λιμνοδεξαμενή, ένα έργο στον Ξυδιά του Αλμυρού. Δεν έχει ενταχθεί ούτε στο Γ' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. 
Η Κάρλα, όπως ανέφερε και ο κ. Κατσαρός, πηγαίνει πάρα πολύ αργά. Όλα τα αρχαία του κόσμου εκεί θα βρεθούν. Σκάβουν και ανακαλύπτουν πετρούλες. Εν τω μεταξύ το ρήγμα του Ριζομύλου που έχει δημιουργήσει ζημιές στα σπίτια βαθαίνει και έχει φθάσει μέχρι το Στεφανοβίκειο. Βάθος άντλησης για την άρδευση; Τετρακόσια πενήντα μέτρα κύριε Υπουργέ. 
Φράγμα Παναγιώτικο. Αστοχία της μελέτης. Δεν λειτουργεί ο υπερχειλιστής. Ξανά κατασκευές, ξανά μελέτες, το δίκτυο δεν υπάρχει. Θα τελειώσει κάποια στιγμή το φράγμα και το δίκτυο δεν υπάρχει. Δεν έχει γίνει μελέτη το νερό που θα συσσωρεύεται στο φράγμα πού θα πάει. 
Πηγή Σούρπης Μαυρομάτη. Έγινε η πρώτη φάση. Χρειάζεται φράγμα, αλλά ακόμα δεν έχει ανατεθεί η μελέτη. Ο Βόλος έχει τεράστιο πρόβλημα. Αν πάτε στις γύρω περιοχές του Πηλίου θα δείτε δεκάδες άτομα με πλαστικά βυτία να προσπαθούν να τα γεμίσουν από βρύσες διότι το νερό της πόλης του Βόλου είναι ακατάλληλο γιατί προέρχεται από αντλήσεις απ' αυτό το μεγάλο βάθος. 
Έχει ζητηθεί από πολλά χρόνια, είναι πάγιο αίτημα της περιοχής μια λιμνοδεξαμενή στη Μακρυνίτσα. Ούτε καν έχει προκηρυχθεί η μελέτη. 
Αυτή είναι η κατάσταση για το Νομό Μαγνησίας, κατάσταση η οποία εξελίσσεται σε δραματική. Όλα αυτά τα χρόνια κανένα έργο, όπως βλέπετε, απ' αυτά που απαιτούνται δεν έγινε. Και τίθεται το ερώτημα αν υπάρχει νερό, σας προκαλώ όχι τώρα που έχουμε ακόμη χιόνια στο Πήλιο, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, του Σεπτεμβρίου…
(Στο σημείο αυτό χτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Είπα ότι θα πάρω χρόνο από τη δευτερολογία μου. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Θα σας παρακαλέσω να τελειώνετε γιατί είμαι σίγουρος ότι θα χρειαστείτε χρόνο στη δευτερολογία σας. 
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Παραιτούμαι κύριε Πρόεδρε της δευτερολογίας μου. 
Επικαλούμαι και τη μαρτυρία της κυρίας Υφυπουργού. Αν το καλοκαίρι περάσετε από το Πήλιο θα δείτε ότι το νερό ρέει επιφανειακά προς τη θάλασσα. Όλα αυτά τα χρόνια κανένα έργο υδρομάστευσης, λιμνοδεξαμενής δεν έγινε. Και κάτι ακόμα χειρότερο: Υπήρξαν καταστροφές…
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Σταμάτησε όλο το δικό μας πρόγραμμα, κύριε συνάδελφε και δεν διατέθηκε τίποτα από το Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. 
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Υπάρχουν καταστροφές στην παραγωγή των μήλων, το μοναδικό εισόδημα που έχουν οι Πηλιωρίτες, ιδίως της περιοχής Ζαγοράς και Κουρίου επειδή είναι κατεστραμμένα τα αρδευτικά δίκτυα. 
Αυτή είναι η πραγματικότητα. Πέρασαν είκοσι χρόνια. Πόσα χρόνια πρέπει να περάσουν για να μπορέσουν αυτοί οι έρημοι άνθρωποι που φυλάνε τις Θερμοπύλες στα ορεινά ή στον κάμπο, οι επαρχιώτες, οι οποίοι κοροϊδευτικά αντιμετωπίζονται πολλές φορές, να διεκδικήσουν μια θέση στον ήλιο, ένα μεροκάματο γι' αυτούς και τα παιδιά τους. Έλεος πια! 
(MB)


ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα ότι οι Υπουργοί Εθνικής 'Άμυνας, Εξωτερικών και Δικαιοσύνης κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση της Συμφωνίας στρατιωτικής συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Εθνικής 'Άμυνας της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Υπουργείου 'Άμυνας της Δημοκρατίας της Σλοβενίας". 
Παραπέμπεται στην αρμόδια Διαρκή Επιτροπή.
Το λόγο έχει ο κ. Ταλιαδούρος.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ: Καιρός ήταν να ακούσουμε ότι κατατίθενται νομοσχέδια.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας):Έχετε χιούμορ απόψε, κύριε Κατσαρέ.
Ορίστε, κύριε Ταλιαδούρο, έχετε το λόγο.
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΤΑΛΙΑΔΟΥΡΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, η Κυβέρνηση φέρει βαρύτατες ευθύνες για τη στασιμότητα των αρδευτικών έργων στη Θεσσαλία και στο Νομό Καρδίτσας ιδιαίτερα. Οι καθυστερήσεις αυτές αυξάνουν τον κίνδυνο ερημοποίησης του Θεσσαλικού κάμπου, αυξάνουν το ήδη υψηλό κόστος παραγωγής και συντελούν στην εγκατάλειψη του αγροτικού τομέα, αφού η οικονομική ανάπτυξη συνδέεται στενά με τη δυνατότητα άρδευσης. Φαίνεται ότι η Κυβέρνηση ούτε θέλει ούτε μπορεί να προχωρήσει τα αρδευτικά έργα, τα μεγάλα και τα μικρότερα.
Σε ό,τι αφορά το αρδευτικό έργο του Σμοκόβου και της Σήραγγας Λεονταρίου αισίως κοντεύουν να συμπληρωθούν είκοσι χρόνια και το έργο δεν έχει ολοκληρωθεί. Θα ήθελα να σημειώσω ότι η Νέα Δημοκρατία το 1993 είχε ολοκληρώσει την κατασκευή του φράγματος, είχε εξασφαλίσει τα εννέα δισεκατομμύρια δραχμές για τα αρδευτικά έργα για τα πρώτα τριάντα χιλιάδες στρέμματα και απέμενε να εκτελεστεί ένα τμήμα της Σήραγγας. Είναι χαρακτηριστικό -και θα καταθέσω τους σχετικούς πίνακες στα Πρακτικά- ότι την τριετία '90-'93 διατέθηκαν πάνω από είκοσι δισεκατομμύρια δραχμές για το έργο αυτό, ενώ την οκταετία '94-2001 διατέθηκαν λιγότερα από δέκα δισεκατομμύρια δραχμές σε τιμές 1999. 
Σήμερα έχουν περάσει από το 1993 οκτώ χρόνια. Η Σήραγγα Λεονταρίου δεν έχει ολοκληρωθεί. Το αρδευτικό είναι άγνωστο το πότε θα γίνει. Σας θυμίζω ότι στη σχετική δημοπρασία που έγινε το 1994 παρέμειναν οι προσφορές στα συρτάρια ως το 1996 για τα εξασφαλισμένα τότε εννέα δισεκατομμύρια και στη συνέχεια το 1996 παρέμειναν εκτός προγραμματισμού της Κυβέρνησης. 
Πέρσι η Κυβέρνηση δια του αρμοδίου τότε Υπουργού, κ. Λαλιώτη, διαβεβαίωνε ότι φέτος την άνοιξη θα άρχιζε η πλήρωση του Ταμιευτήρα. Δυστυχώς ο εργολάβος εγκαταστάθηκε μόλις πριν από ενάμιση μήνα και η έναρξη αποθήκευσης νερού μετατίθεται πλέον για τον χειμώνα και το έργο προβλέπεται να περατωθεί μετά από εννιακόσιες ημέρες, σχεδόν τρία χρόνια. Δηλαδή πάμε το 2005, πέντε χρόνια αργότερα από τότε που θα μπορούσε να είχε αρχίσει κάποια σταδιακή αξιοποίησή του, αν είχε γίνει δεκτή της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Καρδίτσας το 1999 -θα σας καταθέσω τη σχετική επιστολή στα Πρακτικά- που ζητούσε να γίνει η έναρξη της αποθήκευσης του νερού. Αυτή είναι η εικόνα της εγκατάλειψης του αρδευτικού φράγματος του Σμοκόβου και των ευθυνών της Κυβέρνησης.
Από την άλλη πλευρά η Κυβέρνηση ευθύνεται επίσης και για τον Αχελώο, ένα άλλο τεράστιο έργο που το ακούμε πάνω από είκοσι χρόνια ότι εκτρέπεται. Και η Κυβέρνηση ευθύνεται, κύριε Υπουργέ, πρώτα απ'΄όλα γιατί καθυστέρησε τρία και πλέον χρόνια να προχωρήσει στη δημοπράτηση της έτοιμης σύμβασης που είχε καταρτίσει η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας με τη σύμφωνη γνώμη όλων των Θεσσαλών Βουλευτών και των φορέων, με κόστος κάτω από ενενήντα δισεκατομμύρια. Την κατήργησε και προτίμησε να προχωρήσει σε νέα σύμβαση. Καθυστέρησε στη συνέχεια υπερβολικά με τις δημοπρατήσεις και όλες αυτές τις διαδικασίες. Τα έργα που ξεκίνησαν κάποια στιγμή κι αυτά έμειναν πίσω. 'Έπρεπε να είχαν τελειώσει το 2000 και μέχρι τότε είχε ολοκληρωθεί μόνο το 25% τόσο του φράγματος στη Συκιά, όσο και της σήραγγας της εκτροπής του Αχελώου.
(Στο σημείο αυτό την Προεδρική 'Έδρα καταλαμβάνει ο Β' Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΓΟΥΡΙΔΗΣ)
Τρίτον, το έργο αυτό το προχώρησε η Κυβέρνηση με ασυγχώρητη επιπολαιότητα. Δεν έκανε τις απαραίτητες μελέτες περιβαλλοντικής προστασίας, δεν εξέτασε εναλλακτικές λύσεις, με αποτέλεσμα να πέσει στο Συμβούλιο της Επικρατείας και να έχουμε διακοπή των εργασιών. Και είναι άγνωστο πλέον αν το έργο θα τελειώσει μετά από πέντε, οκτώ, δέκα χρόνια, ή αν θα τελειώσει καν. 
Φοβούμαι όμως ότι αρνητική είναι και η εξέλιξη και των μικρότερων αρδευτικών έργων στο Νομό Καρδίτσας, όπως είναι η κατασκευή λιμνοδεξαμενών και άλλα εγγειοβελτιωτικά έργα. Αναφέρομαι, για παράδειγμα, στο έργο Καλλιφωνίου Δαφνοσπηλιάς, ένα έργο εξίσου χρήσιμο.
Θα ήθελα να επισημάνω ότι το μόνο υδροηλεκτρικό έργο που έγινε σε ολόκληρη τη Θεσσαλία τα τελευταία σαράντα χρόνια είναι η κατασκευή του Φράγματος της Λίμνης Πλαστήρα, που ξεκίνησε το '55, τελείωσε το '60, μέσα στις τακτές προθεσμίες που είχαν οριστεί, χωρίς να υπάρχει χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή 'Ένωση, χωρίς τη σύγχρονη τεχνολογία.
GK

Βέβαια, σήμερα το νερό από αυτό το έργο δεν επαρκεί για να καλύψει όλες τις ανάγκες.
Όμως, η απορία που υπάρχει και είναι στο μυαλό όλων των Θεσσαλών είναι γιατί το 1955, το 1960 τα έργα ολοκληρώνονταν και τελείωναν, ενώ σήμερα, κύριε Υπουργέ, τα έργα διαρκούν πάνω από είκοσι χρόνια και δεν τελειώνουν. Τι συμβαίνει; Πού οφείλεται αυτό; Οφείλεται στην έλλειψη πολιτικής βούλησης για την στήριξης της ελληνικής υπαίθρου; Ή οφείλεται στην ανεπάρκεια και στην αναποτελεσματικότητα των κυβερνήσεων του ΠΑ.ΣΟ.Κ που επί δεκαεπτά χρόνια κυβερνούν τη χώρα και δεν έχουν εξασφαλίσει ούτε μια σταγόνα νερό στην ελληνική ύπαιθρο, στη Θεσσαλία;
Το συμπέρασμα που διεξάγεται είναι ότι για δεκαεπτά χρόνια δεν εξασφαλίστηκε σταγόνα νερό. Κάθε καλοκαίρι δημιουργούνται εντάσεις, γίνονται πόλεμοι για μια σταγόνα νερό. Γι' αυτό το λόγο είστε υπεύθυνοι. Είστε υπεύθυνοι γιατί δεν τελειώνετε τα έργα, είστε υπεύθυνοι για τις εντάσεις που δημιουργούνται στην ελληνική ύπαιθρο, είστε υπεύθυνοι για την ερημοποίηση της ελληνικής υπαίθρου, είστε υπεύθυνοι για την εγκατάλειψη του αγροτικού τομέα. 
(Στο σημείο αυτό ο Βουλευτής Σπυρίδων Ταλιαδούρος καταθέτει για τα Πρακτικά τα προαναφερθέντα έγγραφα, τα οποία βρίσκονται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Σκρέκας έχει το λόγο.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΣΚΡΕΚΑΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πριν εισέλθω στο θέμα της σημερινής επερώτησής μας, θέλω να καταγγείλω από του Βήματος αυτού την απουσία της Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και -θα έλεγα- την περιφρονητική, συστηματική απουσία των Υπουργών στις διαδικασίες του κοινοβουλευτικού ελέγχου. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι μειώνεται η παρουσία του κυρίου Υφυπουργού, τον οποίο θεωρώ -ίσως- ειδικότερο από την κυρία Υπουργό για το θέμα που σήμερα συζητούμε. 
Αναφέρομαι στο όνομα της κυρίας Υπουργού και θα ήθελα να παρακαλέσω τον κύριο Υφυπουργό να μεταφέρει και να υπενθυμίσει στην κυρία Παπανδρέου μια σύσκεψη που είχε προγραμματίσει και στην οποία συμμετείχαν οι Βουλευτές του Νομού Τρικάλων για ένα σημαντικό έργο που πραγματοποιήθηκε στο Νομό μας και αφορά όλη την Ελλάδα, το υδροηλεκτρικό φράγμα της Μεσοχώρας.
Σε εκείνη τη σύσκεψη του 1997, το κατακαλόκαιρο, η κυρία Υπουργός δεσμεύθηκε ότι αυτό το φράγμα μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα θα έμπαινε σε λειτουργία και θα έδινε τα προϊόντα του στην ελληνική οικονομία.
Κύριε Υφυπουργέ, αυτό το φράγμα ακόμα βρίσκεται σε αδράνεια. Και το χειρότερο είναι ότι στοιχίζει στην ελληνική οικονομία περίπου επτά δισεκατομμύρια το χρόνο. Θα μου πείτε τι σχέση έχει το φράγμα της Μεσοχώρας με την υπό συζήτηση επερώτησή μας. Έχει σχέση, γιατί το κόστος του ηλεκτρικού που χρησιμοποιείται από τους αγρότες βαρύνει αφάνταστα το αγροτικό προϊόν και έχει σχέση ακριβώς με το έργο αυτό, το οποίο δεν έχει ακόμα τεθεί σε λειτουργία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα σήμερα ο αγρότης να πληρώνει πανάκριβα την ηλεκτρική ενέργεια.
Κύριε συνάδελφε, ο θεσσαλικός κάμπος διψάει. Τραγικά λάθη και εγκληματικές παραλείψεις υπάρχουν στον προγραμματισμό, στις υποδομές, στη διαχείριση και στην προστασία των υδάτινων πόρων που σε συνδυασμό και με τις σοβαρές κλιματολογικές μεταβολές έχουν φέρει την περιφέρεια Θεσσαλίας στο κατώφλι του χειρότερου -ίσως- εφιάλτη του 21ου αιώνα, τη λειψυδρία.

DP


Η μείωση του νερού στα επιφανειακά και υπόγεια αποθέματα της Θεσσαλίας είναι δραματική και οι ειδικοί προειδοποιούν ότι αν δεν παρθούν μέτρα, τότε είναι βέβαιο ότι ο μεγαλύτερος κάμπος της χώρας θα μετατραπεί σε έρημη γη με απρόβλεπτες συνέπειες για τον αγροτικό κόσμο και για την αγροτική παραγωγή. Και βρέθηκε ο θεσσαλικός κάμπος σε αυτήν την τραγική κατάσταση γιατί δυστυχώς επί είκοσι ολόκληρα χρόνια οι πολιτικές του κυβερνώντος κόμματος, του ΠΑΣΟΚ, δεν προχώρησαν στις επεμβάσεις εκείνες οι οποίες θα έλυναν αυτό το σημαντικό πρόβλημα που σήμερα αντιμετωπίζει ο κόσμος της Θεσσαλίας, οι αγρότες γενικότερα.
Ο εισηγητής μας, ο κ. Κατσαρός ανέπτυξε το περιεχόμενο της επερώτησής μας. Άλλη μία παρέμβασή μας στον τομέα της αγροτικής οικονομίας και στην αγροτική σας πολιτική. Αγροτική πολιτική η οποία οδήγησε τον αγροτικό κόσμο στη χρεοκοπία, την απόγνωση και τον αφανισμό. 
Το θέμα που συζητάμε σήμερα δεν είναι οι τιμές των προϊόντων, είναι το πρόβλημα που αντιμετωπίζει όλος ο κόσμος, η θεσσαλική περιφέρεια, από την έλλειψη νερού η οποία οφείλεται στη μη προώθηση συγκεκριμένων σημαντικών έργων τα οποία έχουν μελετηθεί, έχουν σχεδιασθεί, έχουν προγραμματισθεί και δεν έχουν προχωρήσει.
(Στο σημείο αυτό χτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Κύριε Πρόεδρε, θα πάρω και τη δευτερολογία μου για να ολοκληρώσω.
Αναφέρθηκαν από τους προηγούμενους ομιλητές τα σημαντικά έργα τα οποία έπρεπε σήμερα να είναι σε λειτουργία. Θα αναφέρω ένα, το σημαντικότερο: Το φράγμα του Σμοκόβου το οποίο είναι εδώ και πέντε χρόνια έτοιμο και δυστυχώς ακόμα είναι σε αδράνεια. Δεν θα προχωρήσω βέβαια στη λίμνη της Κάρλας, στην εκτροπή του Αχελώου, σε έργα τα οποία βρίσκονται στο νομό Τρικάλων και τα οποία είναι σημαντικά. Θα αναφέρω ορισμένα από αυτά όπως το φράγμα της Πύλης, ένα φράγμα το οποίο θα έδινε τη δυνατότητα συγκέντρωσης νερού της τάξεως των πενήντα εκατομμυρίων κυβικών και επίσης ένα άλλο σημαντικό φράγμα στο δήμο Οιχαλίας, ένα φράγμα το οποίο η συγκέντρωση του νερού θα ανέρχονταν στο ύψος των είκοσι πέντε έως τριάντα εκατομμυρίων κυβικών, ποσότητες οι οποίες είναι ικανές να καλύψουν το 50% των αναγκών του νομού Τρικάλων σε ετήσια βάση.
Εδώ θέλω να κάνω μία σύντομη αναφορά στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα ο νομός Τρικάλων. 'Ενας νομός ο οποίος αρδεύει σήμερα περίπου τριακόσιες ενενήντα τρεις χιλιάδες στρέμματα και οι ανάγκες σε νερό ανέρχονται στα εκατόν σαράντα εκατομμύρια κυβικά. Τι έγινε μέχρι τώρα για το νομό Τρικάλων και για τη Θεσσαλία γενικότερα; Μελέτες, προγραμματισμοί, εμπαιγμοί, έργο κανένα και έτσι σήμερα ο αγρότης οδηγείται στην απόγνωση, οδηγείται στη χρεοκοπία, οδηγείται στον αφανισμό και τούτο γιατί; Γιατί το κόστος παραγωγής των προϊόντων του είναι τόσο υψηλό που δεν μπορεί να προωθηθεί στις αγορές τόσο του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού και φθάσαμε σήμερα στο σημείο μία χώρα κατ'εξοχήν αγροτική να εισάγει, κύριοι συνάδελφοι, το 70% των αναγκών της σε αγροτικά προϊόντα. Εδώ οδηγήσατε, κύριε Υφυπουργέ, κύριοι της Κυβέρνησης, την αγροτική οικονομία, εδώ οδηγήσατε τη χώρα μας, σε κατάσταση απόγνωσης.
Στο νομό Τρικάλων έχουν σχεδιασθεί και έχουν προγραμματισθεί κατά καιρούς μία σειρά από φράγματα τα οποία θα έλυναν οριστικά το πρόβλημα του νερού όπως το φράγμα της Κερασούλας, το φράγμα του Αγιοφύλλου, του Λιθέου ποταμού, του Λογγά και ορισμένες λιμνοδεξαμενές στο δήμο Ριζώματος και στο χωριό Πλάτανος.
Κλείνοντας αυτή τη σύντομη εισήγησή μου θέλω να πω στον κύριο Υπουργό και στην Κυβέρνηση ότι οι υποσχέσεις δεν λύνουν προβλήματα αντίθετα επιδεινώνουν το πρόβλημα.
(AD)


Η Θεσσαλία, γενικότερα, έχει ανάγκη από απασχόληση, γιατί είναι μία περιοχή που μαστίζεται από την ανεργία. 
Ξέρετε τι θέσεις δημιουργήσατε όλη αυτή την περίοδο που επαίρεστε για την ισχυρή και καλή οικονομική σας πολιτική; Δημιουργήσατε θέσεις προσωπικού στις ΕΛΔΕ, που προέκυψαν μέσα από το Χρηματιστήριο για ένα μικρό διάστημα και όλοι αυτοί οι άνθρωποι σήμερα ξαναμπήκαν στο χώρο της ανεργίας. Ένα δεύτερο πρόβλημα που προέκυψε είναι ο απέραντος τζόγος, καθώς γεμίσατε τα καφενεία και όλα αυτά τα μπαράκια με τα μηχανήματα, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι αυτοί να χάνουν τη δουλειά τους από το χτύπημα πλέον αυτού του παράνομου και απλωμένου τζόγου. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ορίστε, κύριε Υφυπουργέ. 
Έχετε είκοσι πέντε λεπτά για να αναπτύξετε τις θέσεις της Κυβέρνησης στην επερώτηση.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Κύριε Πρόεδρε, κυρία και κύριοι συνάδελφοι, χωρίς καμία διάθεση αντιπαράθεσης με τους αγαπητούς συναδέλφους -οι οποίοι οφείλω να ομολογήσω ότι έθεσαν τα θέματα με πολλή σοβαρότητα, παρά τις κάποιες αιχμές τις οποίες θεωρώ δικαιολογημένες και επιτρεπτές όταν υπάρχει επερώτηση- θα προσπαθήσω να εξηγήσω ποια είναι η εξέλιξη των έργων μέχρι σήμερα και ποιες είναι οι προοπτικές.
Η διαχείριση των υδάτινων πόρων είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα και είναι γνωστό το τι έχει γίνει μέχρι τώρα. Η Κυβέρνηση ετοιμάζει ένα νομοσχέδιο. Το είπα και σε μία άλλη επερώτηση και δέχτηκα την παρατήρηση του αξιότιμου επίτιμου Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας ότι δήθεν φτιάχνουμε πολλά νομοσχέδια. Κρίνεται, όμως, επιβεβλημένο να γίνει καινούρια νομοθεσία, η οποία θα προσαρμόζει τα ελληνικά δεδομένα με την κοινοτική οδηγία 60/2000. 
Επίσης, το νέο νομοσχέδιο το οποίο θα είναι έτοιμο περίπου μέχρι τον Ιούνιο -υπάρχουν επιστημονικές επιτροπές αποτελούμενες από εκπροσώπους όλων των συναρμόδιων Υπουργείων που εργάζονται πάνω σ' αυτό- προβλέπει τη δημιουργία Εθνικού Συστήματος Διαχείρισης Υδατικών Πόρων και νέες διοικητικές δομές. Μεταξύ άλλων προβλέπεται η δημιουργία ενός Εθνικού Συμβουλίου Υδατικών Πόρων -το οποίο θα είναι πολιτικό επιτελικό όργανο και θα υπάγεται απευθείας στο Υπουργικό Συμβούλιο- που θα εγκρίνει την εθνική υδατική πολιτική και τη διαχείριση των υδατικών πόρων.
Επίσης, προβλέπεται η Υπηρεσία Υδάτων που θα είναι ένα κεντρικό, εισηγητικό, εκτελεστικό και συντονιστικό όργανο και οι περιφερειακές υπηρεσίες προστασίας και διαχείρισης υδατικών διαμερισμάτων.
Παράλληλα με την επεξεργασία του νόμου αυτού, έχει ξεκινήσει μελέτη για τη σύνταξη του Master Plan και του καθορισμού των υδατικών διαμερισμάτων. Η διαδικασία αυτή θα διαρκέσει δώδεκα μήνες περίπου και θα κατατεθεί για έγκριση στο Εθνικό Συμβούλιο Υδατικών Πόρων, το οποίο βεβαίως θα έχει συγκροτηθεί μέχρι τότε.
Το ΥΠΕΧΩΔΕ έχει ήδη ξεκινήσει τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών για την υποστήριξη της κοινοτικής οδηγίας, με σημαντικότερο βήμα τη δημιουργία της Εθνικής Τράπεζας Υδρολογικής και Μετεωρολογικής Πληροφορίας. Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό έργο, το οποίο χρηματοδοτήθηκε με 2,1 δισεκατομμύρια και έχει ήδη ολοκληρωθεί.
Σε ό,τι αφορά τα έργα τα οποία αναφέρονται στην επερώτησή σας, θέλω να σας τονίσω, αγαπητοί συνάδελφοι, ότι η εκπόνηση διαχειριστικής μελέτης στο υδατικό διαμέρισμα Θεσσαλίας έχει ενταχθεί στις δράσεις του προγράμματος ανταγωνιστικότητας του Υπουργείου Ανάπτυξης στα πλαίσια του Γ΄ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης. Σ' αυτή τη διαχειριστική μελέτη για το διαμέρισμα της Θεσσαλίας, αλλά και στην αντίστοιχη για το υδατικό διαμέρισμα Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, δίνεται μία προτεραιότητα, ώστε αυτό να συνδυαστεί με την αντιμετώπιση του έργου του Αχελώου.
Σε ό,τι αφορά τον Αχελώο, θα ήθελα να πω ότι το έργο αυτό έχει μία γνωστή ιστορία και παρουσιάζει προβλήματα. Σχεδιάστηκε την περίοδο 1989-1993, υπήρχαν σοβαρές αντιρρήσεις από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης -από την τότε ΕΟΚ - …
ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΤΣΙΠΛΑΚΟΣ: Εσείς τις προκαλέσατε!
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): …και επανασχεδιάστηκε από το 1994. 
Η ποσότητα, η οποία θα μεταφερόταν -για να χρησιμοποιήσω την ορολογία του κυρίου Κατσαρού- είχε προβλεφθεί σε 1,2 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως και μειώθηκε σε εξακόσια, γιατί συμφωνήθηκε μία πιο ήπια εκτροπή, μεταφορά.


(PX)


Το φράγμα Συκιάς έχει δημοπρατηθεί και ανατεθεί τον Αύγουστο του 1996 με προϋπολογισμό 35,5 δισεκατομμύρια. Έχουν γίνει πάρα πολύ σημαντικές εργασίες μέχρι σήμερα. Το ποσό το οποίο απορροφήθηκε, είναι 14 δισεκατομμύρια δραχμές και για απαλλοτριώσεις έχουν διατεθεί 3,5 δισεκατομμύρια δραχμές. Υπολογίζεται ότι όλο το έργο για τον Αχελώο θα στοιχίσει 80 δισεκατομμύρια. Δυστυχώς υπήρχαν διάφορες προσφυγές οργανώσεων. Είχαμε ακυρώσεις των περιβαλλοντικών όρων…
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ: Αποφάσεών σας. 
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Αν το Συμβούλιο Επικρατείας, κύριε Κατσαρέ, βγάζει αποφάσεις καθ' υπόδειξη δική μας, τότε θα έχετε δίκιο εσείς. 
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ: Είναι δύο δικές σας αποφάσεις.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Δυστυχώς το Συμβούλιο Επικρατείας με μια προσφυγή του 2000 και όχι του 1999, είναι η υπ' αριθμόν 3478/2000 απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας, ακύρωσε τους περιβαλλοντικούς όρους κυρίως για τη διάσωση του μοναστηρίου του Αγίου Γεωργίου, του Μυρόστυλου. 
Το ΥΠΕΧΩΔΕ αμέσως προχώρησε στην ανάθεση, εκπόνηση συμπληρωματικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Η μελέτη αυτή εκπονήθηκε, τελείωσε. Δυστυχώς έχουμε κάποια προβλήματα με τη NATURA 2000 που προσπαθούμε να τα ξεπεράσουμε. 
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ: Γιατί την υπογράψατε;
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Σ' αυτό δε θα διαφωνήσω μαζί σας. Γίνονται μεγάλες προσπάθειες και ελπίζουμε ότι εντός του 2000 θα έχουμε έγκριση των νέων περιβαλλοντικών όρων και ίσως στο τέλος αυτού του χρόνου ή στην αρχή του επομένου την επαναδημοπράτηση του έργου. Συντάσσουμε ήδη παράλληλα με την εκπόνηση των περιβαλλοντικών όρων για έγκριση και τα νέα τεύχη δημοπράτησης σε συνεργασία με τη ΔΕΗ. Στη νέα εργολαβία θα περιλαμβάνονται και τα ηλεκτρομηχανολογικά έργα, που δεν συμπεριλαμβάνονταν στην προηγούμενη.
Βεβαίως έγιναν κάποιες εργασίες για την εξασφάλιση της ασφάλειας των έργων, τα οποία έχουν γίνει μέχρι τώρα. Βεβαίως είναι γνωστό ότι τα έργα αυτά δεν χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Χρηματοδοτούνται μόνο από εθνικούς πόρους. 
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Γιατί;
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Κύριε Πρόεδρε, είναι γνωστό ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν χρηματοδοτεί έργα, τα οποία αυξάνουν τις αρδευόμενες εκτάσεις, δυστυχώς. Βεβαίως εμείς υποστηρίζουμε ότι το έργο είναι πρώτιστα μεγάλης περιβαλλοντικής σημασίας. Και αυτή είναι η πραγματικότητα.
Αναγνωρίζω, κύριε Κατσαρέ και κύριοι συνάδελφοι της Νέας Δημοκρατίας, που αναπτύξατε την επερώτηση, ότι πράγματι τα όσα προβλήματα θέσατε για τη Θεσσαλική πεδιάδα, για το Θεσσαλικό κάμπο, για τη Θεσσαλία είναι υπαρκτά. Υπάρχει πρόβλημα και περιβαλλοντικό και πρόβλημα άρδευσης και ύδρευσης και προβλήματα αντιπλημμυρικής προστασίας.
Σε ό,τι αφορά τη σήραγγα εκτροπής ή μεταφοράς νερού από τον άνω ρου του Αχελώου, η σήραγγα αυτή προβλέπεται να έχει μήκος 17,4 χιλιόμετρα, διάμετρο 6 μέτρα και να μεταφέρει 600 εκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως. Το έργο προϋπολογισμού 41 δισεκατομμυρίων δραχμών ανατέθηκε το Μάρτιο του 1997. Έχουν γίνει αρκετές εργασίες, έχει διανοιχθεί ήδη περίπου το 1/3, τα 6 χιλιόμετρα της σήραγγας. Επίσης έχει διανοιχθεί το φρέαρ θυροφραγμάτων ύψους 80 μέτρα. Μέχρι σήμερα και το έργο αυτό απορρόφησε 14 δισεκατομμύρια. 
Δυστυχώς, η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για την οποία μίλησα νωρίτερα, επηρεάζει και την εξέλιξη αυτού του έργου. Σ' αυτό το έργο βεβαίως δεν διαλύσαμε την εργολαβία, την κρατάμε για πολλούς λόγους εν ζωή. Θέλω να τονίσω επίσης ότι ο χρόνος ολοκλήρωσης του έργου εκτιμάται σε 4,5 χρόνια από τώρα, ενώ για το φράγμα της Συκιάς περίπου σε 5 χρόνια από τώρα.
Σε συνδυασμό με το φράγμα της Συκιάς και τη σήραγγα εκτροπής μεταφοράς νερού από τον Αχελώο βεβαίως κατασκευάζονται και κάποια άλλα μικρά έργα, οδικά κυρίως, για την ανάπτυξη ορεινών και δυσπρόσιτων περιοχών.

(LΜ)
Αναφέρω το έργο για τη βελτίωση της Εθνικής Οδού Καρδίτσας-Άρτας στο τμήμα Αργιθέα-Πετρωτό. Το έργο βρίσκεται σε φάση περαίωσης. Επίσης βρίσκεται σε εξέλιξη η εργολαβία για το τμήμα Σκάλας-Σκολίνγκα-Αγία Κυριακή της Εθνικής Οδού Τρικάλων-Άρτας, μήκους περίπου τεσσάρων χιλιομέτρων και προϋπολογισμού 1,9 δισεκατομμυρίων δραχμών. Θα γίνουν και άλλες μικροπαρεμβάσεις, για να βοηθήσουμε κάποιες ορεινές περιοχές.
Φράγμα Σμοκόβου και σήραγγα Λεονταρίου. Τα έργα αυτά έχουν τελειώσει. Το φράγμα Σμοκόβου μάλιστα κόστισε 11 δισεκατομμύρια και τελείωσε το 1996. Στη σήραγγα Λεονταρίου έχει ολοκληρωθεί η διάτρησή της και η επένδυσή της. Η σήραγγα αυτή θα παροχετεύσει το νερό του ταμιευτήρα του φράγματος προς τον κάμπο για άρδευση. Τα δύο έργα, φράγμα Σμοκόβου και σήραγγα Λεονταρίου έχουν απορροφήσει μέχρι σήμερα περίπου 25 δισεκατομμύρια δραχμές.
Πού βρισκόμαστε τώρα; Αναθέσαμε ένα έργο -η σύμβαση υπογράφτηκε στις 7.12.2001- προϋπολογισμού 7 δισεκατομμυρίων. Με αυτήν την εργολαβία προβλέπεται να γίνουν ορισμένα αναγκαία συμπληρωματικά έργα στο φράγμα Σμοκόβου, να γίνουν τα έργα εξόδου της σήραγγας Λεονταρίου, τα έργα μεταφοράς νερού από τη σήραγγα Λεονταρίου για μερική άρδευση ορισμένων περιοχών περίπου 7.000 με 8.000 στρεμμάτων και η κατάκλυση του φράγματος Σμοκόβου, η πλήρωση του ταμιευτήρα, η έναρξη δηλαδή λειτουργίας του έργου. 
Θεωρείται ότι είναι εφικτή η πλήρωση του ταμιευτήρα και η λειτουργία του φράγματος το καλοκαίρι του 2002. Αυτός είναι ο προγραμματισμός. Πιστεύουμε ότι από του χρόνου μπορεί να διαθέτουμε κάποια νερά μέσα από κάποια ρέματα, για να αρχίσει με αυτόν τον τρόπο η άρδευση κάποιων περιοχών. Το έργο αυτό των 7 δισεκατομμυρίων, το οποίο είναι ήδη υπό εκτέλεση, έχει διάρκεια περαίωσης 3 έτη.
Παράλληλα το ΥΠΕΧΩΔΕ για τη λειτουργία των έργων του Σμοκόβου έχει προχωρήσει στη μελέτη δικτύων άρδευσης για την πεδιάδα της Καρδίτσας για 100.000 στρέμματα. Η μελέτη έχει τελειώσει, τα έργα που προβλέπονται έχουν προϋπολογισμό 25 δισεκατομμύρια και είμαστε στη φάση συζήτησης και αναζήτησης αυτών των κονδυλίων, για να ξεκινήσουμε και το έργο αυτό.
Ανασύσταση του ταμιευτήρα Κάρλας. Προβλέπεται η κατασκευή λίμνης 38.000 στρεμμάτων και μεγίστου όγκου 210.000.000 κυβικών μέτρων και συναφών έργων, όπως συλλεκτήρων, αντλιοστασίων, αποχέτευσης, καθώς και έργων κεφαλής για άρδευση. Το έργο προβλέπεται να αρδεύσει γύρω στα 93.000 χιλιόμετρα. Βεβαίως όμως το έργο είναι πολλαπλής σκοπιμότητας, πρώτα-πρώτα περιβαντολογικής και βεβαίως έχει στόχο να αρδεύσει και κάποιες εκτάσεις. Είναι έργο και ύδρευσης και αντιπλημμυρικής προστασίας της περιοχής. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου είναι 85 δισεκατομμύρια. Προβλέπεται να ολοκληρωθεί το 2006. Σημειώνω ότι έχει ενταχθεί στο επιχειρησιακό πρόγραμμα "περιβάλλον" με προϋπολογισμό 50,7 δισεκατομμύρια. Το έργο δημοπρατήθηκε πρόπερσι και κατασκευάζεται σε ό,τι αφορά τους εξής τομείς. 
Κατασκευάζονται τα έργα του ταμιευτήρα, οι συλλεκτήρες, τα έργα στεγανώσεως, τα αντλιοστάσια αποχετεύσεως. Αυτά τα έργα είναι συνολικού προϋπολογισμού 34 δισεκατομμυρίων και ο χρόνος ολοκλήρωσης προσδιορίζεται στο τέλος του 2003. Τα 34 δισεκατομμύρια είναι μέρος από τα 50,7 δισεκατομμύρια που έχουν εγκριθεί από το ΕΠΕ. 
Στο παραπάνω ποσό περιλαμβάνεται και το κόστος των αρχαιολογικών ερευνών, το οποίο προεκτιμάται σε 3 δισεκατομμύρια. Η διαδικασία των απαλλοτριώσεων βρίσκεται σε εξέλιξη με αναμενόμενο κόστος 6,7 δισεκατομμύρια. 
Σε δεύτερη φάση προβλέπεται να υλοποιηθούν τα έργα προστασίας, διαχείρισης και αναβάθμισης του περιβάλλοντος, τα οποία θα εξασφαλίσουν και τον πολλαπλό χαρακτήρα του έργου με συνολικό προϋπολογισμό 10 δισεκατομμύρια. Τα έργα που κατασκευάζονται είναι 34 δισεκατομμύρια, 6,7 δισεκατομμύρια είναι οι απαλλοτριώσεις -η διαδικασία ξεκίνησε- 10 δισεκατομμύρια είναι τα περιβαλλοντικά κυρίως έργα. Αυτά είναι τα 50,7 δισεκατομμύρια, τα οποία έχουμε εξασφαλίσει.
(PE)
Προβλέπονται έργα 31 δισεκατομμυρίων για αρδευτικούς σκοπούς, τα οποία χρήματα μέχρι τώρα δεν έχουμε εξασφαλίσει.
Παράλληλα στην περιφέρεια της Θεσσαλίας, από το '95 με το πρόγραμμα ΚΑΣΕ, είναι σε εξέλιξη σοβαρά αντιπλημμυρικά έργα, τα οποία μέχρι τώρα έχουν απορροφήσουν περίπου 11 με 12 δισεκατομμύρια. 
Επίσης, έχουν ολοκληρωθεί οι τεχνικές μελέτες και εκδόθηκαν και περιβαλλοντικοί όροι για τα αντιπλημμυρικά έργα στους ποταμούς Καλέντζι, Καράμπαλη, Σοφαδίτη, Τιταρήσιο, Πάμεσο και Πορταϊκό. Έχουμε ακόμα και άλλες μελέτες για γέφυρες και οκτώ φράγματα στους ποταμούς Ενιππέα, Ιταλικό, Καλέντζι και Καράμπαλη. Μάλιστα σε αυτά τα έργα έχουν εγκριθεί και οι περιβαλλοντικές μελέτες.
Από τα παραπάνω έργα, εκτελούνται αντιπλημμυρικά έργα στο τρίγωνο Καρδίτσας-Καλέντζι-Καράμπαλη, προϋπολογισμού περίπου 2 δισεκατομμυρίων. Η σύμβαση αυτή έχει υπογραφεί.
Εντός των ημερών αναμένεται η υπογραφή των συμβάσεων για τα φράγματα Κ1, Κ2 και Κ4 στον ποταμό Καλέντζι και για μία γέφυρα στον ποταμό Ενιππέα, Ε3, προϋπολογισμού 2,7 δισεκατομμυρίων. Ανάλογα έργα προετοιμάζονται και εκτελούνται στο Νομό Μαγνησίας και στη νήσο Σκόπελο. Οι μελέτες έχουν τελειώσει και ελπίζουμε αρκετά από αυτά να προωθηθούν και μέσα στο 2002.
Επίσης, σε συνεργασία με το Δήμο Λάρισας, ολοκληρώθηκε μία μελέτη αντιπλημμυρικών έργων στον ποταμό Πηνειό. Είναι ένα μεγάλο έργο, στο οποίο δίνουμε μεγάλη προτεραιότητα και βαρύτητα. Ελπίζουμε, όπως όλα δείχνουν μέχρι τώρα, πως θα ενταχθεί στο Ταμείο Συνοχής με προϋπολογισμό 6 δισεκατομμύρια.
Το έργο για το φράγμα Λειβαδίου-Ελασσόνας ξεκίνησε με χρηματοδότηση 1,2 δισεκατομμύρια από το Β΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Έχουν απορροφηθεί μέχρι σήμερα 510 εκατομμύρια. Υπήρξαν κάποιες αστοχίες, αλλά για την ολοκλήρωση του φράγματος και μέρους των κύριων δικτύων υποβλήθηκε ο φάκελος στη διαχειριστική αρχή του ΠΕΠ Θεσσαλίας με προϋπολογισμό 3,9 δισεκατομμύρια. Ο φάκελος αξιολογείται και το έργο θα ενταχθεί στο ΠΕΠ Θεσσαλίας στα πλαίσια του χρονοδιαγράμματος 2000-2006.
Το έργο για το φράγμα Αγιονερίου-Ελασσόνας έχει ενταχθεί στο ΠΕΠ Θεσσαλίας, 1994-1999 και απορρόφησε 1,5 δισεκατομμύρια δραχμές. Η μελέτη των αρδευτικών δικτύων γίνεται από το Υπουργείο Γεωργίας και θα ολοκληρωθεί σύντομα. Η ολοκλήρωση του έργου -και του αρδευτικού- προϋπολογισμού 3 δισεκατομμυρίων θα γίνει στα πλαίσια του Γ΄ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης.
Το φράγμα Παναγιωτάκου Μαγνησίας εντάχθηκε στο Β΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης και απορρόφησε 2,15 δισεκατομμύρια. Υπήρχαν πράγματι τα προβλήματα στα οποία αναφέρθηκε ο κ. Νάκος. Γι΄ αυτό και έγιναν συμπληρωματικές μελέτες. Επίσης, ολοκληρώνεται η μελέτη των δικτύων από την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Μαγνησίας. Το έργο του φράγματος και των δικτύων, προϋπολογισμού 3,8 δισεκατομμυρίων, εντάσσεται στο ΠΕΠ Θεσσαλίας 2000-2006.
Το φράγμα της Μεσοχώρας είναι γνωστό, κύριοι συνάδελφοι, πως είναι ένα έργο, το οποίο δυστυχώς στοίχισε 100 δισεκατομμύρια περίπου σε σημερινές τιμές. Δυστυχώς, βρίσκεται εκεί που και εσείς τονίσατε. Υπάρχουν προβλήματα και αντιδράσεις με τις απαλλοτριώσεις. Έχουν γίνει πράγματι αλλεπάλληλες συσκέψεις.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ : Λίστα θέλουμε.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ : Είναι δυνατόν να μην παίρνετε αποφάσεις, κύριε Υπουργέ! Είστε μία Κυβέρνηση που δεν αποφασίζει! Αυτό είστε.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Ελπίζω ότι είμαστε σε φάση συμφωνίας, ώστε να ξεκινήσουν οι απαλλοτριώσεις και να λειτουργήσει αυτό το τόσο σημαντικό, ενεργειακό έργο.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, από το ΠΕΠ Θεσσαλίας διατέθηκαν στο Β΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης 20 δισεκατομμύρια για έργα υποδομής στον αγροτικό τομέα. Προγραμματίζονται να διατεθούν 100 δισεκατομμύρια συνολικά και για έργα υποδομής και για άλλες παρεμβάσεις στον αγροτικό τομέα στην περιοχή της Θεσσαλίας.
Εγώ έκρινα ότι έπρεπε, για όσα θέματα υπάρχει εξέλιξη, να σας ενημερώσω με τον τρόπο που το έκανα. Αναγνωρίζουμε ως Κυβέρνηση ότι τα έργα αυτά στην περιοχή της Θεσσαλίας έχουν μεγάλη βαρύτητα, γιατί υπάρχουν σοβαρά προβλήματα. Σας βεβαιώνω από αυτό το Βήμα ότι και εγώ προσωπικά, αλλά και το ΥΠΕΧΩΔΕ, θα κάνουμε το παν, για να επισπεύσουμε και να κερδίσουμε το χαμένο χρόνο.
Σας ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑΣΟΚ)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Καλώς, κύριε Υπουργέ.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ : Κύριε Πρόεδρε, το λόγο σας παρακαλώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο επίτιμος Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας έχει το λόγο.
Ορίστε, κύριε Μητσοτάκη.
(RG)




ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν μπορώ παρά να αναγνωρίσω στον κύριο Υπουργό, ότι με πολύ γενναιότητα αναγνώρισε το χαμένο χρόνο. Μα, περί αυτού ακριβώς πρόκειται, κύριε Υπουργέ. Γι' αυτό κάνει επερώτηση η Νέα Δημοκρατία, για το χαμένο χρόνο, ο οποίος κινδυνεύει όντως να οδηγήσει σε τραγωδία.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ίσως μου έχει γίνει έμμονη ιδέα το πρόβλημα της αξιοποίησης του υδάτινου δυναμικού της χώρας. Δυστυχώς η δική μου φωνή τα τελευταία χρόνια επί ημερών εκσυγχρονιστικού ΠΑΣΟΚ είναι φωνή βοώντος εν τη ερήμω. Δεν είχαμε ανταπόκριση, η κυβέρνηση δεν θέλει να βλέπει το πρόβλημα. Ο κύριος Υφυπουργός μας είπε πάλι ότι θα φέρει νόμο, ο οποίος θα ρυθμίσει συνολικά το πρόβλημα της αξιοποίησης του υδάτινου δυναμικού στην Ελλάδα και χαίρομαι γι' αυτό, ιδιαίτερα γιατί θα γίνει ένας νόμος κατ' εφαρμογή της κοινοτική οδηγίας, που σημαίνει ότι θα γίνει ένας καλύτερος νόμος. Είχα πει, όμως και στο παρελθόν σε μια διακοπή ότι δεν ήταν οι νόμοι που μας έλειπαν. Είχαμε ήδη αρκετές προσπάθειες νομοθετικές για να ρυθμίσουμε το πρόβλημα. Δεν μας λείπει ο νόμος. Φέρτε επιτέλους νόμο, μια που έχετε και μια Βουλή που δεν έχει νόμους να ψηφίσει, να μην εξευτελίζεται η Βουλή έτσι. Διότι, θα το ξαναπώ από του Βήματος αυτού, εγώ τουλάχιστον δεν γνωρίζω μισό αιώνα Βουλευτής, μια περίοδο που η Βουλή να μην έχει νόμους να ψηφίσει. Είναι απόδειξη της διάλυσης και της ανικανότητας της κυβέρνησης του κ. Σημίτη. Αλλά το πρόβλημα, κύριε Υπουργέ και αγαπητοί συνάδελφοι είναι ουσιαστικό. Η Θεσσαλία πράγματι εκπέμπει SOS, κραυγή αγωνίας. Πράγματι κινδυνεύει να γίνει έρημος σε ορατό χρόνο.
Είναι γνωστό, κύριε Υπουργέ, στην ιστορική περίοδο που γνωρίζουμε πως άλλαξε η μορφή πολλών περιφερειών, οι οποίες μεταβλήθησαν σε ερήμους από κει που ήσαν πλούσιες παραγωγικές περιοχές. Από τη Λιβύη που ήταν σιτοβολώνας την κλασσική εποχή της Ελλάδος ήσαν μεγάλες περιοχές στην κεντρική Ασία, που σχετικά πρόσφατα όταν έπαψαν να αρδεύονται μετεβλήθησαν σε ερήμους. Θα ήθελα ακόμη να σας πω ότι η άποψη που με τόση ευκολία υποστηρίξατε, ότι η Ευρώπη δεν χρηματοδοτεί είναι εσφαλμένη, κύριε Υπουργέ. Και αν ακόμη δεχθούμε -που δεν είναι καμια δική μας υποχρέωση να το δεχθούμε, πρέπει να δώσουμε μάχη και πρέπει να πετύχουμε και αυτό να ανατραπεί- ότι δεν αρδεύουμε καινούργιες εκτάσεις, το πρόβλημα της Θεσσαλίας είναι να αρδεύσουμε τις εκτάσεις που αρδεύονται σήμερα, κύριε Υπουργέ. Είναι απαράδεκτο να λέει 'Ελλην Υπουργός στο ελληνικό Κοινοβούλιο, ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να χρηματοδοτήσει ένα τέτοιο έργο. Αφήστε που έχει και τις άλλες πλευρές της περιβαλλοντολογικές. Είναι πρόβλημα ύδρευσης, είναι πρόβλημα προστασίας από το νερό σε περίπτωση χειμάρρων και είναι βέβαιο, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ότι η Ευρώπη μπορεί να χρηματοδοτήσει. Και εμείς τουλάχιστον ως κυβέρνηση τέτοιο πρόβλημα δεν το είχαμε. 
Δεν θα μπω στα επιμέρους έργα, αλλά θα περιοριστώ να πω λίγα πράγματα για τον Αχελώο. Ο Αχελώος ήταν ένα έργο το οποίο αμφισβητήθηκε έντονα. Το δέχομαι αυτό. Υπήρξαν πολλοί που ήσαν αντίθετοι και πολλοί που το στήριξαν. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, αφού το μελέτησε εις βάθος κατέληξε στην απόφαση ότι το έργο αυτό πρέπει να γίνει και προχώρησε αποφασιστικά. 'Εκανε αποφασιστικά βήματα.
PM

Ε

Το πρωτόκολλο για το οποίο σας μίλησε πρωτύτερα ο κ. Αναγνωστόπουλος υπεγράφη το Νοέμβριο του 1991 από όλους τους πολιτικούς παράγοντες της Θεσσαλίας, οι οποίοι εκείνη την εποχή αμφισβητούσαν το αποτέλεσμα του διαγωνισμού που είχε γίνει. Μάλλον, τον είχαμε βρει κι εμείς τον διαγωνισμό αυτόν. Ούτε δικός μας ήταν ο διαγωνισμός αυτός. Ο κ. Τσιπλάκος επέτυχε πράγματι ένα θαυμαστό αποτέλεσμα. Του είχαν πει να πετύχει 90 δισεκατομμύρια δραχμές και πέτυχε 83 δισεκατομμύρια δραχμές. Γιατί δεν έπρεπε να εκτελεστεί αυτή η σύμβασις;
Κύριοι συνάδελφοι και κύριε Υπουργέ, η Κυβέρνησή σας, η Κυβέρνηση του κυρίου Σημίτη έχει ένα μεγάλο κουσούρι. Το ΠΑΣΟΚ εννοεί να επαναδιαπραγματεύεται όλες τις συμβάσεις, δεν είναι η περίπτωσις του κυρίου Σημίτη εδώ. Εννοεί το ΠΑΣΟΚ να επαναδιαπραγματεύεται όλες τις συμβάσεις όταν έρχεται στην εξουσία. Είναι λάθος και είναι, για να μην πω τίποτα αλλιώτικο, περίεργο. Η σύμβασις είναι αυτοσκοπός; Έπρεπε να καθυστερήσει εξ αυτού του λόγου η υπόθεσις; 
Εγώ πιστεύω ότι το πρόβλημα του Αχελώου το έχετε μέσα στην Κυβέρνηση. Θέλετε ή δεν θέλετε τον Αχελώο; Το είχαμε κι εμείς, κύριε Υπουργέ. Είναι ένα υπαρκτό πρόβλημα, το καταλαβαίνω, αλλά ο Πρωθυπουργός οφείλει να το λύσει και η Κυβέρνηση πρέπει να το λύνει. Ναι ή όχι; Αν δεν τον θέλετε, να πείτε όχι, αν τον θέλετε, ναι, να τον προχωρήσετε, όπως τον είχαμε προχωρήσει εμείς αποφασιστικά. Διότι, όση και να είναι η ανικανότητα του ΥΠΕΧΩΔΕ -και δόξα τω Θεώ, αλίμονο δηλαδή, έδειξε μεγάλη ικανότητα αναβολής και αποτυχίας και καθυστερήσεων το ΥΠΕΧΩΔΕ τα τελευταία χρόνια- δεν θα είχαμε φτάσει σε αυτό το κατάντημα, εάν δεν υπήρχε μέσα σας αμφισβήτησις, ναι ή όχι, για τον Αχελώο. Όμως, εγώ δεν ήλθα να μιλήσω ούτε γι' αυτό, ούτε για τις καθυστερήσεις που υπάρχουν καθημερινά λόγω της δυσκολίας που έχετε να πάρετε αποφάσεις.
Όσον αφορά στο φράγμα, για το οποίο μιλούσατε πρωτύτερα, κύριε Υφυπουργέ, η Κυβέρνησις πρέπει να είναι σε θέση να παίρνει και δυσάρεστες αποφάσεις. Πρέπει ενίοτε να δυσαρεστεί και κοινωνικές ομάδες, ένα κομμάτι του πληθυσμού, για να πετύχει ένα μείζον αγαθό. Μία κυβέρνηση, η οποία σταματά μπροστά σε μερικές δεκάδες ανθρώπων που σταματούν την κυκλοφορία ή ένα μεγάλης εθνικής σημασίας έργο, γιατί υπάρχουν τοπικές αντιδράσεις, είναι ακατάλληλη κυβέρνηση, είναι ανίκανη κυβέρνηση, πρέπει να σηκωθεί να φύγει. Να έχετε και το θάρρος της αντιδημοτικότητας και να αποφασίζετε να εκτελείτε τα έργα. Είναι κατάρα αυτό που κάνετε. Δεν μπορεί να εκτελεστεί κανένα έργο, όταν αρχίσουν οπουδήποτε μικρές, πολλές φορές, και όχι σημαντικές τοπικές αντιδράσεις.
Ακόμα, θα σας πω και κάτι άλλο, το οποίο δεν σας αφορά. Αφορά όμως γενικότερα τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η Ελλάς και κυβερνάται. Οι παρεμβάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας -το έχω πει πολλές φορές από το Βήμα αυτό, είναι γνωστό πόσο τιμώ τη δικαιοσύνη- είναι πολλές φορές ανεπίτρεπτες, σε ό,τι αφορά ιδιαίτερα στην ερμηνεία του Συντάγματος που αναφέρεται στην προστασία του περιβάλλοντος. Εγώ δέχομαι ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας μπορεί να ακυρώσει μια απόφαση επειδή δεν υπάρχει περιβαλλοντική μελέτη. Αυτές δυστυχώς είναι περιπτώσεις των αποφάσεων των κυβερνήσεών σας. Αυτό σας θύμισε πρωτύτερα ο κ. Κατσαρός με τη διακοπή του. 
Όμως, δεν δέχομαι ότι επί της ουσίας της περιβαλλοντικής μελέτης, εάν δηλαδή προστατεύεται ή δεν προστατεύεται ένα ιστορικό κειμήλιο, ένας ιστορικός τόπος, το Συμβούλιο της Επικρατείας θα αποφασίσει τελικά και αμετάκλητα και θα σταματήσει τον ρουν των πραγμάτων και την εκτέλεση έργων, τα οποία είναι πολύ σημαντικά για την πορεία του τόπου και για τη ζωή του λαού.
Εκείνο το οποίο ήθελα εγώ, κύριοι συνάδελφοι, να τονίσω, είναι η αδιαφορία της Κυβερνήσεως σε ό,τι αφορά στα θέματα της προστασίας του υδατικού δυναμικού που έχει, των υδάτων στην Ελλάδα και ιδιαίτερα το πρόβλημα των φραγμάτων, της αξιοποίησης του νερού που υπάρχει, που πέφτει από τον ουρανό, των λιμνοδεξαμενών και των φραγμάτων, των μικρών και των μεγάλων, για τα οποία πρωτύτερα σας μίλησε και ο κ. Νάκος.
(GH)

Επί των ημερών της κυβερνήσεώς μας, κύριοι συνάδελφοι, την εποχή της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, η δική μας γραμμή ήταν ξεκάθαρη. 'Ολες οι λιμνοδεξαμενές και όλα τα μικρά και μεσαία φράγματα -τα μεγάλα ήταν μια άλλη υπόθεση διότι εκεί ήταν πιο δύσκολο- ενεκρίνοντο χωρίς συζήτηση, με απόλυτη προτεραιότητα. Μάλιστα, διαθέταμε και τις πιστώσεις για τον σκοπό αυτό, κύριε Υπουργέ, διότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο να εγκρίνεις, αλλά να δίνεις και τα λεπτά. Χωρίς λεπτά, ως γνωστόν δεν γίνεται έργο. Αυτό δεν το κατάφερε και το ΠΑΣΟΚ. Και ο εμπαιγμός όταν δεν έχεις λεφτά και εγκρίνεις έργα, ε δεν κρατά πολύ. Ο κόσμος τελικά το καταλαβαίνει. Εμείς είχαμε δώσει απόλυτη προτεραιότητα στη χρηματοδότηση. 
Επειδή το πρόβλημα το είχα επισημάνει από καιρό, είχα κάνει μια ερώτηση στον κ.Σημίτη. Τον είχα ρωτήσει γιατί δεν προωθεί το πρόγραμμα των λιμνοδεξαμενών και των μικρών φραγμάτων και γενικότερα της προστασίας του νερού που πέφτει με τη βροχή. Είχα δε υπόψη μου συγκεκριμένα περιστατικά. 
Σταμάτησαν οι λιμνοδεξαμενές και τα φράγματα εκεί ακριβώς που τα είχε αφήσει η Νέα Δημοκρατία όταν έφυγε. Δεν προχώρησαν ούτε κατά βήμα τα περισσότερα. Ελάχιστα έγιναν. Είδα ότι αναφέρατε μερικά και καλά κάνατε και τα αναφέρατε. Αλλά φυσικά δεν αναφέρατε αυτά που σταμάτησαν ή αυτά που δεν έγιναν ποτέ. 
Μάλιστα είπα τι γίνεται με το Γ' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Το ξαναρωτώ και πάλι. 
Δεν υπάρχει πρόβλημα με την κοινότητα. Είναι πρόβλημα εσωτερικής κατανομής την οποία αποφασίζει η Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Αν δεν κάνω λάθος, μέσα σε όλο το Γ' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης προβλέπεται ένα κονδύλι 75 δις όλο κι όλο, για όλα τα χρόνια, για όλα αυτά τα έργα στην Ελλάδα. Και είπα ότι είναι απαράδεκτο, ότι επιτέλους τόσα λεφτά διατίθενται για την προστασία του νερού που αποτελεί αυτή την ώρα το μεγάλο πρόβλημα δεν μπορείτε να δώσετε κάτι παραπάνω;
Ο κ.Σημίτης δεν ήλθε ο ίδιος εδώ. Δεν καταδέχθηκε. Δεν απήντησε καν ο Υπουργός Γεωργίας. 'Ηλθε τότε ο Υφυπουργός για να μου απαντήσει και να μου πει ότι έχω δίκιο, να μου πει ναι, λέγετέ τα μπας και γράψουμε κάτι παραπάνω στο Γ' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Ε, δεν εγράφη τίποτε παραπάνω, κύριε Υφυπουργέ. Εμεινε ανύπαρκτο το κονδύλι. Και όταν το κονδύλι είναι ανύπαρκτο, ως γνωστόν έργα δεν γίνονται. 
Τα λέω αυτά, κύριοι συνάδελφοι, διότι πιστεύω ότι ακόμα και τώρα, ποτέ δεν είναι αργά. 'Εχουμε δυο μεγάλα προβλήματα να αντιμετωπίσουμε σαν χώρα και έχει και η Κυβέρνησή σας. Το ένα είναι η απίστευτη ανικανότητα του ΥΠΕΧΩΔΕ όπως φάνηκε ίσα με σήμερα με τις τρομακτικές καθυστερήσεις σε μια εποχή που δεν δικαιολογείται.
Σας είπε προηγουμένως ο κ.Ταλιαδούρος πάρα πολύ σωστά ότι η λίμνη του Πλαστήρα έγινε μέσα σε 5 χρόνια στη 10ετία του '50, την εποχή που δεν είχαμε βοήθεια από την Ευρώπη και δεν είχαμε αυτές τις λαμπρές τεχνικές εταιρείες που έχουμε σήμερα, ούτε τα σύγχρονα τεχνικά μέσα. Και σεις δεν μπορείτε να τελειώσετε ένα έργο;
'Ηταν θλιβερή η εικόνα όπως παρουσιάστηκε από τους κυρίους συναδέλφους. Η κατάσταση στη Θεσσαλία είναι τραγική. Φέτος το καλοκαίρι θα έχουμε μεγαλύτερα επεισόδια αναφορικά με την κατανομή του ανύπαρκτου νερού. Το νερό θα το γυρεύουμε διαρκώς και σε χαμηλότερα. Το Αργολικό πεδίο κινδυνεύει να πεθάνει. 'Ισως δεν διορθώνεται. Η Θεσσαλία όμως, είναι κάτι το διαφορετικό. Εκεί κατοικεί το 1/12 του ελληνικού πληθυσμού, έχει ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της ελληνικής γεωργικής παραγωγής. Θα την αφήσουμε δηλαδή να φτάσει να γίνει έρημος; Δεν είναι υπερβολές αυτά, ούτε μου αρέσει εμένα να λέω μεγάλα λόγια, αλλά εάν δεν αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της Θεσσαλίας γρηγορότερα, με τους ρυθμούς που ακολούθησε το ΥΠΕΧΩΔΕ ίσα με σήμερα, η Θεσσαλία θα έχει ένα ουσιαστικό πρόβλημα. 
Γι' αυτό, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η επερώτηση σωστά γίνεται και η Κυβέρνηση επιτέλους ας ακούσει το καμπανάκι του κινδύνου και ας φύγει από τη ραστώνη. 
( PN )

Ας καταλάβει ότι το πρόβλημα είναι πολύ πιο σοβαρό απ' ότι φαντάζεται. Και ας θυμηθεί η κυβέρνηση του κ. Σημίτη ότι πέραν των προβλημάτων του κέντρου, πέραν των διαφόρων κατηγοριών ανθρώπων για τους οποίους ενδιαφέρονται τα συνδικάτα και τους ολίγους εργαζόμενους στις εταιρείες του ευρύτερου δημόσιου τομέα, υπάρχει και η μεγάλη κατηγορία της ελληνικής υπαίθρου και η μεγάλη κατηγορία των ελλήνων αγροτών οι οποίοι και αυτοί αξιώνουν ένα κομμάτι από την κυβερνητική στοργή και το κυβερνητικό ενδιαφέρον. Και ελπίζω ότι αυτή η επερώτηση τουλάχιστον αυτό το καλό θα το κάνει. 
Πρέπει κύριε Υφυπουργέ, η κυβέρνηση να καταλάβει ότι πρέπει να αφήσετε τους ρυθμούς με τους οποίους βαδίζετε ίσαμε σήμερα. Να ξαναδείτε το όλο Γ' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης και να δώσετε στο μεγάλο πρόβλημα τη σημασία που έχει δίνοντας ανάλογες πιστώσεις. Διότι αλλιώς κοροϊδεύουμε εαυτούς και αλλήλους και η ευθύνη σας, η ιστορική ευθύνη, θα είναι βαριά. 
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Παπαληγούρας κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας στην επερώτηση, έχει το λόγο.
ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΠΑΠΑΛΗΓΟΥΡΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με μια διαδικαστική παρατήρηση που δεν στερείται όμως ουσίας.
Θέλω να σημειώσω ότι συστηματικά υποβαθμίζεται από την κυβέρνηση η Βουλή. Λείπουν συστηματικά σε κάθε επερώτηση οι αρμόδιοι Υπουργοί. Και στέλνουν τους Υφυπουργούς σα να πρόκειται για αγγαρεία , σα να είναι καθάρισμα οι πατάτες, σαν να είναι καθάρισμα των καζανιών στο στρατό. Δεν πρόκειται για αγγαρεία. Και η παρατήρηση αυτή δεν έχει βέβαια να κάνει με τον παριστάμενο κύριο Υφυπουργό. Τίθεται σε θέμα αρχής, σε επίπεδο αρχής γιατί βέβαια παρατηρούμε αντίστοιχα ότι οι ίδιοι οι Υπουργοί διαγκωνίζονται όταν έχουν την ευκαιρία να μιλήσουν από τηλεοράσεως. Εκεί δεν στέλνουν τους Υφυπουργούς τους. Και θέλω να σημειώσω ότι η πρακτική αυτή αποκαλύπτει μια βαθειά περιφρόνηση της κυβέρνησης στο Κοινοβούλιο. 
Τώρα επί της ουσίας. Επί της επερώτησης που θέλω να σημειώσω ότι υπογράφεται από το σύνολο των Θεσσαλών Βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας και μάλιστα από τους κυρίους Ν. Κατσαρό, Θ. Αναγνωστόπουλο, Σ. Χατζηγάκη, Θ. Νάκο, Σ. Ταλιαδούρο, Θ. Σκρέκα, Γ. Γαρουφαλιά, Χ. Ζώη, Ν. Λέγκα, Δ. Σιούφα και την κα Ζ. Μακρή. 
Να σημειώσω λοιπόν κατ' αρχήν και να το πω αυτό απερίφραστα ότι το υδατικό πρόβλημα που μαστίζει κυριολεκτικά τη σημερινή Ελλάδα, οφείλεται όχι στην έλλειψη νερού, αλλά στην έλλειψη έργων αξιοποίησής του. Νερό υπάρχει. Έργα δεν έχουν γίνει. Τα αναγκαία για την αξιοποίηση του νερού έργα δεν έχουν γίνει. 
Από τα τρισεκατομμύρια των κοινοτικών πόρων ασήμαντα κονδύλια διατίθενται πια για εγγειοβελτιοτικά, για αρδευτικά έργα. Ενώ η κυβέρνηση του '90-'93 κατάρτησε και εφάρμοσε ένα σοβαρό αρδευτικό πρόγραμμα, αυτό εγκαταλήφθηκε από το ΠΑΣΟΚ. Και σήμερα μόλις 83 δισεκατομμύρια διατίθενται για εγγειοβελτιοτικά, για αρδευτικά έργα από το Γ' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. 
(ΧΑ)


Και αυτό παρά τις συνεχείς και συστηματικές προτάσεις της Νέας Δημοκρατίας για την αντιμετώπιση αυτού του καίριου προβλήματος, που έχει να κάνει συνολικά με την ελληνική ύπαιθρο, με την ελληνική επαρχία και βέβαια και παρά τις απεγνωσμένες εκκλήσεις των τοπικών κοινωνιών. Να σημειώσω ότι παράλληλα η εγκατάλειψη της χρηματοδότησης, της συντήρησης πια των δικτύων -και αναφέρομαι και στα δίκτυα άρδευσης και στα δίκτυα ύδρευσης- συνεπάγεται κατά τους ειδικούς την απώλεια μέχρι και του 40% του νερού που εισέρχεται μέσα σ' αυτά τα δίκτυα.
Ο κύριος Υφυπουργός αναφέρθηκε πριν σε κάποιες μελέτες, σε κάποια έργα νομίζοντας ότι η απαρίθμηση εύηχων ονομάτων θα μας εντυπωσιάσει. Δεν το κατάφερε, γιατί βλέπουμε την ουσία και η ουσία είναι, επαναλαμβάνω, ότι μόλις 83 δισεκατομμύρια καταβάλλονται, διατίθενται ή μάλλον ακόμα ακριβέστερα θα διατεθούν…
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Προβλέπονται.
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΑΠΑΛΗΓΟΥΡΑΣ: …για την κατασκευή εγγειοβελτιωτικών αρδευτικών έργων από το Γ' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης.
Σε μια χώρα -το έδωσε ο Θεός να πω- με τόσο πλούσιες πηγές κινδυνεύουμε να διψάσουμε. Και την επόμενη μέρα λόγω και πάλι της έλλειψης των αναγκαίων υποδομών πνιγόμαστε από τις βροχές. Γιατί βέβαια το υδατικό πρόβλημα δεν είναι μονοδιάστατο. Υπάρχει ένα τρίπτυχο αλληλοεπηρεαζόμενων και αλληλοεπιδρώντων παραγόντων. Είναι η διάβρωση, η πλημμυρογέννηση και η λειψυδρία. Εσείς εξακολουθείτε να βλέπετε το πρόβλημα μονοσήμαντα, αποσπασματικά και ασυστηματικά. Έτσι το πρόβλημα διαιωνίζεται, εξακολουθεί και σήμερα να είναι οξύ. Γιατί δεν είναι μόνο ότι καθυστερήσατε τραγικά, για να αντιμετωπίσετε αυτό το πρόβλημα, αλλά εξακολουθείτε σήμερα να μην έχετε συνείδηση της σοβαρότητάς του. Εφ' ω και διατίθενται τόσο περιορισμένοι πόροι.
Η κυβερνητική μη αντιμετώπιση -για να χρησιμοποιήσω παπανδρεϊκό όρο- του προβλήματος του νερού οφείλεται στους ίδιους λόγους για τους οποίους η Κυβέρνηση αδυνατεί να αντιμετωπίσει όλα τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο τόπος και βρίσκονται μπροστά της. Γιατί αυτή η Κυβέρνηση πάσχει από έλλειψη στοιχειώδους ορθολογικού σχεδιασμού, που να αντιμετωπίζει τις πραγματικές ανάγκες και όχι τα πελατειακά συμφέροντα και την ημετερική ευνοιοκρατία.
Βρισκόμαστε σε μια εποχή που συνολικά ο αγροτικός κόσμος αντιμετωπίζει κυριολεκτικά το φάσμα του αφανισμού, αύξηση του κόστους της παραγωγής, μείωση της κοινοτικής στήριξης και των επιδοτήσεων, κατάργηση των προστατευτικών τειχών, απηνή ανταγωνισμό από ομοειδή προϊόντα τα οποία παράγονται στην άλλη άκρη της γης με πολύ φθηνότερο κόστος παραγωγής, απώλεια παραδοσιακών αγορών, ολόκληρη αλυσίδα αποτυχημένων διαπραγματεύσεων της Κυβέρνησης στις Βρυξέλλες, διάλυση των κρατικών υπηρεσιών που υποτίθεται ότι υπάρχουν, για να στηρίζουν τον αγρότη.
(SX)

Πέρα, λοιπόν, από όλα αυτά, έρχεται σήμερα να προστεθεί και η κυβερνητική αβελτηρία σε σχέση με την αντιμετώπιση του κρίσιμου προβλήματος της διαχείρισης των υδάτινων πόρων, πρόβλημα που θέτει σε αμφισβήτηση την ίδια την ύπαρξη αύριο του πρωτογενούς τομέα. 
Η διαιώνιση, αγαπητοί συνάδελφοι, του προβλήματος του νερού συνιστά μάλιστα ένα επιπρόσθετο πλήγμα για την ύπαιθρο που -το γνωρίζουμε όλοι μας- τελεί ήδη κάτω από καθεστώς προϊούσας ερήμωσης. Απερημωποιείται η ελληνική ύπαιθρος και απερημωποιούνται περιοχές ολάκερες οι οποίες μέχρι χθες υποτίθεται ότι ήσαν σε θέση να επιβιώσουν παραγωγικά. 
Θέλω να σημειώσω ότι αυτή η σταδιακή απερημωποίηση της ελληνικής υπαίθρου έχει δυσβάσταχτες και οικονομικές και κοινωνικές και εθνικές ακόμη-ακόμη επιπτώσεις. Οικονομικές, τις πρόδηλες. Εγκαταλείπεται γη στην τύχη της. Στην πραγματικότητα μειώνεται το εθνικό εισόδημα. Κοινωνικές επιπτώσεις επίσης πρόδηλες καθώς εγκαταλείπεται η ύπαιθρος κυρίως από τις νεότερες ηλικίες και οι νέοι στρέφονται προς τις μεγαλουπόλεις και δεν καταφέρνουν -το βλέπουμε όλοι μας- να εξασφαλίσουν την επιβίωσή τους, δεν καταφέρνουν τελικά να βρουν δουλειά. Απλώς και μόνο αθροίζονται στις στρατιές των ανέργων.
Ακόμη θα ήθελα να σημειώσω και τις επίσης πρόδηλες, προφανείς εθνικές επιπτώσεις καθώς αυτή η απερήμωση συνεπάγεται επιπρόσθετες απειλές όταν επισυμβαίνει σε εθνικά κρίσιμες περιοχές, όταν συμβαίνει στον Έβρο, στη Θράκη, όταν συμβαίνει στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, όταν συμβαίνει στην Ήπειρο.
Αν δεν υπάρξει μία συστηματική στρατηγική πολιτική παρέμβαση μεγάλα τμήματα της ελληνικής υπαίθρου και η Θεσσαλία ακόμα-ακόμα, θα θυμίζουν σε λίγο σεληνιακό τοπίο. 
Θέλω ακόμη να σημειώσω -επιτρέψτε μου, κύριε Πρόεδρε- ότι και το πρόβλημα του νερού ανάγεται στην ανεύθυνη και στην εκμαυλιστική πολιτική του ΠΑΣΟΚ ήδη από τη δεκαετία του '80 που αντί οι κοινοτικοί πόροι δημιουργικά να χρηματοδοτήσουν μεγάλες αναπτυξιακές δυνατότητες, δυνατότητες που συνεπάγονται χρηματοδότηση μεγάλων έργων υποδομής, που θα μπορούσαν πράγματι να βελτιώσουν την ίδια την εικόνα της ελληνικής υπαίθρου, κατασπαταλήθηκαν στο βωμό του καταναλωτικού ευδαιμονισμού.
Η ανεπάρκεια της Κυβέρνησης να αντιμετωπίσει τη λειψυδρία, κύριοι συνάδελφοι, έχει και μία επιπρόσθετη αρνητική επίδραση. Είναι πια η έλλειψη του νερού μόνιμη αιτία εμφυλίου πολέμου στην ελληνική επαρχία -σε πολλές περιοχές της χώρας- και αιτία διάρρηξης του κοινωνικού ιστού, διάρρηξης της κοινωνικής συνοχής στην περιφέρεια.
Το best seller βιβλίο που έχει ως θέμα του τον Γ' Παγκόσμιο Πόλεμο και που πλέκει την όλη ιστορία στο γεγονός ότι διαγκωνίζονται οι διάφορες χώρες, τα διάφορα κράτη να κερδίσουν -το κάθε ένα για λογαριασμό του- την αξιοποίηση των υδάτινων πόρων του πλανήτη, αυτό πια δεν είναι φαντασία, αλλά γίνεται πραγματικότητα στην ελληνική ύπαιθρο.

(BM)


Στο δικό μου το νομό, στο νομό Κορινθίας, υπάρχει ακήρυκτος πόλεμος -μόνο που δεν έχουν ξεκινήσει οι εχθροπραξίες- μεταξύ της ορεινής περιοχής, που διαθέτει βέβαια κάπως περισσότερα νερά και της ημιορεινής και της πεδινής Κορινθίας, η οποία διεκδικεί ένα κομμάτι αυτών των νερών. Κι έχουμε φθάσει στο σημείο να έχει χωριστεί ο νομός στα δύο.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): "Όπλα παλλάσκες" και στα Εξαμίλλια.
ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΠΑΠΑΛΗΓΟΥΡΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου να πω πως δεν είναι για αστεία γιατί αυτό το φαινόμενο δεν ισχύει μόνο στο νομό Κορινθίας, ισχύει περίπου παντού. Και παραλυτικά παρατηρούμε να συμβαίνει χωρίς να παίρνουμε τα αναγκαία μέτρα. Θα μπορούσε τουλάχιστον η Κυβέρνηση, ελλείψει δικού της προγράμματος, να αντιγράψει το ολοκληρωμένο πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας, που μεταξύ άλλων προβλέπει τη δημιουργία αυτόνομου ενιαίου οργανισμού διαχείρισης υδάτινων πόρων. Θέλω να σημειώσω ότι σήμερα το πρόβλημα των υδάτινων πόρων το χειρίζονται, αγαπητοί συνάδελφοι, εννέα Υπουργεία και δεκάδες άλλοι κρατικοί οργανισμοί.
Επανέρχομαι στο πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας: Ενιαίος φορέας διαχείρισης υδάτινων πόρων με στόχο την εξοικονόμηση και την ορθολογική αξιοποίηση των υδάτινων πόρων, τη γενναία χρηματοδότηση και εφαρμογή κατά προτεραιότητα ευρύτατου προγράμματος εγγειωβελτιωτικών και κυρίως αρδευτικών έργων -φράγματα, ταμιευτήρες, λιμνοδεξαμενές- την επέκταση των αρδευομένων εκτάσεων -αυτός είναι ο στόχος- μέσα σε μία πενταετία κατά πεντακόσιες χιλιάδες στρέμματα. Έχει επίσης ως στόχο τον περιορισμό βέβαια των απωλειών του νερού, γιατί σήμερα ένα πολύ μεγάλο μέρος των νερών καταλήγει στη θάλασσα αναξιοποίητο...
(Στο σημείο αυτό χτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε. Επιτρέψτε μου δυο φράσεις ακόμα.
…την προστασία των νερών από τη μόλυνση, την υφαλμύρωση που επίσης απειλεί τα νερά μας και την υποβάθμιση της ποιότητάς τους συνολικά.
Αποδεικνύεται -για να τελειώσω με τη φράση αυτή- ότι στο κρίσιμο αυτό θέμα της αξιοποίησης των υδάτινων πόρων η Κυβέρνηση τα έχει κάνει κυριολεκτικά "μούσκεμα".
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Κωνσταντίνου, Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ, έχει το λόγο.
Ορίστε, κύριε Κωνσταντίνου, έχετε το λόγο για οκτώ λεπτά.
ΦΛΩΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, νομίζω ότι οι επερωτώντες συνάδελφοι της Νέας Δημοκρατίας μου εν δικαίω κατά την άποψή μου μίλησαν με έναν οξυμένο τόνο, όχι μόνο γιατί το θέμα είναι σημαντικό, αλλά και γιατί σε όλους μας μπορεί να συμβεί κάτω από την πίεση των γεγονότων και των καταστάσεων που ζούμε στους νομούς μας. Και τέτοιες καταστάσεις οι συνάδελφοι της Θεσσαλίας που ανέπτυξαν την επερώτηση είμαι βέβαιος ότι έζησαν, όπως κι εμείς άλλωστε -κι εγώ στη Δράμα και άλλοι συνάδελφοι σε άλλες περιοχές- όπου το καλοκαίρι πράγματι κινδυνεύουμε να είμαστε μάρτυρες εμφυλίου πολέμου για λίγες σταγόνες νερό στα χωράφια. Κάτω απ' αυτήν την πίεση κατανοώ απολύτως τους συναδέλφους της Νέας Δημοκρατίας που έθεσαν το θέμα με τέτοια οξύτητα, αλλά και πολλές φορές με εκφράσεις που σε άλλες περιπτώσεις είμαι βέβαιος ότι δεν θα χρησιμοποιούσαν.
Αυτό όμως που δεν κατανόησα είναι οι εκφράσεις που χρησιμοποίησε ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας, οι οποίες ήταν πράγματι πάρα πολύ βαριές και δεν νομίζω ότι έπρεπε να λεχθούν μέσα σ' ένα τέτοιο κλίμα συνεννόησης και κατανόησης που υπάρχει. Εσείς, κύριοι συνάδελφοι της Νέας Δημοκρατίας, είστε μάρτυρες της διάθεσης που έχει η Κυβέρνηση από τη στάση, τον τρόπο με τον οποίο μίλησε ο κύριος Υφυπουργός και πως είναι έτοιμος να δεχθεί και καθυστερήσεις ακόμη, αν υπάρχουν, κάτι που σημαίνει ευθύνες της Κυβέρνησης.
(TS)


Δεν θεωρώ, λοιπόν, ότι είναι σωστό να λέγονται τέτοιες εκφράσεις. Σημείωσα αρκετές από αυτές που είπε ο κ. Παπαληγούρας και δεν νομίζω ότι πρέπει να τις επαναλάβω.
Θέλω, όμως, κύριε Πρόεδρε, να πω μερικά πράγματα με αφορμή κατ' αρχάς την παρέμβαση του Επίτιμου Προέδρου κ. Μητσοτάκη. Θέλω να θυμίσω στον κ. Μητσοτάκη ότι είχα και άλλη φορά την ευκαιρία να πω -λυπούμαι που δεν είναι εδώ, γιατί είμαι βέβαιος ότι θα συμφωνούσε με αυτά που θα πω- ότι πράγματι έγινε την περίοδο '90-'93 μία προσπάθεια να αντιμετωπιστεί το θέμα της άρδευσης και ύδρευσης από τη Νέα Δημοκρατία, ιδιαίτερα για τα νησιά του Αιγαίου. Γνωρίζω το πρόγραμμα, γιατί αμέσως μετά το '93 υπηρέτησα και εγώ την Κυβέρνηση από τη θέση του Υφυπουργού στο Υπουργείο Γεωργίας. Έτσι, γνωρίζω τι φράγματα τέθηκαν, ποια μπόρεσαν να γίνουν και ιδίως κάποια μεγάλα φράγματα που δεν τελείωσαν, γιατί δεν είχε προβλεφθεί τίποτα πέραν της κατασκευής του φράγματος.
Όμως, είναι πολύ άδικο, για να μη πω ότι το αποσιωπά ο κ. Μητσοτάκης, ότι μετά το '93 υπήρξε ειδικό πρόγραμμα, ιδιαίτερα για τα νησιά του Αιγαίου, αλλά και για την Κρήτη και για όλη την Ελλάδα σε ό,τι αφορά μικρά φράγματα και λιμνοδεξαμενές. Δυστυχώς, δεν έχω πρόχειρα αυτή τη στιγμή τα στοιχεία για να πω και τον ακριβή αριθμό για το πόσους πόρους διαθέσαμε από το Β' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης για αυτές τις δράσεις. Βεβαίως, είμαι έτοιμος να δεχτώ ότι μπορεί πολλά από αυτά να μην ήταν επιτυχημένα σε ό,τι αφορά στην κατασκευή ή την απόδοση που περιμέναμε, παρόλο που τότε στείλαμε και ειδικούς στην Κύπρο, η οποία πρωτοπορεί προς αυτή την κατεύθυνση, για να μελετήσουν τα θέματα, πώς δηλαδή μπορούμε να αξιοποιήσουμε λιμνοδεξαμενές και φράγματα κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Επίσης, θέλω να επισημάνω στον πρώην Πρωθυπουργό ότι δεν αντιλαμβάνομαι γιατί λέει ότι εξευτελίζεται η Βουλή, επειδή τάχα δεν έχει νομοθετικό έργο, όταν είναι γνωστό σε όλους μας ότι με τη διαδικασία του νέου Κανονισμού νομοσχέδια βρίσκονται ήδη στις αρμόδιες επιτροπές από τις οποίες πρέπει να περάσουν. Αύριο πάλι έχουμε νομοσχέδιο, αλλά δεν θα συνεδριάσει η Ολομέλεια. Θα συνεδριάζουμε στις επιτροπές και θα έχουμε τρεις, τέσσερις και πέντε συνεδριάσεις. Άραγε είναι καλύτερα να νομοθετούμε πολλές φορές για τα ίδια πράγματα ή με βιασύνη, όταν ο νέος Κανονισμός μας βάζει νέους κανόνες, τους οποίους όλοι δεχθήκαμε, αλλά και η κοινωνία, όχι μόνο η ελληνική, αλλά και ευρωπαϊκή, εκεί βαδίζει και έτσι λειτουργεί και το Ελληνικό Κοινοβούλιο πρέπει να προσαρμοστεί;
Τέλος, για τον κ. Μητσοτάκη θα έλεγα ότι η Κυβέρνηση δεν διστάζει να πάρει αποφάσεις, παρόλο που είπε: "Όταν αντιδρούν κάποιοι, εσείς πρέπει να παίρνετε αποφάσεις". Η Κυβέρνηση ξέρει να παίρνει αποφάσεις, αλλά ξέρει και να διαλέγεται με όσους έχουν αντιρρήσεις ή διαφωνίες. Πολλές φορές μπορεί να κατηγορηθούμε ότι είμαστε πολύ ευαίσθητοι σ' αυτό το διάλογο, παρά να πούμε: "Γρήγορα, αμέσως, πάρτε αποφάσεις, αγνοώντας τις προτάσεις, πολλές φορές και διαμαρτυρίες διαφόρων κοινωνικών ομάδων", κατά την πρόταση του κυρίου Μητσοτάκη.
Ήθελα να πω στον Κοινοβουλευτικό Εκπρόσωπο της Νέας Δημοκρατίας ότι ανεύθυνη και εκμαυλιστική πολιτική του ΠΑΣΟΚ την δεκαετία του ΄80 δεν νομίζω ότι υπήρξε. Εάν είναι κάτι που πρέπει να το συζητήσουμε αναλυτικά και διεξοδικά, νομίζω ότι γίνεται, μπορούμε να το κάνουμε ανά πάσα στιγμή. Όμως, με τέτοιου είδους ορισμούς ή και άλλες λέξεις που σημείωσα, όπως υμετερική ευνοιοκρατία, δεν νομίζω ότι δίνουμε στίγμα σωστής πολιτικής, δεν νομίζω ότι δίνουμε το στίγμα του αύριο. 
Κύριε Παπαληγούρα, εμείς που λέμε ότι είμαστε η νεότερη γενιά μπορούμε με ένα άλλο τρόπο σωστότερο από του παρελθόντος να διαλεγόμαστε και προπαντός να οραματιζόμαστε για το αύριο.
Στρεφόμενος, όμως, προς την Κυβέρνηση και με αυτό θα κλείσω, κύριε Πρόεδρε, θα έλεγα ότι έχουμε μία ευνοϊκή σύμπτωση, πέραν της επερώτησης που ανέπτυξαν οι συνάδελφοι της Νέας Δημοκρατίας. Δεν πέρασαν πολλές ημέρες από όταν ο ΟΗΕ ανακοίνωσε το θέμα της ερημοποίησης στην εύκρατη ζώνη.
Θα έχετε δει και εσείς, κύριε Υπουργέ, έχετε και τους συνεργάτες σας που είμαι βέβαιος ότι σας ενημερώνουν ανά πάσα στιγμή, πού κατέταξε τη χώρα μας σε ό,τι αφορά στην ερημοποίησή της.
(ST)

Μη ερημοποίηση σημαίνει κατ' αρχάς νερό. Κατ' αρχάς αξιοποίηση των υδάτων. Και θα ήθελα, κύριε Υπουργέ, να σας θυμίσω ότι με τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουμε την εξής μεγάλη διαφορά: Δεν έχουν ανάγκη από νερό αυτές οι χώρες. Εμείς έχουμε τη μεγαλύτερη ανάγκη από νερά. Είναι λογικό λοιπόν αυτοί να μην έχουν το δικό μας άγχος, είναι λογικό να μην θέλουν να διαθέσουν χρήματα. Τι χρήματα άραγε να διαθέσει για αρδευτικά έργα η Ολλανδία; Γιατί να διαθέσει λεφτά η Γερμανία ή όποια βόρεια χώρα; Λίγο η Ιταλία και η Ισπανία μας ακολουθούν σε αυτό.
Άρα, όποιες αποφάσεις θέλει η Ευρωπαϊκή Ένωση να παίρνει, ότι δήθεν δεν θα χρηματοδοτήσουν για αύξηση της αγροτικής παραγωγής, υπάρχει ο τρόπος και τον γνωρίζουμε όλοι, είναι ο περιβαλλοντικός, δηλαδή η τόνωση των υπαρχόντων αρδευτικών δικτύων. Πρέπει αυτό να το αξιοποιήσουμε κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Χαίρομαι λοιπόν που ήδη ανακοινώσατε και την προσαρμογή που θα έχουμε μέσα στο χρόνο σε ό,τι αφορά την ανάλογη οδηγία του 2000 γι' αυτό το θέμα, αλλά θα επιμείνω για το θέμα της ερημοποίησης. Δεν είναι δικό σας, με την έννοια όχι μόνο προσωπικά, αλλά και του Υπουργείου, είναι θέμα πολύ μεγαλύτερο και πολύ σοβαρότερο. 
Σκέφτομαι, κύριε Πρόεδρε, ότι ίσως η Βουλή θα έπρεπε να αφιερώσει μία συζήτηση γι' αυτό το θέμα, όχι για να ρίχνουμε ευθύνες στην Κυβέρνηση, όπως βλέπω ότι εύκολα κάνουν ορισμένοι συνάδελφοι. Ίσως αυτό να είναι και αναγκαίο στο δημοκρατικό παιχνίδι, αλλά, αν θέλουμε να δούμε το αύριο και το μέλλον, πρέπει να δούμε οργανισμούς που μπορούν αν προβλέψουν και να προτείνουν, όπως ο Ο.Η.Ε. και να δούμε πώς εμείς, ως Βουλή, θα το αξιοποιήσουμε αυτό κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Τέλος, κύριε Πρόεδρε, μία μορφή της ερημοποίησης είναι η υφαλμύρωση. Και υφαλμύρωση δεν υπάρχει στη Θεσσαλία. 
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ: Υπάρχει.
ΦΛΩΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Εκεί που υπάρχει περισσότερο, κύριοι συνάδελφοι, είναι, αν ξεκινήσετε από τη Θράκη, από την Αλεξανδρούπολη, από την Κομοτηνή και την Ξάνθη απ' όπου είναι ο κύριος Πρόεδρος, σε όλα τα παράλια μέχρι την Αργολίδα.
ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΠΑΠΑΛΗΓΟΥΡΑΣ: Παντού; 
ΦΛΩΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Μα, αφήστε με να σας πω. Δεν διαφωνούμε. Βλέπετε ότι δεν μιλώ με τέτοιο τόνο. 
Λέω, λοιπόν, ότι όλα αυτά -στα πλαίσια του προηγούμενου θέματος της ερημοποίησης- πρέπει να τα αντιμετωπίσουμε και κατ' αρχάς νομίζω ότι σε αυτό το θέμα μπορούμε και πρέπει να συνεννοηθούμε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Το λόγο έχει ο κ. Σκυλλάκος.
ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΣΚΥΛΛΑΚΟΣ: Η κατάσταση είναι όπως την περιγράφετε. Δεν χρειάζεται να προσθέσω πολλά. Αναλύθηκε από τους Βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, ομολογείται και από την πλευρά του ΠΑ.ΣΟ.Κ ότι υπάρχει σαφής κίνδυνος -και για τη Θεσσαλία που μιλάμε ειδικά και για άλλες περιοχές της χώρας- ερημοποίησης ή απερήμωσης με σοβαρότατες συνέπειες για την οικονομία, ιδιαίτερα την αγροτική, για το περιβάλλον και υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι για την ύδρευση των πόλεων και των χωριών. Σε αυτά συμφωνούμε.
Το ερώτημα είναι γιατί δεν γίνονται εκείνα τα έργα, τα οποία θα έπρεπε να γίνουν για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Δεν δίνονται τα αναγκαία χρήματα. Δεν υπάρχουν οι δραστηριότητες, οι πρωτοβουλίες, η επιμονή. Οφείλεται μήπως σε αυτό που λέει η Νέας Δημοκρατία; Ότι πρόκειται περί ανικανότητας της Κυβέρνησης; Ότι πρόκειται -να προσθέσω εγώ- περί αδιαφορίας; Είναι δυνατόν οποιαδήποτε Κυβέρνηση να μη γνωρίζει ότι για να γίνει ένα έργο τέτοιας μεγάλης έκτασης σαν τον Αχελώο, ή και μικρότερα, προϋποτίθεται να υπάρξουν μελέτες περιβαλλοντικών όρων. Όταν λοιπόν δεν τις φτιάχνει αυτές τις μελέτες, όταν δεν τις φτιάχνει ολοκληρωμένες, δεν υπάρχει σκοπιμότητα για να παρακωλύεται η εξέλιξη του έργου μέσα από ακυρωτικές αποφάσεις κλπ.;
Δεν γνωρίζουν όσοι είναι στο ΥΠΕΧΩΔΕ ή και σε άλλα Υπουργεία που ασχολούνται ότι όταν οι μελέτες αστοχήσουν, μπορούν να διορθωθούν οι αστοχίες με γρήγορες και αποφασιστικές ενέργειες; Δεν γνωρίζουν ότι όταν οι εργολάβοι δεν προχωρούν μπορούν να τους αντικαταστήσουν με ταχείες διαδικασίες ή όταν αντιδρούν οι κάτοικοι; 
Είπε ο επίτιμος Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας να τολμάει το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και σε δυσάρεστες αποφάσεις που δυσαρεστούν ένα κλίμα του πληθυσμού. Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. μας έχει δείξει ότι όπου θέλει παίρνει δυσάρεστες αποφάσεις σε βάρος του αγροτικού κόσμου. Η επίθεση που γίνεται είναι πολιτική, ιδεολογική, υπονομευτική των αγώνων και όπου χρειάζεται πηγαίνουν και τα Μ.Α.Τ. 
Για ποιο λόγο λοιπόν δεν προχωράει; Εκεί είναι η ουσία που κρύβεται από τη σημερινή συζήτηση και από την πλευρά της Νέας Δημοκρατίας. Αποκρύπτεται ότι η αιτία είναι ότι δεν θέλει και η Κυβέρνηση και η Ευρωπαϊκή Ένωση την αύξηση της αγροτικής παραγωγής. Γι' αυτό δεν γίνονται ούτε μεγάλα ούτε μικρά αρδευτικά έργα. Και έχει δίκιο ο κύριος Υπουργός. Στο μόνο που μπορώ να συμφωνήσω είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, τα αρμόδια όργανα δεν θέλουν να χρηματοδοτήσουν αρδευτικά έργα. 
Πράγματι, άμα ψάξουμε λίγο το πρόβλημα θα δούμε πώς περπατάει η υπόθεση και από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και από την πλευρά της Κυβέρνησης, η οποία την Κοινή Αγροτική Πολιτική, την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης την έχει κάνει δική της υπόθεση. Για να δούμε!
Είπε η Νέα Δημοκρατία -και θα συμφωνήσουμε στα νούμερα, δεν αμφισβητούνται και από την Κυβέρνηση- ότι γύρω στα 83-85 δισεκατομμύρια δραχμές δίνονται μόνο από το Γ' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης για εγγειοβελτιωτικά έργα για επτά χρόνια. Θα γίνουν ελάχιστα. Αυτά τα χρήματα δεν φτάνουν για τη συντήρηση των υπαρχόντων έργων. 
Πού είδαμε την ανάπτυξη στην αγροτική μας οικονομία όταν μόνο το 5% από αυτά που δίνονται από το Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης πηγαίνει σε εγγειοβελτιωτικά έργα; Αυτό είναι το ποσοστό που δίνεται.
Είναι σαφής η άρνηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όσων πολιτικών δυνάμεων υποστηρίζουν την Ευρωπαϊκή Ένωση να μην προχωρήσουμε σε περισσότερες αρδεύσεις. Διότι άμα υπάρξει μεγαλύτερη άρδευση και περισσότερο βαμβάκι θα βγει και περισσότερο σιτάρι θα βγει και ιδιαίτερα δυναμικές καλλιέργειες θα βγουν που θέλουν νερό και είναι επιδοτούμενες οι περισσότερες. Αλλά αυτό αφορά και άλλες καλλιέργειες, οι οποίες δεν επιδοτούνται και δεν θα μπει ζήτημα διαμαρτυρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση των αγροτών διότι δεν παίρνουν την επιδότηση όπως διαμαρτύρονται τώρα με το μη επιλέξιμο βαμβάκι δεκάδες χιλιάδες παραγωγοί. Υπάρχουν και αυτά που δεν επιδοτούνται. Εάν αυξηθούν όμως, πού θα διατεθούν, τη στιγμή που εισάγονται μαζικά όλο και περισσότερο φθηνότερα αγροτικά προϊόντα από άλλες χώρες; Θα μείνουν στα αζήτητα και θα διαμαρτύρονται πάλι οι αγρότες. 
Η Νέα Δημοκρατία τα γνωρίζει αυτά, γι' αυτό και στην τριετία που κυβέρνησε όταν γίνονταν λόγος για εγγειοβελτιωτικά έργα επικαλείτο όπως επικαλείται και σήμερα σαν κύριο πρόβλημα, σαν κύρια αιτία που χρειαζόμαστε αυτά τα χρήματα για να γίνουν αυτά τα έργα, την προστασία του περιβάλλοντος. Και αυτό χρησιμοποιεί και το ΠΑ.ΣΟ.Κ. Αυτό είναι ομολογία της ευρωπαϊκής πολιτικής. Αλλά και η Νέα Δημοκρατία …
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Τα αρδευτικά στο Γ' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης είναι επιλέξιμα έργα. Και τα αρδευτικά και οι αναδασμοί.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΚΥΛΛΑΚΟΣ: Ποιος το λέει αυτό, κύριε Πρόεδρε; 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Σας το λέω εγώ. Τα αρδευτικά έργα και οι αναδασμοί είναι επιλέξιμα έργα μέσα στο Γ' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Και σας πληροφορώ ότι στην περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης έχουμε εντάξει και αναδασμούς και αρδευτικά έργα μέσα στο Γ' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΚΥΛΛΑΚΟΣ: Σας διαψεύδει ο ίδιος ο κύριος Υφυπουργός. Πριν από λίγο είπε ότι δεν μπορούμε να βάλουμε τον Αχελώο μέσα γιατί δεν επιδοτούνται τα αρδευτικά έργα. 
(XF)


ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): 'Άλλο είναι το θέμα του Αχελώου.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΚΥΛΛΑΚΟΣ: Μην προσπαθείτε και εσείς και η Νέα Δημοκρατία να καλύψετε το ρόλο της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης. 
Όταν ήταν Υπουργός ο κ. Τσιπλάκος, ήθελε να υπογράψει τη σύμβαση για την εκτροπή του Αχελώου, αλλά όταν επιμέναμε και τον ρωτούσαμε τι θα γίνει με τα κανάλια στη Θεσσαλία και πως θα αξιοποιηθεί αυτό το νερό και πόσα χρήματα χρειάζονται και γιατί δεν γίνεται ταυτόχρονα προγραμματισμός για να αρδευθεί ο Θεσσαλικός Κάμπος, δεν απαντούσε, δεν έλεγε τίποτα. Τότε συμφωνούσαμε με το έργο και με το ποσόν, αλλά είχαμε ερωτηματικά και ασκούσαμε κριτική για το πώς θα αξιοποιηθεί το νερό. Εξάλλου γίνεται μία συλλογική προσπάθεια και από το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και από τη Νέα Δημοκρατία, να κινούμαστε στα όρια της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. 
Διαφωνείτε με τις ποσοστώσεις; Από τη στιγμή που μας τις επιβάλλουν, όμως, λέτε ότι θα διαχειρισθείτε την αγροτική οικονομία στα πλαίσια των Κανονισμών. Και τα δύο Κόμματα λέτε "ναι, να φθάσουμε μέχρι και τις ατομικές ποσοστώσεις". 
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ: Δεν το λέμε ακριβώς έτσι.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΚΥΛΛΑΚΟΣ: Δεν το λέτε ακριβώς, γιατί παίζετε με τους αγρότες. Γι' αυτό και οι δικοί σας συνδικαλιστές συμφώνησαν με το Υπουργείο Γεωργίας λίγο πριν διαλυθούν τα μπλόκα για το τι θα γίνει με το μη επιλέξιμο βαμβάκι γι' αυτούς που δε είχαν δηλώσει εξαρχής στα πλαίσια διαχείρισης του βαμβακιού όπως καθορίζονταν από τον Οργανισμό που έχει φτιάξει το Υπουργείο Γεωργίας. Και αυτό γιατί κινείσθε στη λογική της ποσόστωσης, των ατομικών ποσοστώσεων, των διοικητικών τρόπων περιορισμού των καλλιεργειών. 
Τελειώνω με την εξής παρατήρηση: 'Οποιος με ειλικρίνεια θέλει να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα του νερού, πρέπει να δεχθεί ότι πρέπει να αντιμετωπισθεί και το πρόβλημα της άρδευσης. Αυτό όμως έρχεται σε αντίθεση με την αγροτική πολιτική που ισχύει μέχρι σήμερα. Γι' αυτό δίνονται ελάχιστα χρήματα για να αξιοποιηθούν τα κανάλια. Μάλιστα, η Οδηγία που επικαλεσθήκατε, προβλέπει ότι από το 2010 ή σε ένα βάθος χρόνου, θα πληρώνεται ακριβότερα το νερό για οποιοδήποτε έργο. Και αυτή η τιμολόγηση του νερού, δεν έχει μόνο εισπρακτικό ρόλο, έχει και σκοπό να παρεμποδίσει και να αποθαρρύνει τους αγρότες από το να καλλιεργούν. Αυτό λέει η Οδηγία.
'Οποιος λοιπόν μιλάει για αξιοποίηση του νερού, πρέπει για να είναι ειλικρινής και συνεπής, να μιλάει ενάντια στην Κοινή Αγροτική Πολιτική.
Τέλος, επειδή ακούστηκε ότι δεν υπάρχουν πολλά νομοσχέδια, να πω ότι όλο και λιγότερα νομοσχέδια θα έχουμε στη Βουλή, πρώτον γιατί με τις κοινές πολιτικές που παίρνονται στις Βρυξέλλες όλο και λιγότερα πράγματα θα χρειάζονται επικύρωση στα Εθνικά Κοινοβούλια, δεύτερον γιατί δεν έχετε να κάνετε πολλές αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο που έχετε βρει από το παρελθόν και τρίτον γιατί όλο και λιγότερα ζητήματα έρχονται στην Ολομέλεια προς συζήτηση. 'Όλα τα ζητήματα τα περνάμε με συνοπτικές διαδικασίες στις Επιτροπές.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Η κυρία Ξηροτύρη έχει το λόγο.
ΑΣΗΜΙΝΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΑΡΗ-ΞΗΡΟΤΥΡΗ: Πραγματικά επί σειρά ετών σύγχυση η οποία υπάρχει για τα έργα άρδευσης του Θεσσαλικού Κάμπου, η στασιμότητα εκτέλεσης ακόμα και αυτών των συμπληρωματικών έργων, ή των μικρών έργων, οδηγούν σε απόγνωση τους αγρότες του Κάμπου. Επανειλημμένα ο Συνασπισμός είχε θέσει ερωτήματα και στην πρόσφατη ερώτησή μας για την πορεία των δημοσίων έργων, είχαμε αφιερώσει ένα μεγάλο κομμάτι στα έργα της άρδευσης του Θεσσαλικού Κάμπου. Αλλά σε εκείνη την επερώτηση δεν πήραμε τις απαντήσεις που θέλαμε.
Ο σχεδιασμός των έργων εκτροπής του Αχελώου έχει οδηγήσει πράγματι σε πολλά αδιέξοδα. Είχαμε επισημάνει πολλά από αυτά τα αδιέξοδα έγκαιρα και είχαμε σοβαρές επιφυλάξεις για τις πομπώδεις τότε εξαγγελίες οι οποίες είχαν γίνει το 1981 από το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και ακολούθησαν μετά και τα επόμενα χρόνια. Παράλληλα είναι οξύτατο το πρόβλημα της διαχείρισης των υπαρχόντων έργων με αιχμή την προτεραιότητα χρήσης τους από τη ΔΕΗ.
(XP)




Κρατά πολλά χρόνια αυτό το θέμα της προτεραιότητας και του ανταγωνισμού της ΔΕΗ απέναντι στις χρήσεις των υδάτινων πόρων από τον αγροτικό τομέα ή και από την ύδρευση. Η διαρκής διαμάχη των ομόρων περιοχών, οι διατάξεις της οδηγίας 60/2000 σε συνδυασμό με την στασιμότητα νέων ή συμπληρωματικών έργων, όπως αυτά που απαιτούνται να γίνουν για το φράγμα Σμοκόβου, για τον ταμιευτήρα της Κάρλας, για τα μικρά έργα στον Πηνειό -το 1994 το ΥΠΕΧΩΔΕ τα χαρακτήρισε ως ήπιες παρεμβάσεις- οδηγούν στο συμπέρασμα ότι έχετε εγκαταλείψει το έργο της άρδευσης του Θεσσαλικού κάμπου. 
Πολιτικοί φορείς, ειδικοί επιστήμονες των ελληνικών πανεπιστημίων, οικολογικές οργανώσεις μιλούν για την έλλειψη ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού και για την ανάγκη εκτέλεσης κατά προτεραιότητα ηπιότερων έργων κυρίως για την αξιοποίηση των επιφανειακών νερών και την εξοικονόμηση του υδάτινου αποθεματικού. Η Ελλάδα σήμερα βρίσκεται στην τελευταία θέση των ευρωπαϊκών χωρών ως προς την αξιοποίηση των υδατικών της πόρων. Αυτό δεν οφείλεται στην έλλειψη νομοθετικού πλαισίου. Στη χώρα μας ισχύει ο νόμος 1739/87 ο οποίος αν είχε αξιοποιηθεί και αν δημιουργούσε την υποδομή την οποία απαιτεί σήμερα με ελάχιστες τροποποιήσεις και συμπληρώσεις θα μπορούσε να αποδώσει άριστα. Η Κυβέρνηση παρόλο που τον έκανε δεν τον πήρε ποτέ στα σοβαρά. 
Δεν διέθεσε κονδύλια για να γίνουν οι απαραίτητες διαχειριστικές μελέτες, δεν στελέχωσε τα τμήματα διαχείρισης υδατικών πόρων των περιφερειών με επιστημονικό προσωπικό. Ο νόμος Πεπονή ο 1739 έχει το πνεύμα της οδηγίας της Ευρωπαίκής 'Ενωσης. Δεν πρέπει κύριε Υπουργέ, να φθάσουμε στον Ιούνιο για να κάνουμε ένα καινούργιο νόμο που να προσαρμόζεται σε αυτή την οδηγία. Η οδηγία αυτή πρέπει να μεταφερθεί στην ελληνική νομοθεσία. Μέχρι το 2003 θα πρέπει να καθοριστούν οι αρμοδιότητες, τα καθήκοντα των αρχών διαχείρισης καθώς και τα όρια των υδατικών διαμερισμάτων της χώρας, οι περιοχές λεκάνης απορροής, οι επιπτώσεις ανθρωπογενούς προέλευσης επί της κατάστασης των υδάτων, η οικονομική ανάλυση των χρήσεων του νερού και η τιμολόγησή τους. 
Θα γίνουν όλα αυτά μέχρι το 2003; Και αυτό όχι μόνο γιατί το λέει η οδηγία, αλλά γιατί τα έλεγε και ο νόμος του 1987 και γιατί τα χρειάζεται η χώρα. Κατά την άποψή μας αυτό δεν φαίνεται να γίνεται. Δεν ξέρω γιατί εμπλέκεται το Υπουργείο Ανάπτυξης σε αυτή την ιστορία. Έκανε προκήρυξη των μελετών διαχείρισης των υδάτινων πόρων οι οποίες καλώς εχόντων των πραγμάτων θα ολοκληρωθούν σε δύο χρόνια. Από εκεί θα πρέπει να συσταθούν οι φορείς, να γίνει το ένα, να γίνει το άλλο κ.ο.κ. Εμείς λέμε ότι υπάρχουν υπηρεσίες στην Ελλάδα με γνώση και εμπειρία στο θέμα της διαχείρισης των υδατικών πόρων. Δεν υπάρχει το κεντρικό όργανο διαχείρισης. Επ' αυτού καταγράφτηκαν κάποιες πρωτοβουλίες. Ο κύριος Πρωθυπουργός δύο φορές έχει θέσει το θέμα άμεσης συγκρότησης ενιαίου φορέα διαχείρισης. 
Σε ποια φάση βρίσκονται όμως όλα αυτά; Παραπέμπονται πάλι σε ένα νόμο; Αυτή η καθυστέρηση δεν δικαιολογείται, επειδή δεν μπορείτε να αποφασίσετε ή επειδή τρία Υπουργεία ερίζουν γι' αυτό. Είναι αυτονόητο πιστεύω για όλους ότι αυτός ο φορέας δεν μπορεί να είναι εταιρεία ιδιωτικού δικαίου. Αν το πάτε εκεί με αυτές τις καθυστερήσεις τότε κάνετε ένα πολύ μεγάλο λάθος. 
(NP)


Ο φορέας αυτός θα διαχειρίζεται ένα δημόσιο αγαθό. Θα είναι κρατικός φορέας με τα υδατικά διαμερίσματα, ενδεχομένως όχι τόσο όσο οι λεκάνες απορροής, όμως θα αξιοποιήσει το πολύ καλό δυναμικό που υπάρχει και στις υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Δημοσίων Έργων και στις υπηρεσίες του Υπουργείου Γεωργίας και στις πολύ καλές μελέτες που έχουν κάνει τα Πανεπιστήμιά μας μέχρι τώρα. 
Συνεχίζοντας θέλω να μιλήσω για τα θέματα του Αχελώου. Είχαμε καταθέσει το Μάρτιο του 2001 επίκαιρη ερώτηση σχετικά με όλα αυτά τα θέματα που θέτει η επερώτηση της Νέας Δημοκρατίας, η οποία πραγματικά λέει την αλήθεια. Και εσείς άλλωστε, κύριε Υπουργέ, δεχθήκατε ότι πολλά από αυτά τα θέματα είναι έτσι όπως αναφέρονται στην επερώτηση. 
(Στο σημείο αυτό χτυπάει το προειδοποιητικό κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας της κυρίας Βουλευτή)
Θέλω να μου δώσετε λίγο χρόνο ακόμη, κύριε Πρόεδρε. 
Πραγματικά το 1994, αφού βέβαια ήρθαν τα μηνύματα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, από το ένα δισεκατομμύριο διακόσιους τόνους νερό που θέλαμε πήγαμε στα έργα των ήπιων παρεμβάσεων, δηλαδή στους εξακόσιους χιλιάδες τόνους. Θα τους παίρναμε από την εν μέρει εκτροπή του Αχελώου, στην οποία, όμως, σταμάτησαν τα έργα. Έγινε μόνο το 25% των προγραμματισμένων έργων, δηλαδή μόνο το φράγμα της Συκιάς και της υπόλοιπης εκτροπής. Ευελπιστούσαμε ότι θα παίρναμε τους υπόλοιπους τόνους από το φράγμα του Σμοκόβου και από την ανασύσταση της λίμνης Κάρλας. 
Στην ερώτησή μου αυτή δεν ήρθε να απαντήσει ο Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Λαλιώτης. Το συνήθιζε πάντοτε. Ποτέ δεν μας απαντούσε γι' αυτό. Απάντησε, όμως, ο Υφυπουργός Γεωργίας κ. Χατζημιχάλης. Είπε ότι τα έργα αυτά της μερικής εκτροπής, αφού θα γίνει η περιβαλλοντική μελέτη αναθεώρησης, θα ξεμπλο-καριστούν και θα προχωρήσουν. 
Επειδή ξέρω πάρα πολύ καλά, κύριε Υπουργέ, ότι την αντίστοιχη υπηρεσία του ΥΠΕΧΩΔΕ την έχετε καταργήσει, σας ρωτώ ευθέως αν θα την ξανασυστήσετε, για να συνεχιστούν έστω αυτά τα δύο έργα. Δεν υπάρχει αυτή η υπηρεσία στο Υπουργείο και γι' αυτό κανείς μέχρι τώρα δεν ερχόταν να απαντήσει. 
Όσον αφορά το φράγμα Σμοκόβου θέλω να πω ότι πραγματικά η επερώτηση τα λέει πολύ καλά. Εμείς θεωρούμε ότι το έργο έφθασε μέχρι εκεί που ο εργολάβος πήρε το "φιλέτο". Μετά εγκαταλείφθηκε. Τώρα ξαναδημοπρατήθηκε. Βέβαια, για να πετύχετε την άρδευση των διακοσίων τριάντα χιλιάδων στρεμμάτων που απαιτείται, πρέπει να το συμπληρώσετε με ένα άλλο αρδευτικό έργο, του οποίου τους πόρους θα τους βρείτε από εθνικούς πόρους και όχι από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε αυτό πρέπει να μας απαντήσετε. 
Για τα θέματα της Κάρλας έχετε προϋπολογίσει ογδόντα πέντε δισεκατομμύρια δραχμές χωρίς να υπάρχουν τα πρόσθετα χρήματα που χρειάζονται -σχεδόν άλλα τόσα- για την πλήρη αξιοποίηση του έργου της σύστασης της Κάρλας. Από τα ογδόντα πέντε δισεκατομμύρια δραχμές σας υπολείπονται τριάντα τρία δισεκατομμύρια δραχμές, τα οποία δεν έχετε εξασφαλίσει, ενώ από τη μια πλευρά καθυστερείτε υπερβολικά για διάφορους λόγους τις αρχαιολογικές εργασίες και από την άλλη πλευρά έχουν καθοριστεί υπερβολικά κόστη για τις απαλλοτριώσεις. 
(Στο σημείο αυτό χτυπάει επαναληπτικό κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας της κυρίας Βουλευτή)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ολοκληρώστε, σας παρακαλώ, κυρία Ξηροτύρη. 
ΑΣΗΜΙΝΑ ΞΗΡΟΤΥΡΗ-ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΑΡΗ: Ανακεφαλαιώνοντας θέλω να πω ότι είναι γεγονός πως, είτε λόγω οδηγιών της Ευρωπαϊκή Ένωσης είτε λόγω ακυρώσεων του Συμβουλίου Επικρατείας είτε λόγω έλλειψης πιστώσεων από εθνικούς πόρους, θα έχετε πάρα πολύ μεγάλες δυσκολίες να ολοκληρώσετε τη μερική εκτροπή ή τα έργα αυτά του Αχελώου. 
Το Σμόκοβο και η Κάρλα, για να αξιοποιηθούν αρδευτικά, χρειάζονται πάνω από εκατόν εξήντα δισεκατομμύρια δραχμές. Οι μικροί ταμιευτήρες, τα απαραίτητα έργα, έχουν ήδη μεγάλες καθυστερήσεις. Δεν έχουν ενταχθεί σημαντικά ποσά από το Γ' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης στο ΥΠΕΧΩΔΕ και στο Υπουργείο Γεωργίας, ώστε να εκτελεστούν. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Καλώς, κυρία Ξηροτύρη. 
Κύριοι συνάδελφοι, εγώ δεν έχω αντίρρηση να έχει δεκαπέντε λεπτά ο καθένας στη διάθεσή του. Θεωρώ, όμως, ότι από τη στιγμή που έχουμε έναν Κανονισμό, δεν είναι δυνατόν να μην τον σεβόμαστε. Εν τοιαύτη περιπτώσει να φύγουμε από το Προεδρείο, να μην κάνουμε τίποτα, να αφήνουμε τον κόσμο να μιλά, όπως θέλει, και να αυτοπεριορίζεται μόνος του. 
(TL)

Εν τοιαύτη περιπτώσει, να φύγουμε από το Προεδρείο, να μην κάνουμε τίποτε και να αφήνουμε τον κόσμο να μιλάει όπως θέλει και να αυτοπεριορίζεται. Διαφορετικά τι ρόλο παίζουν ο Πρόεδρος, οι Αντιπρόεδροι και το Προεδρείο;
Μου έχει μεταβιβάσει ο κ. Γείτονας ότι έχετε μειωμένο χρόνο, γιατί μιλήσατε προηγουμένως παραπάνω, αλλά εγώ θα σας δώσω τα οκτώ λεπτά, κύριε Κατσαρέ. Να μιλήσετε όμως, σας παρακαλώ πολύ, σε αυτό το χρόνο.
Ορίστε, έχετε το λόγο.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα κατ' αρχήν να κάνω μία παρατήρηση για να την ακούσει η κα Ξηροτύρη. Χαίρομαι διότι σήμερα ο Συνασπισμός δήλωσε στην Αίθουσα ότι είναι υπέρ του έργου της μεταφοράς νερών από τον άνω ρου του Αχελώου στον Θεσσαλικό Κάμπο. Νομίζω ότι μάλλον αυτή είναι η άποψή σας. Αν είναι αυτή η άποψη, χαίρομαι για τη μεταβολή της στάσης σας. Γιατί το Μάιο του 2001, στην Πανθεσσαλική Επιτροπή για την εκτροπή των νερών του άνω ρου του Αχελώου, στις Βρυξέλες ο κ. Αλαβάνος εδήλωσε ότι ο Συνασπισμός έχει τη θέση να μην γίνει το έργο και ότι το λέει αυτό, ενώ άλλα κόμματα δεν το λένε. Αυτή είναι η φράση που είπε ο κ. Αλαβάνος. Και παρακαλώ πάρα πολύ να μεταφέρει αυτήν την άποψη η κα Ξηροτύρη στον Συνασπισμό, διότι ένας Ευρωβουλευτής στις Βρυξέλες που εκφράζει τέτοιες απόψεις ενός πολιτικού κόμματος θα κάνει πάρα πολύ μεγάλη ζημία στη συνέχεια. Και βεβαίως θα κάνω μία πρόταση μετά, για να φανεί πόσο πολύ μεγάλη ζημία μπορεί να γίνει.
Κύριε Υπουργέ, παραδεχθήκατε ότι η ΝΑΤΟΥΡΑ 2000 δημιουργεί πλέον πρόβλημα στη συνέχιση των έργων του Αχελώου. Πράγματι, αφού η κοιλάδα του Αχελώου υπήχθη στην προστασία αυτής της οδηγίας, ας την πω έτσι, δεν επιτρέπεται καμία επέμβαση στο περιβάλλον και θα το βρούμε μπροστά μας αυτό. Και να είστε απόλυτα βέβαιοι ότι αυτοί οι οποίοι ενθαρρύνθηκαν πάρα πολύ από την τελευταία απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για τον Αχελώο, δηλαδή οι οικολόγοι, οι ορνιθολόγοι και πολλών άλλων μορφών "-λόγοι", θα προσφύγουν και πάλι στο Συμβούλιο της Επικρατείας και σε περίπτωση που δεν δικαιωθούν -γιατί μπορεί να κριθεί ότι λόγοι μείζονος δημοσίου συμφέροντος επιβάλλουν να μη ληφθεί υπόψη- τότε θα προσφύγουν στα ευρωπαϊκά δικαστήρια και αυτό θα το βρείτε μπροστά σας.
Γι' αυτό σας κάνω μία πρόταση. Ακούστηκε ότι είμαστε η τελευταία χώρα στην Ευρώπη από πλευράς αξιοποίησης των υδάτων και η οποία αντιμετωπίζει οξύτατο πρόβλημα που δεν αντιμετωπίζει άλλη χώρα. Νομίζω ότι πρέπει να αναλάβει μια πρωτοβουλία η Κυβέρνηση να εξαιρεθεί από την προστασία της ΝΑΤΟΥΡΑ 2000 η κοιλάδα του Αχελώου, ακριβώς με το επιχείρημα ότι είναι έργο περιβαλλοντικό ο Αχελώος, κινδυνεύει η Θεσσαλία να μεταβληθεί σε Σαχάρα.
Αν ακούσουν οι Ευρωπαίοι ότι αντλούμε νερά από τα 400 μέτρα και βρίσκουμε υφάλμυρα νερά εκεί και ότι ξεράθηκαν τα πάντα στον Θεσσαλικό χώρο, αν ακούσουν ότι δεν θέλουν τα νερά οι Θεσσαλοί για να αυξήσουν τις αρδευόμενες εκτάσεις -αντίθετα είναι πρόθυμοι να τις περιορίσουν και κατά 10% και κατά 20% ακόμη, αν φτάσει το νερό και μειώσουν πάρα πολύ το κόστος παραγωγής- και εν όψει του ότι και η Επίτροπος ακόμη, η κα Διαμαντοπούλου, είπε στην ίδια επιτροπή ότι ύστερα από τη μείωση του ποσού που θα παίρνουμε -αν το πάρουμε ποτέ- από τον άνω ρου του Αχελώου από 1200 περίπου στα 600 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, δεν υπάρχει πρόβλημα και χρηματοδότησης ακόμα και είναι πολύ λίγα τα λεφτά των 100 δισεκατομμυρίων για την Ευρωπαϊκή Ένωση, για να χρηματοδοτήσει ένα τόσο πολύ σοβαρό περιβαλλοντικό έργο, νομίζω ότι πάρα πολύ εύκολα μπορεί να εξαιρεθεί η κοιλάδα του Αχελώου από την προστασία της ΝΑΤΟΥΡΑ 2000.
(ΒΑ)
Είναι μια πρόταση που είναι, νομίζω, και λογική και πάρα πολύ σοβαρή. Και ίσως από αύριο το πρωί πρέπει να αρχίσετε να το σκέπτεστε.
Θα ήθελα να κάνω άλλη μια παρατήρηση. Εγώ, κύριε Υπουργέ, έχω πάρα πολλές, μύριες επιφυλάξεις ως προς το αν έχετε πραγματική βούληση μεταφοράς νερών στο Θεσσαλικό κάμπο από τον άνω ρου του Αχελώου. Με εκπλήττει το γεγονός πως μέσα στο ίδιο Υπουργείο με τον πολύ κ.Λαλιώτη Υπουργό, που υποτίθεται ότι ήλεγχε τους πάντες και τα πάντα εκεί μέσα, μια διεύθυνση συνέτασσε την καινούργια μελέτη με τους νέους περιβαλλοντικούς όρους και σε ένα διπλανό γραφείο μια άλλη διεύθυνση του ιδίου Υπουργείου, υπό τον αυτό Υπουργό ενέτασσε για την κοιλάδα του Αχελώου στη ΝATURA 2000. Είναι πάρα πολύ ύποπτο. 'Ακουσα σήμερα -δεν το ήξερα- ότι και η αρμόδια διεύθυνση η οποία ησχολείτο με την παρακολούθηση του έργου καταργήθηκε και αυτή. Δεν είμαι σε θέση, πιστεύω κυρία Ξηροτύρη, να ξέρω, τώρα το ακούω. 
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Δεν είναι ακριβές.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ: Παράλληλα, κύριε Υπουργέ, σας είπα -δεν απαντήσατε- ο κ.Ευθυμιόπουλος Υφυπουργός τότε, εναντίον της εκτροπής του έργου, ο νομικός σύμβουλος του Πρωθυπουργού, δικηγόρος των ορνιθολόγων και οικολόγων κατά της κατασκευής του έργου. 'Άλλες δηλώσεις πολλών κυβερνητικών στελεχών προς αυτήν την κατεύθυνση και όλα αυτά υλοποιούνται με το NATURA 2000 με την κατάργηση, πάντοτε με κάποιο ερωτηματικό. Κύριε Υπουργέ, γιατί δεν λέτε καθαρά στον ελληνικό λαό; "Θέλετε να γίνει αυτό το έργο, ή δεν θέλετε;" Εκδίδει απόφαση το Συμβούλιο της Επικρατείας, την ξέρετε από το καλοκαίρι 1999 -αυτή είναι η πραγματικότητα, γιατί ξέραμε ποια ήταν η εισήγηση και που στεκόταν- και αναθέτετε τη μελέτη ύστερα από ενάμιση περίπου χρόνο. Με προηγούμενη απόφαση που ακυρώθηκε, του 1985, η μελέτη ήταν έτοιμη μέσα σε ένα χρόνο. Δύο, δυόμισι χρόνια τώρα εσείς ο ίδιος είπατε ότι η μελέτη θα τελειώσει το πρώτο εξάμηνο του 2002 και ότι το καλοκαίρι θα δημοπρατηθεί το έργο. Σήμερα, άλλα βγαίνουν από αυτά που είπατε, ότι πάμε ένα εξάμηνο ή ένα χρόνο πίσω. Τι συμβαίνει; Ξεκαθαρίστε τα πράγματα. Εμένα με εκπλήττει όλη αυτή η τακτική. 
Σχετικά με το όλο κλίμα που επεκράτησε, κύριε Υπουργέ, δεν αμφισβήτησε κανένας, όλα τα Κόμματα συμφώνησαν με την έκταση, την οξύτητα και τη σοβαρότητα του προβλήματος. Ειλικρινά είμαι σε θέση να σας διαβεβαιώσω στα τελευταία είκοσι χρόνια ούτε μια σταγόνα νερό δεν προστέθηκε στο υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Λέγονται πάρα πολλά, ξοδεύονται πάρα πολλά, αλλά μια καινούργια σταγόνα νερό δεν προστέθηκε. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Βάλτε σαν σύνθημα "καμία σταγόνα νερό στη θάλασσα". Μπορούμε να το επιτύχουμε αυτό; Και παράλληλα αξιοποιώντας τα επιφανειακά νερά να έχουμε και την εξέλιξη αυτή την οποία όλοι επιθυμούμε σχετικά με τον άνω ρου του Αχελώου για να λυθεί το πρόβλημα. Η Θεσσαλία, χωρίς υπερβολή, σακχαροποιείται κάθε μέρα που περνάει. Αυτή είναι η πραγματικότητα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ.Αναγνωστόπουλος έχει το λόγο.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, ορθώς είπε ο κύριος Υπουργός στην ομιλία ότι ο τόνος και το θέμα που αντιμετωπίστηκε η επερώτηση αποδεικνύει ότι δεν υπάρχει διάθεση αντιπαράθεσης, αλλά ήθελε να προβάλει η Αξιωματική Αντιπολίτευση το μέγεθος του προβλήματος. Το δυσάρεστο είναι ότι θα μεταφέρουμε εμείς που είμαστε Βουλευτές της περιφέρειας πολύ μελαγχολικές σκέψεις γιατί εγώ τουλάχιστον διαπίστωσα ότι η Κυβέρνηση δεν έχει κτυπήσει συναγερμό ανάλογο με το μέγεθος του προβλήματος.

(PD)
Το να ακούμε τώρα που το πράγμα βρίσκεται εκεί που βρίσκεται ότι θα γίνει εθνικό συμβούλιο διαχείρισης υδατίνων πόρων -πότε θα ψηφιστεί, τι θα κάνει- τότε, κύριε Υπουργέ, δεν θα βρίσκετε νερό ούτε για αγιασμό έτσι που πάει το πράγμα!
Εδώ πρέπει να ληφθούν έκτακτα μέτρα, άμεσα και σοβαρά. Εγώ σας είπα προ ολίγου, στη Θεσσαλία πλέον το χιούμορ ξεχειλίζει και λένε οι άνθρωποι να πάμε στη Λιβύη να αγοράσουμε καμήλες. Είναι, όμως, θέμα μείζονος σημασίας και εσείς ακόμα και σήμερα μας είπατε αυτά που ακούγαμε πριν από χρόνια. 
Είναι προς τιμήν σας ότι αναγνωρίσατε καθυστερήσεις, λάθη, χαμένο χρόνο, αλλά πάει πολύ τώρα πια. Το πρόβλημα είναι σοβαρά. Η αυτοκριτική δηλαδή που γίνεται στη Βουλή δεν αρκεί για να βελτιώσει τα πράγματα. Και επιτέλους αυτό το τρελό που συμβαίνει στη χώρα μας έπρεπε στοιχειωδώς να σας έχει απασχολήσει. Δεν είναι δυνατόν με μια βροχή σε αυτή τη χώρα να πνιγόμαστε και με μια υψηλή θερμοκρασία να μη βρίσκουμε νερό να πιούμε. Κάπου υπάρχει πλήρης αδιαφορία. Αυτό, λοιπόν, δεν μπορούμε να το βλέπουμε και να το παρακολουθούμε ως θεατές.
Κύριε Υπουργέ, είστε και εσείς Βουλευτής επαρχίας και καταλαβαίνετε ότι αν η περιφέρεια υποστεί τέτοιο πλήγμα να σηκώνεται ο κόσμος να φεύγει, γιατί τα χωράφια θα είναι πλέον ακατάλληλα για καλλιέργεια -και σας είπα προ ολίγου, αυτή η απαξίωση από πλευράς τιμής της αγροτικής γης είναι πρωτοφανής για τα δεδομένα στα ακίνητα την περίοδο που διανύουμε- θα έχουμε μεγάλο θα έχουμε μεγάλο πρόβλημα και πρέπει να σας απασχολήσει ιδιαίτερα. Χάθηκε πάρα πολύς πολύτιμος χρόνος και δεν ξέρω αν μπορεί να κερδηθεί.
Αυτά, λοιπόν, μας κάνουν να φεύγουμε από εδώ -σας τονίζω- με μελαγχολικές σκέψεις.
Για τα συγκεκριμένα φράγματα που μιλήσαμε πριν από λίγο όλοι και που αναφέραμε και στην επερώτηση, η καθυστέρηση είναι αδικαιολόγητη. Δώστε τουλάχιστον ταχείς ρυθμούς εκτελέσεως έργων, γιατί υπάρχει σοβαρότατος κίνδυνος και αυτά τα οποία έχουν διατεθεί μέχρι σήμερα με την εγκατάλειψη και την αδιαφορία που υπάρχει να πάνε χαμένα. Στον Αχελώο έχουν πάει δισεκατομμύρια. Αν λοιπόν δεν δοθούν ταχείς ρυθμοί τότε θα πάνε χαμένα και αυτά που έγιναν. Επιτέλους αυτή η ιστορία του περιβάλλοντος πρέπει να τελειώσει. Εμείς σας ζητήσαμε να κάνετε και εσείς τη δήλωση. Η Κυβέρνηση επιθυμεί να γίνει αυτό το έργο του Αχελώου; Εμείς λέμε, η Νέα Δημοκρατία το επιθυμεί. Τουλάχιστον αυτό που θέλουμε από εσάς σήμερα είναι να μας πείτε εδώ ότι η Κυβέρνηση του κ. Σημίτη θέλει να γίνει το φράγμα του άνω ρου του Αχελώου. Τελείωσε. 
Διότι, όπως σας είπε πριν από λίγο ο κ. Μητσοτάκης, προσπαθείτε σε πολλές περιπτώσεις να συμβιβάζετε μικροεπιθυμίες ή μικροαντιρρήσεις διαφόρων περιφερειών, διαφόρων περιέργων ορνιθολόγων, πτηνολόγων, κλπ. Κάντε μας, λοιπόν, τη δήλωση ότι το θέλετε και επιπλέον κοιτάξτε να το εντάξετε και στα ευρωπαϊκά προγράμματα. Διότι ορθώς σας ελέχθη προ ολίγου, δεν χρηματοδοτούνται τέτοια έργα όταν μιλάνε για νέες αρδεύσεις, για αρδεύσεις νέων χωραφιών. Εδώ δεν μιλάμε για νέα χωράφια. Εδώ μιλάμε για άρδευση ήδη υπαρκτής αγροτικής γης. 
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Ταλιαδούρος έχει το λόγο.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, είναι η σειρά μου να μιλήσω. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Όπως μου μεταφέρθηκε εσείς ζητήσατε και τη δευτερολογία σας και την πήρατε.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Ζήτησα μέρος της δευτερολογίας μου, κύριε Πρόεδρε. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Εντάξει, θα σας δώσω το λόγο μετά.
Ορίστε, κύριε Ταλιαδούρο, έχετε το λόγο.
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΤΑΛΙΑΔΟΥΡΟΣ: Κύριε Υπουργέ, στην αγόρευσή σας ομολογήσατε ότι υπάρχουν προβλήματα. Ομολογήσατε, όμως, ουσιαστικά ότι υπάρχει αδυναμία επίλυσής τους. Το πρώτο ερώτημα που τίθεται: Άραγε, η Κυβέρνηση γι' αυτήν τη δουλειά δεν είναι, δηλαδή να επιλύει τα προβλήματα που ανακύπτουν; Υπάρχει όμως και κάτι χειρότερο. Φοβάμαι ότι υπάρχει υπονόμευση και ναρκοθέτηση της πορείας των έργων από το ίδιο το ΥΠΕΧΩΔΕ.
(MB)

Γιατί πώς αλλιώς μπορούμε να ερμηνεύσουμε την ένταξη της κοιλάδας του Αχελώου στο πρόγραμμα "NATURA 2000"; Δεν εγνώριζε το Υπουργείο ότι είναι περιοχή που εκτελούνται τα έργα; Γιατί συνέπραξε σ' αυτό το οποίο αποτελεί και θα αποτελέσει αύριο ανασταλτικό παράγοντα της ολοκλήρωσης των έργων; Πώς να το ερμηνεύσουμε; Να πούμε ότι υπήρξε αδιαφορία, ανικανότητα, έλλειψη συντονισμού ή συνεννόησης ή έλλειψη πολιτικής βούλησης; Νομίζω ότι η πρόταση που έκανε ο κ. Κατσαρός να προχωρήσουν οι διαδικασίες, να βγει η περιοχή από το "NATURA 2000" είναι ρεαλιστική και θα δείξει αν πραγματικά υπάρχει αυτή η πολιτική βούληση.
Σε ό,τι αφορά τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, γιατί εξαρχής δεν έγιναν πλήρεις και ολοκληρωμένες μελέτες για το περιβάλλον; Γιατί εξαρχής δεν ελήφθησαν μέτρα για να προστατευτεί το μοναστήρι του Μυροφίλου από το να κατακλυστεί από νερά; Γιατί δεν προχώρησαν, έστω -να πω και κάτι ακραίο, αν θέλετε- με ταχύτητα τα έργα σύμφωνα με τη σύμβαση; Αν από το '96 ως το 2000 που προβλεπόταν είχαν τελειώσει και είχε τελειώσει το φράγμα της Συκιάς η όποια απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας θα ήταν εκ των πραγμάτων άνευ αντικειμένου, διότι θα είχε τελειώσει το έργο, ενώ σήμερα το μπλόκαρε και είναι αμφίβολο αν ποτέ θα τελειώσει, σε συνδυασμό με την εμπλοκή που έχει με το "NATURA 2000".
Χρηματοδοτήσεις: Γιατί οι ρυθμοί χρηματοδότησης όλου του έργου είναι ιδιαίτερα χαμηλοί; Και αυτό το ερώτημα ανακύπτει αν σκεφθούμε ότι με τιμές του 1991 το διπλάσιο έργο θα κατασκευαζόταν με 83 δισεκατομμύρια και τώρα θα ξεπεράσουμε τα 150 δισεκατομμύρια για το μισό έργο. Τι συμβαίνει, επιτέλους, με αυτό το ζήτημα;
Η ένταξη στο Γ' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης: Η Επίτροπος κυρία Διαμαντοπούλου πριν από τρεις τέσσερις μήνες στην πανθεσσαλική επιτροπή που την επισκέφθηκε είπε ότι μπορεί να ενταχθεί. Δεν απαγορεύεται. Ας υποβληθεί μια σχετική αίτηση να δούμε. Ειπώθηκε κι εδώ ότι εδώ δεν πρόκειται να αρδεύσουμε περισσότερες εκτάσεις. Στο Νομό Καρδίτσας μόνον από τις οκτακόσιες χιλιάδες εκτάσεις που αρδεύονται οι τετρακόσιες εξήντα είναι με γεωτρήσεις, είναι με τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα. Τα νερά αυτά έχουν φθάσει σε τριακόσια μέτρα βάθος. Δεν αποτελεί προστασία του περιβάλλοντος το γεγονός ότι αυτά θα σταματήσουν να αντλούνται κατά τον τρόπο που αντλούνται;
Και για να ολοκληρώσω, με την αναθεώρηση του Γ' Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης υποβάλετε πρόταση ένταξης στην Ευρωπαϊκή 'Ένωση. Πιστεύω ότι και ο Σμόκοβος και ο Αχελώος ή τμήματα αυτών θα μπορούν να ενταχθούν. Εσείς ο ίδιος είπατε ότι είναι άγνωστο πού θα βρούμε τα 20 δισεκατομμύρια που απαιτούνται για το αρδευτικό έργο των 100.000 στρεμμάτων στη Θεσσαλία. Να, πώς μπορείτε να τα βρείτε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ορίστε, κύριε Νάκο, έχετε το λόγο.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, δυστυχώς η απάντηση του κυρίου Υπουργού θα μας κάνει να μεταφέρουμε στις περιοχές μας ότι για τα προσεχή έτη δεν πρόκειται να γίνει τίποτα. Υπάρχει πρόβλημα στην περιοχή του Αλμυρού, κύριε Τσακλίδη. Κοιτάξτε τον πίνακα των προς ερημοποίηση περιοχών και θα διαπιστώσετε ότι περιλαμβάνεται εκεί. 'Έκκληση: Ζητάμε να ενταχθεί το έργο του Ταμιευτήρα του Ξυριά. Υπάρχει προμελέτη, μελέτη σκοπιμότητας, είναι εκτός του Γ' Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης.
Δεύτερον, είναι κρίμα να χάνεται το νερό από το Πήλιο και να μην μαζεύεται. Δεν έχουμε να πιούμε νερό. Ζητάμε το φράγμα της Μακρινίτσας να ενταχθεί. Κόψτε τα από αλλού. Επιταχύνετε τη διαδικασία για τις λιμνοδεξαμενές στα νησιά. Δεν έχουν άλλους πόρους, τον τουρισμό έχουν. Αν δεν έχουν νερό, δεν μπορεί να πλυθεί ο κόσμος, τι θα γίνει;
Επιταχύνετε -κάντε κάτι- το έργο της λίμνης Κάρλας. 'Όχι ότι η λίμνη Κάρλα θα εμπλουτίσει τον υδροφόρο ορίζοντα, αλλά τουλάχιστον να σταματήσουν οι αντλήσεις. Επαναλαμβάνω, είμαστε συνάδελφοι. Έχω κάνει αυτοψίες για ρήγματα λόγω διαφορικής καθίζησης που υπάρχει από το ρήγμα του Ρυζομύλου και οφείλεται -το είπε το ΙΓΜΕ, δεν το λέω εγώ- στην υπεράντληση. Αντλούν από τετρακόσια πενήντα μέτρα. Από κάτω είναι κούφιο το υπέδαφος. Επιταχύντε το έργο της λίμνης Κάρλας. Υπήρξαν οι καθυστερήσεις που υπήρξαν. Είναι κραυγή αγωνίας, δεν είναι ελέγχου προς εσάς, κύριε Υπουργέ. Εσείς χθες αναλάβατε. Είναι μια πολιτική που χρονολογείται από το '87. Δηλαδή αυτά που θεσμοθετήσατε το '87 δεν ήταν καλά; Πάτε να τα αλλάξετε τώρα; Καλύτερα να είναι άσχημα τα μέτρα και η δομή αυτή, αλλά να λειτουργήσουν. Να λειτουργήσουν αυτά που το '87 θεσμοθέτησε η Κυβέρνηση, όποια κυβέρνηση ήταν τότε. Αν είναι δυνατόν να ξανασυζητήσουμε το θεσμικό πλαίσιο!
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
GK


ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ορίστε, κύριε Τσιπλάκο, έχετε το λόγο.
ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΤΣΙΠΛΑΚΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, άκουσα τον κύριο Υπουργό να εκφράζει -προς τιμή του, βέβαια- τη δική του πολιτική βούληση για την εκτέλεση του έργου. Επειδή, όμως, έχω ασχοληθεί πάρα πολύ με το έργο αυτό, προσωπικά αρνούμαι να πιστέψω ότι το ΠΑΣΟΚ έχει την πολιτική βούληση για να γίνει αυτό το συγκεκριμένο έργο.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΕΔΙΚΟΓΛΟΥ: Σε ποιο έργο αναφέρεστε;
ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΤΣΙΠΛΑΚΟΣ: Στο έργο του Αχελώου. Αυτό επίσης ισχύει και για άλλα εγγειοβελτιωτικά έργα, στα οποία θα αναφερθώ εν συντομία. Γιατί αν το ΠΑΣΟΚ είχε την πολιτική βούληση και αν πίστευε αυτά που έλεγε στους εκάστοτε πανηγυρισμούς του Κιλελέρ, το έργο αυτό θα είχε γίνει από το 1991.
Όπως σας είπαμε προηγουμένως, πράγματι το 1991 είχε μονογραφεί μια σύμβαση με τη σύμφωνη γνώμη του Τεχνικού Επιμελητηρίου, με τη σύμφωνη γνώμη των εκπροσώπων των κομμάτων κατά επτά δισεκατομμύρια λιγότερα απ' ό,τι προέβλεπε το Τεχνικό Επιμελητήριο και απ' ό,τι είχαν θέσει ως όρο οι εκπρόσωποι των κομμάτων. 
Αυτή η σύμβαση είχε μονογραφηθεί, αλλά το κυριότερο, κύριε Υπουργέ, είναι ότι είχαμε πετύχει την έγκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είχε έλθει προσωπικά ο κ. Μπρους Μίλαν, ο τότε Επίτροπος, που επισκέφθηκε την περιοχή και πείστηκε ότι το έργο αυτό πρέπει να γίνει. Έτσι χρηματοδοτήθηκε το έργο.
Δυστυχώς, αμέσως μετά την επίσκεψη του κυρίου Μίλαν, αντιπροσωπεία των Βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, με επικεφαλής -νομίζω- τον κ. Ροκόφυλλο επισκέφθηκαν τον κ. Μπρους Μίλαν και του είπαν τέρατα και σημεία και ότι το έργο αυτό είναι σκάνδαλο. Μάλιστα προέβαλαν σαν κύρια δικαιολογία ότι από τα ογδόντα τρία δισεκατομμύρια το τίμημα των είκοσι δύο δισεκατομμυρίων -που είναι το μηχανολογικό τμήμα- είναι εξωφρενικό, ενώ μίλησαν και για άλλους περιβαλλοντικούς λόγους. Πέρα όμως από αυτό, ο κ. Ευθυμιόπουλος, ο τέως Υπουργός του ΠΑΣΟΚ, επικεφαλής τότε όλης αυτής της ιστορίας, καθυστερούσε το όλο έργο με αποτέλεσμα στο τέλος να μη γίνει.
Το κυριότερο και το πιο αστείο, κύριε Υπουργέ, είναι ότι αυτό που έλεγαν για τα μηχανολογικά -ότι δηλαδή είναι ασύμφορο και είναι σκανδαλώδες το τίμημα των είκοσι δύο δισεκατομμυρίων, ενώ τα έργα του πολιτικού μηχανικού ήταν σχετικώς σε λογική τιμή- όταν ήλθε το ΠΑΣΟΚ ανέθεσε μόνο τα μηχανολογικά έργα και μάλιστα με αυξημένο τίμημα. 
Κύριε Υπουργέ, αυτό πρέπει να λέγεται και να γραφεί στα Πρακτικά, γιατί καμιά φορά ξεχνάμε την ιστορία.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ: Είχαν μεγάλη προμήθεια.
ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΤΣΙΠΛΑΚΟΣ: Και ξέρετε -δεν χρειάζεται να το αναφέρω- ποιος μεγαλοεργολάβος πήρε τα μηχανολογικά έργα με αυξημένη τιμή κατά 30% παραπάνω από εκείνη που λέγατε εσείς, όταν ισχυριζόσασταν ότι δεν έπρεπε να γίνει το έργο, γιατί ήταν ασύμφορο οικονομικά.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΕΔΙΚΟΓΛΟΥ: Μα ήταν απευθείας ανάθεση.
ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΤΣΙΠΛΑΚΟΣ: Κύριε Υπουργέ, είπα στην αρχή ότι δεν έχετε την πρόθεση να κάνετε εγγειοβελτιωτικά έργα. Μου δίνετε την ευκαιρία να αναφέρω -και να το εξετάσετε- το εξής παράδειγμα. 
Έγινε μια αποξήρανση της λίμνης του Βαρικού, δεκατεσσάρων χιλιάδων στρεμμάτων. Διατέθηκαν οκτακόσια εκατομμύρια. Έγιναν γεωτρήσεις. Έγινε αποξήρανση της λίμνης. Εγκαταστάθηκαν τα αντλιοστάσια. Περίσσευαν πενήντα εκατομμύρια για να μπουν τα σκέπαστρα των αντλιοστασίων και να δοθεί το ρεύμα. Και αυτά όχι μόνο δεν έγιναν, όχι μόνο εγκαταλείφθηκε το έργο, αλλά επί εννέα συνεχή έτη, καμία συντήρηση δεν έγινε στο έργο, ουδείς το παρέλαβε. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να σκουριάσουν τα μηχανήματα, να βουλώσουν οι γεωτρήσεις και έτσι να ξαναγίνει πάλι λίμνη και να πάνε χαμένα τα οκτακόσια εκατομμύρια.
Θα αναφέρω και το άλλο παράδειγμα της Κωπαϊδος, όπου ξεκίνησε το έργο με δύο χιλιάδες στρέμματα που πρόφθασαν και έγιναν. Το έργο αυτό εγκαταλείφθηκε. Ούτε το παρέλαβε κανείς ούτε τα δύο χιλιάδες στρέμματα δούλεψαν, γιατί δεν έδωσαν το ρεύμα αξίας οκτώ εκατομμυρίων. 
Το κυριότερο και πιο τραγικό, κύριε Υπουργέ, είναι ότι ξηλώνονται οι σωλήνες από τα ανοιχτά χαντάκια, που έμειναν όπως τα άφησαν, και όποιος θέλει τους παίρνει. Ουδείς ενδιαφέρεται για το έργο, με αποτέλεσμα να δημιουργείται μια τραγική κατάσταση. 
Όλα αυτά, κύριε Υπουργέ, είναι στοιχεία που δείχνουν ότι δεν έχετε την πολιτική βούληση, για να γίνουν αυτά τα έργα. Εάν είχατε την πολιτική βούληση, αυτό το έργο θα έπρεπε να έχει ξεκινήσει από το 1991 και τώρα θα είχε τελειώσει. Και το κυριότερο είναι ότι από τα χαμένα νερά που θα κατέληγαν στη θάλασσα, μόνο το 1/3 από αυτά θα πήγαιναν για την άρδευση του Θεσσαλικού κάμπου.
Κατόπιν αυτών πιστεύω απόλυτα, κύριε Υπουργέ, ότι δεν υπάρχει πολιτική βούληση για να γίνει αυτό το έργο. Τουλάχιστον πείτε το καθαρά, για να μην ασχολούμαστε κι εμείς και για να ξέρει ο ελληνικός λαός τις πραγματικές σας προθέσεις.

DP


ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ορίστε κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο για 12 λεπτά να απαντήσετε. 
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Κύριε Πρόεδρε, εγώ δεν θα καταναλώσω το χρόνο των 12 λεπτών όπως έκανα και στην πρωτομιλία μου ούτε θα απαντήσω σε κάποιες αιχμές οι οποίες κατά τη γνώμη μου, ήταν υπερβολικές. 
Εγώ σεβόμενος τους συναδέλφους δήλωσα την πρόθεση και τη βούληση της Κυβέρνησης ότι το έργο θα συνεχιστεί με γρήγορους ρυθμούς. Τοποθετήθηκα με σαφή διάθεση αυτοκριτικής ότι χάθηκε χρόνος που θα μπορούσε να μην είχε χαθεί. Βεβαίως υπήρχαν και δυσκολίες στο έργο πάρα πολλές, προσφυγές Συμβούλιο Επικρατείας, ακυρώσεις και έχουμε τέτοια και σε αυτήν την φάση. 
Δεν αργήσαμε κύριε Αναγνωστόπουλε, να αναθέσουμε την περιβαλλοντική μελέτη όταν το 2000 ακυρώθηκε για το φράγμα Συκιάς και για τον Αχελώο. Την αναθέσαμε αμέσως. Η μελέτη τελείωσε. Μην εκφράζετε πολύ μεγάλη περιέργεια πώς η μία Διεύθυνση λέει το ένα και πώς η άλλη λέει το άλλο. Λειτουργούν με αυτόν τον τρόπο στο Υπουργείο, στη Χωροταξία-Περιβάλλον με τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων υπάρχουν αυτές οι αντιπαλότητες.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ: Κάνει ό,τι θέλει.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Εν πάση περιπτώσει, κύριε Κατσαρέ, να ξέρετε ότι καταβάλλουμε μεγάλες προσπάθειες να το ξεπεράσουμε αυτό και άκουσα αυτό που είπατε και το λαμβάνω σοβαρώς υπόψη. Ήδη προς αυτή την κατεύθυνση κινούμαστε και νομίζω ότι θα το ξεπεράσουμε γρήγορα ώστε να εγκριθούν γρήγορα οι περιβαλλοντικοί όροι και τέλος του χρόνου ή αρχές του 2003 να ξαναδημοπρατήσουμε το έργο του φράγματος της Συκιάς. 
Στο άλλο το έργο για την εκτροπή της σήραγγας είπαμε ότι το έργο δεν εγκαταλείφθηκε, συνεχίζεται και ορίζεται ως αποπεράτωση των δύο αυτών έργων 4,5 με 5 χρόνια. Επομένως τοποθετούμε ξεκάθαρα ότι την Κυβέρνηση την ενδιαφέρει και μάλιστα πάρα πολύ το έργο του Αχελώου. Μάλιστα υπάρχουν αλλεπάλληλες δεσμεύσεις και του Πρωθυπουργού και κλιμακίων Υπουργών ότι το έργο θα χρηματοδοτηθεί από εθνικούς πόρους με ρυθμούς 20 δισεκατομμύρια περίπου κατ' έτος. 
Σε ό,τι αφορά το φράγμα του Σμοκόβου και τη σήραγγα Λεονταρίου τα έργα έχουν περίπου τελειώσει. Ήμουν σαφής. Γιατί δημιουργήθηκε τέτοιο κλίμα απογοήτευσης; Έχουμε την τελευταία εργολαβία η οποία είναι 7 δισεκατομμύρια και υπογράφηκε η σύμβαση στις 17.12.2001 και είπαμε ότι το καλοκαίρι του 2002 θα έχουμε την κατάκλυση του φράγματος, δηλαδή θα αρχίσει να μαζεύει νερό ο ταμιευτήρας. Του χρόνου περίπου θα μπορούμε να δίνουμε κάποια νερά σε κάποια ρέματα και το έργο αυτό των 7 δισεκατομμυρίων θα τελειώσει σε τρία χρόνια και θα μπορούν να αρδεύονται 7.000 με 8.000 στρέμματα. Αλλιώς θα ξοδεύαμε τόσα λεφτά; Έχουμε ξοδέψει εκατοντάδες δισεκατομμύρια για να τελειώσουμε τη μελέτη για να αρδεύσουμε 100.000 στρέμματα στην Καρδίτσα από το φράγμα του Σμοκόβου και τη σήραγγα. Το έργο αυτό υπολογίζεται ότι θα έχει προϋπολογισμό 25 δισεκατομμύρια και ψάχνουμε να δούμε από πού θα τα δώσουμε. Δεν αποφασίστηκε ακόμα. 
Για την ανασύσταση του ταμιευτήρα της Κάρλας -επειδή θέλω να είμαι πρακτικός εγώ ότι ήταν να πω τα είπα στην πρωτομιλία μου- διαθέτουμε 50,7 δισεκατομμύρια από το επιχειρησιακό πρόγραμμα "Περιβάλλον" από το Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης…
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Σφίξτε τους. 
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Το οποίο ξέρετε πόσο είναι κύριε Νάκο; Είναι 150 δισεκατομμύρια όλο το πρόγραμμα.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Εγώ δεν είπα αυτό. Σφίξτε τους. Κάντε μία παρέμβαση στην Αρχαιολογική Υπηρεσία. Οι εργολάβοι βολεύονται. Είναι απολογιστικοί αυτοί. 
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Λοιπόν, από αυτά τα λεφτά τα 34 δισεκατομμύρια έχουν δημοπρατηθεί πρόπερσι και ο χρόνος περαίωσης του έργου αναμένεται να είναι ο Δεκέμβριος του 2003. 
Κύριε Νάκο και αυτό το κάνουμε και θα συνεχίζουμε να το κάνουμε. Και εγώ σας είπα ότι θεωρώ ότι όταν γίνεται μία επερώτηση οι επερωτώντες Βουλευτές πρέπει να είναι σε πλεονεκτικότερη θέση, εγώ πρέπει να δέχομαι την κριτική και να δέχομαι και τις παρατηρήσεις και να προσπαθώ να απαντώ χωρίς να απαντώ ενδεχομένως σε κριτικές υπερβολικές. Και το αποφεύγω όπως βλέπετε αλλά να είσθε βέβαιοι ότι κάνουμε τη δουλειά μας και δεχόμαστε και τις παρατηρήσεις σας ώστε να την κάνουμε καλύτερα.
(AD)

Το δέχομαι αυτό που λέτε, αλλά δεν μπορώ να πω τόσα, όσα λέτε εσείς, για τις παρεμβάσεις που πρέπει να γίνονται. Επίσης, θα συμφωνήσω απόλυτα με αυτά που είπε ο επίτιμος Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας για το Συμβούλιο Επικρατείας και πως αυτό συμπεριφέρεται. 
Πριν από μερικές μέρες, είπα στη Βουλή ότι υπάρχει ένας προσφυγικός οικισμός στη Δραπετσώνα, ο οποίος υπέστη ζημιές από τους σεισμούς. Ενώ, λοιπόν, εκρίθησαν κατεδαφιστέα εκατόν πενήντα κτήρια -όπου οι άνθρωποι έχουν από το 1922 προσφυγικά σπιτάκια των τριάντα τετραγωνικών μέτρων- και προσπαθούμε να τους βοηθήσουμε, δύο - τρεις που έχουν μαγαζάκια εκεί προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας, έχοντας και τη μελέτη κάποιων πληρωμένων μηχανικών -του Πολυτεχνείου δυστυχώς- και είπαν ότι δεν είναι κατεδαφιστέα, καταργώντας κάθε νόμιμη διαδικασία του κράτους που υπάρχει.
Δυστυχώς, το Συμβούλιο της Επικρατείας δέχτηκε αυτή τη γνωμάτευση, την πληρωμένη σε κάποιους καθηγητές -εγώ δεν θέλω να μειώσω το Πολυτεχνείο, γιατί από εκεί έχουμε αποφοιτήσει και εγώ και εσείς, αλλά δεν είναι δυνατόν το Συμβούλιο της Επικρατείας να συμπεριφέρεται με αυτό τον τρόπο- και αποφάνθηκε ότι δεν είναι κατεδαφιστέα . Είναι ακραίες αυτές οι αποφάσεις.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Για να τα θεωρήσει διατηρητέα!
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Όχι, δεν είναι διατηρητέα. Είναι σε άθλια κατάσταση και δεν μπορούμε να παρέμβουμε να τους βοηθήσουμε. Είναι φοβερό αυτό!
Σε άλλη, όμως, περίπτωση με πολυκατοικίες στο Αιγάλεω, όπου κρίθηκαν όλα κίτρινα, δηλαδή επισκευάσιμα, εκεί πάλι κάποιοι καθηγητές με πληρωμή είπαν ότι είναι κατεδαφιστέα.
Δυστυχώς, λοιπόν, υπάρχουν κάποιες δυσλειτουργίες και -λυπάμαι που το λέω- αλλά και το Συμβούλιο της Επικρατείας εξακολουθεί να δημιουργεί προβλήματα με ακραίες θέσεις, τοποθετήσεις και αποφάσεις.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΓΚΟΥΦΗΣ: Να στείλετε ένα σετ με φωτογραφίες στο Συμβούλιο της Επικρατείας!
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Συμφωνώ απόλυτα με την παρατήρηση που έκανε ο κ. Μητσοτάκης, γιατί δεν μπορούν να υπεισέρχονται σε τεχνικά θέματα, στην περιβαλλοντική μελέτη ή στους όρους και να ακυρώνουν.
Αναφέρθηκα και σε ορισμένα θέματα, όπως το φράγμα Λιβαδίου ή της Ελασσόνας και κάποια άλλα, για τα οποία είπα λεπτομερώς που βρίσκονται.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ: Δώστε μας μία απάντηση για το τι θα κάνετε με το NATURA 2000!
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Σας είπα τι θα κάνουμε. Προσπαθούμε να απεντάξουμε την περιοχή από τις προτάσεις αυτές.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ: Να την αποδεσμεύσετε!
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Ναι, να την αποδεσμεύσουμε. 
Εν πάση περιπτώσει, προσπαθούμε να βρούμε μία λύση και σας είπα ότι είμαι αισιόδοξος, γιατί το παρακολουθώ και εγώ προσωπικά και η κυρία Υπουργός. Νομίζω ότι θα το ξεπεράσουμε γρήγορα και γενικά η θέση η δική μας, της πολιτικής ηγεσίας, σε ό,τι αφορά το NATURA, είναι πολύ ηπιότερη από παλαιότερες θέσεις άλλων ηγεσιών. 
Συμφωνούμε να διαφυλάξουμε το περιβάλλον, αλλά δεν μπορούμε να εντάξουμε το ένα πέμπτο της Ελλάδας στο πρόγραμμα NATURA και να μην υπάρχει καμία δραστηριότητα, γιατί σε κάποιες περιοχές πρέπει να υπάρχουν κάποιες δραστηριότητες. Δεν μπορεί να υπάρχει -έτσι ισοπεδωτικά- απαγόρευση των δραστηριοτήτων παντού, γιατί πιστεύω ότι αυτό είναι κακό για την προστασία του περιβάλλοντος.
Για να μην σας κουράζω, λοιπόν, θα ήθελα να πω το εξής: Δεν ξέρω τι εννοούσε η κυρία Ξηροτύρη, όταν είπε ότι υπήρχε μία υπηρεσία για τον Αχελώο και καταργήθηκε. Επειδή ξέρω ότι τα θέματα τα παρακολουθείτε και τα γνωρίζετε, αν εννοούσατε την ΥΔΕ Αχελώου που υπήρχε, πράγματι καταργήθηκε, αλλά εντάχθηκε σε μία άλλη ΥΔΕ, η οποία συμπεριλαμβάνει και άλλα έργα. Είναι η ΥΔΕ -ΟΣΥΕ, η οποία είχε το φράγμα του Ευήνου και το Σμόκοβο. Δεν καταργήθηκε καμία υπηρεσία, απλώς αναμορφώθηκε, έγινε πιο μεγάλη και πήρε και άλλα έργα.
Επίσης, η διαχείριση των υδατικών πόρων είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα για τη χώρα μας και δέχομαι ότι υπήρχαν καθυστερήσεις. Δεν περιμένουμε τον καινούριο νόμο και είμαστε με σταυρωμένα χέρια. Κύριε Παπαληγούρα, δεν ξέρω αν ήσασταν εδώ όταν είπα ότι θα κάνουμε ασφαλώς ενιαίο φορέα διαχείρισης των υδάτινων πόρων. 
Επεξεργαζόμαστε το νομοσχέδιο με επιστημονικές επιτροπές, με συμμετοχή από όλα τα Υπουργεία και με ανθρώπους που το ξέρουν το αντικείμενο και νομίζω ότι μέχρι τον Ιούνιο θα έχουμε τελειώσει ίσως και με την ψήφισή του. Προς είναι ο στόχος προς και προς αυτή την κατεύθυνση πιέζουμε.


(PX)


Είπα ότι δεν καθόμαστε με σταυρωμένα τα χέρια. Σας είπα ότι ήδη το ΥΠΕΧΩΔΕ έκανε μία πολύ σοβαρή δουλειά. Παράλληλα με το νομοσχέδιο, έχουμε ξεκινήσει και το master-plan για τον καθορισμό των υδατικών διαμερισμάτων με προθεσμία περαίωσης της εργασίας αυτής δώδεκα μήνες. 
Έχουμε προχωρήσει ένα πολύ σοβαρό έργο, την Eθνική Tράπεζα Υδρολογικής και Μετεωρολογικής Πληροφορίας, ένα έργο 2,1 δισεκατομμυρίων, το οποίο έχει τελειώσει και είναι ένα πάρα πολύ σοβαρό εργαλείο για τη συλλογή στοιχείων από τη ΔΕΗ, από όλα τα Υπουργεία, ΠΕΧΩΔΕ, Γεωργίας, Ανάπτυξης, από την ΕΜΥ. Είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για την παραπέρα δουλειά μας, την οποία θα ολοκληρώσουμε και με την προσαρμογή στην κοινοτική οδηγία …
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Για να μην πάθουμε αυτό που έπαθαν οι Κύπριοι, που έφτιαξαν τα φράγματα και δεν έχουν νερό. 
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Ακριβώς, γιατί εγώ δέχομαι ότι δεν πρέπει να πάει χαμένο καθόλου νερό με φράγματα μικρά, αλλά χρειάζονται σωστές μελέτες, γιατί όλα αυτά μπορεί να αποδειχθεί στην πορεία ότι είναι άχρηστα, αν δεν υπάρχει σωστή προετοιμασία. 
Θα επαναλάβω αυτό που είπα και στην πρωτολογία μου, ότι δέχομαι ότι υπάρχουν καθυστερήσεις, ότι υπάρχουν προβλήματα. Η βούληση της κυβέρνησης είναι αμετακίνητη, να συνεχίσει με εντατικότερους ρυθμούς και αυτό εκφράζω και ως ηγεσία του ΥΠΕΧΩΔΕ. 
Για τα έργα στο Θεσσαλικό κάμπο, του Αχελώου, του Σμόκοβου και τα άλλα στα οποία αναφέρθηκα, σας διαβεβαιώνω ότι, ακούγοντας και τις παρατηρήσεις των αξιότιμων συναδέλφων, που πράγματι από μεγάλο ενδιαφέρον έκαναν την επερώτηση και το έδειξαν με τη στάση τους σε όλη τη διάρκεια της συζήτησης, θα κάνω και προσωπικά ό,τι είναι δυνατόν για να επισπεύσω, ώστε να μην υπάρχουν καθυστερήσεις στο μέλλον και να κερδίσουμε -αν είναι δυνατόν- και το χαμένο χρόνο που αναμφίβολα υπήρξε. 
Σας ευχαριστώ. 
ΑΣΗΜΙΝΑ ΞΗΡΟΤΥΡΗ-ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΑΡΗ: Θα ήθελα το λόγο, κύριε Πρόεδρε. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Δεν δικαιούσθε το λόγο. Αυτά τα οποία είπατε, είναι γραμμένα στα Πρακτικά. Αυτά τα οποία είπε ο κ. Κατσαρός είναι επίσης γραμμένα στα Πρακτικά. Δεν έχουν καμία συνάφεια με αυτά που είπατε εσείς. Εσείς δεν είπατε ότι είσθε υπέρ του έργου. Είσθε συνεπής με τις θέσεις σας. 
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ: Αν άλλαξαν τακτική, χαίρομαι. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Μα, δεν είπε αυτό η κ. Ξηροτύρη. 
ΑΣΗΜΙΝΑ ΞΗΡΟΤΥΡΗ-ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΑΡΗ: Αν μου δίνατε το λόγο, θα μπορούσα να το εξηγήσω και στον κ. Κατσαρό. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Θα υπάρξει και ανταπάντηση. Αυτά υπάρχουν στα Πρακτικά, κυρία Ξηροτύρη. Εσείς πάντως δεν είπατε αυτό το οποίο είπε ο κ. Κατσαρός. 
Ο κ. Παπαληγούρας έχει το λόγο. 
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΑΠΑΛΗΓΟΥΡΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, πρώτα θα ήθελα να αναφερθώ σε μία φράση που μόλις εκστομίσατε. Είπατε να μην την πάθουμε όπως την έπαθαν οι Κύπριοι, οι οποίοι έφτιαξαν φράγματα και νερό δεν είχαν. Δεν κινδυνεύουμε να το πάθουμε αυτό, γιατί το έχουμε ήδη πάθει. 
Θέλω να μεταφέρω στον κύριο Υπουργό και πάλι την κορινθιακή εμπειρία. Να του γνωρίσω ότι εδώ και δέκα χρόνια έχει φτιαχτεί στην ορεινή Κορινθία το φράγμα Δόξα, το οποίο αποταμιεύει σημαντικό όγκο νερών στην ορεινή Στυμφαλία, στο Φενεό, προκειμένου -υποτίθεται- να διοχετεύσει το νερό αυτό στις καλλιέργειες και κατ' αυτόν τον τρόπο να εξασφαλιστεί η αύξηση του αρδεύσιμου κλήρου. 
Παρά το γεγονός, λοιπόν, ότι έχουν εκταμιευτεί σημαντικότατοι πόροι ήδη πριν από δέκα χρόνια, παραμένει αυτή την ώρα μόνο η δεξαμενή, γιατί δεν έχουν διατεθεί οι υποπολλαπλάσιοι της αρχικής επένδυσης πόροι, για να φτιαχτεί το δίκτυο. Δέκα χρόνια τώρα μία σημαντικότατη επένδυση έχει εξανεμιστεί. 
Επιτρέψτε μου να κάνω μια παρατήρηση στον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του ΠΑΣΟΚ που με εγκάλεσε γιατί αναφέρθηκα -το λέω κατά λέξει- "στην ανεύθυνη και εκμαυλιστική αγροτική πολιτική του ΠΑΣΟΚ ήδη από τη δεκαετία του 1980". 
Μα, κύριε Πρόεδρε, ήδη οι πάντες αναγνωρίζουν, συμπεριλαμβανομένων και πολλών στελεχών του ΠΑΣΟΚ, του κυβερνώντος κόμματος, το τραγικά βλαπτικό της πρακτικής του ΠΑΣΟΚ, που αντί να αξιοποιήσει τον πακτωλό των κοινοτικών πόρων, κυρίως της δεκαετίας του 1980, για επενδύσεις στη γεωργία, για τη δημιουργία των αναγκαίων υποδομών χάριν της γεωργίας, για αναδιαρθρώσεις καλλιεργειών, εξανέμισε τα κοινοτικά κονδύλια στην κατεύθυνση της ευδαιμονιστικής κατανάλωσης. 
(LM)

Όλοι τα αναγνωρίζουν αυτά. Δεν διεκδικώ πρωτοτυπία. Περιορίζομαι στην παρατήρηση αυτή και μόνο και δεν επεκτείνομαι σε άλλες, σε απάντηση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΠΑΣΟΚ, σεβόμενος ότι δεν είναι παρών. 
Τώρα επιτρέψτε μου με πολύ λίγες κουβέντες για δύο λεπτά να συμπεράνω, τι προέκυψε από τη σημερινή μας συζήτηση. Διαπιστώσεις πρώτα απ' όλα.
Πρώτον, αναγνωρίζεται απ' όλους η κρισιμότητα του τομέα της αξιοποίησης των υδατικών πόρων του τόπου μας. 
Δεύτερον, αναγνωρίζεται ότι νερό υπάρχει, έργα δεν υπάρχουν.
Τρίτον, αναγνωρίζεται ο ίδιος ο υπαρξιακός κίνδυνος για τον πρωτογενή τομέα, για τον αγρότη.
Τέταρτον, αναγνωρίζεται ότι υφίσταται κίνδυνος για την ελληνική περιφέρεια, για την ύπαιθρο συνολικά, που χωρίς νερό, σταδιακά, απερειμώνεται. 
Ποια είναι τα αίτια αυτής της κατάστασης που αναγνωρίζεται μάλιστα απ' όλες τις Πτέρυγες.
Το πρώτο προφανές αίτιο είναι οι τραγικές καθυστερήσεις σε έργα υποδομής. Προς τιμήν της το αναγνώρισε άμεσα ή έμμεσα και η κυβερνητική πλευρά.
Δεύτερο αίτιο είναι η τραγική επιμονή, η τραγική εμμονή της κυβέρνησης στη διάθεση εξαιρετικά περιορισμένων κονδυλίων για εγγειοβελτιωτικά και αρδευτικά έργα, από το Γ' επαναλαμβάνω Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης μόλις 83 δισεκατομμυρίων. 
Και για να έχουμε γεύση, εικόνα του τι σημαίνει 83 δισεκατομμύρια, θέλω απλώς και μόνο να θυμίσω στην Εθνική Αντιπροσωπεία ότι μόνο το ετήσιο λειτουργικό έλλειμμα του ΟΣΕ είναι το διπλάσιο, απ' αυτό το οποίο εσείς δίδεται στην ελληνική γεωργία για έργα άρδευσης, για εγγειοβελτιωτικά έργα. Περί τα 150 δισεκατομμύρια λειτουργικό έλλειμμα το χρόνο έχουν οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι. Τα μισά απ' αυτά εσείς δίνετε για τα αναγκαία εγγειοβελτιωτικά έργα, σε διάστημα πέντε ετών.
Συμπέρασμα. Αισθάνομαι ότι έχουμε όλοι μας χρέος να αναστρέψουμε την κατάρρευση με την οποία απειλείται ο αγροτικός τομέας. Έχουμε χρέος να αναστρέψουμε την κατάρρευση με την οποία απειλείται η ελληνική ύπαιθρος. 
Εσείς αποδεικνύεστε ανεπαρκείς όλα αυτά τα χρόνια. Εμείς μπορούμε. Έχουμε και τη γνώση, έχουμε και το πρόγραμμα, έχουμε και το πάθος της δημιουργίας που εσείς πια, μετά από είκοσι χρόνια στην εξουσία, δεν το έχετε. Είναι ορατό, είναι προφανές. Αργά ή γρήγορα -εγώ πείθομαι ολοένα και περισσότερο ότι αυτό θα είναι γρήγορα- θα έχουμε εμείς την ευθύνη της ανασυγκρότησης της υπαίθρου, θα έχουμε εμείς την ευθύνη της ανασύνταξης του τόπου.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο για δύο λεπτά, για να κλείσει τη συνεδρίαση,
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Εγώ, κύριε Πρόεδρε και τις δύο φορές που μίλησα προσπάθησα να μείνω μόνο στην ουσία της επερώτησης και να πω τη θέση του Υπουργείου μας και της κυβέρνησης.

(ΡΕ)


Απέφυγα να απαντήσω σε οποιαδήποτε πρόκληση, αν θέλετε, πολιτική. Τώρα θα αποφύγω να το κάνω και στην τρίτη ομιλία μου. 
Θα έλεγα, όμως, στον κ. Παπαληγούρα να μην είναι πολύ αισιόδοξος. Έχουμε μπροστά μας δύο με δυόμισι χρόνια. Πάρα πολλά έργα γίνονται. Το έργο μας θα είναι πολύ πιο ορατό καθώς θα περνά ο χρόνος. Όρεξη για δουλειά υπάρχει και πολλή δουλειά μας περιμένει. Ασφαλώς, μπορεί η Κυβέρνηση να βελτιώνεται και θα βελτιωθεί. Υπάρχουν κάποια προβλήματα. 
Κύριε Παπαληγούρα, ο ελληνικός λαός ξέρει πόσο ξεκούραστοι ήσασταν το 1989-1990, όταν ήρθατε στην εξουσία. Μετά, όμως, από τρία χρόνια ο ελληνικός λαός σας απέπεμψε. Αν κάνατε όλα αυτά που λέτε ότι κάνατε, δηλαδή φράγματα, λιμνοδεξαμενές και ότι βοηθήσατε τους αγρότες στην ύπαιθρο, γιατί άραγε μέσα σε τρία,τρεισήμισι χρόνια -κάτι που γίνεται σπάνια- φεύγει μία Κυβέρνηση; Ήσασταν τόσο κακοί. 
Αυτά, κύριε Παπαληγούρα, δεν τα ξεχνάει ο ελληνικός λαός. Ξέρουν οι αγρότες τι τους υποσχόσασταν τότε και τι κάνατε, όταν ήρθατε στην εξουσία. Το κόστος, για το οποίο μιλάτε, το ανεβάσατε, το τριπλασιάσατε μέσα σε τρία χρόνια. 
Ξέρουμε ότι υπάρχουν προβλήματα στην ύπαιθρο. Πρέπει πράγματι να τα συζητήσουμε σοβαρά. Εγώ αυτό βγάζω ως συμπέρασμα της σημερινής επερώτησης, γιατί θεωρώ ότι η τοποθέτηση όλων των συναδέλφων της Αντιπολίτευσης, ήταν πάρα πολύ σοβαρή και εποικοδομητική. Νομίζω ότι όλοι έχουμε να κερδίσουμε και οι δύο πλευρές από τέτοιες σοβαρές συζητήσεις, αν εξακολουθούν να γίνονται ανεξάρτητα από το ποιος θα είναι κυβέρνηση. Αυτό είναι δευτερεύον. 
Νομίζω ότι έχει να ωφεληθεί και η ελληνική ύπαιθρος. Χρειάζεται σοβαρή συζήτηση, για να εντοπίσουμε ποια είναι τα προβλήματα του αγρότη, ώστε να μπορούμε να τα καταπολεμήσουμε. Γιατί, αν όλες οι πλευρές κοροϊδεύουμε τον αγρότη, ότι είναι εύκολες οι λύσεις, τον αποπροσανατολίζουμε και δυστυχώς τα αποτελέσματα τότε θα είναι δυσάρεστα. Αυτό νομίζω ότι κανείς δεν το θέλει, ούτε εμείς ούτε εσείς.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης) : Κηρύσσεται περαιωμένη η συζήτηση επί της υπ' αριθμ' 3/26-9-2001 επερωτήσεως Βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, σχετικά με τα προβλήματα ύδρευσης και άρδευσης της Θεσσαλίας. 
Κύριοι συνάδελφοι, δέχεστε στο σημείο αυτό να λύσουμε τη συνεδρίαση;
ΟΛΟΙ ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.
Με τη συναίνεση του Σώματος και ώρα 10.30΄, λύεται η συνεδρίαση για αύριο 19 Φεβρουαρίου 2002 ημέρα Τρίτη και ώρα 18.00΄, με αντικείμενο εργασιών του Σώματος κοινοβουλευτικό έλεγχο, συζήτηση αναφορών και ερωτήσεων.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΟΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΣ