Π Ρ Α Κ Τ Ι Κ Α    Β Ο Υ Λ Η Σ
 
Θ' ΠΕΡΙΟΔΟΣ (ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ)
ΣΥΝΟΔΟΣ Β'
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ Ε'
Παρασκευή 10 Οκτωβρίου 1997
 
Αθήνα, σήμερα στις 10 Οκτωβρίου 1997, ημέρα Παρασκευή και ώρα 10.17' συνήλθε στην Αίθουσα των συνεδριάσεων του Βουλευτηρίου η Βουλή σε ολομέλεια, για να συνεδριάσει υπό την προεδρία του Β' Αντιπροέδρου αυτής κ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΣΓΟΥΡΙΔΗ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αρχίζει η συνεδρίαση.
Παρακαλείται ο κύριος Γραμματέας να ανακοινώσει τις αναφορές προς το Σώμα.
(Ανακοινώνονται προς το Σώμα από τον κ. Βασίλειο Χατζηϊωαννίδη, Βουλευτή Ημαθίας, τα ακόλουθα:
Α' ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΑΝΑΦΟΡΩΝ
1)Οι Βουλευτές κύριοι ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΦΟΥΣΑΣ και ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΑΡΑΠΗ - ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ κατέθεσαν αναφορά με την οποία το Συμβούλιο Περιοχής 3ης Εδαφικής Περιφέρειας Ιωαννίνων ζητεί το διασυνοριακό Κέντρο Δημόσιας Υγείας του Νομού Ιωαννίνων να ιδρυθεί στην Κακαβιά ή στο Χάνι Δελβινακίου.
2)Ο Βουλευτής Αιτωλ/νίας κ. ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΜΥΡΛΗΣ - ΛΙΑΚΑΤΑΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία η Κοινότητα Θυρίου Αιτωλ/νίας ζητεί την τελική έγκριση από το Υπουργείο Πολιτισμού της επισκευής του Μουσείου Θυρίου.
3)Ο Βουλευτής Αιτωλ/νίας κ. ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΜΥΡΛΗΣ - ΛΙΑΚΑΤΑΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία η Κοινότητα Σαργιάδας Αιτωλ/νίας ζητεί την κατασκευή ταχυδιυλιστηρίου στη θέση "Πλατανάκι" για την επίλυση του υδρευτικού της προβλήματος.
4)Ο Βουλευτής Αιτωλ/νίας κ. ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΜΥΡΛΗΣ - ΛΙΑΚΑΤΑΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία το Συμβούλιο Περιοχής της 15ης Εδαφικής Περιφέρειας Νομού Αιτωλ/νίας ζητεί να μην καταργηθούν τα δρομολόγια του ΚΤΕΛ Αγρινίου προς ΥΗΣ Κρεμαστών.
5)Ο Βουλευτής Αιτωλ/νίας κ. ΧΡΗΣΤΟΣ ΡΟΚΟΦΥΛΛΟΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία το Συμβούλιο Περιοχής της 15ης Εδαφικής Περιφέρειας Νομού Αιτωλ/νίας ζητεί να μην καταργηθούν τα δρομολόγια του ΚΤΕΛ Αγρινίου προς ΥΗΣ Κρεμαστών.
6)Ο Βουλευτής Ηρακλείου κ. ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΦΡΑΓΚΙΑΔΟΥΛΑΚΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία η Διοίκηση του Εθνικού Σταδίου Ελευθερίας Ηρακλείου ζητεί την επισκευή της στέγης του κλειστού γυμναστηρίου της Ν.Αλικαρνασσού.
7)Ο Βουλευτής Εύβοιας κ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ κατέθεσε δημοσίευμα εφημερίδας στο οποίο ζητείται η κατασκευή του παραλιακού δρόμου Λίμνης - Πολιτικών - Χαλκίδας Εύβοιας.
8)Ο Βουλευτής Λακωνίας κ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΑΒΑΚΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία η Συντεχνία Αρτοποιών Αθηνών - Προαστίων - Περιχώρων και το Σωματείον Αρτοποιών Νομού Πειραιώς και Νήσων "Η ΔΗΜΗΤΡΑ" ζητούν τη λήψη μέτρων για τη στήριξη των αρτοποιών.
9)Ο Βουλευτής Κοζάνης κ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΣΙΑΡΤΣΙΩΝΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία οι Κοινότητες Αμυγδαλέας, Βαθυλάκκου, Λευκάρων, Μεσιάνης, Νεράιδας, Ροδίτη και Συνοικισμός Πύργου Κοινότητας Κοντοβουνίου δηλώνουν την αντίθεσή τους με τον τρόπο συνένωσής τους.
10)Ο Βουλευτής Καρδίτσας κ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΙΟΥΦΑΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο κ. Βάιος Κουτής, αδιόριστος πτυχιούχος Φυσικής Αγωγής, διαμαρτύρεται για απόφαση του ΚΕΑΤ η οποία δεν τον επέλεξε ως καθηγητή φυσικής αγωγής.
11)Ο Βουλευτής Χαλκιδικής κ. ΒΑΡΣΑΜΗΣ ΓΙΟΒΑΝΟΥΔΑΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Δήμος Ιερισσού Χαλκιδικής ζητεί τη συνέχιση της λειτουργίας του τελωνείου Ιερισσού.
12)Ο Βουλευτής Χαλκιδικής κ. ΒΑΡΣΑΜΗΣ ΓΙΟΒΑΝΟΥΔΑΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία το Νομαρχιακό Συμβούλιο Χαλκιδικής ζητεί να μην προχωρήσει η υλοποίηση του προγράμματος "Ι.Καποδίστριας".
13)Ο Βουλευτής Αργολίδας κ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΩΜΟΠΟΥΛΟΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Πρόεδρος της Κοινότητας Διδύμων Ερμιονίδος ζητεί να εγκριθεί η καταβολή επιδόματος αγωνιστού εθνικής αντίστασης στον κ. Βασίλειο Δήμιζα.
14)Ο Δ' Αντιπρόεδρος της Βουλής και Βουλευτής Λάρισας κ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Δ/ντής σύνταξης και έκδοσης του περιοδικού "Το Σέλας μιας άλλης Καταχνιάς" ζητεί να απαγορευθεί η καύση των σιτοκαλαμιών και να θεσμοθετηθεί σώμα δίωξης του περιβαλλοντικού εγκλήματος.
15)Ο Δ' Αντιπρόεδρος της Βουλής και Βουλευτής Λάρισας κ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία οι Σύλλογοι Πολυτέκνων Θεσσαλίας ζητούν την ικανοποίηση των οικονομικών αιτημάτων των μελών τους.
16)Ο Βουλευτής Λακωνίας κ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΑΒΑΚΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία η Πανελλήνια 'Ενωση Γεωπόνων Δημοσίων Υπαλλήλων Λακωνίας ζητεί να γίνουν οι απαραίτητες προσλήψεις γεωπονικού και άλλου προσωπικού στη Δ/νση Γεωργίας και Αλιείας.
17)Ο Βουλευτής Λακωνίας κ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΑΒΑΚΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία το Σωματείο Καθαριστριών Σπάρτης ζητούν τη μετατροπή της σχέσης εργασίας των μελών του σε σχέση εργασίας αορίστου χρόνου πλήρους ή μερικής απασχόλησης.
18)Ο Βουλευτής Λακωνίας κ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΑΒΑΚΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία το Σωματείο Τεχνικών Επιστημόνων ΥΠΠΟ ζητεί την υλοποίηση του προγράμματος μελετών και έργων για την ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων της Αθήνας από τις καθ' ύλην αρμόδιες υπηρεσίες ΥΠΠΟ-ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.
19)Ο Βουλευτής Εύβοιας κ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Δήμος Ιστιαίας Εύβοιας ζητεί την κατάταξη του προσωπικού του σε οργανικές θέσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου βάσει του ν. 2508/97
20)Ο Βουλευτής Χαλκιδικής κ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΠΑΠΠΑΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ορμυλίας "Η Ελευθερία" Χαλκιδικής ζητεί τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων χρεών του προς την ΑΤΕ.
21)Ο Βουλευτής Χαλκιδικής κ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΠΑΠΠΑΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Δήμος Ιερισσού του Νομού Χαλκιδικής διαμαρτύρεται για την αναστολή της λειτουργίας του τοπικού τελωνείου.
22)Ο Βουλευτής Χαλκιδικής κ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΠΑΠΠΑΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία το Συμβούλιο Περιοχής Κασσάνδρας του Νομού Χαλκιδικής ζητεί να ληφθούν μέτρα βελτίωσης της αστυνόμευσης στη Χερσόνησο Κασσάνδρας.
23)Ο Βουλευτής Θεσ/νίκης κ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΠΑΠΑΘΕΜΕΛΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία η 'Ενωση Πολιτικών Εξορίστων και Φυλακισμένων Βορειοηπειρωτών ζητεί, να χορηγηθεί στα μέλη της πράσινη κάρτα και δελτίο ταυτότητας αλλοδαπού.
24)Ο Βουλευτής Μαγνησίας κ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία η Πανελλήνιος 'Ενωσις Γονέων "Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΑΓΩΓΗ" ζητεί, να μην αυξηθούν τα ταχυδρομικά τέλη για τα θρησκευτικά έντυπα.
25)Ο Βουλευτής Μαγνησίας κ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΛΑΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Δήμαρχος Βόλου Μαγνησίας, ζητεί τη συμμετοχή εκπροσώπων του Δήμου και της ΔΕΥΑΜΒ στις συσκέψεις για την κατασκευή του δικτύου φυσικού αερίου.
26)Ο Βουλευτής Δωδεκανήσου κ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Δήμος Αστυπάλαιας Δωδεκανήσου ζητεί την άμεση ακτοπλοϊκή σύνδεση της νήσου Αστυπάλαιας με τη νήσο Κάλυμνο.
27)Ο Βουλευτής Χανίων κ. ΙΩΣΗΦ ΜΙΧΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων Γυμνασίου - Λυκείου Κανδάνου Χανίων ζητεί την τοποθέτηση καθηγητών στις κενές θέσεις του σχολείου.
28)Ο Βουλευτής Θεσ/νίκης κ. ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία ο Δήμος Ωραιοκάστρου Θεσ/νίκης ζητεί την πύκνωση των αστικών δρομολογίων της περιοχής του.
29)Ο Βουλευτής Χανίων κ. ΙΩΣΗΦ ΜΙΧΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία το Περιφερειακό Παράρτημα Κρήτης του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας ζητεί τη χρηματοδότηση έργων της υδρολογικής λεκάνης Κερίτη Χανίων.
30)Οι Βουλευτές κύριοι ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ και ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΑΣΟΥΛΑΣ κατέθεσαν αναφορά με την οποία το Δ.Σ. του Αυτόνομου Σταφιδικού Οργανισμού (ΑΣΟ) διατυπώνει προτάσεις για την διάθεση των περιουσιακών στοιχείων του ΑΣΟ, καθώς και την τύχη του προσωπικού του.
31)Οι Βουλευτές κύριοι ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΑΣΟΥΛΑΣ και ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ κατέθεσαν αναφορά με την οποία η Ομοσπονδία Αρτοποιών Ελλάδας ζητεί να προωθηθούν οι προτάσεις, τις οποίες διατύπωσε η Μικτή Ομάδα Εργασίας για την κωδικοποίηση της αρτοποιητικής νομοθεσίας.
32)Οι Βουλευτές κύριοι ΣΤΡΑΤΗΣ ΚΟΡΑΚΑΣ και ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΑΓΓΟΥΡΑΚΗΣ κατέθεσαν αναφορά με την οποία το Σωματείο Εργαζομένων ΥΕΘΑ, ζητεί την επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει το πολιτικό προσωπικό του Υπουργείου Εθνικής 'Αμυνας.
33)Οι Βουλευτές κύριοι ΣΤΡΑΤΗΣ ΚΟΡΑΚΑΣ και ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΑΣΟΥΛΑΣ κατέθεσαν αναφορά με την οποία η Κοινότητα Σταυρού Λέσβου ζητεί οικονομική ενίσχυση για την αποπεράτωση του κτιρίου του Αγροτικού Ιατρείου της.
34)Οι Βουλευτές κύριοι ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ και ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΑΓΓΟΥΡΑΚΗΣ κατέθεσαν αναφορά με την οποία η Τοπική 'Ενωση Δήμων και Κοινοτήτων ζητεί την επισκευή και μετατροπή του αρχοντικού Μαυράκη - Βατσαρέα σε Κέντρο Περιβαλλοντικής Παιδείας, εντευκτήριο, βιβλιοθήκη, στην Μακρινίτσα Πηλίου.
35)Οι Βουλευτές κύριοι ΟΡΕΣΤΗΣ ΚΟΛΟΖΩΦ και ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΑΣΟΥΛΑΣ κατέθεσαν αναφορά με την οποία το Γενικό Νομαρχιακό Νοσοκομείο Χαλκίδας και ο Σύλλογος Εργαζομένων Γ.Ν. Νοσοκομείου Χαλκίδας ζητούν τη λήψη μέτρων για την εύρυθμη λειτουργία του Νοσοκομείου.
36)Οι Βουλευτές κύριοι ΣΤΡΑΤΗΣ ΚΟΡΑΚΑΣ και ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ κατέθεσαν αναφορά με την οποία το Νομαρχιακό Τμήμα Λέσβου της ΑΔΕΔΥ ζητεί να εφαρμοστεί απόφαση του Γενικού Γραμματέα του ΕΟΤ για μετατροπή σχέσης εργασίας που αφορά και πέντε υπαλλήλους που υπηρετούν στη Σχολή Ξεναγών Μυτιλήνης.
37)Οι Βουλευτές κύριοι ΣΤΡΑΤΗΣ ΚΟΡΑΚΑΣ και ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΑΣΟΥΛΑΣ κατέθεσαν αναφορά με την οποία ο Σύνδεσμος Συνταξιούχων ΤΕΒΕ Πειραιώς και Νήσων διαμαρτύρεται για το νέο νόμο υγείας.
38)Οι Βουλευτές κύριοι ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ και ΜΑΡΙΑ ΜΠΟΣΚΟΥ κατέθεσαν αναφορά με την οποία ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Γενισέας Ξάνθης "Η ΠΡΟΟΔΟΣ" και Βαμβακοπαραγωγοί της περιοχής ζητούν αποζημίωση λόγω της καταστροφής της καλλιέργειας βαμβακιού από πλημμύρες.
39)Οι Βουλευτές κύριοι ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΑΣΟΥΛΑΣ και ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ κατέθεσαν αναφορά με την οποία η Επιτροπή Πρωτοβουλίας για την αποπεράτωση του οδικού άξονα Αμφιλοχίας - Καρδίτσας, ζητεί την άμεση κατασκευή του έργου.
40)Οι Βουλευτές κύριοι ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ και ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΚΑΝΤΑΡΤΖΗΣ κατέθεσαν αναφορά με την οποία ο Γεωπονικός Σύλλογος Νομού Καρδίτσας ζητεί την άμεση καταβολή στους βαμβακοπαραγωγούς οφειλόμενων χρηματικών ποσών (το υπόλοιπο της επιδότησης και συμπληρωματικές τιμές των περιόδων 1995-1996).
41)Οι Βουλευτές κύριοι ΣΤΡΑΤΗΣ ΚΟΡΑΚΑΣ και ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ κατέθεσαν αναφορά με την οποία ο Ελαιουργικός και Γαλακτοκομικός Συνεταιρισμός Αγίας Παρασκευής Λέσβου διαμαρτύρεται για την απαράδεκτη καθυστέρηση πληρωμής των δικαιούχων εξισωτικής αποζημίωσης, της Κοινότητας Αγίας Παρασκευής, περιόδου 1995.
42)Οι Βουλευτές κύριοι ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ και ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΚΑΝΤΑΡΤΖΗΣ κατέθεσαν αναφορά με την οποία η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Γεωπόνων ζητεί τη βελτίωση όλων των γεωπονικών υπηρεσιών την πρόσληψη 1.500 γεωπόνων κ.λπ.
43)Οι Βουλευτές κύριοι ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ και ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΗΣ κατέθεσαν αναφορά με την οποία ο Σύλλογος Συμβασιούχων Υπαλλήλων ΤΕΟ ζητεί την αλλαγή της εργασιακής σχέσης των μελών του.
44)Οι Βουλευτές κύριοι ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ και ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ κατέθεσαν αναφορά με την οποία ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Παραγωγής Εκλεκτών Καπνών Ολύμπου ΣΠΕΚΟ-Ο.Π.Α.Κ. Βροντούς Πιερίας ζητεί την καταβολή της επιδότησής του.
45)Οι Βουλευτές κύριοι ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ και ΜΑΡΙΑ ΜΠΟΣΚΟΥ κατέθεσαν αναφορά με την οποία ο Αγροτικός Σύλλογος Μονοπηγάδου Κοινότητας Αγίου Αντωνίου Θεσ/νίκης ζητεί την επιδότηση των κτηνοτρόφων της περιοχής του.
46)Οι Βουλευτές κύριοι ΜΑΡΙΑ ΜΠΟΣΚΟΥ και ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ κατέθεσαν αναφορά με την οποία το Νομαρχιακό Συμβούλιο Καστοριάς ζητεί να χαρακτηρισθεί και η περιοχή των Γραμμοχωρίων ως σεισμοπαθής.
47)Οι Βουλευτές κύριοι ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ και ΜΑΡΙΑ ΜΠΟΣΚΟΥ κατέθεσαν αναφορά με την οποία η Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα των Κοινοτήτων του Στρυμονικού Κόλπου για τη μη εγκατάσταση του Εργοστασίου Χρυσού στην Ολυμπιάδα - Βαρβάρα Ν.Χαλκιδικής αναφέρεται στην πορεία υλοποίησης της μελέτης εναλλακτικών θέσεων χωροθέτησης της Μεταλλουργίας Χρυσού που εκπονεί το ΙΓΜΕ και το ΙΠΑ.
48)Οι Βουλευτές κύριοι ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ και ΜΑΡΙΑ ΜΠΟΣΚΟΥ κατέθεσαν αναφορά με την οποία Ομάδα Καπνοπαραγωγών Ε.Α.Σ. Βισαλτίας Σερρών ζητεί την υπογραφή των νέων συμβολαίων καπνών εσοδείας 1997.
49)Οι Βουλευτές κύριοι ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ και ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΑΓΓΟΥΡΑΚΗΣ κατέθεσαν αναφορά με την οποία το Σωματείο Εργαζομένων στο ΞΕΝΙΑ Λαγονησίου ζητεί να παραμείνει το ξενοδοχείο δημόσιο και να υλοποιηθεί η μελέτη που έχει εκπονηθεί για την ανάπτυξή του.
50)Ο Βουλευτής Δράμας κ. ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ κατέθεσε αναφορά με την οποία το Γενικό Νομαρχιακό Νοσοκομείο Δράμας καταγγέλλει παρανομία στον διαγωνισμό προμήθειας αναλωσίμου υγειονομικού υλικού της αναλυτικής διακήρυξης 7/96.
51)Η Πανελλήνια Συντονιστική Επιτροπή κατά των Αναγκαστικών Συνενώσεων του Σχεδίου "Ι.Καποδίστριας" με ψήφισμά της που κατέθεσε στον κύριο Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων, εκφράζει την αντίθεσή της στην εφαρμογή του σχεδίου "Ι.Καποδίστριας", που αφορά στις αναγκαστικές συνενώσεις των κοινοτήτων.
Β' ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΩΝ ΣΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ
1. Στην με αριθμό 5/2-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ' αριθμ. 3744/24-7-97 έγγραφο από τον Υφυπουργό Εθνικής Οικονομίας η ακόλουθη απάντηση:
"Σε απάντηση της ερώτησης 5/2.7.97 που κατατέθηκε στη Βουλή από το Βουλευτή κ. Λευτέρη Παπανικολάου, σας γνωρίζουμε τα εξής:
Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (Π.Δ.Ε.) χωρίζεται τα τελευταία χρόνια σε δύο τμήματα (συγχρηματοδοτούμενο Π.Δ.Ε. και λοιπό Π.Δ.Ε.). Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στο πρώτο τμήμα προκειμένου να εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη χρηματοδότηση των συγχρηματοδοτούμενων έργων και η συνέχιση, με εντατικό ρυθμό της υλοποίησής τους στα πλαίσια τόσο του Α' Κ.Π.Σ. (που ολοκληρώθηκε) όσο ιδιαίτερα του Β' Κ.Π.Σ. που βρίσκεται σε εξέλιξη. Το λοιπό Π.Δ.Ε. από το οποίο διατίθεται μικρό συγκριτικά ποσό εθνικών πόρων λειτουργεί συμπληρωματικά ως προς το συγχρηματοδοτούμενο Π.Δ.Ε..
Συνεπώς και σε ό,τι αφορά το Νομαρχιακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων δίδεται ιδιαίτερη έμφαση στη χρηματοδότηση έργων για την υλοποίηση του Β' Κ.Π.Σ. μέσω της ΣΑΝΑ/2, όπου και διατίθεται το μεγαλύτερο μέρος των πόρων.
Η κατανομή των επιχορηγήσεων (όρια πληρωμών ΣΑΝΑ/2) από το Π.Δ.Ε. προς τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις για την υλοποίηση των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (ΠΕΠ) απ' όπου θα προέλθει η ουσιαστική ανάπτυξη κάθε Νομού γίνεται με μοναδικό κριτήριο την ετοιμότητα ένταξης στα ΠΕΠ των Νομαρχιακών 'Εργων και Προγραμμάτων, των οποίων η έγκριση από τις Περιφερειακές Επιτροπές Παρακολούθησης μετά από πρόταση των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων γίνεται χωρίς την παρέμβαση του ΥΠΕΘΟ. Τα δε όρια πληρωμών της ΣΑΝΑ/2 μπορεί να αυξηθούν κατά τη διάρκεια του έτους με το ποσό που θα απαιτηθεί για την ομαλή χρηματοδότηση των έργων, ύστερα από πρόταση της Περιφέρειας στα πλαίσια των δεσμεύσεων του ΠΕΠ. Η κατανομή του Λοιπού Νομαρχιακού Προγράμματος (ΣΑΝΑ/1) του οποίου οι διαθέσιμοι πόροι είναι ελάχιστοι, γίνεται τα τελευταία χρόνια για την ένταξη συμπληρωματικών έργων και προγραμμάτων και λαμβάνεται υπόψη η ισχύουσα περί Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Νομοθεσία (ν. 2218/94 και ν. 2240/94) όπου προβλέπεται η διάθεση αυξημένων πιστώσεων για συγκεκριμένες Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις (Νομαρχιακά Διαμερίσματα της Διευρυμένης Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Α. Μακεδονίας και Θράκης κ.λπ.).
Τέλος στην σελ. 12, της εγκυκλίου του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, με αρ. πρωτ. 2748/ΔΕ-320/24.1.97, δίδεται η δυνατότητα χρησιμοποίησης του ποσού των τόκων που προέρχεται από έντοκους λογαριασμούς κεφαλαίων χρηματοδότησης του Νομ. Προγράμ. Δ.Ε. (ΣΑΝΑ και ΣΑΝΑ/2), για την αποπληρωμή των εγκεκριμένων έργων του Νομ. Προγράμματος (σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια).
Ο Υφυπουργός
Χ. ΠΑΧΤΑΣ"
2. Στην με αριθμό 20/2-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ' αριθμ. 13756/21-7-97 έγγραφο από τον Υπουργό Υγείας η ακόλουθη απάντηση:
"Απαντώντας στην 20/2.7.97 ερώτηση που κατέθεσαν στη Βουλή των Ελλήνων οι Βουλευτές κ.κ. Μ. Κωστόπουλος και Μπ. Αγγουράκης, σχετικά με την κάλυψη των κενών θέσεων εκπαιδευτικού προσωπικού στο Δ' Κ.Π.Σ. Περιστερίου, σας γνωρίζουμε ότι η Περ. Δ/νση Αθηνών που έχει και την αρμοδιότητα του αναφερομένου Κ.Π.Σ., με την αρ. πρ. οικ. 22361/4.6.97 απόφασή της απέσπασε δύο (2) υπαλλήλους ΤΕ Βρεφονηπιοκομίας από το Β' Κ.Π.Σ. Χαϊδαρίου να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες που προέκυψαν στο Δ' Κ.Π.Σ. Περιστερίου.
Ο Υπουργός
Κ. ΓΕΙΤΟΝΑΣ"
3. Στην με αριθμό 25/2-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ' αριθμ. 3367/24-7-97 έγγραφο από τον Υφυπουργό Εργασίας η ακόλουθη απάντηση:
"Απαντώντας στην ερώτηση 25/2-7-97 που κατατέθηκε στη Βουλή από τους Βουλευτές κ.κ. Αχ. Κανταρτζή και Βαγγέλη Μπούτα, σχετικά με την αναβάθμιση των υγειονομικών υπηρεσιών του υποκ/τος ΙΚΑ Καλαμπάκας, σας γνωρίζουμε τα εξής:
Στο Υποκ/μα ΙΚΑ Καλαμπάκας οι οργανικές θέσεις ιατρών και οι υπηρετούντες έχουν ως εξής:
 
οργανικές θέσεις,Υπηρετούντες
Γυναικολόγοι: -,2
Καρδιολόγοι: -,1
Οδοντίατροι: 2,1
Παθολόγοι: 2,4
Παιδίατροι: 1,1
ΩΡΛ: -,1
Στην κατανομή των νέων θέσεων γιατρών του Ιδρύματος που θα γίνει μετά την τροποποίηση του Οργανισμού του ΙΚΑ που βρίσκεται στο τελικό στάδιο, θα συμπεριληφθούν και θέσεις διαφόρων ειδικοτήτων για το Υποκ/μα ΙΚΑ Καλαμπάκας.
Ο Υφυπουργός
ΝΙΚΟΣ ΦΑΡΜΑΚΗΣ"
4. Στην με αριθμό 47/2-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ' αριθμ. 4926/21-7-97 έγγραφο από τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας η ακόλουθη απάντηση:
"Απαντώντας στην με αριθμ. πρωτ. 47/2.7.97 ερώτηση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος σχετικά με θέματα που αφορούν στη Γενική Γραμματεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος και τις κυβερνητικές προθέσεις πάνω σε αυτά, σας πληροφορούμε τα εξής:
Η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (Ε.Σ.Υ.Ε.) είναι ο επίσημος κρατικός φορέας, ο οποίος είναι επιφορτισμένος με τη διεξαγωγή στατιστικών ερευνών, τη συγκέντρωση στατιστικών στοιχείων και τη διάδοση της στατιστικής πληροφόρησης για την ικανοποίηση των αναγκών των χρηστών (πολίτες, επιχειρήσεις, δημόσιοι φορείς, ερευνητές, κοινωνικοί φορείς κ.α.). Η στατιστική πληροφόρηση αποτελεί δημόσιο αγαθό και ως εκ τούτου, οφείλει να παρέχεται από το δημόσιο, ώστε να υπάρχει η αναγκαία εγκυρότης των στατιστικών στοιχείων και να προστατεύονται τόσο οι παρέχοντες την πληροφόρηση, όσο και οι χρήστες στατιστικών στοιχείων. Για τους λόγους αυτούς δεν νοείται η λειτουργία της εκτός του δημόσιου τομέα και οποιαδήποτε συζήτηση για ιδιωτικοποίηση δεν είναι δυνατόν να έχει σοβαρή βάση.
Η νομική μορφή της Υπηρεσίας, στην περίπτωση που δεν παραμείνει ως έχει, δεν είναι δυνατόν να είναι παρά μία από τον περιορισμένο αριθμό μορφών που μπορεί να λειτουργήσει στο στενό δημόσιο τομέα και σε καμία περίπτωση αυτή του Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου (ή Ινστιτούτου, που πολύ περισσότερο δεν υφίσταται και ως νομικός όρος).
Η αυξανόμενη αξία, αλλά και η έκταση της στατιστικής πληροφόρησης, απαιτούν μία Στατιστική Υπηρεσία πλήρως εκσυγχρονισμένη, δυναμική, ευέλικτη και αξιόπιστη. Σε αυτά τα πλαίσια σχεδιάζεται ο επαναπροσδιορισμός του περιεχομένου του στατιστικού έργου και του τρόπου που αυτό παράγεται, ώστε να ικανοποιούνται οι ανάγκες των χρηστών σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο. Εντός του τρέχοντος έτους προβλέπεται να έχει γίνει πλήρης περιγραφή του απαιτούμενου στατιστικού έργου στην Ελλάδα, ακριβής προσδιορισμός των υποχρεώσεων και δικαιωμάτων των φορέων και αναδιάρθρωση και αναδιοργάνωση των υπηρεσιών της Ε.Σ.Υ.Ε. Γνώμονες σε αυτήν την προσπάθεια είναι η εξυπηρέτηση και προστασία όλων των χρηστών και η εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία της Ε.Σ.Υ.Ε.. Ειδικώτερα, μελετάται το νομικό πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κινείται η παραγωγή και διάχυση της στατιστικής πληροφόρησης, καθώς και η αναδιοργάνωση και ενδυνάμωση της Ε.Σ.Υ.Ε. τόσο σε κεντρικό, όσο και σε περιφερειακό επίπεδο.
'Ηδη η διαδικασία έχει ξεκινήσει και σε πρώτη φάση ζητήθηκαν και συνελέγησαν οι απόψεις των υπηρεσιακών παραγόντων της Ε.Σ.Υ.Ε., καθώς και των συλλόγων των εργαζομένων. Να σημειωθεί εμφατικά ότι η Κυβέρνηση στηρίζει τις προσπάθειές της στο διάλογο και θεωρεί ότι ο μέγιστος δυνατός βαθμός συναίνεσης είναι αναγκαίος για τη δημιουργία της νέας Ε.Σ.Υ.Ε.. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι μέχρι το τέλος του έτους θα έχουν ολοκληρωθεί δύο μεγάλης σημασίας μελέτες, μία για το Ολοκληρωμένο Σύστημα Πληροφορικής και μία για την εκπαίδευση του προσωπικού της Ε.Σ.Υ.Ε..
'Οσον αφορά στο θέμα των προσλήψεων, αναγνωρίζεται ότι υπάρχουν αυξημένες ανάγκες της Υπηρεσίας, αλλά με δεδομένα τα δημοσιονομικά πλαίσια στα οποία κινείται η οικονομία, οποιαδήποτε ενίσχυση με προσωπικό θα πρέπει να γίνει προσεκτικά. 'Ετσι, προσφάτως τελούν υπό έγκριση τριάντα νέες προσλήψεις επιστημόνων με μεταπτυχιακές σπουδές, που αναμένεται να βοηθήσουν σημαντικά την Ε.Σ.Υ.Ε. στο έργο της.
Ο Υπουργός
ΓΙΑΝΝΟΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ"
5. Στην με αριθμό 114/2-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ'αριθμ. 293/24-7-97 έγγραφο από τoν Υπουργό Ναυτιλίας η ακόλουθη απάντηση:
"Αναφερόμενοι στο με αριθμό 114/02-07-97 έγγραφό σας, με το οποίο μας διαβιβάσετε ερώτηση της Βουλευτού κας ΑΛΦΙΕΡΗ Στέλλας, σας γνωρίζουμε, ότι στο Προσωπικό του Λιμενικού Σώματος δεν υπάρχουν περιπτώσεις Συνδικαλιστών που να αποτάχθηκαν, διώχθηκαν ή παραιτήθηκαν λόγω συνδικαλιστικής δράσης ή για δήθεν πειθαρχικά παραπτώματα.
Ο Υπουργός
ΣΤΑΥΡΟΣ ΑΡ. ΣΟΥΜΑΚΗΣ"
6. Στην με αριθμό 118/2-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ'αριθμ. 507/24-7-97 έγγραφο από τoν Υπουργό Εθνικής Οικονομίας η ακόλουθη απάντηση:
"Σε απάντηση της αριθμ. 118/2-7-1997 ερώτησης προς τη Βουλή των Ελλήνων του Βουλευτή κ. Φώτη Κουβέλη σχετικά με θέματα που αφορούν το ΚΕΠΕ, σας γνωρίζουμε ότι σύμφωνα με το ν. 2469/1997 για τον "Περιορισμό και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των Κρατικών δαπανών κλπ" που ψηφίστηκε πρόσφατα στη Βουλή, συστάθηκε η Διαρκής Γνωμοδοτική Επιτροπή των Φορέων του Δημόσιου Τομέα, η οποία λαμβάνει υπόψη και εξετάζει όλα τα δεδομένα στοιχεία αυτών, αλλά και ότι καινούριο στοιχείο προκύπτει.
Η ανωτέρω Επιτροπή δεν έχει καταθέσει τις οριστικές της προτάσεις στους αρμόδιους Υπουργούς, καθότι δεν έχει ολοκληρώσει το έργο της, που είναι καθαρά γνωμοδοτικό και φυσικά δεν υπάρχει συγκεκριμένη απόφαση για τον προαναφερόμενο φορέα.
Ο Υπουργός
ΓΙΑΝΝΟΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ"
7. Στην με αριθμό 141/2-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ'αριθμ. 13757/24-7-97 έγγραφο από τoν Υπουργό Υγείας η ακόλουθη απάντηση:
"Απαντώντας στην αριθ. ΕΡ. 141/2-7-1997 ερώτηση που κατέθεσε στη Βουλή των Ελλήνων, ο Βουλευτής κ. Θεόδωρος Πασσαλίδης, σχετικά με θέματα μισθοδοσίας των υπαλλήλων του εν λόγω Ιδρύματος στις διατάξεις του ν. 2470/1997.
Ο Υπουργός
Κ. ΓΕΙΤΟΝΑΣ"
8. Στην με αριθμό 174/3-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ'αριθμ. 30351/23-7-97 έγγραφο από τoν Υφυπουργό Εσωτερικών η ακόλουθη απάντηση:
"Απαντώντας στην ερώτηση 174/3-7-1997 που κατατέθηκε στη Βουλή από το Βουλευτή κ. Θ. Δαβάκη και αφορά στη διαμαρτυρία Αγροτικών Συνεταιρισμών και ομάδων παραγωγής του Ν. Λακωνίας για καθυστέρηση πληρωμών κοινοτικών επιδοτήσεων από τη Δ/νση Γεωργίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Λακωνίας λόγω έλλειψης επιστημονικού Γεωπονικού προσωπικού και υλικοτεχνικής υποδομής σας γνωρίζουμε τα εξής:
Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Λακωνίας με το αριθμ. 64914/25-11-1996 έγγραφό της, ζητεί την κάλυψη δεκατριών (13) κενών οργανικών θέσεων θα πραγματοποιηθεί ύστερα από την απαιτούμενη έγκριση της Τριμελούς εξ' Υπουργών Επιτροπής και την κατανομή ανά Ν.Α. με απόφαση του Υπουργού Εσ.ΔΔ.Α. και σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.2190/1994.
Η μηχανοργάνωση των υπηρεσιών των Ν.Α. είναι ιδιαιτέρως σημαντική παράμετρος της εύρυθμης λειτουργίας των Υπηρεσιών, ωστόσο η αντιμετώπιση της δαπάνης προμήθειας και συντήρησης του απαιτούμενου εξοπλισμού και της επιμόρφωσης του προσωπικού ανήκει στην αρμοδιότητα των Ν.Α. βαρύνει τις ίδιες τις Ν.Α., στο πλαίσιο των προσπαθειών τους για τον εκσυγχρονισμό της διοίκησης και των οικονομικών τους δυνατοτήτων.
Τέλος, στον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Λακωνίας έχουν προβλεφθεί και θέσεις διοικητικού προσωπικού στη Δ/νση Γεωργίας. Η πλήρωση των θέσεων αυτών, πρέπει να ζητηθεί από τον αρμόδιο Νομάρχη, αφού πρώτα εξασφαλιστεί η απαιτούμενη πίστωση.
Ο Υφυπουργός
Λ. ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ"
9. Στην με αριθμό 188/4-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ'αριθμ. 8582/21-7-97 έγγραφο από τoν Υφυπουργό Υγείας η ακόλουθη απάντηση:
"Απαντώντας στην ερώτηση 188/4-7-1997, που κατέθεσε στην Βουλή ο Βουλευτής κ. Μαν. Κεφαλογιάννης, σχετικά με την ΕΡ. 3977/28-5-97 την οποία είχε καταθέσει ο ίδιος ο Βουλευτής, αναφορικά με σύσταση Περιφερειακού Ιατρείου στην κοινότητα Σταβίων Ν. Ηρακλείου, σας γνωρίζουμε ότι η στο θέμα αναφερόμενη ερώτηση απαντήθηκε εμπρόθεσμα με το αριθμ. Υ4α/6926/20-6-97 έγγραφό μας, αντίγραφο του οποίου σας επισυνάπτουμε.
Ο Υφυπουργός
ΕΜΜ. ΣΚΟΥΛΑΚΗΣ"
Σημ.: Τα σχετικά έγγραφα ευρίσκονται στο αρχείο της Δ/νσης Κοινοβουλευτικού Ελέγχου (Τμήμα Ερωτήσεων).
10. Στην με αριθμό 199/4-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ' αριθμ. 1402/25-7-97 έγγραφο από τον Υφυπουργό Οικονομικών η ακόλουθη απάντηση:
"Σε απάντηση της αριθμ. 199/4-7-97 ερώτησης που κατατέθηκε στη Βουλή από το Βουλευτή κ. Θανάση Νάκο, σχετικά με το παραπάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:
Α. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ
1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης β της παρ. 2 του άρθρου 33 του ν. 2238/1994 ως εμπορική αμοιβή λαμβάνεται η ετήσια αμοιβή η οποία προβλέπεται από τη συλλογική σύμβαση εργασίας των εμποροϋπαλλήλων, που ισχύει κατά την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους, για υπάλληλο με πέντε (5) χρόνια υπηρεσίας, χωρίς προσαυξήσεις επιδομάτων πολυετίας και οικογενειακών βαρών, στρογγυλοποιούμενο στην πλησιέστερη εκατοντάδα χιλιάδας.
Με βάση την παραπάνω διάταξη προκύπτει ότι η αύξηση της εμπορικής αμοιβής είναι υποχρεωτική εφόσον αυξάνεται η ετήσια αμοιβή της συλλογικής σύμβασης εργασίας των εμποροϋπαλλήλων.
2. Ανεξάρτητα όμως από τα παραπάνω η Υπηρεσία μας λαμβάνει πρόνοια και επεξεργάζεται τρόπους που με τη μορφή νομοθετικών ρυθμίσεων θα συντελέσουν στην αποφυγή υπέρμετρης φορολογικής επιβάρυνσης των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων από την εφαρμογή των αντικειμενικών κριτηρίων για τα εισοδήματα του τρέχοντος έτους.
Β. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
1. Σύμφωνα με την παραγρ. 18 του άρθρου 41 του ν. 1882/1990 (ΦΕΚ 43 τ.Α') η αναπροσαρμογή της αντικειμενικής αξίας των ακινήτων πρέπει να γίνεται το αργότερο μέσα σε μια διετία.
Το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού δεν είναι στατικό αλλά μεταβαλλόμενο, τροποποιούμενο και προσαρμοζόμενο στις συνθήκες που κάθε φορά επικρατούν στην αγορά ακινήτων.
Επομένως, η αναπροσαρμογή της αξίας των ακινήτων δεν είναι κατ' ανάγκη αυξητική των τιμών εφόσον το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας των ακινήτων έχει στόχο την απεικόνιση της αγοράς των ακινήτων, ώστε με τρόπο αντικειμενικό να επιτυγχάνεται η εκτίμηση της αξίας των ακινήτων.
Ο Υφυπουργός
Γ. ΔΡΥΣ"
11. Στην με αριθμό 210/7-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ' αριθμ. 26/30-7-97 έγγραφο από τον Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ η ακόλουθη απάντηση:
"Απαντώντας στην ερώτηση 210/7-7-97 που κατέθεσε στη Βουλή ο Βουλευτής κ. Θεοφάνης Δημοσχάκης, παρακαλούμε να πληροφορήσετε τον κ. Βουλευτή ότι το λιμάνι Καμαριώτισσας Σαμοθράκης είναι Νομαρχιακού επιπέδου και η χρηματοδότηση, κατασκευή και επίβλεψη των έργων του ανήκουν στα Νομαρχιακά όργανα και άρα αρμόδια είναι η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση 'Εβρου (ΔΤΥ) η οποία έχει εκτελέσει τρεις εργολαβίες στο λιμάνι Καμαριώτισσας (κρυπίδωμα, προσήνεμος μώλος και εργασίες πρόσβασης) και η οποία πιθανώς και εκτελέσει και κάποιες εργασίες αισθητικής αποκατάστασης του χώρου.
Ο Υπουργός
Κ. ΛΑΛΙΩΤΗΣ"
12. Στην με αριθμό 215/7-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ' αριθμ. 1417/28-7-97 έγγραφο από τον Υφυπουργό Οικονομικών η ακόλουθη απάντηση:
"Απαντώντας στο από 7.7.1997 έγγραφό σας, με το οποίο μας στείλατε τη 215/7.7.97 ερώτηση, που κατατέθηκε στη Βουλή από το Βουλευτή κ. Νίκο Τσιαρτσιώνη, σχετικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα εξής:
1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγρ. 7 του άρθρου 9 του ν. 2238/1994, ο φόρος που αναλογεί στο συνολικό καθαρό εισόδημα ή το υπόλοιπο που απομένει μετά τις εκπτώσεις της προηγούμενης παραγράφου, καταβάλλεται σε τρεις (3) ίσες δόσεις από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη, για τις δημόσιες υπηρεσίες, ημέρα του επόμενου μήνα από τη βεβαίωση του φόρου και η καθεμιά από τις επόμενες την τελευταία εργάσιμη, για τις δημόσιες υπηρεσίες, ημέρα του τρίτου και πέμπτου μήνα, αντιστοίχως, από τη βεβαίωση του φόρου.
2. Επίσης σύμφωνα με την αριθ. 2032190/5082/0016/31.5.91 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, όσοι φορολογούμενοι δικαιούνται επιστροφής πάνω από 250.000 δρχ., ή έχουν ανεξόφλητη προκαταβολή, ή είναι οφειλέτες του Δημοσίου, συμπεριλαμβάνονται σε καταστάσεις επιστροφής, για επεξεργασία, οι οποίες στέλνονται στις αρμόδιες ΔΟΥ για έλεγχο.
Ο έλεγχος των επιστρεφομένων ποσών γίνεται κατ' αρχήν από το τμήμα εισοδήματος της ΔΟΥ και στην συνέχεια από το γραφείο επιστροφών για να συμπληρωθούν οι απαιτούμενες πληροφορίες.
Το πρωτότυπο της κάθε κατάστασης πρέπει να επιστραφεί στο ΚΕΠΥΟ το αργότερο σε 25 ημέρες από την παραλαβή της, όπου στην συνέχεια ακολουθεί η ενημέρωση του αρχείου και η αποστολή στους φορολογούμενους των σχετικών ειδοποιήσεων επιστροφής φόρου εισοδήματος μέσω Τραπεζών, στις οποίες τηρούνται οι λογαριασμοί των δικαιούχων.
Η ΔΟΥ δεν περιορίζεται μόνο στις επιστροφές φόρων μέσω ΚΕΠΥΟ, αλλά και στις περιπτώσεις, που θα διαπιστώσει αχρεώστητη καταβολή κατά προτεραιότητα, διενεργεί όλες τις απαιτούμενες διαδικασίες, προκειμένου αυτή άμεσα να επιστραφεί στον Δικαιούχο.
3. Προκύπτει λοιπόν από τα προαναφερόμενα, ότι όλες οι παραπάνω διαδικασίες επιστροφής των πιστωτικών ποσών βάσει δηλώσεων των φορολογούμενων διεξάγονται μέσα σε λογικά χρονικά πλαίσια και ως εκ τούτου έχουν περιορισθεί στο ελάχιστο παράπονα των φορολογούμενων πολιτών. Πιστεύουμε, ότι με την ολοκλήρωση του TAXIS, θα έχει λυθεί οριστικά το προκείμενο θέμα.
4. Εξάλλου, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγρ. 2 του άρθρου 38 του ν. 1473/1984, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με την παράγραφο 28 του άρθρου 6 του ν. 2386/1996 κάθε άμεσος ή έμμεσος φόρος ή δασμός, κύριος ή πρόσθετος, ή πρόστιμο, που έχει καταβληθεί, κατά το ποσό που δεν οφείλεται με βάση οριστική απόφαση διοικητικού δικαστηρίου οιουδήποτε βαθμού, συμψηφίζεται ή επιστρέφεται εντόκως με το επιτόκιο που ισχύει, για τα έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου τρίμηνης διάρκειας. Το έντοκο της επιστροφής του φόρου αρχίζει μετά την πάροδο εξαμήνου, από την πρώτη του μήνα του επόμενου της κοινοποίησης στη φορολογική αρχή της απόφασης του αρμόδιου δικαστηρίου. Το ίδιο ισχύει και για το επιστρεπτέο φόρο που προκύπτει από τη δήλωση του φορολογούμενου. Στην περίπτωση αυτή, προκειμένου για την υποβολή δηλώσεων με την κατάθεση των οποίων δημιουργείται υποχρέωση ταυτόχρονης καταβολής μέρους ή ολόκληρου κατά περίπτωση, του οφειλόμενου με τη δήλωση φόρου, η εξάμηνη προθεσμία για την έντοκη επιστροφή του φόρου αρχίζει από την πρώτη του μήνα του επομένου της υποβολής της δήλωσης. Στην περίπτωση υποβολής δήλωσης της οποίας η εκκαθάριση ή καταβολή του φόρου δεν ενεργείται συγχρόνως με την κατάθεση αυτής, η εξάμηνη προθεσμία για την έντοκη επιστροφή του φόρου αρχίζει από την πρώτη του μήνα του επομένου της ημερομηνίας έκδοσης του εκκαθαριστικού σημειώματος του φόρου.
Ο Υφυπουργός
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ"
Σημ: Τα σχετικά έγγραφα ευρίσκονται στο αρχείο της Δ/νσης Κοινοβουλευτικού Ελέγχου (Τμήμα Ερωτήσεων).
13. Στην με αριθμό 222/7-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ' αριθμ. 365/23-7-97 έγγραφο από τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας η ακόλουθη απάντηση:
"Απαντώντας στην ερώτηση 222/7.7.1997, του Βουλευτή κ. Ν. Τσιαρτσιώνη, σας πληροφορούμε ότι η Κυβέρνηση εφαρμόζει πιστά το Πρόγραμμα Σύγκλισης της ελληνικής οικονομίας και έχει τονισθεί κατ' επανάληψη, ότι δεν θα ληφθούν πρόσθετα μέτρα μέσα στο 1997. Με την κατάθεση του Προϋπολογισμού του 1998 στη Βουλή θα εξειδικευθεί το πλέγμα της δημοσιονομικής και εισοδηματικής πολιτικής για το επόμενο έτος.
Ο Υπουργός
Γ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ"
14. Στην με αριθμό 224/7-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ' αριθμ. 2284/25-7-97 έγγραφο από τον Υφυπουργό Οικονομικών η ακόλουθη απάντηση:
"Σε απάντηση της αριθ. 224/7.7.97 ερώτησης του Βουλευτή κ. Νίκου Τσιαρτσιώνη, αναφορικά με τις διαδικασίες και τον τρόπο ελέγχου των υφιστάμενων εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων, λαμβανομένης υπόψη και της ανάγκης δίκαιης κατανομής των φορολογικών βαρών, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:
Ο έλεγχος και η περαίωση των εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων είναι ζήτημα πρωταρχικής σημασίας για το Υπουργείο Οικονομικών και προς την κατεύθυνση αυτή λαμβάνονται κατά καιρούς διάφορα μέτρα.
'Ετσι, με Υπουργική απόφαση που εκδόθηκε κατ' εξουσιοδότηση νόμου το 1994, καθορίστηκε ειδικός και προαιρετικός τρόπος περαίωσης των εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων επιτηδευματιών, χρήσεων μέχρι και 1992, με εξαίρεση συγκεκριμένες κατηγορίες υποθέσεων για τις οποίες είτε λόγω μεγάλου ύψους ακαθαρίστων εσόδων, είτε για άλλους λόγους, κρίθηκε επιβεβλημένη η διενέργεια ελέγχου κατά τις γενικές διατάξεις.
Στα πλαίσια εφαρμογής της παραπάνω απόφασης, της οποίας επίκειται η λήξη ισχύος της, έχει ήδη περαιωθεί μεγάλος αριθμός ανέλεγκτων υποθέσεων, με σημαντικότατα εσόδα για το Δημόσιο που μέχρι 31/5/1997 υπερβαίνουν τα 500 δισεκατομμύρια δραχμές και με άμεσο αποτέλεσμα την ουσιαστική αποσυμφόρηση των Δ.Ο.Υ. από πλήθος παλαιών εκκρεμοτήτων.
Το γεγονός αυτό, της σημαντικής μείωσης των εκκρεμοτήτων, παρέχει πλέον τη δυνατότητα στις Δ.Ο.Υ. να ασχοληθούν υπό καλύτερες συνθήκες με το πρωταρχικής σημασίας ελεγκτικό τους έργο, στο οποίο το Υπουργείο δίδει ιδιαίτερη σημασία.
Προς το σκοπό αυτό έχουν ήδη δοθεί σχετικές οδηγίες προς τις Δ.Ο.Υ., ενώ γίνεται ήδη προ πολλού η κατάλληλη προετοιμασία και λαμβάνονται όλα τα αναγκαία μέτρα, ώστε οι Υπηρεσίες να μπορέσουν να ανταποκριθούν στο έργο αυτό, χωρίς βέβαια να παραγνωρίζεται ο μεγάλος πράγματι αριθμός εκκρεμών υποθέσεων που εν τω μεταξύ δημιουργήθηκε και από τις υποβαλλόμενες κάθε χρόνο νέες δηλώσεις, ο οποίος πάντως δεν μπορεί να προσδιορισθεί επακριβώς. 
Στα πλαίσια των ληφθέντων μέτρων εντάσσονται:
α) Η προώθηση Υπουργικής απόφασης, κατ' εξουσιοδότηση υφισταμένων διατάξεων, για τη μελέτη του τρόπου ελέγχου των ανέλεγκτων υποθέσεων. 'Ηδη έχει συγκροτηθεί ειδική Επιτροπή που μελετά το παραπάνω θέμα και θα εισηγηθεί σχετικές προτάσεις.
β) Η εφαρμογή σύγχρονων ελεγκτικών μεθόδων με την ανάπτυξη του συστήματος ESKORT, με σκοπό την αντικειμενικοποίηση των ελέγχων, την ελαχιστοποίηση της διάρκειάς τους και τη μεγιστοποίηση των αποτελεσμάτων τους.
'Ηδη, ύστερα από μελέτη όλων των δεδομένων που χαρακτηρίζουν την ελληνική πραγματικότητα και αφού λήφθηκε υπόψη και η εμπειρία από την εφαρμογή παρόμοιων μεθόδων σε άλλες χώρες, έχουν αναπτυχθεί και εφαρμόζονται δοκιμαστικά, ελεγκτικά πρότυπα σε ότι αφορά το ΦΠΑ, με προοπτική επέκτασης και στα λοιπά αντικείμενα. Παράλληλα, είναι σε εξέλιξη πρόγραμμα εκπαίδευσης των υπαλλήλων και εξοικείωσής τους με τις νέες μεθόδους ελέγχου.
γ) Η συνεργασία του Υπουργείου μας με την Υπηρεσία Δημοσίων Εσόδων των ΗΠΑ (IRS), η οποία συνίσταται στην υποβολή μελέτης και συγκεκριμένων προτάσεων, ύστερα από εκτίμηση της υφιστάμενης στην Ελλάδα κατάστασης και με βάση την υπάρχουσα στις ΗΠΑ εμπειρία, για τη λήψη μέτρων βελτίωσης και αύξησης της αποδοτικότητας του εν γένει ελεγκτικού, βεβαιωτικού και εισπρακτικού μηχανισμού.
'Ηδη προ πολλού έχουν αφιχθεί στελέχη της ως άνω αλλοδαπής Υπηρεσίας, τα οποία συνεργάζονται σε μόνιμη βάση με εκπροσώπους του Υπουργείου μας, ούτως ώστε σύντομα να υποβληθούν οριστικές προτάσεις με τις νομοθετικές και λοιπές μεταβολές που κρίνονται αναγκαίες, ύστερα και από τα συμπεράσματα που θα προκύψουν από την πιλοτική εφαρμογή σχετικών προγραμμάτων.
δ) Η σύσταση και λειτουργία της Σχολής Επιμόρφωσης Υπαλλήλων Υπουργείου Οικονομικών (ν. 2343/95), για τη συνεχή εκπαίδευση και επιμόρφωση του προσωπικού του Υπουργείου, τόσο σε θέματα τεχνογνωσίας, όσο και σε θέματα ερμηνείας και εφαρμογής των υφιστάμενων φορολογικών διατάξεων.
Το Υπουργείο θεωρεί ότι με τη λήψη των παραπάνω μέτρων και όσων μελλοντικά θα απαιτηθεί να ληφθούν, θα μπορέσει να αντεπεξέλθει στις υπάρχουσες ελεγκτικές ανάγκες και να υλοποιήσει το στόχο του για εκσυγχρονισμό του ελεγκτικού μηχανισμού στα πλαίσια του γενικότερου εκσυγχρονισμού των υπηρεσιών του.
Βασικό δε χαρακτηριστικό όλων των πρωτοβουλιών και ενεργειών του, είναι η βούληση για δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών, το οποίο σημαίνει έλεγχο των μεγάλων κυρίως εισοδημάτων και πάταξη της φοροδιαφυγής και παραοικονομίας οπουδήποτε αυτή εκδηλώνεται.
Προς την κατεύθυνση ακριβώς αυτή κινούνται όλα τα λαμβανόμενα μέτρα, πράγμα που αποδεικνύεται τόσο από την φιλοσοφία των μέτρων αυτών, όσο και από τις οδηγίες και εντολές που κατά καιρούς δίδονται στις Υπηρεσίες.
Ο Υφυπουργός
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ"
15. Στην με αριθμό 241/8-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ'αριθμ. 32/30-7-97 έγγραφο από τον Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ η ακόλουθη απάντηση:
"Απαντώντας στην ερώτηση 241/8.7.97 που κατέθεσε στη Βουλή ο Βουλευτής κ. Ηλίας Βεζδρεβάνης, παρακαλούμε να πληροφορήσετε τον κ. Βουλευτή ότι από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΧΩΔΕ θα γίνει η απαραίτητη κυκλοφοριακή διερεύνηση για την ασφαλέστερη διακίνηση των πεζών στην είσοδο της πόλης της Ηγουμενίτσας.
Ο Υπουργός
Κ. ΛΑΛΙΩΤΗΣ"
16. Στην με αριθμό 248/8-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ' αριθμ. 318/23-7-97 έγγραφο από τον Υπουργό Πολιτισμού η ακόλουθη απάντηση:
"Απαντώντας στην αριθμ. 248/8.7.97 ερώτηση της Βουλευτού κ. Μαρίας Δαμανάκη, σας γνωρίζουμε τα εξής:
Για τα ζητήματα που ανήκουν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Πολιτισμού, επισυνάπτω σημείωμα της αρμόδιας Υπηρεσίας και τα συνημμένα σε αυτό έγγραφα.
Ο Υπουργός
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ"
17. Στην με αριθμό 274/9-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ' αριθμ. 23204/22-7-97 έγγραφο από τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας η ακόλουθη απάντηση:
"Σε απάντηση του υπ' αριθμ. 274/9-7-97 εγγράφου σας με το οποίο κοινοποιείται ερώτηση που κατέθεσε ο Βουλευτής κ. Γ. Καλατζής σας γνωρίζουμε ότι μας αφορά τα εξής, λαμβάνοντας υπόψη την σειρά των ερωτημάτων σας.
α) Τα αυξημένα κίνητρα του αναπτυξιακού Νομού 1892/90 που θεσπίστηκαν για την Θράκη υπαγορεύθηκαν από την ιδιαίτερη γεωγραφική θέση και τις ειδικές αναπτυξιακές ανάγκες της περιοχής αυτής για Εθνικούς λόγους, η δε άμβλυνση της διαφοράς των κινήτρων αυτών με τα υφιστάμενα στο Ν. Καβάλας θα εξετασθεί στο γενικότερο πλαίσιο της επανεξέτασης της αναπτυξιακής πολιτικής του Ν. 1890/95 και όχι ως μεμονωμένη ρύθμιση και στο επίπεδο ανταγωνισμού για τις συγκεκριμένες περιοχές.
β) Ο καθορισμός των φθινουσών περιοχών έγινε με την ΚΥΑ 29773/30-11-95 και δεν μπορεί να τροποποιηθεί πριν την παρέλευση διετίας σύμφωνα με τον ν. 2324/95 οπότε οποιαδήποτε λήψη διορθωτικών μέτρων για τυχόν ένταξη νέων περιοχών θα εξετασθεί μετά το πέρας αυτής.
γ) Η επανεξέταση του Νομού Καβάλας, λόγω της παρέλευσης διετίας από τον περιορισμό της ΚΥΑ 23076/10-5-95 στην παροχή κινήτρων για δημιουργία ή επέκταση ξενοδοχειακών μονάδων εντός "ζωνών τουρισμού - αναψυχής" γίνεται με το νέο προγραμματισμό από πλευράς ΕΟΤ και με σύμφωνη γνώμη του ΥΠΕΘΟ για οριοθέτηση νέων περιοχών της χώρας που πρέπει να τύχουν τουριστικής αναβάθμισης και θα αφορά την νήσο Θάσο και τα παράλια του νομού μόνο για τα ξενοδοχεία Α'Τάξης και άνω.
Ως προς τα λοιπά διαλαμβόμενα στην ερώτηση αρμόδιο να απαντήσει είναι το Υπουργείο Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, όπου κοινοποιείται η παρούσα ερώτηση.
Ο Υπουργός
Γ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ"
18. Στην με αριθμό 278/9-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ' αριθμ. 8093/25-7-97 έγγραφο από τον Υφυπουργό Οικονομικών η ακόλουθη απάντηση:
"Σε απάντηση της υπ' αριθμ. 278/9.7.97 ερώτησης, που κατέθεσε ο Βουλευτής κ. Γεράσιμος Γιακουμάτος, πληροφορούμε την Εθνική Αντιπροσωπεία ότι το θέμα της καθιέρωσης απασχόλησης πέρα από το κανονικό ωράριο για τους υπαλλήλους που διατίθενται στα γραφεία των Βουλευτών ρυθμίζεται με την αριθμ. 2049150/7740/0022/7.7.97 κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Οικονομικών, σύμφωνα με την οποία εγκρίνεται η καθιέρωση υπερωριακής, νυχτερινής, Κυριακών και εξαιρεσίμων ημερών εργασίας, για το από 1.1.97 έως 31.12.97 χρονικό διάστημα, για μέχρι δύο 92) από τους υπαλλήλους που είναι διατεθειμένοι στα γραφεία των Ελλήνων Βουλευτών, καθώς και στα γραφεία εντός της Ελληνικής Επικράτειας των Ελλήνων Βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Ελληνα Επιτρόπου στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη γραμματειακή υποστήριξη του έργου των ανωτέρω και μέχρι ενενήντα (90) ώρες συνολικά το μήνα για κάθε υπάλληλο.
Συναποστέλλουμε αντίγραφο της αριθμ. 2053691/8215/ 0022/22.7.97 εγκυκλίου μας, με την οποία κοινοποιήθηκε η ανωτέρω απόφαση.
Ο Υφυπουργός
ΝΙΚ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΑΚΗΣ"
19. Στην με αριθμό 282/9-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ' αριθμ. 36/30-7-97 έγγραφο από τον Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ η ακόλουθη απάντηση:
"Απαντώντας στην ερώτηση 282/9-7-97 που κατέθεσαν στη Βουλή οι Βουλευτές κ.κ. Μπάμπης Αγγουράκης και Σταύρος Παναγιώτου, παρακαλούμε να πληροφορήσετε τους κ.κ. Βουλευτές τα εξής:
α) Δεν έχει γίνει καμία απολύτως ενέργεια για την μετατροπή του ΤΕΟ σε Α.Ε., παρά μόνον προέβη στην σύνταξη νέου οργανισμού και η επεξεργασία του βρίσκεται στο τελικό στάδιο.
β) Προχωρεί η ημιαυτοματοποίηση των Διοδίων και γίνεται καταγραφή των κυκλοφοριακών συνδέσεων.
γ) Οσον αφορά την μελλοντική απορρόφηση των αυτοχρηματοδοτούμενων ΑΕ (Σταυρός-Ελευσίνα-Εγνατία Οδός) τα έργα αυτά έχουν αντατεθεί να εκτελεστούν με αυτοχρηματοδότηση. Εκείνο το οποίο θα γίνει, είναι ότι το ΤΕΟ θα συζητήσει με τις παραπάνω εταιρείες την πολιτική της είσπραξης των Διοδίων.
Ο Υπουργός
Κ. ΛΑΛΙΩΤΗΣ"
20. Στην με αριθμό 285/9-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ' αριθμ. 37/30-7-97 έγγραφο από τον Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ η ακόλουθη απάντηση:
"Απαντώντας στην ερώτηση 285/9-7-97 που κατέθεσε στη Βουλή η Βουλευτής κα Μαρία Δαμανάκη,, παρακαλούμε να πληροφορήσετε την κα Βουλευτή σύμφωνα τα στοιχεία της ΕΥΔΑΠ τα εξής:
1. Πράγματι υπάρχει πρόβλημα με την ομαλή απορροή των υδάτων στην εκβολή του Ιλισού προς τη θάλασσα. Το πρόβλημα δημιουργήθηκε από τον Οκτώβριο - Νοέμβριο του 1994 από αυθαίρετη και άνευ αδείας κατασκευή αγωγού από την ΔΕΠΑ, εγκάρσια προς τη ροή των υδάτων και σε στάθμη υψηλότερη του πυθμένα ροής του Ιλισσού, με αποτέλεσμα να λειτουργεί ως φράγμα και να συμβάλλει στη δημιουργία συνθηκών έλους (ιδίως τους θερμούς μήνες). Η ΔΕΠΑ έχει ειδοποιηθεί πολλές φορές εγγράφως και προφορικώς για το πρόβλημα και έχει δεσμευτεί ότι θα τροποποιήσει τη διάβαση του αγωγού της. Για το θέμα αυτό ασφαλώς έχουν ειδοποιηθεί και οι θιγόμενοι Δήμοι, και είμαστε εν αναμονή ενεργειών της ΔΕΠΑ. Οταν αρθεί η τεχνική αστοχία δεν θα δημιουργούνται συνθήκες έλους και θα απαιτείται ψεκασμός.
2. Ο αγωγός της οδού (περιοχή Αγ. Ελεούσης) λειτουργεί ως αγωγός ομβρίων και από τις συνεχείς αυτοψίες της αρμόδιας υπηρεσίας δε διαπιστώνεται πρόβλημα παρανόμων  απορρίψεων ακαθάρτων.
3. Το έργο της διευθέτησης της εκβολής του Ιλισού θα προγραμματιστεί αφού προηγουμένως συνταχτεί σχετική μελέτη. Η μελέτη αυτή πρόκειται να ανατεθεί εντός του τρέχοντος έτους από την ΕΥΔΑΠ.
Τέλος με την ευκαιρία της ερώτησης γίνεται γνωστό ότι στο καλυμμένο τμήμα του Ιλισού εντοπίστηκαν προ ημερών σημαντικές φθορές της κοίτης του ποταμού. Συνεργεία της ΕΥΔΑΠ έχουν ήδη προγραμματίσει την αποκατάσταση αυτών των φθορών εντός του μηνός Αυγούστου του 1997.
Ο Υπουργός
Κ. ΛΑΛΙΩΤΗΣ"
21. Στην με αριθμό 288/9-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ' αριθμ. 2281/25-7-97 έγγραφο από τον Υφυπουργό Οικονομικών η ακόλουθη απάντηση:
"Σε απάντηση της αριθμ. 288/9.7.97 ερώτησης του Βουλευτή κ. Αθανάσιου Βαρινού, με την οποία συνυποβλήθηκαν ψηφίσματα - διαμαρτυρίες του Νομαρχιακού Συμβουλίου Χίου και άλλων φορέων της Χίου, σχετικά με τα πρόστιμα για παραβιάσεις της φορολογικής νομοθεσίας που επιβλήθηκαν σε επιχειρήσεις περιοχής, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:
Η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, οπουδήποτε και με οποιονδήποτε τρόπο αυτή εκδηλώνεται, αποτελεί άμεση προτεραιότητα του Υπουργείου Οικονομικών και προς την κατεύθυνση αυτή γίνονται διαρκείς προσπάθειες με την λήψη νομοθετικών, διοικητικών και άλλων μέτρων.
Σε φορολογικούς ελέγχους υπόκεινται όλες γενικά οι επιχειρήσεις και λοιποί υπόχρεοι. Σε κάθε περίπτωση διαπίστωσης οποιωνδήποτε παραβάσεων, εφαρμόζονται υποχρεωτικά οι κείμενες διατάξεις περί επιβολής των κατά περίπτωση προβλεπομένων κυρώσεων, οι οποίες είναι αυστηρότερες στις περιπτώσεις μη απόδοσης ή ανακριβούς απόδοσης του Φ.Π.Α. και των άλλων φόρων που παρακρατούνται ή επιρρίπτονται και γενικά εισπράττονται από τις επιχειρήσεις για να αποδοθούν στο Δημόσιο.
Οι φορολογικοί έλεγχοι προγραμματίζονται και διενεργούνται από τις αρμόδιες φορολογικές αρχές σύμφωνα με τις αρμοδιότητές τους και τις γενικές κατευθύνσεις της διοίκησης, χωρίς διακρίσεις ή εξαιρέσεις.
Συνεπώς, σε ό,τι αφορά ειδικά τους ελέγχους που γίνονται στον Νομό Χίου είναι βέβαιο ότι δεν υφίσταται θέμα δυσμενούς επιλεκτικής αντιμετώπισης της ακριτικής αυτής περιοχής αλλά αντίθετα οι φορολογικές αρχές ενεργούν στα πλαίσια των υφισταμένων διατάξεων με σκοπό πάντα την περιστολή των φαινομένων της φοροδιαφυγής και φοροαπάτης οπουδήποτε αυτά εκδηλώνονται.
Σε ό,τι αφορά το θέμα της ορθής απόδοσης του ΦΠΑ το οποίο είναι πρωταρχικής σημασίας, τόσο για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων όσο και για την επικράτηση συνθηκών υγιούς, ανταγωνισμού στην αγορά, έχουν ληφθεί συγκεκριμένα και ειδικότερα μέτρα. Στα μέτρα αυτά εντάσσεται και η πρόσφατα εκδοθείσα αριθμ. 1027922/682/ΔΣΣΦΕ/6.3.97 ΠΟΛ 1083 εγκύκλιός μας, με την οποία προβλέπεται η σύσταση συνεργείων ελέγχου σε κάθε Δ.Ο.Υ., σε καθημερινή βάση και καθορίζονται συγκεκριμένες μέθοδοι επαληθεύσεων για τον έλεγχο της ορθής είσπραξης και απόδοσης του Φ.Π.Α.
Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι η εντατικοποίηση των ελέγχων στον τομέα αυτό δεν αποβλέπει σ' αυτήν καθ' αυτήν την επιβολή κυρώσεων, αλλά στην αύξηση της συμμόρφωσης των φορολογουμένων και την αποτροπή από την διάπραξη φοροδιαφυγής.
Ακόμα, το Υπουργείο, μέσω της Σχολής Επιμόρφωσης Υπαλλήλων Υπ. Οικονομικών, οργανώνει επιμορφωτικά σεμινάρια ειδικά για τον προληπτικό έλεγχο και τον Προσωρινό έλεγχο του Φ.Π.Α. στα οποία λαμβάνουν μέρος κυρίως υπάλληλοι των επαρχιακών Δ.Ο.Υ., ώστε και οι έλεγχοι να είναι ακριβείς, αποδοτικότεροι και να αποφεύγονται φαινόμενα άδικης μεταχείρισης των φορολογουμένων.
Ακόμα για τον έλεγχο του Φ.Π.Α. μεγάλων υποθέσεων που ανήκουν στην αρμοδιότητα των Δ.Ο.Υ. Ανωνύμων Εταιρειών Αττικής, άρχισε ήδη να εφαρμόζεται δοκιμαστικά το νέο σύστημα ESKORT, με τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών από τους ελεγκτές.
Τέλος σε ό,τι αφορά τα Ψηφίσματα - Διαμαρτυρίες που συνυποβάλλονται με την παρούσα ερώτηση, θέτουμε υπόψη σας τη με αριθμ. 1059093/1554/2.6.97 απάντησή μας σε αναφορά των Βουλευτών κ.κ. Σ. Κόρακα και Δ. Κωστόπουλου
Ο Υφυπουργός
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΡΥΣ" 
22. Στην με αριθμό 293/10-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ' αριθμ. 29/30-7-97 έγγραφο από τον Υπουργό ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε η ακόλουθη απάντηση:
"Απαντώντας στην ερώτηση 293/10.07.1997 που κατέθεσε στη Βουλή, ο Βουλετής κ. Λεωνίδας Κουρής, παρακαλούμε να πληροφορήσετε τον κ. Βουλευτή σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΥΔΑΠ τα εξής:
Σύμφωνα με το αρθρ. 1 παρ. 10 του ν. 1068/80, οι περιοχές των Κοινοτήτων Ροδόπολης, Δροσιάς και Διονύσου υπάγονται στην αρμοδιότητα της ΕΥΔΑΠ. Αυτό σημαίνει, σήμφωνα με το άρθρ. 1 παρ. 8α του ίδιου νόμου, ότι ανήκει στην Εταιρεία η υποχρέωση (εκτός της μελέτης, κατασκευής και συντήρησης) της λειτουργίας, διοίκησης και εκμετάλλευσης των δικτύων των περιοχών αυτών.
'Ομως η αρμοδιότητα δεν κατέστη δυνατό να ασκηθεί, εξαιτίας αντιδράσεων των Τοπικών Αρχών, όταν εκδηλώθηκε η πρόθεση της ΕΥΔΑΠ να αναλάβει εξ' ολοκλήρου την ευθύνη ύδρευσης των δικτύων.
Βασική προϋπόθεση λοιπόν για την υδροδότηση των περιοχών αυτών από την ΕΥΔΑΠ, είναι η παραλαβή του υδρευτικού δικτύου των περιοχών αυτών και η, σύμφωνα με το νόμο, ένταξη τους στο δίκτυο της ΕΥΔΑΠ.
Η ποσοτική και ποιοτική όμως αδυναμία των γεωτρήσεων που εκμεταλλεύονται οι περιοχές αυτές για την κάλυψη των αναγκών τους, τις έφερε στη θέση να ζητήσουν την αρωγή της ΕΥΔΑΠ παρά την άρνησή τους να ενσωματωθούν στο δίκτυο της όπως το προβλέπει το αρθρ. 1 παρ. 8α του ν. 1068/80.
Η Διοίκηση της ΕΥΠΑΠ μετά από συναντήσεις που είχε με τους αρμόδιους κοινοτάρχες και με τις δεσμεύσεις που αυτοί ανέλαβαν (σε περίπτωση άρνησης πληρωμής των οφειλών), και μετά από σύσκεψη που έγινε και στο γραφείο του κ. Υφυπουργού ΠΕΧΩΔΕ για την επίλυση του προβλήματος, αποφάσισε να συνδεθούν τα δίκτυα των περιοχών αυτών με την ΕΥΠΑΠ και να υδροδοτηθούν με τις απαιτούμενες συμπληρωματικές ποσότητες πόσιμου νερού που θα εκτιμηθούν από κοινού, υπό τους εξής όρους:
1. Η καθορισμένη ποσότητα νερού που θα παρέχεται θα καταμετράται στο σημείο της υδροδότησης, με τη φροντίδα της ΕΥΔΑΠ. Η αξία της θα υπολογίζεται με το εκάστοτε ισχύον τιμολόγιο της ΕΥΔΑΠ (Κατηγορία-Ενίσχυση των δικτύων ΟΤΑ με διυλισμένο νερό). Κατά τον καθορισμό της ποσότητας θα ληφθεί υπόψη και η απολαμβανόμενη από τις γεωτρήσεις των Κοινοτήτων.
2. Οι λογαριασμοί θα εξοφλούνται μέσα σε προθεσμία που θα καθοριστεί από κοινού μεταξύ ΕΥΔΑΠ και των Κοινοτήτων.
3. Για να εξασφαλιστεί η εξόφληση των λογαριασμών, οι Κοινότητες θα καταθέσουν εγγυητικές επιστολές, υπέρ της ΕΥΔΑΠ με ύψος ίσο με την υπολογιζόμενη αξία της κατανάλωσης τριών μηνών, όπως είχαν προτείνει στον Υφυπουργό ΠΕΧΩΔΕ κ. Χρ. Βερελή και στον Πρόεδρο της ΕΥΔΑΠ κ. Γ. Ανδρεάδη κατά την κοινή σύσκεψη των τεσσάρων Κοινοτικών Συμβουλίων στις 2.7.1997 στο Κοινοτικό Κατάστημα Διονύσου ή άλλη αξιόχρεη εγγύηση που θα αποφασιστεί από κοινού μεταξύ ΕΥΔΑΠ και Κοινοτήτων.
Η μη εξόφληση του λογαριασμού στο χρονικό διάστημα που θα συμφωνηθεί, θα έχει ως αποτέλεσμα την κατάπτωση, υπέρ της ΕΥΔΑΠ, των εγγυήσεων και της οριστικής διακοπής της παροχής νερού.
4. Κατά το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μέχρι 31.10.1997, οπότε η συνέχιση της υδροδότησης θα επανεξετασθεί ανάλογα με τα δεδομένα της εποχής, λαμβανομένου υπόψη ότι οι Κοινότητες Δροσιάς, Διονύσου και Ροδόπολης ανήκουν στην περιοχή αρμοδιότητας της ΕΥΔΑΠ, θα καθοριστεί μετά από διαπραγματεύσεις, εύλογο χρονικό διάστημα μετά το οποίο τα δίκτυα θα περιέλθουν στην ΕΥΔΑΠ, σύμφωνα με τα οριζόμενα από το ν. 1068/80 και της μεταγενέστερες τροποποιήσεις του, οπότε η ΕΥΔΑΠ θα αναλάβει την ευθύνη κατασκευής, λειτουργίας και συντήρησης των δικτύων αποχέτευσης, για τα οποία ήδη προχωρεί στην εκπόνηση των μελετών.
5. Η ΕΥΔΑΠ ευθύς ως τα δίκτυα περιέλθουν σ' αυτήν, υποχρεούται να προβεί με δικές της δαπάνες στις απαιτούμενες επεμβάσεις για την εξυγίανση, ανακαίνιση και βελτίωση γενικά των συστημάτων ύδρευσης των τεσσάρων Κοινοτήτων.
6. Η ΕΥΔΑΠ, γνώστης των συνθηκών της περιοχής θα προβεί άμεσα στη σύνταξη των απαιτούμενων μελετών για την κατασκευή των συναφών έργων, το ταχύτερο δυνατόν, ώστε να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα στην παρούσα φάση, με τις δαπάνες των ενδιαφερομένων Κοινοτήτων.
Ο Υπουργός
ΚΩΣΤΑΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ"
23. Στην με αριθμό 300/10-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ' αριθμ. 31/30-7-97 έγγραφο από τον Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ η ακόλουθη απάντηση:
"Απαντώντας στην ερώτηση 300/10-7-1997 που κατέθεσαν στη Βουλή οι Βουλευτές κ.κ. Μήτσος Κωστόπουλος, Ορέστης Κολοζώφ και Μπάμπης Αγγουράκης, παρακαλούμε να πληροφορήσετε τους κ.κ. Βουλευτές τα εξής:
Τα έργα της Α' φάσης της Ψυττάλειας που κατασκεύασε το ΥΠΕΧΩΔΕ βρίσκονται σε κανονική λειτουργία από τον Οκτώβριο του 1994. Με τα έργα της Α' φάσης επιτυγχάνεται καθαρισμός των λυμάτων της τάξεως του 40%.
'Ετσι τα λύματα της μείζονος πρωτεύουσας που φθάνουν στον Ακροκέραμο τώρα πλέον δεν απορρίπτονται ανεπεξέργαστα στην θάλασσα. Αφού υποστούν προεπεξεργασία στις εγκαταστάσεις του έργου που βρίσκονται στην ξηρά (κατακράτηση στερεών, απόσμηση, εξάμμωση κλπ) μεταφέρονται υποθαλάσσια δια ανεστραμμένου σίφωνα στη νήσο Ψυττάλεια όπου στις εκεί εγκαταστάσεις υφίστανται πρωτοβάθμια επεξεργασία.
Τα επεξεργασμένα λύματα μέσω συστήματος αγωγών εκβολής διέρχονται στη θάλασσα σε απόσταση 1.800 μέτρων νοτίως της Ψυττάλειας και σε βάθος 63 μέτρων.
Από την επεξεργασία των λυμάτων παράγεται ως προϊόν αφυδατωμένη ιλύς, η οποία είναι σταθεροποιημένη και απαλλαγμένη οσμών, η οποία οδηγείται αυθημερόν στη Χωματερή 'Ανω Λιοσίων για υγειονομική ταφή.
Τόσο στα λύματα όσο και στην ιλύ γίνονται καθημερινά χημικές αναλύσεις με βάση τις οποίες ελέγχεται η σωστή λειτουργία των εγκαταστάσεων και γίνονται οι απαραίτητες ρυθμίσεις.
'Ηδη από την μέχρι τώρα λειτουργία των έργων της Α' φάσης του Κ.Ε.Λ.Ψ. έχει επέλθει βελτίωση της θάλασσας του Σαρωνικού, όπως αποδεικνύεται από ερευνητικές μελέτες του (ΕΚΘΕ) Εθνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών που παρακολουθεί συστηματικά την βελτίωση του Σαρωνικού από την λειτουργία του Κέντρου της Ψυττάλειας.
Επί πλέον έχει ήδη ξεκινήσει η διαδικασία δημοπράτησης των έργων Β' φάσης Βιολογικού Καθαρισμού Ψυττάλειας από το ΥΠΕΧΩΔΕ, η κατασκευή των οποίων προβλέπεται να ξεκινήσει στο τέλος του 1997 και να ολοκληρωθεί το 2000.
Με τα έργα της Β' φάσης, για τα οποία έχουν τεθεί προδιαγραφές για την απόδοση της επεξεργασίας αυστηρότερες των προβλεπομένων από τις οδηγίες της Ε.Ε., θα επιτυγχάνεται πλέον καθορισμός των εισερχομένων λυμάτων σε ποσοστό τουλάχιστον 90%.
Παράλληλα προβλέπεται να γίνει και περαιτέρω επεξεργασία (θερμική ξήρανση) της παραγόμενης από το σύνολο των έργων (Α και Β φάση) ιλύος, με την οποία θα επιτευχθεί μείωση στο 1/3 περίπου του όγκου της παραγόμενης ιλύος.
Η ΕΥΔΑΠ με την ανάληψη της ευθύνης διαχείρισης και λειτουργίας του ΚΕΛΨ, πραγματοποίησε βελτιώσεις τόσο στην εγκατάσταση όσο και στη λειτουργία, με αποτέλεσμα να έχουν αυξηθεί σημαντικά οι αποδόσεις της εγκατάστασης. Πρόσφατες μετρήσεις του Εθνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών, όπως αυτές παρουσιάσθηκαν δημόσια την 11-6-1997 δείχνουν ότι ο Σαρωνικός παρουσιάζει αργή αλλά σταθερή βελτίωση χάρη στο Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων στην Ψυττάλεια.
Η προσπάθεια της ΕΥΔΑΠ για εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων του ΚΕΛΨ, ώστε να επιτυγχάνονται οι μέγιστες αποδόσεις και η μικρότερη δυνατή όχληση στο περιβάλλον, θα είναι αδιάκοπη και συνεχής γιατί υπαγορεύεται από την ευθύνη της απέναντι στο Κοινωνικό Σύνολο.
Στα πλαίσια αυτά η ΕΥΔΑΠ έχει προγραμματίσει την εκπόνηση μελέτης για εγκατάσταση απόσμισης στον Ακροκέραμο, λαμβάνοντας υπόψη την εξελισσόμενη τεχνολογία.
Ψεκκασμοί γίνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Η δενδροφύτευση του Ακροκέραμου είναι σε εξέλιξη, ενώ η δενδροφύτευση στην Ψυττάλεια θα πραγματοποιηθεί με την ολοκλήρωση των έργων της Β' φάσης.
Οι πέτρες στις οποίες γίνεται αναφορά στην Ερώτηση, αφορούν έργο προστασίας της ακτής του Ακροκεράμου.
Τέλος με την λειτουργία των έργων Β' φάσης στην Ψυτάλλεια αναμένονται άμεσα αποτελέσματα βελτίωσης του οικοσυστήματος του Σαρωνικού κόλπου και των γύρω περιοχών και με πολύ ταχύτερους ρυθμούς από αυτούς που επιτυγχάνονται σήμερα με την λειτουργία μόνο της Α' φάσης.
Ο Υπουργός
ΚΩΣΤΑΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ"
24. Στην με αριθμό 318/11-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ' αριθμ. 23186/24-7-97 έγγραφο από τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας η ακόλουθη απάντηση:
"Σε απάντηση του υπ' αριθμ. 318/11.7.97 εγγράφου σας, με το οποίο κοινοποιείται Ερώτηση που κατέθεσε ο Βουλευτής κ. Γ. Καλατζής, σας γνωρίζουμε τα εξής:
'Υστερα από τους περιορισμούς που επέβαλε η Ε.Κ. σύμφωνα με την 94/173 απόφασή της που είναι υποχρεωτικοί για όλα τα Κράτη Μέλη της για κρατικές ενισχύσεις σε επενδύσεις στον τομέα της μεταποίησης και εμπορίας γεωργικών προϊόντων όπου περιλαμβάνεται και η παραγωγή του καπνού, εκδόθηκε η ΚΥΑ 55472/24.4.97 των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Ανάπτυξης που καθορίζει περιορισμούς στα παρεχόμενα βάσει του κωδικοποιημένου ν. 1892/90 επενδυτικά κίνητρα για ορισμένες κατηγορίες επενδύσεων μεταποίησης και εμπορίας γεωργικών προϊόντων μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνεται και η ξήρανση, τυποποίηση, συσκευασία, μεταποίηση και παραγωγή προϊόντων του καπνού.
Κατόπιν λοιπόν των παραπάνω αναφερομένων δεν τίθεται θέμα παροχής αυξημένων κινήτρων για τον ν. 1892/90 για τα προϊόντα καπνού στο Ν. Καβάλας.
Ο Υπουργός
ΓΙΑΝΝΟΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ"
25. Στην με αριθμό 346/14-7-97 ερώτηση δόθηκε με το υπ'αριθμ. 322/23-7-97 έγγραφο από τoν Υπουργό Πολιτισμού η ακόλουθη απάντηση:
"Απαντώντας στην αριθμ. 346/14-7-97 ερώτηση του Βουλευτή κ. Παναγιώτη Ψωμιάδη, σας γνωρίζουμε τα εξής:
Επισυνάπτεται σχετικό σημείωμα του Διευθύνοντος Συμβούλου του ΟΠΠΕΘ '97 κ. Λοϊζου.
Ο Υπουργός
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ"
Σημ.: Τα σχετικά έγγραφα ευρίσκονται στο αρχείο της Δ/νσης Κοινοβουλευτικού Ελέγχου (Τμήμα Ερωτήσεων).
26. Στην με αριθμό 392/97 ερώτηση δόθηκε με το υπ'αριθμ. 2/25-7-97 έγγραφο από τoν Υπουργό Τύπου η ακόλουθη απάντηση:
"Σχετικώς με την ερώτηση 392/1997, επισυνάπτουμε το υπ'αριθμ. πρωτ. Υ/ΙΑ/195/15-7-1997 έγγραφό μας, το οποίο αποτελεί απάντηση στην υπ'αριθμ. πρωτ. 4219/6-6-97 ερώτηση, η οποία επανακατατέθηκε από τον ίδιο Βουλευτή με τον αριθμό που σημειώνεται στο θέμα του παρόντος απαντητικού εγγράφου.
Ο Υπουργός
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΡΕΠΠΑΣ"
Σημ.: Τα σχετικά έγγραφα ευρίσκονται στο αρχείο της Δ/νσης Κοινοβουλευτικού Ελέγχου (Τμήμα Ερωτήσεων).
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ευχαριστούμε τον κ. Χατζηϊωαννίδη.
'Εχω την τιμή να ανακοινώσω προς το Σώμα, ότι η Διακομματική Κοινοβουλευτική Επιτροπή "Για τη μελέτη σε βάθος του προβλήματος των αγροτικών κινητοποιήσεων και την υπόδειξη τρόπων για τη μακροπρόθεσμη και αποτελεσματική αντιμετώπιση των γενικών και μονίμων συνθηκών της αγροτικής Παραγωγής" με έγγραφο του Προέδρου, ζητεί από την Ολομέλεια της Βουλής παράταση της προθεσμίας λειτουργίας της μέχρι 8 Δεκεμβρίου 1997, για την ολοκλήρωση του έργου της, που βρίσκεται στο στάδιο σύνταξης της έκθεσής της.
Η Βουλή εγκρίνει;
ΟΛΟΙ ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Η Βουλή ενέκρινε ομοφώνως.
Ο Βουλευτής και Δ' Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. Νικόλαος Κατσαρός ζητεί ολιγοήμερη άδεια απουσίας του στο εξωτερικό.
Η Βουλή εγκρίνει;
ΟΛΟΙ ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Η Βουλή ενέκρινε ομοφώνως.
'Εχω την τιμή να ανακοινώσω επίσης το δελτίο των επικαίρων ερωτήσεων της Δευτέρας 13 Οκτωβρίου 1997.
ΕΠΙΚΑΙΡΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ πρώτου κύκλου. 
1. Η με αριθμό 41/8-10-97 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Πανελληνίου Σοσιαλιστικού Κινήματος κ. Δημητρίου Πιπεργιά προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος-Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων, Ανάπτυξης, Δικαιοσύνης, σχετικά με πρόσφατες αποφάσεις τους Συμβουλίου Επικρατείας που αναστέλλουν και ακυρώνουν διοικητικές πράξεις των Υπουργείων που αφορούν μεγάλα αναπτυξιακά έργα κλπ.
2. Η με αριθμό 36/7-10-97 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας κ. Αναστασίου Καραμάριου προς τον Υπουργό Δικαιοσύνης, σχετικά με την πλήρωση των κενών θέσεων Ειρηνοδικών στη Ρόδο κλπ.
3. Η με αριθμό 49/8-10-97 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος κ. Ευάγγελου Μπούτα προς τον Υπουργό Δικαιοσύνης, σχετικά με τις προθέσεις της Κυβέρνησης να επανεξετάσει το θέμα της ποινικοποίησης των αγροτικών κινητοποιήσεων κλπ.
4. Η με αριθμό 43/8-10-97 επίκαιρη ερώτηση της Βουλευτή του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου κ. Ανδριανής Λουλέ προς τον Υπουργό Γεωργίας, σχετικά με τις απολύσεις εργαζομένων στην 'Ενωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Καρδίτσας κλπ.
5. Η με αριθμό 50/8-10-97 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Δημοκρατικού Κοινωνικού Κινήματος κ. Γεωργίου Τσαφούλια προς την Υπουργό Ανάπτυξης, σχετικά με την καθυστέρηση εκκαθάρισης της Χαρτοποιίας Δυτικής Ελλάδος κλπ.
ΕΠΙΚΑΙΡΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ δευτέρου κύκλου.
1. Η με αριθμό 26/6-10-97 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Πανελληνίου Σοσιαλιστικού Κινήματος κ. Ιωάννη Καλαμακίδη προς τον Υπουργό Εθνικής 'Αμυνας, σχετικά με τη χορήγηση επιδόματος επικίνδυνης εργασίας στους στρατιωτικούς πυροτεχνουργούς.
2. Η με αριθμό 29/7-10-97 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας κ. Ελευθερίου Παπαγεωργόπουλου προς τους Υπουργούς Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος-Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων, σχετικά με το χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης των έργων στο Νομό Ευβοίας, την απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων κλπ.
3. Η με αριθμό 48/8-10-97 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος κ. Ευστρατίου Κόρακα προς τον Υπουργό Γεωργίας, σχετικά με τα μέτρα προστασίας του εισοδήματος των ελαιοπαραγωγών, την παρακράτηση του προστίμου συνυπευθυνότητας κλπ.
4. Η με αριθμό 33/7-10-97 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου κ. Ευάγγελου Αποστόλου προς τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, σχετικά με τη λήψη των αναγκαίων μέτρων αποκατάστασης των απολυμένων εργαζομένων της GOOD YEAR.
5. Η με αριθμό 45/8-10-97 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Δημοκρατικού Κοινωνικού Κινήματος κ. Γεωργίου Ρόκου προς τον Υπουργό Εθνικής 'Αμυνας, σχετικά με τις επιπτώσεις στον τουρισμο της περιοχής Βατερών Λέσβου από τη λειτουργία του πεδίου βολής και στρατιωτικών ασκήσεων στην περιοχή.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Κύριοι συνάδελφοι, εισερχόμαστε στη συζήτηση
ΤΩΝ ΕΠΙΚΑΙΡΩΝ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ
Επίκαιρες ερωτήσεις πρώτου κύκλου.
Πρώτη είναι η με αριθμό 24/6.10.97 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Πανελληνίου Σοσιαλιστικού Κινήματος κ. Φραγκλίνου Παπαδέλλη προς τον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας, σχετικά με δημοσιεύματα του Τύπου αναφερόμενα στην ανησυχητική αύξηση των παιδικών κακοηθειών, τη λήψη αναγκαίων μέτρων κλπ.
Η επίκαιρη ερώτηση έχει ως εξής:
Πρόσφατα δημοσιεύματα του Τύπου και ανακοινώσεις των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης τονίζουν την ανησυχητική αύξηση των παιδικών κακοηθειών. Ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί σε σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας "ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ" της Τετάρτης 17.9.97 και με τίτλο "θερίζει στις Η.Π.Α ο παιδικός καρκίνος". Στο δημοσίευμα αυτό, αντίγραφο του οποίου επισυνάπτω, επισημαίνεται η δραματική αύξηση των κρουσμάτων καρκίνου σε παιδιά στις Η.Π.Α., φαινόμενο που το συνδέουν με τους βεβαρημένους περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Στην Ελλάδα, εξ όσων γνωρίζω, υπάρχει μεν αριθμητική αύξηση των κρουσμάτων των παιδικών κακοηθειών, που όμως σε σημαντικό βαθμό οφείλεται τόσο στην παρατηρούμενη βελτιωμένη ευαισθησία του γονεϊκού περιβάλλοντος όσο και την αναμφισβήτητη καλλιτέρευση των σχετικών ιατρικών υπηρεσιών με την ανάπτυξη ειδικών μονάδων στα παιδιατρικά νοσοκομεία και τις παιδιατρικές κλινικές της χώρας. Δεν μπορεί όμως με βεβαιότητα να αποκλεισθεί και το ενδεχόμενο της πραγματικής αύξησης των σχετικών περιπτώσεων.
Ερωτάται ο Υπουργός Υγείας και Πρόνοιας και κάθε άλλος αρμόδιος κυβερνητικός παράγων: 
1. Αν το εν λόγω θέμα έχει προβληματίσει και έχει απασχολήσει τις υπεύθυνες υπηρεσίες.
2. Αν η σαφής προειδοποίηση, που προέρχεται κυρίως από τις Η.Π.Α. και αφορά τα παιδιά της χώρας και άρα το μέλλον της, έχει και σε ποιο βαθμό κινητοποιήσει τις αρμόδιες υπηρεσίες και:
3. Τι προγραμματίζεται να υπάρξει ως άμεση αντίδραση για τη διαφύλαξη και προστασία της γνήσιας ελληνικής διατροφής γνωστής και ως "μεσογειακής δίαιτας", των υγιεινών όρων διαβίωσης στην περιοχή μας και γενικότερα τη θωράκιση του υγιεινού μας περιβάλλοντος.
Ο Υφυπουργός Υγείας κ. Σκουλάκης έχει το λόγο.
ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΣΚΟΥΛΑΚΗΣ (Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το θέμα το οποίο φέρνει με την επίκαιρή του ερώτηση ο αγαπητός συνάδελφος κ. Παπαδέλλης σήμερα στο Κοινοβούλιο είναι πάρα πολύ σοβαρό, αγγίζει όλους μας, απασχολεί όλους μας και είναι αυτονόητο ότι μέσα σε τρία λεπτά δεν μπορεί κανείς να το προσεγγίσει σε όλες του τις διαστάσεις και παραμέτρους.
Υπ' αυτήν την έννοια εγώ νομίζω ότι η σημερινή επίκαιρη ερώτηση θα ωφελήσει σημαντικά στο ότι ανοίγει ένα θέμα τεράστιο, το οποίο πρέπει και το Ελληνικό Κοινοβούλιο να απασχολήσει σε άλλη ευκαιρία, αλλά και τα εμπλεκόμενα συναρμόδια Υπουργεία να προβληματίσει, έτσι ώστε από κοινού το Υπουργείο Υγείας, το Υπουργείο Περιβάλλοντος, το Υπουργείο Παιδείας, η Τοπική Αυτοδιοίκηση και πάρα πολλοί άλλοι εμπλεκόμενοι φορείς, να συντονίσουν τις ενέργειές τους γι' αυτό το τεράστιο θέμα.
Διάβασα με πολλή προσοχή, κύριε συνάδελφε, την ερώτησή σας, διάβασα και το δημοσίευμα της εφημερίδας το οποίο έχετε καταθέσει. Μας απασχολούν αυτά τα θέματα, τα παρακολουθούμε. Στην Ελλάδα ένας νέος καρκίνος κάθε μέρα περίπου εμφανίζεται στα παιδιά. Αυτά τα στοιχεία των υπηρεσιών δείχνουν ότι υπάρχει μία σχετική αύξηση. Μία αιτιολόγηση είναι ότι βελτιώθηκε το βιοτικό επίπεδο και επομένως γίνεται έγκαιρη διάγνωση, όμως πρέπει εμείς να ανασκουμπωθούμε, γιατί πιθανόν να υπάρχει πραγματική αύξηση στις μορφές παιδικού καρκίνου στην Ελλάδα. Δεν έχει αποδειχθεί πάντως ότι το περιβάλλον ενέχεται στην αύξηση του παιδικού καρκίνου, δηλαδή από τα τρόφιμα, το νερό και την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Παρά ταύτα δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε το γεγονός ότι το περιβάλλον, το νερό και η διατροφή μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την υγεία των παιδιών και να οδηγήσουν σε παιδικό καρκίνο. Η αλόγιστη χρήση παραδείγματος χάρη της βιοτεχνολογίας, γενετικά τροποποιημένων ουσιών, χρήση πολλών συνθετικών χημικών ουσιών, το κάπνισμα των γονιών και άλλα, είναι ενδεχόμενα περιβαλλοντικοί παράγοντες κινδύνου οι οποίοι μπορεί να οδηγήσουν στη συνέχεια σε παιδικό καρκίνο.
Αυτά μας απασχολούν, γι' αυτό και συμμετέχουμε σε όλους τους διεθνείς οργανισμούς που ασχολούνται με αυτά τα θέματα, είτε με θέματα διατροφής είτε με θέματα περιβάλλοντος. Συμμετέχουμε ενεργά στις επιτροπές εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, εναρμονιζόμαστε με όποιες αποφάσεις, εκδίδουν οι αντίστοιχες επιτροπές και στη συνέχεια θα σας πω δυο τρία πράγματα για τη μεσογειακή δίαιτα και για το εθνικό κέντρο διατροφής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, που λειτουργεί στην Υγειονομική Σχολή με την ευθύνη της κ. Τριχοπούλου. Δυστυχώς δεν προλαβαίνει κανείς να προσεγγίσει σε τόσα λίγα λεπτά ένα τόσο μεγάλο θέμα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Να γίνει επερώτηση.
Ο κ. Παπαδέλλης έχει το λόγο.
ΦΡΑΓΚΛΙΝΟΣ ΠΑΠΑΔΕΛΛΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, φυσικά δεν φιλοδοξώ μέσα σε ένα πεντάλεπτο να συζητηθεί και να αναλυθεί το μεγάλο θέμα που αφορά τα παιδιά και την αύξηση ή την παρατηρούμενη αυξημένη διάγνωση των κακοηθειών. Είναι πράγματι μεγάλο θέμα.
Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι είτε, όπως τονίζω στην ερώτησή μου, για λόγους ευαισθησίας των γονιών, που σημαίνει ότι πολύ εύκολα πάνε τα παιδιά τους στο γιατρό, είτε για λόγους λειτουργίας ειδικών κέντρων που ευκολότερα προβαίνουν σε διαγνώσεις, υπάρχει η παρατηρούμενη αύξηση των περιστατικών παιδικών κακοηθειών. 'Αλλωστε έχω στα χέρια μου σχετικά δημοσιεύματα και ανακοινώσεις επιστημονικού χαρακτήρα από ένα νοσοκομείο, όπου σαφώς μεταξύ 1980 και 1995 φαίνεται ότι υπάρχει αύξηση του αριθμού των περιστατικών των παιδικών κακοηθειών.
'Εχω στα χέρια μου ένα γράφημα που είναι στη διάθεση όλων, που φαίνεται η αύξηση από χρόνο σε χρόνο και παρακάτω υπάρχουν διάφορα άλλα στοιχεία.
Δεν υπάρχει επίσης καμιά αμφιβολία ότι ο τρόπος ζωής όλων μας σ' ότι αφορά και τη διατροφή και τη διαβίωσή μας αλλά και τη διασκέδασή μας ακόμα επηρεάζει ασφαλώς τα μέγιστα τη ζωή των παιδιών.
Κατέθεσα την ερώτηση αυτή γιατί θέλω να ευαισθητοποιήσω όλους μας στο θέμα των παιδιών και νομίζω ότι όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι το μέλλον των παιδιών μας είναι γενική υπόθεση. 'Αρα η διαφύλαξη της υγείας των παιδιών είναι η διαφύλαξη του μέλλοντος της πατρίδας μας.
Κατέθεσα λοιπόν την ερώτηση αυτή για να ευαισθητοποιηθούν όλοι σε ένα σημαντικό θέμα. Βεβαίως θα συνεχίσω, αν θέλετε και για λόγους ιδιότητας και εννοώ την παιδιατρική που έχω και λόγω μιας αυξημένης εμπειρίας γύρω από το θέμα, για να υπενθυμίσω μεταξύ των άλλων μια πρόταση που έχω καταθέσει. Πρότεινα και προτείνω μέσα στα πλαίσια της λειτουργίας "του Συνηγόρου του Πολίτη" να λειτουργήσει μια ειδική αρμόδια για τα παιδιά της Ελλάδας, επιτροπή -εγώ θα την πρότεινα "ως συνήγορο των δικαιωμάτων του παιδιού"- η οποία θα αναλάβει να διασφαλίζει το μέλλον των παιδιών της χώρας σ' ό,τι αφορά τη διατροφή τους, τον τρόπο ανάπτυξης, την εκπαίδευσή τους και ό,τι άλλο έχει σχέση με το θέμα της επιβίωσης του ίδιου του έθνους.
Καταθέτω λοιπόν και προς την ηγεσία του Υπουργείου την πρόταση αυτή και ελπίζω ότι θα έχει θετικό αποτέλεσμα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κύριος Υφυπουργός έχει το λόγο.
ΕΜΑΝΟΥΗΛ ΣΚΟΥΛΑΚΗΣ (Υφυπουργός Υγείας και Πρόνοιας): Είναι πολύ ενδιαφέρουσα η πρότασή σας, κύριε συνάδελφε, τη γνωρίζω, την έχετε υποβάλει στο Υπουργείο εδώ και αρκετούς μήνες και είναι ένα θέμα που μας απασχολεί. Δεν αφορά βέβαια μόνο το Υπουργείο Υγείας, αλλά και τα συναρμόδια Υπουργεία και η γνώμη μου είναι ότι το θέμα που φέρατε σήμερα προς συζήτηση αφορά πρώτα από όλα το Υπουργείο Παιδείας, το οποίο σαν πλέον αρμόδιο για την ενημέρωση σε θέματα σωστής διατροφής για την ευαίσθητη παιδική ηλικία, μέσα από την αγωγή υγείας των μαθητών, περνά την ύλη του μαθήματος Μελέτη του Περιβάλλοντος.
Οι μαθητές δε των τριών πρώτων τάξεων στο γυμνάσιο εκτός της ευκαιρίας που έχουν να ενημερώνονται για τη διατροφή στα πλαισια του προγράμματος αγωγής υγείας, όπως σας είπα, διδάσκονται μέσα απο το μάθημα της Οικιακής Οικονομίας από ειδικούς καθηγητές γι'αυτό το αντικείμενο.
Ξέρετε ότι λειτουργεί το Εθνικό Κέντρο Διατροφής. Υπάρχει το ευρωπαϊκό πρόγραμμα διερεύνησης της σχέσης της διατροφής με καρκίνο και λοιπά χρόνια νοσήματα, στο οποίο συμμετέχουμε και εμείς σαν Υπουργείο Υγείας και χρηματοδοτούμε αυτήν τη δράση.Είναι μία τεράστια έρευνα διακρατική υπό την αιγίδα της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας. Μέχρι αυτήν τη στιγμή έχουν εξεταστεί είκοσι μία χιλιάδες άτομα απ'όλες τις περιοχές της Ελλάδος, Κρήτη, Λέσβο και έχουν φθάσει μέχρι και το Καστελόριζο.
Επίσης, θέλω να σας πω δυο λόγια για την προσπάθεια που καταβάλλει το Υπουργείο Υγείας μέσω της Διεύθυνσης Υγιεινής του Περιβάλλοντος όσον αφορά τη διασφάλιση της ποιότητας των πόσιμων νερών, των εμφιαλωμένων νερών, των νερών κολύμβησης και ιδιαίτερα να σας τονίσω το θέμα των γενετικά τροποποιημένων μικροοργανισμών. Είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα. Αρμόδιο για το θέμα αυτό είναι το ΥΠΕΧΩΔΕ, το οποίο έχει συστήσει ειδική διϋπουργική επιτροπή, στην οποία συμμετέχει και το Υπουργείο Υγείας με ειδικό επιστήμονα. Αλλά εμείς σαν Υπουργείο Υγείας έχουμε συστήσει δική μας επιτροπή, η οποία ασχολείται μ'αυτό το θέμα και αποτελείται από ειδικούς επιστήμονες.
Αυτά προς το παρόν. Μπορεί κανείς να πει αρκετά πράγματα που γίνονται. Υπάρχει, εν πάση περιπτώσει, μία συνεχής εγρήγορση των υπηρεσιών για ενημέρωση απ'όλους τους διεθνείς οργανισμούς. Αξιολογούμε τα στοιχεία και προσπαθούμε να εναρμονίσουμε και εμείς τις δράσεις μας σύμφωνα με ό,τι γίνεται διεθνώς με τις υποδείξεις της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας.
'Οσον αφορά την πρότασή σας, επαναλαμβάνω, είναι ενδιαφέρουσα και θα δούμε πώς θα την προωθήσουμε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Πιστεύω ότι πρέπει να γίνει μία πρόταση νόμου από Βουλευτές προς τα συναρμόδια Υπουργεία Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Υγείας και Δικαιοσύνης για το συνήγορο του παιδιού.
Τώρα, κύριοι συνάδελφοι, υπάρχουν τρεις επίκαιρες ερωτήσεις με το αυτό αντικείμενο προς τον Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ. Αναφέρονται στις ζημιές που υπέστησαν οι καταστηματάρχες της περιοχής της οδού Πανεπιστημίου από τις εργασίες διάνοιξης της γραμμής του Μετρό.
Πρόκειται για την επίκαιρη ερώτηση με αριθμό 30/7-10-97 της Βουλευτού της Νέας Δημοκρατίας κ. Μαριέτας Γιαννάκου-Κουτσίκου, την με αριθμό 28/6-10-97 του Βουλευτή του ΚΚΕ κ. Χαράλαμπου Αγγουράκη και την με αριθμό 31/7-10-97 της Βουλευτού του ΔΗΚΚΙ κ. Βασιλικής Αράπη-Καραγιάννη.
Αυτές οι τρεις ερωτήσεις σύμφωνα με το άρθρο 131 παράγραφος 4 του Κανονισμού της Βουλής θα πρέπει να συσυζητηθούν, αφού προηγουμένως αναγνώσω την περίληψη της κάθε μιας ερωτήσεως.
Σε περίληψη η επίκαιρη ερώτηση της κ. Μαριέτας Γιαννάκου-Κουτσίκου έχει ως εξής:
"Οι πολίτες της Αθήνας παρακολουθούν με αυξανόμενη ανησυχία τις δυσάρεστες εξελίξεις και τους ανεξέλεγκτους κινδύνους που εγκυμονούν οι κατά περίπτωση "εκβιαστικά" βραδυπορούσες εργασίες για την κατασκευσή του Μετρό.
Είναι προφανές πλέον πως η ανάδοχος εταιρεία, όχι μόνο δεν είχε προβεί στις απαραίτητες ολοκληρωμένες μελέτες, αλλά επιπλέον επιδεικνύει ανεξήγητη ανευθυνότητα στα θέματα συντονισμού και επίβλεψης των έργων, κυρίως όμως σε ό,τι αφορά στα θέματα ασφαλείας του κοινού.
Εκείνο που σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογείται είναι η αμέλεια και η απραξία του αρμόδιου Υπουργείου ΠΕΧΩΔΕ, το οποίο παρακολουθεί τις εξελίξεις αδιάφορο ως προς τη γενική αναστάτωση που προκαλείται στην κοινωνική ζωή της πρωτεύουσας και ειδικότερα ως προς τις ζημίες υλικές και οικονομικές που καθημερινά υφίστανται οι επαγγελματίες, που ατυχώς διατηρούν επιχειρήσεις στις περιοχές που διεξάγονται τα έργα.
Κατόπιν τούτων, ερωτάται ο Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ:
Αν και με ποιον τρόπο έχουν διασφαλιστεί τα συμφέροντα του δημοσίου αναφορικά με την πλήρη και έγκαιρη ολοκλήρωση του έργου.
Πώς προτίθεται να διασφαλίσει η Κυβέρνηση την περαιτέρω ομαλή και κυρίως ασφαλή διεξαγωγή των εργασιών για τη διάνοιξη των στοών με δεδομένο τον υπαρκτό πια κίνδυνο κατάρρευσης κτιρίων, αλλά και ιστορικών μνημείων.
Με ποιους τρόπους θα εξασφαλίσει η Κυβέρνηση τα συμφέροντα των επιχειρηματιών που έχουν ή θα υποστούν ζημιά από τις συνεχιζόμενες εργασίες".
Η επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτού του Κ.Κ.Ε. κ. Μπάμπη Αγγουράκη έχει ως ακολούθως:
"Οι εξελίξεις που υπάρχουν τις τελευταίες μέρες, όσον αφορά τα έργα κατασκευής του Μετρό, με αποκορύφωμα την κατάρρευση του περιπτέρου στην οδό Πανεπιστημίου, αλλά και τις γενικότερες καταστροφές που έχουν προκληθεί στα κτίρια της γύρω περιοχής, δημιουργούν σοβαρές ευθύνες για την Κυβέρνηση.
Σε απόγνωση βρίσκονται οι καταστηματάρχες και οι κάτοικοι της περιοχής, που ζουν καθημερινά με τον κίνδυνο της κατάρρευσης των κτιρίων, αλλά και της οικονομικής καταστροφής.
Ερωτώνται οι κύριοι Υπουργοί:
1. Τι μέτρα προτίθεται να πάρει άμεσα η Κυβέρνηση για την αποζημίωση (με καθ' οιονδήποτε τρόπο) των καταστηματαρχών και των κατοίκων της περιοχής, που έχουν υποστεί ζημιά λόγω των έργων κατασκευής του Μετρό, και:
2. Τι μέτρα προτίθεται να πάρει, έστω τώρα, η Κυβέρνηση, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξουν άλλες παρόμοιες καταστροφές στο μέλλον;".
Τέλος, είναι η επίκαιρη ερώτηση της Βουλευτού του ΔΗ.Κ.ΚΙ. κ. Βασιλικής Αράπη-Καραγιάννη, η οποία έχει ως εξής:
"'Εντονη ανησυχία έχουν προκαλέσει σε καταστηματάρχες, αλλά και σε ελεύθερους επαγγελματίες, ιδιοκτήτες ή ενοίκους των κτιρίων της οδού Πανεπιστημίου οι συνεχείς καθιζήσεις του εδάφους από τη δραστηριότητα του "μετροπόντικα" για τη διάνοιξη της γραμμής του Μετρό.
'Ετσι, μετά το περίπτερο που κυριολεκτικά το "κατάπιε" η γη την περασμένη εβδομάδα, παρατηρούνται τώρα ρωγμές και επικίνδυνες κλίσεις σε μια σειρά κτιρίων.
Οι καθησυχαστικές διαβεβαιώσεις των υπευθύνων της εργολήπτριας εταιρείας δεν αρκούν για να άρουν τις εύλογες ανησυχίες και τους φόβους καταστηματαρχών, εργαζομένων και ιδιοκτητών της περιοχής.
Μετά τα παραπάνω, ερωτάται ο κύριος Υπουργός:
1. Εάν προηγήθηκαν μελέτες και αν λήφθηκαν τα αναγκαία μέτρα, προκειμένου να προληφθούν και καθιζήσεις, που θέτουν σε κίνδυνο τη σταθερότητα των κτιρίων, αλλά και τη σωματική ακεραιότητα των εργαζομένων της περιοχής.
2. Εάν και πότε θα αποζημιωθούν καταστηματάρχες, ένοικοι και ιδιοκτήτες που υπέστησαν ζημιές από τις εργασίες διάνοιξης της σήραγγας του Μετρό".
Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο για δέκα λεπτά να πρωτολογήσει.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Κύριε Πρόεδρε, θέλω να ευχαριστήσω τους συναδέλφους για την ευκαιρία που μου δίδουν να ενημερώσω την Εθνική Αντιπροσωπεία για την πορεία και την εξέλιξη ενός έργου πνοής, ενός σημαντικού και πολύπλοκου έργου, του Μετρό της Αθήνας.
Πιστεύω ότι οι συνάδελφοι, που πήραν την πρωτοβουλία να καταθέσουν επίκαιρες ερωτήσεις, αποτυπώνουν τη δική τους αγωνία για την πορεία και την εξέλιξη του έργου. Πρέπει όμως η διατύπωση αυτής της αγωνίας και αυτού του ενδιαφέροντος να μη συνδέεται σε καμιά περίπτωση με ένα κλίμα φόβου, ανησυχίας και κινδυνολογίας. 
Το Μετρό, όπως είπα, είναι ένα σημαντικό και πολύπλοκο έργο, ένα έργο που θα έχει καταλυτική θετική συμβολή στην αναβάθμιση της ποιότητας της ζωής της Αθήνας και της Αττικής, ένα έργο που με την ολοκλήρωσή του θα αλλάξει τη δομή και τη λειτουργία της πόλης και την κίνηση των πολιτών μέσα στην πόλη. 
Ακριβώς γι' αυτόν το λόγο, δεν πρέπει η πορεία και η εξέλιξη αυτού του έργου να εμπλακεί σε μία άγονη αντιπαράθεση κομματική ή σε αντιπαραθέσεις άγονες, μπορώ να πω, και ιδιοτελείς αντιπαραθέσεις σκοπιμοτήτων και οικονομικών συμφερόντων.
Θα ήθελα να κάνω μια αναφορά. Ο διεθνής διαγωνισμός για το Μετρό της Αθήνας ξεκίνησε το 1988. Το 1991 ανεδείχθη η ανάδοχος κοινοπραξία, που αναλαμβάνει την κατασκευή του Μετρό, βάσει μιας σύμβασης που καταρτίστηκε το 1991.
Το 1991 καθορίστηκαν και οι μέθοδοι κατασκευής αυτού του έργου και επελέγη η μέθοδος της διάνοιξης των σηράγγων με ΤΒΜ, δηλαδή με τους Μετροπόντικες. Το 1992 και 1993 εγκαταστάθηκαν οι Μετροπόντικες, γιατί έπρεπε να προωθηθεί αυτό το έργο με τη συγκεκριμένη μέθοδο, μια μέθοδο αποδεκτή από τη σύμβαση του 1991.
Στο τέλος του 1993 το έργο είχε προχωρήσει κατά 11% ως προς το συνολικό προβλεπόμενο έργο.
Σήμερα, έχει κατασκευαστεί το 60% του συνολικού έργου. Απ' αυτό το 60%, εάν κάνουμε τον επιμερισμό σε διάφορες ενότητες εργασιών, έχει ολοκληρωθεί το 80% των έργων πολιτικού μηχανικού, δηλαδή των δύσκολων έργων που αφορούν τις σήραγγες και τους σταθμούς. Μέχρι σήμερα έχουν κατασκευαστεί δώδεκα χιλιόμετρα σηράγγων και είκοσι σταθμοί.
Αυτό το λέω για να έχετε κατά νου την πορεία και την εξέλιξη του έργου. Το λέω επίσης, γιατί η πορεία και η εξέλιξη αυτού του έργου προχωράει μέσα σε δύσκολες συνθήκες, διότι σε ορισμένα σημεία, σε ορισμένες περιοχές της Αθήνας, τα εδάφη είναι και σαθρά και ασταθή και χαλαρά. Βεβαίως, αυτά τα γεωτεχνικά δεδομένα είναι γνωστά στην κατασκευάστρια εταιρεία, γιατί έχουν γίνει γεωτεχνικές και γεωλογικές έρευνες και υπάρχει μια "ακτινογραφία" της διαδρομής του μετροπόντικα σε κάθε περιοχή.
Κατά συνέπεια, η κατασκευάστρια εταιρεία, η "Κοινοπραξία ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ ΜΕΤΡΟ", δεν μπορεί να επικαλεστεί άγνοια και απρόβλεπτες γεωλογικές συνθήκες για την οδό Πανεπιστημίου. 'Εχει την αποκλειστική και μοναδική ευθύνη και αυτή η ευθύνη, αυτή η υποχρέωση, προκύπτει και απορρέει από τη σύμβαση. 
Μέχρι τώρα τα προβλήματα δεν ήταν σημαντικά και έντονα, αν και έχει εκτελεστεί το 60% του έργου όπως είπα και το 80% των έργων πολιτικού μηχανικού.
Μπορεί κανείς να ανατρέξει στο παράδειγμα των αντίστοιχων έργων σε άλλες χώρες και σε άλλες πόλεις και παλαιότερα, αλλά και πιο πρόσφατα. Μπορεί κανείς να ανατρέξει και να ενημερωθεί στο τι έγινε στο Μετρό της Ρώμης, στο Μετρό του Μονάχου, στο Μετρό του Καϊρου και σε άλλα αντίστοιχα έργα. Θα δείτε ότι τα προβλήματα που παρουσιάζονται στην πορεία και στην εξέλιξη αυτού του έργου στην Αθήνα είναι πολύ μικρότερα. Πιστεύουμε όμως ότι πρέπει να είναι ακόμα μικρότερα και αν είναι δυνατό να μηδενιστούν, γιατί εμείς ως εκπρόσωποι του ελληνικού δημοσίου, ως Υπουργείο Περιβάλλοντος -Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων και η "ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ", που είναι εταιρεία του δημοσίου που διαχειρίζεται και εποπτεύει το έργο, έχουμε ένα τετράπτυχο. Ποιο είναι αυτό το τετράπτυχο:
Πρώτον, προέχει η ασφάλεια των πολιτών.
Δεύτερον, προέχει η προστασία των κτιρίων.
Τρίτον, προέχει η διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας της πόλης.
Τέταρτον, με δεδομένα τα τρία πρώτα, πρέπει με όρους και προϋποθέσεις να προχωρήσει, σύμφωνα με τις συμβατικές ευθύνες και υποχρεώσεις που έχει η Κοινοπραξία, η "ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ ΜΕΤΡΟ", η κατασκευή, η ολοκλήρωση και η λειτουργία του έργου.
'Εγινε πολύς λόγος για τους συντελεστές ασφαλείας. Θέλω να σας πω και να ενημερώσω υπεύθυνα την Εθνική Αντιπροσωπεία ότι οι συντελεστές ασφαλείας του έργου είναι υψηλότατοι και ως προς την αντισεισμική θωράκιση και ως προς την ποιότητα των υλικών που χρησιμοποιούνται, είτε είναι σίδερο είτε είναι τσιμέντο είτε οποιοδήποτε υλικό.
Επίσης θα ήθελα να σας πω ότι γίνονται αυστηρότατοι και διαρκείς έλεγχοι για τα πάντα.
Θεωρώ ότι είναι χρήσιμο να ξέρετε ότι το έργο προχωράει σύμφωνα με τα τεχνικά και επιστημονικά δεδομένα, όπως αυτά προκύπτουν από αναλυτικές γεωτεχνικές και γεωλογικές μελέτες, καθώς και από την αξιολόγηση των κατασκευαστικών και των στατικών στοιχείων των κτιρίων που καταγράφονται συνεχώς και πριν περάσει ο μετροπόντικας και κατά τη διάρκεια του περάσματός του, αλλά και μετά.
Ανέφερα πριν ότι η "ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ ΜΕΤΡΟ", η κατασκευάστρια κοινοπραξία, σύμφωνα με τη σύμβαση, έχει και την ευθύνη και την υποχρέωση να κατασκευάσει και να παραδώσει σε λειτουργία ένα ασφαλές, άρτιο και σύγχρονο "Μετρό".
Θεωρούμε ότι μοναδικό πλαίσιο αναφοράς για την πορεία, την εξέλιξη και την ολοκλήρωση του έργου, ήταν, είναι και θα είναι η ισχύουσα σύμβαση του 1991, όπως αυτή βελτιώθηκε με τη συμπληρωματική σύμβαση του 1994. Η "ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ" είναι μια εταιρεία του δημοσίου. Είναι ο φορέας διαχείρισης. εποπτείας και επίβλεψης του έργου. Αυτήν την εποπτεία και επίβλεψη του έργου, η "ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ" την προωθεί μέσα από το επιστημονικό της δυναμικό, μέσα από τη συνεργασία με την "BECHTEL", μια εταιρεία που έχει κύρος και προέκυψε, ως Σύμβουλος μέσα από διεθνή διαγωνισμό.
Επίσης, το έργο προωθείται με τη συμβουλευτική παρέμβαση των ανεξάρτητων συμβούλων, που έχουν συνάψει συμφωνίες με την "ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ". Σύμβουλοι, που έχουν την αναφορά τους στα επιστημονικά ιδρύματα της Ελλάδας, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Πανεπιστήμιο. Γι'αυτό μπορούμε να πούμε ότι η "ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ" με σοβαρότητα και ευθύνη επιβλέπει και εποπτεύει αυτό το έργο.
Ακριβώς για όλους αυτούς τους λόγους που ανέφερα, μπορώ να σας ενημερώσω ότι υπάρχουν οι διαβεβαιώσεις των επιστημόνων -και αυτές οι διαβεβαιώσεις δόθηκαν δημόσια αλλά και κατά την αναλυτική παρουσίαση που έγινε πριν από τρεις μέρες στους εμπειρογνώμονες τους διαπιστευμένους από τα κόμματα και από τα επιμελητήρια στην έδρα της "ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ"- ότι δεν υπάρχουν κίνδυνοι. Το έργο προχωρεί με υψηλότατους συντελεστές ασφαλείας.
( Στο σημείο αυτό χτυπάει το κουδούνι για τη λήξη του χρόνου της ομιλίας του κυρίου Υπουργού.)
Μια ανοχή, κύριε Πρόεδρε, γιατί το θέμα είναι πάρα πολύ μεγάλο και κρίσιμο.
Για το συγκεκριμένο συμβάν στην Πανεπιστημίου, δεν μπορεί να επικαλεσθεί η "ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ ΜΕΤΡΟ", η κατασκευάστρια κοινοπραξία, άγνοια και απρόβλεπτα γεωλογικά στοιχεία. Αυτή είναι η σαφής θέση του ελληνικού δημοσίου. Η αλήθεια είναι ότι έγιναν προσπάθειες για βελτίωση του εδάφους, αλλά εκ του αποτελέσματος φαίνεται ότι δεν είχαν τα αναμενόμενα θετικά αποτελέσματα.
Βελτιώσεις του εδάφους, μερικές ή ολικές αλλαγές του εδάφους, έγιναν σε πάρα πολλά σημεία της Αθήνας κατά μήκος των δώδεκα χιλιάδων (12.000) μέτρων, που είναι οι σήραγγες που έχουν διανοιγεί μέχρι σήμερα, και κατά τις εργασίες των είκοσι σταθμών και είχαν πολύ θετικά αποτελέσματα. Μέχρι τώρα, πέρα από μικρά προβλήματα, δεν αντιμετωπίσαμε μεγάλα προβλήματα που αντιμετώπισαν τα αντίστοιχα έργα σε άλλες πόλεις της Ευρώπης ή αλλού.
Κύριε Πρόεδρε, κύριοι συνάδελφοι, θεωρώ ότι έχει πολύ μεγάλη σημασία το ενδιαφέρον που πρέπει να δείχνει η πολιτεία για τους ανθρώπους που έχουν τον τόπο κατοικίας ή τον τόπο εργασίας ή τις ιδιοκτησίες τους πολύ κοντά στο έργο.
Για την Πανεπιστημίου νομίζω ότι είναι μια υπερβολή να λέμε ότι νεκρώθηκε η οικονομική ζωή και αναστατώθηκε η κίνηση στην Πανεπιστημίου.
Τμηματικά προχωρεί το έργο στην Πανεπιστημίου. Και οι συνέπειες του προβλήματος στο συγκεκριμένο σημείο με το ατυχές συμβάν μετρώνται σε λίγες μέρες.
Θα ήθελα ν'αναφέρω ότι στην Αγίου Κωνσταντίνου, όπου έγιναν πολύ πιο σημαντικές εργασίες, είχε κλειστεί όλη η Αγίου Κωνσταντίνου και τα προβλήματα σε σχέση με τους περίοικους ήταν μεγαλύτερα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Σας παρακαλώ, κύριε Υπουργέ, στη δευτερολογία σας να πείτε τα υπόλοιπα.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): 'Εχετε μιλήσει τρία λεπτά πάρα πάνω απ'ό,τι έπρεπε.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Εκφράσατε τη διάθεση να μου δώσετε ένα τέταρτο.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Σας είπα να σας δώσω, αλλά...
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Yπ'αυτήν την έννοια ας τελειώσω σε ένα λεπτό, κύριε Πρόεδρε, γιατί είναι πολύ σημαντικό το θέμα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Σας παρακαλώ, κύριε Υπουργέ, στη δευτερολογία σας να πείτε τα υπόλοιπα.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Οι ζημιές που δημιουργούνται μπορούν να αποζημιωθούν, γιατί η κατασκευάστρια κοινοπραξία έχει συμβληθεί με μεγάλες ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες από τη σύμβαση έχουν υποχρέωση να αποκαθιστούν τις ζημιές. 
Οι καταστηματάρχες, οι κάτοικοι και οι επαγγελματίες μπορούν να τεκμηριώσουν τα αιτήματά τους και σύμφωνα με το νόμο που υπάρχει για τα δημόσια έργα και τον ειδικό νόμο για το Μετρό της Αθήνας, να αποζημιωθούν. Αυτό έχει γίνει σε πολλές περιπτώσεις μέχρι τώρα.
Στη δευτερολογία μου επιφυλάσσομαι να απαντήσω πιο συγκεκριμένα. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Η κ. Μαριέτα Γιαννάκου Κουτσίκου έχει το λόγο για δυο λεπτά.
ΜΑΡΙΕΤΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ ΚΟΥΤΣΙΚΟΥ: Κύριε Υπουργέ, μιλήσατε για έργο πνοής. Δεν θα το σχολιάσω, γιατί αυτά δεν τα λέγατε παλιότερα. Επικαλεσθήκατε όμως τη σύμβαση του 1991. Δεν μας είπατε γιατί την αλλάξατε και επιβαρύνατε το δημόσιο με εξήντα δισεκατομμύρια (60.000.000.000), καταργήσατε το πλαφόν των δέκα δισεκατομμυρίων (10.000.000.000) και θα παρεπέμψετε τα πάντα σε διαιτησία.
Δεν απαντάτε στην ερώτηση: Η "ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ" που έχει την ευθύνη και είναι εταιρεία του δημοσίου, πιστεύει ότι έχουν γίνει όλες οι εδαφολογικές μελέτες στις αποστάσεις που πρέπει; Είναι αδύνατον να συνέβαιναν αυτά αν είχαν γίνει εδαφολογικές μελέτες.
Πώς και γιατί εδόθηκαν δώδεκα δισεκατομμύρια (12.000.000.000)...
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Μια γεώτρηση ανά είκοσι μέτρα. Εκαναν έρευνες και μέσα στα είκοσι μέτρα. Μην κινδυνολογείτε.
ΜΑΡΙΕΤΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ ΚΟΥΤΣΙΚΟΥ: Μη με διακόπτετε, κύριε Υπουργέ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Σας παρακαλώ, κύριε Υπουργέ, δεν σας διέκοψε κανένας εσάς. Αφήστε την κυρία συνάδελφο να ολοκληρώσει.
Παρακαλώ, συνεχίστε κυρία Κουτσίκου.
ΜΑΡΙΕΤΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ ΚΟΥΤΣΙΚΟΥ: Αυτό που λέτε σημαίνει ότι η εταιρεία εγνώριζε ότι θα υπάρξουν αυτά τα προβλήματα.
Ποιος και πώς ελέγχει την καταστροφή αρχαιοτήτων και ποιο είναι το βάθος στο οποίο γίνονται οι διανοίξεις από τα μηχανήματα TBM; Υπάρχει καμία βεβαιότητα και καμία σιγουριά γι' αυτά; Πώς εξασφαλίζονται τα συμφέροντα του δημοσίου; Είναι δυνατόν να συνεχίσει ο μετροπόντικας μέχρι τέλους ή θα πρέπει να επιλεγούν άλλες συμβατικές μέθοδοι; Πώς επελέγη αυτή η μέθοδος; Και αφού αλλάξατε τη σύμβαση εσείς, κύριε Υπουργέ, γιατί δεν τη φτιάξατε στα δικά σας μέτρα και επικαλείσθε συνεχώς τη σύμβαση του 1991;
Είναι φανερό ότι η νέα σύμβαση σε καμιά περίπτωση δεν διασφαλίζει τα συμφέροντα του δημοσίου όπως η προηγούμενη, που και η προηγούμενη, κύριε Υπουργέ, βασιζόταν σε όσα είχαν γίνει από το 1986 μέχρι το 1988 από τον τότε Υπουργό κ. Κουλουμπή. Αυτό είναι που έχει σημασία και πρέπει να το δούμε. 
Επομένως δεν απαντήσατε στην ερώτηση αν είστε βέβαιος πως μέχρι τέλους δεν θα έχουμε παρόμοια προβλήματα, αφού λέτε ότι υπάρχουν εδαφολογικές μελέτες. Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η "ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ" ανταποκρίνεται στα καθήκοντά της με βάση το έργο που της έχει ανατεθεί. Πώς και γιατί δεν προειδοποίησε εσάς ως υπεύθυνο Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ, για να μπορείτε να λάβετε ανάλογα μέτρα;
Επίσης, είναι βέβαιο ότι με τη συμβασή σας κάθε τι θα παραπέμπεται στη διαιτησία και ότι το ελληνικό δημόσιο θα πληρώνει κάθε φορά ένα ποσοστό, γιατί δεν υπάρχει διαιτησία που να επιδικάζει μόνιμα στη μια πλευρά πρόστιμα.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Δεν τα ξέρετε καλά. Μη δημιουργείτε εντυπώσεις.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Σας παρακαλώ, κύριε Υπουργέ, αφήστε να τελειώσει η κ. Κουτσίκου.
ΜΑΡΙΕΤΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ ΚΟΥΤΣΙΚΟΥ: Σας άκουσα πολύ περισσότερη ώρα. Εσείς δημιουργείτε εντυπώσεις.
Τα πράγματα είναι σαφή. Εκτός από την τρίτη ερώτηση στην οποία ισχυριστήκατε -και σας πιστεύω- ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες θα μπορούν να πληρώσουν τις ζημίες, δεν απαντήσατε στις δυο πρώτες ερωτήσεις.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Αγγουράκης έχει το λόγο για δυο λεπτά.
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΑΓΓΟΥΡΑΚΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, και εμείς εκτιμάμε ότι ο κύριος Υπουργός και σήμερα όπως και πριν από τρεις μέρες προσπάθησε να αποφύγει τις ευθύνες που έχει η Κυβέρνηση για το σημαντικό συμβάν στην οδό Πανεπιστημίου. Και σήμερα ο κύριος Υπουργός προσπάθησε να μειώσει τη σημασία του προβλήματος που υπάρχει.
Ούτε σήμερα ακούσαμε κάτι πιο συγκεκριμένο από τον κύριο Υπουργό, όσον αφορά κάποια μέτρα ασφαλείας, ώστε να μην επαναληφθούν μελλοντικά παρόμοιες καταστάσεις.
Δεν είναι σωστό να λέγεται ότι είναι μικρής έκτασης το συμβάν στην Πανεπιστημίου. Τα προβλήματα στην Πανεπιστημίου είχαν αρχίσει πολύ νωρίτερα. Πολύ νωρίτερα είχαν κλείσει κάποιες λωρίδες, πολύ νωρίτερα είχαν εμφανισθεί προβλήματα όσον αφορά το έδαφος στη συγκεκριμένη περιοχή και φυσικά με μια μεγάλη αναστάτωση, όσον αφορά την κυκλοφορία στο κέντρο της Αθήνας.
Εμείς έχουμε τη γνώμη ότι τη βασική ευθύνη για την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε την έχει η Κυβέρνηση.
'Εχει σχέση με την αρχική σύμβαση, έχει σχέση με την τροποποιημένη σύμβαση, έχει σχέση με αυτά που μας είπε σήμερα ο κύριος Υπουργός, ότι την αποκλειστική ευθύνη για την επίβλεψη του έργου την έχει η εταιρεία "ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ" και μόνο. Δεν καταλαβαίνουμε πώς είναι δυνατόν μετά από ό,τι έχει συμβεί, η Κυβέρνηση να επιμένει ότι δεν έχει και η ίδια ευθύνη, δεν πρέπει και η ίδια να πάρει κάποια επιπλέον μέτρα, ώστε να διασφαλιστεί το δημόσιο συμφέρον.
Με την ευκαιρία να πούμε -το ανέφερε και ο κύριος Υπουργός- ότι η "ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ" έχει ως συμβούλους της την αμερικάνiκη εταιρεία "BECHTEL" Ακούγονται πολύ μεγάλα ποσά που εισπράττει αυτή η εταιρεία για να επιβλέψει και αυτή το έργο. Εν πάση περιπτώσει, μας δημιουργήθηκε μία εικόνα ότι τα γεγονότα που συνέβησαν ήταν λίγο ως πολύ αναμενόμενα. Και αναρωτιώμαστε:'Ετσι θα προχωρήσουμε;'Ετσι θα πάμε παραπέρα;
Κατά συνέπεια, υπάρχουν πολύ μεγάλες ευθύνες, οι οποίες απορρέουν ακριβώς από το γεγονός ότι δεν υπάρχει απαιτούμενος έλεγχος, δεν υπάρχει απαιτούμενη παρέμβαση και εν πολλοίς η εταιρεία κάνει ό,τι εκείνη νομίζει, όποτε εκείνη νομίζει και με τους όρους που εκείνη νομίζει. Αυτή η απαράδεκτη κατάσταση βλέπουμε ότι θα συνεχιστεί.
'Οσον αφορά τις αποζημιώσεις, θα ήθελα απλά και μόνο να πω ότι αν δεν είχαν καταφύγει οι κάτοικοι της περιοχής σε ασφαλιστικά μέτρα, ακόμη θα έψαχναν να βρουν το δίκιο τους.
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Η κ. Αράπη-Καραγιάννη έχει το λόγο για δύο λεπτά.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΑΡΑΠΗ-ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ: Κύριε Υπουργέ, εμείς δεν κινδυνολογούμε. Εάν θεωρείτε κινδυνολογία το φόβο και την ανησυχία των κατοίκων που το κτίριό τους έχει πάρει κλίση έξι χιλιοστά, και υπάρχει κίνδυνος αυτοί που έχουν τα μαγαζιά κάποια στιγμή να τους σπάσουν τα τζάμια, γιατί δεν κλείνουν οι πόρτες τους και να τους πάρουν τα πράγματα, εμείς το θεωρούμε πραγματική ανησυχία των κατοίκων. Δεν θεωρούμε, κύριε Υπουργέ, ότι ήταν ατυχές γεγονός και δεν το περιμένατε το περίπτερο που καταποντίστηκε. Εάν ήταν μέσα εκείνη τη στιγμή η κοπέλα -που πρόλαβε και βγήκε την τελευταία στιγμή γιατί έκανε κραδασμό το έδαφος- θα ήταν ατυχές γεγονός αν είχε πέσει κι αυτή μέσα ή κάποιος πολίτης περαστικός; 
Εμείς, κύριε Υπουργέ, λέμε ότι το έργο ξεκίνησε με διακόσια πενήντα δισεκατομμύρια (250.000.000.000) δραχμές και αυτήν τη στιγμή έχει φτάσει τα πεντακόσια δισεκατομμύρια (500.000.000.000) δραχμές και ποιος ξέρει πού θα φθάσει μέχρι το τέλος, ίσως το ένα τρισεκατομμύριο (1.000.000.000.000) δραχμές. Ανησυχούμε διότι η "ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ", που είναι μέσα και το δημόσιο, φοβούμαστε ότι δεν επιβλέπει τόσα καλά το έργο και δεν διασφαλίζει τα συμφέροντα του κράτους. Διότι τα λεφτά αυτά είναι του κράτους, κύριε Υπουργέ.
Είπατε επίσης ότι μπορεί οι κάτοικοι να αποζημιωθούν. Δεν πρέπει, κύριε Υπουργέ, να πείτε "πρέπει να αποζημιωθούν"; Εσείς πρέπει να το πείτε αυτό δημόσια. Γιατί λέτε "μπορεί"; Η ανάδοχος εταιρεία μπορεί να πει "δεν έπαθαν πολύ μεγάλη ζημιά". Αυτά, κύριε Υπουργέ, νομίζω ότι πρέπει να τα ξεκαθαρίσετε και σε μας εδώ, αλλά και στον ελληνικό λαό. Εννοείτε ότι εμείς εξυπηρετούμε τα συμφέροντα της πόλης, των πολιτών της Αθήνας κ.ο.κ.
Βγαίνουν κάποιοι άνθρωποι που δουλεύουν -ξέρετε τι ανθρώπους παίρνουν οι εταιρείες- και βάζουν μια ταινιούλα μπροστά στα καταστήματα. Πού είναι η αστυνομία που θα βάλλει την ταινία και θα προειδοποιήσει τους καταστηματάρχες; Πάνε το βράδυ εκεί οι υπεύθυνοι του "ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ" και λένε στους καταστηματάρχες: "ξέρετε καλό είναι να φύγετε, γιατί κινδυνεύετε". Μα, είναι σοβαρά πράγματα αυτά, κύριε Υπουργέ; Επιτρέπεται το δημόσιο και το κράτος να ενεργούν κατ'αυτόν τον τρόπο ή η εταιρεία; Και ποιος είναι εκείνος που πηγαίνει και λέει στους καταστηματάρχες: "φύγετε απόψε γιατί υπάρχει κίνδυνος να βουλιάξει το έδαφος"; Υπεύθυνα να ειπωθούν όλα αυτά. Δεν μπορεί ο κάθε εργάτης, που μπορεί να είναι Ινδός, Αλβανός ή ο,τιδήποτε άλλο, να πηγαίνει στους καταστηματάρχες και να βάζει την ταινία απ'έξω.
Δεν κινδυνολογούμε, κύριε Υπουργέ. Ενδιαφερόμαστε και ανησυχούμε όπως όλοι.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο για έξι λεπτά συνολικά να δευτερολογήσει.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλονος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Κύριε Πρόεδρε, κατ'αρχήν θέλω να πω ότι με τις επίκαιρες ερωτήσεις που κατέθεσαν οι συνάδελφοι, δεν κινδυνολογούν και το είπα στην αρχή. Θεωρώ ότι σε αυτήν την Αίθουσα πρέπει να καταλαβαίνει ο ένας τι λέει ο άλλος.
Πρώτον, επαναλαμβάνω, ότι οι συντελεστές ασφαλείας του έργου είναι υψηλότατοι και ως προς την αντισεισμική θωράκιση και ως προς την ποιότητα των υλικών που χρησιμοποιούνται.
Υπάρχουν αυστηροί έλεγχοι, διαρκείς έλεγχοι και αυτό είναι ένα δεδομένο.
Επίσης, σύμφωνα με τις πιο έγκυρες και τεκμηριωμένες θέσεις και αναλύσεις των συμβούλων, δηλαδή των επιστημόνων που παρακολουθούν το έργο και για την "ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ ΜΕΤΡΟ", αλλά και για την "ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ" υπάρχει διαβεβαίωση. Και αυτή έχει εκφραστεί τεκμηριωμένα δημοσίως και κατά την ειδική συνάντηση που έγινε πριν από τρεις μέρες με τους διαπιστευμένους εμπειρογνώμονες, επιστήμονες των κομμάτων και των επιμελητηρίων. Η διαβεβαίωση ήταν ότι τα κτίρια δεν διέτρεχαν κανέναν κίνδυνο. Αυτό δεν το λέω εγώ. Το λένε οι επιστήμονες με την εγκυρότητά τους, την εμπειρία τους, που προκύπτει μέσα από έρευνα στο συγκεκριμένο χώρο.
Δεύτερον, η Κυβέρνηση κι εγώ προσωπικά, με το να αποδίδουμε τις ευθύνες στην κατασκευάστρια κοινοπραξία, ευθύνες και υποχρεώσεις που απορρέουν από τη σύμβαση που έχουμε υπογράψει, δεν κάνουμε καμία προσπάθεια να αποποιηθούμε ή να μεταθέσουμε τις ευθύνες. Τις ευθύνες τις έχει αυτός που κατασκευάζει το έργο με συγκεκριμένες προβλέψεις και συγκεκριμένες απαιτήσεις, με συγκεκριμένες προϋποθέσεις και όρους που προβλέπει η σύμβαση. Το ελληνικό δημόσιο εποπτεύει, επιβλέπει και παρεμβαίνει. Αυτό κάνουμε.
Τρίτο. Ανέφερα πριν ότι έχει κατασκευαστεί το 60% περίπου του συνολικού έργου και το 80% του έργου του πολιτικού μηχανικού, δώδεκα χιλιόμετρα σήραγγες και είκοσι σταθμοί. Δεν έχουν συμβεί προβλήματα και αυτό το ξέρετε. Αυτό είναι η καλύτερη απόδειξη ότι υπάρχει εποπτεία, υπάρχει έλεγχος και υπάρχει ευθύνη. Υπάρχει ευαισθησία και ευθύνη στην "ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ" και στο Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. που καλύπτει το τετράπτυχο, δηλαδή την ασφάλεια των πολιτών, την προστασία των κτιρίων, τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας της πόλης και βεβαίως τη διασφάλιση της πορείας, της εξέλιξης και της ολοκλήρωσης αυτού του μεγάλου έργου για την Αττική.
'Εκανα ορισμένες αναφορές, τι συνέβη σε πολύ πρόσφατη περίοδο κατά την κατασκευή του Μετρό του Μονάχου, της Ρώμης, του Καϊρου. Μπορώ να φέρω πάρα πολλά παραδείγματα. Δεν θέλω όμως να δώσω έμφαση σ' αυτό, για να μη θεωρηθεί από κάποιον ότι οι συγκρίσεις είναι ένα άλλοθι. Απλώς πρέπει να ξέρουμε τι συμβαίνει σε άλλες πόλεις με αντίστοιχα έργα. Εμένα αυτό δεν με ικανοποιεί, γι' αυτό δεν βγάζω τα συμπεράσματά μου από τις συγκρίσεις.
Αυτό που με ικανοποιεί είναι το απόλυτο της ασφάλειας των πολιτών και της προστασίας των κτιρίων και αυτό προσπαθούμε. Κάνουμε ό,τι μπορούμε απ' αυτό που απορρέει από τη σύμβαση που έχει υπογράψει το ελληνικό δημόσιο.
Τέταρτο, θα αναφερθώ σ' αυτά που είπε η κ. Μαριέτα Γιαννάκου. Θεωρώ ότι η κ. Γιαννάκου δεν έχει πληροφορηθεί σωστά από το κόμμα της. Η σύμβαση του 1991 είχε ατέλειες, είχε κενά, ήταν διάτρητη και ήταν μια σύμβαση "κουρελού". Αν ανατρέξετε στην εποχή εκείνη, θα βρείτε την αλήθεια στις εφημερίδες, με την πιο έγκυρη τεκμηρίωση που είχε κάνει το Τεχνικό Επιμελητήριο και άλλοι φορείς.
Θεωρήσαμε ότι είναι αναγκαίο να θωρακίσουμε τα συμφέροντα του ελληνικού δημοσίου με τη συμπληρωματική σύμβαση. Η συμπληρωματική σύμβαση δεν ήταν κανένα πανωπροίκι για να πάρουν οι εργολάβοι. Αντιθέτως, τα πενήντα έξι δισεκατομμύρια, που είχε ως κόστος η συμπληρωματική σύμβαση, αναφέρονται σε ξεχωριστές συμπληρωματικές εργασίες που δεν είχαν προβλεφθεί από τη σύμβαση του 1991.
Ξέρω καλά ότι είστε πάρα πολύ ευαίσθητοι για τις προσβάσεις των ατόμων με ειδικές ανάγκες στους δημόσιους χώρους. Τέτοια πρόβλεψη δεν υπήρχε. Ξέρω καλά ότι θέλετε μία ποιότητα ζωής. Εμείς θεωρήσαμε ότι είναι αναγκαίο να υπάρξει ενίσχυση των αεραγωγών για να είναι πολύ πιο καθαρός ο αέρας στο Μετρό. Επίσης, για λόγους ασφαλείας θελήσαμε να ενισχυθούν τα συστήματα της σηματοδότησης και των διπλών γραμμών. Αυτές οι πρόσθετες εργασίες προβλέπονται στη συμπληρωματική σύμβαση για να μην είναι το Μετρό αναντίστοιχο των αναγκών των πολιτών της Αθήνας και πολύ πίσω σε σχέση με τα άλλα Μετρό.
Επίσης, δεν ήταν δυνατόν οι σταθμοί να φτιαχτούν με πίσσα. 'Επρεπε να επενδυθούν με μάρμαρα, πλακάκια και γρανίτες. Σε αυτά αναφέρεται η συμπληρωματική σύμβαση, που αναγνωρίζει ευθαρσώς και την ευθύνη του ελληνικού δημοσίου για την όποια καθυστέρηση από αρχαιολογικές έρευνες, γιατί θεωρούμε ότι αυτό το έργο πρέπει να προχωρήσει με σεβασμό προς την πολιτισμική μας κληρονομιά. Η συμπληρωματική σύμβαση δεν είναι κανένα πανωπροίκι. Προσπαθήσαμε να διασφαλίσουμε τα συμφέροντα του ελληνικού δημοσίου.
Αρκεί να γνωρίζετε ότι η πρώτη σύμβαση του 1991 είχε ως ρήτρα ότι για τις απρόβλεπτες γεωλογικές συνθήκες αντιστοιχεί το 6% του έργου. Η συμπληρωματική σύμβαση του 1994 μειώνει αυτό το 6% στο 3%. Τέλος, επειδή η κ. Αράπη είπε ότι ξεκίνησε με διακόσια πενήντα δισεκατομμύρια (250.000.000.000), πρέπει να κάνουμε αναγωγή στις τρέχουσες τιμές. Ο προϋπολογισμός του έργου σε τρέχουσες τιμές είναι τετρακόσια εξήντα δισεκατομμύρια (460.000.000). 'Αλλη είναι η αναφορά του κόστους το 1988 που έγινε ο διαγωνισμός, άλλη του 1991 που έγινε η σύμβαση, άλλη του 1994 και άλλη του 1997. Αυτές οι αναγωγές πρέπει να γίνουν, είτε σε συνάλλαγμα είτε σε δραχμές.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υπουργού)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Σας παρακαλώ, κύριε Υπουργέ, τελειώστε. Το θέμα αυτό είναι θέμα για επερώτηση. Δεν μπορεί να αναπτυχθεί μέσα σε δύο, τρία λεπτά ως απάντηση σε επίκαιρη ερώτηση.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Το Μετρό προχωρά και θα ολοκληρωθεί. Αυτό είναι το σημαντικό για τη ζωή της πόλης και όχι το αν αναστατώθηκαν για τρεις, τέσσερις μέρες οι καταστηματάρχες και οι περιπτεράδες σε ένα τμήμα της Πανεπιστημίου σε μία απόσταση εκατό μέτρων.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Kύριοι συνάδελφοι, υπάρχει μία παράκληση από τον Υπουργό ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. να προταχθεί των άλλων η τέταρτη επίκαιρη ερώτηση δευτέρου κύκλου της κ. Δαμανάκη, διότι ο κύριος Υπουργός θέλει να πάει στο Υπουργικό Συμβούλιο.
Συμφωνεί το Σώμα;
ΟΛΟΙ ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Συνεπώς το Σώμα συνεφώνησε ομόφωνα, και θα προηγηθεί η τέταρτη επίκαιρη ερώτηση δευτέρου κύκλου είναι η με αριθμό 32/7.10.97 της Βουλευτού του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου κ. Μαρίας Δαμανάκη προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος - Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων, Πολιτισμού, σχετικά με την προστασία του αρχαιολογικού χώρου του Κεραμεικού από τη διάνοιξη της γραμμής του Μετρό.
Η επίκαιρη ερώτηση της κ. Δαμανάκη έχει ως εξής: "Νέα χάραξη της γραμμής του Μετρό στο τμήμα από Σύνταγμα προς Κεραμεικό πρέπει να γίνει, σύμφωνα με το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, για την αποτελεσματική προστασία του αρχαιολογικού χώρου.
Επισημαίνοντας τους κινδύνους για τα μνημεία του Κεραμεικού από τη σαθρότητα του υπεδάφους και τις δονήσεις κατά τη διάνοιξη των υπογείων σηράγγων και κατά τη λειτουργία της γραμμής και μετά από σχετική μελέτη καθηγητών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού ζήτησε πρόσφατα να ανασταλούν τα έργα στην περιοχή.
Ερωτώνται οι κύριοι Υπουργοί:
1. Γιατί προχώρησε το τμήμα αυτό του έργου πριν ολοκληρωθούν οι συνεννοήσεις μεταξύ των δύο συναρμοδίων Υπουργείων και συμφωνηθούν οι ενδεδειγμένες λύσεις.
2. Ποια λύση προτίθεται να υιοθετήσουν ως προσφορότερη για την προστασία του αρχαιολογικού χώρου του Κεραμεικού και των μνημείων που υπάρχουν".
Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος-Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Κύριε Πρόεδρε, θέλω να ευχαριστήσω την κ. Δαμανάκη, γιατί μας δίνει την ευκαιρία να αποσαφηνίσουμε τη θέση της Κυβερνήσεως, του Υπουργείου Περιβάλλοντος - Χωροταξίας, του Υπουργείου Πολιτισμού και των άλλων συναρμόδιων Υπουργείων για τον Κεραμεικό, σε σχέση με το Μετρό της Αθήνας.
Θεωρώ ότι είναι σκόπιμο να σας πληροφορήσω ότι με αφορμή αυτό το σημαντικό έργο, το Μετρό της Αθήνας, αναδεικνύεται κάθε μέρα μια κρυμμένη πόλη η οποία είναι θαμμένη κάτω από τα κτίρια και τους δρόμους.
Με το έργο του Μετρό ταυτοχρόνως έχει γίνει η μεγαλύτερη ενιαία αρχαιολογική ανασκαφή και έρευνα, που καλύπτει μια έκταση 70.000 τ.μ. Αυτήν την έρευνα και αυτήν την ανασκαφή τη χρηματοδοτεί αφειδώς το ελληνικό δημόσιο, γιατί θεωρούμε ότι αυτό το έργο πρέπει να προχωρήσει και να τελειώσει με σεβασμό προς την πολιτισμική μας κληρονομιά, στη φύση, αλλά και στον άνθρωπο.
Για τον Κεραμεικό, θέλω να διαβεβαιώσω την κ. Δαμανάκη, ότι την αγωνία, ευαισθησία και ευθύνη που τη διακατέχει, την ίδια αγωνία, ευαισθησία και ευθύνη έχουμε και εμείς. Δεν πρόκειται να προχωρήσει το έργο διακυβεύοντας το σύμβολο της πολιτισμικής κληρονομιάς, που είναι ο Κεραμεικός.
Απλώς, θα ήθελα να πω, κύριε Πρόεδρε, ότι η αρχική χάραξη του έργου είχε γίνει το 1979-1980, επισυνάφτηκε η χάραξη αυτή στο διαγωνισμό και αποτελεί στοιχείο της σύμβασης το 1991. Τότε το Υπουργείο Πολιτισμού τα ήξερε αυτά και κατά κάποιον τρόπο είχε γνώση και συμμετοχή σ'αυτήν τη διαδικασία.
Το 1994-1995 όταν διατυπώθηκαν ορισμένα ερωτήματα, με πρωτοβουλία μου και μετά από πολλές συζητήσεις με το Υπουργείο Πολιτισμού διαμορφώθηκε μια άλλη εναλλακτική χάραξη που παρακάμπτει τον πυρήνα και το κέντρο του Κεραμεικού, πηγαίνει σε βάθος άλλα δέκα μέτρα τη σήραγγα και επιλέγει μια άλλη μέθοδο και όχι το μετροπόντικα, μια συμβατική μέθοδο με ήπια εκσκαφή.
Θα ήθελα να πω εδώ ότι παρ' όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα αυτής της εναλλακτικής χάραξης, θεώρησα αναγκαίο και μετά από συνεργασία του Υπουργείου Πολιτισμού και την απόφαση του ΚΑΣ, να κάνουμε μια πιλοτική σήραγγα με τα χέρια και με μηχανήματα ήπιας μορφής για τη διάνοιξη μιας σήραγγας, για να ξέρουμε ακριβώς τη σύσταση του εδάφους. Μετά από τα συμπεράσματα που θα έχουμε απ'αυτήν τη σήραγγα, θα ληφθούν οι αποφάσεις. Σε κάθε περίπτωση δεν πρόκειται να προχωρήσει το έργο διακυβεύοντας τον Κεραμικό, το σύμβολο της πολιτισμικής μας κληρονομιάς.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Η κ. Δαμανάκη έχει το λόγο.
ΜΑΡΙΑ ΔΑΜΑΝΑΚΗ: Κύριε Πρόεδρε, πράγματι, οι εργασίες για το Μετρό έγιναν αφορμή για να αναδειχθούν πάρα πολλά αρχαιολογικά ευρήματα, που βρίσκονται θαμμένα κάτω από την πρωτεύουσα.
Θέλω εξαρχής να επισημάνω, πως οι σχετικές εργασίες δεν ήταν πάντα τόσο επιτυχείς όσο θέλει να τις παρουσιάσει ο κύριος Υπουργός, και θα θυμίσω την περίπτωση του Βαλεριάνειου τοίχους που κατέρρευσε κάτω από τον εθνικό κήπο, όταν έγιναν οι εσκαφές εκεί.
Τα λέω αυτά γιατί υπάρχει θετική αλλά και αρνητική πείρα και ο κύριος Υπουργός θα πρέπει ίσως να είναι πιο επιφυλακτικός για το πόσο έχουμε διασφαλίσει όλα όσα θέλουμε. Συμφωνώ μαζί του ότι πρέπει να βρούμε την καλύτερη λύση για τον Κεραμεικό. Είναι όμως η καλύτερη λύση αυτή που έχει επιλεγεί; Εγώ θα εξακολουθήσω να έχω ορισμένες ανησυχίες και το επιχείρημά μου -στο οποίο πρέπει να δώσετε μια απάντηση- είναι ότι αυτήν τη στιγμή το Υπουργείο ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ δεν έχει πείσει το Υπουργείο Πολιτισμού, που είναι κατ'εξοχήν αρμόδιο για την προστασία των αρχαιολογικών χώρων. 'Εχουμε την επιστολή του γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού, ο οποίος προτείνει μια νέα χάραξη της γραμμής προς τον Κεραμεικό. Εκφράζονται λοιπόν ανησυχίες από τον κατ'εξοχήν αρμόδιο φορέα για το κατά πόσο οι μέθοδοι, που λέει ο κύριος Υπουργός, που πράγματι βελτιώνουν την κατάσταση απ'αυτήν που παρέλαβε -αυτό το αναγνωρίζω- εξασφαλίζουν πλήρως τον Κεραμεικό.
Για να είμαι σαφέστερη, η πιλοτική σήραγγα στην οποία αναφερθήκατε, κύριε Υπουργέ, είναι μια σήραγγα διακοσίων μέτρων με διάμετρο τρία μέτρα. Είναι, δηλαδή, ένα αρκετά μεγάλο όρυγμα. Αν, λοιπόν, εκεί υπάρξει μια καθίζηση εξαιτίας της σαθρότητας των εδαφών, επειδή δίπλα είναι και ο ποταμός Ηριδανός, τι θα γίνει; Θα καταρρεύσουν τα μνημεία. Δεν θα καταρρεύσει απλώς ένα περίπτερο το οποίο μπορούμε να αποζημιώσουμε; Εκεί τι θα αποζημιώσουμε, κύριε Υπουργέ; Ποιον θα αποζημιώσουμε εκεί;
Επομένως εδώ χρειάζεται μεγαλύτερη -αν θέλετε- προσοχή. Επιπλέον, δεν έχει γίνει η πλήρης εδαφολογική μελέτη και αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι η πιλοτική σήραγγα γίνεται, για να υπάρξει η πλήρης εδαφολογική μελέτη. 'Αρα, θέλω να πω ότι οι ανησυχίες είναι σε ένα βαθμό δικαιολογημένες και γι'αυτό νομίζω ότι δεν θα έπρεπε να απορριφθεί τόσο κατηγορηματικά η λύση της πλήρους παράκαμψης του Κεραμεικού. Αντιλαμβάνομαι ότι κοστίζει λίγο περισσότερο, αντιλαμβάνομαι ότι ίσως χρονικά μπορεί να παραταθεί, αλλά κύριε Υπουργέ, αν τελικά, όπως λέτε, βρείτε μέσα από την πιλοτική σήραγγα σοβαρά μνημεία και αν τελικά κινδυνεύουν αυτά τα μνημεία, τι θα κάνετε; Δεν θα την κάνετε αυτή την παράκαμψη; Γιατί, λοιπόν, δεν γίνεται από την αρχή, ώστε η λύση να είναι πιο σαφής;
Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε, γιατί ασφαλώς ο χρόνος είναι περιορισμένος.
Εγώ αναγνωρίζω ότι γίνεται μια προσπάθεια με την καινούρια λύση, αυτή που εισηγείται ο κύριος Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, να βελτιωθεί η κατάσταση. Πράγματι, είναι βελτιωμένη η κατάσταση με την πιλοτική σήραγγα και όχι με το μετροπόντικα. Αλλά κατά τη γνώμη μου συντρέχουν λόγοι περαιτέρω ανησυχίας. Γι'αυτό ακριβώς ίσως θα έπρεπε να επιλεγεί η λύση που προτείνεται από το ΥΠΠΟ της πλήρους παράκαμψης του Κεραμεικού.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΛΙΩΤΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος-Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων): Κύριε Πρόεδρε, η πιλοτική σήραγγα κάτω από τον Κεραμικό δεν έγινε αυθαίρετα από την "ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ" ή από το Υπουργείο Περιβάλλοντος - Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων. 'Εγινε μετά από συνεννόηση και συμφωνία με το Υπουργείο Πολιτισμού και το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Γι'αυτό και ο Υπουργός Πολιτισμού έχει ορίσει ειδικούς επιστήμονες, που μαζί με τους αντίστοιχους ειδικούς στο "ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ" και το ΥΠΕΧΩΔΕ επιβλέπουν αυτήν την εργασία.
Η κ. Δαμανάκη μεταφέρει στη Βουλή αγωνίες υπαρκτές, που έχουν διατυπώσει κατά καιρούς σεβαστοί ως προς το κύρος και τις γνώσεις τους αρχαιολόγοι και άλλοι επιστήμονες. Ακριβώς γι' αυτόν το λόγο έχει γίνει προσπάθεια να αλλάξουν τα δεδομένα, να αλλάξουν οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη διαδρομή του Μετρό στην περιοχή του Κεραμεικού.
Σας είπα πριν ποιες είναι οι διαφορές από την αρχική χάραξη που ήταν σε γνώση του Υπουργείου Πολιτισμού και του ΚΑΣ στη δεκαετία του '70 και '80, που είναι ενσωματωμένη μέσα στη σύμβαση, ποια είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της εναλλακτικής χάραξης, που με πρωτοβουλία μου προτείνει η "ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ" και το ΥΠΕΧΩΔΕ.
Παρ' όλα αυτά, επειδή δεν θέλω να μείνω μόνο στα συγκριτικά πλεονεκτήματα και τις θετικές πλευρές της εναλλακτικής χάραξης σε σχέση με την προηγούμενη, που είναι ενσωματωμένη στη σύμβαση, για να είμαστε απολύτως σίγουροι, το ΥΠΕΧΩΔΕ και το Υπουργείο Πολιτισμού συμφώνησαν μετά την απόφαση του ΚΑΣ να κάνουν την πιλοτική σήραγγα. Η πιλοτική σήραγγα είναι αναγκαία για να εξαχθούν ορισμένα συμπεράσματα σε σχέση με τα δεδομένα τα γεωλογικά και τα εδαφικά της περιοχής.
Σε κάθε περίπτωση -και αυτή είναι μία δέσμευση, κυρία Δαμανάκη- το ΥΠΕΧΩΔΕ και η Κυβέρνησή μας συνολικά και συλλογικά δεν πρόκειται να συναινέσει σε καμία λύση για την προέκταση του Μετρό στην περιοχή του Κεραμεικού, εάν διακυβεύεται έστω και κατ' ελάχιστο η αρτιότητα και η ασφάλεια του Κεραμεικού, γιατί πιστεύουμε, ότι ο Κεραμεικός συμβολίζει και συμπυκνώνει την πολιτισμική μας κληρονομιά.
Αυτή είναι η θέση μας και αυτή είναι η δέσμευσή μας.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Το καλό και το κακό στην Ελλάδα είναι ότι όπου και να σκάψεις, αρχαία βρίσκεις.
Κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να σας ανακοινώσω, ότι η Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας καταθέτει την έκθεσή της, σύμφωνα με το άρθρο 43α, παράγραφος 4 του Κανονισμού της Βουλής και θα καταχωρισθεί στα Πρακτικά.
Η προαναφερθείσα έκθεση έχει ως εξής:
ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
ΠΕΡΙΟΔΟΣ Θ' - ΣΥΝΟΔΟΣ Α'
ΕΙΔΙΚΗ ΜΟΝΙΜΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
ΘΕΣΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ
Ε Κ Θ Ε Σ Η
Της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας
(άρθρο 43 Α' παρ. 4 του Κανονισμού της Βουλής)
Προς τη Βουλή των Ελλήνων
H Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας συγκροτήθηκε με την υπ' αριθμ. 5897/4832/6.11.1996 απόφαση του Προέδρου της Βουλής, σε εφαρμογή του άρθρου 43Α' του Κανονισμού της Βουλής (ΦΕΚ 151Α'/8.7.1996) από τους Βουλευτές κ.κ. Ιωάννη Καψή (Πρόεδρο), Ευάγγελο Μαλέσιο, Παντελή Οικονόμου, Χρήστο Οικονόμου, Αναστάσιο Πεπονή, Βασίλειο Τσιλίκα, Αθανάσιο Τσούρα, Εμμανουήλ Κεφαλογιάννη, 'Αννα Μπενάκη - Ψαρούδα (Α' Αντιπρόεδρο), Προκόπη Παυλόπουλο, Λεωνίδα Αυδή (Β' Αντιπρόεδρο),* Φώτη Κουβέλη (Γραμματέα) και Ιωάννη Δημαρά.
Με το άρθρο 43Α' του Κανονισμού της Βουλής ορίζεται ότι:
Στην αρχή κάθε τακτικής συνόδου, ο Πρόεδρος της Βουλής συνιστά την Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας, αντικείμενο της οποίας είναι η κοινοβουλευτική εποπτεία επί των ανεξάρτητων διοικητικών αρχών, καθώς και η έρευνα και αξιολόγηση κάθε στοιχείου χρήσιμου για τη μελέτη και επεξεργασία προτάσεων, που συμβάλλουν στη διαφάνεια της πολιτικής και γενικότερα της δημόσιας ζωής της χώρας και η παρακολούθηση της εφαρμογής τους. Στην ίδια Επιτροπή ανήκει και η κατ'άρθρο 15 παρ. 2 του Συντάγματος κοινοβουλευτική εποπτεία επί των ηλεκτρονικών μέσων μαζικής ενημέρωσης (ΜΜΕ).
Η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας μπορεί να ζητήσει από τη Βουλή τη μετατροπή της σε εξεταστική επιτροπή. Η Βουλή αποφασίζει με τη διαδικασία των άρθρων 68 παρ. 2 του Συντάγματος και 144 και επομένων του Κανονισμού της Βουλής."
Η σύσταση της νέας αυτής Επιτροπής ήταν προφανές ότι αποτελούσε μια τολμηρή πρωτοβουλία, αλλά και ανάληψη σοβαρών ευθυνών εκ μέρους του Σώματος, που τείνει να διευρύνει τον ελεγκτικό του ρόλο και να διαδραματίσει άμεσο ρόλο στην ταχέως εξελισσόμενη κοινωνική πραγματικότητα. Οι επτά μήνες της λειτουργίας της Επιτροπής, όχι μόνο δικαίωσαν την πρόβλεψη αυτή, αλλά και απεκάλυψαν μεγάλες δυνατότητες ουσιαστικής συμβολής της στην αποτελεσματική λειτουργία των θεσμών και την ενίσχυση της διαφάνειας στο δημόσιο τομέα.
'Ενα από τα πρώτα προβλήματα, που αντιμετώπισε η Επιτροπή ήταν ο τρόπος λειτουργίας της και η οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων της, λόγω αφ'ενός μεν της κατ'ανάγκην γενικότητας του οικείου άρθρου του Κανονισμού της Βουλής, που άφησε ορισμένα κενά, αφ'ετέρου δε της έλλειψης εμπειρίας και κοινοβουλευτικής πρακτικής. Παρά το γεγονός ότι υπήρξαν πολλά ερωτήματα, απεφασίσθη η Επιτροπή να προχωρήσει "ψηλαφώντας", και μόνο μετά την απόκτηση της απαιτούμενης εμπειρίας να προχωρήσει σε οποιαδήποτε εισήγηση. 'Ηδη η εμπειρία αυτή έχει αποκτηθεί και κατά τη νέα σύνοδο θα είναι σε θέση να υποβάλει προς τη Βουλή των Ελλήνων συγκεκριμένες παρατηρήσεις και εισηγήσεις για τη διασφάλιση της μεγαλύτερης δυνατής λειτουργικότητας της Επιτροπής.
Εκείνο το οποίο θα πρέπει να τονιστεί είναι ότι από τις πρώτες συνεδριάσεις της Επιτροπής και με την ομόθυμη γνώμη και θέληση όλων των μελών της διεμορφώθη όχι ένα διακομματικό, αλλά υπερκομματικό πνεύμα και αντίληψη, δεδομένου άλλωστε ότι, τόσον οι θεσμοί, όσο και η διαφάνεια είναι έννοιες, που δεν εντάσσονται και δεν πρέπει να ενταχθούν μέσα στα κομματικά πλαίσια. Το πνεύμα αυτό επέτρεψε, ώστε όλες οι αποφάσεις και οι εισηγήσεις να ληφθούν με απόλυτη ομοφωνία. Ακόμη και στις προκαταρκτικές σκέψεις για τα ΜΜΕ, το γεγονός ότι ορισμένες παρατηρήσεις του εκ των μελών της Επιτροπής κ. Λέοντα Αυδή αναφέρονται ιδιαιτέρως, δεν εκφράζει διαφωνία. Αντιθέτως, ευρίσκονται εντός του πνεύματος των σκέψεων και οφείλονται σε τεχνικούς λόγους και συγκεκριμένα, ότι υπεβλήθησαν με μικρή καθυστέρηση, αφού είχε εγκριθεί πλέον η εισήγηση.
Η Επιτροπή κατά τη σύντομη σχετικώς λειτουργία της πραγματοποίησε είκοσι έξι (26) συνολικά συνεδριάσεις και επελήφθη δέκα θεμάτων, αν και το κύριο θέμα που την απασχόλησε ήταν η εύρυθμη θεσμική λειτουργία των ΜΜΕ, όχι μόνο λόγω της μεγάλης κοινωνικής και πολιτειακής σημασίας των, αλλά και γιατί αποτελεί ευθύνη της ειδικά προβλεπομένης από το άρθρο 43Α' του Κανονισμού της Βουλής Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας.
Ακριβώς για τους λόγους αυτούς η Επιτροπή πραγματοποίησε δέκα πέντε (15) συνεδριάσεις και άκουσε τις απόψεις πολλών συντελεστών της λειτουργίας των ΜΜΕ. Αν και θεωρεί, ότι απέχει ακόμη πολύ από την ολοκλήρωση του έργου της, λόγω της χρονοβόρας διαδικασίας που απαιτείται, αλλά και της ιδιάζουσας προσοχής, προχώρησε στη διατύπωση προκαταρκτικών παρατηρήσεων για τη λειτουργία των ΜΜΕ.
Θα πρέπει να σημειωθεί -και αυτό χαρακτηρίζει τη σημασία του έργου της ότι, αν και διετύπωσε προκαταρκτικές μόνο παρατηρήσεις ως προς τη λειτουργία των ΜΜΕ, πολλές εξ αυτών ελήφθησαν υπόψη κατά τη νομοθετική πρωτοβουλία της εκτελεστικής εξουσίας ή ευρίσκονται στο στάδιο της υλοποίησής τους. 
Επίσης η παρέμβαση της Επιτροπής στο θέμα του ελικοδρόμιου της Τήλου, (που ανέκυψε μετά το θάνατο ασθενούς, ο οποίος δεν κατέστη δυνατόν να μεταφερθεί επειγόντως) είχε σαν συνέπεια τη γραφειοκρατική απεμπλοκή και την ολοκλήρωση ή ενεργοποίηση πολλών ελικοδρομίων των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, που η λειτουργία τους καθυστερούσε επί έτη και
Οι παρατηρήσεις της Επιτροπής, ως προς την Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή του Χρηματιστηρίου Αθηνών και τη λειτουργία της, που ετέθη υπό κρίση, μετά την κατάρρευση της "ΔΕΛΤΑ Χρηματιστηριακή", επίσης ελήφθησαν υπόψη κατά την αναμόρφωση του θεσμού.
Αναγνώριση της σημασίας του έργου της Επιτροπής απετέλεσε η απόφαση της Κυβέρνησης να θέσει υπό την κρίση της το θεσμικό πλαίσιο της ανάθεσης δημοσίων έργων και κρατικών προμηθειών. Ταυτόχρονα, η Κυβέρνηση δεσμεύτηκε να μην προχωρήσει σε νομοθετικές ρυθμίσεις προ της υποβολής του πορίσματος της Επιτροπής, καθώς και να λάβει σοβαρά υπόψη της τις παρατηρήσεις της. Η παρακολούθηση της διαμόρφωσης και της εφαρμογής του νέου θεσμικού πλαισίου είναι ασφαλώς μια από τις ευθύνες της Επιτροπής, με βάση το άρθρο 43Α' του Κανονισμού της Βουλής.
Επαναλαμβάνεται, ότι, χάρις στην κτηθείσα εμπειρία της, αλλά και τις προτάσεις που θα υποβάλει για την υποβοήθηση του έργου της, η Επιτροπή εκτιμά ότι κατά τη νέα Σύνοδο της Βουλής θα μπορέσει να κινηθεί ταχύτερα και αποτελεσματικότερα αν και - όπως προκύπτει από τη συνοπτική παρουσίαση που ακολουθεί- θέλει να πιστεύει, ότι το έργο της υπήρξε αξιοσημείωτο.
ΘΕΜΑΤΑ ΜΕ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΑΣΧΟΛΗΘΗΚΕ Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ
ΘΕΜΑΤΑ 
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΕΩΝ
1.Πλαίσιο λειτουργίας της Επιτροπής προγραμματισμός
2. α)Εισήγηση του Βουλευτή κ. Ιωάννη
β)Εισήγηση του Βουλευτή κ.Προκόπη
Παυλόπουλου για τις Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές.
γ)Εισήγηση επί του Θέματος της Κεφαλαιαγοράς.
19.11.1996
3. α)Ακρόαση από τα μέλη της Επιτροπής Επιτροπής του Προέδρου του Εθνικού Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου, κ.Θεμιστοκλή Κουρουσόπουλου.
β)Ακρόαση από τα μέλη της Επιτροπής του Προέδρου της Επιτροπής Κεφαλαιαγαράς, κ. Σταύρου Θωμαδάκη.
γ)Συζήτηση και λήψη αποφάσεων επί της από 25.11.96 προτάσεως του Βουλευτή
κ. Αναστασίου Πεπονή(ν.2331/95 άρθρο 7, για την πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων ως εγκληματικές πράξεις).
3.12.1996
4. Συνέχιση της ακροάσεως από τα μέλη της Επιτροπής του Προέδρου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς κ. Σταύρου Θωμαδάκη.
10.12.1996
5. 1)Συνέχιση της ακροάσεως από τα μέλη της Επιτροπής:
α)του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, κ. Δημητρίου Καλουδιώτη
β)του Νομάρχη Δωδεκανήσου, κ. Ιωάννη Παρασκευά
γ)του Δημάρχου Τήλου κ. Αναστασίου Αλιφέρη
δ)του Διοικητή Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας κ. Δημητρίου Καλόφωνου
2)Αξιολόγηςη της ακροάσεως του Προέδρου της Επιτροπής
Κεφαλαιαγοράς, κ. Σταύρου Θωμαδάκη.
16.12.1996
6. Ακρόαση από τα μέλη της Επιτροπής Επιτροπής του Νομάρχη Δωδεκανήσου, κ.Ιωάννη Παρασκευά και συνέχιση της ακροάσεως του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, κ. Δημητρίου Καλουδιώτη, σχετικά με το ελικοδρόμιο της νήσου Τήλου.
β)Ακρόαση του κ.Εμμανουήλ Ξανθάκη, Προέδρου του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών & υπευθύνου Ανωνύμου Εταιρείας Αποθετηρίου σχετικά με τη λειτουργία του Χρηματιστηρίου.
8. 1.1997
7. Ακρόαση από τα μέλη της Επιτροπής του Διευθύνοντος Συμβούλουτης Εταιρείας Τηλεοπτικών Μετρήσεων AGB, κ.Ιωάννη Αναστασάκου και ενημέρωση της Επιτροπής από τον Υπουργό Τύπου και ΜΜΕ, κ.Δημήτριο Ρέππα.
14. 1.1997
8. Συνέχιση της ακροάσεως από τα μέλη της Επιτροπής του Διευθύνοντος
Συμβούλου της Εταιρείας Τηλεοπτικών
16. 1.1997
Μετρήσεων AGB, κ.Ιωάννη Αναστασάκου.
9. Συνέχιση της ακροάσεως από τα μέλη 
της Επιτροπής του Διευθύνοντος Συμβούλου της Εταιρείας Τηλεοπτικών Μετρήσεων AGB, κ. Ιωάννη Αναστασάκου. 
28. 1.1997
10. α)'Εγκριση της συνταχθείσας υπό του της Επιτροπής του Διευθύνοντος Συμβούλου της Εταιρείας Τηλεοπτικών Μετρήσεων AGB, κ.Ιωάννη Αναστασάκου. κ. Αθανασίου Τσούρα Εκθέσεως της Επιτροπής, για το ελικοδρόμιο της Τήλου.
β)Ακρόαση από τα μέλη της Επιτροπής:
1) του Προέδρου της Ενώσεως Μετόχων Ελληνικών Ανωνύμων Εταιρειών Χρηματιστηρίου Αθηνών, κ.Δημητρίου Καραγκούνη, 2) του Προέδρου του
Πανελληνίου Συνδέσμου Επενδυτών Χρηματιστηρίου Αθηνών, κ. Γεωργίου Αλβανού και 3) του Προέδρου της Πανελλήνιας Ενώσεως Μετόχων Ανωνύμων Εταιρειών Χρηματιστηρίου κ. Παναγιώτη Κουτρέτση και 
γ)'Εγκριση του προγράμματος λειτουργίας της Επιτροπής.
19. 2.1997
11. Συνέχιση της προηγούμενης συνεδρίασης. 
20. 2.1997
12. Ακρόαση από τα μέλη της Επιτροπής 
εκπροσώπων της Ενώσεως Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών, σε σχέση προς την ορθή, και με βάση το Σύνταγμα και την κείμενη νομοθεσία, λειτουργία των ΜΜΕ.
25. 2.1997
13. Ενημέρωση των μελών της Επιτροπής από τον Υπουργό Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, κ.Δημήτριο Ρέππα.
4. 3.1997
14. Συνέχιση της ενημερώσεως των μελών της Επιτροπής από τον Υπουργό Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, κ. Δημήτριο Ρέππα και ακρόαση από την Επιτροπή εκπροσώπου της Ενώσεως Διαφημιστικών Εταιρειών.
12. 3.1997
15. Ακρόαση εκπροσώπων των τηλεοπτικών σταθμών ΕΤ, MEGA, ΑΝΤΕΝΝΑ, STAR & SKY.
26. 3.1997
 
16. Έγκριση εισήγησης για το Χρηματιστήριο και έγκριση ενδιάμεσης έκθεσης για τα ΜΜΕ.
9.4.97
17. α)Οριστική έγκριση εισηγήσεως για το Χρηματιστήριο.
β)Συζήτηση και έγκριση προκαταρκτικής εκθέσεως για τα ΜΜΕ.
γ)Εισήγηση για τη θεσμοθέτηση του νέου θεσμού του συνηγόρου του πολίτη.
16. 4.1997
18. α)Εισήγηση του Βουλευτή κ. Προκόπη Παυλόπουλου, για το θεσμό του συνηγόρου του πολίτη.
β)Οργάνωση της περαιτέρω διερεύνησης επί της λειτουργίας των ΜΜΕ.
14. 5.1997
19. α)Εισήγηση του Βουλευτή κ. Προκόπη Παυλόπουλου για την τροποποίηση των διατάξεων του άρθρου 43Α' παρ.2, περ.β' του Κανονισμού της Βουλής.
β)Εισήγηση του βουλευτή κ. Παντελή Οικονόμου στο άρθρο 7 του ν.2331/95 και
γ)Συζήτηση για τις περαιτέρω ακροάσεις που αφορούν τον ρόλο των ΜΜΕ.
27. 5.1997
20. Ενημέρωση από μέλη της προβλεπομένης από το άρθρο 7 του ν.2331/95 Επιτροπής ως προς τη λειτουργία, τον προγραμματισμό και την όλη θεσμική οργάνωσή της.
4. 6.1997
21. Λειτουργικά θέματα της Επιτροπής και προγραμματισμός λειτουργίας της κατά τους θερινούς μήνες.
11. 6.1997
22. Η ελληνική γλώσσα και τα Μ.Μ.Ε.. (Εισηγητής ο Ακαδημαϊκός κ. Αριστόβουλος Μάνεσης, ομότιμος καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου και Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής).
18. 6.1997
23. Εξέταση του θεσμικού πλαισίου της αναθέσεως Δημοσίων 'Εργων και Κρατικών Προμηθειών. (Ακρόαση του κ. Σωκράτη Κοσμίδη, Γενικού Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου).
2. 7.1997
24. Ακρόαση των αρμοδίων Υφυπουργών για την περαιτέρω διερεύνηση του θεσμικού πλαισίου της αναθέσεως δημοσίων έργων και κρατικών προμηθειών. (Ακρόαση των αρμοδίων Υφυπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Εθνικής 'Αμυνας, Εθνικής Οικονομίας, Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων κ.κ. Λάμπρου Παπαδήμα, Δημητρίου Αποστολάκη, Αλεξάνδρου Μπαλτά, Μιχαήλ Χρυσοχοϊδη και Χρήστου Βερελή. Επίσης παρέστη ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου κ. ΣωκράτηςΚοσμίδης).
9.7.1997
25. α) Διατύπωση γνώμης επί της προτάσεως του Υπουργού Δικαιοσύνης για το διορισμό έξι τακτικών και έξι αναπληρωματικών μελών της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, όπως προβλέπεται από τα άρθρα 15 και 16 του ν.2472/1997 "Προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα".
β) Συνέχεια της συζήτησης επί του θεσμικού πλαισίου της αναθέσεως δημοσίων έργων και κρατικών προμηθειών.
22. 7.1997
26. α) Ακρόαση του Διευθυντού της Εφημερίδας "ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ", κ. Σεραφείμ Φυντανίδη. 
β) Συζήτηση για την οργάνωση της απολογιστικής συνέντευξης τύπου της Επιτροπής και έγκριση της έκδοσης έκθεσης επί του συνόλου των εργασιών της Επιτροπής.
23.9.1997
Η Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας ασχολήθηκε ειδικότερα:
Α. ΜΕ ΤΟ ΕΛΙΚΟΔΡΟΜΙΟ ΤΗΣ ΤΗΛΟΥ
Η Επιτροπή αφιέρωσε τρεις συνεδριάσεις για την υπόθεση της μη λειτουργίας του ελικοδρομίου της Τήλου και ενέκρινε ομόφωνα την εισήγηση του κ. Αθ. Τσούρα, μέλους της Επιτροπής και έχει ως εξής:
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΘΕΣΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ
ΘΕΜΑ: ΕΛΙΚΟΔΡΟΜΙΟ ΤΗΣ ΤΗΛΟΥ
1. ΑΠΟΦΑΣΗ - ΑΚΡΟΑΣΕΙΣ
Η Επιτροπή στη συνεδρίαση της 3ης Δεκεμβρίου 1996 αποφάσισε να ερευνήσει το θέμα της λειτουργίας του Ελικοδρομίου Τήλου με αφορμή και τη μη δυνατότητα παραλαβής από ελικόπτερο ασθενούς στις 26 Νοεμβρίου 1996.
Η Επιτροπή ασχολήθηκε με το θέμα στις συνεδριάσεις:
Α. Της 9ης Δεκεμβρίου με ακρόαση των:
Διοικητή Υ.Π.Α. κ. Διονυσίου Καλόφωνου, Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Ν. Αιγαίου κ. Δημητρίου Καλουδιώτη και Δημάρχου Μ. Χωρίου Τήλου κ. Αναστασίου Αλιφέρη.
Β. Της 16ης Δεκεμβρίου 1996 με ακρόαση του Γ.Γ. Περιφέρειας Ν. Αιγαίου.
Γ. Της 8ης Ιανουαρίου 1997 με ακρόαση του Γ.Γ. Περιφέρειας Ν. Αιγαίου και του Νομάρχη Δωδεκανήσου, κ. Ιωάννου Παρασκευά.
2. ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Με βάση τις ακροάσεις και τα έγγραφα που κατατέθηκαν στην Επιτροπή.
- Το Ελικοδρόμιο προγραμματίστηκε στα τέλη του 1986. 'Εγιναν προεπιλογές χώρου το 1988. Επιλέγεται ο τελικός χώρος το 1989 και αρχίζουν οι σχετικές εργασίες.
- Στις 19/3/1992 η Υ.Π.Α. μετά από επιτόπια εξέταση γνωστοποιεί στη Νομαρχία Δωδεκανήσου, ότι, προκειμένου να είναι δυνατή η έκδοση υπουργικής απόφασης ίδρυσης - λειτουργίας ελικοδρομίου - πρέπει:
α. Να περιέλθει ο χώρος στην κυριότητα του Δημάρχου Τήλου ή να παραχωρηθεί για μακρόχρονη χρήση από την Εκκλησία.
β. Να εφοδιαστεί με πυροσβεστικά μέσα.
γ. Να γίνουν διάφορες τεχνικές προσαρμογές.
δ. Να συνδεθεί με το δίκτυο της ΔΕΗ.
- 1992. Το έργο εντάσσεται στο πρόγραμμα INTERREG.
- Στις 24/5/93 η Νομαρχία ανακοινώνει και πάλι ότι οι εργασίες έχουν περαιωθεί και ότι έγιναν οι σχετικές ενέργειες προς τη ΔΕΗ.
- Στις 24/2/95, μετά από διαμαρτυρία του Δημάρχου Τήλου, το Υπουργείο Αιγαίου γνωστοποιεί στη Νομαρχία Δωδεκανήσου πως υπάρχουν πιστώσεις για πυροσβεστικά μέσα και πως θα πρέπει να παραληφθεί το Ελικοδρόμιο, αφού αποκατασταθούν οι κατασκευαστικές ατέλειες από τον εργολάβο.
- Στις 21/6/96 η Υ.Π.Α. μετά από επιτόπια έρευνα διαπιστώνει και πάλι ελλείψεις, που πρέπει να καλυφθούν.
3. ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΟΠΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ 
ΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
α. Επισκευάστηκε το δίκτυο φωτισμού και έγινε σύνδεση με τη ΔΕΗ.
β. Η Τοπική Μοναστηριακή Επιτροπή αποφάσισε την παραχώρηση του οικοπέδου στο Δήμο.
γ. 'Εγιναν οι απαραίτητες εργασίες για την περίφραξη, το ανεμούριο κ.λπ..
δ. Το κόστος επισκευών συμφωνήθηκε και καλύφθηκε από το Δήμο.
ε. Το Ελικοδρόμιο λειτουργεί.
στ. Ετοιμάζεται ήδη μελέτη για δημοπράτηση της συμπλήρωσης εργασιών με βάση τις νέες προδιαγραφές του ICAO, με χρηματοδότηση από Π.Ε.Π. Νοτίου Αιγαίου.
4. ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΙΚΟΔΡΟΜΙΟ ΤΗΛΟΥ
Από τα έγγραφα που κατατέθηκαν και τις ακροάσεις δεν προκύπτουν στοιχεία για φαινόμενα αδιαφάνειας σε οποιαδήποτε φάση κατασκευής του Ελικοδρομίου από τις Δημόσιες Υπηρεσίες.
Προκύπτουν όμως σαφή στοιχεία για έλλειψη συντονισμού και ελέγχου της όλης διαδικασίας, αλλά και έλλειψη ευαισθητοποίησης και ενδιαφέροντος για την πορεία του έργου, ιδιαίτερα από Υπηρεσίες της Νομαρχίας. Η δικαιολογία για το τελευταίο είναι η μη ικανή σε αριθμό στελέχωση από επιστημονικό προσωπικό (μηχανικούς).
5. ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
Με βάση την εξέταση του θέματος του ελικοδρομίου Τήλου, αλλά και όσα κατατέθηκαν (προφορικά ή με έγγραφα) για τα ελικοδρόμια που έχουν ήδη κατασκευαστεί ή κατασκευάζονται:
α. Μέχρι σήμερα οι χρηματοδοτήσεις των Ελικοδρομίων έγιναν από: το Υπουργείο Αιγαίου - Π.Ε.Π. Αιγαίου (18 ελικοδρόμια), το ΥΠΕΘΟ ως διαχειριστής του προγράμματος INTERREG (20 ελικοδρόμια), την Υ.Π.Α. (5 ελικοδρόμια) και την Περιφέρεια Ν. Αιγαίου - Π.Ε.Π. ΙΙ (7 ελικοδρόμια).
β. Η επιλογή των θέσεων των Ελικοδρομίων γίνεται από το Υπουργείο Αιγαίου ή από επιτροπή της Υ.Π.Α. σε συνεργασία με το ΓΕΑ.
γ. Η έγκριση του Χώρου Κατασκευής, οι Εκθέσεις Καταλληλότητας, οι Προδιαγραφές γίνονται από την Υ.Π.Α..
δ. Η μελέτη δημοπράτησης, η ευθύνη κατασκευής, η εποπτεία και παρακολούθηση της εργολαβίας και η παραλαβή των περαιωμένων εργασιών κατασκευής είναι ευθύνη των Νομαρχιών.
ε. Η έκδοση μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων είναι υποχρέωση των Νομαρχιών που βοηθούνται από το ΓΕΑ.
στ. Η Διαπίστωση της Επιχειρησιακής Ετοιμότητας γίνεται από την Υ.Π.Α..
ζ. Η απόφαση 'Ιδρυσης και Λειτουργίας εκδίδεται από τον Υπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών.
η. Η Ευθύνη Συντήρησης και Λειτουργίας των Ελικοδρομίων ανήκει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
6. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
α. Η πολυπλοκότητα του έργου της κατασκευής ως τη λειτουργία ενός Ελικοδρομίου εμπλέκει αναγκαστικά πολλούς φορείς.
Αυτό είναι δυνατό (παράδειγμα Τήλος) να οδηγήσει σε μεγάλες καθυστερήσεις ή ελλείψεις απλώς και μόνο λόγω έλλειψης συντονισμού ή μη ύπαρξης ενός φορέα παρακολούθησης όλης της διαδικασίας από την αρχή ως το τέλος.
β. Αυτά τα φαινόμενα μπορεί να συνεχισθούν και μετά τη λειτουργία τους. Είτε γιατί λόγω αλλαγών κανονισμών ICAO θα πρέπει να αναβαθμίσουμε και εναρμονίσουμε τη λειτουργία των Ελικοδρομίων στις νέες διεθνείς απαιτήσεις με πρόσθετες εργασίες και εξοπλισμούς. Είτε γιατί πρέπει να είναι απόλυτα σαφές ποιος έχει την ευθύνη λειτουργίας - συντήρησης - επιθεώρησης των Ελικοδρομίων.
7. ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ
Η εξέταση του θέματος από την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας είναι φανερό πως βοήθησε στη γραφειοκρατική απεμπλοκή του θέματος του Ελικοδρομίου της Τήλου, στην εντονότερη ενεργοποίηση των διαφόρων υπηρεσιών, αλλά και στην ενίσχυση του κύρους του Ελληνικού Κοινοβουλίου - όπως μας διαβεβαίωσε ο Δήμαρχος.
Προτείνεται να συνεχισθούν τέτοιες παρεμβάσεις στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής.
8. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας με βάση την παρ. 2β του άρθρου 43Α' του Κανονισμού της Βουλής των Ελλήνων και ιδιαίτερα λόγω της εμπλοκής της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης στο θέμα των Ελικοδρομίων θα μπορούσε να προτείνει:
α. Νέο θεσμικό πλαίσιο αρμοδιοτήτων για τη χρηματοδότηση, προδιαγραφές, κατασκευή, ίδρυση, λειτουργία, συντήρηση και επιθεώρηση των πολιτικών Ελικοδρομίων.
Στο πλαίσιο αυτό θα καταγράφονται οι ευθύνες και υποχρεώσεις όλων των εμπλεκομένων φορέων και θα προβλέπεται ο συντονισμός τους.
β. Φορέας της Κατασκευής, συντήρησης και λειτουργίας πρέπει να είναι η Αυτοδιοίκηση. (Νομαρχιακή ή Πρωτοβάθμια αναλόγως).
γ. Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση και οι Ο.Τ.Α. Α' βαθμού θα πρέπει να καλύπτονται από το αναγκαίο προσωπικό και τον αναγκαίο τεχνικό εξοπλισμό.
Η Κεντρική Διοίκηση θα πρέπει να εξασφαλίσει τους αναγκαίους πόρους για την εκπλήρωση της αποστολής τους αυτής.
Β. ΜΕ ΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΑΣ
Η Επιτροπή επελήφθη αυτεπαγγέλτως του θέματος της Κεφαλαιαγοράς, μετά τη χρεωκοπία της "ΔΕΛΤΑ Χρηματιστηριακή" και ενέκρινε την εισήγηση του κ. Παντελή Οικονόμου, μέλους της Επιτροπής και έχει ως εξής:
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΘΕΣΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ
ΘΕΜΑ: ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΑ
Σε τέσσερις συνεδριάσεις ( 5/12/96, 10/12/96, 8/1/97, 19/2/97) η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας ακροάσθηκε κατά σειράν τους κ.κ. Σ. Θωμαδάκη, Πρόεδρο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, Εμμ. Ξανθάκη, Πρόεδρο του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών, Δ. Καραγκούνη, Πρόεδρο της Ενώσεως Μετόχων Ελληνικών Ανωνύμων Εταιρειών και Γ. Αλβανό, Πρόεδρο της Πανελλήνιας 'Ενωσης Επενδυτών Χρηματιστηρίου Αθηνών. Οι ακροάσεις έγιναν με αφορμή της υπόθεση "ΔΕΛΤΑ Χρηματιστηριακή - ΜΑΓΡΙΖΟΣ" στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής σε ό,τι αφορά τις ανεξάρτητες διοικητικές αρχές, μία εκ των οποίων είναι η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας δεν ακροάσθηκε εκπρόσωπο των Ελλήνων Θεσμικών Επενδυτών και εκπρόσωπο του ΣΜΕΧΑ (χρηματιστές) λόγω πίεσης χρόνου.
Σημεία τα οποία προέκυψαν από τις ακροάσεις είναι τα ακόλουθα:
1. Για την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς
- Στερείται του αναγκαίου προσωπικού για να ανταποκριθεί στα καθήκοντά της. Από την ημερομηνία της ακρόασης του Προέδρου της, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς φέρεται να έχει προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.
- Παρά το ότι ορίζεται ως ανεξάρτητη διοικητική αρχή, είναι και Ν.Π.Δ.Δ., εποπτευόμενο κατ' ανάγκη από το ΥΠΕΘΟ. Δεν προκύπτει ότι έγινε αξιολόγηση προτάσεων οι οποίες, ενδεχομένως, θα διευκόλυναν την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς στο έργο της, όπως η ανεξαρτητοποίησή της από το ΥΠΕΘΟ. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να επιτευχθεί είτε με την μετατροπή της σε ό,τι αφορά την τρέχουσα λειτουργία της σε ΝΠΙΔ ή εναλλακτικά, με την οργανική ένταξή της στην Τράπεζα της Ελλάδος.
- Οι εποπτικές αρμοδιότητες της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς συγχέονται στην πράξη με ανάλογες αρμοδιότητες άλλων οργάνων. Υποτίθεται, ότι η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ασκεί έλεγχο σε ό,τι αφορά τα θεσμικά όργανα και τις διαδικασίες, καθώς και στα πρόσωπα, τα οποία ενεργοποιούνται στο πλαίσιο της Κεφαλαιαγοράς. Εξάλλου, η εποπτεία του Χρηματιστηρίου αποτελεί υπηρεσία του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας με αρμοδιότητα τον έλεγχο των συναλλαγών, ως και ενεργειών, οι οποίες διαπράττονται από συναλασσόμενους χρηματιστές, αλλά και την Α.Ε. Αποθετηρίων Τίτλων (για το τελευταίο γίνεται ειδική αναφορά εν συνεχεία). Το υφιστάμενο καθεστώς αποστερεί το Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών από την αυτονόητη αρμοδιότητά του να εποπτεύει τη - σε καθημερινή βάση - διεξαγωγή των συναλλαγών, ενώ δυσχεραίνει και την αποτελεσματική άσκηση των καθηκόντων της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
2. Για το Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών (ΧΑΑ)
- Στερείται του κατάλληλου προσωπικού για να ανταποκριθεί στο έργο του. Αναμένεται η αξιοποίηση, εκ μέρους του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών, πρόσφατης νομοθετικής ρυθμίσεως, ούτως ώστε να βελτιωθεί η σημερινή κατάσταση.
- Οι διαδικασίες ελέγχου και κυρώσεων, τις οποίες διαθέτει είναι αναποτελεσματικές. Το ΧΑΑ είναι υποχρεωμένο να αναμένει ή να προκαλεί εισηγήσεις της εποπτείας, προκειμένου να ασκήσει τις αρμοδιότητές του. Στο πλαίσιο τούτο, η διαδικασία αυτή παράγει χρονικές καθυστερήσεις και εκθέσεις της εποπτείας, οι οποίες δεν διευκολύνουν τη λήψη μέτρων.
- Ο Πρόεδρος του ΧΑΑ προεδρεύει (νομίμως) και σε άλλες εταιρείες σχετικές με το ΧΑΑ, εκ παραλλήλου με τα ακαδημαϊκά του καθήκοντα. Ειδικότερα είναι και Πρόεδρος της Ανώνυμης Εταιρείας Αποθετηρίων Τίτλων, τη λειτουργία της οποίας εποπτεύει το ΧΑΑ. Η πρακτική αυτή θα μπορούσε να υποκατασταθεί από την ανάθεση της προεδρίας των θυγατρικών του ΧΑΑ σε άλλα μέλη του Διοικητικού του Συμβουλίου ή και σε άλλα πρόσωπα. Σε κάθε περίπτωση η Ανώνυμη Εταιρεία Αποθετηρίων Τίτλων θα έπρεπε να διοικείται από άλλα πρόσωπα.
- Η ΑΕ Αποθετηρίων Τίτλων αποτελεί ουσιαστικά το μηχανισμό συμψηφισμού τίτλων και μετρητών, τα οποία αντικρύζονται σε καθημερινή βάση στις συνεδριάσεις του ΧΑΑ. Πρόκειται για διεκπεραίωση λογιστικού και ταμειακού χαρακτήρα, η οποία αφορά στις υποχρεώσεις των χρηματιστηριακών εταιρειών ως προς τα οικονομικά τους υπόλοιπα και τις δοσοληψίες των επενδυτών για τίτλους, με υπόλογες όμως πάντα τις χρηματιστηριακές εταιρείες, οι οποίες διεξήγαγαν δοσοληψίες επ' ονόματί τους. Η ΑΕ Αποθετηρίων Τίτλων δεν επέχει θέση εγγυοδότριας αρχής σε ό,τι αφορά τις συναλλαγές. Η ακολουθούμενη διαδικασία, αν και απαραίτητη, επιβαρύνει το σύστημα των συναλλαγών με ένα ακόμα επίπεδο λογιστικής απεικόνισής τους, αλλά και ταμειακής συμφωνίας, ανοίγοντας μία ακόμα δυνατότητα λαθών ή και εμπλοκών, τις οποίες προκαλούν είτε οι συναλλασσόμενοι είτε οι χρηματιστηριακές εταιρείες είτε από αμέλεια είτε από πρόθεση. Αξίζει να επισημανθεί ότι η ΑΕ Αποθετηρίων Τίτλων στερείται της αναγκαίας υποδομής και αδυνατεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της σε περίπτωση έστω και κατ' ολίγον αυξημένου όγκου συναλλαγών. Ο έλεγχος της ΑΕ Αποθετηρίων Τίτλων και των λειτουργιών της, υπό αυτές τις προϋποθέσεις, πρακτικά είναι περίπου ανέφικτη.
- Το ηλεκτρονικό σύστημα συναλλαγών του ΧΑΑ είναι ανεπαρκές και αδυνατεί να καλύψει τις σημερινές ανάγκες των διαπραγματεύσεων των τίτλων. Κατ' αυτόν τον τρόπο, η διεκπεραίωση των συναλλαγών επιβαρύνεται ακόμα περισσότερο. Η διοίκηση του Χρηματιστηρίου φέρεται να προβαίνει ήδη σε μελέτη - εφαρμογή αναβάθμισης (upgrade) του ηλεκτρονικού συστήματος συναλλαγών.
- Η αποϋλοποίηση των τίτλων δεν έχει πραγματοποιηθεί με πολλαπλές αρνητικές συνέπειες σε ό,τι αφορά τη διαφάνεια των συναλλαγών, αλλά και τη διευκόλυνση των ελεγκτικών διαδικασιών. Τούτο έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται παρενέργειες "τριβής", όπως η απώλεια τίτλων, η διακίνηση πλαστών τίτλων και η καθυστέρηση είσπραξης μερισμάτων από δικαιούχους. Ταυτόχρονα είναι δυνατόν να παραβιάζεται η νομοθεσία σε ό,τι αφορά τις μεταβολές στο μετοχικό κεφάλαιο μιας εισηγμένης εταιρείας και να καθίσταται ανέφικτος ο έλεγχος των μετοχολογίων ή και του ελέγχου αγοραπωλησιών σε περιπτώσεις, που οι αρχές θα θεωρούσαν σκόπιμο να διεξάγουν ελέγχους.
3. Για την λειτουργία της αγοράς τίτλων (μετοχών & ομολόγων)
- Δεν υπάρχει προς το παρόν κώδικας δεοντολογίας για τις εταιρείες, οι οποίες δραστηριοποιούνται στο χώρο αυτό (Χρηματιστηριακές Εταιρείες και Εταιρείες Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών). Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς φέρεται να προωθεί τις δια- δικασίες εφαρμογής αυτών των κωδίκων.
- Οι προϋποθέσεις παροχών άδειας λειτουργίας στις χρηματιστηριακές εταιρείες και στις εταιρείες παροχής επενδυτικών υπηρεσιών αφορούν, κατά βάση, την κεφαλαιακή τους επάρκεια. Πάντως, μια συνήθης πηγή επισφάλειας, το ημερήσιο ανοικτό υπόλοιπο των πελατών μιας χρηματιστηριακής εταιρείας(αθροιστικά) δεν ελέγχεται. Καθ' όσον αφορά την επάρκεια τεχνογνωσίας (αξιολόγηση του στελεχειακού τους δυναμικού) οι προυποθέσεις είναι πολύ ελαστικότερες. Ελέγχεται μόνον η επαγγελματική επάρκεια των χρηματιστηριακών εκπροσώπων με εξετάσεις. Η διαδικασία αυτή θα μπορούσε να συμπληρωθεί με τον προσδιορισμό αναγκών σε επαγγελματίες διαφόρων ειδικοτήτων (οικονομικοί αναλυτές, οικονομικοί διευθυντές, λογιστές κ.λπ.) καθώς και σε τακτικές επιμορφωτικές διαδικασίες. Σε ό,τι αφορά την πρόσβασή τους σε έρευνες αγορών (ελληνικών και διεθνών) ή σε τεχνολογική υποδομή δεν ζητούνται προϋποθέσεις, όπως ίσως θα έπρεπε.
- Δεν υπάρχει, επί του παρόντος τουλάχιστον, μηχανισμός ο οποίος να εγγυάται την εκκαθάριση των συναλλαγών, ούτε υπό μορφή ειδικού κεφαλαίου, ούτε υπό την μορφή ασφάλισης των δικαιοπραξιών. Το συνεγγυητικό κεφάλαιο καλύπτει μόνο (και μάλιστα μετά από διαδικασίες σχετικές με το πτωχευτικό δίκαιο) την επισφάλεια χρηματιστηρικών εταιρειών έναντι των πελατών τους και όχι άλλου είδους επισφάλειες. Οι αρχές έχουν προωθήσει τη δημιουργία επικουρικού ταμείου για τις συναλλαγές, ενώ επεδίωξαν την τροποποίηση των όρων λειτουργίας του συνεγγυητικού κεφαλαίου. Επισημαίνεται, ότι διατραπεζικό σύστημα εκκαθάρισης συναλλαγών με επιταγές δεν υπάρχει, με αποτέλεσμα να προκύπτει μια νέα πηγή επισφάλειας με την ενδεχόμενη διακίνηση ακάλυπτων επιταγών μέσω της ΑΕ Αποθετηρίων Τίτλων.
- Ο έλεγχος των πληροφοριών για εταιρείες εισηγμένες στο Χρηματιστήριο είναι πλημμελής, τα δε επίσημα στοιχεία των εταιρειών έχουν ως πηγή τις ίδιες, δημοσιευόμενα μάλιστα χωρίς προληπτικό έλεγχο των οργάνων της Κεφαλαιαγοράς. Σε περίπτωση σκόπιμης λανθασμένης παρουσίασης των στοιχείων ενδέχεται να προκύψει παραπλάνηση του επενδυτικού κοινού. Το φαινόμενο αυτό θα μπορούσε να επιταθεί από ανακριβή δημοσιεύματα, σκόπιμα ή μη. Οι αρχές, όπως και στις περισσότερες αναπτυγμένες αγορές, συναντούν δυσχέρειες στον έλεγχο της διακίνησης ανακριβών πληροφοριών και της εσκεμμένης εκμετάλλευσης εσωτερικής πληροφόρησης από τους "προνομιακούς" κατόχους της.
- Στις προθέσεις των αρχών της Κεφαλαιαγοράς είναι η εισαγωγή νέων χρηματιστηριακών προϊόντων (όπως τα παράγωγα), παρά τις οργανωτικές και τις λειτουργικές αδυναμίες, οι οποίες έχουν επισημανθεί μέχρις εδώ. Αν κάτι τέτοιο πραγματοποιηθεί τελικά, χωρίς να έχει προηγηθεί η αποϋλοποίηση των τίτλων και η αναβάθμιση του ηλεκτρονικού συστήματος των συναλλαγών, θα ανοίξει μια νέα πηγή επισφαλειών για το επενδυτικό κοινό.
Παρατήρηση: Εκ μέρους του Βουλευτή κ. Λέοντος Αυδή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος διατυπώθηκε η επιφύλαξη - παρά τη συμφωνία με το Σχέδιο Πορίσματος και παρά τα προτεινόμενα μέτρα τα οποία θεωρεί θετικά - ότι δεν θα γίνει ποτέ δυνατή η πλήρης προστασία των μικροκαταθετών μέσα στα όρια του υπάρχοντος νομικού πλαισίου.
Γ. ΜΕ ΤΑ ΜΑΖΙΚΑ ΜΕΣΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ (Μ.Μ.Ε.)
Η Επιτροπή αφιέρωσε δεκαπέντε (15) συνεδριάσεις για την εποπτεία της θεσμικής λειτουργίας των Μ.Μ.Ε., όπου ακούστηκαν οι απόψεις πολλών συντελεστών της λειτουργίας των ΜΜΕ.
Επίσης, η Επιτροπή ζήτησε με επιστολή της τις απόψεις όλων των υπευθύνων των εθνικής κυκλοφορίας εφημερίδων, προκειμένου να συντάξει το τελικό πόρισμά της.
Στις 16/4/97 ενέκρινε και υπέβαλε προς τη Βουλή των Ελλήνων προκαταρκτικές επισημάνσεις, που είχαν ως εξής:
Προκαταρκτικές Επισημάνσεις
επί της κατά το άρθρο 43 Α'
εποπτείας των Μ.Μ.Ε.
Η Επιτροπή ασχολήθηκε με την λειτουργία των Μ.Μ.Ε. σε 15 συνεδριάσεις και ακροάσθηκε τον Υπουργό Τύπου και ΜΜΕ, κ. Δ. Ρέππα, τον Πρόεδρο του Εθνικού Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου, κ. Θ. Κουρουσόπουλο και τους κ.κ.: Ι. Αναστασάκο, Διευθύνοντα Σύμβουλο της Εταιρείας Τηλεοπτικών Μετρήσεων AGB, Τ. Κιουσόπουλο, εκπρόσωπο της 'Ενωσης Διαφημιστικών Εταιρειών Ελλάδος, Π. Παναγιώτου, Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο της ΕΡΤ, Αν. Θεοχάρη, Διευθύνοντα Σύμβουλο του MEGA, Σπ. Χαραμή, Γενικό Διευθυντή του ANTENNA, Κ. Φιλιππόπουλο, Νομικό Σύμβουλο του ΣΚΑΙ, Π. Τρουπιώτη, Αρχισυντάκτη πολιτικού ρεπορτάζ του STAR, Αρ. Μανωλάκο, Πρόεδρο της ΕΣΗΕΑ, Γ. Λεονταρίτη, Γεν. Γραμματέα της ΕΣΗΕΑ, Γ. Αϊδίνη, Εκπρόσωπο της 'Ενωσης Ιδιοκτητών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών, Αριστ. Μάνεση, ομότιμο Καθηγητή του Συνταγματικού Δικαίου και Προέδρου του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής και τον Σερ. Φυντανίδη, Διευθυντή της Εφημερίδας "ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ", προκειμένου να σχηματίσει υπεύθυνη γνώμη για τη λειτουργία του όλου πλέγματος της πληροφόρησης, όπως προβλέπεται από τα άρθρα 14 και 15 του Συντάγματος.
Η Επιτροπή περιορίσθηκε αυστηρά εντός των ορίων της αρμοδιότητάς της, παρά το γεγονός, ότι τούτο δυσχέρανε σε πολλές περιπτώσεις τη διερευνητική της προσπάθεια.
Η Επιτροπή απέχει πολύ από του να έχει εκπληρώσει το έργο της, το οποίο μετά τις πρώτες συνεδριάσεις διεγράφη κατά πολύ ευρύτερο, σοβαρότερο και βαρύτερο, απ' ό,τι είχε κατ'αρχήν θεωρηθεί. Απεφάσισε, όμως, να υποβάλει μια προκαταρκτική εισήγηση, στην οποία να περιλάβει τις πρώτες παρατηρήσεις και σκέψεις της, με την ελπίδα και την προσδοκία ότι σε ένα ταχύτατα εξελισσόμενο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο, όπου οποιαδήποτε καθυστέρηση θα μπορούσε να επιδεινώσει μια ήδη απαράδεκτη κατάσταση και να μονιμοποιήσει επικίνδυνες στρεβλώσεις, έστω και μερικές πρώτες επισημάνσεις, θα μπορούσαν να αποδειχθούν κρίσιμης σημασίας.
Οίκοθεν νοείται ότι η Επιτροπή επιφυλάσσεται με την ολοκλήρωση των εργασιών της, να συντάξει οριστική εισήγηση και ενδεχομένως να συμπληρώσει, να τροποποιήσει ή και να ανακαλέσει ορισμένες από τις σημερινές παρατηρήσεις της.
Σε μια εισαγωγική περιγραφή της συνολικής εικόνας των ΜΜΕ, θα μπορούσε να παρατηρηθεί, ότι, έχουμε μια καλπάζουσα, αλλά άναρχη, ενίοτε αντιφατική και χωρίς δεοντολογικές δεσμεύσεις ανάπτυξη των ηλεκτρονικών ΜΜΕ, με μια παράλληλη και επικίνδυνη συρρίκνωση των εντύπων ΜΜΕ, των οποίων η συνολική κυκλοφορία κατά τη χρονική περίοδο 1989-1995 μειώθηκε από 1.000.000 φύλλα σε 575.000 φύλλα και σήμερα συντηρείται με το σύστημα των παροχών (Σημ.: αναλυτικότερα τα στοιχεία έχουν ως εξής: Μέση κυκλοφορία το 1990, 824.000 φύλλα, το 1991, 703.000 φύλλα, το 1992, 626.000 φύλλα, το 1993, 589.000 φύλλα, το 1994, 611.000 φύλλα και το 1995, 575.000 φύλλα).
'Εχοντας, όμως, υπόψη τη γενική -παγκοσμίως- παραδοχή, ότι το ηλεκτρονικό μήνυμα απευθύνεται διά του θυμικού στο υποσυνείδητο, αντιθέτως με τον έντυπο λόγο που, διά της κριτικής λειτουργίας του λογικού, εντάσσεται στη μνήμη μια τέτοια δραματική ανατροπή της σχέσης μεταξύ ηλεκτρονικών ΜΜΕ και εφημερίδων, δικαιολογεί ζωηρές ανησυχίες, όχι μόνο για την ποιότητα της ενημέρωσης, αλλά και τον κίνδυνο προϊούσης ατροφίας της κριτικής λειτουργίας του ατόμου.
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η υποβάθμιση της ανθρώπινης αξίας σε πολλές εκπομπές, ιδίως σε ορισμένα "reality shows" ενώ δεν πρέπει να παραβλέπονται οι μορφωτικές και πολιτιστικές δυνατότητες του ηλεκτρονικού τύπου, που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν θετικά, αν υπήρχαν οι κατάλληλες προϋποθέσεις.
Αρκεί να σημειωθεί ότι στις ΗΠΑ, όπου η ανατροπή αυτού του συσχετισμού δεν ήταν της ίδιας τάξης, πρόσφατες επιστημονικές μελέτες αποδεικνύουν ή τουλάχιστον υποστηρίζουν, ότι η T.V. ευθύνεται για μια ανησυχητική πτώση του πολιτισμικού και πνευματικού επιπέδου του αμερικανικού λαού.
'Ισως μάλιστα πρέπει να σημειωθεί ότι δεν ευθύνεται αυτή καθ'εαυτή η Τ.V. αλλά το περιεχόμενο των τηλεοπτικών εκπομπών.
Από την άλλη μεριά, ούτε είναι δυνατόν να αντιστρατευθούμε στην τεχνολογική εξέλιξη, ούτε επιτρέπεται να αγνοηθούν οι μεγάλες δυνατότητες, που προσφέρει στην εξυπηρέτηση του κοινωνικού συνόλου η ηλεκτρονική ενημέρωση. Συνεπώς, επιβάλλεται η δημιουργία ενός προσεκτικά μελετημένου θεσμικού πλαισίου αφ'ενός και αφ'ετέρου η διαμόρφωση δεοντολογικών κανόνων τέτοιων, που θα επιτρέψουν την αξιοποίηση και μάλιστα στο μέγιστο δυνατό, των ευεργετικών δυνατοτήτων της T.V. με ταυτόχρονη ελαχιστοποίηση των υποπροϊόντων της.
Γενικές διαπιστώσεις
1. Γενική υπήρξε η αποδοχή εκ μέρους όλων των ερωτηθέντων, ότι τα ΜΜΕ ως επιχειρήσεις είτε είναι ελλειμματικές είτε ευρίσκονται μόλις άνω του ορίου επιβίωσης, που στην πραγματικότητα πρόκειται για μια επισφαλή ισορροπία μεταξύ "κέρδους" και "ζημίας". Υπό τις συνθήκες αυτές, η οριακή - που είναι πιο συχνά αρνητική- απόδοση των μεγάλων κεφαλαίων, που απαιτεί ως επένδυση μια τέτοια επιχείρηση, θα έπρεπε, λογικά, να είχε προκαλέσει μια κεντρόφυγο τάση. Η πραγματικότητα εν τούτοις είναι ότι υπάρχει σημαντική προσφορά επενδυτικών κεφαλαίων στα ΜΜΕ. Η μόνη εγγύηση που δόθηκε είναι, ότι ένα ΜΜΕ συνιστά "εξουσία" και ισχυρή μάλιστα και "η γοητεία της εξουσίας είναι μεγάλη".
Κανείς, όμως, από τους ακροασθέντες δεν θέλησε ή δεν μπόρεσε να διευκρινίσει πώς χρησιμοποιείται ή πρόκειται να χρησιμοποιηθεί αυτή η εξουσία και ποια είναι η υλοποίηση της περιβόητης "γοητείας" της.
2. Μιά δεύτερη γενική παραδοχή είναι ότι, λόγω του ισχυρότατου ανταγωνισμού μεταξύ των καναλιών και του συνεχώς αυξανομένου κόστους, η ποιότητα των προγραμμάτων θα ακολουθεί συνεχώς φθίνουσα πορεία. Παρ' ότι όμως η διαπίστωση αυτή εκφράζεται με θλίψη, δεν διαπιστώθηκε η παραμικρή τάση ή σκέψη πρωτοβουλίας για την αντιστροφή της τάσης αυτής.
Φαίνεται δε ουτοπική η ελπίδα ότι μπορεί στο μέλλον να αναληφθεί τέτοια πρωτοβουλία από τους ιδιοκτήτες των ΜΜΕ.
Θα πρέπει ακόμη να σημειωθεί ότι για σκηνές ιδιαίτερης και αδικαιολόγητης βίας ή ταινίες υποκουλτούρας, δεν υπάρχει προγραμματισμός αποκλεισμού τους από την Τ.V., αν και αποδοκιμάσθηκαν από τους εκπροσώπους της.
Η εντύπωση που δόθηκε είναι ότι όλοι αναμένουν την παρέμβαση της πολιτείας με την θέσπιση συγκεκριμένων κανόνων δεοντολογίας και αποδοτικής λειτουργίας των υφιστάμενων θεσμών, χωρίς την παραμικρή πρόθεση επιβολής αυτοπεριορισμού και αυτοπειθαρχίας.
'Ομως δεν αναμένεται αυτοπεριορισμός των ΜΜΕ.
Πρόκειται για ιδιαίτερα σημαντική πτυχή του όλου προβλήματος, δεδομένου ότι πρόσφατες διεθνείς έρευνες κατέληξαν στο συμπέρασμα, ότι το 80% των εγκληματικών πράξεων ατόμων νεαράς ηλικίας αποτελούν μίμηση σκηνών της τηλεόρασης, ενώ ανάλογη είναι και η συμμετοχή της υποκουλτούρας στην εξάπλωση των ναρκωτικών.
3. Οι διατάξεις του νόμου περί διαφάνειας στα ΜΜΕ και του σχετικού προεδρικού διατάγματος τηρούνται και το Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο εκδίδει, κατόπιν ελέγχου, τα απαιτούμενα πιστοποιητικά διαφάνειας για την ανάληψη έργων ή προμηθειών του Δημοσίου.
Εν τούτοις, κατά τις συζητήσεις στην Επιτροπή διεπιστώθησαν δύο ουσιώδεις αδυναμίες. Πρώτον, η ονομαστικοποίηση των μετοχών προβλέπεται και επιβάλλεται μόνο μέχρι της δευτέρας βαθμίδας ελέγχου μιας εταιρείας (Holding Company), ενώ μπορεί να υπάρχει και τρίτη και τέταρτη εταιρεία. Δεύτερον, δεν υπάρχει δημοσιότητα στη διαφάνεια, που θα διασφάλιζε και πρόσθετο έλεγχο.
Σήμερα ούτε η Βουλή έχει τη δυνατότητα να ελέγξει τις ονομαστικοποιημένες μετοχές, πράγμα που δημιουργεί και ένα σοβαρό ερώτημα: αν δηλαδή, η προβλεπόμενη και κατοχυρωμένη υπό του Συντάγματος ελεγκτική αρμοδιότητα της Βουλής είναι επιτρεπτό να περιορίζεται διά Προεδρικού Διατάγματος.
Ακρογωνιαίο ζήτημα είναι η αποτελεσματικότητα της Βουλής και της Επιτροπής μας, ως προς τη λειτουργία των ΜΜΕ σύμφωνα με το νόημα του άρθρου 15 παρ. 2 του Συντάγματος. (Βλ.: σχετική εισήγηση του μέλους της Επιτροπής κ. Αναστασίου Πεπονή, σελ. 51).
4. Σ'όλη τη διάρκεια των εργασιών της Επιτροπής δεν διεπιστώθη η παραμικρή ανησυχία, σκέψη ή φροντίδα για την προστασία της ελληνικής γλώσσας, παρ'ότι ουδείς διαφωνεί ότι η ορθή ελληνική γλώσσα υποχωρεί προτροπάδην ενώπιον ενός υπό διαμόρφωση νέου γλωσσικού ιδιώματος, που θα θυμίζει την ελληνικήν, αλλά δεν θα είναι ελληνική γλώσσα. Και το μοναδικό επιστημονικό φαινόμενο μίας γλώσσας, της Ελληνικής, που ομιλείται με αδιατάρακτη συνέχεια επί 3.000 χρόνια, να αντιμετωπίζει άμεση και συγκεκριμένη απειλή, από μία δράκα ατόμων, ελλειπούς παιδείας και χάριν της μεγιστοποιήσεως του κέρδους.
Θα έπρεπε δε να υπάρχει έλεγχος και οργανωμένη παρέμβαση, κυρίως με τη μορφή της υπόδειξης των ορθών γλωσσικών τύπων.
5. Παρά το γεγονός ότι καθ'όλη τη διάρκεια των ακροάσεων έγιναν επανειλημμένες αναφορές στους κανόνες "δεοντολογίας", το γεγονός που παραμένει είναι ότι, μέχρι στιγμής ούτε το ΕΡΣ, ούτε οι επαγγελματικές οργανώσεις έχουν συντάξει κώδικες δεοντολογίας. Οι υπάρχοντες προγραμματισμοί και προσδοκίες είναι αμφίβολο, αν θα υλοποιηθούν εγκαίρως, αν δεν υπάρξει άνωθεν παρέμβαση ή παροτρύνσεις.
Αντιθέτως από ό,τι θα ανεμένετο, υπάρχει ήδη ή διαμορφώνεται ένα κλίμα αποδοχής και μάλιστα προσδοκίας μίας πλέον "εμπνευσμένης" νομοθετικής ρύθμισης ώστε οι τηλεοπτικοί σταθμοί, οι οποίοι "είναι εργολάβοι του κράτους για την υλοποίηση των επιταγών του Συντάγματος" όπως κατετέθη, να έχουν σαφή περιγραφή της εργολαβίας τους "προκειμένου να φέρουν εις πέρας αυτή την εργολαβία, δηλαδή τη διαπαιδαγώγηση του Ελληνικού Λαού, την ψυχαγωγία του και την ενημέρωσή του". "Δεν είδαμε μία εμπνευσμένη νομοθετική ρύθμιση, που να προάγει το περιεχόμενο των ιδιωτικών και κρατικών ραδιοτηλεοπτικών σταθμών" (όπως κατέθεσε στην Επιτροπή εκπρόσωπος του SKY). 
6. Μία τελευταία γενική παρατήρηση είναι ότι δεν διαγράφεται στον ορίζοντα οποιαδήποτε σοβαρή προσπάθεια μελέτης και αντιμετώπισης του επικίνδυνου φαινομένου της συρρίκνωσης των εφημερίδων, οι οποίες φαίνεται ότι στο προβλεπτό μέλλον θα εξακολουθήσουν να εξαρτούν την επιβίωσή τους από το σύστημα των παροχών.
Εκ μέρους του μέλους της Επιτροπής, κ. Λ. Αυδή διατυπώθηκε η άποψη, ότι το σύστημα των παροχών με κουπόνια, που έχει υιοθετηθεί από ορισμένες εφημερίδες, πρέπει να καταργηθεί.
Ειδικές παρατηρήσεις
1.Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο
α. Γενική υπήρξε η αναγνώριση, η αποδοχή του θεσμού του Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου και η αντικειμενικότητα με την οποία λειτουργεί, όσο λειτουργεί μέχρι σήμερα. Εξ ίσου γενική υπήρξε και η διαπίστωση, ότι, λόγω ελλείψεως τεχνικών μέσων και ειδικευμένου προσωπικού, δεν είναι ακόμη σε θέση να επιληφθεί του συνόλου των αρμοδιοτήτων που του έχουν ανατεθεί. Την αδυναμία αυτή αναγνώρισε και ο αρμόδιος Υπουργός Τύπου και ΜΜΕ, κ. Δ. Ρέππας, ο οποίος εξέθεσε κατά τρόπον πειστικόν, τα μέτρα τα οποία λαμβάνει για την εξασφάλιση της υλικοτεχνικής υποδομής, καθώς και του εξαιρετικά ειδικευμένου προσωπικού. Παρά ταύτα, η καθυστέρηση είναι ήδη πολύ μεγάλη και η παράτασή της πέραν της μονιμοποίησης των στρεβλώσεων, που υπάρχουν στο ραδιοτηλεοπτικό πεδίο, απειλούν και την υπονόμευση του θεσμού. Παρ'ότι τα μέτρα, που ανέφερε ο κύριος Υπουργός, κρίνονται ικανοποιητικά, δεν υπάρχει καμμία εγγύηση - πλην ίσως της πολιτικής βούλησης - ταχείας εφαρμογής τους.
β. Διεπιστώθησαν, όμως, και σημαντικές θεσμικές αδυναμίες, κυριότερη των οποίων είναι η έλλειψη εξειδικευμένου κώδικα δεοντολογίας, που αποτελεί ούτως ειπείν το "νόμο", που η παράβασή του θα δικαιολογεί την "ποινή".
γ. Το σύστημα επιβολής των προστίμων και της άσκησης "ενδίκων μέσων" δεν διασφαλίζει:
γα. Τη δημοσιότητα της κρίσης, ώστε αφ'ενός μεν να αποτελεί και "παιδευτική λειτουργία" για τα άλλα στελέχη των ηλεκτρονικών ΜΜΕ, αφ'ετέρου δε να δημιουργεί "κοινή αντίληψη" της Κοινής Γνώμης για την "καλή" και "κακή" T.V., ώστε παράλληλα προς τις κυρώσεις να λειτουργεί και η κοινωνική απαξίωση, που μακροπρόθεσμα μπορεί να αποτελέσει τη βαρύτερη κύρωση.
γβ. Την αναντιστοιχία παραπτώματος και προστίμου. Είναι χαρακτηριστικό ότι η υπέρβαση του χρόνου διαφημίσεων κατά το 1996 αποτιμάται σε 1.349.000 εκατ. δρχ. περίπου. Τα πρόστιμα που επεβλήθησαν για την παράβαση αυτή δεν υπερβαίνουν τα 100.000.000 δρχ. και είναι άδηλον πόσα από αυτά εισεπράχθησαν, γεγονός που δεν μπορεί να αποτελέσει ανασταλτικό παράγοντα στην παράβαση της σχετικής διάταξης.
γγ. Τα "ένδικα μέσα", δηλαδή οι προσφυγές στα Διοικητικά Δικαστήρια διαιωνίζουν τις υποθέσεις και δεν καθιστούν τελέσφορο το σύστημα επιβολής κυρώσεων. Θα πρέπει να αντιμετωπισθούν με άλλη διαδικασία, ενδεχομένως εντός του Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου με την προσθήκη ανωτάτων Δικαστικών για την ταχεία διεκπεραίωση των υποθέσεων, διότι τελικά υπάρχουν αμφιβολίες, αν και πόσο, και πότε καταβάλλονται τα πρόστιμα.
Επισημαίνεται, δηλαδή, η ανάγκη δημιουργίας ενός δικονομικού πλαισίου, που να διασφαλίζει τόσο την ταχεία επιβολή, όσο και είσπραξη των προστίμων. Και κυρίως, να επανέλθουμε στο προηγούμενο καθεστώς κατά το οποίο τα πρόστιμα επεβάλλοντο από το Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο, χωρίς παρεμβολή ή συμμετοχή του αρμοδίου Υπουργού.
γδ. Παρά το γεγονός ότι ουδεμία έχει εκφρασθεί αμφιβολία για την αντικειμενική κρίση και λειτουργία των μελών του Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου (αντιθέτως δε ο Πρόεδρός του, κ. Θ. Κουρουσόπουλος εξέφρασε την απόλυτη ικανοποίησή του), η έλλειψη κανόνων ασυμβίβαστου των μελών του Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου, καθώς και η υπόδειξή τους από τα Κόμματα και όχι η επιλογή από ευρύτερο πίνακα υποψηφίων, στον οποίο θα υπάρχουν φυσικά και εκπρόσωποι των κομμάτων αλλά και κοινωνικές οργανώσεις, δημιουργεί ή μπορεί να δημιουργήσει αμφιβολίες ή και ισχυρισμούς για μη αντικειμενική κρίση.
Το μέλος της Επιτροπής κ. Λεωνίδας Αυδής διετύπωσε την άποψη ότι στη συγκρότηση του ΕΡΣ δεν πρέπει να έχουν την πλειοψηφία οι εκπρόσωποι του εκάστοτε κυβερνητικού κόμματος.
δ. Αδυναμία όχι του Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου, αλλά της κείμενης νομοθεσίας αποτελεί η μη λειτουργία του δικαιώματος της απάντησης - που αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της ελευθερίας της έκφρασης - και της υποχρέωσης της αποκατάστασης της αλήθειας. Πρόκειται για δύο αρχές, που αν και εφαρμόζονται με αρκετές παρεκκλίσεις από τις Εφημερίδες, έχουν, εν τούτοις, συμβάλλει αποτελεσματικά - και προληπτικά και κατασταλτικά - στην προστασία του πολίτη. Επέκτασή του και στα ραδιοτηλεοπτικά μέσα θα αποτελούσε τη μόνη αποτελεσματική προστασία και αντίσταση του μέσου πολίτη - απέναντι στη "δικτατορία" - κατά τον Ουμπέρτο 'Εκο - των ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης.
ε. Επισημαίνεται, επίσης ότι οι οποιεσδήποτε και οσεσδήποτε εγγυήσεις για την πρόληψη της ανάμιξης των ιδιοκτητών ΜΜΕ σε προμήθειες του δημοσίου είναι δυνατόν να καταστρατηγηθούν και μόνο μια ριζική εξυγίανση του συστήματος προμηθειών είναι δυνατόν να αποτρέψει την περιβόητη διαπλοκή συμφερόντων.
Τέλος, η Επιτροπή τονίζει την ανάγκη συνταγματικής κατοχύρωσης του θεσμού του Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου με τις βελτιώσεις εκείνες, που θα κρίνονται απαραίτητες και επιφυλάσσεται να κάνει συγκεκριμένες προτάσεις επί του θέματος αυτού.
2.Μετρήσεις τηλεθέασης
Η Επιτροπή ασχολήθηκε σε τρεις πολύωρες συνεδριάσεις της με τις μετρήσεις της τηλεθέασης, οι οποίες -όπως διαπιστώθηκε- φέρουν μεγάλο μέρος της ευθύνης για πολλές από τις κακοδαιμονίες των ηλεκτρονικών ΜΜΕ. Συνοπτικά, θα μπορούσε να λεχθεί ότι οι περιβόητες μετρήσεις τηλεθέασης με δυσκολία θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν ως ενδείξεις και μάλιστα για τα μεγάλα αστικά κέντρα και μόνο.
Πιο συγκεκριμένα: Το ίδιο το σύστημα πάσχει τεχνικά, διότι η λειτουργία του εξαρτάται απολύτως από την ορθή, συνεπή και ανεπηρέαστη συμμετοχή του ανθρώπινου παράγοντα και μάλιστα όχι ενός, αλλά όλων των μελών της οικογένειας, περιλαμβανομένων και των παιδιών. Και όμως πρόκειται για σημαντική ημερήσια απασχόληση, που παρέχεται χωρίς οικονομική αποζημίωση, αν και ένα καθεστώς αμειβόμενης εργασίας θα προκαλούσε πολύ σοβαρότερες παρενέργειες. Το δείγμα των νοικοκυριών αυτό καθ' εαυτό είναι πάρα πολύ μικρό για να δημιουργεί προϋποθέσεις αντιπροσωπευτικότητας. Αλλά και η γεωγραφική κατανομή του δείγματος ουσιαστικά επιτρέπει -όσο επιτρέπει- τη μέτρηση σε αστικά κέντρα μόνον.
Οι "ομαδοποιήσεις" του δείγματος είναι κατά το μάλλον ή ήττον αυθαίρετες και αν μελετηθεί η συμπεριφορά τους, εμφανίζεται ως αντιφατική. Επί παραδείγματι, χαμηλότερου μορφωτικού επιπέδου ομάδες εμφανίζονται να παρακολουθούν τις πολιτιστικές εκπομπές περισσότερο από τις ομάδες υψηλότερου επιπέδου. Και οι οποιεσδήποτε ερμηνείες (ότι τις παρακολουθούν για εκπαιδευτικούς λόγους, που δεν ισχύουν για τους ανώτερης μορφώσεως) δεν είναι πειστικές, όταν οι ίδιες ομάδες παρουσιάζουν υψηλή τηλεθέαση σε χαμηλότερης ποιότητας προγράμματα με άμεση συνέπεια την περαιτέρω ποιοτική πτώση των προγραμμάτων. Αμφιβολίες για την αντιπροσωπευτικότητα των μετρήσεων τηλεθέασης εξεφράσθησαν και από εκπροσώπους των τηλεοπτικών σταθμών και υπεστηρίχθη ότι " από έρευνες, που είχαμε κάνει παλαιότερα συμπεράναμε ότι η πλειοψηφία των ατόμων αυτών αποτελείται από αμόρφωτους, πράγμα που επηρεάζει το δείγμα και δεν προάγει την ποιότητα της τηλεόρασης".
Εντύπωση, επίσης, προκαλεί α) το μονοπώλιο της αγοράς μετρήσεων τηλεθέασης από μία εταιρεία, την Α.G.B., β) το γεγονός ότι μόλις ενεφανίσθη άλλη εταιρεία στην αγορά, εξαγοράσθηκε από την πρώτη και γ) ότι στο μετοχικό κεφάλαιο και στη διοίκηση της εταιρείας μετέχει διαφημιστική εταιρεία που, εξ' ορισμού, είναι και πελάτης ή καλύτερα, έχουμε σύμπτωση "ωφελούντος" και "οφελουμένου".
Από το μέλος της Επιτροπής κ. Λ. Αυδή διατυπώθηκε η άποψη ότι η μέτρηση της τηλεθέασης, ενόψει της σημασίας της, θα πρέπει να αποτελέσει έργο φορέα δημόσιου χαρακτήρα.
3.Διαφήμιση
Η Επιτροπή ασχολήθηκε σε μία μόνο συνεδρίαση με την ακρόαση του εκπροσώπου της 'Ενωσης Διαφημιστικών Εταιρειών Ελλάδος, κ. Τ. Κιουσόπουλου, αν και σκοπεύει να διευρύνει την έρευνά της. Στο σύντομο αυτό χρονικό διάστημα, ασφαλώς τελείως ανεπαρκές για την συναγωγή συμπερασμάτων, διεφάνη εν τούτοις ότι:
- Τα ΜΜΕ εξαρτώνται απολύτως ή σε μέγιστο βαθμό από το διαφημιστικό προϊόν, που διαχειρίζονται οι διαφημιστικές εταιρείες.
- Οι μεγάλες διαφημιστικές εταιρείες είτε ελέγχονται από ξένες διαφημιστικές εταιρείες και κεφάλαια ή είναι εξ ολοκλήρου ξένων συμφερόντων.
- Ο συνδυασμός των τηλεοπτικών μετρήσεων με συμφέροντα των μεγάλων εταιρειών περιορίζουν ή θα μπορούσαν να περιορίσουν την ελεύθερη επιλογή του πελάτη, δηλαδή του διαφημιζόμενου.
- Ο ίδιος συνδυασμός θα μπορούσε να υπαγορεύσει τη μορφή, το περιεχόμενο, ακόμη και την πολιτική ενός ΜΜΕ.
- Ορισμένες πρακτικές θα μπορούσαν να αποτελέσουν παραβίαση των φορολογικών διατάξεων ή των κανόνων του ανταγωνισμού.
- Κατά τη μετάδοση διαφημίσεων θα πρέπει να υπάρχει ο λογότυπος του σταθμού.
Προκαταρκτικές προτάσεις - σκέψεις
1. Ουσιαστική βελτίωση της συνολικής εικόνας των ΜΜΕ απαιτεί μια πραγματικά εμπνευσμένη και θαρραλέα νομοθεσία η οποία, έστω και αν θα έλθει σε ρήξη με κατεστημένα συμφέροντα και συνήθειες του παρελθόντος, θα έχει ευμενή απήχηση, διότι γενική είναι η διαπίστωση ότι "η σημερινή κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί".
2. Το Ρ.Σ. θα μπορούσε να αποτελέσει τον κύριο μοχλό μιας τέτοιας δραματικής αλλαγής, εφ' όσον:
2α) Κατοχυρωθεί με προσεκτικά επεξεργασμένους κανόνες δεοντολογίας, εν είδει "νομοθεσίας", και ευέλικτο σύστημα κυρώσεων, που θα διασφάλιζαν την αντικειμενικότητα, διαφάνεια και δημοσιότητα.
2β) Βελτιωθεί η εικόνα του με τη θέσπιση ασυμβίβαστων των μελών του, δηλ. να μην εργάζονται σε ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς ή να έχουν οποιαδήποτε εξηρτημένα συμφέροντα, να μην υποδεικνύονται από τα κόμματα και η επιλογή να γίνεται από ευρύτερο πίνακα υποψηφίων κ.λπ..
Το μέλος της Επιτροπής κ. Λεωνίδας Αυδής υποστήριξε ότι μεταξύ των μελών του ΕΡΣ θα πρέπει να υπάρχουν εκπρόσωποι των κομμάτων.
2γ) Να ενισχυθεί με το απαραίτητο και εξειδικευμένο έμψυχο και άψυχο υλικό.
2δ) Να υποβάλλει εξαμηνιαίες εκθέσεις στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας.
3. Μετρήσεις τηλεθέασης:
Και αυτό το σύστημα θα πρέπει να αναδιαρθρωθεί άρδην και αν ακόμη δεχθούμε ότι η διεθνής πρακτική είναι να υπάρχει εταιρεία μέτρησης (πράγμα που δεν δικαιολογήθηκε επαρκώς) θα πρέπει:
3α) 'Αλλη αρχή να θέτει τις προδιαγραφές μέτρησης, όπως το ΡΣ και ο ιδιωτικός φορέας να πραγματώνει τη μέτρηση, με βάση τις προδιαγραφές αυτές.
3β) Να υπάρχει σύστημα ελέγχου, όχι εκ μέρους άλλου ιδιωτικού φορέα, αλλά του ΡΣ.
3γ) Να αναζητηθεί πιο σύγχρονο και αυτοματοποιημένο σύστημα μέτρησης με τη μικρότερη δυνατή παρέμβαση του ανθρώπινου παράγοντα.
3δ) Οι μετρήσεις να γίνονται όχι κατ' απόλυτη αξιολόγηση, αλλά κατά δέσμες π.χ. χρονικής ζώνης, κατηγοριών εκπομπών κ.λπ..
Το μέλος της Επιτροπής κ. Λεωνίδας Αυδής υποστήριξε ότι τα ως άνω μέτρα δεν θα είναι αποτελεσματικά και επανέλαβε ότι οι μετρήσεις πρέπει να γίνονται από δημόσιο φορέα, που θα διέπεται από καθεστώς πρόσφορο για την εκπλήρωση της αποστολής του.
4. Ιδιοκτησιακό καθεστώς.
Οι ισχύουσες διατάξεις παρεμποδίζουν σε σημαντικό βαθμό τη συγκέντρωση των ΜΜΕ σε ελάχιστους και τη σύμπτωση με άλλα συμφέροντα, όπως των εργολάβων του δημοσίου. Αλλά, ενώ οι έλεγχοι επιβάλλονται στους συνάπτοντες εργολαβίες με το δημόσιο, δεν υπάρχει σύστημα ελέγχου των οικονομικών δραστηριοτήτων των ιδιοκτητών ΜΜΕ, όπως υπεύθυνες δηλώσεις, πόθεν έσχες, περιλαμβανομένου και του δικαιώματος προσφυγής παντός έχοντος έννομο συμφέρον στο ΡΣ.
5. Μιά σοβαρή αδυναμία του συστήματος ελέγχου είναι ότι περιορίζεται στα ΜΜΕ ως επιχειρήσεις και μόνον, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι, και αν ακόμη ο ιδιοκτήτης ενός μέσου μαζικής ενημέρωσης επιθυμεί να τηρήσει όλες τις υποχρεώσεις του, ελάχιστη δυνατότητα συστηματικής και άμεσης παρέμβασης έχει και συνήθως περιορίζεται στις γενικές εντολές. Για την αντιμετώπιση της αδυναμίας αυτής έχει επινοηθεί και το σύστημα των "αδειών ασκήσεως επαγγέλματος" για τα διευθύνοντα στελέχη των ραδιοτηλεοπτικών σταθμών, που καθιστάμενα συνυπεύθυνα θα αντιμετώπιζαν και την προοπτική κύρωσης της προσωρινής ανάκλησης της αδείας τους.
Μια τέτοια ρύθμιση, όμως επ' ουδενί λόγω δεν πρέπει να οδηγήσει στην απαλλαγή των ιδιοκτητών από την ευθύνη με τη μέθοδο της μετακίνησής τους σε πρόσωπα οικονομικά εξαρτημένα. Η ευθύνη των ιδιοκτητών πρέπει να παραμείνει ακεραία και εις ολόκληρον.
Δ. ΜΕ ΤΗN ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΤΗΣ ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΣΟΔΩΝ ΑΠΟ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ
Η Επιτροπή εξέτασε την εφαρμογή και αποτελεσματικότητα του ν. 2331/95, "για την πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές πράξεις", χωρίς επί του παρόντος να προχωρήσει σε περαιτέρω διερεύνηση του θέματος -πράγμα, που παραμένει στις προτεραιότητές της- και ενέκρινε την εισήγηση του κ. Αναστασίου Πεπονή, μέλους της Επιτροπής και έχει ως εξής:
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΘΕΣΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ
ΘΕΜΑ: ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΤΗΣ ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΣΟΔΩΝ ΑΠΟ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ
Ι. Η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας αποφάσισε να ερευνήσει την αποτελεσματικότητα του ν. 2331/95, τις συνθήκες εφαρμογής του και τα ενδεχόμενα προβλήματα, που έχουν ανακύψει και δικαιολογούν συμπληρωματική νομοθετική παρέμβαση.
Πρώτη ενέργεια της Επιτροπής υπήρξε η πρόσκληση για ακρόαση του Προέδρου και μελών της Επιτροπής του άρθρου 7 του ανωτέρω νόμου, αρμόδιας για τη συγκέντρωση κ.λπ. πληροφοριών που αφορούν πράξεις νομιμοποίησης παρανόμου χρήματος, αποκαλούμενης, σύμφωνα με το άρθρο 1 υπό στοιχείο ζ του ίδιου νόμου, "Αρμόδιος Φορέας".
Η ακρόαση πραγματοποιήθηκε στις 4/6/97 και το μεγαλύτερο μέρος της κάλυψε η προφορική 'Εκθεση του Προέδρου της αρμόδιας Επιτροπής Εφέτη κ. Κ. Βαρδαβάκη, καθώς και οι απαντήσεις του σε ερωτήσεις μελών της Επιτροπής.
Τα κύρια σημεία των όσων εξέθεσε ο κ. Βαρδαβάκης είναι:
- Ξεκίνησε χαρακτηρίζοντας κατηγορηματικά το νόμο ως ατυχή. Εδήλωσε ότι έχει υποβάλει σχέδιο για τη βελτίωσή του και υποσχέθηκε να το θέσει στη διάθεση της Επιτροπής.
- Ετόνισε με έμφαση ότι ο Πρόεδρος διορίζεται κατευθείαν από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, χωρίς παρέμβαση του Υπουργού για να εξηγήσει αργότερα, ότι σύμφωνα με τη διάταξη, ο Πρόεδρος "δεν μπορεί να υπάγεται σε κάποιον Υπουργό".
- Ερμηνεύοντας τη διάταξη του άρθρου 2 παρ. 1 του ως άνω νόμου υποστήριξε, ότι με αυτήν ο νόμος θέλει να ποινικοποιήσει μια κλεπταποδοχή και ότι για να υπάρξει αδίκημα πρέπει να επιβεβαιωθεί ότι είναι κλεπταποδόχος. 'Εθεσε δε το ερώτημα, τι έγκλημα διαπράττει ο ίδιος ο δράστης.
- Επεσήμανε ότι η προθεσμία των 5 ημερών την οποία θέτει ο νόμος στο "Φορέα" για να κρίνει εάν η σύμβαση είναι ύποπτη, είναι ανεπαρκής.
- Υποστήριξε ότι θα έπρεπε ο νόμος "να απαλείψει την προανάκριση... να την αφήσει ως ελεύθερη προανάκριση..." επίσης, "να επιτρέψει στην Επιτροπή (Φορέα) και στον Πρόεδρό της να ασκήσει όλες τις ανακριτικές πράξεις, τις οποίες προβλέπει ο Ποινικός Κώδικας".
Για τις ανωτέρω επισημάνσεις οι αντίστοιχες παρατηρήσεις μας είναι οι εξής:
1. Ο χαρακτηρισμός του νόμου ως ατυχούς δεν επιδέχεται σχόλιο, διότι αποτελεί περισσότερο πολιτική κρίση - η οποία ανήκει στη Βουλή - και όχι επιστημονική. Προφανώς ο κ. Εφέτης ήθελε να αναφερθεί στην αποτελεσματικότητα του νόμου. Σημειώνεται εδώ, ότι η νομοτεχνική επεξεργασία του νόμου έγινε από δόκιμο και έγκριτο Πρόεδρο Εφετών με ενεργό συμμετοχή ειδικευμένων στελεχών της Τραπέζης της Ελλάδος. Ως προς τις ποινικές διατάξεις του, ακολούθησε κατά βάση τη δομή των διατάξεων των άρθρων 5 και 6 του ν. 2145/93, οι οποίες είχαν συνταχθεί από Επιτροπή, με Πρόεδρο το διακεκριμένο νομικό (τ. αρεοπαγίτη) κ. Διον. Κονδύλη, (επί υπουργίας της κ. Α. Ψαρούδα - Μπενάκη).
2. Είναι νομικά και πραγματικά ανακριβές, ότι ο διορισμός του δικαστή Προέδρου από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο έχει ως συνέπεια, ότι "δεν μπορεί να υπάγεται σε κάποιον Υπουργό". Στον κατά περίπτωση αρμόδιο υπουργό δεν υπάγεται το πρόσωπο του Προέδρου, αλλά το συλλογικό όργανο του "Φορέα" του οποίου προεδρεύει. Ούτε έγινε αντιληπτό εάν και ποια προβλήματα γεννά η επισήμανση του διορισμού του Προέδρου του "Φορέα" από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, χωρίς τη μεσολάβηση τυπικής πράξης Υπουργού.
3. Είναι σαφές ότι η διάταξη της παραγρ. 1 του άρθρου 2 δεν ποινικοποιεί "μια κλεπταποδοχή". Ούτε αφήνει εκτός εφαρμογής του τον ίδιο το δράστη, όπως διαφαίνεται να υποστηρίζει ο Πρόεδρος του "Φορέα". Η διάταξη ορίζει ρητά ότι τιμωρείται "...όποιος από κερδοσκοπία ή με σκοπό να συγκαλύψει την αληθή προέλευση..." Είναι πρόδηλο ότι και ο ίδιος ο δράστης μπορεί να επιχειρήσει τη συγκάλυψη της αληθούς προέλευσης παρανόμου χρήματος και να είναι ο ίδιος ο δράστης, ο οποίος προβαίνει στις περιγραφόμενες από την ίδια διάταξη ενέργειες κερδοσκοπίας ή συγκάλυψης (ενδεικτικά αναφέρουμε τις πράξεις αγοράς, μετατροπής, μεταβίβασης).
4. Είναι βάσιμη η κρίση του για την ανεπάρκεια της προθεσμίας των πέντε (5) ημερών, αλλά βεβαίως πρόκειται για προθεσμία ενδεικτική, μη επηρεάζουσα το κύρος ενεργειών που παρατείνονται πέραν του πενθημέρου.
5. Η άποψη για την διεύρυνση της προανακριτικής δικαιοδοσίας του "Φορέα" δεν μπορεί να εκτιμηθεί, εφόσον ο κ. Πρόεδρός της δεν έθεσε υπόψη της Επιτροπής Θεσμών τη σχετική νομοθετική πρότασή του, όπως του είχε ζητηθεί.
ΙΙ. Ο απολογισμός των πεπραγμένων της Επιτροπής απαιτείται, κατά την εκτίμησή μας, να συμπληρωθεί με ακροάσεις, κατ' επιλογή, των ειδικά για το ζήτημα αρμόδιων διευθυντικών στελεχών τραπεζών, κατά την παρ. 10 του άρθρου 4 του νόμου αυτού. Συγκεκριμένα προτείνουμε να ζητηθεί να κατονομάσει ο κ. Βαρδαβάκης την Τράπεζα, που το υποκατάστημά της, στα Ιωάννινα, παρέλειψε να προβεί στην οφειλόμενη αναφορά προς τον "Φορέα", καθώς επίσης και δειγματοληπτική πρόσκληση για ακρόαση εντεταλμένων στελεχών ξένων και ελληνικών τραπεζών.
Σημειώνουμε εδώ ότι το έργο του "Φορέα" δεν είναι η περιγραφή και διαπίστωση της τέλεσης του ιδιώνυμου ποινικού αδικήματος της "νομιμοποίησης", αλλά η συγκέντρωση στοιχείων, τα οποία οφείλουν να του υποβάλλουν τράπεζες, χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί και τα μέλη του Χρηματιστηρίου και η εκτίμηση μόνον εάν η αντίστοιχη συναλλαγή είναι κατ' αρχήν ύποπτη νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα.
ΙΙΙ. Αναμφίβολα ενδέχεται ο νόμος να παρουσιάζει ατέλειες, οι οποίες μετά από εμπεριστατωμένη μελέτη μπορούν να καλυφθούν. Πάντως οι βολές του Προέδρου του Φορέα εναντίον του νόμου στρέφονται μάλλον στο ζήτημα της ανεπάρκειας της εσωτερικής δομής και λειτουργίας της Επιτροπής, που αποτελεί άλλο, διάφορης τάξης πρόβλημα μη νομοθετικό, υπαγόμενο πρωταρχικά στην αρμοδιότητα του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας ή και της Τράπεζας της Ελλάδος.
Ε. ΜΕ ΤΗΝ ΕΞΕΤΑΣΗ ΤΟΥ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΗΣ ΑΝΑΘΕΣΕΩΣΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΚΑΙ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ
Η παρέμβαση της Επιτροπής προεκλήθη με πρωτοβουλία της Κυβέρνησης, δια του Προέδρου της Βουλής. Αφιερώθηκαν τρεις συνεδριάσεις, όπου ακούστηκαν οι απόψεις των Υφυπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης κ. Λάμπρου Παπαδήμα, Εθνικής 'Αμυνας κ. Δημητρίου Αποστολάκη, Εθνικής Οικονομίας κ. Αλεξάνδρου Μπαλτά, Ανάπτυξης κ. Μιχαήλ Χρυσοχοϊδη, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων κ. Χρήστου Βερελή καθώς και του Γενικού Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου κ. Σωκράτη Κοσμίδη.
Επισυναπτόμενα:
1) Επιστολή Γενικού Γραμματέα Υπουργικού Συμβουλίου προς τον Πρόεδρο της Βουλής.
2) Επιστολή του Προέδρου της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας προς το Γενικό Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου
3) Απαντητική επιστολή του Γενικού Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου προς την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας και
4) Παρατηρήσεις και επισημάνσεις της Επιτροπής επί του ανωτέρω θέματος.
Τ' ανωτέρω έγγραφα έχουν ως εξής:
- 1-
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ
ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Αθήνα, 30 Μαϊου 1997
Κύριο
Απόστολο Κακλαμάνη
Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων
Αξιότιμε κ. Πρόεδρε,
Το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε όπως η Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής εξετάσει το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο κρατικών προμηθειών και δημοσίων έργων και διατυπώσει προτάσεις στην κατεύθυνση της βέλτιστης διαφάνειας και απόδοσης.
Επισυνάπτω κείμενό μου προς την Επιτροπή, προκειμένου να διευκολυνθεί το έργο της. Παρακαλώ για τις δικές σας ενέργειες σύγκλησης της Επιτροπής.
Με εκτίμηση
ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΟΣΜΙΔΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ
ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Αθήνα, 30 Μαϊου 1997
'Υστερα από απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, η Επιτροπή Θεσμών της Κυβέρνησης ασχολήθηκε με την αξιολόγηση του υπάρχοντος θεσμικού πλαισίου για τις κρατικές προμήθειες και τα δημόσια έργα. Με βάση τις εκτιμήσεις της Επιτροπής Θεσμών το θέμα επανασυζητήθηκε στις 8 Μαϊου 1997, στο Υπουργικό Συμβούλιο, το οποίο έκρινε ότι το ισχύον θεσμικό πλαίσιο είναι σε γενικές γραμμές επαρκές. Επισημαίνει όμως, ότι αφενός μεν υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω βελτίωσής του στην κατεύθυνση της διασφάλισης της διαφάνειας και του ελέγχου της διαδικασίας αφετέρου δε είναι αναγκαία η καλύτερη οργάνωση του όλου συστήματος (στελέχωση, μηχανοργάνωση, κ.λπ.).
Το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε να οριστικοποιήσει τις αποφάσεις του, αφού έχει τη γνώμη της Μόνιμης Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής.
Για τη διευκόλυνση του έργου της Επιτροπής ενημερωτικά αναφέρω τα εξής:
1. Ισχύον Δίκαιο.
Α' Για τις κρατικές προμήθειες:
Ισχύει ο ν.2286/1-2-95 (ΦΕΚ. τ.Α', 19/1-2-95) "προμήθειες του δημόσιου τομέα και ρυθμίσεις συναφών θεμάτων". Ο νόμος αυτός επιδοκιμάσθηκε από ΣΕΒ, ΓΣΕΕ, Επιμελητήρια κ.λπ.. Με βάση το νόμο αυτό έχει ήδη εκδοθεί με π.δ. ο κανονισμός προμηθειών 394/28-11-96 (ΦΕΚ, τ.Α', 266/4-12-96), που λεπτομερειακά ρυθμίζει τη διαδικασία διεξαγωγής των διαγωνισμών.
Ειδικά, για τους τομείς ενέργειας, ύδατος, μεταφορών και τηλεπικοινωνιών επιτρέπεται ως 31/12/97 η σύναψη προγραμματικών συμφωνιών, απευθείας, χωρίς διαγωνισμό, με απόφαση του Δ.Σ. των οικείων φορέων και έγκριση του εποπτεύοντος Υπουργού (άρθρο 1 ν.1433/84, ΦΕΚ, τ.Α', 51/18-4-84 και άρθρο 16 ν.2446/96 ΦΕΚ, τ.Α', 276/19-12-96).
Από τα άρθρα του νόμου αυτού επισημαίνεται ιδίως το άρθρο 3, το οποίο προβλέπει τη σύσταση διακομματικών επιτροπών για την εκτέλεση προμηθειών υψηλής τεχνολογίας ή ιδιαιτέρως σημαντικής αξίας.
Σε ισχύ είναι επίσης το άρθρο 15 του ν.2145/93, σύμφωνα με το οποίο, προκειμένου περί εκτελέσεως έργων ή προμηθειών, από το Δημόσιο, τα Ν.Π.Δ.Δ. και τις δημόσιες επιχειρήσεις ή οργανισμούς, η δαπάνη των οποίων υπερβαίνει το ποσό του ενός δισεκατομμυρίου δραχμών, δύναται να διενεργείται, κατά τη διαδικασία των άρθρων 85 του ν.1892/1990 και 77 του ν.1943/1991 και μετά από πρόταση του αρμόδιου Υπουργού, έλεγχος νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο και προ της υπογραφής της οικείας συμβάσεως.
Υπό κατάθεση και ψήφιση είναι Ν/Σ για τη "Δικαστική προστασία στα δημόσια έργα, τις κρατικές προμήθειες και τις υπηρεσίες σύμφωνα με την οδηγία 89/665/ΕΟΚ", με το οποίο σκοπείται η προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της οδηγίας 89/665/ΕΟΚ στους τομείς της προσωρινής δικαστικής προστασίας, της ακύρωσης ή της αναγνώρισης της ακυρότητας, της αποζημίωσης και της εκτέλεσης δικαστικών αποφάσεων. 'Ετσι, βελτιώνεται και ολοκληρώνεται η ένδικη προστασία από τυχόν παραβάσεις των κανόνων διεξαγωγής διαγωνισμών για κρατικές προμήθειες, κ.λπ. σε όλα τα στάδια, από την προκήρυξη ως τη σύμβαση.
Το πλαίσιο αυτό όπως θα ολοκληρωθεί, προβλέπει και διασφαλίζει τη διαφάνεια μέσα από τη δημοσιότητα και τη δυνατότητα πρόσβασης στα στοιχεία, την άμεση και ταχύτατη ένδικη προστασία, τον έλεγχο της νομιμότητας όποτε ζητηθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο για προμήθειες άνω του 1 δις, την αποτροπή άσκοπων προμηθειών με τον έλεγχο των αποθεμάτων, την αποφυγή φωτογραφικών τεχνικών προδιαγραφών, την απολογιστική παρακολούθηση, την εκτέλεση ενοποιημένων προμηθειών (οικονομίες κλίμακος), τις προγραμματικές συμφωνίες, τη διακομματική συμμετοχή σε επιτροπές εκτέλεσης προμηθειών υψηλής τεχνολογίας ή ιδιαιτέρως σημαντικής αξίας, την τήρηση μητρώου προμηθευτών, τις συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού και την αποτροπή συμπαιγνίας με τη συστηματική παρακολούθηση και έρευνα της αγοράς, κ.λ.π..
Β' Για τα δημόσια έργα.
Ισχύουν οι νόμοι 1418/84 (ΦΕΚ, τ.Α', 23/29-2-84) και 2372/95 (ΦΕΚ, τ.Α', 29/28-2-95). Στο πλαίσιο της νομοθεσίας αυτής προβλέπεται η σύσταση Επιτροπής Εισήγησης για ανάθεση που γνωμοδοτεί επί του αποτελέσματος διαγωνισμού για δημόσιο έργο, αποτελούμενη από τέσσερις υπαλλήλους φορέων του Δημοσίου, έναν εκπρόσωπο των Ο.Τ.Α., έναν εκπρόσωπο του ΤΕΕ και έναν εκπρόσωπο των εργοληπτικών οργανώσεων.
Με τη δημοπρασία επιδιώκεται η ανάδειξη αναδόχου ικανού για την έγκαιρη, άρτια και οικονομική κατασκευή του έργου και η φθηνότερη προσφορά δεν αποτελεί μοναδικό κριτήριο. Η έγκριση του αποτελέσματος της δημοπρασίας απόκειται στην κρίση του αρμοδίου οργάνου και γίνεται μετά σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής Εισήγησης για Ανάθεση.
Οι διατάξεις αυτές διασφαλίζουν τη διαφάνεια στις διαδικασίες επιλογής των αναδόχων των έργων, με τη συμμετοχή εκπροσώπων φορέων πέρα αυτών της Δημόσιας Διοίκησης.
Οι ρυθμίσεις αυτές, σε συνδυασμό με τις διατάξεις για τη δημιουργία μητρώων εργοληπτικών επιχειρήσεων επιτρέπουν την ουσιαστική επιλογή του αναδόχου, με στόχο την άρτια, έγκαιρη και ποιοτικά άριστη κατασκευή των έργων.
Επίσης προβλέπεται, σε περίπτωση κατασκευής σημαντικών έργων, η συγκρότηση Επιτροπής Παρακολούθησης του 'Εργου.
Η Επιτροπή αυτή έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα και παρακολουθεί την εφαρμογή της μελέτης ή την αιτιολογημένη αποδοχή προτεινομένων τροποποιήσεων αυτής, την τήρηση του χρονοδιαγράμματος κατασκευής, την τήρηση κανόνων ασφαλείας, την τήρηση των μέτρων προστασίας του περιβάλλοντος, κ.λπ..
Η Επιτροπή αυτή αποτελείται από όργανα της υπηρεσίας, εκπροσώπων των Ο.Τ.Α., των φορέων που θα χρησιμοποιήσουν τα έργα ή και άλλων κοινωνικών φορέων.
Το έργο εκτελείται σύμφωνα με τη σύμβαση, τα τεύχη και τα σχέδια που τη συνοδεύουν, και δεν επιτρέπεται η εκτέλεση συμπληρωματικών εργασιών με τη σύμβαση αυτή και τον ίδιο εργολάβο, παρά μόνο στην περίπτωση που αυτές καθίστανται αναγκαίες λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων, όπως αυτές αναφέρονται στις περιπτώσεις δ, δ1 και δ2 της παρ.3 του άρθρου 8 του Π.Δ. 23/93 (ΦΕΚ, τ.Α', 8/5-2-93).
Η διάταξη αυτή είναι ουσιώδης και συμβάλλει τα μέγιστα στη διαφάνεια των διαδικασιών υλοποίησης των έργων, αποκλειόμενης της δυνατότητας υπερβάσεων.
Οι μελέτες των έργων πρέπει να προσδιορίζουν με σαφήνεια και πληρότητα το έργο που δημοπρατείται και δεν θα επιδέχονται τροποποιήσεις, συμπληρώσεις κ.λπ. που θα τις ανατρέπουν και πραγματικά θα αποτελούν σαφή, λεπτομερή και καθορισμένο σχεδιασμό του έργου.
Αυτό δεν στερεί τον κύριο του έργου από το δικαίωμα που έχει να τροποποιήσει πιθανώς τον σχεδιασμό των έργων του, εφόσον έχει εξασφαλισμένους πόρους για τις μεταβολές αυτές και να τις υλοποιήσει, με την προϋπόθεση ότι θα δημοπρατήσει την όποια επέκταση ή μεταβολή επιθυμεί για το έργο του και δεν θα την αναθέσει -γιατί δεν επιτρέπεται πλέον- κατ'επέκταση στον εγκατεστημένο εργολάβο.
'Ετσι πλην της διαφάνειας των διαδικασιών της κατασκευής εξασφαλίζεται η συνεπέστερη κατασκευή των έργων, η ποιοτική βελτίωση των εργασιών, η τήρηση του χρονοδιαγράμματος του έργου και η οικονομία στις κατασκευές θεωρουμένη κατά τον συνδυασμό κόστος - χρόνος.
Με όλα τα πιο πάνω είναι φανερό ότι εξυπηρετείται η διαφάνεια, εφόσον πλέον καταργήθηκαν όλες εκείνες οι αφορμές και οι δυνατότητες που υπήρχαν και που σε πολλές περιπτώσεις έδιναν τη δυνατότητα συνδιαλλαγής και στρεβλώσεων κατά την παραγωγή των έργων.
Γ' Εξέλιξη διαγωνισμών επιτροπών άρθρου 3.
Η εφαρμογή του άρθρου 3 του ν.2286/95 υπήρξε η μεγάλη καινοτομία στο χειρισμό των κρατικών προμηθειών επί των ημερών αυτής της κυβέρνησης. Με τις υπ' αρ. 280, 281, 282, 283, 284, 285/19-11-96 Π.Υ.Σ. συνεστήθησαν, για τις παρακάτω προμήθειες, έξι επιτροπές, η συγκρότηση των οποίων συντελέσθηκε με τις υπ' αρ. 13, 14, 15, 16, 17, 18/Π.Υ.Σ. 14-2-97. Συνολικός προϋπολογισμός προμηθειών δρχ. 252 δις.
α) Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Τελωνείων και Θησαυροφυλακίου
- Προϋπολογισμού (Υπουργείο Οικονομικών).
Εντός του Ιουνίου '97 θα έχει αναδειχθεί ο ανάδοχος του έργου.
β) Προμήθειες έξι ελικοπτέρων έρευνας - διάσωσης (Υ.Ε.Ν.).
Ο διαγωνισμός διεξάγεται στις 10 Ιουνίου, με βάση προδιαγραφές που ομόφωνα εγκρίθηκαν από την επιτροπή.
γ) Προμήθειες υλικού ΟΣΕ, ΗΛΠΑΠ, ΗΣΑΠ, ΕΘΕΛ (Υπουργείο Μεταφορών).
Σε συχνές συνεδριάσεις το έργο της επιτροπής προχωρεί ομαλά.
Με αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου (11/4 και 30/5) συγκροτείται επιτροπή του άρθρου 3 για το πληροφοριακό σύστημα του ΙΚΑ και για Αεροπλάνα και Ελικόπτερα του ΕΚΑΒ.
Οι επιτροπές αυτές μπορούν να αποφασίσουν και τη σύναψη προγραμματικών συμφωνιών, όπου αυτό επιτρέπεται.
Δ' Σχόλια - προτάσεις.
1. Ο ν. περί κρατικών προμηθειών του 1995 εφαρμόζεται ομαλά, με καθυστερήσεις οφειλόμενες στη μη έγκαιρη υποβολή των τεχνικών προδιαγραφών εκ μέρους των ενδιαφερομένων φορέων.
Οι όποιες αδυναμίες εμφανίζονται τυχόν στην πράξη (καθυστερήσεις κ.λπ.) οφείλονται στη μη εφαρμογή των κειμένων διατάξεων με σχολαστικότητα και ιδιαίτερη επιμέλεια εκ μέρους των χειριζόμενων τις σχετικές υποθέσεις και των εποπτευόντων.
Είναι αναγκαία η στελέχωση των αρμοδίων υπηρεσιών με προσωπικό επαρκές αριθμητικά, ηθικά αδιάφθορο, καλά αμειβόμενο, γνωστικά εξειδικευμένο και διαρκώς, έστω και δειγματοληπτικά, ελεγχόμενο.
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην έρευνα της αγοράς (π.χ. σε ποια τιμή διατίθενται σε άλλες χώρες τα προσφερόμενα εδώ είδη ξένου οίκου) και στην εξασφάλιση αληθούς ανταγωνισμού. Αναγκαία η μηχανογραφική παρακολούθηση, κυρίως σε προμήθειες λίγο-πολύ επαναλαμβανόμενες.
2. Η Επιτροπή Πολιτικής και Προγραμματισμού Προμηθειών (Ε.Π.Π.Π.), με θεσμικές εκπροσωπήσεις μπορεί να αναβαθμισθεί ως προς τις αρμοδιότητές της π.χ. να της ανατεθεί η παρακολούθηση και ο έλεγχος δειγματοληπτικά κάποιων προμηθειών, όπου εικάζεται δυνατότητα καταστρατήγησης αρχών του ανταγωνισμού ή νομιμότητας ή πάλι δειγματοληπτικά να ελέγχει παραλαβές που έγιναν. Οι παραλαβές είναι άλλο σημαντικό στοιχείο, όπου οι δυνατότητες ατασθαλιών είναι μεγάλες. 
Η ίδια Επιτροπή, γνωμοδοτώντας για τη διαδικασία του διαγωνισμού της εντασσόμενης στο πρόγραμμα προμήθειας, να έχει τη δυνατότητα, όπου αυτό επιτρέπεται, να προκρίνει διαδικασίες (π.χ. κλειστός διαγωνισμός), που μπορούν να ευνοήσουν την εγχώρια παραγωγή.
3. Ερώτημα είναι αν θα πρέπει να τροποποιηθεί το άρθρο 15 του ν.2145/93 ΦΕΚ, τ.Α' 88/28-5-93, ώστε να ελέγχονται από άποψη νομιμότητας, πριν την υπογραφή της σύμβασης, από το Ελεγκτικό Συνέδριο και προμήθειες αξίας κατώτερης του 1 δισ. Δρχ..
Ερώτημα είναι επίσης αν θα πρέπει το Ελεγκτικό Συνέδριο να έχει τη δυνατότητα να ελέγχει ορισμένες προμήθειες ιδιαιτέρας αξίας και ως προς την ουσία των συμβάσεων ("έλεγχος αποδόσεως").
Η άποψη που κυριάρχησε κατά τις συζητήσεις είναι ότι δεν θα πρέπει να επιβαρυνθεί το Ελεγκτικό Συνέδριο όσον αφορά τον έλεγχο νομιμότητας με αριθμό ελέγχων, που θα παρεμποδίσει τη λειτουργία του. 'Οσον αφορά τον "έλεγχο αποδόσεως" είναι φανερό ότι θα πρέπει να δημιουργηθεί ειδικός μηχανισμός προς εξυπηρέτηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Ως προς τις προμήθειες που εφαρμόζεται το άρθρο 3 ν.2286 (ΦΕΚ, τ.Α', 19/1-2-95) "ο έλεγχος αποδόσεως" δεν εγγυάται μεγαλύτερη διαφάνεια. Ως προς τις υπόλοιπες προμήθειες υπάρχει κίνδυνος μιας άσκοπης χρονοβόρου γραφειοκρατικής διαδικασίας. Η αναβάθμιση της Επιτροπής Πολιτικής και Προγραμματισμού Προμηθειών (βλ. Ανωτέρω) αποτελεί ίσως την πιο σκόπιμη λύση (δειγματοληπτικοί έλεγχοι).
4. Η παραπομπή προμηθειών στις επιτροπές του άρθρου 3 θα πρέπει να αποτελεί κανόνα για προμήθειες σημαντικής αξίας. Σύντομα, οι επιτροπές αυτές θα εξοικειωθούν με τις διαδικασίες και θα αποκτήσουν κύρος. Ερωτήματα που τίθενται είναι :
* αν θα πρέπει να προσδιορισθεί ένα συγκεκριμένο όριο αξίας στο νόμο, ώστε να περιορισθεί η διακριτική ευχέρεια του Υπουργού και του Υπουργικού Συμβουλίου. 
* τι θα συμβεί εάν ορισμένα πολιτικά κόμματα αρνούνται να συμμετάσχουν ή κωλυσιεργούν. 
5. 'Οσον αφορά τις στρατιωτικές προμήθειες προβλέπεται σήμερα μια ειδική διαδικασία. Σύμφωνα με τη διαδικασία αυτή οι αποφάσεις για προμήθειες κάτω των 15 δις λαμβάνονται από την Κεντρική Γνωμοδοτική Επιτροπή του ΥΕΘΑ και τον Υπουργό, άνω των 15 δις από το ΚΥΣΕΑ. Σκόπιμο είναι να υπάρξει συμμετοχή και των πολιτικών κομμάτων υπό καθεστώς που εξασφαλίζει το στρατιωτικό απόρρητο. Το θεσμικό πλαίσιο είναι ο ν.2292/95 (ΦΕΚ, τ.Α', 35/15-2-95) και τα π.δ. 284/89 (ΦΕΚ, τ.Α', 133/26-5-89), 438/95 (ΦΕΚ, τ.Α', 254/11-2-95).
6. Υπάρχουν ειδικές περιπτώσεις όπου ο νόμος περί κρατικών προμηθειών δεν εφαρμόζεται π.χ. στην άσκηση ενός δικαιώματος επέκτασης της σύμβασης αγοράς σε νέο υλικό, στην κατάρτιση μιας σύμβασης επί τη βάσει διακρατικών συμφωνιών. Η εφαρμογή του άρθρου 3 ν.2286 (ΦΕΚ, τ.Α', 19/1-2-95) δεν είναι σήμερα δυνατή. Είναι σκόπιμη η επέκτασή του; Υπό ποίους όρους;
7. Είναι σκόπιμο η προβλεπόμενη από το άρθρο 3 ν.2286 δυνατότητα να επεκταθεί και στα δημόσια έργα ιδιαίτερης οικονομικής αξίας ή τεχνικής σημασίας; Υπό ποίους όρους;
Παρακαλώ, όπως διατυπώσετε τη γνώμη σας είτε στα παραπάνω ερωτήματα είτε σε άλλα θέματα, που έχουν σχέση με το καθεστώς των κρατικών προμηθειών, ώστε το Υπουργικό Συμβούλιο να προχωρήσει στην τελική θεώρηση του ζητήματος. Από πλευράς Κυβερνήσεως οι κ.κ. Υπουργοί και Υφυπουργοί, ιδίως οι κ.κ. Χρυσοχοϊδης και Βερελής θα σας παράσχουν κάθε πληροφορία που επιθυμείτε.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΟΣΜΙΔΗΣ
* 2 - 
ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
ΕΙΔΙΚΗ ΜΟΝΙΜΗ ΕΠΙΤΡΟΠH Aθήνα, 4 Ιουλίου 1997
ΘΕΣΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ
Π ρ ο ς
το Γενικό Γραμματέα
του Υπουργικού Συμβουλίου
κ. Σωκράτη Κοσμίδη
Κύριε Γενικέ,
Η Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας κατά τη συνεδρίασή της στις 2.7.1997 και μετά την ακρόασή σας, συνέχισε τη συζήτηση και με γνώμονα την ταχύτερη, αλλά και κατά το δυνατόν πληρέστερη ανταπόκριση προς το έργο που της ανετέθη, αποφάσισε τα εξής:
Πρώτον: Στην επόμενη συνεδρίασή της να κληθούν σε ακρόαση οι αρμόδιοι Υπουργοί ή οι καθ' ύλην αρμόδιοι Υφυπουργοί -κατά την κρίση των Υπουργών- για τη συζήτηση των προβλημάτων ή ερωτημάτων, που ανακύπτουν από την λειτουργία του υφισταμένου θεσμικού πλαισίου αναθέσεως δημοσίων έργων και κρατικών προμηθειών.
Δεύτερον: Να ζητήσει, δι' υμών, από την Κυβέρνηση, λόγω της ειδικευμένης εμπειρίας επί του θέματος, να θέσει προς την Επιτροπή ερωτήματα ή τις βασικές κατευθύνσεις -κατά την κρίση της- των νομοθετικών πρωτοβουλιών, που πρόκειται να αναλάβει για τη βελτίωση ή συμπλήρωση της κείμενης νομοθεσίας.
Τρίτον: Η Επιτροπή με βάση αφ' ενός μεν τα ερωτήματα της Κυβέρνησης και αφ' ετέρου τα πορίσματα που θα προκύψουν από τις ακροάσεις, θα υποβάλει τις δικές της απόψεις ομοφώνως ή κατά πλειοψηφία, αναφερομένης και της ενδεχομένως διαφορετικής γνώμης της μειοψηφίας, αν και η Επιτροπή έχει δημιουργήσει ήδη, παράδοση ομοφώνων αποφάσεων.
Με την ταχύρυθμη αυτή διαδικασία προβλέπεται βάσιμα, ότι η Επιτροπή θα έχει ολοκληρώσει το έργο της εντός του μηνός. Τούτο, βεβαίως, θα εξαρτηθεί και από το χρόνο που θα τεθούν υπ' όψιν της τα ερωτήματα της Κυβέρνησης.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΨΗΣ
- 3 -
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Aθήνα, 8 Ιουλίου 1997
Προς
την Ειδική Μόνιμη Επιτροπή
Θεσμών και Διαφάνειας της
Βουλής
κ. Πρόεδρε,
Ανταποκρινόμενος στο αίτημα που διατυπώσατε με την από 4.7.97 επιστολή σας, καταθέτω συνοπτικά τα ερωτήματα και τις κατευθύνσεις της Κυβέρνησης, για το θεσμικό πλαίσιο κρατικών προμηθειών και δημοσίων έργων.
Ευρύτερη ανάλυση θα ακολουθήσει εκ μέρους των αρμοδίων Υπουργών - Υφυπουργών, κατά την εμφάνισή τους ενώπιόν σας.
α) Εκκρεμεί στη διαρκή κοινοβουλευτική επιτροπή το Ν/Σ για τη "Δικαστική προστασία στα δημόσια έργα, τις κρατικές προμήθειες και τις υπηρεσίες σύμφωνα με την οδηγία 89/665/ΕΟΚ", με το οποίο σκοπείται η προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της οδηγίας 89/665 ΕΟΚ στους τομείς της προσωρινής δικαστικής προστασίας, της ακύρωσης ή της αναγνώρισης της ακυρότητας, της αποζημίωσης και της εκτέλεσης δικαστικών αποφάσεων. Με το Ν/Σ αυτό βελτιώνεται και ολοκληρώνεται η ένδικη προστασία από τυχόν παραβάσεις των κανόνων διεξαγωγής διαγωνισμών για κρατικές προμήθειες, κ.λπ. σε όλα τα στάδια, από την προκήρυξη ως τη σύμβαση.
β) Η ισχύουσα σήμερα δυνατότητα του αρμοδίου Υπουργού, να παραπέμπει στο Ελεγκτικό Συνέδριο για έλεγχο νομιμότητας προμήθειες αξίας άνω του 1 δις, θεωρείται σκόπιμο να καταστεί "υποχρεωτική" για προμήθειες ποσού κατώτερου του 1 δις, ανάλογα με τις δυνατότητες του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
γ) Για τις επιτροπές του άρθρου 3 του ν.2286/95 ερώτημα είναι αν θα πρέπει να προσδιορισθεί ένα συγκεκριμένο όριο αξίας στο νόμο πέραν του οποίου υποχρεωτικά η προμήθεια θα παραπέμπεται στην επιτροπή αυτή, ώστε να περιορισθεί η διακριτική ευχέρεια του Υπουργού και του Υπουργικού Συμβουλίου. Επίσης, είναι σκόπιμη η θέσπιση κανόνων εσωτερικής λειτουργίας της επιτροπής. (απαρτία, πλειοψηφία, αποζημίωση μελών, συνέπεια μη ορισμού εκπροσώπου από κάποιο κόμμα, κ.λπ.).
δ) Για τα δημόσια έργα, από μηνών έχει δοθεί στη δημοσιότητα και έχουν συλλεγεί παρατηρήσεις φορέων και κομμάτων πάνω σε Ν/Σ του ΥΠΕΧΩΔΕ με τις εξής βασικές κατευθύνσεις :
1. Προεπιλογή θα χωρεί κατόπιν γνωμάτευσης του οικείου τεχνικού συμβουλίου για την αναγκαιότητα της προεπιλογής (ειδική τεχνολογία, κ.λ.π.). 
Η σύνθεση του τεχνικού συμβουλίου διευρύνεται.
2. Το σύστημα ανάθεσης "μελέτη - κατασκευή" θα προωθείται μόνο κατόπιν γνωμάτευσης του οικείου τεχνικού συμβουλίου.
3. Η επιλογή αναδόχου, σε έργα προϋπολογισμού έως 5 εκ. ECU θα γίνεται με μαθηματική μέθοδο, χωρίς αιτιολόγηση και υποκειμενισμό, με μηδενικό χρόνο ανακήρυξης. Σε έργα αξίας άνω 5 εκ. ECU η μαθηματική μέθοδος προσδιορίζει από ποίους θα ζητηθεί αιτιολόγηση.
4. Αυστηροποίηση κριτηρίων κατάταξης στα μητρώα για την απομάκρυνση αφερέγγυων πλειοδοτών, με βάση χρηματοπιστωτικές δυνατότητες.
5. Εκσυγχρονισμός τιμών ΑΤΟΕ, κ.λπ..
ε) Ερώτημα αποτελεί η σκοπιμότητα επέκτασης της λειτουργίας των επιτροπών του άρθρου 3 και στα δημόσια έργα ιδιαίτερης οικονομικής αξίας ή τεχνικής σημασίας και υπό ποίους όρους.
στ) Για τις προμήθειες στρατιωτικού εξοπλισμού ερώτημα είναι αν είναι αναγκαία και σκόπιμη η υπαγωγή ειδών του προγράμματος αυτού στη διαδικασία των συνήθων προμηθειών ή ανάλογα με την αξία ή την τεχνολογία από επιτροπές του άρθρου 3 (π.χ. οχήματα, κ.λπ.) εκτός περιπτώσεων που προέχει η διασφάλιση του απόρρητου χαρακτήρα.
Είναι αυτονόητο ότι είναι ευπρόσδεκτη κάθε πρόταση, που συμβάλλει στη διαφανέστερη διεξαγωγή των διαδικασιών.
Με εκτίμηση
ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΟΣΜΙΔΗΣ
- 4 -
ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Aθήνα, 29 Ιουλίου 1997
ΕΙΔΙΚΗ ΜΟΝΙΜΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
ΘΕΣΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ
Π ρ ο ς
το Γενικό Γραμματέα
του Υπουργικού Συμβουλίου
κ. Σωκράτη Κοσμίδη
Η Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, κατόπιν αιτήματος της Κυβέρνησης, ησχολήθη με την εξέταση του "θεσμικού πλαισίου της αναθέσεως δημοσίων έργων και κρατικών προμηθειών". Επί του θέματος αυτού διέθεσε τρεις συνεδριάσεις και εκάλεσε σε ακρόαση τους καθ' ύλην ενδιαφερομένους Υφυπουργούς, κ. Λάμπρο Παπαδήμα, Υφυπουργό Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, κ. Δημήτριο Αποστολάκη, Υφυπουργό Εθνικής 'Αμυνας, κ. Αλέξανδρο Μπαλτά, Υφυπουργό Εθνικής Οικονομίας, κ. Μιχαήλ Χρυσοχοϊδη, Υφυπουργό Ανάπτυξης και κ. Χρήστο Βερελή, Υφυπουργό Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων, καθώς και το Γενικό Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου, κ. Σωκράτη Κοσμίδη.
Ευθύς εξ αρχής διευκρινίσθη ότι α) η Επιτροπή δεν θα είχε λόγο να ασχοληθεί με το θέμα, αν η Κυβέρνηση δεν ήταν διατεθειμένη να αναστείλει κάθε νομοθετική δραστηριότητα προς την κατεύθυνση αυτή μέχρις ότου της υποβληθούν οι προτάσεις της Επιτροπής και β) λόγω της ευρύτητας του θέματος, του οποίου η πολιτική αντιμετώπιση θα απαιτούσε και χρόνο πολύ και εξειδικευμένους συμβούλους και συνεργάτες, τους οποίους δεν διαθέτει η Επιτροπή, μόνον επί συγκεκριμένων ερωτημάτων θα μπορούσε να γίνει συζήτηση και να διατυπωθούν απόψεις.
Και τις δύο αυτές προϋποθέσεις απεδέχθη η Κυβέρνηση δια του κ. Κοσμίδη και εντός αυτού του πλαισίου διεξήχθησαν οι συζητήσεις. Παρά το γεγονός όμως ότι συγκεκριμένες απαντήσεις διετυπώθησαν μόνον επί των ερωτημάτων, που έθεσε προς την Επιτροπή ο Γενικός Γραμματέας κ. Κοσμίδης δια της από 8 Ιουλίου επιστολής του, κατά τη διάρκεια των συζητήσεων διετυπώθησαν και άλλες σκέψεις και προτάσεις, ιδιαιτέρου ενδιαφέροντος. Κατωτέρω αναφέρονται οι απαντήσεις της Επιτροπής και οι κυριότερες των παρατηρήσεων που έγιναν, κατά τη συζήτηση με τους ενδιαφερόμενους Υφυπουργούς, που δεν πήραν τη μορφή προτάσεων της Επιτροπής, κυρίως λόγω του περιορισμένου πλαισίου, που είχε τεθεί κατά την έναρξη των εργασιών της Επιτροπής.
Απαντήσεις επί των τεθέντων ερωτημάτων :
Ερώτημα 1ον
Εκκρεμεί στη διαρκή κοινοβουλευτική επιτροπή το νομοσχέδιο για τη "Δικαστική προστασία στα δημόσια έργα, τις κρατικές προμήθειες και τις υπηρεσίες σύμφωνα με την οδηγία 89/665/ΕΟΚ", με το οποίο σκοπείται η προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της οδηγίας 89/665/ΕΟΚ στους τομείς της προσωρινής δικαστικής προστασίας, της ακύρωσης ή της αναγνώρισης της ακυρότητας, της αποζημίωσης και της εκτέλεσης δικαστικών αποφάσεων. Με το νομοσχέδιο αυτό βελτιώνεται και ολοκληρώνεται η ένδικη προστασία από τυχόν παραβάσεις των κανόνων διεξαγωγής διαγωνισμών για κρατικές προμήθειες κ.λπ. σε όλα τα στάδια, από την προκήρυξη ως της σύμβαση.
Επί του ερωτήματος αυτού η απάντηση της Επιτροπής ήταν απολύτως σύμφωνη, με την πρόσθετη παρατήρηση ότι η Κυβέρνηση και για λόγους συνταγματικούς, αλλά και για λόγους ουσίας, θα πρέπει, κατά τη νομοθετική ρύθμιση, να επεκτείνει τη νομοθετική προστασία και σε θέματα που εκφεύγουν των ρυθμίσεων του κοινοτικού δικαίου.
Ερώτημα 2ον
Η ισχύουσα σήμερα δυνατότητα του αρμόδιου Υπουργού, να παραπέμπει στο Ελεγκτικό Συνέδριο για έλεγχο νομιμότητας προμήθειες αξίας άνω του 1 δις, θεωρείται σκόπιμο να καταστεί "υποχρεωτική" για προμήθειες ποσού κατώτερου του 1 δις, ανάλογα με τις δυνατότητες του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Η Επιτροπή έκρινε ότι η παραπομπή στο Ελεγκτικό Συνέδριο για έλεγχο της νομιμότητας πρέπει αφ' ενός μεν να καταστεί υποχρεωτική, αφ' ετέρου δε το όριο να περιορισθεί στα 500 εκατομμύρια δραχμές. Ετονίσθη, ακόμη, ότι θα πρέπει νομοθετικά να θεσπιστεί ότι οι πάρεδροι, που θα διενεργούν τον έλεγχο των προμηθειών, πρέπει να προέρχονται από τη δικαστική ιεραρχία.
Ερώτημα 3ον
Για τις επιτροπές του άρθρου 3 του ν. 2286/95 ερώτημα είναι, αν θα πρέπει να προσδιορισθεί ένα συγκεκριμένο όριο αξίας στο νόμο, πέραν του οποίου υποχρεωτικά η προμήθεια θα παραπέμπεται στην επιτροπή αυτή, ώστε να περιορισθεί η διακριτική ευχέρεια του Υπουργού και του Υπουργικού Συμβουλίου. Επίσης, είναι σκόπιμη η θέσπιση κανόνων εσωτερικής λειτουργίας της Επιτροπής (απαρτία, πλειοψηφία, αποζημίωση μελών, συνέπεια μη ορισμού εκπροσώπου από κάποιο κόμμα, κ.λπ.).
Ως προς τις επιτροπές του άρθρου 3, οι εκπρόσωποι της Νέας Δημοκρατίας επανέλαβαν την επίσημη θέση του κόμματός τους, ότι οι επιτροπές αυτές δεν είναι λυσιτελείς και πρέπει να αντικατασταθούν με Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή. Συνεπώς, η Επιτροπή έκρινε κατά πλειοψηφία ότι θα πρέπει α) να προσδιορισθούν συγκεκριμένοι όροι και ποιοτικά κριτήρια (τεχνολογικής σημασίας κ.λπ.), βάσει των οποίων η παραπομπή θα είναι υποχρωτική, β) να υπάρχει συντρέχουσα αρμοδιότητα και των επιτροπών του άρθρου 3 και του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Δεν θα πρέπει να διατηρηθεί η διακριτική ευχέρεια του Υπουργού ή του Υπουργικού Συμβουλίου, διότι από λόγους ευαισθησίας θα παραπέμπονται όλες οι προμήθειες στις επιτροπές και θα μειώνεται η πολιτική ευθύνη.
Ερώτημα 4ον
Για τα δημόσια έργα, από μηνών έχει δοθεί στη δημοσιότητα και έχουν συλλεγεί παρατηρήσεις φορέων και κομμάτων πάνω σε νομοσχέδιο του ΥΠΕΧΩΔΕ με τις εξής βασικές κατευθύνσεις :
* Προεπιλογή θα χωρεί κατόπιν γνωμάτευσης του οικείου τεχνικού συμβουλίου για την αναγκαιότητα της προεπιλογής (ειδική τεχνολογία, κ.λπ.). 
Η σύνθεση του τεχνικού συμβουλίου διευρύνεται.
2. Το σύστημα ανάθεσης "μελέτη - κατασκευή" θα προωθείται μόνο κατόπιν γνωμάτευσης του οικείου τεχνικού συμβουλίου.
3. Η επιλογή αναδόχου, σε έργα προϋπολογισμού έως 5 εκ. ECU θα γίνεται με μαθηματική μέθοδο, χωρίς αιτιολόγηση και υποκειμενισμό, με μηδενικό χρόνο ανακήρυξης. Σε έργα αξίας άνω 5 εκ. ECU η μαθηματική μέθοδος προσδιορίζει από ποίους θα ζητηθεί αιτιολόγηση.
4. Αυστηροποίηση κριτηρίων κατάταξης στα μητρώα για την απομάκρυνση αφερέγγυων πλειοδοτών, με βάση χρηματοπιστωτικές δυνατότητες.
5. Εκσυγχρονισμός τιμών ΑΤΟΕ κ.λπ..
Απεφασίσθη να μην συζητηθεί το νομοσχέδιο, διότι έχει ήδη διανεμηθεί στα κόμματα και στους φορείς για παρατηρήσεις και έχει εκφύγει του πλαισίου αρμοδιοτήτων της Επιτροπής.
Ερώτημα 5ον
Ερώτημα αποτελεί η σκοπιμότητα επέκτασης της λειτουργίας των επιτροπών του άρθρου 3 και στα δημόσια έργα ιδιαίτερης οικονομικής αξίας ή τεχνικής σημασίας και υπό ποίους όρους.
Η απάντηση της Επιτροπής ήταν ομόφωνα καταφατική.
Ερώτημα 6ον
Για τις προμήθειες στρατιωτικού εξοπλισμού ερώτημα είναι, αν είναι αναγκαία και σκόπιμη η υπαγωγή ειδών του προγράμματος αυτού στη διαδικασία των συνήθων προμηθειών ή, ανάλογα με την αξία ή την τεχνολογία, στις επιτροπές του άρθρου 3 (π.χ. οχήματα, κ.λπ.), εκτός περιπτώσεων, όπου προέχει η διασφάλιση του απόρρητου χαρακτήρα.
Η απάντηση ήταν ομόφωνα καταφατική, με την πρόσθετη παρατήρηση ότι πρέπει να παρακολουθούνται οι εγχώριες παραγωγικές δυνατότητες, που σε ορισμένες περιπτώσεις θα μπορούσαν να καλύψουν ορισμένες από τις προμήθειες του εξωτερικού.
Παρατηρήσεις :
Επίσης, κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων της Επιτροπής, και ιδιαίτερα κατά την ακρόαση των αρμοδίων Υφυπουργών, έγιναν ορισμένες επισημάνσεις, εκ των οποίων οι σημαντικότερες είναι οι εξής :
* Υπάρχει απροθυμία ή αδυναμία των ΟΤΑ, λόγω έλλειψης ειδικευμένου προσωπικού, να εφαρμόσουν όλες τις διαδικασίες που επιβάλλονται για τις προμήθειες και την εκτέλεση έργων. 
* Οι ΟΤΑ και οι ΔΕΚΟ εκφεύγουν ουσιαστικά του κοινοβουλευτικού ελέγχου, ο οποίος ασκείται μόνο μέσω των εποπτευόντων Υπουργών, ανεφέρθησαν δε περιπτώσεις, που οι Υπουργοί αρνήθηκαν να χορηγήσουν στοιχεία. 
* Σοβαρό εξακολουθεί να παραμένει το θέμα των "φωτογραφικών διακηρύξεων" και η ανυπαρξία ελέγχου των μελών των επιτροπών σύνταξης των διακηρύξεων (πόθεν έσχες, στοιχεία ιδιωτικής διαβίωσης κ.λπ.). 
* Υπάρχει ένας κυκεώνας νόμων και διατάξεων σχετικά με τα δημόσια έργα, που παραβλάπτει τη διαφάνεια. 
* Οι μεγάλες εκπτώσεις και εν συνεχεία οι προσαυξήσεις εξακολουθούν να αποτελούν τη μεγάλη πληγή των δημοσίων έργων, ανεφέρθη δε χαρακτηριστικά ότι στη χώρα μας το μέσο σταθμικό κόστος είναι διπλάσιο εκείνου των χωρών της Ευρώπης. 
* Επίσης, αν και οι προγραμματικές συμβάσεις έγιναν αποδεκτές ή τουλάχιστον η σημασία τους δεν αμφισβητήθηκε, ετονίσθη η ανάγκη, ταυτόχρονα με την ενίσχυση της ελληνικής παραγωγής, να επιδιώκονται συμφέρουσες για το Δημόσιο τιμές. 
Θα πρέπει να επαναληφθεί ότι τέτοιες παρατηρήσεις και επισημάνσεις δεν έλαβαν τη μορφή προτάσεων της Επιτροπής, λόγω του περιορισμένου πλαισίου των εργασιών της. Εν τούτοις, θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο, για οποιαδήποτε προσπάθεια βελτίωσης του θεσμικού πλαισίου του σχετικού με τις προμήθειες και τα δημόσια έργα, να ληφθούν υπόψη και οι παρατηρήσεις αυτές. Προς τον σκοπό αυτόν και για την ακριβέστερη κατανόησή τους αποστέλλονται προς την Κυβέρνηση, μέσω υμών, συνημμένα και τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Επιτροπής.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΨΗΣ
ΣΤ. ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ ΓΝΩΜΗΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΕΩΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΟΡΙΣΜΟ ΕΞΙ ΤΑΚΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΞΙ ΑΝΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ (άρθρα 15 και 16) του Ν. 2472/1997 "Προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
Η Επιτροπή εξέφρασε την σύμφωνη γνώμη της ως προς τους προταθέντες από τον κ. Υπουργό και με την προτεραιότητα που αναφέρθησαν, πλην δύο εξαιρέσεων.
1) Αρνήθηκε να εκφράσει γνώμη ή και να μελετήσει το φάκελο του προταθέντος κ. Π. Σπυράκη, διότι είχε υποβληθεί στην αγγλική γλώσσα, πράγμα απαράδεκτο για τη Βουλή των Ελλήνων και
2) Οι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας εξέφρασαν τη γνώμη ότι καλό θα ήταν να προηγηθεί ο κ. Φ. Σπυρόπουλος του κ. Σ. Λύτρα στον πίνακα των προτεινομένων.
Ζ. Η Επιτροπή επίσης ασχολήθηκε με τα θέματα:
Α. Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές (Εισήγηση του Βουλευτή κ. Προκόπη Παυλόπουλου).
Β. Θεσμός του Συνηγόρου του Πολίτη
(Εισήγηση του Βουλευτή κ. Προκόπη Παυλόπουλου).
Γ. Τροποποίηση του άρθρου 43Α' παρ. 2 εδάφιο β' του Κανονισμού της Βουλής
(Εισήγηση του Βουλευτή κ. Προκόπη Παυλόπουλου).
Δ. Τήρηση της παρ. 2 του άρθρου 15 του Συντάγματος
(Εισήγηση του Βουλευτή κ. Αναστασίου Πεπονή).
Οι εισηγήσεις ανά θέμα των κ.κ. βουλευτών έχουν ως κατωτέρω:
Α. ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ (Α.Δ.Α.)
(Εισήγηση του βουλευτή κ. Προκόπη Παυλόπουλου)
Ι. ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ
Οι "Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές" (Α.Δ.Α.) συνιστούν συλλογικά όργανα της Εκτελεστικής Εξουσίας, δίχως νομική προσωπικότητα, τα οποία έχουν εξοπλισθεί με εξουσίες ρύθμισης και ελέγχου κρίσιμων και ευαίσθητων τομέων της πολιτικής και οικονομικής ζωής μέσω της άσκησης, κυρίως, κανονιστικών και κυρωτικών αρμοδιοτήτων. Τα όργανα αυτά δεν υπόκεινται σε ιεραρχικό έλεγχο ή εποπτεία της κεντρικής Διοίκησης, ενώ τα μέλη τους τελούν υπό καθεστώς προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας, κατά τα δικαστικά πρότυπα και έχουν εγνωσμένο πολιτικοκοινωνικό ή και επιστημονικο-τεχνοκρατικό κύρος.
ΙΙ. ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑΣ Α.Δ.Α.
α. Η ιδιότητά τους ως συλλογικά διοικητικά όργανα, που εκφεύγουν όμως του ιεραρχικού ελέγχου ή της εποπτείας της κεντρικής Διοίκησης.
β. Η προσωπική και λειτουργική ανεξαρτησία των μελών τους.
γ. Ο διορισμός των μελών τους με διαδικασίες ανεξάρτητες από τον ασφυκτικό κυβερνητικό έλεγχο.
δ. Το διαπιστωμένο πολιτικό-κοινωνικό ή και επιστημονικό-τεχνοκρατικό κύρος των μελών τους.
ε. Οι ευρείες αποφασιστικές (ιδίως κανονιστικές και κυρωτικές) αρμοδιότητές τους σε κρίσιμους και ευαίσθητους τομείς της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής ζωής.
στ. Η έλλειψη νομικής προσωπικότητας και η εθνική εμβέλεια των εξουσιών τους.
ΙΙΙ. ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΚΑΤΑΒΟΛΕΣ ΘΕΣΜΟΥ
Ο θεσμός των Α.Δ.Α. αναζητά τις συστατικές ρίζες του στις "Independent Regulatory Agencies" (I.R.A.), που από τα τέλη του 19ου αιώνα άρχισαν να αναπτύσσονται στις Η.Π.Α.. Πρωτοπόρος των I.R.A. υπήρξε η "Interstate Commerce Commission" (Επιτροπή Διαπολιτειακού Εμπορίου), που με την ίδρυσή της το 1887 σηματοδότησε την υπερπόντια εκκόλαψη του θεσμού και έδωσε το έναυσμα για την ίδρυση σειράς I.R.A., κυρίως την περίοδο πριν και μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι I.R.A. κλήθηκαν να καλύψουν την ανάγκη λειτουργίας ενός αμερόληπτου και αποτελεσματικού μηχανισμού ρύθμισης ("regulation") των οικονομικών σχέσεων και δραστηριοτήτων των αμερικανών πολιτών (:τομείς εμπορίου, κεφαλαιαγοράς, ενέργειας, επικοινωνιών, τραπεζικού συστήματος κ.λπ.). Προς το σκοπό αυτό εξοπλίσθηκαν με εγγυήσεις προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας των μελών τους, καθώς και με ευρύτατες κανονιστικές και κυρωτικές εξουσίες στον τομέα ευθύνης τους, για τον οποίο μάλιστα είχαν αποκλειστική αρμοδιότητα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το εύρος και η αποκλειστικότητα των εξουσιών και αρμοδιοτήτων τους κατέστησαν τις I.R.A. μηχανισμούς εφάμιλλους των Υπουργείων, δεδομένου μάλιστα ότι υποκαθιστούν πλήρως την κυβερνητική εξουσία στον τομέα ευθύνης τους. Η ανεξαρτησία και αποτελεσματικότητα των I.R.A. δοκιμάσθηκε επιτυχώς κατά την υπεραιωνόβια παρουσία και δράση τους στις Η.Π.Α., σε τρόπο ώστε σήμερα ο θεσμός να έχει καταξιωθεί στη συνείδηση του πολιτικού και του νομικού κόσμου αλλά και του απλού πολίτη. Σημειώνεται ότι για το λόγο αυτό τμήμα του νομικού κόσμου των Η.Π.Α. έχει αναγορεύσει τις I.R.A. σε οιονεί τετάρτη Εξουσία, θεωρώντας τις ότι δεν εντάσσονται σε καμμία από τις τρεις Εξουσίες της κλασσικής θεωρίας του Montesquieu.
Η πλέον συγκροτημένη και συνεπής μετάγγιση της θεσμικής εμπειρίας των I.R.A. στην Ευρώπη συντελέσθηκε μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και ιδιαίτερα από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 και μετά, κυρίως στη Γαλλία και δευτερευόντως στη Μεγάλη Βρεταννία. Οι γαλλικές "Autorites Administratives Independantes" (A.A.I.) και οι βρεταννικές "Quassi Auto nomous Non Governmental Organizations" (Quangos) κλήθηκαν από το νομοθέτη να συμβάλουν όχι μόνο στη ρύθμιση των οικονομικών σχέσεων και δραστηριοτήτων των πολιτών και της κοινωνίας, αλλά και στην προστασία των λεγόμενων "νέων ατομικών ελευθεριών", για τις οποίες θα γίνει λόγος κατωτέρω.
Ο θεσμός των Α.Α.Ι. και των "Quangos" εντυπωσίασε, σε τρόπο ώστε να ακολουθήσει κατά τη δεκαετία του 1980, στη Γαλλία κυρίως, ένα κύμα συνεχούς ίδρυσης Α.Α.Ι., ως η οιονεί πανάκεια της αναποτελεσματικότητας της κρατικής ρυθμιστικής παρέμβασης. 'Ομως από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 η αρχική ευφορία συρρικνώθηκε και το θεσμικό φαινόμενο των γαλλικών Α.Α.Ι. ισορρόπησε στις πραγματικές του διαστάσεις, διατηρώντας ωστόσο ακέραιη την εμπιστοσύνη της κοινωνίας.
Η υπόλοιπη (δυτική κυρίως) Ευρώπη, περιλαμβανομένης της Ελλάδας, ακολούθησε, με κυμαινόμενη καθυστέρηση, τους γάλλους και άγγλους ευρωπαίους πρωτοπόρους, έτσι ώστε σήμερα πλέον ο θεσμός των Α.Δ.Α. να έχει πανευρωπαϊκή, έστω και ανισόρροπη, εξάπλωση, ενώ η τάση είναι σαφώς επεκτατική. Είναι χαρακτηριστικό ότι προσφάτως έχουν δημιουργηθεί και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής 'Ενωσης αρχές με ομόλογο των Α.Δ.Α. μορφότυπο, όπως η "Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού" και ο "Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής".
IV. ΓΕΝΕΣΙΟΥΡΓΟΙ ΛΟΓΟΙ ΘΕΣΜΟΥ
Ο λόγος αναζήτησης και προσφυγής σε θεσμούς όπως οι Α.Δ.Α. προέκυψε από τη διαπιστωθείσα αδυναμία των κλασσικών μηχανισμών κρατικής παρέμβασης (νομοθετικά όργανα, διοικητικά όργανα, δικαστικά όργανα) να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στις νέες απαιτήσεις, που διαρκώς δημιουργεί η ανθρώπινη δραστηριότητα και εφευρετικότητα.
Συγκεκριμένα, η παγκοσμιοποίηση και το μέγεθος της ανάπτυξης της οικονομίας της αγοράς δημιουργεί συνθήκες πρωτόγνωρες στον τομέα του ανταγωνισμού και της ποιότητας και διακίνησης των παραγομένων προϊόντων και υπηρεσιών, οι οποίες επιβάλλουν ρυθμιστική παρέμβαση" ("regylation") από φορέα αμερόληπτο, ευέλικτο, αποτελεσματικό και με τεχνοκρατική εμπειρία και γνώση του υπό ρύθμιση τομέα.
Περαιτέρω, υπάρχει και το ζήτημα των "νέων ατομικών ελευθεριών". Οι "νέες ατομικές ελευθερίες" αναφέρονται στην ανάγκη προστασίας του πολίτη από τους κινδύνους, που συνεπάγεται για την ακεραιότητα των δικαιωμάτων του η αυθαίρετη χρήση των εφαρμογών της σύγχρονης τεχνολογικής εξέλιξης (: μικροηλεκτρονική, τηλεματική, πληροφορική, ρομποτική κ.λπ.) στους ευαίσθητους πολιτικά τομείς της Διοίκησης, της Οπτικοακουστικής Επικοινωνίας, του Τύπου, των Προσωπικών Πληροφοριών και των Δημοσκοπήσεων.
Ιστορικά αποδείχθηκε ότι ο νομοθέτης, η διοίκηση και τα δικαστήρια χαρακτηρίζονται, τουλάχιστον σε ορισμένες περιπτώσεις, από βραδύτητα δράσης, δυσκαμψία, έλλειψη εξειδικευμένης γνώσης και εμπειρίας, στενότητα οριζόντων, πολιτική ή προσωπική μεροληψία και τελικά αναποτελεσματικότητα. 'Ετσι, η προσφυγή σε θεσμούς όπως οι Α.Δ.Α. κατέστη αναπόδραστη ανάγκη.
V. ΑΠΑΡΙΘΜΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΑΔΑ
(κατά χρονολογική σειρά σύστασης)
1) Επιτροπή (Προστασίας) Ανταγωνισμού (ΕΠΑ)
α. ΣΥΣΤΑΣΗ
- Αρχικά δημιουργήθηκε με το ν. 703/77 (ΦΕΚ 278 Α'), όπως αυτός τροποποιήθηκε με το ν. 1934/91 (ΦΕΚ Α' 31) και επανασυστήθηκε ως "Επιτροπή Ανταγωνισμού" με το ν. 2296/95.
β. ΣΥΝΘΕΣΗ
- 'Ενα μέλος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
- 'Ενας ανώτατος Δικαστής της Πολιτικής Δικαιοσύνης.
- 'Ενας εκπρόσωπος του Σ.Ε.Β.
- 'Ενας εκπρόσωπος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου.
- 'Ενας εκπρόσωπος της ΓΣΕΒΕΕ.
- 'Ενας εκπρόσωπος του Εθνικού Συμβουλίου Καταναλωτών.
- 'Ενα μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι. με ειδίκευση στο δίκαιο του ανταγωνισμού
- 'Ενα μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι. με ειδίκευση και εμπειρία στα θέματα ανταγωνισμού.
- 'Ενα πρόσωπο αναγνωρισμένου κύρους με εμπειρία στα θέματα ανταγωνισμού.
γ. ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ
- 'Ελεγχος ύπαρξης απαγορευμένων συμπράξεων.
- Πιστοποίηση μη παραβασης διατάξεων νόμου περί προστασίας ανταγωνισμού.
- 'Εκδοση αποφάσεων απαγόρευσης πραγματοποίησης συγκεντρώσεων επιχειρήσεων.
- 'Ελεγχος αναστολής πραγματοποίησης συγκεντρώσεων επιχειρήσεων.
- Επιβολή προστίμων, χρηματικών ποινών και άλλων διοικητικών κυρώσεων.
- Λήψη αποφάσεων ασφαλιστικών μέτρων.
- Διατύπωση σύμφωνης γνώμης για έκδοση κανονιστικών πράξεων.
2) Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ)
α. ΣΥΣΤΑΣΗ
- Δημιουργήθηκε με το ν. 1866/89 (ΦΕΚ 222 Α'), όπως τροποποιήθηκε με το ν. 2173/93 (ΦΕΚ 208 Α') και με το ν. 2328/1995 (ΦΕΚ 159 Α').
β. ΣΥΝΘΕΣΗ
- Εννεαμελές όργανο, τα μέλη του οποίου υποδεικνύονται από τα τέσσερα μεγαλύτερα σε αριθμό βουλευτών πολιτικά κόμματα ή σχηματισμούς κομμάτων κατά τον εξής τρόπο: το πρώτο κόμμα υποδεικνύει τέσσερα μέλη, το δεύτερο δύο μέλη, το τρίτο ένα μέλος και το τέταρτο ένα μέλος.
γ. ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ
- 'Εκδοση κωδίκων δεοντολογίας δημοσιογραφικής, ραδιοτηλεοπτικών προγραμμάτων και διαφημίσεων.
- 'Εκδοση οδηγιών και συστάσεων προς ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς.
- Επιβολή διοικητικών κυρώσεων (προστίμων και εγγράφων επιπλήξεων).
-Διενέργεια διοικητικών εξετάσεων και ελέγχων, ως προς την τήρηση των νόμιμων υποχρεώσεων των ραδιοτηλεοπτικών σταθμών.
- Διατύπωση σύμφωνης γνώμης (αποφασιστική αρμοδιότητα) για χορήγηση και ανάκληση αδειών λειτουργίας ραδιοτηλεοπτικών σταθμών.
- Αρμοδιότητα ως προς το δικαίωμα επανόρθωσης θιγομένου από το περιεχόμενο ραδιοτηλεοπτικής εκπομπής.
3) Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών (ΕΕΤ)
α. ΣΥΣΤΑΣΗ
- Αρχικά δημιουργήθηκε με το ν. 2075/92 (ΦΕΚ 129 Α') και ουσιαστικά καταργήθηκε και επανασυστήθηκε με το ν. 2246/94 (ΦΕΚ 172 Α').
β. ΣΥΝΘΕΣΗ
- Επταμελές όργανο, διοριζόμενο με απόφαση του Υπουργού Μεταφορών και Επικοινωνιών, τα μέλη του οποίου διακρίνονται για το ήθος, την επιστημονική κατάρτιση στον τομέα των τηλεπικοινωνιών και την επαγγελματική ικανότητά τους.
γ. ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ
-Εκχώρηση τηλεπικοινωνιακών αριθμών και χορήγηση πιστοποιητικών.
-Εκχώρηση ραδιοσυχνοτήτων.
-Κατάρτιση διαδικασιών εξέτασης τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού.
-Αποδοχή δηλώσεων τηλεπικοινωνιακών φορέων.
-Γνωμοδότηση για χορήγηση και ανάκληση αδειών και εγκρίσεων λειτουργίας τηλεπικοινωνιακού δικτύου και παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών.
-Γνωμοδότηση για έκδοση και τροποποίηση κανονισμών σχετικών με την οργάνωση και τη λειτουργία της τηλεπικοινωνιακής αγοράς.
- 'Εκδοση ογηδιών και συστάσεων.
- 'Ελεγχος τήρησης νομίμων υποχρεώσεων των τηλεπικοινωνιακών φορέων.
-Επιβολή διοικητικών προστίμων.
-Παραπομπή υποθέσεων στις αρμόδιες διοικητικές ή δικαστικές αρχές.
-Διαιτητικές αρμοδιότητες.
4) Εθνική Επιτροπή Ηλεκτρονικών Μέσων Επικοινωνίας (ΕΕΗΜΕ)
α. ΣΥΣΤΑΣΗ
-Δημιουργήθηκε με το ν. 2173/93 (ΦΕΚ 208 Α'), όπως τροποποιήθηκε με το ν. 2328/95 (ΦΕΚ 159 Α').
β. ΣΥΝΘΕΣΗ
- Τα εννέα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης.
- 'Ενας εκπρόσωπος της Ε.Σ.Η.Ε.Α.
- 'Ενας εκπρόσωπος της Ε.Σ.Η.Ε.Μ.Θ.
- 'Ενας εκπρόσωπος της Ε.Ι.Η.Ε.Α.
- 'Ενας εκπρόσωπος της Π.Ο.Σ.Π. - Ε.Ρ.Τ.
- 'Ενας εκπρόσωπος της Π.Ο.Θ.Α.
- 'Ενας εκπρόσωπος της Γ.Σ.Ε.Ε.
- 'Ενας εκπρόσωπος της Α.Δ.Ε.Δ.Υ.
- 'Ενας εκπρόσωπος του Σ.Ε.Β.
- 'Ενας εκπρόσωπος της Π.Α.Σ.Ε.Γ.Ε.Σ.
- 'Ενας εκπρόσωπος της Κ.Ε.Δ.Κ.Ε.
- 'Ενας εκπρόσωπος της Εκκλησίας της Ελλάδος.
γ. ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ
-'Ασκηση κοινωνικού ελέγχου στη ραδιοτηλεόραση.
-Αποφασιστική αρμοδιότητα επί θεμάτων μείζονος ενδιαφέροντος, που παραπέμπονται από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης.
-Συζήτηση εκθέσεων που υποβάλλονται από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης.
-Σύνταξη και δημόσια συζήτηση εξαμηνιαίων εκθέσεων αξιολόγησης τηλεοπτικών σταθμών.
5. "Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού" (ΑΣΕΠ)
α. ΣΥΣΤΑΣΗ
- Δημιουργήθηκε με το ν. 2190/94 (ΦΕΚ 28 Α')
β. ΣΥΝΘΕΣΗ
- Ενδεκαμελές όργανο, ως μέλη του οποίου διορίζονται πρόσωπα εγνωσμένου κύρους και επαγγελματικής επάρκειας (κυρίως ανώτατοι κρατικοί λειτουργοί και καθηγητές Α.Ε.Ι.) με προεδρικό διάταγμα, ύστερα από πρόταση του Υπουργού Προεδρίας της Κυβέρνησης. Τα μέλη του ΑΣΕΠ επιλέγονται από την ολομέλεια του οργάνου, μετά από δημόσια ανακοίνωση για υποβολή υποψηφιοτήτων.
γ. ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ
- Εφαρμογή των νόμων και κανονισμών, που διέπουν την επιλογή των διοριστέων στις δημόσιες υπηρεσίες, στους ΟΤΑ, στα ΝΠΔΔ και στις δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς.
- Διενέργεια προκηρύξεων και διαγωνισμών για την πλήρωση θέσεων ή την πρόσληψη προσωπικού του δημόσιου τομέα.
- 'Ελεγχος πραγματοποίησης αυθαίρετων διορισμών ή προσλήψεων προσωπικού.
- 'Ελεγχος τήρησης νομίμων διαδικασιών πρόσληψης προσωπικού για κάλυψη περιοδικών αναγκών.
- Σύνταξη και υποβολή στον Πρωθυπουργό και στον Πρόεδρο της Βουλής ετήσιας έκθεσης απολογισμού των ελεγκτικών του δραστηριοτήτων.
6) "Εθνική Επιτροπή Προστασίας του Απορρήτου των Επικοινωνιών" (ΕΕΠΑΕ).
α. ΣΥΣΤΑΣΗ
- Δημιουργήθηκε με το ν. 2225/94 (ΦΕΚ 21 Α')
β. ΣΥΝΘΕΣΗ
- 'Ενας Αντιπρόεδρος της Βουλής.
- 'Ενας βουλευτής εκπρόσωπος κάθε κόμματος, που διαθέτει κοινοβουλευτική ομάδα κατά τον Κανονισμό της Βουλής.
- 'Ενα πρόσωπο αναγνωρισμένου κύρους με ειδικές γνώσεις σε θέματα τηλεπικοι-νωνιών.
γ. ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ
- Επιθεώρηση δίχως προειδοποίηση των εγκαταστάσεων, αρχείων και εγγράφων της Ε.Υ.Π., του Ο.Τ.Ε., και των φορέων, που παρέχουν τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες.
- Κλήση σε ακρόαση του διοικητή ή των υποδιοικητών της Ε.Υ.Π., του προέδρου ή του γενικού διευθυντή του Ο.Τ.Ε., καθώς και κάθε άλλου προσώπου χρήσιμου για το έργο της.
- 'Ερευνα αρχείων εγγράφων σχετικών με το προστατευόμενο απόρρητο.
- Κατάσχεση μέσω της αρμόδιας δικαστικής αρχής των μέσων παραβίασης του απορρήτου που ανακαλύπτονται.
- Διατύπωση συστάσεων για την αποτελεσματικότερη προστασία του απορρήτου.
- Σύνταξη και υποβολή στον Πρόεδρο της Βουλής, στον Πρωθυπουργό, στους αρχηγούς των κομμάτων και στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου ετήσιας 'Εκθεσης πεπραγμένων, όπου προτείνεται και λήψη μέτρων για την προστασία του απορρήτου.
VI. ΜΗ ΓΝΗΣΙΕΣ Α.Δ.Α.
Παρατίθενται ακολούθως τρία διοικητικά όργανα, των οποίων τα οργανωτικά και λειτουργικά τους χαρακτηριστικά, αν και παραπέμπουν καταρχήν στο πρότυπο των Α.Δ.Α., δεν ανταποκρίνονται σε όλα τα κριτήρια της ιδιότητας των Α.Δ.Α., καθόσον το πρώτο έχει νομική προσωπικότητα, του δεύτερου έχουν αφυδατωθεί κυρίως η ανεξαρτησία και δευτερευόντως οι αρμοδιότητες και το τρίτο δεν έχει αρμοδιότητες εθνικής εμβέλειας, αλλά μόνο αρμοδιότητες σε επίπεδο νομού.
1. "Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς" (ΕΚ)
α. ΣΥΣΤΑΣΗ
- Αρχικά δημιουργήθηκε με τον Α.Ν. 148/67 (ΦΕΚ 173 Α'), όπως τροποποιήθηκε με το ν. 1806/88 (ΦΕΚ 207 Α') και επανασυστήθηκε ως Ν.Π.Δ.Δ. με το ν. 1969/91 (ΦΕΚ 167 Α') και το ν. 2166/93 (ΦΕΚ 137 Α').
β. ΣΥΝΘΕΣΗ
- Επταμελές Διοικητικό Συμβούλιο, διοριζόμενο από τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας.
γ. ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ
- 'Εκδοση πράξεων κανονιστικού χαρακτήρα.
- Επιβολή διοικητικών κυρώσεων και πειθαρχικών ποινών.
- Χορήγηση και ανάκληση αδειών.
- Γνωμοδότηση επί θεμάτων κεφαλαιαγοράς.
- 'Ασκηση εποπτείας στον ευρύτερο χρηματοπιστωτικό τομέα.
2. "Επιτροπή Καζίνων" (ΕΚΑ)
α. ΣΥΣΤΑΣΗ
- Δημιουργήθηκε με το ν. 2129/93 (ΦΕΚ 57 Α'), όπως αυτός τροποποιήθηκε με το ν. 2206/94.
β. ΣΥΝΘΕΣΗ
- 'Ενας αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας.
-Ο πρόεδρος του Δ.Σ. του Ε.Ο.Τ..
- 'Ενας διευθυντής ή ειδικός σύμβουλος της Τράπεζας της Ελλάδος.
- 'Ενα μέλος του Δ.Σ. του Οικονομικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος.
- 'Ενας ορκωτός εκτιμητής του Δημοσίου.
- 'Ενας διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών.
-Ο Πρόεδρος της 'Ενωσης Δήμων και Κοινοτήτων.
γ. ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ
- Διενέργεια διεθνούς πλειοδοτικού διαγωνισμού για την παραχώρηση αδειών λειτουργίας επιχειρήσεων καζίνων.
-Εποπτεία της λειτουργίας των καζίνων.
-Επιβολή προστίμων.
-Ανάκληση άδειας λειτουργίας καζίνων σε περίπτωση παράβασης των όρων της.
3. "Επιτροπή Ελέγχου Πράξεων Οργάνων
Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης" (ΕΕΠΟΝΑ)
α. ΣΥΣΤΑΣΗ
-Δημιουργήθηκε με το άρθρο 18 του ν. 2218/94 (ΦΕΚ90Α')
β. ΣΥΝΘΕΣΗ
- 'Ενας πρωτοδίκης.
- 'Ενας δημόσιος υπάλληλος με βαθμό Α'.
- 'Ενα μέλος του Νομαρχιακού Συμβουλίου.
γ. ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ
- 'Ασκηση ελέγχου νομιμότητας στις πράξεις των οργάνων της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.
- Εκδίκαση προσφυγών κατά πράξεων των οργάνων της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης για παράβαση νόμου.
YII. ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΑΔΑ
Ενώ ο νομοθέτης φάνηκε αρχικά τολμηρός, ως προς τον εξοπλισμό των ελληνικών Α.Δ.Α. με εγγυήσεις πραγματικής ανεξαρτησίας και αποτελεσματικότητας, η εφαρμογή του θεσμού δημιούργησε αντισώματα και ισχυρές αντιδράσεις από τις κατεστημένες νοοτροπίες, που ευνοούν την υπερσυγκέντρωση της πολιτικής εξουσίας και ευθύνης και που είναι αλλεργικές σε κάθε προσπάθεια εκχώρησης τομέων κρατικής αρμοδιότητας σε ρυθμιστικούς μηχανισμούς, οι οποίοι εκφεύγουν του πολιτικού ελέγχου της εκάστοτε κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι πλέον αξιόπιστες ελληνικές Α.Δ.Α., που αρχικά δημιουργήθηκαν (το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ), η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών (ΕΕΤ) και η Επιτροπή Καζίνων), ενώ είχαν εξοπλισθεί από το νομοθέτη με τις άνω εγγυήσεις, είδαν ακολούθως και την ανεξαρτησία τους αλλά και το εύρος των εξουσιών τους να τραυματίζεται ή ακόμα και να εξανεμίζεται από μεταγενέστερες νομοθετικές πρωτοβουλίες. Για το λόγο αυτό θα διακινδύνευε κανείς το χαρακτηρισμό των ελληνικών Α.Δ.Α. ως κακεκτύπων των αλλοδαπών προτύπων τους.
Η υπαναχώρηση αυτή του νομοθέτη συνοδεύθηκε από αντίστοιχη δυσπιστία προς το θεσμό, που εκφράσθηκε από τη νομολογία. Συγκεκριμένα, με την απόφαση 930/1990 το Συμβούλιο της Επικρατείας αμφισβήτησε τη συνταγματική νομιμότητα του εύρους των κανονιστικών αρμοδιοτήτων, που ο νομοθέτης είχε εκχωρήσει στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, θεωρώντας το ΕΣΡ απλά ως ένα "άλλο όργανο της διοικήσεως" κατά την έννοια της διάταξης του άρθρου 43 παρ. 2, εδ. β' του Συντάγματος.
Είναι όμως ενθαρρυντικό το γεγονός ότι, τελευταίως, διαπιστώνεται μια ανάστροφη τάση είτε ενίσχυσης της ανεξαρτησίας και αποτελεσματικότητα των υφισταμένων Α.Δ.Α. (όπως στις περιπτώσεις του ΕΣΡ και της ΕΕΤ) είτε δημιουργίας νέων Α.Δ.Α. με εντυπωσιακό βαθμό ανεξαρτησίας και αποτελεσματικότητας, αλλά και με κοινωνική καταξίωση του κύρους τους (όπως στην περίπτωση του ΑΣΕΠ, καθώς και του υπό σύσταση "Συνήγορου του Πολίτη").
Το ζήτημα βεβαίως που μένει ακόμη προς αντιμετώπιση είναι αυτό του ελλείμματος του αναγκαίου πολιτικού ελέγχου των Α.Δ.Α., δεδομένου ότι η Κυβέρνηση δεν έχει την δυνατότητα τέτοιου ελέγχου. Το έλλειμμα αυτό καλείται να καλύψει η Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής των Ελλήνων.
VIII. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Α.ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ Α.Δ.Α.
-Ν. ΚΟΥΛΟΥΡΗ, "Οι Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές", Διοικητική Μεταρρύθμιση, τεύχος 34, σελ. 5 
-Μ. ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ, "Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο, η πρώτη Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή στην Ελλάδα", ΝοΒ 39.1193
-Ν. ΚΟΥΛΟΥΡΗ, "Les autorites administratives independantes et les independent regulatory agencies", These Paris (1992)
-Ν. ΚΟΥΛΟΥΡΗ, "Οι ανεξάρτητες διοικητικές αρχές: Τα αλλοδαπά πρότυπα και τα ημεδαπά κακέκτυπα", ΔιΔικ 5, 1993, σελ. 1140-1183
-Ν. ΑΛΙΒΙΖΑΤΟΥ, "Ανεξάρτητες αρχές", Το Βήμα, 6.2.1994, σελ. 12.
Α. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, "Τα κρατικά εποπτικά όργανα της ελληνικής ραδιοτηλεόρασης ως ανεξάρτητες διοικητικές αρχές", ΕΔΔΔ, 1995, τεύχος 2
Μ. ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ, "Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές" (εκδ. Α. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1995
-Ν. ΚΟΥΛΟΥΡΗ, "Οι περιπέτειες του ΕΣΡ και της ΕΕΤ: Το λυκόφως των ελληνικών ανεξάρτητων αρχών;", ΕΔΔΔ, 1996, τεύχος 1, σελ. 29-42
Β.ΓΑΛΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΕΣ Α.Δ.Α.
GAZIER & CANNAC, "Etude sur les autorites administratives indepen dantes" EDCE, 1993 
COLLIARD & TIMSIT, "Les autorites administratives independantes" (ed. P.U.F., 1988 
GENTOT, "Les autorites administratives independantes" (ed. Montchres tien, 1991).
GUEDON, Les autorites administratives independantes (ed. P.U.F., 1991).
BERNSTEIN, " Regulating business by Independent Commissions" (Princeton University Press, 1977).
CUSHMAN, "Independent Regulatory Commissions" (Oxford University Press, 1972).
JAFFE, "The Independent Regulatory Agency, a new scapegoat", Yale Law Journal, 1956, p.1068.

Β. ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΣΜΟ ΤΟΥ ΣΥΝΗΓΟΡΟΥ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ
(Εισήγηση του βουλευτή κ. Προκόπη Παυλόπουλου)
Με τις διατάξεις του ν. 2477/1997 (ΦΕΚ 59 Α, 18.4.1997) θεσπίσθηκε ο θεσμός του "Συνηγόρου του Πολίτη".
Ι. Η απώτερη καταγωγή του θεσμού μπορεί να ανιχνευθεί στο προηγούμενο του "Νομοφύλακος" των αρχαίων ελληνικών δικαίων, ο οποίος με διάφορες μορφές, επέζησε ως την ελληνιστική περίοδο και επανεμφανίσθηκε στο πλαίσιο της οργάνωσης του βυζαντινού κράτους.
Α. Στη σύγχρονη εμφάνισή του ο θεσμός αυτός είναι σκανδιναβικής έμπνευσης και προέλευσης. Οργανώθηκε στη Σουηδία (Ombudsman), από τις αρχές του 19ου αιώνα (1809) και επεκτάθηκε γρήγορα και στις λοιπές σκανδιναβικές χώρες, ως όργανο ελέγχου της νομιμότητας των ενεργειών των διοικητικών αρχών.
Β. Η διάδοσή του υπήρξε ταχύτατη και σε άλλες χώρες με ειδικότερες μορφές, όπως π.χ., εντελώς ενδεικτικά, ιδίως στη Γαλλία (Mediateur de la Republique, 1973), στη Μ. Βρετανία (Parliamentary Commissioner for Admin istration, 1967), στη Γερμανία (Wehrbeauftragte der Bundestages, 1957) και στην Ισπανία, με συνταγματική μάλιστα καθιέρωση (Defensor del Pueblo, 1981).
ΙΙ. Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1 και 3 του ν. 2477/1997, ο Συνήγορος του Πολίτη:
Α. Αποτελεί ανεξάρτητη διοικητική αρχή, ήτοι αρχή μη υποκείμενη σε ιεραρχικό έλεγχο εκ μέρους των λοιπών οργάνων της εκτελεστικής εξουσίας.
Β. 'Εχει ως αποστολή τη διαμεσολάβηση μεταξύ των πολιτών και των δημοσίων υπηρεσιών, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, των ν.π.δ.δ. και των επιχειρήσεων κοινής ωφελείας, για την προστασία των δικαιωμάτων του πολίτη, την καταπολέμηση της κακοδιοίκησης και την τήρηση της νομιμότητας.
Γ. 'Εχει γενική αρμοδιότητα ως προς τον έλεγχο της δραστηριότητας των προαναφερόμενων διοικητικών αρχών, με εξαίρεση τις πράξεις που ανάγονται στη διαχείριση της πολιτικής λειτουργίας, τα θρησκευτικά νομικά πρόσωπα δημoσίου δικαίου, τις δικαστικές αρχές, τις στρατιωτικές υπηρεσίες ως προς τα θέματα που αφορούν την εθνική άμυνα και ασφάλεια, την ΕΥΠ, τις υπηρεσίες του Υπουργείου Εξωτερικών για δραστηριότητες που ανάγονται στην εξωτερική πολιτική ή στις διεθνείς σχέσεις της Χώρας, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους και τις λοιπές ανεξάρτητες διοικητικές αρχές, ως προς την κύρια λειτουργία τους.
Δ. Δεν εκδίδει εκτελεστές διοικητικές πράξεις. Απλώς διαθέτει διαμεσολαβητική αρμοδιότητα, πράγμα που σημαίνει ότι:
1. Ασκεί μια μορφή διοικητικού αυτοελέγχου της δραστηριότητας των οργάνων της εκτελεστικής εξουσίας. Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι διαφοροποιείται σημαντικώς από δύο άλλες μορφές διοικητικού αυτοελέγχου: 'Ητοι του ιεραρχικού ελέγχου (ο οποίος εκδηλώνεται είτε με τη μορφή του αυτεπάγγελτου διοικητικού ελέγχου είτε με τη μορφή του ελέγχου ύστερα από αίτηση θεραπείας, ενώπιον του οργάνου που προέβη σε μια ενέργεια ή ιεραρχική προσφυγή, ενώπιον ιεραρχικώς προϊστάμενου οργάνου) και της διοικητικής εποπτείας, που όπως είναι γνωστό ασκείται από το νομικό πρόσωπο του δημοσίου επί άλλων δημόσιων νομικών προσώπων.
2. Δεν εμπλέκεται ούτε μπορεί, άρα, να ασκήσει άμεση επιρροή στις άλλες μορφές ελέγχου της δραστηριότητας των οργάνων της εκτελεστικής εξουσίας, που εμφανίζονται με τη μορφή:
(α) Του κοινοβουλευτικού ελέγχου.
(β) Του δικαστικού ελέγχου.
ΙΙΙ. Κατά τις διατάξεις του άρθρου 2 παρ. 2 του ν. 2477/1997, ο Συνήγορος του Πολίτη επιλέγεται από το Υπουργικό Συμβούλιο, μετά από προηγούμενη γνώμη της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Κανονισμό της Βουλής και διορίζεται με διάταγμα. Οι λακωνικές αυτές ρυθμίσεις προσδιορίζουν, έστω και εντελώς ελλειπτικά, την αρμοδιότητά της κατά τις διατάξεις του άρθρου 43 Α' του Κανονισμού της Βουλής της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής των Ελλήνων στη συγκεκριμένη περίπτωση: Ως προς την αρμοδιότητα αυτή παρατηρούνται, συνοπτικώς, τα εξής:
Α. Βεβαίως οι διατάξεις του άρθρου 2 παρ. 2 του ν. 2477/1997 αναγνωρίζουν στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας γνωμοδοτική αρμοδιότητα (και συγκεκριμένα αρμοδιότητα διατύπωσης απλής γνώμης) ως προς την επιλογή του προσώπου, που θα ασκεί καθήκοντα Συνηγόρου του Πολίτη. 'Ομως οι ίδιες αυτές διατάξεις, όπως άλλωστε είναι συνταγματικώς επιβεβλημένο λόγω της αυτονομίας της Βουλής ως προς την οργάνωση και λειτουργία της (άρθρο 65 παρ. 1 του Συντάγματος) προβλέπουν πως η αρμοδιότητα αυτή μπορεί να ασκηθεί σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Κανονισμό της Βουλής.
1. Τέτοια όμως ρύθμιση δεν υπάρχει σήμερα στον ισχύοντα Κανονισμό της Βουλής. Κατά συνέπεια, για να τεθεί σε λειτουργία ο θεσμός του Συνηγόρου του Πολίτη πρέπει προηγουμένως να τροποποιηθεί ο Κανονισμό της Βουλής, προκειμένου να προβλεφθεί ρητώς σ' αυτόν η σχετική αρμοδιότητα της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας.
2. Ως προς την τροποποίηση αυτή σημειώνονται τα ακόλουθα:
(α) Νομοτεχνικώς είναι ορθότερο να ενσωματωθεί στις διατάξεις του άρθρου 43 Α' παρ. 2 περ. β), που αφορούν γενικώς στην αρμοδιότητα της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας.
(β) Πρέπει να αφορά τόσο την αναγνώριση της αρμοδιότητας της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας όσο και την ειδικότερη διαδικασία (κυρίως απαρτία, πλειοψηφία, ημερήσια διάταξη, ενδεχόμενη προηγούμενη ακρόαση), η οποία απαιτείται προκειμένου η Επιτροπή να εκφράσει την κατά τις διατάξεις του άρθρου 2 παρ. 2 του ν. 2477/1977 απλή γνώμη της.
Β. 'Οπως ήδη τονίσθηκε η γνώμη που θα εκφράζει η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας ως προς την επιλογή του προσώπου που θα ασκεί καθήκοντα Συνηγόρου του Πολίτη είναι απλή. Κατά τούτο, τυπικώς, δεν δεσμεύει την Κυβέρνηση, η οποία μπορεί να προβεί στην επιλογή προσώπου, για το οποίο η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας έχει εκφράσει αντίρρηση. Κάτι τέτοιο όμως στην πράξη θα σήμαινε μείωση του κύρους της Επιτροπής και εμμέσως πλην σαφώς, της ίδιας της Βουλής. Κατά τη συζήτηση λοιπόν της σχετικής τροποποίησης του Κανονισμού της Βουλής στο σημείο αυτό, θα πρέπει να επισημανθεί στην Κυβέρνηση η ανάγκη σεβασμού της γνώμης της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας, υπό τη μορφή της ρητής πολιτικής δέσμευσης.
Γ. Τέλος, και σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 43 Α' παρ. 2 περ. β) του Κανονισμού της Βουλής, στο μέτρο που ο Συνήγορος του Πολίτη συνιστά ανεξάρτητη διοικητική αρχή, η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας ασκεί επ' αυτού την προβλεπόμενη κοινοβουλευτική εποπτεία.
IV. Η κατά τ' ανωτέρω de lege lata, ανάμειξη της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας στην οργάνωση και λειτουργία του θεσμού του Συνηγόρου του Πολίτη της παρέχει την πολιτική νομιμοποίηση για την έκφραση θέσεων, όχι μόνον ως προς την αποτελεσματικότερη εφαρμογή των κείμενων διατάξεων του ν. 2477/1997, αλλά ακόμη και de contitutione και de lege ferenda. Τη θέση αυτή ενισχύει η ρύθμιση του άρθρου 43 Α παρ. 2 περ. β.) του Κανονισμού της Βουλής, που, όπως ήδη εκτέθηκε, αναγνώρισε στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας την αρμοδιότητα κοινοβουλευτικής εποπτείας και επί του Συνηγόρου του Πολίτη, ως ανεξάρτητης διοικητικής αρχής. Στο πλαίσιο αυτό είναι δυνατό:
Α. Να υποδειχθούν οι τομείς, στους οποίους κατά προτεραιότητα πρέπει να στραφεί η παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη, προκειμένου να καταστεί αποτελεσματικότερη, για την προστασία των διοικουμένων η λειτουργία του όλου θεσμού. Τέτοιοι τομείς είναι π.χ. η εκτέλεση των δικαστικών αποφάσεων και κυρίως εκείνων των διοικητικών δικαστηρίων από τη διοίκηση, η έγκαιρη και πλήρης ικανοποίηση των χρηματικών απαιτήσεων κατά του δημοσίου και των νομικών προσώπων του δημόσιου τομέα, καθώς και η εμπρόθεσμη και εμπεριστατωμένη απάντηση των δημόσιων υπηρεσιών στις αιτήσεις και προσφυγές των διοικουμένων.
Β. Να μελετηθούν σταδιακώς, ιδίως μετά την πρώτη εφαρμογή του και υπό το φως της αντίστοιχης εμπειρίας, συγκεκριμένες τροποποιήσεις του υφιστάμενου νομικού καθεστώτος, έτσι ώστε ο θεσμός του Συνηγόρου του Πολίτη να λειτουργήσει αποτελεσματικά. Οι τροποποιήσεις αυτές μπορεί να βαίνουν προς την κατεύθυνση της υπέρβασης του απλού διαμεσολαβητικού ρόλου του Συνηγόρου του Πολίτη και της συνακόλουθης ανάθεσης σ' αυτόν και αποφασιστικών εποπτικών και ελεγκτικών αρμοδιοτήτων, ιδίως στους τομείς που αναφέρονται προηγουμένως.
Γ. Να ελεγχθεί τόσο το ενδεχόμενο όσο και οι επιμέρους θέσεις μιας συνταγματικής κατοχύρωσης του Συνηγόρου του Πολίτη, ως θεσμού που αποσκοπεί στην εδραίωση της νομιμότητας της διοικητικής δράσης και της εμπέδωσης του κράτους δικαίου γενικότερα. Η προοπτική αυτή πρέπει να συνδυασθεί με την εκ νέου ενεργοποίηση της όλης διαδικασίας αναθεώρησης του Συντάγματος, η οποία φαίνεται να επίκειται.
Γ. ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 43Α' ΠΑΡ. 2 ΠΕΡ. Β ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ
(Εισήγηση του βουλευτή κ. Προκόπη Παυλόπουλου)
Προτείνεται η τροποποίηση των διατάξεων του άρθρου 43 Α παρ. 2 περ. β) του Κανονισμού της Βουλής, ώστε να συμπεριληφθεί στις ήδη υφιστάμενες αρμοδιότητες της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας και εκείνη της διατύπωσης απλής γνώμης ως προς την καταλληλότητα του προτεινομένου προς διορισμό στη θέση του Συνηγόρου του Πολίτη. Η διατύπωση έχει ως εξής:
"Μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου εδαφίου της περ. β) της παρ. 2 του άρθρου 43 Α του Κανονισμού της Βουλής προστίθεται εδάφιο που έχει ως εξής:
"Η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας διατυπώνει γνώμη για την καταλληλότητα του προτεινομένου προς διορισμό στη θέση του Συνηγόρου του Πολίτη καθώς και κάθε άλλου δημοσίου λειτουργού, εφ' όσον τούτο προβλέπεται από τις κείμενες διατάξεις, εφαρμοζομένων αναλόγως, ως προς τη σχετική διαδικασία διατύπωσης της γνώμης αυτής, των αντίστοιχων διατάξεων του άρθρου 49 Α παρ. 3 του Κανονισμού."
Δ. ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΡ. 2 ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 15 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
(Εισήγηση του βουλευτή κ. Αναστασίου Πεπονή)
Οι προτάσεις Αναθεώρησης του Συντάγματος και των δύο κομμάτων σχετικά με τις διατάξεις των άρθρων 14 και 15 του Συντάγματος, που αφορούν σε τύπο και ηλεκτρονικά μέσα, δεν παρουσιάζουν ουσιαστικές διαφορές, κυρίως εις ό,τι αφορά την ενημερωτική και πολιτισμική λειτουργία τους.
Η ανάγκη αναθεώρησης διατάξεων του άρθρου 14 και ιδίως του άρθρου 15 του Συντάγματος προκύπτει άμεσα από τις ριζικές αλλαγές που μεσολάβησαν από το 1975 έως σήμερα, αλλαγές που διαπιστώνονται και από την καθημερινή εμπειρία μας.
Εκείνο, που επιβάλλεται να ερευνηθεί πρώτα είναι η ουσία, ο πυρήνας αυτών των αλλαγών και των συνεπειών τους.
Οι ισχύουσες και αναθεωρητικές διατάξεις ξεκίνησαν με δεδομένα ολότελα διαφορετικά από τα σημερινά. Βρισκόμαστε τώρα μπροστά στην πιο χαρακτηριστική περίπτωση διάστασης ανάμεσα στο ισχύον και στο πραγματικό. Τότε, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, ραδιοφωνία και τηλεόραση ανήκαν σε οργανισμούς του δημόσιου τομέα.
Σήμερα, έχουν παραχωρηθεί στην ιδιωτική πρωτοβουλία και έχουν αφεθεί στους νόμους της ελεύθερης αγοράς.
Κατά την άποψή μου, ο εννοιολογικός πυρήνας της παραγράφου 2 του άρθρου 15 βρίσκεται στον καθορισμό του σκοπού λειτουργίας ραδιοφωνίας και τηλεόρασης. Ορίζεται, ότι σκοπό έχουν την "με ίσους όρους μετάδοση πληροφοριών και ειδήσεων, καθώς και προϊόντων του λόγου και της τέχνης" με την πρόσθετη επιταγή "να εξασφαλίζεται η ποιοτική στάθμη των εκπομπών, που επιβάλλει η κοινωνική αποστολή τους και η πολιτιστική ανάπτυξη της Χώρας".
Ο από την ισχύουσα διάταξη προβλεπόμενος άμεσος κρατικός έλεγχος είχε ως δικαιολογία, την επιδίωξη και επίτευξη των περιγραφομένων από την ίδια διάταξη σκοπών. Με τα ηλεκτρονικά ΜΜΕ ενταγμένα αποκλειστικά στο δημόσιο τομέα, η ευθύνη τήρησης αυτών των συνταγματικών επιταγών ήταν πολιτική, ανήκε άμεσα στο κράτος, δηλαδή στην εκάστοτε Κυβέρνηση και τελούσε υπό πολιτικό έλεγχο, κοινοβουλευτικό και δημόσιο.
Σήμερα, μέσα σε συνθήκες ελεύθερου ανταγωνισμού, η κύρια επιδίωξη των επιχειρήσεων εκμετάλλευσης των ραδιοτηλεοπτικών μέσων, είναι η εξασφάλιση θεαματικότητας και ακροαματικότητας, δηλαδή η εξασφάλιση της κατά το δυνατόν μαζικότερης πελατείας. Μιας πελατείας, που αυτή η μαζικότητά της αποτελεί προϋπόθεση για την προσέγγιση και εξασφάλιση μίας άλλης, σε αρκετές περιπτώσεις υπερκείμενης πελατείας, ως ένα βαθμό δηλαδή εξουσιάζουσας, που είναι η πελατεία των διαφημιζόμενων.
Τα μέσα ενημέρωσης, ιδιαίτερα τα ηλεκτρονικά επεμβαίνουν εξουσιαστικά ανάμεσα στην έκφραση του πολιτικού λόγου και στην επικοινωνία με το λαό. Το μήνυμα φθάνει στους αποδέκτες του εάν, όταν και με όποια αποσπασματικότητα επιλέξουν και αποφασίσουν οι ιδιοκτήτες και οι λειτουργοί αυτών των Μέσων.
Η έως το 1989 - 1990 πρακτική των δύο μεγάλων κομμάτων, να υποτάσσουν, κατά το πέρασμά τους από την Κυβέρνηση, τα κρατικά μέσα στις κομματικές τους σκοπιμότητες, συνέβαλε στην παράδοση ραδιοφωνίας και τηλεόρασης στην ιδιωτική πρωτοβουλία. 'Ομως, έχοντας υπόψη μας τις εξελίξεις σε ευρωπαϊκή κλίμακα, μπορούμε να υποθέσουμε, ότι και χωρίς την μυωπική πολιτική αυτών των κομμάτων, δηλαδή των κομμάτων μας και πάλι θα καταλήγαμε στην ίδια νέα πραγματικότητα.
Είναι πολύ αμφίβολο, κατά την άποψή μου, αν η ψήφιση και η ισχύς οιασδήποτε από τις δύο έως σήμερα προτάσεις, θα οδηγήσουν σε εφαρμογές, που να υπηρετούν τους σκοπούς λειτουργίας των Μέσων, όπως ορίζεται με την παρ. 2 του άρθρου 15. Η κείμενη διάταξη έχει τώρα αγνοηθεί. Οι σκοποί λειτουργίας που ορίζει η επιταγή του Συντάγματος δεν είναι οι ηθελημένοι σκοποί των εξουσιαστών των ΜΜΕ. Ο προβλεπόμενος έλεγχος, στον οποίο αναφέρονται και οι δύο προτάσεις ούτε άμεσος μπορεί να είναι, αλλά και έχει καταστεί αναποτελεσματικός.
Οι σκοπούμενοι με την πρόταση του ΠΑΣΟΚ περιορισμοί στη συγκέντρωση ιδιοκτησίας, όπως και ο έλεγχος της συμμετοχής άλλων επιχειρήσεων σε εκμεταλλεύσεις ραδιοφωνίας και τηλεόρασης, μπορεί να ανταποκρίνονται, ως ένα βαθμό, στην εξασφάλιστη όρων διαφάνειας και ίσων προϋποθέσεων στον οικονομικό ανταγωνισμό των μεγάλων επιχειρήσεων, αλλά ελάχιστα ή και διόλου, υπηρετούν την με ίσους όρους μετάδοση πληροφοριών και πολύ περισσότερο, την ποιοτική στάθμη των εκπομπών. Κοντολογίς, υποστηρίζω ότι και οι δύο προτάσεις θα αποδειχθούν αναποτελεσματικές ως προς την αντιμετώπιση του πυρήνα του προβλήματος.
Απαιτείται, νομίζουμε, οι πολιτικές, αλλά και οι πνευματικές δυνάμεις της Χώρας, να αναζητήσουν και να καταλήξουμε σε ευρύτερα αποδεκτούς κανόνες λειτουργίας των ηλεκτρονικών μέσων και να εξεύρουν τρόπους τήρησης αυτών των κανόνων. Δεν αρκεί να συμπέσουμε στη διατύπωση των διατάξεων του Συντάγματος. Πρέπει να παραδεχθούμε ότι είναι δυσχερής μια συνταγματική ρύθμιση με εξειδικεύσεις από τον κοινό νομοθέτη που θα εξασφαλίζουν την τήρηση των διατάξεων του Συντάγματος, για τους σκοπούς λειτουργίας των Μέσων.
Το ισχύον Σύνταγμα, υπό τις συνθήκες του 1975 έχει εξαιρέσει ρητά από τις προστατευτικές για τον τύπο διατάξεις, ανάμεσα σε άλλα, τη ραδιοφωνία και την τηλεόραση. Οι εξελίξεις, που επακολούθησαν διαρρήξανε αυτήν τη διάταξη, που συνδυαζόταν με την τότε εφικτή ερμηνεία και τήρηση του "άμεσου ελέγχου" που εθέσπιζε.
Οι προτάσεις των δύο κομμάτων ούτε παραχωρούν, ούτε απονέμουν τη εξομείωση των ηλεκτρονικών μέσων με τον Τύπο. Απλώς έρχονται να επιβεβαιώσουν και να ντύσουν με συνταγματική διάταξη μία διαμορφωμένη πραγματικότητα. Η δυσχέρεια του προβλήματος έγκειται ακριβώς στην εναρμόνιση της αναγνωριζόμενης στα ηλεκτρονικά μέσα ελευθερίας του Τύπου, με έναν έλεγχο για την εκπλήρωση των προβλεπόμενων σκοπών. Κατά την άποψή μου, σεβόμενοι το Σύνταγμα, ως το θεμελιώδη και με αυξημένη τυπική ισχύ νόμο του Κράτους, αλλά προστατεύοντας και το κύρος του συνταγματικού
νομοθέτη, οφείλουμε ή να εγκαταλείψουμε την επιταγή για την ενημερωτική και πολιτισμική λειτουργία των Μέσων ή να εξεύρουμε και να συμφωνήσουμε σε τρόπους τήρησης των διατάξεων, που την επιτάσσουν.
Αθήνα,9 Οκτωβρίου 1997
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΨΗΣ
Α' ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΑΝΝΑ ΜΠΕΝΑΚΗ-ΨΑΡΟΥΔΑ
Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΦΩΤΗΣ ΚΟΥΒΕΛΗΣ
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα, ότι τη συνεδρίασή μας παρακολουθούν από τα άνω δυτικά θεωρεία τριάντα τρεις μαθητές και ένας συνοδός δάσκαλος από το Β' Αρσάκειο Δημοτικό Σχολείο Ψυχικού του Νομού Αττικής, αφού προηγουμένως ξεναγήθηκαν στην έκθεση της αίθουσας "ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ".
Επανερχόμαστε στη συζήτηση των επικαίρων ερωτήσεων πρώτου κύκλου.
Τέταρτη είναι η με αριθμό 37/7.10.97 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου κ. Ευάγγελου Αποστόλου προς τον Υπουργό Γεωργίας, σχετικά με τη λήψη των αναγκαίων μέτρων προστασίας του εισοδήματος των παραγωγών οινοποιήσιμων σταφυλιών κλπ.
Η επίκαιρη ερώτηση του κ. Αποστόλου έχει ως εξής:
"Βρισκόμαστε στα μέσα της περιόδου του τρυγητού και η απορρόφηση των κρασοστάφυλων σε ορισμένες περιοχές, όπως η Εύβοια και η Βοιωτία, βρίσκεται σε μηδενικό σημείο.
Είναι γνωστό ότι οι συνεταιριστικές οργανώσεις δεν είναι σε θέση να παρέμβουν ουσιαστικά στην αγορά, λόγω των γνωστών προβλημάτων λειτουργίας τους αλλά και των περιορισμένων οικονομικών δυνατοτήτων τους. Την κατάσταση αυτή εκμεταλλεύονται οι οινοβιομήχανοι και μεθοδεύουν εξελίξεις που αποσκοπούν στην αγορά της φετινής παραγωγής σε εξευτελιστικές τιμές, μία μεθόδευση που περιλαμβάνει και την παράνομη οινοποίηση μεγάλων ποσοτήτων επιτραπέζιων σταφυλιών.
Μπροστά σ'αυτήν την κατάσταση οι αμπελουργοί, προκειμένου να μείνουν ατρύγητα τα αμπέλια τους, παραδίδουν στους οινοβιομήχανους την παραγωγή τους χωρίς να γνωρίζουν την τιμή που θα πληρωθούν. Το μόνο βέβαια πουι τους γίνεται γνωστό είναι ότι οι φετινές τιμές θα είναι μειωμένες σε σχέση με τις περσινές.
Επειδή με τη μεθόδευση αυτή διακυβεύεται το εισόδημα και η επιβίωση διακοσίων χιλιάδων οικογενειών αμπελουργών, ερωτάται ο κύριος Υπουργός:
Τi μέτρα προτίθεται να πάρει για την πάταξη της παράνομης διακίνησης των επιτραπέζιων σταφυλιών και την προστασία του εισοδήματος των παραγωγών οινοποιήσιμων σταφυλιών."
Ο Υφυπουργός Γεωργίας κ. Δημήτριος Σωτηρλής έχει το λόγο για τρία λεπτά να πρωτολογήσει.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΩΤΗΡΛΗΣ (Υφυπουργός Γεωργίας): Κύριε Πρόεδρε, κύριοι συνάδελφοι, επειδή διαπιστώθηκαν φαινόμενα κύρια από την προηγούμενη χρονιά οινοποίησης επιτραπέζιων σταφυλιών σε βάρος των παραγωγών οινοποιήσιμων σταφυλιών, σε μια ευρεία σύσκεψη τον Αύγουστο εκδόθηκε η απόφαση 3001, με την οποία απόφαση ο Υπουργός Γεωργίας δίνει τη δυνατότητα συγκρότησης τετραμελών επιτροπών ανά νομαρχία με συμμετοχή εκπροσώπου της ΣΔΟΕ -Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος- του Υπουργείου Οικονομικών, με σκοπό τον έλεγχο της διακίνησης και παραγωγής οίνων και οινοσυσκευμασμάτων σε όλο το φάσμα, καθώς και για τον έλεγχο της εφαρμογής των σχετικών νόμων και των κανονισμών.
Σε όποιες νομαρχίες προχώρησαν και συγκρότησαν αυτές τις επιτροπές έχουμε αρκετά θετικά αποτελέσματα και πιστεύουμε ότι με σωστή εφαρμογή θα εκπλείψουν αυτά τα φαινόμενα ή τουλάχιστον θα μειωθούν στο έπακρο. Σε κάθε, όμως, περίπτωση επειδή φαίνεται ότι αυτά τα φαινόμενα συνεχίζονται, το Υπουργείο Γεωργίας είναι αποφασισμένο, εάν χρειαστεί, να πάρει και άλλα μέτρα για να μπορέσει πράγματι να προστατεύσει τους οινοπαραγωγούς.
Στο δεύτερο θέμα σας σχετικά με την προστασία του εισοδήματος των παραγωγών οινοποιήσιμων σταφυλιών, μια και όπως λέτε η απορρόφηση στις συγκεκριμένες περιοχές όπως είναι η Βοιωτία και η Εύβοια είναι μηδαμινές μέχρι ελάχιστες, θέλω να σας γνωρίσω και εσάς, κύριε συνάδελφε, ότι οι τιμές παραγωγού στα οινοποιήσιμα σταφύλια διαμορφώνονται ελεύθερα στην αγορά, σύμφωνα με την προσφορά και τη ζήτηση του προϊόντος. 
Σε κάθε περίπτωση την ερχόμενη εβδομάδα σε μια ευρεία σύσκεψη στο Υπουργείο Γεωργίας επιθυμούμε να αναζητήσουμε και να εξετάσουμε δυνατούς τρόπους και λύσεις, έτσι ώστε να σταθούμε αρωγοί σε αυτό το φαινόμενο, το οποίο εσείς με ευαισθησία περιγράφετε στην ερώτησή σας.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Αποστόλου έχει το λόγο για δύο λεπτά να αναπτύξει την επίκαιρη ερώτηση.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ: Από την απάντησή σας, κύριε Υπουργέ, φάνηκε ότι γνωρίζετε το πρόβλημα, αλλά αυτό βέβαια δεν σας απαλλάσσει από τις ευθύνες που έχετε απέναντι στους αμπελουργούς, που βλέπουν το εισόδημά τους πραγματικά να λεηλατείται από τους οινοβιομήχανους. Και το λέω αυτό διότι οι οινοβιομήχανοι, όχι μόνο όπως και εσείς γνωρίζετε είναι υπεύθυνοι για την παράνομη διακίνηση και οινοποίηση επιτραπέζιων σταφυλιών, αλλά επιπλέον δεν δείχνουν το ανάλογο ενδιαφέρον για την απορρόφηση των οινοποιήσιμων σταφυλιών.
Και αυτό το στηρίζουν στις αδυναμίες που όλοι γνωρίζουμε ότι έχει το συνεταιριστικό κίνημα, το οποίο οι ίδιοι έχουν μετατρέψει σε μεταπράτη και μάλιστα χρησιμοποιούν τους αποθηκευτικούς χώρους των συνεταιριστικών οργανώσεων για τα δικά τους τα κρασιά. Το γνωρίζετε αυτό. Αλλά επιπλέον ακόμη και αυτοί οι συνεταιρισμοί που ασκούν τη δραστηριότητα για λογαριασμό τους έχουν περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες. 
Αυτό πιστεύουν ότι θα τους φέρει τη μειωμένη τιμή. Εσείς όμως, κύριε Υπουργέ, θα πρέπει να παρέμβετε. Αυτή η κατάσταση δεν θα πρέπει να συνεχισθεί, γιατί πράγματι κινδυνεύουν αμπέλια να μείνουν ατρύγητα. Και η παρέμβασή σας είναι απλή για μας. Μπορείτε να παρέμβετε στην Αγροτική Τράπεζα και να εγγυηθείτε τουλάχιστον για την απορρόφηση της φετινής παραγωγής με τιμές τουλάχιστον ίσες με τις περυσινές.
'Οσον αφορά τον έλεγχο που είπατε από τις επιτροπές που έχουν δημιουργηθεί στις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις, θέλω να πω ότι πράγματι έχουν δημιουργηθεί αυτές οι επιτροπές, όμως δεν δείχνουν αυτό το ενδιαφέρον που εμείς περιμέναμε, γιατί υπάρχουν πολλά κρούσματα. Και θα σας έλεγα -και είναι σωστό το ότι την ερχόμενη εβδομάδα θα ασχοληθείτε με αυτό το θέμα, που σημαίνει ότι υπάρχει πρόβλημα- να υπάρξει εντατικότερη συμμετοχή, ενεργοποίηση τόσο της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, των γεωπόνων των γραφείων αγροτικής ανάπτυξης, αλλά ειδικά και του ΣΔΟΕ, κύριε Υπουργέ. Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κύριος Υφυπουργός έχει το λόγο για δύο λεπτά, για να δευτερολογήσει.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΩΤΗΡΛΗΣ (Υφυπουργός Γεωργίας): Σημειώνω ιδιαίτερα την παρατήρηση του συναδέλφου ότι η αρμόδια επιτροπή που έχει συγκροτηθεί γι' αυτόν το σκοπό δεν κάνει καλά τη δουλειά της -αυτό θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για έλεγχο σε συγκεκριμένες περιοχές- θέλω όμως να ξέρει ο κύριος συνάδελφος, ότι εγγύηση του Υπουργείου Γεωργίας απέναντι στην Αγροτική Τράπεζα δεν είναι δυνατον να δοθεί και αυτό γιατί όπως σας τόνισα υπάρχει το βασικό πρόβλημα της προσφοράς και της ζήτησης. Λειτουργούν οι κανόνες του ανταγωνισμού και δεν μπορούμε μια τέτοια παρέμβαση, όμως παραμένει η δέσμευσή μου να εξετάσουμε συγκεκριμένα τις περιοχές που αναφέρατε, κύριε συνάδελφε, για να δούμε τι ακριβώς συμβαίνει, ώστε να μπορέσουμε πράγματι να βοηθήσουμε τους παραγωγούς.
Επιπλέον είναι και δική μας κοινή διαπίστωση -γι' αυτό ακριβώς συζητάμε για την εξυγίανση του αγροτικού κόσμου και των συνεταιρισμών- ότι πολλά πράγματα πρέπει να μελετήσουμε και να λύσουμε, έτσι ώστε πράγματι οι παραγωγοί να μην αντιμετωπίζουν τα μεγάλα προβλήματα κάθε στιγμή, όπως σήμερα στα σταφύλια, αύριο σε άλλο προϊόν κ.ο.κ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ευχαριστούμε τον κύριο Υπουργό.
Επίκαιρες ερωτήσεις δευτέρου κύκλου.
Πρώτη είναι η με αριθμό 35/7-10-97 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Πανελληνίου Σοσιαλιστικού Κινήματος κ. Παναγιώτη Κουρουμπλή προς τον Υπουργό Γεωργίας, σχετικά με τη λήψη μέτρων εξόφλησης των καπνοπαραγωγών του Νομού Αιτωλοακαρνανίας για τα καπνά εσοδείας 1996 κλπ.
Η επίκαιρη ερώτηση έχει ως ακολούθως:
"Πολλοί καπνοπαραγωγοί του Νομού Αιτωλοακαρνανίας πούλησαν τα καπνά τους εσοδείας 1996 στις εταιρείες "ΑΤΙΚ" και "ΟΔΕΤΤΗ Ν. ΠΕΤΡΙΔΟΥ" εισπράττοντας μικρή προκαταβολή ως έναντι για την πώληση των καπνών τους.
Οι παραπάνω εταιρείες, αν και παρήλθε ένας χρόνος από την αγορά των καπνών, δεν εξόφλησαν τις υποχρεώσεις τους έναντι των καπνοπαραγωγών, με την καταβολή και του υπολοίπου ποσού της αξίας των αγορασθέντων καπνών, γιατί βρίσκονται σε δύσκολη οικονομική κατάσταση και διάχυτη πλέον είναι η ανησυχία στους παραπάνω καπνοπαραγωγούς, ότι κινδυνεύουν να χάσουν τα χρήματά τους.
Απόρροια του παραπάνω προβλήματος είναι ότι οι παραπάνω καπνοπαραγωγοί, για να επιβιώσουν οι ίδιοι και οι οικογένειές τους, αναγκάζονται να δανείζονται από την Αγροτική Τράπεζα, αλλά να μην είναι σε θέση να αποπληρώσουν τα δάνειά τους, τα οποία συνεχώς διογκούνται λόγω των τόκων και της επιβολής τόκων υπερημερίας από την ΑΤΕ.
Ερωτάται ο κύριος Υπουργός, σε τι ενέργειες θα προβεί προκειμένου:
1. Να εξασφαλίσει την καταβολή των χρημάτων στους δικαιούχους καπνοπαραγωγούς του Νομού Αιτωλοακαρνανίας από τις εταιρείες "ΑΤΙΚ" και "ΟΔΕΤΤΗ Ν. ΠΕΤΡΙΔΟΥ".
2. Να σταματήσει η Αγροτική Τράπεζα να επιβάλλει τόκους υπερημερίας στους εξ αυτής της ανάγκης αδυνατούντες να πληρώσουν τα τρέχοντα δάνειά τους καπνοπαραγωγούς.".
Ο κύριος Υφυπουργός έχει το λόγο για τρία λεπτά, για να πρωτολογήσει.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΩΤΗΡΛΗΣ (Υφυπουργός Γεωργίας): Κύριε Πρόεδρε και κύριοι συνάδελφοι, συμμερίζομαι τον προβληματισμό του κυρίου συναδέλφου, αλλά και τις δυσκολίες των καπνοπαραγωγών εξαιτίας των καθυστερήσεων εξόφλησης από τις εταιρείες "ΑΤΤΙΚ" και "ΟΔΕΤΤΗ Ν. ΠΕΤΡΙΔΗ".
'Εγκαιρα το Υπουργείο Γεωργίας, σε αλλεπάλληλες συνεδριάσεις, είχε παρέμβει σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, με πρώτο στόχο να βρεθεί λύση για ταχεία πληρωμή των παραγωγών, δεύτερον για τη διασφάλιση μακροχρόνια των απαιτήσεων των τραπεζών και τρίτον, για την ομαλοποίηση λειτουργίας των επιχειρήσεων. Σε κάθε περίπτωση, οι εταιρείες έχουν δεσμευτεί να εξοφλήσουν σταδιακά εντός του Οκτωβρίου τους παραγωγούς της Αιτωλοακαρνανίας και στη συνέχεια τους υπόλοιπους παραγωγούς όλης της χώρας με υλοποίηση προγράμματος πωλήσεων, το οποίο έχουν καταθέσει, ή με εκχώρηση ποσοτήτων τους σε άλλες εταιρείες με καλύτερη ταμειακή δυνατότητα, με στόχο πάντοτε την πληρωμή των παραγωγών.
Παράλληλα, με βάση την απόφασή μας από τις 29.6.97, απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Γεωργίας, συγκροτήθηκε αρμόδια επιτροπή επιβολής προστίμων στις μεταποιητικές εκείνες επιχειρήσεις οι οποίες δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις συμβάσεις ή καθυστερούν την εξόφληση των παραγωγών.
Κύριε συνάδελφε, έχουμε πλήρη γνώση της σημασίας, αλλά και του μεγέθους του προβλήματος και είμαστε έτοιμοι, όπου απαιτείται, για ανάλογες αποφάσεις. Στα πλαίσια αυτά η ΑΤΕ, ύστερα από συνεννόηση μαζί μας, απαλλάσσει από τόκους ποινής τους παραγωγούς και για διάστημα έξι μηνών με αφορμή αυτήν την έκτακτη ανάγκη και από υπαιτιότητα τρίτων. Πέρα από εκεί, σε συνεννόηση που είμαστε με όλες τις εμπλεκόμενες τράπεζες, αναμένουμε τις επόμενες μέρες να υπάρξει ένα πρόγραμμα χρηματοδότησης των εν λόγω εταιρειών, ή βεβαίως, αν αυτό δεν μπορεί να γίνει, να πάρουμε τις αναγκαίες αποφάσεις, έτσι ώστε να προστατεύσουμε τον 'Ελληνα παραγωγό.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ευχαριστούμε τον κύριο Υφυπουργό.
Ο κ. Κουρουμπλής έχει το λόγο για δύο λεπτά, να αναπτύξει την επίκαιρη ερώτησή του.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, με ιδιαίτερη, ειλικρινά, ανακούφιση άκουσα τις απόψεις και τις θέσεις της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Γεωργίας, γιατί η υπόθεση την οποία συζητούμε αφορά φτωχούς αγρότες καπνοπαραγωγούς, μάλιστα σε μια ιδιαίτερη φτωχή περιοχή όπως είναι το Ξηρόμερο, όπου πλέον έχει επικεντρωθεί ουσιαστικά αυτή η στάση πληρωμών από την εταιρεία ιδιαίτερα της κ. Πετρίδου, μια περιοχή που ο καπνός είναι η μόνη καλλιέργεια, οι άδειες στις ποσοστώσεις, όπως γνωρίζει ο κύριος Υφυπουργός, είναι μικρές και αντιλαμβάνεσθε ότι ο κόσμος αυτός ζει μόνο με αυτά τα λίγα χρήματα και εισπράττει από τον καπνό.
Πιστεύω, λοιπόν, ότι μέσα στον Οκτώβριο, όπως δήλωσε ο κύριος Υφυπουργός, θα επιλυθεί αυτό το ζήτημα που απασχολεί πραγματικά τους ανθρώπους αυτής της περιοχής. Και βεβαίως χαίρομαι ιδιαίτερα με τη δέσμευση του κυρίου Υφυπουργού ότι τα δάνεια που έχουν πάρει οι άνθρωποι αυτοί αναστέλλονται, σε ό,τι αφορά τους τόκους, για έξι μήνες. Πιστεύω, κύριε Υφυπουργέ, ότι μέσα στον Οκτώβριο θα λυθούν αυτά τα δύο σοβαρά ζητήματα, γιατί γνωρίζω ότι η συγκεκριμένη εταιρεία της κ. Πετρίδου έχει πάρει τα περισσότερα καπνά από την Αιτωλοακαρνανία και αν αρνηθούν οι τράπεζες, όπως πληροφορούμαι, να χρηματοδοτήσουν, δεν ξέρω πού θα βρούμε τα καπνά αυτά, προκειμένου να τα πάρουν κάποιες άλλες εταιρείες για να πληρωθούν οι αγρότες. Πιστεύω ότι έχετε ιδιαίτερη ευαισθησία γι' αυτό το ζήτημα και πιστεύω ότι θα δώσετε τις καλύτερες λύσεις προκειμένου να ανακουφισθεί αυτός ο κόσμος.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ευχαριστούμε τον κ. Κουρουμπλή.
Ο Υφυπουργός Γεωργίας έχει το λόγο.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΩΤΗΡΛΗΣ (Υφυπουργός Γεωργίας): Δεν έχω να προσθέσω τίποτε, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Δεύτερη είναι η με αριθμό 34/7.10.97 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας κ. 'Αγγελου Μπρατάκου προς τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, σχετικά με τις αλλαγές στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση κλπ., η οποία εν περιλήψει έχει ως εξής:
"Η Κυβέρνηση ξεκίνησε ένα σύνολο σημαντικών αλλαγών στην εκπαίδευση χωρίς φιλοσοφία, χωρίς κατεύθυνση, χωρίς διαμορφωμένη στρατηγική, χωρίς διαφάνεια, εν κρυπτώ, χωρίς διάλογο με τους αρμόδιους φορείς και τα άλλα κόμματα.
'Ολα τα έκανε στο γόνατο, με μοναδικό γνώμονα και στόχο την εξυπηρέτηση μικροκομματικών και προσωπικών σκοπιμοτήτων.
Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής είναι η δημιουργία της τραγικής κατάστασης που επικρατεί σήμερα στο χώρο της εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες.
Δεν έφταναν οι πρωτοφανείς ελλείψεις με τις οποίες ξεκινούσε η φετινή χρονιά σε εκπαιδευτικούς, βιβλία, προγράμματα και υλικοτεχνική υποδομή, έρχεται και η εκπαιδευτική "μεταρρύθμιση" για να ισοπεδώσει τα πάντα στο χώρο της παιδείας.
Ερωτάται ο κύριος Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων:
1. Ποιο είναι το σύστημα αξιολόγησης των μαθητών της Α' λυκείου;
2. Τι θα γίνει με τους μεταξεταστέους; Θα υπάρχουν μεταξεταστέοι ή όχι;
3. Θα προάγονται όλοι οι μαθητές, έστω και αν εξασφαλίζουν τη βάση με υψηλούς βαθμούς στα δευτερεύοντα και χαμηλούς στα πρωτεύοντα μαθήματα;
4. Ποιοι θα αποκτούν το απολυτήριο του Ενιαίου Λυκείου, όλοι ή σχεδόν όλοι οι μαθητές;
5. Θα υπάρχει δεύτερη ευκαιρία, δηλαδή δυνατότητα βελτίωσης της βαθμολογίας της Γ' λυκείου;
6. 'Οσοι δεν θα μπορέσουν να πάρουν το απόλυτήριο, τι θα απογίνουν;"
Πάντως πραγματικά, είναι κατατοπιστική η επίκαιρη ερώτηση και ο κύριος Υφυπουργός πρέπει να απαντήσει σε έξι ερωτήματα, οπότε θα διαφωτίσει και τον ελληνικό λαό και το Ελληνικό Κοινοβούλιο.
Ο Υφυπουργός Παιδείας κ. Ανθόπουλος έχει το λόγο.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Κύριε Πρόεδρε, κατ' αρχήν θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση έτυχε της ευρείας κοινωνικής αποδοχής και η φράση του συναδέλφου, που αποτελεί ρητορικό ερώτημα, ότι "ουδείς γνωρίζει σήμερα πού πηγαίνει η εκπαίδευση", νομίζω ότι δεν επιβεβαιώθηκε από καμία σφυγμομέτρηση τον τελευταίο καιρό. Αντίθετα, οι όσες σφυγμομετρήσεις έγιναν, κατέδειξαν αυτό που είπα προηγουμένως, ότι όλος ο κόσμος σχεδόν έχει αποδεχθεί αυτήν την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, διότι τώρα "η εκπαίδευση θα πάει κάπου".
Σχετικά με την αξιολόγηση των μαθητών της Α' λυκείου, επειδή είναι μία μεγάλη υπόθεση, επικαλούμαι το ν. 2525/97, που πρόσφατα ψηφίστηκε και επικαλούμαι και αυτήν την εγκύκλιο την οποία καταθέτω για να περάσει στα Πρακτικά και να δοθεί στον αγαπητό κύριο συνάδελφο, προκειμένου να ενημερωθεί πλήρως.
(Στο σημείο αυτό ο Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Ι. Ανθόπουλος καταθέτει για τα Πρακτικά την προαναφερθείσα εγκύκλιο, η οποία βρίσκεται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής.)
Με δύο κουβέντες θα ήθελα να πω, ότι η αξιολόγηση που εισάγεται στην Α' λυκείου είναι μια νέου τύπου αξιολόγηση, δεν έχει σχέση με τον ελεγκτικό και διαπιστωτικό χαρακτήρα των εξετάσεων του παρελθόντος, είναι μορφολογικού χαρακτήρα, είναι μία νέα διαδικασία που ενσωματώνεται στη μαθησιακή διαδικασία και την ανατροφοδοτεί. Διότι αυτό που μας ενδιαφέρει δεν είναι μία στεγνή και στυγνή βαθμολογία, αλλά μας ενδιαφέρει να ελέγχεται η ποιότητα, οι ικανότητες, αλλά και οι αδυναμίες των μαθητών, ώστε να βελτιώνεται συνεχώς το επίπεδό τους.
Γι' αυτήν την αξιολόγηση έχουν γίνει σεμινάρια, θα επαναληφθούν άλλες δύο φορές στη διάρκεια του σχολικού έτους στους εκπαιδευτικούς της Α' λυκείου και έχει ετοιμασθεί ένα ενημερωτικό υλικό, πέντε εγχειρίδια καθοδηγητικού χαρακτήρα, πέντε τεύχη, που έχουν δοθεί έγκαιρα και πριν από την έναρξη του σχολικού έτους στους εκπαιδευτικούς.
Μέσα σ' αυτήν την εγκύκλιο αναφέρεται το τι θα γίνει και με τους ανεξεταστέους. Ανεξεταστέοι θα υπάρχουν το 1997-1998, δηλαδή τον Ιούνιο που μας έρχεται, διότι εδώ λόγω της μεταβατικότητας θα συνεχισθεί το ισχύον σύστημα. Με το προεδρικό διάταγμα όμως, που βρίσκεται υπό επεξεργασία και θα εκδοθεί εντός αυτού του έτους, θα παύσουν να υπάρχουν ανεξεταστέοι επί τη βάσει του νέου συστήματος αξιολόγησης από τον Ιούνιο του 1999.
Σχετικά με το σύστημα των ανεξεταστέων, επαναλαμβάνουμε μέσα σ' αυτήν την Αίθουσα, ότι είμαστε η μοναδική χώρα που διατηρεί τέτοιο αναχρονιστικό σύστημα και εμείς το εξουδετερώνουμε, όχι χάριν πολιτικής και εντυπώσεων, αλλά χάριν της ποιοτικής αναβάθμισης του τρόπου της μαθησιακής διαδικασίας μέσα στο σχολικό χώρο.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υφυπουργού.)
Επιτρέψτε μου, κύριε Πρόεδρε, να πω δυο λόγια ακόμη, γιατί δεν πρόκειται απλώς για επίκαιρη ερώτηση, αλλά για επίκαιρη επερώτηση.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Θα σας επιτρέψω, κύριε Υφυπουργέ.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Ευχαριστώ πάρα πολύ, κύριε Πρόεδρε.
Δεν διαχειριζόμαστε εμείς το πρόβλημα της σχολικής αποτυχίας, για να ξαναστέλνουμε σε εξετάσεις τους μαθητές, για να πληρώνουν οι γονείς και να χάνουν τα παιδιά, το καλοκαίρι, τις διακοπές τους. Κάνουμε προληπτική πολιτική, δηλαδή, εκσυγχρονίζουμε την αξιολόγηση που προανέφερα. 
Στη συνέχεια, παρέχουμε ενισχυτική δωρεάν διδασκαλία, φροντιστήριο μέσα στο σχολειό και παρέχουμε μέσα από τα Κέντρα Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού που θα ιδρυθούν, συγκεκριμένες οδηγίες για την ανίχνευση και τον εντοπισμό του ψυχολογικού ή μαθησιακού προβλήματος του μαθητή, ώστε σε συνεργασία με το σύλλογο διδασκόντων και το Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων να αντιμετωπίζεται το θέμα των παιδιών, που παρουσιάζουν αδυναμίες και να μην τους δίνουμε μόνον δύο ευκαιρίες, αλλά πολλές ευκαιρίες και μάλιστα, πριν από τη λήξη του σχολικού έτους.
'Οσον αφορά το αν θα προάγονται όλοι οι μαθητές, πρώτα από όλα θα ήθελα να πω ότι και σήμερα δεν προάγονται όλοι οι μαθητές. Κάποιοι επαναλαμβάνουν την τάξη. Με το νέο, όμως, αξιολογικό σύστημα που εισάγουμε και με την υποστήριξη του μαθητή στη διάρκεια του σχολικού έτους, πιστεύουμε ότι θα προάγονται οι περισσότεροι.
Θεσπίζοντας, θα το δείτε στο προεδρικό διάταγμα το οποίο θα εκδοθεί σχετικά με την αξιολόγηση, τη δυνατότητα με δέκα μέσο όρο βαθμολογία και άλλες προϋποθέσεις να προάγεται το παιδί, θα έχουμε μικρότερο αριθμό στασίμων στην ίδια τάξη.
Ποιοι θα αποκτούν το απολυτήριο του ενιαίου λυκείου; 'Ολοι ή σχεδόν όλοι οι μαθητές; Μα και σήμερα δεν το αποκτούν όλοι. Εμείς, όμως, θα τους διασφαλίσουμε, έτσι ώστε να το αποκτούν οι περισσότεροι και αυτό θα φανεί εκ του αποτελέσματος, διότι ο βαθμός του απολυτηρίου του ενιαίου λυκείου δεν θα κρίνεται από τις τελικές εξετάσεις του Ιουνίου και τις επανεξετάσεις του Σεπτεμβρίου. Θα κρίνεται από τι; Θα κρίνεται από την αξιολόγηση και στη Β' και στη Γ' λυκείου, δεδομένου ότι η βαθμολογία της Α' λυκείου δεν θα λαμβάνεται υπόψη.
'Αρα, θα έχουμε ένα συνδυασμό για το βαθμό του απολυτηρίου του ενιαίου λυκείου και θα υπάρχουν πάμπολλες -και όχι μία ή δύο ευκαιρίες- για κάθε παιδί με τα συστήματα που προανέφερα, ώστε να βελτιώνει τις επιδόσεις και τις αποδόσεις του.
Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε, λέγοντας ότι δεύτερη ευκαιρία δεν δικαιολογείται να υπάρχει, διότι, όπως προανέφερα, θα υπάρχουν πολλές ευκαιρίες και στη Β' και στη Γ' λυκείου, έτσι ώστε να υπάρχει ένα απολυτήριο που να έχει και αξία. Διότι σήμερα τι αξία έχει το απολυτήριο που παίρνει το παιδί από το λύκειο; Καμία αξία. Οι γνώσεις του σταθμίζονται ανάλογα με αυτά που θα μάθει στα φροντιστήρια και στα ιδιαίτερα μαθήματα, επί πληρωμή γονέων και κηδεμόνων, για να περάσει στο πανεπιστήμιο.
'Οσον αφορά το τι θα απογίνουν όσοι δεν θα μπορέσουν να πάρουν το απολυτήριο, απαντούμε στην αγωνία του κυρίου συναδέλφου, ότι όσοι δεν μπορέσουν να πάρουν το απολυτήριο -και πρέπει να δεχθούμε ότι και σήμερα δεν παίρνουν πολλοί- θα έχουν μία διέξοδο σε μία τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση, που εξετάζουμε την αναβάθμισή της και σε μεταγυμνασιακό, αλλά και σε μεταλυκειακό επίπεδο.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Μπρατάκος έχει το λόγο. Για λόγους ίσης μεταχείρισης, θα έχετε τέσσερα λεπτά, κύριε Μπρατάκο.
ΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΡΑΤΑΚΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, δεν ξέρω αν ο κύριος Υπουργός έχει επαφή με την πραγματικότητα, γιατί ούτε λίγο ούτε πολύ μας είπε ότι κανείς δεν ανησυχεί σήμερα, ούτε οι γονείς ούτε οι μαθητές ούτε οι δάσκαλοι και οι καθηγητές.
Εγώ δεν θα απαντήσω αναλυτικότερα. Απλώς θα αναφέρω τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων όλων των παρατάξεων. Αναφέρουν "Βράζουν τα σχολεία", "Πεδίο μάχης η παιδεία", "Μεταξεταστέα η μεταρρύθμιση", "Εκπαιδευτική απορρύθμιση". Αυτοί είναι μερικοί από τους τίτλους των εφημερίδων που χαρακτηρίζουν την κατάσταση μέσα στα σχολεία σήμερα. Και μιλάμε για εφημερίδες όλου του πολιτικού φάσματος.
Εγώ περίμενα άλλη απάντηση από εσάς. Περίμενα με την ευκαιρία που σας έδωσα, να καθησυχάσετε τον κόσμο.
Θα σας πω και κάτι άλλο, κύριε Υπουργέ. Την ίδια άποψη με αυτήν που εκφράζω εγώ την έχει και η Ευρωπαϊκή 'Ενωση, η οποία σε ερώτηση του κ. Αλαβάνου μέσω του Επιτρόπου κυρίου Φλυν λέει: "Σημαντικές καθυστερήσεις και ασάφεια διαπιστώνει ο κοινοτικός Επίτροπος κ.Φλυν".
Να μη φάω την ώρα μου...
ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Μην το επικαλείσθε τώρα αυτό.
ΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΡΑΤΑΚΟΣ: Το επικαλούμαι, διότι όλος ο κόσμος βοά και εσείς, κύριε Υπουργέ, δεν καταλαβαίνετε τίποτα από την κατάσταση αυτή.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Τώρα θα σας απαντήσω γι' αυτό.
ΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΡΑΤΑΚΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, δεν θα αναφερθώ στην τραγική κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην παιδεία με τις σοβαρές ελλείψεις που υπάρχουν σε εκπαιδευτικούς, υλικοτεχνική υποδομή, γιατί θέλω να επισημάνω ίσως κάτι χειρότερο: Την πλήρη σύγχυση που έχει δημιουργηθεί στην εκπαιδευτική κοινότητα, στους μαθητές, τους γονείς και τους δασκάλους από τις αλλοπρόσαλλες δηλώσεις και από τις συνεντεύξεις-ποταμούς, που κάνει η πολιτική ηγεσία στα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας και από τα νομοσχέδια, τα οποία φέρνει και ψηφίζει κατ' αυτόν το βεβιασμένο τρόπο.
Κάναμε την ερώτηση αυτή, κύριε Υπουργέ, πιστεύοντας ότι εδώ στη Βουλή επίσημα η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας θα ξεκαθαρίσει τα πράγματα, που είναι αναγκαίο για να προχωρήσει η σχολική χρονιά, η οποία, όπως ξέρετε, δεν έχει προχωρήσει ακόμα. 
Μάταια, όμως, περιμέναμε. Αντί να ξεκαθαρίσει τη θέση ο κύριος Υπουργός, έρχεται και επαναλαμβάνει σαν μία κασέτα τα ίδια, αυτά που ακούμε στα ραδιόφωνα και στις τηλεοράσεις από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας και από τις δηλώσεις και τις συνεντεύξεις που δίνει.
Ερωτώ: Υπάρχει κανείς εδώ στην Αίθουσα που να άκουσε από τον κύριο Υπουργό κάτι καινούριο, κάτι πιο διευκρινιστικό και να φεύγει από δω ήσυχος ότι δόθηκε διευκρίνιση και ξεκαθαρίστηκαν τα πράγματα από το Υπουργείο;
Εγώ, δυστυχώς κύριε Υπουργέ, εξακολουθώ να διατηρώ τις ανησυχίες μου. Καλοπροαίρετα, κύριε Υπουργέ, έκανα την ερώτηση. Και την έκανα καλοπροαίρετα, για να σας δοθεί η ευκαιρία να ξεκαθαριστούν τα πράγματα εδώ, αλλά δυστυχώς, κύριε Υπουργέ, δεν τα ξεκαθαρίσατε.
Ο κύριος Υπουργός μίλησε για ένα νέο σύστημα αξιολόγησης. Αλλά το πρόβλημα που τίθεται είναι, με ποια υποδομή...
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή).
Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Κύριε Μπρατάκο, ολοκληρώστε.
ΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΡΑΤΑΚΟΣ: Ολοκληρώνω, κύριε Πρόεδρε.
...θα τα εφαρμόσετε, όταν τα σχολεία είναι ακέφαλα και τα σεμινάρια που μας είπατε για την επιμόρφωση των καθηγητών έχουν χαρακτηρισθεί από τους ίδιους τους καθηγητές ως "παιδικές χαρές"; 
Είναι δυνατόν αυτά τα σεμινάρια να εκπαιδεύσουν καθηγητές, οι οποίοι θα αναλάβουν στις πλάτες τους αυτό το νέο σύστημα επιλογής των μαθητών;
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο για δύο λεπτά να δευτερολογήσετε.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Δεν ήθελα να αναφερθώ σ' αυτά που έλεγε στο αιτιολογικό της ερωτήσεώς του ο κύριος συνάδελφος, επικαλούμενος τα δημοσιεύματα των εφημερίδων, αλλά δυστυχώς με αναγκάζει με την απάντησή του.
Είναι εύλογο κάποιοι να αντιδρούν σε μία εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, η οποία πλήττει και συμφέροντα και είναι τα συμφέροντα των φροντιστηρίων και τα συμφέροντα των ιδιαιτέρων μαθημάτων από καθηγητές της ιδίας τάξης...
ΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΡΑΤΑΚΟΣ: Τα φροντιστήρια τρίβουν τα χέρια τους, κύριε Υπουργέ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Σας παρακαλώ. Εξελίσσεται ομαλά μία συζήτηση, δεν υπάρχει λόγος να την οξύνουμε.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Κύριε συνάδελφε, μην καλύπτετε τους ενόχους. Εγώ επικαλούμαι και καταθέτω στα Πρακτικά επιστολές και διαφημιστικά έντυπα φροντιστηρίων, που μετά την ψήφιση του νόμου -και μετά από τις εγκυκλίους μας όπου λέγεται ότι δεν λαμβάνεται υπόψη η βαθμολογία της Α' τάξεως λυκείου- καλούν τους γονείς, τους ανησυχούν, τους ξεσηκώνουν με την αναληθή πληροφορία ότι λαμβάνεται υπόψη η βαθμολογια της Α' λυκείου.
(Στο σημείο αυτό ο Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων κ.Ανθόπουλος καταθέτει για τα Πρακτικά τα προαναφερθέντα έντυπα, τα οποία έχουν ως εξής:
"Φίλη Μαθήτρια - Φίλε Μαθητή
Αγαπητοί γονείς
Συμμετέχοντας στον προβληματισμό και την αγωνία για το μέλλον σας και το μέλλον των παιδιών σας, δαπανήσαμε αυτό το καλοκαίρι για να ενημερωθούμε και να προετοιμαστούμε για το νέο σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση που θα ισχύει από φέτος το Σεπτέμβριο για τους μαθητές της Α' Λυκείου. Φυσικά μιλάμε για το "ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ".
Σύμφωνα με τις εξαγγελίες του Υπουργείου Παιδείας, πολλά πράγματα αλλάζουν από φέτος στο Λύκειο. Το Ενιαίο Λύκειο με 4 υποχρεωτικά μαθήματα, 3 μαθήματα επιλογής και τρεις κατευθύνσεις σπουδών, γίνεται πραγματικότητα. Ο βαθμός του Απολυτηρίου θα κρίνει εν μέρει την είσοδο στα Α.Ε.Ι., Τ.Ε.Ι. και το σύστημα εξετάσεων (αξιολόγησης του μαθητή) αλλάζει ριζικά. Τέλος δημιουργούνται τα προγράμματα σπουδών επιλογής (Π.Σ.Ε.).
Ο μύθος της ελεύθερης πρόσβασης στα Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι. αποκαλύπτεται πλέον αφού το νέο σύστημα επιβάλλει διπλές εξετάσεις στη Β' και Γ' Λυκείου σε 14 συνολικά μαθήματα χωρίς δεύτερη ευκαιρία για διόρθωση βαθμολογίας. Για όσους δεν καταφέρουν να αντέξουν σ' αυτό το μαραθώνιο υπάρχουν τα Π.Σ.Ε., (Προγράμματα Σπουδών Επιλογής) εξαετούς διάρκειας όπου η τύχη θα παίζει τον καθοριστικό ρόλο για την εγγραφή του φοιτητή σε αυτά. Το συμπέρασμα απ' όλα αυτά είναι ότι μόνο ο καλά προετοιμασμένος μαθητής θα μπορεί να ακολουθήσει μέχρι τέλους τη τρελή κούρσα των εξετάσεων για να πετύχει μια θέση στην ανώτατη εκπαίδευση. Και εδώ γεννιέται το ερώτημα:
Είναι απαραίτητο το φροντιστήριο; Είμαστε έτοιμοι να σηκώσουμε, όπως άλλωστε κάναμε μέχρι τώρα, το βάρος της μάθησης, της σωστής προετοιμασίας και της επιτυχίας των μαθητών στη σχολή που επιθυμούν. 'Εχουμε την ευχέρεια της άμεσης προσαρμογής στις μεταρρυθμίσεις του νέους συστήματος και ένα δείγμα του σεβασμού μας στην αγωνία σας αποτελεί και αυτό το φυλλάδιο, που ελπίζουμε ότι θα λύσει πολλές από τις απορίες που σας έχουν δημιουργηθεί.
Είμαστε πάντα στη διάθεσή σας για μια προσωπική συζήτηση που θα λύσει τις τυχόν απορίες και αμφιβολίες σας για το νέο σύστημα.
Με τιμή
η Διεύθυνση Σπουδών
Σεπτέμβριος 1997"
"ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ
Π Ο Λ Υ Δ Υ Ν Α Μ Ο
Τζωρτζ 9 Πλ. Κάνιγγος
ΤΗΛ. 3827079
Λεωφ. Πεντέλης 46 Βριλήσσια
ΤΗΛ./FAX 6135839
Αγαπητέ κύριε Πολίτη
Γνωρίζετε ήδη τη δημιουργία και τη λειτουργία των φροντιστηρίων "ΠΟΛΥΔΥΝΑΜΟ" στην πλατεία των Βριλησσίων (Λεωφ. Πεντέλης 46) από τις επιτυχίες των μαθητών του στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να γνωστοποιήσουμε ότι η φετινή μας προσπάθεια έχει ήδη αρχίσει με την οργάνωση και λειτουργία ολιγομελών τμημάτων για όλες τις τάξεις του Λυκείου και για όλες τις Δέσμες των μαθημάτων.
Λειτουργούν τμήματα 1ης, 2ης, 3ης και 4ης Δέσμης καθώς και προπαρασκευαστικά στη Β' Λυκείου για όλες τις Δέσμες.
Προγραμματίζονται επίσης να λειτουργήσουν τμήματα ενισχυτικής διδασκαλίας για τις τάξεις του Γυμνασίου και την Α' Λυκείου, μιας και η πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση με τα νέα μέτρα γίνεται δυσκολότερη και απαιτεί μακροχρόνια προετοιμασία του μαθητή για να εγγραφεί στη σχολή που επιθυμεί με βάση τα μόρια που θα συγκεντρώνει στη βαθμολογία του από τις εξετάσεις των τριών τάξεων του Λυκείου.
Σας κάνουμε γνωστό ότι με βάση τις σύγχρονες απαιτήσεις σπουδών και προετοιμασίας των μαθητών για να αντιμετωπιστούν οι νέες πολύπλοκες συνθήκες της εποχής μας, έχουμε εκπονήσει σύγχρονα προγράμματα εκπαίδευσης στους Η/Υ (Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές). Τα προγράμματα αυτά είναι πρότυπα, λειτουργούν δύο (2) ώρες την εβδομάδα και απευθύνονται ειδικά στους μαθητές του Δημοτικού και του Γυμνασίου. Προσφέρουν γνώση της χρήσης των Η/Υ στα σχολικά μαθήματα, εξοικείωση του μαθητή στη σύγχρονη τεχνολογία και ικανότητα εκμετάλλευσης των δυνατοτήτων της από τους μαθητές στην κατάκτηση της γνώσης και στην προετοιμασία τους για το σχολείο.
Σας πληροφορούμε επίσης ότι παρακινούμενοι από παιδαγωγική διάθεση και σεβόμενοι τις μαθησιακές ιδιαιτερότητες των μαθητών, καθώς και τις πιθανά ιδιαίτερες δυσκολίες τους, είμαστε σε θέση να καλύψουμε τις εκπαιδευτικές απαιτήσεις του μαθητή σε κάθε μάθημα με καταξιωμένους συναδέλφους, είτε μεμονωμένα για τον κάθε μαθητή σε ιδιαίτερη εκπαιδευτική φροντίδα, είτε σε ολιγομελή οργανωμένα ειδικά τμήματα.
Με ιδιαίτερη ικανοποίηση, τέλος, σας πληροφορούμε ότι μέρος της εκπαιδευτικής μας δραστηριότητας μπορείτε να παρακολουθήσετε μέσα από τις σελίδες του Internet στη διεύθυνση http://www.internet.gr.polydynamo.
Ελπίζοντας ότι με την επιστολή μας αυτή κατορθώσαμε να σας ενημερώσουμε πάνω στις εκπαιδευτικές δυνατότητες που είμαστε σε θέση να παρέχουμε στους μαθητές μας, είμαστε πρόθυμοι να ανταποκριθούμε σε μια αμεσότερη επικοινωνία μαζί σας για μια επωφελή συνεργασία ή και για περισσότερες πληροφορίες τις οποίες θα επιθυμούσατε.
Με τιμή
Σάββας Μαυροειδάκος
Χημικός - Συγγαφέας
Διευθυντής Σπουδών").
ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων): Αν, λοιπόν, υπάρχει μία τέτοια διαστροφή από τους έχοντες τέτοια συμφέροντα, δεν φταίει το Υπουργείο Παιδείας. Και αν μία μερίδα του Τύπου εντέχνως ίσως στηρίζει μία τέτοια σύγχυση, δεν ευθύνεται το Υπουργείο Παιδείας και η Κυβέρνηση, η οποία με σαφέστατο τρόπο νομοθέτησε και ερμηνεύει το νόμο με εγκυκλίους που απευθύνει όχι στα ιδιωτικά φροντιστήρια, αλλά στα γυμνάσια και τα λύκεια της χώρας.
Γι' αυτό ακριβώς την κατέθεσα και στα Πρακτικά να τη διαβάσετε κι εσείς, για να αρθούν και οι δικές σας ανησυχίες.
'Οσον αφορά τώρα τον κ. Φλιν, έχει γίνει η διευκρίνιση -διότι αστόχησε και ο κ. Αλαβάνος δυστυχώς, αλλά και ο κ. Φλιν αφ' ετέρου- γιατί η ερώτηση και η απάντηση αφορούν χρονικό διάστημα, που δεν έχει σχέση με τη νέα Κυβέρνηση και πολύ περισσότερο δεν έχει σχέση με το νέο νόμο της μεταρρύθμισης, που ψηφίστηκε τον Αύγουστο, διότι η απάντηση δόθηκε τον Ιούλιο. Επομένως, δεν αφορά ούτε το ενιαίο λύκειο, ούτε την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη.
Με τέτοια τεχνάσματα μην προσπαθείτε να προκαλέσετε κοινωνική σύγχυση, διότι η κοινωνία ασμένως άκουσε και περιμένει την εφαρμογή των μέτρων της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, που θα αναβαθμίσουν ποιοτικά την εκπαίδευση και θα δώσουν ένα σύγχρονο, ελεύθερο, δημοκρατικό πολίτη, με εφόδια και για την επιστήμη και για τη ζωή. Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Τρίτη επίκαιρη ερώτηση είναι η με αριθμό 47/8.10.97 του Βουλευτή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος κ. Ευάγγελου Μπούτα προς τον Υπουργό Γεωργίας, σχετικά με την επίλυση των οικονομικών προβλημάτων της 'Ενωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Καρδίτσας κλπ.
Η επίκαιρη ερώτηση του κ. Μπούτα έχει ως ακολούθως:
"Η Διοίκηση της 'Ενωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Καρδίτσας, με πρόσχημα την εξυγίανση της συνεταιριστικής οργάνωσης, προχώρησε σε απολύσεις υπαλλήλων, που εργάζονται στην ένωση πάνω από δεκατέσσερα χρόνια. Κατ' αρχήν απολύθηκαν τέσσερα άτομα και θα ακολουθήσουν άλλες εκατό με εκατόν είκοσι απολύσεις.
Είναι, όμως, βέβαιο ότι οι απολύσεις, όχι μόνο δεν θα φέρουν εξυγίανση, αλλά θα επιταχύνουν τη συρρίκνωσή της, υλοποιώντας τη γενικότερη κυβερνητική πολιτική για συρρίκνωση των συνεταιρισμών.
Η απόφαση αυτή έχει προκαλέσει την οργή και αγανάκτηση του συνόλου των εργαζομένων στο Νομό Καρδίτσας, αφού η δραστηριότητας της 'Ενωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών συμβάλλει ουσιαστικά στην οικονομία του νομού. Οι εργαζόμενοι στην ένωση έχουν προχωρήσει σε απεργιακές κινητοποιήσεις με τη συμπαράσταση και των μαζικών φορέων του νομού.
Ερωτάται ο κύριος Υπουργός, τι μέτρα προτίθεται να πάρει για να λυθούν ουσιαστικά τα οικονομικά προβλήματα της 'Ενωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Καρδίτσας, για να μην οδηγηθούν στην ανεργία οι έμπειροι εργαζόμενοί της, αλλά να αξιοποιηθούν για την ανάπτυξή της".
Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο για τρία λεπτά, για να πρωτολογήσει.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να πω πρώτον, ότι οι συνεταιριστικές οργανώσεις δεν είναι κρατικές οργανώσεις. Είναι οργανώσεις με εμπορικές δραστηριότητες και είναι Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου. Αυτό έχει μεγάλη σημασία να γίνει αντιληπτό για την αγροτική οικονομία.
Δεύτερον, οι ίδιες αυτές οργανώσεις αποφασίζουν με τη γενική τους συνέλευση ή με το διοικητικό συμβούλιο τις προσλήψεις και τα του οίκου τους.
Τρίτον, η συγκεκριμένη οργάνωση της Καρδίτσας είναι χρεοκοπημένη. Είναι ζημιογόνα, με βεβαιωμένες ζημιές το 1994 ένα δισεκατομμύρια τετρακόσια εξήντα εκατομμύρια (1.460.000.000), αδιευκρίνιστο ύψος ζημιών το 1995 και το 1996, πλημμελή τήρηση λογιστικών βιβλίων και γενικότερα κάκιστη λειτουργία, με αποτέλεσμα να έχει σήμερα συνολικές υποχρεώσεις του ύψους των έξι δισεκατομμυρίων τριακοσίων εκατομμυρίων (6.300.000.000) στην Αγροτική Τράπεζα, στο Ι.Κ.Α., στο Τ.Α.Υ.Σ.Ο., στη ΣΥ.Ν.Ε.Λ.
'Ηδη έχει συσταθεί μια τριμελής ομάδα εμπειρογνωμόνων από την Αγροτική Τράπεζα, από την Π.Α.Σ.Ε.Γ.Ε.Σ. και από την ένωση, που προχωρεί σε μια μελέτη βιωσιμότητας, για την εξυγίανση αυτής της ένωσης, γιατί είναι απαραίτητο να υπάρξει 'Ενωση Συνεταιριστικών Οργανώσεων στο Νομό της Καρδίτσας, που είναι νομός που παράγει σημαντικά προϊόντα, που έχουν μεγάλη σημασία και για την τοπική οικονομία και γενικότερα για την οικονομία μας.
Σ' αυτήν τη λογική, λοιπόν, και σ' αυτήν τη βάση πρέπει η ένωση της Καρδίτσας να προχωρήσει στην εξυγίανσή της. Δεν είναι χώρος, που πρέπει να επιλυθούν τα θέματα της απασχόλησης και της ανεργίας στην Καρδίτσα ούτε τοπικού Ο.Α.Ε.Δ. ούτε παράρτημα οποιωνδήποτε άλλοτε δραστηριοτήτων.
Κατά τη γνώμη μου, πρέπει να γίνουν και άλλες απολύσεις, για να γίνει συνεταιριστική οργάνωση και να κάνει επιχειρηματικές δραστηριότητες. Είναι αυτό που είπα χθες στον κ. Κόρακα και δεν άρεσε, επιχειρηματικές δραστηριότητες. Αν δεν τις κάνουν οι ενώσεις, θα τις κάνουν οι έμποροι, οι τοκογλύφοι και οι άλλοι καπιταλιστές, αγαπητέ κύριε Μπούτα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κ. Μπούτας έχει το λόγο, για να αναπτύξει την επίκαιρη ερώτηση.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, είναι γνωστό ότι η πολιτική της Κυβέρνησης θέλει να δώσει το φιλέτο στους ιδιώτες καπιταλιστές. 
Βέβαια, και σε μας είναι πολύ γνωστό -δεν ξέρω αν είναι στην Κυβέρνηση και στον κύριο Υπουργό γνωστό- ότι οι συνεταιριστικές οργανώσεις δεν είναι δημόσιες υπηρεσίες και δεν είναι κρατικές επιχειρήσεις. Μ'αυτόν τον τρόπο χρησιμοποίησε μακρύ χέρι στις διοικήσεις που ελέγχει η Κυβέρνηση και το κόμμα που στηρίζει την Κυβέρνηση και έκανε ό,τι έκανε μέχρι σήμερα.
'Ομως, τα μεγάλα προβλήματα προέκυψαν βεβαίως και απ'αυτούς τους λόγους που ανέφερε ο κύριος Υπουργός και θα περίμενα να υπάρξει έλεγχος και να αποδοθούν ευθύνες για όλα αυτά. Δεν υπήρξε μέχρι σήμερα έλεγχος. Δεν επενέβη ο εισαγγελέας. Βεβαίως, υπάρχουν αυτά τα προβλήματα, αλλά να μην ξεχνάμε ότι έχουν μειωθεί οι κύκλοι εργασιών της ένωσης πάνω από το 50%. 'Οσο θα μειώνονται αυτοί οι κύκλοι εργασιών και όσο θα χάνει αντικείμενο η ένωση με αυτήν την πολιτική, βεβαίως θα οδηγείται, όχι σε εκατόν είκοσι απολύσεις, αλλά στο κλείσιμο.
Εάν, λοιπόν, η πολιτική της Κυβέρνησης είναι, μέσω των διοικήσεων και μέσα από την πολιτική που ασκεί, να στηρίζει τους ιδιώτες, βεβαίως θα φτάσουμε και εμείς, κύριε Υπουργέ, να ζητάμε. Χθες απαιτήθηκε από ένα μεγάλο πανκαρδιτσιώτικο συλλαλητήριο, που οργανώθηκε από όλους τους φορείς του νομού, μηδενός εξαιρουμένου, να παρθούν μέτρα, τα οποία θα εξυγιάνουν μέσα από την ανάπτυξη, όμως, όχι μέσα από τη συρρίκνωση της οργάνωσης και θα δοθούν κίνητρα προς αυτήν την κατεύθυνση για να αυξηθεί ο κύκλος εργασιών της ένωσης. Θα πάρει η Κυβέρνηση μέτρα και θα στηρίξει πρωτοβουλίες και προσπάθειες για να υπάρξουν καινούριες επενδύσεις σε τομείς που ούτε ο ιδιωτικός τομέας πάει να επενδύσει σήμερα.
Εν πάση περιπτώσει, θα μειωθούν τα ληστρικά επιτόκια της Αγροτικής Τράπεζας για να μπορεί να υπάρξει και ανταγωνισμός; 
'Οπως ειπώθηκε και παλαιότερα, ρίξατε το συνεταιριστικό κίνημα, όπως και τους αγρότες σε μια θάλασσα με μεγάλη τρικυμία -στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση εννοώ, κύριε Υπουργέ, καταλαβαίνετε πολύ καλά- και τώρα τρέχουμε να τους βγάλουμε για να μην πνιγούν, αλλά αντί να τους τραβήξουμε, η πολιτική της Κυβέρνησης τους σπρώχνει να φθάσουν στον πάτο.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο για δύο λεπτά για να δευτερολογίσει.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Κύριε Πρόεδρε, ευτυχώς που είμαστε στη θάλασσα της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, γιατί αλλιώς -ξέρει πολύ καλά ο κ. Μπούτας- θα έπρεπε φέτος να πάρουν ενενήντα (90) δραχμές το κιλό το βαμβάκι και πήραν τριακόσιες δέκα (310) από την τρισκατάρατη και τη σκοτεινή Ευρωπαϊκή 'Ενωση.
Επίσης, ξέρει πολύ καλά ότι πήραν πενήντα (50) δραχμές το κιλό το σιτάρι θα το παίρνουν τριάντα (30) αν δεν είμαστε στην Ε.Ε. Θα μπορούσα να πω πάρα πολλά, αλλά εν πάση περιπτώσει είναι χαρωπά όλα αυτά, τα περί 'Ενωσης και περί της θαλάσσης.
Το δεύτερο που έχει σημασία είναι ότι εμείς στις ρυθμίσεις που έχουμε μεθαύριο την Τρίτη να συζητήσουμε, ρυθμίζουμε ένα μέρος των χρεών της ένωσης της Καρδίτσας για τα επιτόκια και για τα άλλα για να τη διευκολύνουμε.
Τρίτον, να φέρει η ένωση της Καρδίτσας σχέδια επενδυτικά να βοηθήσουμε να πάρει πρωτοβουλίες στην περιοχή και να κάνει επενδύσεις. Δεν φέρνει, είναι κρατικοδίαιτη. Συλλαλητήρια και κρατικοδίαιτη. Ε, δε γίνεται οικονομία έτσι. Να φέρουν, λοιπόν, για να τους βοηθήσουμε, να πάρουν πρωτοβουλίες, αλλιώς θα μπουν οι έμποροι στο νομό, κύριε Μπούτα, και μετά φταίει μόνο ο καπιταλισμός.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Η πέμπτη με αριθμό 46/8-10-97 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Δημοκρατικού Κοινωνικού Κινήματος, κ. Ιωάννη Αράπη προς τους Υπουργούς Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Γεωργίας, σχετικά με τις συνθήκες εργασίας στο εργοστάσιο ζαχάρεως στη Λάρισα κλπ, διαγράφεται κατόπιν αιτήσεως του ερωτώντος Βουλευτή.
Ολοκληρώθηκε η συζήτηση των επικαίρων ερωτήσεων.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης) : Κύριοι συνάδελφοι, εισερχόμαστε στην ημερήσια διάταξη
ΤΩΝ ΕΠΕΡΩΤΗΣΕΩΝ
Θα συζητηθεί η υπ' αριθμόν 2/3-10-97 επερώτηση των Βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας κυρίων Αθανάσιου Νάκου, Ευάγγελου Μπασιάκου, Γεώργιου Καρασμάνη, Απόστολου Σταύρου, Σάββα Τσιτουρίδη, Αθανάσιου Δαβάκη, 'Ελσας Παπαδημητρίου, Νικόλαου Κατσαρού και Παρθένας Φουντουκίδου προς τους Υπουργούς Γεωργίας, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων σχετικά με την πολιτική της Κυβέρνησης στον αγροτικό τομέα.
Ο κ. Αθανάσιος Νάκος ...
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Συμφωνήθηκε να μιλήσω πρώτος εγώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Α, ωραία, γιατί δεν έχει έρθει στο Προεδρείο αυτό και ήταν ο κ. Αθανάσιος Νάκος πρώτος να μιλήσει για είκοσι λεπτά.
Ορίστε, κύριε Μπασιάκο, έχετε το λόγο, για να εισηγηθείτε την επερώτηση.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι τον τελευταίο καιρό κάθε φορά που η Νέα Δημοκρατία καταθέτει επερωτήσεις αρμοδιότητας Υπουργείου Γεωργίας -και πραγματικά το έχει κάνει πολλές φορές, ακριβώς γιατί αποδίδει μεγάλη σημασία στον ευαίσθητο τομέα της γεωργίας- ο κύριος Υπουργός Γεωργίας αντί να χαίρεται που του δίνεται η ευκαιρία να προβάλλει το όποιο κυβερνητικό έργο στον τομέα του, μας κατηγορεί γιατί τον κατακλύζουμε με βροχή επερωτήσεων. Θα ήταν πραγματικά σημαντικό αν ο Υπουργός είχε την ευκαιρία στη διάρκεια των συζητήσεων για τις επερωτήσεις να προβάλλει το έργο του. Αλλά ποιο έργο να προβάλλει όταν όλοι οι τομείς αρμοδιότητας του Υπουργείου Γεωργίας νοσούν;
Πιστεύω, λοιπόν, ότι δεν θα υποπέσει στο λάθος αυτό και σήμερα να εγκαλέσει τη Νέα Δημοκρατία γιατί καταθέτει μία επερώτηση η οποία αυτήν τη φορά αναφέρεται στα τεράστια προβλήματα από τη διάλυση των υπηρεσιών αρμοδιότητας του Υπουργείου Γεωργίας και των εποπτευόμενων από το Υπουργείο Οργανισμών.
Ο Υπουργός Γεωργίας και η Κυβέρνηση βαρύνονται με την ανυπαρξία πολιτικής στον ευαίσθητο τομέα της γεωργίας, αλλά και με την αδυναμία τους να στηρίξουν τα δίκαια αγροτικά αιτήματα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής 'Ενωσης. 'Ομως, ο μοχλός για να ασκηθεί η οποιαδήποτε πολιτική στον αγροτικό τομέα είναι οι δημόσιες υπηρεσίες. Πραγματικά παρατηρείται εκεί το φαινόμενο της διάλυσης. Αυτή η απαράδεκτη πρακτική, η διάλυση των υπηρεσιών, οδηγεί σε καθυστερήσεις εισπράξεων των κοινοτικών επιδοτήσεων σε χαμηλές απορροφητικότητες κοινοτικών κονδυλίων για διαρθρωτικά προγράμματα, σε ατελείς ελέγχους των αγροτικών προϊόντων, σε καθυστέρηση της καταβολής εξαγωγικών επιδοτήσεων που θίγουν τελικώς τους μεταποιητές και τους εξαγωγείς,στην αδυναμία να οργανώθει ένα στοιχειώδες πρόγραμμα δασοπυροπροστασίας στη χώρα και τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα δυσμενή εφέτος το καλοκαίρι, σε προβλήματα που αφορούν τη δανειοδότηση από την Αγροτική Τράπεζα, σε προβλήματα που αφορούν την καθυστέρηση χορηγήσεως των αποζημιώσεων σε πληγέντες από θεομηνίες και από ζωονόσους, αλλά και σε καθυστέρηση, ανυπαρξία ενημέρωσης των αγροτών για τις δυσμενείς εξελίξεις στα πλαίσια της μείωσης της προστασίας των αγροτικών προϊόντων από την συμφωνία του ΠΟΕ, αλλά και από την επικείμενη διέυρυνση της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, με την ένταξη νέων χωρών στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση.
'Εχουμε την ευκαιρία στην επερώτηση οι Βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας να περιγράψουμε λεπτομερώς τους τομείς στους οποίους νοσεί η δημόσια υπηρεσία στο Υπουργείο της Γεωργίας και να επισημαίνουμε με παραδείγματα τα προβλήματα δυσλειτουργίας.
'Εχει πει ο Υπουργός, κατά το συνήθη τρόπο του, ότι η ΔΙΔΑΓΕΠ, η υπηρεσία που είναι αρμόδια για τις κοινοτικές επιδοτήσεις, δεν λειτουργεί, έχει διαλυθεί. Και μάλιστα κατά καιρούς προβαίνει και σε καταγγελίες για χρηματισμούς των στελεχών του Υπουργείου Γεωργίας. Η υπηρεσία αυτή είναι αρμόδια για την διάθεση ποσών πάνω από ένα τρισεκατομμύριο δραχμές (1.000.000.000.000) ως κοινοτικές επιδοτήσεις στους δικαιούχους αγρότες. Παρατηρούνται μεγάλες καθυστερήσεις. Μετακινούνται υπάλληλοι. Τίποτα ουσιαστικό, όμως, δεν έχει συντελεστεί για να αναδιοργανωθεί αυτή η υπηρεσία και να λειτουργήσει αποτελεσματικότερα. Αλλά και ο Υπουργός δεν αισθάνεται την ανάγκη αυτοκριτικής για τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί στην ευαίσθητη αυτή υπηρεσία του Υπουργείου Γεωργίας.
Είναι γνωστό ότι οι Οργανισμοί Καπνού και Βάμβακος, μετά την εξαγγελία του ότι θα τους αναδιοργανώσει και θα τους αλλάξει το χαρακτήρα και την μορφή, δεν λειτουργούν εδώ και πολύ καιρό. Επί ένα χρόνο έχουν ανασταλεί οι δραστηριότητες αυτών των Οργανισμών. Παρατηρείται αδυναμία των γεωτεχνικών να σταθούν αρωγοί στους αγρότες στο χωράφι, στην ύπαιθρο στην περιφέρεια και σ'αυτό έχει συντελέσει και η αντιδικία του Υπουργού με τους γεωτεχνικούς ως προς τα οδοιπορικά. 'Οπως είναι γνωστό, υπάρχει ένα πλαφόν εκατόν είκοσι ημερών, με αποτέλεσμα να μην γίνονται οι έλεγχοι και να μην υπάρχει η προστασία, που πρέπει να παρέχεται, σε συνδυασμό με τις συμβουλές που πρέπει να δίνονται στους αγρότες, για να μπορούν να εκπληρώσουν καλύτερα τις δραστηριότητές τους. Οι υπηρεσίες δεν έχουν στελεχωθεί από ικανούς υπηρεσιακούς παράγοντες.
(Στο σημείο αυτό την Προεδική 'Εδρα καταλαμβάνει ο Γ' Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. ΛΟΥΚΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ)
Μην ξεχνάτε ότι υπήρξε στο παρελθόν, επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ πάλι, μία περίοδος έντονης κομματικοποίησης με διωγμούς, μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης του τόπου από το 1982 και μετά, με αποτέλεσμα να αποψιλωθούν οι υπηρεσίες από ικανά και έμπειρα στελέχη.
Αποτέλεσμα αυτής της δυσλειτουργίας ειδικότερα στην ΓΕΔΙΔΑΓΕΠ είναι να καθυστερούν οι καταβολές των επιδοτήσεων για πάρα πολύ μεγάλο διάστημα. Συγκεκριμένα, οι εξαγωγικές επιδοτήσεις κατεβάλλοντο επί κυβερνήσεως Νέας Δημοκρατίας εντός ενενήντα ημερών, ενώ τώρα υπάρχουν παραδείγματα καταβολής σε πεντακόσιες σαράντα ημέρες. Αυτή είναι η πρόοδος, αυτή είναι η εξέλιξη που υπάρχει στον τομέα του Υπουργείου Γεωργίας. Αυτό πλήττει τους εξαγωγείς, πλήττει τους μεταποιητές οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να καταβάλλουν στην ΑΤΕ αλλά και σε άλλες Τράπεζες αυξημένα επιτόκια δανεισμού και μεγάλους τόκους υπερημερίας.
Η καταβολή των επιδοτήσεων ελαιολάδου από εξήντα ημέρες που καθυστερούσε επί Νέας Δημοκρατίας -λογικό χρονικό διάστημα- έχει φθάσει στις διακόσιες σαράντα ημέρες. Οι αντισταθμιστικές ενισχύσεις στα σιτηρά καθυστερούν κατά έξι μήνες. Υπάρχουν παραδείγματα, σε πολλές περιφέρειες, και το ξέρετε, κύριε Υπουργέ, της καταβολής αντισταθμιστικών ενισχύσεων στα σιτηρά τη μεθεπόμενη χρονιά από τη χρονιά της καλλιέργειας. Υπάρχουν περιπτώσεις και στη Βοιωτία που δεν έχουν καταβληθεί επιδοτήσεις ακόμα για την παραγωγή σταριού του Ιουνίου 1996. Αυτά ειναι πρωτόγνωρα φαινόμενα.
Είναι σαφές ότι εδώ υπάρχει τεράστια ευθύνη των κρατικών υπηρεσιών. Διότι σε πολλές περιπτώσεις απεδείχθη ότι έγινε λάθος στη διαδικασία των ελέγχων.
Επίσης καθυστερεί η αποδέσμευση των εγγυητικών επιστολών που φθάνει τις διακόσιες σαράντα ημέρες. Είναι δυνατόν να λειτουργήσει μία αγροτική εκμετάλλευση, μια μεταποιητική βιομηχανία με τις συνθήκες αυτές και τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται; Εκεί που υπάρχει ακόμα μεγάλη καθυστέρηση είναι στις πληρωμές επιδοτήσεων για τα διαρθρωτικά προγράμματα. 'Ολοι αγωνιζόμαστε να βελτιώσουμε τις απορροφήσεις κοινοτικών κονδυλίων, αλλά το Υπουργείο Γεωργίας -καθώς και τα άλλα Υπουργεία και στο σημείο αυτό πρωτοπόρος είναι ο κ. Σημίτης ως Υπουργός Βιομηχανίας- φημίζεται και χαρακτηρίζεται για τις καθυστερήσεις στα σχέδια βελτίωσης των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, στις επιδοτήσεις αναδιαρθώσεως καλλιεργειών, στις επιδοτήσεις στις ομάδες παραγωγών, στον αγροτουρισμό, στους νέους αγρότες, τη μετεγκατάσταση των αγροτικών μονάδων. Οι καθυστερήσεις φτάνουν μέχρι οκτώ μήνες. Και εδώ υπάρχει μία ολιγωρία, ως προς το νομοθετικό πλαίσιο, που έπρεπε να ισχύσει, γιατί η καθυστέρηση, όπως είναι γνωστό, οφείλεται στη σχετική διϋπουργική απόφαση, προκειμένου να εκδοθεί και να δημοσιευθεί.
Οι αγρότες που πλήττονται από αυτές τις καθυστερήσεις είναι υποχρεωμένοι να πληρώνουν αυξημένους τόκους υπερημερίας σε μια τοκογλυφική και ληστρική Αγροτική Τράπεζα, η οποία εξακολουθεί να έχει επιτόκια ιδιαίτερα υψηλά σε σχέση με άλλες τράπεζες παρά το γεγονός ότι επιχορηγείται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Είναι μάλιστα γνωστό ότι τις τελευταίες ημέρες παραιτήθηκε ο Διοικητής της Αγροτικής Τράπεζας χωρίς η Κυβέρνηση να εξηγήσει τους λόγους αυτής της παραίτησης. Η Νέα Δημοκρατία κατήγγειλε το γεγονός αυτό και εξήγησε στη Κυβέρνηση ότι χρειάζεται αναδιοργάνωση της ΑΤΕ με εξυγίανση του χαρτοφυλακίου σε μια περίοδο που στηρίζεται η Αγροτική Τράπεζα από τον κρατικό προϋπολογισμό με οκτακόσια δισεκατομμύρια (800.000.000.000) και που οι επισφάλειες φθάνουν, σύμφωνα με δήλωση του απελθόντος διοικητού, τα τετρακόσια εβδομήντα ένα (471.000.000.000) δισεκατομμύρια δραχμές. Με αυτούς τους όρους, πως είναι δυνατόν η Αγροτική Τράπεζα να ανταποκριθεί στην αποστολή της, του να στηρίζει τον αγροτικό τομέα και τους αγρότες;
'Ερχομαι τώρα στο μητρώο των αγροτών. Ο τότε Πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου το χειμώνα του 1995, με αφορμή τις κινητοποιήσεις, είχε δεσμευθεί ότι το μητρώο αγροτών θα ισχύει από το Σεπτέμβριο του 1995. Ειχε θεωρήσει δε ότι, εάν προχωρήσει το μητρώο των αγροτών και ισχύσει, όλα τα προβλήματα του αγροτικού τομέα θα λυθούν. Και φθηνά καύσιμα θα πάρουν οι αγρότες και θα ξεκαθαριστεί ποιοι είναι αγρότες και ποιοί δεν είναι και σε κάποιο βαθμό θα μειωθούν τα σκάνδαλα που παρατηρούντα κατά κόρον. Κύριε Υπουργέ, βλέπω ότι χαμογελάτε, αλλά τα έχετε καταγγείλει και εσείς ο ίδιος και δεν έχετε πάρει κανένα απολύτως μέτρο, για να μειώσετε αυτά τα φαινόμενα και να τα εξαλείψετε εάν είναι δυνατόν.
Γεγονός είναι ότι το μητρώο αγροτών δεν υπάρχει σήμερα. Και η τελευταία σας εξαγγελία είναι ότι θα καταρτιστεί, θα ολοκληρωθεί, δεν ξέρω τι, στις αρχές του 1998. Είναι η πέμπτη ή η έκτη ανακοίνωση με υποσχέσεις για το χρόνο έναρξης ισχύος του μητρώου αγροτών. Και βέβαια είναι γνωστό ότι δεν δώσατε στην ΠΑΣΕΓΕΣ, η οποία έχει αναλάβει το έργο της κατάρτισης του μητρώου των αγροτών, ούτε δραχμή απ' αυτά τα οποία είχατε συμφωνήσει.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Ας παραδώσει το έργο.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Ας παραδώσει το έργο!
Ο κ. Λιόλιος που είναι στέλεχος του κόμματός σας και είναι πρόεδρος της ΠΑΣΕΓΕΣ, σας έχει κατηγορήσει ότι δεν έχει πάρει δραχμή απ' αυτά τα οποία εσείς, αλλά και η προηγούμενη κυβέρνηση του κ. Σημίτη πάλι είχε υποσχεθεί. Και θυμάμαι -νομίζω ότι θα το θυμόσαστε και σεις- στη γενική συνέλευση της ΠΑΣΕΓΕΣ όταν υπήρχε αντιδικία μεταξύ υμών και του κ.Λιόλιου καθώς και του Πρωθυπουργου του κ. Σημίτη που παρίστατο τότε ως προς το αν έχουν δοθεί ή όχι αυτά τα ποσά και αν μπορεί η ΠΑΣΕΓΕΣ να προχωρήσει το έργο χωρίς να υπάρχει αυτή η επιχορήγηση από το Υπουργείο σας. Πάντως το γεγονός είναι ότι δεν έχουν δοθεί τα λεφτά και το μητρώο των αγροτών δυστυχώς καρκινοβατεί.
Σας έχουμε καταγγείλει ότι το Ανώτατο Συμβούλιο Γεωργικών Φαρμάκων το Α.ΣΥ.ΓΕ.Φ., δεν έχει εκδόσει καμια γνωμάτευση για έγκριση κυκλοφορίας νέου φαρμάκου για το γεωργικό τομέα. Και από το τέλος Απριλίου 1987 πραγματικά δεν έχει λειτουργήσει αυτός ο οργανισμός.
Είχαμε την ευκαιρία και κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου αυτές τις μέρες στη Βουλή και στην επιτροπή, για τα φυτοφάρμακα, να αναφερθούμε και στον τομέα αυτό.
Επίσης, καθυστερημένη έως ανύπαρκτη είναι η ενημέρωση των αγροτών πάνω στις εξελίξεις ειδικότερα στο θέμα των οπωροκηπευτικών, στην ανάγκη να ιδρύονται και να λειτουργούν ομάδες παραγωγών, ώστε οι αγρότες να μπορούν να καρπούνται τα οφέλη που προέρχονται απ' αυτό τον κανονισμό και απ' αυτές τις ρυθμίσεις. Γεγονός είναι ότι από την έλλειψη ενημέρωσης δεν έχει υποβληθεί κανένα επιχειρησιακό πρόγραμμα το 1997 και ελάχιστα για το 1998. Χάνονται πολύτιμα κοινοτικά κονδύλια σε ευαίσθητες περιοχές της χώρας, που αντιμετωπίζουν και θα αντιμετωπίσουν τεράστιο πρόβλημα επιβίωσης, θα έλεγα, που ερημώνονται γιατί οι υπηρεσίες σας είναι ανίκανες να ενημερώσουν τους αγρότες για τις νέες εξελίξεις στο τομέα αυτό και γενικότερα όπως σας είπα προηγουμένως για τις εξελίξεις στο τομέα των κοινοτικών επιδοτήσεων, μια και είναι γνωστό ότι περιορίζεται η προστασία και πρόκειται να ενταχθούν νέες χώρες. Δεν τους έχετε προσανατολίσει τι θα καλλιεργούν, αν θα υπάρξει αναδιάρθρωση, ποια είναι τα κίνητρα για τους νέους αγρότες, πώς θα γίνεται η ενημέρωση, πώς θα γίνεται γενικότερα η δραστηριότητα των αγροτών για να μπορούν να επιβιώσουν.
Καθυστερεί πολύ η καταβολή των αποζημιώσεων από θεομηνίες ιδιαίτερα στη Θεσσαλία. Και αυτός είναι ένας βασικός λόγος για τον οποίο οι αγρότες της Θεσσαλίας κινητοποιήθηκαν δυναμικά για να εισπράξουν από τη πλευρά σας ποινικές διώξεις, αλλά και αξιώσεις αποζημιώσεων για πρώτη φορά στα χρονικά, ενώ εσείς είσαστε υπερήμεροι και καθυστερημένοι στην καταβολή αυτών των αποζημιώσεων.
Είναι γνωστό ότι και ο Πρωθυπουργός σας κάλεσε στις 15 Σεπτεμβρίου και σας επέπληξε, κύριε Υπουργέ, για την καθυστέρηση της καταβολής των αποζημιώσεων και για την αδυναμία να εξευρεθούν τα τριάντα δισεκατομμύρια (30.000.000.000) τα οποία λείπουν, πέραν των άλλων τριάντα περίπου που θα κατέβαλε ο ΕΛΓΑ για να καλυφθούν οι αποζημιώσεις. Και σας έθεσα έναν όρο όσο γίνεται πιο γρήγορα, άμεσα να δοθούν αυτές οι αποζημιώσεις για να προλάβει τυχόν κινητοποιήσεις. Και να μη φθάσετε στην ευχάριστη για σας θέση να καταγγέλλετε σύσσωμη σχεδόν την Αντιπολίτευση και δεν ξέρω "κάποιους μεγαλοαγρότες" οι οποίοι διαμαρτύρονται, τη στιγμή που αυτοί οι αγρότες έχουν δίκιο όταν δεν έχουν τη δέουσα ανταπόκριση και μέριμνα από τη πλευρά της Κυβέρνησης κατά τα υπεσχημένα. 
Η Θεσσαλία βέβαια έχει και άλλα προβλήματα, είναι γνωστά αυτά τα προβλήματα, μια και έχουν χαμηλές επιδοτήσεις, έχουν χαμηλές τιμές των αγροτικών προϊόντων. Είναι η τέταρτη ή η πέμπτη συνεχής χρονιά που παρατηρούνται αυτά τα φαινόμενα στη Θεσσαλία. Μετά από μεγάλη περίοδο επισκεφθήκατε επιτέλους αυτή τη περιοχή και είχατε την ευκαιρία να πείτε εκεί πέντε κουβέντες, διότι λυπάμαι, αλλά είσθε ένας Υπουργός, ο οποίος, ενώ έχει είκοσι μήνες στο Υπουργείο, έχετε επισκεφθεί ελάχιστα τις περιφέρειες -που νομίζω ότι αρχίσατε από το καλοκαίρι αυτές τις επισκέψεις-για να αντιληφθείτε τι συμβαίνει στις περιφέρειες.
Μεγάλη καθυστέρηση παρατηρείται, όπως σας καταγγέλλουμε στην επερώτηση, στη χορήγηση των συντάξεων του ΟΓΑ που φθάνει τους οκτώ μήνες. 'Οταν δε υπάρχει ανάγκη συνεργασίας με άλλους φορείς, η καθυστέρηση αυτή είναι πολυετής.
Στον τομέα των υποδομών για τη γεωργία το Υπουργείο σας διακρίνεται για τις χαμηλές απορροφητικότητες των κονδυλίων του δευτέρου Πακέτου Ντελόρ, του Β' Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης. Είναι γνωστό ότι μειώσατε τα κονδύλια αυτά. Το ποσοστό ήταν 15% επί Νέας Δημοκρατίας όπως είχε καθοριστεί από την τότε κυβέρνηση του 1993, το μειώσατε στο 11,5% και στερήσατε τον αγροτικό τομέα από περίπου διακόσια δισεκατομμύρια (200.000.000.000) δραχμές. Και εν πάση περιπτώσει και αυτά τα οποία απέμειναν για τον τομέα της γεωργίας δεν απορροφώνται, με αποτέλεσμα να στερείται ο αγροτικός τομέας από την απαραίτητη υποδομή κυρίως για να μειωθεί το αγροτικό κόστος και για να γίνουν οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις επιτέλους ανταγωνιστικές και να μπορούν να ανταγωνιστούν με ίσους όρους τις άλλες ευρωπαϊκές αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Η απορροφητικότητα στον τομέα αυτό, δεν ξεπερνά το 10%, κύριε Υπουργέ της Γεωργίας. 'Ετσι, καθυστερήσεις παρατηρούνται στη βιολογική παραγωγή, στην εκμετάλλευση ήπιων μορφών ενέργειας, στα προγράμματα βελτίωσης ποιότητας και προβολής σταφίδας στον αγροτουρισμό στο πρόγραμμα leader κ.ο.κ.
Σας είπα προηγουμένως ότι υπάρχει ένα μεγάλο πρόβλημα στη λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών αρμοδιότητάς σας από την περικοπή των οδοιπορικών των γεωτεχνικών. Βρείτε επιτέλους μια λύση. Ούτε με αυτοκίνητα τους εφοδιάζετε, τους περικόψατε και τα οδοιπορικά με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να χαθούν εκατόν σαράντα δισεκατομμύρια (140.000.000.000) δραχμές για διάφορους λόγους από την αδυναμία σας να καταβάλετε αυτά τα οδοιπορικά και από την υποχρέωση που προκύπτει από την εφαρμογή του ολοκληρωμένου συστήματος ελέγχων που αναφέρονται σε μια σειρά προϊόντα. Δεν είναι δυνατόν να λειτουργήσουν μ'αυτούς τους ρυθμούς πλέον. Αντίστοιχη είναι η καθυστέρηση που παρατηρείται σε ορισμένα προγράμματα της αλιείας. Το ΕΠΑΛ για παράδειγμα, ύψους τριακοσίων δεκατεσσάρων εκατομμυρίων (314.000.000) ECU για την περίοδο 1994-1999 έχει απορρόφηση που φτάνει το 17,5%. Ενώ το άλλο πρόγραμμα, το ΠΕΣΚΑ δεν έχει αρχίσει ακόμα να εφαρμόζεται. Γι'αυτό έχετε τα σοβαρότερα προβλήματα στον τομέα της αλιείας.
Καθυστερήσεις παρατηρούνται σημαντικές και στον τομέα των δασών. Καθυστερήσατε να προσλάβετε το αναγκαίο εποχικό προσωπικό, αφού δεν εφαρμόσατε το ομόφωνο πόρισμα της διακομματικής επιτροπής και στο θέμα αυτό που λέει ότι σιγά-σιγά πρέπει να αποδεσμευθούμε από τους εποχικούς και πρέπει να φτιάξουμε ικανά μόνιμα στελέχη στο δασικό σώμα με την αξιοποίηση και των δυνατοτήτων που μας δίνει η Ευρωπαϊκή 'Ενωση να εκπαιδεύσουμε αυτό το προσωπικό. Δεν έχετε κάνει τίποτε, εξαγγείλατε απλώς ότι θα λειτουργήσετε μια σχολή και κινδυνεύουμε να χάσουμε τα ποσά που η Νέα Δημοκρατία ως κυβέρνηση είχε εγκρίνει από την Ευρωπαϊκή 'Ενωση. Δεν προσλαμβάνετε μόνιμο προσωπικό, υπολειτουργούν οι δασικές υπηρεσίες και εν πάση περιπτώσει καθυστερείτε να προσλάβετε εποχικό προσωπικό. 'Οπως επίσης καθυστερείτε να το εκπαιδεύσετε, οι εικόνες των εποχικών είναι απαράδεκτες και το ξέρετε και το ζήσαμε φέτος το καλοκαίρι. Βρήκατε ως λύση να προμηθευτείτε κατά ύποπτο τρόπο όπως σας κατηγγέλθη και όπως δυστυχώς επιβεβαιώνει το Ελεγκτικό Συνέδριο πρόσφατα, τέσσερα πυροσβεστικά αεροσκάφη τα οποία παρατύπως εστέκοντο επί δύο περίπου χρόνια στην Ελευσίνα. Τα πήρατε αυτά, τώρα το Ελεγκτικό Συνέδριο, αρνείται να εγκρίνει τη σχετική πίστωση. Γι'αυτό το θέμα, πρέπει να δώσετε συγκεκριμένες εξηγήσεις στην Εθνική Αντιπροσωπεία. Είναι μειωμένη η επιχειρησιακή ετοιμότητα των αεροσκαφών αυτών και το αποτέλεσμα ήταν να έχουμε αυξημένες εκτάσεις καμένων δασών φέτος, παρά το γεγονός ότι οι συνθήκες οι καιρικές ήταν ιδιαίτερα ευνοϊκές, φέτος. Θα δείτε πόσες ημέρες έβρεξε, πόσες ημέρες είχαμε ξηρασία, ποια εποχή συνέβη αυτό. 'Ηταν ιδιαίτερα ευνοϊκή φέτος. Παρ'όλα αυτά, είχαμε δυσμενέστατες εξελίξεις. Δεν θα σας πω για πολλά παραδείγματα, θα σας πω μόνο για το Σέιχ-Σου που η καθυστερημένη διασπορά των εναέριων μέσων στο κλιμάκιο της Θεσσαλονίκης οδήγησε στην καταστροφή του ευαίσθητου αυτού πνεύμονα για την πόλη της Θεσσαλονίκης και την ευρύτερη περιοχή.
Τώρα τελευταία, για να ρίξετε τα βάρη στους δασικούς, αποφασίσατε, για να δώσετε μια ελπίδα ότι κάτι θ'αλλάξει, κάτι θα βελτιωθεί, να μεταθέσετε την αρμοδιότητα της δασοπυρόσβεσης στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης. Παρά τα όσα λέει το πόρισμα της διακομματικής επιτροπής του 1993, το οποίο και σεις ως Αντιπολίτευση είχατε εγκρίνει και είχατε υπερψηφίσει. Και δεν δώσατε καμία εξήγηση γιατί αλλάζετε αυτό το πόρισμα. Ποιοι είναι οι λόγοι που σας οδηγούν να μεταφέρετε την αρμοδιότητα στο Πυροσβεστικό Σώμα;
Και βέβαια, τούτη τη στιγμή που μιλάμε, είναι τέσσερις οι φορείς, οι αποκλειστικά αρμόδιοι, οι οποίοι έχουν την ευθύνη της δασοπυρόσβεσης. Είναι το Υπουργείο Γεωργίας, είναι η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας και Εκτάκτων Αναγκών όπως λέτε, στο Υπουργείο Εσωτερικών, η οποία δεν λειτούργησε βέβαια, υπάρχει ο Γενικός Γραμματέας, υπάρχουν κάποια γραφεία, δεν έχει δείξει κανένα έργο. Είναι για τις έκτακτες ανάγκες. Είναι οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, στις οποίες έχετε μετατάξει υποχρεωτικά το προσωπικό, είναι το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης που μεταφέρετε τώρα την αρμοδιότητα, με την Πυροσβεστική Υπηρεσία και κατά καιρούς είναι και το Υπουργείο της Εθνικής 'Αμυνας. Η σύγχυση είναι πλήρης.
Τέλος, παρατηρούνται καθυστερήσεις στον έγκαιρο έλεγχο των φορτίων των ευαίσθητων νωπών προϊόντων, με αποτέλεσμα την καθυστέρηση στην καταβολή των εξαγωγικών επιδοτήσεων.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Τελειώνει ο χρόνος και θα συνεχίσω στη δευτερολογία μου.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Θα συνεχίσετε στη δευτερολογία σας, κύριε συνάδελφε.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Θέλω, όμως, να τονίσω ότι η Nέα Δημοκρατία επέλεξε ορισμένα παραδείγματα για να σας επισημάνει τη δυσλειτουργία των υπηρεσιών του Υπουργείου Γεωργίας. Αυτές οι αναφορές είναι ενδεικτικές. Δεν είναι περιοριστικές. Πιστεύουμε ότι μπορούμε να σας προβληματίσουμε με αυτά τα οποία, με συγκεκριμένα στοιχεία, σας αναφέραμε, ώστε το Υπουργείο Γεωργίας και εσείς προσωπικά, να λάβετε συγκεκριμένα μέτρα για να περισώσουμε ό,τι είναι δυνατόν.
Σε μία κρίσιμη για τη χώρα και τον αγροτικό τομέα περίοδο, που τα συμφέροντά μας διακυβεύονται στις Βρυξέλλες και που είστε ανύπαρκτοι ως Κυβέρνηση, πολλές φορές δεν παρίστασθε, σε μία περίοδο που δεν υπάρχει αγροτική πολιτική, τουλάχιστον αναδιοργανώστε τη δημόσια υπηρεσία, στείλτε το γεωτεχνικό στην ύπαιθρο, επισπεύστε την καταβολή των αποζημιώσεων για να στηρίξουμε όσο είναι δυνατόν τον αγροτικό τομέα, να αποτρέψουμε την αύξηση των ανέργων, να αποτρέψουμε την απερήμωση της ελληνικής υπαίθρου. 'Εχετε ακέραια την ευθύνη και είστε υποχρεωμένος να δώσετε συγκεκριμένες εξηγήσεις στη Βουλή.
Ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας).
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα ότι την συνεδρίαση παρακολουθούν από τα διπλωματικά θεωρεία, αφού προηγουμένως ξεναγήθηκαν στην έκθεση της αίθουσας "ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ", ο Φιλανδός συνάδελφος Βουλευτής κ. Ντενίλα μετά της συζύγου του και της θυγατρός του.
(Χειροκροτήματα απ' όλες τις πτέρυγες).
Επίσης, τη συνεδρίαση παρακολουθούν από τα δυτικά θεωρεία, αφού προηγουμένως ξεναγήθηκαν στην έκθεση της αίθουσας "ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ" τριάντα τρεις μαθητές και ένας δάσκαλος από το Β' Δημοτικό Σχολείο Αρσακείου Ψυχικού.
(Χειροκροτήματα απ' όλες τις πτέρυγες)
Ο συνάδελφος κ. Αθανάσιος Νάκος έχει το λόγο.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ: Επερωτάσθε, κύριε Υπουργέ, με τη σημερινή επερώτηση για την ανυπαρξία πολιτικής. Θα αναφέρω μόνο δυο παραδείγματα τα οποία είναι συνδεδεμένα με το νομοσχέδιο το οποίο συζητείται αυτές τις μέρες.
Πιστεύω ότι καλύτερη αποτύπωση και ομολογία αδυναμίας από το άρθρο 35, όσον αφορά τα θέματα της κτηνοτροφίας, δεν θα μπορούσε να υπάρξει. Και αυτό για τον εξής λόγο: 
Στην εισηγητική έκθεση αναφέρεται ότι: "Η ρύθμιση του άρθρου 35 κρίνεται αναγκαία γιατί από την ίδρυση του Υπουργείου Γεωργίας τα μέτρα που λαμβάνονται για την ανάπτυξη και βελτίωση της κτηνοτροφίας ήταν αποσπασματικά. Η έλλειψη νομικού πλαισίου καθιστά δυσχερή την άμεση αντιμετώπιση των προβλημάτων κλπ." Και καταλήγει η εισηγητική έκθεση ως εξής: "Με την προτεινόμενη ρύθμιση θα υπάρξει το αναγκαίο πλαίσιο που θα βοηθήσει στη βελτίωση και την ανάπτυξη της ελληνικής κτηνοτροφίας". 
Πιστεύω ότι είναι γνωστά σε όλο τον ελληνικό λαό, κύριε Υπουργέ, τα προβλήματα των κτηνοτρόφων. Δεν έχυναν το γάλα στις πλατείες οι 'Ελληνες κτηνοτρόφοι για λόγους σκοπιμότητας. Η απόγνωση ήταν αυτή που τους οδηγούσε και θα τους οδηγήσει ξανά εκεί. 
Η παραπάνω παράγραφος, κατά την ταπεινή μου γνώμη, αποτελεί άμεση ομολογία της ανικανότητας των κυβερνήσεων και της ανυπαρξίας της πολιτικής. Τώρα ανακαλύψατε ότι δεν υπάρχει το κατάλληλο πλαίσιο και ότι αυτό ήταν που λειτουργούσε ως τροχοπέδη για την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας; Εμείς νομίζαμε ότι άλλες ήταν οι παθογένειες της ελληνικής κτηνοτροφίας και δεν ήταν η μη ύπαρξη πλαισίου το οποίο θα δημιουργούσε τις προϋποθέσεις για την οποιαδήποτε εξέλιξη. Αν μετά από τόσα χρόνια διαπιστώνετε ότι δεν έχετε το πλαίσιο και ότι έτσι θα μπορείτε να πάρετε μέτρα συμπληρωματικά όπου υπάρχουν ή όπου δεν υπήρχαν αντίστοιχα κοινοτικές πράξεις και θα λυθούν τα προβλήματα της κτηνοτροφίας, καταλαβαίνει κανείς εύκολα σε τι κυκεώνα έχει μπλέξει το Υπουργείο Γεωργίας και τι μπορεί κανείς να περιμένει από τους άμοιρους αγρότες.
Υπάρχει και μια άλλη διάταξη στο υπό ψήφιση νομοσχέδιο η οποία είναι σωστή. Η προέγκριση χωροθέτησης και η έγκριση περιβαλλοντικών όρων γίνονται πλέον από το Υπουργείο Γεωργίας. Και καλά κάνετε. Και ξεμπλοκάρετε αυτό που η κ. Παπανδρέου, η Υπουργός Ανάπτυξης, κατήγγειλε και δημιουργήθηκε ο θόρυβος που δημιουργήθηκε. Κατήγγειλε τον Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ κ. Λαλιώτη ότι έχοντας χωρίς πλαίσιο την αποκλειστική έγκριση όλων των περιβαλλοντικών μελετών και των μελετών εγκρίσεως χωροθέτησης, ουσιαστικά φρενάριζε την υλοποίηση του Β' Κοινοτικού Πλασίου Στήριξης.
Πράγματι, αυτό αποτελεί απελευθέρωση από τα γρανάζια του ΥΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.
'Ομως, αναρωτιέται κανείς: Μετά από τρία χρόνια Β' Κοινοτικού Πλαισίου, αν τώρα ανακαλύπτετε ότι αυτό λειτουργούσε ως τροχοπέδη, σήμερα που έπρεπε οι απορροφήσεις των δημοσίων έργων, που αφορούν τη γεωργία, να βρίσκονται σε έξαρση, σκεφθείτε τι περιμένουμε στο άμεσο μέλλον από την Κυβέρνηση.
Είχατε υποσχεθεί, κύριε Υπουργέ, πως όταν θα γίνει αναδιάταξη των πιστώσεων του Β' Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης -είχατε προσυνεννοηθεί τουλάχιστον- κονδύλια από άλλους τομείς θα μεταφέρονταν στο Υπουργείο Γεωργίας για έργα εγγειοβελτιωτικά.'Εργα τα οποία, όπως σας είχα αποδείξει παλαιότερα, μπορεί να υπεισέρχονται στο κόστος κατά 20%. Και σας είχα αποδείξει ότι οι εξήντα (60) δραχμές τουλάχιστον στο κιλό του βαμβακιού είναι η μη ύπαρξη εγγειοβελτιωτικών έργων, τα οποία θα παρείχαν άφθονο νερό για την εξυπηρέτηση αυτής της καλλιέργειας. Και δυστυχώς, ο κύριος Υφυπουργός Οικονομικών απέρριψε το αίτημά σας.
'Ετσι, η ελληνική γεωργία καταδικάζεται να έχει πιστώσεις ελάχιστες, οι οποίες δεν μπορούν να επέμβουν, ώστε να γίνουν τα απαραίτητα έργα υποδομής, που θα έχουν άμεσο αντίκτυπο τη μείωση του κόστους των αγροτικών προϊόντων. Και παράλληλα, ομολογείτε με αυτήν την πράξη, ότι ακόμη δεν αρχίσατε. Ομολογείτε ουσιαστικά με το άρθρο αυτό, ότι τώρα προσπαθείτε να αρχίσετε και ότι από τα έργα που έχετε υποσχεθεί, σας λείπουν και προεγκρίσεις χωροθέτησης και περιβαλλοντικοί όροι.
Εμείς θεωρούσαμε ότι εύκολα θα άρχιζαν τα έργα, για παράδειγμα στην περιοχή μου, στα δυο νησιά, τη Σκόπελο και την Αλόννησο, στα οποία είχατε υποσχεθεί -και είχαν υποσχεθεί και οι προκάτοχοί σας- ότι μέχρι το 1989 θα είχαν τελειώσει, ούτως ώστε να επέμβουν αυτά τα έργα στην ανάπτυξη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο κ. Σταύρου έχει το λόγο.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι γεγονός ότι δεν υπάρχει ένα εθνικό πλαίσιο σωστής στρατηγικής για την επιτυχή αντιμετώπιση των προβλημάτων της ελληνικής γεωργίας. Ανύπαρκτη είναι η χάραξη και η εφαρμογή μιας πολιτικής συγκεκριμένου και ορθολογιστικού προγράμματος, διατήρησης και ανάπτυξης του αγροτικού τομέα.
Τις συνέπειες της χαμένης δεκαετίας 1980-1990 του ΠΑ.ΣΟ.Κ. θα τις πληρώνουν ιδίως οι αγρότες μας για πολλά χρόνια ακόμη. 
Αντί να εκμεταλλευτείτε την Ευρωπαϊκή 'Ενωση, που στήριξε και στηρίζει το γεωργικό εισόδημα και να έχετε εγκαίρως προχωρήσει σε διαρθρωτικές αλλαγές και προσαρμογή της γεωργίας μας στις διαφαινόμενες και ορατές από τότε προοπτικές και δυσκολίες, κατασπαταλήσατε δυστυχώς, τις εισροές δισεκατομμυρίων δραχμών από την Κοινότητα και δημιουργήσατε πρόσκαιρη ευφορία, τις συνέπειες της οποίας τις πληρώνουν σήμερα οι 'Ελληνες αγρότες. Γι'αυτό και έχουν εξεγερθεί.
Ποτέ οι κυβερνήσεις του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και η σημερινή "εκσυγχρονιστική" του κ. Σημίτη δεν αντιμετώπισαν τα προβλήματα της ελληνικής γεωργίας με κριτήρια εθνικά, αλλά πάντοτε τα αντιμετώπισαν με αυστηρά κομματικά κριτήρια, τι συνέφερε, δηλαδή, πελατειακά το ΠΑ.ΣΟ.Κ. Αυτό είχε σαν συνέπεια να εισπράττουν τώρα τη δυσαρέσκεια και τις καταιγίδες ολόκληρου του αγροτικού κόσμου της χώρας.
Η έλλειψη εθνικής στρατηγικής στον αγροτικό τομέα και η εφαρμογή προσωπικής αγροτικής πολιτικής από τον εκάστοτε Υπουργό Γεωργίας, τα δεκατρία χρόνια της διακυβέρνησης της χώρας από το ΠΑ.ΣΟ.Κ. οδήγησαν στα σημερινά οδυνηρά αποτελέσματα, αλλά και στον αποσυντονισμό, στη δυσλειτουργία και στην αποδιοργάνωση των υπηρεσιών του Υπουργείου Γεωργίας.
Στον τομέα των δασών επικρατεί πλήρης σύγχυση και αποδιοργάνωση, αφού κανένας δεν γνωρίζει ποια θα είναι η τύχη της Γενικής Γραμματείας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος, αν θα διατηρηθεί ή θα τη διαλύσετε.
Προπομπός αυτής σας της ανεκδιήγητης πολιτικής είναι η σχεδιαζόμενη μεταφορά της δασοπυρόσβεσης από το Υπουργείο Γεωργίας στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης και συγκεκριμένα στην Πυροσβετική Υπηρέσια. Το πείραμα αυτό, όμως, το έκανε το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και το 1984-85 και απέτυχε παταγωδώς, όπως όλοι γνωρίζουμε.
Δυστυχώς, η Κυβέρνηση χωρίς οικολογικό όραμα και υπεύθυνο σχεδιασμό έχει επιδείξει ανεξήγητη ολιγωρία και αδιαφορία. Για οικολογικά υγιή δάση χρειάζεται μία σύγχρονη δυναμική δασική πολιτική, εκσυγχρονισμός της Δασικής Υπηρεσίας και ενίσχυση των δυνάμεων πυρόσβεσης, αλλά και νομοθετικές παρεμβάσεις για τη δίκαιη επίλυση χρονιζόντων ιδιοκτησιακών και δασικών προβλημάτων.
Επιτέλους, ποια είναι η τύχη του περιβόητου δασικού νομοσχεδίου; Περιφέρεται, κύριε Υπουργέ, από Υπουργείο σε Υπουργείο. Ανακοινώνεται συνεχώς από το 1993 ότι κατατίθεται. Είναι γνωστό ότι το είχε ετοιμάσει η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας -το βρήκατε έτοιμο- και το αλλάξατε για να το προσαρμόσετε στη δική σας φιλοσοφία, αλλά δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν το έχετε καταθέσει κι έτσι δεν επιλύετε χρονίζοντα προβλήματα, για να πάψουν οι αντιδικίες μεταξύ πολιτείας και πολιτών.
'Ομως, ούτε πρόληψη υπάρχει, αλλά ούτε και αποτελεσματική δασοπυρόσβεση, εξ αιτίας της αδιαφορίας της Κυβερνήσεως να ενισχύσει τη δασική μας υπηρεσία. 
Το ομόφωνο πόρισμα της διακομματικής επιτροπής για τα δάση αγνοήθηκε παντελώς και δεν ιδρύσατε τον ενιαίο φορέα δασοπυρόσβεσης. Το τρομερότερο δε, εν μέσω θέρους και πυρκαϊών είναι ότι ανακοινώσατε τη μεταφορά της δασοπυρόσβεσης στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης.
Αντίθετα, χάθηκε μία πολύ καλή ευκαιρία για τα δάση, που ξεκίνησε το 1993 από την τότε Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, με βάση το ομόφωνο πόρισμα της διακομματικής επιτροπής. Για την καλύτερη πρόληψη και την πιο αποτελεσματική δασοπυρόσβεση σας υπενθυμίζω ότι αγοράστηκαν τότε τριακόσια πέντε δασοπυροσβεστικά οχήματα, διορίστηκαν εβδομήντα δασολόγοι, πενήντα τεχνολόγοι, επτακόσιοι τριάντα δύο δασοφύλακες και μετατάχθηκαν τετρακόσιοι οδηγοί στις δασικές υπηρεσίες. 'Ετσι αυξήθηκε το προσωπικό και διπλασιάστηκε ο δασοπυροσβεστικός στόλος της χώρας. 
Από τότε μέχρι σήμερα, στην κυριολεξία ούτε μία καρφίτσα δεν έχετε αγοράσει, για να ενισχύσετε αυτήν την υποδομή, αλλά ούτε και πολύ καλή συντήρηση κάνατε, για να μπορείτε να αντιμετωπίζετε με αποτελεσματικότητα τις πυρκαϊές των δασών.
Με τις γνωστές και προσφιλείς στο ΠΑ.ΣΟ.Κ. αδιαφανείς διαδικασίες αγοράσατε μόνο τέσσερα CANADAIR από τη Βουλγαρία, αμφιβόλου αποτελεσματικότητος και όπως γνωρίζετε το Ελεγκτικό Συνέδριο αποφάνθηκε ότι η δαπάνη δεν είναι νόμιμη, αφού η προμήθεια αυτή υπάγεται στον ν. 2286/85 και δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου αυτού για απ' ευθείας ανάθεση.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε. 
Το ερώτημα, όμως, που ανακύπτει είναι ποιος θα πληρώσει τα περίπου έξι δισεκατομμύρια δραχμές, τις δαπάνες μιας αδιαφανούς και παράνομης προμήθειας, η οποία έχει χαρακτηριστεί έτσι δικαστικά.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Τελειώνετε, κύριε συνάδελφε.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Σε ένα λεπτό τελειώνω, κύριε Πρόεδρε.
Καλούμε την Κυβέρνηση να συνέλθει και να αφήσει τους πειραματισμούς και σε διακομματικό επίπεδο, αφού δεν διαθέτει ούτε την στοιχειώδη ευαισθησία και ικανότητα, να χαράξουμε μια ενιαία στρατηγική προστασίας του δασικού πλούτου της χώρας, με βάση το ομόφωνο πόρισμα της διακομματικής επιτροπής και την άμεση σύσταση του ενιαίου φορέα δασοπυρόσβεσης. 
Γνωρίζετε ότι πάνω σ'αυτό το θέμα υπάρχει διακομματική τροπολογία για τη σύσταση του ενιαίου φορέα και περίπου σαράντα συνάδελφοι και από το ΠΑΣΟΚ την έχουν προσυπογράψει. Πως θα αντιδράσετε; Τι θα πράξετε προς αυτήν την κατεύθυνση; Δεν αντέχει ο δασικός πλούτος της χώρας άλλους πειραματισμούς, προχειρότητες και επιπολαιότητες.
Τα ίδια περίπου συμβαίνουν, όμως, και στο τομέα της αλιείας. Υπάρχουν αδικαιολόγητες καθυστερήσεις στην απορρόφηση κοινοτικών πόρων.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Κύριε συνάδελφε, να έχετε υπόψη σας ότι καλύπτετε και το χρόνο της δευτερολογίας σας.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ:Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώ για την ανοχή σας.
Πιστεύω ότι η Κυβέρνηση, διά του παρισταμένου Υπουργού Γεωργίας κ. Τζουμάκα, θα συγκινηθεί από αυτές τις απεγνωσμένες κραυγές και θα καλέσει σε συνεργασία και τη συνδικαλιστική ηγεσία των δασικών υπαλλήλων, για να αμβλυνθούν οι ανύπαρκτες σχέσεις συνεργασίας που πρέπει να διέπουν την πολιτική ηγεσία, με τις υφιστάμενες διοικητικές υπηρεσίες. Ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Η συνάδελφος κ. Παπαδημητρίου έχει το λόγο.
ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η διαχείριση της κοινοτικής συνδρομής για τη γεωργική ανάπτυξη της χώρας μας δεν είναι κακοδιαχειριζόμενη μόνο στα γεωργικά αμιγώς προγράμματα, αλλά θεωρώ ότι εκεί που κάποιος μπορεί να τη δει ιδιαίτερα κακοποιημένη είναι στα τομεακά ειδικά προγράμματα και στην εφαρμογή κανονισμών, που έχουν σχέση με τη διατήρηση της φύσης, (όπως το NATURA 2000) και σε ειδικές παρεμβάσεις.
Εγώ θα αναφερθώ στον Κανονισμό 2078/92, στην εφαρμογή του προγράμματος "Μακροχρόνια παύση καλλιέργειας γεωργικών γαιών" και θα επισημάνω ότι το είχα ήδη καταγγείλει στον Υπουργό, κ. Τζουμάκα, που με άκουσε με μεγάλη προσοχή. Το έκανα γιατί θεωρώ ότι δεοντολογικά, μεταξύ μας, θα έπρεπε να ενημερώνουμε ο ένας τον άλλον, αν πιστεύουμε ότι κάποιο σκάνδαλο μπορεί να γίνεται "κάτω από τη μύτη σας". Συνεχίζω να το πιστεύω, κύριε Υπουργέ, γιατί δεν μου απαντήσατε.
Αυτό το πρόγραμμα, λοιπόν, βγαίνει στον αέρα το 1992. Είχα την τιμή με τον κ. Κατσούδα να βοηθήσουμε τότε, ως Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και Υπουργείο Γεωργίας το NATURA 2000. Πράγματι, δεν υλοποίησε τίποτα για δύο ή τρία χρόνια. Ο κ. Τζουμάκας πέρυσι αποφάσισε να ροντάρει το πρόγραμμα και στέλνει μία επιστολή στις 10.4.96 -το τονίζω- όπου καλεί τις νομαρχίες της χώρας από τις 15.4.96, δηλαδή, πέντε μέρες μετά την αποστολή της επιστολής στις νομαρχίες, να ευαισθητοποιήσουν τους 'Ελληνες αγρότες και να σπεύσουν να κάνουν μελέτες, να μαζέψουν σελίδες από συνημμένα και να τις υποβάλλουν από 15.4.96 μέχρι 31.5.96.
Μου γίνεται καταγγελία ότι ρημάζονται τα ελληνικά δάση. 'Οτι εντάσσονται ελληνικά δάση στο πρόγραμμα ως γεωργικές γαίες. Και παρακολουθώ, κύριε Υπουργέ, τις εγκυκλίους σας. Θα θυμάστε ότι σας τηλεφώνησα -και είχατε τη μεγάλη ευγένεια να μου τηλεφωνήσετε αμέσως μετά-και σας είπα ότι οι οδηγίες σας, οι εγκύκλιοί σας κάποια στιγμή παύουν να μιλάνε για καλλιέργεια γεωργικών γαιών και μιλάνε για εκμετάλλευση γαιών, θεωρώντας, βάσει μίας παραγράφου που αφορά στην οικολογική ανάπτυξη, ότι μπορεί βάσει του Κοινοτικού Δικαίου να θεωρηθεί ότι το πρόγραμμα μπορεί να παρέμβει και σε δάση.
Επειδή θέλω να έχω πάντα στοιχεία για ό,τι υποστηρίζω, αρχίζω να παρακολουθώ μερικούς φακέλους. Σας πληροφορώ λοιπόν ότι όπως φαίνεται από τα στοιχεία μερικών φακέλων, οι ιδιοκτήτες υποχρεώνονται πάντα από μεσάζοντες -όλοι όσοι μπήκαν σ'αυτό το πρόγραμμα των δισεκατομμυρίων είναι μισθωτές- να υπογράφουν ότι το τάδε δάσος, (το οποίο εγώ ερευνώντας, βρίσκω στα δασαρχεία ως "δάσος") είναι αγρόκτημα και ότι ο τάδε είναι ιδιοκτήτης του τάδε αγροκτήματος.
Καταγγέλλουν μερικοί ιδιοκτήτες αυτήν την πρακτική του Υπουργείου στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση και στο Υπουργείο και στη Δασική Υπηρεσία λέγοντες ότι δεν είναι δυνατόν να καταστρατηγείται ένα πρόγραμμα που βάσει του Κανονισμού αφορά σε γεωργική γη και όταν είναι σε δασική έκταση, αν έτσι το θεωρεί το κράτος-μέλος (η ελληνική πλευρά) να είναι εγκαταλελειμμένο δάσος.
Αλλά εν πάση περιπτώσει, στη θεώρηση του Υπουργείου εντάσσεται ως γεωργική γη.
Αυτό που πραγματικά σοκάρει πιστεύω είναι οι απαντήσεις των αρμοδίων αρχών. Καταγγέλλουν στο Δασαρχείο ότι το δάσος κακοποιείται και απαντάει ο δασάρχης, εν προκειμένω του Δασαρχείου Βόλου -ένα από τα Δασαρχεία της Ελλάδας- ότι δεν έχει ευθύνη, διότι αυτό το πρόγραμμα το εφαρμόζει το Υπουργείο Γεωργίας και η Διεύθυνση Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας. Αν είναι δυνατόν, κύριε Υπουργέ! Οι πολίτες ξανακαταγγέλλουν και εδώ έρχεται το μαγικό χαρτί όπου μεταξύ άλλων ο κ.Γρατσίας, διευθυντής (όπως βέβαια προφορικά και ο σύμβουλός σας ο κ.Κούμας που διαβεβαίωσε εμένα ότι ό,τι θέλουν υπογράφουν όλοι στο Υπουργείο) ότι βοηθάει τους έλληνες αγρότες. Αυτά είναι απίθανα πράγματα και σας το επεσήμανα και το Μάϊο, κύριε Υπουργέ. Απαντούν για λογαριασμό σας -σε εσάς έγινε η καταγγελία, κύριε Υπουργέ- το εξής καταπληκτικό και πρωτοφανές: "η επίσημη ελληνική μετάφραση είναι ατυχής και δημιουργεί συγχύσεις. Το SET ASIDE FIELDS σαφέστατα σημαίνει σε αγραναύπαση γεωργική γη και όχι δασική γη, δασόκτημα κλπ. Εδώ φαίνεται ότι, κατά το Υπουργείο η μία από τις έντεκα ευρωπαϊκές γλώσσες δεν μεταφράζεται καλά. Επομένως, πρέπει να προσφύγουμε γιατί μας ρίχνουν οι Ευρωπαίοι...
Και συνεχίζει η επιστολή του διευθυντού σας:
"Στην Ευρώπη ως γεωργικές γαίες θεωρούνται όλες οι εκτάσεις οι χρησιμοποιούμενες από τη γεωργία και την κτηνοτροφία πλην των κοινοτικών δασών, εκτάσεων, δηλαδή, που καλύπτονται από υψηλή δενδρώδη βλάστηση. Μόνο στην Ελλάδα υπάρχει μπέρδεμα, όπου βαπτίζουμε ως δασικές εκτάσεις τους βοσκοτόπους". Στην Ελλάδα, δηλαδή, υπάρχει μπέρδεμα. Και το Σύνταγμα των Ελλήνων έχει βαπτίσει τις δασικές εκτάσεις βοσκοτόπους...
Λυπάμαι πάρα πολύ γι' αυτό το έγγραφο. Και πρέπει να σας πω ότι βάσει της Συνθήκης της Ρώμης, η κοινοτική νομιμότητα συμπληρώνει τους νόμους των κρατών-μελών και δεν τους υποκαθιστά. 
Σας παρακαλώ, κύριε Υπουργέ -γνωρίζω την εντιμότητά σας- ασχοληθείτε με το θέμα, όπως σας παρακάλεσα και το Μάϊο. Εγώ βεβαίως το έχω ήδη καταγγείλει στην Κοινότητα, γιατί θεωρώ ότι δεν προσφέρει τίποτα στους 'Ελληνες αγρότες και στους 'Ελληνες κτηνοτρόφους. Είναι πρόγραμμα μεσαζόντων και μπορώ να σας το αποδείξω όποτε με καλέσετε. Επίσης, θεωρώ ότι στον έλεγχο, που κάποτε γίνεται -γιατί δεν πιστεύω στην ύπαρξη κουτόφραγκων- θα εκτεθεί, όχι μόνο το Υπουργείο Γεωργίας, αλλά ολόκληρη η ελληνική πολιτεία.
Σας ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Η συνάδελφος κ. Παρθένα Φουντουκίδου έχει το λόγο.
ΠΑΡΘΕΝΑ ΦΟΥΝΤΟΥΚΙΔΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ, λίγες μέρες πριν άκουσα τον κ.Φίσλερ, υπεύθυνο για θέματα γεωργίας στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση, να κάνει συστάσεις στην ελληνική κυβέρνηση και στους εμπλεκόμενους στον τομέα της γεωργίας και λίγο πολύ να λέει ωμά, απλά και κυνικά ότι κύριοι, πέστε στους αγρότες να εγκαταλείψουν την ύπαιθρο και να βρουν διέξοδο προς τα αστικά κέντρα. 'Ετσι, κύριε Υπουργέ, χωρίς αντίλογο από μέρους σας. 'Εμεινα άφωνη. Τι σημαίνει αυτό, κύριε Υπουργέ; 'Οτι απλώς οι φόβοι μας -και λυπάμαι γι' αυτό- και οι καταγγελίες μας, που όλα αυτά τα χρόνια από το Βήμα της Βουλής κάναμε σε αυτήν την Αίθουσα, βγήκαν αληθινές. Οι καταγγελίες μας για έλλειψη αγροτικής πολιτικής, για ανεπάρκεια της πολιτικής σας και των χειρισμών που κάνετε στο συγκεκριμένο τομέα βγήκαν αληθινές.
Είτε υπάρχει σκοπιμότητα από πλευράς σας είτε είναι ανεπάρκεια, τελικώς κρινόμαστε εκ του αποτελέσματος. Και το αποτέλεσμα είναι ένα, κύριε Υπουργέ: Ερήμωση της υπαίθρου. Δεν ξέρω ποιος είναι αρμόδιος να απολογηθεί για αυτά. Δεν ξέρω ποιος είναι αρμόδιος να απολογηθεί και για την έλλειψη πολιτικής, αλλά και για την αδυναμία μας να στηρίξουμε στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση όταν γίνονταν οι σοβαρές συζητήσεις στα αρμόδια όργανα, τα προβλήματα της ελληνικής γεωργίας, να στηρίξουμε τον 'Ελληνα αγρότη.
Φαντάζομαι -εγώ δεν τα πιστεύω αυτά- ότι δεν είναι αλήθεια ότι δεχθήκατε σε κάποια συνεδρίαση να αφήσετε το γάμο να πάτε για πουρνάρια, όπως λέει και ο λαός μας, ότι προτιμήσατε τα μπουζούκια αντί για τις συνεδριάσεις. Θα πρέπει ίσως και αυτό να το διαψεύσετε γιατί γράφθηκε στον Τύπο.
Ως τόσο το αποτέλεσμα είναι ότι δεν έγινε καλή υποστήριξη των αιτημάτων των αγροτών στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση. Δεν φταίει για όλα, κύριε Υπουργέ, η παγκοσμιοποίηση της αγοράς και η Ευρωπαϊκή 'Ενωση, και ας πάψουμε επιτέλους να βρίσκουμε άλλοθι σε αυτούς τους τομείς.
Νομίζετε ότι φταίει η Ευρωπαϊκή 'Ενωση για τη διάλυση των υπηρεσιών του Υπουργείου Γεωργίας και των εποπτευόμενων απ'αυτήν Οργανισμών και του ΟΓΑ; Φταίει η Ευρωπαϊκή 'Ενωση αν εμείς καθυστερούμε εγκληματικά σε βάρος των αγροτών, στις κοινοτικές επιδοτήσεις και στις αποζημιώσεις;
Ξέρετε αν φταίει η Ευρωπαϊκή 'Ενωση -και μπορείτε να το διαβεβαιώσετε- για τις καθυστερήσεις σε όλο το κύκλωμα παραγωγής και διακίνησης, εμπορίας και μεταποίησης των αγροτικών προϊόντων; Νομίζω ότι καταφέρατε και εγκλωβίσατε σήμερα -συνθλίψατε θα έλεγα- τον 'Ελληνα αγρότη μεταξύ του αυξημένου κόστους παραγωγής και του αδιέξοδου που αντιμετωπίζει τι να καλλιεργήσει επιτέλους, πώς με κάθε τρόπο να μείνει στον τόπο του. Η μία καλλιέργειά του είναι ασύμφορη, η άλλη δεν του επιτρέπεται χάριν στην κακή κατανομή των ποσοστώσεων. Συνθλίβεται από τα χρέη στην Αγροτική Τράπεζα, που ακολουθούν το δικό τους ξέφρενο ρυθμό, που έχουν καταγγελθεί για τοκογλυφία. Και μέχρι τώρα δυστυχώς παρά τα παράπονα που ακούγονται απ'όλες τις γωνιές της Ελλάδος, απ'όλην την ελληνική ύπαιθρο, δεν έχετε παρέμβει και δεν έχουμε καμία δική σας θέση σ'αυτό το θέμα.
Οι αποζημιώσεις από τον ΕΛΓΑ. Είναι τραγική η κατάσταση. Καθυστερούν ενάμιση χρόνο και πλέον. Και να σκεφθείτε ότι οι άνθρωποι που έχουν πάθει ζημιά, δεν έχουν αυτήν την περίοδο άλλους πόρους για να ζήσουν. Και όχι μόνο αυτό. Βγαίνουν χαμηλά τα κιλά. 'Οταν ένα δέντρο παράγει εκατό κιλά ροδάκινα τον ένα χρόνο και τον επόμενο χρόνο που παθαίνει ζημιά, του αναγνωρίζει ο ΕΛΓΑ ότι η ζημιά και η παραγωγή του είναι πενήντα κιλά. Υπάρχει μία ανακολουθία, που στοχεύει στο πώς θα μειώσουμε και πώς θα συνθλίψουμε τον 'Ελληνα αγρότη.
Θέλω να ελπίζω ότι θα στρέψετε την προσοχή σας σε νέους τομείς, σε έρευνα για νέες καλλιέργειες, σε αναζήτηση νέων αγορών, σε ορθή ενημέρωση του αγρότη από τους γεωπόνους στον τόπο τους για το τι πρέπει να καλλιεργήσουν, για το πώς πρέπει να το καλλιεργήσουν, πώς θα μειώσουν το κόστος, μειώνοντας τα λιπάσματα, προστατεύοντας το περιβάλλον και την υγεία του καταναλωτή για να μην έχουμε το θλιβερό φαινόμενο να μας γυρίζουν πίσω τα σταφύλια γιατί έχουν υπερβολικά φυτοφάρμακα. 
Δεν φταίει η Ευρωπαϊκή 'Ενωση αν εσείς αρνείστε να εφαρμόσετε το πόρισμα της διακομματικής επιτροπής για τη σύσταση ενιαίου φορέα δασοπυρόσβεσης. Αν φέτος με τις αλχημείες σας καταφέρατε με λιγότερες πυρκαϊές να έχουμε περισσότερα καμένα δάση, φαντάζομαι ότι αυτό που φταίει είναι η έλλειψη πολιτικής. Και εμείς θα είμαστε σύμφωνοι σε κάθε προσπάθεια που θα συγκλίνει στη βελτίωση της θέσης του 'Ελληνα αγρότη, που θα συγκλίνει στη διατήρηση του συνεκτικού ιστού της ελληνικής κοινωνίας, στη διατήρηση του 'Ελληνα αγρότη στην ελληνική ύπαιθρο, που ανήκει, με κάθε κόστος.
Φαντάζομαι ότι τα συμπλέγματα που ο κύριος Πρωθυπουργός έχει από την αποτυχία του στο Υπουργείο Γεωργίας, δεν θα τον οδηγήσουν σε αρνητικές πολιτικές. Εγώ έχω επιφυλάξεις γιατί και στις προγραμματικες δηλώσεις δεν είπε κουβέντα για τους 'Ελληνες αγρότες -και δεν θεωρώ ότι είναι τυχαίο- αλλά όχι μόνο. Νομίζω ότι και όταν συγκλονιζόταν το πανελλήνιο από τις κινητοποιήσεις των αγροτών, αρνήθηκε προκλητικά και προσβλητικά με δόση αλαζονείας να τους δει.
'Ολα αυτά δεν είναι τυχαία και παρακαλώ τον κύριο Υπουργό να μας απαντήσει. 
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο κύριος Υπουργός Γεωργίας έχει το λόγο.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Κύριε Πρόεδρε, οι συνάδελφοι της Νέας Δημοκρατίας κατέθεσαν για τρίτη φορά την καθιερωμένη επερώτησή τους εν όψει της νέας περιόδου του Κοινοβουλίου. Είναι ένας προνομιακός χώρος για δημαγωγία της δεξιάς παράταξης. 'Εχει άλλωστε και ένα συγκεκριμένο ακροατήριο γιατί πάντα η καθυστερημένη πολιτική είχε μία ανταπόκριση σε ορισμένα στρέμματα της υπαίθρου, δυστυχώς. Και η πολιτική της δεξιάς ήταν πάντα καθυστερημένη στη χώρα.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Τα έχουμε ξανακούσει αυτά.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Δεν πειράζει, να τα ακούσετε για εμπέδωση. Καλό είναι να μαθαίνετε.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ: Δεν καταλαβαίνεις από αυτά τα πράγματα και συμπτωματικά είσαι εκεί.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Κύριε Κεφαλογιάννη, ο κύριος Υπουργός άκουσε τους συναδέλφους σας με ευλαβική προσοχή. Οφείλετε να τον ακούσετε και εσείς. 
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ: Να χρησιμοποιήσει σωστές εκφράσεις ο κύριος Υπουργός.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Κύριε Κεφαλογιάννη, είστε παλαιός κοινοβουλευτικός. Γνωρίζετε ότι ο Πρόεδρος που διευθύνει τη διαδικασία, όταν χρειάζεται, παρεμβαίνει. Δεν νομίζω, όμως, ότι υπάρχει τέτοιο πρόβλημα. Μπορεί κάποια πράγματα να μη σας αρέσουν.
Ορίστε, κύριε Υπουργέ.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Τι να κάνουμε, κύριε Πρόεδρε! Ενοχλούνται ορισμένοι συνάδελφοι. 'Ετσι είναι αυτά στην πολιτική. Εδώ, όμως, έχουμε να συζητήσουμε ένα συγκεκριμένο θέμα, το θέμα της γεωργίας που έχει πάρα πολλές πλευρές και γι' αυτό δεν μπορούμε να βασιζόμαστε μόνο στη μικροπολιτική και στους μικροπαραγοντισμούς του κυρίου που απεχώρησε από την Αίθουσα που είναι κοινώς γνωστός παράγων της παρατάξεως του. Οι παράγοντες δεν μπορούν να έχουν σχέση με πολιτικά θέματα.
(Θόρυβος στην Αίθουσα)
ΣΑΒΒΑΣ ΤΣΙΤΟΥΡΙΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, ο κ.Κεφαλογιάννης είναι αρχαιότερος Βουλευτής από όλους εμάς. Τι είναι αυτά;
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Κύριε Τσιτουρίδη, δεν μπορείτε να παίρνετε αυθαίρετα το λόγο.
ΣΑΒΒΑΣ ΤΣΙΤΟΥΡΙΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, οφείλετε να προστατέψετε τον κ. Κεφαλογιάννη.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Δεν νομίζω ότι χρειάζεται συνήγορο ο κ.Κεφαλογιάννης. 'Οταν θέλει μπορεί να ζητήσει το λόγο. Λυπάμαι, κύριε Τσιτουρίδη, για τη διακοπή που κάνατε. Μπορείτε ως Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος να ζητήσετε το λόγο, αλλά όχι με αυτόν τον τρόπο.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Νόμιζε ο κ.Κεφαλογιάννης ότι θα πει αυτές τις κακοήθειες και θα μείνει αναπάντητος; Για να σοβαρευτείτε επιτέλους. 
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το πρόβλημα της γεωργίας έχει και άλλες πλευρές αρκετά σημαντικές και ουσιώδεις. Πρέπει να πω ότι οι συνάδελφοι της Νέας Δημοκρατίας σήμερα κυρίως αναφέρθηκαν στις άλλες πλευρές και όχι στη γεωργία. 'Εχουμε ένα πρόβλημα από τότε που είμαστε στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση, δηλαδή, ότι ένα μέρος της πολιτικής στη γεωργία και όχι αυτή καθ' αυτή η γεωργία σχετίζεται με ένα ολόκληρο σύστημα λογιστικό, απολογιστικό, πληρωμών. Και έτσι αυτός ο χώρος μετατράπηκε στο επίπεδο τουλάχιστον του δημόσιου τομέα δυστυχώς και κακώς κατά τη γνώμη μου -γι' αυτό κάνω προσπάθεια να το ανατρέψω- σ' ένα λογιστήριο. Το μεγαλύτερο τμήμα της επερώτησης που ανέπτυξαν οι κύριοι συνάδελφοι, αφορά ένα λογιστήριο και όχι τη γεωργία. Πρόκειται για ένα λογιστήριο οργάνωσης...
(Θόρυβος στην Αίθουσα)
Σας παρακαλώ, κύριοι συνάδελφοι, εγώ δεν σας διέκοψα. Εσείς δεν ακούτε. Ηρεμείστε. Και εσάς, κυρία Φουντουκίδου, σας άκουσα. Δημαγωγήσατε κατά κόρον. Πήραν το μήνυμα στην Πέλλα. 'Ολοι είμαστε ωραία. Αφήστε με να ολοκληρώσω.
ΠΑΡΘΕΝΑ ΦΟΥΝΤΟΥΚΙΔΟΥ: Είπα ποια είναι η πραγματικότητα. 
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Ποια πραγματικότητα; 'Εχετε εσείς σχέση με την πραγματικότητα; Σας παρακαλώ. Μη με διακόπτετε. Αν σας λείπει κάτι στην Πέλλα λύστε το αλλιώς.
ΣΑΒΒΑΣ ΤΣΙΤΟΥΡΙΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, παρακαλώ το λόγο.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Κύριε Τσιτουρίδη, δεν έχετε το λόγο. Ομιλεί ο Υπουργός. Σας παρακαλώ να σταματήσετε τις παρεμβάσεις και να ακούσετε τον κύριο Υπουργό. Θα πάρετε το λόγο στη συνέχεια. 
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Είναι απαράδεκτες οι εκφράσεις του κυρίου Υπουργού. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Απαράδεκτες εκφράσεις είναι αυτές που δεν συνάδουν με τον Κανονισμό της Βουλής. 
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Δυστυχώς, λοιπόν, το σημαντικό θέμα στο δημόσιο τομέα, στη Δημόσια Διοίκηση που αφορά τη γεωργία είναι το πρόβλημα των κοινοτικών ενισχύσεων και των αποδόσεων. Αυτό, όμως, δεν είναι γεωργία. Είναι ένα σημαντικό πρόβλημα που προσετέθη στην ελληνική γεωργία, μετά το 1980. Είναι ένα πρόβλημα που μέχρι τώρα δεν αντιμετωπίστηκε σωστά. 
'Ηταν σημαντικό λάθος γιατί μετά το 1980 δόθηκε σε εκείνο το τμήμα του δημόσιου τομέα που έπρεπε να ασχοληθεί με τη γεωργία, δηλαδή, να έχουμε τη δημόσια παρέμβαση, δόθηκε λέω το πακέτο των επιδοτήσεων, με αποτέλεσμα οι γεωπόνοι που είναι ο σημαντικός παράγων για την ανάπτυξη της γεωργίας , είναι οι επιστήμονες που έχουν τη δυνατότητα να δίνουν γνώσεις, να ενημερώνουν, να καθοδηγούν, να δίνουν κατευθύνσεις, ασχολούνται στο σύνολό τους σήμερα , μιλάω για το δημόσιο τομέα , με την απόδοση των επιδοτήσεων και με λογιστικού τύπου δραστηριότητες.
Την εβδομάδα που έρχεται θα κατατεθεί το νομοσχέδιο όπου και εμείς εναρμονιζόμαστε με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής ' Ενωσης και συγκροτούμε τρεις οργανισμούς, έναν διαχείρισης και ελέγχου των προϊόντων, έναν πληρωμών και έναν πιστοποίησης του συστήματος. Θα είναι Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου που θα εποπτεύνται από το δημόσιο, για το λόγο ότι πρέπει κάποιος να φέρει την πολιτική ευθύνη, γιατί ορισμένες χώρες της Ευρωπαϊκής ' Ενωσης έχουν δώσει σε ιδιωτικές εταιρείες αυτόν το μηχανισμό της απόδοσης των επιδοτήσεων. 
Πρέπει να πω ότι αυτό το πολυδαίδαλο σύστημα που πολλές φορές έχω επισημάνει ότι έχει στοιχεία κακοδιαχείρισης , ατασθαλιών και διαφθοράς δεν ελέχθηκε πολιτικά. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Καταβάλλουμε τεράστιες προσπάθειες για να υπάρξει πολιτικός έλεγχος στο χώρο του δημόσιου τομέα της γεωργίας και αυτό γιατί ομάδες υπαλλήλων χρόνια ασχολούμενοι με αυτά τα θέματα έχουν διαμορφώσει και θύλακες άσκησης πολιτικής εξουσίας. 
Ιδιαίτερα το πρώτο θέμα που έθεσε ο κ. Μπασιάκος της ΓΕΔΙΔΑΓΕΠ, πραγματικά όταν ανέλαβε τα καθήκοντά μου βρήκα θύλακες εξουσίας και συναλλαγών. Δύο φορές έγιναν αντικαταστάσεις δεκάδων υπαλλήλων γιατί πρέπει να ξέρετε πως όσοι προβαίνουν σε αυτές τις δραστηριότητες δεν φέρνουν και τα παραστατικά και τις αποδείξεις. Πρέπει να σας πω ακόμη, ότι έχω πάει στον ανακριτή και κατέθετα επί δύομισι ώρες σημαντικά στοιχεία για αυτές τις υποθέσεις γιατί όταν τμήματα και ομάδες υπαλλήλων διαχειρίζονται κάθε χρόνο ένα κονδύλι της τάξης του ενός τρισεκατομμυρίου τριακόσια δισεκατομμύρια δραχμές (1.300.000.000.000) αυτό δημιουργεί και τα ανάλογα προβλήματα.
Πρέπει να πούμε ότι η κατάσταση δεν είναι όπως ήταν πριν από τις εκλογές για τη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση. Δεν υπάρχει πλέον το παλαιό Υπουργείο Γεωργίας, οι υπηρεσίες του έχουν οργανωθεί σε άλλη βάση σύμφωνα με το νέο νομοθετικό πλαίσιο. Υπάγονται, δηλαδή, στο νομάρχη οι διευθύνσεις Γεωργίας και ορισμένες νομαρχίες τις ονόμασαν και διευθύνσεις Αγροτικής Ανάπτυξης. Το λέω γιατί γίνεται συνέχεια μία κριτική γιατί δεν γίνεται καθοδήγηση στους αγρότες , γιατί δεν τους ενημερώνουν, γιατί δεν τους δίνουν κατευθύνσεις. Αν δουλεύει σωστά η νομαρχιακή αυτοδιοίκηση δεν μπορεί να γίνεται αυτό. Είναι ένα νέο στοιχείο.Επίσης αν οι υπηρεσίες της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης δεν στέλνουν έγκαιρα τα στοιχεία των φακέλων για τα προϊόντα που πρέπει να δοθούν οι επιδοτήσεις, θα καθυστερήσουν να δοθούν . 'Ομως, από τη στιγμή που έρχονται στην κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου οι φάκελοι οι επιδοτήσεις δίνονται μέσα σε πέντε ημέρες, όταν οι φάκελοι είναι πλήρεις. Μια βασική καταστρατήγηση που κάναν αυτοί οι κύριοι είναι ότι καταθέτουν ένα φάκελο, βάζουν και μια δυό εφημερίδες μέσα με μία αίτηση και αρχίζουν μετά ανάλογα με την πίεση που θα δεχθούν να φέρνουν και τα υπόλοιπα δικαιολογητικά που είναι απαραίτητα. Εδώ και τέσσερις μήνες δεν γίνεται κανένας φάκελος δεκτός αν δεν είναι πλήρης.Μόλις πήραμε αυτήν την απόφαση ξεσηκώθηκαν όλοι, όλες οι διοικήσεις και τα επιμελητήρια, όλοι οι επιχειρηματίες και συναλλασσόμενοι, και οι παραγωγοί και οι συνεταιρισμοί και οι συνεταιριστές , όσοι είναι μέσα στο δίκτυο των ενισχύσεων και αφού φώναξαν και έστειλαν αρκετά γράμματα σε εμένα και στον Πρωθυπουργό , κατάλαβαν ότι δεν θα ξαναγίνει δεκτός φάκελος με απλά χαρτιά και μετά να αρχίζουμε να ζητάμε ένα-ένα τα χαρτιά.
Με αυτήν τη λογική είχε συγκεντρωθεί ένα στόκ φακέλων στη κεντρική υπηρεσία που δεν είχε όλα τα στοιχεία της τάξεως των τεσσάρων χιλιάδων φακέλων.
Με παρέμβαση που κάναμε, λόγω του ότι ήταν και συγκεκριμένη η κατάσταση στο προσωπικό, προσλάβαμε εκατόν σαράντα εποχικούς υπαλλήλους, τους εκπαιδεύσαμε -και ήδη οι φάκελοι είναι στους επτακόσιους και γίνεται εκκαθάριση γιατί αυτοί οι φάκελοι δεν είναι πλήρεις.
'Ενα άλλο παράδειγμα για το μητρώο, που το παρέλαβε η ΠΑΣΕΓΕΣ. Οι ενώσεις των συνεταιρισμών, όταν πήγαιναν οι αγρότες και έκαναν τις αιτήσεις, τις έπαιρναν κακώς κάκιστα, αφού έπαιρναν και μια αμοιβή που δεν ήταν μέσα στα συμφωνηθέντα και δεχόντουσαν δηλώσεις που δεν ήταν ειλικρινείς. Πολλοί αγρότες, λοιπόν -θα δούμε αν είναι αγρότες- αρνήθηκαν να δώσουν τον αριθμό φορολογικού μητρώου, αρνήθηκαν να δώσουν το επάγγελμά τους ή της συζύγου, για να μη φανεί το οικογενειακό εισόδημα, αρνήθηκαν να δώσουν σε ποιο φορέα είναι ασφαλισμένοι. 
Κάθε φορά που θα έρχεται εδώ η αντιπροσωπεία των Βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας, θα λένε, καταγγέλλουμε για το μητρώο το Υπουργείο Γεωργίας, ενώ το μητρώο το ανέλαβε να το κάνει η ΠΑΣΕΓΕΣ και οι συνεταιριστικές οργανώσεις.
EYAΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Ο Πρωθυπουργός το υποσχέθηκε. 
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Εγώ δεν σας διέκοψα. Επιτέλους! Εγώ σας λέω τι συμβαίνει.
EYAΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Η Κυβέρνηση το υποσχέθηκε στον ελληνικό λαό και όχι η ΠΑΣΕΓΕΣ.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Το έδωσε η Κυβέρνηση. Ναι, ξέρω. Καλώς! Ωραία, ενδιαφέρον!
'Ετσι, λοιπόν, μπορώ να αναφέρω εκατοντάδες περιστατικά. Για παράδειγμα, την εξισωτική αποζημίωση, που πάλι οι ίδιοι οι υπάλληλοι έφτιαξαν και το σύστημα το πώς θα την αποδίδουν. 'Ενα δαιδαλώδες σύστημα, για να έχουν αντικείμενο οι συνάδελφοι. Είναι -λέει- δεκαοκτώ χιλιάδες γεωτεχνικοί και πέντε χιλιάδες είναι άνεργοι. Οι συνάδελφοι θα συγκεντρώνουν όλα τα στοιχεία και αφού πάνε στις κοινότητες και απαντήσουν οι κοινότητες και μετά απαντήσει η 'Ενωση των Συνεταιρισμών και μετά απαντήσει η Διεύθυνση της Αγροτικής Ανάπτυξης της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης και συγκεντρωθούν τελικά και βγει ο κοινός λογαριασμός, θα αρχίσουν οι αποδόσεις. Μιλάμε, δηλαδή, για τραγέλαφο. 'Ολο αυτό το σύστημα καταργείται. 'Ηταν απαράδεκτο. Σε όλες τις χώρες της Κοινότητας, οι επιδοτήσεις δίνονται μέσα σε 2-3 μήνες, σε όλα τα προϊόντα και σε όλο το δίκτυο.
Στήθηκε, λοιπόν, εδώ, για λόγους ανεργίας, απασχόλησης, αντικειμένων και μετατόπισης των ενδιαφερομένων από την γεωργία στο λογιστήριο, ένας ολόκληρος μηχανισμός. Αυτό είναι ένα ολόκληρο σύστημα, ένα φαινόμενο το οποίο καταργούμε. Και πρέπει να σας πω, ότι οι αντιδράσεις δεν ήταν λίγες.
EYAΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Τέσσερα ολόκληρα χρόνια, τι κάνατε;
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Κύριε Μπασιάκο, επί είκοσι λεπτά που μιλούσατε, δεν σας διέκοψε ο Υπουργός ούτε για ένα δευτερόλεπτο. Θα σας παρακαλέσω να μην ξαναδιακόψετε, ακόμα και όταν διαφωνείτε.
EYAΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Μας προκαλεί, γι'αυτό διακόπτουμε!
ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Είναι και Βοιωτός.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Μα, ακριβώς επειδή είναι Βοιωτός, δεν θέλει να βοηθήσει το Προεδρείο. Θα πρέπει να είναι ο πρώτος που θα πρέπει να βοηθήσει το Προεδρείο!
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Με αυτό το επιχείρημα πείθομαι!
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Αυτό ήταν και το καλύτερο! Πιστεύω, ότι όλους μας βοηθάει!
'Ετσι, λοιπόν, θα αλλάξει το σύστημα των επιδοτήσεων. Και δεν αληθεύει αυτό που άκουσα για πεντακόσιες ημέρες. Δεν ήταν αλήθεια αυτό. Η μόνη καθυστέρηση που έγινε, είναι ότι η Κυβέρνηση πράττοντας, όπως και άλλες κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, μετέφερε ένα σημαντικό τμήμα των επενδυτικών δραστηριοτήτων από τον τακτικό κρατικό προϋπολογισμό στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων. Εκεί μετέφερε και το μισό πακέτο των ενισχύσεων. Αυτή η ιστορία είχε ως αποτέλεσμα να καθυστερήσουμε, διότι μια τροπολογία συζητήθηκε και ευτυχώς ψηφίστηκε την τελευταία μέρα πριν κλείσει η Βουλή τον Ιούνιο. Γιατί θα είχαμε και άλλες καθυστερήσεις. Διότι, πάλι όλοι αυτοί που λειτουργούσαν το σύστημα θα ήθελαν με κάθε τρόπο να καθυστερήσουν. 
Για να κάνω αυτούς τους τρεις οργανισμούς που έρχονται την άλλη εβδομάδα στη Βουλή, πρέπει να σας πω ότι βοηθήθηκα μόνο από δύο υπαλλήλους στο Υπουργείο. Ουδείς ήθελε να φύγουν οι επιδοτήσεις από το Υπουργείο. Αφού με αυτό έζησαν δεκαπέντε χρόνια. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Γιατί με αυτό το σύστημα θα ενσωματωθούν και όλοι οι οργανισμοί που αναφέρονται στα προϊόντα. Και τώρα δεν θέλουν βέβαια οι κύριοι που είναι στο βαμβάκι, διότι καλά λειτούργησαν τόσα χρόνια.
Δεν θέλω να πω το ίδιο για τον καπνό, διότι υπάρχει μια καλή κατάσταση για τα άλλα προϊόντα. Γιατί, για παράδειγμα, διάβασα στις εφημερίδες -επειδή επικαλείσθε τις εφημερίδες και μάλιστα εφημερίδες οι οποίες λένε αρκετές ανακρίβειες- αυτό που γράφτηκε προχθές, τι έκανε ο Υπουργός στις Βρυξέλλες, δεν ήταν δραστήριος εκείνη την ώρα στο Συμβούλιο των Υπουργών και δεν υπερασπίστηκε το λάδι και θα πέσει φέτος η τιμή στο λάδι.
Μιλάμε, δηλαδή, για "καραγκιοζιλίκια", γιατί χρειάζονται τέτοιες διατυπώσεις σε ορισμένες περιπτώσεις.
Τι θα έκανε ο Υπουργός της χώρας όταν οι παραγωγοί δήλωσαν εκατόν πενήντα χιλιάδες τόνους παραπάνω λάδι φέτος; Γιατί άλλο τι παράγεις και άλλο τι δηλώνεις. Το ίδιο έπραξαν και κάποιοι άλλοι έξυπνοι παραγωγοί στην Ισπανία που δήλωσαν άλλους τριακόσιους πενήντα χιλιάδες τόνους λάδι, με αποτέλεσμα να έχουμε μια υπέρβαση στην Κοινότητα φέτος πεντακόσιες χιλιάδες τόνους λάδι και από το ένα εκατομμύριο τριακόσιες πενήντα χιλιάδες τόνους που ήταν το πλαφόν της Κοινότητας, να πάμε στο ένα εκατομμύριο οκτακόσιες πενήντα χιλιάδες τόνους.Θα έχουμε συνυπευθυνότητα 27% και θα χαθεί εισόδημα για την Ελλάδα πενήντα με εξήντα δισεκατομμύρια. Ο Υπουργός Γεωργίας φταίει που στο Συμβούλιο δεν ήταν ικανός, δεν έπραξε, ο ανύπαρκτος! Δεν ακούτε αυτά τα ανέκδοτα τα χαρωπά τα ωραία; 'Εχω αρχίσει να τα απολαμβάνω, γιατί αποτελούν φαινόμενα.
Εδώ έχουμε να κάνουμε με αγορά κύριοι. Δεν είναι θέμα του Υπουργείου Γεωργίας να πει αν θα λειτουργήσουν σωστά οι παραγωγοί. Το Υπουργείο επιβάλλει ποινές στους παραβάτες. Τίποτε άλλο. 'Οταν πρόπερσι οι εκκοκκιστές σε συνεργασία με παραγωγούς και γεωπόνους έριξαν αέρα, δηλαδή έκλεψαν τριακόσιους πενήντα χιλιάδες τόνους -δήλωσαν δηλαδή παραπάνω τριακόσιους πενήντα χιλιάδες τόνους- βέβαια το βαμβάκι πήγε στις διακόσες είκοσι (220) δραχμές το κιλό. Πέρσι, όμως, που έπεσε ο πέλεκυς και θα συνεχιστεί και φέτος θα κλείσουν και άλλα εκκοκκιστήρια. Θα δούμε εάν μπορούν να ξανακλέψουν, να βάζουν επιπλέον χιλιάδες τόνους μετά να πέφτει η τιμή του βαμβακιού και οι άλλοι, οι αγωνιστές που "χάνονται", "ξεκληρίζονται", "καταστρέφονται", να ετοιμάζονται να βγουν στο δρόμο.
Είναι γνωστό πλέον το θέμα κατά πόσο θέλουμε να ασχοληθούμε με τη γεωργία ή με την πολιτική στη γεωργία, που έχει ακροατήριο, γιατί υπάρχει πρόβλημα με το εισόδημα. Νομίζω ότι είπα αρκετά για το θέμα της διαχείρισης των επιδοτήσεων. Γιατί τώρα δεν συζητάω για γεωργία. Συζητάμε για επιδοτήσεις. Υποστηρίζει το εισόδημα, μια πολιτική που συναποφασίστηκε και με τη χώρα μας στην Κοινότητα. Πρέπει να δούμε όμως και πότε θα ασχοληθούμε με τη γεωργία.
Υπάρχει ένα δεύτερο θέμα, των ζημιών. Για όλους τους πολιτικούς ασχολούνται με τη γεωργία πρώτο θέμα είναι οι επιδοτήσεις, δεύτερο θέμα οι ζημιές, τρίτο θέμα οι καταστροφές και στο τέλος ας πούμε και κάτι για τη γεωργία. Διότι δυστυχώς αποτελεί μια πραγματικότητα για τη χώρα μας, το 50% του εισοδήματος στον αγροτικό τομέα προέρχεται από κοινοτικές ενισχύσεις.
'Οσον αφορά τις ζημιές όντως είχαμε κάποιες αρνητικές καιρικές συνθήκες και ιδιαίτερα σε ορισμένες περιοχές που έχουν πληγεί τα τελευταία τέσσερα με πέντε χρόνια, τρεις φορές τουλάχιστον. Αυτό δημιούργησε ένα αρνητικό γεγονός με αποτέλεσμα ο ΕΛΓΑ να έχει αδυναμία διαθεσίμων για να καταβάλει ο ίδιος τις αποζημιώσεις εκείνες που αναλογούν στον ΕΛΓΑ.
Δεν αληθεύει, λοιπόν, το άλλο επίσης χαρωπό και ανακριβές και απαράδεκτο ότι με κάλεσε λέει ο Πρωθυπουργός για να μου τονίσει τις ευθύνες μου και όλα αυτά τα ωραία. Με τον Πρωθυπουργό είχαμε μια συνεργασία -γιατί υπάρχει συνεργασία και σοβαρή προσπάθεια και στήριξη για να βγει πέρα αυτή η αρνητική κατάσταση που υπάρχει στη γεωργία- και με τον κ. Χριστοδουλάκη και με τον κ. Παπαντωνίου, για να βρούμε πώς θα ενισχύσουμε τον ΕΛΓΑ λόγω του ότι έχει αδυναμία να πληρώσει. Και βρήκαμε τη λύση. Ο ΕΛΓΑ θα πάρει τρία δισεκατομμύρια (3.000.000.000) από τον τακτικό κρατικό προϋπολογισμό και δεκαοκτώμισι δισεκατομμύρια (18.500.000.000) σε δάνειο του οποίου τον τόκο θα αναλάβει ο τακτικός προϋπολογισμός, για να μπορέσει έτσι να αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα που προέκυψε λόγω των εκτάκτων συνθηκών. Λόγω των καιρικών συνθηκών έχουμε ένα πρόβλημα. Θα γίνουν κανονικά οι πληρωμές όπως έχουμε πει ήδη και στη Μακεδονία και στη Θεσσαλία μέχρι 15 Δεκεμβρίου και θα δοθούν οι αποζημιώσεις για τις ζημιές. 
Υπάρχει το πρόβλημα των ζημιών που είχαμε την προηγούμενη περίοδο, όπου μας έδωσε τη δυνατότητα η Κοινότητα να μεταφέρουμε χρήματα από τα αναλογούντα στην Ελλάδα από τα κοινοτικά κονδύλια -αυτό είναι αρνητικό, δεν πρέπει να το επαναλάβουμε- δηλαδή χρήματα που είναι για έργα υποδομών, για επενδύσεις. Αυτά τα μεταφέραμε στο εισόδημα.
Σε συνεργασία που είχαμε με τον Επίτροπο κ. Φίσλερ και με το συμβούλιο των Υπουργών, μεταφέραμε είκοσι δισεκατομμύρια (20.000.000.000) δραχμές. Οι επιδοτήσεις γι' αυτό το κεφάλαιο των ζημιών άρχισαν να αποδίδονται απο πέρυσι το Σεπτέμβριο και στις αρχές του επόμενου μήνα θα έχουν καταβληθεί σε όλους. Δεν θα υπάρχει πλέον άλλωστε και κονδύλι ανάλογο γι' αυτήν την υπόθεση.
Θα ήθελα εδώ να σημειώσω ότι είδα μία απάντηση που δόθηκε στον Ευρωβουλευτή κ. Αλαβάνο, που ρώτησε σχετικά με τις ζημιές στη Θεσσαλία. Απήντησε, λοιπόν, η Κομισιόν δηλαδή ο κ. Φίσλερ ότι μπορεί κάθε χώρα να μεταφέρει κονδύλια για να δίνει αποζημιώσεις. Και βγήκαν εφημερίδες με τίτλους που δεν ήταν ακριβείς. Δίνει αποζημιώσεις, μεταφέροντας κονδύλια, όταν υπάρχει ζημιά στο κεφάλαιο και όχι στα προϊόντα. Αυτό για να είμαστε εξηγημένοι. Για να μην αρχίσουμε και ανοίξουμε ένα άλλο κεφάλαιο τώρα ότι θα μπορούμε να μεταφέρουμε κονδύλια για να πληρώνουμε προϊόντα. Αυτό δεν μπορεί να γίνει. Δεν υπάρχει τέτοια δυνατότητα. Το διάβασα στις εφημερίδες και υπήρχε ως υποπαράγραφος το πού ακριβώς μπορεί να δίδονται. Πράγματι, όταν γίνονται ζημιές στο κεφάλαιο, υπάρχει καλή διάθεση στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση για αποζημιώσεις, γιατί είναι η βάση για να αναπτύσσεται περαιτέρω η γεωργία.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ: Τι εννοείτε όταν λέτε κεφάλαιο; 
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Πάντως όχι για τα προϊόντα.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ: 'Οταν μιλάτε για φυτικές δραστηριότητες, τι εννοείτε;
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Μπορούμε να συζητήσουμε στη συνέχεια, αλλά τώρα θα πρέπει να συνεχίσω γιατί ο χρόνος μου είναι ήδη πολύ περιορισμένος.
Το τρίτο θέμα που θα ήθελα να θέσω, είναι σχετικά με την ενημέρωση των αγροτών. 
Δεν γνωρίζω τις δραστηριότητες που προϋπήρχαν στο Υπουργείο Γεωργίας, αλλά νομίζω -σε σχέση με τα ντοκουμέντα που και εγώ βρήκα στα γραφεία του Υπουργείου Γεωργίας- ότι έχουν εκδοθεί τα περισσότερα ντοκουμέντα από κάθε άλλη φορά για όλες τις διαδικασίες, για ό,τι έχει συμβεί στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση, για ό,τι πρόκειται να συμβεί, για όλες τις πολιτικές, για όλες τις επιλογές μας, για όλα τα νομοσχέδια. Και αυτό το υλικό διαβιβάζεται σε όλους τους νομάρχες, σε όλους τους αντινομάρχες που είναι υπεύθυνοι για τον πρωτογενή τομέα, σε όλες τις ενώσεις της χώρας, σε όλους τους περιφερειάρχες, διότι τώρα πλέον με τον άλλο κύκλο διοικητικής διαίρεσης ακόμα πιο πολύ συρρικνώνονται οι δυνατότητες του Υπουργείου Γεωργίας να παρεμβαίνει και πολύ σωστά. Και διάβασα μία ημέρα ένα άρθρο του Ευρωβουλευτή της Νέας Δημοκρατίας του κ. Χατζηδάκη και συμφωνώ που λέει ότι πλέον τα Υπουργεία Γεωργίας σε όλες τις χώρες της Κοινότητας, είναι υπουργεία που θα πρέπει να σχεδιάζουν στρατηγική, θα πρέπει να προετοιμάζουν κονδύλια και να χρηματοδοτούν δράσεις, θα πρέπει να ενημερώνουν και θα πρέπει να διαπραγματεύονται και όχι όλες τις άλλες δραστηριότητες, τις οποίες μέχρι τώρα ακόμη συνεχίζουν να ασκούν. Γιατί θύλακες και ομάδες -έντεκα χιλιάδες υπάλληλοι- ήταν στο πρώην Υπουργείο Γεωργίας που ασκούσαν εξουσία, πολιτικές, μοίραζαν χρήματα, δράσεις και συνεχίζουν και τώρα σε ορισμένες περιπτώσεις.
Και λέω για παράδειγμα αυτό που μου είπε ο κ. Σταύρου ότι δεν έχω και καλή συνεργασία με ορισμένους υπαλλήλους στη Γενική Γραμματεία Δασών και Περιβάλλοντος. 'Οντως δεν έχω, γιατί έχουμε διαφορετικές προθέσεις -για να μην πάω μέχρι το δόλο- έχουμε διαφορετικές εκτιμήσεις και διαφορετικές κατευθύνσεις. Εγώ πάντως, κύριε Σταύρου, δεν θα ξαναϋπογράψω τέσσερα δισεκατομμύρια (4.000.000.000) δραχμές υπερωρίες για δασοπυροσβέστες που σβήνουν μόνο πέντε φωτιές στη χώρα, όπως γινόταν κάθε χρόνο -γι' αυτό πήρα την απόφαση και πήγα στον Πρωθυπουργό και πρότεινα να πάει η δασοπυρόσβεση στο Υπουργείο Δημοσίας Τάξεως- και να γίνεται κάθε δεύτερη χρονιά μια μεγάλη φωτιά που πρέπει να ψάξουμε από πού προέρχεται για να έχουμε αντικείμενο ορισμένοι, όπως υπερωρίες και λόγο και δραστηριότητες.
Και είμαι και κατά του πορίσματος της διακομματικής επιτροπής και μπορώ να το αποδείξω όσον αφορά αυτό το τμήμα και αυτές τις δραστηριότητες.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Τότε γιατί υπογράψατε το ομόφωνο πόρισμα; 
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Φέρτε το για τροποποίηση.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Κοιτάξτε να δείτε, όταν γίνεται μία πρόταση δεν μπαίνει ο καθένας μέσα σε ένα ορισμένο χώρο. 'Ετσι, λοιπόν, δεν θα κάνουμε τη δουλειά ορισμένου κύκλου υπαλλήλων ούτε ορισμένων ψηφοφόρων σας ή ψηφοφόρων μας που έχουν στήσει έναν ολόκληρο μηχανισμό για να έχουν λόγο, αντικείμενο και λόγο ύπαρξης και να διαχειρισθούν το αντικείμενο και να υπερπληρωθούν γι' αυτό το αντικείμενο και όλα τα συναφή.
Επιτέλους, καλά είναι να υπάρχουν πολιτικές στη χώρα, γιατί όποιος θέλει ψήφο, να κατέλθει να την πάρει. Δεν θα κυβερνούν ορισμένες ομάδες. Γιατί δεν έχουν και την πολιτική ευθύνη. 'Αλλοι έχουν το λογαριασμό.
Θα ήθελα με την ευκαιρία αυτή να πω, επειδή ο χρόνος μου είναι περιορισμένος, ότι αυτή η καταστροφική ιστορία με το δάσος της Θεσσαλονίκης έγινε πάλι σ' αυτήν τη λογική που προανέφερα. Διότι όταν ο κ. Σωτηρλής και ο κ. Μπεργιάτος ανέλαβαν από 5 Φεβρουαρίου να διαπραγματευθούν με τους αξιωματικούς της Πολεμικής Αεροπορίας -γιατί ξέρετε πολύ καλά ότι ναι μεν τα αεροπλάνα είναι ιδιοκτησία του Υπουργείου Γεωργίας αλλά τα διαχειρίζεται η Πολεμική Αεροπορία- οι κύριοι αυτοί επέβαλαν το πρόγραμμα, που έχει κατατεθεί σε όλους εσάς τους συναδέλφους, ότι μετά τις 15 Ιουλίου θα μπορούν να είναι στη θέση τους. Δυστυχώς αυτό ήταν σε άγνοια και του Υπουργού Γεωργίας και του Υπουργού Εθνικής 'Αμυνας, όπως ήδη έχουμε γνωστοποιήσει. Θα έπρεπε να ήταν στη θέση τους από την 1η Μαϊου. Αλλά και εκείνοι, όμως, επειδή ήθελαν να αρχίσουν τις διακοπές τους από μία συγκεκριμένη ημερομηνία και θα πρέπει να μετακινηθούν και να δράσουν σε ορισμένες περιοχές της υπαίθρου για συγκεκριμένο χρόνο -θα πρέπει να κάνουμε μεγάλη συζήτηση για τη διάβρωση του δημόσιου τομέα σε πάρα πολλά Υπουργεία- είχαμε ως αποτέλεσμα αυτό το περιστατικό. Διότι πέρσι, που δεν έτυχε να έχουμε αυτήν τη μεγάλη ζημιά, κατά δέκα μέρες μεθύστερα εγκαταστάθηκαν τα αεροπλάνα στις περιοχές που έπρεπε να βρίσκονται. Και αυτό θεωρήθηκε ως μεγάλη επιτυχία από τους κύκλους αυτούς που οργάνωσαν τη διαπραγμάτευση. "Να", λένε, "κατά δέκα μέρες νωρίτερα θα πάνε φέτος τα αεροπλάνα στη θέση τους", γιατί πέρσι είχαν πάει 25 Ιουλίου στη θέση τους, δηλαδή στο μέσον του θέρους. Λένε "εμείς δεν αναλαμβάνουμε την ευθύνη για την ασφάλεια των πτήσεων". Ξέρετε τι ταμπού είναι αυτό. Και το έλεγαν σε κάθε διαπραγμάτευση, ότι δεν ανελάμβαναν την ευθύνη για την ασφάλεια των πτήσεων. Οπότε σταματούσε η συζήτηση, γιατί από εκεί και πέρα δεν μπορείς να συζητάς. Θα μπορούσα να πω πολλά τέτοια περιστατικά που οδήγησαν σε ορισμένες δραστηριότητες και σε ορισμένες ενέργειες.
Και δεν αληθεύει αυτό που λέτε. Το Ελεγκτικό Συνέδριο είχε μια πρώτη απόφαση, προτείναμε να αναθεωρηθεί, έγινε δεκτή η πρότασή μας και η δεύτερη η απόφαση είναι θετική και έχουν αρχίσει πληρωμές.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: 'Εχουμε τα πρακτικά.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Μα, η εφημερίδα σας που σας ενημερώνει κάθε μέρα και σας δίνει αρκετό χόρτο, γράφει την πρωτόδικη. 'Εχετε τα πρακτικά της πρωτόδικης απόφασης γιατί υπήρξε πρόταση για την αναθεώρηση της αποφάσεως και έγινε δεκτή η πρότασή μας. 'Αρα και σ' αυτό το σημείο δεν είσαστε αληθείς. Αυτά για να κλείσω αυτόν τον τομέα. 
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Ιδιαίτερα θα παρακαλέσω...
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Τι παρακαλείτε, κύριε συνάδελφε; 'Εχω το δικαίωμα να μιλώ. Διακόπτετε; Σας παρακαλώ!
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Δεν μπορείτε να λέτε ανακρίβειες... 
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Σας παρακαλώ, λέτε πράγματα ανειλικρινή. Καθίστε στη θέση σας!
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Δεν μπορεί να λέτε ότι είσθε υπεράνω ευθυνών, ενώ είσθε ο άμεσα υπεύθυνος.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Κύριε Πρόεδρε...
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Κύριε Σταύρου, είναι αυτή διαδικασία;
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Κύριε Πρόεδρε...
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): 'Οχι, σας παρακαλώ, δεν έχετε το λόγο. 'Οταν θα ολοκληρώσει ο κύριος Υπουργός θα πάρετε το λόγο. Μα, δεν μπορώ να καταλάβω τι έχετε πάθει σήμερα! Ειλικρινά σας μιλάω.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Ο κύριος Υπουργός δεν καταλαβαίνει. Εσείς τουλάχιστον καταλαβαίνετε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Μα, είναι δυνατόν, κύριε Σταύρου, να παίρνετε έτσι αυθαίρετα το λόγο! 
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, σας ζήτησα το λόγο.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Μα, δεν μου ζητήσατε το λόγο.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Σας ζήτησα το λόγο επί προσωπικού. Δεν μπορεί να λέει ανακρίβειες ο κύριος Υπουργός.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Κύριε Σταύρου, δεν έχετε το λόγο!
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Είναι συμπεριφορά συναδέλφων αυτή, ούτε Κανονισμός ούτε διαδικασίες ούτε τίποτε. 
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Αφήστε τις συστάσεις.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): 'Οταν θα λέτε ανακριβή πράγματα, θα έχετε απαντήσεις.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Μα, τι είναι αυτά τα πράγματα που λέει; Θέλω το λόγο επί προσωπικού. Δεν του επιτρέπω!
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Κύριε Σταύρου, δεν μπορείτε να αυθαιρετείτε εντός αυτής της Αιθούσης!
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Δεν μπορεί να οχυρώνεται ο κύριος Υπουργός...
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Σας παρακαλώ καθήστε στο έδρανό σας! Θα ζητήσετε το λόγο επί προσωπικού, όταν τελειώσει ο κύριος Υπουργός.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Επαναλαμβάνω, λοιπόν, ότι έγινε η πρόταση αναθεώρησης και η απόφαση είναι θετική και έχει λήξει το θέμα.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: 'Εχουμε τα πρακτικά του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Ο κ. Σταύρου επικαλείται την πρωτόδικη απόφαση, για να δημιουργεί εντυπώσεις.
Θα ήθελα να πάω στο θέμα της απορρόφησης των επιδοτήσεων. Είναι το μόνο Υπουργείο στη χώρα που έχει το μεγαλύτερο ποσοστό απορρόφησης. Φέτος απορροφήσαμε το 116% των κοινοτικών κονδυλίων. Και γι' αυτόν το λόγο η ηγεσία της Κυβέρνησης και το επιτελείο του Υπουργείου Οικονομικών αποφάσισε, σε συνεργασία με τα άλλα Υπουργεία που δεν απορρόφησαν τα κονδύλια, να γίνει μία συνεργασία στην Κομισιόν, ανάμεσα σε επιτρόπους που αφορούν τα συγκεκριμένα κονδύλια, να μετακινηθούν κονδύλια στο Υπουργείο Γεωργίας. Και το αρχικό αίτημα ήταν για εκατόν δώδεκα δισεκατομμύρια πεντακόσια εκατομμύρια (112.500.000.000) δραχμές, αλλά επειδή υπάρχει άρνηση ιδιαίτερα από τον Επίτροπο κ. Φλιν των Κοινωνικών Υποθέσεων ίσως μειωθεί αυτό το ποσό, αλλά θα είναι πάνω από πενήντα δισεκατομμύρια (50.000.000.000) δραχμές. Και εδώ αναφερθήκατε σε αναληθή στοιχεία.
Θα ήθελα να κλείσω αναφερόμενος σ' αυτά που είπε η κ Φουντουκίδου, ότι ο κ. Φίσλερ ήλθε εδώ και είπε να εγκαταλείψουμε την ύπαιθρο. Δεν είναι ακριβή αυτά. Βασική ζώνη τώρα στις διαπραγματεύσεις για την "ατζέντα 2000", εν όψει της αναθεώρησης της κοινής αγροτικής πολιτικής, είναι η ανάπτυξη της υπαίθρου.
Yπάρχει δηλαδή, για πρώτη φορά, θέμα δράσης και κονδύλια για την ανάπτυξη της υπαίθρου.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Με αγρότες ή χωρίς αγρότες;
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Παρακαλώ. 
Δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη της υπαίθρου χωρίς αγρότες. Ποιοι θα εγκατασταθούν στην ύπαιθρο; Οι βιομηχανίες; Το εμπόριο; Μα, να μη λέμε υπερβολές.
'Ετσι, λοιπόν, πρέπει να δούμε ότι τα πράγματα εξελίσσονται. Δηλαδή ήταν πρόοδος το 1961 που οι αγρότες ήταν το 65% του πληθυσμού; 'Ηταν πρόοδος ότι το 1981 το 35% του πληθυσμού ήταν αγρότες; Το 1991 σύμφωνα με την απογραφή, που ήταν 18,5% και ήταν περισσότεροι.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Είναι άνεργοι αυτοί τώρα. 
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Παρακαλώ. 
Οι άνεργοι, επειδή συνεχώς λέτε πράγματα τα οποία δεν είναι ακριβή, είναι πάνω από τετρακόσιοι χιλιάδες στη χώρα μας. Οι εκατό χιλιάδες είναι πτυχιούχοι από πανεπιστήμια και Τ.Ε.Ι. και οι τριακόσιες χιλιάδες είναι απόφοιτοι λυκείου που δεν αναζητούν θέσεις εργασίας στον αγροτικό τομέα και στην ύπαιθρο. Είναι, όπως πολύ σωστά είπε μια μέρα ένας συνάδελφος, αδιόριστοι που περιμένουν μία θέση εργασίας γραφείου στο δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα. Δυστυχώς, είναι τριακόσιοι πενήντα χιλιάδες λαθρομετανάστες στην ύπαιθρο ανάμεσα στους πεντακόσιους χιλιάδες λαθρομετανάστες που είναι στην Ελλάδα, που μαζεύουν τα βαμβάκια, μαζεύουν τις ελιές, μαζεύουν τα καπνά και τα εσπεριδοειδή.
'Ολα τα άλλα, ότι χανόμαστε και ξεκληριζόμαστε, είναι δημαγωγίες γιατί απευθυνόμαστε σ' ένα ορισμένο στρώμα και έχουμε από αυτό ορισμένες πολιτικές προσδοκίες. Δυστυχώς για μας, η συρρίκνωση του αγροτικού πληθυσμού έγινε πρώτα απ' όλα για δημογραφικούς λόγους. Το 35% του πληθυσμού που εργάζεται στην ύπαιθρο είναι πάνω από εξήντα πέντε χρονών και φρόντισαν όλοι, οι δύο παρατάξεις που κυβέρνησαν τις τελευταίες δεκαετίες, να μην έχει σύνταξη ο αγρότης για να αναγκάζεται να μείνει εκεί. Τώρα έχουμε για πρώτη φορά τη σύνταξη που μπορεί να φεύγει ο αγρότης όταν φθάνει στα εξήντα πέντε του.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ: Και οι δύο παρατάξεις ευθύνονται.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Ναι, και οι δύο παρατάξεις. Δεν είπα εγώ όχι. 'Εχουμε ευθύνες ως παράταξη, διότι από το 1981 δεν έγινε το ασφαλιστικό σύστημα των αγροτών. 'Ηταν ένα από τα επτά ταμεία που πρότεινα από το 1992, όταν είχα την ευθύνη τουλάχιστον.
Επίσης, πρέπει να πω, ότι έχουμε ένα μεγάλο τμήμα που είναι πάνω από πενήντα πέντε χρονών. 'Εχουμε υπέργηρο αγροτικό πληθυσμό και το θέμα που έχουμε σήμερα είναι να φτιάξουμε ένα πλαίσιο ώστε να σηκωθεί ένας νέος και να πει: "Εγώ ο νέος θέλω να γίνω αγρότης γι' αυτόν και γι' αυτόν το λόγο". Αυτό είναι το βασικό. 'Ολα τα άλλα θα μπορούσαμε να τα λέγαμε συνεχώς για να απευθυνόμαστε σ' ένα συγκεκριμένο Εκλογικό Σώμα.
Επισκέφθηκα πρόσφατα ορισμένες περιοχές και η λογική τους είναι να πάρουν και αποζημίωση και επιδότηση και ενίσχυση. Αυτό όμως, δεν μπορεί να παράγει γεωργία για τη χώρα μας για την επόμενη δεκαετία.
Χρειάζεται εδώ να ρίξουμε όλοι τους τόνους, να μη δημαγωγούμε, να συζητούμε όπως συζητούμε και συνεργαζόμαστε σε νομοσχέδια και σε άλλες δραστηριότητες, γιατί το θέμα της γεωργίας έτσι όπως διαμορφώθηκε, δεν είναι θέμα, ότι δεν ασκεί η Κυβέρνηση γεωργική και αγροτική πολιτική. Η γεωργική και αγροτική πολιτική, κατά κύριο λόγο, εξαρτάται από τις εξελίξεις στην Κοινότητα και παγκόσμια και οι συνθήκες αυτές δεν είναι τόσο θετικές για εμάς που δεν είμαστε ανταγωνιστικοί.
Ασφαλώς υπάρχει και ένα πλαίσιο για εθνικές δράσεις, όπως προείπα και χθες, που εκεί υπάρχουν καθυστερήσεις και αυτές τις καθυστερήσεις δυστυχώς τις αποδέχτηκαν με την ψήφο τους και οι αγρότες. Επενδύσεις, ανάπτυξη, εγγειοβελτιωτικά έργα, εθνικές δράσεις, συνένωση κτημάτων για να υπάρχουν αποδοτικές δραστηριότητες και όλο το πακέτο που ήδη έχει γνωστοποιηθεί σε σας, συνεταιρισμοί που δεν μπορούν να είναι στο επίπεδο που θα μπορούν να κάνουν πράξεις εμπορικές και επιχειρηματικές και άλλα στοιχεία που λείπουν από τον αγροτικό τομέα και που η πολιτική μας είναι να τα οργανώσουμε, για να φέρουμε την ευθύνη όσον αφορά τις εθνικές δράσεις, γιατί για τις κοινοτικές χρειάζεται μία γενικότερη προσπάθεια που δεν αφορά μόνο τη χώρα μας που, όπως ξέρετε, διαθέτει περιορισμένες δυνατότητες στο Συμβούλιο των Υπουργών Γεωργίας, αλλά και στα άλλα φόρουμ.
Ως Κυβέρνηση πράττει αυτό που μπορεί να πράξει σε συνεργασία με άλλες Κυβερνήσεις και αυτό θα αποδειχθεί και στην "ατζέντα του 2000", όπου πετύχαμε να συζητηθεί ενιαία το πακέτο με τα προϊόντα του Βορρά και του Νότου και πετύχαμε και άλλες συνεργασίες.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Πριν δώσω το λόγο στον Κοινοβουλευτικό Εκπρόσωπο της Νέας Δημοκρατίας, τον κ. Τσιτουρίδη, έχω την τιμή να ανακοινώσω...
EΛΙΣΑΒΕΤ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Σε μένα θα απαντήσετε, κύριε Υπουργέ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Σας παρακαλώ, κυρία Παπαδημητρίου.
'Εχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα ότι οι Υπουργοί Εξωτερικών, Εθνικής 'Αμυνας, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων 'Εργων, Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Γεωργίας, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Δημόσιας Τάξης, Πολιτισμού, Μεταφορών και Επικοινωνιών και Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης κατέθεσαν σχέδιο νόμου :"Κύρωση Συμφώνου Φιλίας, Συνεργασίας, Καλής Γειτονίας και Ασφαλείας μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Δημοκρατίας της Αλβανίας."
Παραπέμπεται στην αρμόδια διαρκή επιτροπή.
Ο κ. Τσιτουρίδης έχει το λόγο.
ΣΑΒΒΑΣ ΤΣΙΤΟΥΡΙΔΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, φοβούμαι ότι για μια ακόμη φορά ο Υπουργός της Γεωργίας δεν κατάλαβε απολύτως τίποτε από όσα λέμε σε μια επερώτηση. Το τραγικό, όμως, δεν είναι ότι ο κύριος Υπουργός δεν κατάλαβε, αλλά ότι -και είναι τραγικότερο, όπως απεδείχθη σήμερα περίτρανα- του λείπει κοινοβουλευτικό ήθος. Και εδώ η ευθύνη δεν είναι μόνο δική του, είναι αυτών που τον τοποθέτησαν και τον διατηρούν σ' αυτήν τη θέση. Είμαι υποχρεωμένος να καταγγείλω συμπεριφορές και πράγματα που ειπώθηκαν εδώ για συναδέλφους. Είναι ντροπή για το Κοινοβούλιο.
Γι' αυτό, κύριε Πρόεδρε -και λυπούμαι πολύ για ό,τι συνέβη προηγουμένως- οφείλετε να προστατεύσετε συναδέλφους από ύβρεις ενός Υπουργού. Από κει και πέρα, αναρωτιέμαι μετά απ' όλα αυτά, εάν έχει σημασία να ασκούμε κοινοβουλευτικό έλεγχο στον Υπουργό Γεωργίας.
'Ερχεται εδώ και νομίζει ότι με επιχειρήματα και αερολογίες του χθες μπορεί να αντιμετωπίσει τα σημαντικά προβλήματα του σήμερα και του αύριο για την ελληνική γεωργία. 'Ερχεται και μας δίνει μαθήματα management εδώ και δυο χρόνια. Κριτικάρει τους υπαλλήλους του, μας λέει -μεταξύ των άλλων- ότι υπάρχουν κλέφτες στο Υπουργείο Γεωργίας, μας λέει ότι υπάρχουν εμπρηστές! Πριν από λίγο ακούσαμε για εμπρηστές στο Υπουργείο Γεωργίας!
Υβρίζει συναδέλφους, καμιά φορά και εκδότες, σήμερα το ξέχασε. Μας λέει πως ό,τι έκαναν στο ΠΑΣΟΚ τη δεκαετία του '80, είναι λάθος, και τώρα αναθεωρούν. Τι να πω; Ακούω εδώ επί δυο χρόνια τον ίδιο Υπουργό να λέει ότι δεν προχωράει το Υπουργείο, γιατί μέσα υπάρχουν κλέφτες και γι' αυτό καθυστερούν οι επιδοτήσεις. Πολιτικές ευθύνες δεν υπάρχουν;
'Ερχεται εδώ και μας λέει "Δε φταίω εγώ, πήγαν οι υπηρεσίες στο νομάρχη, το μητρώο στην ΠΑΣΕΓΕΣ, η ΔΙΔΑΓΕΠ έχει κλίκες, για τα δάση δε συνεννούμεθα με το Υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας". Μα, προσυπογράψατε τις ημερομηνίες εντός των οποίων έπρεπε να πάνε τα αεροπλάνα στις βάσεις τους. Τι είναι αυτά που ακούμε εδώ πέρα; Θα υπάρξουν συγκεκριμένες προτάσεις;
Φοβούμαι ότι δεν κατάλαβε ούτε την επερώτησή μας, γιατί πρώτον, δεν απήντησε σε τίποτε επί της ουσίας και δεύτερον, ξεκίνησε λέγοντας ότι η Νέα Δημοκρατία είναι η δεξιά και τα λοιπά και τα λοιπά! Δηλαδή αυτά τα οποία μας λέει συνήθως, τα είπε για μια ακόμη φορά. Ε, ωραία, να σας κάνουμε τη χάρη να μην ξανακάνουμε επερωτήσεις σε σας, κύριε Υπουργέ, αν δεν καταλαβαίνετε. Ομολογήστε, όμως, ότι δεν καταλαβαίνετε.
Τι λέμε στην επερώτηση; Δεν ήρθαμε να θίξουμε την πολιτική σας επί της ουσίας. 'Εχει σαφή στόχο η επερώτηση, διότι είπαμε επανειλημμένα -αν μπορείτε να το καταλάβετε- ότι με την Κυβέρνηση αυτή διαφωνούμε κατηγορηματικά, οριζοντίως και καθέτως, και ως προς το στόχο.
Βγήκατε πριν μια εβδομάδα και αναφέρατε εσείς -και σας ρώτησα χθες και δεν το διαψεύσατε- ότι ο στόχος σας είναι να πάτε τον αγροτικό πληθυσμό στο 11%. Δεν είναι ο δικός μας στόχος. Ο δικός μας στόχος ως Νέα Δημοκρατία είναι να παραμείνει ο αγροτικός πληθυσμός στο ποσοστό που είναι, να παραμείνει στην ύπαιθρο με συγκεκριμένα μέτρα πολιτικής και όχι να λέμε "Δε φταίμε εμείς, η ΕΟΚ, τι να κάνουμε, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου και θα μειωθεί ο πληθυσμός". Να μη μειωθεί ο πληθυσμός. Πού θα τους πάτε τους ανέργους, αν έρθουν στο Αιγάλεω, στο Περιστέρι και στον Εύοσμο Θεσσαλονίκης;
Πριν από λίγο η Κυβέρνησή σας είπε ότι αν έχουμε αύξηση της ανεργίας, ο κ. Πρωτόπαπας το είπε, είναι διότι φεύγουν από την ύπαιθρο. Και έρχεστε εδώ και μου λέτε ότι είναι επίτευγμα το ότι μειώθηκε ο πληθυσμός; Επίτευγμα σας θα ήταν να τον κρατήσετε στην ύπαιθρο, αφού δεν μπορείτε να του βρείτε δουλειά στα αστικά κέντρα. Αυτή είναι η δική μας θέση.
Διαφωνούμε βεβαίως και με τα μέσα πολιτικής. Δεν ήρθαμε όμως με την επερώτηση αυτή να σας ασκήσουμε κριτική για την πολιτική σας. Είναι προφανές πια ότι διαφωνούμε. 'Ηρθαμε να σας ασκήσουμε κριτική, διότι είστε διαλυμένοι ως Υπουργείο Γεωργίας, ως δίοικηση. Και αυτό βεβαίως, είναι πάρα πολύ σημαντικό.
'Ερχεστε και λέτε "καθυστερούν οι επιδοτήσεις, δεν υπάρχουν άλλα προβλήματα;" Βεβαίως και υπάρχουν, χιλιάδες προβλήματα ουσίας. Ο αγρότης όμως του Κιλκίς ξέρει πάρα πολύ καλά ότι ένα πολύ σημαντικό μέρος του εισοδήματός του είναι η μείωση η οποία έρχεται, διότι δεν μπορεί να πληρωθεί εγκαίρως αυτά που δικαιούται.
Ο συνταξιούχος σε όλη την Ελλάδα ξέρει ότι, όταν υποβάλλει αίτηση στον ΟΓΑ να πάρει σύνταξη κι όταν κάνει πολλές φορές ένα, ενάμισι, δύο ή πέντε χρόνια ο ΟΓΑ να ανταποκριθεί, χάνει εισόδημα. 'Οταν οι εξισωτικές αποζημιώσεις χρόνο με το χρόνο πληρώνονται πιο αργά, χάνεται εισόδημα. Αυτά ξέρει ο παραγωγός.
Και πάτε να του πείτε εσείς ότι η ΓΕΔΙΔΑΓΕΠ κάνει καλά τη δουλειά της. Ποια δουλειά της κάνει καλά; 'Ολη η Ελλάδα σας λοιδορεί -και έρχονται άνθρωποι και άνθρωποι στα βουλευτικά μας γραφεία- για τις σημαντικότατες και τραγικές καθυστερήσεις που υπάρχουν στις πληρωμές. Δύο χρόνια τώρα ακούω ότι, ξέρετε, φταίνε οι υπάλληλοι, οι οποίοι είχαν κλίκες. Πήρατε μία απόφαση πριν ενάμιση χρόνο και μετακινήσατε εκατό από την ΓΕΔΙΔΑΓΕΠ και οι ενενήντα πέντε είναι ακόμα εκεί, επί δικής σας υπουργίας.
Από κει και πέρα, να έρθουμε και σε σημαντικά θέματα. 
Οι αγρότες σε όλη την Ελλάδα δεν ξέρουν αν περνάτε καλά ή αν τα λέτε καλά στις Βρυξέλλες. Ξέρουν ότι δεν έχουν αρωγή στο χωράφι τους, δεν έχουν αρωγή στο στάβλο τους. Αυτά ξέρουν. Δεν υπάρχουν γεωπόνοι. Αν πήγαν οι διευθύνσεις στη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση, δεν ευθύνονται οι αγρότες. Κάποια κυβέρνηση υπάρχει σ' αυτόν τον τόπο. Αν αισθάνεστε τόσο άχρηστοι να ελέγξετε ο,τιδήποτε, ομολογήστε το: "Δεν φταίμε εμείς, φταίνε οι νομάρχες". Εσείς είστε Υπουργός Γεωργίας όμως, εσείς είστε Κυβέρνηση.
Οι αγρότες ξέρουν πάρα πολύ καλά ότι εκεί που περίμαναν δύο, τρεις, ή πέντε μήνες, τώρα περιμένουν πάρα πολύ. Τι να του πω εγώ του αγρότη σε όλη την Ελλάδα, ότι φταίει η ΠΑΣΕΓΕΣ; 
'Υστερα από τόσο καιρό -φέτος είναι η πέμπτη χρονιά- εφαρμογής του ολοκληρωμένου συστήματος ελέγχων, έχουμε το φαινόμενο κάθε χρόνο να μεγαλώνει ο χρόνος εντός του οποίου παίρνουμε τις αντισταθμίσεις στα δημητριακά. Η ΠΑΣΕΓΕΣ φταίει; Εσείς κάνατε συμβόλαιο με την ΠΑΣΕΓΕΣ και της δώσατε το σύστημα. Αν δεν εκτελεί τις συμβατικές υποχρεώσεις της η ΠΑΣΕΓΕΣ, κομματικοί σας φίλοι είναι, τιμωρήστε τους, πάρτε τα, δώστε τα αλλού τα προγράμματά σας. Φταίει ο αγρότης;
Θα σας πω χαρακτηριστικές περιπτώσεις ανυπαρξίας κράτους, όχι πολιτικής μόνο επί της ουσίας, αλλά κράτους.
Από πέρσι είπατε ότι θα δώσετε αποζημιώσεις για τις φυσικές καταστροφές του έτους 1996 και φθάσαμε δεκαπέντε, δεκαέξι μήνες μετά και τα λεφτά δεν τα έχετε διασφαλίσει. 'Οπου ξεσηκώθηκαν οι αγρότες και έκλεισαν τους δρόμους, πήραν εγκαίρως κάποιες αποζημιώσεις, ενώ όπου δεν ξεσηκώθηκαν οι αγρότες περιμένουν ακόμη.
Πριν από ένα μήνα είπατε εδώ στη Βουλή ότι μέχρι τέλος του χρόνου περιμένετε να εγκριθούν τριάντα δισεκατομμύρια (30.000.000) -δεν ξέρω από ποιον θα εγκριθούν, στη δική σας κυβέρνηση είναι και ο Υπουργός Οικονομικών-για να δείτε τι θα κάνετε με τις αποζημιώσεις του 1996 και του 1997.
Και έρχεσθε μέσα σε προτάσεις σας να πείτε ότι, ξέρετε, θα αποζημιωθούν οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες από τις φυσικές καταστροφές. Το ξέρετε ότι στα 8/10 της χώρας οι αγρότες λόγω του χαμηλού εισοδήματός τους είναι αναγκασμένοι να κάνουν και άλλες δουλειές, άρα δεν είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες και άρα εξαιρούνται των όποιων αποζημιώσεων θα δώσετε, όταν θα τις δώσετε; 
Οι αποζημιώσεις αυτές θα πάνε σε ένα 20% μεγαλοαγροτών. Μεγαλοαγροτών με τα μέτρα της ελληνικής επαρχίας, βεβαίως. Αυτό, το ότι δεν μπορείτε να το συλλάβετε και να το αντιμετωπίσετε, δεν είναι πρόβλημα του Υπουργείου σας; Δεν είναι δικό σας πρόβλημα; Δεν υπάρχουν πολιτικές ευθύνες στο ότι θα δώσετε αποζημιώσεις σ' ένα 20% και το άλλο 80% με εισόδημα πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) το χρόνο κι ένα εκατομμύριο (1.000.000) από την αγροτική ενασχόληση -που είναι υποχρεωμένοι να κάνουν κι ένα μεροκάματο κάπου αλλού- δεν θα τύχει καμίας αποζημίωσης, αν πάτε με τέτοιες αποφάσεις; Μπορείτε να τα καταλάβετε αυτά τα προβλήματα;
Από κει και πέρα, έρχεσθε στις απορροφήσεις και παρουσιάζετε λογιστικά και εσείς, και η Κυβέρνηση, και οι άλλοι Υπουργοί ότι απορροφούμε το πακέτο Ντελόρ. 
Δεν ξέρω, κύριε Υπουργέ της Γεωργίας και όλοι της Κυβέρνησης, τι σας λένε οι υπάλληλοί σας σχετικά με το τι απορροφήσεις κάνετε. Εγώ θέλω να πείτε στην Εθνική Αντιπροσωπεία ένα μεγάλο έργο δικής σας αρμοδιότητας, το οποίο βρίσκεται σ' εξέλιξη αυτήν τη στιγμή και το οποίο μπορεί να αλλάξει την εικόνα στην ελληνική ύπαιθρο. Πείτε μας ένα έργο και όχι τι σας λένε τα χαρτιά για τα προγράμματα και τις απορροφήσεις.
Να έρθω και σ' έναν άλλο τομέα. 'Εχετε έναν Κανονισμό 866, οποίος δίνει ενισχύσεις για τη μεταποίηση και εμπορία των αγροτικών προϊόντων. Επί ένα χρόνο ακούγαμε ότι αυτό δεν προχωράει, διότι υπάρχουν κομπίνες μέσα εκεί, στο Υπουργείο Γεωργίας. Πέρασαν δύο χρόνια. 'Εχετε ακόμα αιτήσεις από διετίας τις οποίες δεν έχουν ελέγξει οι Επιτροπές, τις οποίες εσείς κάνατε. Απαντήστε στους ανθρώπους, οι οποίοι θέλουν να ξέρουν αν θα ενταχθούν σε πρόγραμμα ή δεν θα ενταχθούν.
Να ξανάρθω στον ΟΓΑ. Δεν είναι δικής σας αρμοδιότητας, είναι της Κυβέρνησης. Η επερώτηση απευθύνεται και στο συνάδελφό σας τον Υπουργό Κοινωνικών Ασφαλίσεων. 
Ξέρετε ότι στα πολιτικά μας γραφεία κάθε βδομάδα έρχονται πάρα πολλοί άνθρωποι για να βγάλουν άκρη σχετικά με το τι γίνεται με τις υπηρεσίες στην Αθήνα. Χάνονται οι αιτήσεις τους και βάζουν μέσο το Βουλευτή να πάει να ψάχνει αν έχουν κατατεθεί ή όχι οι φάκελοι. Υπάρχει μία καθυστέρηση σημαντική.
Αν ένας φουκαράς από το χωριό μου έκανε το λάθος να πάει ένα χρόνο στη Γερμανία και πρέπει ο Ο.Γ.Α. να έλθει σε επαφή με τον ασφαλιστικό φορέα στη Γερμανία, πέντε χρόνια είναι ο μέσος όρος με τον οποίο δίνεται η σύνταξη σήμερα. Τι να πούμε σ'αυτούς; Να πούμε ότι ο κ. Τζουμάκας τα κάνει καλά στις Βρυξέλλες, να τους πούμε για την GATT και για την ΚΑΠ; Πρακτικά θέματα θίγουμε εδώ, που δεν εξαρτώνται από καμία εξέλιξη της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής και από καμία GATT. Από τη δική σας ανυπαρξία και ανικανότητα δημιουργούνται αυτά τα προβλήματα.
Τι να πω για την έρευνα, την οποία δεν κάνετε ως Υπουργείο, τι να πω για τις αγορές και για την εμπορία των αγροτικών προϊόντων, την οποία οφείλετε να την αντιμετωπίσετε; 
'Ερχεται ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Γεωργικών Προϊόντων και λέγει επισήμως ότι η επιβάρυνση, λόγω των καθυστερήσεων του Υπουργείου Γεωργίας, ανέρχεται στο 30% του συνολικού κόστους μεταφοράς των προϊόντων τους, για τις εξαγωγικές επιδοτήσεις και για τις άλλες διαδικασίες. Εδώ δεν σας φταίει καμία Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Η ανυπαρξία σας σας φταίει και πάλι και η διάλυση των υπηρεσιών σας.
Σας κατήγγειλε στην κυριολεξία η κ. Παπαδημητρίου μια χαρακτηριστική περίπτωση που αφορά ένα πρόγραμμα. Απαντήσατε για μισή ώρα και δεν είπατε τίποτα. Στο θέμα που σας ανέφερε η κ. Παπαδημητρίου, τι έχετε να απαντήσετε; Είναι δυνατόν η διαχείριση δασικών εκτάσεων να γίνεται κατ'αυτόν τον τρόπο; Οφείλετε να απαντήσετε, σας προκαλώ.
Από κει και πέρα, πραγματικά σε μια σειρά θεμάτων, τα οποία θέτει η επερώτηση αυτή, δεν πήραμε καμία απολύτως απάντηση. Και βέβαια, δεν ήμασταν εμείς αυτοί οι οποίοι λέγαμε ότι θα δίνουμε τιμές Αθηνών και όχι Βρυξελλών και όλες αυτές τις ανοησίες της δεκαετίας του 1980.
Κατανοούμε ότι υπάρχουν σημαντικά προβλήματα. Κατανοούμε ότι ένα μεγάλο μέρος του εισοδήματος του αγρότη είναι οι επιδοτήσεις, οι οποίες έρχονται -και θα συνεχίσουν να έρχονται σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό- από την Ευρωπαϊκή 'Ενωση, αλλά μην καθυστερείτε στην καταβολή των αποζημιώσεων των επιδοτήσεων αυτών. Αυτό καταγγέλουμε στην επερώτησή μας.
Επίσης, αν είσθε ικανοποιημένος με τον τρόπο με τον οποίο πραγματοποιείτε τη διαπραγμάτευση και μας λέτε σήμερα ότι περίπου τα βρήκατε και ότι το μέτωπο του Νότου θα πετύχει αντισταθμίσεις για τα μεσογειακά προϊόντα, έχω να σας αναφέρω δύο περιπτώσεις που λένε άλλα. Πέρσι εσείς ήσασταν Υπουργός Γεωργίας, όταν στην αναθεώρηση των οπωροκηπευτικών στα πλαίσια της ίδιας πολιτικής δεν πήραμε καμία αντιστάθμιση. Γιατί να έχουμε εμπιστοσύνη ότι στο λάδι και στα υπόλοιπα προϊόντα μας θα πάρετε αντισταθμίσεις;
Και ακούω βεβαίως για μέτωπο του Νότου κλπ. 'Αλλα μας είπε ο κ. Φίσλερ εδώ. Μας είπε ότι είναι σημαντικά τα προβλήματα και δεν βλέπει πώς μπορεί να δώσει αντισταθμίσεις. Να παλέψετε εκεί.
Το εισόδημα του αγρότη, όμως, δεν είναι μόνο οι επιδοτήσεις. Το εισόδημα του αγρότη είναι και η εμπορική τιμή. Δεν προχωράτε και είσθε ανύπαρκτοι ως υπηρεσίες και ως Υπουργείο προς την κατεύθυνση της καλύτερης αρωγής και στον τομέα αυτόν. Αυτές τις πολιτικες ευθύνες σας καταγγέλουμε. 'Οταν έχουμε ένα κύκλωμα δύο ανθρώπων στα φυτοφάρμακα, δύο εδώ, δύο εκεί, δύο δεξιά και αριστερά, ποιος έχει την πολιτική ευθύνη, όταν κάνετε πέντε, έξι, επτά χρόνια να εγκρίνετε ένα φυτοφάρμακο; Ποιος έχει την πολιτική ευθύνη, όταν η ΓΕΔΙΔΑΓΕΠ κάνει πεντακόσιες σαράντα μέρες να πληρώσει εξαγωγικές επιδοτήσεις; Ποιος έχει την πολιτική ευθύνη, όταν τα δάση μας καίγονται; Αν υπάρχουν εμπρηστές μέσα στις υπηρεσίες, να τους καταγγείλετε, να έρθουμε και εμείς στην πλατεία Συντάγματος να τους κρεμάσουμε ανάποδα.
Οι πολιτικές ευθύνες, όμως, για το ό,τι γίνεται στη χώρα είναι δικές σας και όχι των υπαλλήλων σας. Δεν είμαστε εμείς εισαγγελείς, ούτε εσείς είσθε εισαγγελέας. Δυο χρόνια τώρα κάνετε τον εισαγγελέα. Υπάλληλοι, κλίκες, δεξιά, αριστερά. Τέρμα! Δεν μπορούμε να ανεχθούμε άλλο μια πολιτική ηγεσία ενός Υπουργείου που έρχεται στη Βουλή και επί δύο χρόνια λέει θεωρίες και καταγγέλει υπαλλήλους.
Γι'αυτό λέμε, λοιπόν, ότι όσο το Υπουργείο αυτό είναι έτσι όπως είναι, με τις πολιτικές ευθύνες τις οποίες έχει όλη η Κυβέρνησή σας, δεν μπορεί να δει προκοπή η ελληνική γεωργία. 'Ο,τι πρόγραμμα και να θέλετε να εφαρμόσετε, ό,τι πολιτικό στόχο και να έχετε, ακόμα και αν διαφωνούμε σ'αυτόν τον πολιτικό στόχο, δεν μπορείτε να τον πετύχετε.
Εδώ υπάρχουν συγκεκριμένες πολιτικές ευθύνες και γι'αυτές σας καταγγέλλουμε. Αν έχετε να απαντήσετε στην ενδεικτική αυτή απαρρίθμηση δεκατριών περιπτώσεων που έχουμε εδώ, να απαντήσετε συγκεκριμένα. Αν ξαναβγείτε και μας πείτε "δεξιά, αριστερά, εδώ, εκεί" είσθε παρωχημένος, είσθε το χθες. Οι επιλογές τις οποίες έχουμε να κάνουμε σ'αυτόν τον τόπο, αγρότες, έμποροι, μισθωτοί, δημόσιοι υπάλληλοι, οι πάντες, δεν είναι η δεξιά ή η αριστερά, κύριε Τζουμάκα. Οι επιλογές είναι, αν θα πρέπει να πάμε μπροστά σ'αυτόν τον τόπο ή αν πρέπει να πάμε πίσω. Και με σας δεν μπορούμε να πάμε μπροστά. Είσθε αποτυχημένοι και το καταγγέλλουμε. Ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο συνάδελφος κ. Μπούτας έχει το λόγο.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, κύριοι συνάδελφοι, θα ξεκινήσω από αυτό το τελευταίο που είπε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας, ο συνάδελφος κ.Τσιτουρίδης, και βέβαια απαντώντας σε αυτό που είπε ο κ. Τζουμάκας, ότι οι γεωπόνοι κλέβουν, οι δασοπυροσβέστες καίνε. Και πολύ σωστά υπάρχουν εισαγγελείς. Για ποιο πράγμα τους χρησιμοποιεί η Κυβέρνηση τους εισαγγελείς; Γιατί δεν τους χρησιμοποιεί για να προστατεύσει τους αγρότες από τις κλεψιές και από το δημόσιο χρήμα, τα δάση από τις πυρκαϊές και τους χρησιμοποιεί για να δημεύει τρακτέρ, να φυλακίζει, να ζητούν εδώ την άρση της ασυλίας για να δικάσουν και τους Βουλευτές γιατί συμπαραστάθηκαν στους αγώνες.
'Αρα, υπάρχει ένα μεγάλο ερώτημα. Και σε αυτό το ερώτημα αν δώσει κανένας απάντηση, με βάση αυτά που συμβαίνουν, θα δει ότι υπάρχει ένα σχέδιο να εξοντωθούν οι αγρότες και να υπονομευθούν οι αγώνες τους. Να τρομοκρατηθούν, για να μην ξαναδιαμαρτυρηθούν γι' αυτήν την πολιτική. Είπε και ο κύριος Υπουργός προχθές στην ομιλία του για το νομοσχέδιο ότι θα έρθουν πολύ χειρότερες ημέρες, όπως είπε και ο κ.Φίσερ που επισκέφθηκε την Ελλάδα, ότι θα μειωθεί ο αγροτικός πληθυσμός στη χώρα μας.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: ... το εισόδημα.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΤΑΣ: Ναι, το είδαμε τα τελευταία χρόνια.
Στην έκθεσή του, ο κύριος Υπουργός λέει το εξής: 'Ολο και παρακάτω πηγαίνουμε σε σχέση με το εισόδημα των Ευρωπαίων αγροτών και όλο παρακάτω είμαστε σε σχέση και με το εισόδημα που είχαν οι αγρότες τα προηγούμενα χρόνια.
Εν πάση περιπτώσει, εμείς ως κόμμα θέλουμε να πούμε, ότι για να παιχτεί το παιχνίδι του δικομματισμού πρέπει να υπάρχουν δύο και πρέπει να υπάρξει και λίγο ανέβασμα των τόνων, για να δώσουμε και την διαφορετική διάσταση που δήθεν έχει το ένα από τα άλλα κόμματα που υπάρχουν και παίζουν αυτό το παιχνίδι.
Πραγματικά υπάρχει διάθεση στο Υπουργείο Γεωργίας και είναι συνειδητή. Είναι συνειδητή, γιατί ιδιωτικοποιούνται τμήματα του Υπουργείου Γεωργίας, όπως η εκπαίδευση στους νέους αγρότες που πέρασε με το νομοσχέδιο στους ιδιώτες -έγινε οργανισμός ιδιωτικού δικαίου- με την ΓΕΔΙΔΑΓΕΠ. Δεν γίνεται τυχαία όλο αυτό. Για να περάσεις στους ιδιώτες κάτι, για να καταργήσεις κάτι, πρέπει πρώτα να το συκοφαντήσεις, πρέπει πρώτα να δείξεις ότι δεν λειτουργεί και ότι φταίει εν πάση περιπτώσει η δομή, οι υπάλληλοι, το ένα, το άλλο. 'Ομως, ο απώτερος στόχος είναι να περάσουν στους ιδιώτες.
Βέβαια γι' αυτά η Νέα Δημοκρατία δεν διαφωνεί σε ό,τι γίνεται. Δεν διαφωνεί, γιατί επανειλημμένα και ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας κάνει κριτική στην Κυβέρνηση γιατί δεν προχωράει γρήγορα στις ιδιωτικοποιήσεις. Η Κυβέρνηση δεν κάνει τίποτα άλλο από το να προχωρά σε αυτά τα πράγματα και βέβαια προχωρά με αυτό τον τρόπο, καταγγέλοντας ο κύριος Υπουργός τους πάντες και τα πάντα, συκοφαντώντας τα πάντα, δηλαδή ότι θέλει να αλλάξει, το συκοφαντεί.
Θέλει η Κυβέρνηση να πάρει τη δασοπροστασία και να μην προχωρήσει στην υλοποίηση αυτών που προτείνει το πόρισμα της διακομματικής επιτροπής, συκοφαντεί τους δασοπυροσβέστες. Θέλει να φτιάξει τον οργανισμό για τις επιδοτήσεις, κατηγορεί τους γεωπόνους στον Οργανισμό Βάμβακος ότι κλέβουν. Δεν είδαμε κανέναν, όμως, να πάει, ούτε στη φυλακή ούτε στον εισαγγελέα. Καταγγελίες προτάσεων.
Υπάρχουν υποθέσεις ιδιαίτερα για το βαμβάκι που είναι στα δικαστήρια και χρόνια τώρα είναι πλακωμένες. Γιατί δεν βγαίνουν στην επιφάνεια; Μάλιστα, είναι εναντίον εκκοκκιστών, στους οποίους η Κυβέρνηση, με το νομοσχέδιο που συζητά αυτήν την περίοδο η Βουλή, έρχεται να τους χαρίσει και ορισμένα δισεκατομμύρια, που δεν πλήρωσαν στους παραγωγούς και τα πληρώνει ο ίδιος ο παραγωγός μέσα από τον Οργανισμό Βάμβακος.
Θα περιμέναμε πραγματικά να υπάρχει πιο ουσιαστική κριτική από την Νέα Δημοκρατία. 'Ομως, επειδή παρακολούθησα και τις τοποθετήσεις των συναδέλφων, βλέπω πως στέκεται στο ότι για να δημιουργήσει ένα άλλο καλόπνοο προφίλ στους αγρότεςγια την Ευρωπαϊκή 'Ενωση, κάνει κριτική στην Κυβέρνηση, γιατί δεν προχωρά γρήγορα στο να δίνει τις επιδοτήσεις, γιατί εκθιάζει τρόπον τινά την Ευρωπαϊκή 'Ενωση.
Εμείς εκείνο που θέλουμε να πούμε είναι το εξής. Η Κυβέρνηση δεν κάνει τίποτε άλλο, παρά να εφαρμόζει την πολιτική της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης και οι αποφάσεις, οι οποίες παίρνονται με την ευθύνη της Κυβέρνησης, με την ευθύνη του Υπουργού Γεωργίας, ο οποίος δεν αντιστέκεται, δεν αντιδρά και συμφωνεί σ' αυτήν την πολιτική, έχουν σαν αποτέλεσμα να προχωράμε με γρήγορους ρυθμούς στην εξαθλίωση και στο ξερίζωμα χιλιάδων αγροτών.
'Εφερε σαν παράδειγμα ο κύριος Υπουργός τον νέο νόμο του Ο.Γ.Α. του νέου ασφαλιστικού φορέα. Επειδή ερχόμαστε σε επαφή με τον κόσμο, δεν ξέρω αν ο κύριος Υπουργός ήρθε σε επαφή τώρα στην περιοδεία του με τον κόσμο, γιατί δεν μας είπε αν και τι του είπαν οι αγρότες για τον τριπλασιασμό των εισφορών, για την ασφάλιση στον Ο.Γ.Α., εμείς ακούμε τα παράπονά τους, ανεξάρτητα αν ψηφίζουν Κ.Κ.Ε. ή Νέα Δημοκρατία ή ΠΑ.ΣΟ.Κ. και λένε ότι θα πάρουν μικρότερη σύνταξη μετά το 2004. Πάρα πολλοί από τους μικρομεσαίους αγρότες δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν σ' αυτό που λέει ο νόμος, ότι υποχρεωτικά πρέπει να πληρώσουν κι έτσι θα στερηθούν τα δάνεια, τις επιδοτήσεις, το βιβλιάριο ασφαλείας, και θα φτάσουμε σε τραγικές καταστάσεις. Δεν μπορεί ένας νόμος, τον οποίο χαρακτηρίσαμε, όταν ψηφιζόταν εισπρακτικό, να λύνει άλλα προβλήματα και όχι προβλήματα των αγροτών και να βγαίνει η Κυβέρνηση και να λέει ότι σας λύσαμε το συνταξιοδοτικό πρόβλημα με την ασφάλιση.
'Εχουμε τις καταστροφές. Είδαμε μία κινητικότητα από τη μεριά του Υπουργείου Γεωργίας στην περίοδο που έπεσε το χαλάζι τον Αύγουστο. Είδαμε να παίρνονται αποφάσεις από τον κύριο Υπουργό, να βάζει τριμελείς επιτροπές να κάνουν την εκτίμηση, γιατί πράγματι με τον τρόπο που λειτουργεί ο Ε.Λ.Γ.Α. οι αγρότες διαφωνούν, να συσταθούν οι τριμελείς επιτροπές και μετά από μία εβδομάδα να καταργούνται. Να βγαίνει η είδηση για τους "αφελείς", που φυσικά σήμερα δεν υπάρχουν αφελείς αγρότες, ότι θα αποζημιωθούν στο 100% των ζημιών. Από πού θα αποζημιωθούν; Θα δώσετε χρήματα, κύριε Υπουργέ, περισσότερα στον Ε.Λ.Γ.Α., για να αποζημιώσει και θα αλλάξει τον κανονισμό, ούτως ώστε να αποζημιώνεται στο 100% της ζημιάς ή θα παραμείνει όπως είναι ο Ε.Λ.Γ.Α.; Απ' ό,τι γνωρίζουμε, παραμένει ως έχει και όχι μόνο παραμένει, αλλά επεξεργάζεται και σχέδιο, για να αλλάξει ο νόμος, να δώσετε και κομμάτια στους ιδιώτες, να μην υπάρξει πλήρης ασφάλιση όλων των ζημιών. Δηλαδή προς το χειρότερο. Και εσείς προσπαθείτε να παρουσιάσετε μία εικόνα διαφορετική.
Υπάρχει σειρά προβλημάτων, προβλήματα τα οποία ήταν παλιά και συνεχίζονται να οξύνονται ακόμα περισσότερο. 
Για το λάδι είπατε, επειδή πήραν περισσότερη παραγωγή οι αγρότες, γι' αυτό μπήκαν τα πρόστιμα. Εκείνο που θέλουμε να σας πούμε, κύριε Υπουργέ, είναι ότι πρέπει να αντισταθείτε και στα σχέδια για το λάδι και στα σχέδια για τον καπνό και σε όλα. Ακολουθείτε όμως μία τακτική, που βγαίνετε και λέτε για τα προβλήματα και νομίζετε ότι επειδή αναφέρετε τα προβλήματα, πιάσατε τον ταύρο από τα κέρατα. Αλλά έρχεσθε όμως από την άλλη μεριά και αντί να δώσετε λύση σ' αυτά τα προβλήματα, κατά γράμμα στηρίζετε και εφαρμόζετε με όλα τα νομοσχέδια την πολιτική, που δημιουργούν αυτά τα προβλήματα. 'Ετσι κάνατε και με την "ατζέντα 2000" και προχθές και σε συνεντεύξεις, έτσι κάνετε με όλα.
Τέλος, ήθελα να σας πω, κύριε Υπουργέ, επιγραμματικά πέντε πράγματα για το βαμβάκι.
Μιλάτε για τις "κλεψιές". Γνωρίζετε ότι σήμερα ένας γεωπόνος κάνει τον έλεγχο, γιατί δεν κάνατε τις προσλήψεις ώστε να υπάρξουν οι επιτροπές. 'Οπως λέει και η Ευρωπαϊκή 'Ενωση -έτσι κάνετε και σεις- η μέση παραγωγή στην Ελλάδα, στο βαμβάκι θα είναι διακόσια εβδομήντα πέντε κιλά. Με αποτέλεσμα να υπάρχουν χιλιάδες βαμβακοπαραγωγοί που έχουν πάρει μεγαλύτερη παραγωγή απ' αυτήν που επιτρέπεται να παραδώσουν και θα έχουν το βαμβάκι τους στις αποθήκες με αποτέλεσμα να υπάρχουν για εξέταση, μόνο στο Νομό Καρδίτσας, τρισήμισι χιλιάδες ενστάσεις. Και τι θα πηγαίνουν τώρα να εξετάσουν οι γεωπόνοι; Θα δουν αν το χωράφι είχε διακόσια πενήντα ή τετρακόσια κιλά βαμβάκι;
'Αρα, λοιπόν, τα προβλήματα είναι μπροστά και οι αγρότες ξέρουν το δρόμο, κύριε Υπουργέ, αυτόν που περπάτησαν πέρσι, τον δρόμο των αγώνων, της αντίστασης και θα δώσετε λύση είτε το θέλετε είτε όχι, διότι θα αναγκαστείτε εκ των πραγμάτων να το κάνετε και διότι θα υπάρξει έκρηξη στα προβλήματα της αγροτιάς. 
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα το λόγο επί προσωπικού θέματος.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): 'Εχετε το λόγο για δυο λεπτά για να μας πείτε σε τι συνίσταται το προσωπικό σας θέμα.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, πληροφορήθηκα, ότι μετά την αποχώρησή μου από την Αίθουσα ο κύριος Υπουργός απευθύνθηκε σε μένα κατά τρόπο που δεν αρμόζει στη βουλευτική πρακτική και στα κοινοβουλευτικά ήθη. Θα ήθελα δε να του υπενθυμίσω ότι και κύριος είμαι -και αυτό το γνωρίζει ο λαός- και ακόμη ότι στην Αίθουσα αυτή βρίσκομαι με την έγκριση του ελληνικού λαού που με έχει στείλει στη Βουλή δώδεκα φορές. Και βεβαίως εκπροσωπώ και ανήκω στο χώρο της δεξιάς τον οποίο υπηρετώ με συνέπεια ως εκπρόσωπος του λαού. Δεν υπηρέτησα όμως ποτέ την άκρα δεξιά ή τη χούντα, την οποία υπηρέτησε ο κύριος Υπουργός, ο οποίος την υπηρέτησε μάλιστα και πιστά ως έφεδρος αξιωματικός ζητώντας και επανακατάταξη για να βρει τρόπο δουλειάς και εργασίας.
Κύριε Πρόεδρε, ο κύριος Υπουργός -λυπούμαι πολύ, αλλά η ευθύνη ανήκει στον Πρωθυπουργό- βρίσκεται σε μια λανθασμένη θέση. Διότι ο άνθρωπος είναι άσχετος με τα προβλήματα του αγροτικού πληθυσμού και με τα προβλήματα της αγροτικής οικονομίας. Εκτός και αν είναι επιλογή της Κυβέρνησης για να φθάσει τον αγροτικό πληθυσμό στο 7% κατ' εντολή εκείνων που υπαγορεύουν τέτοιες πολιτικές. 
Ο κύριος Υπουργός αν είχε πολιτική ευθιξία, δεν θα έπρεπε να υπάρχει στην Αίθουσα αυτή. Διότι όταν μετά από μια ολονύκτια παραμονή του στα μπουζούκια, την επαύριο το πρωί πήγε να συζητήσει ύψιστα προβλήματα που απασχολούν την ελληνική γεωργία, συνελήφθη κοιμώμενος κατά το χρόνο τον οποίο γινόταν ο αγώνας για την προώθηση ζωτικών προβλημάτων των Ελλήνων αγροτών. Φωτογραφήθηκε κοιμώμενος και έκανε την εμφάνισή του σε όλους τους χώρους της Ευρώπης.
Θα ήθελα, λοιπόν, να συστήσω στον κύριο Υπουργό, όταν θα απευθύνεται στο Κοινοβούλιο προς την πλευρά μας, να γνωρίζει ότι είμαστε υποχρεωμένοι και εμείς εκ των πραγμάτων να δίνουμε απαντήσεις για να δώσουμε ακριβώς στον ελληνικό λαό να αντιληφθεί ποιο είναι το ύφος και γενικότερα η αντίληψη και η νοοτροπία, που διακατέχει τον κύριο Υπουργό βρισκόμενος στα υπουργικά έδρανα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Πριν δώσω το λόγο στον κύριο Υπουργό, θα ήθελα να σας πω, κύριε Κεφαλογιάννη, μια προσωπική μαρτυρία, γιατί κάτω από τη χούντα ήμουν και εγώ φοιτητής και είχα τη χαρά και την τιμή να συμμετέχω, με το σημερινό Υπουργό κ. Τζουμάκα, πρωτοστατούντος τότε του κ. Τζουμάκα, στις φοιτητικές εξεγέρσεις. Κάθε άλλο παρά υπηρέτησε τη χούντα.
Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Εγώ δεν περιμένω τίποτε άλλο από έναν παραδοσιακό δεξιό, από το να λέει τέτοια λόγια, διότι εθίγη όντως. Ξέρετε υπάρχουν ορισμένοι που θεωρούν ότι έχουν το δικαίωμα να θίγουν ανθρώπους.
Ο κ. Κεφαλογιάννης, λοιπόν, προσπάθησε να με θίξει, αναφορικά με τη θέση που κατέχω και την πολιτική που κάνω, μετά απεχώρησε και νόμισε ότι θα μείνει αναπάντητη αυτή η στάση του.
Κύριε Κεφαλογιάννη, εγώ δεν πήρα αναβολή και πήγα στρατιώτης. Και δεν θα διάλεγα το χρόνο που θα πήγαινα στρατιώτης, όπως άλλοι διάλεξαν άλλους δρόμους να πάνε στο εξωτερικό ή να μην πάνε στρατιώτες. Και υπηρέτησα τη θητεία μου. Και αυτό με τιμά, που είχα αυτήν την ιδιότητα. Είναι γνωστό. Το να υπηρετεί κάποιος τη θητεία του δεν συνδέεται μ' ένα καθεστώς, αυτά μόνο από άθλια δεξιά και ακροδεξιά μυαλά μπορούν να εκτιμηθούν όπως τα εκτιμήσατε εσείς.
Είναι γνωστό ότι φυλακίστηκα και έμεινα στην παρανομία επί χούντας για δύο χρόνια. Και αυτό επίσης δείχνει αν είστε δεξιός ή ακροδεξιός λέγοντας αυτά τα πράγματα.
Επίσης, θα ήθελα να πω ότι είναι λυπηρό, επειδή πήγα σε μια συναυλία -κυριολεκτικά συναυλία, όπου ήταν και ο Ευρωβουλευτής κ. Αλαβάνος του Συνασπισμού και η Ευρωβουλευτής κ.Λαμπράκη του ΠΑΣΟΚ- στις Βρυξέλλες ενώπιον χιλίων Ελλήνων που παραβρέθηκαν σ' αυτήν τη συναυλία, να λέτε ότι ήμουν στα μπουζούκια ή να λέτε ότι υπάρχουν φωτογραφίες που δείχνουν ότι κοιμόμουν. Αυτά δείχνουν το τι άθλια πράγματα μπορεί να πει ένας δεξιός, έως ακροδεξιός πολιτικός σαν και σας. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Ο συνάδελφος κ. Αποστόλου έχει το λόγο.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου να πω μια λέξη. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): Κύριε Κεφαλογιάννη, θα παρακαλέσω οι χαρακτηρισμοί ...
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ: Μια λέξη, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Πρόεδρε, όσα ελέχθησαν από την πλευρά τη δική μου, έχουν γραφεί κατ' επανάληψη στον ελληνικό Τύπο. Εάν, λοιπόν, είχε πολιτική ευαισθησία ο κύριος Υπουργός, έπρεπε να δώσει απάντηση σ' αυτούς που έγραψαν και κατέγραψαν τη δική του πολιτική συμπεριφορά.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Λουκάς Αποστολίδης): 'Εχουν απαντηθεί αυτά, κύριε Κεφαλογιάννη.
Ορίστε, κύριε Αποστόλου, έχετε το λόγο.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ: Σίγουρα βέβαια τον ελληνικό λαό και ιδιαίτερα τον αγροτικό λαό, δεν τον απασχολούν αυτά τα προβλήματα, η ένταση δηλαδή που υπήρχε πριν. Αυτό που απασχολεί τον αγροτικό κόσμο είναι ότι έχει περάσει ένας χρόνος από τις περασμένες κινητοποιήσεις, οι οποίες κατέστησαν σαφές ότι σ' αυτήν τη χώρα δεν υπήρξε ποτέ ολοκληρωμένη πολιτική στον πρωτογενή τομέα και τα προβλήματα κάτω από τα οποία ξεκίνησαν οι κινητοποιήσεις, όχι μόνο υπάρχουν και σήμερα, αλλά είναι περισσότερο οξυμμένα. Μάλιστα τότε ο κύριος Υπουργός δεσμεύθηκε για μια σειρά ενεργειών που θα αντιμετώπιζαν τουλάχιστον άμεσα τα συγκεκριμένα προβλήματα. 'Ενα χρόνο μετά τις περσινές κινητοποιήσεις και μετά τις δεσμεύσεις του κυρίου Υπουργού, έχουμε πάλι τους αγρότες να απειλούν με κλείσιμο των δρόμων, διατυπώνοντας τα ίδια ακριβώς προβλήματα που είχαν και πέρσι. Και έχουν κάθε δικαίωμα να μιλάνε για μια χρονιά που πήγε χαμένη, μόνο που η χρονιά αυτή ήταν μείζονος σημασίας για τα συγκεκριμένα αγροτικά προβλήματα. Και ένα χρόνο μετά εμείς, λοιπόν, είμαστε υποχρεωμένοι να δούμε τι έγινε αναφορικά μ' αυτά τα οποία υποσχέθηκε ο κύριος Υπουργός.
'Ενα είναι σίγουρα θετικό και υπέρ του, ότι από έντυπο υλικό πραγματικά αναδείχθηκε πρωταθλητής Υπουργός, όπως αναδείχθηκε και πρωταθλητής Υπουργός, όσον αφορά την αντιπολίτευση -και πραγματικά αυτό είναι το παράλογο- που κάνει στην ίδια την Κυβέρνηση. 
Το ουσιαστικότερο όμως έργο είναι ότι είχαμε μια αρνητική πορεία σ' όλα αυτά που είχε υποσχεθεί. Και επειδή είναι λίγος ο χρόνος, θα αναφερθώ συνοπτικά σ' αυτά.
Είχαμε το πρώτο θέμα, αν θυμάστε, της σύστασης Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για τη μελέτη σε βάθος του προβλήματος των αγροτικών κινητοποιήσεων και την υπόδειξη τρόπων για την αντιμετώπιση των γενικών και μόνιμων συνθηκών της αγροτικής παραγωγής. 
Η επιτροπή συνεδρίασε αρκετές φορές από το Μάρτιο μέχρι το Μάιο του 1997. 'Ηλθαμε σε επαφή με όλους τους εκπροσώπους των αγροτών, ακούσαμε τους εμπειρογνώμωνες. Το θέμα είναι ότι δεν συμφωνήσαμε στη σύνταξη κοινού πορίσματος. Ο Συνασπισμός κατέθεσε έγκαιρα πόρισμα στις 29/5/97. Αργότερα κατέθεσε και το ΚΚΕ.
Τα υπόλοιπα κόμματα ουσιαστικά τορπίλισαν τη συγκεκριμένη επιτροπή, αφού μέχρι σήμερα δεν έχουν καταθέσει το σχετικό πόρισμα. 
'Ενα δεύτερο θέμα που υπερηφανεύεται ο κύριος Υπουργός, ήταν η συγκρότηση του Συμβουλίου Αγροτικής Πολιτικής. Πράγματι ήταν θετικό το ότι ενεργοποιήθηκε ο νόμος 2093/92 που αφορούσε τη σύσταση του Συμβουλίου Αγροτικής Πολιτικής. Συμμετείχαμε και στις δυο συνεδριάσεις του Συμβουλίου Αγροτικής Πολιτικής. 'Ομως αυτό που τελικά φοβόμασταν, έγινε. Mεταβλήθηκε το Συμβούλιο Αγροτικής Πολιτικής σε ένα μηχανισμό εκτόνωσης των κρίσεων και σε ένα μηχανισμό αναβολής λήψης συγκεκριμένων αποφάσεων.
Και έρχομαι στο νομοθετικό έργο που αφορά τον αγροτικό τομέα. Το πρώτο νομοσχέδιο που ψηφίσαμε, αν θυμάσθε, ήταν το νομοσχέδιο κύριας ασφάλισης των αγροτών. 'Ηταν ένα νομοσχέδιο που ψηφίσαμε τον περασμένο Δεκέμβρη. 'Εγινε η εισαγωγή του στη Βουλή για την εκτόνωση της κρίσης που υπήρχε τότε με τις αγροτικές κινητοποιήσεις. Και μάλιστα αναφερόταν χρόνος έναρξης του σχετικού νομοσχεδίου, του ταμείου κύριας ασφάλισης αγροτών 1.1.97. 'Οταν κατά τη διάρκεια της συζήτησης τονίσαμε ότι και ο χρόνος προετοιμασίας δεν επέτρεπε την έναρξη 1.1.97, αλλά το σπουδαιότερο απ' όλα δεν προβλεπόταν στον προϋπολογισμό το αντίστοιχο κονδύλιο που θα κάλυπτε την κρατική εισφορά στο ασφάλιστρο τότε η Κυβέρνηση ανέβαλε την εφαρμογή του για την 1.1.98. Και επειδή, κύριε Υπουργέ, υπάρχουν πληροφορίες ότι θα υπάρξει λόγω οικονομικών δυσκολιών νέα παράταση, αληθεύει; 'Ενα άλλο θέμα που αναφέρθηκε ειδικά ο κύριος Υπουργός ότι ήταν μέσα στα επιτεύγματα της Κυβέρνησης ήταν το μητρώο των αγροτών. Πραγματικά την αναγκαιότητα του μητρώου την έχουν αποδεχθεί όλα τα κόμματα επειδή συμβάλλει στη δημιουργία αγροτών με επαγγελματική συνείδηση. Και αποτελούσε κυβερνητική δέσμευση ότι θα ολοκληρωνόταν το Σεπτέμβρη του 1997. Τώρα ξεκίνησε η προσπάθεια, η δεύτερη φάση υλοποίησής του. Υπάρχουν σημαντικές καθυστερήσεις. Και θα σας σημειώσω μόνο ένα, ότι πρόσφατα με δελτίο τύπου οι συμβασιούχοι του μητρώου κατήγγειλαν τις συμβάσεις, ενώ δεν έχει δρομολογηθεί ακόμη η δεύτερη φάση του. Και σεις έχετε εξαγγείλει ότι στις 30 Οκτωβρίου θα παραδώσετε το μητρώο σε πανηγυρική...
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): 'Οχι εγώ, ο Πρόεδρος της ΠΑΣΕΓΕΣ. 
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ: Ο Πρόεδρος της ΠΑΣΕΓΕΣ, η οποία είχε αναλάβει με ευθύνη της Κυβέρνησης οπωσδήποτε τη σύνταξη. Θα δούμε, θα περιμένουμε. 
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Ομοίως.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ: 'Ερχομαι στο νομοσχέδιο που αφορά τα μέτρα για τους νέους αγρότες. 'Ηταν ένα νομοσχέδιο προς τη θετική κατεύθυνση και εμείς το ψηφίσαμε, αν θυμάσθε, 'Ομως χθες μας φέρατε μία τροπολογία που, αν μη τι άλλο απέδειξε τον τρόπο με τον οποίο νομοθετεί η Κυβέρνηση. Είναι δυνατόν για ένα νομοσχέδιο που ακόμη δεν έχει ξεκινήσει η εφαρμογή του, να ερχόμαστε να φέρνουμε τροπολογίες γιατί διαπιστώθηκε ότι δεν είναι δυνατή η εφαρμογή του;
'Ερχομαι στο άλλο νομοσχέδιο που συζητάμε αυτές τις μέρες, που αφορά τις ρυθμίσεις των συνεταιριστικών χρεών. Βέβαια το συζητήσαμε και θα το συζητήσουμε διεξοδικά. Εμείς είμαστε αντίθετοι γιατί θεωρούμε απαράδεκτο τον τρόπο με τον οποίο ρυθμίζετε τα συγκεκριμένα χρέη και γιατί δεν γνωρίζουμε τι θα γίνει με τα υπόλοιπα χρέη των συνεταιρισμών. Αυτό είναι το σπουδαιότερο από τα προβλήματα.
Θα έλθω όμως, σε άλλα θέματα -είναι λίγος ο χρόνος- που έχετε υποσχεθεί και ειδικά στο θέμα του δασικού νομοσχεδίου, επειδή έγινε και μία συζήτηση σχετικά με τα δασικά θέματα.
Πέρα από τις αντιρρήσεις που εκφράστηκαν από τα κόμματα, από περιβαλλοντικές οργανώσεις σχετικά με την αντισυνταγματικότητα του συγκεκριμένου νομοσχεδίου, το θέμα είναι ότι υπάρχει πρόβλημα. Βέβαια, εγώ προσωπικά και ο Συνασπισμός, έχουμε εκφράσει την αντίθεσή μας με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο που δώσατε στη δημοσιότητα. Προς Θεού! Αν φέρετε ένα τέτοιο νομοσχέδιο -εμείς το έχουμε χαρακτηρίσει δασοκτόνο- και ειδικά αν δεν αποσύρετε τις διατάξεις που αφορούν τους βοσκοτόπους -γνωρίζετε ότι είχαν γίνει και άλλες απόπειρες παλαιότερα και κρίθηκαν αντισυνταγματικές- εμείς δεν πρόκειται όχι απλά να συμμετάσχουμε στη συζήτηση, αλλά θα το καταγγείλουμε και πάλι ως δασοκτόνο.
(Στο σημείο αυτό, την Προεδρική 'Εδρα καταλαμβάνει ο Α'Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Ν. ΚΡΗΤΙΚΟΣ)
Θέλω όμως, επειδή έγινε μία συζήτηση σχετικά με τη δασοπροστασία, να πω το εξής: Κύριε Υπουργέ, δεν είναι δυνατόν να καταγγέλουμε καταστάσεις για τις οποίες εμείς είμαστε υπεύθυνοι. Και επειδή ανακοινώσατε την πρόθεσή σας για να μεταφερθεί η δασοπυρόσβεση στην Πυροσβεστική Υπηρεσία, εγώ θα σας πω το εξής απλό: Οι πυρκαϊες, ειδικά στα δάση της Χαλεπίου Πεύκης, είναι μέρος της δασοπονικής επιστήμης.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Το ξέρω.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ: Αυτό να το έχετε υπόψη σας. Δεν είναι δυνατόν οι δασικοί που είναι οι επιστήμονες οι οποίοι κατ' εξοχήν χαράσσουν τη δασοπονική επιστήμη, να είναι έξω από αυτό το αντικείμενο.
(Στο σημείο αυτό, κτυπάει το κουδούνι λήξης του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Δύο (2') λεπτά, κύριε Πρόεδρε.
'Ερχομαι στο θέμα του Οργανισμού Πιστοποίησης Λογαριασμών Πληρωμής των κοινοτικών επιδοτήσεων. Κύριε Υπουργέ, είναι γεγονός ότι η ΓΕΔΙΔΑΓΕΠ διαχειρίζεται κονδύλια ύψους 1,3 τρισεκατομμυρίων δραχμών που αφορούν κοινοτικές επιδοτήσεις και η λειτουργία της ήταν προβληματική και επί των ημερών της Νέας Δημοκρατίας και σήμερα. Ανακοινώσατε μεταθέσεις υπαλλήλων και ενώ έχει περάσει καιρός, δεν έχει γίνει τίποτε. Εκείνο που για εμάς είναι πολύ σοβαρό είναι ότι δεν έχετε ακόμη προμηθευτεί αυτά τα σύγχρονα μέσα που θα διεκπεραιώνουν ταχέως την καταβολή των ενισχύσεων.
Συμφωνώ και εγώ με εσάς, κύριε Υπουργέ, στο ότι δεν είναι δυνατόν οι γεωτεχνικοί να ασχολούνται με λογιστικές εργασίες, με τις καταβολές των ενισχύσεων. Σας είχα καταθέσει όμως, σχετική ερώτηση στις 23.4.97 και είχατε πει ότι σύντομα θα τακτοποιηθούν αυτά τα θέματα. Ακόμα δεν έχει γίνει απολύτως τίποτε.
Επειδή τελείωσε και ο χρόνος, γενικά για εμάς ο απολογισμός του κυβερνητικού έργου στον αγροτικό τομέα, είναι αρνητικός. Είναι αρνητικός γιατί, ενώ υπήρχαν τα περιθώρια για να χαραχθεί μία σωστή αγροτική πολιτική, δυστυχώς, εξακολουθεί το Υπουργείο Γεωργίας να περιορίζεται και σήμερα σε ρόλο χρήστη κοινοτικών κανονισμών και μοιράσματος του κοινοτικού χρήματος και αυτό όχι με σωστό τρόπο. 
Κλείνοντας, ένα πάρα πολύ σοβαρό θέμα που θέλω να θέσω υπόψη σας, κύριε Υπουργέ, και το έχω ξαναθέσει, είναι το εξής: Σταματήστε να βλέπετε μόνο τους αγρότες-επιχειρηματίες. Και είναι ευχάριστο που ήδη στην "ατζέντα 2000" αρχίζει και μπαίνει το θέμα του αγρότη κατοίκου της υπαίθρου, ειδικά των ορεινών μειονεκτικών περιοχών. Επιτέλους, θα πρέπει όλοι μας να καταλάβουμε ότι σε ορισμένες περιοχές ο αγρότης δεν είναι μόνο επιχειρηματίας, αλλά είναι και ένας τρόπος ζωής, ειδικά για την επαρχία.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του Δημοκρατικού Κοινωνικού Κινήματος κ. Ρόκος έχει το λόγο.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΟΚΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, είναι πράγματι μια ένδειξη ότι η Νέα Δημοκρατία έχει διαλέξει, για μια ακόμη φορά, τον ίδιο δρόμο, που είχε ακολουθήσει και σε προηγούμενες θητείες της, τη δημαγωγία. 'Ετσι ξεκίνησε και η προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδος. 'Ετσι ξεκινάει και σήμερα. Το επισημαίνω και εγώ. Γιατί και την προηγούμενη φορά είχα πει αυτό που θα πω και τώρα: Ο ρόλος της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης είναι κυρίαρχος ρόλος στο δημοκρατικό μας πολίτευμα. Και κάθε φορά η πολιτική σκέψη, η ιδεολογία, η πολιτική πρόταση πρέπει να συμβαδίζει με την πραγματική άσκηση εξουσίας.
Ζήσαμε τη Νέα Δημοκρατία, να ασκεί μία πολιτική ίδια με αυτήν για την οποία κατηγορεί σήμερα την Κυβέρνηση και να προκαλεί τη νοημοσύνη του 'Ελληνα πολίτη. Γιατί έτσι, δυστυχώς, έχει εξελιχθεί το πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα. Και γι'αυτό ξεκίνησα έτσι επιθετικά.
'Εκανα και εγώ προχθές, κύριε Υπουργέ, ένα λάθος, κατηγορώντας σας για ένα σκάνδαλο που έχει αναπτυχθεί σε ολόκληρη σελίδα της εφημερίδας "ΕΞΟΥΣΙΑ". Είναι αυτό το οποίο καταγγέλλει σήμερα η Νέα Δημοκρατία. Δεν είχα προσέξει τις ημερομηνίες. 'Εχει διαπραχθεί επί Νέας Δημοκρατίας. Μιλάμε για ελέγχους της ΓΕΔΙΔΑΓΕΠ, που είχε εντοπίσει και είχε στείλει στην εισαγγελεία. 'Εχουν δικασθεί. Μετά, όμως, έχουν αθωωθεί με παρεμβάσεις σκανδαλώδεις. Και μιλάμε για δισεκατομμύρια.
Θα παρακαλούσα όσους θίγονται γι' αυτήν την εισαγωγή μου, να διαβάσουν λίγο τη σελίδα, για να αντιληφθούν την αλήθεια και το πώς έγιναν τα πράγματα.
Ποια είναι η εξέλιξη, δυστυχώς, στη χώρα μας; 'Οτι και η άλλη πλευρά, αυτή η οποία έλεγε αυτά που λέει σήμερα η Νέα Δημοκρατία, δηλαδή η σημερινή Κυβέρνηση, πράττει ακριβώς τα ίδια.
Βέβαια, ο κύριος Υπουργός ομολόγησε ότι δεν μπορεί να ασκήσει πολιτική, παρά μόνο διαχείριση. Είπε ο κύριος Υπουργός ότι, τελικά, το Υπουργείο Γεωργίας και οι ίδιοι οι υπάλληλοί του είναι ένα λογιστήριο.
Κύριε Υπουργέ, δεν είσθε μόνο στο Υπουργείο Γεωργίας έτσι. 'Ολα τα Υπουργεία τα έχετε μετατρέψει σε διαχείριση και μάλιστα, παθητικής μορφής. Διαχειρίζεσθε ό,τι σας αφήνουν, ό,τι σας παραχωρούν τα ξένα κέντρα, γιατί οι ίδιοι δεν έχετε μία σύλληψη, δεν έχετε μια φαντασία, για να πάτε μπροστά.
Προγραμμάτα, ιδεολογία είχατε. 'Εχω μπροστά μου ένα βιβλίο, που ανέφερε δεσμευτικά το πρόγραμμα κυβερνητικής πολιτικής του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Δεν ακολουθήσατε ούτε μία γραμμή. Δείξατε ότι είσθε αδύναμοι να υλοποείτε ακόμη και αυτές που έχετε ιδεολογικά συλλάβει σαν σκέψεις. Γιατί άραγε; Γιατί και σεις έχετε γίνει -όχι συντηρητικοί, γιατί δεν υπηρετείτε απλώς κατεστημένες λογικές και συμφέροντα- αντιδραστικοί; 
Δεν έχει συντήρηση η πολιτική σας. Γιατί ανατρέπετε λαϊκές κατακτήσεις και δικαιώματα χρόνων. Και το κάνετε με το χειρότερο τρόπο. Το ίδιο το δικαίωμα της απεργίας το χτυπάτε λυσσαλέα μέσα από δικαστήρια και μέσα από δημεύσεις. Ακόμη και το δικαίωμα στη δουλειά, έχοντας φθάσει τον κόσμο σε ανεργία απελπιστική. Το δικαίωμα του απλού ανθρώπου να διαλέγει τον τρόπο ζωής του, για να μπορεί να μείνει στην ύπαιθρο. Τον έχετε εξαθλιώσει και κάθε μέρα τον στέλνετε στην Αθήνα. Βέβαια, σας ακουμπάει άμεσα. Γιατί το Υπουργείο Γεωργίας θα έπρεπε να είναι το κατ'εξοχήν υπουργείο ανάπτυξης.
Ισχυρίζεσθε, ταυτόχρονα όμως, ότι δεν φταίτε μόνον εσείς. Γιατί δεν σας καταλαβαίνουν στο Υπουργείο 'Αμυνας για τη δασοπυρόσβεση. Δεν σας καταλαβαίνουν, όπως είπατε προηγούμενα, σε άλλα παράλληλα Υπουργεία με τα οποία θα έπρεπε να αναπτύξετε μια κοινή δράση. Δεν φταίμε, όμως, εμείς και δεν φταίει ο ελληνικός λαός.
Θα σας πω κάτι: Σε αυτήν την εξέλιξη, που μονοπωλώντας την πολιτική και εσείς και η Νέα Δημοκρατία οδηγείτε τη χώρα, θα υπάρξουν κοινωνικές εκρήξεις, που θα σας βγάλουν απέναντι στο λαό. Κοιτάξτε, κάποιο compro messo storico το έκαναν και στην Ιταλία, αλλά δεν μπορούν να το κρατήσουν, αν δεν αλλάξουν πολιτικές.
Εσείς τουλάχιστον -και εγώ το ομολογώ- είχατε μια πορεία. Δεν πρέπει, όμως, αυτήν να την παντρέψετε με συμβιβασμούς -καθ' όσον σας αφορά σαν Υπουργό Γεωργίας- οι οποίοι οδηγούν σε μια εξέλιξη όπου οι μεγαλοαγρότες απορροφούν το 80% και οι μικροί αγρότες απορροφούν το 20%. Εάν έχετε ακόμα κάποια αγωνιστική διάθεση να αναδείξετε, να τη αναδείξετε σε αυτούς τους μεγάλους. 
Κάνετε ένα σχεδιασμό να ενισχύσετε τους μικρούς. Αυτό δεν μπορείτε να το κάνετε μόνο στη χώρα μας. Πρέπει να το κάνετε μονίμως προς τα έξω και προς την Ευρωπαϊκή 'Ενωση, της οποίας είστε δέσμιοι. Ξέρετε πολύ καλά ότι σταματήσαμε να το παλεύουμε σαν χώρα και το 70% των επιδοτήσεων πηγαίνει στο βορρά και έχει μείνει το 30% για το νότο. Σιγά-σιγά με την ανοργανωσιά που υπάρχει στο Υπουργείο θα πάνε, όχι στο μεσογειακό νότο, -πηγαίνουν ήδη- αλλά και σε κάποιες άλλες χώρες του μεσογειακού νότου. Και έτσι μεγαλώνει η ψαλίδα, όχι σε σχέση με το βορρά, αλλά και μέσα στον ίδιο το νότο.
Αγωνιάτε να πείσετε τους εταίρους για κάποια δίκαια αιτήματά σας. Το κάνετε αυτό όχι επειδή -και δεν δέχομαι σε καμία περίπτωση ότι δεν παρακολουθείτε ή δεν καταλαβαίνετε το τι γίνεται στα ευρωπαϊκά φόρα- δεν έχετε μία πολιτική δύναμη πίσω σας, δεν είστε σίγουροι για τον εαυτό σας. Είστε μετέωροι γιατί δεν ακολουθείτε τις πολιτικές σας ιδεολογίες.
Είναι αλήθεια ότι εάν έχουμε χάσει κάποιο τρένο, υπάρχει μία ελπίδα και πρέπει έστω και την τελευταία στιγμή να προσπαθήσουμε. Και αυτό δεν έχει σχέση με τη μοιρασιά της πίτας σε επίπεδο Ευρωπαϊκής 'Ενωσης μέσα από τη λογική των επιδοτήσεων, που έτσι και αλλιώς ξέρετε οι ίδιοι ότι τελειώνει. Γι' αυτό πρέπει να αναδιοργανώσετε τις υπηρεσίες του Υπουργείου. Δεν μπορεί πια να είναι λογιστήριο το Υπουργείο. Δεν μπορεί να είναι και εκ των πραγμάτων, γιατί τελειώνουν οι επιδοτήσεις.
Ξέρετε ότι στη μελλοντική συζήτηση που θα γίνει στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση για την ΚΑΠ, ταυτόχρονα με τη συζήτηση που θα γίνει και για την αναθεώρηση της GATT, εν όψει του 2001, υπάρχουν σημαντικές προκλήσεις; Δεν είναι μόνο η σύγκρουση βορρά-νότου, δεν είναι μόνο η σύγκρουση Ευρωπαϊκής-'Ενωσης Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά μπαίνουμε και σε μία άλλη πραγματικότητα που έχει ίσως και από αλλού κατευθυνόμενα πολιτικά κίνητρα. Είναι αυτά της διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης που κυρίως, θίγουν το δικό σας τομέα, το Υπουργείο Γεωργίας. Και αν πια δεν μπορούμε να παίξουμε στο παιχνίδι των επιδοτήσεων ή του εμπορίου ή του παζαριού, πρέπει κατ' εξοχήν -και είναι πολύ θετικό έτσι και αλλιώς- να ξεκινήσουμε από τη βάση, από το θεμέλιο, δηλαδή από την παραγωγική μας δράση. Γι' αυτό πρέπει πράγματι οι γεωπόνοι να ξαναβγούν στα χωράφια, γι' αυτό και εσείς πρέπει να δείτε έτσι το ζήτημα και όχι διαχειριστικά. Αλλά, κύριε Υπουργέ, θέλει πολιτική βούληση για να γίνει κάτι τέτοιο.
Σας είπε εύστοχα ο συνάδελφος προηγούμενα ότι από εκατό μεταθέσεις που είχατε κάνει -δικαιολογημένες σίγουρα- τις ενενήντα πέντε τις πήρατε πίσω. Εγώ και σαν φίλος από το Βήμα της Βουλής, για να έχει και μία επίσημη διάσταση, σας είχα καταγγείλει ότι στον κατ' εξοχήν γεωργικό νομό της Θεσσαλονίκης αποδυναμώθηκε η ύπαιθρος από γεωπόνους. Πήγαν όλοι αυτοί στη Θεσσαλονίκη και παίρνουν εκτός έδρας για να πηγαίνουν στην ύπαιθρο. Επειδή το έκανε ένας συνάδελφός σας, ένας φίλος σας και το έκανε με ειλικρίνεια, πρέπει να το διερευνήσετε για να χτυπηθούν πραγματικά εκεί που πρέπει τα ζητήματα. 
Τι πρέπει, λοιπόν, να κάνουμε; Πρέπει να προσανατολιστούμε σε επενδύσεις και επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, σε προϊόντα της αγοράς που επιδέχονται προστιθέμενη αξία. Για μας είναι ό,τι πρέπει. Και αυτές δεν είναι δικές μου απόψεις, είναι απόψεις οι οποίες βγήκαν από διεθνή πανεπιστήμια και επικυρώθηκαν και από το πανεπιστήμιο της Ολλανδίας, μετά από προσφυγή που έκαναν η ΚΟΠΑ και η ΚΟΝΙΕΚΑ, οι οποίοι είπαν ότι πρέπει μία χώρα, κυρίως του νότου, να καταφύγει σε αυτά τα πράγματα. Δηλαδή, να καταφύγει σε φρούτα, σε λαχανικά, σε γαλακτοκομικά προϊόντα και σε αγροτοτουρισμό, που είναι για μας εύστοχα.
Πρέπει να επικεντρώσουμε τη δραστηριότητά μας σε συγκεκριμένα προϊόντα που έχουν συγκριτικά πλεονεκτήματα στην περιοχή. Και τέτοια για μας, ξέρετε ποια είναι. Είναι η βιολογική καλλιέργεια για την οποία σας είπα και προχθές ότι δεν κάνετε βηματισμούς γιατί έχει ανάγκη από έρευνα. Πρέπει να ξεκινήσετε από αυτήν τουλάχιστον. 
Για να γίνει όμως, ένας καινούριος σχεδιασμός στον αγροτικό τομέα και όχι μόνο, χρειάζεται μια άλλη Δημόσια Διοίκηση. Ποια θα είναι αυτή; Αυτή, η οποία αντί να παρέμβει σ' αυτά που συμβαίνουν σήμερα, δίνει εξετάσεις, προχωρώντας ζητήματα, τα οποία ούτε καν μας αφορούν; Το μεγάλο ζήτημα, δηλαδή, του εκσυγχρονισμού της Δημόσιας Διοίκησης για τον κύριο Υπουργό ξεκινάει από τις ενώσεις των κοινοτήτων; Αυτή ήταν η πραγματική διοικητική προτεραιότητα που είχε η χώρα μας;
Κύριε Υπουργέ, εγώ δεν θέλω να σας κάνω μαθήματα. Θέλω να σας θυμίσω ότι προεκλογικά λέγατε άλλα. Θέλω να σας υποδείξω, για να αποκτήσετε φερεγγυότητα, να πράξετε αυτά τα οποία λέγατε. Και αυτό είναι, δυστυχώς, το μεγάλο σας πρόβλημα και βεβαίως δίνετε έτσι τη δυνατότητα σε κάποιους άλλους οι οποίοι εκ των πραγμάτων, δεν θα τα έκαναν γιατί εκφράζουν τη συντήρηση, να έρχονται σήμερα και να σας ψέλνουν.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος, κ. Γεωργακόπουλος, έχει το λόγο.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, με υπομονή πράγματι άκουσα όλους τους συναδέλφους που μίλησαν στην επερώτηση που έκανε η Νέα Δημοκρατία. Βέβαια, η Νέα Δημοκρατία αρκέστηκε στο να κάνει μόνο νύξεις στην επερώτηση που είχε κάνει και να ανοιχτεί σε μία ευρύτερη συζήτηση γύρω από το αγροτικό πρόβλημα και από τα θέματα του Υπουργείου Γεωργίας. 
Βεβαίως, όταν ακούει κανένας να μιλάνε για κοινοβουλευτικό ήθος όσον αφορά τον κύριο Υπουργό, εγώ δεν θα ήθελα να δώσουμε διάσταση σ' αυτήν τη συζήτηση, ούτε να μιλήσουμε περί κοινοβουλευτικού ήθους των παρατάξεων, των Υπουργών, των Βουλευτών γιατί αν ξεκινήσουμε να μιλάμε περί κοινοβουλευτικού ήθους, τότε η παράταξη αυτή δεν θα βγει χαμένη. Καλό είναι να μην οξύνουμε τα πράγματα. 
'Ακουσα τη θέση της Νέας Δημοκρατίας ότι είναι υπέρ του να μείνει το 20% του ενεργού πληθυσμού της γης ως αγρότες στην ύπαιθρο. Τους το έχουμε πει επανειλημμένως. Δεν το έχουν κατανοήσει; Χθες είχα την ευκαιρία να το επαναλάβω από το Βήμα της Βουλής και να πω ότι νομοτελιακά σε δέκα χρόνια, χωρίς να φύγει ούτε ένας από την ύπαιθρο, θα είναι 10%, όταν το 45% του αγροτικού πληθυσμού είναι πάνω από πενήντα πέντε ετών και μόνο το 7% των νέων από δεκαοκτώ έως είκοσι πέντε ετών πηγαίνουν στην αγροτική εκμετάλλευση.
Δεν χρειάζεται, λοιπόν, να λέμε πράγματα που έχουν μία νομοτελιακή πορεία και θα καταλήξουν εκεί που θα καταλήξουν. Δεν είναι σωστό να δημιουργούμε εντυπώσεις, οι οποίες πολλές φορές παραπλανούν τον αγροτικό πληθυσμό, τον κάνουν να νομίζει ότι η Κυβέρνηση κάνει μία καταστροφική πολιτική εις βάρος τους και δεν στεκόμαστε να τους διευκρινήσουμε ορισμένα πράγματα.
Το ότι η μεταφορά, λοιπόν, του αγροτικού πληθυσμού από τα χωριά θα γίνει και θα πάνε όλοι στον Εύοσμο, στο Αιγάλεω και στο Κερατσίνι, αυτό είναι παραμύθι. Μπορεί αυτό να έγινε στη δεκαετία του '50. Και τότε ποιος είχε την ευθύνη αυτής της μεταφοράς του αγροτικού πληθυσμού και αυτής της διόγκωσης του αστικού πληθυσμού και γιατί έγινε, το γνωρίζει πολύ καλά η παράταξή σας. Δεν έφυγαν γιατί δεν είχαν εισόδημα. 'Εφυγαν κυνηγημένοι, ουσιαστικά, από την ύπαιθρο οι αγρότες και όχι μόνο προς τα αστικά κέντρα, αλλά και μετανάστες προς τη δυτική Ευρώπη και αλλού.
Αναφέρθηκε επίσης ότι οι αγρότες δεν είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, γιατί κάνουν και καμία άλλη δουλειά για να επιβιώσουν. Είναι γνωστό ότι έχει προσδιοριστεί νομοθετικά ποιοι θεωρούνται κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Λέει ο νόμος ότι πρέπει το 51% του εισόδηματός τους να είναι από το αγροτικό επάγγελμα, να είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες ή να ασχολούνται περισσότερο από έξι μήνες το χρόνο στην αγροτική εκμετάλλευση και διάφορες άλλες προϋποθέσεις.
'Οταν, λοιπόν, αυτά είναι γνωστά, το να βγαίνει ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της μείζονος Αντιπολίτευσης και να λέει "δεν θα πάρουν τις επιδοτήσεις αγρότες της επαρχίας γιατί θα τους χαρακτηρίσουμε ότι δεν είναι κατά κύριο επάγγελμα, γιατί κάνουν και ένα μικρό επαγγελματάκι, γιατί κάποιος για παράδειγμα κουρεύει πέντε γέρους που έχουν μείνει στα χωριά μία φορά την εβδομάδα ή μία φορά το μήνα", αυτά ακούγονται πολύ παράξενα, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται κακές εντυπώσεις.
Καθυστέρηση των επιδοτήσεων. Πράγματι υπάρχει καθυστέρηση των επιδοτήσεων. Θα θέλαμε οι επιδοτήσεις να φθάνουν στα χέρια των αγροτών πάρα πολύ γρήγορα και πάρα πολύ έγκαιρα, γιατί έχουν ανάγκη αυτού του εισοδήματος. Δεν είναι γνωστό, όμως, ότι οι περισσότερες καθυστερήσεις γίνονται από τις καθυστερήσεις συμπλήρωσης των φακέλων; Και αν μεν προχωρήσει η Κυβέρνηση και πληρώσει αυτά τα ποσά, χωρίς να ελέγξει τους φακέλους, γνωρίζετε πάρα πολύ καλά ότι οποιαδήποτε πληρωμή γίνεται χωρίς να είναι συμπληρωμένα τα χαρτιά, μετά η οποιαδήποτε διαφορά έρχεται ως ποινή από την Ευρωπαϊκή 'Ενωση. Αυτήν την ποινή την πληρώνει το ελληνικό δημόσιο. Και δεν έχει πρόβλημα να εισπράξει αυτές τις ποινές η Ευρωπαϊκή 'Ενωση, γιατί απλά και ξάστερα τις παρακρατεί από εκείνα τα οποία είναι να πάρει η χώρα μας.
Πολλές φορές μέσα από την κακή συμπλήρωση των φακέλων γίνονται πολλές απάτες και το γνωρίζετε. Αυτές οι απάτες έχουν φθάσει σε υψηλά επίπεδα. Θυμάμαι όταν ήμουν στο Υπουργείο ότι πενήντα δισεκατομμύρια (50.000.000.000) δραχμές πληρώσαμε ένα χρόνο γι' αυτόν το λόγο. Δεν είναι μικρά τα ποσά, λοιπόν, από τις απάτες που γίνονται από κάποιους κακούς, είτε επιχειρηματίες, που κάνουν ενδιάμεσα το μοίρασμα της επιδότησης, είτε αγρότες είτε συνεταιρισμούς είτε ο,τιδήποτε άλλο. Δημιουργείται λοιπόν ένας κύκλος, ο οποίος επιβαρύνει ουσιαστικά τον προϋπολογισμό.
Η Ευρώπη δεν έχει μόνο καλά, έχει και ορισμένα αρνητικά. Αλλά όταν το 48,5% του εισοδήματος των αγροτών έρχεται από τις επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης δεν μπορεί να λένε κάποιοι από το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος -οι οποίοι έχουν επιδοθεί σε μία αντιευρωπαϊκή πολιτική- και τα άλλα κόμματα, τα οποία δεν συμφωνούν με την Ευρωπαϊκή 'Ενωση, ότι πρέπει να υπάρξει μια αλλαγή πολιτικής και να μην παίρνουμε γραμμή από τα κέντρα ξένων αποφάσεων, από τις Βρυξέλλες και άλλα τέτοια, τα οποία ακούμε εδώ κατά κόρον.
Γιατί δεν μας λέει το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας ποια θα ήταν η τιμή του βαμβακιού εάν δεν υπήρχε η Ευρωπαϊκή 'Ενωση; Ποια θα ήταν η τιμή στο σιτάρι, στο καλαμπόκι, στη ντομάτα, στα καπνά, σε όλα αυτά τα προϊόντα, τα οποία προστατεύονται από την Ευρωπαϊκή 'Ενωση; Και αν μας πουν ότι την τιμή, την οποία απολαμβάνουν σήμερα, θα έπρεπε να την πληρώνει το ελληνικό δημόσιο, να μας πουν από πού το ελληνικό δημόσιο, από πού ο ελληνικός προϋπολογισμός, θα έπρεπε να πάρει αυτά τα χρήματα για να τα δώσει. Γιατί όταν χρειάζεται ένα τρισεκατομμύριο διακόσια δισεκατομμύρια (1.200.000.000.000) για να πληρώσει αυτές τις επιδοτήσεις -που σήμερα πληρώνει η Ευρωπαϊκή 'Ενωση- πρέπει να μας πουν ποιους θα φορολογήσουμε, βάζοντάς τους φόρο ένα τρισεκατομμύριο διακόσια εκατομμύρια (1.200.000.000.000) για να τα δώσουμε στους αγρότες, αν θέλουν να μην υπακούμε στα ξένα κέντρα αποφάσεων, όπως λένε. Γιατί διαφορετικά δεν έχουν λογική τα επιχειρήματά τους και δεν μπορούμε να τους παρακολουθήσουμε για να δούμε τι τέλος πάντων ζητούν.
Τους κακοφάνηκε ακόμη και η ασφάλιση που κάναμε με το νέο νόμο. Μα, δεν ήταν ένα πάγιο αίτημα του αγροτικού πληθυσμού να μπορούν να έχουν μία σύνταξη, η οποία να ανταποκρίνεται εν μέρει στις σύγχρνες ανάγκες επιβίωσης των ηλικιωμένων ατόμων των απόμαχων της υπαίθρου; Ο Ο.Γ.Α. είπαμε ότι δεν μπορούσε να το κάνει αυτό. Δίνει ένα επίδομα και τίποτα πέραν αυτού. Δεν μπορεί να θεωρηθεί η σύνταξη των τριάντα χιλιάδων (30.000), σύνταξη με την οποία μπορεί να επιβιώσει ένα άτομο οπουδήποτε και αν είναι. Δημιουργείται ο ασφαλιστικός οργανισμός, ξεκινάει ο ασφαλιστικός οργανισμός, ο οποίος θα μπορέσει σιγά-σιγά να αυξήσει αυτές τις συντάξεις και να έχουν επιτέλους και αυτοί μία σύνταξη ανθρώπινη. Και αυτό τους ενοχλεί, γιατί δεν είναι όπως αυτοί το ήθελαν.
Να σταθώ, όμως, λίγο στις αποζημιώσεις και στο ποσοστό των αποζημιώσεων. Εδώ, κύριε Υπουργέ, θα σας πω κάτι που ούτε εσείς το είπατε. 'Οταν ζητάμε από τους αγρότες να μας πουν ποιο είναι το κόστος μιας παραγωγής, τότε η απόδοση που βάζουν στα προϊόντα τους είναι πάρα πολύ χαμηλή. 'Οταν στους ίδιους αγρότες συμβεί καταστροφή του ίδιου προϊόντος την ίδια περίοδο, για την οποία είχαν κάνει κοστολόγιο, τότε η απόδοση ανεβαίνει στο διπλάσιο. Πώς γίνεται αυτό εγώ δεν το κατάλαβα.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Μου επιτρέπετε μία διακοπή;
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Μάλιστα.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Σε μία περιοχή πέρυσι είχαν παραχθεί μήλα. Το φθινόπωρο, τότε στην προεκλογική περίοδο, έγινε μία όντως καταστροφική ζημιά. Δηλαδή ήρθαν θύελλες σημαντικές στη περιοχή, ισχυροί άνεμοι όπου έβλαψαν την παραγωγή.
Τότε λοιπόν οι παραγωγοί σε εκείνη την περιοχή είπαν ότι καταστράφηκε ολοσχερώς η παραγωγή τους, ότι δεν έμεινε όρθιο τίποτα. Στη συνέχεια όμως γέμισαν όλα τα ψυγεία και δεν μπόρεσαν να διαθέσουν τα μήλα που είχαν. 'Ετσι ζήτησαν το Μάϊο να πάμε σε απόσυρση. Αυτό προς επίρρωση αυτών που λέτε, να δείτε πόσοι "χάνονται" και πως "χάνονται".
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Ακριβώς, κύριε Υπουργέ, αυτό επισημαίνω. Και εσείς βεβαίως στο Υπουργείο Γεωργίας θα έχετε πολύ περισσότερα παραδείγματα μια και έχετε μια πανελλήνια εποπτεία όλων όσων συμβαίνουν. 'Αρα, μη χαϊδεύουμε αυτιά. Θα πρέπει να πούμε στους αγρότες ορισμένα πράγματα με το όνομά τους, πόσο πρέπει να είναι συνεπείς για να μπορεί να είναι και το Υπουργείο συνεπές, να μπορεί να είναι και ο ΕΛΓΑ συνεπής, να μπορεί να είναι και οι άλλοι οργανισμοί που εμπλέκονται σε όλη αυτήν τη διαδικασία.
Είπατε για τον οργανισμό που θα δημιουργηθεί για την πληρωμή των επιδοτήσεων που έρχονται από την Ευρωπαϊκή 'Ενωση. Πράγματι είναι ένα σωστό βήμα. Αλλά θα σας επιστήσω την προσοχή σε ένα θέμα. Αν δεν μηχανογραφηθεί από την αρχή ο οργανισμός αυτός, καλύτερα να μην τον κάνετε. Ο οργανισμός θα πρέπει να αρχίσει να λειτουργεί, όταν θα έχει πλήρη μηχανοργάνωση, όταν θα είναι διασυνδεδεμένος -προσέξτε το αυτό, μπορεί να μην σας το έχει πεί κανείς- με το πρόγραμμα ΔΙΑΣ των τραπεζών και να πηγαίνουν αυτόματα οι επιδοτήσεις στο λογαριασμό των αγροτών και έτσι να μην χρειάζονται αυτές οι καταστάσεις, οι υπογραφές, οι αποδείξεις κλπ. και να γίνεται ένα χάος. Μόνο έτσι θα κερδίσει πραγματικά το δημόσιο κατά της γραφειοκρατίας.
Αυτά τα λέω, γιατί αν αυτός ο οργανισμός δεν στηθεί από την αρχή σωστά, τότε θα αρχίσουν όλες αυτές οι μικροκομπίνες, οι οποίες συνήθως γίνονται και αποτέλεσμα θα είναι να μην ωφεληθούν οι αγρότες, αλλά κάποιοι ενδιάμεσοι. Φροντίστε το λοιπόν από την αρχή, έτσι ώστε αυτός ο οργανισμός να είναι τόσο καλά οργανωμένος και εξοπλισμένος με σύγχρονα μέσα πληροφορικής για να ανταποκριθεί στις σύγχρονες ανάγκες. Διαφορετικά, καλύτερα να μην το φτιάξετε. Αφήστε τη ΓΕΔΙΔΑΓΕΠ ή εκσυγχρονίστε την. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Ο κ. Ευάγγελος Μπασιάκος έχει το λόγο για να δευτερολογήσει.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Κύριοι συνάδελφοι, η Νέα Δημοκρατία κατέθεσε και συζητεί σήμερα μια συγκεκριμένη επερώτηση με ειδικότερες αναφορές, με συγκεκριμένα στοιχεία, τεκμηριωμένα, στην Εθνική Αντιπροσωπεία, με στόχο να πάρει κάποιες απαντήσεις από τον κύριο Υπουργό. Ο κύριος Υπουργός αρκέστηκε στη γνωστή του τακτική, να κατηγορεί τους δημοσίους υπαλλήλους αρμοδιότητας Υπουργείου Γεωργίας και να μη δίνει καμία ουσιαστική απάντηση σε όσα τεκμηριωμένα και εξειδικευμένα του καταγγείλαμε. Πολλές φορές μίλησε σαν να είχε αναλάβει μόλις προχθές τη διαχείριση του τομέα της γεωργίας. 'Ησαστε τέσσερα χρόνια στην κυβέρνηση και εσείς προσωπικά είκοσι μήνες Υπουργός -είστε από τους μακροβιότερους Υπουργούς Γεωργίας- και ακόμα μιλάτε σαν να έχετε μόλις αναλάβει τη διαχείριση αυτού του τομέα και να ανακαλύπτετε δυσλειτουργίες στο Υπουργείο σας που τις εντοπίζετε στα τελευταία τέσσερα χρόνια. Δεν παίρνετε, όμως, καμία πρωτοβουλία, δεν λαμβάνετε κανένα μέτρο, δεν υπογράφετε καμιά συγκεκριμένη απόφαση, για να βγεί το Υπουργείο σας από τη σημερινή απαράδεκτη κατάσταση.
Είπατε ακόμη ότι τα θέματα που θίγονται στην επερώτηση δεν έχουν καμία σχέση με τη γεωργία την ίδια στιγμή που ομολογείτε ότι το 50% του αγροτικού εισοδήματος προέρχεται από τις επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης και τουλάχιστον θα έπρεπε να προσπαθήσετε αυτές οι επιδοτήσεις, αυτό το μέρος του αγροτικού εισοδήματος να δίνεται πολύ πιο εύκολα και πιο αποτελεσματικά στον αγρότη, τον κάτοικο της υπαίθρου και της περιφέρειας.
Αν δεν είναι στην αρμοδιότητά σας και στην ευθύνη σας η χάραξη, ο σχεδιασμός, η οργάνωση των δημόσιων υπηρεσιών και εν συνεχεία η εφαρμογή των κανονισμών και της όποιας πολιτικής σας, τότε ποιο είναι το αντικείμενό σας; Δεν είναι η διαχείριση αυτού του ευαίσθητου τομέα και η διοίκηση των κρατικών υπηρεσιών αρμοδιότητας Υπουργείου Γεωργίας; Μας είπατε κάποια στιγμή ότι το Υπουργείο Γεωργίας είναι ένα απλό λογιστήριο. Στην πορεία, όμως, ομολογήσατε ότι είσθε ανίκανος ακόμη και να είσθε προϊστάμενος λογιστηρίου. Αυτό μας είπατε. Δεν έχετε ικανότητα ούτε καν το λογιστήριο να διαχειριστείτε. Και επιρρίπτετε ευθύνες στους λογιστές σας. Αυτό λέτε.
Δεν έχετε πολιτική. Λέτε ότι η Ε.Ο.Κ. δεν μας επιτρέπει να έχουμε πολιτική. Δεν παρίστασθε στα συμβούλια, όπου ισότιμα με τους άλλους συναδέλφους σας χαράσσετε εσείς την αγροτική πολιτική. Δεν μπορείτε να διαχειριστείτε το λογιστήριο του Υπουργείου Γεωργίας. Για ποιο λόγο είστε στη θέση σας; Γιατί δεν παραιτείσθε; Τι μπορείτε να προσφέρετε σ' αυτό το Υπουργείο; Ποια είναι η δική σας συμμετοχή στη λήψη των αποφάσεων και ποια η ευθύνη σας και οι αρμοδιότητές σας; Απεκδύεστε πάσης ευθύνης.
Και σήμερα μας είπατε κάτι φοβερό. Μας είπατε ότι οι δασικοί είναι εμπρηστές. Είπατε ότι οι δασικοί είναι πίσω από τους εμπρησμούς...
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Εσείς το λέτε.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ:... διότι έχουν συμφέρον να γίνονται πυρκαγιές για να δικαιολογούν την παρουσία τους. Εγώ θα σας παρακαλέσω, κύριε Πρόεδρε, να στείλετε άμεσα στον εισαγγελέα το σημείο των Πρακτικών που αναφέρεται σε συγκεκριμένη καταγγελία του κ. Τζουμάκα, ότι οι δασικοί είναι εμπρηστές των δασών, για να δικαιολογούν την παρουσία τους στο Υπουργείο και να παίρνουν τις υπερωρίες.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Εγώ, κύριε συνάδελφε, δεν διακόπτω, αλλά σας κάνω έκκληση να μη λέτε ανακρίβειες.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Ο κύριος Υπουργός πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του και πρέπει να καταθέσει στον εισαγγελέα συγκεκριμένα στοιχεία γι'αυτά που είπε. Παρακαλώ, λοιπόν, κύριε Πρόεδρε, να σταλεί στον εισαγγελέα εκείνο το σημείο των Πρακτικών.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Να σταλούν τα Πρακτικά, αλλά δεν λένε αυτά τα πράγματα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Κύριε Μπασιάκο, θα τεθεί υπόψη του Προέδρου το αίτημά σας και ο κύριος Πρόεδρος θα αποφασίσει.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Δεν είναι δυνατόν ο κύριος Υπουργός να καταγγέλει δημοσίους υπαλλήλους ότι διαπράττουν ποινικά αδικήματα, ότι είναι πίσω από τους εμπρησμούς. Υπαινίχθη μάλιστα και συγκεκριμένα στοιχεία για το Σέϊχ-Σου ότι οι δασικοί ήταν πίσω από τους εμπρησμούς. Είναι δυνατόν ένας Υπουργός μιας δημοκρατικής Κυβέρνησης να λέει αυτά τα ανεύθυνα πράγματα σε αυτήν την Αίθουσα και να μην τυγχάνει απαντήσεως ή διερεύνησης από τις αρμόδιες δικαστικές αρχές;
Σας μιλήσαμε για τις αποζημιώσεις και σας επισημάναμε την έλλειψη κονδυλίων τριάντα δισεκατομμυρίων 30.000.000.000 δραχμών για να καταβληθεί το σύνολο των αποζημιώσεων. Αυτά σας είχε επισημάνει ο κύριος Πρωθυπουργός, κύριε Υπουργέ. Και σε καμιά περίπτωση δεν αφήσατε να εννοηθεί ότι θα επιβάλλετε πρόσθετες ασφαλιστικές εισφορές στους αγρότες για τη λειτουργία του ΕΛΓΑ. Είπατε ότι θα βρείτε τους πόρους, είτε μέσω της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης είτε από τον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά πάντως όχι μέσω της αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών που την επιβάλλατε με πρόσφατη ρύθμιση που φέρατε στη Βουλή.
Επίσης, εσείς ο ίδιος επισημάνατε τη δυσλειτουργία του Υπουργείου, για την εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με τις σαράντα πέντε κοινοτικές οδηγίες. Βάλατε και ένα τελευταίο χρονοδιάγραμμα. Ποιος ευθύνεται γι' αυτό; Δεν ευθύνονται οι υπηρεσίες σας και εσείς ο ίδιος προσωπικά που δεν εναρμονίζετε τη νομοθεσία μας, όπως άλλωστε έχετε υποχρέωση;
Σας είπαν οι προλαλλήσαντες ομιλητές για την ανικανότητά σας να παραστείτε στις Βρυξέλλες. Απουσιάζετε από τα αρμόδια συμβούλια. Δεν παρέστητε όταν συνεζητείτο το θέμα των οπωροκηπευτικών. Τις προάλλες αιφνιαδιαστήκατε στη συζήτηση του Συμβουλίου των Υπουργών Γεωργίας, όταν μας επιβλήθηκαν ορισμένοι περιορισμοί για τα εντόσθια. Υφήρπασαν τη συγκεκριμένη απόφαση. 'Ηλθε η ευρωπαϊκή επιτροπή και έβαλε συγκεκριμένη δέσμευση χωρίς να τους πείτε, "Κύριοι της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, τι μας βάζετε δέσμευση από την αρχή του χρόνου; Αν είναι ακατάλληλα πρέπει να τη βάλετε άμεσα και όχι από τις αρχές του 1998". Δηλαδή εμείς τρώμε ανθιυγιεινά προϊόντα; Γιατί δεν εξασφαλίζετε αντισταθμίσεις από την Ευρωπαϊκή 'Ενωση, την ίδια στιγμή που μας επιβάλλονται περιορισμοί, όπως έγινε με τους Βρεττανούς κτηνοτρόφους και με μια σειρά άλλους κτηνοτρόφους, που θίχθηκαν από συγκεκριμένα κοινοτικά μέτρα.
'Οχι μόνο δεν πετύχατε τίποτα, αλλά δεν θέσατε καν το θέμα. Και ξέρετε πολύ καλά ότι το βάρος των εντοσθίων σ' αυτά τα ζώα είναι το 20%. Αυτή η συγκεκριμένη απόφαση συνεπάγεται μείωση του εισοδήματος των αγροτών κατά 20%. Πώς θα αντισταθμίσετε αυτήν την απώλεια; Για μια ακόμη φορά δεν κάνατε τίποτα και αιφνιδιαστήκατε. Γι' αυτό σας καταγγέλλουμε για ανυπαρξία στη Σύνοδο των Υπουργών Γεωργίας.
Είπατε και κάτι άλλο φοβερό, ότι είναι καλό πράγμα η μείωση του αγροτικού πληθυσμού, χωρίς όμως να λαμβάνετε συγκεκριμένα μέτρα για την απορρόφηση των ανέργων. Ακόμη υβρίσατε τους αγρότες λέγοντας ότι όσοι έχουν πάρει απολυτήριο γυμνασίου δεν πρέπει να γίνουν αγρότες και ότι αγρότες γίνονται οι κατωτέρας εκπαιδεύσεως. Επίσης δεν δώσατε κανένα κίνητρο για τους νέους αγρότες. Ο κ. Γεωργακόπουλος είπε ότι μόνο το 7% των νέων πάει στη γεωργία. Με ποια κίνητρα θα πάνε οι νέοι στη γεωργία; Γιατί η Κυβέρνηση δεν θεσπίζει κίνητρα για να κρατήσει τους νέους αγρότες στην ύπαιθρο; Τι θα κάνετε με τους αγρότες που μετακινούνται ως άνεργοι πλέον στα αστικά κέντρα; Τι θα κάνετε με τη διόγκωση της ανεργίας; Αυτή η λογιστική τακτική σας να λέτε ότι τόσο τοις εκατό είναι πτυχιούχοι και τόσο τοις εκατό είναι απόφοιτοι λυκείου, αυτή θα λύσει το πρόβλημα;
Τι θα κάνετε με τους αποφοίτους λυκείου, παιδιά αγροτικών οικογενειών που μετακινούνται στα αστικά κέντρα και στην εκλογική σας περιφέρεια; Γι' αυτό σας ζητάμε μείωση του κόστους παραγωγής και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής γεωργίας για να μείνει ο αγρότης στην ύπαιθρο και να έχει ένα ικανοποιητικό βιοτικό επίπεδο που εσείς είσθε ανίκανοι να το εξασφαλίσετε.
Ο κ. Γεωργακόπουλος είπε προηγουμένως "οι πέντε γέροι που έμειναν στο χωριό". Πραγματικά αυτή είναι η εικόνα που εμφανίζει η ελληνική ύπαιθρος και θα χειροτερεύσει ακόμα περισσότερο, με τις αναγκαστικές συνενώσεις των κοινοτήτων που προχωρούν με τη σημερινή εξαγγελία του Υπουργού των Εσωτερικών. Δεν κάνετε απολύτως τίποτα για να λύσετε το πρόβλημα.
Και μας μιλήσατε για τη ΓΕΔΙΔΑΓΕΠ. Κατηγορήσατε για μία ακόμα φορά τους υπαλλήλους, χωρίς να έχετε κάνει κανένα ουσιαστικό βήμα και να έχετε λάβει συγκεκριμένα μέτρα, για την εξυγίανση αυτής της υπηρεσίας και την αναδιοργάνωσή της και εγώ σας πληροφορώ ότι οι καθυστερήσεις είναι τώρα ακόμα μεγαλύτερες και η κατάσταση που παρουσιάζει είναι ακόμα χειρότερη. Τι κάνετε γι' αυτό; Είσαστε τέσσερα χρόνια στην κυβέρνηση, δεν είσθε χθεσινός Υπουργός.
Μας είπατε ακόμα ότι από τη στιγμή που έχουν μετακινηθεί οι υπάλληλοι υποχρεωτικά στις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, οι Νομάρχες είναι υπεύθυνοι πλέον και ότι εσείς δεν έχετε καμία ευθύνη. Είπατε ότι δεν έχετε ευθύνη για την εκπαίδευση ούτε για το τι κάνουν οι υπάλληλοι, είναι στην ευθύνη των Νομαρχών. Σεις καθιερώσατε το θεσμό, σεις τον εισηγηθήκατε, για να μην υπάρχει ο οποιοσδήποτε έλεγχος και εμείς ξέρουμε ότι το Υπουργείο Γεωργίας, που είναι υπεύθυνο για την αγροτική πολιτική της χώρας, πρέπει να απολογείται για τη λειτουργία των υπηρεσιών στην περιφέρεια και όχι να μεταθέτετε τις ευθύνες για μία ακόμη φορά στους υπαλλήλους μη λαμβάνοντας κανένα ουσιαστικό μέτρο για τη βελτίωση της εικόνας.
Είπατε προηγουμένως ότι θέλετε να διώξετε τα σκάνδαλα. Εγώ ξέρω ότι ο κ. Βενιζέλος ως Υπουργός της Δικαιοσύνης το Μάιο του 1996 μετέτρεψε τα κακουργήματα σε πλημμελήματα για τη διασπάθιση του δημοσίου χρήματος από πέντε εκατομμύρια (5.000.000) δραχμές, στα πενήντα εκατομμύρια (50.000.000) δραχμές για να υπάρξουν και παραγραφές. Εγώ αυτό ξέρω. Αυτή είναι η εξυγίανση των εκσυγχρονιστών του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Ουσιαστικά αμνηστεύετε σκάνδαλα, κύριε Υπουργέ, και το κάνατε με την προηγούμενη κυβέρνηση και το έχετε παραδεχθεί. Μην το αρνηθείτε, λοιπόν, τώρα. Σε προηγούμενη συζήτησή μας το έχετε παραδεχθεί και εσείς ο ίδιος ότι είναι λάθος που η Κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. αμνήστευσε τα σκάνδαλα. 'Ομως δεν κάνετε καμία ουσιαστική προσπάθεια για να τιθασεύσετε τη λαίλαπα των σκανδάλων και των οιωνδήποτε τρωκτικών που κατατρώγουν το δημόσιο χρήμα.
Τώρα, για το μητρώο των αγροτών. Εσείς το υποσχεθήκατε, κύριε Υπουργέ, και όχι η ΠΑΣΕΓΕΣ. Αν είναι ανίκανη, να το πάρετε.
Ο αείμνηστος Ανδρέας Παπανδρέου και ο νυν Πρωθυπουργός ο κ. Σημίτης το υποσχέθηκαν, αλλά και εσείς προσωπικά. Το μεταθέτετε για τις αρχές του 1998. Μη διαψεύδετε τον εαυτό σας. Σεις είπατε ότι το μητρώο των αγροτών θα είναι έτοιμο στις αρχές του 1998. Και βέβαια δεν υπάρχει μόνο η παρατήρηση του Πρωθυπουργού στην πολιτική σας και στην πρακτική σας και στις ημέρες σας, στην κουβέντα που είχατε στις 15 Σεπτεμβρίου. Υπάρχει μία δημόσια μαρτυρία του, μια δημόσια καταγγελία του τι συμβαίνει στο Υπουργείο της Γεωργίας σε δημόσια συνεδρίαση του Υπουργικου Συμβουλίου. Και νομίζω ότι αυτή και μόνο η παρατήρηση, είναι ο αψευδέστερος μάρτυρας της παταγώδους αποτυχίας του Υπουργείου Γεωργίας και σας προσωπικά στον ευαίσθητο αυτό τομέα.
(Χειροκροτήματα απο την πτέρυγα της Νέας Δημοκρατίας)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Ο κ. Σταύρου έχει το λόγο.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Είμαι υποχρεωμένος, κύριε Πρόεδρε, να αποκαταστήσω και να υπενθυμίσω ορισμένες ιστορικές αλήθειες, γιατί από ορισμένους συναδέλφους διαφόρων πτερύγων ακούστηκαν ιστορικές ανακρίβειες. Η Νέα Δημοκρατία είναι η μεγάλη φιλελεύθερη και δημοκρατική παράταξη που έχει προσφέρει θετικές υπηρεσίες υπέρ του ελληνικού λαού.
Διαχρονικά, ανόρθωσε μετά τον πόλεμο την ελληνική ύπαιθρο, στερέωσε τους ελεύθερους δημοκρατικούς θεσμούς στη χώρα και έκανε τη μεγάλη επιλογή της ένταξης της χώρας μας στην τότε Ε.Ο.Κ., η οποία, όπως όλοι σήμερα ομολογούν, στηρίζει το εισόδημα του 'Ελληνα αγρότη σε ποσοστό 50%.
'Ολα αυτά έγιναν τότε που η παράταξη αυτή μόνη έδινε επιτυχείς μάχες στην Ευρώπη. Τότε, κάποιοι άλλα έλεγαν και υπενθυμίζω το περιβόητο σύνθημα, "ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο". Είμαστε υπερήφανοι για την ιστορία αυτής της παράταξης, η οποία πιθανόν και ανθρώπινο είναι, να έχει διαπράξει και σφάλματα στο παρελθόν.
Αλλά χαιρόμαστε σήμερα που όλες οι πολιτικές δυνάμεις, πλην του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος, αυτές τις επιλογές μας τις έχουν προσκυνήσει και τις παραδέχονται. 
Επί του προκειμένου, κατανοώ, κύριε Πρόεδρε, τη δυσχερή θέση του κυρίου Υπουργού και δεν θα τον παρακολουθήσω στην οργή και τον εκνευρισμό του. Εκνευρίζεται, διότι δεν έχει τη δυνατότητα να δώσει πειστικές απαντήσεις στα ερωτήματα και στα επιχειρήματά μας.
Επεσήμανα στην πρωτολογία μου την ανάγκη διαρθρωτικών αλλαγών στον αγροτικό τομέα και τη χάραξη συγκεκριμένης στρατηγικής για να ξεπεράσει τα προβλήματα η ελληνική γεωργία. Περίμενα ο αξιότιμος κύριος Υπουργός Γεωργίας να εκθέσει έστω και συνοπτικά την αγροτική πολιτική της Κυβέρνησης. Δεν το έπραξε, διότι δεν υπάρχει τέτοια πολιτική. Αποδείχτηκε για άλλη μια φορά, ότι δεν υπάρχει όραμα και στρατηγική σε τούτη την Κυβέρνηση. Και αλίμονο στους αγρότες που περιμένουν όχι απλώς τις καλύτερες μέρες που τους είχαν υποσχεθεί, αλλά περιμένουν από την ελληνική πολιτεία να κάνει ό,τι είναι δυνατό για να στηρίξει και το εισόδημα και πάνω απ' όλα, να τους κρατήσει στη γη τη δική τους, στην ελληνική ύπαιθρο.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
Κύριε Πρόεδρε, μισό λεπτό. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Και στην πρωτολογία σας υπερέβητε κατά πολύ το χρόνο σας. Δεν είναι τώρα ώρα για υπερβάσεις. Κλείστε το λόγο σας. 
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Αποφεύγω τα περί ευθυνών υπαλλήλων κλπ., διότι εξετέθησαν από άλλους συναδέλφους.
Χρησιμοποίησε, όμως, μια φράση που την έστρεψε προς εμέ ο κύριος Υπουργός, τη λέξη "ανακρίβειες". Θέλω να τον πληροφορήσω, ότι ουδέποτε σ' αυτήν την Αίθουσα αλλά και εκτός Αιθούσης χρησιμοποιώ αναλήθειες και ανακρίβειες.
'Οσον αφορά το πόρισμα και τα πρακτικά του Ελεγκτικού Συνεδρίου, υπάρχουν τρία τέτοια πρακτικά, σχετικά με την αγορά, αν ήταν νόμιμη ή όχι των τεσσάρων δασοπυροσβεστικών αεροπλάνων καναντέρ από τη Βουλγαρία. Και λέει το πρώτο πρακτικό, το υπ' αριθμ. 20...
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Σας παρακαλώ, κύριε Σταύρου! Μην κάνετε κατάχρηση. 
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, δύο λεπτά. Μη μας καταπιέζετε με το χρόνο. 'Αλλωστε, είμαστε αυτοί εδώ που είμαστε, δώστε μας την άνεση και την ευχέρεια να εκφράσουμε ορισμένες απόψεις και πάνω απ' όλα να δούμε την αλήθεια. Δεν θα βοηθήσω και τον κύριο Υπουργό εν ονόματι του Κανονισμού, που τον σέβομαι, να βγει απ' αυτήν τη θέση.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Με συγχωρείτε πάρα πολύ. Υπάρχει Κανονισμός. Δεν σας καταπιέζει το Προεδρείο. Υπάρχει ένας Κανονισμός, τον οποίο πρέπει να σεβόμαστε. Πήγατε στα οκτώ λεπτά στην πρωτολογία σας, το βλέπω μπροστά μου. Θέλετε τώρα να κάνετε κατάχρηση του χρόνου; Σας παρακαλώ μη διαμαρτύρεσθε!
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Δεν διαμαρτύρομαι, αλλά θέλω ένα λεπτό για να ολοκληρώσω αυτό που θέλω.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Ολοκληρώστε επιτέλους και σεβαστείτε τον Κανονισμό.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Τον σέβομαι απόλυτα!
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Δεν είναι δικός μου ο Κανονισμός, ούτε το χρόνο προσδιορίζω εγώ κατά την κρίση μου. Εφαρμόζω τον Κανονισμό και θέλω την κατανόησή σας.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Θα είχα τελειώσει τώρα. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Πώς να το κάνουμε!
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Την έχετε την κατανόησή μου και θα είχα τελειώσει.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Μα δεν το βλέπω! Διαμαρτύρεσθε τώρα γιατί δεν σας αφήνουμε να παραβιάσετε τον Κανονισμό.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Στα τιθέμενα ως άνω ζητήματα από τα στοιχεία της υπόθεσης προκύπτει ότι η δαπάνη δεν είναι νόμιμη, αφού η προμήθεια κλπ. δεν ανταποκρίνονται στο νόμο και δεν εγκρίνει τα χρηματικά εντάλματα.
Στο δεύτερο πρακτικό, υπ' αριθμ. 22/7.6.97 αναφέρεται ...
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Η κ. 'Ελσα Παπαδημητρίου έχει το λόγο.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Μισό λεπτό, κύριε Πρόεδρε, τι πράγματα είναι αυτά;
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Παρακαλώ!
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Να τελειώσω, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): 'Οχι, κύριε Σταύρου!
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Στη μέση θα αφήσω την πρότασή μου; Μα τι πράγματα είναι αυτά, κύριε Πρόεδρε; 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Δεν έχετε το λόγο. Σας παρακαλώ πάρα πολύ!
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Δεν έχει ακουσθεί σε άλλο Κοινοβούλιο, Προεδρεύων να διακόπτει στη μέση τον ομιλητή!
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Θα εφαρμοσθεί ο Κανονισμός, να τον σεβασθείτε!
Η κ. Παπαδημητρίου έχει το λόγο.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Αυτό είναι πρωτοφανές!
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Σας παρακαλώ πάρα πολύ! Να προσαρμοστείτε στους κανόνες του Κοινοβουλίου με τις "λογικές" υπερβάσεις, όχι τις καταχρήσεις. Και διαμαρτύρεσθε κιόλας; Λυπάμαι, κύριε συνάδελφε, διότι έχετε θητεύσει και σε κοινοβουλευτικό άνδρα, ο οποίος σεβόταν τον Κανονισμό και έπρεπε να τον μιμείσθε. Εννοώ τον Αθανάσιο Κανελλόπουλο.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: 'Εχω θητεύσει, αλλά δεν μπορείτε να με διακόπτετε!
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Διαμαρτύρεσθε στο έκτο λεπτό; Για το Θεό, δηλαδή!
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Βεβαίως, για το Θεό. Είναι πράγματα, να με διακόπτετε πριν ολοκληρώσω την πρότασή μου;
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Πηγαίνετε στο Ευρωκοινοβούλιο και αν σας παραχωρηθεί δευτερόλεπτο, κύριε συνάδελφε, να μας το πείτε. Και εκεί μη μου πείτε ότι δεν λειτουργεί η δημοκρατία και δεν λειτουργεί ο σεβασμός απέναντι στα δικαιώματα!
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Εφαρμογή διατάξεων και του Κανονισμού του Ευρωκοινοβουλίου θα κάνουμε στη δική μου περίπτωση;
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Λυπάμαι! Μιλήσατε οκτώ λεπτά στην πρωτολογία σας. 'Εχω σημείωση εδώ του χρόνου. Και θέλετε πάλι να μιλήσετε περισσότερο. Δεν δικαιούσθε δευτερολογία αν συνυπολογισθεί και ο χρόνος της πρωτολογίας σας. Κάνετε διπλή κατάχρηση.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Εντάξει, αλλά αν νομίζετε ότι μπορείτε να διακόπτετε τη φράση ενός Βουλευτή, χαλάλι σας.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Λυπάμαι, κύριε συνάδελφε. Δεν έχουμε παραπέρα συζήτηση. Δεν έπρεπε εγώ να συνεχίσω αυτήν τη συζήτηση.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Αυτή είναι η αναβάθμιση του Κοινοβουλίου;
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Με την παραβίαση του Κανονισμού εννοείτε εσείς την αναβάθμιση; Ο Κανονισμός ισχύει για όλους.
Η κ. Παπαδημητρίου έχει το λόγο.
ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, έχουμε και Θεωρεία σήμερα και δεν είναι η καλύτερή μας μέρα. Πρέπει όλοι να το σκεφθούμε. Γρήγορα λοιπόν, μην υποστώ τα ίδια.
Κύριε Υπουργέ, ο κ. Τσιτουρίδης σας είπε και ολόσωστα ότι ο ρόλος σας ως Υπουργού δεν μπορεί να θεωρηθεί ρόλος αστυνόμου, τροχονόμου μεταξύ της κυκλοφορίας διαφόρων απατεώνων στους διαδρόμους των υπηρεσιών. Οι υπόλοιποι συνάδελφοί μου και ο κ. Μπασιάκος σας προσκάλεσε στο να δώσετε αποδείξεις των καταγγελιών σας. 'Ολοι γνωρίζουμε τι συμβαίνει, όλοι κατοικούμε στην Ιερουσαλήμ, αλλά πιστεύω ότι δεν πρέπει να γενικεύετε αυτό το θέμα, όπως περίπου το γενικεύσατε και το προϊόν αυτής της ενασχόλησης να μην το ονοματίζετε "αμοιβή", όπως κατά λάθος προφανώς κάνετε. Είπατε "και έχουν και κάποια αμοιβή". Αν εννοούσατε αμοιβή το λάδωμα ή τη μίζα, πρέπει έτσι να τα λέμε για να μας ακούει και ο ελληνικός λαός και να καταλαβαίνει ότι το καταδικάζουμε. Αμοιβή είναι το αντίκρυσμα ενός προσφερθέντος έργου.
Εγώ σας συγχαίρω για τους ελέγχους που κάνατε στην Αργολίδα και θα στηρίξω κάθε προσπάθειά σας να καταδείξετε απατεώνες με στοιχεία. Αλλά θα σας καλέσω, επειδή είσθε Υπουργός και όχι αστυνομικός, να δώσετε στις διευθύνσεις του νομού μου εγκαίρως -και σας το λέω σήμερα γιατί αρχίζει η εποχή των πορτοκαλιών που αφορούν στο δικό μου νομό- πολιτικές κατευθύνσεις για να υπάρξει δυνατότητα εξυπηρέτησης των αγροτών μας και των βιομηχάνων του νομού μου, καθώς και όλων των εμπλεκομένων και για να μην υπάρξει πεδίο δόξης λαμπρό για όλους όσους καταγγέλουμε είτε ως αμοιβόμενους είτε ως λαδωνόμενους.
Εδώ πραγματικά πρέπει να σας πω ότι δεν μου απαντήσατε και αναμένω την απάντησή σας. Εγώ δεν σας κατήγγειλα ανωνύμους απατεώνες της διοίκησης. Εγώ σας κατήγγειλα ανθρώπους που υπογράφουν απαντήσεις σε επιστολές που απευθύνθηκαν σε σας, κύριε Υπουργέ. Σας είπα και τα ονόματα και σας είπα ότι δίνουν πληροφορίες στο γραφείο σας. Θεωρώ ότι είναι μια καταγγελία στην οποία πρέπει να απαντήσετε.
Κλείνοντας, κύριε Πρόεδρε, ως γυναίκα Βουλευτής οφείλω να πω κάτι. Εγώ προέρχομαι από το κέντρο και έτσι δεν καταλαβαίνω τις εξάρσεις της δεξιάς και της αριστεράς. Επέλεξα να ενταχθώ στη Νέα Δημοκρατία γιατί θεωρώ ότι αυτό το Κόμμα δεν διαθέτει ρατσιστές και φασίστες. Γιατί είναι ρατσισμός και φασισμός, κύριε Τζουμάκα, να αναφέρεσθε με φράσεις που συνάδουν με κοινωνία που υπηρετεί ανισότητα και ανισοτιμία.
Παρακαλώ να διαγραφεί από τα Πρακτικά της Βουλής με αίτησή σας, η απάντηση που δώσατε σε συνάδελφό μου, ειδάλλως ως γυναίκα Βουλευτής θα σας καταγγείλω στην Ελλάδα, στην Ευρώπη και στα Ηνωμένα 'Εθνη. 'Ηταν απαράδεκτο αυτό που κάνατε έναντι της συναδέλφου μου και ήταν πολύ δυστυχής αυτή σας η μέρα.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Ο Υπουργός Γεωργίας κ. Στέφανος Τζουμάκας, έχει το λόγο.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Κύριε Πρόεδρε, ετέθη εδώ από τον Κοινοβουλευτικό Εκπρόσωπο της Νέας Δημοκρατίας, τον κ. Τσιτουρίδη, θέμα σχετικά με τη δική μου συμπεριφορά.
Εγώ δεν έμαθα να είμαι υποκριτής και ούτε να αναφέρομαι σε υποκριτικές συμπεριφορές, όπως πολύ συχνά κάνουν οι συνάδελφοι. Υποκριτικά μίλησε ο κ. Τσιτουρίδης.
Κατ' επανάληψη η κ Φουντουκίδου μου επιτίθεται. Αναφέρομαι στην προσωπική της συμπεριφορά απέναντί μου και όχι σε άλλα που άφησε τώρα να εννοηθούν και η κ. Παπαδημητρίου. Αυτό ήταν το νόημα της τοποθέτησής μου. Κατ' επανάληψη το κάνει σε κάθε ερώτηση, σε κάθε επερώτηση. Δεν αναφέρεται στην πολιτική είτε του Υπουργείου Γεωργίας είτε στην Κοινότητα κ.ο.κ. Εν πάση περιπτώσει, αυτό το πρόβλημα κάθε φορά να μου επιτίθεται η κ Φουντουκίδου είναι ένα πρόβλημα που δεν είναι σωστό πολιτικά και κοινοβουλευτικά.
ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Υπάρχει πολιτική απάντηση.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Οι συνάδελφοι προσπάθησαν να το αναγάγουν σε θέμα ήθους. Είναι θέμα υποκρισίας.
Κυρία Παπαδημητρίου, θα αρχίσω από σας. Θέσατε δύο θέματα. Το πρώτο θέμα είναι να δίνω στοιχεία. Σας είπα ότι δυόμισι ώρες κατέθεσα στον Ανακριτή για υποθέσεις του Υπουργείου Γεωργίας. Επιπλέον όσον αφορά το Νομό του 'Αργους ξέρετε πολύ καλά ότι υπήρχε επιτροπή του Υπουργείου Γεωργίας που έκανε σοβαρή εξέταση και σε βάθος και βρήκε σοβαρές παραβάσεις και της κοινοτικής και της ελληνικής νομοθεσίας και την υπόθεση ο Υπουργός της Δικαιοσύνης την παρέπεμψε και διέταξε τη δίωξη.
Και να αναφερθώ, γιατί ορισμένοι παραγωγοί και ορισμένοι επιχειρηματίες στο 'Αργος έχουν παράδοση να κάνουν απάτες σε προϊόντα. Και αναφέρομαι, κύριε Πρόεδρε, στο αποτέλεσμα της εκθέσεως και του ελέγχου που έγινε από το Υπουργείο Γεωργίας σε ένα μόνο εργοστάσιο. Γιατί έγιναν και στα άλλα εργοστάσια από βεβαίωση του πολιτικού και του κοινωνικού εκεί δικτύου που έχει σχέση με τη γεωργία.
Και γι αυτό αναφέρθηκα στη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση που έχει τεράστιες ευθύνες. Δεν είναι θέμα πια του Υπουργείου Γεωργίας. Στη γραμμή της παραγωγής στο εργοστάσιο για τη χυμοποίηση των εσπεριδοειδών παραβρίσκεται πάντα ένας γεωπόνος, ο οποίος είναι υπάλληλος της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης και δεν είναι υπάλληλος του Υπουργείου Γεωργίας. Ενώπιον, λοιπόν, αυτού του υπευθύνου και σε γνώση των παραγωγών και των επιχειρηματιών, ενώ η γραμμή παραγωγής ήταν τριάντα τόνοι δηλωνόταν διακόσιοι εξήντα, διακόσιοι ογδόντα τόνοι, σε κάθε γραμμή παραγωγής. Ο έλεγχος τώρα θα συνεχιστεί και για τα άλλα εργοστάσια. Και ξέρετε ότι το γνωρίζω το θέμα και σας έχω ενημερώσει και με κείμενα. Δεν είναι δυνατόν, λοιπόν, να παίρνουν άνθρωποι επιδοτήσεις που δεν τις δικαιούνται.
ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Σας συνεχάρηκαν. Θέλουν και γεωπόνο για να δουλεύει.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Ναι αλλά το θέμα των γεωπόνων, που και άλλοι συνάδελφοι το έχουν θέσει, γιατί είναι οι μισοί γεωπόνοι από όσους χρειάζονται στις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις, είναι θέμα του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης. Δεν προσλαμβάνει ο Υπουργός Γεωργίας υπαλλήλους στις νομαρχίες. 'Εχουν αλλάξει τα πράγματα.
ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Σε άλλη κυβέρνηση ...
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Κυρία Παπαδημητρίου, κάντε μια επερώτηση στον αρμόδιο Υπουργό -και εγώ από τη δική μου πλευρά κάνω τις προσπάθειες που πρέπει γιατί δεν υπάρχουν γεωπόνοι στην ύπαιθρο, αληθεύει αυτό- για να φανεί το θέμα. Διότι δεν έχω την αρμοδιότητα δεν έχω το κονδύλι και πρέπει να είμαι ειλικρινής. Δεν μπορώ να λέω ότι θα το φροντίσω το θέμα. Αφού δεν μπορώ να κάνω διορισμούς, αφού δεν ανήκουν σε μένα αυτοί οι υπάλληλοι ούτε αυτές οι υπηρεσίες.
Μάλιστα δε πρέπει να είμαι και πιο ακριβής. Ο Υπουργός Εσωτερικών έχει πρώτα το δικαίωμα των διορισμών. Οι υπάλληλοι της παλιάς Διεύθυνσης Γεωργίας υπάγονται στο νομάρχη. Μόνο αυτόν αναγνωρίζουν προϊστάμενό τους. 'Ετσι λέει το Σύνταγμα και ο νόμος. Δεν υπάγονται σε κανένα άλλο από μας. Και αυτό θέλω να το επισημάνω ιδιαίτερα για τον κ. Μπασιάκο που επανέφερε το θέμα. Δεν υπάγονται στον Υπουργό Γεωργίας.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Σεις το κάνατε αυτό. 
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Μη με διακόπτετε. Δεν το είπα για να με διακόψετε. Είναι γεγονός αυτό πλέον.
Επίσης, με το νέο νόμο για την περιφερειακή οργάνωση της χώρας, οι υπάλληλοι που ανήκουν στο Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας, δηλαδή των περιφερειακών υπηρεσιών, υπάγονται μόνο σε αυτόν. Δεν παίρνουν οδηγίες. Αυτή είναι μία πραγματικότητα. Δεν ξέρω αν ήταν αυτό το περιεχόμενο της αποκέντρωσης αλλά αυτό προέκυψε και αυτό για τη γεωργία δημιουργεί τεράστια προβλήματα. Το Υπουργείο Γεωργίας σήμερα είναι πέντε κτίρια γύρω από την "Αχαρνών 2". Και στα πλαίσια αυτά έγινε ένα επιτελικό Υπουργείο που πρέπει να ενημερώνει, να διαπραγματεύεται να εξασφαλίζει κονδύλια, να χρηματοδοτεί και να κάνει στρατηγικές επιλογές. Αυτή είναι πια η νέα εξέλιξη. Αν θέλετε κατανοήστε το. Αυτή είναι η πραγματικότητα.
Επίσης, θα ήθελα να πω για το δεύτερο θέμα που θέσατε ότι όντως υπάρχει πρόβλημα, είναι όπως το θέσατε και το αναγνωρίζω. Το στέλεχος αυτό στο οποίο αναφερθήκατε δεν είναι σύμβουλός μου, είναι μόνιμος υπάλληλος στο Υπουργείο Γεωργίας, στη διεύθυνση που προαναφέρατε και θα πράξω αυτό που πρέπει να πράξω. Πήρα όλα τα στοιχεία αυτά που θέσατε. Υπάρχει πρόβλημα με τον κανονισμό αυτό και δυστυχώς πρέπει να λέμε και ορισμένα πράγματα -όπως είπα και πριν- και αυτά ενοχλούν. Δεν κατηγορώ υπαλλήλους και δεν είναι θέμα να κατηγορήσω κάποιον συγκεκριμένα.
Υπάρχουν πρακτικές δηλαδή θύλακες και ομάδες υπαλλήλων που ασκούν πολιτική, ασκούσαν εξουσία, κατανέμαν κονδύλια ...
ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Κύριε Υπουργέ ...
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Ναι, το δέχομαι όπως το είπατε, κυρία Παπαδημητρίου. 
Τα είπα στην πρωτομιλία μου και ειπώθηκε από τους συναδέλφους μου ότι έρχομαι εδώ για να κατηγορώ μόνο. Διαπιστώνω γεγονότα τα αναφέρω και δεν είναι εύκολο αυτό το θέμα να το πάω στον εισσαγελέα. Τι να κάνω; Να πάω ομάδες υπαλλήλων στον εισαγγελέα; Υπήρχε μία κακοδιοίκηση.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Τότε γιατί τα λέτε;
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Να μην το πω, κύριε συνάδελφε; Να μη δεχθώ ποια είναι η πραγματικότητα;
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Πάρτε μέτρα για να θεραπεύσετε το κακό.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Αυτό που έθεσε σήμερα η κ. Παπαδημητρίου είναι ειδικό θέμα, το αποδέχομαι γιατί συζήτησα μαζί της και θα το εξετάσω. Αλλά δυστυχώς έχουμε τέτοια φαινόμενα από τη στιγμή που αρχίζει ολόκληρη λογική, η οποία είναι πάρα πολύ γνωστή και στην οποία αναφέρθηκα.
Θα ήθελα να πάω στο επόμενο θέμα. 'Οταν αναφέρθηκα ότι υπάρχουν υπαλληλοι -είναι μία ολόκληρη κακοδιοίκηση αυτή και δεν είναι θέμα αν ο Υπουργός αντιμετώπισε την κακοδιοίκηση, πρέπει να σας πω ότι κάνω τιτάνεια προσπάθεια και έρχομαι σε σύγκρουση ή και σε καλό λόγο εκεί που υπάρχει καλή θέληση και τα δύο πράγματα κάνουμε- εννοούσα ότι υπάρχουν λογικές να έχουν αντικείμενα. Να σας πω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα; 'Οταν πρότεινα τον Οργανισμό Ελέγχου Τροφίμων -που υπάρχει νομοσχέδιο και είναι σε εκκρεμότητα σε συζήτηση στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, γιατί η θέση του Πρωθυπουργού είναι να γίνει ο Οργανισμός Ελέγχου Τροφίμων- οι υπάλληλοι του Υπουργείου Γεωργίας όχι μόνο χάρηκαν, καταχάρηκαν, γιατί θα πάρουν και άλλο αντικείμενο, θα διευρυνθεί το αντικείμενο του Υπουργείου. Αυτή είναι η λογική τους. Τους είπα: Tο θέμα είναι να αντιμετωπίσουμε ένα πρόβλημα που έχει η ελληνική κοινωνία, ότι δεν έχουμε έλεγχο τροφίμων, ότι σήμερα έχουμε προβλήματα με τον έλεγχο των τροφίμων σοβαρά και σε τρίτες χώρες και ότι υπάρχουν πέντε Υπουργεία που κάνουν έλεγχο τροφίμων". Και σ'αυτό υπάρχουν ευθύνες σε όλους μας και σε μένα που είμαι εκεί είκοσι μήνες, όπως είπε ο κ.Μπασιάκος, που δεν πέρασα το νομοσχέδιο. Το γνωστοποίησα σε όλους σας, αλλά δεν έχει περάσει. Κάθε νομοσχέδιο, για να περάσει, περνάει μέσα από μία θύελλα, υπάρχουν σοβαρές αντιδράσεις, γιατί αλλάζουμε πράγματα. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Δεν θέλω να μεταθέσω ευθύνες, αλλά για να γίνει αυτή η αναδιάρθρωση του Υπουργείου Γεωργίας έχουμε έρθει σε σύγκρουση με πολύ κόσμο. Δεν είναι Υπουργείο αυτό, είναι Υπουργείο πολέμου. Πόλεμος γίνεται κάθε μέρα. Υπουργείο καταστροφών, ζημιών, αποζημιώσεων και πολέμου. Και δεν ξέρω σε ποιο χρόνο πρέπει να ασχοληθεί περιφερειακά ο κόσμος που είναι στη γεωργία, η Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης, η περιφέρεια με τη γεωργία.
Ξέρετε τι πόλεμο έκανα για τη δακοκτονία; Η τροπολογία θα έρθει στο άλλο νομοσχέδιο, που περνάμε τη δακοκτονία στην περιφέρεια. Με τίποτα δεν ήθελαν να φύγει η δακοκτονία. Να είναι στην Αχαρνών 2. Θα σας περιγράψω γεγονότα. Θέλουν τα αντικείμενα.
ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Στην Αργολίδα είναι όλη ....
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Υπάρχει ένα θέμα. Θα δείτε ότι όλα αυτά που είπαμε θα γίνουν.
Υπάρχουν καθυστερήσεις γιατί υπάρχουν αντιδράσεις, γιατί υπάρχει θέμα των κονδυλίων, υπάρχει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, υπάρχουν άλλες απόψεις συναδέλφων και συνεργατών και όλο αυτό καταλήγει σε κάτι. Το τρίτο νομοσχέδιο θα κατατεθεί μέσα στη βδομάδα όπως προανέφερα.
Δεν είναι στόχος της Κυβέρνησης να μειώσει τον αγροτικό πληθυσμό. Και άκουσα τον κ. Τσιτουρίδη να λέει ότι είναι το μέλλον που έρχεται. Είναι τόσο παλιά η παράταξή σας και αφήστε το αυτό. Με συγχωρείτε που γελάω, αλλά έτσι νοιώθω, όταν ακούω κάτι τέτοια βαρύγδουπα.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Κύριε Υπουργέ...
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Εγώ σας άκουσα. Ο καθένας αντιδρά με ένα ορισμένο τρόπο. Εγώ θέλω να αντιδρώ έτσι όπως αισθάνομαι. Δεν θέλω να προσβάλω κανέναν, αλλά η παράταξή σας είναι τόσο παλιά που όταν ακούω κάτι τέτοια βαρύγδουπα "θα έρθει το μέλλον και θα φύγει το παρελθόν" αντιδρώ μ'αυτόν τον τρόπο. Είναι τόσο παλιά η παράταξή σας και η ομάδα σας που δεν υπάρχει λόγος να λέτε τέτοια πράγματα. Δεν είναι δυνατόν να λέει Κόμμα στην Ελληνική Βουλή και να το πιστεύει ότι πρέπει να μειωθεί ο πληθυσμός έτσι αυθαιρέτως. Δεν έχουμε μία τέτοια στρατηγική. Και σεις τώρα θα έχετε μία άλλη στρατηγική που θα κρατήσετε τον πληθυσμό στην ύπαιθρο; Χρειάζεται κίνητρα ο πληθυσμός, όχι να μείνει, γιατί δεν έχει μείνει. Πολύ σωστά διατυπώσαμε όλοι από κοινού ότι υπάρχει δημογραφικό πρόβλημα. Το πρόβλημα που υπάρχει είναι ότι εδώ χρειάζεται κίνητρα για να εγκατασταθεί κάποιος στην ύπαιθρο και να λειτουργεί σωστά και να ζήσει, όπως θα ζούσε ένας πολίτης σε οποιαδήποτε άλλη περιοχή της χώρας. Και σ'αυτό υπάρχουν δυσκολίες. Να μη λέμε πράγματα γενικά.
Υπάρχει το θέμα των μέτρων της πολιτικής. Υπάρχει περιθώριο; Εγώ αναφέρθηκα στη στρατηγική. Στη στρατηγική είμαστε μία χώρα που ανήκουμε σε μία ένωση. Αυτό δεν γίνεται να το λένε γενικότερα. Δηλαδή, τα όρια της εθνικής πολιτικής, ως προς τη στρατηγική, είναι περιορισμένα. Υπάρχει, όμως, η εθνική πολιτική, που μπορεί να γίνει. Το είπα και προχθές και αναφέρεται στην πολιτική γης, στο κόστος της παραγωγής, στους νέους αγρότες, στις επενδύσεις, στις υποδομές. 'Εχουμε πεδίο. 'Ερχεται άλλο νομοσχέδιο. Θα σας πω για τους αναδασμούς. Ξέρετε τι αντίδραση υπήρξε όταν ετοίμασα τη διάταξη που αναφέρεται στους αναδασμούς; Μέχρι τώρα το ελληνικό κράτος έχει κάνει αναδασμούς σε εννιάμισι εκατομμύρια στρέμματα. 'Εχουμε να κάνουμε αναδασμούς ακόμη σε άλλα δώδεκα εκατομμύρια στρέμματα. Με τη λογική αυτών των ανθρώπων -και εδώ θα μου πείτε πάλι ότι κατηγορώ τους υπαλλήλους- θα χρειαζόμασταν περίπου το 2060 ίσως και το 2070 για να τελειώσουν οι αναδασμοί, γιατί έχουν αυτήν τη λογική, όπως είπε ο συνάδελφος από το ΔΗ.Κ.ΚΙ, εκτός έδρας, υπερωρίες και την άλλη χρονιά και οι καιρικές συνθήκες. Και φέρνω διάταξη όπου παραδίδουμε στον ιδιωτικό τομέα, δηλαδή με τη διαδικασία των δημοπρασιών και των προκηρύξεων, το θέμα των αναδασμών.
Δεν πρόκειται ποτέ, με αυτή τη λογική, να το κάνει ο δημόσιος τομέας.
Είπε ο κ. Τσιτουρίδης και έχει απόλυτο δίκιο για τα φυτοφάρμακα. Πρέπει να σας πω ότι υπάρχει αίτηση επιχειρηματία οχτώ χρόνια -έχω μιλήσει μαζί του- για να δοθεί η άδεια να κυκλοφορήσει φυτοφάρμακο. Μου λέτε να πάω στον εισαγγελέα. Νομίζετε ότι κανένας δίνει παραστατικά και στοιχεία; 'Ομως, όλοι οι επιχειρηματίες λένε ότι ενοχλήθηκαν γι'αυτήν τη συναλλαγή. Δεν είπα ότι είναι αμοιβή. Για τη συναλλαγή μίλησα.
Φέρνουμε, λοιπόν, τροπολογία μεθαύριο στο νομοσχέδιο, του οποίου συνεχίζεται η συζήτηση, όπου λέμε ρητά ότι αν μέσα σε έξι μήνες δεν δοθούν οι άδειες θα υπάρχουν ποινικές και διοικητικές ευθύνες σε φυτοφάρμακα που έχουν την άδεια να κυκλοφορήσουν, τουλάχιστον σε δύο χώρες της Κοινότητας, εκ των οποίων η μία να είναι μεσογειακή χώρα και αμέσως θα λυθεί το θέμα αυτόματα. Δεν ήθελα με τίποτα να συντάξουν αυτή τη διάταξη.
'Εχουμε, λοιπόν, μία ολόκληρη κουλτούρα, μία ολόκληρη αντίληψη δεκαετιών που διαμόρφωσε αυτήν τη λογική. Το Υπουργείο Γεωργίας, πρέπει να αλλάξει, με βάση το ότι η χώρα διαιρέθηκε σε περιφέρειες, διαιρέθηκε σε νομούς, απέκτησε αποκέντρωση και αυτοδιοίκηση.
Εμείς έχουμε δύο στρατηγικές: Την κοινοτική στρατηγική και την εθνική στρατηγική, για να υπηρετήσουμε σε κεντρικό επίπεδο.
Σ'αυτήν τη λογική, στο επόμενο νομοσχέδιο, που έρχεται για τους συνεταιρισμούς, όπου θα γίνουν επιχειρήσεις -και όσες δεν θα γίνουν θα κλείσουν, το λέμε καθαρά και ας κατηγορηθούμε- η θέση μου είναι σαφής. Δεν πρέπει να έχουν οι συνεταιρισμοί τις επιδοτήσεις, γιατί με το που έχουν τις επιδοτήσεις έχουν ένα τμήμα υπαλλήλων, που ασχολούνται με δημοσιοϋπαλληλικές δραστηριότητες, λογαριασμούς, λογιστικά, ενώ θα έπρεπε οι υπάλληλοι των συνεταιρισμών να είναι στελέχη υψηλού επιπέδου. Δηλαδή, στελέχη που υποστηρίζουν την παραγωγή και την προωθούν και όχι να κάνουν λογαριασμούς.
Το πήραν για να έχουν δραστηριότητα, να έχουν και αυτοί αντικείμενο, διότι υπάρχουν συνεταιρισμοί που, όταν θα τους αφαιρεθεί αυτό το τμήμα των επιδοτήσεων, θα έχουν πολύ περιορισμένο έργο σε σχέση με τις οικονομικές δραστηριότητες.
Δεν αληθεύει ότι δεν έχουν διασφαλισθεί τα χρήματα του ΕΠΓΑ. Ειπώθηκε όντως ότι θέλαμε να δώσουμε αποζημιώσεις σαράντα δύο δισεκατομμύρια (42.000.000.000) λόγω του ότι έγιναν οι παγετοί τον Απρίλιο και το Μάρτιο στη δυτική και κεντρική Μακεδονία. 'Οντως, ήταν ένα μεγάλο κονδύλιο και έπρεπε να συζητήσουμε στην Κυβέρνηση πώς θα βρεθεί αυτό το κονδύλιο. Δεν είναι κακό αυτό. Σημασία έχει ότι το κονδύλιο εξασφαλίστηκε. Είναι δηλαδή θέμα κριτικής το ότι η Κυβέρνηση...
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Με την αύξηση των εισφορών;
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): 'Οχι βέβαια. Δεν αληθεύει αυτό, κύριε Μπασιάκο. Αυτό είναι άλλο θέμα. Δεν έχετε δίκιο.
Εγώ μιλώ για το κονδύλιο που έχει σχέση με τις επιδοτήσεις και για τις οποίες έπρεπε να ενισχύσουμε τον ΕΛΓΑ, για να τις αποδώσει ως υποχρεούται και για τις επιδοτήσεις που είναι εκτός ΕΛΓΑ. Δεν έχει σχέση αν στο μέλλον ο ΕΛΓΑ θα έχει μεγαλύτερα κονδύλια επειδή αυξήσαμε τις εισφορές.
Εδώ μιλάμε για άμεσες πληρωμές που πρέπει να δώσουμε μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου. Είναι σαράντα δύο δισεκατομμύρια (42.000.000.000) μόνο για τους παγετούς, εκ των οποίων τα τριάντα δύο δισεκατομμύρια (32.000.000.000) είναι για την κεντρική και δυτική Μακεδονία και τα δέκα δισεκατομμύρια (10.000.000.000) για την υπόλοιπη χώρα, πέραν των τριών δισεκατομμυρίων (3.000.000.000) που προέκυψαν από το χαλάζι στις 8 και 9 Αυγούστου, στα είκοσι δύο συγκεκριμένα χωριά της Λάρισας, τα τέσσερα της Καρδίτσας και τα τέσσερα των Τρικάλων, που είναι ένα άλλο συμπληρωματικό ποσόν. Για εκείνο το ποσό μιλούσαμε, γιατί βρέθηκε σε αδυναμία, λόγω του ότι δεν είχε άλλα αποθεματικά, ο ΕΛΓΑ.
Πιάνετε, δηλαδή, μία είδηση από μία εφημερίδα, που δεν είναι ακριβής και το φέρνετε αυτό ως θέμα πολιτικής.
Επίσης, υπάρχει ένα άλλο θέμα, αν πρέπει να παίρνουν αποζημίωση οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Αυτός είναι ο κανονισμός και εμείς συζητούμε τώρα την Κοινή Αγροτική Πολιτική και την αναθεώρησή της με την ατζέντα του 2000. Εκεί έχει άμεσες αντισταθμίσεις για τους παραγωγούς.
Εμείς θα επιμείνουμε ιδιαίτερα στους μικρούς παραγωγούς για να μπορέσουμε να τους συμπεριλάβουμε, επειδή ανοίγει το πακέτο και για τους ετεροεπαγγελματίες, για πρώτη φορά στην Κοινότητα.
Υπάρχει κοινοτικός κανονισμός. 'Οταν μιλάμε για την ανάπτυξη της υπαίθρου σήμερα, με αυτό το πρόγραμμα που φέρνει ο κ. Φίσλερ, εννοεί όχι μόνο τους αγρότες, αλλά και άλλους ανθρώπους που θα ζουν στην ύπαιθρο και θα έχουν εισόδημα και αγροτικό, αλλά και από άλλες πηγές. Τότε, λοιπόν, με την αναθεώρηση αυτού του πλαισίου, θα μπορούμε να δίνουμε επιδοτήσεις και σε ανθρώπους που έχουν εισόδημα και από άλλες πηγές.
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υπουργού)
Κύριε Πρόεδρε, θα καταλήξω. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Συντομότατα, παρακαλώ. Αν θέλετε έχετε και τριτολογία και μπορείτε να ασκήσετε το δικαίωμά σας.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να πω ότι ο κύριος συνάδελφος είπε να αναφερθεί ένα μεγάλο έργο. 'Εχω δώσει ένα βιβλίο σε όλους σας, που αναφέρει σαράντα εγγειοβελτιωτικά έργα, που έχουν γίνει από το Υπουργείο Γεωργίας και άλλα τριάντα που είναι σε εξέλιξη, πέρα από τις μελέτες. Δεν είναι σωστά αυτά που λέτε. Ξέρω έργα αυτήν τη στιγμή, που απλώς δεν έχουν γίνει από τα ΠΕΠ, είναι τα αρδευτικά τους, είναι εκατοντάδες.
Ο λόγος για τον οποίον ζητάμε τα εκατόν δώδεκα δισεκατομμύρια (112.000.000.000), είναι γιατί έχουμε απορροφητικότητα στα εγγειοβελτιωτικά.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Τι απορροφητικότητα έχουν αυτά;
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Συνεχίστε παρακαλώ στην τριτολογία σας, κύριε Υπουργέ.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Σχετικά με τις επενδύσεις του Καν. 866 που είπατε, δεν έχουμε άλλα χρήματα για να περάσουμε αιτήσεις, δεν υπάρχουν άλλα χρήματα. Γι'αυτό ζητήσαμε χρήματα. 'Οντως έχετε δίκιο, υπάρχουν αυτές οι αιτήσεις σε εκκρεμότητα, δεν υπάρχουν όμως χρήματα. Στην τριτολογία μου θα συνεχίσω, κύριε Πρόεδρε.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ: Κύριε Υπουργέ, μας είπατε ότι πολλά είναι τα νομοσχέδια που έρχονται. Δεν μας είπατε, όμως, για το νομοσχέδιο που λύνει τα ιδιοκτησιακά και δασικά προβλήματα. Τι θα κάνετε; Θα το φέρετε στο Κοινοβούλιο;
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Κύριοι συνάδελφοι, έχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα ότι σαράντα επτά μαθητές και δύο συνοδοί δάσκαλοι από το 8ο Δημοτικό Σχολείο Πατρών του Νομού Αχαϊας παρακολουθούν την συνεδρίαση μας. Τους καλωσορίζουμε στο Κοινοβούλιο.
(Χειροκροτήματα από όλες τις πτέρυγες)
Ο κ.Τσιτουρίδης έχει το λόγο.
ΣΑΒΒΑΣ ΤΣΙΤΟΥΡΙΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, φοβούμεθα ότι ύστερα από όλα όσα ακούσαμε από τον κύριο Υπουργό, είμεθα μάλλον ιδιαιτέρως επιεικείς και στο κείμενο της επερώτησής μας, αλλά και σε όλα όσα αναπτύξαμε κατά τη σημερινή ημέρα.
Εμείς καταγγείλαμε και κρίνουμε την Κυβέρνηση για διάλυση των υπηρεσιών του Υπουργείου Γεωργίας. Ο κ. Τζουμάκας ως Υπουργός Γεωργίας ήρθε εδώ σήμερα και μας είπε ότι τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα, ότι αυτό δεν είναι Υπουργείο, το οποίο διελύθη, είναι Υπουργείο πολέμου, είναι Υπουργείο στο οποίο υπάρχουν κλίκες, υπάλληλοι οι οποίοι μπλοκάρουν τους Υπουργούς.
Εν πάση περιπτώσει, όμως, αυτό ακριβώς είναι εκείνο το οποίο κατακρίνουμε και καταγγέλουμε. Υπάρχουν πολιτικές ευθύνες, κύριε Υπουργέ, για το Υπουργείο, στο οποίο εσείς προϊστασθε εδώ και δύο χρόνια, από το οποίο η δική σας Κυβέρνηση πέρασε. Εσείς είστε Κυβέρνηση τα τελευταία δεκαέξι χρόνια με μία διακοπή τριών ετών.
Αν γίνονται όλα αυτά στο Υπουργείο σας, υπάρχουν συγκεκριμένες πολιτικές ευθύνες και λίγο τον νοιάζει τον παραγωγό του χωριού μου, ο οποίος περιμένει με τους μήνες να πληρωθεί, αν εκεί γίνεται πόλεμος ή δεν γίνεται. Εσάς ξέρουν, εσείς είστε Κυβέρνηση.
'Ετσι λοιπόν, δεν είναι υπόθεση μόνο λίγων μηνών το τι θα κάνουμε και πως θα βρούμε τα χρήματα. Δεσμευθήκατε να πληρώσετε πολλά δισεκατομμύρια για καταστροφές του προηγούμενου έτους, του 1996. Παρήλθαν ήδη δεκαπέντε, δεκαέξι, δεκαεπτά μήνες από τότε και συζητούμε σοβαρά ότι υπάρχουν κάποιες καθυστερήσεις, διότι δεν υπάρχουν υπάλληλοι αυτήν τη στιγμή;
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Κύριε Τσιτουρίδη, στο Κιλκίς από το οποίο εσείς εκλέγεστε, έγιναν δέκα χιλιάδες εξατομικεύσεις από τρία άτομα. Υπάρχει πρόβλημα.
ΣΑΒΒΑΣ ΤΣΙΤΟΥΡΙΔΗΣ: Τι να κάνω; Δεν έχω εγώ την ευθύνη, δεν τους διορίζω εγώ. Δεν είμαι εγώ υπεύθυνος αν είναι τρία άτομα στο Κιλκίς. Εσείς είστε Κυβέρνηση. Τι να κάνουμε; Να βρείτε τρόπο να αντιμετωπίσετε το θέμα.
Ερχόμαστε εδώ και ακούμε ότι "φταίνε οι νομάρχες, δεν φταίμε εμείς, η ΠΑΣΕΓΕΣ" κλπ. Είπατε ότι δεν ξέρατε ποιο ήταν το περιεχόμενο της αποκέντρωσης, αλλά αυτό σας προέκυψε. Δεν υπάρχουν πολιτικές ευθύνες για το τι σας προέκυψε; Θα μας παρακολουθήσει σύντομα ο ελληνικός λαός για το τι θα προκύψει από το σχέδιο "Καποδίστριας" και μετά από δύο χρόνια θα έρθετε παλι εδώ και θα πείτε "δεν ξέραμε, μας προέκυψε". Μας σας λέμε τι θα σας προκύψει.
Και όταν συζητάγαμε για τη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση, σας τα είπαμε, και για τον "Καποδίστρια" σας τα λέμε. Και αν σας προκύπτουν, δεν τα λέει το Σύνταγμα. Με νόμους γίνονται αυτά που σας προκύπτουν. Ελάτε εδώ, τροποποιήστε τη νομοθεσία, όπου διαπιστώσετε αδυναμίες, για να προχωρήσουμε σε ένα αποτελεσματικό κράτος. Η Κυβέρνηση είναι υπεύθυνη για τα θέματα αυτά. Η αντιπολίτευση δεν έχει συνευθύνη, ούτε οι νομαρχίες.
Λέτε τώρα "πάμε και στο Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας". Μα, δικοί σας είναι, είναι κομματικοί οι διορισμοί των Γενικών Γραμματέων.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Δεν είναι έτσι.
ΣΑΒΒΑΣ ΤΣΙΤΟΥΡΙΔΗΣ: Εδώ διαπιστώνουμε ότι εκτός από διάλυση των υπηρεσιών του Υπουργείου Γεωργίας, υπάρχει και μία διαλυμένη Κυβέρνηση. Είναι δυνατόν να μην μπορεί να συντονιστεί αυτή η Κυβέρνηση, τη μία φορά να λέει ότι φταίει ο κ.Παπαδόπουλος, την άλλη ο κ.Τζουμάκας;
Θα σας πω και ένα άλλο παράδειγμα μη συντονισμού, γιατί δεν γίνεται έτσι πολιτική. Πριν από τέσσερις μήνες καταθέσαμε μία τροπολογία για την άρση των συνεπειών στις διώξεις. Μας είπατε "εγώ θέλω, πηγαίνετε να δείτε και τον κ. Γιαννόπουλο". 'Ηρθε ο κ.Γιαννόπουλος και μας είπε "και εγώ θέλω, πηγαίντε τη στο νομοσχέδιο του κ. Τζουμάκα". Παίζαμε ένα πίγκ πόγκ τέσσερις μήνες και τη μία φορά ήταν μη εμπρόθεσμη η τροπολογία μας, την άλλη δεν ήταν του νομοσχεδίου που έπρεπε.
Προχθές, που σας καταθέσαμε μία εμπρόθεσμη τροπολογία σε νομοσχέδιο δικό σας, είπατε με καθυστέρηση τεσσάρων μηνών ότι διαφωνείτε με το να κάνουμε αυτά, τα οποία πρέπει για τους αγρότες, οι οποίοι διώκονται και των οποίων τα μηχανήματα κατάσχονται.
Πέρα από διαλυμένο Υπουργείο, λοιπόν, διαπιστώνουμε σήμερα και με τα λεγόμενα του κυρίου Υπουργού ότι υπάρχει και μία διαλυμένη Κυβέρνηση. Αυτά λέμε.
Να έρθω σε ορισμένα άλλα θέματα. Βεβαίως τα προβλήματα του 'Ελληνα αγρότη δεν λύνονται, αν ο κ. Τζουμάκας πει σε μένα ότι είμαι "δεξιός" κι εγώ πω στον κ. Τζουμάκα ότι είναι "αριστερός" και κάθε δύο-τρία-πέντε χρόνια αναθεωρεί τις απόψεις του. Παλιά του έφταιγε ο Ελευθέριος Βενιζέλος, τώρα του φταίει ο σοσιαλισμός. Δεν λύνονται έτσι τα προβλήματα όμως. Τα προβλήματα απαιτούν συγκεκριμένες πρακτικές και προτάσεις.
Από εκεί και πέρα, για το ήθος της δικής μου παράταξης, γιατί πολλά ελέχθησαν, έχω να πω ότι μια χαρά αισθάνομαι εγώ και με το ήθος της και με τη συνέπειά της στις ιδέες της και ανάμεσα σε αυτά, τα οποία λέγει και πράττει. Δεν είναι αυτό το αιτούμενο όμως. Και προσπαθείτε από αδυναμία πολιτικής πολλές φορές να κάνετε κυρίαρχα στις συζητήσεις μας αυτά.
Εγώ διαφωνώ με το συνάδελφο κ. Γεωργακόπουλο, ο οποίος είπε "τι να κάνουμε, νομοτελειακά θα μειωθεί ο πληθυσμός".
Δεν υπάρχουν νομοτέλειες στην πολιτική. Από εμάς εξαρτάται να θέσουμε στόχους και μέσα πολιτικής, για να πετύχουμε τους στόχους. Αν λέμε νομοτελειακά θα μειωθεί ο αγροτικός πληθυσμός, να μας πει η Κυβέρνηση αυτή, η οποία επί δεκαέξι χρόνια διέλυσε τον παραγωγικό ιστό, διέλυσε την κοινωνία μας με την πολιτική κουλτούρα της ευκολίας και του χρέους -την οποία με τόση ευκολία αναθεωρεί ο κύριος Υπουργός κάθε φορά που έρχεται εδώ πέρα- τι προτείνει σ' αυτούς που φεύγουν από το Κιλκίς -και όχι μόνο από το Κιλκίς, αλλά σε όλη την Ελλάδα συμβαίνει αυτό- γιατί δεν μπορούν να μείνουν στον αγροτικό τομέα. Πού να πάνε άνεργοι στη Γερμανία, ή στον Εύοσμο της Θεσσαλονίκης ή στο Αιγάλεω της Αθήνας; Δεν είναι η Κυβέρνηση εδώ για να λέει "νομοτελειακά θα φύγουν". Τι κάνουμε από εκεί και πέρα;
Αν πάμε νομοτελειακά, νομοτελειακά σας λέω εγώ ότι θα ερημώσει η ύπαιθρος χώρα με τον "ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ". Δεν έχετε ευθύνες, που θα τον ψηφίσετε;
Από εκεί και πέρα, έρχομαι σε κάποια άλλα θέματα. Ελέχθη ότι "τι να κάνουμε; Υπάρχουν καθυστερήσεις στη ΓΕΔΙΔΑΓΕΠ, διότι πρέπει να γίνονται έλεγχοι".
Βεβαίως, πρέπει να γίνονται έλεγχοι. Εν έτει 1997, όταν δεν είναι ακόμα μηχανογραφημένη η περισσότερη δουλειά μέσα στις υπηρεσίες σας, πώς να διαχειριστούμε ενάμισι τρισεκατομμύριο (1.500.000.000.000) δραχμές ετησίως; Βεβαίως, πρέπει να γίνονται έλεγχοι. 
Από εκεί και πέρα, όμως, εξαντλείτε την πολιτική σας παρέμβαση, λέγοντας: "Μετακίνησα υπαλλήλους" -τους οποίους ξαναφέρατε μετά από μερικούς μήνες- "έτσι είναι τα κυκλώματα".
Κάντε κάτι, αν έτσι είναι τα κυκλώματα. Μην παρουσιάζεσθε διαρκώς ως εισαγγελέας.
Μιλήσατε για επιτεύγματα, όπως είναι το ασφαλιστικό και ο ΟΓΑ. Τώρα, αρχίζει να καταλαβαίνει ο 'Ελληνας αγρότης, γιατί τώρα πήγαν οι εγκύκλιες διαταγές στις περιφερειακές υπηρεσίες των κοινοτήτων, τι ψηφίσατε ως Κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. πριν από μερικούς μήνες με το νομοσχέδιο του Ο.Γ.Α.
'Ενα κεκτημένο πολλών δεκαετιών του 'Ελληνα αγρότη, που ήταν να έχει δωρεάν την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και να παίρνει δωρεάν, έστω αυτές τις είκοσι εννιά-τριάντα χιλιάδες (29.000-30.000), χάνεται με την πολιτική σας.
Αυτό δεν τολμήσατε να το πείτε. Και δεν είμαστε συνυπεύθυνοι, γιατί χάνετε, γιατί μας ρωτούν οι αγρότες. Μα -λέει- ξέρετε, δεν το είχαμε καταλάβει. Θα το καταλάβουν τώρα τι ψηφίσατε, κύριε Υπουργέ. Για πρώτη φορά θα έρθει ο 'Ελληνας αγρότης με όλα τα προβλήματα, τα οποία έχει, να πληρώνει για να έχει την όποια ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
Και μη μου πείτε τι προτείνουμε εμείς. Εμείς, θα επαναλάβω, προτείναμε να κρατήσετε τα κεκτημένα, τα οποία έχει ο αγρότης σε ό,τι αφορά την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, να μην πληρώνει τίποτα, όπως δεν πλήρωνε τόσες δεκαετίες και από εκεί και πέρα να κρατήσει το κεκτημένο των τριάντα χιλιάδων (30.000) που είχε και ό,τι άλλο θέλατε, να το προσθέτατε, όπως γινόταν με το σύστημα, το οποίο είχαμε όλα αυτά τα χρόνια.
'Ερχεσθε και επιβάλλετε υποχρεωτικές εισφορές, οι οποίες τριπλασιάζονται αυτήν τη στιγμή στην κατώτατη βάση σε σχέση με τις προαιρετικές, που υπήρχαν. Να δούμε, από εκεί και πέρα, τι θα πείτε στον 'Ελληνα αγρότη. Δεν φταίτε εσείς, φταίει άλλος Υπουργός; Πείτε του. Δεν ξέρω, οι ευθύνες σας είναι συλλογικές πάντως.
'Ερχομαι στον ΕΛΓΑ. Φέρατε χθες μία ρύθμιση και είπατε ότι πρέπει να αυξηθούν οι εισφορές.
Κοιτάξτε, φέρτε μία συνολική ρύθμιση να ολοκληρώσουμε το ατελές ασφαλιστικό καθεστώς και μετά να συζητήσουμε και για επιβαρύνση των αγροτών. Υπάρχουν και άλλοι τρόποι, όμως, να προχωρήσουμε σε ολοκλήρωση της ασφάλισης χωρίς να επιβαρύνουμε τους αγρότες.
Δεν θα αναφερθώ στην Αγροτική Τράπεζα και στο τι διάλυση υπάρχει εκεί. Σας τα κατήγγειλε ο διοικητής της, ο οποίος παραιτήθηκε. Προχωρήστε και μέσω των υπηρεσιών του Υπουργείου σας, βρείτε τρόπο να αποκτηθεί μία ευελιξία στη διαχείριση των ποσοστώσεων. Υπάρχουν προβλήματα, τα οποία είναι διοικητικά πολλές φορές.
Και θα έρθω σ' ένα θέμα, που πραγματικά το έθεσα και χθες, αλλά θα το ξαναθέσω και σήμερα.
Εκτιμούμε πως επιβάλλεται -έχετε την πολιτική υποχρέωση- να δώσετε εξηγήσεις, γι' αυτά τα οποία σας καταγγέλλει ο παραιτηθείς Διοικητής της Αγροτικής Τραπέζης. Σας καταγγέλλει για ένα σωρό πράγματα. Φίλος του κ. Σημίτη ήταν. Διαβάστε τι σας καταγγέλλει, γιατί παραιτήθηκε. Αυτά τα οποία λέει, τι είναι;
Να έρθουμε και σε διαδικασίες. Ελέχθη από το συνάδελφο κ. Μπούτα ότι εμείς κάνουμε κριτική επί των διαδικασιών. Βεβαίως κάνουμε κριτική επί των διαδικασιών. Δεν είναι λίγο πράγμα στην πολιτική οι διαδικασίες. Αγοράζετε τέσσερα πυροσβεστικά αεροσκάφη και έρχεται το Ελεγκτικό Συνέδριο στα πρακτικά του τρεις φορές και σας λέει ότι αυτά είναι παράνομα. Λίγο πράγμα είναι οι διαδικασίες στη πολιτική; Και φθάνει το τρίτο πρακτικό του να λέει ότι επιτέλους, με τα δεδομένα αυτά, η προμήθεια η οποία έγινε, τα επιχειρηματικά εντάλματα δαπανών είναι μη νόμιμα. Πλην, όμως, τα εντάλματα αυτά που πρέπει να πληρωθούν, λόγω συγγνωστής πλάνης, θα πληρωθούμε χρήματα του ελληνικού λαού. Το Ελεγκτικό Συνέδριο τα λέει, δεν τα λέω εγώ. Αυτά τα πράγματα θέλουν απαντήσεις.
Κύριοι συνάδελφοι, θα τελειώσω λέγοντας ότι τα μεγάλα προβλήματα της ελληνικής γεωργίας δεν λύνονται, ούτε με τα λόγια ούτε με τις προθέσεις ούτε με τα έγγραφα τα οποία παρουσιάζονται στο ελληνικό Κοινοβούλιο. Απαιτούνται πράξεις και πλην των πράξεων και της πολιτικής, καμία πολιτική δεν μπορεί να πετύχει, ό,τι και να θέλτε να κάνετε, όσο το Υπουργείο σας στο κέντρο και στην περιφέρεια -με τις πολιτικές ευθύνες ολόκληρης της Κυβέρνησης- είναι αυτό το οποίο είναι, δηλαδή διαλυμένο. Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν.Κρητικός): Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Κύριε Πρόεδρε, δεν αναφέρθηκα στο δασικό θέμα, λόγω του χρόνου.
Εγώ ήμουν σαφής. Υπήρχε αυτή η νοοτροπία του αντικειμένου. Το να λέγονται διαφορετικά τα πράγματα, αυτό έχει σχέση με το πώς τα ερμηνεύει ο καθένας, δηλαδή ότι κάθε χρόνο θα έχουμε μια καταστροφή και ότι πρέπει να δοθούν υπερωρίες, γιατί υπάρχει υπεραπασχόληση κ.ο.κ. Και φθάνουμε να έχουμε τόσο πολλές υπερωρίες, τόσα πολλά έξοδα, ενώ έχουμε ένα τόσο πολύ μικρό αποτέλεσμα. Αυτό ήταν το νόημα της τοποθέτησής μου.
Πολλοί προσδοκούν απ' αυτήν την πολιτική. Ο κ. Μπασιάκος το μετέτρεψε και αυτό είναι γραμμένο στα Πρακτικά -ας δούμε τα Πρακτικά της πρώτης φάσης- και δεν είναι αληθές...
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Εγώ μίλησα για δόλο, κύριε Υπουργέ. 
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): 'Αλλο ο δόλος, ως προς τη συνεργασία και ως προς τις κατευθύνσεις και άλλο η υπόθεση των πυρκαγιών. Υπάρχει διαφορά.
Εγώ αναφέρθηκα στον κ. Σταύρου, ο οποίος είπε "δεν συνεργάζεσθε καλά με ορισμένα συνδικάτα και ορισμένους συλλόγους του Υπουργείου, όσον αφορά το δασικό" και είπα όντως, γιατί υπάρχει δόλος, έχουν διαφορετικές απόψεις και διαφορετικές κατευθύνσεις. Το είπα αυτό και αφορά τη συνεργασία. Να διαβάζετε καλά τι λέω.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Μα, τι μου λέτε τώρα; Ποιος άλλος έχει συμφέρον από τις φωτιές;
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Ναι, έχουν συμφέροντα... ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ ( Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Παρακαλώ, να μη γίνεται διάλογος.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): ... όπως και όλοι οι 'Ελληνες έχουν συμφέροντα. Σημασία έχει, αν είναι καλώς εννοούμενο συμφέρον ή όχι.
Υπάρχει, όμως, το μεγάλο θέμα που έθεσε ο κ. Σταύρου, σχετικά με το νομοσχέδιο. Το νομοσχέδιο θα κατατεθεί, γιατί είναι επιλογή της Κυβέρνησης. Θα πάει κατ' αρχήν στην κοινοβουλευτική επιτροπή, θα κριθεί εκεί και αν υπάρχουν προβλήματα ...
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Πότε, κύριε Υπουργέ;
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Πολύ σύντομα. Αναφέρομαι στο νομοσχέδιο για το δασικό.
Εγώ δεν συμφωνώ με τον κ. Αποστόλου. Ο κ. Αποστόλου κατ' αρχήν, ως προς το πρώτο μέρος του νομοσχεδίου, κύριε Σταύρου, συμφωνεί και αυτός ότι πρέπει να κατατεθεί. Η διαφωνία του, επειδή είναι δασολόγος, είναι το θέμα των βοσκοτόπων. Οι δασολόγοι της χώρας μας δεν θέλουν να υπάρχουν προσδιορισμένες ζώνες βοσκοτόπων. Είμαστε η μόνη χώρα στην Κοινότητα που δεν έχουμε προσδιορισμένους βοσκότοπους, με αποτέλεσμα σήμερα να έχουμε μια άναρχη κτηνοτροφία, να βόσκουν τα ζώα παντού, διότι δεν υπάρχουν ζώνες. Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτό το καθεστώς.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ως προς αυτό αντισυνταγματικό το νόμο -και υπάρχει νόμος για τους βοσκοτόπους, αλλά δεν εφαρμόστηκε- διότι δεν είχε ο νομάρχης την αρμοδιότητα που του έδινε ο νόμος. 'Ετσι, λοιπόν, εμείς εναρμονιζόμαστε με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας και πρέπει το νομοσχεδιο -είναι το δεύτερο κεφάλαιό του- να επαναφέρει το θέμα των βοσκοτόπων, παρά τη διαφωνία των δασολόγων. Γιατί και οι δασολόγοι συμφωνούν με το πρώτο μέρος του νομοσχεδίου, που αναφέρεται στα δασικά.
'Ετσι, λοιπόν, κύκλοι και ορισμένα Μέσα Ενημέρωσης, που δεν έχουν σωστή γνώση για το θέμα, λένε το πρώτο μέρος του νομοσχεδίου δασοκτόνο -που δεν διαφωνεί κανένας από το δασικό κόσμο- ενώ οι δασολόγοι λένε το δεύτερο μέρος δασοκτόνο, που αφορά τους βοσκότοπους.
Το τρίτο μέρος, βέβαια, είναι η πολιτική γης, που πρόκειται να δώσουμε γη σε ακτήμονες αγρότες. Το νομοσχέδιο θα έρθει. Τα νομοσχέδια που έχουμε ανακοινώσει θα έρθουν όλα στη Βουλή. Υπάρχουν διοικητικές δυσκολίες, οικονομικές, γραφειοκρατικές, άλλες απόψεις που οδήγησαν σε μια ορισμένη καθυστέρηση. Για παράδειγμα το νομοσχέδιο που συζητούμε τώρα θα είχε ψηφιστεί από τις 7 Αυγούστου, αλλά παρενεβλήθησαν άλλα νομοσχέδια της Κυβέρνησης, που είχαν πιο επείγοντα χαρακτήρα και έτσι πήγαμε πίσω και δεν ήρθε το τρίτο νομοσχέδιο. Νομίζω ότι ξεκαθαρίστηκε αυτό το θέμα.
'Εχετε πει, κύριε Μπασιάκο, πολλές φορές εδώ ότι απουσιάζει η χώρα από το Συμβούλιο των Υπουργών. Από τότε που είμαι Υπουργός Γεωργίας, μόνο μια φορά με αντικατέστησε Υφυπουργός, γιατί έπρεπε να είμαι στην Ελλάδα. Μόνο από ένα συμβούλιο. 
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Τη φορά που σας λέω εγώ, δεν ήταν ούτε Υφυπουργός. 
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Σας παρακαλώ.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Ακούστε με. Σε Συμβούλιο Υπουργών, όταν Υπουργός και άλλων χωρών χρειάζεται, απουσιάζει. Για παράδειγμα ο 'Αγγλος Υπουργός τρεις φορές έφυγε από το Συμβούλιο για να πάει στο υπουργικό συμβούλιο της χώρας του και έμεινε ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου. Υπάρχουν κάποιες ανάγκες. Ο Γερμανός Υπουργός...
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Είχαμε τα οπωροκηπευτικά. 
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Παρακαλώ, μη με διακόπτετε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Κύριε Μπασιάκο, σας παρακαλώ.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Μην το λέτε αυτό. Ιδιαίτερα τότε που με εκπροσώπησε ...
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: ...
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Μια φορά, λοιπόν. Με εκπροσώπησε ο κ. Μπαλτάς ο οποίος είχε και την αρμοδιότητα τότε για τα οπωροκηπευτικά. 
'Eχω γράψει στα κείμενά μου, όντως στα οπωροκηπευτικά έχει πολλές αρνητικές όψεις ο κανονισμός για μας. Θα σας πω, όμως, από που άρχισε η διαπραγμάτευση. 'Ηταν απαράδεκτος ο αρχικός κανονισμός στο σχέδιο. Απαράδεκτος! Και αυτή είναι η λογική της διαπραγμάτευσης. Σε ξεκινούν από μια πολύ αρνητική βάση για να καταλήξεις σ'ένα συμβιβασμό που ήταν αρνητικός για μας, το έχω πει δέκα φορές στο Κοινοβούλιο.
Είχα μια λύση, να μην ψηφίσω. Δεν θα άλλαζε τίποτε. Δεκατέσσερις, έναντι ενός θα πέρναγε ο κανονισμός.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Αφού η νοοτροπία σας είναι έτσι, τι να κάνουμε;
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Μη με διακόπτετε, εγώ σας άκουσα. 
'Ομως, τώρα στη διαπραγμάτευση. Προχθές, είχαμε εδώ το Φίσλερ και είχαμε ένα γεύμα. 'Εθεσε το θέμα για μας, επειδή έχουμε μια συνεργασία με τη Γαλλία. Δύο χώρες, θέτουμε θέμα στην αναθεώρηση του κανονισμού για τα οπωροκηπευτικά. Γιατί; 'Εχει αρνητικές όψεις και η αντιστάθμιση που μας έθεσε είναι λιγότερη απ'αυτά που μας πήρε ο κανονισμός. Δηλαδή, μας έδωσε μια αντιστάθμιση 50% χρηματοδότηση του λειτουργικού ταμείου των αγροτών.
Επίσης, δεν αληθεύει το θέμα με το κοκορέτσι. Είναι λάθος. Πρέπει να σας πω ότι οι χώρες αυτές είχαν φτιάξει μια συμμαχία, η οποία ανατράπηκε μέσα στο Συμβούλιο. Δηλαδή η Ισπανία που ήταν στην αρχική συμμαχία, άλλαξε θέση και ήλθε με τη δική μας πλευρά και η Πορτογαλία που ήταν μαζί μας, πήγε με την πλευρά της απαγόρευσης. Δεν έχετε δίκιο σ'αυτό. Είχαν στημένη τη συμμαχία, δεν δεχόταν συζήτηση, δεν δεχόταν διάλογο. Δεν ξέρω πόσες φορές πήγατε στο Συμβούλιο Υπουργών. Υπάρχουν κάποιες στιγμές που έχουν φτιάξει ένα μπλοκ απόφασης και δεν το συζητούν. Δυστυχώς για μας! 'Οχι μόνο για μας, αλλά και για άλλες χώρες. 
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Δεν το ξέρατε από πριν, όμως, κύριε Υπουργέ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν.Κρητικός): Σας παρακαλώ! Επιτέλους δεν είναι διάλογος αυτός, κύριε Μπασιάκο. Δεν σας αρέσουν αυτά που λέει ο κύριος Υπουργός, αλλά ακούστε τα. Ενδεχομένως δεν άρεσε και η δική σας ομιλία, αλλά σας άκουσε ο κύριος Υπουργός.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Ο Πρωθυπουργός έχει δώσει οδηγία να βρούμε τον τρόπο χρηματοδότησης. Να έρχονται οι Βουλευτές στα Συμβούλια, δεν είναι δηλαδή θέμα αν μια χώρα είπε ή άκουσε...
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ:...
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ (Υπουργός Γεωργίας): Με διακόπτετε συνεχώς.
Εμείς είπαμε ότι αυτή η απόφαση θεωρούμε ότι είναι σε εκκρεμότητα. 'Οχι ότι είμαστε ήρωες, αλλά έχουμε μαζί μας τη Γερμανία και άλλες χώρες που έχουν αντίθετα συμφέροντα και από την 1η Ιανουαρίου θα θέσουμε το θέμα μέσα από την κτηνιατρική επιτροπή που έχει ισχυρή δύναμη στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση να καταταχθεί κάθε χώρα, ανάλογα με το βαθμό επικινδυνότητάς της.
Εμείς σαν χώρα, επειδή δεν διαθέτουμε στα ζώα μας κρεατάλευρα και οστεάλευρα, είμαστε η πρώτη χώρα που πρέπει να απαλλαγούμε με βάση τη διαδικασία της Κοινότητας. Είναι για μας ανοικτό το θέμα. 'Οταν δεν έχετε ενημέρωση για ένα θέμα, δεν πρέπει να τα θέτετε έτσι τα θέματα.
Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα κλείνοντας να πω γιατί οι απόφοιτοι λυκείου πρέπει να πάνε στον αγροτικό τομέα. Αυτό θέλουμε να κάνουμε και γι'αυτό κάναμε οργανισμό εκπαίδευσης των αγροτών στο νομοσχέδιο που έγινε νόμος για τους νέους αγρότες. Θέλουμε εκπαιδευμένους αγρότες, να ξέρουν για να μπορούν να φτιάξουν μια σύγχρονη γεωργία.
Κύριοι συνάδελφοι, λιγότερη δημαγωγία. Είναι καλό το ότι κατέληξε η συζήτηση έτσι και παρά τις αρχικές κορώνες, είναι καλύτερο για όλους μας και για τη γεωργία, που είναι σε μια δοκιμασία και έχει δυσκολίες. Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Ορίστε κύριε Τσιτουρίδη, έχετε το δικαίωμα να τριτολογήσετε.
ΣΑΒΒΑΣ ΤΣΙΤΟΥΡΙΔΗΣ: Λίγα λόγια θα πω, κύριε Πρόεδρε. Χαίρομαι διότι καταλήγουμε στο ότι χρειάζεται λιγότερη δημαγωγία και περισσότερα έργα. Και επειδή τα έργα είναι υπόθεση της Κυβέρνησης, τα αναμένουμε. Και τα αναμένουμε εδώ και πολύ καιρό στον αγροτικό τομέα. 
Θα παρακαλούσα, λοιπόν, τον κύριο Υπουργό ν'αφήσει όλη αυτήν την παρωχημένη επιχειρηματολογία, την οποία χρησιμοποιεί κάθε φορά και από δω και πέρα, επιτέλους, αν μπορεί, όσο μπορεί αυτή η Κυβέρνηση να προτείνει συγκεκριμένα μέτρα πολιτικής για τον αγροτικό τομέα. 
Και μια και η σημερινή μας επερώτηση αναφέρεται στη διάλυση των υπηρεσιών, στις οποίες προίσταται πολιτικά ο κ. Τζουμάκας, να έρθει να δει πως μπορεί τις υπηρεσίες του αυτές να τις κάνει αποτελεσματικές. Ο 'Ελληνας αγρότης δεν έχει σήμερα γεωπόνο, δεν έχει κτηνίατρο. Βλέπει τις επιδοτήσεις να καθυστερούν. Δεν έχει κανέναν, ο οποίος να του δίνει τα φώτα του στην έρευνα. Βλέπει ότι δεν υπάρχει αρωγός όχι μόνο στο πως θα παράγει, αλλά στο πως θα πουλήσει, θα εμπορευθεί το προϊόν του.
Για όλα αυτά λοιπόν, επειδή υπήρχαν και υπάρχουν σημαντικές πολιτικές ευθύνες καταλήξαμε και παρουσιάσαμε σήμερα αυτήν την επερώτηση. Και τις περισσότερες φορές τον τελευταίο καιρό έναντι πολύ συγκεκριμένων ερωτημάτων, πολύ συγκεκριμένης κριτικής και πολύ συγκεκριμένων προτάσεων ακούμε την πάγια αντίδραση ότι φταίει η δεξιά, ήρθε η αριστερά και θα τα κάνει όλα καλά. Κάντε τα ως αριστερά. Δεκαπέντε χρόνια κυβερνάτε εσείς κάντε τα. 'Οπως και να χαρακτηρίζετε τον εαυτό σας, πάρτε μέτρα. Και από εκεί και πέρα και επειδή και χθες σε ένα μείζονος σημασίας πολιτικό θέμα αφού τέλειωσε η συνεδρίαση ξαναείχαμε αντίστοιχη συμπεριφορά, οφείλω να θέσω το εξής θέμα: Αφού τελειώσαμε το νομοσχέδιο και είναι χαρακτηριστικό ότι εντάσσεται στη λογική, την οποία ακούσαμε σήμερα, αφού τελειώσαμε τη συζήτηση επί των άρθρων, για τη διάλυση του Αυτόνομου Σταφιδικού Οργανισμού και αφού επεχείρησε η Κυβέρνηση να έρθει να δημεύσει με νόμο τα περιουσιακά στοιχεία αγροτών, περιουσιακά στοιχεία πάνω από τριάντα πέντε δισεκατομμύρια (35.000.000.000) τα οποία δημιουργήθησαν με εισφορές και μόνο των αγροτών, μετά από πάρα πολλές πιέσεις κυοφορείτε μια τροπολογία που λέει, εντάξει δεν θα δημεύσουμε το 100% αλλά μόνο το 80%.
'Οταν, λοιπόν, είπαμε ως Νέα Δημοκρατία ότι εμείς δεν δεχόμαστε να δημευθεί τίποτα, από περιουσία αγροτών και να πάει αυτή στον Υπουργό Γεωργίας, για να τα δώσει, ενδεχομένως, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση ή δεν ξέρω που αλλού, μπήκε ο κύριος Υπουργός Γεωργίας στην αίθουσα, καταγγέλοντάς μας για δεξιά πολιτική. Μα δεν τα παίρνουμε από τους εφοπολιστές, κύριε Τζουμάκα, να τα δώσουμε στους αγρότες. Εσείς τα παίρνετε από τους αγρότες για να τα δώσετε δεν ξέρουμε που. Εμείς θέλουμε να μείνουν εκεί. Αν αυτό είναι δεξιά πολιτική, μας τιμά ο χαρακτηρισμός. Επειδή θα έρθει το θέμα μεθαύριο, μην αποτολμήσετε να πάρετε περιουσιακά στοιχεία από αγρότες να τα διαχειριστείτε σεις.
Θα τελειώσω λέγοντας ότι ο κ. Μπασιάκος αναφέρθηκε σε ένα θέμα όπως το κοκορέτσι και σεις αιφνιδιαστήκατε. 'Ερχεστε εδώ και ομολογείτε ότι ήταν στημένη υπόθεση. Στημένες υποθέσεις για κάποιους, οι οποίοι παρακολουθούν τα δρώμενα πριν πάνε στις Βρυξέλλες, δεν υπάρχουν. Μαθαίνουμε τι πάνε να μας κάνουν οι άλλοι. 'Οταν βρισκόμαστε εκεί και λέμε "μου τη στήσανε", έχουν πλειοψηφία, βεβαίως "σου τη στήνουν". Παρακολουθείς εκ των προτέρων τι πάνε να σου κάνουν οι άλλοι. Αυτή η πρόταση έγινε και εκεί πέρα υπάρχει θέμα αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών σας. 'Ηταν πάντα, ομολογώ, αλλά παραείναι στις μέρες μας κομματικές οι επιλογές αυτών των οποίων στέλνετε κεί πέρα. Στείλτε ανθρώπους ικανούς να παρακολουθούν τα δρώμενα προ των Συμβουλίων, ώστε να μη "σας τη στήνουν". Να έχετε μέσα να αντιδράσετε.
Θα τελειώσω λέγοντας ότι βλέπουμε για μια ακόμη φορά, και ομολογείται από την Κυβέρνηση, ότι και το Υπουργείο στο οποίο προϊσταται ο κ. Τζουμάκας, είναι διαλυμένο, εγώ το χαρακτήρισα διαλυμένο, ο κ. Τζουμάκας είπε ότι είναι πολέμου. 'Αρα τα είπαμε λίαν επιεικώς εμείς, αλλά και η έλλειψη συντονισμού, η οποία υπάρχει στην Κυβέρνηση, είναι πρωτοφανής. Αυτή η έλλειψη και αυτή η διάλυση εντείνει και επιτείνει τα μεγάλα προβλήματα του αγροτικού τομέα, που είναι προβλήματα ανυπαρξίας ουσιαστικής πολιτικής, αλλά στην ανυπαρξία ουσιαστικής πολιτικής θα έλθουμε με άλλη ευκαιρία, κύριε Υπουργέ της Γεωργίας, και μη σταθείτε στα κλασικά και παρωχημένα επιχειρήματά σας. 'Εχουμε πάρα πολλά πράγματα να κάνουμε, θεωρούμε ότι είναι πρωταρχικής σημασίας ο αγώνας μας να στηρίξουμε τον 'Ελληνα αγρότη, του οποίου τα προβλήματα εντείνονται από την ανυπαρξία της δικής σας πολιτικής και από την αναποτελεσματικότητα του κράτους. Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Ν. Κρητικός): Κηρύσσεται περαιωμένη η συζήτηση επί της υπ'αριθμ. 2/3.10.1997 επερώτησης των Βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας προς τους Υπουργούς Γεωργίας, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
'Εχω την τιμή να ανακοινώσω στο Σώμα ότι:
1. Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών και οι Υπουργοί Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Εθνικής 'Αμυνας, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος-Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων, Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Γεωργίας, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Υγείας και Πρόνοιας, Δικαιοσύνης, Πολιτισμού, Εμπορικής Ναυτιλίας, Δημόσιας Τάξης, Μεταφορών και Επικοινωνιών και Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση της Συμφωνίας για τη σύναψη εταιρικής σχέσης και συνεργασίας μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των Κρατών-Μελών τους αφενός και της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν αφετέρου, μετά της Τελικής Πράξης και των Κοινών Δηλώσεων και Επιστολών".
2. Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών και οι Υπουργοί Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Εθνικής 'Αμυνας, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος-Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων, Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Γεωργίας, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Υγείας και Πρόνοιας, Δικαιοσύνης, Πολιτισμού, Εμπορικής Ναυτιλίας, Δημόσιας Τάξης, Μεταφορών και Επικοινωνιών και Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση της Συμφωνίας για τη σύναψη εταιρικής σχέσης και συνεργασίας μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των Κρατών-Μελών τους αφενός και της Δημοκρατίας της Αρμενίας αφετέρου, μετά της Τελικής Πράξης και των Κοινών Δηλώσεων και Επιστολών".
3. Οι Υπουργοί Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Εθνικής 'Αμυνας, Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος-Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων, Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Γεωργίας, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Υγείας και Πρόνοιας, Δικαιοσύνης, Πολιτισμού, Εμπορικής Ναυτιλίας, Δημόσιας Τάξης, Μεταφορών και Επικοινωνιών, Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και ο Αναπλητωτής Υπουργός Εξωτερικών κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση της Συμφωνίας για τη σύναψη εταιρικής σχέσης και συνεργασίας μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των Κρατών-Μελών τους αφενός και της Δημοκρατίας της Γεωργίας αφετέρου, μετά της Τελικής Πράξης και των Κοινών Δηλώσεων και Επιστολών".
4. Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών και οι Υπουργοί Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Εθνικής 'Αμυνας, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος-Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων, Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Γεωργίας, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Υγείας και Πρόνοιας, Δικαιοσύνης, Πολιτισμού, Εμπορικής Ναυτιλίας, Δημόσιας Τάξης, Μεταφορών και Επικοινωνιών και Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης κατέθεσαν σχέδιο νόμου: "Κύρωση της Συμφωνίας για τη σύναψη εταιρικής σχέσης και συνεργασίας μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των Κρατών-Μελών τους αφενός και της Δημοκρατίας του Καζακστάν αφετέρου, μετά της Τελικής Πράξης και των Κοινών Δηλώσεων και Επιστολών".
(Παραπέμπονται στην αρμόδια διαρκή επιτροπή)
Κύριοι συνάδελφοι, δέχεσθε στο σημείο αυτό να λύσουμε τη συνεδρίαση;
ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Μάλιστα, μάλιστα.
Με τη συναίνεση του Σώματος και ώρα 15.40' λύεται η συνεδρίαση για τη Δευτέρα 13 Οκτωβρίου 1997 και ώρα 18.00' με αντικείμενο εργασιών του Σώματος: κοινοβουλευτικό έλεγχο σύμφωνα με την ημερήσια διάταξη που έχει διανεμηθεί.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΟΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΣ