Π Ρ Α Κ Τ Ι Κ Α Β Ο Υ Λ Η Σ Θ' ΠΕΡΙΟΔΟΣ (ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ) ΣΥΝΟΔΟΣ Γ' ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΒΟΥΛΗΣ ΘΕΡΟΥΣ 1999 ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΛΔ' Τετάρτη 15 Σεπτεμβρίου 1999 Αθήνα, σήμερα στις 15 Σεπτεμβρίου 1999, ημέρα Τετάρτη και ώρα 11.12', συνήλθε στην Αίθουσα των συνεδριάσεων του Βουλευτηρίου το Τμήμα Διακοπής Εργασιών της Βουλής (Γ' σύνθεση), για να συνεδριάσει υπό την προεδρία του Προέδρου αυτής κ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗ. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Κύριοι συνάδελφοι, αρχίζει η συνεδρίαση. Η είδηση του τραγικού θανάτου του Αναπληρωτή Υπουργού Εξωτερικών Γιάννου Κρανιδιώτη και των μελών της συνοδείας του στη Συνδιάσκεψη των Υπουργών Εξωτερικών της Βαλκανικής, έχει συγκλονίσει ολόκληρο τον ελληνικό λαό, ο οποίος ήδη πενθεί τα θύματα του καταστροφικού σεισμού της προηγούμενης εβδομάδας. Εκ μέρους της Εθνικής Αντιπροσωπείας και προσωπικά, εκφράζω τη βαθιά μας οδύνη για όλους όσους χάθηκαν στο αναπάντεχο αυτό συμβάν και κατά την εκτέλεση του καθήκοντός τους. Ο Γιάννος Κρανιδιώτης που γεννήθηκε στη μαρτυρική Μεγαλόνησο Κύπρο ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην Αγγλία και την Αμερική και είχε πλούσιο συγγραφικό έργο που αναφέρεται κυρίως στο Κυπριακό. Ξεκίνησε την πολιτική του σταδιοδρομία δίπλα στον Ανδρέα Παπανδρέου, συνέχισε στο Υπουργείο Εξωτερικών την κλίμακα του οποίου ανέβηκε με βήματα σταθερά. Ειδικός Γραμματέας για ευρωπαϊκά θέματα, Γενικός Γραμματέας για τα κοινοτικά θέματα, Υφυπουργός Εξωτερικών, Ευρωβουλευτής και από φέτος Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών. Ο αδόκητος χαμός του Γιάννου Κρανιδιώτη, που διακρίθηκε για το ήθος και τη σεμνότητα του χαρακτήρα του, στερεί την ελληνική διπλωματία και τον πολιτικό κόσμο από ένα εξέχον στέλεχος που έδωσε μάχες για τα εθνικά μας θέματα και υπηρέτησε επάξια τα συμφέροντα της χώρας μας και της Κύπρου την τελευταία εικοσαετία. Το κενό που αφήνει η εξέχουσα αυτή προσωπικότητα είναι δυσαναπλήρωτο για την πορεία των εθνικών μας θεμάτων και μάλιστα στις κρίσιμες σημερινές περιστάσεις. Η Βουλή των Ελλήνων τιμά τη μνήμη όλων των θυμάτων της πρωτοφανούς αυτής αεροπορικής τραγωδίας, στις οικογένειες των οποίων απευθύνει τα βαθύτατα συλλυπητήριά της. Εκ μέρους της Κυβερνήσεως ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Γεώργιος Παπανδρέου έχει το λόγο. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ (Υπουργός Εξωτερικών): Κύριε Πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι, είναι δύσκολο κανείς να συνειδητοποιήσει ότι σήμερα δεν είναι πια κοντά μας ο Γιάννος Κρανιδιώτης. Είναι δύσκολο να το συνειδητοποιήσει είτε διότι είναι πολύ νωπό είτε διότι είναι πολύ άδικο είτε διότι είναι μια τόσο μεγάλη απώλεια. Ο Γιάννος για μένα ήταν φίλος, ήταν και στενός συνεργάτης του πατέρα μου, του Ανδρέα Παπανδρέου. Ο Γιάννος ήταν ο πιο ικανός και άξιος συνεργάτης στο Υπουργείο Εξωτερικών και θρηνεί όλο το Υπουργείο Εξωτερικών για το θάνατό του. Ο θάνατος του Γιάννου ήταν μια απώλεια μεγάλη και για την Ελλάδα, αλλά και για την ιδιαίτερη πατρίδα του, την Κύπρο. Και τον χάνουμε σε μία από τις πιο δύσκολες και κρίσιμες στιγμές για τα μεγάλα ζητήματα της χώρας μας, μία στιγμή όπου συζητείται το Κυπριακό, η ενταξιακή πορεία της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση, μία στιγμή που στα Βαλκάνια παλεύουμε για ειρήνη και σταθερότητα, μία στιγμή κρίσιμη στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Είμαστε συγκλονισμένοι και γι'αυτόν και για τον άδικο χαμό του μονάκριβου γιου του Νίκου και για τις οικογένειες όλων των νεκρών -αισθανόμαστε την οδύνη τους- και εκφράζουμε τα θερμά μας συλληπητήρια. Τον Γιάννο δεν θα τον ξεχάσουμε στο Υπουργείο Εξωτερικών για τη συνεχή και ακούραση παρουσία του τόσα χρόνια με τόσο μεγάλη και θα έλεγα τόσο ήσυχη αλλά και ουσιαστική προσφορά στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής. 'Οσοι χάθηκαν, χάθηκαν την ώρα του καθήκοντος, την ώρα που βρίσκονταν σε μία εθνική αποστολή για την ειρήνη και τη φιλία στην περιοχή μας, στα Βαλκάνια. Εκφράζω προσωπικά και εκ μέρους της Κυβέρνησης τα θερμά συλλυπητήρια στις οικογένειες. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Ο κ. Δημήτριος Γεωργακόπουλος, Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΠΑ.ΣΟ.Κ., έχει το λόγο. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, η απίστευτη τραγωδία που έπληξε χθες το βράδυ την Κυβέρνηση και τον πολιτικό κόσμο της χώρας με τον αδόκητο και τραγικό θάνατο του Αναπληρωτή Υπουργού Εξωτερικών έχει βυθίσει και την Ελλάδα και την Κύπρο σε βαθύτατο πένθος. Με απέραντη θλίψη και πόνο ακούσαμε το θλιβερό μαντάτο. 'Ηταν μία είδηση η οποία πάγωσε κυριολεκτικά τον ελληνικό και κυπριακό λαό. Γιατί ο Γιάννος Κρανιδιώτης υπήρξε ένας άνθρωπος μειλίχιος, ευγενικός, αγαπητός από όλους, πάντοτε με το χαμόγελο και με τον καλό λόγο στο στόμα. Είναι η περίπτωση εκείνη που επαληθεύθει αυτό που λέγεται από το λαό μας ότι οι καλοί πεθαίνουν νέοι. Σκέφτομαι όχι μόνο την τραγωδία που έπληξε την οικογένεια Κρανιδιώτη και όλον τον πολιτικό κόσμο, το θάνατο του γιου του, των συνεργατών του, αλλά και τις οικογένειες όλων αυτών των θυμάτων, οι οποίες πραγματικά θα περάσουν πάρα πολύ δύσκολα. Θρηνούμε όλοι αυτόν τον αδόκητο θάνατο. Εύχομαι ο Θεός να δίνει παρηγοριά στους συγγενείς και φίλους και εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στις οικογένειες όλων των εκλειπόντων. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Ο κ. Δημήτριος Σιούφας, Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας, έχει το λόγο. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΙΟΥΦΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, είμαστε όλοι συγκλονισμένοι και εκφράζουμε τα πιο ειλικρινή συλλυπητήριά μας στις οικογένειες που θρηνούν τους αγαπημένους τους. Η συντριβή από τον άδικο και αναπάντεχο χαμό του Υπουργού Αναπληρωτή Εξωτερικών, του παιδιού του, των υπηρεσιακών παραγόντων και των δημοσιογράφων στο χθεσινό τραγικό συμβάν είναι για όλους μας μεγάλη. Η απώλεια για την Ελλάδα και την Κύπρο είναι δυσαναπλήρωτη και έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας ανείπωτης τραγωδίας. Ο Υπουργός Αναπληρωτής Εξωτερικών, ο εκλεκτός Κύπριος αδελφός, θα παραμείνει ανάμεσά μας ως υπόδειγμα ευπρέπειας και πολιτικού ήθους. 'Εφυγε την ώρα του καθήκοντος ως ήρωας τραγωδίας από τη ζωή μαζί με το γιο του. 'Ενας άνθρωπος που ακούραστα, με γνώση και ικανότητα μαχόταν για τα εθνικά μας δίκαια δεν λησμονείται. 'Εζησε αναλώνοντας τον εαυτόν του στη μάχη του Ελληνισμού για τον τερματισμό της ξένης κατοχής στην αγαπημένη του πατρίδα την Κύπρο. 'Εζησε υπηρετώντας τη μητέρα Ελλάδα και τα απόδημα τέκνα της. 'Εφυγε την ώρα της μάχης σε αποστολή εθνικού καθήκοντος με εκλεκτούς συνεργάτες, διακεκριμένους δημοσιογράφους, αλλά και το λατρευτό γιο του. Είχαμε όλοι την καλή τύχη να γνωρίσουμε το Γιάννο και να εκτιμήσουμε τις αρετές του χαρακτήρα, την επιστημονική του κατάρτιση και την εθνική και πολιτική προσφορά του. 'Ηταν ένας άνθρωπος, κύριε Πρόεδρε, που ενέπνεε φυσική εκτίμηση. 'Ηταν όλοι τους νέα παιδιά και ήταν όλοι τους άξιοι της πατρίδος μας. Η Νέα Δημοκρατία, οι Βουλευτές της, ο Πρόεδρος Κώστας Καραμανλής εκφράζουν θλίψη και οδύνη για το χαμό τους, τα ειλικρινή συλλυπητήρια στις οικογένειές τους, τον Πρωθυπουργό και την Κυβέρνηση. Η Βουλή των Ελλήνων τους αποχαιρετά και τιμά την προσφορά τους. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Ο κ. Σταύρος Παναγιώτου εκ μέρους του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος. ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ: Από μέρους του ΚΚΕ εκφράζουμε τη βαθιά μας λύπη για το θάνατο του Αναπληρωτή Υπουργού Εξωτερικών και του γιου του, όπως επίσης και για το χαμό των συνεργατών του και των άλλων επιβατών που τον συνόδευαν στο υπηρεσιακό του ταξίδι στη Ρουμανία. Επίσης εκφράζουμε τα συλλυπητήριά μας στην οικογένεια του Υπουργού καθώς και τις οικογένειες των λοιπών θανόντων στο αεροπορικό αυτό δυστύχημα. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Η κ. Ανδριανή Λουλέ εκ μέρους του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου. ΑΝΔΡΙΑΝΗ ΛΟΥΛΕ: 'Αχαρο σήμερα το έργο μας, κύριε Πρόεδρε, κυρία και κύριοι συνάδελφοι, άχαρο όπως συμβαίνει κάθε φορά όταν ένας ζωντανός καλείται να μιλήσει για κάποιον που έφυγε. Διπλά άχαρο όταν αυτοί που έφυγαν είναι φίλοι, συνάδελφοι, άνθρωποι με τους οποίους έχεις συνεργαστεί, έχεις γελάσει, έχεις πιει ένα ποτήρι κρασί στην υγειά τους. Ο καθένας από μας θα μπορούσε να είναι στη θέση του καλοσυνάτου και ευπρεπή Γιάννου Κρανιδιώτη, στη θέση των συναδέλφων δημοσιογράφων, στη θέση του αστυνομικού ή του μηχανικού. Χθες σε τούτη την Αίθουσα, κύριε Πρόεδρε, επικρατούσε μία ευφορία όπως θυμάσθε ανάμεσα στους Βουλευτές και στο Προεδρείο, ανάμεσά μας, κάτι που δεν συμβαίνει συχνά. Και θα έλεγα πως όπως λέει ο λαός τα γέλια μας βγήκαν ξινά, όταν λίγο πριν φύγει η μέρα, από την 'Εδρα μας ανακοινώσατε το θλιβερό γεγονός. Δεν φθάνουν όμως, κυρία και κύριοι συνάδελφοι, ούτε τα συλλυπητήρια ούτε η οδύνη μας ούτε τα λίγα λουλούδια που θα πάμε αύριο στην κηδεία αυτών που έφυγαν. Εκείνο που πρέπει για άλλη μία φορά να συνειδητοποιήσουμε και που δυστυχώς το συνειδητοποιούμε μόνο όταν ο θάνατος περνά δίπλα μας, είναι ότι η ζωή φεύγει έτσι ξαφνικά όπως έρχεται χωρίς προειδοποιήσεις, χωρίς διακρίσεις και κυρίως χωρίς να μας ρωτήσει. Θα ήθελα, κύριε Πρόεδρε, να μεταφέρω στο Τμήμα τη λύπη όλης της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Συνασπισμού και του Προέδρου Νίκου Κωνσταντόπουλου, ο οποίος ήταν ιδιαίτερα φίλος από τα φοιτητικά του χρόνια με το Γιάννο Κρανιδιώτη. Ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Ο κ. Γιάννης Δημαράς εκ μέρους του Δημοκρατικού Κοινωνικού Κινήματος. ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΗΜΑΡΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ποιος θα μπορούσε να φανταστεί ότι αυτός ο Σεπτέμβρης, ο τελευταίος της χιλιετίας που διανύουμε, θα μας επεφύλασσε τόσες οδύνες! Μια απ' αυτές και η τελευταία, αυτή δηλαδή της απώλειας του Αναπληρωτή Υπουργού των Εξωτερικών, του γιου του, δημοσιογράφων, τεχνικού και ενός αστυνομικού, αυτοί δηλαδή οι οποίοι επέβαιναν στο μοιραίο "FALCON". Απώλεια που πλήττει αυτήν τη στιγμή και την Ελλάδα και τη Κύπρο. Το Δημοκρατικό Κοινωνικό Κίνημα εκφράζει τη βαθιά του λύπη για το δραματικό γεγονός. Συλλυπούμεθα και συμπαραστεκόμεθα, τις δύσκολες αυτές ώρες, και στην Κυβέρνηση και στις οικογένειες των θυμάτων, αλλά και στη μεγάλη οικογένεια της ΕΡΤ. Ειλικρινά πιστεύουμε ότι η απώλεια του Γιάννου Κρανιδιώτη είναι μεγάλη και δυσαναπλήρωτη και μας είναι εξαιρετικά δύσκολο να πιστέψουμε ότι δεν θα τον ξαναδούμε στα υπουργικά έδρανα. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ήθελα να σας προτείνω να διακόψουμε εδώ τη σημερινή συνεδρίαση. Επίσης να μη συνεδριάσουμε και αύριο, ημέρα που υποθέτω ότι θα γίνει η κηδεία του Γιάννου Κρανιδιώτη και το νομοθετικό μας έργο για τις δύο αυτές συνεδριάσεις να μεταφερθεί και να πραγματοποιηθεί την επομένη εβδομάδα. Συμφωνεί το Τμήμα; ΟΛΟΙ ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα. Με τη συναίνεση του Τμήματος και ώρα 11.30' λύεται η συνεδρίαση για την Τρίτη 21 Σεπτεμβρίου 1999 και ώρα 18.30', με αντικείμενο εργασιών του Τμήματος νομοθετική εργασία, σύμφωνα με την ημερήσια διάταξη που θα διανεμηθεί. Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΟΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΣ